Basit lme Aletleri

LME BLGS
Prof. Dr. Ahmet ZTRK

Uzunluk lme Aralar ve Uzunluklarn llmesi

Basit lme Aletleri

Bunlar arazide lme ilemleri srasnda kullanlan jalonlar, ekl, mimari gnye, prizma, elik metre gibi aletlerdir.

Jalonlarla Yaplan lemler

Birbirine ok uzak ya da birbirini grmeyen iki noktann arasndaki mesafe llecei zaman, bu iki noktann ara noktalarnn da bulunmas gerekir. Bazan da dorularn uzatlmas gerekebilir. Dorularn ara noktasnn bulunmas ya da uzatlmasna dorunun araziye aplikasyonu ya da dorunun aklmas denir.

Jalonlarla Yaplan lemler

zerinde engel bulunmayan dorularda a. Ara noktalarn bulunmas

Jalonlarla Yaplan lemler

zerinde engel bulunmayan dorularda b. dorunun uzatlmas

Jalonlarla Yaplan lemler

zerinde engel bulunmayan dorularda c. yanna varlamayan veya arkasna geilemeyen bir dorunun ara noktalarnn bulunmas

Jalonlarla Yaplan lemler

zerinde engel bulunan dorularda a. Gre engel ama zerinde yrnebilen

C A

D B

Jalonlarla Yaplan lemler

Verilen iki dorunun kesim noktasnn bulunmas

Jalonlarla Yaplan lemler

zerinde engel bulunan dorularda b. A ve B noktalar arasnda gre engel ve zerinde yrnemeyen bir yapnn bulunmas halinde AB dorusunun aklmas
D

D1

Uzunluk lme Aralar ve Uzunluklarn llmesi

lme Mesafe
Yatay (Uzunluk) Dey (Ykseklik)

A
Yatay Dey

Basit Aralar Admla Zamanla lme emberi lme Latas lme Zinciri lme eridi Cep eridi

Gelitirilmi Aralar Geometrik Trigonometrik

Uzunluk lme Aralar ve Uzunluklarn llmesi

Admla: 1.70 m boyundaki bir kiinin 1 adm yaklak 0.8 m dir.

Zamanla: nsan saatte ortalama 5-6 km yol yrr.

lme emberi: evresi 1 m olan ve zerinde sayc dzen
bulunan ember.

lme Latas: 3-5 m uzunluunda genelde eimli arazilerde yatay

mesafe lmesinde kullanlan ahap kaln ta.

lme Zinciri: 10-20 m uzunluunda zincir. lme eridi: 20-30-50 m uzunluunda olabilen germe bastonu ve sayma
ubuklar ile lme yaplan erit.

Cep eridi:

10-20-50 m uzunluunda olabilen elik eritler.

Uzunluk lmelerinde Hata Snr

ds=0.005S+0.00015S+0.015
dzensiz d1= A B d2= B A S=(d1+d2)/2 d= |d1 - d2| dzenli kaba dsd => ilem geerli ds<d => ilem tekrarlanmal
S= lmelerin ortalamas (m) d= yaplan hata (m) ds= izin verilen hata (m)

Uzunluk lmelerinde Hata Snr rnek: d1= A B =87.01 m. d2= B A =86.97 m. S=(d1+d2)/2 =(87.01+86.97)/2= 86.99 m. d= |d1 - d2|=87.01-86.97= 0.04 m =4 cm ds=0.005S+0.00015S+0.015 ds=0.00586.99+0.00015x86.99+0.015 ds=0.046+0.013+0.015= 0.074 m = 7.4 cm ds=7.4 cm d=4 cm olduundan lem geerlidir tekrarlanmaz.