15 | BI-WEEKLY JOURNAL
2 | TAHANTIMES
domestic news
PRESIDENT U THEIN SEIN EUROPEAN UNION MEMBER RAM PENGA TLAWH TURIN A ZIN
Republic of the Union of Myanmar President U Thein Sein chu EU member ram Norway, Finland, Austria, Belgium leh Italy ram-ah te zin turin February 25 zing dar 9 khan special thlawhna-in Nay Pyi Taw a chhuahsan. President U Thein Sein leh a hote chu Vice President Dr Sai Mauk Kham leh U Nyan Tun te, Commander-in-Chief of Defence services Vice-Senior General Min Aung Hlaing, Union Minister Maj General Ko Ko, U Aung Kyi, U Thein Nyunt, U Sue Maung, U Tin Naing Thein, U Nyan Tun Aung, U Than Htay, U Aye Myint, U Maung Myint, Commander General Maung Maung Aye, Deputy Minister Police Chief Kyaw Kyaw Tun, department head leh Norway Embassy-a thuneituten Nay Pyi Taw Airport-ah an thlah. President U Thein Sein hruai palai zingah chuan Deputy Commander-inChief of Defence Services (Army) General Soe Win, Union Minister U Wunna Maung Lwin leh U Soe Thein, Deputy Minister U Thanh Kyaw, U Ye Htut, Dr. Daw Thet Thet Zin, Dr. Daw Thein Thein Htay leh Depertment Head rual ten an zui a. President leh a hote hi ni 12 an thang ang a, ram in thianthatna lam suihngheh chungchang, Myanmar-a investment siam chungchang te leh thing leh mau, chheh vel hum halh chungchang te an sawiho dawn a ni.n
NOBEL PEACE PRIZE WINNER BISHOP DESMON TU TU LEH NOBEL PEACE PRIZE WINNER Daw Aung San Suu Kyi TE AN IN KAWM
Myanmar-a rawn zin South Africa mi, Nobel Peace Prize Winner Bishop Desmon Tu Tu leh Nobel Peace Prize Winner Daw Aung San Suu Kyi te tlai dar 3-ah Daw Aung San Suu Kyi inah an in kawm. Bishop Desmon Tu Tu hi kum 82 rual a ni tawh a, South Africa vun rawng inthliarna an do laia tharum tel lova kawng zawh huaihawttu ber a ni a. A hruaitu hna ropui tak thawh avangin Nobel Peace Prize bakah international levels chawimawina hrang hrang dawngtu a ni. Myanmar politics chungchang ngaihven em emtu a ni a, Daw Aung San Suu Kyi house arrest-a a awm lai pawha chhuah zalen a nih theih nana nawrtu ber a ni. Bishop Desmon Tu Tu chuan Myanmar ram inthlak danglamna hi lawm thiam a ngai a, chutih rualin thlitfim ngai a tam ngei ang," tiin Daw Aung San Suu Kyi nen an inkawm zawh hian chanchinbu mite hnenah a sawi. A ni chuan political inthlak danglamte chu lo thliar thiam ila, tun ai hian kan zalen zel dawn a ni a ti a. "Democracy dik tak nei ram zalen deuh hmel pu-in he ram hi kan hmu duh a ni," a ti bawk. Bishop nena inhmu tura Nay Pyi Taw Hluttaw Meeting atanga lo haw Daw Aung San Suu Kyi chu Desmon Tu Tu Myanmar-a a lo zin kan ram tana a thatna eng nge tia an zawhna chu, Daw Aung San Suu Kyi chuan, "Kan ram tan a thatna lam chu dah tha ila, amah chuan nuam a ti hle a ni," tiin a chhang.n
Amyotha Hluttaw-ah Myanmar ramin a mamawh em em electric tha lak chhuah nan nuclear reactor din ve tura Union sawrkar nawr tura rawtna chu vote an la a, a tla ta a ni tiin Amyotha Hluttawh palai ten an sawi. Nuclear Reactor din tura rawtna thu hi Yangon Region constituency (8)-naa Amyotha Hluttaw palai Dr Myint Kyi chuan January 23 ni-a Amyotha Hlawttaw meeting-ah a theh lut a, vote 25 a hmu a, duh lo vote 110 a nih avangin a tla ta a ni. n
LOCAL news
4 | TAHANTIMES
international news
Khawvar hlimah Egypt ram Luxor khua bulah hot air balloon (ballon thlawk, mihring chuan chi) a kang a, a tlaknaah tourist 19 an thi a, British leh French mite an tel nia thu dawn a ni. Balloon hi feet 1000 (metres 300) sang atanga tla a, a kang hluah hluah a, mi pahnih bak nungdamin an chhuak lo ni awm a ni. A hmututen an sawi danin a puak ri dur a, a alh nghal a, van atangin a tla ta a, fu hmunah a tla chhe ta a ni. Tour operator sawi danin Chinese mi pakua an tel a. UK Government chuan British mi thi zat chiah an la puang lo. Luxor Security Director General Mamdough Klaled chuan thu a puannaah Luxor International Hospital-in mi, na taka kang hliam tuar 19 a admit thu a sawi tel. Gas a puak a, kangmei a chhuak a, a hnuai lama mihring chuanna basket chu a alh ta hluai a, leiah an tla ta a ni. Balloon hian passenger 20 a phur a, passenger 19 hian nunna chanin pilot leh tourist pakhat chauh an dam chhuak ta a ni. He thil thleng hi hot air balloon chetsualna history-ah a la rapthlak ber a, 1989 khan Australia-ah hetiang deuha chetsualnaah mi 13 an lo thi ngai tawh a ni. Egypt-ah Karnak leh Luxor temples vel leh 'Valley of the Kings' vela khawnvar tirh, hot air ballon chuanga khaw thlir hi British visitorte thlakhlelh ber thil pakhat a ni.n
Kum 2006 atang khan drugs buaina avanga mi bo hi Mexico ramah mi 26122 an awm tawh thu Mexico sawrkar lam chuan an sawi. Tuna an rawn tihchhuah list hi hman deuhva an tihchhuah list aiin a thahnem hle an ti. An tihchhuah list hmasaah chuan drugs chungchang avanga buaina chhuaka bo hi mi sang tel chauh an ni. Human Rights lamin thu chhuah an siamah drugs buaina avanga mi bote hi security lam te, spy lamte an tel thu an tar lang bawk. Sawrkar lamin thu chhuah an siam naah tuna list hi a bul tanna chauh a ni an ti bawk a. Bo zingah hian an chhungte hrilh hre lova America rama pem ta maite pawh eng emaw zat an tel. Drugs lam buai puitu pawl thenkhat an hlauh avanga pem chhuak an ni deuh ber.n
Pakistan hmar lam Abbottabed khuaa Osama Bin Laden an thahna hmunah USD maktaduai 25 sengin park an din dawn thu hriat a ni. Heti anga park an din hi Bin Laden-a thah a nihna remchanga lo lakna ni lovin he mi hmuna khual zin mi an rawn kal tam theihna tur beiseia din an nih thu Pakistan hruaitute chuan an sawi. He Park-ah hian nungcha humhalhna huan, history-a lang tham tur building mak leh dangdai awmna huan, Parachute atanga zuan thlak theihna hmun, tui khawhthla awmna hmun leh eiin lam theihna hmunte buatsaih a ni ang. A tirah chuan acre 50-a zaua din tum a ni a, tunah chuan acre 500-a zauvah din an tum leh ta zawk.n
Kum 2014-ah khian khawvel hmun hrang hranga mobile phone chu khawvel mihring zat deuh thaw a nih tur thu UNO lam chuan an sawi. ITU-in a chhut danin kum 2014-ah khian Mobile Phone hi khawvelah maktaduai 7000 vel a awm an ring a nih chu. Khawvela Mobile Phone hmang zatve vel hi Asia rama mite hman a ni ang a, Asia khawmual chu khawvel sumdawnna hnuk pui ber a nih an rin thu ITU chuan a sawi bawk. Kum 2013 chhung hian ram changkang tawhah Mobile Phone a thlen dan tur chu 128% niin ram hmasawn mekah chuan 96% vel ni dawnin an hria. ITU-in a chut danin kum 2013 tawp lamah chuan khawvel mihring 39% chuan internet an hmang tawh ang a. Europe khawmuala ramten an hmang tam ber ang. A dawta hmang tam tur chu Asia Pacific region a ni ang a, an dawtah Africa an ni ang. Khawvel puma mihring 41%-in internet hi an nei dawn niin an chhut. Khawvela internet hmang ram zingah Korea, Hong Kong leh Japan ramte hma in sawn a chak ber an ti bawk.n
KUM 2014-AH KHIAN MOBILE PHONE CHU KHAWVEL MIHRING ZAT DEUH THAW A AWM ANG
]]urmhopfarT;taumif;qkH; xdkif;EdkifiHrS wdkufdkufrsKd;,laom SUBINTEGRA ppfppf? aq;oGif;&mwGif tqDcJ tjzpfxGef;qkH; ysKd;yifrsm;udkom a&mif;csay;aeygonf/}}
tcrJh0efaqmifrI
jrefrmEdkifiHopfarT;vkyfief;&Sifrsm;toif; A[dkaumfrwD0if
zGHUNzdK;rIynmr[mbGJU
(MDevS)
THAILAND SAWRKAR LEH BRN RAMHNUAI MITE'N REMNA THU THLUNG TURA REMTIHNA HMING AN SIGN
international news
TAHANTIMES | 5
Thailand sawrkar leh Barisan Revolusi Nasional (BRN) ramhnuai mite chu ram chhim lama buaina tukdaih nan tiin remna thu sawi tlan an remti dun a. A vawi khatna atan tlang hriatin February 28 khan hming an sign a ni awm e. History-a chhinchhiah tlak chu thuthlung chu Thai Prime Minister Yingluck Shinawatra Malaysia a zin hmain Kualalampur-ah BRN palai pakhat leh Thai thuneitu pakhat ten hming an ziahhnan a ni. February 28 tlai lamah Thai Prime Minister Yinluck leh Malaysia Prime Minister Najib Razak te an inbia a, Malaysia a Muslim tam zawk khawsakna nena inri Thailand ram dung tluana kum 9 lai awh tawh hel buaina a tawp theih nan kumtin sawihona neiha helho leh Thai sawrkar inkara inbiakna te Malaysia rama neih thin tur chungchang te an sawi dun a ni. Thai ram ri, Malaysia-a Muslim tam zawk khawsakna vela inkahna hi kum 9 laia rei a ni tawh a, mi 5500 chuangin nunna an chan tawh a ni. He sawrkar nena rem thu sawina tura inremnaah hian BRN Chief Hassan Taib leh Thai National Security Council-a Secretary senior General Raradorn Pattanathabutr te'n hming an sign a ni.n [CNN]
UNO Secretary General chuan Syria ram tual chhung buaina sosang chho zel hian an ramah inthenna a thlen a rin thu a sawi. Ani chuan, "Indona hmanga Syria buaina chinfel tum hian an ramah inthen darhna a thlen ngei ang," a ti. Syria President Bashar al-Assad hruaite leh eptu pawl lam inbeihna hi April thla khian a kum 3-na a tling der dawn ta mai. Syria ram hi tactic thar hmanga chinfel a tul tawh thu a sawi lang bawk. "Kum hnih vel liam ta atang khan Syria mipuite chuan an ram kalhmang hi siam danglam an duh tih khawvel miten an hria a. Mahse dinglai sawrkar chuan duh lovin helhote chu a bei reng a. Hei hian thihna pawh a thlen tam tawh hle. Rawng tak taka tual thahna pawh tam tawk a thleng tawh a ni," a ti bawk. UNO Secretary General chuan Syria ram buaina hi sawihona hmanga chin fel a tul thu leh khawvel ram hruaituten beng khawn reng a tul thu pawh a saiw. Syria ram buaina thuah hian UN Security Council member teah pawh ngaih dan a inpersan reng a. Russia leh China ramte chuan na taka Syria hrem hi an duh lo va. America, Britain leh France ramte chu na taka hrem an duh hle thung.n
BENGLADESH RAM COURT ROREL DUH LOH ENTIRNA AVANGA BUAINAAH MI 42 THI
Bengladesh rama court rorel an duh loh avangin mipui pung khawmin buaina an siam a, mi 42 an thi tih thu dawn a ni. Islamist firfiak pakhat chu a chet danah thiam loh chantirin inawhhlumtir tura a chung thu rel a ni a. He thu tlukna duh lotu mi tam tak chu pung khawmin buaina an siam ta a ni. Islamic party hruaitu Delwar Hossain chu mi tam tak thih thuah leh pawng sual thu buai avanga thi tura a chung thu an rel chu amah tantuten duh lovin buaina hi an siam chhuak ta niin an sawi. [AFP]
SOMALI RAM COURT-TE CHUAN LUNG INA TANG HMEICHHIA PAWNG SUAL AN NIH THU AN SAWI
Somali rama Security force-in an pawng sual nia an ngaih hmeichhia chuan amah interview-tu journalist chu amah pawng sualtu niin a puh a. Judge lam pawhin he journalist Abdiaziz Abdinur Ibrahim hian ram dan a zawh lo niin an sawi a. New York-a Human Rights Watch lam chuan eng dan ber nge a bawhchhiat an sawi fak thei lo niin an sawi ve thung. Kum khat lung in tang tura a chung thu an rel pawh thla 6-a tih tlemsak a ni bawk. He hmeichhia leh journalist hi kum khat chhung lung in tang tura an chung thu rel a lo ni tawh a. He hmeichhia hian interview an neihnaah Security force-ten amah an pawng sual niin a sawi a. He thu buai chungchangah Journalist pawh hian thu dik lo a lo sawi niin an ngai a. Somali ramah hian human ringhts fel taka a kal pawh khawvel hruaitute chuan an phut. An Prime Minister Abdi Farah Shirdon pawhin commission lamin an enfiah leh tur thu a sawi. 'Hmeichhe dikna hi zahtur a ni a, chanchinbu mite zalenna pawh hriat thiam a tul' tiin U.S White House lam pawhin thu an chhuah.n [CNN]
VULMAWI ART
SILK SCREEN PRINTING
T-Shirt, Sport uniform, Banner etc... puanthan chi reng rengah lehkha thlalak kan chhu thei e, Sign board kan ziak thei reng bawk e.
Lungchang ber chi-ah pawh Hawrawp mawi tak leh tha takin kan ziak thei a, thlalak kan chhutsak thei reng e, Granite Size chi hrang hrang kan nei a, min rawn pan ve rawh.
Prop: Ngura Bogyoke Road, Sanmyo, Kalaymyo. Ph. 09400541472
6 | TAHANTIMES
world crime
South Africa Blade Runner chu Oscar Pistorius tia mi tam tak ngaihsan, zah leh fak hlawh a ni a. Ke khing hnih nei tawh lo a ni na a, fibre ke lem a vuah a, mi pangngai khawvela tlan chak ber te nen pawh inel ngam, lawmman dawn khalh khawpa mi ropui pakhat a ni. Mahse tunah chuan a hmingthatna zawng zawng a chuai dawn ta. February ni 14 khan an mahni in ngeiah a bialnu, kum 29 mi Reeva Steen Kamp chu silaiin a kap hlum tawp. Reeva hi South African nula, model hmeltha tak a ni. An inhmangaihna boruakah eng harsatna nge awm, an chhui mek a ni. A kah dan lah chu vawi khat mai a ni lo. Vawi thum meuh a kap a ni. tihpalh a ni lo tih a chiang. A lu-ah tak a kap siah siah a ni. Thubuai hi sawi tan a ni tawh a, mi tam takin thil awm dan hriat chakin an ngaih ven hle a ni. Na taka hrem a tuar ngei ang tih chu thil chiang niin a lang a. Sum a neih bawk avangin ukil thiam filawr tak tak ruaiin thu buai chu a hmachhawn mek a ni. Oscar Pistorius hi marathon tlan chak a ni a, khawvel hriat leh ngainat hlawh tak a ni a. Ram tihmingthatu pawh a ni a, mahse tunah chuan heng zawng zawng hi a bo tak tak dawn ta a ni. Silai ken phalna 'permit' nei a ni naa, tuna a hman tak pistol ang chi a nih loh avangin hei pawh hi thubuai namen lo tak, a awrh belhchhah tur chu a ni.n [Telegraph]
'VICTORIA'S SECRET' THAWKTU PAKHAT ACID-A THEH THU-AH MI PAHNIH MAN AN NI PHAWT
'Victroia's Secret' dawr nghaktu acid-a an theh avangin a taksaah hliam a tuar na hle a, hemi chungchanga rinhlelh thu-ah mi pahnih man an ni. Naomi Oni (kum 21) chu a nunna atana hlauh awm khawpin tihnat a ni a, a mit pawh a del tep a ni. A lu, a mit, a ngawng, a awm, a ban leh a ke-ah te thlengin hliam a tuar. Ms Oni hi a hna atanga in lam pana a haw, a boy friend phone-a biak lai takin acid-in tu emaw-in an theh a ni. Ms Oni hi East London Strat ford-a shopping Centre-a thawk a ni. Petrol politan Police te chuan kum 21 mi hmeichhe pakhat (Oni ni lo) leh kum 28 mi pa pakhat te chu zirtawp 22 feb leh sunday 24 feb ni te khan an man. Mahse thu zawhfiah lai a ni a, bail-a chhuah leh phawt an ni. Police te chuan Lodge Avenue-ah December ni 30 ni, acid-a an theh hnu minutes nga vela bus 368 atanga lo chhuak pa pakhat chu hmuh an duh hle a. He pa hian thil thleng hi a hmu ngei niin an ring ani. Amah chu pa hang, kum 20-30 rual, feet 5 leh inches 5 vela sang, pa laihawl niin a lang a. Jacket dum ha-in, a lukhum dum a khum a, jans pawl a ha bawk a ni. Ms Oni chuan Muslim anga hmai tuam hmeichhe pakhatin acid chuan a theh niin a sawi a. A hmaiah a theh a ni. ITV-a "This Morning" program-a a sawi danin Ms Oni chuan, "Ka hmel ka hmuh vawi khatnaah chuan ka phu zawk a. Ka thin a ur hle a ni. Eng vanga he tianga min tina duh nge a nih ka hre lo. Kei leh ka chhungten kan tawrh zia hi hre ve se ka duh. Ka hmel hi chu an tichhe thei a, mahse ka mihring nihna hi chu an tichhe lo ang," a ti a ni.n
S .A .N.S
(tajccH pm&if;udkifoifwef;)
(--%) (A) 28 Mar 2013 (2-4 pm) (Mon to Fri) (B) 22 Apr 2013 (5-7 pm) (Mon to Fri) (C) 29 Apr 2013 (9-11 am) (Mon to Fri)
general knowledge
TAHANTIMES | 7
IQ exam-a mark 161 hmu Lauren Marcel an tih hmeichhe pakhat chu hmeichhe dang ang bawka awm ve mai mai a duh avangin mi hmuha awm duh lovin a biru mek. Lauren hian IQ exam-ah mark 161 a hmuh avangin Bill Gates, Stephen Hawking, Einstein-te aiin IQ a sang zawk daih mai a. Lauren chuan a bialpa nena lenduna mite anga awm ve mai mai a duh a, mahse mite mak tia an zui vut vut reng avangin mite hmuh phak lova biru a nih thu a sawi. Lauren chuan mark 130 vel hmuh a lo ring a, mark 162 hmu thei chu khawvela IQ sang berah an ruat a, mark 161 a hmuh avangin Lauren hi khawvela IQ sang bera ngaih tur a ni tiin endiktute chuan an sawi.n
Kalay-Yangon khual zin mite tana rawngbawltu Direct-a Yangon thlen theihna Aircon (Express) motor changkang hmangin kan tlan ta e. Kalay - Yangon (Discount) 25,000/ Kalay atanga chhuah hun : Chawhnu dar 1:00 Yangon atanga chhuah hun : Tlai dar 5:00
Contact-na tur Kalay Yangon Tel. 09-47043026, Tel. 09-47605700 09-47078085, 09-400512035 09-400442020
8 | TAHANTIMES
KRISTEN STEWART:
celebrity
MI CHHAW LUTUK KA NI LO Oscars red carpet-a a kal fuh loh thuah Kristen
Stewart chuan mi chhaw tak ka ni lo a ni. A ke a hliam palh vangin Hollywood-a Dolby Theatre-a lut turin The Twilight star Stewart hian puihna a ngai hial a. Um keh themin a ke chu a tai thler palh ni awm tak a ni. He mi chunghcang an zawhna chu dar san uk paha chhangin Stewart chuan mi chhaw lutuk ka ni lo a ti. Red Carpet a zawhnaah a inthuamna thenkhat pawh a phelh an ti bawk. Harsa ti deuh tak chungin stage-ah a lawn chho va, Harry Potter star Daniel Radcliffe nen award an sem. A bialpa hi Robert Pattison a ni a, a bialpa a bum thu hla avangin an inkar boruak a chhe hman hle a, mahse kum 2012 October thla khan an inhnim hnaih leh thei ta a nih kha. Stewart hi Snow White And The Huntsman director Rupert Sanders nen an lo che sual zauh va, hei hian R. Patz nena an inkar a tichhe hman hle a ni.n
LILY ALDRIDGE
rEav;
(Air Con)
uav;
wrl;
- 25000 30000
vufrSwf ta&mif;Xmersm;
rEav;
Tel. 09 402705580, 09 402514585
uav;
uav;
wrl;
entertainment
TAHANTIMES | 9
TOP 10 BOXOFFICE
Oscar lawmman hlan vawi (85)-naa lawmman dawng te hming leh film hming te tarlan a ni. Film khawvela huvang ngah tak Oscar Academy hlanna vawi (85)-na chu Los Angeles-ah ropui taka hman a ni a. Oscar lawmman dawng actor te list, film hming te pawh tarlan chuai chuai a ni leh ta. Kumin Oscar hlannaah hian mi tam takin an lo rin lawk sa ang ngeiin American President Lincoln chanchin film 'Lincoln'-a Actor Daniel Day Lewis chuan Oscar a dawng a, a vawi thumna a ni ta a ni. 'Life of Pi' film chuan lawmman a dawng hnem hle a. Director, Script leh visual effects lawmman te a dawng a, lawmman dawng hnem ber film a ni. A dawttu-ah 'Argo'-in a rawn zui ve thung. 'Argo' chuan 'film', Adapted Screenplay, film editing-ah te Oscar a dawng. Kumin Oscar lawmman zingah 'actress' lawmman chu 'Silver Linings Playbook' film-a Jennifer Lawrence-in, Supporting actress lawmman chu Anne Hathaway-in 'Les Miserables'-a a channaah a dawng thung. Oscar vawi 53-naa lawmman dawng te chu hetiang hian: Kumin a Grammy Awards dawngtute chu: TAYLOR SWIFT NENA AN 1. Best Picture : Argo INTHEN THUAH HARRY 2. Actor : Daniel Day-Lewis, Lincoln STYLES CHUAN 'OKAY' A TI 3. Actress : Jennifer Lawrence, Silver Linings Playbook Hman deuh khan One Direction star Harry 4. Supporting Actor : Christoph Waltz, Django Unchained Styles leh zai thiam Taylor Swiftte inkar buruak 5. Supporting Actress : Anne Hathaway, Les Miserables a tha lo hle a. He an inthen boruak hian One 6. Directing : Ang Lee, Life of Pi Direction hi a la nghawng deuh viau a ni awm 7. Foreign Language Film : Amour e. London's Capital FM radio interview-na chu 8. Adapted Screenplay : Chris Terrio, Argo February 17 khan Harry Styles (kum 18) hian 9. Original Screenplay : Quentin Tarantino, Django Unchained a hmachhawn a, kum 23-a upa a bialnu Tay10. Animated Feature Film : Brave lor Swift nena an inthen hnua hringnun awm11. Production Design : Lincoln zia nia a hriatte chu Harry Styles hian a sawi a. 12. Cinematography : Life of Pi Inthen thu an zawhna pawh, "I'am okay, min 13. Sound Mixing : Les Miserables zawh a vangin ka lawm e, ka tha ania,"tiin a 14. Sound Editing (tie) : Skyfall, Zero Dark Thirty chhang. February 10-a Grammy Awards an 15. Original Score : Life of Pi, Mychael Danna semnaah Harry Styles hian, 'We are Never 16. Original Song : Skyfall from Skyfall, Adele Ever Getting Back Together' tih chu a sa a, Taylor Swift hian a lo nuih ru vel awm tak a 17. Costume : Anna Karenina ni. Harry Styles chuan, "Taylor Swift hian a ti 18. Documentary Feature : Searching for Sugar Man tha thei hle, ropui takin a show ziah a ni," a ti. 19. Documentary (short) : Inocente "Stage-a a che vel hi ropui lutuk. Stage-a a 20. Film Editing : Argo tih tur hi a hre hle. A che tha a ni," a ti bawk. 21. Makeup and Hairstyling: Les Miserables Media lamin Taylor Swift nena an inkungkaih 22. Animated Short Film : Paperman dan hi an ngaihven hle thin a. "Heti anga miten 23. Live Action Short Film : Curfew kan chanchin an bengkhawn hi ka hre thiam 24. Visual Effects : Life of Pi e. Heti ang hian mi dang pawh awm ve se la, kan ngaihven ve tho ang," tiin Harry Styles chuan a sawi.n
1 Jack the Giant Slayer 2 Identity Thief 3 21 and Over 4 The Last Exorcism Part II 5 Snitch 6 Escape from Planet Earth 7 Safe Haven 8 Silver Linings Playbook 9 A Good Day to Die Hard 10 Dark Skies
$28M $107M $9M $8M $24M $43M $57M $116M $60M $14M
1 Babel Mumford & Sons 2 Unorthodox Jukebox Bruno Mars 3 All That Echoes Josh Groban 4 NOW 45 Various Artists 5 The Lumineers The Lumineers 6 Boys & Girls Alabama Shakes 7 2013 Grammy Nominee Various Artists 8 Some Nights Fun. 9 Unapologetic Rihanna 10 Red Taylor Swift
The
xl;jcm;csuf
Past paper + Audio CD
10 | TAHANTIMES
Article thlanmual hi
rev. dr. james ngunhleia
thurin nena nun khalh sakhua a ni. Chuvangin mitthi vui pawh kan urhsun nasa a ni. Enge maw avanga phum loh leh vui theih loha thi an awm pawhin pawi kan ti lehzualin kan rilru a khawih riau bik a ni. Invui leh inphum theiha thi tal hi chu urhsun takin puithiamte nen kan invui liama, ni hnunghnunga an thawh leh beisei em emin thlanmualah kan inzalh thin a ni. He thawhlehna thurina nghet apiangin thlanmualte hi an ngai hlu lo thei lo va. Mahni chhungte thlanahte hian pangpar an hlan chamchi a, thlanmual hi thianghlim leh mawi takin an cheibawl thin a ni. Chuvangin thlanmual hi sakhuana nen thui tak a inzawm a ni. Thlanmual ngai ho ve mai mai a, chawk duhdah viau kan nih chuan kan sakhuaah kan pawnlang hlein Kristian sakhua kan hmusit tihna a kawk thei a, Kristian community tan mi hnawksak kan ni thei a ni. 3. Inchawimawi nana thlanmual. Ram leh hnam tana mi ropuite emaw, sakhaw lama mi ropuite emawte chu anmahni chawimawi nan an thlanmual bikte an buatsaih hial thin. Sap pui mingo, keini aia fing zawkte pawh hian thlanmual hi an uluk thei hle a, an mi chawimawi tlakte chu an thlanmualte pawh abikin an buatsaih sak hial thin. British sawrkar chuan khawvel indopui vawi 2-na lai a, nunna pe an sipai thi zawng zawngte pawh an ruang an hmuh loh pawhin an tan thlanmual hmun hrang hrangah an siam sakin mawi em emin an cheibawl thin a. Uluk takin vawiin ni thlengin an enkawl tha mek zel a ni. Yangon khawpuia sipai thlanmual te, Kan ram pasalthaho thlan Azani thlanmual te, Than Phyu Zayat khuaa sipai thlanmual te chu hmuhnawm an tling a. India rama Taj Mahal phei chu khawvel thil ropui leh mak zinga chhiar tel hial a tling a ni. Chuvangin chhungte thlan kan uluk chuan kan chhungte kan chawimawina a ni a. Thlanmual kan chei mawi chuan mitthi tawhte tan chawimawina a ni a, a la nungte tan pawh kan thih ve hun huphurhna a tizangkhai em em a ni. 4. Mizo hnam nuna thlanmual. Zawlpala leh Tualvungi thawnthua thlanmual kha ngaihruatnain en lawk ila. Tualvungin Zawlpala thlan a va zawn khan, enkawltu putar te fel tak a lo awm a. Pangpar an vul mawi nasatziate enin an enkawl thatzia kha a chiang a ni. Chu bakah Zawlpala thlan tih hriat leh zawn hmuh theiha a awm kha enin an chengvawng hle tih a hriat bawk. Fel hle lo se zawng Tualvungi kha mi dang thlanah a va inthawlh mai mai ang tih hlauh awm tak a ni. Chu bakah kan thlanlung dawlte leh hnam nun inkungkaih thuiziate pawh hi ngaihtuahin thlanmual ngai ho tur hnam zinga mi kan ni lo. Mizo tlawmngaihna phei hi chu thih nikhua leh thlan laihah a inlar nasa ber thin a tih theih awm e. Thlanlaihte hi kan ulukin, ui arva ten an phawrh theih mai mai turin kan inphum ngai lo. Khaw khat thalai thite thlan ngat phei hi chu a thuk thei ang bera laih hi kan chawimawina tihlanna pakhat a ni. 5. Thlan kan ulukna lo hmasawn zel leh hnam changkanna. Hmasangah chuan thlan hi mi tu ang phumna tur pawh nise, lei kan lai a, leiah kan inzalh thin a. Chuta tangin kuang siam kan lo ching chho leh a, kuang nen kan inphum ve ta a. Thlanmual bik neiin kan hmasawn zel a. Mahni chhungte thlanah phei chuan pangpar chitin phunin kan humhalh thin a. Hunbi inherah lunglen changin thlan kanin kan kal thin. Chuta tangin ciment-a leirawh nen thlan dawl kan intihhmuh chho leh a. Thlan kan uluk sawt hle ta a. Hei hi kan changkanna tar langtu pakhatah kan ngai thei ang. A neinung deuh phei chuan sumpai tam tak tak sengin thlan mawi tak takin kan dawl ta hlawm a. Kan thlanmual pawh hi khawpui ang maiin a var thenthun ta mai a. Tih chhiat leh mai atan tuman kan siam lo. Tahan thlanmual chhak leh thlang chu a la khat lo hle. Tunah thlanmual thar kan nei ta a. Tuman Tahan thlanmualah inphum tawh loh tur an tih pawh awm lovin thlanmual tharah vek kan inphum ta. Mi tih nuam tak chu kan va ni em! Mahse, hlauh ruk kan neih vang a ang zawk. Thlanmual hlui hi an thiah leh kan rin vang a nih hmel. Nakin zela khaw lo hmasawn zel tur dawn chuan thlanmual thar lam hla tawka an valh hi awm tak chu a ni e. Heti a nih takah chuan dawn tur a titam ta hle. Motor hawh meuha invui a tul ta. Yangon khawpui kan iang sawt hle mai. Motor hawhna nen, mitthi kuang man nen, thlan dawl sa lei ngai bawk nen, michhia leh hausa inkar a inthlau viau ta mai. Thlan siam sa tlar mawi tak piah lama lei thlan pangaia in phum ta maite hi sumpai neih loh vang
an ramah hian sipai awp hun lai tluka thlanmualin suasam a tawrh kha a awm awm lo ve. Chu chu a nih dan tur emaw tiin vawiin ni thlenga kan thlanmual hi awm hle hle thei lova a nghing a nghing mai hi thil pawi tak a ni. Tun lai hian Tahan nu leh pa tam tak chu kan thlanmual avanga mut tui lo an tam ta hle mai. A then lah nei leh nei lovin thlanmual hlui an thiah ringin mahni chhungte ruh an inphawrh a, sumpai sengin thlanmual thar lamah vui hnihna hmangin an invui mek bawk a. Vui khatna angin mipui uaptu an awm tawh si lo. Tu hriatpui lohvin mittui tlak a thuah a thipin an tuar a. Kan mitthi ruh sawn tawhte pawh hi tawng thei nise, Heta tangin khawiah nge min sawn leh dawn? tiin an mut a tui chuan a rinawm loh. A chhan chu thlanmual thar pawh a la khat leh mai dawn. Keini Mizo hnathlakte chanchinah phei chuan thlanmual thar valh ringawt pawh hi thil rapthlak leh thil serh ang thawthangin kan lo ngai thin a ni a. Kan awmna ram hi mitthi leh thlanmaul ngaihnepna leh ngaih pawimawih lohna a hluar bik e maw chu aw tih turin thil a awm a. Chutianga thlanmaul ngaih hoh lutukna a awm a nih pawhin kan hnam leh vantlang nunah hi chuan phurrit min siam lo hram tura tan kan lak a hun ta hle a ni. Zo hnahthlakte hi thlan chungchangah duh uluk tak kan ni a. Chuvangin Mizo khuaah chuan kan thlanmual hi a tenawm nepin a hnawksak dan a nep bik a ni. Thlanmual chungchang hi zir fe tham a awm a. thlirna tizautu atana thate lo tar lang ila: 1. Mihring chanchin chhui that tul hunah. Ram changkang zawkte kan en chuan khawimaw lai laiah chuan mihring thihna chungchanga thil fel lo chhui that ngai a awmin emaw, case nena inkungkaih thil a awmin emaw, ram hla taka chhung ten an ruh an seng leh duhin emaw, thlanmuala an phum kha phawrh a tul chang a awm thin a. Chuvangin thlan muala thlante chu number pein tha takin thlan vengtuin an record thin a, thlanmual hi an tichhe mai mai ngai lo. England rama ka vantlang thlanmual hmuh chu kum zabi 18 lai ami a ni a, tuman an tichhe lo.
2. Sakhaw lama thurin humhalhna. Kristian sakhaw bia kan ni a. Kristian sakhua chu taksa thawhlehna
a nih chuan an lainatawm hlein a lang a. Hei pawh hi kan lentlak a rual theih dan tur ngaihtuah a tha ang. Kan kawng hlun lah chu thlanmual kawng chin ngawtin kan township thuneitute vei a hlawh a, a piah lam an vei tel lo a nih phawt chuan thil fel lo tak a ni ang. Kan kawngpui hlun chu thlanmual kawng lekah a chang ang tih a hlauhawm hle. Heng kan boruak tawn mekte hian kawng tha zawk dap turin vantlangte min cho hle a ni. Heng bakah thlanmual atangin mimal hlawkna hai tuma mit lo meng duh tawk an lo awm ve chawk thin a. Mite mittui tlak a chhapa phurrit lo siam phet tum an awm thin. Entir nan, Yangon Kristian thlanmual chu tuan leh manga committee kha ringin, kum tam tak an lo kal a. Committee member nung dam pawh an awm mulmal loh hnuah mi tlemte, a sum kawltu leh secretary, durwan tih vel ngawtin an kengkawh a. An duh duhin ret an siam a. Mite an han harh chhuah meuh chuan building tha nen an lo khawsa thei hman hial a ni. Thlanmual lah chu a tawp em em mai bawk si. Mahse, tun hnai kum li/nga kal ta atangin Yangon Division Chief chuan Yangon Council of Churches (YCC) kutah dahin committee fel tak an siam a, chu committee-in a enkawl tak hnuah chuan a mawiin a thianghlim sawt em em a ni. Thlanmual chungchanga kan tawh mek leh tawh zel tur point rit deuhho lo thlir chhin ila. 1. Thlanmual thar chu a lam a hla a, motor nena invui a ngai a, motor hawh senso a hautak ta hle. Mi retheite tan chhiat ni tawn a lungngaih thlak leh zual. 2. Veng thenkhatah chuan kuang chu veng thalai ten tum mah se, veng thenkhatah chuan kuang chu sumpaia leiin kan insengso a. Mitthi kuang siam sa zuara ei zawng pawh kan awm zel ang. Tunah pawh kan awm mek tawh. Khawpui lam kan ang sawt. 3. Tlawmngaia thalaite thlan laih hun kan pel a, thlan cement-a siam sa sumpaia leia inthawlh mai hun a ni ta. A hahdam thlak a. Senso erawh a hautak. Sengso thei lote thlan erawh a hnuaihnung rang rang hle. 4. Tahan thlanmual hlui pahnih chu an thiah ringin tumah an inphum ngam tawh loh bakah, thlanmual hlui hi an thiah ringin chhungte ruh chu To Page 16
Local News
Kum 1981 daih tawhah khan Kanan khua hian buh deng khawl an lo bun a. Hetah hian current pek chhuahte pawh an lo tum a. Hruaitute thahnemngaihna avangin kum 1991-ah tui kawng an lai a, mulep hmangin in 150-ah current an pe chhuak a. In khatin Ks. 200-an pe thin. A hnu deuhvah an chhak lamah an insawn a, in 200-ah current an pe leh a. Kum 1993 khan tuna kan ram Presidnet U Thein Sein chu Kalaymyo-ah thuin thurawn an zui a, electric ban turte a phalnain an la thei ta a. Kum 2004-ah kilo 30-in current an siam chhuak leh thei ta, in 350 velah an pe chhuak leh. Feet 2 mei bulb an chhittir a, pakhat lak man Ks. 500 a ni. Khaw chhung mi 70 vel intel tualin tan an la chho va, tuna an mei khawl hi an din chho ta a ni. Kanan khua hi kum 2007 khan Model Village-a puan an ni a. Kum 2008-ah kilo 50 khawl an bun leh thei ta a. An lo neih tawh kilo 30 chu chhun lama battary charge nan an hmang a, kilo 50 khawl hi zan lamah hmangin zan khuain an hmang thei. Tunah hian mei bulb 1000 chuang an pe chhuak. Thla khat lak man Ks. 1000 a ni. Mimal leh Kohhran pawhin current hi an laktir thei a, thla khatah Ks. 2500 a ni thung. He Kanan current khawlah hian thawktu 3 an awm a, 2 hi Linesmen niin 1 hi a hmuna duty a ni. Kanan khua hi kum 1952-a din a ni a, khawsattu hi Pu Saptawna a ni a, in 1200 chuang niin Mizo in chu 550 an ni. Ward 1,2,3,4,5-a inthenin ward 1-ah Thado hnam an cheng a, ward 2,3,4-ah Mizo an cheng ber a, ward 5-ah hian Falam mi an cheng tih thu Pu Lalhleia hnen atangin thu kan dawng.n
Tahan bazarah hian zo ar zawrhna hi hmun khatah a awm a. Heng arte hi khaw hrang hrang atanga an khar chhawn a ni deuh tlangpui a. Zing taka mahni in lam atanga zuar chhuak pawh an awm nual bawk. Arpa hi a tlangpui thuin buk khatah Ks. 5000/6000 vela hralh chhuah an ni a. Ar pui hi buk khatah Ks. 7000/8000 vela hralh chhuah an ni thin. Ni khatah ar 20 bawr vel an hralh chhuak deuh ber a. Ar zuartu hi mi 21 chuang an awm. Ar pui hi hralh a kal deuh ber. An zawrhna hmun hi Pu Lawmsanga te in kawt a ni a. Ar zuartute hian thla khatah sing 8 an pe thin. Heng sumte hi thawh khawmnaa pek a ni thin.n
KAN RAM PRESIDENT LO KAL TUMA KALAYMYO HMASAWNNA TURA HMA A LAKNA
Hman ni deuh khan kan ram President U Thein Sein chu Kalaymyo-ah rawn kalin Chin State-a khuate a fang a nih kha. Kha mi tum khan President U Thein Sein chuan Kalaymyo kawngpui (Bogyoke Street) hi tun aia zauva metal turin thupek a chhuah a. Feet 100-a zauvin an metal tan ta a ni. Hei hi thil lawmawm tak a ni a, a khuaa chengte tan hmasawnna nasa tak a ni. Hei mai bakah hian current lam pawh hnianghnar taka hman theih a nih theih nan kawng zawng bawk turin thurawn a pe bawk. Kalaymyo biala chengte hian current hi hnianghnar takin an hmang thei ngai lo va, heti anga President-in current lama hmasawnna kawng a rawn sawi hi thil lawmawm tak leh thlamuan thlak tak a ni. Chu mai chu a la ni lo. Kalaymyo-a Civil Hospital pawh tun aia hmasawn turin hotute a hrilh bawk a. Hei pawh hi Kalaymyo-a chengte mamawh tak a ni. Kalaymyo-ah hian mi cheng an tam hle a, mimal leh Kohhran din damdawi inte awm lo phei se la chuan mipuiin harsatna tam tak an tawk ngei ang. Heti anga Civil Hospital tih hmasawn a ni chho tur hi mipui tan thil tha leh lawmawm tak tih loh rual a ni lo.n
Rultlang HMUNAH CHINA COMPANYIN NICKEL LEH THIR LAIH CHHUAH PROJECT A KALPUI A NIH CHUAN CHIN STATE-A RAM DANG COMPANY-IN INSTALLMENT A KALPUI HMASAK BERNA A NI ANG
Chin State, Tedim khuaa Rultlang hmunah Nickel leh thir ton maktaduai 42 laih chhuah tur a awm niin tar lan a ni. A laih chhuah hna hi China Company North Mining Investment'-in a thawk dawn a, kan ram sawrkar pawhin phalna a pe tawh tih an Company Chairman Xu Dinglai chuan a sawi. Kum 2012 June 6 atang khan Laih chhuah dan tur chungchang pawh an lo zir tan tawh a. Kumin July thla atangin a laih chhuah hna hi an tan ang a, kum 2016 February thlaah laih chhuah fel a ni ang. He thil laih chhuah chungchanga nghawng tha lo awm thei zawng zawngte pawh kumin March thla chhung hian ziah zawh fel vek a ni bawk ang. "Heti anga thir leh nickel laih chhuah hian Chin State hmasawnnaah nasa takin a tanpui ang a. Sum hai luhte pawh Chin State-a mite tan a ni ang," tiin U Win Tun chuan a sawi. Chin State Prime Minister U Hong Ngaing pawn Chin mite tana thil tha lo a thlen dawn lo a nih chuan Chin mite sum hai luhna remchang tak a nih dawn avangin he project hi thil tha tak a ni ang a ti ve bawk. Hakhaa khawsa mi pakhat pawhin kut hnathawk thin Chin mite tan hlawh tha tak hmuhna a nih dawn avangin he project hi thil tha leh lawmawm tak a ni a ti bawk. He project atang hian kum khatah dollar nuai 5 hmuh ziah a ni ang. Kilo watt 15-a chak current pawh a thlawna sem a ni bawk ang. A hnu deuhvah State sawrkar remruatna hmangin current man pawh siam fel tum a ni tih thu kan dawng.n
KERNA DAWR
Thlan Lung, Jubillee lung, Granite leh Lung chi hrang hrang i duhthusama mawiin kan ker thei e. Aizawla Lung ker zirna hmuna zir chhuak ngei kut chhuak i duh chuan min rawn pan ve rawh, i lungdum tur ang zanin kan lo kersak ang che. Thlalak pawh tihlan theih a ni.
Contact tur Pu zaihuthanga Tahan 'B' Group In number 15/87
12 | TAHANTIMES
A hun : 6 March, 2013 (7:00 am-2: 35 pm) A hmun : MYA Chapel, Mission Veng, Tahan
local news
Mizo Academy of Letters huaihawtnain Mizorama ziak mi 25 zet chuan Tahan-ah seminar an rawn buatsaih a. Seminar ni hian Tahan leh a chheh vela thu leh hlaa tui mi 200 dawn zet kal khawm a ni. Hemi ni hian Mizorama ziak mi leh Tahan leh a chhehvela ziak mi 28 te ziahna Zobawm 6-na, phek 231 zeta chhah tlangzarh nghal a ni. He seminar-ah hian R. L. Thanmawia leh Zoramdinthara paper "Hlain Zofate a kuaih khawmna dan, C. Chhuanvawra ziak "Mizo tawng tih hmasawn leh vawn him" chu chawhmaah zir ho a ni a. Chawhnu lamah B.Lalthangliana leh Lalrinawma paper "Zoram khawvel tana kawlram Zofate thawh leh hnuhma a neih dan leh Vanneihtluanga paper "Thalai tawng" tih chu amah ngeiin a chhiar chhuaka sawiho a ni. Hemi zan hian Rokunga Nite hman chhunzawm nghal a ni leh a, a boruakin a zir bawk a, a hlimawmzia hrilhfak a ni. A tuk 7 March 2013 khan Khampatah Seminar nei lehin Khampat bungah zalen taka hun hman a ni.n
domestic digest
TAHANTIMES | 13
MANDALAY-AH KAWL TAWNG THIAM MIAH LO, DAN ANG NI LOVA CHENG, RAM DANG MITE CHUNGCHANG DAN ANG TAKA REL A NI DAWN
PRESIDENT ADDRESS-A THAWN 'HEKNA' EMAW, 'ZUALKONA' EMAW RENG RENG NGAIHTUAHSAK AN NI LOVANG
Harsatna eng emaw kan thlen duh emaw, 'hekna' leh zualkona lam kan thawn duh emaw a niha President direct-a address a, a copy Amyotha Hluttaw a kan thawn a nih chuan kan lehkha chuan ngaihsak a hlawh dawn lo a ni. February 21 khan Nay Pyi Taw Amyotha Hluttaw Building-ah Amyotha Committee-in chanchinbu mite nen inkawmnaah Chairman U Aung Nyein chuan, "Mipuiten 'hekna' 'zualkona' lehkha an rawn thawna President te, Amyotha Hluttaw Speaker te, Pyithu Hluttaw Speaker te an address chuan kan Committee chuan kan buaipui dawn lo a ni. Kan Committee min address-tute chauh kan dan ang takin kan buaipui ang," tiin a hrilhfiah. "Lehkha thenkhat chu President te an thawn a, President pawhin a tih theih loh thil chu keini pawhin eng nge kan tih theih chuang ang," a ti bawk. Address dikloa thawn te bakah court-a thubuai la rem fel loh lehkha, mahni ngeiin dan ng taka tihfel tur lehkha, thu belhchian dawl chiang taka tarlan lohna lehkha, hming, chenna, NRC card number tarlan lohna lehkha, rilru kim lo ziah ni awm tak duh duh ziahna lehkha, mimal thil lutuk lehkha leh thurawn lehkha te an buaipui thei lo a ni. He Committee hi 2012 September ni 1 khan Amyotha Hluttaw palai 15 member-a siama din a ni.n
Immigration and Man Power Ministry-a Deputy Minister U Kyaw Kyaw Win chuan Mandalay khuaa kawl tawng thiam map lo, dan kalha khawsa ve ringawt ram dang mite chu dan ang taka chhui chhuaha an chungthu ngaihtuah tur a nih thu a sawi. First Pyidaungsu Hluttaw, Regular Session vawi 6-na meeting ni 11-naah Amyotha Hluttaw palai Daw Khin Waing Kyi chuan Mandalay-ah Myanmar tawng thiam lo hnam dang an khawsak ve mai loh nan Ministry lamin engtia endik nge an tum a zawt a, Deputy Minister-in a chhang ta a ni. "Sawrkar thar a lo din hnu hian kan Ministry hian he thil chungchang hi a bawhzui nghal vat vat a. Kan depertment atanga pek chhuah family card te official-a pek an nih leh nih loh, pek tur dik tak an nih leh nih loh, family card nei si lovin mi khual register ringawtin an cheng ve mai nge, tihte office record te nena mil tawnin kan enfiah ang," tiin a chhang. Mandalay Rgion-ah chutiang tak chuan endik tan mek a ni a, dik leh fel taka thawh a nih theih nan Region leh State danga thawktute pawh punin hma an la mek a. Dik lo taka thawktu reng reng chu na taka hrem an nih bakah dan lo anga lo cheng te pawh cu dan hmangin an chungchang ngaihtuah a nih tur thu Deputy Minister chuan a sawi lang bawk. "Mandalay-ah cheng vengtinah hmun thuma thena hmun khat chu hnam dang an ni ngei ngei. In tha tak tak, huan zau tak taka invalh reng reng chu hnam dang an ni ti ila a daw miah lovang. Kawl te chu chutiangin an khawsa thei lo reng reng. Kawlta chu tlem te a ni mai," tiin Mandalay khawtual pa pakhat chuan a sawi. Amyotha Hluttaw palai U Phone Myint Aung chuan Mandalay khaw chhunga dan pela cheng hnam dangte hi an chungthu ngaihtuah a nih dawn tak tak chuan rinawm tak, hleih nei lovaf thawh a tul ang a, hetia khawsaho hi hausa tawntaw an nih avangin sum leh pai an chelek mai thei a, sawrkar officer thawktu reng reng te chu ring tawp lovin fimkhur a ngai ang. Tlawnna la an awm a nih pawhin na taka hrem a ngai ang tiin thurawn a pe a ni. "Mandalay-ah hian kangmei lian tham tum hnih a chhuak tawh a. In leh lo tam tak a kang a, mipui tam takin harsatna an tawk a. Hetih lai tak hian hnam dang tam tak an lo lut a, in hmun lo ram te man sang tak tak an pe a, tun anga sawrkar hnena sawi theih leh a ni si lo, engmah lang tlang lova a la awm lai kha a ni si a, hmu reng hre reng mah ila kan ngawi a, kan en liam mai mai kha a ni a," tiin he thu pu luttu Amyotha Hluttaw palai Daw Khin Waing Kyi chuan The Messenger journal a hrilh. Tunah hian Mandalay khawpui laili hmun lailum bakah khaw thar, khaw pawn lamah te chenin hmun ram acre zau pui pui an lei a, huan tha tak tak, zau tak tak an valh hlawm a, hetianga cheng hnam dang hi an tam tawh hle a ni tiin khawtual miten an sawi. Heng bakah Mandalay-ah hian hnam dang tawnga ziah sign board a tam ta em em a, Kawl leh English-a ziah a tlem tak em avangin thuneituten thu chhuahin khapna dante an siam phah hial a ni.n
NAKUM BUDGET HUAM CHHUNGAH SILAI KAH TLANG THEIH LO MAWTAWR THAR LEINA TUR KYATS MTD 18000 CHUANG RUAHMAN A NI
2013-2014 Budgetah silai mu tlang thei lo (Bullet Proof) mawtawr 5 tiamin car changkang leina tur kyats mtd 18000 chuang ruahman a ni tih National Planning and Economic Development Ministry sum ruahmanna atanga hriat a ni. Kyats mtd 18470.504 ruahman a ni a, Toyota Camry XLE model 2012 sawm nga, B6 Armored Sedan based on Mercedes 5500L (V221) (Bullet Proof) panga, Mercedes Pullman Model 2012 sawmli, Audi A-6 Model 2012 sawm thum leina tur a ni. He sum ruahman chungchangah Daik Oo constituency-a Pyithu Hluttaw palai U Min Swe chuan February thla ni 25-a Pyidaungsu Hluttaw-ah a chanve a titla thla turin thu a pu lut a. 2012-2013 Budget-ah khan kyats mtd 10618.005 leh US dollar mtd 10 mawtawr lei nan han a ni tawh a, 214-2015 Budget-ah car lei nan kyats mtd 13832.00, 2015-2016-ah kyats mtd 15215.30 ruahman a nih avangin kumina ruahmanna chu a chenve-a tih tlem hi a awm a ni a ti a. "1949 atanga 1975 thleng Pegu Yoma-ah Burma Communist Party leh Taingyintha ralthuam keng ho nen inbeih a nih lai pawh khan hetiang car hi hman a ni ngai lo va, tunah Taingyintha te nen inkah a tawp tawh a, Engpawh nise security vanga lei a ngai kan ti a nih chuan ka hnial chuang lo ve," U Min Swe chuan a ti a ni. n[Eleven Media]
14 | TAHANTIMES
Domestic News
TANGKA NOTE THARAH GENERAL AUNG SAN LEM CHUANTIR TURIN AN RAWT
2013 February ni 13 khan Yangon 'Inya Lake' Dil kama an buatsaih Bogyoke Aung San piancham lawmnaah a kal khawm mipuite chuan tangka note siam thar leh hunah Bogyoke lem tarlang turin leh Independent P Bogyoke Aung San pian ni chu Sawrkar holiday-a puang turin an rawt a ni. An rawtna te chu ni 554-in hming an ziahhnan a, National League for Democracy chairman U Win Tin kal tlangin Bogyoke Aung San Fanu, National League for Democracy Party President Daw Aung San Suu Kyi hnenah an thlen a ni. Generation youth-a U Tin Htut Naing chuan, "Mi 554-in hming kan sign a. Pu Win Tin Kal tlangin Pi Suu hnenah kan theh lut a. A theih hma loh kan dil ang," a ti a. Democractic Party President U Thu Way chuan, "he an thil dil pahnih hi mipuiten an thlawp vek chuan a hlawhtling ngei ang. Pyithu Hluttaw pawh hian mipui aw ngaithla se, an thil rawt hi tipuitling se. Kan ram huaitu hlu leh ropui tak kan chawimawina a ni dawn a ni," a ti ve bawk. Politic inlumlet lo zir chiang thintu U Kyaw Linn Oo pawhin, "Tu pawhin dil theih, rawt theih a ni a. Bogyoke lem hi tangka note-ah tun hma pawh khan a chuang fo tawh a. Ram dang pawhin an ram hruaitu lar takte thlalak an tangka note-ah an tarlang thin tho a. Kan ram pawhin ti ve leh se," a ti. Bogyoke piancham lawmna inkhawm 'Inya Lake' dil kama buatsaihah hian North Okalapa-a thisen pe pawl PG, All Burma Students Union, University of Economic Student Union te, NLD party member te leh mipuite an kal hlawm a, mi 300 chuang an kal khawm tih Yangon Times Journalah tarlan a ni.n
PRESIDENT U THEIN SEIN 'SOLBERGFOSS' HYDRO ELECTRIC POWER KHAWL HMUNPUI A TLAWH
Republic of the Union of Myanmar President U Thein Sein chuan February ni 28 zing ddar 10 khan Norway ram Oslo khaw hmar lam Askim khaw bula 'Solbergfoss' hydro electric Power khawl hmunpui a va tlawh a. 'Solbergfoss' hydroelectric Power Station (1)-a electric tha an lak chhuah dan, terbine khawl an vuah dan te enin Controll room te a tlawh a, E-Co company Chairman leh excutive officer Mr. Tore Olaf Rimmereid leh Station Manager Mr. Oystein Rafoss ten an fan kualpui. Norway hi hetiang industry lama tawn hriat ngah kum 100 chuang lo ding tawh a ni. Tunah tak hian khawvela hydro electric power pek chhuah tam lamah parukna a hauh. An ram mamawh electric power a tam zawk chu hydro electric power atanga siam chhuak ram a ni a, ram chhung tan an intodelh mai bakah ram dangah pawh power an hralh chhuak hial a ni. Hydro electric Power a lak chhuah hian ram ngaw leh a chheh vel tichereu lo leh ti chhe lo zawngin a la chhuak a, mipuite tana economic leh Social lama hlawkna awm ngei tur zawngin hma an la bawk a ni. Ram dang investment leh ramchhung investment te hmangin hma an la zel a ni.n
Interview
TAHANTIMES | 15
ZION
Bible Knowledge Bible Leh Science Vol. 2 Beidawng suh Bawltea Sadawt Chun Chawi Loh Cleopatra Chicken Soup for Christian Enteh Lungrun Entir nei Sermon El-Bethel Camping Sermon Hringnun 11 Hlawhtlinna Lam Tluang Hlawhtlin Ngei2 na Hawihhawmna Nun Zemawi Hnam Lungphum Hei Le Vawiin Hlahraw H/F na leh a hman dan Lalpa chu nghak rawh Lunghlu aia Hlu Lawmna Thuruk dan thuruk Lawmna kim Lunglen Hla Bu Mizo Zaithiam Larte Manners ang Etiquatte Mizo General Knowledge Mizo History Mother Teresa Mizo Tawngkal Phung Mahnia Tawng zirna Bu Mizo Tawng Grammar Mahnia Saptawng zirna Bu Ngaihtuahna Thiltithei Nupa Hlimna Thuruk Nun Danglam Palai Bawngte Paula Hling leh Natna Presbyterian Kohhran Tibuai tu piantharna Theology Sumdawngna hlawk leh hausak Tawngtaiin khawvel deeng chhuak rawh Thalai Hla Bu Thilmak bawm Thukhaw chang bu-5 na Thurin Zirna U.S President ang the first lady Vanram hi a tak tak a lo ni Zonunmawi Zalenna Ram Indona chu Lapa Indona a ni Burma Jebet Jail tun thim sutenna Khawvel Nghawrnghingtu te
Zion Bookshop, Yuzana Street, Tahan 'A'. Tel. 400 307 662
16 | TAHANTIMES
From Thlanmual inphawrhin thlanmual tharah thlan sawn kan intih hmuh sup sup ta mai a. Thlanmaul thar lah chu Tahan mite ngawt inphumna ni lovin, Kalaymyo khaw chhunga Kristiante zawng zawngin kan inhman tawm tawh nen. Thlanmual thar pawh hun rei lovah a khat leh mai ang. 5. Thlanmual atanga mimal hlawkna zawng an lo la chhuak thei ang. 6. Tahan veng chhak leh veng thlang thlanmual hlui hmun hi tunah pawh inin a chim tan tawh a. Chumi chhuan lam leh eng eng emaw hmun atana awt an lo la awm ang a. Tih charauh dan kawng zawng an lo la chhuak thei mai thei a ni. Hetiang neuh neuh han enin vantlang mipuite tan tanho tul riauna a lo lang a. Hetiang hian kawng tha zawnga tan lakho dan tur ngaihtuah chhin ta ila: Thlanmaual thara invui chungchangah leh a enkawl dan tur lo duang chhin ila. Mizo community-ah chuan chhiat ni leh thlanmaul chu kan tlawmngaihna nun ze par chhuahna pawimawh tak a nih angin tlawmngaihna chu kawng dangin kan pho chhuah a ngai ta. Thlan chu a laiha laih hun a nih laiin michhe fate hlei hleiin tlawmngaih an lo chhuah tawh a. Thil lo danglam chhovah an tan chetna a awm tak lohah chuan kan mi neinung leh hausa ten vantlang tan tlawmngaih an chhuah ve theih hun a
News
lo thleng ve thung ta. Mitthi kan neihin kan motor neih ang ang hung chhuak tup tup ila. Tunah pawh mimal motor neite inphalna chuan ko a tizang hle tawh a. Motor hawh ve thei lo retheite thih niah phei chuan kan motorte hi phal lehzual-in chhawp chhuak ila. Retheite an va engthawl dawn em! Vantlang mipuiten tangrualin tlawmngaihna chi thar kan chhuah tak tak chuan thlan siamsa lei ngai lovin neih dan a awm thei a. Thlan siam sa vekin thlanmual hi luah depdup mai sela. Yangon-a Muslim thlan mual hi lo study lawk ila. Sumpai nei apiangin tlawmngaiin thlanmual tan an pe reng mai a,thlan an siam sa dul mai a. Thlanlung pawh inang thlapin siam vek a ni a. Than chuan number a nei vek a. Mitthi hming leh an thlan number inmil thlarha record fel takin an nei a. Milian eng ang leh mirethei eng ang pawh an thlan a in-uniform thlarh vek a ni. Mitthi chhungte tan mittui tlak nia senso phurritin a belhchhah loh bakah, mi rethei phei chu thlanmual sumin an lo rala, an lo tanpui zawk a ni. An thlan mual chu huan mawi angin an siam a ni ber a. Hnim hring mawi nen hmun mawi takah an siam a. Lenvah nan tak a itawm hial a ni. Tu tan pawh kal ve hun a lungngaihthlak nep bik em em a ni. Kan nei nung mi tlawmngaite an chet ve a, vantlangin kan lo belhchhah ve zel chuan Mizo kan ni a, kan tlin loh tur thil a awm bik lo. Michhiate ko a zang ang a, kan thlanmual a mawi ang a, michhia leh mi hausa thlan kan intluk vek dawn a ni. Tangho ang u hmiang! Thlanmual a tlo dan tur lo ngaihtuah leh chhin ila. Kan pi/pu hunah chuan thlan laih saa zan riah chu serh a ni na a, tunah chuan serh hleih theih a ni tawh lo va. Yangon Muslim thlanmuala an tih dan kan zir chuan, thlan hman tawh hi kum 12 a tlin chuan an ruh chauh a awm tawh a. An phawrh a, phumna an ruatah an phum sawn mai a, hmun a luah zim hle. Thlan hlui chu a lo awl a. An thian thianghlim a. Mitthi dang phum nan an hmang leh zel a. Thlanmual chu a khat tawh tih awm lovin a inruak chhawng reng thei a ni. Chu system chu kan hman ve te a tha lawng maw? Kan thlanmual thar enkawl chungchangah Tahan khawtlang maiina chelh theih a ni ta lo va.Thlanmual chu municipal lamin a hmun min valh sak tawh hnu chuan a enkawl hna chu municipal-in committee ruat mai lovin, a sakhuaa ramri min then fel sak tawh chuan Kristian thlanmual hi chu Kalay Council of Churches (KCC) kutah dah ve mai se. KCC hian a committee chu term neiin mi tha leh fel ruat zawk
Dilna form chu 17 May 2013 aia tlai lovah theh luh tur a ni a. Entrance exam chu 22 May 2013ah buatsaih a ni ang.
Contact Address: TTC Office Varpui (Doweichaung), Letpanchaung Road Tahan, Kalaymyo Tel: 073-21446
Soccer
Palina nih a harsa tawh:Wenger
Tottenham 2-1 a an hnehloh hnuah Arsenal Boss Arsene Wenger chuan Top 4 a inhlankai an tan a harsat zual tawh thu a sawi a, Game 10 khelh tur la awm ah Arsenal hi 5-na ah awm in 3-na Tottenham aiin point 7 in an hniam ta zawk a, palina Chelsea aiin point 5 in an hniam mek bawk. Arsenal boss chuan " Kan theih tawp in kan beih chhunzawm ang, point kan hlauh lohna tur ah point kan hlauh leh thin, a harsa tawh tih chu kan hria a, mahse kan bei ang a, kan theihna zawng zawng kan lantir ang" a ti. Arsenal hi 1996 hnulam ah top 4 aia hniam league position an ni ngailo a, 1995 hnulam ah an hmelma Tottenham aiin an la hniam ngailo bawk a ni. Chumai bak ah Champion League ah kum 15 a zawnin an lo khel tawh bawk. Champions League round of 16 khelh mek ah bayern Munich nen inhmachhawn in an home ah 3-1 in an chak lo a, 2nd leg ah hna hautak tak an nei dawn a, Champions League an tlak chuan tun season ah beisei tur an nei tawh dawn lo bawk a, season thar ah Champions League khel phak turin an bei thung dawn a ni. Arsene Wenger chuan Tottenham nen an inkhelh chungchang thlirlet in " kan khel tha em em a, 1st half ah 2-0 in hma kan hruaitir rikngot theih dan kha kei chuan ka hrethiam thei lo. Thei tawp player ten an chhuah chungin kan chaklo a, kha inkhel ah khan lehlam in min hneh viau in kan lam ah goal thun chu nise ka hrethiam thei a, mahse tun a goal kan chhuahdan kha chuan lung a ti awi zan lo a ni, Fans min tan tu te zawng zawng chungah ngaihdam ka dil duh a ni" a ti bawk.n[Zofooty]
TAHANTIMES | 17
Sat 16 Mar 2013 Everton 7:15 Man City Aston Villa 9:30 QPR Southampton 9:30 Liverpool Stoke 9:30 West Brom Swansea 9:30 Arsenal Man Utd 12:00 Reading Sun 17 Mar 2013 Sunderland 8:00 Norwich Hotspur 9:30 Fulham Chelsea 10:30 West Ham Wigan 10:30 Newcastle Sat 30 Mar 2013 Sunderland 7:15 Man Utd Arsenal 9:30 Reading Man City 9:30 Newcastle Swansea 9:30 Hotspur West Ham 2:30 West Brom Wigan 9:30 Norwich Everton 12:00 Stoke Sun 31 Mar 2013 Aston Villa 7:00 Liverpool Southampton 9:30 Chelsea Tue 2 Apr 2013 Fulham 1:30 QPR Wed 13 Mar 2013 Schalke 2:15 Galatasaray Barcelona 2:15 Milan Thu 14 Mar 2013 Bayern Mun 2:15 Arsenal Malaga 2:15 Porto www.soccerstand.com
Premier league
Champions league
Chief Editor Ni Lian Sang Editor Zalianthanga TRANSLATORS F. Lalbiakmawia C. Zaithankhuma Members Laldinthari, Lalengkima The Rengs, Zothankhuma Patrons Lalsawmliana [LPS-Mizoram] Vanlal Zawma [UAE] B. Zarzoliana [Malaysia] Vanlal Dika [Canada] Pachhunga [Yangon] Vanlawmsanga [Germany] Lalrinsanga [Mandalay] Lalremsanga [Australia] Zoramchhana [USA] Lallawmthara [New Zealand]
REAL TAN KA LAWM, MAHSE KA CLUB HLUI TAN KA LUNG A CHHIA: C. RONALDO
Real Madrid hnehna avangin C. Ronaldo chu a lawm a, mahse a club hlui an chak loh thuah chuan a rilru a nuam lo hle. Man U-a a awm lai hian C. Ronaldo hian lawmman tam tak a lo dawng tawh a, khawvela football khel thiam ber pawlah a invawrh chho. Kum 2009 khan Man U chhuahsanin Real hi a zawm ta a. Man U a chhuahsan hnua a club hlui a khelh leh hmasak berna a ni. Real tan pawh goal a thun a nih kha. An inkhelh hmasak pawh khan C. Ronaldo hian goal 1 a thun a, tuna an match hnihnaah pawh hnehna goal a thun. Goal a thun hian a Club hlui fan-te zahna lantirin hlim takin a goal thun hi a lawm lo. An Club an chak avangin lawm hle mah se, a Club hlui an chak loh avangin a hlim tak tak lo a ni ber e. Man U-a a insawn leh vel thu thangah C. Ronaldo chuan, "Football khawvelah hian nakin hun hi sawi a har thin. Real Madrid an tha a, an fan-te pawh an tha. Tunah rih chuan Real player ka ni. Ka hlim hle bawk" a ti.n
18 | TAHANTIMES
Sport Digest
Reading Club chu tun football Season-ah hian a hnuai ber dawttu an ni mek a. Hman ni khan Wigan Club chu 0-3 in an hneh lo va. Buaina chhuak avanga harsatna an tawhte pawh an mangnghilh thei ang. Reading Club neitu nupui Belarusian Katsia Zingarevich chu an Club inkhelh thinnaah huvang a nei hle niin an sawi. Reading Club neitu Anton-a nupui Katsia Zingarevich hi kum 2006 khan Ford's Supermodel of the World-a thlan a lo ni tawh. He mi kum hian Reading Club chu Premier League-ah a inhlang chho nghe nghe. Reding Club hi Premier League atanga a tlak loh nan theih tawp chhuaha a khelh chhoh a tul dawn a ni. Midfielder Akpan chuan Reading playerte hian hneh duhna rilru an nei lian hle a, kan khel tha chho zel ang a ti. Wigan hi hneh lo hle mah se, an Coach MC Dermott kaihhruaina hnuaiah tha taka an khelh chhoh an inbeisei hle.n[Daily Mail]
Bale-a balhla-a vawmtu kha infiam en ve kan phal tawh lovang: Arsenal
Tottenham Hot Spur wing Gareth Bale balhlaa vawmtu chu tun hnuah a en ve phal a ni lovang tiin Arsenal Club chuan a ti. White Hart Lane-a an infiama London Derby match-ah Bale-an a kil corner atanga a pet dawnin mipui enna chhawrdawn atanga balhlaa rawn vawm an awm a. Khami tum khan Spur chuan Arsenal 2-1-in an hneh a, mark 7-in a khum a. Inkhelh minute 27 a nihin Bale-an corner a pet dawnin balhlain an vawm a, linesman-in a lo kawl tha nghe nghe. Hnam inthliarna thil anga lang chu pawi khawih thil chu London police te pawhin an chhui mek a. CCTV Security camera video record te haiin an chhin mek a. A titu hi chiang taka hriat a nih chuan tun hnuah match a en khapsak an tum a ni. Spur pawhin he thil chhinnaah theih tawpa police te pui turin an intiam. n
Underwear model Irina Shayk chuan a bra chu a ti-ang zau hle mai le. Hei hi gallery thar pakhat hawnnaa a kal, inthuam dan a ni. Footballer Cristiano Ronaldo bialnu hmeltha Irina chuan kawr fual 'gown' var a ha a, han en mai hian amahah 'ropui' a awm a ni. A kawr fual lah chu a pian nalh zet mai-ah chuan a inkhai dik zarh mai si a. A ban a in khaithli nalh si a, he model busines-ah hian kum 26 mi Irina hi chu a pian a tha ber tia lar kha a ni reng a. Mahse a hnute tihlan vek hi chu engtik lai mahin a duh ngai hauh lo va, nikumah pawh playboy-ho a hnial thla thak tawh a. Khatih lai khan Irina chuan, "Playboy tan engmah ka ti dawn lo. Underwear model te mai ka ni, mahse class ka nei ve," a ti hmiah. "Playboy khan sum tam tak min pe alawm. Mahse kawng a awm lo" a tihsan a ni.n[The Sun]
England ram London khawpuia kum 25 mi freestyle footballer Daniel Cutting chuan a hmuiin vawi 158 tla miah lovin ball a khal thei a, World record-a ziah luh a ni ta. Tun hmaa World record-a an ziah luh chu vawi 153 a ni. "Ka thin a phu khawp mai. Tun hma World record vawi 153 chu ka khum thei ta. Keimah leh keimah pawh ka inring thei lo hial. Ka hlim lutuk. World record-a ziah luh ni tawh mah ila theih tawp ka chhuah zel ang," tiin Daniel Cutting chuan a sawi.n
furniture dawr
King Star Furniture Dawr-ah Ina hman chi leh Office-a hman chi Furniture chi hrang hrang a chah theih reng ta. Bedroom Wardrobe chi hrang hrang, Office-a hman chi Furniture chi hrang hrang, In chhunga hman chi Wardrobe chi hrang hrang i duh thu sama thain kan lo siamsak thei reng che ania. Thing leh Steel changkang chia siam a ni. A vai hian 'Ready Made Modern' vek a ni. I in ngeihah kan rawn dah thei bawk e.
KINGSTAR Furniture Dawr Bogyoke Street, Sanmyo (Sanmyo Buddhist Biak in bul), Kalaymyo Ph. 09-47213147
Tarmit leh
Sana dawr
Min rawn pan vat la, i inchhir hauh lovang. Electronic & Sana
Sana chi hrang hrang leh, Mobile phone (GSM) chi hrang hrang, memory card, off set, TV chi hrang hrang pawh man tlawm takin lei tur a awm reng. (Sana chhia te pawh warranty nei-in kan siam-sak thei tawh e)
Hei le! Kan mi leh sate rinchhanin Bike thar tha, Che Koung (Mu,facgifxkwf) packing ngat tlawm takin kan zuar ve ta. Duhsaka min rawn dawrtute hnenah present eng emaw pek zel in ni ang. Tlawmngaia rawn kawhhmuh emaw, a lei tur rawn hruaitute tan pawh lawmman ( yGJc ) buatsaihsak in ni ang. Licence siam sa pawh kan zuar a, office kal buai ngai lovin min rawn pan mai dawn nia.
---
Ta Da Oo kiang, Sky Net dawr bul, Bogyoke Street, Pinlong, Kalaymyo. Tel: 073-21838, 09-47073562, 09-6472848
Kal lam haw lam thlawhna ticket man, kalna apiangah motor standard changkang hlir hman, Professional English Tour Guide leh Kawl tawnga tawnglettu hruai tel an ni ang. '3 Star' level hotel lian hlira thlen tur a ni bawk. Israel Embassy-ah mahnia visa dil buai a tul lo, a huhovin Israel visa lak mai tur a ni. Kal tur zat bithliah a nih dawn avangin hming pek lawk vat a ngai. Passport la nei lo ten dil vat a tha ang. Chipchiar taka hre duh tan hetah hian biak pawh theih reng kan ni.
Managing Director Business Plus Travel and Tours Co., Ltd. 141 Room 903 Bargayar Condo., Sanchaung, Yangon. Tel: 01-518147,09-73194300 (office) 09-5083710 (hp)
a tlawm thei ang bera ruahmanin mi pakhatah cheng nuai 29 leh sing 5 chauh.