PERGUNTE
E
RESPONDEREMOS
ON-LIME
Fág
A linguagem do passado:
Um problema bíblico:
Vale ludo?
NO PRÓXIMO NÚMERO :
EDITORA LAUDES S. A.
REDACAO DE PB ADMINISTRAgAO
Caixa Postal 2.666 Rúa Sao Rafael. 38. ZC0Í)
ZC-00 20000 Rio de Janeiro (GB)
20000 Rio «le Janeiro <GB> Tels. : 268-9981 c 268-270ÍÍ
O SEGREDO DA FELICIDADE
A procura da Felicidade corresponde a um dos anseios mais
espontáneos do ser humano. Embora os filósofos tenham con
cebido as mais diversas «receitas» para proporcionar o encon
tró da felicidade, a rotina da natureza sugere que ela se encon
trará em boa parte (se nao exclusivamente) no «preservar-se
de incómodos»: «Para que fazer por mais... quando posso fazer
por menos?» É esta a filosofía da poupanga de si mesmo e da
subtracáo.
— 421 —
gente va¡ dormir cedo e aínda faca e da baioneta, para pou-
fica satisíeita, porque tem par o peito.
sempre um sonó atrasado.
E.B.
422 —
«PERPUNTE E RESPONDEREMOS»
Ano XIV — N? 166 — Outubro de 1973
A linguagem do passado:
— 423 —
4 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 160/1973
_ 424 —
OUTRA VERSAO DOS MANDAMENTOS?
— 425 —
«PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 166/1973
— 426 —
OUTRA VERSAO DOS MANDAMENTOS?
— 427 —
8 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 166/1973
— 428 —
OUTRA VERSAO DOS MANDAMENTOS?
— 429 —
10 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 166/1973
3. O «Manuscrito do Templo»
— 430 —
OUTRA VERSAO DOS MANDAMENTOS? 11
— 431 —
12 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 166/1973
"Se urna mulher estiver grávida (literalmente: cheia) e seu filíio morrer
em seu ventre, ela será impura como um túmulo durante todos os dias em
que a crianca ai ficar".
3.3. O Templo
— 432 _
OUTRA VERSAO DOS MANDAMENTOS? 13
— 433 —
14 ^PERGUKTE E RESPONDEREMOS» 166/1973
434 —
Um livro em foco:
— 435 —
.J0L _ _ «Pk'RGUNTK E RESPONDEREMOS» 1CG/1973
1 . Fundamentos bíblicos
— 436 —
ANJOS: MITO Oü REALIDADE? 17
— 437 —
18 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 166/1973
entre si. Note-se, por exemplo, o caso da visita dos tres perso-
nagens a Abraáo em Gen 18s (um deles fala como se fosse o
próprio Senhor); o aparecimento do anjo do Senhor e do pró-
prio Senhor na sarga ardente, em Éx 3, 2-12; a vocagáo de Ge-
deáo devida a um anjo do Senhor e ao próprio Senhor (cf.
Jz 6,11-18)... A confusáo, nesses casos, entre o anjo e o
Senhor nao é senáo ilusoria; segundo as regras literarias dos
antigos, o mensageiro ao enunciar a mensagem de quem o en
viou, usa sempre a primeira pessoa do singular, repetindo pa-
lavra por palavra o que o seu Senhor lhe disse. Por conseguin-
te, nos textos bíblicos citados é o anjo quem aparece e fala, de
tal modo, porém, que o próprio Deus por ele quer manifestar
seus designios aos homens.
— 438 —
ANJOS: MITO OU REALIDADE? 19
— 439 —
20 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 1GÜ/1973
_ 440 —
ANJOS: MITO OU REALIDADE? 21
— 441 —
22 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS!» 166/1973
— 442 —
ANJOS: MITO OU REAUDADE? 23
— 443 —
■24 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 163/1973
444
ANJOS: MITO OU REALIDADE? 25
2. Trad¡$5o crista
— 445 —
'¿ti *PEKGUNTE E RESPONDEREMOS> KiG/1973
— 446 —
ANJOS: MITO OU REALIDADE? 27
Comenta Tavard:
4) algumas dentre elas tornaram-se más por própria Iniciativa" (p. 155).
— 447 —
28 PERGUNTK K RESPONDEREMOS» 160/1973
3. Recapitulagóo e perspectivas
— 448 —
ANJOS: MITO OU REALIDADE? 29-
— 449 —
«PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 16(5/1973
4. Conclusao
— 450 —
Um problema bíblico:
— 451 —
32 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 166/1973
Ou em portugués:
"7... Pois tres sao os que dáo testemunho [no céu: o Pai,
o Verbo e © Espirito Santo; e estes tres estáo de acordó entre
si. 8 E tres sao os que dáo testemunho na térra]: o Espirito, a
agua e o sangue, e estes tres estáo de acordó entre si".
Em vista deste erro é que Sao Joáo insiste, segundo o seu estilo, em
que Jesús era verdadeiro Deus e verdadeiro homem tanto no momento
do seu batismo (o Espirito Santo sob forma de pomba sobre a áaua o ates-
tou) como também na Cruz (o sangue o atestou). Da! a expressáo: "o Es
pirito, a agua e o sangue atestam'..", atestam, sim que o verdadeiro ho
mem Jesús (reconhecldo no batismo como Deus, Filho do Pai Eterno) esteve
Insertaravelmente unido á Divindade até derramar a última gota do seu
sangue.
_ 452 _
O CHAMADO «COMA JOANEU» 33
— 453 —
34 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 166/1973
— 454 —
O CHAMADO «COMA JOANEU» 35
texto nao consta mais das edigóes bíblicas, que assim apresen-
íam a passagem em foco:
1. Trodijao oriental
1. Dentre as centenas de manuscritos gregos que apre-
sentam através da historia o texto de 1 Jo, apenas quatro (e
quatro manuscritos que tiveram origem no Ocidente) contém
o chamado «Coma Joaneu». Ei-los:
— 455 —
3G tPERCUNTE E RESPONDEREMOS»_lti6/1973
2. Tradigáo ocktental
— 456 —
O CHAMADO «COMA JOANEU» 37.
"Quta tres sunt qui testimonium dant In tena, Spiritus, aqua et sanguis,
et tres unum sunt; et tres sunt qui testimonium dlcunt In coelo, Pater et
Filius et Spiritus Sanctus, et h¡ tres unum sunt".
— 457 —
38 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 166/1973
"Sicut Johannes ait: Tria sunt quae testimonium dicunt in térra: aqua,
caro et sanguls, et haec tria in unum sunt. Et tria sunt quae testimonium
dicunt in cáelo: Pater, Verbum et Spiritus, et haec unum sunt In Chrlsto
lesu" ("Corpus Scriptorum Eccleslae latlnae", t. XVIII, p. 6).
— 458 —
O CHAMADO «COMA JOANEU» 39
— 459 —
40 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 166/1973
— 460 —
O CHAMADO «COMA JOANEÜ» 41
A propósito veja-se:
— 461 —
Vale tu do?
— 462 —
VALE TUDO? 43
— 463 —
44 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 166/1973
sem que haja processo previo; sao penas ditas «latae senten-
tiae», isto é, devidas a urna sentenga proferida de antemáo, urna
vez por todas, sobre todo e qualquer réu desse crime ou daque-
le delito. Pessoas atingidas por certas penas podiam ser consi
deradas doravante infames; outras, depois de excomungadas,
deveriam ser evitadas pelos fiéis católicos Verífica-se, porém,
que o grande número de tais penas ou censuras nao logra o
efeito desejado, que há de ser sempre medicinal. Com outras
palavras:... nao concorre para reprimir os delitos, mas, ao
contrario, ocasiona situagóes jurídicas embaracosas e novos pro
blemas moráis. Na verdade, pode acontecer, entre outras coisas,
o seguinte: muitas pessoas que cometem delitos aos quais urna
censura está anexa, ignoram tal censura e suas conseqüéncias.
Além disto, nao se entende bem, hoje em dia, que alguém deva
ser punido no foro externo sem ser anteriormente julgado me
diante um processo que verifique o grau de responsabilidade
e culpa que lhe tocou.
— 464 —
Esta frase, ambigua e lacónica, parece insinuar a alguns
leitores que a Igreja pensa em aceitar o divorcio (anulagáo de
casamento válido e consumado). Ora nao é realmente esta a
intengáo da S. Igreja: a indissolubilidade do casamento consu
mado tem fundamento no conceito de matrimonio sacramental,
que a Igreja nao tem autoridade para retocar.
2. Significativo documento