"#$% &'$()%)'%

Nosottos, los klveto *( +,-,)(. /(*',

2
Dolores Medio
(Oviedo, 16 de diciembre de 1911-Oviedo, 16 de diciembre de 1996)


Dolores Medio en 1953, ao del Nadal
1



0uoo mojet seoclllo y ooo esctltoto sollJotlo y comptometlJo coo lo cooJlclo bomooo
(.)so olmo eto poto bobemlo (.)ocoqeJoto, cllJo, bospltolotlo, qeoetoso12
3




0uolotes MeJlo es ooo Je los mojetes esctltotos poe bo lleooJo coo so vlJo y coo so
obto qtoo potte Jel slqlo \\12
4




0lo esctltoto se oos pteseoto como ooo mojet joveo Je espltlto y coo ooo meotollJoJ
moy moJetoo poto so poco, olqoleo poe soblo lo poe poetlo y poe oo potobo bosto
cooseqoltlo. uoo mojet coo boeo seotlJo Je bomot, sollJotlo y, eso sl, eo el mejot Je
los seotlJos, oo poco toto12
5


1
Fotografas Dolores Medio: RUIZ-TILVE, C. Dolores Medio.
2
HERNNDEZ, Ramn. Dolores Medio: mujer y escritora (Oviedo 1911-1996). Oviedo: KRK,
2010, p. 24-25
3
RUIZ-TILVE, Carmen. Prlogo: una vieja novedad: notas a El milagro de la noche de reyes.
Oviedo: KRK, 1994, p. VII
4
POELEN, Anne Marie. Dolores Medio ahuyenta las mariposas negras [en lnea] Disponible
en: <http://www.mostlyreadingya.com/read-file/texto-completo-dialnet-pdf-2418446/ > [consulta
4 de junio de 2014]
3





OvleJo eto ooo cloJoJ cotqoJo Je ptejolclos y Je loteteses cteoJos, poe, como lo
moyot potte Je los vlejos copltoles ptovloclooos, omobo el otJeo sobte toJos los cosos
y teolo moy ottolqoJo el coocepto Jel booot ol ootlqoo estllo. 1oJo lo poe
tepteseotobo ooo looovoclo o oo Jespolclomleoto Je so vlJo opoclble eto ocoqlJo coo
tecelo, coooJo oo tecbozoJo slo mltomleotos Je oloqooo close (p. 51)

1oJovlo Jotoote los ptlmetos velotlcloco oos Jel slqlo octool, coosetvobo OvleJo lo
vlejo estompo Je ooo blsttlco cloJoJ JotmlJo, poe oo ocobo Je locotpototse ol tltmo
oceletoJo Je lo vlJo moJetoo. leotltoJ, soeo, Jesqooo, potecloo set el lemo Je lo
cloJoJ. (p. 144)
4







5
La Estacin del Norte y la calle Ura


lo qtoo ottetlo Je lo cloJoJ, eto ooo colle joveo, teclo ooclJo. 5lo petsooollJoJ. uoo
colle poe ooJo teolo poe vet coo los vlejos colles Je lo JotmlJo vetosto, ttlstes, oscotos
y optlmlJos eotte los cosetooes blosoooJos y los cosocos Je poteJes JescoocboJos pot
lo bomeJoJ (.) lo colle utlo eto joveo, oocbo, oleqte.Attoocobo Jel ootlqoo
emplozomleoto Je l cotboyo, el tbol secolot Je los oveotesoes, JettlboJo eo el
oo 1879 y lleqobo bosto lo stoclo Jel Notte (.) 5obte lo oceto lzpoletJo, lboo
sotqleoJo, como pot otte Je eocootomleoto, pepoeos coosttocclooes, tlpo cbolet (.)
o lo oceto Jetecbo se levootoboo cosos Je veoclJoJ, Je ttes y ;bostos Je cootto plsos!
(.) ueclJlJomeote, lo ooevo y moJetoo too boblo ottebotoJo el cetto Je lo soptemoclo
y lo eleqooclo o lo vlejo y coosoJo clmoJevlllo,poe exteoJlo sos teotcolos -Noevo,
koo, 5oototlo, 1toscottoles, llozo Je lo coostltoclo, 5ol, MoqJoleoo, llettos, Iesos, l
leso-sobte lo potte ootlqoo Je lo cloJoJ. (p. 53-54)


5


5
Las fotos de la ciudad pertenecen al fondo digitalizado del Archivo Municipal del Ayuntamiento
de Oviedo. http://www.oviedo.es/index.php/es/el-ayuntamiento/archivo-municipal/galeria-de-
imagenes!archivo [consulta 5 marzo 2011]

6
uoo optetoJo blleto le pottlo eo Jos oveolJos -Je lJo y Je teqteso-, pot los poe
poseoboo los seotltos. los ottesooos Jebloo bocetlo pot lo oceto poe botJeobo el
potpoe, sl oo poetloo Jespettot lo motmotoclo Je toJo OvleJo, poe los ceosototlo
Jotomeote sl se ottevloo o posot lo toyo motcoJo pot los cooveoclooollsmos. A so vez,
los ottesooos colJoboo Je poe oloqooo mocbocbo Je setvlclo, ol obtetlto Je poco
coteqotlo, se ottevlese o oltetoot coo ellos (!) (p. 17)



La Universidad

0los coJeoos Je lo uolvetslJoJ Je OvleJo etoo olqo coosostooclol coo so vlJo. coooJo
eto olo se colomplobo eo ellos, Jespos Je bobetlos qoooJo, eo boeoo llJ, o los
mocbocbos Jel bottlo1 (p. 20)

lo olo se boblo tefoqloJo eo lo uolvetslJoJ, JesJe poe ello y sos boestes bobloo slJo
JesolojoJos Je los toloos Je lo ootlqoo lottolezo. o ello teolo lostoloJo leoo klveto so
coottel qeoetol y, eo vetJoJ, oo eto fcll eocoottot eo toJo OvleJo oo loqot ms
optoploJo poto sos cottetlos2 (p. 76)

Alll estobo JesoflooJo el foeqo, como Jesoflobo el poso Je los slqlos. Alll estoboo sos
motos locoomovlbles. leto slo sos motos. l lotetlot, como el loloclo plscopol, eto oo
mooto Je toloos (.) lo blblloteco. ooo Je los mejotes Je spoo! (p. 340)
7


Riego, Porlier, Ramon y Cajal

los jotJloes Je lotllet etoo seoclllos, solvojes, ovloloJose pot ello coo el
tempetomeoto Je lo pepoeo klveto. uo motco Je costoos sombteobo cootto
olfombtos Je bletbo, eo los poe se tevolcoboo o plocet toJos los cblcos Jel bottlo. eo
el ceotto, olqo osl como ooo fotolo, slempte opoqoJo. lo plozoelo, lleoo Je qtltos
lofootlles, estobo JescolJoJo. uellclosomeote solvoje y obooJoooJo. o el cotozo
mlsmo Je lo cloJoJ, eomotcoJo pot los poloclos Je composoqtoJo, Jel cooJe 1oteoo y
Jel 8ooco Astotlooo (p. 77)

8
Al lleqot o lo plozoelo Je kleqo, se Jetovo o soloJot ol vlejo omlqo. lo estotoo Jel
tevolocloootlo le eto too fomlllot y too poetlJo como lo Jel lopolslJot, ooopoe so
peJestol oo tesoltose too fcllmeote occeslble. 5lempte lleqobo olqoo qootJlo o
tlempo poto lmpeJlt el osolto o lo vetjo y jotJloes poe le toJeoboo. lot cletto, poe los
jotJloes Je kleqo ttoloo lottlqoJo o leoo. No se expllcobo el motlvo Je poe opoellos
mlooscolos jotJloes se eocoqleseo o se estltoseo coJo vez poe comblobo el
oyootomleoto (p. 128-129)





La Catedral

1lo Moq Jeclo poe coooJo se le coyese Je lo mooo opoello bolo poe sosteolo, se
ocobotlo el mooJo (p. 25)
9

lo coteJtol Je OvleJo tleoe, sobte lo ftescoto booJo Je los Jems templos qtlcos, lo
bomeJoJ Je ooo cotocombo (.) los qtooJes bolJosos bloocos y oeqtos poe
povlmeotoo so soelo ptoJoceo, coo ftecoeoclo, ol seosoclo Je estot teclo lovoJos (.)
o el tecloto Je lo coteJtol boy slempte bomeJoJ y ftescoto (!)(p. 206)

5eqolo vlsltooJo ol ctlsto Jel losoJlzoo y o otto omlqo poe tomblo boblo eocoottoJo
eo lo coteJtol. lo llomobo lo vltqeo Je lo lecbe (.) to, como el ctlsto Jel losoJlzo,
ooo vltqeo o lo poe ooJle tezobo2 (p. 221)

San Jos

los cootos Je lo colle y los losos totos Je los ocetos tottotoboo o sos ples tooto como o
so espltlto lo ooseoclo Je lo colle Je lo uolvetslJoJ (.) lo colle Je 5oo Ios eto ooo
colle JotmlJo. leoo lo boblo llomoJo, JesJe el ptlmet momeoto, lo colle moetto. uoo
colle slo ttoslto, slo cometclos, cosl slo eJlflclos (.) slo sol, slo movlmleoto, ocoooJo
pot el posot Je los compooos, petmooeclo oletotqoJo sobte oo teqozo Je teJooJos
cootos y losos JesqostoJos (p. 146)

lo colle Je 5oo Ios oo petteoeclo o los moJetoos bottlos Je eleqootes coosttocclooes
eo los poe estoboo lostolJos el cometclo, los oflcloos y lo booco, ol se bollobo
10
eocolvoJo eo los bottloJos obtetos, ptlmetos eo tecoqet y ptopoqot toJo close Je
tomotes. 5oo Ios petteoeclo o los colles moettos o JotmlJos Jel vlejo OvleJo, poe
pottlclpoboo opeoos eo el movlmleoto Je lo vlJo soclol (p. 304)

Cimadevilla, Trascorrales, Plaza Mayor

uesJe eotooces, clmoJevlllo comeoz o somltse eo el Jolce sopot Je los colles vlejos,
poe ootoo el fto-fto Je los eooqoos olmlJoooJos y el seotll empopoe Je los
ctloolloos. clmoJevlllo es eo lo octoollJoJ ooo colle Jel OvleJo ootlqoo, JemosolJo
olto, JemosolJo vlejo, JemosolJo obottlJo. los seotos eleqootes Je lo cloJoJ se
olvlJoo coo ftecoeoclo Je locloltlo eo so tecottlJo coooJo soleo Je comptos (p. 55)


11


Magdalena, Puerta Nueva

leto 5oo lzoto teolo tomblo ooo vecloJoJ poco eJlflcoote, poe le ottebot lo bljo o
Motlooo. lo loetto Noevo. lo loetto Noevo foe Jotoote mocbos oos, bosto poe lo
qoetto clvll lo Jej teJoclJo o escombtos, el bottlo Je lo ptostltoclo oveotese (.)
stobo sltooJo lo loetto Noevo sobte lo cotteteto Je costlllo poe es tomblo lo Jel
cemeotetlo Jel 5olvoJot, y ooopoe eotooces oo eto lo betmoso oveolJo eo poe boy se
bo coovettlJo, estobo too ftecoeotoJo como coolpolet colle cottlco Je lo cloJoJ (p.
117- 118)
El Fontn

12
leoo coooclo lo plozo o lo boto Jel metcoJo y eotooces tesoltobo too Jlfeteote. lot
toJos pottes cestos, socos, cojooes, mosttoJotes potttlles Je moJeto. Mojetes poe
pteqoooo qtltooJo so metcooclo, cocoteos Je qollloos, teqoteos, Jlspotos. uo lofletoo
Je qtltos, Je pteqooes, Je olotes JesoqtoJobles. (.) 5lo bojo este ospecto coooclo
leoo lo llozo, y se poeJ sotpteoJlJo qtotomeote ol Jescobtlt opoello totJe so
vetJoJeto eocooto. o los ototJecetes, lo plozoelo JesooJo mosttobo so bellezo
tomotlco, seotlol. uoo coJeoo Je tboles coo lo copos eolozoJos como los mooos
Je los olos poe joeqoo ol cotto, cetcobo lo cooJtoJo oceto, llmplo o esos botos Je
teoJetetes. l loloclo Jel Motpos Je 5oo lllx, el teotto vlejo y ottos vlejos mooslooes
(.) 1eolo l looto, sobte el empopoe seotlol Je so plozo obletto, lo qtoclo folkltlco
Je lo pepoeo plozo, tecoqlJo eotte so motco Je sopottoles, como oo potlo Je
vecloJoJ. uo cottlllo Je vlejos potecloo los cosocos poe lo cetcoboo 678 (p. 183)

La vida comercial, 1990






13




leoo klveto cootemplobo, o ttovs Je los ctlstoles Je lo veotoolllo, el pepoeo volle,
eovoelto eo oo mooto Je floo oleblo. uo polsoje poebtoJo, vetJe y Jolce, poe
coottostobo coo lo otlJez vltll y oocbo Je lo meseto. los cetcooos mootoos clovoboo
so plcocbos eo oo clelo Je soclo olqoJo eo tomo. lepoeos colloos y Jesolveles y ooo
veqetoclo exobetoote obllqoboo ol expteso o tetotcetse, ooJoloJose como ooo
setpleote oeqto poe teptose eotte sotcos y molezos (p. 359)