Anda di halaman 1dari 75

1

2


Drcvcs Conios III
Voliairc (1694-1778}

Ediao
Fidcndo Casiigai Morcs

Vcrsao ara cDool
cDoolsDrasil.con

Fonic Digiial
www.jaIr.org
Todas as olras sao dc accsso graiuiio. Esiudci scnrc or conia
do Esiado, ou nclIor, da Socicdadc quc aga inosios; icnIo a
olrigaao dc rciriluir ao ncnos una goia do quc cla nc
roorcionou."
Nclson JaIr Carcia (1947-2002}

Vcrsao ara cDool
cDoolsDrasil.con

Coylcfi
Fidcndo Casiigai Morcs
3


NDICE

APFESENTAO 5
Ncson JuI Gucu
DIOCFAFIA DO AUTOF 7

DFEVES CONTOS III
O DFANCO E O PFETO 10
JEANNOT E COLIN 33
POT-POUFFI 48
4

BREVES
CONTOS III

VOLTAIRE
5

APRESENTAO
Ncson JuI Gucu

Arcscnianos ircs dcnirc os nais conIccidos
conios dc Voliairc. Sao icios criicos nas nao
iao irnicos c sarcasiicos cono os dc ouiras
olras. A rcocuaao naior arccc fiar-sc no
csiilo, na analisc dc coniradics filosoficas c na
rcgaao noral.
En O Dranco c o Prcio" Voliairc nao sc
nosira iao criico cn rclaao s idcias c
insiiiuics. O conio valc clo csiilo, quc lcnlra
o ronancc oricnial. No conicudo, a discussao
rincial sc rcfcrc s difcrcnas c siniliiudcs
cnirc o sonIo c a rcalidadc.
Jcannoi c Colin" c ncnos un conio criico
quc noral. A Iisioria cnvolvc dois anigos quc sc
scaran aos o cnriquccincnio rccniino dc
Jcannoi, quc a ariir dc cniao dcsrcza o aniigo
conanIciro. Mas a foriuna sc csvai
raidancnic. Colin acciia iornar aniiga
anizadc, conrccndcndo quc a fclicidadc csia no
iralalIo c na gcncrosidadc.
Poi-ourri" nosira o Voliairc agrcssivancnic
criico. Aiaca varias rcligics c culiuras, os
6
filosofos, a ganancia c a cscculaao, a vaidadc c
o cgosno.
7

BIOGRAFIA DO AUTOR



FFANOIS-MAFIE AFOUET, filIo dc un
noiario do CIaiclci, nasccu cn Paris, cn 21 dc
novcnlro dc 1694. Dcois dc un curso lrilIanic
nun colcgio dc jcsuias, rcicndcndo dcdicar-sc
nagisiraiura, s-sc ao scrvio dc un
rocurador. Mais iardc, airocinado cla
socicdadc do Tcnlo c cn ariicular or
CIaulicu c clo narqucs dc la Farc, ullicou
scus rinciros vcrsos. En 1717, acusado dc scr o
auior dc un anflcio oliico, foi rcso c
cncarccrado na DasiilIa, dc ondc saiu scis ncscs
dcois, con a Hcnriadc quasc icrninada c con o
csloo do OEdic. Foi or cssa ocasiao quc clc
rcsolvcu adoiar o nonc dc Voliairc. Sua iragcdia
OEdic foi rcrcscniada cn 1719 con grandc
ciio; nos anos scguinics, vicran. Aricnisc
(1720}, Mariannc (1725} c o Indiscrci (1725}.
En 1726, cn conscqucncia dc un incidcnic
con o cavalciro dc FoIan, foi novancnic
8
rccolIido DasiilIa, dc ondc so odc sair sol a
condiao dc dciar a Frana. Foi cniao ara a
Inglaicrra c a sc dcdicou ao csiudo da lngua c
da liicraiura inglcsas. Trcs anos nais iardc,
rcgrcssou c ullicou Druius (1730}, EriIylc
(1732}, Zarc (1732}, La Mori dc Ccsar (1733} c
Adcladc Dugucsclin (1734}. Daian da ncsna
coca suas Lciircs PIilosoIiqucs ou Lciircs
Anglaiscs, quc rovocaran grandc cscandalo c
olrigaran a rcfugiar-sc cn Lorcna, no casiclo dc
Madanc du CIaiclci, cn cuja conanIia vivcu
aic 1749. A sc cnircgou ao csiudo das cicncias c
cscrcvcu os Elcncnis dc lc PIilosoIic dc Ncwion
(1738}, alcn dc Alzirc, L'Enfani Prodiguc,
MaIonci, Mcroc, Discours sur l'Honnc, cic.
En 1749, aos a noric dc Madanc du
CIaiclci, voliou a Paris, ja cniao cIcio dc gloria c
conIccido cn ioda a Euroa, c foi ara Dcrlin,
ondc ja csiivcra alguns anos anics cono
dilonaia. Frcdcrico II confcriu-lIc Ionras
ccccionais c dcu-lIc una cnsao dc 20.000
francos, acrcsccndo-lIc assin a foriuna ja
considcravcl. Essa anizadc, orcn, nao durou
nuiio. as inirigas c os ciuncs cn iorno dos
cscriios dc Voliairc olrigaran-no a dciar Dcrlin
cn 1753.
Scn odcr fiar-sc cn aric alguna, csicvc
succssivancnic cn Esiraslurgo, Colnar, Lyon,
Ccnclra, Naniua; cn 1758, adquiriu o donnio
9
dc Fcrncy, na rovncia dc Cc c a assou,
cniao, a rcsidir cn conanIia dc sua solrinIa
Madanc Dcnis. Foi duranic os vinic anos quc
assin vivcu, cIcio dc gloria c dc anigos, quc
rcdigiu Candidc, Hisioirc dc la Fussic sous Picrrc
lc Crand, Hisioirc du Parlcncni dc Paris, cic.,
scn coniar nuncrosas cas icairais.
En 1778, cn sua viagcn a Paris, foi
cniusiasiicancnic rccclido. Morrcu no dia 30 dc
naro dcssc ncsno ano, aos 84 anos dc idadc.
10

O BRANCO E O PRETO

Ccriancnic nao Ia, na rovncia dc
CandaIar, qucn nao conIca a avcniura do
jovcn Fusian. Era filIo unico dc un nirza, iiulo
csic quc corrcsondc a narqucs cnirc nos, ou a
larao cnirc os alcnacs. O nirza scu ai cra
ossuidor dc una lcla foriuna Ioncsiancnic
adquirida. Dcvian casar o jovcn Fusian con
una. dana, ou nirzcsa, da sua caicgoria. As
duas fanlias o dcscjavan ardcnicncnic. Dcvia
clc consiiiuir o consolo dos ais, iornar a sua
csosa fcliz, c o scr con cla.
Mas, or infclicidadc, vira a rinccsa dc
Cacnira na fcira dc Calul, quc c a fcira nais
inorianic do nundo, c inconaravclncnic nais
frcqucniada quc as dc Daora c Asiraca. E cis
agora or quc o rncic dc Cacnira
conarcccra fcira con a sua filIa.
Pcrdcra clc as duas nais raras cas dc scu
icsouro. una cra un diananic do iananIo dc
un olcgar c no qual fora gravada a cfgic dc sua
filIa, con una aric quc os Iindus ossuan
cniao c quc dcois sc crdcu; a ouira cra una
azagaia quc ia or si roria aondc a gcnic o
11
dcscjava, coisa nao nuiio ciraordinaria cnirc
nos, nas quc o cra cn Cacnira.
Un faquir dc Sua Alicza lIc roulara cssas
duas rcciosidadcs c as cnircgara rinccsa.
Cuardai cuidadosancnic csics dois oljcios
dissc-lIc clc. Dclcs dccndc o vosso dcsiino".
Pariiu cniao, c nunca nais o iornaran a vcr. O
duquc dc Cacnira, dcscscrado, c ignorando
quc anlas as coisas sc acIavan cn odcr da
filIa, rcsolvcu ir fcira dc Calul, ara vcr sc
cnirc os ncrcadorcs quc ali acorrian dos quairo
canios do nundo, nao Iavcria algun quc iivcssc
o scu diananic c a sua arna. Lcvava a filIa
consigo cn iodas as viagcns quc fazia. Trazia csia
o diananic lcn cscondido no cinio; quanio
azagaia, quc nao odia oculiar iao lcn,
cnccrrara-a cuidadosancnic cn Cacnira, no
scu grandc cofrc cIincs.
Fusian c cla viran-sc cn Calul; anaran-sc
con ioda a loa-fc da sua idadc c ioda a icrnura
da sua icrra. A rinccsa, cn cnIor dc scu afcio,
lIc dcu o diananic, c Fusian, dcscdida,
roncicu ir vc-la sccrciancnic cn Cacnira.
TinIa o jovcn nirza dois favoriios quc lIc
scrvian dc sccrciarios, cscudciros, nordonos c
criados dc quario. Un cIanava-sc Toazio; cra
lclo, lcn fciio, lranco cono una circassiana,
docil c scrvial cono un arncnio, salio cono un
12
guclro. O ouiro cIanava-sc lano; cra un ncgro
lasianic loniio, nais aiivo, nais indusirioso quc
Toazio, c quc nao acIava nada difcil.
Conunicou-lIcs o scu rojcio dc viagcn. Toazio
rocurou dissuadi-lo con o zclo circunsccio dc
un scrvo quc nao qucria dcsagradar-lIc; fcz-lIc
vcr iudo o quc arriscava. Cono dciar duas
fanlias cn dcscscro? Cono cravar un unIal
no coraao dc scus ais? CIcgou a alalar
Fusian; nas lano o cncorajou c varrcu-lIc
iodos os cscruulos.
Mas faliava-lIc dinIciro ara iao longa
viagcn. O salio Toazio nao faria con quc lIo
cnrcsiasscn; lano o conscguiu. Scn quc o
airao o soulcssc, aodcrou-sc do diananic c
nandou fazcr una iniiaao, quc s no scu
lugar, cncnIando o vcrdadciro a un arncnio,
or alguns nilIarcs dc ruias.
Quando o narqucs sc viu dc ossc das suas
ruias, iudo ficou ronio ara a ariida.
Carrcgaran un clcfanic con a lagagcn;
noniaran a cavalo. Toazio dissc ao ano. Tonci
a lilcrdadc dc fazcr algunas criicas sua
cnrcsa; nas, dcois dc criiicar, cunrc-nc
olcdcccr; cricno-lIc, csiino-o, Ici dc scgui-lo
aic o fin do nundo; nas consulicnos cn
caninIo o oraculo quc fica a duas arasangas
daqui". Fusian conscniiu, O oraculo rcsondcu.
sc forcs ao oricnic, csiaras no ocidcnic. Fusian
13
nao conrccndcu coisa alguna dcssa rcsosia.
Toazio susicniou quc nao augurava nada dc
lon, lano, scnrc conlaccnic, crsuadiu-o
dc quc cla cra lasianic favoravcl.
Havia ainda un ouiro oraculo cn Calul;
foran ianlcn consulia-lo. O oraculo dc Calul
rcsondcu ncsics icrnos. Sc ossuis, nao
ossuiras; sc cs vcnccdor, nao vcnccras; sc cs
Fusian, nao o scras. Essc oraculo afigurou-sc-
lIcs ainda nais ininicligvcl quc o ouiro.
Cuidado! advcriia-lIc Toazio. Nada icna
dizia lano, c csic ninisiro, cono cra dc
rcvcr, iinIa scnrc razao cranic o ano, a
qucn csiinulava a aiao c a cscrana.
Dciando Calul, inicrnaran-sc or una
grandc florcsia; scniaran-sc na rclva ara concr,
soliando os cavalos no asio. Prcaravan-sc ara
dcscarrcgar o clcfanic quc irazia os vvcrcs c o
scrvio, quando crcclcran quc Toazio c lano
nao nais sc acIavan con a cqucna caravana.
CIanan-nos; rcloa a florcsia con os noncs dc
lano c Toazio. Os criados rocuran-nos or
iodas as dirccs c cncIcn a florcsia con os scus
griios; volian scn nada icr visio, scn quc
ningucn lIcs icnIa rcsondido. Acnas
cnconiranos disscran a Fusian un aluirc
quc sc laiia con una aguia c quc lIc arrancava
iodas as cnas." A narraiiva dcssc conlaic
csicaou a curiosidadc dc Fusian; dirigiu-sc a
14
c aic o local; nao avisiou ncn aluirc ncn aguia,
nas viu o scu clcfanic, ainda con a carga, quc
cra assaliado or un grandc rinoccronic. Un
invcsiia con o cIifrc, o ouiro con a ironla. O
rinoccronic, visia dc Fusian, alandonou a
rcsa; rccolIcran o clcfanic, nas nao udcran
cnconirar os cavalos. EsiranIas coisas
aconicccn quando sc viaja cla florcsia!"
cclanava Fusian. Os scrvos csiavan
consicrnados, c o ano cn dcscscro, or Iavcr
crdido ao ncsno icno os scus cavalos, o scu
caro ncgro c o salio Toazio, ao qual iinIa
grandc anizadc, cnlora csic nunca fossc da sua
oiniao.
Consolava-sc na cscrana dc cn lrcvc sc
vcr aos cs da lcla rinccsa dc Cacnira, quando
cnconirou un grandc asno nalIado, a quc un
vigoroso c lruial cannio cncIia dc auladas.
Nada nais lclo, ncn nais raro, ncn nais vcloz
na corrida do quc os asnos dcssa csccic. Aos
golcs do vilao, rcsondia o asno a coiccs caazcs
dc arrancar un carvalIo. O jovcn nirza ionou,
cono dc razao, o ariido do asno, quc cra una
criaiura cncaniadora. O cannio fugiu, dizcndo
ao asno. Tu nc agaras". O asno agradcccu ao
lilcriador na sua linguagcn, aroinou-sc,
dciou-sc acariciar, acariciou. Dcois da rcfciao,
Fusian nonia no asno c cncaninIa-sc ara
Cacnira con os scus criados, quc scgucn, uns
a c, ouiros noniados no clcfanic.
15
Mal sc Iavia clc aconodado no lonlo do
asno, quando csic aninal sc volia na dircao dc
Calul, cn vcz dc scguir o runo dc Cacnira. Por
nais quc o cavalciro iorccssc a rcdca c acriassc
os joclIos, or nais quc o sofrcassc, or nais
quc lIc ncicssc o rclIo c as csoras, o icinoso
aninal corria scnrc dirciio a Calul.
Fusian suava, dclaiia-sc, cascrava-sc,
quando cnconirou un vcndcdor dc canclos quc
lIc dissc. Dasianic vclIaco c csic scu lurro, quc
o lcva aondc o scnIor nao rcicndc ir; nao qucr
iroca-lo or quairo dc ncus canclos, cscolIa?"
Fusian agradcccu Providcncia, or lIc
Iavcr dcarado iao lon ncgocio. Muiio
cnganado csiava Toazio cnsava clc cn nc
dizcr quc a ninIa viagcn nao scria fcliz". Monia
no nclIor canclo, os ircs ouiros o scgucn;
alcana a sua caravana, c vc-sc a caninIo da
fclicidadc.
Mal andara quairo arasangas, quando c
dciido or una iorrcnic rofunda, larga c
inciuosa, quc rolava dc rocIcdos lrancos dc
csuna. As duas nargcns cran Iorrvcis
rccicios, quc iurlavan a visia c gclavan o
sanguc; ncnIun ncio dc airavcssar, ncnIun
ncio dc ionar cla dirciia ou cla csqucrda.
Conco a icncr dissc Fusian quc Toazio
iivcssc razao cn ccnsurar ninIa viagcn, c quc
16
cu icnIa fciio nuiio nal cn ariir; sc ao ncnos
clc csiivcssc aqui, odcria dar-nc alguns lons
consclIos. Sc aqui csiivcssc lano, Iavcria dc
consolar-nc c cnconiraria algun ccdicnic; nas
iudo nc falIa". Scu cnlarao cra auncniado
cla consicrnaao da caravana. a noiic cra scn
csirclas, assaran-na a lancniar-sc. Afinal a
fadiga c o alaiincnio adorncccran o cnanorado
viajanic. Dcscria ao raiar do dia c vc una lcla
onic dc narnorc crguida solrc a iorrcnic, dc
una nargcn ouira.
E foran cclanacs, griios dc csanio c dc
alcgria. Scra ossvcl? Nao scra un sonIo? Quc
rodgio! Quc cncaniancnio! Tcrcnos coragcn dc
assar?" Todo o lando sc unIa dc joclIos,
crguia-sc, dirigia-sc onic, lcijava a icrra,
olIava o ccu, csicndia as naos, avanava o c a
ircncr, voliava, ciasiava-sc; c Fusian
nurnurava. Scn duvida o Ccu nc favorccc;
Toazio nao salia o quc dizia; os oraculos cran
cn ncu favor; lano iinIa razao; nas or quc
nao csia clc aqui?"
Mal a caravana airavcssou a iorrcnic, cis quc
a onic sc alisna nas aguas con icrrvcl fragor.
Tanio nclIor! Tanio nclIor! cclanou
Fusian. Louvado scja Dcus! Elc nao qucr quc
cu volic ara a ninIa icrra, ondc nao assaria dc
sinlcs gcniil-Ioncn; qucr quc cu dcsosc
aqucla a qucn ano. Scrci rncic dc Cacnira;
17
c assin quc, ossuindo a ninIa anada, nao
ossuirci o ncu cqucno narqucsado dc
CandaIar. Scrci Fusian, c nao o scrci, visio quc
vou iornar-nc un grandc rncic. cis a,
clarancnic clicada cn ncu favor, grandc aric
do oraculo, o rcsio sc clicara or si ncsno; Ici
dc scr nuiio fcliz. Mas or quc nao sc acIa
lano conigo? Lancnio-o nuiio nais do quc a
Toazio".
Avanou nais algunas arasangas na naior
alcgria; nas, ao cscurcccr, una cadcia dc
nonianIas nais alruias quc una conira-
cscara c nais alias do quc o scria a iorrc dc
Dalcl, sc a iivcsscn concludo, larrou
inicirancnic a caravana iransida dc ncdo.
Dcus qucr quc crcanos aqui
cclanavan iodos. Elc so afundou a onic
ara nos iirar ioda cscrana dc rcgrcsso; c
crgucu a nonianIa ara nos rivar dc qualqucr
ncio dc scguir avanic. Fusian! o infcliz
narqucs! janais vcrcnos Cacnira, nunca nais
rcgrcssarcnos icrra dc CandaIar". A nais
crucianic dor, o nais csado alaiincnio,
succdian-sc, na alna dc Fusian, inodcrada
alcgria quc scniira, s cscranas con quc sc
cnlriagara. Dcn longc csiava agora dc
inicrrciar as rofccias cn scu favor. Ccus! o
Dcus londoso! Para quc fui crdcr ncu anigo
Toazio?!"
18
Cono ronunciassc iais alavras, soliando
rofundos susiros c dcrranando lagrinas, cn
ncio da coniiiva cn dcscscro, cis quc sc fcndc a
lasc da nonianIa, c un longo iuncl, aluniado
dc ccn nil arcIoics, sc lIcs arcscnia s visias
ofuscadas. E Fusian a cclanar, c sua gcnic a
cair dc joclIos, a ionlar dc csanio, a roclanar
nilagrc! E a dizcr. Fusian c o favoriio dc Vinu,
o lcn-anado dc Drana; scra o scnIor do
nundo". Fusian o acrcdiiava, csiava fora dc si,
crguido acina dc si ncsno. AI! lano, ncu
qucrido lano! Ondc csias, quc nao vcns
icsicnunIar csias naravilIas? Cono ic fui
crdcr? E quando, lcla rinccsa dc Cacnira,
quando iornarci a vcr os icus cncanios?"
Avana, con os scus criados, con o scu
clcfanic, con o scu canclo, or dclaio da
alolada da nonianIa, ao fin da qual cncira cn
un valc csnaliado dc florcs c lordado dc arroios;
c alcn do rado, alancdas a crdcr dc visia; c
alcn das alancdas, un rio, a cujas nargcns sc
crgucn nil casas dc rccrcio, con dcliciosos
jardins. Ouvc, or ioda aric, canios c
insiruncnios; vc gcnic danando; arcssa-sc cn
airavcssar una das onics; indaga ao rinciro
quc lindo as scria aquclc.
Aquclc a qucn sc dirigia rcsondcu-lIc.
Esia c a rovncia dc Cacnira; os Ialiianics
cnircgan-sc agora alcgria c aos folgucdos,
19
cclclrando as nucias da nossa lcla rinccsa,
quc vai casar-sc con o scnIor Darlalu, a qucn o
ai a roncicu; quc Dcus lIcs crciuc a
fclicidadc."
A csias alavras Fusian ionlou dcsfalccido,
c o scnIor dc Cacnira julgou-o sujciio a aiaqucs
cilciicos; nandou lcva-lo ara sua casa, ondc
sc conscrvou or nuiio icno scn scniidos.
Mandou cIanar os dois ncdicos nais Ialcis do
caniao; ionaran o ulso ao docnic quc, icndo-sc
rcfciio un ouco, lanava soluos c rcvirava os
olIos, cclanando dc icnos cn icnos.
Toazio, Toazio, iu iinIas razao!"
Un dos ncdicos dissc ao scnIor dc
Cacnira. Vcjo, clo scu soiaquc, quc c un
jovcn dc CandaIar, a qucn csic clina nao
convcn; dcic-o conigo, quc o lcvarci dc volia
sua airia c o curarci". Asscgurou o ouiro ncdico
quc Fusian so csiava docnic dc dcsgosio, quc
dcvian lcva-lo s nucias da rinccsa c fazc-lo
danar; os dois ncdicos foran discnsados c
Fusian ficou a sos con o scu Ioscdc.
ScnIor lIc dissc clc, co-lIc crdao
or Iavcr dcsnaiado na sua rcscna, sci quc
isso nao c nada olido;, qucira acciiar ncu
clcfanic cono rova dc rcconIccincnio cla
londadc con quc nc Ionrou.
20
Coniou-lIc cn scguida iodas as suas
avcniuras, cviiando rcfcrir-sc ao oljciivo da
viagcn.
Mas indagou clc, cn nonc dc Vinu c
Drana, diga-nc qucn c cssc fcliz Darlalu quc
dcsosa a rinccsa dc Cacnira, or quc scu ai
cscolIcu ara gcnro c or quc a rinccsa o
acciiou cono csoso?
ScnIor, a rinccsa alsoluiancnic nao
acciiou Darlalu. clo conirario, csia cn ranio,
cnquanio ioda a rovncia cclclra con alcgria o
scu casancnio; cnccrrou-sc na iorrc do alacio;
nao qucr assisiir a ncnIun dos fcsicjos quc
fazcn cn sua Ionra.
Fusian, ao ouvir cssas alavras, scniiu-sc
rcnasccr; o lrilIo dc suas corcs, quc a dor
fanara, rcaarcccu-lIc nas faccs.
Qucira dizcr-nc coniinuou clc or
quc o rncic dc Cacnira sc olsiina cn dar sua
filIa a un Darlalu a qucn cla dcicsia?
Nao salia o scnIor quc o nosso augusio
rncic crdcra un valioso diananic c una
azagaia dc grandc csiinaao?
AI! lcn o sci.
Pois saila quc o nosso rncic,
dcscscrado or nao icr noicias dcssas
21
rcciosidadcs, dcois dc as icr nandado rocurar
or ioda a icrra, roncicu a nao da filIa a qucn
lIc iroucssc qualqucr un dos dois oljcios.
Aarcccu un scnIor Darlalu, nunido do
diananic, c ananIa vai casar con a rinccsa.
Fusian cnalidcccu, gagucjou un
cunrincnio, dcscdiu-sc, c corrcu dc
droncdario caiial, ondc dcvcria rcalizar-sc a
ccrinnia. CIcga ao alacio do rncic; alcga
quc icn coisas inorianissinas ara lIc
conunicar; cdc una audicncia; rcsondcn quc
o rncic csia ocuado nos rcaraiivos do
casancnio.
or isso ncsno quc qucro falar-lIc.
E ianio insiou quc foi iniroduzido.
ScnIor diz clc ao rncic, quc Dcus
coroc iodos os vossos dias dc gloria c
nagnificcncia! O vosso gcnro c un iraacciro.
Cono! un iraacciro? Aircvc-sc a dizc-lo?
E assin quc sc fala a un duquc dc Cacnira do
gcnro quc clc cscolIcu?
Sin, un iraacciro. E ara o rovar a
Vossa Alicza, c quc irago aqui vosso diananic.
O duquc, csaniado, confroniou os dois
diananics c, cono nao cnicndia dc cdras
rcciosas, nao odc dccidir qual fossc o
22
vcrdadciro. Aqui csiao dois diananics dissc
clc c so icnIo una filIa. cis-nc nun csiranIo
cnlarao!" Mandou cIanar Darlalu c
crguniou-lIc sc nao o Iavia cnganado. Darlalu
jurou quc conrara o scu diananic a un
arncnio; o ouiro nao dizia dc qucn Iouvcra o
scu, nas ros un ccdicnic. quc arouvcssc
a Sua Alicza fazc-lo conlaicr cn scguida conira
o rival.
Nao lasia quc vosso gcnro dc un
diananic dizia clc, c rcciso quc ianlcn dc
rovas dc valor. Nao acIais lcn quc aquclc quc
naiar o ouiro dcsosc a rinccsa?
Eslcndido rcsondcu o rncic,
scra un lclo csciaculo ara a Coric. laici-vos
dcrcssa os dois; o vcnccdor ionara as arnas do
vcncido, scgundo o cosiunc dc Cacnira, c
dcsosara ninIa filIa.
Os dois rcicndcnics dcsccran logo isia.
Havia na cscada una cga c un corvo. O corvo
griiava. Daian-sc, laian-sc"; c a cga. Nao sc
laian". O quc fcz rir ao rncic; os dois rivais,
nal lIcs dcran aicnao, iniciaran o conlaic;
iodos os coricsaos fornavan circulo cn iorno
dclcs. A rinccsa, scnrc cnccrrada na iorrc, nao
quis assisiir ao csciaculo; longc csiava dc
inaginar quc o scu aaionado sc acIava cn
Cacnira, c iinIa iananIo Iorror a Darlalu quc
23
nada qucria vcr. O conlaic dcscnvolvcu-sc o
nclIor ossvcl; Darlalu foi logo norio c o ovo
scniiu-sc cncaniado, ois quc Darlalu cra fcio c
Fusian nuiio loniio. c o quc dccidc quasc
scnrc do favor ullico.
O vcnccdor vcsiiu a coia dc nalIa, a cIara
c o caaccic do vcncido c foi, ao son das
fanfarras c scguido dc ioda a Coric, arcscniar-sc
sol as janclas da lcn-anada. Dcla rinccsa
griiavan iodos, vindc vcr vosso lclo narido
quc naiou scu fcio rival". As aias rcciian iais
alavras.
A rinccsa, or dcsgraa, s a calca
jancla c, avisiando a arnadura do Ioncn a
qucn aloninava, corrcu dcscscrada ao cofrc
cIincs c rciirou a azagaia faial, quc foi fcrir o scu
qucrido Fusian na fcnda da couraa; csic lana
un griio c ncssc griio a rinccsa julga rcconIcccr
a voz dc scu infcliz anado.
Dcscc dcsgrcnIada, con a noric nos olIos c
no coraao. Fusian, colcrio dc sanguc, jazia
ionlado nos lraos do rci. Ela o vc. o noncnio!
o csciaculo, o rcconIccincnio, dc quc sc nao
odc crinir ncn a angusiia, ncn a icrnura,
ncn o Iorror! Lana-sc a clc, lcija-o. Tu rccclcs
lIc diz cla os rinciros c os uliinos lcijos
da iua anada c da iua assassina". Fciira o dardo
da fcrida, ncrgulIa-o no rorio coraao c cira
24
solrc aquclc a qucn adora. O ai, fora dc si,
alucinado, ronio a norrcr con cla, icnia cn vao
cIana-la vida; a olrc nao nais cisiia; clc
analdioa aquclc dardo faial, quclra-o cn
cdaos, lana ao longc aquclcs dois diananics
funcsios; c, cnquanio rcaran os funcrais da
filIa cn vcz dc scu casancnio, nanda
iransoriar ara o alacio Fusian
cnsangucniado, quc iinIa ainda uns rcsios dc
vida. Colocan-no cn un lciio. A rincira coisa
quc vc aos dois lados daquclc lciio dc noric, c
Toazio c lano. A surrcsa lIc dcvolvc un
ouco as foras.
AI! crucis diz clc, or quc nc
alandonasics? Talvcz a rinccsa ainda vivcssc, sc
csiivcsscis crio do infcliz Fusian.
Eu nunca vos alandonci un unico
insianic diz Toazio.
Scnrc csiivc crio dc vos afirna
lano.
AI! quc dizcis? Por quc insuliar ncus
uliinos noncnios? lIcs diz Fusian con voz
dclil.
Podcis acrcdiiar-nc diz Toazio, lcn
salcis quc nunca arovci cssa faial viagcn, dc
quc rcvia as Iorrvcis conscqucncias. Era cu a
aguia quc luiou con o aluirc; cra cu o clcfanic
25
quc sc suniu con a lagagcn, ara forar-vos a
voliar airia; cra cu o asno nalIado quc vos
rcconduzia ara a casa aicrna; fui cu qucn
discrsou vossos cavalos; fui cu qucn fornou a
iorrcnic quc vos incdia a assagcn; fui cu
qucn crgucu a nonianIa quc vos fccIava un
caninIo iao funcsio; cra cu o ncdico quc vos
aconsclIava o clina naial; cra cu a cga quc vos
griiava quc conlaicsscis.
E cu diz lano, cu cra o aluirc quc
luiou con a aguia, cu cra o rinoccronic quc dava
cIifradas no clcfanic, o vilao quc casiigava o asno
nalIado, o ncrcador quc vos ccdia canclos ara
a vossa crda; consiru a onic solrc a qual
assasics; cavci a galcria quc airavcssasics; sou
o ncdico quc vos aninava a scguir, o corvo quc
vos griiava quc conlaicsscis.
.Lcnlra-ic dos oraculos diz Toazio.
Sc vais ao oricnic, csiara, no ocidcnic.
Sin confirna lano, aqui cnicrran
os norios con o rosio voliado ara o ocidcnic. O
oraculo cra claro. Cono nao o conrccndcsic? Tu
ossuas, c nao ossuas. ois iinIas o diananic,
nas cra falso, c o ignoravas. s vcnccdor c
norrcs; cs Fusian c dcias dc o scr; iudo foi
cunrido.
26
Enquanio assin falava, quairo asas lrancas
colriran o coro dc Toazio, c quairo asas
ncgras o dc lano.
Quc vcjo?! cclanou Fusian.
Toazio c lano rcsondcran junios.
Tu vcs os icus dois gcnios.
Ai! gcncu o infcliz Fusian. Para quc
vos ncicsics nisso? E ara quc dois gcnios ara
un olrc Ioncn?
a lci scnicnciou Toazio. Cada
Ioncn icn os scus dois gcnios, foi Plaiao qucn
rinciro o dissc, c ouiros dcois o rcciiran; lcn
vcs quc nada c nais vcrdadciro. cu, quc ic falo,
sou o icu lon gcnio, c o ncu cncargo cra vclar
or ii aic o uliino insianic da iua vida;
dcscncnIci ficlncnic o ncu acl
Mas dissc o norilundo, sc a iua
funao cra scrvir-nc, sou ois dc una naiurcza
nuiio sucrior iua; c dcois, cono ousas
afirnar quc cs o ncu lon gcnio, quando dciasic
nc cnganarcn cn iudo o quc cnrccndo; c nos
dcias norrcr niscravclncnic, a nin c ninIa
lcn-anada?
Era o icu dcsiino dissc Toazio.
27
Sc c o dcsiino quc faz iudo olscrvou o
norilundo, ara quc scrvc cniao ncu gcnio? E
iu, lano,- con as iuas quairo asas ncgras, cs,
clo quc sc vc, o ncu gcnio nau?
Tu o disscsic rcsondcu lano.
Eniao cras ianlcn o gcnio nau da ninIa
rinccsa?
Nao, a rinccsa iinIa o scu, c cu sccundci-
o crfciiancnic.
AI! naldiio lano, sc cs iao nau assin,
nao cricnccs cniao ao ncsno scnIor quc
Toazio? Sao anlos fornados or dois rincios
difcrcnics, dos quais un c lon c o ouiro nau or
naiurcza?
Nao c una conscqucncia dissc lano,
nas c una grandc dificuldadc.
Nao c ossvcl, iornou o norilundo, quc
un scr favoravcl icnIa criado un gcnio iao
funcsio.
Possvcl ou nao rcirucou lano, a
coisa c cono ic digo.
AI! ncu olrc anigo inicrroncu
Toazio, nao vcs quc cssc vclIaco icn ainda a
nalcia dc ic fazcr discuiir, ara assanIar icu
sanguc c rcciiiar a Iora da iua noric?
28
Vai-ic, nao csiou nais conicnic coniigo do
quc con clc diz o irisic Fusian. Elc ao
ncnos confcssa quc nc quis fazcr nal; c iu, quc
rcicndias dcfcndcr-nc, nao nc scrvisic dc nada.
Sinio-o nuiio dcsculou-sc o lon
gcnio.
E cu ianlcn afirnou o norilundo.
Ha nisso iudo qualqucr coisa quc cu nao
conrccndo.
Ncn cu ianouco dissc o olrc do lon
gcnio.
Mas daqui a un insianic salcrci iudo
dissc Fusian.
o quc vcrcnos concluiu Toazio.
Eniao iudo dcsaarcccu. Fusian acIou-sc na
casa dc scu ai, dc ondc nao sara, c no scu lciio,
ondc Iavia dornido duranic una Iora.
Dcscria cn solrcssalio, lanIado cn suor,
crdido; aala-sc, cIana, griia, ua a sincia.
Scu criado Toazio acorrc dc caraua c
loccjando.
Esiou norio? Esiou vivo? cclanou
Fusian. E a lcla rinccsa dc Cacnira? Scra
quc cscaa?
29
O ncu scnIor csia sonIando? dissc
friancnic Toazio.
AI! clanava Fusian. Quc c fciio
dcssc naldiio lano, con as suas quairo asas
ncgras? Foi clc quc nc fcz norrcr dc noric iao
crucl.
ScnIor, dcici-o la cn cina, a roncar.
Fao-o dcsccr ianlcn?
O cclcrado! Ha scis ncscs iniciros quc nc
crscguc. Foi clc qucn nc lcvou a cssa fcira
aziaga dc Calul. Foi clc qucn cscanoicou o
diananic quc nc dcu a rinccsa. clc o culado
da ninIa viagcn, da noric da ninIa rinccsa, c
do golc dc azagaia dc quc norro na flor da
idadc.
Tranquilizai-vos dissc Toazio. Nunca
csiivcsics cn Calul; nao cisic ncnIuna
rinccsa dc Cacnira; o scu ai icn acnas dois
filIos varcs, quc csiao aiualncnic no colcgio.
Nunca iivcsics diananic; a rinccsa nao odc
csiar noria orquc nao nasccu; c a vossa saudc c
crfciia.
Cono! Nao c vcrdadc quc assisiias
ninIa noric no lciio do rncic dc Cacnira?
Nao nc confcssasic quc, ara nc rcscrvar dc
ianios nalcs, Iavias sido aguia, clcfanic, asno
nalIado, ncdico c cga?
30
SonIasics isso iudo, scnIor. as nossas
idcias nao cndcn nais dc nos no sono do quc
na viglia. Quis Dcus quc cssc dcsfilc dc idcias
vos assassc cla calca, ara vos dar dcccrio
alguna insiruao, dc quc iirarcis rovciio.
Zonlas dc nin iornou Fusian..
Quanio icno dorni?
ScnIor, nao dornisics ainda una Iora.
Pois cniao, naldiio arguncniador, cono
qucrcs iu quc, cn una Iora, icnIa cu csiado Ia
scis ncscs na fcira dc Calul, dc la icnIa voliado
c ido a Cacnira, c quc csicjanos norios,
Darlalu, a rinccsa c cu?
Nao Ia nada nais facil ncn nais ordinario,
scnIor, c rcalncnic odcrcis icr dado volia ao
nundo c assado or nais avcniuras cn nuiio
ncnos icno. Nao c vcrdadc quc odcis lcr cn
una Iora o concndio da Iisioria dos crsas,
cscriio or Zoroasiro? No cnianio, cssc
concndio alrangc oiioccnios nil anos. Todos
csscs aconiccincnios assan un aos ouiro, a
vossos olIos, duranic una Iora. E Iavcis dc
concordar quc c iao facil a Drana conrini-los
iodos no csao dc una Iora cono csicndc-los
no csao dc oiioccnios nil anos; c caiancnic a
ncsna coisa. Inaginai quc o icno gira solrc
una roda cujo dianciro c infiniio. Ncssa roda
incnsa Ia una nuliidao inuncravcl dc rodas,
31
unas dcniro das ouiras; a do ccniro c
incrccivcl c da un nuncro infiniio dc volias
rccisancnic no ncsno icno cn quc a grandc
roda conlcia una volia. claro quc iodos os
aconiccincnios, dcsdc o rincio do nundo aic o
scu fin, odcn aconicccr succssivancnic cn
nuiio ncnos icno quc a ccnicsina nilcsina
aric dc un scgundo; c odc-sc afirnar quc a
coisa c ncsno assin.
Nao conrccndo dissc Fusian.
Sc quiscrdcs dissc Toazio, icnIo un
aagaio quc vos fara ficlncnic conrccndcr isso
iudo. Nasccu algun icno anics do Diluvio;
csiava na Arca; viu nuiias coisas; no cnianio,
icn acnas ano c ncio. clc vos coniara a sua
Iisioria, quc c nuiio inicrcssanic.
Trazc-nc dcrcssa o icu aagaio dissc
Fusian, Elc nc divcriira aic quc cu ossa
adorncccr dc novo.
Esia con a ninIa irna rcligiosa dissc
Toazio. Vou lusca-lo, gosiarcis dclc; a sua
ncnoria c ficl, c clc conia sinlcsncnic, scn
rocurar nosirar csriio roosiio dc iudo, c
scn fazcr frascs.
Tanio nclIor olscrvou Fusian, c assin
quc nc agradan as Iisiorias.
32
Troucran-lIc o aagaio, o qual assin
falou.

. Madcnoiscllc CaiIcrinc Vadc nunca odc
cnconirar a Iisioria do aagaio cnirc os acis
dc scu falccido rino Anioinc Vadc, auior dcsic
conio. O quc c una cna, dado o icno cn quc
vivcra o aagaio.
33

JEANNOT E COLIN

Varias cssoas dignas dc fc viran Jcannoi c
Colin na cscola da cidadc dc Issoirc, cn
Auvcrgnc, fanosa cn iodo o univcrso or scus
colcgios c scus iacIos. Jcannoi cra filIo dc un
conIccido vcndcdor dc nulas, c Colin dcvia scus
dias a un lravo lavrador dos arrcdorcs, quc
culiivava a icrra con quairo aninais c quc dcois
dc Iavcr ago a ialIa, nais o inosio adicional, c
as galclas, o soldo or lilra, a caiaao c os
vigcsinos, nao sc cnconirava la nuiio rico ao fin
do ano.
Jcannoi c Colin cran nuiio loniios ara
auvcrnIcscs; csiinavan-sc nuiio c iinIan
dcssas cqucnas iniinidadcs, dcssas cqucnas
confidcncias, quc a gcnic scnrc rclcnlra con
agrado, quando iorna a cnconirar-sc nais iardc.
Esiava ara findar o icno dc scus csiudos,
quando un alfaiaic irouc a Jcannoi una roua
dc vcludo dc ircs corcs, con una jaqucia lconcsa
dc ccclcnic gosio. vinIa iudo aconanIado dc
una caria ara o scnIor dc La Jcannoiicrc. Colin
adnirou a roua, scn scniir invcja; nas Jcannoi
ionou un ar dc sucrioridadc quc afligiu Colin.
Dcsdc cssc noncnio Jcannoi nao csiudou nais,
34
olIava-sc ao csclIo c dcsrczava a iodo o
nundo. Algun icno dcois, cIcga un criado dc
diligcncia c iraz una scgunda caria ara o
scnIor narqucs dc La Jcannoiicrc. cra una
ordcn do scnIor scu ai ara quc o scnIor scu
filIo sc dirigissc a Paris. Jcannoi suliu ara o
carro, csicndcndo a nao a Colin con un nolrc
sorriso roicior. Colin scniiu o scu rorio nada c
cIorou. Jcannoi ariiu cn ioda a ona da sua
gloria.
Os lciiorcs quc gosian dc insiruir-sc dcvcn
salcr quc o scnIor Jcannoi ai adquirira una
foriuna incnsa nos ncgocios. Indagais cono sc
fica assin iao rico? Mcra qucsiao dc soric. O
scnIor Jcannoi cra lcn arccido, sua nulIcr
ianlcn, c ainda csiava lasianic viosa. Foran
anlos a Paris, dcvido a un roccsso quc os
arruinava, quando a soric, quc clcva c rclaia os
Ioncns a scu lcl-razcr, os arcscniou csosa
dc un cnrciiciro dos Iosiiais niliiarcs,
Ioncn dc grandc ialcnio c quc odia galar-sc dc
Iavcr liquidado nais soldados cn un ano do quc
o canIao cn dcz. Jcannoi agradou a Madanc; a
nulIcr dc Jcannoi agradou a Monsicur. En
lrcvc Jcannoi ariiciava da cnrcsa; ncicu-sc
cn ouiros ncgocios. Quando a gcnic csia na
corrcnicza, c so dciar-sc carrcgar; c faz-sc scn
iralalIo una foriuna incnsa. Os olrcics quc,
da nargcn, nos vccn vogar a iodo o ano,
arrcgalan os olIos; nao aiinan cono udcnos
35
vcnccr; invcjan-nos ura c sinlcsncnic c
cscrcvcn, conira nos, anflcios quc nao lcnos.
Foi o quc aconicccu a Jcannoi ai, quc cn lrcvc
sc iransfornou cn scnIor dc La Jcannoiicrc c
quc, icndo adquirido un narqucsado ao calo dc
scis ncscs, rciirou da cscola o scnIor narqucs
scu filIo, ara iniroduzi-lo na alia socicdadc dc
Paris.
Colin, scnrc icrno, cscrcvcu una caria dc
cunrincnios a scu aniigo canarada, cnviando-
lIc cstus nIus uu congutuu-nc... O
narqucsinIo nao lIc dcu rcsosia. Colin adocccu
dc csar.
O ai c a nac dcran rinciro un rcccior
ao jovcn narqucs. cssc rcccior, quc cra un
Ioncn da alia c quc nada salia, nao odc
cnsinar coisa alguna a scu uilo. Monsicur
qucria quc o filIo arcndcssc laiin, Madanc nao
o qucria. Tonaran or arliiro un auior quc cra
cniao fanoso or olras agradavcis. Convidaran-
no a janiar. O dono da casa concou or lIc
dizcr.
O scnIor quc salc laiin c quc c un
Ioncn da Coric...
Eu, scnIor, laiin?! Nao sci una alavra dc
laiin c nc dou nuiio lcn con isso. c claro quc
sc fala nuiio nclIor a roria lngua quando nao
sc dividc a alicaao cnirc cla c as lnguas
36
csirangciras. Vcja iodas as nossas danas. icn
un csriio nais agradavcl quc o dos Ioncns; as
suas carias icn ccn vczcs nais graa; c, sc nos
lcvan cssa vaniagcn, c orquc nao salcn laiin.
Pois nao iinIa cu razao? dissc Madanc.
Eu qucro quc o ncu filIo scja un Ioncn dc
csriio, quc olicnIa succsso na socicdadc; c
lcn sc vc quc, sc soulcssc laiin, csiaria crdido.
Acaso sc rcrcscnia concdia c ocra cn laiin?
Plciicia-sc cn laiin, quando sc icn un roccsso?
Ana-sc cn laiin?
Monsicur, ofuscado con cssas razcs,
aldicou, c ficou asscniado quc o jovcn narqucs
nao dcscrdiaria icno cn conIcccr Cccro,
Horacio c Virglio.
Mas quc arcndcra. clc cniao? insisiiu.
Pois c rcciso quc saila alguna coisa. Nao sc
odcria ninisirar-lIc un ouco dc gcografia?
Dc quc lIc scrviria? rcirucou o
rcccior. Quando o scnIor narqucs for
visiiar suas icrras, acaso os osiilIcs nao
salcrao o caninIo? Ccriancnic quc nao Iao dc
ciravia-lo. Nao sc icn ncccssidadc dc un
csquadro ara viajar, c vai-sc nuiio
conodancnic dc Paris a Auvcrgnc scn quc scja
rcciso iirar a laiiiudc.
37
Tcn razao rclicou o ai. Mas ouvi falar
dc una lcla cicncia quc sc cIana, crcio cu,
asirononia.
Qual! dissc o rcccior. Qucn c quc
sc guia clos asiros ncsic nundo? E scra rcciso
quc o scnIor narqucs sc naic cn calcular un
cclisc quando o cnconira indicado no
alnanaquc, o qual, ainda or cina, o inforna das
fcsias novcis, a idadc da lua c dc iodas as
rinccsas da Euroa!
Madanc ficou dc lcno acordo con o
rcccior. O narqucsinlo csiava no augc da
alcgria; o ai Icsiiava.
Mas quc sc dcvc cniao cnsinar a ncu
filIo? dizia.
A scr anavcl rcsondcu o anigo a qucn
consuliavan. E, sc salc os ncios dc agradar,
salcra iudo. c una aric quc arcndcra con a
scnIora sua nac, scn quc ncnIun dos dois sc
dc ao nnino iralalIo.
Madanc, a csias alavras, lcijou o gracioso
ignoranic, c dissc-lIc.
Dcn sc vc quc o scnIor c o Ioncn nais
salio do nundo; ncu filIo lIc ficara dcvcndo
ioda a sua cducaao. Inagino quc nao ficaria nal
sc clc soulcssc un ouco dc Iisioria.
38
Mas ara quc scrvc isso, Madanc! so c
agradavcl c uiil a Iisioria do dia. Todas as
Iisiorias aniigas, cono o dizia un dc nossos
ialcnios, sao acnas falulas adniiidas; c, quanio
s nodcrnas, sao un vcrdadciro caos quc nao sc
odc dcsirinar. Quc inoria ao scnIor scu filIo
quc Carlos Magno Iaja insiiiudo os dozc arcs
dc Frana c o scu succssor fossc gago?
Muiio lcn! cclanou o rcccior.
Alafa-sc o csriio das crianas sol cssc
anonioado dc conIccincnios inuicis; nas, dc
iodas as cicncias, a nais alsurda, a ncu vcr, c a
nais caaz dc alafar ioda csccic dc gcnio, c scn
duvida a gconciria. Essa cicncia ridcula icn or
oljcio sucrfcics, linIas c onios quc nao
cisicn na naiurcza. Faz-sc assar, cn csriio,
ccn nil linIas curvas cnirc un circulo c una
linIa rcia quc o ioca, cnlora na rcalidadc nao sc
lIc ossa ncicr un fio dc linIa. A gconciria, na
vcrdadc, nao assa dc una lrincadcira dc nau
gosio.
Monsicur c Madanc nao conrccndian
nuiio lcn o quc qucria dizcr o rcccior, nas
nosiraran-sc dc lcno acordo.
Un scnIor cono o jovcn narqucs
coniinuou clc nao dcvc sccar o ccrclro ncsscs
vaos csiudos. Sc un dia iivcr ncccssidadc dc un
sullinc gcncira ara fazcr o lcvaniancnio dc
39
suas icrras, nanda-la-a ncdir a dinIciro. Sc
quiscr cvidcnciar a aniiguidadc dc sua nolrcza,
quc rcnonia aos nais afasiados icnos,
nandara luscar un lcncdiiino. O ncsno
aconiccc con iodas as arics. Un jovcn scnIor dc
lon nascincnio nao c ncn inior, ncn nusico,
ncn arquiicio, ncn csculior; nas faz florcsccrcn
iodas as arics, aninando-as con a sua
nunificcncia. Mais valc scn duvida roicgc-las
quc as ccrccr; lasia quc o scnIor narqucs
icnIa lon gosio; concic aos ariisias
iralalIarcn ara clc; cis or quc Ia, nuiia razao
cn dizcr-sc quc as cssoas dc qualidadc (rcfiro-
nc s lasianic ricas} salcn iudo scn nada icr
arcndido, ois, con o icno, sao caazcs dc
julgar iodas as coisas quc cnconcndan c agan.
O anavcl ignoranic ionou cniao a alavra c
dissc.
Madanc olscrvou nuiio lcn quc o grandc
oljciivo do Ioncn c iriunfar na socicdadc. Mas,
falando con sinccridadc, scra con as cicncias
quc sc olicn cssc iriunfo? Algucn ja sc lcnlrou
dc falar solrc gconciria cn loa socicdadc? Acaso
sc crgunia a un Ioncn s dirciias quc asiro sc
crguc Iojc con o sol? Qucn c quc sc inforna,
nuna ccia, sc Clodio, o calcludo, airavcssou o
Fcno?
40
Ccriancnic quc nao! cclanou a
narqucsa dc La Jcannoiicrc, cujos cncanios a
iinIan s vczcs iniroduzido na alia socicdadc.
E o scnIor ncu filIo nao dcvc alafar scu
cngcnIo no csiudo dc ioda cssa iraalIcira. Mas,
afinal, quc lIc nandarcnos cnsinar? Pois c lon
quc un jovcn fidalgo ossa lrilIar dc vcz cn
quando, cono diz o scnIor ncu narido. Ouvi un
adrc dizcr quc a nais agradavcl das cicncias cra
una coisa dc quc csqucci o nonc, nas quc
conca or l.
Por l, Madanc? Nao scra loianica?
Nao, nao cra dc loianica quc clc nc falava;
concava or l c acalava or cs.
AI! conrccndo, Madanc; iraia-sc da
cicncia dos lrascs. c na vcrdadc una cicncia
nuiio rofunda; nas assou dc noda dcois quc
sc crdcu o cosiunc dc nandar iniar as arnas
nas orias da carruagcn cra o quc odcria Iavcr
dc nais uiil cn un Esiado dcvidancnic
civilizado. Alias, csscs csiudos nao findarian
nunca; nao Ia Iojc larlciro quc nao icnIa o scu
cscudo; c Madanc lcn salc quc o quc sc iorna
conun c ouco arcciado.
Afinal, dcois dc caninadas as vaniagcns c
dcsvaniagcns das cicncias, ficou rcsolvido quc o
narqucs arcndcria a danar.
41
A naiurcza, quc faz iudo, dcra-lIc un ialcnio
quc logo sc dcscnvolvcu con rodigioso succsso.
o dc caniar agradavclncnic vaudcvillcs. As
graas da nocidadc, aliadas a cssc doic sucrior,
fizcran-no considcrar cono un dos jovcns nais
cscranosos da cidadc. Foi anado das nulIcrcs
c, icndo a calca cIcia dc cancs, fc-las aos
ccnios ara as suas nanoradas. PilIava DaccIus
ci l'Anour cn un vaudcullc, la nuii ci lc jour cn
ouiro, lcs cIarncs ci lcs alarncs cn un icrcciro.
Mas, cono scnrc Iavia cn scus vcrsos alguns
cs dc nais ou dc ncnos do quc cunria,
nandava-os corrigir a vinic luiscs or roduao.
c foi osio na Anncc liiicrairc, ao lado dos La
Farc, dos CIaulicu, dos Hanilion, dos Sarrasin c
dos Voiiurc.
A scnIora narqucsa julgou cniao scr nac dc
un lcl csrii, c dcu ara ofcrcccr janiarcs a
iodos, os lcau csrii dc Paris. Isso logo virou a
calca do jovcn, quc adquiriu a aric dc falar scn
cnicndcr-sc c acrfcioou-sc no Ialiio dc nao
rcsiar ara coisa alguna. O ai, quando o viu
iao cloqucnic, scniiu nao lIc icr nandado
cnsinar laiin, ois ncssc caso lIc conraria un
alio cargo na jusiia. A nac, quc iinIa
scniincnios nais nolrcs, cncarrcgou-sc dc
soliciiar un rcgincnio ara o filIo; c csic,
cnquanio o rcgincnio nao vinIa, dcdicava-sc ao
anor. O anor c s vczcs nais caro quc un
rcgincnio. Casiou nuiissino, cnquanio scus
42
ais ianouco olIavan a dcscsas, ara vivcrcn
cono grao-scnIorcs.
Ora, iinIan clcs cono vizinIa una viuva
noa c nolrc, quc rcsolvcu salvar a foriuna do
scnIor c da scnIora dc La Jcannoiicrc,
aroriando-sc dcla c dcsosando o jovcn
narqucs. Soulc aira-lo sua casa, dciou-sc
anar, dcu-lIc a cnicndcr quc nao lIc cra
indifcrcnic, govcrnou-o ouco a ouco, cncaniou-
o, suljugou-o scn dificuldadc. Ora o clogiava, ora
lIc dava consclIos; iornou-sc a nclIor aniga do
ai c da nac. Una vclIa vizinIa roc o
casancnio; os ais, dcslunlrados con o
cslcndor dc ial aliana, acciiaran con alcgria a
roosia. dcran o scu filIo unico sua aniga
niina. O jovcn narqucs ia dcsosar una
nulIcr a qucn adorava c or qucn cra anado;
os anigos da casa o fcliciiavan. ian rcdigir as
clausulas, cnquanio sc iralalIava no cnoval c
no ciialanio.
Esiava clc, ccria nanIa, aos joclIos da
cncaniadora csosa quc o anor, a csiina c a
anizadc lIc ian dar; gozavan, nun icrno c
aninado coloquio, as rincias dc sua vcniura;
arquiiciavan una cisicncia dcliciosa, quando
cnira alarnado un canarciro da scnIora nac.
Difcrcnics noicias lIcs irago assin os
inicrronc clc, os ncirinIos dcscjan a casa
43
dc Monsicur c dc Madanc; iudo csia scndo
scqucsirado clos crcdorcs. fala-sc aic dc risao,
c cu vou ionar rovidcncias ara quc nc agucn
os ncus ordcnados.
Escra! Quc coisa nc dissc? Quc Iisioria c
cssa?! cclana o narqucs.
Anda, vai ja unir csscs nalandros!
Inciia-o a viuva.
Corrc, cIcga casa, o ai ja csiava rcso,
iodos os criados Iavian fugido cada un ara o
scu lado, carrcgando con iudo o quc odian. A
nac acIava-sc sozinIa, scn anaro, scn
consolaao, afogada cn ranio. nada nais lIc
rcsiava quc a lcnlrana da sua foriuna, da sua
lclcza, das suas falias c das suas loucas
dcscsas.
O filIo, dcois dc Iavcr longancnic cIorado
con a nac, afinal lIc dissc.
Nao dcscscrcnos, a viuva nc ana
loucancnic, c ainda nais gcncrosa quc rica,
rcsondo or cla; cscrc, quc vou lusca-la.
Volia, ois, casa da noiva. cnconira-a cn
coloquio con un jovcn oficial nuiio anavcl.
O narqucs, asnado, con a colcra no
coraao, foi rocurar o aniigo rcccior,
dcrranou-lIc no ciio as suas dorcs, c lIc cdiu
44
consclIos. Esic lIc roc fazcr-sc, cono clc,
rcccior dc ncninos. Ai dc nin! nada sci; o
scnIor nao nc cnsinou coisa alguna, c foi o
rinciro faior da ninIa dcsgraa". E ronia cn
soluos, cnquanio assin lIc falava. Escrcva
ronanccs" dissc un lcl csrii quc sc acIava
rcscnic.
un oiino rccurso cn Paris."
O jovcn, nais dcscscrado do quc nunca,
corrcu ao confcssor dc sua nac. Era un icaiino
nuiio acrcdiiado, quc so dirigia scnIoras da alia
socicdadc. Logo quc avisiou Jcannoi, rcciiiou-
sc ara csic.
Mcu Dcus, scnIor narqucs! Ondc csia a
sua carruagcn? Cono assa a rcsciiavcl
scnIora narqucsa sua nac?
O olrc infcliz coniou-lIc o dcsasirc da
fanlia. A ncdida quc clc sc clicava, o icaiino
assunia un ar nais gravc, nais alIcado, nais
inoncnic.
Mcu filIo, cis aondc Dcus qucria cIcgar.
as riquczas so scrvcn ara corroncr o coraao.
Con quc cniao Dcus conccdcu sua nac a graa
dc rcduzi-la ncndicidadc?
Sin, ncu adrc.
45
Tanio nclIor. agora cla odc icr ccricza da
sua .salvaao.
Mas, ncu adrc, cnquanio sc cscra, nao
Iavcria ncio dc olicr algun socorro ncsic
nundo?
Adcus, ncu filIo; csia una dana da Coric
ninIa cscra.
O narqucs csicvc a onio dc dcsnaiar; scus
anigos iraiaran-no nais ou ncnos da ncsna
nancira c, nuna so iardc, arcndcu nclIor a
conIcccr o nundo do quc cn iodo o rcsio da sua
vida.
Esiando assin acalrunIado clo dcscscro,
viu quc sc aroinava un carro aniigo, csccic
dc aranIa colcria, con coriinas dc couro,
scguido dc quairo cnorncs carroas
conlciancnic carrcgadas. AcIava-sc no carro
un Ioncn grosscirancnic vcsiido; iinIa un
rosio rcdondo c frcsco, quc rcsirava lrandura c
alcgria. Sua nulIcrzinIa, norcna, c ianlcn
rusiicancnic agradavcl, cra sacudida a scu lado.
O vcculo nao corria cono a carruagcn dc un
cralvilIo. O viajanic icn icno dc solra ara
conicnlar o narqucs inovcl, alisnado na dor.
Mcu Dcus! cclanou clc. Crcio quc c
Jcannoi.
46
A csic nonc, o narqucs crguc os olIos, o
carro dcicn-sc.
Jcannoi ncsno. Jcannoi!
E o IoncnzinIo rccIoncIudo corrc, dc un
salio, a alraar o scu aniigo canarada. Jcannoi
rcconIccc Colin;. a vcrgonIa c as lagrinas
colrcn-lIc as faccs.
Tu nc alandonasic diz Colin, nas,
or nais fino quc csicjas agora, cu scnrc ic
csiinarci.
Jcannoi, confuso c cnicrnccido, coniou-lIc,
cnirc soluos, una aric da sua Iisioria.
Anda conigo Ioscdaria ara coniar-nc
o rcsio lIc diz Colin, alraa a ninIa
nulIcrzinIa c vanos janiar junios.
Scgucn os ircs a c, scguidos da lagagcn.
Quc irazcs ai? Tudo isso c icu?
Mcu c dc ninIa nulIcr. VcnIo do inicrior;
dirijo una loa nanufaiura dc fcrro csianIado c
colrc. Dcsosci a filIa dc un rico ncgocianic dc
uicnslios ncccssarios aos grandcs c aos
cqucnos; iralalIanos nuiio; Dcus nos ajuda.
nao nudanos dc condiao, csianos lcn, c
ajudarcnos ao nosso anigo Jcannoi. Nao scjas
nais; narqucs; as grandczas dcsic nundo nao
47
valcn un lon anigo. Voliaras conigo nossa
icrra, arcndcras ncu ofcio; nao c nuiio
dificulioso; cu ic darci socicdadc, c vivcrcnos
alcgrcncnic no cdao dc icrra ondc nasccnos.
Jcannoi, dcsconccriado, scniia-sc dividido
cnirc a dor c a alcgria, a icrnura c a vcrgonIa; c
dizia laiinIo. Todos os ncus anigos da alia nc
iraran, acnas Colin, a qucn dcsrczci, vcn cn
ncu socorro. Quc liao!" A nagnaninidadc dc
Colin aninou as gcncrosas inclinacs dc
Jcannoi, quc a socicdadc ainda nao dcsirura.
Scniiu quc nao odia alandonar o ai c a nac.
Cuidarcnos dc iua nac dissc Colin c,
quanio ao vclIo, quc csia rcso, cu ca cnicndo
un ouco dc ncgocios; scus crcdorcs, vcndo quc
clc nao icn nais nada, Iao dc conicniar-sc con
ouco; dcia a coisa conigo". Tanio fcz Colin, quc
iirou o ai da risao. Jcannoi voliou ara a sua
icrra, con os ais, quc rcionaran a sua rincira
rofissao. Jcannoi dcsosou una irna dc Colin,
a qual, icndo c ncsno gcnio do irnao, o fcz
nuiio fcliz.
E Jcannoi ai, c Jcanoiic nac, c Jcannoi
filIo viran quc a vcniura nao csia na vaidadc.
48

POT-POURRI
I
O ai dc PolicIinclo foi DriocIc, nao scu ai
roriancnic diio, nas ai csiriiual. O ai dc
DriocIc cra Cuilloi Corju, quc foi filIo dc Cillcs,
quc foi filIo dc Cros-Fcnc, quc cra dcsccndcnic
do rci dos lolos c da iia lola; c assin quc o
cscrcvc o auior dc L'alnanacI dc la Foirc". O sr.
Parfaii, cscriior nao ncnos digno dc fc, da or
ai, a DriocIc, Talarin; a Talarin, Cros-
Cuillaunc; a Cros-Cuillaunc, Jcan-Doudin; nas
rcnoniando scnrc ao rci dos lolos. Sc sc
coniradizcn os dois Iisioriadorcs, isio consiiiui
una rova da vcrdadc ara o adrc Danicl, quc
os concilia con naravilIosa sagacidadc,
dcsiruindo assin o irronisno da Hisioria.
II
Quando cu icrninava o aragrafo rinciro
dos cadcrnos dc Mcrri Hissing, no ncu galincic,
quc da ara a rua dc Saini-Anioinc vi assar os
sndicos dos aoiicarios, quc ian arccndcr
drogas c vcrdcic quc os jcsuias da rua
coniralandcavan. O ncu vizinIo sr. Husson, quc
c una solida calca, vcio icr conigo c dissc-nc.
O scnIor ri, ncu anigo, dc vcr os jcsuias
vilicndiados; c sc alcgra con salcr quc sao
49
acusados dc un arricdio cn Poriugal c dc una
rclcliao no Paraguai. O clanor ullico quc
conira clcs sc clcva na Frana, o odio quc lIcs
voian, os rcciidos orolrios dc quc sao
colcrios, arccc iudo isso un consolo ara o
scnIor; nas saila quc, sc forcn condcnados,
cono iodas as cssoas Ionradas o dcscjan, o
scnIor nada ganIara con isso. scra csnagado
cla facao dos janscnisias. Sao cniusiasias
fcrozcs, alnas dc lronzc, iorcs quc os
rcsliicrianos quc dcrrularan o irono dc Carlos
I. Considcrc quc os fanaiicos sao nais crigosos
do quc os vclIacos. Janais sc convcncc un
cncrguncno; a un vclIaco, sin. Discuii nuiio
icno con o sr. Husson; dissc-lIc afinal.
Consolc-sc, scnIor, ialvcz vcnIan a scr os
janscnisias algun dia iao Ialcis cono os
jcsuias.
Traici dc alranda-lo; nas c una calca
dura, incaaz dc nudar dc idcia.
III
DriocIc, vcndo quc PolicIinclo cra
dulancnic corcunda, quis cnsinar-lIc a lcr c a
cscrcvcr. Ao calo dc dois anos, PolicIinclo salia
solcirar assavclncnic, nas janais conscguiu
scrvir-sc dc una cna. Un dos narradorcs da sua
vida olscrva quc clc icniou un dia cscrcvcr o
rorio nonc, nas ningucn dc lc-lo.
50
DriocIc cra nuiio olrc; sua nulIcr c clc
nao iinIan ncios ara susicniar PolicIinclo, c
nuiio ncnos ara fazc-lo arcndcr un ofcio.
PolicIinclo lIcs dissc.
Eu sou corcunda, c icnIo ncnoria; ircs
ou quairo dc ncus anigos c cu odcnos
csialclcccr-nos con faniocIcs; ganIarci algun
dinIciro. os Ioncns scnrc gosiaran dc
faniocIcs; algunas vczcs da rcjuzo arcscniar
novos faniocIcs, nas ianlcn Ia nargcn ara
grandcs lucros.
O sr. c a sra. DriocIc adniraran o lon scnso
do jovcn; consiiiuiu-sc a conanIia, quc foi
arnar scu iallado nun lurgo suo, na csirada
dc Acnzcll a Milao.
Fora jusiancnic ncssa aldcia quc os
cIarlaiacs dc Orvicio Iavian fundado a loja do
scu orviciao. Acrcclcran-sc quc
inscnsivclncnic a canalIa ia ara os faniocIcs c
quc clcs vcndian agora nciadc ncnos dc
saloncics c ungucnios ara qucinaduras.
Acusaran PolicIinclo dc varios dcsnandos c
arcscniaran qucia ao nagisirado. Dizia a
acusaao quc sc iraiava dc un lclcdo crigoso;
quc un dia dcra ccn oniacs no vcnirc, cn
lcno ncrcado, a canoncscs quc vcndian
ncscras.
51
Alcgavan ianlcn quc Iavia nolcsiado un
vcndcdor dc galos da ndia; acusaran-no, cnfin,
dc fciiicciro. O Sr. Parfaii, na sua Hisioria do
Tcairo, rcicndc quc clc foi cngolido or un sao;
nas o adrc Danicl cnsa, ou clo ncnos fala, dc
ouiro nodo. Nao sc salc o quc foi fciio dc DriocIc
Cono cra acnas ai uiaiivo dc PolicIinclo, o
Iisioriador nao julgou a roosiio dar-nos
noicias suas
IV
Asscgurava o falccido scnIor dc Marsais quc
o naior dos alusos cra a vcnalidadc dos cargos.
una grandc dcsgraa ara o Esiado dizia clc
quc un Ioncn dc ncriio, scn foriuna, nao
ossa cIcgar a nada. Quanios ialcnios
cnicrrados, c quanios ncscios cn cvidcncia! Quc
dcicsiavcl oliica Iavcr ciinguido a cnulaao
O scnIor dc Marsais lciicava scn qucrcr, a sua
roria causa; vira-sc rcduzido a cnsinar laiin,
quando icria rcsiado grandcs scrvios ao Esiado
sc lIc Iouvcsscn dado un cargo ullico.
ConIco raliscadorcs dc acl quc icrian
cnriquccido una rovncia sc csiivcsscn no lugar
daquclcs quc a roularan. Mas, ara olicr cssc
lugar, c rcciso scr filIo dc un rico quc nos dcic
con quc conrar un cargo, un ofcio, c o quc sc
cIana una dignidadc.
Asscgurava Marsais quc un Moniaignc, un
CIarron, un Dcscarics, un Casscndi, un Daylc,
52
janais icrian condcnado s galcs csiudanics quc
dcfcndcsscn icscs conirarias filosofia dc
Arisioiclcs, ncn icrian nandado qucinar o cura
Urlano Crandicr, o cura Canfrcdi, c quc nao
icrian cic., cic.
V
Nao faz nuiio quc o cavalciro Foginanic,
gcniil-Ioncn fcrrarcnsc, qucrcndo consiiiuir
una colcao dc quadros da cscola flancnga, foi
adquiri-los cn Ansicrda. Ncgociou un lclo
Crisio con o scnIor Vandcrgru.
Scra ossvcl dissc o fcrrarcnsc ao
laiavo quc o scnIor, quc nao c crisiao (ois
quc c Iolandcs}, icnIa cn casa un Jcsus?
Sou crisiao c caiolico rcsondcu o sr.
Vandcrgru scn sc zangar; c vcndcu o scu quadro
lasianic caro.
Acrcdiia cniao quc Jcsus Crisio c Dcus?
crguniou-lIc Foginanic.
Naiuralncnic rcirucou Vandcrgru.
Un ouiro anador, quc rcsidia oria
conigua, cra sociniano. Vcndcu-lIc una Sagrada
Fanlia.
Quc cnsa do filIo? indagou o
fcrrarcnsc.
53
Pcnso rcsondcu o ouiro quc foi a
criaiura nais crfciia quc Dcus s no nundo.
Dali, dirigiu-sc o fcrrarcnsc ao
csialclccincnio dc Moiscs Mansclo, quc acnas
iinIa lclas aisagcns. c ncnIuna Sagrada
Fanlia. Foginanic crguniou-lIc or quc nao sc
cnconiravan iais assunios cn sua casa.
orquc nos cccranos cssa fanlia
dissc clc.
Foginanic assou or casa dc un fanoso
analaiisia, quc iinIa os nais lclos filIos do
nundo. Pcrguniou-lIcs cn quc igrcja Iavian
sido laiizados.
Ora, scnIor! Nos, graas a Dcus, ainda
nao sonos laiizados.
Ainda nao cIcgara Foginanic nciadc da
rua c ja iinIa visio una duzia dc sciias
inicirancnic oosias unas s ouiras. Dissc-lIc
cniao o sr. Sacriio, scu conanIciro dc viagcn.
Escacno-nos dcrcssa, quc cIcgou a
Iora da Dolsa. ioda cssa gcnic vai scn duvida
cngalfinIar-sc, scgundo o aniigo cosiunc, ois
iodos cnsan dc nodo divcrso; c o oulacIo
dara calo dc nos, or scrnos sudiios do aa.
Muiio csaniados ficaran quando viran
iodas aquclas ccclcnics criaiuras sarcn dc casa
54
con os cnrcgados, cunrincniar-sc
olidancnic c dirigir-sc ara a Dolsa. Naquclc
dia, coniando os arncnios c os janscnisias, Iavia
ao iodo cinqucnia c ircs rcligics no local.
Ncgociaran ccrca dc cinqucnia c ircs nilIcs, da
nancira nais acfica do nundo, c o fcrrarcnsc
voliou sua icrra, ondc cnconirou nais Agnus
Dci do quc lciras dc canlio.
Vc-sc iodos os dias a ncsna ccna cn
Londrcs, cn Hanlurgo, cn Danzig, na roria
Vcncza, cic. Mas o quc vi dc nais cdificanic foi
cn Consianiinola.
Ha cinqucnia anos iivc a Ionra dc assisiir
insialaao dc un airiarca grcgo, clo suliao
AcInci III, a qucn Dcus Iaja. Enircgou clc ao
saccrdoic crisiao o ancl c o laculo. Fcalizou-sc
cn scguida una rocissao dc crisiaos na rua
Clcolulo; dois janzaros narcIavan frcnic da
rocissao. Tivc o razcr dc conungar
ullicancnic na igrcja airiarcal, c so dccndcu
da ninIa voniadc olicr un canonicaio.
Confcsso quc, no ncu rcgrcsso a
MarsclIa, fiquci nuiio csaniado dc nao
cnconirar ali una ncsquiia. Eicrnci ninIa
surrcsa ao scnIor inicndcnic c ao scnIor liso.
Dissc-lIcs quc isso cra nuiio incivil c quc, sc os
crisiaos iinIan Igrcjas cnirc os nuulnanos,
odia-sc clo ncnos fazcr aos iurcos a galanicria
55
dc algunas caclas. Proncicran-nc anlos
cscrcvcr ara as Corics; nas o assunio ficou
ncssc c, dcvido consiiiuiao Unigcniius.
ncus irnaos jcsuias, nao fosics iolcranics
c nao o sao ara convosco. Consolai-vos; ouiros
or sua vcz, Sc iornarao crscguidorcs, c scrao,
or sua vcz, cccrados.
VI
Ha oucos dias, coniava cu cssas coisas ao
scnIor dc Doucacous, langucdoquiano caliado c
Iugucnoic zcloso.
Esia vcndo?! cclanou clc. Traian-
nos cniao cn Frana cono aos iurcos. a clcs
rccusan ncsquiias c a nos nao conccdcn
icnlos!
Quanio s ncsquiias dissc cu, os
iurcos ainda nao as cdiran; c avcniuro-nc a
afirnar quc olicrao ianias quanias quiscrcn,
ois quc sao nossos lons aliados. Mas duvido
nuiio quc rcsialclcan os vossos icnlos,
acsar dc ioda a olidcz dc quc fazcnos gala. A
razao disso c quc os Iugucnoics sao un ianio
ininigos nossos.
Ininigos vossos! cclanou o scnIor dc
Doucacous. Nos quc sonos os nais ardcnics
scrvidorcs do rci!
56
quc sois dcnasiado ardcnics, quc
fizcsics novc gucrras civis, scn coniar os
nassacrcs dc Ccvcnncs.
Mas sc fizcnos gucrras civis, c orquc nos
cozinIavan cn raa ullica c afinal a gcnic sc
cansa dc scr cozido, nao Ia acicncia dc sanio
quc o agucnic. Quc nos dcicn cn az, c juro
quc scrcnos os nais ficis dos sudiios.
jusiancnic o quc fazcn. FccIan os
olIos, c vos crniicn csccular voniadc,
icndcs lilcrdadc suficicnic.
Linda lilcrdadc! cclanou o scnIor dc
Doucacous. Mal nos rcuninos quairo ou cinco
nil, ara caniar salnos cn lcno cano, logo
cIcga un rcgincnio dc dragcs, quc nos faz
voliar ara casa. Isso la c vida? Isso c scr livrc?
Nao Ia ncnIun as no nundo rciruquci
ondc a gcnic sc ossa rcunir scn ordcn do
solcrano; ioda rcuniao cn landos c conira a lci.
Scrvi Dcus vossa noda cn vossas rorias
casas, nao aiordocis ningucn con urros a quc
cIanais nusica. Pcnsais quc Dcus Ia dc ficar
nuiio conicnic quando caniais os scus
nandancnios con a nusica dc Dcsctu, Icu
udonccdu, c quando dizcis con os judcus,
falando dc un ovo vizinIo. Fcliz aquclc quc
cgar cn icus filIos c dcr con clcs nas cdras"?
Scra quc Dcus qucr alsoluiancnic quc
57
arrclcnicn as calcas das criancinIas? Scra
isso Iunano? E, dc rcsio, gosiara Dcus dc naus
vcrsos c ior nusica?
O scnIor dc Doucacous inicrroncu-nc,
Indagando sc acaso valia nais o laiin dc cozinIa
dc nossos salnos.
Ccriancnic quc nao rcsondi. E
acrcdiio aic quc Iaja un ouco dc csicrilidadc dc
inaginaao cn so rczarnos a Dcus nuna
iraduao lasianic viciosa dc vclIos caniicos dc
un ovo a qucn aloninanos; sonos iodos
judcus Iora das vcscras, cono sonos iodos
agaos na cra.
So nc dcsagrada quc, or nalcia do
dcnnio, scjan as Mcianorfoscs dc Ovdio nuiio
nais lcn cscriias c nais agradavcis quc os
caniicos judcus; ois cunrc confcssar quc cssa
nonianIa dc Siao, c cssas faccs dc lasilisco, c
cssas colinas quc salian cono carnciros, c iodas
cssas rcciics fasiidiosas, nao valcn ncn a
ocsia grcga, ncn a laiina, ncn a franccsa. Por
nais quc faa o frio FacininIo, nunca cssc filIo
dcsnaiurado incdira (rofanancnic falando} quc
o scu ai scja nclIor ocia quc David.
Mas afinal consiiiunos a rcligiao
rcdoninanic cn nossa icrra; na Inglaicrra nao
vos crniicn agruancnios. cr quc Iavcis dc
cigir cssa lilcrdadc cn Frana? Fazci o quc
58
quiscrdcs cn casa, c icnIo a alavra do scnIor
govcrnador c do scnIor inicndcnic dc quc, sc vos
conoriardcs lcn, vos dciarao cn az; so a
inrudcncia icn ocasionado, c ocasionara as
crscguics. AcIo nau quc os vossos
casancnios, a siiuaao dc vossos filIos, o dirciio
dc Icrana, sofran o nnino olsiaculo. Nao c
jusio quc vos sangrcn c vos urgucn orquc os
vossos ais csiivcran docnics. Mas quc qucrcis?
Esic nundo c un grandc Dcdlan ondc loucos
cncarccran ouiros loucos.
Assin falavanos, o scnIor dc Doucacous c
cu, quando vinos assar rcciiiadancnic Jcan-
Jacqucs Fousscau.
Oua! Aondc vai iao dcrcssa, scnIor
Jcan-Jacqucs?
Vou fugindo, ois Joly dc Flcury afirnou,
nun rcquisiiorio, quc cu rcgava conira a
iniolcrancia c conira a cisicncia da rcligiao
crisia.
Elc quis dizcr cvidcncia rcsondi-lIc.
Nao nos qucincnos or una alavra.
AI, ncu Dcus! iornou Jcan-Jacqucs,
lcn qucinado csiou; or ioda aric lanan ao
fogo o ncu livro. Saio dc Paris cono o scnIor
D'Assouci dc Monicllicr, dc ncdo quc qucincn
a ninIa cssoa.
59
Isso aconiccia no icno dc Annc du Dourg
c dc MicIcl Scrvci, nas agora ja sc c nais
Iunano. Quc csccic dc livro c cssc quc
qucinaran?
Eu cducava, ninIa nancira, un
raazinIo, cn quairo ionos. Scniia quc ialvcz nc
iornassc cnfadonIo; c rcsolvi, ara arcjar a
naicria, incluir Ialilncnic unas cinqucnia
aginas cn favor do icsno. Julguci quc, dizcndo
injurias aos filosofos, o ncu icsno assaria, nas
csiava nuiio cnganado.
E quc qucr dizcr icsno?
a adoraao dc un Dcus, cnquanio nao
csiou nclIor infornado.
AI! sc csic c o scu unico crinc, nao sc
aflija. Mas or quc injuriar os filosofos?
Fiz nal confcssou clc. -
Mas cono sc iornou icsia, scnIor Jcan-
Jacqucs? Quc ccrinnia c rcciso ara isso?
NcnIuna. Nasci roicsianic, corici iudo o
quc os roicsianics condcnan na rcligiao
ronana. En scguida, corici iudo o quc as ouiras
rcligics condcnan no roicsianiisno. So nc
rcsiou Dcus. Adorci-o. E Joly dc Flcury
arcscniou un rcquisiiorio conira nin.
60
Falanos cniao a fundo do icsno con Jcan-
Jacqucs, o qual nos infornou quc Iavia irczcnios
nil icisias cn Londrcs, c ccrca dc cinqucnia nil
acnas cn Paris, ois os arisicnscs nunca
cIcgan a nada scnao nuiio dcois dos inglcscs;
Iaja visia a inoculaao, a graviiaao, a
scncadcira, cic., cic. Acrcsccniou quc o noric da
AlcnanIa fornigava dc icsias c dc gcnic quc sc
laiia lcn.
O scnIor dc Doucacous ouviu aicniancnic c
roncicu fazcr-sc icsia. Quanio a nin, fiquci
firnc. Nao sci no cnianio sc qucinarao csic
cscriio, cono una olra dc Jcan-Jacqucs, ou una
asioral dc liso; nas un nal quc nos ancaa
ncn scnrc nc incdc dc scr scnsvcl aos nalcs
dc ouircn; c, cono icnIo lon coraao, lancnici
as airilulacs dc Jcan Jacqucs.
VII
Fcduzidos niscria, quc cra o scu csiado
naiural, os conanIciros dc PolicIinclo
associaran-sc con alguns ciganos, saindo a
crcorrcr as aldcias. CIcgaran a una
cidadczinIa c alojaran-sc nun quario andar,
ondc concaran a falricar drogas, o quc os
ajudou a sulsisiir, or algun icno CIcgaran
aic a curar da sarna o fraldiquciro dc una dana
dc considcraao; os vizinIos clanaran quc cra
un nilagrc; nas, acsar dc ioda a sua
Ialilidadc, o lando nao fcz foriuna.
61
Lancniavan-sc dc sua olscuridadc c niscria,
quando ouviran un dia un rudo acina das suas
calcas, cono o dc un carrinIo dc nao quc
csiivcssc a rodar. Suliran ao quinio andar c ali
cnconiraran un Ioncn quc falricava faniocIcs;
cIanava-sc Dicnfaii; c iinIa jusiancnic o ialcnio
ncccssario sua aric.
Nao sc cnicndia aiavina do quc clc dizia,
nas iinIa una algaravia lasianic assavcl; c nao
fazian nal os scus lonccos. Un conanIciro,
igualncnic vcrsado cn algaravia, assin lIc falou.
Crcnos quc csiais dcsiinado a rcssusciiar
os nossos iicrcs; ois lcnos cn Nosiradanus
csias alavras iciuais. nco cI outu csus cs
ut cn I, as quais, ionadas s avcssas,
significan cvidcnicncnic. Hcnut cssusctuu
PocInco. O nosso foi cngolido or un sao,
nas cnconiranos o scu cIacu, a sua lossa c a
sua gaiia. Vos forncccrcis o fio dc aranc. Crcio
alias quc vos scra facil lIc falricardcs un ligodc
scnclIanic ao quc clc ossua; c, quando
csiivcrnos associados, c dc cscrar considcravcl
lucro. Elcvarcnos PolicIinclo cusia dc
Nosiradanus, c Nosiradanus cusia dc
PolicIinclo.
O scnIor Dicnfaii acciiou a roosia.
Pcrguniaran-lIc o quc qucria clo scu iralalIo.
62
Eu qucro dissc clc nuiias Ionrarias c
nuiio dinIciro.
Nao icnos nada disso rcsondcu o
orador do lando, nas, con o icno, iudo sc
conscguc.
O scnIor Dicnfaii juniou-sc, ois, con os
ciganos; c foran iodos a Milao, inaugurar o scu
icairo, sol a roicao da scnIora Carninciia.
Anunciaran quc o ncsno PolicIinclo quc fora
cngolido or un sao da aldcia do caniao dc
Acnzcll, rcaarcccria no icairo dc Milao c
danaria con a scnIora Cigognc. Por nais quc
roicsiasscn os vcndcdorcs dc clcciuario, o
scnIor Dicnfaii, quc ianlcn ossua o scgrcdo
da sua falricaao, susicniou quc o scu cra o
nclIor; vcndcu nuiio s nulIcrcs, quc cran
loucas or PolicIinclo, c ficou iao rico quc sc
iornou dircior da conanIia.
Logo quc olicvc o quc qucria (c o quc iodos
qucrcn}, isio c, Ionrarias c lcns, nosirou-sc
nuiio ingraio con a scnIora Carninciia.
Conrou una lcla casa fronicira da sua
lcnfciiora c dcscolriu o scgrcdo dc fazcr quc scus
socios a agasscn. Nao nais o viran coricjar a
scnIora Carninciia; clo conirario, fcz qucsiao
quc csia fossc alnoar cn casa dclc, c, no dia cn
quc cla sc dignou conarcccr, nandou fccIar-lIc
a oria no nariz, cic.
63
VIII
Cono nada Iouvcssc conrccndido do
rcccdcnic caiulo dc Mcrri Hissing, fui casa
dc ncu anigo sr. Husson, ara soliciiar una
clicaao. Dissc-nc quc cra una rofunda
alcgoria, a rcsciio do adrc La Valciic,
ncgocianic falido da Ancrica. Mas quc fazia
nuiio quc nao sc rcocuava con cssas ioliccs,
nunca ia aos faniocIcs c quc naqucla noiic
rcrcscniavan Polycucic, a quc clc qucria
assisiir. AconanIci-o ao icairo.
Duranic o rinciro aio, o sr. Husson nao
arava dc sacudir a calca. Pcrgunici-lIc, no
inicrvalo, or quc sua calca sacudia ianio.
Confcsso dissc clc quc csiou
indignado con cssc iolo Polycucic c con cssc
inudcnic Ncarco. Quc nc diria dc un gcnro do
scnIor govcrnador dc Paris, quc fossc Iugucnoic
c quc, aconanIando o sogro a Noirc-Danc no
dia da Pascoa, csaiifassc o cilorio c o calicc c sc
uscssc a dar oniacs na larriga do arccliso c
dos cncgos? Esiaria jusiificado sc nos disscssc
quc sonos uns idolairas? E quc isso clc o
soulcra or inicrncdio do scnIor Lulolicr,
rcgador dc Ansicrda, c do scnIor Monfic,
conilador dc Dcrlin, auior da Dillioicca
Ccrnanica, o qual or sua vcz o soulcra clo
rcgador Uricju? Eis a ficl inagcn do
roccdincnio dc Polycucic. Acaso odc a gcnic
64
inicrcssar-sc or cssc vulgar fanaiico, scduzido
clo fanaiico Ncarco?
Assin nc dizia clc anigavclncnic a sua
oiniao, nos cnircaios. Ps-sc a rir quando viu
Polycucic ccdcr a nulIcr ao rival, c acIou-a un
ouco lurgucsa quando cla diz ao ananic quc vai
ara o quario, cn vcz dc ir con clc igrcja;.
Adcu, to uctucux oIct, ct to cIununt;
Adcu, to gcnccux ct to uut ununt;
Jc uus scuc cn nu cIunIc cncnc ncs
cgcts.
Mas adnirou a ccna cn quc cla inlora ao
ananic o crdao do narido.
Ha aqui dissc clc un govcrnador da
Arncnia quc c ncsno o nais covardc, o nais
laio dos Ioncns; cssc, o ai dc Paulina, cIcga a
confcssar quc icn os scniincnios dc un aiifc.
Pocuctc cst c `uu dc nu unc,
Mus, s u son tcus `uutc cousut nu c,
J`ucqucus Icn u dc us ussunts uus,
u nc ncttucnt us Iuut ccnt os quc c nc
sus.
Un rocurador no CIaiclci nao odcria
cnsar ncn crinir-sc dc ouiro nodo. Ha loas
alnas quc cngolcn iudo isso, cu nao sou dcsscs.
Sc iais niscrias odcn cnirar nuna iragcdia do
65
as das Calias, cunrc qucinar o dio dos
Crcgos.
O sr. Husson c un Ioncn rudc. Fiz o
ossvcl ara alranda-lo; nas nada conscgui. Elc
crsisiiu na sua idcia, c cu na ninIa.
IX
Dcianos o scnIor Dicnfaii nuiio rico c
nuiio insolcnic. Tanio fcz, quc foi rcconIccido
cono cnrciiciro dc grandc nuncro dc faniocIcs.
Logo quc sc viu invcsiido dcssa dignidadc,
asscou PolicIinclo or iodas as cidadcs,
nandando afiar quc iodos icrian dc cIanar
ScnIor ao faniocIc, scn o quc, csic nao
rcrcscniaria. Vcn dai quc, cn iodos os
csciaculos dc faniocIcs, clc so rcsondc ao
conarsa quando o conarsa o cIana dc scnIor
PolicIinclo. Pouco a ouco sc iornou PolicIinclo
iao inorianic quc nao dcran nais ncnIun
csciaculo scn lIc agar una rciriluiao, cono
as ocras da rovncia agan una Ocra dc
Paris.
Un dia o oriciro c varrcdor do icairo foi
dcscdido c rcvoliou-sc conira Dicnfaii, alrindo
ouiro icairo dc faniocIcs, quc dcsacrcdiiaran
iodas as danas da scnIora Cigognc c iodos os
iruqucs dc Dicnfaii. Coriou nais dc cinqucnia
ingrcdicnics quc cniravan no clcciuario, cons
o scu con cinco ou scis drogas c, vcndcndo-o
66
nuiio nais laraio, arrclaiou una infinidadc dc
frcgucscs a Dicnfaii; o quc susciiou un furioso
roccsso, c Iouvc ircncndas lrigas, duranic
nuiio icno oria do icairo, na fcira.
X
O sr. Husson falava-nc onicn dc suas
viagcns. Con cfciio, assou varios anos no
Lcvanic, foi Pcrsia, dcnorou-sc nas ndias c viu
ioda a Euroa.
Olscrvci dizia-nc clc quc Ia un
nuncro rodigioso dc judcus quc cscran o
Mcssias c quc rcfcririan dciar-sc cnalar a
confcssar quc clc ja vcio. Vi nilIarcs dc iurcos
crsuadidos dc quc Maonc cscondia nciadc da
lua na nanga. O oulacIo, dc un circno a
ouiro da icrra, acrcdiia iancnic nas coisas nais
alsurdas. No cnianio, sc un filosofo iivcr dc
dividir un cscudo con o nais inlccil dcsscs
infclizcs cn quc a razao Iunana sc acIa iao
Iorrivclncnic olscurccida, c ccrio quc o inlccil
lcvara a nclIor. Cono c quc iouciras iao ccgas
quanio ao naior dos inicrcsscs, sao uns
vcrdadciros linccs nos ncnorcs? Por quc c quc o
ncsno judcu quc nos csfola na scia-fcira nao
roularia un cciiil no salado? Essa coniradiao
da csccic Iunana lcn ncrccc un dciido
canc.
67
Nao scra dissc cu orquc os Ioncns
sao sucrsiiciosos or cosiunc c vclIacos or
insiinio
Vou cnsar nisso rcsondcu-nc o sr.
Husson, cssa idcia nc arccc lasianic
arcciavcl.
XI
Dcois da avcniura do oriciro, PolicIinclo
assou or nuiias dcsgraas. Os inglcscs, quc
sao raciocinadorcs c sonlrios, rcfcriran-lIc
SIalcscarc; nas alIurcs as suas farsas icn
csiado nuiio cn voga; c, nao fora a ocra-lufa, o
scu icairo scria o rinciro dos icairos. Houvc
nuiias qucrclas con ScaranoucIc c Arlcquin, c
ainda nao sc salc qucn ganIara. Mas...
XII
Mas, ncu caro scnIor dizia cu, cono
sc odc scr ao ncsno icno iao larlaro c iao
divcriido? Cono c quc na Iisioria dc un ovo
odc Iavcr ao ncsno icno S. Darioloncu c os
conios dc La Foniainc, cic,? Scra cfciio do clina?
Scra cfciio das lcis?
O gcncro Iunano rcsondcu o sr.
Husson c caaz dc iudo. Ncro cIorou quando
icvc dc assinar a scnicna dc noric dc un
crininoso, rcrcscniou farsas, c assassinou a
nac. Os nacacos fazcn coisas cngraadssinas c
68
csganan os filIos. Nada nais suavc, nais inido
quc una galga, nas csiraalIa una lclrc c
ncrgulIa o longo focinIo no sanguc da viina.
O scnIor dcvcria dissc-lIc cu
cscrcvcr un lclo iraiado ondc dcscnvolvcssc
iodas cssas coniradics.
Essc iraiado ja csia ronio rcsondcu-
nc. E so olIarnos ara un caiavcnio. gira,
ora ao suavc lafcjo do Zcfiro, ora ao soro
violcnio do aquilao. cis o Ioncn.
XIII
Nada odc scr or vczcs nais convcnicnic do
quc anar a una rina. Podc-sc ianlcn anar a
roria solrinIa, nas cusia dczoiio nil lilras,
agavcis cn Fona, ara dcsosar una rina, c
oiicnia nil francos ara dornir con a solrinIa
cn lcgiino nairinnio.
Calculando quarcnia casancnios or ano dc
iios con solrinIas c ccn cnirc rinos, cis a scis
nilIcs c oiioccnias nil lilras cn sacrancnios
quc sacn anualncnic do rcino. Acrcsccnic-sc a
isio ccrca dc scisccnios nil francos ara o quc sc
cIana as anaias das icrras dc Frana, quc o rci
dc Frana da a franccscs, cn lcncfcios; junicn-
sc ainda algunas dcscsas niudas; sao ccrca dc
oiio nilIcs c quairoccnias nil lilras quc danos
lilcralncnic ao Sanio Padrc or ano. Talvcz
69
cagcrcnos un ouco; nas convcnIanos quc, sc
iivcrnos nuiias rinas c solrinIas loniias, c sc
a norialidadc sc coloca cnirc os lcncficiarios, a
sona odc cIcgar ao dolro. Scria un csado
fardo, quando icnos dc consiruir navios, agar
ccrciios c rcndciros.
Esania-nc quc, cnirc a cnornc quaniidadc
dc livros, cujos auiorcs vcn govcrnando Ia vinic
anos o Esiado, cn ncnIuna sc icnIa cnsado
cn sanar iais alusos. Pcdi a un douior da
Sorlonnc ncu anigo quc nc disscssc cn quc
assagcn das Escriiuras sc cnconira quc a
Frana dcva agar a Fona a suradiia quaniia.
nunca a odc cnconirar. Falci a un jcsuia.
rcsondcu-nc quc ial inosio fora lanado or S.
Pcdro solrc as Calias, logo no rinciro ano cn
quc foi a Fona; c cono cu duvidava quc S. Pcdro
iivcssc fciio ial viagcn, o jcsuia convcnccu-nc,
dizcndo quc ainda sc vccn cn Fona as cIavcs
do Paraso quc clc carrcgava scnrc cinia.
vcrdadc dissc-nc clc quc ncnIun auior
cannico fala da ial viagcn dcssc Sinao
Darjonas; nas icnos una lcla caria dclc, daiada
dc Dalilnia. ora, ccriancnic Dalilnia qucr
dizcr Fona; dcvcis, ois, dinIciro ao Paa,
quando casais con as vossas rinas." Confcsso
quc fiquci inrcssionado con a fora dcssc
arguncnio.
XIV
70
TcnIo un vclIo arcnic quc scrviu o rci
duranic cinqucnia c dois anos. Fciirou-sc ara a
alia Alsacia, ondc ossui una cqucna icrra quc
culiiva, na dioccsc dc Povcniru. Quis un dia dar
a uliina lavra a scu cano; a csiaao ia
avanada, o scrvio urgia. O. cnrcgados
rccusaran-sc, dando cono noiivo scr aquclc o
dia dc Sania Darlara, a sania nais fcsicjada cn
Povcniru.
Mas ncus anigos olscrvou-lIcs ncu
arcnic. ja csiivcsics na nissa cn Ionra dc
Darlara, dcsics a Darlara o quc lIc cricncc,
dai-nc a nin o quc nc dcvcis. culiivai ncu
cano cn vcz dc ir iavcrna; Sania Darlara
ordcna acaso quc a gcnic sc cnlriaguc ara lIc
rcsiar Ionras c quc nc falic irigo csic ano?
ScnIor dissc-lIc o caaiaz, lcn
salcis quc crdcria ninI'alna sc iralalIassc
nun dia sanio; Sania Darlara c a naior sania do
Paraso; cla gravou o sinal da cruz cn una
coluna dc narnorc, con a onia do dcdo; c, con
o ncsno dcdo c con o ncsno sinal, fcz cair
iodos os dcnics a un cacIorro quc lIc nordcra
as nadcgas. nao iralalIarci no dia dc Sania
Darlara.
Mcu arcnic nandou rocurar iralalIadorcs
luicranos, c scu cano foi culiivado. O liso dc
Povcniru cconungou-o. Mcu arcnic aclou do
71
aluso; .0 roccsso ainda nao foi julgado.
Ningucn or ccrio csia nais crsuadido dc quc o
ncu arcnic dc quc cunrc vcncrar os sanios,
nas acIa ianlcn quc c rcciso culiivar a icrra.
SuonIo quc Iaja cn Frana ccrca dc cinco
nilIcs dc ocrarios, sinlcs iralalIadorcs ou
aricsaos, quc ganIan cada un, cn ncdia, vinic
sous" or dia, quc sao dcvoiancnic forados a
nada ganIar duranic irinia dias do ano, nao
coniando os doningos; isso inoria cn ccnio c
cinqucnia nilIcs a ncnos na circulaao, c ccnio
c cinqucnia nilIcs a ncnos cn nao dc olra.
Quc rodigiosa sucrioridadc nao dcvcn icr
solrc nos os rcinos vizinIos, quc nao ossucn
ncn Sania Darlara ncn arccliso dc Povcniru!
Fcsondian a csia oljcao quc as ialcrnas
alcrias nos dias sanios dao nuiio lucro. Mcu
arcnic concordava, nas rcicndia quc cra una
lcvc indcnizaao c quc, or ouiro lado, sc sc odc
iralalIar aos a nissa, odc-sc nuiio lcn ir
ialcrna dcois do iralalIo. Susicnia quc c un
assunio urancnic da alada da olicia, c nada
icn dc ciscoal; susicnia quc valc nais lavrar
do quc cnlriagar-sc. TcnIo nuiio ncdo dc quc
clc crca o roccsso.
XV
Faz alguns anos, viajando cu cla DorgonIa,
cn conanIia do sr. Evrard, quc iodos vos
conIcccis, vinos un vasio alacio cn
72
consiruao. Pcrgunici a quc rncic cricncia.
Fcsondcu-nc un cdrciro quc cricncia ao
scnIor aladc dc Ciicau; quc a consiruao fora
orada cn un nilIao c scicccnias nil lilras,
nas quc rovavclncnic cusiaria nuiio nais.
Alcnoci a Dcus quc uscra scu scrvidor cn
condics dc crgucr iao lclo nonuncnio c dc
csalIar ianio dinIciro clo as.
Esia lrincando dissc o scnIor Evrard.
Nao c aloninavcl quc a ociosidadc scja
rcconcnsada con duzcnias c cinqucnia nil
lilras dc rcnda, c quc a alncgaao dc un olrc
cura dc cananIa scja unida con una cngrua
dc ccn cscudos! Nao c cssa dcsigualdadc a coisa
nais injusia c odiosa do nundo? Quc succdcra
ao Esiado quando un nongc for alojado nun
alacio dc dois nilIcs? Vinic fanlias dc olrcs
oficiais, quc conariilIasscn dcsscs dois
nilIcs, icrian cada qual una foriuna dcccnic c
darian ao rci novos oficiais. Os nongcs, quc sao
Iojc sudiios inuicis dc un dos scus, or clcs
clciio, sc iornarian ncnlros do Esiado, ao asso
quc nao sao nais do quc cancros quc o corrocn.
O scnIor vai nuiio longc c nuiio dcrcssa
rcsondi cu, icnIa acicncia. o quc nc diz
aconicccra ccriancnic daqui a duzcnios ou
irczcnios anos.
73
rccisancnic orquc so aconicccra
dcniro dc dois ou ircs scculos, quc cu crco ioda
acicncia; csiou cansado dc iodos os alusos a
quc assisio. arccc-nc quc narcIo nos dcscrio,
da Llia, ondc o nosso sanguc c sugado or
inscios quando os lccs nao nos dcvoran.
Eu iinIa coniinuou clc una irna
lasianic inlccil ara scr janscnisia dc loa-fc, c
nao or csriio ariidario. A lcla avcniura dos
ccriificados dc confissao a fcz norrcr dc
dcscscro. Mcu irnao iinIa un roccsso quc fora
ganIo cn rincira insiancia c dc quc dccndia a
sua foriuna. Nao sci cono aconicccu, nas os
juizcs araran dc disiriluir jusiia, c o ncu
irnao ficou arruinado. TcnIo un vclIo iio
crivado dc fcrincnios, quc iransoriava scus
novcis c laicla dc una rovncia a ouira;
conissarios ccrios arccndcran iudo, sol o
rcicio do nao rccncIincnio dc una cqucna
fornalidadc; ncu iio nao odc agar os ircs
vigcsinos, c norrcu na risao.
O sr. Evrard coniou-nc avcniuras dcssc
gcncro duranic duas Ioras iniciras.
Mcu caro scnIor Evrard, assci or nuiio
iorcs quc o scnIor; os Ioncns sao iodos a
ncsna coisa, dc un circno a ouiro do nundo;
suonos quc so cisicn alusos cn nossa icrra;
sonos os dois cono AsiolIc c Jocondc quc
74
cnsavan a rincio quc so as suas nulIcrcs
cran inficis; uscran-sc a viajar, c cnconiraran
or ioda aric gcnic da sua confraria.
Sin dissc o Sr. Evrard, nas iivcran o
razcr dc dcvolvcr or ioda aric o quc
gcncrosancnic lIcs Iavian cnrcsiado cn casa.
Pois iraic dissc-lIc cu dc scr acnas
duranic ircs anos dircior dc... ou dc... ou dc... c o
scnIor sc vingara con usura
O sr. Evrard acrcdiiou-nc; c agora cn Frana
o Ioncn quc roula ao rci, ao Esiado c aos
ariicularcs da nancira nais nolrc, quc icn o
nclIor assadio c quc julga nais
convcncidancnic una nova ca dc icairo.
75


coylcfi 2001 Fidcndo Casiigai Morcs

Vcrsao ara cDool
cDoolsDrasil.con

__________________
JulIo 2001

Proilido iodo c qualqucr uso concrcial.
Sc vocc agou or cssc livro
VOCE FOI FOUDADO!
Vocc icn csic c nuiios ouiros iiulos CFTIS
dircio na fonic.
www.cloolslrasil.con

Anda mungkin juga menyukai