11t23t2012

vt

UNrvrRsrrr Tr,rN Hussrru ONN Manaysra

Beg

Hubungan

Etnik UMS 1122

Bcrku.i llll,86{{}0 Parit Raia, Batu Pahit, Johor

Panel Bidang Sains Sosial, PPKK

KONSEP ASAS HUBUNGAN ETNIK

(BASIC CONCEPT FOR ETHNIC RELATION)

RAS, ETNIK DAN BANGSA

(RACE, ETHNIC AND NATION)

soctoLoGY

1. 2. 3.

Ras, Etnikdan Bangsa

Masyarakat dan l\4asyarakat Majmuk Permasalahan

Huhungan

Etnik UMS 1122

Hubungan

Etrrik UMS 1122

RAS

. . .

Ukuran perbezaan di antara kelompok berdasarkan perbezaan fizikal.

HOMO.SAPIENS

Kumpulan manusia yang dicirikan oleh penumpuan 'gen'tertentu. Contoh: Perbezaan warna kulit, rambut, mata, hidung dll.

Hubungan

Emik UMS 1122

NI' rN*$
-\$;
,

Hubuosan

Etnik aMS 1122

ORANG-ORANG EROPAH '

t_ttngql _l -1

@l

L.1'E t.ffiil

11t23t2012

Hubugan Etnik UMS 1122

,,r

Hrrbrrngan

Etnik UMS 1122

RambutLurus atau lGrintinq

N V":,i:'

ffi
Hubungan

Emik UMS 1122

Hubungan

Emik UMS 1122

\:ss

\\*9

Adakah pengkelasan ras ini sesuatu yang jitu ?

Hubungan

Emik UMS 1122

ffi,

Hubungan

Etnik UMS 1122

ETNIK

ETNIK: MONGOLOID

. . .

Dikenali juga sebagai kaum.

iil! i,l\:-:1,!:1:=

Wujud disebabkan perbezaan budaya. Budaya: Keseluruhan cara berfikir dan cara bertindak termasuklah sistem polrtik, kepercayaan, agama, bahasa, adat resam dan lain-lain.

i,4ffi:11l
LAIN. LAIN

crNA

INDIA

:iTTAi

11t23t2012

Hubunean

Emik UMS 1122

Hubungan

Etnik UMS 1122

SUB-ETNIK
BANGSA
MELAYU
:: LAiIrl-,', "Sekumpulan orang yang mempunyai ciri-ciri kebudayaan, nilai dan aspirasi yang sama"
(Kamus Dewan, 1999)

:r LAXlrl ,r

Hubungarr

Emik UMS 1122

Hubungan

Euik UMS 1122

MASYARAKAT

MASYARAKAT DAN MASYARAKAT MAJMUK

(SOCIETY AND PLURAL SOCIETY)
"Suafu srsfem perhubungan yang kompleks di kalangan individu-individu dan kelompok yg di dasarkan kepada nilai-nilai simbolik, kepercayaan, norma biasa yang merupakan sebahagian daipada kebudaya an

tersebut"
(Nr.H.

Biesanz& J. Biesanz,1969)

Hubungan

Eurik UMS 1122

NSi
,N,,.

Hubungan

Etnik UMS 1122

MASYARAKAT
"Sebuah pola yang sangat kompleks mengenai organisasi sosial, di mana ahli-ahlinya saling bergantung dan terdapat gais panduan bagi semua bidang

MASYARAKAT MAJMUK
"Masyaraka t yang terdii daipada berbagai ketompok ras atau etnik yang belainan yang berada di bawah

tingkahlaku sosial"
(De Fleur, 1974)

salu slsfem pemeintahan."

(J.S. Furnivall,1948)

11t23t2012

Hubungrn

Emik AMS 1122

Hubungan

Ernik UMS 1122

MASYARAKAT MAJMUK
"Kaum bercampu rtetapi kehidupan berasingan, interaksi terbatas, penuh prasangka sefta
' be

PERMASALAHAI{
(PROBLEMS)

rsam a' teta pi tidak bersatu"

(KamaruddinJaafar)

MN

V$

Hubungan

Etnlk aMS 1122

Hubungan

Emik UMS 1122

ETNOCENTRISME

E]
Apakah permasalahan

Pandang an atau penilaian bahawa sesuatu kelompok itu merupakan pusat segalanya dan menjadititik rujukan kepada pandangan atau idea orang lain.
(Wlliam Graham Sumnet 1906).

hubungan etnik

Hubungan

Emik aMS 1122

Hubungan

Etnik UMS 1122

PRASANGKA (PREJUDtS) STEREOTAIP

Satu konsep mengenai suatu kelompok tertentu oleh orang ramai disebabkan ketiadaan ilmu pengetahuan yang khusus mengen ai ciri-ciri ahli individu keiompok tersebut. Satu sikap yang dihasilkan lanpa satu penyelidikan fakta yang sempurna. Suatu tanggapan yang bersifat negatif (buruk sangka) dari sekelompok etnik terhadap sesualu etnik yang lain.

11t23t2012

Hubungan

Etnik UMS 1122

Hubungan

Enrik UMS 1122

JARAK SOSIAL
RASISME

Suatu perbezaan yang ketara di dalam suatu masyarakat atau antara masyarakat. la meru.iuk kepada perbezaan stalus sosial, ekonomi atau keturunan.

Rasa ras mereka lebih baik daripada ras lain. Mereka menganggap ras mereka memiliki kelebihan.

l. I

Cthi Kaya vs lvliskin, Bangsawan vs bukan bangsawan, elit vs

bukan elit.

Hubmgan

Etnik UMS 1122

Hubrrngan

Etnik UMS 1122

RUMUSAN
Jadikan perbezaan yang wujud sebagai suatu kelebihan Perbezaan hubungan etnik bukannya alasan untuk tidak bersatu di dalam masyarakat.

BIBLIOGRAFI

. . . .

David Berry (1993) ldeardea utama Dalam Sosrolooi' TeiemahanRahimanAbdulAz,z. KualaLumpur DerianBahasa& Pustaka dan Kementenan Pendidikan Mataydra.

NoralfauziahYaakuotl98T)

Jaya. Penerbii Fajar Baktr Sdn. Bhd.'

PengaltarSosio.ogi Petaling

lmplikasir Kehidupan masyarakat

bersatupad u, berkongsi pegangan & ideologi serta memiliki keyakinan terhadap pemerintahan negara.

RoucekJ.S dal Waffel R L. t1979) "Sostolog.Suatu Pengenalad' Terjemahan Mohammad Yusuf. Kuala LumouriDewan Bah-asa & Pustaka dan Kemenler;an Pe{ajaran Malayiia TingChewPeh (1985)."KonseoAsas Sosioloai' KualaLumour: Dewan Bahasa & Pustaka dan i(ementerian P6lajaran Kalaysia

Hubungan

Etnik UMS 1122

mi

\$

Hubungan

Etnik UMS 1122

Orang Melayu Orang Gina Kalau Tak Tahu Sila Tanya Orang Melayu Orang lndia Kalau Nak Tahu Kena Baca Orang Melayu Orang Inggeris Thank You and Terima Kasih
u

XSEuAatr z rzo

11t23t2012

Hubungan

Emik UMS 1122

SEKIAN TERM(A KASIH

SebaEng pertanlaan, sila hubungi
i

zahruld@uthm.edu.ry

1112312012

f;zr

[)
UNtvsnsrrr Trn Hussgnv ONN Mnlaysra
B.g B.rkunri
I ll

l, S6lllll Parit R{j r, B{tu

Pnhar, Joho

Panel Bidang Sains Sosial, PPKK

Pendekatan Perpaduan
(l nteg

ration Approac h)

1. 2. 3. 4.

Pengenalan; lntegrasi Tahap{ahap lntegrasi dan

;

Rumusan

I{ubungan

Lltnik UMS 1122

..

: ":":::::::::::':::,

J.S Furnival Masyarakat majmuk

Pengenalan
(lntroduction)

1
2. 3. 4.

Terdapal pe bagai Jenis manusra l\4ereka bercampurtetapi tidak bersatu lvlereka hidup berdekatan tetapi terpisah Mereka bertemu di pasar buruh yang

5. Pembahagiantenaga
berdasarkan kaum

ffil

Hubungan

Etnik aMS 1122

Hubungan

Etnit UMS 1122

ffi 0
MASYARAKAT IV]AJMUK

lntegrasi
(lntegration)

(ll4elayu+ Cina + lndia + Peribum0

tl {,
EEEJSP]S* ETNOCENTRISMEdII

<>
BERPADU

II! BAGAIMAlA ???

11t23t2012

Hubungan

Emik UMS 1122

Hubungan

Etnik UMS 1122

NAZARUDDIN MOHD JALI et. al., 2005

"Proses penyatuan kelompok-kelompok etnik yang berbeza latar belakang menjadi satu entiti yang terikat oleh norma dan nilai serta kepentingan bersama"

MARDIANA NORDIN & HASNAH HUSSIIN,2OO3.

"Pelaksanaan proses bagi mewujudkan identiti nasional di kalangan kumpulan yang terpisah dari segi kebudayaan,sosial, pekerjaan dan lokasi."

Satu padu / bergabung menjadi satu Entiti/ identiti yang sama Hidup / kepentingan bersama

Hubungan

Emik UMS 1122

Hubungan

Etnik aMS 1122

INTEGRAS]

Segrerasi
Segrerasi Akomodasi

Akulturasi

Asimilasi

\malgamasi

(Segregation)

........................... rl
t
I

..........................J
lntegrasi
Tinggi

lntegrasi Rendah

Sumber:Nazaruddin Mohd

Jata et. at,,2005 9

Hubungan

Emik aMS 1122

Hubungarr

Eurik aMS 1122

. . .

Pemisahan / pengasingan antara etnik. de Jure (didasari undang-undang). Dasar Apartheid 1948-1994

Akomodasi
(Accommodation)
Penyesuaian / Penerimaan

de Facto (tidak didasari undang-undang): Pengasingan tempat tinggal, pengangkutan, kemudahan awam

hargai/hormat

Sumber: Syamsul Amri Baharuddin, 2007

11t23t2012

ffi,
A+B+C

Hubungan

Etnik UMS 1122

Hubungan

Etnik UMS 1122

= A+B+C

. . . . .

Proses mempertahankan budaya masing2. Bebas mengamalkan budaya masing2. Perbezaan kebudayaan adalah lazim & tidak dapat dielakkan....kekal dgn identiti masing2. Setiap etnik mempunyai hak terhadap wansan Menyedari & menghormati budaya etnik lain.
Sumber : Shamsul Amri, 2007

Akulturasi
(Acculturation)

Menerima,

Ses ua i/pi njam/u ba ly'terima/g

na....

Hubmgan

Etnik UMS 1122

Hubungan

Emik aMS 1122

Ai+B+C . . . .

= Ai+Bi+Ci

Peminjaman dan penerimaan unsur kebudayaan di kalangan kelompok lain. Biasanya, kelompok minoriti mempelajari daripada kelompok dominan. Unsur kebudayaan asing akhirnya diterima dan diolah ke dalam kebudayaan sendiri. Tidak menyebabkan kehilangan identiti asal kelompok menerima
Sumber: Husain Mahmood, 1996
15

(:4,
/-\-?=\
dari KelompokA

O@
KelompokB telah menerima KetompokB lidak hitana identiti.

KelompokB (minoriti) telah

danmengolahunsurkebudayaan unsurkebudayaandariKelompokA

meminjam

(majoriti).

Ubahsuai: Husain Mahmood, 1996

Hubunean

Emik UMS 1122

Hubungan

Etnik UMS 1122

CONTOH KES

lL.))l

i ?l

-^

]
I

. . . .

Io

'Angpow'adalah kebudayaan Cina yang telah meresap ke budaya Melayu semasa Aidilfitri untuk tujuan pemberian wang. Memakai'songkok'/bersanding adalah
kebudayaan lndia yang telah meresap ke budaya
Melayu.

Apakah kelompok majoriti tidak

terpengaruh dengan kebudayaan

minoriti
?

Masakan'kari', 'roti canai'???

Sari ? Cheong Sam ? Baju Kurung ?

11t23t2012

Hobungan

Etnik aMS 1122

ffi,
.

_
f r_l O*"*" A+B+C

.*.'""::::':.y:""
O = A
I

Proses penyerapan budaya.

Asimilasi
(Assimilation)
Serap/Penyerapan

Cara hidup atau kebudayaan sesuatu masyarakat (biasanya migran dan minoriti) telah diserap oleh kebudayaan dominan tanpa membawa perubahan

kebudayaan yang menyerap.

Kelompok B dan C akan kehilangan budaya, bahasa dan agama masing-masing dan akan mengamalkan budaya, bahasa dan agama kelompok A.
Sumber: Mardiana Nordin & Hasnah

Hussiin,2003

1a

Hubungan

Emik UMS 1122

Hnbungan

Etnik UMS 1122

r\
\

CONTOH: ASIMILASI

\_-,/

A \--l
E
Kelompok,B,bercanlumdan
beridentiti Kelompok,A, Sumber: Husain Mahmood, 1996

<___/
kelompok'A'

t *fi]

f-*-__l
F^-.,**E

Kelompok'B'terserapkedalam

mi
Nid

HubLugan

Etnik UMS 1122

Hubungan

Etnik aMS 1122

KAJIAN

KES

Hanapi Dollah, 1983 Kg. Mata Ayer, Machang, Kelantan

. . .

Jumlah penduduk: 567.

Pecahan: 332 (Cina), 233 (Melayu). Dapatan: Wujud persamaan meliputi sebahagian dpd pakaian. penggunaan BM ke dalam bahasa Tionghua, makanan, pendidikan, perumahan, kepimpinan dan
politik.

Amalgamasi
(Amalgamation) KAHWINCAMPUR

'1:i"

11t23t2012

N3

'vd
A+B+C =

Hubunsarr

Etnik aMS

ll22

ffii
as

Hubungan

Etnik UMS I122

Percampuran budaya mewujudkan budaya baru. Percampuran budaya mewujudkan budaya baru.

Jenis 1 : Contoh 1: Kaedah 1: lmplikasi 1:

Percanluman budava sahaia.

lvlasyarakat Portugis (Melaka).

Budaya Portugis + Budaya Melayu Percantuman 2 budaya menghasilkan budaya baru.

. ' . .

Jenis 2: Contoh 2: Kaedah 2: lmplikasi 2:

Perkahwinan campur. Masyarakat Baba Nyonya (Melaka)

Cina + l\4elayu = Baba Nyonya

Perkahwinan campur melahirkan kelompok baru yang mempunyai budaya baru.

Sumber: Syamsul Amri Baharuddin, 2007

Sumber! Jayum lawan, 1997

Hubungan

Etnik AMS 1122

Baba Nyonya Serani l\ramak / Peranakan

Cina + lr,lslsyq Portuois + Melavu

Melaka
IVlelaka, Pulau Pinang

lsu & Persoalan

(Problems & /ssues.)

lndia + Melavu

Pulau Pinano

AI,
.$l
-...-

ffig&{: .yNs . ri

Hubunsan

Etnik aMS 1122

Hubungan

Etnik UMS 1122

H
Apakah pandangan anda berkaitan

L{
?

,ql
l

status pribumi dalam konteks

bentuk integrasi

Mengapa 13 Mei 1969 terjadi ? Apakah ikhtibaryang boleh dipelajari ?

11t23t2012

Hubmgm Emik UMS 1122

HubunganEmik UMS 1122

Rumusan
Bagaimana integrasi boleh diaplikasikan dalam budaya, pendidikan, wllayah, ekonomi, politik & sosial ?

(Conclusion)

Huburgan

Etnik UMS 1122

!ffi]

iN.r$i

'wgl BIBLIOGRAFI

Hubungan

Etnik UMS 1122

Perpaduan merupakan cabaran besar kerana kejayaan mewujudkan perpaduan akan menjamin keharmonian sosial, kestabilan politik dan pertumbuhan ekonomi. Malaysia merupakan sebuah masyarakat majmuk yang beqaya mewujudkan perpaduan nasional kerana sikap kesederhanaan, bertolak ansur dan bekerjasama terhadap kepelbagaian.
"Perpaduandalam kepelbagaian(unity

Husain lvlahmood ('1996) 'lvlasyarakat Malaysia yang Dinamik'. Skudai Univerditr Teknologi Malaysia. Jay-umA Jawan ('1997)'KenegaraanMalaysia Serdang Penerbit Unrversiti Put.a lvlalaysia. Mardianah Nordin dan Hasnah Hussiin {2003) "Penoaiian Malaysia'. Kuala Lumpur: Penerbrt Falar B'aktr. " ' Nazaruddin Mohd Jali, Ma'rof Redzuan, Asnarulkhadi Abu Samah dan lsmail Mohd Rashid (2005). "Pengajian Malaysia". Selangor: Prentice Hail. Ting Chew Peh ( 1 985). "KonseD Asas Sosiolooi '. Kuaia Lumour Dewan Bahasa & Pustaka dan Kementeriai pelajarar Malaysia.

i, diversiv,,

..( -Y

.-L /

11t23t2012

UNnrRsrrr Tlw HussprN ONN Malaysta

I
B.gB.rkuci l0r, s6{00 Pa.ilRaj,,B{tu Pah{t, Johoi
Panel Bidang Sains Sosiat, ppKK

Hubungan

Etnik UMS 1122

PLURALITI & MASYARAKAT PLURALISTIK

(Plurality & Plural Society)

Pengenalan
(lntroduction)

1. 2. 3. 4.

Latarbelakang Alam l\ilelayu Pluraliti Alam Melayu Pluralistik Zaman Penjajahan

Pluralistik Pasca Peniaiahan

Hubungan

Etnik UMS 1122

Definsi Pluraliti
lstilah yang digunakan untuk merujuk kpd masvarakat pelbaqai banqsa di Alam Melavu sebelum kehadiran peniajah yang terbentuk metalui proses semulajaditanpa sebarang pemaksaan

.S'r X :Njs.r

Hubungarr

Emik aMS 1122

Hubungan

.."")a/

Etnik aMS 1122

Definsi Pluralistik
lstilah yang digunakan untuk merujuk kpd masvarakat pelbaqai banqsa di Tanah Melavu selepas kehadiran peniaiah yang membawa masuk pendatang dari China dan lndja untuk kepentingan ekonom
i.

(Sebelum Penjajahan)

Pluraliti
Penjajahan menjadi titik
pemisah di antara pluraliti dan pluralistik

Pluralistik
(Semasa & Selepas
Penjaj ahan)

11t23t2012

Hubungan

Emik aMS 1122

Hubungan

Euik UMS

1l 22

i)
. Latarbelakang Alam Melayu
(Background of Malay World)

Geografi Semenanjung Tanah l\4elayu, Pulau Borneo, Selatan Filipina, Gugusan Kepulauan Maluku, Jawa dan Sumatera.

ii)

Rumpun Bangsa
Melayu: terdiri daripada pelbagai suku etnik.

'
.

Sebahagian besar dari sekitar Kepulauan Melayu (Jawa, Banjar, Bugis, Minangkabau,
Patani).

" Suku Asli: Jakun, Sakai, Senoi dll.

Hubungan

Emik aMS 1122

Hubmgan

Etnik UMS 1122

iii)

Bahasa
Bahasa l\4elayu: berasal drp bahasa Austronesia. Dikenali sebagai bahasa Malay-Polinesia. BM berkembang menjadi 150 cabang bahasa lain mengikut suku di Kepulauan Melayu. Kedatangan Hindu memberi pengaruh bahasa Sanskrit dalam BIVI.

" " '

iv) Kerajaan Tradisi Melayu

' ' '

Sebelum kehadiran lslam Hindu-Buddha: pemerintahan beraja. Kerajaan Kedah Tua, Tun Sun, Chih Tu, Langkasuka, Srivijaya dan Majapahit.

Hubu,gan Etnik UMS 1122

Hubungan

Emik UMS 1122

Pluraliti Awal

PluralitiAlam Melayu
(Alam Melayu's Plu rality)

" ' . .

Pluraliti semulajaditanpa paksaan.

Tiada method perwilayahan negara. fenomena sejagat dan tanpa sempadan. Contoh: Hinduisme, Buddhisme,Arab lslam dan Eropah (Pertugis, Sepanyol, Belanda,
British).

u Penekanan: Kehidupan sosial merupakan

lmplikasi: Kebudayaan pelbagai.

11t23t2012

imi

Hubungan

Etnik UMS 1122

Hubungan

Etnik UMS 1122

Penerimaan Hinduisme dan Buddhisme Contoh

1

'

Di Jawa, seorang raja Hindu telah menggunakan nama Arab ketika melayani pedagang Eropah.

" . .

Hinduisme dan Buddhisme diterima baik dalam kalangan pemerintah Alam Melayu sebelum kedatangan lslam.
H_induisme menguku hkan institusi raja di Alam

Contoh 2

"

Di Champa, raja Melayu dan rakyatnya beragama Hindu yang melayani pedagang lndia, China dan Kepulauan l\ilelayu.

lvlelayu.

Namun, Hinduisme dan Buddhisme tidak memberi kesan yang besar berbeza dengan pengaruh lslam (lslam ada membinca nqkan idea-idea besar seperii falsafah dan ket-uhanan).

Hubungan

Etnik aMS 1122

m tss
\vr$

Hubungan

Etnik UMS 1122

Hubungan dengan China dan lndia

Penjelmaan Material dan Non-Material.

" '

Faktor perdagangan: Alam Melayu menjadi tempat persinggahan para pedagang dari China dan lndia.

. .

Sebelum kedatangan British, ilmu pengetahuan di Alam Melayu banyak berasaskan metafizik atau alam ghaib (perdukunan dan perbomohan). Kedalangan British mengubah kepada epistemologi fizikal yang bersifat rasional saintifik (pembuktian material menerusi panca indera / kaedah saintifik).

Abad 7M: kewujudan institusi pengajian agama pada zaman kerajaan Melayu Sri Vijaya menjadikan Alam Melayu terkenal sebagai pusat pengajian dan penyebaran ilmu pengetahuan.

Nrm
Llubungan

Emik UMS 1122

Hubungan

Etnik UMS 1122

Kemuncak Pluraliti: Kesultanan Melaka

i) Pemerintahan

ii) Perdagangan

' " "

lnstitusi raja / sultan : Hindu dan lslam menguk uhkan kedudukan raja.
Pegawai istana: Terdiri daripada campuran Melayu tempatan dengan bangsa asing. Perkahwinan campur: Sultan l\ilelaka dengan anak pemerintah China (Puteri Hang Li Po).

" ' "

Pusat perdagangan dunia: China, lndia, Timur Tengah, Asia Timur dan Kepulauan Melayu. Sistem pemerintahan terbuka dan pentadbiran pelabuhan yg cekap. BM menjadi lingua-franca dalam perdagangan.

11t23t2012

N] i[::]

'\":s"

Hubungan

Etnik aMS 1122

Hubungan

Etnik UMS 1122

iii)Agama lslam

iv) Kebudayaan

" ' "

Pusat pengajian dan penyebaran lslam: tumpuan pendakwah lslam Kepulauan Melayu.

" " '

Kota multi-budaya: setiap budaya mempunyai tempat masing-masing. Pedagang Arab, Cina, lndia dll telah berasimilasi / berinteraksi aktif dengan penduduk tempatan.

Undang-undang Melaka berasaskan lslam (Hukum Kanun lvlelaka dan Undangundang Laut Melaka). Undang-undang l\ilelaka menjamin keselamatan masyarakatdan pedagang.

Wujud kategori masyarakat baru: - Cina + lvlelayu = Baba Nyonya - Portugis + Melayu = Serani - Arab + lvlelayu = Syed / Syarifah

- lndia

lvlelayu

Mamak / Mami

Hubugan Emik UMS 1122

Hubungan

Etnik UMS 1122

Masyarakat Pluralistik

Plural istik Zaman lmperial isme (Pluralistic in lmperialism Era)

' "

Perkemb anqan ekonomi kapitalis mendoron g kewujuda n fr asyarakat plurbl.

Benjajah membawa bangsa asing (imigran), China dan lndia untuk pengeksp lbitasian ekonom i

M
" " "

Hubungan

Emik UMS 1122

Hubungan

Etnik UMS 1122

Kehadiran Penjajah
Penjajahan British membawa bersama dasar pentadbiran yang selaras dengan kemajuan mereka dari segi ilmu pengetahuan. Perubahan epistemologi yang besar ialah pemisahan di antara pentadbiran/negara dan agama lll pendidikan sekular - agama

lmigran Cina

. . . '

Asal: China Selatan (Fukien, Kwangtung dan Kwangsi) Kelompok utama: Hokkien, Kantonis, Hakka, Teochew dan Hailam. Kemasukan: Sistem Kontrak (1848-1914) dan Persendirian (selepas 1 914).
Aktif sebagai pekerja lombong (Kuala Lumpur, lpoh, Taiping, Ampang, Seremban dll) dan membuka kedai runcit

O"r"n, pemerintahan

negara dikawal oleh penjajah manakala agama dan adat istiadat peribumi di bawah pengawasan sultan.

11t23t2012

Hubungan

Etnik UMS 1122

Hubungan

Etnik UMS 1122

lmigran lndia

' . . .

Asal: lndia Selatan (Tamil Nadu). Kelompok ulama:Tamil, Malayani, Telugu dan Sikh
Kemasukan: Sistem Kontrak Kangany.
(1

1895-1927: > 6 juta orang China berhijrah ke TlVl 1931:34o/o penduduk TNI ialah orang Cina.

880an-1 9'l 0) dan

191'l: 10% penduduk TM ialah orang lndia.

1921: penduduk lndja meningkat kepada 15%.

Aktif sebagai buruh ladang getah serta pekerja kemud ahan asas seperti membina jalanraya dan keretapi.

Hubungan

Etnik UMS 1122

Hubungan

Emik UMS 1122

lmplikasi Penjajahan

' " .

l\.4igrasi penduduk l\4elayu dari Jawa dan Sumatera:

bekerja dalam sektor pertanian (luar bandar).

. .

Di Sarawak. orang Cina berlumpu di Sibu. l\4iri dan Bintulu (bandar). Di Sabah. buruh asing dibawa masuk seperti orang Cina. Filipina. Jawa d-an Jepuni bekerja di tadang " tembakau, getah. kelapa, pembalakan dan pemeliharaan tiram (mutiara).

Dasar penjajah menyebabka n mereka gagal Derastmtlast dengan masyarakat tempatan.

Wujud kelompok masyarakat yang hidup terasing daripada kelompok yang lain walaupun tinggal di tempat yang sama.
Sistem peldidikan: Sekolah lnggeris. Metayu, Cina dan Tamil

"

Hubungan

Eurik UMS

II22

Hubungan

Etnik UMS 1122

"

lmigran membentuk satu masyarakat yang letap dan mengasaskan organisasi sosial masing-masing

o Dualisme ekonomi: Perkembangan sistem ekonomi moden dan tradisional tidak seimbang.

Pluralistik Pasca Penjajahan

(P I u

ralistic After I mperial ism Era)

Melayu Cina lndia

Kampung

Petani, Pesawah, Nelayan,

Pertukangandll Bandar
Estet Lombong, Peruncitan dll Penoreh, membina jalanraya dan

keretapidll

11t23t2012

Hubungan

Etnik UMS 1122

Hubungan

Emik UMS 1122

Metod : Semenanjung + Sabah + Sarawak

Sabah

.
Semenanjung

Lebih 32 suku etnik: Kadazandusun, lvlurut, Bajau, Suluk, Brunei, Bisaya, Kedayan dll. Bajau, Brunei, Bisaya, Suluk:masyarakat bumipulera lslam.

' "

Kerap tertumpu kepada kaum l\ilelayu, Cina dan lndia Tidak menaflkan kewujudan dan kepentingan kaum lain minoriti Semenan jung, etnik Sarawak & Sabah.

" '

Kadazandusun, lvlurut, masy. bumiputera bukan lslam (beragama Kristian & fahaman animisme/paga nisme ) letapi sebahagiannya juga beragama lslam.

Hubungan

Etnik UMS 1122

Hubungan

Etnik UMS 1122

Sarawak

. . .

Lebih 20 suku etnik: Melayu, Melanau, lban, Bidayuh, Penan, Punan, Murut, Bisaya, Kayan, Kenyah, Kedayan dll. l\4elayu, Melanau, Kedayan: masyarakat bumiputera lslam. lban, Murul, Kelabit, Kenyah, Kayan dan Bisaya: masyarakat bumiputera bukan lslam (beragama Kristian & fahaman animisme/paganisme) tetapi sebahagiannya ada beragama lslam.

Rumusan
(Conclusion)

Hubu,gan

Etnik UMS 1122

_wBIBLIOGRAFI

Hnbungan

Etnik UMS 1122

MASYARAKAT I\4AJI\4UK

' '

Masyarakat majmuk (pluraliti) diasaskan secara semulajadi dan tanpa paksaan. la berlaku kerana tiada persempad an polilildwilayah/negara. Masyarakat majmuk (pluralistik) wujud rentetan sistem/dasa r penjaja han oleh kuasa imperialisme.

Nazaruddin Mohd Jali, Ma'rof Redzuan, Asnarulkhadi Abu Samah dan lsmail Mohd Rashid (2005). "Pengajian l\,4alaysia". Selangor: Prentice Hall. Shamsul Amri Baharuddin (2007). "Modul Hubungan Etnik" Shah Alam: Universiti Teknologi MARA.

x"(t Y\

11t23t2012

rl

UNtvgnsrrr
Nij: r$d.$P "!..,ii:j _ .,

Tul

Hussnru ONn Mnraysra

Sosat. ppKK

xn'
-N$

Hnbungan

Etnik UMS 1122

B(pBrrlu(il0l.80r0r,P{rirRri{.BtrruPnhrr,Johxi
Dane, Bidang Sa.ns

PERLEMBAGAAN PERSEKI'TUAN
(Federal Con stitution)

Pengenalan
(lntroduction)

1.

Pengenalan Perlembagaan Persekutuan: Kontrak Sosial PerlembagaanPersekutuan: Hubungan Etnik

Rumusan

2. 3. 4.

Hubungan

Eurik UMS 1122

N
Hubungan

Etnik UMS 1122

s9-*^^^

Konsep
Perlembagaan merupakan satu set perundangan yang mengatur perhubungan antara pemerintah dan rakyat, juga antara rakyat dengan rakyat yang bersifat majmuk seperti Malaysia.

Definisi
"Suatu suratan atau suratcara vano menoandunoi semua u ndang-undang terlinggi -yang difiXirkan'

mustahak bagi menubuhkan sebuah negara moden. Undang-.undang inilah menjadi pTnca Dagt semua undang-undang sama ada Vane sudah ada atau yang akan dibuat"-

Sumber: Tun Sallh Abbas.2OO3

ffil \"9

Hubungan

Etnik UMS 1122

Hubungan

Emik aMS 1122

Sejarah Penggubalan

Kaedah Pembentukan
Kaedah yang dipraktikkan dalam pembentukan Perlembaga an Persekutuan

Perlembagaan Malayan Union

[: l], : :.r:tl

[] iriir::ii. :r..i.ll

Perlembagaan Persekutuan Tanah l\relayu

Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu

I:r
[

,.:::.:11

1i::pl

(i\
(ii)

Konsep win-win situation Persefahaman dan lolenrast

Perlembagaan Persekutuan Malaysia :i :;*i::i]: :ari,r irii::il

11t23t2012

Hubungan

Etnik UMS

II22

Hubungan

Etnik UMS 1122

-,,..

Unsur Tradisi dalam Perlembagaan: Suatu Kontrak Sosial

Perlembagaan Persekutuan Suatu Kontrak Sosial

. .

Unsurtradisi menjadi faklor penting untuk mewujudkan identiti Malaysia dan memupuk persefahaman ke arah perpaduan. la merupakan suatu "kontrak sosial" persetuju an & persefaham an antara etnik.

I'{ubungan

Etnik UMS 1122

Hubungan

Emik UMS 1122

Tun Salleh Abbas

Unsur-unsurTradisi ini meliputi bahasa, agama, kedudukan istimewa Orang Melayu, Bumiputera Sabah dan Sarawak serta sistem pemerintahan beraja. lanya telahpun wujud sejak ratusan tahun sebelum Perlembagaan Persekutuan 1963 dan berperanan mengukuh dan menstabilkan sistem politik / pentadbiran negara.

Perlembagaan Persekutuan: Hasil kontrak sosial yang dipersetujui antara etnik,

(a) BantahanNlelayu terhadapMalayan Union; Perlembagaan Persekutuan [Tanah Melayu 1 948]. (b) Pemuafakatanpelbagai etnik diwakili oleh Parti Perikatan, NGO dan Raj+Raja Melayu; PerlembagarPersekutuan[Tanah Melayu

1954.
(c) Pemuafakatanantara etnik merangkumi Semenanjung,Sabah dan Sarawak; Perlembagan PersekutuanIMa]aysia 1 9631.

Hubungrn

Etnik UMS 1122

Huburgan

Etnit UMS 1122

(a) Malayan Union (1946)

Kedaulatan Raja-Raja Melayu dihapuskan; hanya isu agama dan adat istiadat sahaja.
Syarat kerakyatan yang sama; prinsip.lus soli Hak sama rata tanpa mengira kaum.

ruW
'
Malayan Union mendapa
t

tentangan

11t23t2012

Hubungan

..:""':"",*7yy!:1_1
(b) Persekutuan Tanah Melayu (1948)

Iitnik UMS 1122

*&fu: 'i
;.,,,ffi,.S"

Sultan diberikan semula hak dan kuasa memerintah tetapi dengan nasihat. Syarat kerakyatan diperketatkan. Melayu diberi hak istimewa sebagai bumiputera.

ffi;u 's'*-

Orang Melayu yang terlibat dalam penggubalan Perlembagaan Persekutuan 1948 dipimpin oleh Dato'Onn.

l-{ubungan

Etnik UMS 1122

Hubungan

Etnik UMS 1122

(c) Persekutuan Tanah Melayu (1957)

Jadual 'l : Memorandum Perikatan: UN/NO, MCA, MIC

Jadual 2

Iahun
Melayu / Bumipuiera Bukan Bumipuiera

Bilangan
120,O78 822,567 67,227

31tol- 31t12t1957
1958 1959 1960

1 2. 3. 4.

lslam Sistem Beraja

BahasaMelayu Kedudukanlstimewa

77,858

ffil
Hubungan

Etnik UMS 1122

.W

Hubungan

Eurik UMS 1122

(c) Persekutuan Malaysia (1963)

" "

Bumiputera Sabah dan Sarawak diberikan status sama seperti Melayu: Perkara 1 53.

Penggunaan bahasa lnggeris dan bahasa Bumiputera adalah dibenarkan selain Bahasa Melayu: Perkara 16'1.

Perezaban tanah bumiputera: Perkara 161A

Sekatan hak bukan pemastautin: Perkara 1618

11t23t2012

Hubungan

Etnik UMS 1122

.-M;-(a) Agama

Hubungan

Emik UMS 1122

Perlembagaan Persekutuan: Hubungan Etnik

(

Perlembagaan Persekutuan

Federal Con stituti on : Eth

ni

Rel ati o n)

Hubungan

EtnrL UMS 1122

HubLmgan

Etnik UMS 1122

Rasional: Perkara 3 Peruntukan: Perkara 3 ('l)

(1)

"
"Ugama lslam ialah ugama bagi Persekutuan; tetapi ugama-ugama lain boleh diamalkan dengan aman dan damai di mana-mana bahaoian Persekutuan"

lslam dipilih sebagai agama rasmi Nilalaysia kerana telah bertapak lebih 500 tahun. lslam menjadi agama rasmi empayar Kesultanan Melayu l\4elaka semasa Sultan l\/luzaffar Shah (1445-1458). la banyak mempengaruhi pemikiran dan cara hidup orang Melayu sehingga sekarang berbanding agama lain.

" "

HubLmgan

Etnik UMS 1122

Hubungan

Etnik aMS 1122

Keterangan: Perkara 3 (1)

Walaupun lslam dianggap sebagai agama rasmi. agama-agama lain boleh diamalkan secara bebas dalam persekutuan Malaysia.
Kebebasan beragama; Perkara 11 (1) Contoh; Buddha, Hindu, Kristian dll.
.

Perlembagaan Persekutuan
(b) Sistem Beraja

" .

11t23t2012

Hubungan

Emik UMS 1122

Hubungan

Eoik UMS 1122

Rasional: Perkara 32 (1) Peruntukan: Perkara 32 (1)

"Maka hendaklah ada seorang Kepala Utama Negara bagi Persekutuan digelarkan Yang di-Pertuan Agong, yang mengambil keutamaan mengatasi segala orang dalam

" '

Sebelum imperialisme, Negeri-negeri Melayu menga malkan pemerintahan beraja.

Persekutuan..."

Semasa imperialisme British, pemerintahan Raja-raja Nilelayu diiktiraf .

Hubunsarr

Etnik UMS 1l 22

Hubungan

Enrik UMS 1122

Keterangan: Perkara 32 (1)

" "

Sistem berAa mutlak dimansuhkan dan diganti dengan Raja Berperlembaga an. Raja bertindak di atas nasihat Jemaah Menteri atau wakil Jemaah Menteri; Perkara 40 (1)

Perlembagaan Persekutuan
(c) Bahasa

Hubungan

Etnik UMS 1122

Hubungarr

Etnik UMS 1122

Peruntukan: Perkara 152 (1)

"Bahasa kebangsaan ialah Bahasa Melayu dan hendaklah ditulis dalam apa-apa tulisan sebagaimana yang diperuntukkan dengan undang-undang oleh Parlimen"

Rasional: Perkara 152 (1)

" " "

Blil dijadikan lingua franca di Nusantara.

Sebelum PD2, BM luas digunakan bagi tujuan rasmi; mesyuarat, surat menyurat dan prosiding perundangan di NNMTB.
Bl\il diterima sebagal bahasa pentadbiran walaupun Bl adalah bahasa utama.

11t23t2012

Hubungan

Euik UMS 1122

Hubungan

Etnik UMS 1122

Keterangan: Perkara 152 (1)

. "

Bahasa Melayu drjadikan alat perpaduan etnik.

Perlembagaan Persekutuan
(d) Hak lstimewa

Penggunaan bahasa lain adalah tidak dihalang: Perkara 152 (1) (a). Contoh : Bahasa lnggeris, Mandarin, Tamil, Siam, Punjabi, Kadazan, Dusun, lban, Bidayuh dll.

Hubungan

Emik UMS 1122

Hubmgan

Etnik UMS 1122

Peruntukan: Perkara 153(2)

"...memelihara kedudukan istemewa orang Melayu dan bumiputera mana-mana negeri Sabah atau Sarawak dan juga untuk menentukan perezaban... mengenai jawatan dalam perkhidmatan awam dan mengenai biisisw'a, bantuan dan lain-lain keistimewaan pelajaran alau latihan... mengenai permit atau lesen bagi menjalankan apa-apa tred atau

Rasional: Perkara 153 (2)

" . "

Awal kemerdekaan: Bilangan Melayu yang bekerja dengan kerajaan adalah sedikit.
l\4ajoriti Melayu berada dalam kemiskinan.

perniagaan..."

Sistem pendidikan semasa penjajahan cenderun g ke arah pengekalan kefungsian Melayu sebagai petani / kemiskinan.

Hubungan

Eurik aMS 1122

Hubunean

Ehik UMS 1122

Jadual 3

'1

November'1968
JUMLAH 706 73
TO

1221

Nisbah Kehksamaan lsi

Rumah Luar Bandar: Bandar Bumipulera : Cina Bumiputera : lndia

'1970 (Rrvr) 1:2.1

1980 (RM) 1:1.8 1:1.9 1:1.3

1990 (RM)

2000
1:1

2007

I
1:1

37

107

1:2-3

1:1 .7

1:1.7 1:1 4

.62 ?

64 60

693
108 369 169

l:1.8

1:1.3

11

Perkhdm.bn Beruhiform

331

700

1970 : Kemiskinan- Bumiputera(64.8ol")

: Bukan Bumiputera(26%)

11t23t2012

Hubungan

Etnik UMS 1122

Hubungan

Etnik UMS 1122

Keterangan: Perkara 153 (2)

"

Etnik lain juga diberikan ruang dan peluang.

Rumusan
(Conclusion)

. " '

Hak sama rata; Perkara 8. Hak pelajaran; PerKara 12.

Hak terhadap harta; Perkara '13.

NJ
.

Hubungan

Etnik UMS 1122

",N

Hubungan

Etnik UMS 1122

Unsur Tradisi dan Akta Hasutan 1948

Perlembagaan Persekutuan terhasil dari semangat toleransi dan pemuafakatan generasi terdahulu dari
pelbagai etnik.
Janganlah ktta bincang dan bahaskan lagi... kerana ia boleh menanamkan benih-benih syak wasangka di kalangan kaum-kaum... caramempersoal dan mempersendakan syarat-syarat da am perlembaqaan mengenai Bahasa lvlalaysia, kedudukan istimewa -orano

'

Melahirkan kontrak sosial yang dipersetujui dan dizahirkan dalam perlembagaan yang harus dihormati setiap etnik di atas prinsip ketertinggian dan keluhuran perlembagaan.

Melavu... menrmbulkanDerasaanttdaktenamtndi kalangan orang Melayu . apabila mereka'melihar luasnya perbezaan antara mere(a
dan bukan Melayu.

(UcapanTun Razak semasapembentangan

Rang Undang-undang Perlembagaanl9T'1
) 40

Hubuogan

Etnik aMS 1122

BIBLIOGRAFI
Lembaga Penyelidikan Undang-undang (2003). "Pedembagaan Persekutuan: (hingga '1 5hb Ogos 2003)." Petaling Jaya: lnternational Law Book Services. Shamsul Amri Baharuddin (2007). Modul Hubungan Etnik. Shah Alaml Penerbit UiTNil. Zaid Ahmad,Ho Hui Ling, Sarjit Sing cill dll (2006). "Hubungan Etnik di Malaysia". Shah Alam: Oxford Fajar Sdn. Bhd.