Prva gimnazija, Sarajevo

SEMINARSKI RAD IZ HISTORIJE

Tema: Antike civilizacije Azije

Asirsko carstvo

Uenik:

Predmetni profesor:

Mujan Berin, III-e

Jasminka Filipovi

Septembar, 2013. godina

Sadraj 1.Uvod . 3 2.Historija Asiraca. 4 3.Drutveno ureenje. 5 4.Privredni odnosi ...6 5.Lov 6 6.Asirska umjetnost .. 7 7.Religija .. 7 8.Kultura.....8 9.Vojska ...... 9

10.Literatura.9

1.

Uvod

Poetkom I milenija st.e. u brdovitim predjelima srednjeg toka rijeka Eufrata i Tigrisa, formiran je grad Asur, koji e postati centar nove drave Asirije. Njeno jaanje poinje opadanjem moi Hetitskog carstva oko 1200. godine st.e. i slabljenem Egipatske drave. U dananjem politikom smislu itav sredinji dio Asirije nalazi se unutar Iraka, dok se ira Asirija protezala u dananju junu Tursku i istonu Siriju. Asirska civilazicija je jednom obuvatala cijeli bliski istok.

2.Historija Asiraca

Prvi pouzdan datum o ivotu Asiraca u Asuru pada oko 2000. pr.n.e . Grad je bio pod vlau Akadskog Carstva I zatim je ponovo dospio pod upravu tree dinastije Urskog Carstva kada je Asur postao sjedite namjesnika. Ne zna se kada su se sami Asirci naselili. Nije ni jasno odakle su doli, pa ni da li je naseljavanje trajalo kratko ili je to bio dui proces. Tek kada su otkriveni pisani dokumenti historije grada Asura, postalo je jasno da su oko 1900. pr.n.e. stanovnici I njihovi vladari sasvim sigurno bili Asirci, jer su govorili asirskim narjejem.

2.Nastanak i pad Asirije

Asirija je u starom vijeku bila robovlasnika drava na podruju srednjeg Tigrisa, nazvana je po gradu Asuru, kasnije centru drave. Podruje Asirije ujedinio je pod svojom vlau Samsi-Adad I. Nakon kratkotrajne samostalnosti zemlju osvajaju Huriti ( oko 1680. pr.n.e), a zatim Mitani (oko 1530. pr.n.e) Politiku teritorijalnog irenja naroito na Babiloniju vodio je vladar Tiglatpileser I koji jesvojim vojnim pohodima prodro sve do Mediterana. Oko 1050 pr.n.e poinju upadi Aramejaca na podruje Asirije. Protiv njih vode asirski vladari itavo jedno stoljee teke borbe. U period od 884. pr.n.e do 669. pr.n.e Asirija je imala niz znaajnih vladara sa kojima je doivljavala uspone i padove. Osvajanje Egipta 671. pr.n.e bilo je samo privremeno, naslijedio ga je Asurbanipal, ije vladanje obiljeava potpuni raspad Asirske drave. Poslije njegove smrti Babilonci se odcijepljuju od Asirije I zajedno sa Medijskim kraljem Kijaksarom zapoinju osvajati Asiriju. Nakon pada Asura, Ninive I Harana propala je asirska drava, a njen teritorij izmeu sebe podijelile su Medija I Babilonija. Tiglat Palasal sa svojom ogromnom vojskom osvojio je jo: Babilon, Siriju, Fenikiju, Egipat I djelove Irana.
5

Posljednji car bio je Sin-Rar-Iskun Najutjecajniji gradovi bili su:Aur, Niniva, Kalahh I Arebela.. I danas o ovim gradovima se jako malo zna. Glavno boanstvo grada Ninive bila je Itar, boica ljubavi I rata, koja je ujedno bila I zatitnica Arebele.

3.Drutveno ureenje
Temeljna drutvena jedinica bila je pleme, pa se i gospodarstvo odvijalo prvo unutar plemena i u njegovu korist. Ova svijest o porodici, rodu I plemenu bila je toliko jaka das u se I mrtvaci pokapali ispod poda kua. Uz pleme, vana je bila I podjela stalea, koja je bitno uvjetovala mo, bogatstvo I drutveni poloaj pojedinaca. Na vrhu je bio kralj, potom velikai na raznim razinama, za njima izueni radnici, ten a dnu neizueni radnici koji su se dijelili na slobodne I na robove. Ropstvo meutim nije u Asiriji bilo tako proireno kao to je to bio sluaj npr u Rimskom Carstvu. Postojale su dvije vrste robova : obini robovi dunici I ratni zarobljenici. Robovi dunici imali su vie povastica mogli su se eniti, biti svjedoci na sudu, voditi poslove, dok ratni zarobljenici nisu imali nikakva prava I obavljali su najnie poslove. ena nije imala nikakvih prava, pa nije mogla obavljati nikakve poslove ili trgovinu. Smjela se baviti samo odgojem djece, kuhanjem I kuanskim poslovima. Zemlja je bila podjeljenja na:1) Sredinju Asiriju(oko gradova Aur, Ninive I Kalahha sa posebnim povlasticama) 2) velika Asirija(kojom su upravljali kraljevi).

4.Privredni odnosi
Najvea prirodna bogatstva Asirije svakako su zemlja I voda, to je omoguilo razvoj poljoprivrde I stoarstva. Zahvaljujui redovitim padavinama, ljudi su mogli ivjeti bilo gdje u Asiriji , te se nisu morali okupljati iskljuivo oko vodenih tokova. U rijekama je bilo dovoljno ribe, dok sun a breuljcima uspijevali vinogradi. to se tie poljoprivrede najea itarica bio je jeam, od povra luk Od domaih ivotinja najee su uzgajane ovce I koze koje su omoguavale proizvodnju tkanine. Glina se koristila za izradu opeka, a u polupustinjskom dijelu bile su I zalije soli.

5.Lov
Lov je u Asiriji bio omiljena razonoda kraljeva, no u isto vrijeme pridonosio odravanju dobre tjelesne forme kralja I njegovih ljudi za vrijeme zatija izmeu ratnih pohoda. Omiljena lovina bile su velike ivotinje poput slonova, lavova, pantera.

6. Asirska umjetnost
Asirska umjetnost razvila se na bazi sumerskih I babilonskih tradicija. Arhitektura primijenjuje kamen kao gradivni materijal; sauvani su ostaci hramova I kraljevskih palaa. Na zidovima su bile ucrtane scene iz ratova, lova I dvorskog ivota, na njima se mijeaju realni likovi s mitskim figurama krilatih lavova, konja I demona. Ti reljefi imaju posebno znaenje kao izvor za upoznavanje kulturne povijesti Asiraca. Oni pruaju ak I podatke o muzic iranju

kod Asiraca, koji su se sluili veim brojem ianih I puhakih instrumenata kao to su harfa, lutnja, frula, rog.

7.Religija
Asirska religija, koja je kao politeistika, srodna je I esto isprepletena s religijama okolnih zemalja, a osobito s babilonskom religijom. Vrhovni bog bio je Asur, kralj bogova, a slijedila ga je boica Itar, te bogovi Ninurta, ama, Adad I Sin. Oko svakog od ovih boanstava razvio se kult, a kult je podrazumijevao redovno obavljanje religijskih obreda I prinoenje rtava. Uz ova, postojala su I nia boanstva. Kralj je bio vrhovni sveenik I Asurov predstavnik na zemlji. Najvaniji blagdan bila je Nova Godina. Magija je bila iroko rasprostranjena o emu postoje I mnogi dokumenti.

8. Kultura
Iako su ostali upamceni po surosti I okrutnim metodama ratovanja, Asirci su iza sebe ostavili jednu veliku kulturu. Njeno bogatstvo potvruje I bibiloteka cara ASURBANIPALA pronaena prilikom otkopavanja Ninive. Za Asurbanipala su mnogobrojini uenjaci vrili prepisivanje I skupljanje drevnih tekstova za njegovu biblioteku, a sam car se ponosio svojom pismenocu I znanjem.

9. Vojska
Asirska vojska bila je sredite ivota drave. Vojske su bile opremljenje naroitim orujem I zatitnim sredstvima. Stanovnitvo je bilo pozivano u vojsku svake godine na odreeno vrijeme,a kasnije je uvedena I stalna vojska. Asirska ratna strategija ukljuivala je izravne bitke, opsade I psiohloki rat. Vojske su u poetku inili seljaci, ali je kasnije jaanjem Asirije prerasla u stalnu, profesionalnu vojsku.

Asirski bogovi:

Ninurta bog ratovanja I lova, bio je Aurov prvoroenac. ama - sumerski bog sunca, najee je pojam pravde povezan sa ovim bogom Itar- boica borbe I ljubavi, koja je u mitologiji imala vjerovatno sredinju ulogu. Bila je zatitnica dva velika grada Ninive I Arbele.

10

10.LITERATURA:
Internet ( www.wikipedia.com) Enciklopedija Stari svijet Margareth Oliphant Enciklopedija Stari svijet Vuk Karadi Drevne civilizacije Fabio Bourbon

11