ODBOJNE ZA TITNE OGRADE

DEFINICIJA Pod ELI NOM ZATITNOM ODBOJNOM OGRADOM podrazumijeva se tehniko sigurosna naprava ija je svrha sprijeiti iskliznue vozila s kolnika ceste , odnosno prihvatiti i zadrati s kolnika skrenuta vozila. Suvremene cestovne prometnice pored svih karakteristika modernih prometnica koje omoguavaju postizanje veih brzina kretanja vozila, mirnu i udobnu vonju, istovremeno moraju pruiti i maksimalnu sigurnost u prometu. Jedna od vanih inilaca je zatitna elina odbojna ograda na cestovnim prometnicama.

ELEMENTI ZATITNE ODBOJNE OGRADE elini stup (kolac) elini plat - branik Distantni element (distancer odstojnik) Traka (spojnica, rigeta) Kosi zavretak (zavrni element) Polukruni zavretak (zavrni element) Vijani materijal (pribor) Reflektirajua tijela (katadiopteri)

Branik - profilirana traka od elinog toplovaljanog lima odgovarajuih mehanikih osobina odreene duine, koji prilikom udara vozila svojom deformacijom smanjuje posljedice udara. Izvodi se kao ravni, kosi i savijeni prema krivini prometnice (konkavan i konveksan).

Branik (plat) odbojne zatitne ograde

Odstojnik - kruti element odreenog profila i mjera, ija je svrha ostvarenje krute veze izmeu branika i stupa ili drugog oslonca.

Odstojnik

Stup - nosa odstojnika i/ili branika, izraen od mehaniki otpornog materijala, odreenog profila i duine koji osigurava noenje branika u odreenoj poziciji i djeluje zajedno s odstojnikom (kad ga ima).

Stup odbojne zatitne ograde

Zavrni elementi - posebno oblikovani branici i dijelovi koji se nalaze na poetku, odnosno zavretku zatitne ograde, sa ciljem da umanje posljedice nalijetanja vozila na ogradu.

Zavrni elementi

Traka - plosnata elina traka odreenog profila i mjera koja sa vanjske strane povezuje stupie preko odstojnika, te na taj nain tvori zatezni pojas (lanac).

Traka (rigeta)

Demontani pojas - dio zatitne ograde u razdjelnoj traci koji se, u sluaju potrebe - preusmjerenja prometa - moe lako i brzo demontirati.

OPENITO O ZATITNIM ODBOJNIM OGRADAMA Odbojna ograda mora biti u skladu sa hrvatskim normama HRN.US4.104 i HRN.US4.110, a jedan od osnovnih elemenata ograde branik (titnik), mora biti i u skladu s njemakom normom RAL-RG 620 tip B (vidi poglavlja KVALITETA I NORME te PRAVILNICI). U Republici Hrvatskoj prihvaen je (odabran) jedinstven tip elemenata eline zatitne ograde za cestovne prometnice po njemakom standardu RAL-RG 620 tip B, koji je jednako vrijedan kao i tip A, ali je znatno laki, a samim tim znatno je jeftiniji. Sistem RAL-RG 620 se koristi ili kopira sa manjin modifikacijama u vie zapadnoeuropskih zemalja. Osnovna prednost ovog sistema da je njegov studijski razvoj izvren uz praktina ispitivanja (probe), time se postiglo da je mekan kod slabih kliznih naleta, naginjui se, a nepropusljiv kod naleta kamiona i vozila sa velikim kotaima.

PROIZVODNJA I MATERIJALI ZATITNIH ELI NIH ODBOJNIH OGRADA Dijelovi elilne zatitne odbojne ograde proizvode se u skladu sa sljedeim propisima i normama:

MATRIJALI ELI NIH ODBOJNIH OGRADA Osnovni materijali za izradu zatitne ograde su: elini limovi, trake i profili iz konstrukcijskih elika DIN EN 10025 kvalitete S235 JR i S235JRG2. Vijci klase vrstoe 4.6 HRN EN ISO 898-1; DIN 267-10, matice M10 klase vrstoe 5 DIN 555; matice M16 klase vrstoe 4 DIN 555; podloke DIN 126.

ZATITA OD KOROZIJE Vri se u skladu sa Opim tehnikim uvjetima za radove na cestamaOTU, postupkom toplog pocinavanja prema normama EN ISO 1461.

KLASIFIKACIJA ZATITNIH ODBOJNIH OGRADA

Pojanjenje pojmova : H1 H2 H3 N2 su nivoi zadravanja: jednostruka (jedan branik), dvostruka (dva branika) i trostruka ograda (tri branika) - vidi detaljan opis tipova ograda u nastavku !!!)

TEMELJNE TEHNI KARAKTERISTIKE ODBOJNIH OGRADA KE VISINA UGRADNJE 0.75 m i 1.1m RAZMAK STUPOVA 1.33m, 2m i 4m IRINA OGRADE 0.20m, 0.35m, 0.50m i 0.80m NAGIB BRANIKA 6

JEDNOSTRANA OGRADA ( JO ) Jednostrana ograda (JO) sastoji se od branika i podupiraa privrenih direktno na stupove koji se nalaze na meusobnom razmaku od 4 m.

Jednostrana ograda (JO) predviena je za zadravanje vozila s jedne strane. Postavlja se uz rub vozne trake otvorene dionice ceste, a u pravilu samo kad na bankini nema dovoljno mjesta za postavljanje jednostrane distantne ograde (JDO).

DVOSTRANA OGRADA (DO) Dvostrana ograda (DO) sastoji se od dva branika koji su meusobno s podupiraima privreni na U-spojnicu te sa spojnicom-kapom na stupove, koji se nalaze na meusobnom razmaku od 2m.

Dvostrana ograda (DO) predviena je za zadravanje vozila s obje strane. Dvostrana ograda (DO) postavlja se u razdjelnom pojasu, izmeu dvije vozne trake suprotnih smjerova, kojega je

irina 1.8m i manja.

JEDNOSTRANA DISTANTNA OGRADA ( JDO ) nivo zadravanja H1 (HRN EN 1317-1,2)

Jednostrana distatna ograda postavlja se: svagdje gdje je potreba nivoa zatite H1(EN 1317-1,2), na rubovima kolnika otvorene dionice ceste u svim sluajevima gdje bi skretanje vozila sa vozne trake izazvalo opasnost na drugoj prometnoj povrini ( ceste, eljeznike pruge, pjeake ili biciklistike staze, vodene povrine vodoznatitno podruje, nadvonjaci, petlje i dr.)

Ova ograda postavlja se u meupojasu, ako je nagib izmeu suprotnih voznih traka vei od 12%. Jednostrana distatna ograda (JDO), postavlja se na nadvonjacima ili mostovima na ve pripremljene ubetonirane sidrene ploe u objektu T - vijcima, odnosno u rupe buene u betonu - elinim sidrima (tiplama). Ograda zadovoljava nivo zadravanja H1 prema HRN EN 1317-1,2.

DVOSTRANA DISTANTNA OGRADA ( DDO) nivo zadravanja H1 (HRN EN 1317-1,2) Dvostrana distantna ograda (DDO) sastoji se od dva branika meusobno povezana odstojnikom na razmaku od 2 m, i spojnicom (kapom) privrena na stupove u sredini, na meusobnom razmaku od 4 m. Dvostrana distantna ograda predviena je za zadravanje vozila i spreavanje gaenja (prelaza) ograde pri naletu najteih vozila, s obje strane, smatra se najsigurnijom zatitnom ogradom.

Dvostrana distantna ograda (DDO) postavlja se u razdjelnoj traci, u zelenom meupojasu, ili meupojasu na objektima ija je irina vea od 1,8 m. Ako je irina razdjelne trake meupojasa 1,8 do 2,8 m, postavlja se dvostrana distantna ograda na stupove s razmakom od 2 m. Dvostrana distantna ograda na objektu (DDO) postavlja se na stupove sa stupom koji se privruju na ve ubetonirane sidrene ploe u objektu Tvijcima, odnosno u rupe buene u betonu, elinim sidrima(tiplima). Ako je unutar zatitne ograde opasna prepreka tada se, obilazei prepreku, ova ograda razdvaja u jednostranu distantnu ogradu (JDO) sa razmakom stupova od 1,333 m i 2 m. Ograda zadovoljava nivo zadravanja H1 prema HRN EN 1317-1,2.

JEDNOSTRANA DISTANTNA OGRADA 2 x JDOT/2 nivo zadravanja H2 (HRN EN 1317-1,2)

2 x jednostrana distantna ograda sastoji se od branika u dva reda koji su preko odstojnika spojeni na stup. Visina donjeg reda branika od povrine kolnika je 600 mm, a visina gornjih branika je 1100 mm od kolnika. Stupovi su postavljeni na razmaku od 2 m.

KAZALO: 1 STUPI 2 KAPA 3 ODSTOJNIK - JEDNOSTRANI 4 BRANIK 5 TRAKA

Ograda zadovoljava nivo zadravanja H2 prema HRN EN 1317-1,2 (test TB 11 - vozilo teine 900 kg, brzina 100 km/h, udar pod kutom 20 stupnjeva test TB 51 - autobus teine 13000 kg, brzine 70 km/h, udar pod kutom 20 stupnjeva).

DVOSTRANA DISTANTNA OGRADA 2 x DDOT/2 nivo zadravanja H2 (HRN EN 1317-1,2) 2 x dvostrana distantna ograda sastoji se od branika u dva reda koji su preko dvostranog odstojnika spojeni na stup. Visina donjeg reda branika od povrine kolnika je 600 mm, a visina gornjih branika je 1100 mm od kolnika. Stupovi su postavljeni na razmaku od 2 m.

KAZALO: 1 STUPI 2 KAPA 3 ODSTOJNIK - DVOSTRANI 4 BRANIK

Ograda zadovoljava nivo zadravanja H2 prema HRN EN 1317-1,2 (test TB 11 - vozilo teine 900 kg, brzina 100 km/h, udar pod kutom 20 stupnjeva test TB 51 - autobus teine 13000 kg, brzine 70 km/h, udar pod kutom 20 stupnjeva).

JEDNOSTRANA DISTANTNA OGRADA nivo zadravanja H3 (HRN EN 1317-1,2) Jednostrana distantna ograda sastoji se od branika u tri reda. Visina donjeg reda branika od povrine kolnika je 600 mm, srednjeg branika je 1100 mm od kolnika, a branici u gornjem redu su na visini 1500 mm od kolnika. Stupovi su postavljeni na razmaku od 2m.

Ograda zadovoljava nivo zadravanja H3 prema HRN EN 1317-1,2. (test TB 11 - vozilo teine 900 kg, brzina 100 km/h, udar pod kutom 20 stupnjeva, test TB 61 - kamion teine 16000 kg, brzine 80 km/h, udar pod kutom 20 stupnjeva)

ZAVRNI ELEMENTI ODBOJNIH OGRADA

Zavrni elementi na otvorenim dionicama cesta, na poetku i na kraju, izvode se kosim sputanjem branika duine 12 m, poniranjem, ukapanjem i sidrenjem u tlo, sa poluokruglim zavrnim elementom.

Kosi zavretak jednostrane distantne ograde (JDO)

Kosi zavretak jednostrane distantne ograde (JDO)

Detalj "A" Tamo gdje se ne moe izvesti kosi zavretak, ograda se zavrava poluokrunim zavrnim elementima.

Kosi zavretak dvostrane distantne ograde (DDO)

Detalj "B" DEMONTANI PRIJELAZI Na mjestima prekida razdjelne trake (meupojasa), u sluaju potrebe preusmjerenja prometa, postavlja se demontani prijelaz s diletacijskim branikom, i to u pravilu svaka 3 km. Branici se na odstojnik i stupove uvruju pomou svornjaka i zateznih klinova, koji se u sluaju potrebe mogu brzo i jednostavno rastaviti laganim izbijanjem klinova. Stupovi s odstojnikom usauju se u otvore od elilnih cijevi koje su ubetonirane u kolnik. Kosi demontani zavretak (DO i DDO) izvodi se u duini 4 m, tako da je sputeni kraj branika posebno oblikovan i privren na stub s ploom koja je ugraena u betonski temelj. Demontani prijelaz izvodi se sa dva dilatacijska spoja.

DILETACIJA I PRI VR ENJE OGRADE NA ZID Na svim objektima na mjestu diletacije, elina zatitna ograda izvodi se s diletacionim spojem kojeg je Dl odreen projektom, (Dl=duina diletacije).

Zatitna ograda na zidu privruje se na zidni odstojnik pomou elinih sidrenih vijaka (elinih tipli).

DODATNI ELEMENTI ZATITNE ODBOJNE OGRADE RUKOHVAT

Nalazi se na mostovima i drugim objektima u naseljima, gdje postoje pjeaka ili biciklistika staza, na tim mjestima postavlja se dodatak ograde s rukohvatima.

BARIJERE PROTIV ZASLJEPLJIVANJA Na pojedinim dionicama autocesta dolazi do dodira svjetlosnih snopova vozila koja se kreu u razliitim smjerovima. Da se izbjegne opasnost od zasljepljivanja vozaa, preporua se ugradnja barijera za zatitu od zasljepljivanja prema vaeim normama (vidi poglavlje KVALITETA I NORME)

KAZALO: 1 Prihvatna konstrukcija 2 Element za zatitu od svjetla Elementi se montiraju na posebni nosa koji se privruje na centralni dio zatitne ograde.

VRSTE BRANIKA ZATITNE ODBOJNE OGRADE OPENITO U Republici Hrvatskoj prihvaen je (odabran) jedinstven tip elemenata eline zatitne ograde za cestovne prometnice po njemakom standardu RAL-RG 620 tip B, koji je jednako vrijedan kao i tip A, ali je znatno laki, a samim tim znatno je jeftiniji. Po posebnoj narudbi i nacrtima izrauju se i branici surogati profila Ai profila B. BRANIK PROFIL A ima duinu 4300 mm i 4318 mm.

BRANIK PROFIL B

Openito, zatitna odbojna ograda mora se postaviti : U razdjelnom pojasu ovisno o veliini prometa Na cestovnom objektu Kada je cesta u nasipu viem od 3m Ispred opasnog mjesta (bone opasnosti) Vodozatita. Zatitna odbojna ograda postavlja se tako da prednja povrina branika bude udaljena od vanjskog ruba kolnika najmanje 50 cm, a visina ugradnje iznosi 75 cm. Platevi (titnici) eline zatitne odbojne ograde privruju se vijcima na stupove izravno ili preko distantnih elemenata (distancera). Stupovi se ugrauju zabijanjem u tlo do potrebne dubine (cca 120 cm u tlo) ili privrenjem stupova sa temeljnom ploom (anker ploe) na ve ubetonirana sidra u objekt pomou vijaka, odnosno u beton pomou tipli i vijaka. Razmak stupova ovisi o tipu ograde te smije iznositi najvie 4 m (stupovi se zabijaju strono ili pomou temeljne ploe i sidrenih vijaka). Montaa plateva izvodi se tako da, gledajui u smjeru vonje, kraj prethodnoga plata prekriva poetak sljedeeg plata. Kada elina odbijna ograda prelazi preko objekta, montaa stupova i plateva poinje od sredine objekta prema naprije i prema nazad da bi se izbjeglo rezanje krajeva plateva i buenje novih rupa u platu, odnosno da bi se zadrao propisani razmak izmeu stupova. U sluaju kada nema dovoljno mjesta za ugradnju stupova ograde, distantni element (distancer) se privruje u vertikalne zidove na ve ugraena sidra vijcima, tiplama.

Stupovi (kolci) odbojne ograde mogu imate sljedee poprene profile i oblike : PROFIL: C-profil, -profil i I-profil (starije ograde).

C - profil

-profil

OBLIK STUPA : ravni, konzolni anker ploa, L-oblik.

Ravni stup

L - oblik stupa

Zatitna odbojna ograda mora biti opremljena reflektirajuim oznakama katadiopterima ili smjerokaznim stupiima na desnoj strani u smjeru vonje crvene boje, a s lijeve strane bijele boje. Na kolniku s jednosmjernim prometom (krakovi raskrija), reflektirajue oznake su s obje strane crvene boje. Razmak katadioptera je siti kao i kod postavljanja smjerokaznih stupia (vidi poglavlje SMJEROKAZNI STUPII). Katadiopteri moraju biti napravljeni od retrorefleksivnog stakla (zrnaca) s propisanim koeficijentom retrofleksije (brze ceste i autoceste klase II).

PRIMJER: Zatita TPS pozivnih stupia zatitnom odbojnom ogradom na brzoj cesti Prije nailaska na TPS predvieno je posatvljanje jednostrane distantne odbojne ograde (JDO) u duljini od 60 m s polukruglim zavrnim elementima i kosim sputanjem na poetku duljine 12 m, a iza TPS-a nastavak od 4m s kosim zavretkom duljine 12 m. Sam TPS mora biti tako izveden da se omogui pristup osobama sa invaliditetom (kolica), izveden sa polukrunim zavrecima, odonosno otvor u ogradi mora imati minimalno 1 m.

Na poetku i na kraju zatitne odbojne ograde postavljaju se zavrni elementi koji se izvode kosim sputanjem branika propisane duljine (4 ili 12 m) i ukapanjem u tlo sa polukrunim zavrnim elementom koji se mora premazati i zatiti izolacijskim premazom na bazi bitumena na visini od 5 cm od razine tla. Na mjestima proirenja kolnika gdje se nalaze platoi separatora ili trafostanica, potrebno je izvesti jednostranu demontanu odbojnu ogradu tipa JDO/2. Stupovi demontane ograde uvlae se u otvore nainjene od elinih cijevi ubetonirane u kolnik.