U = x3-3
du/dx = 3x2 , dx = du/3x2
= 6x2 . du = 2 du = 2 ln u = 2ln x3-
3 +c
U
3x2
3. 5x.1-3x2dx U = 1-3x2
du/dx = -6x , dx = du/-6x
U = 3x
du/dx = 3, dx = du/3
= cos U.du/3 = 1/3 cos udu = 1/3sin udu
= 1/3sin3x + c
5. e3xdx
U = 3x
du/dx = 3 , dx = du/3
= eu.du/3 = 1/3 eudu = 1/3e3x + c
6. 4xsin(x2+4)dx U = x2+4
du/dx = 2x , dx = du/2x
= 4x.sin u.du/2x = 2 sinudu = -2cos u
= -2cos(x2+4) + c
7.
dx
(x+3)
U = x + 3
du = dx
= du/u = ln u = ln x+3 +c
8.
x dx
2
(x -1)
U = x2-1
du/dx = 2x , dx = du/2x
= x/u.du/2x = ln u + ln c
= ln x2-1 + ln c
9. cos 1/2xdx
U = 1/2x
du/dx = , dx = du/1/2 dx = 2du
= cos u.2du = 2 cos udu = 2 sin udu
= 2 sin 1/2x + c
INTEGRAL PARSIAL
Rumus :
Udv = UV - Vdu
u = x , du = dx
dv = cos xdx , v = sin x
= xsinx - sin xdx
= xsinx + cosx + c
2. xsinxdx
u = x , du/dx = 1 , du = dx
dv = sinxdx , v = -cosx
= -xcosx - cos xdx
= -xcosx + sinx + c
3. xexdx
u = x , du/dx = 1 , du = dx
dv = exdx , v = ex
= xex - exdx
= xex ex + c
4. xlnxdx
5. x2e2xdx
u = x2 , du/dx = 2x , du = 2xdx
dv = e2xdx , v = ()e2x
= x2.1/2e2x - .e2x.2xdx
= x2.1/2e2x - x.e2xdx ..pasrsialkn lg
= x2.1/2e2x - { x..e2x - .e2xdx }
= x2.1/2e2x - { x..e2x e2x }
= x2.1/2e2x + x..e2x e2x + c
6. x2lnxdx
2A-6B = 1
2(1-B)-6B = 1
2-2B-6B = 1
-8B = -1
B = 1/8
x2+x-12
(x+4)(x-3)
(A-B)x = x
A-B = 1
A = 1+B
3A+4B = -4
3(1+B)+4B = -4
3+3B+4B = -4
7B = -4+3
B = -1/7
A=1+B
= 1 1/7
= 8/7
F(x) = x 4 dx= 8/7 dx + 1/7 dx =
8/7ln x+4 +1/7ln x-3 +c
x2+x-12
(x+4)
(x-3)
FAKTOR LINIER BERULANG :
Jika g(x) = (ax+b)m berulang sebanyak m kali
Maka F(x) = A
+
B
+ . + Am
2
(a1x+b1) (a2x+b2)
(amx+bm)m
Contoh :
1. x
dx = A + B = A(x-3) + B
2
(x-3)
(x-3) (x-3)2
(x-3)2
Ax-3A+B = x
Ax = x
A =1
-3A+B = 0
-3(1)+B = 0
B=3
x
dx = 1dx + 5 dx
2
(x-1)
(x-1)
(x-1)2
u = x-1 maka = 5 du
du = dx
u2
= 5 u-2du
= 5u-1 = -5 = -5
-1
u x-1
= ln x-1 - 5 + c
x-1
INTEGRAL TERTENTU
b f(x)dx = f(x)
= f(b) f(a)
Contoh :
1. 1 2 x2+2xdx = x3 + 2x2 = 1x3 + x2 21
3
2
3
3
= { 1/3(2) + (2)2 } { 1/3(1)3 + (1)2 }
= { 8/3 + 4 } { 1/3 + 1 }
= 20/3 4/3
= 16/3
2. 4
x dx u = x2-15 maka
x2-15
du/dx = 2x
dx = du/2x
x . du = 4 8 u-1/2du
u1/2 2x = u1/2
= x2-15 84
= (64-15)-(16-15)
= 7-1 = 6
3. 1 8 1+3x dx = 1 8 ( 1 + 3x)1/2 dx u = 1+3x
= 1 8 u1/2 . du/3
du/dx = 3
8 1/2
= 1/3 1 u du
dx = du/3
3/2
= 1/3 u
3/2
= 2/9 u3/2
= 2/9 u 2/2.u1/2
= 2/9 (1+3x)(1+3x) 81
= { 2/9(1+3.8)1+3.8 } { 2/9(1+3)1+3 }
= { 2/9.25.5 } { 2/9.4.2 }
= 250/9 16/9
= 234/9
= 26