Anda di halaman 1dari 79

Be taa mbin be apstol ten Jess

Jess ndab ilen Espritu ten Dios go Tefilo, lea git ned mkea na ndo ga wa, mkea na cuent ten itea be taa mbin Jess no be taa mluu xa, 2 gast wizh mkea xa gibea. Lea gor biseata ikea Jess, lea xa mti be apstol bexa gun tiin ten xa, cha ndab xa ndo bexa be ta nlad Espritu ten Dios gun bexa. 3 Tsoo na ngut Jess, dub top gaal wizh mlundo xa ndo bexa wa sian biaj, ndoontsa uni-ka bexa lea xa mban-ka ndo gelgut. No mbidiizh xa ndo bexa wa na xtee nibee Dios be men. 4 Lea dub wizh wa gor na nso-no xa bexa wa, ndab xa ndo bexa: L ikaan bega gezh Jerusaln ndee. Ndi kweas bega gast usaa Dios Xus beuna ta ndab xa usaa xa, lak-ka mbidiizh na gun xa. 5 Lea Juan ulolea be men no nits, parea yamer gal dub wizh lea bega italea nsea Espritu ten Dios.
1Lea

bexa: Seor, nat zha gun ga gan lea beuna xa Israel inibee-gal nacin ten beuna ndee? 7 Lea Jess cha ukaab ndab: Lea bega l nsabndo ini pol yoo ta wa ni x wizh na-ya, ta na gun Dios zha nlad xa. 8 N lea gor na usaa Dios Espritu ten na ndo bega, wee isen bega juers no itea be taa mbin na

6Lea

Jess mkea gibea bexa ndeno Jess wa cha unabdiizh ndo xa, ndab

1
Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS1

lea bega gudiizh-a ndo be men Jerusaln ndee no idub distrit Judea ndee no distrit Samaria no gast ndo idub gizhliyo. 9 Tsoo na li ndab Jess ta wa, lea xa cha mkea gibea myoo xa lat xkaw ndalen ndewii bexa wa. Cha l ini-ta bexa xa. 10 Lea gor na bi li ndewii bexa gibea sa nsea Jess wa, wee mlundo top xabgii nak lad nagud, 11 ndab bexa: Bego xa Galilea, xtaan lbaa-ta ndewii bega gibea ba zha? Lea Jess xa mtoo lat bega nsea gibea ba wa, lea xa ba leaka ilen stub biaj lak-ka uni bega nsea xa wa.

Be xmen Jess mti stub men yatso sa uso Judas cha mkaan bexa Bet Ya Olivo wa, cha myach bexa Jerusaln. Lea bet wa nde pa dub kilmetro gax wats Jerusaln. 13 Gor ulaya bexa Jerusaln, cha ukea bexa cuart nde gaap gek nii sa ndencho bexa. Lea ta wa Pedr no Jacob no Juan no Ndres no Julip no Toms no Bartol no Mateo no Jacob xin Alfeo no Simn xa partid Zelote no Judas wit Jacob. 14 Lea bexa wa nsea pla be xagots nsea Mar xnaa Jess nsea be wit Jess, sian biaj nzhealbe bexa ndadiizh-no bexa Dios. 15 Lea dub wizh nzhealbe pa dub gayoo ncho gaal bexa ndungealadna Jess wa. Wee lea Pedr cha ngoso lat bexa, cha ndab xa: 16 Bego nak beuna xmen Jess, polta lea David uni sakndo Espritu ten Dios cuent ten Judas xa usaned ndo be men usen Jess. Lea ta li ndab diizh ten Dios wa juers-ka ngok cumplir. 17 Lea Judas wa no uyoo cuent be ltsaa besa no mbin xa ltsaa tiin ndun besa. 18 Lea med na ukaa Judas myun xa cuent Jess wa usii xa dub blea yo. Lea sa wa lea Judas cha msobgek gast itea be taa ncho len xa wa utote. 19 Lea gor na mbin be men ncho Jerusaln ndee ta wa, cha msalea bexa yo wa Acldama diizh ten bexa, lea diizh wa gab yo ten. 20 Lea libr ten Salmos nkeanii ndab-a: Yaan nab lid-xa, y naanta ton yoo len-a.* No ndab-a: Stub xa gun tiin ndun xa wa.* 21 Tawee nsabndo uti beuna dub xabgii ukesea-no besa idub ukesea-no Jess besa, 22 gast zha ulolea Juan Jess
12Wee

* 1:20 Sal. 69:25

* 1:20 Sal. 109:8


Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS1,2

no gast zha nsea Jess gibea. Lea xa wa no yate lat besa, ndoontsa no xa gudiizh ndo be men lea Jess mban-ka ndo gelgut. 23 Wee cha mluu bexa top xabgii, dub xa nsalea Kos Barsabs xa no nsalea Justo, no stub xa nsalea Mat. 24 Cha mbidiizh-no bexa Dios ndab bexa: Seor, lea ga nchando ladoo itea be men. Nat bluu ga ndo besa na ton ndo itop bexa ndee wa mti ga. 25 Lea xa wa yak dub xa gun tiin ten ga lat besa ndee, gak xa dub apstol. Lea ta wa ta mlaa Judas ke na mbin xa ta ugap wa, cha nchaa Judas sa ndiizh ga ya-ka xa wa. 26 Cha uloo bexa suert, wee lea Mat lea ngol-a. Cha uyote xa lat stibdub bexa nak apstol wa.

Zha ulen Espritu ten Dios wizh Pentecosts dub ujest ten bexa judo, lea itea be xmen Jess mzhealbe len dub nii. 2 Ngol gor mbin bexa dub ruid ulen gibea cuent dub mbi siil, cha uyoo-ya idub len nii sa ndebe bexa wa. 3 Wee cha mlundo ta cuent beal, uyatiib-a kad-ga gek dub bexa. 4 Cha uyoo Espritu ten Dios len ladoo bexa. Cha usaxan bexa ndadiizh bexa stub-ga diizh lak-tsa msaa Espritu ten Dios ni bexa. 5 Lea zha wa lea Jerusaln ndencho kwaad bexa judo ndankea Dios, bexa ulen itea lad ndo gizhliyo. 6 Lea gor na mgen ruid siil wa cha mzhealbe kwaad-pa be men sa wa. Ni l ini bexa xtee gun bexa gor na ndon bexa lea bexa nde nii wa ndadiizh be diizh ten kad-ga dub be men wa. 7 Cha ngwatena bexa no ngwanseana bexa, ndab bexa ndo ltsaa-xa: Bwii bega, naanpa bexa Galilea itea bexa li ndadiizh ndee zha? 8 Tixa ndon beuna ndadiizh bexa diizh ten kad-ga dub beuna zhaga? 9 Lea sa ndee nde men nacin Partia no Media no Elam no Mesopotamia no Judea no Capadocia no Ponto no Asia 10 no Frigia no Panfilia no Egipto no be gezh nde mas sit-x ndo Cirene ten Africa. No ncho bexa Roma sa ndee, ncho xa wa bexa judo no ncho bexa wa tii mbingealadna Dios ten beuna xa judo wa. 11 No lat beuna ndee ndencho bexa Creta nsea bexa Arabia. N lea itea beuna ndon ndadiizh bexa ba be ta siil ndun Dios kad-ga diizh ten dub-ga beuna.
1Ngol

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS2
12 Wee lea bexa wa l ini xtee gun bexa tant ndanseana bexa, cha unabdiizh bexa ndo ltsaa-xa, ndab bexa: Xtaan-xaga ta ndee zhaga? 13 N ncho bexa ndun usalad ndab: Bexa ba ga tant nsudna.

Pedr mbidiizh ndo be men kwaad lea Pedr cha uso-no stibdub bexa nak xmen Jess. Cha uge ndab xa: Bega nak beuna xa judo no itea-ta bega ndencho Jerusaln ndee, bin bega ta ndee, blaach bega xtaan gp na. 15 Lea besa ndee naanpa nsudna lak ndunbee bega, lea nat pen gor nkea ugea tempran. 16 N lea ta ndee nak lak ta ndab Joel polta sakndo Dios, 17 ndab Dios: Lea be wizh lult lea na uzheeb-pa usa Espritu ten na ndo itea be men. Lea be xinbgii bega no be xingots bega gudiizh sakndo na. Lea bexa ben ncho lat bega ini be taa ulu na. Lea bexa gox uchealadna be taa ten na. 18 Lea ndo be xabgii no ndo be xagots ndun tiin ten na, uzheeb-pa usa na Espritu ten na be wizh wa, cha gudiizh bexa wa sakndo na. 19 Lea na ulu sian taa yanseana be men, be taa gibea no be taa ndo gizhliyo; ini bexa ten, no beal, no xkaw zhen. 20 Lea wizh l usu-ta xea; lea mbee ina cuent ten. Tsoo wa gal wizh uzheeb-pa wen ten Dios Xa Nibee. 21 Lea tal ton igeladna na, lea na ko xa ndo be ke ten xa.*
14Wee

no ndab Pedr: Blaach bega men Israel itea ta gp na ndee. Lea bega uni-ka lea Jess xa gezh Nazaret wa juers ten Dios mbin sian be uyon no sian be taa ngwanseana be men. Lea ta wa mluu lea Dios-ka mtuub xa. 23 No myak cuent xa ndo yaa bega

22Cha

* 2:21 Jl. 2:28-32


Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS2

lak-ka uni Dios polta wa. Lea bega usen xa, cha myun bega cuent xa ndo yaa be men ugap, cha mbit bexa wa xa ndo cruz. 24 N lea Dios mxiste xa mban xa ndo gelgut, lea gelgut l ngun gan ndo xa wa. 25 Lea polta lea David ndab cuent ten Jess: Lea na idub tiemp mna Dios Xa Nibee wa wats na; lea xa wa nso lad gaal na, tawee naan xtaan gasea na. 26 Tawee uzheeb ntenladna ladoo-na no ntenlad na ndadiizh na. No un-ka na lea Dios ulaach na. 27 Lea ga l ulaa na yan na lat bexa ngut. No ni l ulaa ga gazhaa las-na, lea na nak xa mti ga. 28 Mluu ga nes ten ga ndo na, sa ncho gelnban. No uzheeb ntenlad na geal iso na wats ga idub tiemp.* 29 Bega nak beuna xa Israel, lea beuna uni lea David uyoo polta wa ngut no mgaach. No lea baa ten xa wa bi nde gast tiemp nat. 30 Lea xa wa dub xa ndadiizh sakndo Dios, no uni-ka xa lea Dios ndab ndo xa lea xa nak Cristo wa segur-ka ilen lat ras David, cha inibee xa lak unibee David wa.* 31 Lea gor biseata yoo-ya, lea David ndab lea Cristo iban ndo gelgut, ndab xa lea Dios l ulaa Cristo yaan lat bexa ngut no ni l ulaa Dios gazhaa las Cristo.* 32 Lea itea-ka besa unindo lea Dios mxiste Jess ndo gelgut. 33 Lea Dios cha mbii Jess gibea sa usob xa wats lad gaal Dios. Lea Dios Xus-xa wa cha msaa juers ndo Jess usaa xa Espritu ten Dios ndo besa ndee, lak-ka ndab Jess gun xa. Lea Espritu wa xa ndun ta uni bega no ta mbin bega wizh nat. 34 Lea David naanpa lea ikea gibea, parea lea David ndab: Lea Dios Xa Nibee ndab ndo Xa Nibee ten na: Usob wats lad gaal na ndee, 35 gast gal gor ute na bexa ndaklo-no la xan ndats-la.* 36 Nat blaach itea bega xa ras Israel ta ugea-kapa gp na: lea Jess xa li mkea bega ndo cruz wa, lea xa wa lea Dios mso nak Cristo Xa Nibee. 37 Lea gor na mbin bexa ta wa, cha kwea myoladna bexa, cha unabdiizh bexa ndo Pedr nsea ndo be ltsaa-xa wa, ndab bexa:

* 2:28 Sal. 16:8-11

* 2:30 Sal. 132:11

* 2:31 Sal. 16:10

* 2:35 Sal. 110:1

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS2,3

Bega nak beuna xa Israel, xtee nsabndo gun besa nat? 38 Lea Pedr cha ukaab ndab: Blaa bega be ta ugap nak bega no italea kad-ga dub bega gak bega xmen Jesucristo, ndoontsa utsuu Dios be ke ten bega no usaa xa Espritu ten na ndo bega. 39 Li usaa-ka Dios Espritu wa ndo bexa na nbezh Dios gak bexa xmen-xa: lea ta wa bego, no be xin bega, no bexa sit ndencho. 40 No sian-ta be diizh mbidiizh Pedr, no mtenxea xa bexa wa, ndab xa: Blaa bega lea Dios koo bega lat be men ugap nak ncho nat! 41 Wee lea ncho bexa mbingealadna ta li mbidiizh Pedr wa cha utalea bexa. Lea wizh wa pa schon mil men uyote lat bexa nak xmen Jess. 42 Lea itea bexa wa ntsid lak nluu be apstol wa, no uzheeb-pa wen nak bexa ndo be ltsaa bexa. No nzhealbe bexa ndaw bexa nsea ndadiizh-no bexa Dios.

Xtee ngok bexa mbingealadna Jess itea be men ndanseana geal lea be apstol ndun sian be uyon msaa Dios gun bexa. 44 Lea itea bexa na mbingealadna Jess wa dub-tsa nak. No itea be taa ndap bexa wa, lea ta wa iteanak-ka bexa ten. 45 Ncho bexa mdoo be yo ten xa no be taa ndap xa, cha ntsea bexa med wa ndo be ltsaa-xa bi lak nkiin bexa-ya. 46 Iteanak wizh nzhealbe bexa tale ten Nii ten Dios, no be lid bexa junt ndaw bexa, ntenladna bexa no bchaan nak bexa. 47 No nsaa bexa xno ndo Dios, no lea itea be men nsakladna lak nak bexa. Lea Dios lea ndun kad wizh mas nsayak kwaad bexa wa, bexa na ngoo Dios ndo be ke ten bexa.
43Lea

Myakna dub xa l yoo gan isea dub wizh lea Pedr nsea Juan nchaa Nii ten Dios pa gor nkea uyon uzhe, gor na ndayadiizh be men ndo Dios. 2 Lea sa wee iteanak wizh nsob dub xabgii l yoo gan isea zha ngol-ta xa. Ndaulaa be ltsaa-xa xa dub sa nyote be men len tale ten Nii ten Dios, sa nsalea Puert Chul, ndoontsa inab xa med ndo be men nyote sa wa. 3 Lea gor na uni xa wa Pedr no Juan nchayote sa wa, cha unab xa dub med ndo bexa wa. 4 Wee lea Pedr no Juan mwii ndo xa, cha ndab Pedr:
1Lea

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS3

Bwii ndo besa. 5 Lea xa wa list usob, ndunbee xa gol ncho xtaan usaa bexa wa ndo xa. 6 N lea Pedr cha ndab: Lea na l nsen med plata ni med oro, parea lea ta ndap na usa na ndo lu. Lea juers ten Jesucristo xa Nazaret gp na ndo lu goso, cha usea. 7 Wee lea Pedr cha usen yaa lad gaal xa, cha uxiso xa. Bi lea gor wa lea be xoo-xa no be gendats-xa wa cha mgeasobe. 8 Lea xabgii wa cha uxax ngosagaal, cha utsin-la nsea xa. Cha no xa uyoo-no bexa wa tale ten Nii ten Dios, nsea xa no ndasagaal xa, nsaa xa xno ndo Dios. 9 Lea itea be men wa uni nsea xa no nsaa xa xno ndo Dios. 10 Wee mgondo bexa lea xa wa lea xa li nsob nab med too Puert Chul ten Nii ten Dios, cha uzheeb ngwanseana bexa ta na li uyoo wa.

Pedr mbidiizh sa nsalea Corredor Salomn 11 Lea xa li myakna wa l nlaa-pa Pedr no Juan. Wee itea be men ndanseana wa cha utoo karrel gast sa nso Pedr no Juan sa nsalea Corredor Salomn. 12 Lea gor uni Pedr ta li ndun be men wa cha ndab xa ndo bexa: Bego xa Israel, xtaan ndanseana bega ta ndee zha? No xtaan nwii bega ndo besa ndunbee bega juers ten besa myakna xa ndee zha? 13 Lea Dios ten Abraham no Isaac no Jacob no itea-ta be usan gox polta ten beuna*, lea xa wa mbin mas gaap ngobso xin-xa Jess. Lea Jess wa xa na li myun bega cuent ndo yaa bexa naktiin wa, cha gor na ndiizh ulaa Pilat xa lea bega l kaab. 14 Lea bega mxeladna Jess, xa umbii no wen nak wa. Cha ndi unab bega ulaa Pilat dub xa ndut men. 15 Li mbit bega xa nsaa gelnban ndo be men. N lea Dios mxiste xa ndo gelgut lak uni itea besa-ya. 16 Lea xabgii ndee ngeladna juers ten Jess wa, tawee myakna xa. Lea ta na ngeladna xa Jess lea mbin gan dub-tsa nee-ka myakna xa ndo gaal itea bega. 17 Bego nak beuna xa Israel, lea bega no bexa nibee ten bega wa mbit Jess, parea lea na un lea bega ni l ini ton xa wa. 18 N lea Dios li mlaa mbin bega lak ndab bexa mbidiizh sakndo Dios polta, ndab bexa lea Cristo nsabndo

* 3:13 Ex. 3:6, 15


Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS3,4

ini sian gelkwea no gat xa. 19 Tawee blaa bega be ta ugap nak bega, cha byach bega wats Dios, ndoontsa utsuu xa be ke ten bega. Wee yoo xa wats bega gakno xa bega, 20 no utuub-gal xa Jesucristo ndo bega lak ndab-ka Dios. 21 Nat lea Jess nsabndo ncho gibea, gast gal gor na utechaaw Dios itea be taa ndo gizhliyo, lak-ka ndab bexa uyoo polta sakndo Dios. 22 Lak ndab Moiss ndo be usan gox polta ten beuna: Lea Dios Xa Nibee ten beuna uti dub xa gudiizh diizh ten xa lat be ltsaa bega, lak mti xa na. Blaach bega itea be ta gab xa wa ndo bega.* 23 Lea tal ton bexa l ulaach ta gab xa wa,* lea bexa wa y naantapa gak xmen Dios.* 24 Lea Samuel no itea-ta bexa mbidiizh sakndo Dios tsoo xa wa, mbidiizh bexa cuent ten be taa ncho be wizh nat ndee wa. 25 Lea ta ndab bexa polta wa usaa Dios, lea ta wa nsaa Dios ndo bega nat. No usaa Dios ndo bega lak ndab Dios gor na mbin Dios dub trat no be usan gox polta ten beuna, ndab Dios ndo Abraham: Juers ten dub xa itoo lat bexa ras ten lu, lea na gakno itea be ras ten be men nde ndo gizhliyo.* 26 Lea gor na mxiste Dios xin-na ndo gelgut, lea Dios mtuub xa ned lak ndo bega xa Israel, ndoontsa gakno xa bega no ulaa bega be ta ugap nak bega.

Pedr no Juan nde ndo bexa nibee li ndeni Pedr no Juan ndo be men wa, wee ulen pla be uleay no dub xa nibee ten bexa nlaach Nii ten Dios wa no pla bexa saduceo. 2 Lea bexa wa uzheeb ndaklo, geal lea Pedr no Juan nluu be men wa lea be men ngut wa iban ndo gelgut lak mban Jess ndo gelgut. 3 Cha usen bexa wa Pedr no Juan cha mkea bexa xa wa latgiib gast stub wizh lea gor wa y uzhe. 4 N lea kwaad-pa be men na mbin diizh ndab Pedr wa mbingealadna-ya. Lea lat itea bexa na li mbingealadna Jess wa ngok pa dub gaay mil xabgii. 5 Ngol stub-tsa wizh lea bexa nibee ten bexa judo no bexa gox nsak no be mech ten ley mzhealbe Jerusaln. 6 No nso Ans uleay ndon lea nsak no Caifs no stub Juan no
1Ndalen

* 3:22 Dt. 18:15-16 * 3:23 Dt. 18:19 * 3:25 Gn. 22:18; 26:4

* 3:23 Lv. 23:29

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS4

Alejandro no itea-ta be xabgii ltsaa uleay ndon lea nsak. 7 Cha mte bexa Pedr no Juan tlaw bexa, cha unabdiizh bexa ndab bexa: Ton msaa juers nati ton mtuub bega gun bega ta wa zha? 8 Wee lea Pedr uzheeb ncho Espritu ten Dios ladoo-na ukaab ndab: Bego xa nibee ba wa, bega xa gox nsak ten beuna xa Israel: 9 lea bega nabdiizh na xtaan ngokno besa dub xabgii gizh no xtee li myakna xa. 10 Nat gab besa ndo itea bega no ndo itea-ta be men Israel lea xabgii nso ndo bega ndee myakna juers ten Jesucristo xa gezh Nazaret, xa na li mkea bega ndo cruz wa, cha mxiste Dios xa ndo gelgut. 11 Lea Jess wa xa na li mxelad bega wa cuent dub ge nxelad bexa ndandee nii, n nat lea ge wa ndon lea nak skin nii.* 12 Lea nab Jess sun gan koo be men ndo be ke ten bexa. Lea idub ndo gizhliyo naanta ton ntuub Dios koo beuna ndo be ke ten beuna. 13 Lea bexa nibee wa ngwanseana gor uni bexa lea Pedr no Juan ni l nzheb ndadiizh, maska ndido-tsa mtsid bexa. Wee mgondo bexa lea Pedr no Juan xa ukesea-no Jess. 14 Lea xa li myakna wa no nso sa wa, tawee naanta xtee ngab bexa ndo Pedr no ndo Juan. 15 Cha unibee bexa itate bexa sa wa, cha myanbeyadiizh nab bexa nibee wa, 16 ndab bexa: Xtee gun-no beuna be xabgii wa? Ta ugea-ka lea ta mbin bexa wa dub uyon. Y l yoo gan gab beuna lea-ya gelkwiin, lea itea be men ndencho Jerusaln ndee uni-ya. 17 Parea ndoontsa l igen-ta mas ta ndee, gab-tsa beuna ndo bexa lea beuna utsaksi bexa wa tal lea bexa gudiizh-ta cuent ten Jess. 18 Wee utezh-gal bexa Pedr no Juan, cha li unibee bexa ndo bexa wa y naantapa gudiizh bexa ndo be men cuent ten Jess. 19 N lea bexa wa ukaab ndab: Nsak bega zha lea besa nsabndo uxobgek ndo bega, cha naanpa uxobgek besa ndo Dios? 20 Lea besa l yoo gan ulaa l gudiizh-ta besa be taa uni besa no be taa mbin besa. 21 Wee lea bexa nibee wa cha ndab ndo Pedr no ndo Juan:

* 4:11 Sal. 118:22


Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS4 Lea besa utsaksi bega tal lea bega gudiizh-ta diizh ten Jess. Lea bexa wa l izheal xtee utsaksi Pedr no Juan, geal lea itea be men nsaa xno ndo Dios ta na li myakna xa gizh wa. 22 Lea xabgii li myakna uyon ten Dios wa ncho mas-la top gaal liin.

10

Be xmen Jess unab juers ten Dios 23 Lea gor na mkaan Pedr no Juan sa wa cha nsea bexa lat ltsaa-xa, cha mbidiizh bexa itea be ta ndab be uleay nibee no bexa gox nsak wa. 24 Lea gor na li mbin bexa ta wa, lea itea bexa cha junt mbidiizh ndo Dios, ndab bexa: Go Dios Xa Nibee, go lea nak Dios mbindee gibea no gizhliyo no nitsdoo no itea-ta be taa ncho. 25 Lea ga msaa ta mbidiizh David sakndo ga, ndab David: Xtaan lbaa-ta ngii be men ba zha? No xtaan ndunbee bexa be ta naan xtiin? 26 Lea bexa nibee ndo gizhliyo wa mzhealbe, no bexa naktiin wa myakjunt, ndaklo bexa ndo Dios Xa Nibee no ndo xa nak Cristo.* 27 Ugea-ka lea Herodes no Poncio Pilat no bexa Israel nsea bexa naanpa xa Israel li myakjunt len gezh ndee, ngoklo bexa ndo Jess xin-ga, xa wen mtuub ga wa. 28 Cha mbin bexa lak-ka ta ndab ga gak-a wa. 29 Nat bwii ga, Dios Xa Nibee, xtee ugap ni bexa ndo besa. Bsaa ga juers ndoontsa l izheb besa gudiizh besa diizh ten ga. 30 No bsaa ga juers yunyakna besa be men gizh, no gun besa sian be uyon juers ten Jess xin-ga, ta uluu lea ga lea mtuub besa. 31 Lea gor na mtayadiizh bexa ndo Dios, lea sa ndebe bexa cha mwiin. Wee lea itea bexa wa mas uyoo Espritu ten Dios len ladoo-na. Cha ni l izheb-ta bexa ndadiizh bexa diizh ten Dios.

Be taa ten bexa wa mbintiin itea bexa itea bexa na mbingealadna Jess wa dub-tsa ncholadna bexa no dub-tsa ndunbee bexa. No ni naan ton bexa ndab lea be ta ndap xa ta ten-tsa bexa, ndi ta ndap
32Lea

* 4:26 Sal. 2:1-2


Liga Bblica Internacional 2011

11

HECHOS4,5

bexa wa itea bexa ten. 33 Lea be apstol ni l nzheb ndadiizh lea Jess Xa Nibee wa mban-ka ndo gelgut. No uzheeb-pa ngokno Dios itea be xmen Jess wa. 34 Tawee lea lat bexa wa l yoo ni dub bexa ngun jwalt taa nkiin-na, geal lea bexa na ndap yo no nii, ncho xa mdoo ta wa cha nsea-no bexa med wa, 35 cha myun bexa cuent ta wa ndo be apstol. Lea be apstol wa cha ntsea med wa bi lak nkiin bexa-ya. 36 Lea dub bexa wa dub xa levita nsalea Kos, xa isla Chipre, xa no msalea be apstol Bernab (lea ta wa dub diizh griego gab xa nluuzh men). 37 Lea xa wa mdoo dub blea yo ndap na, cha myun xa cuent med wa ndo be apstol.

Ananas no Safira mbin gelkwiin dub xa nsalea Ananas no Safira xagots ten xa. Lea bexa wa mdoo dub blea yo. 2 N lea xa wa myaan-no stub tuzh med wa, cha myun xa cuent itea-ta med wa ndo be apstol. Lea xagots ten xa wa no-ka uni ta wa. 3 Wee lea Pedr cha ndab ndo Ananas wa: Ananas, xtee uyoo mxuu ladoo-lu myaan-no la stub tuzh med ta na li mdoo la yo wa zha? Xtaan li nkwiin-no la Espritu ten Dios zha? 4 N lid lu ten yo wa zha? Gor na mdoo lu-ya, lid xmed-ka lu ta wa zha? Xtee ni lu lbaa mbin la? Lea lu naanpa ndo dub men mbin gelkwiin, ndi ndo Dios li mbin la. 5 Lea gor na mbin Ananas ta li ndab Pedr wa, cha ulayat xa cha ngut xa. Lea itea bexa na mbin ta wa cha uzheeb mzhebbe. 6 Cha ulen pla xabgii ben mtixko Ananas lad, cha mbii bexa wa xa, cha mkaach bexa xa. 7 Tsoo wa pa schon gor ulen-ga xagots ten Ananas wa, ni l ini xa xtaan ngwasea xabgii ten xa. 8 Wee lea Pedr cha ndab ndo xa: Gud naga li-ka ngok yo mdoo bega wa zha. Lea xagots wa mkwiin ndab: Lea ta wa li-ka ngok. 9 Lea Pedr cha ndab: Xtaan-x dub-tsa mbidiizh bega ukwiin-no bega Espritu ten Dios zhaga? Ndon la lea bexa mkaach xabgii ten la wa nchabe-la. Nat lea bexa no-gal lu goo. 10 Bi lea gor wa lea xagots wa no-gal ngut ulayat xa ndats Pedr. Lea gor uyoo be xabgii ben wa len nii, lea xagots wa
1Uyoo

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS5

12

no-gal ngut. Cha mbii-gal bexa wa xa, cha mkaach bexa wa xa wats xabgii ten xa. 11 Wee lea itea be xmen Jess wa, no itea-ta be men na mbin ta wa cha uzheeb-pa mzheb.

Kwaad be men myakna be wizh wa lea be apstol ndun sian be uyon ten Dios, be ta ndanseana be men. No itea wizh nzhealbe be xmen Jess dub lad Nii ten Dios, sa nsalea Corredor Salomn. 13 Lea be men utsin nak ndo bexa wa no ndab be men lea bexa xa wen-ka nak, parea ni dub xa naanpa nak xmen Jess wa l uchealtsaa bexa wa. 14 Lea bexa ndungealadna Jesucristo wa uzheeb-pa ngok kwaadbe, lak be xabgii no li-ga be xagots. 15 Lea be men ulote be men gizh ndiib ndo loon too nes sa itid Pedr. Mbinbee bexa tal masa xin-tsa Pedr itid las bexa gizh wa, cha yakna bexa. 16 No kwaad-pa be men be gezh nde gax wa ulen-no be men gizh gast Jerusaln, no bexa nsak gizhtont ncho be mbi bxin ladoo-na. Lea itea bexa wa cha myaknabe.
12Lea

Be men ngoklo ndo Pedr no Juan lea uleay ndon lea nsak no itea be xmen-xa, bexa saduceo, uzheeb ngoklobe. 18 Cha usen bexa be apstol wa, cha mkea bexa wa xa latgiib. 19 N lea dub ngel ten Dios ulen teal, mxaal be puert ten latgiib, cha utoo be apstol. Cha ndab ngel wa: 20 Wabe bega Nii ten Dios, cha bidiizh bega be diizh na nsaa gelnban ndo be men. 21 Tawee lea ngot xea tempran nchabe bexa Nii ten Dios. Cha usaxan bexa nluu bexa be men. Ngol gor lea uleay ndon lea nsak no be xmen-xa no bexa gox nsak ten bexa Israel mzhealbe. Wee cha unibee bexa ndo be polici yayoo bexa be apstol len latgiib. 22 Parea lea gor na ulaya be polici wa latgiib, cha uni bexa lea be apstol naanla sa wa. Cha myach bexa ndab bexa: 23 Lea gor ulaya besa lea too latgiib wa nso nyaw-ka no bexa ndeulaach wa nde-ka. Parea lea gor na mxaal besa puert wa, lea len wa naanla ton ndencho. 24 Lea gor na mbin bexa ta wa, lea uleay ndon lea nsak wa no xa nibee ten be polici wa no be uleay nibee wa cha ndab ndo ltsaa-na:
17Wee

Liga Bblica Internacional 2011

13

HECHOS5

Pa gast yakea ta ndee zha? 25 Wee ulen stub xa ndab: Blaach bega, lea bexa na li mkea bega latgiib wa ndeuluu-gal be men dub lad Nii ten Dios. 26 Wee lea be polici wa nsea xa nibee ten bexa wa ngwagii-gal be apstol, parea naan xtee ngun-no bexa be apstol wa, geal lea bexa nzheb ndo be men nchaa be men ulage bexa. 27 Lea gor na mlen-no bexa be apstol wa, cha mte bexa xa ndo be men nsak wa. Wee lea uleay ndon lea nsak wa cha ndab: 28 Lea besa y ndab-la l uluu-ta bega cuent ten Jess ndo be men. N nat lea Jerusaln ndee yamer itea men ndon be ta nluu bega! No nlad bega ukike bega besa ta li ngut Jess wa. 29 Lea Pedr no be ltsaa-xa cha ukaab ndab: Lea besa nsabndo uxobgek ned ndo Dios, naanpa ndo be men. 30 Lea Dios xa na ngwankea be usan gox polta ten beuna wa, lea xa wa mxiste Jess ndo gelgut, xa na li mbit bega ukea ndo cruz wa. 31 Lea Dios myun-no Jess dub xa nibee no xa nsaa gelnban, ndoontsa ulaa be men Israel be ta ugap nak bexa, cha yuu be ke ten bexa. 32 Lea ta wa ta uni besa ndadiizh besa, lak ndakno Espritu ten Dios besa. Lea Dios nsaa Espritu ten na wa ndo bexa nxobgek ndo xa. 33 Lea gor na mbin bexa ta wa cha uzheeb-pa ngoklo bexa, gast nlad bexa gut bexa bexa wa. 34 Lea lat bexa wa no nsob dub xa fariseo nsalea Gamaliel dub mech ten ley. Lea be men uzheeb-pa ndap mod ndo xa wa. Cha uso xa ndab xa itoo be apstol wa dub xlaal. 35 Wee ndab xa ndo bexa nibee wa: Bego xa Israel, gop bega cuent nsea ta gun-no bega be xabgii ba. 36 Ntsealadna bega zha uyoo dub xa nsalea Teudas, ndab xa lea xa uzheeb-pa dub xa nsak. Pa dub dap gayoo xabgii usenkea tsoo xa. N lea gor na mbit be men xa wa, lea itea be xmen-xa cha mteachso. Cha li-tsa unitndo ta ndun bexa. 37 Tsoo wa li-gal uyoo stub xa nsalea Judas xa Galilea. Leaga kwaad-pa be men usenkea tsoo xa be wizh ten censo. Parea gor na mbit be men xa, lea be xmen-xa itea mteachso-gal. 38 Lea nat lea na gp ndo bega, blaa bega no naan xtee gun-no bega bexa ba. Lea tal ta ndun bexa ba ta ten-tsa men, lea-ya sbeas yoo-ka. 39 N tal lea-ya ta ten Dios,

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS5,6

14

lea bega l gun gan initndo-ya. Blaach bega naanpa kuyo-no bega Dios. 40 Wee lea bexa nibee wa dub-tsa nak nsea ta ndab xa wa. Cha utezh bexa Pedr no Juan, cha uzheeb-pa udin bexa bexa wa. Cha ndab bexa nibee wa: Y l gudiizh-ta bega cuent ten Jess wa. Cha mlaa bexa Pedr nsea Juan. 41 Lea gor na mkaan bexa sa wa uzheeb-pa mtenladna bexa, geal lea Dios mlaa utid bexa gelkwea geal nak bexa xmen Jess. 42 Wee lea iteanak wizh lea bexa nluu be men dub lad Nii ten Dios no ta lid be men, ndab bexa lea Jess nak Cristo xa mtuub Dios.

Utaxoob dub gaad xabgii gun tiin be wizh wee lea be xmen Jess uzheeb-pa nsayak kwaad. Parea lea lat bexa wa lea bexa ni diizh griego usaxan ndaklo ndo bexa na ni diizh hebreo, ndab bexa: Lea be xagots ngut xabgii ten na ncho lat besa wa, ncho zha l ndal bexa sian taa gaw xa. 2 Wee lea isatibtop be apstol wa mchealte iteanak be xmen Jess wa, cha ndab bexa: L nsabndo ulaa besa l gudiizh besa diizh ten Dios, cha ndi yansu besa xtee isea ta ndaw bexa wa. 3 Tawee lea bega nak beuna xmen Jess, bkwaan bega gaad xabgii ndak lat bega, bexa wen nak xa no uzheeb ncho juers ten Espritu ten Dios ladoo-xa. Lea bexa wa lea gun tiin ndee. 4 Lea besa ndee li syoo gan gudiizh-ta ndo Dios no uluu-ta besa be men diizh ten Dios. 5 Lea itea bexa wa cha dub-tsa mbidiizh nsea ta ndab be apstol wa, cha mti bexa Xteb dub xa uzheeb ngeladna Dios no uzheeb ndap xa juers ten Espritu ten Dios. Nsea mti bexa Julip no Prcoro no Nicanor no Timn no Parmenas no Nicols xa Antioqua. Lea Nic wa naanpa xa judo, parea ndankea xa Dios lak ndun bexa judo. 6 Wee cha myun bexa cuent isagaad bexa wa ndo be apstol. Cha mxoob be apstol yaa-na gek bexa wa, unab bexa ndo Dios gakno Dios isagaad bexa wa. 7 Wee lea diizh ten Jess uzheeb-pa mteachso. Lea gezh Jerusaln uzheeb-pa nsayak kwaad be xmen Jess no gast kwaad-pa be uleay mbingealadna Jess.

1Lea

Liga Bblica Internacional 2011

15

HECHOS6,7

Usen bexa Xteb Dios uzheeb-pa ndakno Xteb no nsaa juers ndo xa, tawee sian be uyon ten Dios ndun xa, be ta ndanseana be men ndencho Jerusaln. 9 Lea ncho dub sa nsalea Be Men Myaak, dub nii sa nzhealbe bexa judo. Lea pla bexa ten sa wa usaxan nyotoo-no Xteb. Lea bexa wa bexa gezh Cirene nsea gezh Alejandra no nacin Cilicia nsea nacin Asia. 10 N l ngun bexa gan ndo Xteb, lea Xteb uzheeb-pa ndak lak nsaa Espritu ten Dios ndo xa. 11 Wee msaa bexa med ukaa stapla be men gab lea bexa mbin lea Xteb nisi Moiss no Dios. 12 Wee uzheeb ngoklo be men no bexa gox nsak no be mech ten ley. Cha usen bexa Xteb, cha mbii bexa xa sa nzhealbe bexa nibee wa. 13 Cha mzheal bexa men gun gelkwiin, ndab be men wa: Lea xabgii ndee ni l nlaa ta li nisi xa Nii ten Dios ndee no ley ten Dios. 14 Lea besa mbin ndab xa lea Jess xa Nazaret wa ulate Nii ten Dios ndee no uchea xa be costumbr ndeno beuna ta mchaan Moiss. 15 Wee lea be men nibee wa no itea bexa nde sa wa, gor na mwii bexa ndo Xteb uni bexa lea ndo Xteb cuent nluu ndo ngel ten Dios.
8Lea

Xteb mtsakndo ndo bexa nibee ten bexa judo 1 Lea uleay ndon lea nsak cha unabdiizh ndo Xteb ndab: Ta ugea-ka ndab lu ta lbaa ndab be men ba zha? 2 Lea Xteb ukaab ndab: Bego xa dub-tsa ltsaa beuna, no bega xa nsak ba, blaach bega xtee gp na. Lea Dios siil ten beuna mlundo ndo Abraham usan gox ten beuna, zha na bi ncho xa sa nsalea Mesopotamia, zha biseata yayoo xa gezh Harn. 3 Ndab Dios ndo Abraham: Blaa lazh-lu ba no be ltsaa-la, cha ndi wa ndo yo sa ulu na ndo lu.* 4 Wee lea Abraham utoo sa wa, sa no nsalea Caldea, cha nchaa xa uyoo xa Harn wa. Lea tsoo wa ngut xus Abraham, cha mbii Dios Abraham ndo yo ndee, sa ndencho beuna nat. 5 N lea Dios l usaa ni dub

* 7:3 Gn. 12:1


Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS7

16

blea yo ndo Abraham, ni dub tuzh sa iso Abraham. Ndi ndab Dios lea Dios usaa-ka yo ndee ndo be xin-xa zha gat xa.* N lea zha wa lea Abraham biseata gap xin-na. 6 Ndab Dios ndo Abraham: Lea be xin-lu yayoo dub sa naanpa lazh bexa. Lea bexa wa lajuers gun tiin ten be men sa wa, no ugap gun-no bexa wa be xin-lu dub dap gayoo liin. 7 N lea na utsaksi bexa na li ugap gun-no be xin-lu wa. No ndab Dios: Lea tsoo wa lea bexa itoo sa wa, wee yankea bexa na sa ndee.* 8 Lea Dios cha mbin-no Abraham dub trat, ndab Dios xtee yoo bee be meed bgii, ta uluu lea bexa nxobgek-ka ndo trat wa. Tawee zha ngop Abraham Isaac, cha ulo Abraham bee Isaac wizh xoon ngol Isaac. Cha li-ga mbin-no Isaac xin-na Jacob. Lea Jacob li-ga ulo bee isatibtop be xin-na, be usan gox polta ten beuna. 9 Lea be xin Jacob wa nxenoladna leaka dub wit bexa nsalea Kos. Cha mdoo bexa Kos wa ndo be men ngwaudoo xa nacin Egipto. N lea Dios l nlaa Kos. 10 Lea Dios ngokno xa ndo itea be ta juert utid xa. No mbin Dios uzheeb-pa ndak Kos no msaya xa ndo Faran xa nibee Egipto. Lea Faran wa cha ulaxoob Kos lea xa lea unibee idub Egipto no nchansu xa ta lid Faran. 11 Tsoo wa uyoo win Egipto wa no Canan ndee. Cha uzheeb-pa kwea uyoo be men. Lea be usan gox polta ten beuna l ndap-ta bexa ta gaw bexa. 12 Lea gor na mbin Jacob lea Egipto ncho sian trig gaw bexa, cha mtuub xa be xin-xa, be usan gox polta ten beuna wa. Lea ta wa biaj ned ngwabe bexa sa wa. 13 Lea biaj itop ngwabe bexa Egipto, lea Kos ndab ndo bexa lea bexa wit-na. Wee uni Faran ta xaana Kos. 14 Cha ndab Kos ndo be wit-na yayoo bexa Jacob xus bexa, no itea be ltsaa-xa. Lea itea bexa wa pa chon gaal ncho tiin xa. 15 Li nak nchaa Jacob Egipto, sa ngut xa no be usan gox polta ten beuna wa. 16 Lea itea bexa wa mgaach gezh Siquem ten Canan ndee, len baa sa usii Abraham ndo be xin Hamor xa Siquem. 17 Lea bexa ras Abraham ndencho Egipto wa uzheeb ngok kwaad. Lea zha nsaso gax zha gun Dios ta ndab Dios ndo Abraham, 18 zha wee uyoo stub xa nibee Egipto, dub

* 7:5 Gn. 12:7

* 7:7 Gn. 15:13-14


Liga Bblica Internacional 2011

17

HECHOS7

xa l igondo Kos.* 19 Lea xa wa mkwiin-no bexa Israel no uzheeb mtsaksi xa be usan gox polta ten beuna. No unibee xa ulaa be xagots Israel gat be meed bgii tii ngol, ndoontsa naanpa gak kwaad xa. 20 Lea tiemp wee ngol Moiss. Lea meed wa uzheeb nsakladna Dios lak nak. Lea be usan ten meed mlaach meed chon mbee ta lid-xa. 21 Tsoo wa lea xnaa meed mlaa meed, parea lea xingots Faran mzheal meed. Cha mlaach xa meed, ngool meed cuent dub xin-xa. 22 Wee mtsid Moiss itea be taa ndak bexa Egipto. Cha myak xa dub xa ndak itea ta ndadiizh xa no ta ndun xa. 23 Lea zha ncho Moiss dub top gaal liin, wee mbinbee xa yaina xa bexa Israel, bexa ltsaa-xa. 24 N gor uni xa lea dub xa Egipto nibee ndo be men wa nkegin dub xa Israel, lea Moiss utoo ngwaulat xa wa. Cha mbit Moiss xa Egipto wa. 25 Lea Moiss mbinbee lea bexa Israel, bexa ltsaa-xa wa, yakbeena lea Dios guntiin Moiss igote bexa sa wa, n lea bexa l yakbeena ta wa. 26 Ngol stub-tsa wizh lea Moiss uni top xa Israel ndeyobe, cha nlad Moiss xe kwe bexa, ndab xa: Lea bega wit-na, xtaan ngi ndeyo bega zha? 27 Wee lea xa li nkegin ltsaa-na wa cha msii xa Moiss, ndab xa: Ton ulaxoob lu gak lu xa nibee no juez ten besa zha? 28 Nati nlad lu gut la na lak mbit la xa Egipto naag wa?* 29 Lea gor na mbin Moiss ta wa, cha mxoon xa, nchaa xa dub sa sit nsalea Madin. Lea sa wee kwen uyoo Moiss lat be men xaaga, cha ngop Moiss top xin-na. 30 Ngol zha ncho-la Moiss sa wa top gaal liin, lea dub ngel ten Dios mlundo ndo Moiss lat beal sa nsayol dub yagich. Lea sa wa gee sa bid gax sa nsob gee Sina. 31 Lea Moiss uni ta wa no ngwanseana xa, cha nchawii xa mas gax. Cha mbin xa ti Dios Xa Nibee ndab: 32 Lea na nak Dios ndankea Abraham no Isaac no Jacob, be usan gox polta ten lu. Lea Moiss usaxan nxis tant nzheb, ni l ndun xa rages iwii xa sa wa. 33 Wee lea Dios ndab ndo xa: Ulate ndab-lu, lea sa nso lu ba dub sa umbii ndo na. 34 Lea na un xtee-ta kwea ncho be xmen-na ndencho Egipto. Lea na ndon xtee-ta nbixti bexa, tawee ndal na

* 7:18 Ex. 1:7-8

* 7:28 Ex. 2:11-15


Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS7

18

ndoontsa ko na bexa ndo yaa bexa Egipto wa. Utsea nat, lea na utuub lu Egipto.* 35 Lea bexa Israel wa mxelad-la Moiss, ndab bexa Ton ulaxoob lu gak la xa nibee no juez ten besa zha?. N lea Dios mtuub-ka xa cuent dub xa nibee, kote xa bexa sa wa, lak ndab ngel li mlundo lat yagich wa. 36 Wee lea Moiss wa lea uloo be usan gox polta ten beuna Egipto. Lea xa mbin sian taa ngwanseana be men zha uyoo bexa Egipto no zha utakea bexa tlaw Nitsdoo Nane, no zha ukesea bexa gee sa bid dub top gaal liin. 37 Lea Moiss wa leaka ndab ndo bexa Israel: Lea Dios Xa Nibee ten beuna uti dub xa lat be ltsaa bega lak mti xa na. Lea xa wa dub xa gudiizh sakndo Dios. Blaach bega be ta gab xa wa.* 38 Lea Moiss wa leakaga xa uyoo lat be usan gox polta ten beuna zha ukesea bexa gee sa bid wa. Lea gee Sina lea ngel wa uni ndo Moiss, msaa ngel be diizh nsaa gelnban, ndoontsa utid xa diizh wa ndo beuna. 39 N lea be usan gox polta ten beuna naanpa uxobgek ndo Moiss, lea bexa ndi mxelad xa no nlad bexa yach bexa leaka Egipto. 40 Ndab bexa ndo Aarn: Bindee ga be dios isaned ndo beuna, lea beuna l ini tal xtaan ngwasea Moiss, xa li uloo beuna Egipto wa.* 41 Wee cha mbindee bexa dub ta cuent nak bser. Cha mbit bexa man, msaa bexa xnab ndo bser wa. No ulo bexa dub ujest ten bser li mbindee leaka bexa wa. 42 Tawee lea Dios ngoklo ndo bexa, no mlaa Dios yankea bexa be taa ndiib gibea, lak nkeanii ndo libr ten be profet, ndab Dios: Bego xa Israel, ndo dub top gaal liin ukesea bega gee sa bid wa, naanpa ngut bega ni dub man ndo na. 43 Ndi mbii bega lid Moloc, no mbeal ten Renfn, be dios ten bega, ta mbindee bega yankea bega. Tawee gun na lea be men goo bega mas galbaa gezh Babilonia.* 44 Lea zha na ukesea be usan gox polta ten beuna gee sa bid wa, ndap bexa niilad ten Dios, ta mluu lea Dios nkesea-noka

* 7:34 Ex. 3:1-10

* 7:37 Dt. 18:15, 18

* 7:40 Ex. 32:1

* 7:43 Am. 5:25-27

Liga Bblica Internacional 2011

19

HECHOS7

bexa. Lea ta wa ngokndee lak unibee Dios no lak mluu Dios-a ndo Moiss. 45 Cha myun bexa cuent niilad wa ndo be xin-xa, gast ngol zha ngok Josu xa nibee ten bexa Israel. Wee lea bexa wa cha ulen-no niilad wa gast ndo yo ndee. Cha ulantuub Dios be men naanpa xa Israel sa ndee, ndoontsa lea be usan gox polta ten beuna lea myaan-no yo ndee. Lea bexa wa ndeno niilad wa gast ngol zha uyoo David. 46 Lea Dios nsakladna lak nak David wa. Cha unab David permis gundee dub Nii ten Dios, sa yankea bexa Israel xa. 47 N lea Salomn xin David lea mbindee nii wa. 48 N lea Dios wa naanpa nyoo len nii ndandee men, lak ndab dub xa ndadiizh sakno Dios polta: 49 Lea gibea nak sa nsoob na, lea ndo gizhliyo nak sa nso xoo-na. Xtee nak nii gundee men guntiin na zha? Nati xtee gak dub sa une na? 50 Lea na ndee mbindee iteanak be ta ncho.* 51 Wee no ndab Xteb: Lea bega ndap ncha-na, n l nsakyon bega, bi ngud-ka nak ladoo bega. Lea bega nak lak ngok be usan gox polta ten bega, lea bega sbeen l nlad gun bega ta nlad Espritu ten Dios. 52 Lea be usan gox polta ten bega xela mbin-no itea bexa mbidiizh sakndo ten Dios. Lea bexa wa mbit be bexa mbidiizh xtee ilen Cristo, xa ndun sbeen be ta wen. Lea xa wa y mbiid-la, n lea bega xela mbin-no xa, cha mbit bega xa. 53 Lea bega ndeno-ka ley ten Dios ta msaa be ngel, n l uxobgek bega ndo ta wa.

Ngut Xteb 54 Lea gor na mbin bexa ta li ndab Xteb wa, cha uzheeb ngoklo bexa, gast ndaw bexa ndeay bexa. 55 N lea Xteb uzheeb ncho Espritu ten Dios ladoo-na, mwii gibea cha uni xa xea chul ten Dios. No uni xa Jess nsob lad gaal wats Dios. 56 Cha ndab Xteb: Bwii bega! Lea gibea ba nsonyaal. Lea Xin Dios Xa Myak Men Ndo Gizhliyo wa nsob-gal lad gaal wats Dios. 57 Wee lea bexa wa cha mtsaw ncha-na no yaa-xa no nbezhat bexa. Cha uxax usen bexa Xteb. 58 Cha mbii bexa

* 7:50 Is. 66:1-2


Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS7,8 Xteb dub lad too gezh, cha mlage bexa Xteb. Lea bexa na mbin ta wa mchaan xab kool-na sa nso dub xabgii ben nsalea Saulo, mlaach xa be taa wa. 59 Ndalen mlage bexa Xteb, lea Xteb cha ndab ndo Dios: Jess Xa Nibee, bsen ga gelnban ten na. 60 Cha msaxib xa, cha uge ndab xa: Seor, l gun ten ga ta ugap ndun bexa ndee. Lea gor na mtayab xa ta wa, cha ngut xa.

20

Saulo usaxan xela ndun-no be xmen Jess Saulo mbinbee gol ndi wen mbit bexa Xteb. Lea wizh wee lea be men usaxan uzheeb-pa xela ndun-no be xmen Jess gezh Jerusaln. Cha mteachso itea bexa wa idub distrit Judea no distrit Samaria. N lea be apstol wa naanpa uxoon Jerusaln wa. 2 Lea ncho be men utsin nak mkaach Xteb wa no uzheeb ndon-no bexa wa xa. 3 Wee lea Saulo usaxan ndawii ta lid kad-ga dub be xmen Jess wa. Lea sa na ndaigaa bexa wa, cha mbii Saulo bexa gunii tal xabgii natal xagots. Cha myun Saulo cuent bexa wa ndo be men ukea bexa latgiib.
1Lea

Julip mbidiizh diizh ten Dios distrit Samaria bexa li utoo Jerusaln wa mbidiizh diizh wen ten Dios itea sa ndesea bexa. 5 Lea Julip dub xa wa nchaa dub gezh ten distrit Samaria. Cha usaxan ndadiizh xa ndo be men lea Jess nak Cristo xa mtuub Dios. 6 Lea gor na mbin be men ta ndadiizh Julip no uni bexa be uyon ten Dios mbin Julip, cha uzheeb-pa mlaach bexa xtaan ndadiizh Julip. 7 Myunyakna Julip kwaad bexa nsak gizhtont ncho mbi bxin ladoo-na. Lea gor na ntoo be mbi bxin wa lea mbi bxin uge nbezhat. Nsea myakna kwaad bexa l yoo gan isea no kwaad-ga bexa coj. 8 Tawee uzheeb-pa mtenladna itea be men gezh wa.
4Lea

Dub xa bruj nsalea Simn gezh wa ncho dub xabgii nsalea Simn, dub xa ndun be ta bruj. Lea xa wa nkwiin-no kwaad be men Samaria, ndab xa lea xa uzheeb dub xa nsak. 10 Lea bexa nsak no gast bexa naanpa nsak nlaach xtaan ndadiizh Simn, ndab iteanak bexa lea Simn wa uzheeb-pa ndap juers ten Dios.
9Lea

Liga Bblica Internacional 2011

21

HECHOS8

11 Uzheeb-pa nlaach bexa ta ndab xa, geal lea xa kwen mkwiin-no be men no ta bruj wa. 12 N lea gor na mbingealadna bexa diizh wen ten Dios ta mbidiizh Julip na xtee nibee Dios no cuent ten Jesucristo, wee cha utalea bexa, be xabgii no be xagots. 13 Wee no Simn mbingealadna Jess cha utalea xa. Cha no xa usaxan nkesea-no Julip. No ndanseana xa be uyon ndun Julip. 14 Lea gor na mbin be apstol ndencho Jerusaln wa lea bexa Samaria mbingealadna diizh ten Dios wa, cha mtuub bexa Pedr no Juan sa wa. 15 Gor ulaya bexa wa Samaria cha unab bexa ndo Dios yoo Espritu ten Dios len ladoo bexa na li ndungealadna Jess wa. 16 Lea zha wa lea Espritu ten Dios bi naan ilansea len ni dub ladoo bexa wa, nab-tsa utalea bexa ta nluu lea bexa xmen Jess. 17 Wee lea Pedr no Juan mxoob yaa-na gek bexa, cha uyoo Espritu ten Dios len ladoo bexa. 18 Lea gor na uni Simn lea Espritu ten Dios ulen gor na nxoob Pedr no Juan yaa-na gek be men, cha nsaab xa med ndo bexa, 19 ndab xa ndo bexa: No ndo na bsaa bega juers ba, ndoontsa gunii ton uxoob na yaa-na gek-na, cha yoo Espritu ten Dios len ladoo xa wa. 20 Wee lea Pedr ukaab ndab: Lea xmed-lu junt initndo no lu! Xtee ndunbee la zha lea ta nsaa Dios wa dub taa isii lu zha? 21 Naanpa no la gun tiin ndun besa ndee, lea len ladoo-la naanpa gaal nak ndo Dios. 22 Blaa be ta ugap nak la, cha unab ndo Dios naga sungeladna Dios ta ugap ndunbee lu ba. 23 Lea na un lea ladoo-la uzheeb-pa ugap nak. Lea ta ugap wa lea nibee lu. 24 Cha ukaab Simn ndab: Unab bega ndo Dios, ndoontsa l itiid na ta lbaa ndab bega wa. 25 Wee lea Pedr no Juan mbidiizh cuent ten Jess no diizh ten Dios ndo be men gezh wa. Cha utoo bexa nseabe bexa Jerusaln. Lea nes wa mbidiizh bexa diizh wen ten Dios ndo be men sian be gezh ten Samaria wa.

26Ngol

Julip mbidiizh diizh ten Dios ndo dub xa Etiopa dub wizh lea dub ngel ten Dios ndab ndo Julip:
Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS8

22

Utoo Jerusaln, cha wa lad sur nes nchaa Gaza, nes ntid gee sa bid. 27 Wee lea Julip ngoso, cha nchaa xa. Lea nes wa uni Julip dub xa nacin Etiopa. Lea xa wa dub xabgii nsak nchansu be ta uyap ten Candace, xagots nibee Etiopa. Lea xabgii wa ngwa Jerusaln ndoontsa yankea xa Dios sa wa. 28 Nes nsea xa lazh-xa wa nseansob xa ndo carret ten xa, ndool xa libr mkea profet Isaas. 29 Lea Espritu ten Dios ndab ndo Julip: Wa ubii wats carret ba. 30 Lea gor ulaya Julip wats carret wa, lea Julip mbin lea xa Etiopa wa nsobyool libr mkea Isaas. Cha unabdiizh Julip ndo xa wa: Nyakbeena ga ta nsobyool ga ba zha? 31 Lea xa ukaab ndab: Xtee yakbeena na-ya, n na naan ton gudiizh-a ndo na? Cha ndab xa ndo Julip ikea ndo carret nsob xa wa. 32 Lea ta nsobyool xa wa lndee ndab: Mbii bexa xa cuent dub borreg nchaa sa gat na. No cuent dub borreg ni l nbezhat sa nchizh xa gich las-ma, li naan xtee ngab xa. 33 Xela mbin-no be men xa, no naan ton iso wats xa. Naan ton gudiizh cuent ten be xin-xa, lea be men nde ndo gizhliyo mbit xa.* 34 Wee lea xa Etiopa wa unabdiizh ndo Julip ndab: Gud ga, na ton ten cuent ndab profet ndee? Ta ten leaka xa, nate ta ten stub-ga xa? 35 Wee lea Julip cha usaxan ndadiizh xtee nak sa li nsobyool xa wa, cha no diizh wen ten Jess mbidiizh xa. 36 Ndalen li nchabesea bexa wa, ngol bexa dub sa ncho nits. Lea xa Etiopa wa ndab: Sa ndee ncho nits. Lid syoo gan italea na? 37 Lea Julip ukaab ndab: Tal ga ndungealadna Jess idub ncholadna ga lea-ya syoo-ka gan.

* 8:33 Is. 53:7-8


Liga Bblica Internacional 2011

23

HECHOS8,9

Lea xabgii wa ndab: Na ndungeakaladna lea Jesucristo wa Xin Dios. 38 Wee cha unibee xa Etiopa wa yaibe carret wa. Cha ulayoo itop bexa len nits wa. Cha ulolea Julip xa wa. 39 Lea gor na utoo bexa len nits wa, lea Espritu ten Dios cha mbii Julip. Lea xa Etiopa wa y l ini-ta Julip, parea uzheeb ntenladna xa mbin xa sig nes nsea xa wa. 40 Zha lea-ka Julip nso-la gast gezh nsalea Azoto. Cha nchayadiizh xa diizh wen ten Jess ndo be men itea be gezh ntid xa gast ulaya xa gezh Cesarea.

Saulo no mbingealadna Jess

(Hch. 22:6-16; 26:12-18)


1Lea

xa nsalea Saulo wa bi nkwaan-kata mod xtee gut xa be xmen Jess wa. Tawee nchaa xa ndo uleay ndon lea nsak, 2 cha unab xa git na goo xa ndo bexa ndencho gezh Damasco, bexa nchansu be nii sa nzhealbe bexa judo sa wa. Li ndoontsa izheal xa be xmen Jess sa wa cha goo xa bexa wa gast latgiib Jerusaln, gunii tal xabgii natal xagots. 3 N gor na y gax gezh Damasco wa nchaa Saulo, zha lea dub xea siil utoo gibea msu-la idub gangeak wats Saulo. 4 Lea xa cha ulayat ndo yo, cha mbin xa ti dub men ndab: Saulo, Saulo, xtaan lbaa-ta ugap ndun-no lu na zha? 5 Lea Saulo unabdiizh ndab: Ton go zha, Seor? Lea xa wa cha ndab: Lea na nak Jess xa lbaa-ta ugap ndun-no lu ba. Lea lu ntsaksi leaka lea lu cuent dub ngon nkea patad ndo bar ncheb xa ma. 6 Lea Saulo uzheeb nxis tant nzheb xa, cha ndab xa: Seor, xtaan nlad ga gun na zhaga? Lea Jess cha ndab: Goste, cha wa len gezh Damasco ba, cha gab bexa na xtaan nsabndo gun la. 7 Lea bexa nchaa-no Saulo wa uzheeb-pa ngwatena, ta na mbin bexa ti men wa, n xa naan ton ini. 8 Lea Saulo cha ngoste, parea lea gor na ndiizh iwii xa lea xa y l na-ta. Lea bexa nchaa-no Saulo cha usen-la yaa Saulo mbii bexa wa xa Damasco. 9 Sa wee uyoo xa chon wizh ni l yoo gan iwii xa, no ni l ngaw xa, ni nits l ngo xa.

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS9

24

10 Lea Damasco wa ncho dub xmen Jess nsalea Ananas. Lea cuent dub taa mchealadna xa mbin xa ti Jess ndab: Ananas! Lea xa ukaab ndab: Ndee na, Seor. 11 Lea Jess cha ndab ndo xa: Goso, cha wa nes nsalea Nes Gaal, ilaya lu ta lid Judas. Cha unabdiizh na ma dub xa nsalea Saulo xa gezh Tarso, lea xa nsobni ndo na sa wa. 12 Lea Saulo cuent dub taa mchealadna uni lea dub xabgii nsalea Ananas ilen uxoob yaa-na gek Saulo ndoontsa ina Saulo. 13 Lea gor na mbin Ananas ta wa cha ukaab xa ndab xa: Seor, lea kwaad be men ndadiizh cuent ten xabgii wee, plo-ta ta ugap ndun-no xa wa be xmen-ga Jerusaln. 14 N nat lea xa ulansea sa ndee no permis ten be uleay nibee, ndoontsa goo xa itea bexa na ngeladna go. 15 N lea Jess ndab: Wa! Lea na mti xa ndee gun tiin ten na. Gudiizh xa diizh ten na ndo be men naanpa xa Israel no ndo bexa nibee ten bexa wa, nsea ndo bexa Israel. 16 Lea na uluu ndo xa xtee kwea itid xa ta na gun xa tiin ten na. 17 Lea Ananas cha nchaa ta lid Judas wa, cha mxoob xa yaa-xa gek Saulo, ndab xa: Saulo, go no nak xmen Jesucristo. Lea Jess xa na li mlundo ndo ga nes nsea ga wa, lea xa wa ndab gal na sa ndee, ndoontsa yoo gan ina-gal ga, no yoo Espritu ten Dios len ladoo-ga. 18 Bi lea gor wa ulate be taa ntsaw ngusndo Saulo, cha mna-gal xa. Wee ngoso xa, cha utalea xa. 19 Tsoo wa udaw xa, cha myoo juers xa. Lea Saulo wa cha uyoo sa wa stapla wizh no be xmen Jess ndencho Damasco wa.

Saulo mbidiizh diizh ten Dios Damasco usaxan Saulo ndadiizh xa diizh ten Dios len be nii sa nzhealbe bexa judo, ndab xa lea Jess nak Xin Dios. 21 Itea bexa na mbin ta ndab Saulo wa cha ngwanseana, ndab bexa: Lid lea xa ndee xa li nlad gut bexa na ndungealadna Jess gezh Jerusaln wa zha? No xa leakaga ulen gezh ndee nseasen bexa wa, cha yak cuent bexa ndo yaa be uleay nibee zha?
20Wee

Liga Bblica Internacional 2011

25

HECHOS9

22 N lea Saulo kad wizh mas juert ndadiizh diizh ten Dios, mluu xa lea Jess nak Cristo, xa mtuub Dios. Lea bexa judo ndencho Damasco uzheeb ngoch gek-na gor ndon bexa ta mbidiizh Saulo.

Saulo mxoon ndo bexa nlad gut xa kwen-lapa lea ncho bexa judo dub-tsa mbidiizh gut Saulo, 24 n lea Saulo mbin ta wa. Teal tezhea nlaach bexa be too puert ten gezh wa, ndoontsa gut bexa Saulo gor itoo Saulo. 25 Tawee lea be xin utsid Saulo wa, ngol gor ula teal cha ulo bexa Saulo len dub zhum, cha mla bexa xa too muro nchonyaw gezh wa.
23Ngok

Saulo mbidiizh diizh ten Jess gezh Jerusaln gor ulaya Saulo Jerusaln, nlad xa uchealtsaa xa be xmen Jess. N lea itea bexa wa nzheb ndo Saulo, lea bexa l ndungealadna ti no Saulo nak xmen Jess. 27 Wee lea Bernab ngokno Saulo, mbii xa Saulo ndo be apstol. Cha mbidiizh xa xtee uni Saulo Jess nes nchaa Damasco no xtee ndab Jess ndo Saulo. No mbidiizh Bernab xtee l izheb Saulo mbidiizh Saulo diizh ten Jess ndo be men Damasco wa. 28 Cha li myaan Saulo wats bexa, ukesea-no Saulo bexa wa Jerusaln. 29 No ndadiizh Saulo diizh ten Jess ndo gaal be men. Mbidiizh-no xa bexa judo bexa ndadiizh diizh griego no uteyotoo-no xa bexa. N lea bexa wa nlad gut Saulo. 30 Lea gor na mbin be xmen Jess ta wa, cha mbii bexa Saulo gezh Cesarea. Ngol sa wa cha mtuub bexa Saulo gezh Tarso. 31 Wee lea itea be xmen Jess ncho distrit Judea no distrit Galilea no distrit Samaria naantapa kwea nchobe. No mas ngeladna bexa Dios, no ndun bexa sbeen ta nsakladna Dios, no mas nsayak kwaad bexa lak nsaa Espritu ten Dios.
26Lea

Myakna Eneas Pedr nkesea ina itea be xmen Jess, cha ngol dub wizh ngwaiwii xa no bexa ncho gezh Lida. 33 Sa wee mzheal xa dub xabgii nsalea Eneas. Lea xa wa dub xoon-la liin l yoo gan isea xa, sbeen ndo loon nax xa. 34 Lea Pedr cha ndab ndo xa:
32Lea

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS9,10

26

Eneas, Jesucristo myunyakna lu. Nat goste, cha bsaxkwaa loon ten lu. Cha bi lea gor wa lea Eneas ngoste. 35 Lea itea be men ncho Lida no Sarn wa uni xtee myakna xa gizh wa, cha no bexa mbingealadna Jess.

Dorcas mban ndo gelgut gezh Jope uyoo dub xagots nsalea Tabita, xa no nak xmen Jess. Lea diizh griego lea xa nsalea Dorcas. Lea xa wa ndun sian be ta wen no ndakno xa bexa uban nak. 37 Lea dub wizh ncho Pedr gezh Lida wa lea Dorcas usen gizh, cha ngut xa. Lea be xagots mgas xa ngut wa, cha uxoob xa wa len dub cuart nde gaap. 38 Lea Jope wa nde gax gezh Lida. Tawee lea gor na mbin be xmen Jess ndencho gezh Jope wa lea Pedr nkesea Lida, cha mtuub bexa top xabgii yayab ndo Pedr uxax giid xa Jope. 39 Lea Pedr cha utoo nchaa-no bexa wa. Lea gor na ulaya bexa ta nii wa, cha mbii bexa Pedr len cuart gaap sa nax xa ngut wa. Lea kwaad be xagots nab ngut mgii ten na wa myaklo wats Pedr ndon-no bexa xa ngut wa. Nluu bexa be lad mbindee xa zha na nban xa ndo Pedr. 40 Wee lea Pedr ndab itate itea bexa ndencho len cuart wa. Cha msaxib Pedr ndadiizh-no Pedr Dios. Cha mwii xa ndo xa ngut wa, cha ndab xa: Tabita, goste! Lea xagots wa cha mwii, cha uni xa Pedr, cha ngosob xa. 41 Lea Pedr cha usen yaa-xa uxiso xa. Cha utezh Pedr be xagots no itea-ta be xmen Jess wa. Cha myun Pedr cuent xa nban-la xa. 42 Lea ta li ngok wa mgen idub gezh Jope, cha kwaad-ta bexa mbingealadna Jess. 43 Lea Pedr cha ngwayoo dub ndeep Jope, ta lid dub xa nsalea Simn, xa nkuud gid man.
36Lea

10

Cornel unibee yatezh bexa Pedr gezh Cesarea uyoo dub xabgii nsalea Cornel, dub soldad nibee dub gayoo be soldad. Lea partid ten be soldad nibee xa wa nsalea Italiano. 2 Lea xa wa no itea bexa ncho ta lid-xa ndankea Dios no nxobgek bexa ndo Dios. No ndakno xa be men judo bexa uban nak. No ndadiizh
1Lea

Liga Bblica Internacional 2011

27

HECHOS10

tsee xa ndo Dios. 3 Lea dub wizh pa gor nkea uyon gor uzhe, cuent dub taa mchealadna xa uni xa dub ngel ten Dios ulaya sa nsob xa. Cha ndab ngel: Cornel! 4 Lea Cornel nwii ndo ngel wa no uzheeb-pa mzheb xa unabdiizh xa: Xtaan nlad ga? Lea ngel wa ndab: Lea Dios ndon ta ndab lu ndo xa, no na xa ta ndakno lu be men uban nak. 5 Nat btuub pla be men yabe gezh Jope yatezh bexa xa nsalea Simn, xa no nsalea Pedr. 6 Lea xa wa ncho ta lid stub-ga xa nsalea Simn, xa nkuud gid man, xa ncho gax too nitsdoo wa. Lea Pedr wa gab xtaan nsabndo gun lu. 7 Lea gor na unitndo ngel ndo Cornel, lea Cornel cha utezh top xabgii ndun tiin ta lid-xa nsea dub soldad ndankea Dios, dub xa ndun tiin ndo Cornel. 8 Cha mbidiizh xa itea taa uni xa wa, cha mtuub xa bexa wa Jope.

Dios mbidiizh ndo Pedr stub-tsa wizh gor nsalaya gax bexa wa gezh Jope, pa gor gawizh lea Pedr ukea gek nii sa wa nchayadiizh-no xa Dios. 10 Ngol gor uzheeb-pa ndana xa, nlad xa gaw xa. N lea ndalen ndandee bexa ta gaw xa, wee uni xa cuent dub taa mchealadna xa. 11 Uni xa lea gibea myaal, cha dub ta cuent dub blea lad siil nchii idap skin-a nchala ndo yo. 12 Lea ndo lad wa ndiib isando be man ndap dap xoo-na nsea be wach no be man duub. 13 Cha mbin xa ti Dios ndab: Pedr, goso. Bit dub man cha udaw ma. 14 N lea Pedr ukaab ndab: Naan, Seor. Na nunk gol gaw ni dub ta bzhiik, dub taa l nsabndo gaw be men judo. 15 N lea ti Dios wa ulen-gal ndab: Lea be ta ndp na lea-ya ta umbii, l gab lu ndo-ya ta bzhiik. 16 Chon biaj li uni Dios ndo Pedr. Wee lea lad wa cha mkea leakagal gibea.
9Ngol

Be xmen Cornel ulaya sa ncho Pedr Pedr cha uzheeb ndunbee na xtaan gab ta li uni xa wa. Ndalen wa ulaya be men li mtuub Cornel nchakwaan
17Lea Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS10

28

Pedr ta lid Simn wa. 18 Cha unabdiizh bexa naga lid sa wee nbeas Simn, xa no nsalea-ga Pedr. 19 Ndalen li nsobyunbee Pedr ta li uni xa wa, lea Espritu ten Dios ndab: Una, lea chon xabgii nseakwaan lu. 20 Goso, cha ula, cha wa-no bexa wa. L gunbee lu ti ton xa wa, lea bexa wa na mtuub. 21 Cha ula Pedr sa nde bexa mtuub Cornel wa, cha ndab xa ndo bexa: Na nsalea Pedr, xa li nkwaan bega wa. Xtaan gun-no bega na? 22 Lea bexa ukaab ndab: Lea dub soldad nibee nsalea Cornel mtuub besa. Lea xa wa dub xa wen nak no nxobgek xa ndo Dios no ndap bexa judo mod ndo xa. Lea dub ngel ten Dios ndab ndo Cornel kwezh xa go, giid ga ta lid-xa, ndoontsa gon xa xtaan gab ga. 23 Wee lea Pedr cha ndab ndo bexa yoo bexa len nii. Cha sa wee ngot bexa teal wa. Ngot xea cha nchaa-no bexa wa Pedr no stapla be xmen Jess ncho Jope wa.

Pedr ulaya ta lid Cornel stub-tsa wizh wa ulaya bexa gezh Cesarea. Lea Cornel utezh-la be ltsaa-xa nsea be amig ten xa. Lea bexa wa ndenkea na x gor ilaya Pedr. 25 Lea gor ulaya xa wa, lea Cornel utoo usaxib ndo Pedr, ngwankea xa Pedr. 26 N lea Pedr cha uxiso xa ndab xa: Goso ga. Lea na ndee dub men cuent-kaga go. 27 Ndalen ndeyadiizh bexa cha li uyoo bexa len nii wa. Cha uni Pedr ndebe kwaad-pa be men wa. 28 Cha ndab Pedr ndo bexa: Lea bega uni-ka lea ley ten besa judo nibee l uchealtsaa besa dub xa naanpa xa judo, no ni l yoo besa len lid dub xa wa. N lea Dios mluu ndo na lea na l nsabndo gp lea dub men xa bzhiik. 29 Tawee gor utezh bega na, cha uxax ndal na ni naan xtee ngp na. Nat nabdiizh na ndo bega, xtaan utezh bega na? 30 Wee lea Cornel ukaab ndab: Lea nchaa-la y mdap wizh pa gor nkea uyon uzhe gol gaw na, ndi nsobyadiizh na ndo Dios sa ndee. Cha mlundo
24Ngol

Liga Bblica Internacional 2011

29

HECHOS10

dub xabgii ndo na, nak xa dub lad nlabeal. 31 Cha ndab xa ndo na: Cornel, Dios ndon ta ndab lu ndo xa no na xa ta ndakno la be men uban nak. 32 Nat btuub ton ya gezh Jope yatezh xa Simn xa no nsalea-ga Pedr. Lea xa wa ncho ta lid stub-ga xa nsalea Simn xa nkuud gid, ncho gax too nitsdoo. Lea gor ilansea Pedr wa ta lid-la, gudiizh xa ndo la. 33 Tawee uxax mtuub na bexa yakwaan ga, cha mbin ga jabor cha nsea-ga ga. Nat lea besa nde sa ndee ndo Dios, ndoontsa gon besa itea ta unibee Dios gab ga ndo besa.

Pedr mbidiizh ndo bexa ta lid Cornel lea Pedr usaxan ndadiizh-la ndab: Nat myakbee na lea Dios l nti ni dub men. 35 Gunii pa nacin lea Dios nsakladna lak nak bexa nxobgek ndo Dios no ndun bexa ta wen. 36 Dios uni ndo besa xa Israel, mbidiizh xa diizh wen na xtee wen yaan be men ndo xa juers ten ta mbin Jesucristo, Xa Nibee itea be men. 37 Lea bega uni-ka xtee nak ta uyoo idub Judea, ta usaxan distrit Galilea, tsoo na mbidiizh Juan lea be men nsabndo italeabe. 38 Uni bega xtee msaa Dios juers no Espritu ten na ndo Jess xa gezh Nazaret. Wee lea Jess ukeseayun be ta wen no myunyakna xa itea bexa na ntsaksi mxuu, geal lea Dios ndakno xa. 39 Lea besa no uni itea taa mbin Jess idub Judea no gast gezh Jerusaln, sa na mbit be men xa, mkea bexa xa ndo cruz. 40 N lea Dios ngol wizh yon mxiste Jess ndo gelgut. Cha mbin Dios mlundo Jess ndo besa. 41 Lea Jess wa naanpa ulundo ndo itea men, nab-tsa ndo besa xa mti-la Dios mlundo xa. Lea tsoo na mban xa wa lea besa udaw-no xa no ngu-no besa xa. 42 Lea Dios cha unibee gudiizh besa ndo be men gab besa lea Dios lea ulaxoob Jess gab Jess na ton ndap ke, bexa nban no bexa ngut. 43 Lea itea be profet y mbidiizh-ka cuent ten Jess, ndab bexa lea tal ton igeladna xa lea Dios stsuu be ke ten bexa.
34Wee

Espritu ten Dios ula tsoo bexa naanpa xa judo li nsoyadiizh Pedr be diizh wa, lea Espritu ten Dios ula tsoo itea bexa li ndeyon ta wa. 45 Lea bexa judo na li ulen-no Pedr wa ngwanseanabe ta na li msaa Dios Espritu ten na no ndo bexa naanpa xa judo. 46 Ndon bexa
44Ndalen

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS10,11

30

lea bexa nde sa wa usaxan ndadiizh isando diizh, nsaa bexa xno ndo Dios. 47 Wee lea Pedr cha ndab ndo bexa judo wa: Lea bexa ndee usen Espritu ten Dios lak-kaga beuna ndee. Tawee l nsabndo uka beuna italea bexa len nits. 48 Cha ndab Pedr italea bexa ta nluu lea bexa xmen-ka Jesucristo. Wee lea bexa wa cha unab ndo Pedr yoo Pedr sa wa stapla wizh.

11

Pedr mbidiizh ndo bexa Jerusaln xtee mbin xa 1 Lea be apstol nsea itea-ta be xmen Jess ncho Judea wa mbin lea bexa naanpa xa judo wa no mbingealadna diizh ten Dios. 2 Tawee lea zha na nsea Pedr Jerusaln, lea ncho bexa judo wa cha uteyo Pedr, 3 ndab bexa: Xtaan uyoo lu len lid bexa naanpa xa judo no udaw-no la bexa? 4 Lea Pedr cha mbidiizh itea be taa utid wa, ndab xa: 5 Lea dub wizh zha na naxnchoo na gezh Jope, ndalen nsobyadiizh-no na Dios, cuent mchealad na un na dub ta cuent dub blea lad siil nchii idap skin-a. Lea ta wa utoo gibea nchala-ya sa nsoob na. 6 Cha mwi na na xtaan ta ndiib ndo-ya. Cha un na be man ndap dap xoo-na, no be man gee, no be wach nsea be man duub. 7 Wee mbn na ti Dios ndab: Pedr, goso. Bit be man ndee, cha udaw ma. 8 Lea na ndp: Naan, Seor. Na nunk gol gaw dub ta bzhiik, dub taa l nsabndo gaw be men judo. 9 Wee lea ti Dios ta ntoo gibea ba wa ndab-gal: Lea be ta ndp na lea-ya ta umbii, l gab lu ndo-ya ta bzhiik. 10 Lea ti Dios wa chon biaj li ndab ndo na. Wee cha mkea-gal lad wa gibea. 11 Bi lea gor wa lea chon xabgii utoo gezh Cesarea ulansea nii sa naxnchoo na wa. 12 Lea Espritu ten Dios cha ndab ndo na gaa-no na bexa wa. Cha mbi na isaxoop bexa no nak xmen Jess, bexa nde ndee. Cha uyoo besa len lid Cornel wa. 13 Lea xa wa mbidiizh lea ta lid-xa wa uni xa dub ngel ten Dios nso-ma, cha ndab ngel ndo xa: Btuub bexa yatezh dub xa ncho Jope nsalea Simn, xa no nsalea-ga Pedr. 14 Lea xa wa gab na xtee gap lu gelnban no itea bexa ta lid-lu. 15 Wee lea gor usaxan mbidiizh na ndo bexa wa,

Liga Bblica Internacional 2011

31

HECHOS11

lea Espritu ten Dios ula tsoo bexa lak ula Espritu wa tsoo beuna zha ned wa. 16 Cha mtsealad na ta ndab Jess ndo beuna: Ugea-ka lea Juan ulolea men no nits, parea lea bega italea nsea Espritu ten Dios. 17 Nat lea Dios no ndo bexa wa msaa ta na msaa xa ndo beuna ndungealadna Jesucristo wa. Tawee lea na l yoo gan uka ta ndun Dios. 18 Lea gor na mbin bexa ta li ndab Pedr wa, cha xe ute bexa. Cha msaa bexa xno ndo Dios, ndab bexa: Nat uni beuna lea no-ka be men naanpa xa judo wa tal lea bexa ulaa be ta ugap nak bexa, lea Dios usaa-ka gelnban ndo bexa wa.

Gezh Antioqua kwaad men mbingealadna Jess na ngut Xteb lea be men uzheeb usaxan xela ndun-no bexa nak xmen Jess. Lea ncho bexa wa ngwauxoon gast distrit Fenicia, nsea isla Chipre, nsea dub gezh nsalea Antioqua. Lea be sa wee mbidiizh bexa wa diizh ten Jess ndo nab-tsa bexa judo. 20 N lea lat be xmen Jess nchaa Antioqua wa ncho bexa utoo Chipre no Cirene. Zha ulaya bexa gezh Antioqua, cha usaxan bexa ndadiizh bexa diizh wen ten Jess Xa Nibee wa ndo bexa naanpa xa judo. 21 Lea Dios uzheeb ngokno bexa, cha uzheeb kwaad be men mbingealadna diizh wa, cha mgeladna bexa Jess. 22 Lea gor na mbin be xmen Jess ndencho Jerusaln ta wa, cha mtuub bexa Bernab gezh Antioqua. 23 Gor ulaya xa sa wa, wee uni xa xtee wen ndun-no Dios bexa wa, cha uzheeb mtenladna xa. Cha mtenxea xa bexa wa, ndab xa ndo bexa wa gaal-tsa kwe bexa, l ulaa bexa Dios. 24 Lea Bernab wa uzheeb dub xa wen no ncho Espritu ten Dios ladoo-xa no ngeladna xa Jess. Tawee uzheeb kwaad men gezh wa mbingealadna Jess. 25 Lea Bernab cha nchaa gezh Tarso nchakwaan xa Saulo. Lea gor mzheal xa Saulo, cha mbii xa Saulo Antioqua. 26 Cha uyoo bexa pa dub liin lat be xmen Jess sa wa. No mluu bexa kwaad-pa be men wa. Lea Antioqua wa sa na ndon ned lea be men msalea bexa na ndungealadna Jess wa xmen Cristo. 27 Lea zha wa lea ncho pla bexa ndadiizh sakndo Dios utoo Jerusaln nchabe Antioqua wa. 28 Lea dub xa wa
19Tsoo

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS11,12

32

nsalea gabo. Lea Espritu ten Dios mluu xa gab xa lea idub ndo gizhliyo yoo dub win siil. Lea win wee uyoo tiemp unibee Claudio idub sa nibee Roma. 29 Tawee lea be xmen Jess ndencho Antioqua wa mbidiizh utuub med ndo be xmen Jess ndencho Judea, msaa bexa bi lak sian-a ndap bexa. 30 Lea Bernab no Saulo cha mbii med wa ndo bexa nchansu be xmen Jess ndencho Judea.

12

Herodes unibee gat Jacob no ikea Pedr latgiib 1 Lea be wizh wee wa lea Herodes xa nibee Judea wa usaxan ntsaksi be xmen Jess. 2 Unibee Herodes gat Jacob wit Juan ndo spad. 3 Lea gor uni xa lea bexa judo wa uzheeb msakladna ta wa, cha unibee-gal xa yaigaa Pedr. Lea ta wa ngok len ujest ten bexa judo, zha ndaw bexa pan naan levadur. 4 Lea gor usen bexa Pedr, cha mkea bexa Pedr latgiib. Lea sa wa nlaach dap xkwaa soldad, dap gaga xa kad xkwaa-xa wa. Lea Herodes ndunbee kotso Pedr ndo be men itid-tsa ujest Pascua wa. 5 Ndalen li nkea Pedr latgiib wa, lea be xmen Jess wa uzheeb-pa unab ndo Dios itoo Pedr.

Dub ngel ten Dios ngwaigoo Pedr latgiib ngol teal na li gat xea yun Herodes cuent Pedr ndo yaa be men wa, lea Pedr naxnchii top caden naxyats xa tlaw top soldad. Lea stapla soldad wa ndeulaach too latgiib wa. 7 Lea sa wa mlundo dub ngel ten Dios, msu xea idub len cuart wa. Lea ngel wa mkwaan Pedr utichyaa xa las Pedr, cha ndab xa: Uxax goste. Bi lea gor wa lea caden nchii yaa Pedr wa yoo ulate. 8 Lea ngel wa ndab ndo Pedr: Gok xab-la no bkea ndab-lu. Cha li-ga mbin Pedr. Lea ngel wa ndab-gal: Ubixyoo lad nbix lu ba, cha usenkea tsoo-na. 9 Lea Pedr cha usenkea tsoo ngel ni l ini xa ga ta ugea-ka li ndun ngel wa. Ndi nsak xa lea-ya dub ta nchealadna xa. 10 N gor utid Pedr itop sa li ndeulaach soldad wa, cha ulaya xa sa nak puert giib wa, sa ntoo be men nkea latgiib wa, lea puert wa yoo myaal. Cha utoo ngel wa no Pedr. Lea gor usea bexa dub tuzh sa, lea ngel wa cha mlaa
6Lea

Liga Bblica Internacional 2011

33

HECHOS12

nab Pedr. 11 Lea gor mteach wen xkaal Pedr, wee mbinbee Pedr: Nat ndon ndee un na lea Dios mtuub-ka ngel ten na, ndoontsa l itiid na ta gab Herodes utsaksi xa na nsea itea be ta nlad be men judo gun-no na. 12 Lea gor na li mbinbee Pedr wa, cha ulaya xa ta lid Mar, xnaa-xa nsalea Juan xa no nsalea-ga Marc. Lea sa wa kwaad be men nzhealbe, ndeyadiizh-no bexa Dios. 13 Gor ulaya Pedr too tale ten nii wa, cha utezh Pedr bexa wa. Lea dub xagots ben nsalea Rode utoo nchawii na ton ta li nbezh wa. 14 N gor mgondo xagots wa lea ta wa ti Pedr, tant ntenladna xa ni l igen uxaal xa too nii wa, ndi karrel myayab xa lea Pedr nso too nii. 15 N lea bexa wa ndab: Lu ga usak ta wa. N lea xagots wa ndab lea ta wa ta ugea-ka. Lea bexa wa cha ndab: Lea ta wa naanpa Pedr, lea ta wa ga ngel ten xa. 16 Ndalen wa lea Pedr bi nsobezh-ka too nii wa. Lea gor na mxaal bexa too nii wa no uni bexa lea-ya Pedr-ka, wee cha uzheeb ngwanseana bexa. 17 Lea Pedr yaa-tsa na mbin sen ndoontsa xe kwe bexa. Cha mbidiizh Pedr ndo bexa xtee uloo Dios xa latgiib. Cha ndab xa: Wayadiizh bega ta ndee ndo Jacob nsea ndo itea-ta be xmen Jess wa. Cha ukaan xa, nchaa xa stub-ga lad. 18 Ngot xea cha uzheeb ndeseyoch be soldad latgiib, lea bexa wa l ni pa nchaa Pedr. 19 Lea Herodes unibee ukwaan bexa Pedr, n Pedr y l ngaigaa-ta. Lea Herodes uzheeb unabdiizh ndo bexa nlaach latgiib wa na xtee mxoon Pedr, cha unibee xa gat bexa wa. Tsoo wa lea Herodes cha mkaan distrit Judea wa, cha nchaa xa yoo xa gezh Cesarea.

Xtee ngut Herodes Herodes uzheeb ndaklo ndo be men ndencho gezh Tiro no gezh Sidn. Parea lea sa nibee Herodes wa sa nsii be men itop gezh wa ta gaw bexa. Tawee lea bexa wa mbidiizh yabe bexa ndo Herodes. Cha mbidiizh-no bexa Blasto dub xa nsak ten Herodes, ndab bexa lea bexa y l kuyo-no Herodes.
20Lea Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS12,13

34

Lea Blasto cha mtid diizh wa ndo Herodes. 21 Lea Herodes cha msabee dub wizh gudiizh-no xa bexa. Zha ngol wizh wa lea Herodes ngok lad uyap ten na. Cha usob xa sa ndun xa regl be taa. Cha mbidiizh xa ndo be men Tiro no Sidn sa wa. 22 Lea bexa wa usaxan uge ndab: Lea xa ndadiizh ndee naanpa dub men! Lea xa dub dios! 23 Bi lea gor wa lea dub ngel ten Dios mbin usen gizh Herodes, geal lea Herodes naanpa ngab lea xa men-ka, lea Dios-tsa yankea bexa. Wee udaw mgeas Herodes, cha ngut xa. 24 Wee lea diizh ten Dios uzheeb nsateachso itea lad no kwaad men nsayungealadna-ya. 25 Lea gor na uni-tsa tiin na ngwa Bernab no Saulo gezh Jerusaln wa, cha myach bexa nseabe bexa leaka Antioqua wa. Mbii bexa no Juan, xa no nsalea-ga Marc.

13

Bexa Antioqua mtuub Bernab no Saulo lat be xmen Jess ndencho Antioqua wa ncho bexa ndadiizh sakndo Dios no bexa nluu diizh ten Dios. Lea ta wa Bernab no Simn xa nsalea-ga xa nagats, nsea Lucio xa gezh Cirene, nsea Manan xa junt ngool-no Herodes Antipas, nsea Saulo. 2 Ngol dub wizh ndalen nzhealbe be xmen Jess sa wa, nsaa bexa xno ndo Dios no l ngaw bexa dub tiemp, lea Espritu ten Dios ndab ndo bexa: Ulaxoob bega Bernab no Saulo ba, lea na mti bexa gun bexa tiin ten na. 3 Wee Lea gor mtani bexa ndo Dios no utid-la zha l ngaw bexa, cha mxoob bexa yaa bexa gek Bernab no Saulo. Cha mtuub bexa itop xa wa gun bexa tiin ten Dios.
1Lea

Bernab no Saulo mbidiizh diizh ten Jess isla Chipre Espritu ten Dios ulogek Bernab no Saulo ya bexa gezh Seleucia. Lea sa wa cha uyoo bexa len dub niiya siil nchaa isla Chipre. 5 Gor ulaya bexa Salamina, dub gezh ten Chipre wa, cha usaxan ndadiizh bexa diizh ten Dios len be nii sa nzhealbe bexa judo. Lea Juan no ndakno bexa sa wa. 6 Wee utid bexa idub isla wa, cha ulaya bexa stub gezh nsalea Pafos. Lea sa wa mzheal bexa dub xa judo nsalea Barjess, dub xa bruj. Lea xa wa ndab ndadiizh sakndo Dios, n lea ta
4Lea

Liga Bblica Internacional 2011

35

HECHOS13

wa gelkwiin. 7 Lea Barjess wa ndun tiin ndo Sergio Paulo, xa nibee idub Chipre, dub xa ndak-pa. Lea Sergio Paulo wa unab giid Bernab no Saulo, lea xa wa nlad gon diizh ten Dios. 8 N lea Barjess xa no nsalea-ga Elimas wa ndaklo ndo bexa, lea xa l nlad gungealadna Sergio Paulo wa diizh ten Cristo. 9 Wee lea Saulo xa nsalea-ga Pabl wa uzheeb ncho juers ten Espritu ten Dios ladoo-na, mwii-la ndon gaal ndo xa bruj wa, 10 cha ndab xa: Lu xin mxuu! Lu xa ukwiin no ugap nak la. Sbeen-tsa nka la ndo be ta wen ten Dios. Xtaan l nlaa lu gungealadna be men diizh ten Jess zha? 11 Nat lea Dios utsaksi la, yak lu dub xa l na, l yoo-ta gan ina lu xea wizh dub tiemp. Bi lea gor wa lea Elimas naanpa ina, cha nkwaan xa ton isen yaa-xa uluu nes ndo xa. 12 Gor uni xa nibee Chipre wa ta wa, cha uzheeb ngwanseana xa ndo diizh ten Jess, cha no xa mbingealadna Jess.

Pabl no Bernab nchaa Antioqua ten nacin Pisidia Pabl no be ltsaa-xa wa cha utoo Pafos nchabe bexa len dub niiya siil nchaa gezh Perge ten nacin Panfilia. N lea Pafos wa lea Juan cha mlaa bexa, nsea xa Jerusaln. 14 Lea Pabl no Bernab cha utoo Perge wa, nchaa bexa gezh Antioqua ten nacin Pisidia. Ngol dub wizh nee be men cha ngwa bexa len nii sa nzhealbe bexa judo gezh wa, cha usob bexa. 15 Gor mtayool dub xa dub tuzh ta mkea Moiss no be profet, lea bexa nchansu sa wa cha ndab ndo dub men gab ndo Pabl no Bernab: Bega nak beuna xmen Dios, tal lea bega nlad gudiizh ndo besa dub ta gakno besa, gud bega-ya nat. 16 Wee lea Pabl cha uso, cha uxits yaa-na ndoontsa xe kwe be men wa, cha ndab xa: Blaach bega xa Israel, no itea-ta bega ndankea Dios. 17 Lea Dios ten beuna xa Israel mti be usan gox polta ten beuna wa no mbin Dios myak kwaad bexa zha utencho bexa Egipto, cha uloo Dios bexa Egipto wa. 18 No mxik Dios ndo bexa dub top gaal liin gee sa bid wa. 19 No juers ten Dios lea bexa mbin gan ndo gaad ras be men kwaad-pa ndencho ndo yo Canan. Cha msaa Dios yo siil wa ndo bexa Israel
13Lea

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS13

36

wa. 20 Tsoo wa pa dap gayoo itol liin lea Dios msaa be juez nchansu bexa Israel, gast tiemp ten profet Samuel. 21 Lea zha wa unab be men wa dub xa inibee bexa. Wee lea Dios mso Sal xin Cis xa ras Benjamn gak xa xa nibee top gaal liin. 22 Tsoo wa lea Dios ulatso Sal, cha mso Dios David gak xa xa nibee. Lea Dios ndab: Lea David xin Isa dub xa nsaklad na lak nak xa, lea xa wa gun itea ta nlad na.* 23 No ndab Dios ndo David lea dub xa ras David wa gak xa na usaa gelnban ndo be men Israel. Lea xa wa lea Jess. 24 Lea zha na biseata ilen Jess wa, lea Juan ndadiizh-la diizh ten Dios ndo be men Israel, ndab xa ulaa bexa be ta ugap nak bexa no italea bexa. 25 Ngol zha yamer udub Juan tiin wa, lea xa ndab: Lea na ndee naanpa lea xa ndunbee bega wa. Tsoo na ndee ilen stub xa mas nsak ndo na, gast ni l isaya na kote na ndab-xa wa. 26 Blaach bega nak beuna xa ras Abraham, no itea-ta bega ndankea Dios. Lea ta na ndp na ndee itea ndo beuna nsaa gelnban. 27 Lea be men ncho Jerusaln no bexa nibee ten bexa wa l yakbeena bexa ton nak Jess. Ni l yakbeena bexa be ta mbidiizh be profet polta, ta ndool bexa len nii sa nzhealbe bexa judo itea be wizh nee beuna wa. Tawee ndab bexa gat Jess, lak mkea be profet polta wa gun bexa. 28 Lea bexa ni l izheal ni dub ke nsabndo gat Jess, n lea bexa unab ndo Pilat inibee xa gat Jess. 29 Wee cha tsoo na li ngwasea Jess lak nkeanii diizh ten Dios, cha uxee bexa xa ndo cruz, cha mkaach bexa xa. 30 N lea Dios mxiste xa wa mban xa ndo gelgut. 31 Lea Jess cha sian biaj mlundo ndo be xmen-xa, bexa utoo-no xa Galilea nchaa xa Jerusaln. Nat lea bexa wa lea ndadiizh cuent ten Jess ndo be men. 32 Lea besa ndee no ndadiizh ndo bega be diizh wen na xtee gun-no Dios be men lak ndab Dios ndo be usan gox polta ten beuna. 33 Nat ndo beuna xa ras ten bexa wa, lea ta ndab Dios wa mbin-la Dios gor na mxiste xa Jess ndo gelgut, lak nkeanii ndo Salmo itop, ndab Dios ndo Jess: Lea lu nak Xin-na, lea nat lea na nak Xus-la.* 34 Lea Dios lea mxiste Jess mban Jess ndoontsa l gazhaa beal las-xa, lak-ka nkeanii diizh ten Dios, ndab Dios: Usa na

* 13:22 1 Sam. 13:14

* 13:33 Sal. 2:7


Liga Bblica Internacional 2011

37

HECHOS13

ndo bega ta wen na ndp na ndo David wa.* 35 No stub Salmo nkeanii ndab David: Lea go Dios l ulaa gazhaa beal las xa umbii ten ga.* 36 Lea David mxobgek-ka ndo Dios, parea ngut xa, cha mgaach xa baa sa mgaach be usan gox ten xa, cha nguzhaa beal las-xa. 37 N lea Dios mxiste Jess mban xa, lea beal las-xa naanpa ngazhaa. 38 Bego nak beuna xmen Dios, lea na nlad ini bega lea Dios utsuu be ke ten bega juers ten ta mbin Jess. 39 Lea ta na nxobgek bega ndo ley mkea Moiss wa l gun gan wen yaan bega ndo Dios. N lea tal ton igeladna Jess lea xa wa wen yaan ndo Dios. 40 Blaach bega naanpa ilen ta li mkea be profet polta wa tsoo bega, zha ndab Dios: 41 Bwii bego na ndun usalad-no na, lea bega yanseana no gat; geal lea tiemp ten bega lea na gun dub ta uzheeb, dub taa l gungealadna bega, tal gudiizh dub men-a ndo bega.* 42 Lea gor na nchatoo Pabl no Bernab len nii wa, lea be men unab ndo itop bexa gudiizh-ta bexa ta wa stub sman. 43 Lea gor na nseabe bexa wa, lea kwaad bexa wa usenkea tsoo Pabl no Bernab. Lea ta wa bexa judo no bexa naanpa xa judo, bexa no ndankea Dios lak ndun bexa judo. Lea Pabl no Bernab cha mtenxea bexa wa ndab bexa l ulaa bexa ta ngeladna bexa Dios, xa na nkwealadna bexa. 44 Ngol stub wizh nee bexa wa, yamer iteanak be men gezh wa mzhealbe gon diizh ten Dios. 45 N lea ncho pla bexa judo gor uni bexa lea be men kwaad mzhealbe sa wa, cha ngoklo bexa. Cha usaxan bexa ndab bexa lea ta ndab Pabl wa naanpa lea nak, no xela uni bexa ndo Pabl. 46 Wee lea Pabl no Bernab ni l izheb bexa ndab bexa: Besa nsabndo gudiizh diizh ten Dios ned lak ndo bega xa judo. N nat lea bega l nsakyon-a, ta nluu lea bega naanpa gap gelnban ndo Dios ta nunk l idub. Tawee lea besa nchabeyadiizh-a ndo bexa naanpa xa judo. 47 Lea Dios unibee li gun besa, ndab xa: Na mso lu cuent xea ten bexa naanpa xa Israel,

* 13:34 Is. 55:3

* 13:35 Sal. 16:10

* 13:41 Hab. 1:5

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS13,14

38

ndoontsa gudiizh lu idub ndo gizhliyo xtee gap bexa gelnban.* 48 Lea gor na mbin bexa naanpa xa judo ta li ndab Pabl wa, cha uzheeb-pa mtenladna bexa, ndab bexa lea diizh ten Jess ta uzheeb-pa wen-ka. Lea itea bexa na mti Dios gap bexa gelnban nunk l idub wa cha mbingealadna bexa Jess. 49 Cha li mteachso diizh ten Jess idub gax gezh wa. 50 N lea bexa judo wa ngwayadiizh-no bexa naktiin gezh wa no pla be xagots nsak. Cha no bexa wa ngoklo ndo Pabl no ndo Bernab, cha ulantuub bexa Pabl no Bernab gezh wa. 51 Lea Pabl no Bernab cha mlate yakol ngwaal xoo-na wa, ta mluu lea Dios ndaklo ndo be men gezh wa. Cha nchaa bexa gezh Iconio. 52 Parea lea be xmen Jess ndencho Antioqua wa uzheeb ntenladna no uzheeb ncho juers ten Espritu ten Dios len ladoo bexa.

14

Pabl no Bernab uyoo gezh Iconio gezh Iconio wa lea Pabl no Bernab uyote len nii sa nzhealbe bexa judo. Cha mbidiizh bexa diizh ten Dios ndo be men dub mod na kwaad bexa judo no kwaad bexa naanpa xa judo wa mbingealadna Jess. 2 N lea bexa judo bexa naanpa ngungealadna Jess mbin gan ndaklo kwaad bexa naanpa xa judo ndo be xmen Jess wa. 3 Wee lea Pabl no Bernab kwen ngwayoo gezh wa. Ngeladna bexa Dios-tsa, ni l nyuladna bexa ndadiizh bexa diizh ten Dios. Lea Dios msaa juers ten na gun bexa uyon ta ndanseana be men, ndoontsa gungealadna be men lea ta ndadiizh bexa diizh ten-ka Dios. 4 N lea be men gezh wa myak top partid. Dub partid bexa nso wats bexa judo wa. Lea stub partid bexa nso wats Pabl no Bernab. 5 Wee lea pla bexa judo no bexa naanpa xa judo no bexa naktiin wa dub-tsa mbidiizh xela gun-no bexa Pabl no Bernab, cha gut bexa xa sbeen ulage-tsa bexa bexa. 6 N gor na mbin Pabl no Bernab ta wa cha mxoon bexa, nchautesea bexa gezh Listra no gezh Derbe no be gezh gax, be sa ten sa siil nsalea Licaonia. 7 Lea sa wa mbidiizh bexa diizh wen ten Jess ndo be men.
1Lea

* 13:47 Is. 42:6; 49:6


Liga Bblica Internacional 2011

39

HECHOS14

Bexa gezh Listra mlage Pabl Listra wa ncho dub xabgii l yoo gan isea zha ngol-ta xa. 9 Lea dub wizh nsobyon xa ta ndadiizh Pabl, n gor uni Pabl xa wa, cha mna-la Pabl lea xa ndungealadna lea Dios syunyakna xa. 10 Cha uge ndab Pabl ndo xa wa: Goso! Bkeaso be xoo-lu ba. Lea xabgii wa cha ngoso gast ngosagaal xa, cha usaxan nsea-la xa. 11 Lea gor uni be men ta li mbin Pabl wa, cha usaxan uge ndadiizh bexa diizh ten bexa Licaonia, ndab bexa: Lea bexa ndee be dios myak cuent nak men ulansea lat beuna! 12 Cha ndab bexa lea Bernab nak dios nsalea Jpiter. No ndab bexa lea Pabl nak Mercurio stub dios ten bexa, geal lea Pabl ndadiizh lak ndab be men wa ndadiizh-ga dios Mercurio wa. 13 Lea latbadoo ndankea bexa dios Jpiter nde gax too gezh wa. Lea sa wa cha utoo dub uleay nchaa-no pla be ngon no be ge. Lea uleay wa no be men wa nlad usaa be ta wa cuent dub xnab ndo Bernab no ndo Pabl. 14 N gor mbin Bernab no Pabl ta wa, cha utsaw bexa lad nak bexa, tant l nlad bexa ta wa. Cha ngwasyoo bexa lat be men wa, cha uge ndab bexa: 15 Be mgii! Xtaan ngi lbaa gun bega zha? Besa ndee men-ka lak-ka bega ba. Besa ga nseabeyadiizh ulaa bega be taa naan xtiin ba. Ndi bgeladna bega Dios nban, xa mbindee gibea no gizhliyo no nitsdoo nsea itea-ta be taa ncho nat. 16 Lea tiemp polta lea Dios mlaa be men kad bexa usen nes nlad na. 17 N Dios idub tiemp nluu lea xa ncho-ka, ndun xa be ta wen. Nla xa gi no ndun gaal xa be taa, ndoontsa gap beuna ta gaw beuna no itenladna beuna. 18 Parea maska li ndab Pabl no Bernab ta wa, n uzheeb-pa juert mbin bexa gan l usaa be men wa xnab ndo bexa. 19 Wee ulaya sa wa pla bexa judo l ndungealadna Jess utoo gezh Antioqua nsea gezh Iconio. Lea bexa wa mbin gan ngoklo be men Listra wa ndo Pabl. Cha itea bexa wa mlage Pabl, gast ni bexa mbit bexa Pabl. Cha udabxazh-tsa bexa Pabl dub lad too gezh wa. Cha mchangix bexa Pabl sa wa. 20 N lea be xmen Jess wa myaklo wats Pabl, cha ngoste Pabl. Cha
8Lea

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS14,15

40

nsea-gal bexa len gezh wa. Ngot xea lea Pabl no Bernab nchaa ndi gezh Derbe. 21 Lea Pabl nsea Bernab mbidiizh diizh wen ten Jess ndo be men gezh Derbe wa, cha mbingealadna kwaad be men Jess. Cha nsea bexa leaka gezh Listra no Iconio no Antioqua ten Pisidia. 22 Ndab bexa ndo be xmen Jess ndencho be gezh wa: Gaal-tsa ute bega, l ulaa bega ta ngeladna bega Dios. Lea beuna itid-ka ndo sian gelkwea, wee-ta yate beuna sa nibee Dios. 23 Lea kad be gezh ndencho be xmen Jess, lea Pabl no Bernab ulaxoob pla bexa yansu be men wa. Lea bexa wa l ngaw dub tiemp no unab bexa gakno Dios bexa nchansu be men wa. Wee lea Pabl nsea Bernab cha mlaa bexa wa ndo yaa Dios, xa na li ndungealadna bexa wa.

Pabl no Bernab mlansea Antioqua ten Siria 24 Cha utoo bexa regin Pisidia wa, nchaa bexa Panfilia. 25 Mbidiizh bexa diizh ten Jess ndo be men gezh Perge, cha nchabe-ga bexa gezh Atalia. 26 Lea sa wa usen bexa dub niiya siil nchaa gezh Antioqua ten nacin Siria. Lea Antioqua wa sa li myun be men cuent bexa ndo yaa Dios gun bexa tiin ten Dios, ta na li msando bexa wa. 27 Lea gor mlansea bexa Antioqua wa, cha mchealte bexa be xmen Jess. Cha mbidiizh bexa xtee mbintiin Dios bexa sa ngwakesea bexa wa, no xtee nlaa Dios lea bexa naanpa xa judo no ndungealadna Jess. 28 Lea Pabl no Bernab kwen ngwayoo-no be xmen Jess gezh wa.

15

Be apstol no bexa nchansu be xmen Jess mzhealbe Jerusaln 1 Wee lea pla men utoo Judea ulaya Antioqua wa, cha usaxan nluu xa be xmen Jess sa wa, ndab bexa ndo bexa naanpa xa judo lea tal be xabgii l ko bee lak ndab ley ten Moiss, lea Dios naanpa koo bexa ndo be ke ten bexa. 2 Lea Pabl no Bernab uzheeb uteyotoo-no bexa li nluu ta wa. Tawee lea be xmen Jess ndencho sa wa cha mbidiizh ya Pabl no Bernab no stapla bexa gast Jerusaln, ndoontsa gudiizh-no bexa be apstol no bexa nchansu be xmen Jess sa wa, na xtee nak ta li nluu bexa Judea wa.

Liga Bblica Internacional 2011

41

HECHOS15

3 Lea be xmen Jess gezh Antioqua wa cha mtuub bexa wa. Lea nes wa nchatid bexa be sa nsalea Fenicia no Samaria, cha mbidiizh bexa ndo be xmen Jess sa wa na xtee no bexa naanpa xa judo mbingealadna Jess. Lea gor na mbin bexa ta wa, cha uzheeb mtenladna bexa. 4 Gor ulaya bexa Jerusaln wa, lea be apstol nsea bexa nchansu no itea-ta be xmen Jess wa utsin mbin-no bexa. Lea Pabl no be ltsaa-xa cha usaxan ndadiizh xtee-ta ndakno Dios bexa. 5 N lea pla bexa fariseo na ndungealadna Jess wa ngoso ndab: Tal lea bexa naanpa xa judo wa nlad gak xmen Jess nsabndo-ka li yoo bee be xabgii wa, no inibee beuna yankea-ka bexa ley ten Dios mkea Moiss wa. 6 Wee cha mzhealbe be apstol no bexa nchansu be xmen Jess wa, ndoontsa utsid bexa na xtee nsabndo gun bexa. 7 Ngol gor tant dub stub xa ndeyadiizhbe, lea Pedr cha ngoso ndab: Bego nak beuna xmen Jess, lea bega uni-ka lea mas polta lea Dios mti na gayadiizh na diizh wen ten Dios ndo bexa naanpa xa judo ndoontsa no bexa gungealadna-ya. 8 Lea Dios xa nchando ladoo beuna msaa Espritu ten xa ndo bexa naanpa xa judo lak msaa xa-ya ndo beuna, ta nluu lea Dios no bexa wa nkwealadna. 9 Lea Dios parej mbin-no bexa wa no beuna. Lea bexa wa ndungealadna Jess, tawee mtsambii Dios ladoo bexa ndo be ke ten bexa. 10 N nat, xtaan nlad bega gun bega dub taa l nsakladna Dios zha? Xtaan nlad bega yankea bexa be ley ni be usan gox ten beuna ni lea beuna l ngun gan yankea-ya? 11 Lea beuna ndi uni-ka lea ta na nkwealadna Jess beuna tawee uloo Dios beuna ndo be ke ten beuna no li-ga bexa naanpa xa judo wa. 12 Wee lea itea be men wa ndon xe ute. Cha mlaach bexa ta mbidiizh Bernab no Pabl xtee mbintiin Dios bexa, mbin bexa sian uyon ten Dios lat be men naanpa xa judo wa. 13 Lea gor mtayadiizh Bernab no Pabl, lea Jacob ukaab ndab: Bego nak beuna xmen Jess, blaach bega ta gp na ndee. 14 Lea Simn Pedr ba mbidiizh xtee lak gor ned utsin mbin-no Dios bexa naanpa xa judo wa ndoontsa no bexa gak xmen Dios. 15 Lea ta ndee wa nak lak ta mkea bexa polta mbidiizh sakndo Dios, ndab Dios:

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS15
16 Lea

42

gal dub wizh lea na ilen-gal, cha uso na dub xa inibee lak unibee David. Lea ta unibee David wa cuent dub nii gox ulate, n lea na ixiste-ya, yunchaaw na-ya lak-ka ngok-a zha ned wa, 17 ndoontsa itea-ta be men syoo gan ukwaan na, nsea bexa naanpa xa Israel isalea be xmen-na. 18 Lea na nak Dios Xa Nibee, xa ndab ta ndee wa ndo be men tiemp pol-kata.* 19 Wee no ndab Jacob: Tawee ndp na naanpa kichladna beuna bexa naanpa xa judo, bexa nlad gak xmen Dios. 20 Ndi utuub-tsa beuna dub git gab-a naantapa gaw bexa be xnab nsaa be men ndo be dios gizhliyo, no naanpa ugal bexa dub xa naanpa xa ten xa, no l gaw bexa be man l utsii ten no ni ten l gaw bexa. 21 Lea bexa nsabndo li gun, lea gast tiemp polta lea kad-ga dub gezh ncho-ga men ndool ley mkea Moiss. Kad-ga wizh nee bexa wa ndool-ga bexa-ya len be nii sa nzhealbe beuna xa judo.

Be apstol mtuub git ndo bexa naanpa xa judo lea be apstol no bexa nchansu be xmen Jess no itea-ta be xmen Jess wa cha mbidiizh utuub bexa pla be xabgii ya-no Pabl no Bernab gezh Antioqua. Mti bexa Judas xa no nsalea Barsabs, no Silas, top xabgii nsak lat bexa wa. 23 Lndee ndab git goo bexa Antioqua wa: Lea besa nak be apstol no besa nchansu be xmen Jess no itea-ta be xmen Jess sa ndee ntuub besa git ndee ndo bega naanpa xa judo no nak xmen Jess wa, bega ncho Antioqua no Siria no Cilicia. 24 Lea besa mbin lea ncho be men utoo Jerusaln lat besa ndee, nluu bexa dub taa ngochgek bega. Nibee bexa yoo bee bega xabgii no yankea bega ley mkea Moiss. N lea besa naanpa lea utuub bexa uluu bexa ta wa. 25 Nat mbidiizh besa ulaxoob besa pla xabgii ncho lat besa ndee. Lea bexa wa giid-no Pabl no Bernab be ltsaa beuna, 26 bexa ndun tiin ten Jesucristo gunii tal lea bexa gat. 27 Tawee ntuub besa Judas no Silas,
22Wee

* 15:18 Am. 9:11-12


Liga Bblica Internacional 2011

43

HECHOS15,16

lea bexa wa giid yadiizh mas-ta xtee nak ta mkea besa ndo git ndee. 28 Lea Espritu ten Dios no besa nsakladna ni stub taa mas l gab-ta besa gun bega, gun-tsa bega ta nsabndo ndee: 29 L gaw bega beal ten man nsaa bexa xnab ndo dios gizhliyo, no l gaw bega ten no beal ten be man l ntsii ten, no l ugal bega stub-ga xa naanpa xa ten bega. Tal lea bega uxobgek ndo be ta ndee wa, lea bega wen nak ndo Dios. Nzheal beuna stub wizh. 30 Wee lea idap bexa li mtuub bexa wa nchabe Antioqua. Lea gor ulaya bexa sa wa, cha mchealte bexa itea be xmen Jess. Cha msaa bexa git wa ndo bexa Antioqua wa. 31 Cha uzheeb mtenladna bexa gor na mbiil bexa ta na li nkeanii ndo git wa. 32 Lea Judas no Silas wa nak xa ndadiizh sakndo Dios, tawee kwen mbidiizh bexa, mluuzh bexa no mtenxea bexa be men Antioqua wa. 33 Lea bexa wa dub ndeep-tsa utencho sa wa. Lea gor na mkaan bexa sa wa lea bexa gezh wa ndab lea Dios gakno bexa nes nsea bexa. Cha nseabe bexa leaka Jerusaln ndo bexa mtuub bexa wa. 34 N lea Silas ndi myaan Antioqua wa. 35 Lea Pabl no Bernab no myaan Antioqua no stapla bexa wa. Lea itea bexa wa nluu diizh ten Jess no ndadiizh bexa diizh wen ten Jess ndo be men.

Pabl mteltsaa no Bernab wa lea Pabl ndab ndo Bernab: Lea beuna yaina be xmen Jess ndencho itea be gezh sa na li ngwayadiizh beuna diizh ten Dios wa, na xtee nde bexa. 37 Lea Bernab nlad goo bexa no Juan Marc. 38 N lea Pabl nsak l utsin nak goo bexa xa, lea xa wa mkaan wats bexa wa Panfilia, cha naantapa no xa ngakno bexa wa. 39 Lea Pabl no Bernab uteyotoo, cha mteltsaa bexa. Lea Bernab cha mbii Juan Marc, cha uyoo bexa len dub niiya siil nchaa isla Chipre. 40 Lea Pabl mti-ga ndi Silas, cha nchabe bexa. Lea bexa ndencho sa wa mlaa bexa wa ndo yaa Dios ulaach bexa. 41 Wee utid Pabl no Silas nacin Siria no nacin Cilicia, mtenxea bexa be xmen Jess ncho sa wa.
36Tsoo-ma

16

1Tsoo

Timoteo nchaa-no Pabl no Silas wa lea Pabl utid gezh Derbe cha ulaya xa gezh Listra, sa ncho Timoteo xa no nak xmen Jess.
Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS16

44

Lea xnaa-xa wa xa judo no-ga ndungealadna Jess. Lea xus Timoteo wa xa griego. 2 Lea be xmen Jess ndencho Listra no Iconio wa ndab lea Timoteo wa dub xa wen-ka. 3 Lea Pabl nlad goo Timoteo, tawee ulo Pabl bee Timoteo lak ndun bexa judo. Li mbin xa ndoontsa naanpa gaklo bexa judo ndo Pabl, lea itea bexa judo ndencho sa ya bexa wa uni lea xus Timoteo wa xa griego. 4 Lea tsoo wa lea itea be gezh sa utid Pabl no be ltsaa-xa, ndadiizh bexa ndo be xmen Jess xtaan unibee be apstol no bexa nchansu be xmen Jess ndencho Jerusaln wa. 5 Wee lea be men wa mas mgeladna Jess, no kad wizh mas nsayak kwaad bexa.

Dios ndab ya Pabl Macedonia Espritu ten Dios l ulaa gudiizh bexa diizh ten Jess ndo be men nacin Asia. Tawee ndi nchatid bexa sa nsalea Frigia no Galacia. 7 Lea gor ulaya bexa wa Misia mbinbee bexa nchabe bexa Bitinia. N lea Espritu ten Dios l ulaa ngabe bexa sa wa. 8 Tawee utid bexa Misia gast ulaya bexa gezh Troas. 9 Sa wee lea Pabl gor teal wa cuent ta mchealadna xa uni xa dub xabgii nacin Macedonia nso ndo Pabl unab ndab xa: Giid yakno lu besa Macedonia ndee. 10 Ngol tsoo wa cha mbin list besaa yabe besa Macedonia wa. Uni besa lea Dios nlad yayadiizh besa diizh wen ten Jess ndo be men sa wa.
6Lea

Be men gezh Filipos mkea Pabl no Silas latgiib Troas wa cha uyoo besa len dub niiya siil nchaa isla Samotracia. Lea stub-tsa wizh ulaya besa gezh Nepolis. 12 Cha nchabe besa gezh Filipos, dub gezh nsak nde nacin Macedonia wa, no lea-ya dub gezh lea Roma nibee. Cha uyoo besa sa wa pla wizh. 13 Lea ngol dub wizh nee be men, cha utoo besa len gezh wa ngwa besa too yowbee, sa ndayadiizh be men ndo Dios. Cha usob besa mbidiizh besa ndo be xagots mzhealbe sa wa. 14 Lea lat bexa wa nsob no dub xagots nsalea Lidia ndankea Dios. Lea xa dub xa gezh Tiatira, no nsii utiix xa lad konch ugats. Lea gor wee lea Dios mxaal ladoo-xa wa, ndoontsa mas ulaach
11Lea

a Pabl, Silas, Timoteo, nsea Luc


Liga Bblica Internacional 2011

45

HECHOS16

xa ta ndadiizh Pabl. 15 Lea xagots wa cha utalea no itea be ltsaa-xa. Wee cha ndab xa ndo besa: Tal lea bega nsak lea na no-ka ndungealadna Jess, waa beuna yaan bega ta lid-na. Cha ngwayoo besa ta lid-xa. 16 Stub wizh gor nchabe besa sa li ndadiizh be men ndo Dios wa, mzheal besa dub xagots ben ncho mbi bxin ladoo-na. Lea mbi bxin wa nsaa juers ngeana xagots wa. No uzheeb ndun xagots wa gan med nkaa xwan-na. 17 Lea xagots wa cha usaxan usenkea tsoo Pabl no besa, uge ndab xa: Lea bexa ndee bexa ndun tiin ten Dios nsob gibea! Ndadiizh bexa ndo bega xtee nak nes ncho gelnban! 18 Sian wizh li mbin-no xa wa besa, gast ngol dub wizh lea Pabl ngwaineeladna ta wa. Cha mgeakso Pabl ndab ndo mbi bxin ncho ladoo xagots wa: Lea juers ten Jesucristo lea na nibee ndo lu utoo len ladoo xagots ba. Lea mbi bxin wa bi lea gor wa cha utoo len ladoo xa wa. 19 Lea be xwan xagots wa cha uni lea bexa y naan xtee gun gan med, cha usen bexa Pabl no Silas mbii bexa ndo bexa naktiin. 20 Lea gor myak cuent Pabl no Silas ndo yaa bexa naktiin wa, cha ndab be xwan xagots wa: Lea bexa judo ndee ndun uzheeb nxaach be men gezh ndee. 21 Nluu bexa be costumbr xaaga, ta l nsabndo ni l yoo gan yankea beuna, lea beuna ndee be men nibee Roma. 22 Wee cha kwaad be men ngoklo-pa ndo Pabl no ndo Silas. Lea be men naktiin wa cha unibee itate xab bexa nsea kin be polici bexa no bar. 23 Tsoo na li uzheeb udin be polici wa Pabl no Silas, cha mkea polici bexa latgiib. Cha unibee bexa wa ndo xa nlaach latgiib wa uzheeb ulaach xa bexa wa. 24 Lea gor na mbin xa li nlaach latgiib wa ta wa, cha mkiko xa Pabl no Silas dub cuart nde mas xan-x sa wa. Cha mkiko xa yaaxoo bexa wa lat top blea ya, dub sa segur-pa. 25 N ngol utol teal lea Pabl no Silas ndadiizh ndo Dios no ndaltoo bexa ndo Dios. Lea itea bexa nkea latgiib wa no ndeyon ta wa. 26 Zha lea dub xoo siil-pa usaxan nsayak-la mkwiin idub sa nde latgiib wa. Bi lea gor wa cha myaal iteanak be puert ten latgiib wa, no myaak

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS16

46

caden nchii itea bexa nkea latgiib wa. 27 Lea xa nlaach sa wa cha uban, cha mna-la xa lea itea be puert wa nsonyaalbe. Cha uloo xa spad ten xa gut xa leaka lea xa, lea xa ndunbee lea bexa nkea latgiib wa itea mxoonbe. 28 N lea Pabl cha uge ndab: Naanpa lbaa gun ga, lea besa itea-ka ndencho sa ndee. 29 Wee lea xa nlaach sa wa unab dub xea isu sa wa, cha uxax nchaa xa uyoo xa len wa. Cha msaxib xa ndo Pabl no Silas, nxis xa tant nzheb xa. 30 Cha uloo xa bexa wa, cha ndab xa: Xtee gun na ndoontsa gap na gelnban ndo Dios zha? 31 Lea bexa wa ukaab ndab: Bgeladna ga Jesucristo, wee gap ga gelnban. No li-ga itea bexa nak ltsaa-ga. 32 Cha mbidiizh bexa diizh ten Jess ndo xa wa no ndo itea be ltsaa-xa. 33 Bi lea gor teal wa lea xa nlaach latgiib wa cha mbin ramed las Pabl no Silas. Cha utalea xa wa no itea bexa ta lid-xa. 34 Cha myoo xa Pabl no Silas ta lid-xa, cha msaa xa ta gaw bexa. Cha uzheeb mtenladna xa no itea bexa ta lid-xa wa geal mbingealadna bexa Dios. 35 Lea gor ngot xea wa lea bexa naktiin wa unibee ndo polici yayab ndo xa nlaach latgiib wa koo xa Pabl no Silas. 36 Lea xa nlaach latgiib wa cha ndab ndo Pabl: Lea bexa naktiin wa unibee itoo bega. Nat y syoo gan yabe bega. 37 N lea Pabl ndab ndo be polici wa: Lea besa xa Roma, n udin bexa besa ndo gaal be men, ni l ngab bexa x ke na-ya. Cha mkiko bexa besa latgiib ndee. N nat nlad bexa xgaach yabe besa. Gud bega ndo bexa wa leaka gidloo besa. 38 Lea bexa cha ngwayab ta wa ndo bexa naktiin wa. Lea bexa wa cha mzheb gor mbin bexa lea Pabl no Silas bexa Roma. 39 Wee lea bexa naktiin wa cha ngwainab ndo bexa gungeladna bexa itea ta li utid wa. Cha uloo bexa Pabl no Silas, cha unab bexa ikaan bexa gezh wa. 40 Wee lea gor mtoo Pabl no Silas latgiib wa, cha nchaa bexa ta lid Lidia wa. Lea bexa cha mluuzh be xmen Jess sa wa, cha mkaan bexa gezh wa.

Liga Bblica Internacional 2011

47

HECHOS17

17

Bexa gezh Tesalnica uzheeb ngoklo ndo Pabl no Silas 1 Wee cha utid Pabl no Silas gezh Anfipolis no gezh Apolonia. Cha ulaya bexa gezh Tesalnica, sa nde dub nii sa nzhealbe bexa judo. 2 Lea Pabl cha nchaa sa wa wizh nee bexa lak-ka ndun xa itea be gezh sa nda xa wa. Wee chon sman mbidiizh Pabl ndo bexa sa wa. 3 Ndab xa lea lak nkeanii diizh ten Dios lea Cristo li-ka nsabndo kwea itid no gat xa, no yaste xa ndo gelgut. No ndab Pabl: Lea Jess xa ndee ndadiizh na ndo bega, lea xa wa lea nak Cristo xa mtuub Dios. 4 Lea ncho bexa wa mbingealadna ta wa, cha dub-tsa myak bexa nsea Pabl no Silas. No kwaad bexa naanpa xa judo ndankea Dios wa cha no mbingealadna Jess, no kwaad be xagots nsak. 5 Lea bexa judo na naanpa ngungealadna Jess wa cha ngoklo geal kwaad-pa bexa judo no mbingealadna. Lea bexa wa cha mchealte pla xabgii ugap. Wee lea bexa judo wa no bexa ugap wa mbin gan ngoklo kwaad-pa bexa gezh wa gast uzheeb dub uyo uyoo sa wa. Cha uyoo juers bexa len lid dub xa nsalea Jasn, nkwaan bexa Pabl no Silas ndoontsa yak cuent bexa ndo bexa naktiin. 6 Lea gor na l ngaizheal bexa Pabl no Silas wa, cha mbii juers bexa Jasn no stapla be xmen Jess. Cha myun bexa cuent bexa wa ndo bexa naktiin gezh wa, uge ndab bexa: Lea bexa ngo uyo ndo idub gizhliyo wa nat nseabe-ga sa ndee. 7 Lea Jasn ndee nsaa ta lid-na ncho bexa. N lea itea bexa wa l nxobgek ndo Csar xa nibee Roma, ndab bexa ncho stub-ga xa nibee nsalea Jess. 8 Wee lea bexa naktiin wa no be men gezh wa uzheeb-pa ngoklo bexa gor na mbin bexa ta wa. 9 N lea Jasn no be ltsaa-xa wa cha utix-tsa dub mult ndo bexa naktiin, cha myaak bexa wa.

Pabl no Silas ngwa gezh Berea gor uyoo teal lea be xmen Jess wa cha uxax mtuub Pabl no Silas gezh Berea. Cha uyote bexa len nii sa nzhealbe bexa judo gezh wa. 11 Lea bexa ncho Berea wa mas utsin nak ndo lak nak bexa Tesalnica, lea bexa Berea wa uzheeb-pa nlaach xtaan ndadiizh Pabl no Silas. No itea wizh ntsid
10Lea

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS17

48

bexa ta nkeanii diizh ten Dios, ndoontsa ini bexa naga ta ugea-ka ta ndadiizh itop bexa wa. 12 Tawee lea kwaad bexa judo wa no mbingealadna Jess. No kwaad bexa naanpa xa judo, be xagots no be xabgii, mbingealadna Jess. 13 N lea gor na mbin bexa judo ndencho Tesalnica wa lea Pabl ndadiizh-gal diizh ten Jess gezh Berea wa, cha utoo pla bexa nchabe bexa sa wa. Cha mbin bexa wa gan ngoklo kwaad-pa be men Berea wa ndo Pabl. 14 N lea be xmen Jess wa uxax mtuub Pabl lad too nitsdoo. Lea Silas no Timoteo myanyoo Berea wa. 15 Lea pla bexa cha mbii Pabl gast gezh Atenas. Cha ndab Pabl ndo bexa wa: Lea gor na yach bega gezh Berea cha gab bega ndo Silas no ndo Timoteo uxax no bexa ilen gezh Atenas ndee.

Pabl ncho Atenas li nchonkea Pabl ilen Silas no Timoteo gezh Atenas wa, lea Pabl kwea ncholadna uni xtee-ta uzheeb ndankea bexa be dios gizhliyo gezh wa. 17 Tawee lea len nii sa nzhealbe bexa judo wa mbidiizh Pabl ndo bexa judo no ndo bexa naanpa xa judo, bexa ndankea Dios. No ndo bexa nzheal Pabl ndo xgee wa itea wizh ndadiizh Pabl. 18 No mbidiizh-no Pabl pla bexa epicreo no bexa estoico, lea ta wa top partid men ncho Atenas wa. Ncho bexa wa ndab: Xtee nak ta ndadiizh xa ndee zha? Lea ncho bexa ukaab ndab: Nsak na cuent ten be dios xaaga ndadiizh xa. Lea bexa li ndab geal lea Pabl ndadiizh diizh wen ten Jess no xtee mban Jess. 19 Lea bexa wa cha mbii Pabl sa nsalea Arepago, dub sa nzhealbe be men gezh wa. Cha ndab bexa ndo Pabl: Gud ga ndo besa xtaan ta ndadiizh ga wa. 20 Lea go ndadiizh dub ta nunk besa gol gon. Nat nlad besa gon besa na xtaan ta wa. 21 Lea bexa Atenas no bexa xaaga ndencho gezh wa ndaladna bexa ndadiizh bexa no ndon bexa sbeen dub taa tii ulensea. 22 Wee lea Pabl cha ngoso lat bexa ten Arepago wa, cha ndab xa: Bego xa Atenas, un na lea bega uzheeb-pa ndankea be dios ten bega. 23 Lea sa nseatiid na len gezh ndee, un na be
16Ndalen

Liga Bblica Internacional 2011

49

HECHOS17,18

sa ndankea bega be dios wa. No mzheal na dub sa nkea dub letr ndab-a: Dub dios naan ton nchando. Lea Dios wa xa na li ndankea bega maska naanpa nchando bega xa, lea na cuent ten Dios wee ndadiizh. 24 Lea Dios wee mbindee gizhliyo no itea taa nde ndo gizhliyo, no nak xa Xwan gibea no gizhliyo. Lea xa wa l nyoo len be latbadoo ndandee men, 25 ni l nkiin gakno be men xa. Lea xa lea nsaa gelnban ten iteanak be men, no nsaa xa iteanak be taa nkiin be men. 26 Lea Dios mbindee dub-tsa xabgii, cha wee ulen itea be ras ncho ndo idub nax gizhliyo. No ndab xa pol-ga ilen kad-ga dub ras ndo gizhliyo no pa yoo bexa. 27 Li ndoontsa ukwaan beuna Dios no izheal beuna Dios, lea Dios naanpa sit nso wats kad-ga dub beuna. 28 Lea juers ten Dios lea beuna nban no nsea beuna no ncho beuna. Lea lat bega no ncho bexa ndab: Be xin Dios nak beuna. 29 Lea ta na nak beuna xin Dios, tawee l nsabndo gunbee beuna lea Dios nak cuent be dios nakchaaw oro no plata no ge, be taa ndanchaaw be men lak-tsa ndunbee bexa. 30 Lea Dios kwen mlaa li mbinbee be men zha na l nchando bexa Dios. N lea nat lea Dios nibee ndo itea be men nde ndo gizhliyo ulaa bexa be ta ugap nak bexa. 31 Lea Dios ulo dub wizh, lea dub xa mti Dios gab ndo itea men na ton ndap ke lak nsabndo-ya. Lea Dios lea mxiste xa wa ndo gelgut, ndoontsa ini itea be men lea Dios leaka mti xa. 32 Lea gor na mbin bexa ta na mban dub xa ndo gelgut wa, wee ncho bexa wa mxiid-no Pabl. N ncho bexa ndab ndo Pabl: Stub wizh gon-ta besa ta ndab ga wa. 33 Wee lea Pabl cha mkaan lat bexa wa. 34 N lea ncho bexa wa mbingealadna ta mbidiizh Pabl wa, cha dub-tsa myak no bexa Pabl. Lea lat bexa wa ncho dub xa nsalea Dionisio, dub xa ten Arepago wa. No dub xagots nsalea Dmaris no stapla bexa wa mbingealadna Jess.

18

Pabl ngwayoo gezh Corinto 1 Tsoo wa lea Pabl cha utoo Atenas nchaa gezh Corinto. 2 Lea sa wa mzheal xa dub xabgii xa judo nsalea Aquila, dub xa nacin Ponto. Lea xa wa tii mlancha

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS18

50

mtoo nacin Italia no xagots ten xa Priscila. Nchabe bexa wa Corinto geal lea xa nibee nsalea Claudio ulantuub iteanak bexa judo gezh Roma. Lea Pabl cha ngwaina bexa wa. 3 Cha uni Pabl lea bexa no ndun tiin ltsaa tiin ndun Pabl, ndandee bexa niilad. Tawee ngwayoo Pabl wats bexa ndoontsa junt gun bexa tiin wa. 4 Lea itea be wizh nee be men, lea Pabl ndadiizh len nii sa nzhealbe bexa judo. Nlad xa lea bexa judo nsea bexa naanpa xa judo wa no gungealadna Jess. 5 Cha mtoo Silas no Timoteo nacin Macedonia wa nchaa bexa Corinto. Lea Pabl sbeen ndadiizh diizh ten Jess, ndab xa ndo bexa judo lea Jess leaka nak Cristo xa na ndenkea bexa ilen wa. 6 N lea bexa judo wa ndi usaxan ndaklo no kwea uni bexa ndo Pabl. Tawee lea Pabl cha utib xab-na ta nluu lea Dios l nsakladna lak nak bexa wa, cha ndab xa ndo bexa wa: Tal Dios utsaksi bega lea ta wa naanpa ke ten na, lea ta wa ke ten-ka bega. Lea nat lea na ndauluu ndi bexa naanpa xa judo. 7 Cha mkaan Pabl nii wa, nchaa xa ta lid dub xa nsalea Justo, dub xa ndankea-pa Dios. Lea xa wa ncho gax wats sa nde nii nzhealbe bexa judo wa. 8 Lea dub xa nsalea Crispo xa nchansu sa wa no mbingealadna Jess no itea be ltsaa-xa. No kwaad-ta bexa Corinto gor na mbin bexa ta mbidiizh Pabl wa, cha mbingealadna bexa-ya no cha utalea bexa. 9 Ngol dub teal lea Pabl cuent ta mchealadna uni lea Jess ndab ndo xa: L izheb lu gudiizh la diizh ten na, 10 lea na no-ka nso wats la, tawee naan ton gun gan ugap gun-no la. Lea gezh ndee kwaad-pa be xmen-na ncho. 11 Lea Pabl cha ngwayoo Corinto wa dub liin ncho xoop mbee, nluu xa be men diizh ten Dios. 12 Parea ngol zha na nibee dub xa nsalea Galin nacin Acaya wa, wee lea pla bexa judo cha mzhealbe cha mbii bexa Pabl ndo Galin wa. 13 Cha ndab bexa ndo Galin wa: Lea xa ndee nkesea uluu be men yankea bexa Dios ndi stub-ga mod, dub taa naanpa nibee ley ten besa. 14 Lea gor na yamer isaxan Pabl utsakndo, lea Galin ndab ndo bexa judo wa:

Liga Bblica Internacional 2011

51

HECHOS18

Bego xa judo, tal xa ba ndun dub ta ugap, no tal xa ndun dub taa l nibee ley ten Roma, lea na slach-ka ta gab bega. 15 Parea lea bega ndeyo-tsa cuent ten be diizh-tsa, no xtee lea be men no ta nibee ley ten bega xa judo. Tawee bego-ka bin regl ta ndee, lea na l yate ndo cuent ndee. 16 Lea Galin cha unibee itate bexa sa wa. 17 Lea be men cha usen xa nsalea Sstenes, xa nchansu nii sa nzhealbe bexa judo wa. Cha udin bexa xa wa ndo gaal Galin. N lea Galin naanta xtee ngun-no bexa wa.

Pabl myach gezh Antioqua Pabl sian-ta wizh ngwayoo gezh wa. Cha mlaa xa be xmen Jess sa wa, nchaa xa gezh Cencrea sa na mchizh Pabl gek-na, ta nluu lea xa mbin-ka cumplir dub ta ndab xa ndo Dios gun xa. Cha uyoo xa len dub niiya siil no Aquila nsea Priscila, nchabe bexa nacin Siria. 19 Lea gor na ulaya bexa gezh feso, cha mteltsaa Pabl no bexa wa. Cha nchayadiizh Pabl ndo bexa judo len nii sa nzhealbe bexa. 20 Lea bexa wa unab ndo Pabl yoo Pabl sa wa stapla wizh, n lea Pabl l kaab. 21 Cha mkaan Pabl sa wa, ndab xa ndo bexa wa: Lea na nsabndo-ka Jerusaln itiid ujest nsea ndee. Tal lea Dios nlad lea na syach-kagal, gal ina na bega stub biaj. Cha uyoo xa len dub niiya siil mkaan xa feso. 22 Lea gor ulaya niiya wa gezh Cesarea, cha nchaa Pabl Jerusaln ndoontsa inidiizh xa ndo be xmen Jess sa wa. Wee cha nchaa xa gezh Antioqua. 23 Tsoo na uyoo Pabl sa wa dub ndeep, cha usaxan xa nchaa xa por dub gaga gezh nde Galacia no Frigia, ndadiizh-no xa be xmen Jess, ndoontsa gaal kwe bexa ndo Jess.
18Lea

Apolos ngwa gezh feso no nacin Acaya feso cha ulaya dub xa judo nsalea Apolos, dub xa gezh Alejandra. Lea xa wa uzheeb-pa dub xa ndak ndadiizh. No uzheeb-pa nchando xa diizh polta ten Dios. 25 Lea xa wa ndido mtsid nes ten Jess no idub ncholadna xa ndadiizh xa ta wa ndo be men. Ta ugea-ka ta nluu xa wa, parea nluu-tsa xa lak-tsa mluu Juan cuent ten Jess zha ulolea Juan be men. 26 Lea gezh feso wa lea Apolos usaxan ndadiizh ndo be men len nii sa nzhealbe bexa judo. N lea gor na mbin
24Lea

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS18,19

52

Priscila no Aquila xtee ndadiizh xa wa, cha mbii bexa xa ta lid bexa. Cha mas wen mluu bexa ndo xa xtee nak nes ten Dios. 27 Wee lea Apolos nlad ya nacin Acaya, cha ndab be xmen Jess gezh feso wa ta wen-ka ta wa. No mkea bexa dub git mbii Apolos ndo be xmen Jess ndencho Acaya wa, ndoontsa utsin gak bexa ndo Apolos. Lea gor ulaya xa Acaya wa, lea ta ndadiizh xa wa uzheeb ngokno bexa ndungealadna Jess wa. 28 Ndab Apolos ndo bexa judo lea ta ndunbee bexa wa naanpa lea nak, dub mod na l gun bexa gan ikaab bexa. Lea xa mbidiizh lak nkeanii diizh ten Dios, nluu xa lea Jess wa leaka nak Cristo, xa mtuub Dios.

19

Pabl ngwa feso zha li ncho Apolos Corinto wa, lea Pabl utid be gezh ndebe lat gee, cha ulaya xa gezh feso. Lea sa wa cha mzheal xa pla be xmen Jess. 2 Lea Pabl cha unabdiizh ndo bexa ndab xa: Uyoo Espritu ten Dios len ladoo bega gor na mbingealadna bega Jess zha? Lea bexa wa ukaab ndab: Ni l ndon besa ti ncho Espritu ten Dios. 3 Lea Pabl cha ndab: Xtee utalea bega zhaga? Lea bexa ukaab ndab: Utalea besa lak ulolea Juan be men wa. 4 Lea Pabl cha ndab: Lea Juan ulolea bexa na mlaa be ta ugap nak bexa, no ndab Juan gungealadna bexa xa na nsea tsoo Juan wa. Lea ta wa Jess xa nak Cristo. 5 Lea gor na mbin bexa ta wa, cha stub biaj utalea bexa len nits, ndoontsa uluu lea bexa xmen-ka Jesucristo. 6 Cha mxoob Pabl yaa-na gek bexa wa, cha no bexa uyoo Espritu ten Dios len ladoo-na. Cha usaxan bexa ndadiizh bexa stub-ga diizh no ndadiizh bexa sakndo Dios. 7 Lea bexa wa pa dub tibtop xabgii. 8 Lea pa chon mbee be wizh sabd cha ngwauluu Pabl be men len nii sa nzhealbe bexa judo wa. Ni l nzheb Pabl gudiizh-no bexa wa na xtee nibee Dios be men, ndoontsa gungealadna bexa ta ndadiizh xa wa. 9 N lea ncho bexa
1Lea

Liga Bblica Internacional 2011

53

HECHOS19

wa myak ngud ladoo-na, ni l kaab bexa gungealadna ta ndadiizh Pabl. Ndo gaal be men ndi kwea uni bexa wa ndo Nes ten Cristo. Tawee cha mteltsaa Pabl bexa wa, mbii xa bexa tii mbingealadna Jess dub nii scuel ten dub mech nsalea Tirano. Cha itea wizh mluu Pabl bexa sa wa. 10 Pa stop liin li mbin Pabl gast itea bexa Asia wa mbin diizh ten Jess, bexa judo no bexa naanpa xa judo. 11 Lea Dios lea msaa juers mbin Pabl be uyon uzheeb ndanseana be men, 12 gast ncho bexa mbii xbay Pabl no dub xab Pabl ndo bexa gizh no ndo bexa ncho mbi bxin ladoo-na. Cha myakna bexa gizh wa no utoo mbi bxin ladoo bexa wa. 13 N lea ncho bexa judo ndesea gezh feso wa no ngontuub be mbi bxin ncho ladoo be men. Lea bexa wa no nlad guntiin lea Jess, ncho gor ndab bexa ndo be mbi bxin wa: Lea juers ten lea Jess na ndadiizh Pabl wa, nibee na itoo bega len ladoo xa ba. 14 Lea ta wa ta ndun dub gaad xin dub xa judo nsalea Esceva, dub uleay nibee. 15 N lea dub biaj gor na li ndab bexa ta wa, lea mbi bxin wa ukaab ndab: Na nchando Jess wa, no un na ton nak Pabl wa. N lea bego zha, ton nak bega? 16 Lea xabgii na ncho mbi bxin ladoo-na wa cha usaxan uteyo-no bexa wa. Lea xabgii wa ndi mbin gan ndo bexa wa no mtsawii xa bexa wa. Lea bexa wa naantapa nak be xab-na mxoon bexa ta lid xabgii wa. 17 Lea itea bexa feso wa, bexa judo no bexa naanpa xa judo, lea gor na mbin bexa ta wa cha mzheb bexa, ndab bexa lea lea Jess uzheeb-pa ta juert nak. 18 No kwaad bexa na tii mbingealadna Jess cha mbidiizh ndo be xmen Jess be ta ugap ngok bexa. 19 No ncho kwaad bexa wa mbin be ta bruj. Lea bexa wa mbii be libr ten na, cha mtsool bexa-ya ndo gaal itea be men wa. Lea be libr wa nsak pa dub itol gayoo mil med plata. 20 Li mluu Dios juers ten na, tawee mas mteachso diizh ten Jess no mas kwaad be men mbingealadna xa. 21 Tsoo wa lea Pabl uloladna itid be gezh nde be sa siil nsalea Macedonia no Acaya, cha ilaya xa gast Jerusaln. No mbinbee xa gor na itoo xa Jerusaln wa, lea xa nsabndo

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS19 ya Roma. 22 Cha mtuub Pabl Timoteo no Erast, top bexa na ndakno xa, ya bexa Macedonia. Lea Pabl cha myaan steep Asia wa.

54

Dub uyo siil uyoo feso zha wee uzheeb ngoklo be men gezh feso wa ke ten Nes ten Cristo. 24 Uyoo dub xa nsalea Demetrio, xa ndandee be taa plata. Lea xa wa ndandee be taa byux cuent latbadoo ten Diana dios ten bexa. Lea Demetrio wa sian med ndun gan no bexa ndun-no xa tiin. 25 Lea xa wa mchealte bexa, cha ndab xa: Lea bega uni-ka lea beuna tiin ndee-ma sian med nzheal beuna. 26 N lea bega na-ka no ndon-ka bega, lea xa nsalea Pabl ndadiizh lea be dios na ndandee men, lea ta wa naanpa dios. Lea kwaad men ndungealadna ta li ndab Pabl, bexa gezh feso ndee no gast idub nacin Asia ndee. 27 Lea be men rages l isii-ta be taa ndandee beuna ndee, no rages l yankea-ta bexa latbadoo ten dios siil Diana. No gab bexa y l nsak-ta dios Diana, xa ndankea itea bexa Asia no idub ndo gizhliyo. 28 Lea gor na mbin bexa ta wa, uzheeb ngoklo bexa, cha usaxan uge ndab bexa: Siil nak dios Diana ten beuna xa feso! 29 Wee uzheeb-pa mxaach be men idub len gezh wa. Cha usen bexa top xabgii Macedonia, bexa nkesea-no Pabl. Lea dub xa wa nsalea Gayo, nsea stub xa wa nsalea Aristarco. Cha mbii be men wa itop bexa wa gast sa nzhealbe be men gezh wa. 30 Lea Pabl cha nlad itoo yadiizh ndo be men kwaad wa, n lea be xmen Jess l ulaa. 31 No ncho bexa naktiin Asia wa nak-ga amig ten Pabl. Lea bexa mtuub dub men ndab ndo Pabl l ya Pabl lat be men kwaad wa. 32 Lea be men wa uzheeb-pa nibe ndo junt wa, n lea kwaad bexa ni l ini xtaan li mzhealbe bexa sa wa. Ncho men ndab dub taa, no ncho xa ndi stub-ga taa xaaga ndab. 33 Lea lat bexa wa nso dub xa nsalea Alejandro. Lea bexa judo wa cha msii xa ndo be men kwaad wa, ndoontsa gab xa lea bexa judo naanpa no ndap ke. Lea xa wa cha uxits yaa-na ndoontsa xe ute be men wa. 34 N lea gor na uni be men kwaad wa lea Alejandro wa xa judo, wee pa dub top gor uge ndab bexa:
23Lea

Liga Bblica Internacional 2011

55

HECHOS19,20

Siil nak dios Diana ten beuna xa feso! 35 Wee lea xa secretar ten gezh wa lea mbin xe ute be men wa, cha ndab xa: Bego xa feso, itea be men ncho ndo gizhliyo uni lea beuna gezh ndee nsabndo-ka nlaach latbadoo ten dios siil Diana no uni bexa lea ge ten Diana ta ndankea beuna wa ulen gibea utoo-ya wats dios Jpiter. 36 Lea ta ndee itea-ka men uni ta ugea-kaya. Tawee xe ute bega no binbee bega xtaan ndun bega. 37 Lea be xabgii na mbii bega ndee naan xtee ndab ndo latbadoo ten Diana ni lid nisi bexa dios ten beuna wa. 38 Lea tal Demetrio no bexa ltsaa-xa ndi nlad usake dub men, tiin wee ncho juez no bexa naktiin. Gab xa-ya ndo xa naktiin wa ndoontsa li usake xa stub xa wa. 39 N tal bega nlad inab stub taa, sak gudiizh bega-ya ndo dub junt ko bexa naktiin wa. 40 Rages usake bexa beuna ke ten ta uyoo nat ndee, gab bexa lea beuna ndi ndaklo ndo bexa naktiin ndee. N lea beuna l yoo gan gab xtaan ngi ndeeta mxaach beuna ndee. 41 Tsoo na li ndab xa ta wa, cha ndab xa yabe be men wa.

20

Pabl ngwa Macedonia no Grecia stub wizh tsoo na li-ta mxaach be men wa, lea Pabl utezh itea be xmen Jess ncho sa wa, cha mtenxea xa bexa dub-tsa kwe bexa ndo Dios. Cha udiid Pabl bexa, cha nchaa xa Macedonia. 2 Lea be gezh Macedonia wa, sian taa mbidiizh Pabl ndo be xmen Jess, mtenxea xa bexa wa. Tsoo wa cha nchaa xa nacin Grecia. 3 Lea sa wee uyoo xa chon mbee, cha ngol gor na ndiizh yoo xa len dub niiya siil nchaa Siria, wee mbin-la xa lea ncho bexa judo ndadiizh gut xa. Tawee l nga xa len niiya wa, ndi ndo yo myach xa utid xa Macedonia. 4 Cha pla xabgii nchaa-no xa gast Asia. Lea ta wa Spater xa gezh Berea no Aristarco no xa nsalea Segundo top bexa Tesalnica, no Gayo xa gezh Derbe no Timoteo no Tquico nsea Trfimo top bexa Asia 5 Lea bexa wa cha mnedbe ndo besa cha ndenkea-la bexa besa gezh Troas ten Asia. 6 Tsoo na utid-tsa be wizh ujest ndaw bexa judo pan naan levadur, cha mtoo besa gezh Filipos len niiya. Lea ngol sgaay wizh lea besa ulaya Troas, sa nde-la bexa mned ndo besa. Lea sa wa uyoo besa dub gaad wizh.
1Ngol

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS20

56

Pabl mbidiizh ndo bexa Troas wizh ned ten sman mzhealbe besa nak xmen Jess junt gaw xchee besa. Lea Pabl ndiizh ikaan-ka sa wa gat xea wa, tawee usaxan xa nluu xa itea besa no kwen mbidiizh xa gast utol teal. 8 Lea cuart nde gaap wa sa na mzhealbe besa wa sian xea aceit ndiib. 9 Lea dub xa ben nsalea Eutico nsob too ventan sa wa. Ndalen li kwen mbidiizh Pabl, lea Eutico uzheeb-pa nyoo xkaal xa, cha ngwadgats xa. Cha ubixte xa ulayat xa gast ndo yo utoo xa piso yon. Lea gor na ngwaixiste bexa xa wa, lea xa ngut-la. 10 Wee lea Pabl ula cha mxoob xa yaa-xa tsoo Eutico, cha udiid xa xa wa. Cha ndab xa ndo bexa nde sa wa: L izheb bega, lea xa ndee nban-ka. 11 Lea Pabl cha mkea-gal leaka sa wa. Cha ulea xa pan, cha udaw-no xa besa. Wee mbidiizh xa gast ngot xea, cha nchaa xa. 12 Lea Eutico wa nban myoo bexa, uzheeb-pa mtenladna bexa.
7Ngol

Pabl utoo Troas ulaya bexa gast Mileto 13 Lea Pabl nlad yandats gast gezh Asn cha sa wee yoo xa len niiya. Tawee lea besa cha uyoo len dub niiya siil nchaa Asn, sa wee uyonkea besa mlen Pabl. 14 Wee mzheal besa Pabl Asn wa, cha uyoo besa len niiya wa no Pabl, nchabe besa gezh Mitilene. 15 Lea besa cha utoo Mitilene wa, cha ngol stub-tsa wizh utid besa gax isla Quo, cha ulaya besa isla Samos stub-ga wizh. Cha utoo besa Samos cha ulaya besa gezh Trogilio sa na ngwaibe besa dub teal. Ngol stub-ga wizh ulaya besa gezh Mileto. 16 Lea Pabl ngenladna ya Jerusaln ndoontsa naga syoo gan no xa ncho sa wa wizh ujest Pentecosts. Tawee l nga besa gezh feso, lea Pabl l nlad kwen yayoo Asia wa.

Pabl mbidiizh ndo bexa feso zha ndencho besa Mileto wa, lea Pabl ndi mtuub dub xa ya gezh feso ndab xa ndo bexa nchansu be xmen Jess sa wa giid bexa Mileto. 18 Lea gor ulansea bexa wa lea Pabl cha ndab ndo bexa: Bego uni-ka xtee mbin na idub zha uyoo na lat bega, gast zha ndon ned ngwal na Asia no gast nat. 19 Idub tiemp
17Lea

Liga Bblica Internacional 2011

57

HECHOS20

ndun na tiin ten Dios, ni l yoo na lat bega cuent dub xa nsak. No sian biaj utoo nitsndo na tant sian gelkwea utiid na, ta mbin-no bexa judo na. 20 Parea lea na naanpa ula mbidiizh-ka na no mluu na bega ta nkiin bega, sa na nzhealbe bega no kad-ga ta lid bega. 21 Mbidiizh na ndo bexa judo no ndo bexa naanpa xa judo ulaa bexa be ta ugap nak bexa cha yach bexa wats Dios, no gungealadna bexa Jess Xa Nibee. 22 Nat lea na nda Jerusaln lak nibee Espritu ten Dios, parea lea na ni l in xtaan itiid na sa wa. 23 Ta na un-tsa na lea itea gezh na nda na lea Espritu ten Dios ndab ndo na lea bexa Jerusaln ukea na latgiib no sian gelkwea itiid na sa wa. 24 Parea naanpa nlaach na ta wa, lea gunii xtaan gun-no bexa na lea na ntenladna iduub na tiin msaa Jess gun na, ta na ndadiizh na diizh wen ten Dios na xtee uzheeb utsin ndun-no Dios be men. 25 Y mbidiizh na ndo bega xtee nibee Dios be men, parea nat lea na un lea ni dub bega y naantapa in na. 26 No gp na nat lea tal ton dub bega xa feso l ndungealadna Jess, naanpa ke ten na ta wa, 27 lea na mbidiizh ndo bega itea be taa nlad Dios ini bega. 28 Nat ndee list bin bega no blaach bega itea be xmen Jess gezh feso wa, lak mti Espritu ten Dios bega gun bega, lea Jess usii bexa wa ten ten leaka xa. 29 Lea na un lea tsoo na ikan na sa ndee wee ilen pla be men lat bega, bexa nlad gungealadna bega stub taa xaaga. Lea bexa wa cuent dub mbee ugii nlad gut be borreg. 30 No leaka lat bega itoo be xabgii gudiizh dub ta lid lea nak ndoontsa isenkea be xmen Jess tsoo xa. 31 Tawee list ute bega, no l yalad bega xtee idub chon liin teal tezhea mtenxea na bega no ndon-no na kad-ga dub bega. 32 Nat ndo yaa Dios ula na itea bega, ulaach Dios bega lak ndab diizh ten xa. Lea diizh wa gun gan mas igeladna bega Dios, no ikaa bega ta wen nsaa Dios ndo itea be xmen-xa. 33 Na nunk l isaabladna med ten bega no ni xab bega. 34 Lea bega uni-ka xtee-ta ndi mbin na tiin, ndoontsa isii na be taa nkiin na no be taa nkiin bexa nkesea-no na. 35 Lea na li mbin ndoontsa ini bega xtee nsabndo gun beuna tiin ndoontsa gakno beuna bexa uban nak. Btsealadna bega ta ndab Jess: Mas itenladna xa nsaa taa, ndo lak itenladna xa nkaa taa.

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS20,21

58

36 Lea gor na mtayadiizh Pabl ta wa, cha usaxib xa no itea bexa, cha unab xa ulaach Dios bexa. 37 Wee cha uzheeb-pa mbin itea bexa. Cha udiid bexa gen Pabl, cha udaw bexa chit ndo Pabl. 38 Uzheeb uban myoladna bexa, geal lea Pabl ndab y naantapa ini bexa Pabl. Cha nchaa-no bexa Pabl gast sa nde niiya.

21

Pabl nsea Jerusaln 1 Lea gor na mlaa besa bexa feso wa, cha nchaa besa isla Cos len niiya wa. Ngot xea cha utoo besa sa wa, cha ulaya besa isla Rodas. Cha utoo besa ulaya besa gezh Ptara. 2 Lea Ptara wa mzheal besa stub niiya siil nchaa Fenicia. Cha uyoo besa len-a, cha nchaa besa. 3 Ngol gor nchatid besa len niiya gax isla Chipre lea ta wa nde lad reves. Cha ulaya besa gast gezh Tiro ten sa nsalea Siria. Lea niiya wa sian taa uxee bexa ndo na gezh wa. 4 Lea Tiro wa mzheal besa pla be xmen Jess, cha uyoo besa lat bexa wa dub gaad wizh. Lea Espritu ten Dios ndab-la ndo bexa xtaan itid Pabl Jerusaln, tawee ndab bexa ndo Pabl l ya xa sa wa. 5 Lea utid pla wizh wa cha utoo besa sa wa. Lea be xabgii wa no be xagots ten xa no be xmeed-xa gast too nitsdoo ngwa-no besa. Cha msaxib besa ndo yux, mbidiizh besa ndo Dios. 6 Lea besa cha udiid bexa, cha uyoo besa len niiya wa. Lea bexa wa cha nseabe ta lid-na. 7 Wee utoo besa Tiro wa, cha ulaya besa gezh Tolemaida. Lea sa wa ngwainidiizh besa ndo be xmen Jess, no uyoo besa dub wizh lat bexa wa. 8 Ngot xea wa nchaa besa gast gezh Cesarea len niiya wa. Lea sa wa cha ngwa besa ta lid Julip, cha wee-tsa uyoo besa. Lea Julip wa dub xa no ndadiizh diizh wen ten Dios ndo be men, no nak xa dub gaad bexa mti be apstol Jerusaln wa. 9 Lea xa wa ndap dap xingots xa, bexa nab. Lea bexa wa ndadiizh sakndo Dios. 10 Lea zha na ncho-la besa Cesarea wa pla wizh, cha ulansea dub xabgii nsalea gabo, xa utoo Judea. Lea xa wa no-ga ndadiizh sakndo Dios. 11 Lea gor ulen xa wats besa cha usen xa sinch nde len Pabl, cha mxi xa-ya yaaxoo leaka xa no yaa-xa, cha ndab xa: Lea Espritu ten Dios ndab lea bexa judo bexa ndencho Jerusaln lndee gun-no xa ten sinch ndee. Cha yun bexa cuent xa ndo yaa bexa naanpa xa judo.

Liga Bblica Internacional 2011

59

HECHOS21

12 Lea gor na mbin besa ta wa, lea besa no bexa Cesarea wa cha uyoo rueg ndab ndo Pabl l ya Pabl Jerusaln. 13 N lea Pabl ukaab ndab: Xtaan lbaa ndon-no bega na zha, ta ndun uban nyoolad na? Tal lea Jess nlad-a, lea na gaa-ka Jerusaln gunii tal be men uxi na no gast gut bexa na. 14 Lea besa l ngun gan l ya Pabl Jerusaln, tawee mlaa besa, ndab besa: Gak-kaya lak nlad Dios Xa Nibee. 15 Ngol tsoo wa cha msaxkwaa besa be taa goo besa, cha nchabe besa Jerusaln. 16 Lea pla bexa Cesarea bexa no nak xmen Jess no ngwa-no besa Jerusaln. Lea lat bexa wa ncho dub xa nsalea Mnasn xa isla Chipre, dub xa polta mbingealadna Jess. Xa wee msaa ta lid-na uyoo besa Jerusaln wa.

Pabl ngwaina Jacob gor ulaya besa Jerusaln lea be xmen Jess ncho sa wa uzheeb-pa mtenladnabe. 18 Lea ngol stub-tsa wizh wa lea Pabl no itea-ta besa ngwaina Jacob. Lea sa wa ndebe itea bexa nchansu be xmen Jess Jerusaln. 19 Lea Pabl unidiizh ndo bexa, cha usaxan Pabl ndon xkwaa mbidiizh xa xtee mbintiin Dios Pabl lat bexa naanpa xa judo. 20 Lea gor na mbin bexa ta li ndab Pabl wa, cha msaa bexa xno ndo Dios. Cha ndab bexa ndo Pabl: Go no nak xmen Cristo, lea ga uni-ka lea sian mil men judo ndungealadna Jess. Lea itea bexa wa ndab nsabndo-ka yankea bexa ley mkea Moiss. 21 Parea mbin bexa lea ga nluu bexa judo ndencho lat bexa naanpa xa judo, ndab ga l yankea-ta bexa ley mkea Moiss wa. Ndab bexa lea ga nluu y l ko-ta bexa bee be meed bgii no y l yankea-ta bexa be costumbr ten beuna xa judo. 22 Nat zha xtee gun beuna ndoontsa ini bexa lea ga naanpa li uluu ta wa? Lea bexa son-ka lea ga nsea-la, cha syakjunt kwaad-pa bexa wa. 23 Nat bin ga ta gab besa: Lea lat besa ndee ncho dap xabgii nsabndo gun cumplir dub taa ndab-la bexa ndo Dios gun bexa. 24 Nat wa-no ga bexa wa Nii ten Dios, cha bin ga be taa utsambii bega ndo Dios. No utix ga be xnab usaa bexa ndoontsa uchizh bexa gek bexa, ta na nluu lea bexa mbin-ka
17Lea

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS21

60

cumplir ta ndab bexa ndo Dios. Li ndoontsa itea be men ini lea ta mbidiizh be men cuent ten ga wa naanpa ta ugea. Ndi ini bexa lea ga ndankea-ka ley wa. 25 Lea bexa naanpa xa judo ndungealadna Jess wa, mtuub besa git ndo bexa, ndab git wa lea bexa naanpa juers-ka gun itea be costumbr ten beuna xa judo. Nab-tsa be taa ndee unibee besa gun bexa: l gaw bexa beal ta nsaa be men xnab ndo be dios gizhliyo, no l gaw bexa ten no beal ten be man l utsii ten, no l ugal bexa dub xa naanpa xa ten bexa. 26 Wee lea Pabl cha mbii dap xabgii wa, cha mbin bexa be taa imbii bexa ndo Dios. Lea ngol stub-tsa wizh lea Pabl cha ngwa tale ten Nii ten Dios nchayab xa ndo uleay na x wizh idub ta imbii bexa ndo Dios. Lea gal wizh wee lea idap bexa wa usaa xnab dub-ga man ndo Dios.

Usen bexa Pabl tale ten Nii ten Dios lea wizh na y gal dub gaad wizh wa, lea pla bexa judo bexa utoo Asia uni-la Pabl tale ten Nii ten Dios wa. Lea bexa wa mbin gan ngoklo be men kwaad ndo Pabl. Cha usen bexa wa Pabl. 28 Uge ndab bexa Bego xa Israel, gokno bega besa! Lea xabgii ndee lea xa na itea lad nkesea uluu be men, ndab xa lea nacin Israel no ley ten Dios no Nii ten Dios ndee naanpa nsak. No nat lea xa uyoo-no pla men naanpa xa Israel len Nii ten Dios ndee, mbin bzhiik xa sa umbii ten Dios. 29 Li ndab bexa ta wa geal lea bexa uni Pabl len gezh Jerusaln wa, nkesea-no xa dub xa naanpa xa judo, dub xa feso nsalea Trfimo. Tawee mbinbee bexa lea Pabl mbii xa wa tale ten Nii ten Dios wa, sa l nsabndo yate bexa naanpa xa judo. 30 Wee lea idub gezh men wa ngoklobe, cha uxax ulen kwaad bexa, cha usen bexa Pabl. Cha udabxazh bexa Pabl tsoo wa, cha uxax mtsaw bexa too puert ten sa wa. 31 Ngol gor na ndiizh gut bexa Pabl, lea xa nibee ten be soldad wa mbin lea bexa Jerusaln wa uzheeb ndeseaxaach. 32 Lea soldad nibee wa cha mbii pla be soldad, cha karrel nchabe bexa gast sa ndebe be men wa. Lea gor na uni be men wa soldad nibee wa no stapla be soldad, cha y l igin-ta bexa
27N

Liga Bblica Internacional 2011

61

HECHOS21,22

Pabl. 33 Wee lea xa nibee ten be soldad wa cha usen Pabl, cha unibee xa uxii be soldad wa Pabl no top caden. Cha unabdiizh xa ndo be men na ton xa wa no xtaan mbin xa. 34 N lea ncho bexa wa ndab dub taa no ncho bexa ndab stub-ga taa. Uzheeb-pa ruid mbin bexa, gast l yakbeena soldad ta wa. Tawee unibee xa goo be soldad wa Pabl sa nde nii ndebe bexa wa. 35 Lea gor ulaya bexa ndo skaler ten nii wa, lea be soldad wa gaap mbii Pabl tant uzheeb ndaklo be men kwaad wa. 36 Lea be men kwaad nseabe tsoo be soldad wa uzheeb uge ndab bexa: Gat xa ba! Gat xa ba!

22

Pabl mtsakndo ndo bexa judo gor na y nsayoo-no be soldad Pabl len nii wa, lea Pabl cha ndab ndo soldad nibee wa: Syoo gan gp na dub taa ndo ga? Lea xa wa cha ukaab ndab: Ndadiizh lu diizh griego zha? 38 Naanpa lu xa Egipto xa li uteyo-no bexa nibee wa zha, xa na ngwaa gee no dub dap mil bexa ndut men? 39 Lea Pabl cha ukaab ndab: Lea na ndee dub xa judo, ngol na gezh Tarso, dub gezh nsak ten nacin Cilicia. Nlad na ulaa ga gudiizh na ndo be men kwaad ba. 40 Lea gor na ndab soldad nibee wa lea Pabl syoo gan li gun, lea Pabl cha uso ndo skaler wa, cha uxits xa yaa-xa ndo be men. Cha xe ute bexa wa, cha uni Pabl diizh hebreo, ndab xa: 1 Bego bexa ltsaa parej na no bega xa gox, blaach bega ta utsakndo na. 2 Lea gor na mbin be men kwaad wa lea xa uni diizh hebreo, cha mas xe ute bexa. Cha ndab Pabl ndo bexa wa: 3 Lea na ndee xa judo. Ngol na Tarso gezh ten nacin Cilicia, parea Jerusaln ndee ngool na. Lea xa nsalea Gamaliel ngok mech ten na, mluu xa na lak-ta nak ley msaa Dios ndo be usan gox polta ten beuna. Uzheeb nlad na uxobgek na ndo Dios, lak nlad iteanak bega uxobgek bega ndo Dios. 4 No xela mbin-no na be xmen Jess, gast ncho bexa wa ngut. Usen na bexa gunii tal xabgii natal
37Lea

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS22

62

xagots, cha ukea bexa latgiib. 5 Lea uleay ndon lea nsak no bexa gox nsak gezh ndee uni-ka lea bexa lea msaa git mbi na ndiizh usa na-ya ndo bexa judo ncho gezh Damasco, ndoontsa isen na be xmen Jess sa wa, cha goo na bexa gast Jerusaln ndee, cha utsaksi bexa naktiin bexa. Pabl mbidiizh xtee mbingealadna xa Jess
(Hch. 9:1-19; 26:12-18)

lea nes nda na gax Damasco pa gor gawizh, wee lea dub xea siil ulen gibea uzheeb uxax msu-la idub gangeak wats na. 7 Lea na cha ulayat ndo yo, cha mbn na dub ti men ndab ndo na: Saulo, Saulo, xtaan lbaa-ta ugap ndun-no lu na zha? 8 Wee lea na cha unabdiizh: Ton ga zha, Seor? Lea ti men wa cha ukaab ndab: Lea na lea Jess xa Nazaret, xa lbaa-ta ugap ndun-no lu ba. 9 Lea bexa na nda-no na wa no uni xea wa cha mzheb bexa, n l ngon bexa ta ndab ti men wa. 10 Lea na cha ndp: Xtaan nsabndo gun na, Seor?. Lea xa wa cha ndab ndo na: Goste, cha wa len gezh Damasco ba. Sa ba gab bexa xtaan nsabndo gun lu. 11 N lea xea utoo gibea wa mbin y l yoo-ta gan iwii na, tawee lea bexa nda-no na wa usen yaa-na, mbii bexa na Damasco. 12 Lea gezh wa ncho dub xabgii nsalea Ananas, dub xa uzheeb gaal nso ndo Dios lak nibee ley ten Moiss. Lea itea bexa judo ndencho gezh wa ndab lea xa wa uzheeb xa wen. 13 Lea xa wa cha mbidina na, ndab xa ndo na: Saulo, go no nak xmen Jesucristo, nat yakna ngusndo-ga. Cha bi lea gor wa, lea na mna-la, cha mwi na ndo xa. 14 Lea xa cha ndab ndo na: Lea Dios ngwankea be usan gox ten beuna mti ga ndoontsa igondo ga ta na nlad Dios gun ga, no ini ga Jess xa ndon lea wen wa, no gon ga ti-xa. 15 Lea ga gak xa gudiizh cuent ten xa ndo itea be men, gudiizh ga be taa uni ga no be ta mbin ga wa. 16 Nat y l kweas-ta ga. Goste ga cha utalea ga. No igeladna ga Dios ndoontsa yuu be ke ten ga.

6N

Pabl ndab lea Dios mtuub xa lat bexa naanpa xa judo gor na mlansea na Jerusaln, cha ngwayadiizh-no na Dios tale ten Nii ten Dios. Lea sa wa un na cuent dub
17Lea Liga Bblica Internacional 2011

63

HECHOS22

taa mchealad na 18 Ndab Dios ndo na: Uxax lu, utoo Jerusaln ndee, lea bexa ndee l gungealadna ta gudiizh lu cuent ten na. 19 Lea na ukaab ndp na: Seor, lea be men uni lea na ngwa itea be nii sa nzhealbe beuna xa judo. Cha mbi na bexa ndungealadna go latgiib no udin na bexa. 20 No zha mbit bexa Xteb, xa mbidiizh diizh ten ga wa, lea na no nso sa wa. Mbinbe na ndi wen mbit bexa Xteb, no mlach na be lad nbix bexa wa. 21 N lea Dios ndab ndo na: Wa, lea na utuub lu sit lat bexa naanpa xa judo.

Pabl ndadiizh-no xa nibee ten be soldad be men wa nsakyon-ka ta ndab Pabl, parea lea gor na ndab Pabl lea xa ya lat bexa naanpa xa judo, cha ngoklo bexa, usaxan bexa uge ndab bexa: Gat xa ba! Lea xa ba l nsabndo iban-ta! 23 Lea bexa uzheeb ndebezhat, no ngabi bexa xab bexa, no ngo bexa yo gaap tant ndaklo bexa. 24 Tawee lea soldad nibee wa ndab ndo be soldad goo Pabl len nii wa, cha kin bexa wa Pabl ndoontsa gab xa na xtaan li-ta ndaklo be men ndo xa. 25 N gor na mxi bexa Pabl, lea sa wee nso dub soldad nibee dub gayoo soldad. Lea Pabl cha ndab ndo xa wa: Nibee ley kin bega dub xa Roma zha, gor na biseata ini bega ti ndap xa ke zha? 26 Lea gor na mbin xa ta wa, lea xa cha ngwayab-a ndo soldad mas nibee wa ndab xa: Xtee gun ga zha? Lea xabgii ba xa Roma. 27 Wee lea soldad nibee wa cha ulen wats Pabl, cha unabdiizh xa ndab xa: Ta ugea-ka xa Roma lu zha? Lea Pabl cha ndab: Na xa Roma-ka. 28 Lea xa nibee wa cha ndab: Lea na sian med utix ndoontsa uyoo gan nak na xa Roma. Lea Pabl ukaab ndab: Lea na ndee zha ngol-ta na nak-la na xa Roma. 29 Tawee lea be soldad ndiizh igin Pabl wa cha mlaa xa. No xa mas nibee ten be soldad wa mzheb ta li mxi xa Pabl, lea Pabl dub xa Roma.
22Lea

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS22,23

64

23

Pabl mbidiizh ndo bexa nibee ten bexa judo ngol stub-tsa wizh wa lea xa nibee ten be soldad wa nlad ini na x ke na nsake bexa judo wa Pabl. Cha mxaak xa caden nchii Pabl wa. Cha unibee xa izhealbe be uleay nibee no itea-ta bexa judo nsak. Cha uloo xa Pabl, mbii xa Pabl ndo bexa judo nibee wa. 1 Wee lea Pabl ndon gaal nwii ndo bexa wa, ndab Pabl: Bego nak beuna xa Israel, lea na gast len ladoo-na un na lea na leaka nso ndo Dios gast wizh nat. 2 Lea Ananas xa nak uleay ndon lea nsak wa cha unibee ndo bexa nde gax wats Pabl wa kichyaa too Pabl. 3 Wee lea Pabl cha ndab ndo Ananas: Dios utsaksi ga, lea ga cuent-tsa dub xa wen nluu! Nsob ga sa ba gab ga naga lea nak ta mbin na lak nibee ley, n unibee ga ndi utichyaa bexa too na, dub taa naanpa nibee ley wa. 4 Lea bexa nde wats Pabl cha ndab ndo Pabl: Ndo uleay ndon lea nsak ten Dios lbaa kwea ni lu zha? 5 Lea Pabl cha ukaab ndab: Bega nak beuna xa Israel, lea na l in ti uleay ndon lea nsak xa ba. Lea diizh ten Dios nkeanii ndab: Naanpa kwea ini lu ndo dub xa naktiin.* 6 Wee lea Pabl mna lea pla bexa nibee li ndebe sa wa lea bexa partid saduceo, n lea stapla bexa wa bexa partid fariseo. Wee cha uge ndab Pabl: Bega nak beuna xa Israel, lea na xa fariseo xin bexa fariseo. Nso na ndo bega nat geal ta na ndungealad na lea Dios ixiste bexa ngut-la. 7 Lea gor na li ndab Pabl, lea bexa fariseo wa no bexa saduceo wa usaxan nyotoobe. Tawee cha myak top partid bexa wa, 8 geal lea bexa saduceo ndungealadna lea bexa ngut-la y naantapa ibanbe. No ndungealadna bexa naanpa ncho ngel ni xbi men. Parea lea bexa fariseo ndungealadna lea bexa ngut-la iban-ka, no ncho ngel no ncho xbi men. 9 Tawee itea bexa wa nbezhat nibe. Lea pla be mech ten ley, bexa fariseo, ngoso ndab:
30Lea

* 23:5 Ex. 22:28


Liga Bblica Internacional 2011

65

HECHOS23

Lea xabgii ndee naan xtaan dub ta ugap ngun. Tal dub xbi men natal dub ngel uni ndo xa, lea beuna l nsabndo uka beuna ta ndun Dios. 10 Lea ta na tant dub uteyotoo bexa, lea soldad nibee wa nzheb nchaa bexa usu Pabl. Tawee unibee xa wa yate be soldad sa wa koo bexa Pabl, cha goo bexa xa leaka len nii ten be soldad wa. 11 Ngol teal wa lea Jess mlundo ndo Pabl, ndab xa: Pabl, l yutaladna lu. Lak mbidiizh la diizh ten na Jerusaln ndee, li nsabndo gudiizh la-ya gezh Roma.

Bexa judo mbidiizh xtee gut bexa Pabl 12 Lea ngot xea wa lea ncho bexa judo dub-tsa mbidiizh, ndab bexa ndo be ltsaa-xa: Lea Dios nsobwii lea beuna ni l gaw no ni nits l goo, gast-ka gor gut beuna Pabl. 13 Lea bexa li mbidiizh gut Pabl wa mas-la dub top gaal bexa. 14 Cha ngwabe bexa ndo be uleay nibee no ndo bexa gox nsak wa, ndab bexa: Lea besa mbidiizh ndo Dios l gaw besa gast-ka gor gut besa Pabl. 15 Nat lea bega no itea-ta bexa judo nsak, gud bega ndo xa nibee ten soldad wa lea bega mas koxnes cuent ten Pabl. Unab bega ndo xa wa ilen-no Pabl sa nzhealbe bega wa gea. Lea besa cha gut Pabl nes wa gor na biseata ilansea Pabl sa ndee. 16 N lea dub xmeed bsan Pabl mbin xtee mbidiizh bexa wa. Lea meed wa cha ngwa sa ndebe be soldad wa, ngwayab meed wa ta wa ndo Pabl. 17 Lea Pabl cha utezh dub soldad nibee dub gayoo soldad, cha ndab xa ndo xa wa: Bii ga meed ndee ndo xa nibee ga wa, lea meed ndee ndap dub taa gab meed ndo xa wa. 18 Lea soldad wa cha mbii meed wa ndo xa nibee wa, ndab xa: Lea Pabl xa nkea latgiib utezh na, unab xa goo na meed ndee ndo ga. Lea meed ndap dub taa gab ndo ga. 19 Lea xa nibee wa cha usen yaa meed wa, cha mbii xa meed dub lad, cha ndab xa: Xtaan gab lu ndo na zha? 20 Lea meed cha ndab:

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS23

66

Lea bexa judo mbidiizhbe inab ndo ga goo ga Pabl gea sa nzhealbe bexa. Gab bexa ndo ga lea bexa mas nlad koxnes cuent ten Pabl. 21 Parea l gungealadna ga ta wa, lea mas-la top gaal xmen bexa wa xgaach nde nes. Lea bexa wa ndab Dios nsobwii lea bexa l gaw no l goo nits gast-ka gor gut bexa Pabl. Nat lea bexa list ndebe na xtee-tsa gab ga. 22 Wee lea xa nibee wa ndab ndo meed: Nat bya. Naan ton ndo na gudiizh lu ti ndab lu ta wa ndo na.

Xa nibee be soldad mtuub Pabl ndo Flix xa nibee be soldad wa cha utezh top soldad nibee dub gayoo-ga be soldad. Cha unibee xa ndo itop bexa wa: Bin list bega top gayoo soldad xa isea ndats-na, no chon gaal ncho tii bexa isob tsoo way, no top gayoo xa goo be lanza. Lea gal gor nkea ugea gor teal, cha yabe bega gezh Cesarea. 24 No bsaxkwaa bega dub way isob Pabl tsoo na. No blaach bega Pabl bii bega xa Cesarea wa ndo Flix xa nibee, ndoontsa naan xtaan yasea xa. 25 Cha no dub git msaa xa nibee wa ndo itop be soldad wa. Lea ta wa lndee ndab: 26 Na Claudio Lisias nidiizh na ndo ga, Flix, xa nibee idub sa ndee. 27 Lea bexa judo usen Pabl ndiizh gut bexa xa. N lea gor na mbn na lea xa xa Roma, cha ngwa ulat na xa no be soldad. 28 Lea na nlad in na x ke na nsake bexa wa xa, tawee mb na xa ndo bexa nibee ten bexa wa. 29 Cha un na lea-ya ke ten-tsa ta nibee ley ten bexa judo wa. Lea Pabl ni dub ke ta nibee gat xa ni ta nibee ikea xa latgiib l ndap xa. 30 N lea na mbn lea bexa judo wa mbidiizh-labe xtee gut bexa xa, tawee mtuub na xa ndo ga. No ndp na ndo bexa nsake xa ba wa yayab bexa ndo ga na xtaan mbin xa. 31 Lea be soldad wa cha mbin lak ndab xa nibee wa, ngol gor teal wa mbii bexa Pabl gast gezh Antpatris. 32 Lea gor ngot xea wa lea be soldad nchabe ndats-na wa myachbe leaka Jerusaln sa ndebe bexa wa. Lea bexa ndiib tsoo way wa nchaa-no Pabl gezh Cesarea. 33 Lea gor na ulaya bexa Cesarea, cha msaa bexa git wa ndo Flix no myun bexa cuent Pabl. 34 Wee cha mbiil Flix git wa, cha unabdiizh xa ndo
23Lea

Liga Bblica Internacional 2011

67

HECHOS23,24

Pabl na pa nak lazh Pabl. Ndab Pabl lea xa nacin Cilicia. Lea gor na mbin Flix ta wa, 35 cha ndab xa ndo Pabl: Lea na son-ka ta gab lu gor ilen bexa nsake lu wa. Cha ndab xa ndo be soldad ukea bexa Pabl len latgiib, sa ngok lid Herodes xa unibee mas polta wa.

24

Bexa judo msake Pabl ndo Flix ngol sgaay wizh ulaya Ananas uleay ndon lea nsak wa, no pla bexa gox nsak ten bexa judo, no xa nsalea Trtulo dub xa ntsid ley. Lea itea bexa ndee wa ulaya ndo Flix usake bexa Pabl. 2 Lea gor ulen-no be soldad Pabl, lea Trtulo usaxan ndadiizh ndo Flix, nsake xa Pabl ndab xa: Flix, uzheeb-pa wen nibee ga sa ndee, tawee wen ndebe besa no leaka nak itea be taa. 3 Idub tiemp no itea lad nsaa besa xno ndo go Flix idub ncholadna besa. 4 Lea na l nlad koo tiemp ten ga, parea lea nat inaab na gon ga ta gudiizh besa dub xlaal-tsa. 5 Lea besa ngwaizheal lea Pabl ndee uzheeb-pa ugap ndun, lea xa nchealuyo bexa judo ndo idub gizhliyo. No lea xa nak dub xa nsak ten partid bexa nsalea bexa nazareno. 6 No ndiizh gun bzhiik xa Nii ten Dios, tawee usen besa xa, nlad besa gun-no besa xa lak nibee ley ten besa. 7 N lea Lisias xa nibee be soldad wa cha ulen lat besa, cha lajuers mlat xa Pabl ndo besa. 8 Cha ndab xa usake besa Pabl ndo ga sa ndee. Nat tal inabdiizh ga ndo xa, ini ga lea itea taa nsake besa xa wa ta ugea-ka.
1Lea

Pabl ntsakndo ndo Flix xa nibee 9 Lea bexa judo wa dub-tsa ndab lea ta wa ta ugea-ka. 10 N lea Flix wa cha mbin sen ndo Pabl ini Pabl. Lea Pabl cha ndab: Lea na un lea go kwen-la nak juez ten idub sa ndee, tawee ntenlad na utsakndo na ndo ga. 11 Tal lea ga koxnes-a lea ga szheal lea pa msa tibtop wizh ngwa na Jerusaln ngwankea na Dios. 12 Lea bexa ba naanpa ini masa ton dub men uteyotoo besa. No ni l ngun na dub taa gun lea be men gaklo-no na, ni tale ten Nii ten Dios, no ni len be nii sa nzhealbe bexa judo, no ni len gezh wa. 13 No ni dub taa nsake bexa ba na l gun bexa gan uluu lea-ya

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS24

68

ta ugea. 14 Ta ugea-ka lea na ndankea Dios na ngwankea be usan gox polta ten besa, no ndankea na nes ten Jess. Lea bexa ndee ndab lea ta wa naanpa lea nak, parea lea na nxobgek ndo itea be diizh ten Dios ta mkea Moiss nsea bexa mbidiizh sakndo Dios. 15 No lak ndungealadna bexa ndee lea Dios ixiste bexa ngut-la, bexa wen no bexa ugap, no li-ga ndungealad na. 16 Tawee uzheeb-pa ndun na juers utsin gak na ndo Dios no ndo be men. 17 N lea ngol stapla liin ngwa na Jerusaln ndoontsa usa na med ndo bexa uban nak no usa na man xnab ndo Dios sa wa. 18 N ndalen ndun na be ta wa, gor na mbin-la na be taa msambii na ndo Dios, wee lea pla bexa judo bexa Asia uni-la na tale ten Nii ten Dios wa. Lea wats na wa ni lid kwaad men ndebe, no ni naanpa ndaklo be men. 19 Bexa wee nsabndo gidyab-a ndo ga, tal bexa ndap taa nsake bexa na. 20 N tal gab bexa ndee tal ngwaizheal bexa lea na ndun ta lid lea nak, gor na uso na ndo bexa wa. 21 Nab-tsa syoo gan usake bexa na ta na uge uni na ndo itea bexa wa, ndp na: Nso na ndo bega nat geal ta na ndungealad na lea Dios ixiste bexa ngut-la. 22 Lea Flix y uni-la cuent ten nes ten Jess, tawee gor na mbin xa ta wa, cha ndab xa: Uni ta ndee. Ilen-tsa Lisias, wee gun na regl cuent ten bega. 23 Cha unibee Flix ndo soldad nibee wa ulaach xa Pabl, parea ulaa xa ikesea Pabl len nii wa, no ulaa xa tal be ltsaa-xa yaina xa no gakno bexa xa.

Pabl ukeanyaw top liin Cesarea 24 Lea ngol stapla wizh wa lea Flix no Drusila, xa judo xagots ten xa, ulaya-gal sa wa. Lea Flix cha unibee goo be soldad Pabl sa nsob Flix. Wee cha mbin bexa ta mbidiizh Pabl cuent ten xtee ndungealadna men Jesucristo. 25 N lea gor na mbidiizh Pabl xtee nlad Dios gun be men, no xtee l nsabndo gun be men sbeen ta nlad-tsa na, no xtee yoo dub wizh lea Dios lea gab ton ndap ke, wee lea Flix cha mzheb, cha ndab xa ndo Pabl: Nat bya. Lea wizh na ulat na wa, lea na sbeezh-kagal lu. 26 Tsoo wa nlad Flix lea Pabl usaa med ndoontsa ulaa xa Pabl, tawee sian biaj utezh xa Pabl gudiizh-no xa Pabl.

Liga Bblica Internacional 2011

69

HECHOS24,25

27 Ngok top liin lea Flix mtoo sa wa. Cha uyatsob dub xa nsalea Porcio Festo sa wa. N lea Flix nlad wen yaan ndo bexa judo wa, tawee l igoo xa Pabl sa nkeanyaw xa wa.

25

Pabl uso ndo Festo Festo wa ngok chon wizh nak xa nibee sa wa, cha utoo xa Cesarea wa nchaa xa Jerusaln. 2 Lea sa wa lea be uleay nibee no bexa judo mas nsak wa msake Pabl ndo Festo. 3 Unab bexa ndo Festo gun xa lak nlad bexa, inibee xa yoo be soldad Pabl Jerusaln. N lea bexa nlad gut Pabl nes wa. 4 Lea Festo ukaab ndab ndo bexa wa: Lea na stapla wizh ndee yach Cesarea wa, sa na nkeanyaw Pabl. 5 Tawee no bexa nibee ten bega ba nsabndo isea sa wa. Lea tal lea Pabl mbin dub ta ugap, sak sa wee usake bexa wa xa. 6 Lea Festo uyoo Jerusaln wa pa dub sxoon o stii wizh, cha myach xa leaka Cesarea wa. Lea ngol stub-tsa wizh wa lea xa usob sa ndun xa tiin wa, cha unibee xa giid-no bexa Pabl sa wa. 7 Lea gor uyoo Pabl sa wa lea bexa judo na utoo Jerusaln wa ulaya-la gangeak wats Pabl. Cha msake bexa Pabl sian be taa uzheeb-pa ugap. N lea bexa l ngun gan uluu lea ta wa ta ugea-ka. 8 Wee lea Pabl cha mtsakndo, ndab xa: Na naan xtaan dub ta ugap ngun, dub ta l nibee ley ten besa xa judo. Ni ndo Nii ten Dios ni ndo Csar xa nibee Roma naan xtee ngun na. 9 N lea Festo nlad wen yaan ndo bexa judo wa, tawee cha unabdiizh xa ndo Pabl, ndab xa: Nlad lu ya la Jerusaln, ndoontsa sa wee gun na regl cuent ten lu zha? 10 Lea Pabl cha ukaab ndab: Nat na nso ndo go, xa ndun tiin ten Csar, sa na nsabndo gab ga na tal na ndap ke. Lea ga uni-ka lea na naan xtaan dub ta ugap ngun-no bexa judo. 11 No tal na mbin dub taa uzheeb ugap nibee ga gat na, na naanpa gp l gut bega na. N lea be ta ndab bexa ba naanpa ta ugea, tawee naan ton nsabndo yun cuent na ndo yaa bexa ba. Nat naab na lea Csar gun regl cuent ten na. 12 Wee lea Festo cha mbidiizh-no be xmen-na, na xtee nsabndo gun xa. Cha ndab xa ndo Pabl:
1Lea

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS25 Lea lu unab lea Csar gun regl cuent ten lu, tawee ndo Csar ya lu.

70

Pabl uso ndo Agripa 13 Ngok stapla wizh lea rey Agripa xa nibee no bsan xa Berenice ulaya Cesarea wa ngwaina Festo. 14 Lea bexa wa sian wizh ngwayoo sa wa, tawee lea Festo cha mbidiizh cuent ten Pabl ndo Agripa, ndab xa: Lea sa ndee naxncho dub xabgii mchaanko Flix latgiib. 15 Lea zha ngwa na Jerusaln lea be uleay nibee no bexa gox nsak ten bexa judo wa unab ndo na inibee na gat xa wa. 16 Lea na cha ukab lea ley ten bexa Roma nibee lea dub xa ndap ke iso ndo bexa nsake xa wa, ndoontsa utsakndo xa. Lea ley naanpa nibee gat dub men tal lid ned gun bexa ta wa. 17 Tawee lea wizh na ulen bexa sa ndee, cha uxax bi lea ngot-tsa xea wa, cha usoob na sa ndun na tiin cha unibee na giid xabgii wa. 18 N lea ngol gor ndebe bexa nsake xa wa, lea bexa wa naanpa usake xa lak ndunbee na. 19 Lea bexa ndi nsake xa cuent ten-tsa lak ndankea bexa Dios, no cuent ten dub xa ngut usalea Jess, n lea Pabl ndab lea xa wa nban. 20 Lea na l in xtee koxnes na ta wa, tawee cha unabdiizh na ndo Pabl naga nlad Pabl ya Jerusaln, ndoontsa sa wee itatso xtee nak be ta wa. 21 N lea Pabl ndi unab ya ndo Csar Augusto. Tawee unibee na li-tsa nkeanyaw xa gast gal zha utuub na xa ndo Csar. 22 Wee lea Agripa cha ndab ndo Festo: Na no nlad gon xtaan ndadiizh xa wa. Lea Festo cha ukaab ndab: Gea gon lu ta gab xa. 23 Ngok stub wizh wa lea Agripa no Berenice ulaya sa wa nak be lad uyap nsak. Cha uyoo bexa len dub cuart siil no bexa nibee ten soldad no bexa nsak ncho Cesarea wa. Wee lea Festo cha unibee giid Pabl. 24 Cha ndab Festo ndo bexa nde sa wa: Go rey Agripa nsea bego na mzhealbe beuna sa ndee, lea ta ba Pabl. Lea xa ndee xa na kwaad bexa judo nsake ndo na Jerusaln no Cesarea ndee. Ndab bexa lea xa nsabndo gat. 25 Lea na ndee nsak lea xa naan xtaan dub taa nsabndo gat xa ngun xa. Parea lea xa ba leakaga unab gun Csar Augusto regl cuent ten

Liga Bblica Internacional 2011

71

HECHOS25,26

xa, tawee mbinbee na utuub na xa ndo Csar. 26 N lea na l ndap xtaan ukea ndo git utuub-no na xa ndo Csar wa. Tawee ulatso na xa ndo ga rey Agripa no ndo itea-ta bega, ndoontsa gor na itayadiizh beuna cuent ten xa ba, lea na y ndap ta ukea na ndo git wa. 27 Nsak na naanpa lea nak utuub na dub xa nkea latgiib ndo Csar ni l gp na x ke na nsake bexa xa.

Pabl mtsakndo ndo Agripa 1 Wee lea Agripa cha ndab ndo Pabl: Sak utsakndo lu nat. Lea Pabl uxits yaa-na, cha lndee ndab xa: 2 Rey Agripa, na ntenladna gudiizh na ndo ga, ndoontsa utsakndo na ndo itea be taa na li nsake bexa judo wa na. 3 Lea go nchando itea be costumbr ten besa xa judo wa nsea be taa ndadiizh besa wa. Tawee naab na ndo ga ulaach ga xtaan gudiizh na. 4 Lea itea bexa judo uni xtee uyoo na lat bexa lazh-na no Jerusaln idub tuzh-ta na. 5 Lea bexa uni no syoo gan gab bexa lea na ndee zha tuzh-ta na nak xa fariseo, bexa na mas ndankea ley ten Dios ndo itea-ta bexa judo. 6 Lea na ndungealadna lea Dios sun-ka ta ndab xa ndo be usan gox polta ten besa, ixiste Dios bexa ngut-la. Ke wee nat nso na ndo ga. 7 No li-ga lea itea bexa ras isatibtop xin Israel wa ndungealadna ta wa, bexa ndankea Dios teal tezhea. Rey Agripa, ke wee nsake bexa judo wa na. 8 Bego xa judo, xtaan l ndungealadna bega lea Dios nxiste bexa ngut-la? 9 Lea na polta no mbinbee lea na nsabndo utsaksi be xmen Jess xa Nazaret wa. 10 Lea ta wa ta mbin na Jerusaln wa. Nsea permis ten be uleay nibee mkikoo na kwaad be xmen Jess wa latgiib. Nsea gor na mbit be men bexa wa, na no li nlad gat bexa. 11 Sian biaj ukesea na itea be nii sa nzhealbe bexa judo, cha mtsaksi na be xmen Jess mzheal na sa wa, ndoontsa ulaa bexa ta ndungealadna bexa Jess. Tant dub ngoklo na ndo bexa wa lea na ukesenkea tsoo bexa gast be gezh sit.

26

Pabl mbidiizh xtee mbingealadna Jess


(Hch. 9:1-19; 22:6-16)

wee ngwalo na permis ten be uleay nibee cha mtuub bexa na gezh Damasco. 13 Rey Agripa, lea nes nda

12Tiin

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS26

72

na pa gawizh un na dub xea utoo gibea mas uzheeb nsu ndo xea wizh. Lea ta wa msu gangeak wats na no wats bexa nda-no na wa. 14 Cha iteanak besa ulayat ndo yo. Cha mbn na dub ti men uni diizh hebreo ndab xa: Saulo, Saulo, xtaan lbaa-ta ugap ndun-no lu na zha? Lu ntsaksi leaka lea lu cuent dub ngon nkea patad ndo bar ncheb xa ma. 15 Lea na cha ndp: Na ton go zha, Seor? Lea xa wa cha ndab: Lea na Jess, xa na lbaa-ta ugap ndun-no lu. 16 Nat goste, lea na mlundo ndo lu ndoontsa gun lu tiin ten na, gudiizh la be taa uni la nat ndee no be taa tii ulu na ndo lu. 17 Lea na ko la ndo yaa bexa judo no bexa naanpa xa judo. Nat lea na utuub la ndo bexa wa, 18 ndoontsa uxaal lu ndo bexa no itoo bexa sa ukaw, cha ilen bexa ndo xea. Li ulaa bexa wa nes ten mxuu, cha ndi isen bexa nes ten na. Cha utsu na be ke ten bexa wa no gak bexa be xmen-na ta na ngeladna bexa na.

Pabl mbin ta ndab Jess


(Hch. 9:1-19; 22:6-16)

rey Agripa, lea na mbin-ka ta li uni Dios ndo-na wa. 20 Ned lak mbidiizh na ndo bexa ndencho Damasco wa. Ndp na ndo bexa wa ulaa bexa be ta ugap nak bexa, cha ndi yach bexa wats Dios, no gun bexa ta wen ta uluu lea bexa mlaa-ka be ta ugap nak bexa. Tsoo wa mbidiizh-ga na ndo bexa Jerusaln no ndo bexa ndencho idub Judea, no ndo bexa naanpa xa judo. 21 Ke wee-tsa usen bexa judo na tale ten Nii ten Dios, cha ndiizh gut bexa na. 22 N lea Dios ndakno na tawee nso na gast gor nat, ndadiizh na diizh ten Dios ndo bexa nsak no ndo bexa naanpa nsak. Lea na ndadiizh lak-tsa mkea be profet no Moiss, polta ndab bexa xtee nak ta yoo. 23 Lea bexa ndab lea Cristo nsabndo ini sian gelkwea no gat xa. No ndab bexa lea tsoo na gat xa wa, lea xa ndon ned iban, ndoontsa gudiizh xa diizh ten Dios ndo bexa judo no ndo bexa naanpa xa judo.

19Tawee,

Agripa yamer ngungealadna ta mbidiizh Pabl gor na nsoyadiizh Pabl ta li ntsakndo xa wa, lea Festo cha uge ndab:
24Lea Liga Bblica Internacional 2011

73

HECHOS26,27

Lea lu xa tont, Pabl! Tant mtsid lu gast myak tont lu. 25 N lea Pabl ukaab ndab ndo Festo: Na naanpa xa tont, Festo. Lea ta na ndadiizh na ndee wa ta ugea-ka no leaka nak-a. 26 Lea rey Agripa ba nchando itea be ta ndee, tawee l nyulad na li ndadiizh na ndo xa. Na un lea xa no-ka uni be ta ndp na wa, lea-ya naanpa ngak dub sa xgaach. 27 Cha ndab Pabl ndo Agripa: Go rey Agripa, ndungealadna ga be taa mkea bexa mbidiizh sakndo Dios wa zha? Na un lea ga ndungeakaladna-ya. 28 Lea rey Agripa cha ukaab ndab ndo Pabl: Nsak lu zha lea tuzh-tsa tiemp gun lu gan no na gak xmen Cristo? 29 Lea Pabl ndab: Tal tuzh-tsa tiemp natal kwen-a, lea na naab ndo Dios lea go no itea bexa ndeyon ta ndp na ndee nat wa, gak bega xmen Cristo, lak-ka nak na ndee. Parea l nlad na lea bega no yaa caden ndee. 30 Lea gor na mtayadiizh Pabl ta wa cha uso rey Agripa no Festo nsea Berenice wa no itea bexa nde sa wa. 31 Cha utote bexa dub lad mbidiizh bexa, ndab bexa ndo ltsaa-xa: Lea xa ba naan xtaan ngun dub taa nsabndo gat xa, ni l nsabndo ikea xa latgiib. 32 Lea Agripa ndab ndo Festo: Syoo-ka gan itoo Pabl latgiib, tal-tsa xa l inab gun Csar regl cuent ten xa.

27

Pabl nchaa Roma gor mbidiizh bexa yabe besa Italia len dub niiya, cha myak cuent Pabl no stapla bexa nkea latgiib wa ndo dub soldad nibee nsalea Julio. Lea partid ten dub gayoo-ga soldad nibee xa wa nsalea Augusta. 2 Cha uyoo besa len dub niiya siil utoo gezh Adramitio nchaa-ya be gezh ten Asia. No nchaa-no besa dub xa nsalea Aristarco, xa gezh Tesalnica ten Macedonia. 3 Ngok stub wizh ulaya besa gezh Sidn. Lea sa wa lea Julio wa utsin mbin ndo Pabl, mlaa xa ngwaina Pabl be amig ten Pabl, ndoontsa usaa bexa be taa nkiin Pabl. 4 Cha nchaa besa len niiya wa, cha
1Ngol

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS27

74

utid besa lad sa nde isla Chipre, lad na xe nde mbi, lea mbi nsaab ndo nits wa nde lad ndo besa nlen. 5 Cha utid besa gax too yo sa nde be sa nsalea Cilicia no Panfilia. Cha ulaya besa gast Mira, gezh ten sa nsalea Licia. 6 Lea sa wa lea Julio mzheal stub niiya siil utoo gezh Alejandra, nchaa-ya Italia sa nde Roma. Cha uyoo besa len niiya wa, cha nchaa besa. 7 Lea mbi wa bi li-ka nlen lad ndo besa, tawee stapla-ta wizh chaaw-ta usea niiya wa ndo nitsdoo wa no uzheeb-pa juert mbin bexa gan utid niiya wa gax gezh Gnido. Cha utid besa gax gezh Salmn, dub lad sa nde isla Creta sa na xe nde mbi. 8 Uzheeb-pa bid mtsea bexa niiya wa nchatid-a gax too yo isla Creta wa gast ulaya besa dub sa nsalea sa wen nbe niiya, gax gezh Lasea. 9 Uzheeb kwen nso-la besa nes, tawee y nsayal gax tiemp mas nxoon mbi, zha na uzheeb rages isea-ta niiya wa ndo nitsdoo. Tawee lea Pabl ndab ndo bexa wa: 10 Itea bega xabgii, nsak na lea tal beuna ikaan sa ndee uzheeb-pa rages gak perdid niiya ndee no be taa noo-ya no gast beuna rages gat. 11 N lea soldad nibee wa naanpa ulaach ta ndab Pabl wa, ndi mas mlaach xa diizh ten xwan niiya wa no xa ntsea niiya wa. 12 Lea sa wa ni lid wen kwe niiya wa tiemp nxoon mbi wa. Tawee kwaad bexa wa mbidiizh itate besa sa wa gun bexa preb na lid slaya niiya wa Fenice, stub gezh ten Creta, dub sa mas xe nde mbi. Ndab bexa wa sa wee kweas besa ndalen itid tiemp li nxoon mbi wa.

Dub mbi siil ulen ndo nitsdoo 13 Tsoo wa lea mbi wa usaxan ndido-ma nlen lad sur, tawee mbinbee bexa syoo gan ilaya niiya wa gezh Fenice lak mbidiizh bexa wa. Cha utoo besa sa wa nchatid besa gax too yo isla Creta wa. 14 Parea cha ndi ulen dub mbi siil nde lad nordeste. 15 Cha usaxan-a ndoo-ya niiya, ta na l ngun bexa gan isen nsaab bexa niiya lak-tsa nchaa besa wa, cha ndi mlaa bexa mbii mbi-ya. 16 Utid besa gax dub isla tuzh nsalea Clauda, lad ndido-ma nxoon mbi. Lea sa wee uzheeb-pa bid mbin bexa gan mxaap bexa niiya tuzh wa ndo na siil wa. 17 Tsoo na mxaap bexa-ya, cha ulo bexa doo utaa las niiya siil ndoontsa mas masis gak-a. Lea bexa nzheb

Liga Bblica Internacional 2011

75

HECHOS27

yachoo niiya wa ndo yux len nits wa sa nsalea Sirte. Tawee uxee bexa lad ten niiya wa, cha mlaa bexa mbii mbi-ya. 18 Ngot xea wa lea mbi wa bi li-ka uzheeb-pa nxoon, tawee usaxan bexa ntsaab bexa be taa noo niiya wa ndo nitsdoo ndoontsa ixax-a. 19 Ngol wizh yon cha usen besa sian be taa nduntiin bexa ntsea bexa niiya wa, cha udabi besa-ya ndo nitsdoo. 20 Sian wizh l ina-ta besa xea wizh ni be mbeal ndiib gibea ba, no li-ta uzheeb nxoon mbi siil wa. Cha mbinbee besa lea besa ga gat-ka. 21 Lea besa uzheeb-pa kwen ni l ngaw, tawee ngol gor lea Pabl cha uso, cha ndab Pabl ndo itea besa: Wen-kata ngon bega ta li ndp na wa l ikaan beuna Creta wa, ndoontsa l itid beuna itea be ta ndee. 22 N nat l yutaladna bega, lea bega ni dub l gat, maska isaabgix niiya ndee. 23 Lea teal nat mlundo dub ngel mtuub Dios xa nibee na no xa ndun na tiin ten na. 24 Lea ngel wa ndab: L izheb lu Pabl, lea lu nsabndo-ka ya ndo Csar. No lak unab lu ndo Dios lea Dios l ulaa gat ni dub bexa nchaa-no lu len niiya ba. 25 Tawee gp na ndo itea bega l yuladna bega. Lea na ngeladna Dios lea ta wa gak-ka lak ndab xa wa. 26 Parea lea niiya ndee gazhaa gax dub isla. 27 Ngok msa tida wizh li nxoon mbi wa nseasea besa itea lad ndo nitsdoo Adritico wa. N gor utol teal lea bexa ntsea niiya wa mgenna lea besa nde-la gax too yo bid. 28 Cha mkea bexa medid plo wat nak ndo yux sa wa. Lea ta wa pa galntii bxoop metr wat. Cha stub xlaal-tsa mkea medid-gal bexa len nits wa. Lea sa wa gaal bgaad-tsa metr wat-a. 29 Lea bexa nzheb ikea niiya wa be ge, tawee mtsaab bexa dap blea giib kwea-pa lad tsoo niiya wa nchii-a las niiya wa ndoontsa yaiso-ya. Cha uzheeb-pa nyuladna bexa ndenkea bexa gat xan xea. 30 Lea bexa ntsea niiya wa ndunbee uxoon len niiya wa, tawee ula bexa niiya tuzh nchoob ndo niiya siil wa ndo nitsdoo. Mkwiin ndab bexa nchadabi bexa stapla giib kwea len nits lad ndo niiya siil wa. 31 N lea Pabl uni xtaan gun bexa, cha ndab xa ndo be soldad no ndo xa nibee bexa wa: Tal lea bexa ba l kweas len niiya ndee, lea itea bega sat-ka. 32 Wee lea be soldad wa cha uxen be doo nchii niiya tuzh wa, cha nchaa-ya ndo nits.

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS27,28

76

33 Lea gor nsayat xea tempran lea Pabl ndab nsabndo gaw itea be men, ndab xa: Lea bega y dub tiin-la wizh nyuladna no ni l ndaw bega. 34 Nat udaw bega ndoontsa yoo juers bega, lea bega ni dub l gat. 35 Tsoo na li ndab Pabl ta wa cha usen Pabl dub pan, cha msaa xa xno ndo Dios ndo gaal itea besa wa. Cha ulea xa-ya cha usaxan xa ndaw xa-ya. 36 Cha wee itea besa mas uxee nyuladna, cha no besa udaw. 37 Ndo itea besa ncho len niiya wa pa top gayoo ncho chon gaal ncho tiin bdub besa (276). 38 Lea gor mtayaw besa cha udabi besa itea be ngoch ten trig ndo nitsdoo wa, ndoontsa ixax niiya wa.

Mbi siil mtsaabgix niiya ncho Pabl gor ngot xea wa lea bexa ntsea niiya wa ni l igondo bexa yo bid sa wa. Na-tsa bexa dub sa uxee ngi nyoo mbi, dub sa ndebe yux too nits wa. Cha mbidiizh bexa goo bexa niiya sa wa, na lid syoo gan kwe-ya sa wa. 40 Cha uxen bexa be doo nchii giib kwea wa. Cha mlaa bexa ta wa len nitsdoo tsoo niiya wa. No mxaak bexa doo nchii be ya ntsea niiya wa. Cha mxaap bexa lad nkea sa nak ndo niiya wa, cha usaxan-a nchaa-ya bi gax lad too nits wa. 41 N lea niiya wa ngwatsaab dub sa nde-pa yux len nits wa. Cha ngwatsob lad ndo niiya wa lat yux wa, ni l yoo-ta gan iwiin-a. Wee tant golp ten nits wa lea xan niiya wa usaxan nsayu. 42 Lea be soldad wa mbidiizh gut bexa nkea latgiib wa ndoontsa ni dub bexa l kob nits uxoon. 43 N lea soldad nibee wa l nlad gat Pabl, tawee l ulaa xa li ngun be soldad wa. Cha ndi unibee xa ndab xa: Tal ton bega ndak ngob nits, uxax utakea bega sa bid ba. 44 Lea itea-ta bega ba usen be tabl no dub blea-ga las niiya ndee. Li-tsa ulaya iteanak besa ndo yo sa bid wa.
39Ngol

28

Pabl ncho isla Malta gor na y nde besa ndo yo wa, wee lea bexa ndencho sa wa ndab lea ta wa dub isla nsalea Malta. 2 Lea bexa wa utsin mbin-no besa, mkwaa bexa gi ndoontsa ubizh besa, lea sa wa li-ta nso gi no kwal sa wa. 3 Lea Pabl
1Lea

Liga Bblica Internacional 2011

77

HECHOS28

cha udob pla blea xos ya bid, cha mtsaab xa-ya ndo gi wa. Cha uxax utoo dub uzhib ndo xti ten gi wa, cha udawkea ma yaa Pabl. 4 Lea gor na uni bexa ncho sa wa lea uzhib wa nkengaa yaa Pabl, cha ndab bexa ndo ltsaa-xa: Lea xabgii ba segur-pa dub xa ndut men. Mbin xa gan l ngat xa len nitsdoo ba, parea lea Dios l ulaa iban-ta xa. 5 N lea Pabl cha udabi uzhib wa ndo gi wa, ni naan xtee isak xa. 6 Lea itea bexa ndenkea na x gor isigi yaa Pabl no x gor gat xa. N lea gor na kwen-lapa ndenkea bexa, uni bexa lea Pabl naan xtaan isak. Cha ndi xaaga mbinbee bexa, ndab bexa lea Pabl dub dios. 7 Lea gax sa wa nax yo ten xa nibee isla wa, xa nsalea Publio. Lea xa wa mbii besa ta lid-xa no msaa xa sa uyoo besa chon wizh. 8 Lea xus Publio wa kwea nsak nax ndo loon, ncho xlea no uzheeb ndakwea len-xa. Lea Pabl cha ngwaina xa wa. Wee unab Pabl ndo Dios yunyakna Dios xa wa, cha mxoob Pabl yaa-na tsoo-xa wa, cha myakna xa. 9 Lea tsoo wa lea itea bexa kwea nsak ncho isla wa ulen ndo Pabl, cha myakna bexa. 10 Lea bexa uzheeb-pa utsin ngok ndo besa, no zha mkaan besa sa wa lea bexa msaa itea be taa nkiin besa.

Pabl ulaya Roma na ngok chon mbee ndencho besa Malta wa, cha nchaa besa len dub niiya ute sa wa idub tiemp li mxoon mbi wa. Lea ta wa stub niiya utoo gezh Alejandra. Lea las-a ncho bee nkea be dios Cstor no Plux. 12 Cha ulaya besa gezh Siracusa, sa uyoo besa chon wizh. 13 Cha utoo niiya sa wa cha ulaya besa gezh Regio. Lea stub wizh wa ulen mbi nde lad sur, cha ulaya besa wizh itop wa gezh Puteoli. 14 Lea sa wa mzheal besa pla xmen Cristo. Lea bexa wa cha ndab ndo besa yaan-no besa bexa. Ngok sgaad wizh cha nchabe ndats besa Roma. 15 Lea be xmen Cristo ncho Roma wa mbin-la lea besa nchabe gax-la sa wa. Cha utoo pla bexa mbiid-ka nes bexa besa gast ndo xgee gezh Apio no stub pla-ga bexa gast sa nsalea Chon Posad. Lea gor uni Pabl bexa wa cha msaa Pabl xno ndo Dios, cha mas mtenladna Pabl. 16 Lea gor ulaya besa Roma lea soldad nibee wa myun cuent bexa nkea latgiib wa ndo xa nibee be soldad sa wa.
11Zha

Liga Bblica Internacional 2011

HECHOS28

78

N lea Pabl mlaa bexa nab-tsa uyoo len dub nii, no dub-tsa soldad nlaach sa nkea Pabl wa. Pabl mbidiizh ndo bexa Roma 17 Ngol schon wizh lea Pabl utezh bexa judo nsak ncho Roma wa. Lea gor ulansea bexa, lea Pabl cha ndab: Bego nak beuna xa Israel, na naan xtaan ndun-no bexa judo ni be costumbr ten be usan gox polta ten beuna wa. Lea na usen bexa Jerusaln cha myun bexa cuent na ndo yaa bexa Roma. 18 Lea bexa uloxnes ta na msake bexa judo na, parea l izheal bexa ni dub ke nsabndo gat na. Tawee cha nlad bexa ulaa bexa na. 19 N lea bexa judo wa l isakladna ta wa, tawee unaab na gal na ndo Csar gun xa regl cuent ten na. Parea ni dub taa l usake na bexa judo wa. 20 Tawee uteezh na bega, ndoontsa in na bega no gp na ndo bega lea na nchii nsea caden ndee ke na ngelad na Cristo, xa ndenkea beuna xa Israel. 21 Lea bexa wa cha ndab ndo Pabl: Lea besa golsen dub git utuub bexa Judea cuent ten ga. No be ltsaa beuna xa judo utoo sa wa ulansea sa ndee naan xtee ngab bexa lea go ugap ta ndun. 22 Parea nlad besa gon besa ta ndunbee ga; lea besa ndon lea itea lad ncho bexa nisi ndo bego na ndungealadna lea Jess wa nak Cristo. 23 Cha wee msabee bexa dub wizh izhealbe bexa. Lea ngol wizh wa cha mzhealbe kwaad bexa judo sa li naxncho Pabl wa. Idub tempran no gast uzhe lea Pabl mbidiizh cuent ten xtee nibee Dios be men. Mbidiizh Pabl be ta polta mkea Moiss no bexa mbidiizh sakndo Dios, ndoontsa gungealadna bexa lea Jess nak Cristo. 24 Ncho bexa mbingealadna ta li mbidiizh Pabl wa, no ncho bexa naanpa ngungealadna-ya. 25 Lea ta na li naanpa dub-tsa ndunbee bexa wa, tawee lea gor na nsakaan bexa sa wa lea Pabl cha ndab ndo bexa: Wen-ka mbidiizh Isaas sakndo Espritu ten Dios, ndab Isaas ta ndee ndo be usan gox polta ten beuna, ndab xa: 26 Wa gud ndo be men wa: Ndon bega-ya, n l nyakbeena bega-ya. No nwii bega-ya, n l ini bega xtaan-a. 27 Lea bega uzheeb-pa myak ngud ladoo-na,

Liga Bblica Internacional 2011

79

HECHOS28

no l nsakyon bega, no nsonyaw be ndo bega. Tawee l ina bega, no ni l gon bega, no ni l yakbeena bega, no ni naanpa ilen bega wats na yunyak na bega.* 28 No ndab Pabl ndo bexa judo wa: Blaach bega lea nat lea Dios ntuub besa ndo bexa naanpa xa judo gudiizh besa lea Dios koo bexa ndo be ke ten bexa. Lea bexa wa son-kaya. 29 Tsoo na li ndab Pabl ta wa lea bexa judo cha nseabe, uzheeb uteyotoo bexa no ltsaa bexa. 30 Lea idub top liin lea Pabl uyoo nyaw len nii nbee wa, utsin ndun xa ndo itea bexa ndaina xa. 31 Ndo gaal be men ndadiizh xa na xtee nibee Dios be men, no mluu xa diizh ten Jesucristo Xa Nibee wa. No ni naan ton uka gudiizh Pabl.

* 28:27 Is. 6:9-10


Liga Bblica Internacional 2011

Anda mungkin juga menyukai