ERA SAINS, TEKNOLOGI & INOVASI

BUDAYA INOVASI KE ARAH KECEMERLANGAN SAINS DAN TEKNOLOGI

nas

TEMA majalah estidotiny kali ini agak luar biasa kerana is menyentuh isu sains pengukuran bertajuk Kepentingan Sains Piawaian. Tema tersebut dipilih bagi memberi pendedahan kepada -pembaca apakah bidang tersebut secara umumnya dan mengapa is penting. Malaysia mempunyai Makmal Metrologi Kebangsaan (NML), Sirim Berhad khusus untuk berfungsi sebagai badan yang mengawasi dan memantau aspek piawaian dan tentu ukur. Selain itu, Malaysia juga mempunyai Jabatan Standard Malaysia yang mengawasi pelbagai aspek akreditasi dan standardisasi, satu bidang yang mungkin tidak banyak diketahui oleh orang ramai tetapi mempunyai peranan penting. Sains pengukuran itu amat penting bukan semata-mata untuk memastikan ukuran itu tepat tetapi penting dalam pembangunan ekonomi dan kemakmuran sosial serta keselamatan.

Jika selama ini, kita hanya mengetahui kepentingan pengukuran semasa membuat kuih, membuat tempahan baju tetapi is sebenarnya lebih daripada itu Keluaran ini agak istimewa dan diharap memberi gambaran mengapa piawaian, pengesahan dan tentu ukur peralatan amat penting dalam penyukatan dan timbang berat serta ukur lain termasuk waktu standard.

1. Mengurus sistem akreditasi dan mematuhi standard

6. Teknologi menentukan ketulenan logam

13. Dunia saintis 14. Kerjaya

2. NML terajui sains pengukuran

7. Chit-chat: Pembangunan ekonomi berasaskan S&T- Dr Ahmed Tasir

15. IT dan Abang Wan 16. Kuiz

8. Info esti 3. Mini hidro bantu bekalkan sumber elektrik

9. Dunia sains

17. Estidotsudoku
18. Cuba-cuba sains

4. Development through measurements 5. Platform terbaik untuk `kaki' robot

10. Science facts

11. Fakta menarik 12. Saintis Islam

19. Rakan esti 20 Surat pembaca 21. Poster

Makmal Kebangsaan Metrologi (NML) menjadi badan penting dalam mengawasi dan menentukan piawaian pengukuran dan waktu di negara ini...
muka 6 dan 7

Agak menarik dan unik apabila penduduk luar bandar di Sabah mengambil inisiatif menjana sendiri hidro elektrik untuk keperluan mereka. Ini membukti rakyat pedalaman juga mampu menghasilkan inovasi...
muka 8 dan 9

Permainan tradisional seperti Basing merupakan permainan orang Melayu yang mampu menyerlahkan kepakaran dan teknik yang menarik oleh pemainnya...
muka 24 dan 25

3
Mac 2009

Kcmrntcrian Sains, Tcknolugidan Ino^a^i

S
+ s,:

ALAM sejahtera buat pembaca sekalian. estidotmy pada bulan ini membawakan tema menarik iaitu Kepentingan Sains dan Piawaian. la w
merupakan salah satu cabang sains yang melibatkan pengukuran, piawaian dan tentu ukur. Makmal Metrologi I-

saan (NML) mer merupakan badan yang bertangrty gungjawab ke atas piawaian pengukuran unit SI yang kita gunakan sehingga kini. Apabila kita me-

mandang jam, belum tentu waktu yang ditunjukkan itu tepat melainkan kita merujuk NML. Jabatan Standard MalayStandard sia sia yang merupakan antara agensi Kementerian Sains, Teknologi dan Inovasi (MOSTI) memainkan periv anan penting dalam akreditasi dan piawaian untuk memastikan aspek kualiti diamalkan. ,-} Banyak lagi kepentingan piawaian ini dan kita mungkin lebih menghargainya jika faham mengenainya. Adalah diharapkan supaya para pembaca memperoleh manfaat dengan yang dipaparkan kali ini. Salam mesra daripada warga
MOSTI buat anda sekalian. A

sistem akreditasi dan mematuhi standard

Oleh KHAIRUNNISA SULAIMAN

b TDAK ramal yang mengetahui dan

masih tertanya-tanya mengenai jaatan Standard Malaysia serta fun g -sinyawlupjbterknalh ditubuhkan pada 28 Ogos 1996. Ditubuhkan di bawah Akta Standard 1996 atau Akta 549 selepas pengkorporatan SIRIM Berhad dan rnelalui akta berkenaan jabatan Standard telah dilantik menjadi Badan Standard Kebangsaan dan Badan Akreditasi Kebangsaan. Pada 2006, jabatan Standard Malaysia

telah menjalankan penjenamaan semula dan kini dikenali dengan singkatan STANDARDS MALAYSIA. Pengarah Bahagian Pengurusan Strategik, STANDARDS MALAYSIA, Rafaiq Bakri Zakaria berkata, tugas dan fungsi Standards Malaysia tertakluk kepada Akta Standard 1996 dengan dua fungsi utama laitu membangunkan dan mempromosikan Berta menguruskan sistem akreditasi untuk Badan Penilaian Ketetapan di negara ini. Bagi membangun dan mempromosi Standard Malaysia (MS), STANDARDS MALAYSIA bertanggun gjawab melaksanakan polisi dan strategi berkaitan dengan aktiviti standardisasi dalam pembangunan dan pengurusan MS. Selain itu, STANDARDS MALAYSIA akan mengesyorkan MS untuk diluluskan oleh Menteri Sains, Teknologi dan Inovasi serta mempromosikan aplikasi MS dan standard antarabangsa untuk diguna pakai dan dimanfaat oleh rakyat negara ini. "STANDARDS MALAYSIA juga menerajui usaha dan kerjasama berkaitan aktiviti standardisasi di peringkat kebangsaan dan antarabangsa serta mewakili negara dalam aktiviti standardisasi di peringkat serantau dan antarabangsa bagi memastikan kepentingan negara terpelihara, katanya semasa ditemui di pejabatnya di Cyberjaya barubaru ini.

Baggi nmenguruskan sistem akreditasi untul Badan Penilaian Ketetapan, STANDARDS MALAYSIA bertanggungjawab dalam mengekredit organisasi yang terlibat dalam aktiviti Penilaian Ketetapan yang melibatkan bidanq pengujian, pemeriksaan serta persijilan sistem dan produk. Bercerita rnengenai visi STANDARDS MALAYSIA, Rafaiq berkata, is bertujuan menjadikan negara sebagai peneraju dan penyumbang utama yang berkesan di peringkat global dalam aktiviti standardisasi dan akreditasi menjelang tahun 2020. STANDARDS MALAYSIA akan menggerakkan sumber modal insan untuk mewakili kepentingan negara dalam aktiviti standardisasi dan akreditasi dengan berkesan di peringkat antarabangsa. Manakala visi STANDARDS MALAYSIA adalah menyediakan perkhidmatan standardisasi dan akreditasi yang berupaya znempermudahkan produk dan perkhidmatan negara bagi terus berdaya swing di pasaran global. Ini merangkumi pelbagai rantaian pengeluaran bagi produk dan perkhidmatan dalam pelbagai bidang dalam rains dan teknologi. STANDARDS MALAYSIA sentiasa merujuk kepada perkembangan sains dan teknologi bagi memastikan standard MS yang dibangunkan dan skim akreditasi yang disediakan memenuhi kehendak pasaran semasa.

Selain itu standard dan skim akreditasi yang dibangunkan selaras dengan perkembangan dunia sains dan teknologi dapat dimanfaatkan oleh pelbagai pihak yang memerlukan bagi kemakmuran sosial dan ekonomi.
Rafaiq berkata, dalam menangani keperluan sains dan teknologi, STANDARDS MALAYSIA telah memastikan bahawa pembangunan standard bukan hanya melibatkan penyelidikan dan pembangunan (R&D) tetapi inovasi bagi memenuhi permintaan industri.

Berdasarkan Akta Standard 1996, STANDARDS MALAYSIA telah dilantik sebagai Badan Standard Kebangsaan dan Badan Akreditasi Kebangsaan. Didalam Akta Standard Malaysia 1996, STANDARDS MALAYSIA telah menubuhkan Struktur Pembangunan Standard Kebangsaan yang terdiri daripada

retariat di peringkat teknikal.

STANDARDS MALAYSIA dan SIRIM adalah dua entiti berbeza yang terlibat dalam rantaian pembangunan MS pada fasa berbeza. Dalam aktiviti akreditasi, STANDARDS MALAYSIA adalah sekretariat di peringkat polisi manakala SIRIM di peringkat teknikal.

Seluruh proses serta infrastruktur pembangunan standard telah disusun semula dengan menggunakan model Agenda Inovasi Kebangsaan yang dikeluarkan oleh Majlis Inovasi Kebangsaan bagi memberikan penekanan kepada pasaran serta teknologi berasaskan inovasi.
Dalam bidang akreditasi pula, STANDARDS MALAYSIA sentiasa menambahbaik skim akreditasi yang sedia ada Berta membangunkan skim baru selaras dengan perkembangan sains dan teknologi bagi memenuhi keperluan serta kehendak pasaran semasa. Dalam merealisasi aspirasi bagi memanfaatkan perkembangan sains dan teknologi dalam aktiviti teras, STANDARDS MALAYSIA telah memastikan infrastruktur pembangunan standard dan akreditasi sedia ada mantap dengan keanggotaan kumpulan teknikal yang pakar dalam pelbagai bidang dari institusi kerajaan dan swasta. Kumpulan ini menyertai Jawatankuasa Penasihat, Jawatankuasa Teknikal dan Kumpulan Kerja Teknikal yang ditubuhkan bagi memberi input untuk aktiviti standardisasi dan akreditasi negara. Mengenai perbezaan antara SIRIM dan Jabatan Standrad, Rafaiq Bakri berkata Jabatan Standard telah ditubuhkan selepas pengkorporatan SIRIM Berhad.

a. Menteri Sains, Teknologi dan Inovasi

b. Majlis Standard dan Akreditasi Malaysia (MSDAM)

c. Standards Malaysia sebagai sekretariat di peringkat antarabangsa d. Jawatankuasa penasihat yang terdiri daripada
i. Jawatankuasa Standard Kebangsaan (MyNSC)

Bagi membantu industri bersaing di peringkat antarabangsa, Rafaiq berkata, MS dibangunkan berdasarkan garis panduan antarabangsa yang termaktub di dalam dokumen i. ISO/IEC Guide 59 - Code of Good Practice for Standardisation
H. Annex 3 - Perjanjian WTO/TBT Dalam akreditasi pula, STANDARDS MALAYSIA mempunyai tiga skim akreditasi iaitu 1. Skim Akreditasi Makmal Malaysia (SAMM) 2. Skim Akreditasi Badan Persijilan (ACB) 3. Skim Akreditasi Badan Pemeriksa (MIBAS)

H. Jawatankuasa Akreditasi Kebangsaan (MyNAC)

iii.jawatankuasa Elektroteknikal Kebangsaan (MyENC) iv. Jawatankuasa Pengajian Perubatan (MyNMTAC) v. SIRIM Berhad sebagai Agensi Pembangunan Standard Kebangsaan yang merupakan sek-

STANDARDS MALAYSIA merupakan anggota kepada pertubuhan peringkat serantau Asia Pacific Laboratory Accreditation Corporation (APLAC) dan International Laboratory Accreditation Cooperation (ILAC). Menerusi APLAC, STANDARDS MALAYSIA telah berjaya mendapat status penandatangan bagi Mutual Recognition Arrangement (MRA) dalam bidang 1. Pengujian 2. Tentukuran 3. Pengujian Perubatan STANDARDS MALAYSIA juga merupakan anggota kepada pertubuhan Pacific Accreditation Cooperation (PAC) dan International Accreditation Forum (IAF)bagi Skim Akreditasi Badan Persijilan. Melalui PAC, STANDARDS MALAYSIA telah berjaya mendapat status penandatangan bagi Mutual Recognition Arrangement (MLA) bagi dua program di dalam ACB iaitu:

1. Sistem Pengurusan Kualiti (QMS) 2. Sistem Pengurusan Alam Sekitar (EMS)

Standard dan akreditasi ini memberikan kesan yang amat besar kepada industri dalam mengurangkan sekatan teknikal ke atas perdagangan ke peringkat antarabangsa.
Bagi memudahkan orang ramai STANDARDS MALAYSIA menyediakan Standard MS dan antarabangsa untuk digunakan oleh orang ramai. Standard ini boleh dibeli secara terus di pejabat Jabatan Standard di Cyberjaya atau SIRIM Berhad manakala pembelian secara online boleh dilakukan menerusi laman web www.msoiiline.gov.my

Bagi aktiviti akreditasi orang ramai yang terlibat dalam aktiviti bidang pengujian, pemeriksaan dan persijilan dari Jabatan Standard. Kaedali permohonan terdapat di dalam lamas web Jabatan Standard Malaysia www.standardsmalaysia.gov.my.

Glosari Standard Sesuatu dokumen yang diluluskan oleh badan yang diiktiraf mengadakan peruntukan bagi kegunaan biasa dan berulang, kaedah-kaedah, garis panduan atau ciri-ciri bagi keluaran, proses dan kaedah pengeluaran yang berkaitan dan pematuhannya tidak mandatori. Standardisasi Aktiviti berkenaan pembangunan standard.

STANDARDS MALAYSIA merupakan peneraju dan penyumbang utama kepada aktiviti standardisasi dan akreditasi negara.

6
Mac 2009

0
Oleh LAUPAJUNUS

[PG R U
terdapat satu makmal yang menentukan Akta Sistem Pengukuran Kebangsaan ukuran dan waktu standard sebagai stan- 2007 yang mencatatkan sejarah penting dard rujukan untuk penggunaan dalam kepada negara kerana buat kali pertama pelbagai bidang. setiap pengukuran kuantiti boleh diukur Makmal Metrologi Kebangsaan (NML) dalam pelbagai bidang sama ada perdaini ditubuhkan di bawah Sirim Berhad gangan, kesihatan, keselamatan sains dan pada 15 Februari tahun lalu, is di- dan kualiti alam sekitar yang merujuk lantik sebagai Makmal Standard Pengu- kepada unit sistem pengukuran antarakuran Kebangsaan di bawah Akta Sistem bangsa iaitu SI. Pengukuran Kebangsaan 2007. Katanya lagi, ukuran yang Metrologi bermaksud sains berdasarkan kepada standard pengukuran dan di bawah NML, rujukan itu penting dalam konstandard-standard utama penguteks nasional kerana kuantitikuran kebangsaan yang diselengkuantiti boleh diukur itu hargarakan ialah jisim, panjang, uslah dihubungkaitkan atau masa, waktu, cahaya, rintanmempunyai pengesanan kepada % h.gan, voltan dan standardstandard-standard pengukuran standard pengukuran kebangsaan yang diselenggarabidang kimia. Standardkan oleh NML. standard sekunder bagi Lebih penting, penggunaanpengukuran beban, tepenggunaan unit pengukuran ABDUL RASHID kanan, tenaga, kapasitan, ZAINAL ABIDIN antarabangsa dan standard penkelembapan, bendalir gukuran terkini diperlukan undan lain-lain dibantuk memudahkan perdagangan gunkan berasaskan ke- dan menjadikan produk negara ini lebih pada standard-standard berdaya saing di pasaran antarabangsa. utama tersebut. Pada masa sama kebolehkesanan racun Menurut Pengurus serangga di dalam produk minuman sepBesar Kanan, NML, erti teh atau paras antibiotik pada ikan Abdul Rashid Zainal dan udang pada tahap bahagian per juta Abidin, pengukuran (ppm) atau bahagian per bilion (ppb) yang tepat itu pentmemerlukan penghasilan bahan rujukan ing kerana pelbagai kimia (Certified Reference Materialbagi faktor. menjamin kualiti hidup peng Paling penting kata pg='` "Kerajaan bergantung kepa beliau ialah gunaan peralatan dan meter-meter Penguatkuapengukuran yang tepat untuk saan aktiviti percukaian ke atas sumber asli seperti air,

kek? Apa perkara yang perlu diketahui? Satu daripadanya ialah apakah ramuan-ramuan atau bahan yang diperlukan dan tidak kurang pentingnya ialah banyak mana bahan tersebut perlu dimasukkan dalam acuan adunan bagi menjadikan kek anda sedap. Anda juga perlu membuat ukuran mengikut saiz badan jika ingin menempah baju dan seluar untuk dipakai. Demikian penting sukatan yang tepat dalam kehidupan manusia. Lebih daripada itu selain sukatan, perlunya anda menentukan is sama dengan piawaian dan bukan agak-agak dan sebagainya.
Di Malaysia F :v

AGAIMANA anda memasak sebiji

1 ABDUL Rashid Zainal Abidin

memeriksa pemberat standard untuk disahkan beratnya.

MAKMAL Metrologi Kebangsaan di Bandar Baru Salak Tinggi. .fem......:

s NML ditubuhkan pada 1976 di bawah Sirim. s NML berfungsi sebagai standard rujukan dalam unit SI bagi jisim (berat), panjang, masa, suhu, kerintangan, voltan dan ketumpatan ketara s Terletak di Salak Tinggi, Sepang berkeluasan 10 hektar. Agensi dan jabatan yang sering menggunakan khidmat NML s Kementerian Perdagangan dalam Negeri dan Hal Ehwal PenggunaPenguatkuasaan alat-alat timbang dan sukat
s Kastam dan Eksais Dirajam Malaysia (KDRM) - Percukaian sumber asli seperti gas dan petroleum s Polis Diraja Malaysia (PDRM) Penguatkuasaan undang-undang had laju, cermin gelap, kandungan alkohol dalam darah.

KERJA mengukur atau mengesahkan berat piawai memerlukan peralatan khas.

gas, petroleum dan kayu balak;' ujarnya. Oleh itu katanya, cara paling berkesan melindungi pengguna ialah dengan mempunyai infrastruktur sistem pengukuran yang kukuh manakala pelabur yang terlibat dalam sektor pembuatan memerlukan sistem ini sebagai sokongan teknikal kepada mereka. Bayangkan sekiranya sistem pengukuran ini tidak tepat dan tidak ada piawaian, maka, ada kemungkinan produk eksport negara tidak diterima. Menurut Abdul Rashid, sebarang ralat yang wujud akibat kesilapan instrumen yang tidak di tentukur (calibration) menyebabkan pengukuran menjadi tidak tepat. la akan menyebabkan produk dan perkhidmatan yang tidak berkualiti terutama yang melibatkan kesihatan dan keselamatan. Ini boleh berlaku jika ukuran sesuatu proses pembuatan produk tidak menepati piawaian dan spesifikasi manakala kerajaan akan mengalami kerugian daripada segi cukai sekiranya nilai ukuran sumber ash yang perlu dicukai tidak tepat. Justeru, pihaknya yang bertanggungjawab dengan ukuran standard meminta mana-mana pihak atau agensi yang memerlukan ukuran piawaian sebagai contoh perlu menentukur instrumen masing-masing. la mungkin bergantung kepada kesesuaian dan cara instrumen atau standard tersebut digunakan iaitu sekiranya penggunaannya kritikal, is perlu dilakukan setiap 24 jam manakala standard-standard yang stabil mungkin perlu dilakukan dalam tempoh setiap 10 tahun. Ketika ini NML mengadakan kerjasama dengan pelbagai agensi atau makmal seumpamanya di serata dunia seperti United Kingdom (UK), Amerika Syarikat

BEBERAPA berat standard yang digunakan NML.

s Jabatan Pengangkutan Jalan (JPJ) - Penguatkuasaan undang-undang cermin gelap, pelepasan asap kenderaan, ketepatan meter teksi s Jabatan Alam Sekitar (JAS) - Akta Kualiti Alam Sekeliling s Badan-badan penyiaran- Ketepatan waktu (jam)
s Suruhanjaya Perkhidmatan Air Negara (SPAN) - ketepatan meter air. s Jabatan Standard Malaysia- Makmal-makmal pengujian dan tentu ukur di bawah skim Akreditasi Makmal Malaysia bergantung kepada NML untuk menentu ukur peralatan mereka. s Institusi-institusi Pengajian Tinggi -pendedahan bidang pengukuran kepada tenaga pengajar dan pelajar Fungsi-fungsi utama NML ccMenyelaras Sistem Pengukuran Kebangsaan

(AS), Australia, Jepun, Jerman dan Korea Selatan.

Bagaimanapun rujukan perlu dilakukan di Biro Antarabangsa Bagi Timbang dan Sukat atau BIPM di Paris, Perancis sebagai sumber rujukan piawaian ukuran di seluruh dunia.

Abdul Rashid berkata, banyak pihak semakin sedar mengenai keperluan ketepatan pengukuran ini terutama berkaitan keselamatan, kesihatan dan perdagangan. Standard-standard tersebut kata beliau penting untuk menjamin kesejahteraan hidup rakyat negara ini.

ccMembangunkan dan menyelenggara standard-standard rujukan pengukuran kebangsaan, ccMenyediakan perkhidmatan pengukuran sah untuk peralatan pengukuran yang digunakan dalam penguatkuasaan undang-undang. cMenjalankan aktiviti-aktiviti penyelidikan dan pembangunan dalam teknologi pengukuran ccBekerjasama dengan organisasiorganisasi antarabangsa ccMenawarkan latihan dan khidmat runding kepada makmal-makmal industri, kerajaan dan institusi pengajian tinggi.

Mac 2009

rasa

Mini hidr^
OU

C Kesungguhan yang ditunjukkan oleh penduduk kampung telah menarik minat pihak SIRIM, WAITRO dan ISESCO untuk menyumbang kepakaran teknikal serta penyelidikan teknologi dalam usaha memajukan projek berkenaan.
Oleh NAZRUL AZIM SHARUDDIN

trik sememangnya tidak dapat dinafikan lagi kerana selain memberi kemudahan, is juga dapat melancarkan aktiviti harian masyarakat. Bayangkan bagaimana anda dapat menyalakan lampu syiling, menggerakkan kipas angin atau menonton televisyen jika kediaman anda tidak dilengkapi sumher elektrik. Selain untuk keperluan asas, tenaga elektrik juga amat penting dalam pembangunan pelbagai industri di mana is secara tidak langsung dapat menggalakkan lagi perkembangan ekonomi sesebuah negara. Bagi penduduk yang tinggal di kawasan bandar, mereka pastinya tidak menghadapi sebarang masalah untuk mendapatkan bekalan elektrik. Namun, untuk masyarakat di kawasan pedalaman atau luar bandar pula, mereka mungkin tidak dapat menikmati kemudahan tersebut disebabkan keadaan bentuk muka bumi kawasan mereka yang

I (E

PERLUAN terhadap tenaga elek-

PAIRIN Kitingan bersama Maximus Johnity Ongkili pada perasmian projek mini hidro di Tambunan, Sabah baru-baru ini.

"Saya yakin melalui usaha ini, is sudah pasti dapat menjadi peMelihat kepada kekangan mangkin kepada pembangunan tersebut, organisasi penyelidiserta kehidupan yang lebih sekan dan teknologi tempatan, lesa kepada ahli masyarakat. SIRIM Berhad bersama dua lagi "Ia juga merupakan sumber syarikat dari luar negara iaitu tenaga yang ideal, praktikal dan Persatuan Industri Dunia dan ekonomi serta mampu menOrganisasi Kajian Teknologi gurangkan impak negatif terh(WAITRO ) serta Pertubuhan adap alam sekitar," katanya pada Pendidikan Islam, Sains dan HAMIDJASMIN pelancaran projek tersebut di Kebudayaan (ISESCO) telah bekerjasama Kampung Libang Laut, Tambunan, Sabah membangunkan Projek Mini Hidro (Hy- baru-baru ini. gen) sebagai kemudahan infrastruktur Turut hadir ialah Menteri Sains,Tekkepada penduduk luar bandar. nologi dan Inovasi (MOSTI), Datuk Dr Secara asasnya, projek tersebut meru- Maximus Johnity Ongkili. pakan salah satu sumber tenaga alternatif Pada peringkat awal, projek berkenaan yang berupaya menghasilkan tenaga elek- telah diselenggara atas usaha dan inisiatif trik sehingga 40 kilowatt yang efektif dan penduduk kampung tersebut yang diketselamat serta mampu memberi kesele- uai oleh seorang penduduk tempatan, saan kepada penduduk. Hamid Jasmin.
Menurut Timbalan Ketua Menteri Sabah, Datuk Seri Panglima Joseph Pairin Kitingan, projek berkenaan mampu meningkatkan taraf hidup penduduk dari segi pertanian dan juga pendidikan. Kesungguhan yang ditunjukkan oleh penduduk kampung telah menarik minat pihak SIRIM, WAITRO dan ISESCO untuk menyumbang kepakaran teknikal serta penyelidikan teknologi dalam usaha

menyukarkan aktiviti pemasangan pencawang elektrik.

PROJEK mini hidro asal yang dibangunkan atas inisiatif penduduk kampung.

esfidetm3

Mac 2009

ALIRAN air sungai merupakan faktor penting untuk menjayakan projek mini hidro ini.

memajukan projek berkenaan. Tambahan pula, faktor demografi Kampung Libang Laut yang terletak di kawasan terpencil dan berada di aliran sungai amat bersesuaian dengan matlamat projek tersebut. Menurut Hamid, 42 tahun, beliau mendapat idea membangunkan sistem hidro itu daripada kajian dan bacaan buku-buku berkaitan. "Bermula dari penghujung tahun 2003 sehingga 2004, saya mencari formula terbaik bagaimana untuk memulakan projek ini. "Selepas beberapa bulan, saya akhirnya berjaya memulakan projek ini dengan kos lebih kurang RM6,000," katanya. Antara bahan yang digunakan adalah seperti besi yang dibeli dengan harga murah, moto penggerak dan juga plat besi terpakai dari kenderaan. Selain itu, beliau turut menggunakan saluran paip air bersaiz 10 inci serta kota gear kereta untuk tujuan mengawal kela-

juan moto. Menerusi projek perintis itu, is mampu membekalkan tenaga elektrik kepada 13 buah rumah secara berterusan selama 24 jam untuk menyokong fungsi perlatan elektrik asas seperti lampu, kipas dan juga peti ais.
Sementara itu, Presiden SIRIM Berhad, Ir. Yahaya Ahmad berkata, menerusi projek yang dilaksanakan pihaknya, is mempunyai keupayaan untuk membekalkan tenaga kepada lebih kurang 40 buah rumah.

"Pelaksanaan projek ini merupakan fasa pertama yang dilaksanakan di Kampung Libang Laut dan is akan menjadi model kepada usaha pembangunan kampung-kampung terpencil lain pada masa akan datang. "Selain memperkembangkan teknologi ini, pihak SIRIM juga akan memberi penerangan dan tunjuk ajak kepada penduduk kampung tentang cara-cara mengguna dan menyelenggara sistem ini," jelasnya.

Pengenalan kepada sistem ini dilihat lebih moden kerana menggunakan rantai untuk mengawal kelajuan moto berbanding penggunaan gear pada sistem lama. Secara asasnya, sistem tersebut berfungsi menggunakan kincir air yang digerakkan basil daripada aliran air sungai dan is seterusnya akan menggerakkan penjana di dalam rumah janakuasa. Selepas itu, panel kawalan akan bertindak mengagihkan kuasa elektrik kepada rumah-rumah di kawasan sekitar melalui kabel transmisi. Dengan kuasa yang dibekalkan itu, is bukan sahaja mampu menampung kuasa untuk perkakas elektrik asas malah turut boleh digunakan untuk menggerakkan mesin. Apa yang diharapkan, penduduk di kawasan Kampung Libang Laut dapat memanfaatkan sepenuhnya kemudahan itu sambil memperluaskan lagi aktiviti pertanian mereka bagi meningkatkan taraf ekonomi.

KINCIR digerakkan oleh aliran sungai yang melalui saluran paip.

PWN RUMAH janakuasa menempatkan peralatan seperti penjana , panel kawalan dan juga moto penggerak.

through measurements
By NURUL ANUAR KARI ASUREMENT are an integral part of scientific development in all

elds, may it Whig or small'. Being able to distinguish one thing from another is a huge step in human innovation. Not just being able to count or tell the difference between two, quite similar objects, but also differentiating the most minute difference such as volume, length, weight and even time.
For modern day standard measurements, it all probably began with the metric system, conceived by the father of modern chemistry, Antoine-Laurent Lavoisier and several other scientists.

to distinguish between one amount from another? Sure you can count how many fingers you have, but what about your weight or height? So it was that the metric system that
began to be widely used helped standardized measurements in many parts of the world, replacing traditional measurement systems.

Not saying that other systems were incorrect but as it was, a standard system could hasten development of trade, education and of course science.
From 1948, a study was formulated to promote a unified, worldwide measurement system. By 1954, it was recommended that the international system should derive from six base units (metre, kilogram, second, ampere, kelvin and candela) for measuring temperature, optical radiation, mechanical and electromagnetic quantities. The standard measurement was named the International System of Units (SI) in 1960 while a seventh base unit (mole) was added in 1971.

By not be a static system, SI units are created with modifiable definitions through international agreement among nations. This allows the system to progress and improve its precision as human technology advances. The SI is almost universally accepted now, except for a few (notably the United States) that have opted to continue using customary units, metric unit and other non-SI units, some along with the SI. The SI consists of seven base units, derived units and prefixes. The base units represent different types of physical quantities, and from which other unit are derived.

This group of intellects were commissioned by Louis XVI of France to develop a standardized system of measurements.
So began the development and wide use of the Metre, Grave (mass), Kilogram, Second, Ampere, Kelvin, Mole (unit), Candela, and Coulomb. The preliminary definitions and terms of the decimal `metre' and also the other decimal units were formally adopted on August 1, 1793. Two years later on April 7, the terms gramme' and `kilogramme' replaced the former terms `gravet' and `grave'. The metric system was adopted throughout France on December 10,1799, a month after Napoleon's coup d'etat.

SI base units
Name metre kilogram second ampere Symbol m kg s A

Quantity length mass time electric current thermodynamic temperature luminous intensity amount of substance

Metric to SI
Can you imagine not having a system

Global The International System of Units (SI) was developed from the metre-kilogramsecond (mks) system and is the modern form of the metric system. It is generally a system devised around the convenience of the number ten and is the world's most widely used system of measurement, be it in daily commerce or even science.

kelvin

candela mole

cd mol

A prefix is used in multiplication of the original unit, in integer powers of ten. This helps simplify an otherwise quite confusing way of distinguishing different measurements of the same thing. For example, one kilogram (1 kg) is equal to 1,000 grams (g), one gram (1 g) is equal to 1,000 miligram (mg), and one miligram (1 mg) is equal to 1,000 microgram.

The prefix enables us to distinguish a millionth of a kilogram (1 kg) as one miligram or 1,000 microgram, and not as a `microkilogram'.

Name Symbol Factor 10

deca da 10'

hect kilo mega giga tera peta h 10 k 10' M 10" G 10' T 101' P 101i

exa E

zetta Z 10'1

yotta Y

10IS

10 '1

Subdivisions Name Symbol

Factor

deci d
100 101

centi c
10'

milli micro m
10'

nano Pico femto atto zepto yocto n 10y p 1012 f 1015 a 10's z 1021 y 10'4 MEASURING blood pressure and glucose level can help determine your state of health.

p
10`

Daily lives
Although the development of the metric and SI systems for the past 200 years have helped improve precision and improvement, it can also be used alongside other systems.

Being a flexible and non-static system, the SI can be combined with daily non-SI base units such as metre, kilogram, second, ampere, kelvin, mole, and candela. This prevents limitations to non-SI units usage such as: Time - minute (min), hour (h), day (d) Temperature scale - celcius (kelvin is rarely use in daily life) Electric energy billing - kilowatt-hours

(not megajoules) Distance and speed - nautical mile and knot (nautical mile per hour), I International nautical mile equals to 1,852 metres Astronomical distances - astronomical units, parsecs, and light-years (not petametres), a light-year is about 9.461 petametres (Pm) or 9,461 trilion metres (9,461 bilion kilometres) Blood glucose measurements - milligrams per decilitre (mg/dL) in the United States, while Canada, Australia, New Zealand, Oceania and Europe use the standard millimole per litre (mmol/L) or mM (millimolar)

Blood pressure - milimeter mercury (mmHg) instead of Pa No matter the system used, measurements surely play a big part in our daily lives and even development of science. Books, computers, cars, houses and just about anything produced or built has it measurements. Without it, your life would probably be filled with things too big, too small or just ridiculously formed. The numbers and prefixes may give you headaches, sometimes. But know that everything in the world, including we human, have its shapes and sizes. Size up yourself and get to know your units correctly.

WEIGHT and volume measurements are essential in daily life and science.

esti htmy

atform terbaik untuk

19
]a 0 [do

D
Namun, disebabkan kurangnya saluran atau platform yang ditawarkan, maka minat tersebut dilihat seakan sukar untuk direalisasikan. Dalam usaha mencari lebih banyak peluang agar penggemar robot dapat meluaskan pengetahuan mereka, pelbagai inisiatif telah dijalankan oleh banyak organisasi dan juga syarikat tempatan.
Salah satu daripadanya adalah menerusi penganjuran acara Robofair 2009 yang diadakan pada Februari lepas bertempat di Mutiara Damansara, Kuala Lumpur.

Oleh NAZRUL AZIM SHARUDDIN Gambar IZHAM JAAFAR

S ELAMA ini kita mungkin teruja melihat keupayaan serta kebolehan pelbagai jenis robot beraksi dan mampu menjalankan
HEZLE HELAN

bermacam-macam tugas sama seperti manusia.

C Bagi senario di Malaysia pula, sebenarnya terdapat ramai individu yang cenderung dan berminat untuk mendalami bidang tersebut terutama di kalangan remaja.

Menyaksikan sesuatu yang cukup unik An tentunya membuatkan kita tertanya-tanya apakah mekanisme yang diimplementasikan di sebalik teknologi robotik tersebut. Jika diteliti dari segi pembangunan bidang berkenaan,Jepun merupakan antara negara yang banyak meneroka dan mempeloporinya melalui pengenalan robot dengan pelbagai fungsi menarik. Antaranya adalah seperti robot untuk melaksanakan kerja-kerja rumah, menyelenggara bangunan, memasak, mengurut dan sebagainya. Bagi senario di Malaysia pula, sebenarnya terdapat ramai individu yang cenderung dan berminat untuk mendalami bidang tersebut terutama di kalangan remaja.

Acara yang dikelolakan oleh sebuah syarikat produksi, Imagika Sdn. Bhd. itu menyediakan banyak program berkaitan dunia robotik seperti seminar pendidikan robotik, demonstrasi robot, bengkel, pertunjukan animasi 3D serta pelancaran pengambaran filem sains fiksyen, CEI yang bakal diarahkan oleh pengarah terkenal, Aziz M. Osman. Selain itu, terdapat juga aktiviti penjualan robot permainan yang dikenali sebagai Robopet dengan tawaran pakej harga menarik bagi memberi peluang kepada orang ramai mencuba dan mempelajari teknik memasang robot.

esfi

mg

Menurut Pengarah Urusan Imagika Sdn. Bhd., Hezle Helan, penganjuran acara tersebut memberi fokus kepada pengisian yang bertemakan robotik sepenuhnya. "Imagika telah menghasilkan beberapa ciptaan robotik dan acara ini merupakan saluran terbaik untuk mempamerkan hasilnya," katanya pada pelancaran Robofair 2009 di Kuala Lumpur barubaru ini. Turut menarik perhatian apabila pengunjung berpeluang mendaftar sebagai ahli Kelab Kaki Robot Malaysia bagi membolehkan mereka menyertai aktiviti-aktiviti anjuran kelab tersebut.
Sementara itu, Naib Setiausaha Agung Kelab Kaki Robot Malaysia, Nursuraya Hussain, berkata, aktiviti kelab tersebut lebih menjurus kepada pendedahan dari sudut pendidikan sains, kejuruteraan, kreativiti, imaginasi serta kepintaran inovasi.

"Kelab ini turut menganjurkan kegiatan bulanan dan mingguan seperti bengkel mencipta robot dan menghasilkan robot daripada bahan terbuang. "Setakat ini, kami telah berjaya mengumpulkan lebih 1,000 ahli daripada kalangan kanak-kanak berusia bawah 10 tahun sehinggalah kepada pelajar universiti dan juga profesor," jelasnya. Mengenai kelab tersebut, is telah di-

tubuhkan sejak 1 November tahun lalu dengan menyasarkan penyertaan ahli dari pelbagai peringkat umur dan juga lapisan masyarakat. Ahli jawatankuasa kelab berkenaan dipilih menerusi mesyuarat agung yang dijalankan dan kebanyakan mereka terdiri daripada pelajarpelajar institusi pengajian tinggi (IPT) awam dan swasta.

Dalam usaha menggalak dan menanam minat golongan remaja mengenai bidang robotik, kelab tersebut turut mengadakan promosi Berta pameran di universiti dan

sekolah-sekolah. "Sambutan yang diterima cukup menggalakkan sehingga ada pihak sekolah yang meminta kami datang mengendalikan bengkel robot dan seterusnya mewujudkan kelab robotik di sekolah mereka," katanya. Penerimaan itu merupakan satu permulaan yang baik dalam era globalisasi kerana aktiviti robotik kini bukan sahaja lagi dijalankan sebagai hobi tetapi telah diaplikasikan secara meluas dalam banyak industri. Untuk jangkamasa sehingga Mei depan, penyertaan kelab tersebut adalah percuma dan selepas itu yuran sebanyak RM25 setahun akan dikenakan. Mereka yang berminat boleh melayari laman wwwlcikirobot. coin

estia(qtm^

Tek nologi
menentukan ket u lenan logam
T
EKNOLOGI nuklear telah sekian

lama memberi pengertian negatif kerana sering dikaitkan dengan bidang persenjataan dan bom. Meskipun kesedaran telah timbul bahawa teknologi nuklear khususnya berkaitan dengan sinaran telah banyak dimanfaatkan dalam beberapa sektor Berta perkhidmatan seperti hospital dalam diagnosis penyakit seperti sinar X dan nyahkuman (pensterilan).
Selain itu, teknologi nuklear juga merangkumi apa yang dipanggil analisis ujian tanpa musnah (DDT) iaitu ujian yang

tidak merosakkan bahan yang diuji. Antara yang menarik dalam DDT ialah menentukan atau menguji ketulenan logam dan ini penting terutama bagi yang ingin mengesahkan sejauhmana emas tersebut tulen atau sebaliknya.
Di negara ini, Agensi Nuklear Malaysia (Nuklear Malaysia), memiliki teknologi tersebut dikenali sebagai EDXRF . Prinsip kaedah EDXRF ialah apabila sinaran X yang dihasilkan sama ada dari tiub sinar X atau pun radioisotop dipancarkan kepada barang emas, satu proses penyerapan akan berlaku kepada zarah emas.

Apa yang berlaku ialah sinar X bertenaga tinggi mampu untuk menyebabkan pengionan kepada atom-atom logam tersebut dan teruja atau terion elektron terkeluar daripada orbit atau petala atom logam. Ini menjadikan atom logam tidak stabil ini akan cuba mencapai kestabilan dengan digantikan oleh elektron daripada petala terawal. Semasa perpindahan inilah foton dipancarkan dalam bentuk tenaga dikenali sebagai sinar X K bagi elektron yang dibebaskan orbit K, sinar X L bagi orbit L dan seterusnya dan menghasilkan spektrum. Oleh kerana perubahan yang membawa penghasilan spektrum ini tidal dapat dikesan dengan mata kasar maka alat pengesan digunakan. Spektrum yang dikesan itu dinilai menerusi graf dan membandingkannya

CONTOH logam piawai.

dengan spektrum yang dihasilkan oleh logam tulen sebagai piawai. Alat yang digunakan ialah Silikon litihium iaitu pengesan tenaga yang dihasilkan dalam proses akhirnya dan nampak satu spektrum besar. Spektrum inilah menentukan ketulenan emas tersebut. Teknologi tersebut bukan sahaja memberi faedah kepada industri logam tetapi yang is menarik perhatian lcepada pengusaha kedai emas dan pemilik barang kemas untuk menguji ketulenan barangan mereka. Sebelum ini, kaedah menguji ketulenan 11

Result shows that it is a',16 stainless steel with no platinum

PUNCAK spektrum dapat menentukan jenis- RAJAH menunjukkan besi tahan karat yag disahkan tanpa campuran platinum. jenis logam tulen untuk perbandingan.

15
Mac 2009

emas digunakan kaedah tradisional seperti fire assay tetapi is boleh merosakkan barang kemas kerana perlu dicairkan terlebih dahulu. Sebaliknya, kemajuan dalam kaedah penentuan ketulenan emas menggunakan teknik EDXRF yang yang diperkenalkan pada awal tahun 90-an dahulu.

bukan sahaja tidak merosakkan logam tersebut tetapi juga hasil keputusan lebih pantas dan tepat diperoleh.
Kemajuan didalam teknik EDXRF kini adalah untuk mempertingkatkan ketepatan analisisnya bukan sahaja setanding, malah lebih baik dari kaedah fire assay.

Info
Undang-Undang Baru Bagi Perniagaan Emas
Bagi menyelesaikan masalah itu, satu undang-undang subsidari di bawah Akta Perihal Dagangan 1972 telah digubal bagi memperkemaskan perniagaan barangan emas di Malaysia.
la dikenali sebagai Peraturan-Peraturan Perihal Dagangan (Artikel-Artikel Yang Dibuat Daripada Logam Berharga). Undang-undang ini telah diwartakan pada I Ogos 1994 dan berkuatkuasa mulai 1 Ogos 1995.

INSTRUMEN menguji ketulenan logam.

Info
Spektrometer yang canggih boleh mempelbagaikan kegunaannya Berta memberikan analisis yang lebih tepat. la adalah hasil dari perkembangan didalam bidang sains dan teknologi khususnya didalam teknologi elektronik.
Antara banyak teknik analisis yang digunakan hari ini kaedah sinar X khususnya pendarflour sinar X berserakan tenaga (EDXRF) nampaknya lebih menonjol dan menarik sebagai kaedah pengujian ketulenan emas secara tanpa musnah dan yang paling berpontensi untuk digunakan sebagai kaedah alternatif kepada fire assay.

Barangan emas yang hendak ditentukan ketulenannya hanya perlu diletakkan terus ke tempat yang disediakan tanpa perlu dipotong atau kerat terlebih dahulu. Nilai ketulenan akan diperolehi dalam masa satu atau hingga dua minit selepas itu.

Sebelum ini terdapat dua kaedah yang biasa digunakan menentukan ketulenan secara tradisional iaitu kaedah touch stone merupakan satu kaedah yang lazim digunakan dikebanyakkan kedai emas dan pajak gadai. Penentuan dibuat dengan menghiris barang emas tersebut kepada satu batu khas untuk menghasilkan serbuk emas Asid komersial kemudiannya dititiskan kepada serbuk emas tersebut dan penentuan kandungan emas ditentukan dengan membanding warna yang dihasilkan melalui pandangan mata dengan warna larutan emas standard. Penggunaan kaedah touch stone ini walaupun cepat dan murah namun is hanya dapat membezakan kandungan emas yang besar seperti di antara emas 916 dan emas 875 tetapi kurang tepat jika kita hendak membezakan kandungan emas 916 dan emas 910. Kaedah penentuan tradisional yang lebih tepat ialah secara fire assay yang telah digunakan semenjak kurun ke 16 lagi. la berdasarkan kepada berat emas asal berbanding dengan berat emas tulen yang telah melalui pelarutan logam-logam sekutunya. Justeru itu penggunaan teknologi baru ini dianggap lebih baik patah lagi is juga mempunyai kelebihan lain iaitu mampu melakar peta taburan ketulenan emas pada keseluruhan barangan kemas tersebut bersama dengan gambar yang boleh dibesarkan sehingga 50 kali ganda. Justeru, menerusi kaedah ini, unsur-unsur yang terdapat di dalam sesuatu barang boleh ditentukan melalui tenaga sinaran X yang dihasilkan seperti mana cap jari boleh menentukan identiti kita. Satu aspek penting dalam industri ini ialah perundangan dan bagaimana kerajaan khususnya Kementerian Perdagangan Dalam Negeri dan Hal Ehwal Pengguna bertanggungjawab mengenai masalah pengguna berkaitan dengan harga dan kandungan emas dalam barangan emas yang dijual di negara ini. Begitu juga amalan sistemsistem perniagaan barangan emas yang berbeza telah diwujudkan mengikut bangsa.

Tujuan mengwujudkan undang-undang ini ialah : a) Untuk melindungi para pembeli atau sesiapa yang berminat dengan menyediakan jaminan yang berkaitan dengan standard produk tersebut; b) Untuk menambahkan keyakinan pembeli menerusi kualiti produk tempatan bagi barangan emas, perak dan platinum; dan c) Untuk memperkenalkan kepada umum akan pertumbuhan dan pembangunan industri penghasilan emas, perak dan platinum. Undanb undang ini juga membuat peraturan bahawa setiap mereka yang terlibat dalam industri ini hendaklah mengikut standard yang telah ditetapkan oleh kerajaan. Karat (K) merupakan satu unit lama yang digunakan untuk menunjukkan tahap ketulenan emas bagi suatu barang. Pelaksanaan undangundang ini telah menyeragamkan unit mi kepada unit standard antarabangsa bahagian seribu atau part per thousand (ppt)

MENGUJI ketulenan logam dengan instrumen khas yang menggunakan teknologi sinar X.

estl

16
Mac 2009

Pembangunan ekonomi berasaskan S&T

beliau dalam polisi dan strategi pembangunan rains dan teknologi untuk industri menjadikan pengalaman anak jati Perak, Datuk Dr Ahmed Tasir Lope Pihie ini menarik untuk dikongsi.
Berikut beberapa perkara penting yang beliau kongsi dengan wartawan LAUPAJUNUS di pejabatnya di Perbadanan Herba Malaysia (MHC) Kuala Lumpur, baru-baru ini.

j EPAKARAN dan pengalaman

Apakah bidang penyelidikan dan kepakaran Datuk?

DR. AHMED TASIR: Saya terlibat dalam bidang multi disiplin. Pada awalnya saya terlibat dengan pertanian. selain itu, saya juga terlibat dengan bidang kejuruteraan dan ekonomi.

Kepakaran saya lebih kepada polisi dan strategi pembangunan teknologi dan industri. Apakah keistimewaan atau kelebihan bidang tersebut?
DR. AHMED TASIR: Saya guna kepakaran saya dari dulu hingga sekarang untuk mewujudkan satu polisi yang mana teknologi digunakan untuk pembangunan industri.

Saya bukan saintis yang memakai baju makmal (labcoat) dan bukan pegawai tadbir dan diplomatik (PTD). Saya hanya menggabungkan teknologi-teknologi untuk pembangunan industri.
Saya terlibat dengan ketiga-tiga komponen penting iaitu universiti, korporat dan juga kerajaan. Ini kerana, saya juga pernah terlibat dengan pelbagai jawatan kuasa termasuk di bawah Unit Perancang Ekonomi, Jabatan Perdana Menteri (JPM), dan menjadi penasihat sains di Pejabat Perdana Menteri.

Ketika ini pun saya terlibat dengan pelbagai industri seperti aeroangkasa, bioteknologi dan telekomunikasi. Secara ringkasnya apakah pengalaman yang Datuk boleh kongsi dalam pembangunan bidang sains di negara ini?
DR. AHMED "TASIR: Pengalaman saya dalam bidang sains (macam orang lain juga)., kena mengambil subjek sains, serta belajar aspek teknikal dan lulus peperiksaan.

Di peringkat sarjana, saya masih di da-

estiadtmg

17 Mac
2009

lam bidang sains tulen dan di peringkat doktor falsafah saya menceburi multi disiplin melibatkan perkembangan dan pertumbuhan ekonomi dan pembangunan industri. Saya berpendapat, pembangunan ekonomi perlu berasaskan sains dan teknologi. Saya mengambil Ph.D pada 1990an dan telah menceburi apa yang kita kenali hari ini sebagai ekonomi berasaskan pengetahuan (knowledge economy). Sebagai contoh, setiap pembangunan perlu berasaskan kepada sains dan teknologi. Kalau berasaskan kepada buruh, ada masalah akan berlaku iaitu persaingan dengan negara-negara lain termasuk China dan Vietnam sebagai contoh. Apakah pelaksanaannya sekarang berada pada landasan?
DR. AHMED TASIR: Berlaku sedikit kepincangan kerana meskipun dasarnya dan strategi sudah elok, pelaksanaannya perlu dibaiki. Kita sudah ada infrastruktur, sistem, latihan teknikal yang elok dengan pelbagai institusi seperti universiti dan kolej tetapi berlaku masalah apabila industri tidak berkembang dengan cara yang menjana pekerjaan.

memerlukan pekerjaan mahir ini? Peluang pekerjaan graduan ini akan semakin sempit kerana tidak mungkin mereka mahu diambil bekerja untuk tugasan buruh. Bagaimana pendekatan yang sesuai?
DR. AHMED TASIR: Jika keadaan terus berlaku, dimanakan gra-

Kebanyakannya mahu mengurangkan risiko, tidak mahu mengutamakan teknologi dan nilai pelaburan rendah. Oleh itu, mereka tidak mementingkan tenaga pakar dan hanya mengimport pekerja tidak mahir untuk melaksanakan kerja-kerja buruh. Oleh itu, apa jadi dengan graduan kita yang

duan ini akan berkhidmat dan bagaimana kepakaran mereka diDR. Ahmad Tasirmenunju1T manfaatkan?. Terdapat di MHC , Kuala Lumpur baru - baru ini. syarikat yang menggunakan teknologi tinggi yang boleh menjana pekerjaan kepada graduan ini tetapi jumApakah lagi halangan yang berlaku? lahnya sedikit sangat. DR. AHMED TASIR: Saya ini menyOleh itu perlu kepada penubuhan syarikat berteknologi tinggi dan usaha entuh sedikit mengenai pendemokrasian pembangunan sains dan teknologi untuk ini sudah pun dirintis oleh kerajaan. Saya industri. Kerap berlaku apabila kepimpimemberi contoh dalam bidang biotenan berubah di peringkat universiti misknologi kerajaan menubuhkan Innobioalnya, maka fokus berubah, Apa yang logics manakala dalam aeroangkasa ada Composite Technology Research Malay- dirancang oleh orang terdahulu akan disia (CTRM) yang membangunkan kom- ubah oleh mereka yang mengambil alih. Oleh itu pembangunan terencat kerana ponen pesawat. Syarikat-syarikat seperti ini mampu menjana pertumbuhan den- kita tidak mempunyai banyak masa dan modal untuk mengubah banyak benda. gan mengembangkan potensi teknologi Adakah kita perlu mengubahnya waldan menjana pekerjaan. hal dalam satu-satu jabatan ada tiga empat kerat orang sahaja? Ini akan membazirkan masa dan wang. Jawatan Satu lagi ialah kecenderungan kita membangunkan sesuatu bidang atau subs Pengerusi Eksekutif, Perbadanan Herbidang yang kita tidak mempunyai kepakaran dan mengambil masa. ba Malaysia (MHC) Sebagai contoh apabila kita mems Pengarah BSN Venture Capital bangunkan teknologi dan institusi atau s Pengarah Innobiologics (M) Sdn Bhd syarikat besar seperti Innobiologics, Fels Pengarah Inno Bio Ventures Sdn Bhd da, CTRM, syarikat-syarikat kecil cuba s Pengerusi Eksekutif Herbal Valley berbincang dengan big boys ini untuk meCorporation nyokong bidang yang mereka telah miliki. s Penasihat Korporat. Nagoya Plastic InTidak perlu kita membuka (beralih) bidustry Sdn Bhd dang lain yang akhirnya tidak membawa s Profesor Adjung, Universiti Tun Huskita ke mana dan hilang daya saing. sein Onn, Batu Pahat Johor

Datuk Dr. Ahmad Tasir Lope Pihie FASc.

Asa]: Perak
Tarikh lahir : 20 Mac 1951

Jawatan yang pernah di sandang

s Presiden merangkap Ketua Pegawai Eksekutif Kumpulan Industri-Kerajaan Bagi Teknologi Tinggi Malaysia (MIGHT)

Apakah pengalaman paling tidak dapat dilupakan atau yang menyeronokkan sepanjang menjadi saintis?
DR. AHMED TAS1 R: Pengalaman yang tidak dapat saya lupakan ialah semasa merangka dan merumuskan blue print in-

Kelayakan akadeniik
s Doktor Falsafah (Ph.D) Polisi Sains dan Teknologi, Universiti Manchester, United Kingdom 1990 s Ijazah Sarjana (Teknologi Benih) Universiti Edinburgh, Scotlnd (UK) 1979 s Ijazah Sarjana Muda Sains Pertanian (Kepujian) Universiti Malaya 1976

Keahlian Dalam Jawatankuasa Utama s Kerjasama Glonal Dalam Inovasi (GCI) s Ahli Jawatankuasa 1 Jj -1, Sariona
Muda Kejuruteraan (Pembuatan), Universiti Teknologi Malaysia (UTM). s Ahli Panel Penasihat Penyelidikan dan Pembangunan (R&D) Universiti Kebanbsaan Mal- 9 (UKM) sia

s Lembaga Penasihat Universiti Antarabangsa Malaysia-Jepun (MJUC)

dustri aeroangkasa kita yang mana banyak negara seperti China dan Jepun mengajak bersama-sama menyertai mereka dalam pembangunan industri berkenan. Begitu juga negara-negara Islam yang tertarik dengan bidang yang kita ingin ceburi itu. Akhirnya kita tetapkan fokus kepada bidang penyenggaraan, pembaikan dan baik pulih (MRO), pembangunan komponen, avionik (sistem pesawat) dan sumber manusia. Keputusan kita jelas, kita tidak bertujuan untuk membangunkan pesawat dan is tepat untuk negara kita. J

menggunakan ul ^' r meramal gem pa buh

ATU kejadian gempa bumi yang dahsyat di Taiwan pada tahun S 2006 telah meragut nyawa dua orang dan mencederakan 42 yang lain akibat tiga buah bangunan runtuh. Bencana ini merisaukan negaranegara yang berjiran dengan Taiwan, khususnya China. Justeru, China menggunakan sistem meramal gempa bumi dengan meramal kelakuan ular selepas gempa bumi yang melanda Taiwan. of kepada gempa bumi. Ular boleh mengesan gempa bumi pada jarak 120 kilometer (km) tiga hingga lima hari sebelum kejadian dengan berkelakuan aneh. Pakar di agensi berkenaan me- ,., Apabila gemp a bumi akan berlaku, mantau ular di ladang ular tempatan ular akan keluar dari sarangnya walaumenggunakan kamera video yang pun sernasa musirn dingin. disambungkan kepada Internet jalur Jika gempa bumi berkenaan belebar selama 24 jam sehari. sar, ular akan menghempaskan diri Pengarahnya Jiang Weisong berkata, ke dinding seperti mahu melepaskan antara semua haiwan, ular amat sensi- diri.
Biro Gempa Bumi Nanning di Guangxi, selatan China membangunkan sistem yang menggunakan kombinasi naluri semulajadi dan teknologi moden.

Bolehkah manusia merentasi masa?

l^lror rr is I

tlO ^^^l "ado o t/' fofn fj a 1? C

V tao It foI

^^ ^^lt t? SIB

4 Tf'IFO
SUDAH tentu ramai yang telah menonton filem `Back to the Future' yang popular pada 1980-an mengenai perjalanan merentasi masa. Walaupun ada kemungkinan is berlaku tetapi akan berkaitan dengan hak kemanusiaan sama seperti masalah pengklonan. Cuba ambil contoh, anda gagal peperiksaan dan kembali ke masa silam lalu menduduki peperiksaan semula. Sudah tentu anda akan berjaya dengan cemerlang dan ini adalah suatu penipuan.

Perkara ini jika dilihat dengan teliti ada kebaikan dan keburukannya. Jika anda membunuh seseorang dan jika berkesempatan ke masa silam tentu saja anda tidak mahu melakukan pembunuhan, ini sudah tentu sesuatu yang baik. Selama ini merentasi masa merupakan tema bagi kebanyakan novel sains fiksyen. Ada di antaranya merupakan fakta sebenar, misalnya merentasi masa. Teori relativiti ahli fizik terkenal Albert Einstein meramalkan seorang pemerhati bergerak relatif dengan Bumi boleh melompat ke masa depan Bumi clan kesannya telah disahkan menggunakan jam atom. Kembali semula ke masa lalu bukanlah sesuatu yang mudah. Teori relativiti tidak dapat dikaitkan dengan kembali ke masa lalu tetapi semua senario memerlukan keadaan yang sangat eksklusi Salah satu cara untuk kembali ke masa lalu adalah menggunakan lubang cacing di angkasa. Saintis secara teori meramalkan terowong berkenaan mungkin wujud. Jika is benar, is mungkin mesin merentasi masa dan boleh pergi bukan ke mana saja tetapi ke masa bila - silam atau akan datang.

esti

m3

19
Mac 2009

Bagaimana haiwan melihat warna?

ANJING, kucing, tikus dan arnab tidak boleh membezakan warna. Haiwan ini biasanya hanya boleh melihat warna kelabu, beberapa warna biru dan kuning. Sebenarnya lembu juga buta warna, haiwan ini tidak menyerang warna merah tetapi kain bergerak yang dipegang oleh matador. Tetapi ada juga haiwan yang mempunyai penglihatan yang baik seperti monyet, tupai, burung, serangga dan ikan. Haiwan ini boleh melihat pelbagai jenis warna walaupun tidak sebaik manusia. Saintis berkata penglihatan yang baik dapat membantu haiwan mencari makanan di tanah atau di air. Haiwan di daratan boleh membantu membezakan antara buahan ranum atau masih muda. Warna juga boleh menjadikan haiwan lebih tertarik antara satu sama lain semasa musim mengawan. Keupayaan membezakan warna membantu haiwan mengenalpasti mangsa.

Mengapa bas sekolah

bP

0)

eo^)
C) 0

DI negara ini hampir semua bas sekolah berwarna kuning pinang masak. Biasanya manusia lebih cepat tertarik kepada warna-warna terang seperti kuning atau warna yang sekelu-

arga dengannya. Pada satu-satu masa walaupun, anda melihat kehadapan, anda boleh melihat objek kuning di sebelah - lebih cepat berbanding warna merah.

BAS SEKOLAH

Saintis menggambarkan perkara berkenaan sebagai penglihatan periferal lateral mengesan warna kuning 1.24 kali lebih cepat berbanding warna merah. Kebanyakan saintis menyatakan warna seperti kuning atau hijau pucuk pisang lebih senang dilihat dalam cahaya samar berbanding warna merah. Semasa kabus atau jerebu, pemandu masih boleh melihat kereta berwarna kuning berbanding dengan kenderaan lain. Bukan saja bas sekolah tetapi banyak kenderaan berat berwarna kuning bagi memudahkan pengguna mengelaknya dengan cepat.

esfiaafmg

C 4

l7i

r is r4VP f n7r ,'. r

pn

hilij Apr ,afi pp uVp . 1}p_;my

pa o_ rr, l.

.1.
e WSWr . ee_innaudn f ^4 nnr ipp pp^n .tai gk a pi pnp ^(

Nape l i p i p k E l p (d Ins hbO rel }'[ inel npt~ppm p ripGi in'nY n

6 Dial .t it ^r
a... .ioPp F

mpasp^p 1! ^nv_,i^p o pant -fir,,{ acl a rani .p;; ^r ?E or^io^_ r Poor ilnawk,'jen a

t le .r..;tlap nnu, 'I^e7 ^r^ n_ -5i p nan inp . hil

Mina,; l'pouim ' pin;>, ^: iiiaf<<,

SEBUT sahaja ikan, kita pastinya membayangkan kumpulan haiwan tersebut hidup di dalam air sama ada air masin, payau atau air tawar dan bernafas melalui insang.

la sebenarnya tergolong sebagai benda hidup yang mempunyai tulang belakang, bersisik, berlendir, menggunakan sirip untuk bergerak, berdarah sejuk dan membiak secara bertelur. Secara keseluruhannya, terdapat lebih 27,000 spesies ikan di seluruh dunia yang is boleh dibahagikan kepada tiga kat-

I egori utama.
Kategori tersebut adalah ikan yang bertulang keras, bertulang rawan dan juga ikan yang tidak mempunyai rahang. Selain dijadikan hidangan lazat untuk membuka selera, terdapat juga beberapa species ikan yang cantik boleh dibela sebagai perhiasan.

Kelajuan cahaya boleh diperlahankan

SEJAK sekian lama teori fizik diperkenalkan, is menyatakan bahawa cahaya bergerak secara malar pada kelajuan 300,000 kilometer sesaat dalam keadaan vakum. Kelebihan tersebut telah menjadikannya sangat relevan untuk digunakan dalam bidang komunikasi terutama komunikasi tanpa wayar. Ketika di sekolah, kita pernah mempelajari tentang pembiasan cahaya oleh alat yang dinamakan prisma bagi menghasilkan beberapa spektrum cahaya. Sebenarnya, fenomena tersebut berlaku adalah kerana kelajuan cahaya telah diperlahankan menerusi satu nisbah yang dikenali sebagai indeks pembiasan bahan. Bagi membolehkan keadaan itu berlaku, pengantara yang digunakan mestilah lebih tumpat daripada cahaya seperti air dan juga kaca.

21

Keunikan anggota badan zirafah

ZIRAFAH atau nama saintifiknya Gi- ratnya.

Fungsi kesihatan pada bawang merah

MUNGKIN kita tidak pernah mengetahui bahawa bawang merah yang ser4 ing digunakan sebagai bahan mentah masakan sebenarnya mempunyai khaslat yang sangat banyak untuk tujuan kesihatan manusia.

raffa eamelopardalis merupakan species haiwan darat yang paling tinggi dengan ketinggian maksimum mencapai sehingga 5.5 meter dengan begat 900 kilogram (kg) Haiwan mamalia tersebut mempunyai eiri anggota badan jA 0yang unik seperti ener dan ^, lidah yang panjang dahkannya mencapai daun di VrI- % WIF puneak 1 , 074 % %V '6 "0 %' pokok. Selain r ';fir itu, kaki hadapan "^ zirafah ada- .,, lah lebih panJan darippada *. ` kaki belakang1 nya seta mempunyai tapak yang besar untuk menampung be-

memu-

^,-Ox^/

US

Tompok pada bahagian badannya Pula sangat berfungsi terutama kepada anak zirafah sebagai penyamaran untuk mengelakkan daripada diserang oleh haiwan pemangsa Berat jantungnya yang mencecah sehingga 10 kilogram (kg) perlu menghasilkan tekanan darah sehingga sate kali Banda lebih tin--gi daripada tekanan normal bagi memastikan bekalan darah sampai kepada otak.

Antara khasiat tersebut adalah se erti vitamin C, potasium, serat, acid follk, kalsium, zat besi dan jugs protein. Menerusi beberapa penyelidikan yang telah dijalankan, bawang merah juga dikatakan mampu mengurangkan risiko kanser, penyakit jantung, kencingg manis dan juga sebagai agen anti bakteria. Kerap memakan bawang merah akan meningkat kandungan phenolic dalam badan untuk tujuan menghindar dan membunuh set kanser. Apa yang paling menarik, pengambilannya juga dapat membantu otak berfungsi dengan balk dan seterusnya menguranggkan risiko penyakit nyanyuk atau Alzheimer.

22
Mac 2009

science facts

oint of water
Compiled by KHAIRUNNISA SULAIMAN

EMPERATURE is a physical

quantity which gives us an idea of how hot or cold an object is. The temperature of an object depends on how fast the atoms and molecules which make up the object can shake, or oscillate. As an object is cooled, the oscillations of its atoms and molecules slow down. For example, as water cools, the slowing oscillations of the molecules allow the water to freeze into ice. The temperature which corresponds to this point is called freezing point of water. Note that the oscillations never come to a complete stop, even at absolute zero. There are three temperature scales. Most people are familiar with either the Fahrenheit or the Celsius scales, with temperatures measured in degrees Fahrenheit (F) or degrees Celsius (C) respectively. On the Fahrenheit scale, water freezes at a temperature of 32 Fahrenheit and boils at 212 Fahrenheit. Absolute zero on this scale is not at 0 Fahrenheit, but rather at -459 Fahrenheit. The Celsius scale sets the freezing point of water at 0 Celsius and the boiling point at 100 Celsius. On the Celsius scale, absolute zero corresponds to a temperature of -273 Celsius.

IN industry, the development and application of standards make it possible to manufacture a large volume of interchangeable parts. Standardization may focus on engineering standards, such as properties of materials, fits tolerances, and drafting practices' or on product standards, which detail the attributes of manufactured items and are embodied in formulas descriptions, drawings or models. Adoption of standards makes it easier for firms to communicate with their suppliers. Standards are also used within industries to prevent conflict and duplication of effort. Governmental departments, trade associations, and technical associations help to set standards within industries.

esfiaotmg

23 Mac
2009

What is measurement

for weight?
THE gravitational weight of a body is the force with which the Earth attracts the body. This force is proportional to the body's mass and depends on the location. The distance from the surface to the centre of the Earth decreases at higher latitudes and because the centrifugal force of the Earth's rotation is greatest at the Equator this causes the observed weight of a body to be smallest at the Equator and largest at the poles. The difference is sizable, about 1.5 part in 300. At a given location, the weight of a body is highest at the surface of the Earth. Weight is measured by several procedures.

NyNff^2 009

ACCREDITA-'

TION is a process in which certification of competency, authority, or credibility is presented. Organizations that issue credentials or certify third parties against on official standards are themselves formally accredited by accreditation bodies; hence they are sometimes known as "accredited certifica-

tion bodies". The accreditation certification process ensures that their certification practices are acceptable, typically meaning that they are competent to test and certify third parties, behave ethically, and employ suitable quality assurance. One example of accreditation is the accreditation of testing laboratories and certification specialists that are permitted

to issue official certificates of compliance with established standards, such as physical, chemical, forensic, quality, and security standards. Accreditation processes are used in a wide variety of fields such as investment, public relations, accredited registrar, diplomatic accreditation, e-mail sender accreditation, professional certification, healthcare and education.

estiaotmg

00

Proses pembuatan

jenis bahan pencuci yang digunakan sama ada untuk membersihkan diri atau barangan lain seperti pakaian dan pinggan mangkuk. Bagi menghasilkan sabun jenis ketul atau lebih dikenali sebagai buku, is akan melibatkan tindakbalas antara sebatian asid lemak dengan bahan beralkali melalui proses yang dikenali sebagai saponifikation. Setelah membentuk ketulan yang kasar, is kemudiannya akan direbus bagi menyingkirkan kandungan air dari sabun. Selepas itu, is akan dipadatkan menjadi ketulan kecil yang dikenali sebagai pallet sebelum dicampurkan dengan pewangi dan bahan lain di dalam mesin penggaul. Akhir sekali, sabun akan dimampatkan di dalam kebuk hampagas bagi menghilangkan gas yang terperangkap sebelum dipotong mengikut saiz yang dikehendaki.

EPERTI semua sedia maklum , sabun merupakan se-

bomn I MI m
ZOO negara merupakan antara lokasi terbaik bagi mendedahkan ahli masyarakat terutama golongan muda dengan kepelbagaian spesies haiwan.
Ditubuhkan pada 14 November 1963, Zoo Negara kini didiami oleh kira-kira 4,000 jenis haiwan dari kategori reptilia, burung, amfibia, mamalia dan juga ikan.

Secara keseluruhannya, taman haiwan tersebut yang meliputi keluasan tanah 110 ekar ditadbir oleh sebuah badan bukan kerajaan iaitu Persatuan Zooligikal Malaysia la terletak di kawasan Ulu Klang, Selangor yang jaraknya dari pusat bandar raya Kuala Lumpur kira-kira lima kilometer sahaja. Apa yang menarik, Zoo Negara menonjolkan konsep terbuka dengan 90 peratus haiwan ditempatkan di kandang terbuka dan luas selain keadaan persekitarannya seakan-akan habitat asal haiwan tersebut.

esfia-atmy

SECARA asasnya, motosikal yang dikategorikan sebagai skuter harus mempunyai ciriciri seperti dibangunkan dengan kerangka boleh langkah, saiz roda tidak melebihi 16 inci serta enjin yang terletak di bahagian bawah penumpang belakang.

GASING merupakan sejenis permainan tradisional masyarakat melayu dahulu di mana melibatkan sejenis alat yang boleh berputar pada paksinya. Secara asasnya, gasing boleh diperbuat daripada pelbagai jenis kayu seperti kayu kemuning, merbau, rambai dan kundang selain talinya diperbuat daripada kulit kayu bebaru. Antara jenis gasing yang terkenal adalah seperti gasing pangkah, gasing leper, gasing piring, gasing kelamar dan juga gasing bergelen. Kaedah permainan gasing adalah berbeza mengikut bentuk, saiz dan sifat alat tersebut. Antara kemahiran yang perlu ada pada seorang pemain gasing adalah seperti memusing, memangkah, menegak, mengangkat dan membela uri gasing.

Kebiasaannya, skuter dilengkapi sama ada enjin dua lejang atau empat lejang merangkumi saiz dari 50cc hingga 500cc dengan transmisi automatik. Melihat kepada sejarahnya, skuter mula dicipta pada tahun 1894 oleh Hildebrand & Wolfmuller menerusi kenderaan beroda dua pertama dengan kerangka boleh langkah dan enjin silinder yang terletak di bawah kerangka. Kini, dengan teknologi yang lebih maju, hampir semua skuter dilengkapi dengan penghidup enjin elektrik. Untuk skuter lebih mewah, is turut didatangkan dengan pelbagai ciri tambahan seperti sistem penggera, pemain radio dan cakera padat serta sistem brek cegah kunci.

Mercedes peneraju kenderaan enjin petrol

TERLIBAT dalam menghasilkan produk automotif seperti kereta, bas dan juga lori, pengeluar kenderaan yang berasal dari Jerman, Mercedes-Benz telah diasaskan pada 28 Jun 1926.
la sebenarnya telah dibangunkan hasil daripada gabungan dua syarikat automotif iaitu Benz & Cie serta Daimler Motoren Gesellschaft (DMG).

Kerjasama tersebut telah menjadikan kedua-dua syarikat dianggap sebagai perintis

kepada industri automotif berasaskan petrol menerusi kereta kuda ciptaan Daimler. Dengan kemampuan yang ada, Mercedes-Benz bukan sahaja menghasilkan kereta mewah dan berprestij, malah is turut mengeluarkan kereta untuk tujuan perlumbaan serta kereta mampu milik. Apa yang menarik, selain kenderaan untuk kegunaan di darat, Mercedes-Benz juga membina enjin untuk bot dan juga kapal terbang.

esti'R9tmm

26 saintis Islam
2009

Nasir Khusraw
teroka ilmu secara intelektual , tradisional
O1eh KHAIRUNNISA SULAIMAN

gahan. Beliau merupakan salah seorang cendekiawan tersohor pada abad ke 11 di Iran seiring dengan nama-nama seperti Omar Khayam, Hasan bin Sabbah dan alMua'yyid ash-Shirazi. Nasir Khusraw yang digelar Pintar Tulen dari Timur berasal dari Qubadiyan di Balkan. Nama sebenar personaliti menarik dan luar biasa bagi Sejarah Kesusasteraan Iran adalah Abu Muin'id-Din-i-Khusraw. Beliau menggelarkan dirinya Marwazi Qubaidiyani. Bapanya seorang pemilik tanah kecil di Balkan. Khusraw dilahirkan pada 1003 Masehi semasa pemerintahan Sultan Mahmood Ghaznavi dan mendapat pendidikan bermula seawal usia sehingga 30 tahun. Beliau meneroka semua bidang ilmu secara intelektual dan tradisional.

ASIR Khusraw adalah seorang ahli falsafah, pengembara dan sasterawan semasa zaman perten-

Nasir menggambarkan bandar Kaherah dengan kecemerlangan pentadbiran Iman Khalifah Fatimid dengan kekayaan dan keselamatan. Beliau juga menggambarkan masjid, taman, bangunan dan kawasan luar Bandar cantik dan menawan.

Gambaran yang diberikan mengenai pentadbiran Fatimid amat berharga. Perang saudara
Nasir dikatakan meninggalkan Kaherah semasa zaman kemelesetan akibat perang saudara yang berterusan. Beliau mendapati perkara yang sama berlaku semasa mengembara ke beberapa negara Islam lain. Semasa Nasir melawat Kaherah, beliau ke mahkamah Khalifah Fatimid. Di sana beliau menemui Khawaji alMuayyid Fiddin al-Shirazi dan berbincang mengenai Kitab Suci Al-Quran dan rahsia syariah. Kebanyakan masyarakat Iran adalah sasterawan tetapi karya Nasir lebih ke arah moral, falsafah dan agama. Antara karya agungnya adalah buku falsafah Diwan yang dihasilkan semasa di dalam tahanan. Karya lain Nasir adalah SafarNama yang menceritakan mengenai jemaah ke Mekah yang mempunyai pelbagai maklumat. Beliau juga memberikan perhatian khusus kepada tanah, kemudahan pengairan, industri dan bazaar. Selain itu beliau juga menghasilkan berpuluh-puluh karya termasuk Jami alHikmatain yang menulis mengenai teologi dan fisiologi. Karya lain seperti Khwanal Ikhwan., Shish-Fasi, Gushaish wa-Rihaish, Bustanul-uqul, Daliui-Mutahhareen. Terdapat kontroversi mengenai kematiannya. Ada yang mengatakan beliau meninggal pada usia 140 tahun. Tetapi kajian sejarah moden berpendapat beliau meninggal pada usia 87 hingga 100 tahun, Nasir meninggal di Yamgan dan dikebumikan di sana dan dijaga oleh masyarakat Badakhshan. Sebagai seorang yang bijaksana, sumbangannya terhadap dunia Islam masih dikenang sehingga kini.

Pada usia 40 tahun, Nasir menunaikan fardu haji ke tanah suci Mekah.

Pakar

kitab

Khusraw menghafaz kitab suci alQuran dan menjadi pakar mengkaji kitab suci berkenaan. Selain kesusasteraan Islam, beliau juga mengkaji Kitab Perjanjian Lama dan Baru serta buku-buku berkaitan agama lain. Beliau juga mengkaji al-Magisty of Ptolemy, geometry Euclid, al-kimia, fizik, logik, muzik, matematik, perubatan, astronomi dan astrologi.
Amat meminati kesusasteraan dan tahu berbahasa Hebrew, Sanskrit selain Arab, Parsi, Turki dan Greek.

Selepas itu beliau meletakkan jawatan dalam kerajaan dan memulakan pengembaraan bersama-sama adiknya Abu Saeed dan pembantunya. Mereka mengembara dari Shaburqan ke Merv kemudian ke Nishapur, Qumis, Demghan ke Samnan.
Di sana beliau menemui Ali Nisai, anak murid Ibnu Sina dan pensyarah aritmetik, geometri dan perubatan.

Melalui Qazwin beliau tiba di Tabriz pada tahun 1046 Masehi. Kemudian beliau ke Van, Akhiat, Bittis, Arzan, Mayfaraqin, Amid, Aleppo dan Ma'arrtun-Nu'man di mana beliau menemui Abul-ala-af-Ma'arri.
Selepas itu beliau melawat Hama, Tripolis, Beirut, Sidon, Tyre, Acre dan Haif. Menghabiskan sedikit masa di Syria,

Beliau juga mengkaji mengenai falsafah Socrates, Plato, Aristotle dan karyakarya al-Kindi, al-Farabi dan Ibnu Sina. Khusraw pernah berkata, tiada ilmu di dunia ini di mana saya tidak mendapat manfaat daripadanya. Penduduk Lembah Yamgan di mana Nasir menghabiskan sisa hidupnya mendakwa mereka adalah warisnya. Lahir dalam keluarga yang berorientasikan kerajaan, beliau menurut tradisi pada masa itu dan memasuki perkhidmatan kerajaan Ghaznavid dan Sarijuq.

Nasir melawat beberapa makan nabi di sana dan tempat suci seperti Palestin dan Baitulmaqdis. Beliau menunaikan ibadah haji sekali lagi dan sampai di Kaherah pada 1047 Masehi. Kehidupannya di Kaherah sangat sibuk sebagai pentadbiran dalam Khalifah Fatimid dan Imam al-Mustansir yang sedang mencapai zaman kegemilangannya.

dunia saintis ? 7
ac 2009

Henry Kater
bapa sains pengukuran
O1eh LAUPA JUNUS

mungkin menghargai apakah kepentingan ukuran tepat jika tidak kerana perdagangan.
Pada awal tahun kurun 1800-an, ketidaktepatan dan pengukuran yang tidak konsisten antara kerajaan Britain dan negara jajahannya industri menjejaskan eksport import negara terbabit. Cukai import bagi barangan yang sangat berat memberi kesan kepada kedua-dua pihak kerana tanpa penyeragaman, pengukuran dan sukatan panjang dan berat adalah berbeza.

ANUSIA

tidak

nya dalam pengukuran tepat berkaitan piawaian berat dan ukuran

Pada 1814 juga, Kater dipilih sebagai Felo Royal Society of London yang menarik minatnya untuk mereka bentuk

Bagaimanapun, ukuran standard mula digunakan oleh Kapten Henry Kater sebagai pengubahsuaian piawaian sistem Imperial di negara berkenaan. Kater merupakan ahli fizik dan pereka cipta berbangsa Inggeris. Beliau menyertai tentera pada umur 22 tahun dan dihantar ke Madras India Beliau pada mulanya bercadang mengambil jurusan undang-undang tetap terbantut ekoran kematian bapanya pada 1794. Beliau berkhidmat dengan pejabat bapanya di firma guaman dan selepas kematiannya bapanya pada 1794 , dia menyambung pengajian dalam bidang matematik sebelum menyertai kerjaya ketenteraan. Beliau kemudiannya menyertai pasukan tentera dan ditempatkan di Madras, India dan diberi penghormatan membantu Koll. William Lambton dalam kajian trigonometri di Great Trigonometric Survey dan menerbitkan banyak jurnal saintifik mengenainya Oleh kerana masalah kesihatan, beliau kembali ke England dan pada 1808 dilantik sebagai leftenan. Beliau menyertai Kolej Tentera Diraja di Sandhurst dan kemudiannya di lantik sebagai kapten tidak lama kemudian. Pada 1814 beliau bersara dengan separuh gaji dan menyumbangkan bakti dalam bidang penyelidikan selepas itu. Beiau menjadi aktif dalam persatuan dan terlibat dalam aktiviti-aktiviti sains khusus-

standard pengukuran dan berat. Beliau bekerjasama dengan Sir Joseph Banks dan Thomas Young untuk menjalankan eksperimen menggunakan pengukuran dan berat dan juga kaedah yang sesuai supaya is dilakukan dengan tepat. Kater dilantik sebagai Pesuruhjaya bersama Joseph Banks, Thomas Young dan beberapa orang lagi apabila Suruhanjaya Diraja berkaitan sukatan dan ditubuhkan pada awal kurun ke-19. Antara usahanya ialah menjalankan eksperimen menggunakan mikroskop untuk membandingkan ukuran panjang objek dan membuat kesimpulan bahawa dia mampu menyukat sehingga ke 10,000 inci .
Suruhanjaya tersebut berjaya menghasilkan satu laporan yang membawa kepada Akta Penyukatan dan Berat pada 1824 yang memperkenalkan Piawaian Standards. Pada 1824 Britain menetapkan pengukuran standardnya kepada tiga terminologi utama iaitu yard, paun, dan gelen.

Loyang yang mengikut piawai telah digunakan untuk tujuan itu dan replikanya diedarkan kepada negara-negara jajahan Disinilah Kater bekerjasama rapat dengan pembuat instrumen atau peralatan saintifik di sekitar London untuk menghasilkan salinan dan standard baru ukuran Imperial yang beliau kenal pasti. Selain itu, beliau turut memberi sumbangan dalam bidang Astronomi, dan jarum kompas. Sumbangan pentingnya dalam ilmu sains ialah perbandingan merit antara Cassegrainian dan teleskop Gregorian. Bar pengukuran standard itu disumbangkan kepada pusat Observatori Sydney Observatory oleh anaknya pada 1873. Pusat tersebut banyak membantu kerajaan dalam memastikan masa dan pengukuran di negara itu tepat.

28
Mac 2009

kerjaya

pelua1g ke rjaya

jututera mekanika
boleh terlibat secara langsung dalam bidang kajian dan penyelidikan di institusi pengajian tinggi (IPT). Bagi mendedahkan golongan pelajar dengan pengetahuan tersebut, banyak program pengajian kejuruteraan mekanikal ditawarkan di IPT awam dan juga swasta.
Antaranya adalah seperti Universiti Teknologi Mara (UiTM), Universiti Teknologi Malaysia (UTM), Universiti Malaya (UM) dan juga Universiti Multimedia (MMU).

Oleh NAZRUL AZIM SHARUDDIN

Syarat Kemasukan Am Diploma

Matrikulasi STPM

( EMUDAHAN teknologi canggih pada mesin, jentera dan kenderaan yang diaplikasikan dalam pelbagai industri telah menyumbang banyak kebaikan dan manfaat kepada pengguna. Dengan adanya bantuan peralatan itu, sesuatu tugasan akan menjadi lebih mudah dan cepat di samping meningkatkan kualiti penghasilan produk serta perkhidmatan. Namun, di sebalik kelebihan itu, sebenarnya terdapat individu yang bertanggungjawab mencipta dan menyelenggara peralatan berkenaan agar is dapat berfungsi dengan sempurna. Individu yang dimaksudkan adalah jurutera mekanikal iaitu mereka yang banyak mengaplikasikan konsep-konsep seperti mekanik, kinetik, termodinamik serta tenaga dalam tugasan harian mereka. Melihat kepada skop yang lebih luas, penglibatan dalam bidang kejuruteraan mekanikal ini memerlukan pengamalnya memahami prinsip dan konsep asas fizik secara menyeluruh bagi membantu mereka mencipta, menganalisis serta menyelenggara sesebuah alat. Pengetahuan tersebut kemudiannya akan diimplementasikan pada peralatan seperti kereta dan pesawat, sistem pemanasan dan penyejukan, penyelenggaraan bangunan dan jambatan serta jentera dan kelengkapan industri. Bidang tersebut juga dikategorikan sebagai disiplin kejuruteraan yang luas kerana is berkait rapat dengan pelbagai peralatan bermula dari jentera mekanikal mikro sehinggalah ke turbin jana kuasa yang kompleks. Lapangan lain yang mempunyai kaitan rapat dengan bidang berkenaan adalah seperti tenaga solar, mekanik bendalir, sains material, kajian besi dan logam, pembuatan serta pembakaran. Dari segi kerjaya pula, graduan bidang tersebut mempunyai peluang yang luas untuk ditawarkan dalam tugas teknikal, kejuruteraan, pengurusan projek, kawalan kualiti, pemasaran dan juga perniagaan. Bagi individu yang mempunyai pemikiran yang kritis, mereka mungkin

Syarat Am Universiti
1. Lulus Sijil (SPM) Pelajaran Malaysia

2. Kredit untuk Bahasa Malaysia

Secara asasnya, kewujudan kursus berkenaan adalah bertujuan untuk membantu meningkatkan keupayaan individu dalam teknologi termaju di industri penghasilan dan pembuatan. la juga secara tidak langsung dapat memenuhi permintaan terhadap tenaga kerja dalam sektor berkaitan bagi meningkatkan produktiviti ekonomi. Tumpuan utama penyedaaan kursus tersebut adalah untuk mendedahkan para pelajar dengan pengetahuan dan kemahiran mereka bentuk dan menganalisis sistem teknologi sedia ada. Menerusinya, pelajar juga akan dilengkapkan dengan pengetahuan mengenalpasti dan menyelesaikan masalah secara sistematik, kreatif dan kritis mengikut formula tertentu. Antara subjek komprehensif yang akan diketengahkan adalah seperti pembuatan teknologi, mekanik material, elemen mekanikal, pembangunan produk, pemproses mikro serta makmal elektronik. Sebagai seorang jurutera yang baik, teknik komunikasi juga perlu dititik beratkan terutama melibatkan hubungan dengan komuniti. Justeru, disiplin dan tanggungjawab turut diterapkan dalam diri para pelajar agar mereka memahami kehendak sosial dan persekitaran. Selain itu, mereka turut diterapkan dengan kebolehan mengurus dan mengetuai sesuatu projek selain menjalankannya secara berpasukan. Dengan semua pendedahan tersebut, graduan dalam bidang kejuruteraan mekanikal pastinya mampu membawa pelbagai kemajuan dan perubahan untuk manfaat semua pihak.

3. Memiliki Diploma atau pencapaian setaraf yang diiktiraf Kerajaan Malaysia dan Majlis Senat Universiti.
4. Lulus Sijil Tinggi Pelajaran Malaysia (STPM) dengan sekurangkurangnya gred C (NGMP 2.00) dalam Pengajian Am dan Gred C (NGMP 2.00) dalam mana-mana dua subjek. 5. Lulus peperiksaan Matrikulasi sekurang-kurangnya CGPA 2.0 6. Telah mengambil Malaysian University English Test (MUET) dengan pencapaian sekurang-kurangnya Band 1.

Syarat khas program Calon-calon perlu memiliki sekurang-kurangnya Diploma Sains

Diploma Kejuruteraan

Diploma Sains Kuantiti dan Geomatik

Perjalanan program
Pelajar akan didedahkan dengan kerja-kerja di dalam makmal dan studio selain tugasan berpssukan penyelesaian masalah. Kuliah, tutorial dan seminar turut akan diberikan sebagai melengkapkan pengetahuan pelajar secara menyeluruh.

O1eh MOHD. KHUZAIRI ISMAIL

ALAM memastikan produk clan perkhidmatan mampu bersaing di peringkat tempatan dan global, aspek standard dan piawaian menjadi kriteria utama yang perlu diberi perhatian. Pelaksanaan kedua-dua elemen ini pada akhirnya bermaksud untuk menghasilkan produk dan perkhidmatan dijamin dari sudut mutu dan kualiti. Standard atau piawaian memainkan peranan penting dalam memastikan kualiti dan keseragaman produk dapat dicapai dengan menepati aspek keselamatan dan alam sekitar. la juga membantu mengembangkan sektor perindustrian serta lebih utama melindungi hak-hak pengguna. Bagi negara pula, pelaksanaan kedua-dua elemen ini meningkatkan perdagangan domestik dan antarabangsa sekali gus menjadi penanda aras utama kepada pertumbuhan ekonomi. Justeru kerana kepentingan itu juga, elemen standard dan piawaian diimplimentasikan dalam hampir keseluruhan sektor awam dan swasta di negara ini.
Di Malaysia, kedua-dua aspek ini dikawal selia oleh dua agensi utama kerajaan iaitu SIRIM Berhad (SIRIM) dan Jabatan Standard Malaysia (JSM) iaitu agensi di bawah Kementerian Sains dan Teknologi.

Perkhidmatan pensijilan, pemeriksaan dan pengujian itu meliputi pelbagai bidang dan dilaksanakan dengan mematuhi standard antarabangsa yang telah diiktiraf. la dilakukan menerusi pengeluaran persijilan ISO (Internatioal Standard Organisation).
SIRIM QAS turut mendapat pentauliahan daripada JSM. Khidmat SIRIM QAS juga meluas ke luar negara seperti Jepun, China,

Thailand, Indonesia dan Vietnam. Dari sudut kualiti pendidikan pula, negara memiliki Agensi
Kelayakan Malaysia (AKM) yang mengawal selia kualiti pengajian di institusi pengajian tinggi awam (IPTA) dan institusi pengajian tinggi swasta (IPTS).

Malah sebagai salah sebuah negara Islam yang progresif juga, Malaysia mencipta sejarah apabila
memperkenalkan Standard Halal Malaysia (MS 1500:2004) yang merupakan standard halal pertama seumpamanya di dunia.

Bagaimanapun, usaha kerajaan memastikan pengguna menikmati produk dan perkhidmatan bermutu tinggi menerusi pelbagai standard dan piawaian yang diperkenalkan tidak akan berhasil sekiranya pengguna masih dengan sikap tidak ambil peduli. Isu cetak rompak dan produk tiruan misalnya, gagal dibendung sepenuhnya kerana kurangnya kesedaran di kalangan pengguna terhadap kepentingan menggunakan produk yang mematuhi standard dan piawaian. Faktor harga yang murah menjadi tarikan utama pengguna meskipun menyedari barangan tersebut boleh dipersoalkan kualitinya. Justeru, sebagai pengguna yang bijak, perkara mengenai standard dan kualiti produk serta perkhidmatan yang digunakan seharusnya diletakkan sebagai keutamaan. la bukan sahaja menjamin keselamatan pengguna, malah turut membantu negara menjadi salah sebuah negara pengeluar produk dan perkhidmatan yang disegani dunia.

JSM yang lebih dikenali sebagai Standards Malaysia bertanggungjawab menyediakan infrastruktur dalam pembangunan standard dari segi polisi.
Sehingga kini, negara mempunyai lebih 4,000 standard Malaysia yang aktif. SIRIM pula bertanggungjawab dari sudut pengurusan berkualiti, piawaian dan standard syarikat sama ada milik tempatan atau multinasional merupakan tanggungjawab. Menerusi anak syarikat milik penuhnya, SIRIM QAS International Sdn. Bhd., SIRIM menjadi agensi utama negara ini

yang mentauliah, menilai dan menguji tahap kualiti sesebuah organisasi.

Standard halal itu diperkenalkan melalui kerjasama Jabatan Kemajuan Islam Malaysia (Jakim) dan JSM. Selain standard dan piawaian domestik, produk dan perkhidmatan tempatan juga perlu mematuhi standard dan piawaian yang ditetapkan oleh negara-negara lain. -+^Hakikatnya, setiap negara mempunyai standard dan piawaian den g kriteria Yan g_.---^._ an tersendiri. Kepatuhan kepada standard dari.;. ;. -piawaian yang pelbagai ini mungkin dini lai mengekang pembangunan sesebuah negara. Namun, is sebenarnya membolehkan negara membangun khususnya mengem bang skop dan fokus produk serta perkhidmatan mereka. Kebiasaannya, standard dan piawaian antarabangsa mengandungi input, teknologi yang amat tinggi. Justeru, is turut mendorong negara membangun untuk berusaha mematuhi atau melepasinya sekali gus menghasilkan produk dan perkhidmatan yang juga bermutu tinggi.

--

rlnlnI^I
of

ESTI VOCABLE
FEB

Ahmad Haziq Hanis Bin Zaihan Kuaters JMTI, 59, Lorong PBM 15, Tmn. Perindustrian Bkt. Minyak, Simpang Ampat, 14100 P.Pinang. Nur Raihana Binti Bundawan 110, PT Daun Laut, 86400, Parit Raja, Batu Pahat, Johor. Ahmad Zubair Bin Abdul Aziz 41, Jin 4/11 E, Seksyen 4 Tambahan, 43650 Badar Baru Bangi, Selangor Nurul Afiqah Binti Lotfi Nor 83, Jalan Sepah Puteri, 5/20, Damansara Emas, Kota Damansara, 47810 Petaling Jaya. Fatin Norliyana Binti Mohd Azmi 51, Taman Satria, KM7, Jalan Langgar, 065000, Alor Setar, Kedah Darul Aman.
1. INTRUCTIONS Listed below are 10 words, 5 words in science and 5 words in mathematics. Please fill in the blanks with the correct letter. Clues for the words are given.

EXAMPLE: SCIENCE Sense of organ which detects sound MATHEMATICS Odd number

E 6 &k R
F Answer

SCIENCE A strong wind.

A C A
M

E M I A N M T L
E

Answers for Esti Vocable Feb. 2009

1.
2. 3. 4. 5. SCIENCE A star suddenly increasing in brightness and then slowly returning to normal. It is an organ we use to think. To spread out wider. The path of an electric current. A tropical evergreen tree always growing in or near water. MATHEMATICS 1. A measure of lenght equal to twelve inches. A diagram consisting of a line or lines drawn to show changes in some quantity. A number which exactly divides into another. To change from one thing into another Likely to happen or be true. Answer NOVA ALIEN 2. A desert animal with one or two humps on its back. 3. 4. 5. Of the sea. A statement that initiates a process. To send a message from a source to a destination. MATHEMATICS 1. Going or being far down or far into. 2. Coins of bank notes used in trading. 3. Of twice the weight, size, etc. 4. A part of section. 5. The angular distance of a point on the Earth from the equator, measured along the meridian through that point.

EXPAND CIRCUIT MANGROVE Answer FOOT GRAPH FACTOR CONVERT PROBABLE

Answer

P N B S
A I

Y E E U

2. 3. 4. 5.

 Open to primary and secondary school students aged 17 or below. V Children of the staff of the Academy of Sciences Malaysia (ASM), Syarikat Permainan (Malaysia) Sdn. Bhd. (SPM) and Utusan Melayu (M) Berhad are not eligible for the competition.  Judges' decision is final.  Entries need to reach us before or on 11 APRIL 2009. V Entries received after the closing date will not be entertained.  Five winners will be chosen each month based on the correct answers.  Each winner will receive a games set from SPM worth RM100.

Name: Home Address:

Age: Birth Certificate/ IC No: Tel: E-mail: Mail your entries to: Akademi Sains Malaysia , 902-4 , Jalan Tun Ismail, 50480 Kuala Lumpur.

estiaotmy

INSTRUCTIONS The sudoku grid consists of eighty-one squares in a nine by nine grid. To solve the sudoku, each square in the grid must contain a number between one and nine , with the following conditions: Each row of nine cells must contain each of the numbers from 1 to 9 once and only once. Each column of nine cells must contain each of the numbers from 1 to 9 once and only once. Each of the nine 3 by 3 boxes of nine cells must contain each of the numbers from 1 to 9 once and only once. If you complete the grid , you've solved the sudoku . Good luck and have fun!

1. Kavina Kamalanathan 48, An SJ 15, Taman Selayang Jaya, 68100 Batu Caves, Selangor. 2. Sem Ambrose Kampung Bunut, Tenom , WDT 147, Sabah. 3. Koh Chia Yong E-21 0 Taman Wira, Mergong 05150 Alor Setar, Kedah.

1 u `) G ) u It
uu
uu
2 6 4 u 3 5

tu
u
*
tt 8 u4 6

4 u
16P 1

1 u

1 u L^E u
) 3

^) u 9

^; u

1177 1 9
uu (( `)

^) uu

e^ u 9

e^

`
u u 7 u e^ u 4 uu

u .;
^)

5 [

1
H

Contest Terms and Conditions

u'

); W

l)

X u u 8i : 71
` =

<

<1 H

 Open to primary and secondary school students aged 17 or below.  Children of the staff of the Academy of Sciences Malaysia (ASM), Syankat Permainan (Malaysia) Sdn. Bhd. (SPM) and Utusan Melayu (M) Berhad are not eligible for the competition.  Judges' decision is final.  Entries need to reach us before or on 11 April 2009.  Entries received after the closing date will not be entertained.

Age: Birth Certificate/ IC No: Tel: E-mail: Mail your entries to: Akademi Sains Malaysia , 902-4 , Jalan Tun Ismail, 50480 Kuala Lumpur.

Prizes
 Three winners will be choosen each month based on the correct answers.  Each winners will receive a special hamper.

32
Mac 2009

1.) Objective Z,) What You Need 3.) To Do and Observe 4.) What's Going On 5.) Parent/Teacher TiPs 6.) Cool Links

breathing
Yeasties
What You Need
Four (4) quart-sized Ziploc bags 4 packets of activated dry yeast sugar 1 teaspoon 1 measuring cup about 6 cups of warm water (about 46C or 115F) large bowl marking pen (permanent ink) thermometer piece of cardboard (or notebook with a stiff back) ruler pen or pencil
Y1

Objective
DEMONSTRATE the interaction of microorganisms and the carbon cycle with yeast, sugar and water, and discover how organisms are dependent on water and energy flow through some

type of food chain.

Z
and help recycle materials. The bags contain various amounts of carbon dioxide because more decomposition took place in the bags with larger amount of sugar; the yeast in the bag marked 0 had no sugar to "eat"' so no carbon dioxide was produced. Scientists are also interested in microorganisms in outer space - does life exist out there? One example is the search for life on Mars. Life forms aren't readily visible on the surface, but scientists look for other kinds of evidence that microorganisms might exist. What kinds of experiments could be designed to identify life? Could this experiment (or part of it) apply?

1. Pour one packet of activated dry yeast into each Ziploc bag. 2. Add 1 teaspoon of sugar to one of the bags and label the bag 1 tsp. 3. Add 1h teaspoon of sugar to another bag and label it as 1/2 tsp.
4. Add 1/4 teaspoon of sugar to the fourth bag and label it as 1/4 tsp.

What's Going On
Many scientists are interested in the effects of natural recycling that takes place in the Earth's biosphere. Recycling biodegradable material often requires the presence of moisture for the microorganisms (creatures responsible for the biological breakdown of trash) to be activated. The yeast in this experiment consists of living organisms that break down (decompose) the substrate (sugar and water) and produce carbon dioxide gas. Although its hard to see a microorganism without a microscope, you can see evidence (the carbon dioxide) of them "eating"' which is how they break down food sources (in this case sugar) that provide energy for their tiny systems

5. Mark 0 on the outside of the last bag and do not add any sugar to it 6. Pour warm water into the large bowl so it is about 2/3 full. Check the temperature of the water with the thermometer. The water should be about 46C (115C). Add hot or cold water to bring the water to this temperature. 7. Use the measuring cup to dip 1/4 cup of warm water from the bowl into each of the bags. Gently squeeze each bag between your fingers to mix the contents thoroughly. Make sure that there are no

dry pockets of yeast or sugar in the bags. 8. Squeeze most of the air out of the bags and seal them. Set the bags in the bowl of warm water in a warm place so it will not cool down rapidly. 9. Wait 30 - 40 minutes. 10.Take the bag marked 0 out of the water, dry it, and place it on a flat table. Put the cardboard or notebook on top of the bag, holding the table level. Use the ruler to measure the distance from the table to the bottom of the cardboard.
11. Record your measurements. 12.Repeat #10 with the remaining bags.

13.Calculate the approximate volume of carbon dioxide in each bag: measure the length of the bag: (a) measure the width of the bag: (b) distance from table to cardboard; (c) a x b x c will give you the volume.in each bag.

Parent/Teacher Tips
Be careful when handling hot water and the thermometer - if the water is too hot, you'll kill the yeast!

33 Mac
2009

Muhammad Adib Zamri Alamat: B4/601, Jln Rompin Pekan, Kg. Sg. Puteri, 26800 Kuala Rompin, Pahang. Sekolah: SK Sg. Puteri, Kuala Lumpur Emel: Umur: 10 tahun Bidang sains yang diminati: Robotik, Reka Cipta dan Angkasa Lepas

Rahifa Ramizi Alamat: 79 Tmn Medan Berjaya, 07000 Langkawi, Kedah. Sekolah : SMK Kelibang
Emel: -

Amirah Mohamad Salim

Alamat: 2091 Sg. Gelugor, Mukim 13, 11700 Sg. Gelugor, P.Pinang. Sekolah : SMK (P) St. George, P.Pinang Emel: -

Umur: 13 tahun Bidang sains yang diminati: Sains Angkasa

Irwan Mustaqim Ahmed Alamat: 13 Perumahan Awam Redang Panjang, Ijok 34510 Batu Kurau, Perak. Sekolah: SK Haji Wan Jaafar Ijok

Emel: Umur: 11 tahun Bidang sains yang diminati : Sains Robotik

Umur: 13 tahun Bidang sains yang diminati : Perubatan

Mohammad Faris Awaludin Alamat: Blok M 0310, Jln Padi Mahsuri, 81200 Pangsapuri Ledang, Bandar Baru Uda, Johor. Sekolah: SK Temenggong Abdul Rahman (1) Johor
Umur: 11 tahun Emel: raptor@yahoo. corn

Bidang sains yang diminati : Robotik N

Nur Athirah Azhar Alamat: Lot 2933, Kampung Gertak

Seratus, 22300 Kuala

Besut, Terengganu Sekolah: SMK Agama Nurul Ittifaq Umur: 17 tahun Emel: Bidang sains yang diminati: Bioteknologi dan Farmasi

Nor Hamizah Jaafar Alamat: 02, Batu 3, Kg. Selabak 3600 Telu Intan, Perak. Sekolah : SMK Seri Kandi
Emel: Umur: 14 tahun Bidang sains yang

Nurasma Ayuni Damian

Alamat: 266, Jln Waja 4/2, Tmn Kangkar Jaya, Bkt Kangkar, 84400, Sg. Mati, Muar, Johor. Sekolah: SMK Pei Hwa, Sg. Mati Umur: 15 tahun Emel: -

Mohammad Nadzir Razi

Alamat: 185, Jln Laman Bakawali C/12, Laman Bakawali, Kota Seriemas, 71800 Nilai, Negeri Sembilan. Sekolah: MRSM Serting Umur: 17 tahun Emel: nadzir_evolution@yahoo.com Bidang sains yang diminati: Sains

Muhammad Zulazizi Mohd Nawi

Alamat: PT 2037, Tmn Villa Makmur, Jln Pdg Golf, Pengkalan Chepa Kemumin, 16100 Kota Bharu, Kelantan. Sekolah: SMK Ugama Maahad Muhammadi Lelaki (MML) Umur: 15 tahun Emel: -

diminati: Usahawan dan Sains Komputer

Bidang sains yang diminati : Forensik dan Kedoktoran

Bidang sains yang diminati: Astronomi dan Sains Perubatan

BORANG PENYERTAAN
Nama: Alamat:
Ietakkan gambar anda disini.

Sekolah: Umur: E-mel: Tarikh:

Bidang sains yang diminati:

Alamatkan borang anda kepada : Akademi Sains Malaysia (ASM), 902 -4, Jalan Tun Ismail, 50480 Kuala Lumpur. Anda juga boleh e-melkan penyertaan anda kepada : estidotmy@akademisains . gou.my

es ti cV tm I

r - I

I I

Set CD kompj5j
Saudara pengarang,

gin men dapatkan

I I I

Buku ilmiah pengalaman angkasawan Malaysia

Saudara pengarang, Saya ingin memiliki cakera padat (CD) atau buu tentang perjalanan dan aktiviti angkasawan kita Dr. Sheikh Mustapha ke angkasa lepas. peruntukan Sejajar dengan yang begitu tinggi, seharusnya pengalaman beliau dapat diterjemahkan ke bentuk catatan (buku) sebagai sebuah baha ilmi rujukan kepada rakyat Malaysia.n Buku beliau yang telah berada di pasaran hanyalah au Berta kil k bel tribute untuk sah keluarga. Sehingga kini saya masih tertanya tanya sama ada ianya telah diterbitkan ataupun masih tidak ada di pasaran. Walaupun beliau sering memberi ceramah ke sekolah-sekolah, namun bukan s ern u. sekolah dapat menjemp v Sekian. Terima ka sih. rozila@mp o b buPengarang Difahamkan ku yang dituhs sendiri mengenai pengalaman Angkasawan Negara itu akan diterbitkan. Cuma saudari perlu bersabar.

Saya meru Seperti kad keahlian atau sebabaam estidotm pakan peminat majalah ya. tuan, seb Iur iris aengetahuan pihak Sekian terima rn kasih. saya telah A CD k Saya in mpilasi bag' tahun 2002 2007. &Al upHida saya rngin tahu ka agalmana cara untuk MuarJoh or yahlamll 2008 sahaia. CD kOmPilasi bagi Saya juga ingin bertan seorang ahli hakan untuk mentr sedan g nengu auntuk K ami g ya sebagai shim pun 2008 seora ' keahlian ba be , adakah bukti t Semua keluaran sal Pilasi ghi ahli rakan esti ah tmy b orang pesanan pun 2008 da telah kan. dikeluar-

0
I I I

Sains sukan
Saudara pengarang Saya ingin mencadangkan supaya estidotmy menerbitkan ruangan atau keluaran tentang sains sukan. Pengarang boleti memberi penerangan dengan lebih lanjut tentang bagaimana para atlet negara menjalankan sesi latihan mereka dan seterusnya melibatkan aktiviti sukan tersebut dengan sains. Ini sudah semestinya boleti menarik minat pembaca yang meminati sains dalarn sukan seperti saya. Priscilla Balakrishnan Perak. Pengarang, Kami mengtuapkan terima kasih atas cadangan saudari dan mohon dapat mengesyorkan kepada rakan-rakan lain supaya mem. baca estidotzny Tema sains sukan telah pernah disiarkan sebelum ini seperti yang ditunjukkan oleh kulti majalah tersebut Bagaimanapun kami bersedia menimbang sekiranya ada keperluan dan rarnai pihak dapat memberi idea pengisiannya.

Hantarkan sebarang pendapat atau teguran sama ada melalui surat kepada Akademi Sains Malaysia (ASM), 902-4, Jalan Tun Ismail, 50480 Kuala Lumpur ataupun menerusi e-mel:

estiuotmg

poster

Dennis

Gabor
Study in Electric Transmission

was a Hungarian electrical engineer and inventor, most notable for inventing holography, for which he later received the Nobel Prize in Physics. He studied at the Technical University of Budapest from 1918 and also Charlottenburg Technical University in Berlin. At the start of his career, he analyzed the properties of high voltage electric transmission lines by using cathode-beam oscillographs, which led to his interest in electron optics.
Studying the fundamental processes of the oscillograph, Gabor was led to other electron-beam

ENNIS Gabor, born on 5 June 1900

devices such as electron microscopes and TV tubes. He eventually wrote his Ph.D. thesis concerning the cathode ray tube in 1927, and worked on plasma lamps.
l;, v l I V V ll 1 1 t/^

<.' ''

MEMBUDAYAKAN SAINS & TEKNOLOGI KE ARAH MASYARAKAT BERILMU

trod r}

Pen^er^bi^t^ani Terk^i`n o'

BAGI mereka yang mencintai dunia ilmu sains, teknologi dan inovasi, inilah masanya untuk memiliki tiga buah buku yang amat berguna sebagai sumber pengetahuan dan rujukan dalam bidang tersebut. Pada harga yang berpatutan, harganya tidak mungkin dapat menandingi isi kandungan buku-buku berkenaan yang menghimpunkan khazanah ilmu sains.
Budaya Kreativiti: Pameran Seratus Tahun Hadiah Nobel Ulf Larsson (Editor) (2004) ISBN 983-9445-09-X Harga: RM 50.00 Kecemerlangan Sains Dalam Tamadun Islam: Sains Islam Mendahului Zaman Scientific Excellence in Islamic Civilization: Islamic Science Ahead of its Time Fuat Sezgin (2006) ISBN 983-9445-16-2 Harga: RM 40.00 Pengembaraan Merentasi Masa: Satu Perjalanan he Arah Hadiah Nobel Ahmed Zewail (2007) ISBN 978-983 -9445-20-6 Harga: RM 40.00

Budaya Kreativiti : Menceritakan bagaimana pemenang Hadiah Nobel memupuk kreativiti yang membawa kepada penciptaan dan inovasi seterusnya mengangkat ketinggian ilmu kepada nilai ekonomi.

Kecemerlangan Sains dalam Tamadun Islam: Sains Islam Mendahului Zaman merupakan himpunan ciptaan saintis Islam dahulu yang mempelopori banyak inovasi pada hari ini. Buku merupakan katalog bahan panduan yang dipamerkan di Pameran Kegemilangan Sains dalam Tamadun Islam yang diadakan di negara ini.

Pengembaraan Merentasi Masa: Satu Perjalanan ke Arah Hadiah Nobel merupakan biografi seorang cendekiawan sains Islam kini Prof Dr. Ahmed Zewail yang menerima Hadiah Nobel dalam bidang kimia pada 1999. Buku ini wajar dimiliki untuk generasi muda yang bercita-cita untuk mengikutjejak langkah penulisnya.

papatKan Set!

200$ kompilasi estidotmv

ball WIWIR 35 p%aa tai-"~ aran pus)

(w asukaay

Hantarkan borang inl berserta cek/MO/PO kepada: AKADEMI USAI _Ms i Nama: Alamat: Telefon: Sekolah/Organisasi: Akademi Sains Malaysia (ASM) 902-4, Jalan Tun Ismail 50480 Kuala Lumpur. Tel: 03-2694 9898 Fax: 03-2694 5858 Umur:

estil
Buku Budaya Kreativiti Kecemerlangan Sains dalam Tamadun Islam Pengembaraan Merentasi Mesa Bayaran pos per buku: RM8 Set CD Kompilasi esti?,',i `m 2002-2008 Jumlah
4' Nota : Sila tulis `Pesanan Buku' pada sampul surat

I I

Kuantlti

Harga (RM)

u Money order u Bank draf u Cek-cek hendaklah dipalang dan dibayar atas nama 'Akademi Sains Malaysia' u Postal order