DINAS PENDIDIKAN

SMP NEGERI 3 LAWANG

SOAL UTS GANJIL
TAHUN PELAJARAN 2008/2009

Mata Pelajaran : BAHASA DAERAH

Kelas : VII (Tujuh)
Hari, tanggal : Kamis, 30 Oktober 2008
Waktu : 60 menit

PETUNJUK UMUM:
1. Tulis nama, kelas, nomor peserta, Anda pada lembar jawab.
2. Arsirlah atau hitamkan huruf A, B, C, dan D yang menurut Anda merupakan jawaban yang
paling tepat.
3. Gunakan pensil 2B, dan penghapus karet yang baik.
4. Apabila ingin mengganti jawaban hapuslah jawaban tersebut dengan karet penghapus dan arsir/
hitamkan jawaban yang benar.

Dipun simak ingkang teliti, saklajengipun dipun pilih satunggal wangsulan ingkang paing leres!
ARYA DAMAR
Krungu tangise Arya Damar banjur nyedaki lan aweh pitulungan. Diwenehi
sandhangan supaya ora kadhemen. Dewi Nawang Wulan banjur dijak mulih menyang
omahe. Sajak wis pasrah marang lelakone, mula Dewi Nawang Wulan mungmanut bae.
Tekan omah, desane Arya Damar dadi rame. Tangga teparone padha teka. Padha kepingin
weruh lan nyatakake yen Arya Damar oleh bojo tur ayu banget.
Anggone mbangun bebrayan, kaparingan anak siji lanang lan bagus. Arya Kadhot
arane. Barang rabi, Arya Damar ora nate kekurangan sandhang apadene pangan, uripe
guyup rukun, toto tentrem, sarwa kecukupan.
Sawijining dina Nawang Wulan pamitan marang sing lanang arep enyang kali karo
anake., Arya Kedhot. Nawang Wulan meling supaya aja pisan-pisan menyang pawon apa
maneh nganti mbukak kekepan tutup dandang, Arya Damar mung ngiyoni bae.

1. Waosan ing inggil irah-irahanipun….

a. Nawang Wulan b. Arya Damar c. Arya Kedhot d. Widodari Pitu

2. Garwanipun Arya Damar punika wujudipun….

a. manungsa b. siluman c. widodari d. peri

3. Nalika dipun tilar ing lepen, Arya Damar dipun weling supados boten….
a. ndulang anakipun c. mbikak gendhong
b. mbikak kekepan dandang d. nyaponi latar

4. Cariyos Arya Damar punika dongeng saking…

a. Solo b. Surabaya c. Bali d. Madura

5. Ing jawa wonten cariyos ingkang meh sami kaliyan cariyos Arya Damar, inggih
punika….
a. Jaka Bledheg b. Jaka Bodho c. Jaka Umbaran d. Jaka Tarub

6. Kanyatan sing bener ing ngisor iki….

a. Arya Damar iku wedi menyang alas c. Arya Damar ora tau turu
b. Arya Damar seneng buru ing alas d. Arya Damar iku Bupati

1
7. Piweling kang ana ingcerita Arya Damar yaiku….
a. dadi uwong ora perlu jujur c. kudu tresna marang kewan
b. widodari yen adus ing bumi d. kudu jujur lan bisa dipercaya

8. Manut dedongeng ing Medura, ratu-ratu ing Medura iku saka anak turune….
a. Kencana Wungu b. Arya Kedhot c. Gajah Mada d. Sawunggaling

9. Crita dongeng iku bisa kagolongak…..sebab mujudake ekspresi budayaning manungsa

kanti basa tulis lan lisan, serta ngemu kaendahan.
a. sastra b. klenik c. laporan d. geguritan

10. Nganti saiki dongeng dadi alat kang ampuh kanggo mulangake….
a. matematika b. basa jawa c. budi pekerti d. sejarah

11. Salah siji kang narik saka dongeng yaiku….

a. isine crita kabeh ora bisa dinalar c. isine dongeng benar kabeh, sejarah
b. ana paraga lan kedadeyan sing aneh d. juru dongeng wis tuwa banget

12. Dongeng iku penting banget kanggo ndhidhik lan mulang, sebab ing dongeng iku
akeh….
a. pitutur b. nggorohi c. mantrane d. jopa-japune

13. Wong kang pegawean ndongeng diarani….

a. juru sabrang b. juru potret c. juru dongeng d. juru lisan

14. Dongeng ing kalebu crita rakyat kang diwarisake kanthi cara….
a. langsung b. lisan c. batin d. megurir

15. Dongeng kang awujud fable umpamane….

a. Timun Mas b. Kancil lan Baya c. Keyong Mas d. Surabaya

16. Dongeng tumrap masyarakat Ponorogo kaya ing ngisor iki, yaiku….
a. Sawungaling b. Banyuwangi c. Reyog d. Arya Damar

17. Kegiatan wawancara niki nggadhahi tujuan pados….

a. pawarta lan katrangan b. rekaman c. tema d. pawarta

18. Sakderengipun nindakake wawancara ingkang kadeh dipun temtokaken….

a. alat rekamipun b. rancangipun c. tema lan tujuwan d. buku lan tasipun

19. Tiyang ingkang dipun wawancarani dipun sebab….

a. pakar b. nara sumber c. guru d. tukang

20. Dongeng kang kalebu legendhe umpamane….

a. timun mas b. joko bodho c. keyong mas d. Surabaya

21. Basa ingkang dipun ginakaken nalika wawancara kedah manut….

a. unggah-ungguh c. nara sumberipun
b. ingkang wawancara d. ingkang ngutus

22. Nalika wawancara, menawi wonten ingkang derenng dipun mengertosi kedahhipun….
a. nangkletaken malih supados ngertos lan gamlang
b. dipun liwati kemawon, boten susah dipun laporaken
c. Dipunkinten-kinten piyambak mawon, mesthi leresipun

2
 d. Dipun tangkletaken benjing mawon menawi kepanggih malih

23. Nalika wawancara boten kenging….

a. ngasta alat rekam c. nyepakaken sathetan pitakonan
b. spoan, andhap asor d. nangkletaken bag ingkang kirang sae

24. Ginanipun alat rekam, kamera photo ing wawancara inggih punika….
a. kangge kenangan c. supados nara sumber remen
b. kangge bukti wawancara d.supados katranganipun kathah

25. Tumrap tiyang jawi, tindak-tanduk ngendika, ngagem busana, punika wonten….
a. tata kramanipun c. unggah-ungguhipun
b. panggenanipun d. caranipun

26. Bu, aku njaluk pamit arep mulih. Basa karma sing bener manut unggah-ungguh,
yaiku….
a. Bu, kula nyuwun pamit badhe kondur
b. Bu, kula nedhi pamit ajeng kondur
c. Bu, kula nyuwun pamit badhe mantuk
d. Bu, kula nyuwun pamit, badhe wangsul

27. Tuladhanipunbasa ngoko lugu inggih punika….

a. aku nduwe pitik telu, kabeh lemu-lemu c. panjenengan dalemipun pundhi?
b. panjenengan apa arep tindak, Mas? d. kula ajeng kesah teng Medunten

28. Panganggenipun tembung pitakom ingkang leres inggih punika…

a. sinten reginipun computer punika, mbak? c. punapa rawuhipun Mas Daru?
b. ing pundit salaj pondoh sakilonipun? d. kados pundit caranipun nanem apel?

29. ….asmanipun Bapak panjenengan?

a. ing pundi b. pinten c. sinten d. kala menapa

30. Asil karya sastra jawa modern, wujude modern, wujude puisi, ora kaiket ing aturan guru
gatra, guru lagu, guru wilangan, kaendohane mapan ing pilihan tembung lan rerenggan
basa kan digunakake diarani….
a. geguritan b. cerkak c. cerbung d. parikan

31. Tembung-tembung ing geguritan iku….

a. ora kaiket, sembarang c. ringkes, padhet, mentes”
b. akeh basa kawine, angel d. apa anane, ora nganggo rerenggan basa

32. “Nggawa Sangu” menawa katulis nganggo aksara jawa yaiku….

a. c.

b. d.

33.

3
 Ukara kasebut dhuwur Manawa katulis latin yaiku….
a. Prabot komunikasi dua arah c. perabot komuunikasi dua arah
b. piranti komunikasi dua arah d. piranti kanggo komunikasi

34. “Sembah pangabekti” menawa katulis nanggo aksara jawa yaiku….

a. c.

b. d.

35. Menawi badhe tindak, kula aturi dhahar rumiyen. Ukara kasebut basane….
a. ngokolugu b. ngko andhap c. karma alus d. karma madya

36. Ukara ngisor iki kang basane ngoko lugu yaiku….

a. kula kesupen dereng nggarap PR
b. yen panjenengan purun mengko tak apiri
c. rikmanipun simbah sampun putih kabeh
d. aku mengko sido dolan menyang omahmu

37. “Dina Pahlawan”, yen ditulis nganggo aksara jawa yaiku….

a. c.

b. d.

38.

Yen ditulis nganggo aksara latin yaiku….

a. Surabaya uga disebut kutha pahlawan c. Surabaya kuthane para pahlawan
b. Surabaya kutha pahlawan d. Surabaya pusate para pahlawan

39. Sapa sing wis tau nonton wayang ing Sriwederi?

Yen disalin krama inggil dadi….
a. sinten sing wis tau mirsani wayang ing Sriwederi?
b. sinten sing sampun nate mirsani wayang ing Sriwederi?
c. sinte ingkang wis tau ndeleng ringgit ing Sriwederi?
d. sinten ingkang sampun nate mirsani ringgit dhaten Sriwederi?

40. Bukuku digawakake Purwadi anake Pak Karto.

Ukara iku yen diowahi dadi basa karma yaiku….
a. bukune dibetakaken Purwadi anakipun Pak Karto
b. kitabipun dipun betakaken Purwadi putranipun Pak Karto
c. bukunipun dipun betakaken Purwadi putrane Pak Karto
d. buku kula dipun betakaken Purwadi putranipun Pak Karto