Anda di halaman 1dari 26

L>~I-'ARI'I2MEN PEICTAMDANGAN DAb! ENEIXGI RG13UULIK INL)(_)NIiSIA I>11ZE:;?'OliA'TJENDEl?

tl14 h/lINYAK DAN GAS UUh1I

TENTANG h l U 1 U !JIZP\; I'liiuCUjiAN I'ELUh4AS Y A N G LSGiCEDA:: U l UAl,~\hl XLGERI

,.:, v . ...,UI;
~ - A Z L I \

jENDEIil?!, r\!JN\IAI< DAN GAS ELli~ll,

b, bah~.-~rri :;cl~ubunljnnc:crngan 11al tcrscbuf ynrla hurai a c!i atas, CIL?;I sct'ag.~i kincia k lc?njut K c y t ~ t i i s n hlci~tcri ~~ l'cr tan~bc?:~g:,i ciaii Er~crgi . . N ~ n l o rCl? !</34/hI.13E/1998 t a n g ~ d12 Jn;iuar~ ~ $ r a ,;tia~-,g$?.$ ;xriu antu!c ~ ~ ~ c n y c s u a~ ik ia nn n~cnyct:?pti~~~akiii~ ~~ c e i ~ g a ; u inii::i ~~i~ pd~1i1;c:jyallg bcl.cc:nr cli clnlaln 11cj;cl-i scrtn pe~~t;i:;iann):arlL;:k::;~ S ~ ~ ~ LI L < CI ~ ~ ~ L I L N S ~l)i~.ckli~:. I\ J ~ i i i l ~ f . 0Mi:~yak 1 L!Z:I Ca:i Llitii~i;
J'

I Mengingal i:
1 i

1. U i ~ d a i ~ g - ~ n d a Nomor ~ : g 44 Prp. 'l'ahun 2960 I\{oll;or In?), ?.l,r\I No~llor 2070);


I

(LN

'~'L?!IUII

195O

6. I c r ~ u . Mcntcri I'crtn~nba~~gaI clan '!'/4:3/1V.1711/1S91 tnnl;gal 13 Pcbruari 1991;

Notllor

.7?-

,,L-.~

Ucn~an mcncnbut l < ~ j . ' ~ i I i iU ~in r t~~ l t l iJ ~ Cr I I C ~ C L . ~h I~ l i ~ ~ y i itiall k Gas Uullli N o ~ n o r 11 1</34/ DUJhl/l988 tanggal 1 Scpleinbcr 1984 tcnta~;); Talacnra Pei~lbinaanclan I)enl:,zwasan Alas I'claksnnnan Pcn).cciinn~, I'clayanni~l'clu~n~:: ; U n l a ~ Ncgcri; ~l

i<EPU'TUSilN DIlIGICI'UR JENDEIZAL MINYiIK DAN GAS L?U;\!i "i'ENTANG MUTU DAIV PIiNGUJiAN I'ELU :vi!'r3 Y A N S DEREDAI). L ; ;

L?.

hlulii I'cIul~~as, a~l~ia1 kvvnlitas 1 pclurnns ynag ~llfiyatakanc l c l ~ ~ i ~ Sycsiiilinsi Unjak I<crja clan Spcsifikasi Fisika Kimin; Spcsifikasi I l J u k I<crja Pelurnas, adslnli bntasnn tingkat hi:i:c Peluixas yang diteta;;l;an olch I C I : I ~ P ~ P ~P:.wc~~B:I& SCPCT:~ Amcricai~ Pelrolc~iiz Illstitutc (API) a t ~ Ici~dhga u !nin yang cliakl;, sccarn i:~ternasicnnI;
Spcsifi::~?siFisi!ca-:<imia Pe!umas, aciaIah bc?tar:si~ r i h i !carak!c:is:i!; fisika-1ci:l-,iz ti.:.:casu!c !ccl:c~ltalan (viskosi tas) ~ ~ l ~ . ; n n s ;

b.

c.

ci.

I<Iasifil<asi I<ckcn:alan (visicositas) I'cluxrias, t.hla:, pei~ggoloi~go : ; 1ini;kat. lickcntalcii~ >rang ditctapka11 olo!~ ! e i ; ~ i ? a ~ i;c:.wci~n~~l;, a scpcrti Socicty of Au tomo!ive Engineers (SPrG) a1nu Intcrna tiui;,;: Orl;ai~izaticn for Sta~~dnrdization (ISO); I~<Iasifiltasi Pci:clrnsi Gclll~ikLUIII~S, adalall ycngguloi1ga11 ti~lgknt kckcrnsan gc~nulc lumas yang ~ l i ~ c t i l p k i ~l l l~ ~1~:11b;.ga l i bcri\:c::c;i?!;, scperti National Lubzicatir~g Greasc Institu tc (NLG!); K:asifilmsi Unjuk I<crjn Pelurnas, adnla!~ pcaggcj:ongzn 1ii1gl.c;;~ 111utu yclunlas ynng di klnsilikasiknll o l ~ !:dl..:3n!;c? ~ bcrrvclinn;, scperti ~ l ~ \ c r i c a Tclrolcum n I ~ ~ s l i t u( f . ! l ')c r:tai; Ica:baga lain )'Gi:i: cl inlcui sccarn ill:-crnasioilal.

c.

a
1 I

f.

(I)

I'cli~inas yang bcrcdar cli pasaran dnlnii~;~c,;crirvzjib ~~~cli~ciii.:. lw~.sj.aratan M:!lu IJc!i~mns y a ~ ; dilciiipl;~;, ~ Uircklur Jel~der~:! i\.iillj.~k clan Gas Llun~i, scbagnimana tcl~cni:;:ll;i cln:a~:~ LAi\/Il'l1!12:~ I Kc:.>u:iisan ini.
L

(2)

i'uiamas ynng t i ntcincnuhi i t : R!LI~U l ~ ~ I i ~ i l ? < ~ sc!>nl;ai~;~ana r:i~naksurl pilrlo nynt ( I ) ~ v a j i b ili:nr~,; rlnri pcrcrl.:i;:! cl<l:laicu p;(:;-?r.
I

(3)

l'c1-11arIop jcnis pclun~as yang ycrsyar:llal~ Mutu I ' C ~ ~ I I I I ~ I S I b I~ c~l u ~ ~ r t c ~ - c a ~ ~ lJaln111 u r n LAMl'lIZAN 1 scbagaitnann Jin\nhsud ynrln ayni (I), iialam ra11l;ka ycnclaftarnnl~yawajib 111cnya111paika11 clokumcn IvluLii I'clan~asyallg b c r s n n g k ~ ~ t ~ ~ i ~ .

(1)

'I'crhacinp y e l u ~ l ~ a )tans s bc~.ctlar di dalnnl ncgcri, ctiadakan pcn~;a~vasa11 MLI~L Pclun~aq I scsuai Kcpulusan Llircktur jcndcral h,llnyai; ilan Gas ilumi Nvil~or'10 K/34/Ll[3]iG:/lS;C?H ~nnggnl26 J a l ~ u a r 1998 i ctcngnn n~cngambilcqntoh pcli1111as ;;II!u~ cliiid~~knii pcl:lc.ri!is,?a1I 111ti:11. I'nt'7cs ' -il Itct.cnt~~an pcnt;a~nbiIan contoh pc!~tl~:c?s rla1a111rangka 1 , t \ ;;2*.~.7~111 ~~bLl;;i:illlalia ~ l i ~ i ~ a l{lililil ~s~~ B j'n: ~i ! a~!n!r,l: scb,1l;si:1:,11:n It.;*cc?:~ tun: :Ia!all~ LAA/IPI!<AI'\I11 t < c p c \ ~ s n ini. n

(2)

Pasal 4

(I)

Segala biaya ynng t i 1 sehubungan cic:lgan ;>elc?ksanaan pcincriksaan b l u l i ~ I'clul~~csdalam rangka pci~dziiiarc?:; dali pcnpwasai: pelulnas )rang bcredar di dalaln 1;c;;cri dibcbanl;c?n kci)s(-lz p~rilsa11~1a11 yn:Ig bcrsangku tan.

(3)

'l'arif bi.~;la dan ~?l-\:ocla pcngc~jian pclui~~n : ;sc b ~ g a i ~ ? : n di~nnksucl :~~ pacla ayat (2) hx:c;f c ditclapkan scbagainlai~atcrciintcrn daiam LAh4PI RAN III ICcputusan ini.

Pasal 5

L.ami~irn~l I

: ICcputt~sanDircktur .lctldcral Millyak cliul Gr?s 13i11ni I S : 8 5 . M/ 34/1>13.IM I 1998 '1'nngg:d : 24 Agustus i998

1. I'EIISYIIL<I~TL\N MUTU 1'IILUMAS YANC BOLE11 UEREUAII 111 DALAhl IVEGEl<1

S I

yil~~ bercdxr ~, di Iild~::csia ilarus

ii2e:llcnuili

sjSa:at scbagni berikut :

c. I ~ , L ! s L ~ pcl11ii:as s iml~or' scsuai clcnyan Kcl~ulusa~l Ucrsailla h l ~ i ~ i ci'c;:;:i;;bangait ri clan I no::ior 829 W004/M.PE/1983, Menicri i : iioi:ioi S3GlKMK.001: 989, ~ c i i ! & i ~ ' ~ i d l l ~ l l i l g ~~ IO l i~ l I I O 1.X S 1 / 1 1 1 7 9 ti:!;ggi:I 3 1 Juii 19v9, Irr~cdal!pul mincrnl cil maksimun~ 70'!/0tilt.

I
Vis/:osilns I/,ii~c~naiik podn 100C Irlt!cl;s visl<ositss Vis!iosii:\~ pnsln st:liu 1c11c!n11 (CCS) 'Viskosirns p:lrla sul~u[ i ~ ~ g g i (1 1'1.1 I S )
c!)

cSt

1,

Scsuni SAE Mill. 90 ~csu;ii SAE Scsuni SAU


Mill. 200

AS rh1 13 445
ASl'M 9 2270 /'i:;.l'kl D 5293

cS: "C

AS'l'hl L' 4G83


iiS.l'iL1
'

'I'irik Nynln COC


/\rlgka Ilnsn 'T'olnl I<nr~diingi:ii /'rbil Siillht !iiii~dutign~l t~icial :

92

rng i<U! lig


% \vt.

biirr. 5,O Mill. 0,G

AS'l h l U 2S9G

96 \vt

A A S i ASTi'kl D S 1 1

3.1 . Spcsi filtasi Unjuk ICcrja tnitlyak litmas nti~lin~wlz A1'1-'1'13 dntl atau JASO 1 : B dm1 alai~ ISO-EGL3 da11nlet~liliki llasil u j i dari laboratorium i j i yang rcslni

ii.3.

I<ilusii~ pclt~~nasi!ilpor scsuai Jc~ignltKci~utusarlI l c r s z i ~ Mctltcri ~~ i i i i I I I 2 / / . i l ?*~CII~C;.~ I<cii:\~lgat\nutlior S3GIlChl l<.C)OI 1089 clan Mclltc~-ii'~~d;:gni:g~~l tlr)illur 1 i; ; !i<!)lI!Vil/i 989 l ~ ~ i ~ g3 g1ajlu i i i989, ~ ~ I I I L ~ L I : ~ ~;~:ii:cc;:; :III iii: ~;l;:k~!~l:~iii~ '75Yc [.
i
i,\,

'r;lbc: 2:1 Spcsi5i;n;i Fisika I<i:t~in rv:i!iyak L:~n~as Molos I3ci;sirl Dua Lntigka:~ Ifcr~cr:dillgin,?;~ Sc!n;a

Na
I

Kurah~:wi.s(ik
i1is;iosii:i~ ;<incc;alik ~ n J n 100C

Su(rru/t cSt

Spes flkas i
Maks. 123

Metoda

A S fi:; Z 445
AS i X I
L)

!
/ L .

T
l'itil: Nynln COC

i
I

Min. 00
*)

2270
92

11

5
G

'

rli;gI<a Unsr; '1'o;iil


~ < ~ I I I c ~ \ I IA[>\! ~ ~ ; ~SI L I~ II~.~I~

"C 111gKO1 I/g


U/o \ \ I .

A3?':vl i)

*1
blilks. 0,18
I

S D2

f\S':..: 3 874

t<ii:~~i~i:~gi;i~ i11ctni :

7'0 wt
Min. 0.01 5

AAS/AS'l'p*1

L)

81 1

Cn

l .b. Spcsili kasi U~ljukKcria n~inyak1i11nas r t r i ~ t i ~ l r ~ t NhllbtA nt 'Iv<:- W ctuil nlctlliliki Il;~sili~jidari liiboriitoriu~n uji yang rcs~tli

3.b. Kliusus (~clumns i~npor scsuni Jcclynil Kcl~\riusiitl 11crsn1l1nhlcl1tci.i I ' C I I ~ I I ~I I I c I 2 l/O/ll'l/I . h4c11lcl.iK c \ ~ : l i i g a l i i~onio~' S3Gll<1M1<.00/1980, tluri Mcnlcri I'crtluyanga~l11011101. I Q I/KI'D/VII/1980 lat~ggal3 1 .litti 1989, knt~rlungnn ~nillcraloil l r l a k s i ~ l l u70% ~ ~ ~ wt.
'I'i~Lcl 2b S1:csifilinsi I:is::il; !<iinia Minyak Lu~~lris Allotor Dcnsin Dua Lairgkah I3cry,zi1dinginznAir

'I

KO1 i l g
i < l ~ ~ ~ /ibu t l iS~ ~ l~ li~ li e ~ ~ ~

I
Mnks. 0.05

3
I

O/u

WI.

AS'rM ll 874

I<niidungan 11lc:n1:
Ca

% wt

i
1
1

AASIAS'TM

D 8i1

I
% wt

Min. 0.40

AS'I M I 3 3228

1. MINYAIC LUklAS MOrI'O1< DIESEL PUTAIUN 'I'1NC;GI UN'l-UK

ICENDARAL4N DAN INDUS'TltI


h,lin).ali i1111:ilsn ~ o t o dicsel s potasail tinggi u[ltuk kendaraan Jan i ~ l ~ i i l s iy r i1 1 1 1 ~ e r c d a s (ti I~ldorlcsia harus ~lletncnuhi s y a r a t scbngni bcrikul :

c.

1~;l:irs~is 1;clulnas inipor scsktai c l c ~ ~ g a K n c p u t u s a n Be;sa~na Mcl1tc:i ~C I I I C I ! I~I ~ O~IIO 829 ~ 1</004/M-I'C/89, M C I I ~ C j<~ti:~tigi~l~ ~-i IIO~\IOV C3hr ~ t L i i < . C O989. /~ tlal:, r\lc:!lcri I'citl;~gangan iloliio~ 1 3 !!l<i'C!Vl I / 19C3 i.::z.;cl 3 1 J .Li 1939, liai:tl:!i~gai: 1niner1;!oil n ~ a k s i r n u ~76% : ~ ii.:.
i ' ~ r i : : i l i i > : i i ~ s iC l~ I ~~I

'F
\!i:,l.csi:ns

'i'nkcl

Spcsii;:i:!~i !-isi!;:: Kimiu Mi1:ycik L t l ~ n a s Motor Dicscl 1'i::arnil I'inggi U n::~k I<cndar;.an Dan 1ncluslt.i

>:c71.c!;reristik

Sarua::
cSt
,

Spesi/ika.ri
Scsuni SAE
Min.90

Ate ocia

1t
92

I<i~lsmati!;;?adi: 100C

AS'Tirl I) 445
/\S'i'h.l D 2270
AS'1'h.i 11 5293
I ~ SM I I) 4683

I;lc!cl;s visliositns
Visltosii;~~ pnda s u l ~ i1.~11tlill1 ~ (CCS)

cl'
cSI

Scsuni SA13
,Scstt;ti SAI: Min. 200
Min, 4,00

iI

4
5
!

Viskosili~sp , i t l i ~~

1 1 l [ir~ggi i ~ (I

l'l I IS)

Titi;; Nyalii COC


Ang\\;l Uiisn 'I'otnl !<iii;~l~i;~g~!i~ ALki S~lIri~t i<il~;~~~! i\ ~ l~ l i~ : l:ll : l
Cll, M g ,
7,ll

"C
tug !<Of Ilg
Y n \\I.

ASTM

As'r.rvi i) 2806
AS t'h.1 D 674
A A S 1 AS'I h . 1

I
I

1
I

I7
" .

Mill. U,5

O/'o

\V(

I>

21 1

*)
111I

j1
1

?'crltlc:isi / s[,~biliias ~-c~;;Susnnn Scq. I

AS'i'hl U 892

Maks. 50/O

S-q. I 1
Scq. l i l

Mnks. 100/0

Mnks. 5910

1 1
!

a. Spcsilil<asi ilt!jul.r I<cl:ja inillyak lul~las t r l i ! l i n r l r ~ l t AI'I i ! i i tln1.i 1nboi.alo1.i ti111 i ~ j Y i ; I I I ~ rcsil~i .

- CO,cIi111

r11cn:iiiki 11:lsil

c. I<l;asus pc.,!~i~nasil;lpor scsit;~i dc~igilrl KCPIIILISL~II U~~~aill &lellteri a I'crtambangan diiil Eilergi noinor 529 IU004/M.I'E/1989, %lcn!cri Kcuangan nol:?o: Y 36II<h~Il<.i)0/19tO, clan M c ~ ~ l cI'crclagr~t~gnn ri noruor 18 l/KPU/V11/1989 tnngg:\l 3 1 J u i i 1989, ka~idutlgarl tnillcral oil tntlksir~lui:l 70% tvi.
Spcsif;,!:nsi 17isil<aKil:.ia Pv:i!:yak

4 !u~t~n lvlotor s Dicscl 1'ti;;;rai; h.lc;lei:gt!, ,;r:t~j; :ndus:ri cI;111 1<:1p:11


'y;ib2:
Suttrun

I V ~ + l \ o \ i t a ls< i ~ \ c i ~ ~ , i~i\(l ~:il< l00"C 2


iildcks viskasitas

l<aru/.~er;~~i/c

Spesijikas i
Scsuni SAG

r't!ctoZ~

cSt

AS':'h\.I

D 445
92

Min. 55
"C
111gKO1 I l g
% wt.
% wt
Zll
1111

/\Sl'M D 2270
AS'I'M D

I'itik Nynla COC


Angka Unsa 'Tot'll

Min. 200
hlin. 6'00
Mill. 0 . 8

ASTM D 2396
AS'i'bi D 874

I<ZII;~~LIII~:I~I /\bu Sill fat


I/,r:lldurignn ~ n c l a l:

A t l S :t\S'l'i*l

D 81 I

c;t,
Sctl. I

My,

'1
AS'l'rC1

'I'c~~clc/ ~ Sti~bilitns ~si ~)c~ilbusnnil :


1

L> 892

Mnks. 7510
Moks. 15010

SC~ 11,.

' .-

Milks. 7510

56

:
1

3. M l!\iYAIC LUA/lAS ! l DIIjSlIL UN'17UI< 1NDUS'I'lU DAN 1GlPAL


1

1'U'I'AiUN

I i I 1NL)Ai I

Ivli~lyaklu111nsmotor dicscl pulasalr rclldah untuk i~ldustridrill kn;):~l yililg bcscclar di Ii~cloncsi:~ l~nsusmcnlctiulli synrat scbagai bcsikut :

3a. Millyak lu~nas siliilder :

c.

l<liusi~s 1 i 1 1 i i s scsi~ai dci~giil~ I<cl~utiisn~iUC~S:~:;IC >,f:c:~:cri I'crtaniba~igall clan Encrgi illor 829 Ii/004/M.i'L~/1989, h4clllcri I<ci~i:t~gafi 1loiilor S3G/~'"'<.00/19S9, c l i ~ l blc11tcl.i I'civing:,llgn!i nonlor ! 8 1 /1;I111/V1!,'1 389 !atlggul 3 1 J t i l i i 989, k n i ~ c l u t ~ ini~lcrai ~ ~ ~ n oii ~;~nksin;t!m
70?'0 \ : I .

Kct.ukicris~i,k

,SCI~:ICIJI
cSt

S/XS~jikasi
Scsuni SAE
Mill.

E.!c!o;'cI
PiS'I'rrl L, 445
AS'I ;L1 U 2270

,I

I , 3
-

i!id~l\s viskcsiins
? ' i ~ i kN) ala COC
A11gk;r

00

O C

Mill. 200

92

I
5

IIi\su 'I'ocnl

11'6 KO1 I/&


% \vt
'%r

Min. 40,0
*)

i<andu~lga!i Abu Suirnt

AS1 ivi IJ269C

AST;,; L 874
A A S l AS'i kl I) 81 I

\vt

Cil. big,

%I1

*1

3 b. Plinyal.: iulnas kiirtcr (systcln oil) :


;

Spcsilikasi 1111.jul; kcrja tniuyali luulas rrrirrirrttrr~r APl - C C , ~I;\II i ~ ~ c ~ n i l1:;1si\ i k i uji
cli11.i

I;il,orat0rit1111 liji yi111g~ C S I I , I~

c.

I<l~i~sus pcli1111as inlpor scs~lni clcllyun licputtisarl 13crsn11i;l hlctltcti I'c~.l;~il~l);~~igitu dan E ~ ~ c r g 829 i 1/;/00~1/lu1.1'13/191;9. I\~lcntcri I<cuaiig;~~i tioliior S36/1<hI1<.00/19S9, cia11 Mcntcri l'crclngnnga~i 18 1/1~1'13/\111/198!, :i!nggal 3 1 Suli 13S9, ki~~l'lungn~l 1ni1:cral oil rnal;si~iluin 70% wt.

T:111ci 511 . Spcsilikiisi 17isiku lcilnia hli~inyalc L1111lns lCaricr'(Systctil Oil) 1':;Laral: Induslri datl K ~ p a l
0

!t21:J;ili :l:ltilk

a':~r~!i:~r;~ /i:c

SGI~IUII
P

SpcsiJi!ccsi
Sesuni SA13

;t:croau
ASl':.l 11 445
AS'1'h.i 1) 2 2 7 0

CSI

'I'itil: Nynln COC


A11gkn 13nsn 'I'o1;ll

"C
lug ICOl l/g
% wl.

,
I

I<a~ic'~~~ Abu ~ g i SulTat ln ICnilJu~lgan nlctal :

% wt

Ca,
7

Mg, Z n

'Tcl~tlcllsi/ Sti~bilitns l)cnibusi~n:i: SCC;.I SCC~ I 1 . Sccl. I!I


I

,'

Mill. 90

Min..200 Min. 4,OO

AS.!'ivi L) A5':M

92

U 2896

' Min. 0,5

, I\S'I'bi D 874

A A S / A S ? ' M D 81 1

'1

I
I I S I ' ? ~ :I 892

Milks. 75/0

50,0

Milks. 7510

1 . MINYAK LUMAS RODA GIG1 ICENDAItAAN 'TI2ANSkllSI XIANUAL DAN GAllDAN Ivliuynlc lumas roda gigi lccildaraall tratlsillisi nlanual dan garda~lyarlg bcredar di Incloncsia lian~snlc~ncnulii syasat scbngni bcsikut :

c.

pcluli~as iliipor scsuai d c ~ ~ g aKcl~uttisn~~ ~i Dcrsiu:li! h/lcntcsi I'csla~~lb~~~ tla11 igan 1;ilcsgi 829 IU004/M.l'JZ/1989, Mcnlcsi Kcuany:~u ~ ~ o ~ r l o r S3G/I<l\4ii:.CO/l9s'), da11Mc~lteri l'csdagaugan 18 I/I<PU/VII/! 959 :anggai 3 1 Juli 1989, kandungnn miilcral oil nlnltsimu~;l 70% wt.
I<!lusas

':1!cl

Spcsilil.rasi Fisika icilllia Minynk Lumas Rocia Gigi Kc~~daraan 'l'ransmisi hlaliual clan Gardan
*

No
.

/:arcd,ferist ik
j

Sal~rarr

SpcsiJkasi
Scsuni SAE
,

i4c:oda
AS l'!ri L) 445 AS'i'rL! D 2270
A 1

I
2

Vi~liosit~ls I < i i \ ~ ~ \ \ i pnda i t i k 100C


Ir\dcks vi&ositas
T'itilc Nyiili~ COC I<x~.nJungai~ ~ilctnl :

cSt

3
4

.
S

"C
% wt.

Mill. 30 Min. 200


*)

92

li' 2d12

.-

.
5
Sccl. 1

I'

'

% wt.

*1
Mnks, 2010
Maks: 5010
I

AS'I'M D 4047
ASI'IL1 1 : 892

'l'c~i~lc~ I iSinbil~tas ji

~?cinl.i~snan :

tn I

Scq. I I
Scq. 111

Maks. 2010

Minyak lulnr~srotla gigi kc~.rdoraantransnlisi ototliatis yang bcscd;~stli llltlo~lcsia Iiarns n ~ c m c n u l sj~itrat ~i scbngai besikirt :
1.

Spuilikasi i~t!juk kclja lninyak lu~llast r l i ~ t i l ~ ~ t r rscti~~ykat n DIJSItON - 11 dall ~l~crniliki h;isil i j i tlilsi labosaroriurn i j i yany rcsuli.

: 7 Sj~~sil;lins; i:isi!;n i<imia Minynk Lu::lns l<o~ln Gigi I<c~liI:trot?n 'I'~ai~sl>,isi 0toi;;stis
/do
Kura/;tcri.x:ik

Saltran

Spesijikasi

Meiou'a

I<inelnatik pada 100C


2
. -

cSt

*
Min. 130

ASTM D 445
ASTM D 2270

i ~ ~ d c ivisl<asitas ts
.!';:i;iNyalo

I- T

COC

"C
~nl

Min. 160

/\S?'M D

92

'I'c~~tlc~isi / Srabilitns pc!llb~rsanl~ :


Scq. I

/\S'i'rLI D 892

Milks. 2UlO Milks. 5010


Moks. 20/0

U.

n i m w r c ~ u ~ m sG x~ oG~ I I~ NI)NSTJZI

1. n/lINYAI< LUA4A.S RODA GIG1 TERTUTUP


Mil~yak1c:nlas rocla gigi tcstutup u~ltukinllusiri yang bcrcdar di Irldoncsia harus nlc!nc~lullisyarar scbngai bcsikut :

b. Sycsifikasi fisiita kinlia mcmcnulii batasail pntla 'i'nbcl 8a .

c. :<iiosus ljclil~llns impor scs~ini d a ~ p u n ~ & ~ u l t i s a : Llcnn:n,i ~ li!ei~tcri Pcr~a~~lbanga;: clan Encrgi 829 IVU04/bI.I'W1989, Mcnlcri i<c~:ai:gaiiilomor 83G/I<;\.:i<.CiOil3S9, dan Mcnleri Ikrdngaugan 18 l/Kl'U/Vi!/l9:C!j tailggcl 3 1 Juli i 333, knl;di:ngan mineral oil ri~aksimum70% wt
: I 82

Spcsilikasi Fisika Kilnia Minyak Lulllas Roda Gigi Tertu~up

F!
I

,Yarokfcristik

Saltran

SpesiJ?kasi
Sest~niIS0 VG

l & r oda

Viskosila~ I<inc~iintikpack 40C I~:~!cks viskositiis :


cst

;,si'hl D 445
A'; l'h: D 2270

1
1

3
4

I S 0 \:G s;\ltifi d ~ l l i ~atnu li~ tlil?;!wnll 4GO

Mill.

90

iSO VG d;,t!as 4G3

Min. 80

'I'iti;; i\ly;i!il COC

Min. 175
Mnks. I b
1111

'

ID

93

Col)i;cr S;t.;p Coirossion 'I'ct~clc~~si 1 St;lbili~nspci~:bitsn:~~i : Scq I


Sccl. I I

AS'Thl D 130

AS'I'ivi D 892

Maks. 75/10 Milks. 75/10 Mnks. 75110

2. MINYAIC LUMAS ItODA GlGl 'TEIU3UIM


Minynk lu~nr~s soda gigi tcrbukn i111li1k iliclustri yallg bcrcclar di IucIotlcsia hal.us ~ncmcnuhi syarat scbagni bcrikut :
a. Mclnililti hasil uji clari luboratorium i$i yang reslni.

c. Kl~i~sus pelumns inlpor scsuai dcngan Kcpulnsan I3crsnr1la hlcntcri I'crla~ilba~lga~~ cla~i 131lcrgi 829 1</00~I/M.l'l:,/198I), Mcl@ct.i I<cl~ar~g:ln ilorlior 836/1<MI<.O0/19~~0, clali klctttcri l'crclogat~gau 1 8 l/KI'L3/V11/19S9 tn~tggal3 1 Juli 1989, I;;u~dungn:l inioc~~al oil mnksimum 70% wt

Ub Si~csiiil;asiFisilih ici~nia Miilynk Litmas Roda Gigi '1'crbr;kn


; l ! 1
r

No
,

Kara~.~eristiIc

Satirar~
cSt

Spes fikasi
Mia. 39

Ideroda AS'[ M D 445

Visltosilns I<i~ic~ni~tik pnda 100C

Ccr~sitns15C

Min. 0,9700

ASTM

1298

Millyak lumas hidrolik anti-wear ynng bercdar di Indonesia harus memenuhi syarat scbagni bcriltut :
a. Spesifikasi i i ~ ~ j u kcsja k minyalc I~imnsn~iriin~rrirtsclingkat DIN 5 1524 I1art 2 da11,

l ~ c n i s o I.Il:-O t~ (Inn rlicnliliki hnsil uji

cIi1l.i

lobol.alorium uji yaug rcs111i .

c.

1Ol:lsus pclu~niis ili~pol.scsuai dcllgaii Kcpuluscun Bcrsnala Mc11:cl.i J'crlolnba~lgntl cia;; Etlcrgi $29 !(/004/M.I'E/1989, h4c11tcri Kcuntlgan nomor 83Gii<1VY,.CLli989, clan Mcntcri I'crdngangan 18l/l<i'B/V11/1989 lartggnl 3 1 Juli 1989, !:>i~d~ngan i:;i~?craloil nlaksilrlurn 70% wt

'r:tbcl 9 Spcsiliknsi 17isikaI(i111ia Ivliilyak Liillias Ilidrolik


No
-

hbrcr.4ter~stik
.

Sa~r:~n
cSt

Spe~,li!itr~i
~

Edefo&
AS'l'b1 11 445

Viskosi~asiiirlc~i~:~~ilc ~>irJu 4U"C i~lclcksvisiiosiin~:

Scsuiii IS0 VC;

1I.

ASl'hI i) 2270

IS0 \'rJ sntna dclign:; nl:u beset. 32 ISC VG lcbiil ltccil 32

(cbili

Mill. 90

*
IiSTX? D 92

'Titi!< Nyain COC :

iSO VG snllin dcl:gar~nlau icbili bcs:iv 32 IS0 VG Icbih litcil 32

"C

klin. 175

I%

*1
Mnks. 2
I

Coj~per Slt;ip Corrossion Tci~tlcnsi 1 Stnbilil:~~ pc~iibtisa:~~~ :


SCC~. I
1111

ASThl D 130
AS'l'tr,i i> 892

Milks. 1010
hlnks. 5010
Mnks. 1010

Sul. I 1
7 -

Scq. I l l

hiirlynii Itinlas transl'oniintor yang bcrcdar di I~ldoncsiu liusus ~ncnlcnuhi synsa! scbngai bcri1i~1L : I
'a. Spesifil~asi ui~jukk c ~ j a rni~lyol< luiil,. ~ r r i ~ z h ~ l tsctii~,gkal rl~~ IGC 296 (1952) kelas I atsu I3S 148 (1 372) clan ~ ~ ~ e m i lllasil i k i iiji rlari labol*a~oriu~l~ iiji yang ;csmi .

KO
1

h'artrklcristk

Scltrarl

Spesijkosi

;~ieioda

Vislcosii;~sI<iri~iilntik pn~ln 40C


l'ilik Nyilla COC 'I'i;ik 'runng

cSt

Maks. I G , 5
h l i ~ 95 ~.
Mnks. -30

ASt'hl D 445
AS'I'M
ASTM

2
? -

"C
O C

L) 92
D 97

Netralisasi
I<c!;i~a(a~i 'I'cgnngan Listrik (DDV as dclivcrcd)

tngKO1-l/g

Malts. 0,03
Mia. 30
!

ASTM D 654
45ixf D 3"

Kv

11. K L A S I F l l ~ S lVlSiCOSITAS MINYAK L U ~ MESIN. ~ S


Vislcositns minyak lunlas motor bcnsin clan dicscl yang bcrcdnr di incloncsia Ilnrus ~nclncn~ilii Llasifihnsi viskositas illcnurut - SAE 5300 Dcs. 95, scpcl.ti disnjiknl~ pacla 'l'itbcl 1 1 .

1<1i1siiii(il~i

Visltositns ~):~cln su1111 rcr~tlnl~

Visicosilns

I ) : I ~ ~sc!i11 I (ir;ggi

Visltosilns 111cn11ru t SAE


C I . B I I I ((~ ~I 1I ' )~ lonlts 11:1il:1 1c111~~crnlur "C
I

I ' C I I I O ~ I ~ I(cl') ~ ~ I I 1Cii1e111ntik (cSt)


rtlal(s. 1n11pn ndn slrcss pntln ~CIII~IC ~ II ~ I I I . C
O

SItenr ?i'rig:.~i ( ~ 1 ' )pntln


15UC
tinil

pnc!n 100 C
-fijilt

10~~"rniii

hlitks

0W
I

3250 ~ ; ~ d 30 n 3500 pncla - 25


I

G0.000 jjnrln - 1 0 60.000 parla

3,8 ,
I

5W
10 \ V

3503 pndn - 20 3569 padn - 15


4503 p a i n - I 0

- 35 G0.000 pndn - 30
GO.OG0 pndn - 25

3,8

4,l
5,G 5,G 9,3 5,G 9,3

15

20W 25 W 20
30

C? "70 pndn - 20
1

GO20 l~ntla - 5

GO.000 pndn - 15

< 9,3 < 12,5


< l6,3

2,6

2,9 2,9

&I.

12,s 12,5

(OW40, 5 W46, IGVvV40 grade)


c 16,3

3,7
(15\V40, 23\+'45, 25 W49, 40 grade)

lG,3 21,9

<21,9 <26,1

3,7

? ,7

11 I. I<LASll~lI<ASI\rISI<OSI1.AS R.IINYAiC LUMAS 1lOL)A C l G I I

TlIANSh1 IS1 MANUAL


gigi 1 tsn~ls~llisi inallunl ynllp bcrcclnr di l ~ l d o l l e s i n iial.lls I ~ I C I I ~ C I I L hl:isifiki~si I~~~ visl~~siln ll1~11lll.lll s - SAlj , S C ~ ~ C It]isajih;lll . ~ ~ p;ldn 'l'abcl 12. Visl;osilns
ini~lyaklu~llasroda

LV. I<LASIPIIUSI VISICOSITAS MINYAIC LUMAS IN L)USrI.:I1

Viskositas mioyak lumns industri yang bcrcdar di Iocloncsin 11nrus inc111cou11i klnsi1iicr;si Visl~osilos mcnulut ISO, scj~ertidisajikan pndn 'l'abcl 13.

V. I<LASIl~IICASlI'ENEl'ltASI GEMUIC LUMAS


Niloi, pcnctrasi gctiiitk lit~nns yaug bcrctlr\r tli Indv~lcsia I~itriis r~,ci~~cliul~i klnsilikasi Konsisicnsi (I'ei~ctrasi) clari NLGl (Natior~nl Lubric:lti~lg Circasc I~~stitutc), scpcrti disqjiktlrr pl~rla 'l'abcl 14.

Tnbci 14 , I I<l;isilili;!si l'ctlctrnsi C c n ~ u lL~rotas t ~ICIIII NLGI I*~~


I

I<cl:ls N L G I
090

l'ct~ct~.r~si (\Vorh) I ~ I C I I U I . I I ~

AS'I'M

~ l i 1 t I i l25

"C, 0.1

IIIIII

445
I

- 475 -

GO
0
I

400 - 420

355 - 385

2
3
4

- 295 220 - 250


265
175 -205

310-340

5
6

I30

- IGO

8 5 - 115

VI. L

S UNJUIi ICERJA MINYAK LUMAS MESIN.

I<LASII'II<ASI UNJUI< KEIZJA MENUllUT A 1' I IJN'l'UI< hlINYAI< LUR1AS 1tt0TOIt BEASIN
'I.lNGI</\T R I U'TU U N J U I < l<Ell,JA Al'l

JENIS T E S T MESIN
Y A N G I3ISYARATKAN

Scqucncc 1 1 ~ ' ) Scqucncc Ill/\*) Sccl"cllcc IV *) Scllllcllcc v *) Cnlcrpillnr I,- I * \

I<LASIPlI<ASI UNJUIC KERJA MENUIlUT A I' I UNr1'UI< MINYAIC LUMAS MOTOR DIESEL

'l'ingkat
RIUTU UNJUK I<IIItJi\ r\ I' I JENIS 1'ES.r MESIN YANG DISYAItATKAN

CE

~itlcrpill;~r 142 CKC L-38 Mack T-6 Mack 'r.7 Ci~lcroillar1 K CI<C1.-38 Mack ' 1 ' 4 Mitck T-7 Cummins N'I'C-400

C 1:

Calcrpilli~rI M-I'C CRC L-38 Ci~lcrpillnrI M-I'C llctroit 1)ioscl 6V-92'1.A CRC L-38
Scllucllcc IIIL GM 6.2L Mack 1'-8

CI:-2

CC-J

Citlorpillnr IN CICC L-38


Scsuai dcngnn pcrkcmbangan

DAN

SE'I'ElZUSNY/\

') TEST IN1 SUDhll"0llSOLT 'E". DAllAN IIAMAR ATAU hllNYhK LUhlAS REFliRCNCB SUDAll TlDAK TERSDDIA ATAU
'IEST IN1 TIDAK l)lhlONITOR LAC1 01.1:11 PENCEhlUANG TEST ,\l AU AS I hl

Dircktilr Jcnctcral Minyak dan Gas I3tunli

r\

I.anll~irnn I1 : Kcputusiln Dirpktur Jc~ldcral Minyak dnn Gas I3u1ni Nonior : 85. K / 34/ DDJM / 1998 Tanggal : 24 t gust us 1998

T,ATACAIIA PENGAMBILAN CONTOlI PELUMAS


I . Sciinp i:c!uni;ls ),:lng ol;s~l dipcsil<sn di 1;lbosntoriutn di;lmbil ~ c b n n ) . ; ~ k I (satu) ~,crcorltol~ 1111t11Ii ~ ~ t i i l l.jcnis 7 ~?clitlll:tsrlisclial~ pcrlg;1nlbil:111 j~cscotitoll tlinl;~ks~ld nlcngacu kcpnda tllcloda AS'I'M 1)-4057.

2. Tcn:pat pcngan~bilnnperco~ltoh pclumas :


a. Dnlaln rangka pcntlaftaran pclumas, nntnra lain ditc~llpat : o Pnbrik pcrilbuat CI / tlikirinl olch pcrt~sahaan .Gutlang . r: I cmpr\t pcngcmasan o Untr~k pclu111:lsynng belu~n diiii nki111rliilllpor, dikiriln olcll pcrusalm;~nyallg bct.~a11gli~1[atl.
1). Ilnlan~I.;III~I\:I j,crlgr\wasnil pclull~ns, nniasa lain diicn~pat: :c Agcn l,cl!)unla~l/ l'c~igcccr/ Importis / Distributor tunggal. E : B~I;~!<c! m I'csusr:hi~~:n1 Iiid11stl.ipcn1al;:li pelurnas Gucinng 1 Tctnpn: p ~ ~ ~ i n ~ bprcduscn unni~
A :

3. l ' c r ~ ~ i ; ; ~~:c~:.:II~:s !; y;\~lg ~!iai?ibil clilc~igliapidcnyan bcrita ncara pcngan!>iinn yany tlitan:lntn~igiuli olcll yclagas pcngn!nbil contoll dan pcnailggundnsvab ! pctugas ~;crusa!~aan.
4. I'cngambi! col;toh pcialnns aclalall pctugas Dircktorat Jenderal 1Minynk darl Gas Bumi j'ii112c I i [ ~ i r ; ~ j i r ~ ole11 ; ~ ~ i ~ ~ c~~' C ; lI I i~ lO s ~ : I ~C I :~~ ; IIII ~'CIII;ISLI~:III. I

I.

I<cl,ci.laali ~c~lgi\ji:t:l kasnl;lcsis~ili fisika-kinlia scbanyak 2 (dua) liter pcrcontol~ ~ninyaklunlns dnn 2 (drrn) 1;ilogrnm pcrcontoh gc~nilkIulllns tcri~lnsukarsip pcrco!~tohpclunl;?s (rctaiu s:lmplc). licrjn scbanyalt 67 (cnnni paluh tujuh) liter untuk percon:oh mii-iyak 1i11:;ns dnn 3 (iign) 1iilogtnl:l u:ltak gcn;uk lumas ~ C ~ I I I ~ S L L !nrsip ; pcrcontc.!~ pdla;i::~s (rclain snnlplc).

b. Uji ul!ju!i

6. I'crcontoi~pclulnas cliscgcl clan clibcri labci yang bcsisikan : a. Nornc)r uri~t dan linma c!agang pcrcolltol~ pclumas
b. Volti~;tc I isi I l)c;;l1 j > c ~ . c o ~ ~ pcli1111:1s tol~ c. N ; I ~ I I :1)ci I L I ~ , I ~ I ; I ; I I I(1;t11 I t ) I \ i \ ~ ipc~\g;t~l\bii:\~l ~ C ~ C L ) I I~~C~~ IL~ IIII;IS
cl. I :!~\g.g:\ipcl)gail~bil;rn pc~contol~ c. Na~lla ~~Ctl!&iIs ~~cr~ga~llbil'pcrcor~toll
r..

1'. I<ctc1:a11gn~l Inin-lain.

l,nbornlorii1111ilji mct~gaclaknnanillisa cia11cvaluasi tclahadappcrcot~toh pclu~nus yang ~Iitcrima dau sclat!jutnya mcncrbitknt~ Laporall I-Insil Annlisa (Lf-!A) yang rnc~lyntokil~l illcr~relrrrlri/ Tillnli h$c~l,~r~.rrrrlri Sjlcrr.til fifrrfrr, dan disampaikan kcpadn Dircktur Jcnderal Millyak dan Gas Bumi serta kcpacia perusakaa~~ yang bersnngkuta.

Dircktur Jcrlderal Millyak dan Gas Ijii111i

r*\

I.;llllpir;in

111 : Kcl)iltusnn D i r ~ l i t i t Jcnrlcr:~l r Milly;lh L[:lll (ills ljull,i N01110r : 85. K I341 DDJM / 1998

Dirclitur Je~ldcral Minyak darl Cia; Bulili

I . 'i'arif !ii;lyn dni! ilietoda pengujiall pclumas ddnlani raaogka wajib dollar pclumns, pciii:;iw:~silii pcluo~as,ndalah scbapai ynng disajikilll pnrl;i 'l';lbcl I , d:~o scwalitu\ \ ;1l\i11 LIL!I)LI~ b~~~libiil?.
'i'it1)~I 1 IlIAYA DAN ME'I'ODA I'ENGUJIAN I'ELUMAS

'I'/i:CIi;

1 . fi>ci.!.,. ; i c ; ~ t r i i scti;ip ) pclulnns ynllg dii:~htit:~n alcli 1.ahorelorii11;i :Jji di:iciii;!i;l~l .. i?c~~gt~.jin:l lii;!yo pci:pqj~:!n scsuoi dcilp:ln k c t c ~ ~ l i iscpcsii ; ~ i ~ biiii; i iliiltas, scslmi dciig:l~~ junis ,~,,,n:as ,;,, clan jciiis pcl~gi!ji:ln ynng dili;bii!ia~l. ? ' ITiii.i { * ; -. Li.rscl)iliL c l u : ~ Ic,sil;a:;::l.r ~ 1'1'11 sc!:c.s;~r 10'X.
7

,-

Anda mungkin juga menyukai