Thi gian, a im lm vic: T 8g n 18g, Nh E3, Phng 316, Khoa CNTT, HCN, HQG HN, 144 ng Xun Thu, Cu giy, H ni. in thoi: 7547 064, 0912 101715. E-mail: TIENTN@vnu.edu.vn. Cc hng nghin cu chnh: An ton thng tin, Thut ton, phc tp thut ton.
H Vn Canh TS 13 ng tc, Kim lin, ng a , H ni. 5740 211, 0983 035862 E-mail: @
Thi gian, a im lm vic: T 8g n 18g, Nh E3, Phng 316, Khoa CNTT, HCN, HQG HN, 144 ng Xun Thu, Cu giy, H ni. in thoi: E-mail: Cc hng nghin cu chnh: 7547 813, 0983 747 398. HIENTTT@vnu.edu.vn. An ton thng tin.
An ton d liu 02
Mn hc:
- Bt buc: - La chn:
Cc mn hc tin quyt: c kin thc v cc chuyn mn sau: Thut ton v cu trc d liu, Lp chng trnh my tnh, C s d liu, H iu hnh my tnh, Mng my tnh. Cc mn hc k tip: Cc vn hin i ca H thng TT (Chuyn ATTT). Cc yu cu i vi mn hc (nu c): Gi tn ch i vi cc hot ng: 30 Nghe ging l thuyt: 18 Lm bi tp trn lp: 3 Tho lun: 0 Thc hnh, thc tp: 9 Hot ng theo nhm: 0 T hc: 0 a ch Khoa / B mn ph trch mn hc: B mn cc h thng thng tin. Khoa CNTT, HCN, HQG HN, 144 ng Xun Thu, Cu giy, H ni. 3. Mc tiu ca mn hc V kin thc: Cung cp cho sinh vin: Cc phng php mt m dng trong An ton d liu. V k nng: Rn luyn cho hc vin k nng s dng phng php mt m trong An ton d liu. Giai on 1: Vit chng trnh: M ho, k s, Giai on 2: S dng cc cng ngh bo m An ton d liu 4. Tm tt ni dung mn hc a). Phn l thuyt Tng quan v An ton bo mt thng tin. Cc phng php m ha d liu, phng php k s, phng php giu tin. b). Phn thc hnh trn my tnh Vit mt s chng trnh: M ho d liu, K s (in t). S dng mt s cng ngh bo m An ton d liu: SSL, TLS, PGP, SMINE,.. Tng la, Mng ring o, PKI, ...
Chng 1. TNG QUAN V AN TON THNG TIN 1.1. Mc tiu ca An ton thng tin 1.1.1. Bo m b mt thng tin (Secret). 1.1.2. Bo m ton vn thng tin (Integrity). 1.1.3. Bo m xc thc ngun gc thng tin (Certification). 1.1.4. Bo m sn sng cung cp thng tin (Availability). 1.1.5. Bo m chng chi ci v ngun gc thng tin. 1.2. Cc ni dung v An ton thng tin 1.2.1. Cc ni dung chnh. An ton thng tin trong my tnh. An ton thng tin trn ng truyn tin. 1.2.2. Cc ni dung chuyn . An ton d liu (Data Security). An ton C s d liu (CSDL) (Data base Security). An ton H iu hnh (Operaton system Security). An ton my tnh (Computer Security). An ton mng my tnh (Network Security). 1.3. Cc ng dng v nhu cu bo m An ton thng tin 1.3.1. Trong giao dch hnh chnh. 1.3.2. Trong thng mi in t. 1.3.3. Trong cng tc o to. 1.3.4. Bo v bn quyn cc thng tin trn mng my tnh cng khai. 1.4. Cc phng php v k thut bo m An ton thng tin 1.4.1. Phng php che giu, bo m ton vn v xc thc thng tin. Che d liu (M ha d liu): Thay i hnh dng d liu gc, ngi khc kh nhn ra. Giu d liu: Ct giu d liu trong bn tin khc. Bo m ton vn v xc thc thng tin. K thut: M ha, k s, i din bn tin, giu tin, thy k,.. 1.4.2. Phng php kim sot li vo ra thng tin. Kim sot, ngn chn cc thng tin vo ra H thng my tnh. Kim sot, tm dit su b (Virus hay Trojan horse,..) vo ra H thng my tnh.
K thut: Mt khu (PassWord), Tng la (FireWall), Mng ring o (Virtual Private Network). 1.4.3. Pht hin v x l cc l hng trong An ton thng tin. Cc l hng trong cc thut ton hay giao thc mt m, giu tin. Cc l hng trong cc giao thc mng. Cc l hng trong cc H iu hnh mng. Cc l hng trong cc ng dng. Chng 2. C S TON HC DNG TRONG ATTT 2.1. Mt s khi nim trong S hc. 2.1.1. S nguyn t, S nguyn t cng nhau, c s chung ln nht. 2.1.2. ng d Modulo. Phng trnh ng d. Phn t nghch o theo Modulo. 2.1.3. Phng php tnh ton trn cc s ln. 2.1.4. Phng php kim tra s nguyn t ln. 2.2. Mt s khi nim trong i s. 2.2.1. Khi nim Nhm, Nhm con. Vnh, Trng. 2.2.2. Nhm Cyclic, Phn t sinh (nguyn thy). Cp ca nhm, cp ca phn t nhm. 2.3. Mt s khi nim trong l thuyt phc tp. 2.3.1. phc tp ca thut ton. phc tp a thc, phc tp hm m. 2.3.2. Bi ton "d" v Bi ton "kh". 2.3.3. Hm mt pha v hm mt pha c ca sp. 2.3.4. Phn loi bi ton. Lp bi ton P, NP, NP-Hard, NP-Complete. 2.4. Mt s vn v l thuyt thng tin. 2.4.1. Khi nim thng tin, Entropy. 2.4.2. Quan nim v B mt. Chng 3. M HA D LIU 3.1. Khi nim M ho. S H m ho. Phn loi H m ho. 3.2. H m ho c in. H m ho Dch chuyn. H m ho Thay th (Hon v ton cc). H m ho Hon v.
H m ho Affine. H m ho Vigenere. H m ho Hill. 3.3. H m ho cng khai. H m ho RSA. H m ho Elgamal. H m ho Rabin. H m ho xc sut kha cng khai. 3.4. H m ho chun DES. S H m ha. Lp m. Gii m. Tnh kha K i . Tnh Hm f(R I , K i ).
Chng 4. CH K S 4.1. Khi nim ch k s (ch k in t). S ch k s . Phn loi ch k s . 4.2. Ch k Khi phc thng ip: Ch k RSA. 4.3. Ch k Km thng ip: Ch k Elgamal. 4.4. Ch k khng th ph nhn. 4.5. i din bn tin. Hm bm. Chng 5. GIU TIN 5.1. Giu tin (Information Hiding) Khi nim giu tin. Phn loi giu tin.: (Steganopraphy, WaterMarking). 5.2. Mi trng Giu tin. Vn bn (Text), tranh nh, audio, video. 5.3. Cc k thut Giu tin. Giu tin trong khi bit. Giu tin bng cch thay th bit c trng s thp. Giu tin da trn bng mu. Phn tch nh gi cc Thut ton giu tin. Chng 6. BO M AN TON D LIU
6.1. Bo mt d liu. Bo mt d liu bng: nn tin, m ha, giu tin. 6.2. Bo ton d liu. Bo ton d liu bng m ha v giu tin. Bo ton d liu bng ch k s. Bo ton d liu bng i din bn tin. 6.3. Xc thc d liu. Xc thc ngun gc d liu: S dng ch k s, i din bn tin, m ha, giu tin. Chng 7. QUN L KHA 7.1. Qun l kha b mt Tha thun kha. Phn phi kha. Chia s kha b mt. 7.2. Qun l kha cng khai. Chng ch s (Digital Certificate) (Chng ch kha cng khai): Phng tin xc nhn ch s hu kha cng khai. Trung tm cp pht, qun l, thu hi chng ch kha cng khai: CA
B. PHN THC HNH Giai on 1: Vit chng trnh M ho d liu, K s, 1.1. Lp trnh M ho d liu Thc n chnh L. Lp m. G. Gii m. K. Kt thc. L. Thc n Lp m. 1. Nhp bn tin (Xu k t): R_CH. 2. Chuyn R_Ch =====> r_s.
3. Chuyn R_s =====> m_s. 4. Chuyn m_s =====> m_ch. 0. V thc n chnh. G. Thc n Gii m. 1. Nhp bn tin (Xu k t): m_CH. 2. Chuyn m_Ch =====> m_s. 3. Chuyn m_s =====> r_s. 4. Chuyn r_s =====> r_ch. 0. V thc n chnh. Bi tp Vit chng trnh M ha d liu theo cc H m ho sau:
1. H m ho Dch chuyn. 2. H m ho Thay th. 3. H m ho Hon v. 4. H m ho Affine. 5. H m ho Vigenere. 6. H m ho Hill. 7. H m ho RSA. 8. H m ho Elgamal. 9. H m ho Rabin. 10. H m ho chun DES. S m ha, gii m. Tnh kha K i . Tnh Hm f(R i , K i ).
1. 2. Lp trnh k s Thc n chnh S. K s. V. Kim th ch k. K. Kt thc.
1. 2. 3. 4.
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Thit lp i din bn tin. Tha thun kha. Phn phi kha. Chia s kha b mt. Kim tra s nguyn t ln. Tm phn t sinh trong nhm. Tnh ton trn cc s ln.
Cng ngh: SSL, TLS, PGP, SMIME,.. Cng ngh: Tng la, Mng ring o, PKI, .. 6. Hc liu 6.1. Hc liu bt buc [1] Phan nh Diu. L thuyt mt m v An ton thng tin, 2004. [2] Trnh Nht Tin. Bi ging mn An ninh d liu, 2007. [3] D.Stinson. Cryptography: Theory and Practicce, CRT Press 1995. 6.2. Hc liu tham kho [4] Bruce Schneier. Applied Cryptography. 1996. [5] A. J. Menezes, P. C. Van Oorschot, S. A. Vanstone. HandBook of Applied Cryptography, 1997. [6] Jalal Feghhi, Jalil Feghhi, Peter Williams. Digital Certificates. Applied Internet Security. 1999. [7] Danley Harrisson. An Introduction to Steganography, 2002.
[8] Stefan Katzenbeisser, Fabien A.P.Peticolas, Information Hiding Techniques for Stanography and Digital Watermarking. Artech House, Boston-London, 1999. [9] Silvana et all: Data Base Security. [10] S. Castano, M. Fugini, G. Martella, P. Samarati. Database Security, 1994. 7. Hnh thc t chc dy hc
7.1. Lch trnh chung:
Hnh thc t chc dy hc mn hc Ni dung Ln lp L thuyt 2 Bi tp Tho lun 1 Thc hnh, th nghim, in d 3 T hc, t nghin cu Tng
Ni dung 1 Tng quan v ATTT Ni dung 2 C s ton hc trong ATTT Ni dung 3 M ha d liu Ni dung 4 Ch k s Ni dung 5 Giu tin Ni dung 6 Bo m an ton d liu Ni dung 7
Qun l kha Ni dung 8 Lp chng trnh Ni dung 9 S dng cng ngh ATTT Cng 18 3 9 30 1 2 3 1 7 8
7.2. Lch trnh t chc dy hc c th Ni dung 1 : Tng quan v An ton thng tin (tun 1) Hnh thc t chc dy hc L thuyt Thi gian, a im T / / n / / Ti G Bi tp T / / n / / Ti G T hc, t nghin cu Ti th vin hoc nh Nm c Tng quan v ATTT Ni dung chnh Yu cu SV chun b Tng quan v ATTT Ghi ch
Ni dung 2 : C s ton hc trong ATTT (tun 2) Hnh thc t chc dy hc L thuyt Thi gian, a im T / / n / / Ni dung chnh Yu cu SV chun b C s ton hc trong ATTT Ghi ch
Ni dung 3: M ha d liu (tun 3, 4, 5) Hnh thc t chc dy hc L thuyt Thi gian, a im T / / n / / Ti G Bi tp T / / n / / Ti G T hc, t nghin cu Ti th vin hoc nh Hiu r cc ni dung trn Ni dung chnh Yu cu SV chun b M ha d liu Ghi ch
Ni dung 4: Ch k s (tun 6) Hnh thc t chc dy hc L thuyt Thi gian, a im T / / n / / Ti G Ni dung chnh Yu cu SV chun b Ch k s Ghi ch
Bi tp
T / / n / / Ti G
T hc, t nghin cu
Ti th vin hoc nh
Ni dung 5: Giu tin (tun 7, 8) Hnh thc t chc dy hc L thuyt Thi gian, a im T / / n / / Ti G Bi tp T / / n / / Ti G T hc, t nghin cu Ti th vin hoc nh Hiu r cc ni dung trn Ni dung chnh Yu cu SV chun b Giu tin Ghi ch
Ni dung 6: Bo m An ton d liu (tun 9) Hnh thc t chc dy hc L thuyt Thi gian, a im T / / n / / Ti G Bi tp T / / Ni dung chnh Yu cu SV chun b Bo m An ton d liu Ghi ch
Ni dung 7: Qun l kha (tun 10) Hnh thc t chc dy hc L thuyt Thi gian, a im T / / n / / Ti G Bi tp T / / n / / Ti G T hc, t nghin cu Ti th vin hoc nh Hiu r cc ni dung trn Ni dung chnh Yu cu SV chun b Qun l kha Ghi ch
Ni dung 8: Lp chng trnh (tun 11, 12, 13, 14 ) Hnh thc t chc dy hc L thuyt Thi gian, a im T / / n / / Ti G Bi tp T / / n / / Ni dung chnh Yu cu SV chun b Lp chng trnh Ghi ch
Ni dung 9: S dng cng ngh ATTT (tun 15) Hnh thc t chc dy hc L thuyt Thi gian, a im T / / n / / Ti G Bi tp T / / n / / Ti G T hc, t nghin cu Ti th vin hoc nh Hiu r cc ni dung trn Ni dung chnh Yu cu SV chun b S dng cng ngh ATTT Ghi ch
8. Cc yu cu v chuyn mn
Yu cu v cch thc nh gi, s hin din trn lp, mc tch cc tham gia cc hot ng trn lp, cc qui nh v thi hn, cht lng cc bi tp, bi kim tra.
Chun b tt cc phn c giao t hc. C mt trn lp t nht l 21 / 30 gi hc Bt buc tham d bi kim tra gia k (iu kin tham gia thi cui k).
8.2. Yu cu chuyn mn
Phn l thuyt: Trnh by v hiu r ni dung l thuyt v ng dng ca An ton d liu: Cc kin thc c bn hiu bit v Ni dung An ton d liu.
Cc Ni dung An ton d liu. Phn thc hnh trn my tnh: iu kin d thi l thuyt: Phi lm c 2/3 s bi tp thc hnh. Vit mt s chng trnh: M ho d liu, K s (in t). S dng mt s cng ngh bo m An ton d liu:SSL, TLS, PGP, SMINE,.. Tng la, Mng ring o, PKI, ..
8.3. Thang im
0, 3. 0, 7.
1. Bi tp v l thuyt
STT
2. Bi tp v ng dng:
Trnh by tt bn cht vn yu cu, c m rng: 100 % s im ca bi tp. Trnh by ng bn cht vn yu cu: 80 - 90 % Trnh by c vn mc trung bnh: 50 - 70 % Trnh by cha ng bn cht, ni dung: 0 - 40 % Lm tt c din gii v p s theo p n: Vit ng din gii, sai p s: Ch vit c din gii: Ch bit cng thc, thay s ng: Lm sai, khng lm c:
Ni dung thi, kim tra Lch thi
100 % 80 - 90 % 60 % 50 % 0 - 40 %
Lch kim tra Ghi ch
Ni dung 1 n 7
Kim tra gia k (60 pht u ca gi hc tun th 8) Thi cui k Thi li Theo lch ca Trng Theo lch ca Trng
2 3