ACE-EAAE Ortak alma Grubunun Mimarlk Eitiminin Asgari Sresi Hakknda Karar

eviri: Tue Selin Tamat

Avrupadaki meslek rgtleri araclyla 450.000in zerinde Avrupal mimar temsil eden Avrupa Mimarlar Konseyi (ACE) ve Avrupadaki 100 akn mimarlk okulundan retim grevlileri ve rencileri temsil eden Avrupa Mimarlk Eitimi Birlii (EAAE) Yeterlilikler Direktifinde drt yl olarak belirtilen asgari mimarlk eitimi sresinin be yla kartlmas gerektiini ifade ederek, bu konuda resm srecin balatlmas iin 2008 yl AB Dnem Bakanlklarn yrtecek Slovenya ve Fransaya bavuruda bulundu. Ayrca ACE ve EAAE bu be yllk eitim sresinin iki yllk bir staj uygulamasyla tamamlanmas ve ancak bundan sonra yeterliliin verilebilmesi konusunda da giriimlerde bulunuyor. Buna paralel olarak, Direktifin ngrd mekanizma kapsamnda mimarlk alanndaki yeterliliklerle ilgili uzmanlardan oluacak mimarla zel bir komitenin kurulmas iin de giriimler sryor. ACE ve EAAE tarafndan, mimarlk eitiminin asgari sresinin be yla kartlmas hakknda benimsenmi olan aadaki karar, EAAE Konseyi tarafndan 25 Kasm 2007 tarihinde, ACE Genel Kurulu tarafndan 30 Kasm 2007de kabul edilmitir. Karar metninin orijinaline ulamak iin: www.mo.org.tr/UIKDocs/ace-eaae-architecturaleducation.pdf

ACE-EAAE Ortak alma Grubu: Mimarlar Direktifinin (85/384/EEC) Mesleki Yeterliliklerin Tannmas Hakkndaki Direktifin (2005/36/EC) yrrle girmesiyle birlikte yrrlkten kalktn; Mesleki Yeterliliklerin Tannmas Hakkndaki Direktifin, AB ye lkelerinin Bolonya Srecini kabul etmelerinin ardndan yaanan gelimeleri dikkate almakszn, mimarlkta yeterlilie sahip kiilerin tannma prosedrlerine ilikin ciddi birtakm deiiklikler getirdiini; Ayn zamanda, zellikle drt yl olarak kalan asgari eitim sresi olmak zere Mimarlar Direktifinin temel hkmlerinin dorudan Mesleki Yeterlilikler Direktifine aktarlm olduunu; Toplamda aamal bir yksek retim sistemi ngren Bolonya Srecinin kabul edilme ve uygulanma srecinin, ABdeki lisans eitimi gren kesimi etkisi altna almaya baladn ve bu srete mimarlk alan iin kabul grm iki aamal yaklamn ilk aamasnn yllk, ikinci aamasnn iki yllk bir dnemden olutuunu; ACE yesi olan, ABnin tm lkelerindeki temsili ve dzenleyici meslek rgtlerinin mimarlk eitiminin en az be yllk akademik eitimin ardndan iki yllk mesleki staj deneyimi almalar gerektii konusunda resm bir politika kabul etmi olduklarn;

Avrupa Mimarlk Okullar Bakanlarnn, Hanya Bildirisinde, bir mimarn meslek uygulamasna giriini salayan mimarlk diplomasnn en az be yllk bir eitim sonrasnda verilebileceini kabul ettiklerini; ACE Genel Kurulunun, dnyada mimarlarn yeterlilii iin asgari koulu be yllk eitim ve iki yllk pratik deneyim olarak belirleyen, UIA tarafndan 1999 ylnda Pekinde kabul edilen tavsiye kararn resm olarak kabul etmi olduunu; ACE ve EAAEnin, be yllk akademik eitimin kiiye mimarlk mesleini bamsz olarak yerine getirebilmesi iin gerekli tm beceri ve donanm salamadnn farknda olduklarn; hatrlatr. Bundan hareketle, ACE-EAAE Ortak alma Grubu, ABnin nmzdeki iki dnemde dnem bakanlklarn yrtecek olan Slovenya ve Fransa Dnem Bakanlklarna ve sonra onlar izleyecek dier dnem bakanlklarna kamu yararn gzetmek ve tutarl bir sistem oluturmak amacyla bavuruda bulunmakta ve mimarlk alanndaki eitiminde aranan asgari koullar konusunun Mesleki Yeterlilikler Direktifinde Madde 46(1)in ilk paragrafnda aada belirtilen deiikliin yaplmas iin Bakanlar Konseyine getirilmesini talep etmektedir: Mevcut Metin Madde 46 Mimarlk Eitimi 1. Mimarlk eitimi, bir niversite veya edeer bir eitim kurumunda, toplamda en az drt yl tam gn eitimden veya en az yl tam gn esasna dayal alt yl eitimden oluur. Bu eitim niversite dzeyinde bir snavn baaryla geilmesi sonunda tamamlanr. Yaplmas nerilen Deiiklik1 Madde 46 Mimarlk Eitimi 1. Mimarlk eitimi, bir niversite veya edeer bir eitim kurumunda, toplamda en az be yl tam zamanl eitim veya yar zamanl edeer bir eitimden oluur. Bu eitim niversite dzeyinde bir snavn baaryla geilmesi sonunda tamamlanr.

Gereke Mimarlk disiplininin nemli lde kamu yararyla ilgili bir konu olduu ou ye lke ve AB Konseyi tarafndan kabul grmtr. inde yaadmz ve altmz yapl evrenin kaliteli ve gerek anlamda srdrlebilir olmasnn refahmzda ve mutluluumuzda byk etkisi vardr. Bu nedenle mimarlk uygulamas yapan kiilerin yksek dzeyde bir yeterlilie sahip olmas arttr. Mimarlk meslei ve okullar, mimar olmak isteyen kiilerin asgari be yllk bir akademik eitim sresinden gemeleri gerektii konusunda ayn fikirdedirler. Bunun nedeni, her iki tarafn da, bir kiinin mimarlk mesleini gvenilir bir ekilde uygulamas iin sahip olmas gereken ok eitli beceri ve donanmlarn farknda olarak, bunlarn kazanlmas iin gerekli asgari eitim sresinin be yl olduunu kabul etmesidir.

Revizyon neri metni, ye lkelerdeki mimarlk rgtleri ve okullar arasnda yaplan deerlendirmelerle kk deiikliklere urayabilmektedir. Karar metninin esasn oluturan, tam zamanl be yl eitim mutabakatnda herhangi bir deiiklik yaanmamakta, deiiklikler yar zamanl eitimin biimi, sresi, staj uygulamas ve snav gibi konularn tartlmasna dayanmaktadr. rnein, daha nce yalnzca be yl tam zamanl eitim ifadesi konulmas ve yar zamanl eitime deinilmemesi uygun bulunmuken, ACEnin Nisan 2008 Genel Kurulunda buna yar zamanl edeer bir eitim ifadesi eklenerek, yar zamanl eitim iin belirli bir asgari eitim sresi ngrsnde bulunulmamasna karar verilmitir. Dolaysyla bu srete ye lkeler, herhangi birine eitsizlik yaratmayacak biimde konuyu zmeye almaktadrlar. Bu metinde gelecekte de birtakm eklemeler ve karmalar grmemiz mmkndr.. .N.

Mevcut asgari koulun be yla kartlmas, Mesleki Yeterlilikler Direktifi hkmlerinin Bolonya Reformlar ile uyumlu olmasn salayacaktr: ABdeki mimarlk okullarnn tm gnmzde, dier sektrel mesleklere benzer bir ekilde, Bolonya Srecinin ngrd iki aamal sistemin tamamlanmasna dayanan asgari be yllk eitime sahiptir. Dolaysyla Mesleki Yeterlilikler Direktifinin hkmlerinin revize edilmesi, Avrupann yasal erevesini ABdeki gerek durumu yanstr hale getirecektir. Drt yllk asgari koul iin mzakerelerin srdrld 1970lerin son yllar ve 1980lerin ilk yllarnda hl drt yllk okullarn bulunduu hatrlanmaldr. Artk bu durum geerli olmadndan, yasal ereve yeni durumu yanstacak biimde deitirilmelidir. ACE-EAAE Ortak alma Grubu, bu durumdaki gelimeler konusunda bilgilendirilmeyi talep etmekte ve bu konudaki gereklilii daha iyi aklamak konusunda AB Dnem Bakanlklarna her tr uzman destei salamaya hazr olduunu bildirmektedir.