บทที่ 2
องคประกอบของระบบสารสนเทศภูมิศาสตร
รูปที่ 5 องคประกอบที่สําคัญในระบบสารสนเทศภูมิศาสตร
ชื่อซอฟตแวร คุณสมบัติ
ArcView โปรแกรมระบบสารสนเทศภูมิศาสตร ที่มีชื่อเสียงในเมืองไทยโปรแกรม
หนึ่ง ที่สามารถ นําเขา จัดเก็บ จัดการ และประมวลผล และแสดงผลไดดี
AVENUE การเขียนชุดคําสั่งในโปรแกรม ArcView เพื่อการใชงานประยุกต
Network Analyst การวิเคราะหเครือขายระบบสารสนเทศภูมิศาสตรใน ArcView
3D Analyst การวิเคราะหสามมิติ ระบบสารสนเทศภูมิศาสตรใน ArcView
Image Analysis การวิเคราะหดา นภาพ ในระบบสรสนเทศภูมิศาสตรใน Arcview
ArcIMS การเผยแพรระบบสารสนเทศภูมิศาสตรผานเครือขายอินเตอรเน็ต
MapInfo โปรแกรมระบบสารสนเทศภูมิศาสตร ที่สามารถ นําเขา จัดเก็บ จัดการ
และประมวลผล และแสดงผล เปนโปรแกรมที่มีผูนิยมใชกันแพรหลายอีก
โปรแกรมหนึง่
PCI/EasyPace โปรแกรมทางดานรีโมทเซนซิ่ง ที่ปจจุบันใชชื่อ Geomatica
ERDAS โปรแกรมรีโมทเซนซิ่ง ที่สามารถใชงานกับตระกูล Arcไดเปนอยางดี
ENVI โปรแกรมดานรีโมทเซนซิ่ง ที่สามารถประยุกตใชกับงานตางๆได เปน
โปรแกรมที่ไดถูกนํามาใชงานกันอยางแพรหลายในวงการเชนกัน
ตารางที่ 1 แสดงคุณสมบัติของซอฟตแวรที่เกี่ยวของกับระบบสารสนเทศภูมิศาสตร
บุคลากรเกี่ยวกับระบบคอมพิวเตอร
1) เจาหนาที่บนั ทึกขอมูล (Data Entry Operator) ทําหนาที่ในการทึกขอมูลโดยมีอุปกรณ
สําหรับบันทึกขอมูลตางๆ เชน เครื่องบันทึกขอมูลลงบนอุปกรณบันทึกขอมูลแบบตาง ๆ เชน
ฮารดดิสก แผนดิสกเก็ต, แผนซีดี ดีวดี ี วีซดี ี เปนตน เจาหนาที่บันทึกขอมูลนั้นไมจําเปนตองจบ
สาขาคอมพิวเตอรโดยตรง แตตองรูจักเครือ่ งคอมพิวเตอรใชอุปกรณตา งๆ และสิ่งที่สําคัญที่สุดคือ
ตองปอนหรือพิมพขอมูลไดรวดเร็ว และมีความละเอียดความถูกตอง
3) เจาหนาที่พฒ
ั นาโปรแกรมประยุกต (Application Programmer) เปนผูเขียนโปรแกรม
สําหรับงานที่ตองการใหคอมพิวเตอรทํา ซึ่งหมายถึงการเขียนโปรแกรมตามความตองการของผูใช
นั้นเอง ดังนั้นนักพัฒนาโปรแกรมประยุกตหรือโปรแกรมเมอรนั้น ตองจบมาทางดานคอมพิวเตอร
โดยตรงมีความรูความเขาใจในเรื่องคอมพิวเตอร หลักการเขียนโปรแกรมและภาษาสําหรับเขียน
โปรแกรมตางๆ เชน ภาษาC, JAVA, Visual Basic,Delphi, Pascal เปนตน งานลักษณะนี้เปนงาน
นอกจากจะเขียนโปรแกรมขึ้นมาใหมตามความตองการของผูใชแลว ยังตองคอยปรับปรุงพัฒนา
โปรแกรมเกาที่มีอยูใหสอดคลองกับความตองการของผูใชที่มักมีการเปลี่ยนแปลงอยูเสมอๆ
4) เจาหนาที่พฒ
ั นาโปรแกรมระบบ (System Programmer) เปนผูศึกษา จัดหา และดูแลการ
ใชโปรแกรมระบบ (System Program) ใหเหมาะสมกับเครื่องคอมพิวเตอรและระบบงานของ
หนวยงานตางๆ เพื่อใหระบบคอมพิวเตอรทํางานไดอยางมีประสิทธิภาพสูงสุด ผูทําหนาที่นจี้ ะตอง
เขาใจระบบการทํางานของโปรแกรมและเครื่องคอมพิวเตอรเปนอยางดี เพราะเมื่อใดก็ตามที่ระบบ
คอมพิวเตอรมปี ญหา จะตองเขามารับผิดชอบ และคนหาสาเหตุเพื่อแกไขปญหาใหสาํ เร็จลุลวงไป
บุคคลากรดานสารสนเทศภูมิศาสตร
บุคลากรดานสารสนเทศภูมิศาสตรนอกจากมีความรูดานGIS แลวบุคลากรดานนีย้ ังควร
ตองมีความรูในสาขาที่เกี่ยวของในหลายๆดานอีกดวย เชน Remote Sensing, GPS, Cartography,
และอื่นๆ เพื่อประโยชนในการปฏิบัติงาน ซึ่งบุคลากรดานสารสนเทศภูมิศาสตร ควรมีดังนี้
1) ผูจัดการโครงการ หรือผูอํานวยการ หรือหัวหนางาน เปนบุคคลที่ควรมีความรูกวางๆ
เกี่ยวกับการประยุกตใชระบบ GIS ตลอดจนขีดความสามารถและขอจํากัดของฐานขอมูลใน
หนวยงานของตน มีความชํานาญในการบริหารบุคคลและหางบประมาณมาสนับสนุนหนวยงาน
ของตน
3) ผูจัดการฐานขอมูล เปนผูที่รับผิดชอบเกี่ยวกับฐานขอมูลทั้งขอมูลเชิงพื้นที่และขอมูล
อรรถาธิบาย ตลอดจนการออกแบบฐานขอมูล (Database Design)
7) ผูบํารุงรักษา เปนผูที่มีความรูความชํานาญในการบํารุงรักษาระบบคอมพิวเตอรทั้งหมด
รวมทั้ง Hardware และ Software เปนผูที่ทําใหระบบงานและสิ่งอํานวยความสะดวกตางๆ ดําเนิน
ไปเปนปกติ