=
(
=
3
0
2
1
5
1
AB
Sb. X
Sb. Y
C
B
A
Q
P
4 | Geometri Analitik Datar dan Ruang
karena ABCD jajaran genjang maka
(
= =
3
0
DC AB
berarti koordinat titik C dapat diperoleh dengan jalan :
D (-4,3)
(
=
3
0
AB
C( ) 3 3 , 0 4 + +
C ( ) 6 , 4
(ii) Gambar jajaran genjang ABCD adalah sebagai berikut;
(iii) luas jajaran genjang ABCD = alas tinggi
= t AB
= 3 3
= 9 satuan luas
Contoh 3:
Diketahui trapesium sama kaki ABCD. A (-1,2), B (-6,3), Dan C (-4,3) Tentukan:
a. Koordinat titik C!
b. Luas trapesium ABCD !
Penyelesaian:
a. A (-1,2) D (-4,3) =
(
1
3
B (-1,6)
(
1
3
C (-4,5)
b. Luas Trapesium =
2
1
tinggi ( AB + DC)
= 4 + 3
= 9 Satuan Luas
C
B
A
D
Sb. X
Sb. Y
A (-1,2)
D (-4,3)
B (-1,5)
C (-4,6)
0
Bab I : Titik dan Garis | 5
By : Turmudi E-mail : toermoedy@yahoo.co.id blog: www.toermoedy.wordpress.com
1.4. KOORDINAT TITIK TENGAH
Diketahui : A ( )
1 1
, y x dan B ( )
2 2
, y x titik T di tengah AB sehingga
1 1 1
// // BB TT AA
Maka menurut trapesium ABBA :
( )
1 1 2
1
1 BB AA TT + =
y
t
= ( )
2 1 2
1
, y y +
Analog x
t
= ( )
2 1 2
1
, x x +
T ( ) (
2 1 2
1
x x + , ( ))
2 1 2
1
y y +
1.5. KOORDINAT TITIK SEMBARANG DIANTARA DUA TITIK
Diketahui titik A( )
1 1
, y x dan B( )
2 2
, y x serta titik T
terletak pada AB, dengan perbandingan m : n
// ' // ' // ' BB TT AA
n m B A TB AT : ' ' : = =
tarik garis dari A B
Lihat AABB
AB AT BB TP : ' : =
( ) n m M Y TP + = : :
2
( )
2
my TP n m = +
n m
m y
TP
+
=
2
..........................(1)
Perhatikan A AAB
' ' : ' ' ' : ' A B T B AA PT =
) ( : : '
1
n m n y PT + =
n m
n y
PT
+
=
1
' ...................(2)
A(x1,y1)
B(x2,y2)
T
T1 A1
B1
x1
x2
y2
y1
Sb. X
Sb. Y
Sb. Y
Sb. X
T
B(x2,y2)
A(x1,y1)
0
A T B
P
n m
m
n
6 | Geometri Analitik Datar dan Ruang
Persamaan (1) + (2) ' ' PT TT +
n m
n y
n m
m y
y
t
+
+
+
=
1 2
n m
y m y n
y
t
+
+
=
2 1
Analog :
n m
x m x n
x
t
+
+
=
2 1
Koordinat titik sembarang
\
|
+
+
n m
x m x n
2 1
, |
.
|
+
+
n m
y m y n
2 1
1.6. KOORDINAT TITIK BERAT
Diketahui : Segitiga ABC
E ( ) ( ) ( )
1 2 2
1
2 1 2
1
, y y x x + +
D ( ) ( ) ( )
2 3 2
1
3 2 2
1
, y y x x + +
F ( ) ( ) ( )
3 1 2
1
3 1 2
1
, y y x x + +
Menurut geometri, AZ : ZD = 2 : 1
x
z
n m
x x
D A
+
+
=
. 2 . 1
( )
1 2
. 2
3 2 2
1
1
+
+ +
=
x x x
x
z
( )
3
. 1
3 2 1
x x x
x
z
+ +
=
3
3 2 1
x x x
x
z
+ +
=
Analog :
3
3 2 1
y y y
y
z
+ +
=
Koordinat titik berat
\
| + +
3
3 2 1
x x x
, |
.
| + +
3
3 2 1
y y y
Sb. X
Sb. Y
C (x3,y3)
B (x2,y2)
A(x1,y1)
E
D
F
Z
x3
x2
x1
y1
y2
y3
0
Bab I : Titik dan Garis | 7
By : Turmudi E-mail : toermoedy@yahoo.co.id blog: www.toermoedy.wordpress.com
1.7. Luas Segitiga
Diketahui : segitiga ABC. dengan A( )
1 1
, y x ,
B( )
2 2
, y x , C( )
3 3
, y x .
Ditanya : luas segitiga ABC = ?
Penyelesaian:
Luas trapesium AACC
( ) ( ) CC AA C A + = ' ' '
2
1
( ) ( )
3 1 1 3 2
1
y y x x + =
2 L. trapesium AACC
3 1 1 1 3 3 1 3
y x y x y x y x + = ...... (1)
2 L. trapesium CCBB = ( ) ' ' ' ' BB CC B C +
= ( )
3 2
, y x . ( )
2 3
, y x
=
2 3 3 3 2 2 3 2
y x y x y x y x + .. (2)
Persamaan (1) + (2)
2 L. AABBC
3 1 1 1 3 3 1 3
y x y x y x y x + = + ) (
2 3 3 3 2 2 3 2
y x y x y x y x +
3 1 1 1 3 3 1 3
y x y x y x y x + = +
2 3 3 3 2 2 3 2
y x y x y x y x +
=
2 3 3 1 1 1 1 3 3 2 2 2
y x y x y x y x y x y x + + . (3)
2 L. trapesium. AABB = (AA + BB) . (AB)
=( )( )
1 2 2 1
x x y y +
=
2 1 2 2 1 1 1 2
y x y x y x y x + ...... (4)
2 L. segitiga ABC ( ) ( ) 4 3 =
2 3 3 1 1 1 1 3 3 2 2 2
y x y x y x y x y x y x + + = - ) (
2 1 2 2 1 1 1 2
y x y x y x y x +
2 3 3 1 1 1 1 3 3 2 2 2
y x y x y x y x y x y x + + =
2 1 2 2 1 1 1 2
y x y x y x y x + +
=
2 1
y x +
3 2
y x +
1 3
y x
2 3 3 1
y x y x
1 2
y x
2 luas segitiga ABC = + + ) (
1 3 3 2 2 1
y x y x y x ) (
3 1 1 2 2 3
y x y x y x + +
Sb. X
Sb. Y
C (x3,y3)
B (x2,y2)
A(x1,y1)
x2
x3
x1
y1
y2
y3
A B C
8 | Geometri Analitik Datar dan Ruang
Untuk segitiga ABC setelah didapat hasil diatas baru dibagi dua. Untuk mempermudah kita
menghapal rumus dapat dipegunakan dengan sarrus.
1
1
1
3 3
2 2
1 1
y x
y x
y x
3 3
2 2
1 1
y x
y x
y x
2 luas segitiga ABC = + + ) (
1 3 3 2 2 1
y x y x y x ) (
3 1 1 2 2 3
y x y x y x + +
Contoh 4:
1. Dari segitiga ABC. A (0,0), B (5,0), C (3,4)
a. Tentukan koordinat titik tengah sisi bc
b. Jika titik T terletak pada BC dengan pebandingan BT: TC, 3 : 2 maka tentukanlah T.
c. Tentukanlah koordinat titik berat segitiga ABC.
d. Hitunglah luas segitiga tersebut
Penyelesaian:
Diketahui :A (0,0), B (5,0), C (3,4)
a. Titik tengah sisi BC ( ) ( ) ( )
C B C B
y y x x + +
2
1
2
1
,
( ) ( ) ( ) 0 4 , 3 5
2
1
2
1
+ +
( ) ( ) ( ) 4 8
2
1
2
1
( ) 2 , 4 Titik tengah sisi BC adalah (4,2)
b. Koordinat titik T
n m
y m y n
y
C B
T
+
+
=
. .
3 2
4 . 3 0 . 2
+
+
=
5
12
=
Koordinat titik T |
.
|
\
|
5
12
,
5
19
(-)
(+)
n m
x m x n
x
C B
T
+
+
=
. .
5
3 . 3 5 . 2 +
=
5
19
=