HATE AWEWE
Carpon : Dadi Margana
Meunang hayang puguh ge boga imah di sisi jalan teh. Ku kabeneran dipicangcam
ti baheula mula, ayeuna sasat kabiruyungan. Tekal-tekil melaan kuru cileuh kentel peujit.
Ku sasaha oge kasawang gaji Pe En Es butitina jaman kiwari. Gaji sabulaneun kadang-
kadang boroampar nyesa nepi ka tanggal hiji bulan hareupna, mimindengna sapat di tengah
jalan.
Ngingetkeun pangala unggal bulan, ku sareat mah asa hamo bisa nyengsarkeun
pikeun ngapimilik imah. Tapi da teu kitu mungguhing Pangeran mah, sagalana teu aya anu
mustahil. Buktina anu kaalaman ku diri. Asal keyeng tinangtu bakal pareng, sanajan struk
gaji rimbil ku potongan ti ditu ti dieu oge, tamada we…..! Ari parantos kumaha deui nya
kulan !
Loba leuwihna boga imah sisi jalan teh. Kaditu-kadieu babari ngadongkangna,
pikeun sa-kuringeun diantarana lamun rek indit gawe jadi leuwih babari, kari megat mobil
hareupeun imah, balikna nya kitu keneh, puguh kaliwatan pisan ku jalur angkutan
padesaan, sakalieun balanja kaperluan sapopoe, boh rek ka pasar atawa toko anu aya di
Salian anu ditataan bieu ! aya deui onjoyna boga imah sisi jalan teh, lamun pareng
meneran hade poena, dina harti keur halodo, komo poe Ahad atawa poe pakanci mah.
Sakalieun ngadaweung ditepas imah, sok nambah matak resep. Asa ku loba tetempoan !
Pangpangna jalma anu lalar liwat atawa kandaraan anu meneran liwat hareupeun imah.
Jiga harita poe Juma’ah pasosore, kabeneran hujan geus dua poe henteu turun.
Patoja’iah pisan jeung kamari-kamarina, meh parat dua minggu katukang mah, henteu
beurang, henteu peuting hujan turun taya kendatna. Dibaturan ku pamajikan saperti sasari
1
Ku Dadi Margana
lamun hade poena sok ngahajakeun ngadaweung di tepas hareup, ngobrol ngaler ngidul
kaditu kadieu. Obrolan anu sifatna enteng marengan nginum cikopi haneut, lalawuhna mah
”Asa ku hade poe teh nya Kang !” Pamajikan ngamimitian cumarita, kituna bari
Omonganna teu ditembal! Kadenge-kadengena mah, tapi kagok keur pogot maca
“ Ieuh….baku ari geus tara ngadengekeun omongan pamajikan teh!” Neni, anu jadi
“ Enya puguh ge kitu, Nen ! Kawasna mah rek maju ka dadangrat. Apanan geus rek
April saminggu deui oge” Eleh deet, bari nutupkeun koran, nyelang heula nempo
Sanajan rumah tangga geus meh ampir sapuluh taun, lamun pareng keur ngobrol.
Ngabasakeun ka pamajikan cukup ku ngarana wae. Munasabah ! bisa jadi lantaran salila
rumah tangga sakitu lilana encan wae diparengkeun boga turunan. Boga rasa henteu kagok
“Dina koran ieu, diwartakeun hahargaan kabutuhan poko mimiti cing tararekel
naraek deui! ceuk pangrasa Akang naekna gaji bulan April teh asa taya hartina ari kitu
mah”
2
Ku Dadi Margana
kulon, someah darehdeh bari sura-seuri nyari. Kayungyun tukangeunana Bu Ida ingkang
“Barade angkat ka mana atuh, ieu teh….?” Kuring gasik nembalan panggerona,
“Ngahaja we jalan-jalan, Pa Guru ! kaleresan gening nuju sae dintena” Bu Ida ngilu
mairan.
Encan oge Pa Rosadi jeung Bu Ida nembalan pananya pamajikan, kaburu kaganggu
manten ku dua budak anu lumpat bari pating irihil suka seuri silih sirig.
“Geuraheun Ibu ! sakitu budak piindung wungkul, teu kalis ngaringkang, sakalieun
Sajungna pa Rosadi sarimbit amitan. Ceg deui kana hanca bacaeun. Kareret
pamajikan ngojengkang ka jero imah. Teu kungsi lila manehna norojol deui bari nanggeuy
gelas dieusi cikopi karesep kuring. Sanggeus merenahkeun gelas dina meja, gek diuk dina
“Lamun diparengkeun boga budak kawas bu Ida, Tada teuing resepna, moal sepi
Lain sakali dua kali manehna nyarita jiga kitu. Geus bosen ngadengena ! Harita oge
teu dipalire, diantepkeun we. Keur barang mimiti mah nyarita kitu. Sok gancang dilelemu,
bari diyakinkeun yen sok sanajan teu diparengkeun boga turunan, tapi pikeun diri kuring
mah rumah tangga jeung manehna ngarasa bagja bae. Jeung saenyana kuring mah nyarita
kitu teh. Lain teu hayang boga budak cara batur, tapi kuring sadar tumamprak kana kadar
papasten ti gusti. Sok sanajan sakapeung mah osok oge dirobeda oge ku pikiran hayang
3
Ku Dadi Margana
ganti atawa nambahan deui pamajikan. Nurutkeun diagnosa dokter mah kuring teh sehat
henteu kua-kieu.
“Hampura Neni, Kang! Rumasa henteu bisa nyugemakeun manah. Teu bisa mere
turunan kawas awewe anu sejen! Ku kituna Neni ikhlas, upami tea mah Akang seja gaduh
garwa deui”
Ngadenge caritaan Neni bieu. Teu weudeu rada reuwas oge ! Kakara ari nyarita
nepi ka lebah dinya mah, tapi henteu geruh. Kuring tetep ayem bari mikir-mikir jalan
“Nyaan….. Kang ! Neni mah serius, sanes nyarios tamba bau sungut ! Ieu mah
leres kaluar tina ati sanubari. Estuning caang bulan opat welas, jalan gede sasapuan. Rido,
teu katumpangan geuneuk maleukmeuk. Tong boroning diwayuh sanajan bade dikeser oge,
Neni pasrah jalaran tamada dikersakeun gabug, hamo bisa mere turunan”
“Menggeus ! nyarita teh kamana wae, kawas henteu aya piomongeun deui anu
sejen. Angguran mah kaditu geura Ashar bisi kaburu ahir manten !”
lamunan teu pararuguh. Dadakuna mikiran obrolan bieu, naha nyaan jejeroan hatena teh
Ceg ! Koran anu keur dikeukeuweuk teh ditunda dina meja. Sajongjonan mah
kuring mgahintul ngumbar lamunan, bari panon mah anteng manco ka jalan hareupeun
imah.
Teu sabaraha lila rentang-rentang ti jalan belah wetan, katempo dua urang awewe
keur leumpang bareng, sanggeus deukeut jadi sidik kanu duaan teh, anu kaos beureum mah
si Cucu, anu hiji deui mah teuing saha henteu apal. Paingan Ti kajauhan oge si Cucu mah
sura-seuri. Kungsi ka ajar basa keur di ESDEna, ngan teu kungsi boga ijasah kaburu aya
4
Ku Dadi Margana
anu narikan kawin, tapi teu lila rumah tanggana. Ngadenge beja saprak papisah manehna
digawe di Jakarta, rada pangling oge tadi mah. Tetempoan teh asa jadi leuwih mencrang.
imut, bari panon mah terus montel ka nu leumpang ka kulonkeun. Teuing kunaon bet jadi
ngadon careraman. Nu keur leumpang teh make jeung ngadon diteuteup saanteng-anteng.
“Kitu we nya bongoh ti pamajikan teh, dasar lalaki mata karanjang! teu kaop
ninggal imbit badag mani moho, poho kana sagala rupa!” Neni nengtrewelang bari nulak
Kuring ngan ukur melengek ! Teu kaharti ku pikiran anu jadi pamajikan. Karek
maling reret ge geus sakitu werana, komo lamun kuring tulus nyandung. Beu…..Kiamat
tea meureun!
Identitas Pangarang
5
Ku Dadi Margana