ASEN

1. Ngun gc: C nhiu trong nhiu khong vt nh: Realgar As4S4, Orpoment As2S3... Trong nc, asen thng dng arsenic hoc arsenate (AsO33-, AsO43-). Cc hp cht asen methyl c trong mi trng do chuyn ho sinh hc. Asen khng ch c trong nc m cn c trong khng kh, t, thc phm v c th xm nhp vo c th ngi nguyn nhn ch yu khin nc ngm nhiu vng trong nc ta b nhim l do cu to a cht Asen c trong thuc tr su, dit nm, dit c di Hai khu vc c kh nng tch t Asen cao l: khu vc c kh hu kh hn n bn kh hn, v nhng tng nc ngm c tnh kh mnh, thng gp vng cha nhiu lng cn ph sa vi nng sulphate thp.

 Tnh cht vt l: Asen trong nc khng mu, khng mi, khng v, kh phn hy. Tn thng gi Thch tn. Mang nhiu c tnh tng t nh 1 s kim loi nng nh ch v thy ngn. V tri t ch cha 1 hm lng rt nh thch tn (0,0001%) nhng li phn b rng ri trong t nhin. Trong t nhin tn ti di 3 dng th hnh: anphamu vng, beta-mu en, gama-mu xm. Dng v c c hn dng hu c.

 Tnh cht ho hc: Asen tn ti di dng cc hp cht. Chnh cc hp cht mi l nhng c cht cc mnh. Trong nc, As tn ti 2 dng ho tr III v V (hp cht ho tr III c c tnh cao hn). As c kh nng kt ta cng cc ion st. Trong iu kin m t: asen sulfua d b ho tan, ra tri xm nhp vo t, nc v khng kh. As tham gia p vi Oxi: 4As + 3O2 = 2As2O3 As2O3 + O2 = As2O5 As tham gia phn ng vi tt c cc halogen trong mi trng axit: 2As + 3Cl2= 2AsCl3

Cc hp cht Arsenic (III) florua AsF3 Arsenic (V) floride (AsF5) Arsenic (III) hidide (AsH3) Arsenic (III) oxide (As2O3) Arsenic (V) oxide (As2O5) Arsenic (III) sulphide (As2S3)...

 S lan truyn trong nc: a. Con ng xm nhp: T nhin: s tch t trong cc tng trm tch . Khi iu kin mi trng thay i n c gii phng v i vo nc ngm di dng ion. Nhn to: do cht thi cng nghip (nht l lm thu tinh, gm, thuc da, thuc nhum, cht bo qun g..). s dng ho cht bo v thc vt.

 Asen c gii phng vo mi trng nc do qu trnh oxh khong sunfua, khong pyrite hoc cc khon giu asen do cc hp cht hu c v vi sinh vt.. Qu trnh oxh t din ra: + Dng ion: FeAsS + O2 + H2O H3AsO4- + H3AsO3 + SO42- + H+ + FeOOH + Dng pt: FeAsS + O2 + H2O H3AsO3 + FeOOH + H3AsO4 + H2SO4

 Vai tr ca asen: Asen l nguyn t vi lng cn cho s sinh trng ca sinh vt (liu lng thch hp) ng dng trong vic sn xut giy, dt, nhum, thuc BVTV, xi mng...

 nh hng: Asen (III) tn cng ln nhm SH ca enzim, lm cn tr hot ng ca enzim ngn cn s sn sinh ra ATP Asen (III) nng cao lm ng t cc protein. Asen (V) v asen hu c c o thi qua thn rt nhanh v hu nh ton b. Asen v c th c tch ly da, xng v c bp. Vic pht hin ngi nhim asen rt kh do nhng triu chng ca bnh t 5 n 15 nm sau mi c pht hin cn gl St th v hnh

 Triu chng bnh:

 Tnh hnh phn b asen : Ti thp, tnh hnh ng bo ng, c trn 67% s mu trong tng s 2.960 mu nc ngm c kho st pht hin nhim asen. Trong , h.Thanh Bnh c t l nhim cao nht vi 85% mu th nhim asen qu quy nh cho php.

 Bip php pht hin, x l : Vi b kit th asen ca Vin a cht, ch mt 7 pht pht hin c c cht asen (thch tn) trong nc hay khng. B kt c c gi 150.000 ng, th c 25 ln. B kit bao gm mt l phn ng, mt l giy ch th asen, mt l bt kh cho 25 ln th, mt l dung dch As-1 v panh gp. Tt c c cha trong mt chic ti nha c kch c bng bn tay. Vi b kit ny, c th xc nh c hm lng asen trong nc t 0,005mg/l n 1,5mg/l. Gii hn asen cho php trong nc sinh hot ti VN l 0,01 mg/l (TCVN2002 v WHO).

 S dng:
Ngi s dng ch cn t giy ch th vo np l phn ng, mu nc, dung dch v bt kh vo l phn ng theo ch dn ri y cht np li. Nu giy ch th chuyn sang mu vng l bit nc c nhim asen.