9
1
Integral Tak Wajar
(Improper Integrals)
Definisi Integral Tak Wajar Tipe 1
a) Jika ada untuk semua nilai t a, maka
jikalau limitnya ada.
b) Jika ada untuk semua t b, maka
jikalau limitnya ada.
Integral Tak Wajar dan dikatakan
convergent jika limit yang berhubungan ada dan
divergent jika limitnya tidak ada
c) Jika kedua dan convergent, maka kita
definisikan
t
a
dx x f ) (
b
t
dx x f ) (
=
t
a a
t
dx x f dx x f ) ( ) (
lim
=
b
t
b
t
dx x f dx x f ) ( ) (
lim
a
dx x f ) (
a
dx x f ) (
a
dx x f ) (
b
dx x f ) (
+ =
a
a
dx x f dx x f dx x f ) ( ) ( ) (
Contoh
1
1
1 1 1 1 1
. 1
lim lim lim
1
1
2
1
2
=
(
+ =
(
= =
t x
dx
x
dx
x
t
t
t
t
t
[ ] [ ] 1 . 2
0
0
0 0
lim lim lim
= = = =
t
t
t
x
t
t
x
t
x
e e e dx e dx e
[ ] [ ]
[ ] [ ]
= + |
\
|
= + =
+ =
+
+
+
=
+
2 2
tan tan
tan tan
1
1
1
1
1
1
. 3
1 1
0
1
0
1
0
0
2 2 2
lim lim
lim lim
t t
x x
dx
x
dx
x
dx
x
t t
t
t
t
t
Ketiga integral adl konvergen.
[ ] [ ] = = = =
1 ln ln ln
1 1
lim lim lim 1
1 1
t x dx
x
dx
x
t
t
t
t
t
Contoh integral divergent l:
Aturan umum mengikuti:
1 p jika divergent dan 1 p jika convergent
1
1
>
dx
x
p
1
2
convergent adl
1
sebelumnya contoh dari bhw Ingat dx
x
Math 263b Oct. 9
2
Definisi Integral Tak Wajar Tipe 2
a) Jika f kontinu pada [a, b) dan tidak kontinu pada b, maka
Jika limit ini ada.
a) Jika f kontinu pada(a, b] dan tidak kontinu pada a, maka
Jika imit ini ada.
Integral Tak Wajar dikatakan convergent jika limit
yg berhubungan ada dan divergent jika limitnya tidak ada.
c) Jika f punya ketak kontinuan c, dimana a < c < b, dan
dan convergent, maka kita definisikan
=
t
a
b
a
b t
dx x f dx x f ) ( ) (
lim
+
=
b
t
b
a
a t
dx x f dx x f ) ( ) (
lim
b
c
dx x f ) (
c
a
dx x f ) (
b
a
dx x f ) (
+ =
b
c
c
a
b
a
dx x f dx x f dx x f ) ( ) ( ) (
Contoh 1:
-1
0
1
2
3
4
-1 1
1
0
dx
x
1
0
limln
b
b
x
+
0
lim ln1 ln
b
b
+
=
Integral ini divergent.
1
0
1
lim
b
b
dx
x
+
[ ] [ ] 1 1
2
1
2
1
lim lim lim
0
1
0
1
0
1
0
= = = =
+ + +
t x dx
x
dx
x t
t
t
t
t
Contoh 2:
Integral ini convergent.