Justice Index VN - FINAL 7 Oct

CH S CNG L
Thc trng v
Cng bng v Bnh ng
da trn kin ca ngi dn nm 2012
H Ni, thng 7 nm 2013
CH S CNG L
Thc trng v
Cng bng v Bnh ng
da trn kin ca ngi dn nm 2012
Bn quyn thng 7 nm 2013

Chng trnh Pht trin Lin Hp Quc (UNDP)
25 - 29 Phan Bi Chu, H Ni, Vit Nam
Tt c cc quyn. Khng c phn no ca n phm ny c sao chp, lu truyn, truyn
ti di mi hnh thc, bng bt k phng tin no, in t, c kh, sao chp, ghi m m
khng c s ng ca UNDP.
Cc quan im th hin trong n phm ny l ca cc tc gi v khng nht thit phi i
din cho Lin Hp Quc, trong c UNDP hoc bt k thnh vin no ca Lin Hp Quc.
Vic thit k v trnh by ti liu ny khng c hm th hin bt k quan im no ca Ban
th k Lin Hp Quc hoc UNDP v tnh trng php l ca bt k quc gia, lnh th, thnh
ph hoc vng t hay thm quyn v nhng vn lin quan n vic phn nh ranh gii
gia cc quc gia.
Thit k v trnh by: Phan Hng Giang/UNDP Viet Nam
In ti Vit Nam bi Cng ty in Ph S
Quyt nh xut bn s: 642/Q-NXBLXH - S KKHXB: 392-2013/CXB/17-52/LXH
LI CAM N
C
hi s Cng ly la kt qua qua trinh hp tac

nghin cu gia Hi Lut gia Vit Nam
(VLA), Trung tm Nghin cu Phat trin va
H tr Cng ng (CECODES) thuc Lin
hip cac Hi Khoa hoc Ky thut Vit Nam
va Chng trinh Phat trin Lin Hp Quc
(UNDP) t nm 2010 cho ti nay. Cac Uy ban
Mt trn T quc cac cp, chinh quyn ia
phng va ngi dn 21 tinh, thanh ph
ni co tin hanh khao sat a tao iu kin
cho cng tac khao sat thc ia.
nhom nghin cu gm ng Hoang Giang,

L Nam Hng, Nguyn c Lam, Pierre
F. Landry, u Anh Tun va Nguyn Hng
Quang1.
Nhm nghin cu chn thnh cm n ng

Pham Quc Anh, ng L Minh Tm, ba L
Thi Kim Thanh Hi Lut gia Vit Nam v
nhng h tr hiu qua va t vn chin lc
trong sut qua trinh nghin cu. Xin chn
thanh cam n va anh gia cao hoat ng
cua Trung tm Nghin cu Pht trin va H
tr Cng ng, cu th la ng ng Ngoc
Dinh, ba L Thi Ngh, ng Pham Minh Tri,
cac trng nhom khao sat, chuyn gia va
cng tac vin cua Trung tm trong cng tac
khao sat va thu thp thng tin thc ia. Xin
cm n ng Nguyn Quang Du, Gim c
Trung tm Bi dng cn b v Nghin cu
khoa hc, Mt trn T quc Vit Nam to
iu kin cho cng vic kho st v h tr
st sao trong qu trnh trin khai.
ng Bakhodir Bukhanov, Pho Giam

c Quc gia, UNDP Vit Nam
c bit xin cm n 5045 ngi dn 21

tinh, thanh ph ni thc hin khao sat Chi
s Cng ly nm 2012 a danh thi gian tra
li phong vn, chia se y kin va cung cp
thng tin cho nhom nghin cu.
Bao cao Chi s Cng ly Thc trang v
Cng bng va Binh ng da trn y kin
ngi dn nm 2012 c thc hin bi
nhom tac gia, ng thi la cac thanh vin
Chi s Cng ly nhn c s hng dn

v chuyn mn va y kin hu ich cua Ban
T vn Chi s Cng ly trong sut qua trinh
nghin cu va hoan thin bao cao nay. Xin
bay to li cam n chn thanh ti cac thanh
vin Ban T vn Chi s Cng ly2:
ng Nguyn Si Dung, Pho chu nhim

Vn phong Quc hi
ng Nguyn Cng Hng, Pho chu
nhim Uy ban T phap cua Quc hi
B Phm Chi Lan, Chuyn gia kinh t
cao cp, nguyn Ph ch tch Phong
Thng mai va Cng nghip Vit Nam
Pho giao s, Tin sy Pham Duy Nghia,
Chng trnh ging dy kinh t
Fulbright, Khoa Lut, ai hoc Kinh t
thanh ph H Chi Minh
ng Nguyn Vn Quyn, Pho Chanh
Vn phong Trung ng ang, Pho
Trng Ban chi ao Cai cach T phap
Trung ng

Giao s, Tin sy L Minh Tm, Pho chu

tich, Hi Lut gia Vit Nam
1 Trt t ho va tn nhom tac gia c xp theo th t ABC.

2 Trt t ho va tn cac thanh vin Ban T vn Chi s Cng ly
c xp theo th t ABC.
ng ng Hng V, Chuyn gia phn

tch chnh sch, nguyn Th trng B
Tai nguyn Mi trng
Chi s Cng ly a nhn c s h tr v

chuyn mn va ky thut cua cac nha khoa
hoc, cac chuyn gia va ng nghip trong
nc va quc t. Xin ghi nhn va c bit
anh gia cao nhng y kin gop y cua cac
chuyn gia: Kim Ngoc Bao Ninh, ng
Hp, Nguyn Tin Lp, L Duy Binh, John
Gillespie, Pip Nicholson, Mark Sidel, Vo Tri
Hao, ng Minh Tun, Trinh Tin Dung, Lu
Hoang Ha, Phan Trung Hin, L Thi Nguyt
Chu, Bui Thi Bich Lin, Phan Cm Tu, Dng
Thanh An, L Nt va L inh Vinh, v vic
xac inh cac tiu chi o lng chi s cng ly
cho phu hp vi bi canh phat trin Vit
Nam.
Xin chn thanh cam n ng Christophe
Bahuet, ng Nicholas Booth, ng Jairo
Acuna Alfaro va ba Patricia Barandun
UNDP a co nhng ung h va h tr cho
vic t chc trin khai nghin cu. c bit
cam n cac chuyn gia Pham Duy Nghia,
L Minh Tm, Chu Hng Thanh, ng Hung
Vo, cung toan th cac thm phan t cac toa
an tinh, lanh ao cac s t phap, cac lut
gia cua hi lut gia cac tinh va chuyn gia
cac c quan cua Quc hi a v d Hi thao
tham vn Bao cao Chi s Cng ly t chc
ngay 12 thang 8 nm 2013, v nhng gop y
cu th va hu ich cho ban d thao ting Vit
cua bao cao. Pham Thi Lin Phng, Thi
Thanh Huyn UNDP a h tr nhit tinh

va kip thi trong vic oc va gop y cho ban
d thao ting Vit cua bao cao. Nguyn Vit
Cng ai hoc Kinh t Quc dn trong
vic b sung s liu phn tich thng k so
sanh Chi s Cng ly vi Chi s Hiu qua va
Quan tri hanh chinh cng cp tinh 2012, va
Chi s Canh tranh Cp tinh 2012.
MC LC
Cui cung, xin chn thanh cam n s h

tr kip thi va hiu qua cua cac phin dich
Nguyn Th Thu Hng, Trn Minh Th va
Nguyn Thanh Thy, nhng ngi a giup
chuyn ng cac phn ban thao t ting Vit
sang ting Anh va ngc lai. Cam n Giao
s Penelope (Pip) Nicholson, va Samantha
Hinderling a giup oc va chinh sa ting
Anh cua ban thao bao cao cui cung. Thiu
st nu co trong qua trinh nghin cu va
ni dung bao cao l hon ton thuc v
trach nhim cua nhm nghin cu.
Hnh.............................................................................................................................................................................. 9
LI CAM N............................................................................................................................................................... 5
Bng...........................................................................................................................................................................11
Hp.............................................................................................................................................................................12
Bn .......................................................................................................................................................................12
CC T VIT TT.....................................................................................................................................................13
TM TT BO CO................................................................................................................................................15
GII THIU................................................................................................................................................................19
CHNG 1
QUAN IM XY DNG CH S CNG L...................................................................................... 20
1.1. S cn thit o lng am bao cng ly cho ngi dn........................................................... 1
1.2. Cac quan im xy dng chi s cng ly ........................................................................................ 5
1.3. Chi s Cng ly nm 2012..................................................................................................................... 6
CHNG 2
PHNG PHP KHO ST............................................................................................................... 10
2.1. Cht lng v tnh i din ca mu...........................................................................................11
2.2. Thc hin kho st thc a..............................................................................................................13
CHNG 3
CNG BNG V BNH NG TRN THC T................................................................................. 14
Gii thiu v s liu va phng phap phn tich tng quat..........................................................15
3.1. Khong cch trong bo m cng bng, bnh ng .............................................................16
3.2. Tranh chp v khiu kin Hin trang va thach thc ............................................................24
3.3. Phng thc giai quyt tranh chp cua ngi dn ................................................................30
3.4. Kt qua giai quyt tranh chp..........................................................................................................36
3.5. anh gia cua ngi dn v th ch cng quyn......................................................................37
Tom tt..............................................................................................................................................................39
CHNG 4
CH S CNG L 2012....................................................................................................................... 42
Phng phap xy dng Chi s Cng ly................................................................................................43
TRUC NI DUNG 1: KHA NNG TIP CN ...........................................................................................45

1.1. Tip cn thng tin php lut ...........................................................................................................45
1.2. Sn co cac dich vu phap ly c ban..................................................................................................47
1.3. Kh nng chi tra ...................................................................................................................................50
TRC NI DUNG 2: CNG BNG.............................................................................................................52
2.1. Bao am binh ng trc phap lut.............................................................................................52
2.2. Vai tr ca cc nh ch nh nc trong bo m cng bng......................................52
2.3. Giai quyt kip thi cac khiu nai hanh chinh ............................................................................56
TRUC NI DUNG 3: LIM CHNH..............................................................................................................57
3.1. Kim soat tham nhung trong linh vc t phap.........................................................................58
3.2. Phong cach, thai chuyn nghip..............................................................................................60
3.3. C ch gim st hoat ng t phap..............................................................................................61
TRUC NI DUNG 4: TIN CY VA HIU QUA...........................................................................................63
4.1. Ro rang v th tc................................................................................................................................63
4.2. Tin tng vo cc nh ch nh nc .........................................................................................64
4.3. Hiu qu gii quyt tranh chp ......................................................................................................67
TRC NI DUNG 5: BAO AM CAC QUYN C BAN........................................................................68
5.1. Hiu bit v cac quyn c bn.........................................................................................................69
5.2. C ch bo v quyn ..........................................................................................................................70
5.3. Bo am cac quyn c bn trn thc t.......................................................................................72
KT QUA TNG HP 5 TRUC NI DUNG .............................................................................................75
6.1. Kt qua tng hp Chi s Cng ly ...................................................................................................75
6.2. So sanh kt qua tng hp theo truc ni dung...........................................................................76
6.3. Chi s Cng ly co phn tich h s cua 21 ia phng............................................................77
6.4. Chi s Cng ly trong tng quan vi cac chi s quan tri ia phng khac ...................80
CHNG 5
KT LUN V KHUYN NGH............................................................................................................ 84
5.1. Kt lun....................................................................................................................................................85
5.2. Khuyn nghi chinh sach.....................................................................................................................87
5.3. Khuyn nghi v s dung kt qua Chi s Cng ly.......................................................................87
Hnh
Hinh 1: Bao am quyn trn thc t theo nhom xa hi ...............................................................................20
Hinh 2: Phn bit i x trn thc t....................................................................................................................21
Hinh 3: Ngun thng tin phap lut........................................................................................................................23
Hinh 4: Loai tranh chp ph bin theo nhom xa hi_s liu nm 2011................................................25
Hinh 5: Cac vn tranh chp lao ng..............................................................................................................26
Hinh 6: Cac vn tranh chp t ai..................................................................................................................27
Hinh 7: Tranh chp kinh t: thng nhn_nha nc......................................................................................29
Hinh 8: Tranh chp kinh t gia cac thng nhn...........................................................................................29
Hinh 9: Phng thc hanh ng khi co tranh chp........................................................................................31
Hinh 10: C quan, t chc, ca nhn a tip cn_tng th...........................................................................33
Hinh 11: C quan, t chc, ca nhn a tip cn_so sanh.............................................................................35
Hinh 12: Kt qua giai quyt tranh chp................................................................................................................36
Hinh 13: Kt qua giai quyt khiu nai v chinh sach xa hi.........................................................................37
Hinh 14: Thi gian giai quyt yu cu cua ngi dn....................................................................................38
Hinh 15: Thai va phong cach can b khi x phat vi pham giao thng.............................................39
Hnh 16: Mi tng quan gia cc ch s thnh phn_theo phng phap phn tich h s ........43
Hinh 17: Ly do cha co GCNQSD.........................................................................................................................48
Hinh 18: Truc ni dung 1 - Kha nng tip cn....................................................................................................50
PH LC 1: Khung ch s....................................................................................................................................89
Hinh 19: Phng an giai quyt tranh chp lao ng trai nghim thc t.........................................51
PH LC 2: c im mu kho st...............................................................................................................93
Hinh 20: Phng an giai quyt tranh chp lao ng tinh hung gia inh........................................51
PH LC 3: Phng php tnh ch s cng l.............................................................................................95
Hinh 21: Truc ni dung 2 - Cng bng..................................................................................................................55
TI LIU THAM KHO........................................................................................................................................ 101
Hinh 22: Giam sat cua HND v giai quyt khiu nai ....................................................................................60
Hinh 23: Truc ni dung 3 Lim chinh.................................................................................................................61
Hinh 24: Truc ni dung 4 - Tin cy va hiu qua..................................................................................................66
Hinh 25: Quyn bu c................................................................................................................................................69

Hinh 26: Ky vong cua ngi dn vao sa Hin phap......................................................................................70
Hinh 27: Truc ni dung 5 Bao am cac quyn c ban....................................................................................73
Hinh 28: Kt qua tng hp 5 Truc ni dung co phn tich h s ................................................................75
Hinh 29: Biu hinh sao v kt qua 5 truc ni dung theo tinh...............................................................77
Hinh 30: Tng quan gia Chi s Cng ly 2012 va GDP 2011.....................................................................78
Hinh 31: Tng quan gia PAPI 2012 va Chi s Cng ly 2012. ...................................................................78
Hinh 32:.............................................................................................................................................................................79
Hinh 33:.............................................................................................................................................................................79
Hinh 34: ...........................................................................................................................................................................80
Hinh 35:.............................................................................................................................................................................80
Hinh 36:.............................................................................................................................................................................81
Hnh 37: Ch s theo phng php thng k cng tuyn tnh .................................................................93
Hnh 38: Chi s theo phng phap phn tch h s ca tng truc ni dung......................................94
Hnh 39: Tng quan gia JUPI 1 va JUPI 2.........................................................................................................95
Hnh 40: Mi tng quan gia cc truc ni dung theo JUPI 1....................................................................96
Hnh 41: Mi tng quan gia cc truc ni dung theo JUPI 2 ...................................................................96
Hnh 42: Kt qua chi s tng hp co tinh h s va trong s........................................................................97
Bng
Bang 1: So sanh cac c im nhn khu hoc chinh cua mu khao sat Tng iu tra dn s nm
2009, PAPI 2012 va Chi s Cng ly 2012...............................................................................................................12
Bang 2: Sa i Hin phap va s tham gia cua ngi dn...........................................................................17
Bang 3: Hiu bit phap lut.......................................................................................................................................18
Bang 4: Hiu bit phap lut phn tich theo nhom xa hi_vi cac cu hoi thng bi tra li sai...18
Bang 5: Bao am cac quyn c ban trn thc t..............................................................................................19
Bang 6: Y kin cua cac nhom xa hi v phn bit i x trn thc t.....................................................21
Bang 7: Ngun thng tin thi s, kinh t xa hi...............................................................................................22
Bang 8: Tip cn thng tin phap lut theo nhom xa hi...............................................................................23
Bang 9: Thng k v tranh chp phat sinh nm 2011....................................................................................25
Bang 10: Ngun nhim...........................................................................................................................................27
Bang 11: Khiu nai v thc hin chinh sach xa hi..........................................................................................29
Bang 12: Phng thc hanh ng_tranh chp t ai.................................................................................31
Bang 13: Phng thc hanh ng_tranh chp lao ng.............................................................................33
Bang 14: Truc ni dung 1 - Kha nng tip cn...................................................................................................48
Bang 15: Truc ni dung 2 - Cng bng.................................................................................................................55
Bang 16: Cac chi s cua truc ni dung 3 - Lim chinh....................................................................................59
Bang 17: Cac chi s cua truc ni dung 4 - Tin cy va hiu qua....................................................................66
Bng 18: Hiu bit v Hin php v cc quyn c bn..................................................................................70
Bang 19: C ch bao v quyn.................................................................................................................................73
Bang 20: Bao am quyn c ban trn thc t...................................................................................................74
Bang 21: So sanh kt qua cac truc ni dung Chi s Cng ly theo phng phap cng tuyn tinh
va phng phap phn tich h s............................................................................................................................76
Bang 22: c im thng k cua mu toan quc theo nhom xa hi......................................................93
Bang 23: c im mu theo tinh..........................................................................................................................93
Hp
Hp 1: D liu v nganh toa an .................................................................................................................................5
CC T VIT TT
Hp 2: Chi s Cng ly......................................................................................................................................................8

Hp 3: Phn tich theo nhom xa hi va thc o..............................................................................................15
BTC
B Tai chinh
Hp 4: Ngun nhn lc - Theo thng k cua B t phap tinh ti thang 9 nm 2012.......................24
BTP
B T phap
Hp 5: Tinh hung gia inh v tranh chp t ai..........................................................................................32
BLTBXH
B Lao ng thng binh x hi
Hp 6: Tinh hung gia inh v tranh chp lao ng......................................................................................32
BTNMT
B Tai nguyn mi trng
CECODES
Trung tm Nghin cu phat trin v H tr cng ng
GCNQSD
Giy chng nhn quyn s dung t
GDP
Tng san phm quc ni
HDI
Chi s Phat trin con ngi
HLG/VLA
Hi Lut gia Vit Nam
JUPI
Chi s Cng l
NHTG
Ngn hang Th gii
PAPI
Chi s Hiu qua quan tri v Hanh chinh cng cp tinh
PCI
Chi s Canh tranh cp tinh
QH
Quc hi
TANDTC
Toa an nhn dn Ti cao
TCTK
Tng cuc thng k
UBND
U ban nhn dn
UBTVQH
U ban Thng vu Quc hi
UBVXH
U ban cac vn x hi
UNDP
Chng trinh Phat trin Lin Hp Quc
VKHXHVN
Vin Khoa hoc X hi Vit Nam
Bn
Ban 1: 21 tinh tham gia khao sat Chi s Cng ly 2012.............................................................................78
TM TT BO CO
C
hi s Cng ly gii thiu mt hng tip

cn mi anh gia kt qua tin trinh
cai cach lut phap va t phap ang din ra.
Da vao kinh nghim cac khao sat v tip
cn cng ly a c tin hanh trc y,
cung nh t vic xy dng cac chi s o
lng hiu qua quan tri ia phng ang
c s dung Vit Nam, Chi s Cng ly
thc nghim trn qui m ln ln u tin
nm 2012 theo hng xy dng mt cng
cu inh lng co th chuyn tai y kin va
anh gia cua ngi dn v hiu qua hoat
ng cua cac thit ch nha nc trong am
bao cng ly va cac quyn c ban. ng
thi, Chi s Cng ly giup cac bn co lin
quan anh gia va giam sat cac thay i thc
chng v hiu qua cua phap lut va bao
am cng ly Vit Nam
Mu khao sat Chi s Cng ly nm 2012 tp
trung 21 tinh gm Ha ni, thanh ph H
Chi Minh va 19 tinh c la chon ngu
nhin. Chi s Cng ly v c ban c xy
dng da trn tham khao kinh nghim
quc t v o lng cng ly, phap quyn,
quan tri quc gia, ng thi c thit k
phu hp vi bi canh phat trin, c thu cua
h thng t phap Vit Nam va y nim cua
ngi dn v cng ly. Chi s Cng ly nm
2012 da trn 5 truc ni dung v thc thi
phap lut va bao am cng ly la:
Kha nng tip cn;
Cng bng;
Lim chinh;
Tin cy va hiu qua;
Bao am cac quyn c ban.
Kt qua tng hp va phn tich d liu t
5045 ngi c phong vn trn 1/3 s tinh,
thanh ph Vit Nam trong nm 2012 c
trinh bay theo hai phn: Tng quan thc

trang v cng bng va binh ng Chng
3; va Kt qua cua cac tinh, thanh ph tham
gia Chi s Cng ly nm 2012 Chng 4.
Quan im xy dng chi s se c trinh
bay Chng 1 va Phng phap xy dng
chi s c trinh bay tai Chng 2.
Kt lun va cac thng ip chinh

Tng hp t anh gia tng quat va kt qua
chi s cua cac ia phng, bao cao khng
inh mt s phat hin chinh v thc trang
tip cn cng ly va bao v cac quyn c
ban cho ngi dn cung nh hiu qua hoat
ng cua cac inh ch nha nc trong giai
quyt tranh chp phap ly va khiu nai hanh
chinh Vit Nam hin nay nh sau:
1. Bt binh ng v tip cn thng tin
va cac dich vu phap ly ang la rao can
trong vic bao am cac quyn c ban
cua ngi dn trn thc t.
2. Han ch vic hin thc hoa mt s
quyn c ban co anh hng tiu cc
ti nim tin cua ngi dn vao cac
thit ch cng quyn.
3. Hiu qua thp trong ap ng cac yu
cu phap ly c ban, h tr giai quyt
tranh chp dn s va x ly khiu nai
hanh chinh cua cac c quan nha nc
la mt trong cac nguyn nhn giai
thich cho u tin t giai quyt hoc s
dung cac c ch khng chinh thc cua
ngi dn.
4. Mt h thng t phap hiu qua, ang
tin cy, lim chinh, chuyn nghip va
d tip cn lun la ky vong cua ngi
dn.
5. Cai cach t phap va nng cao hiu
lc cua phap lut la nhu cu cp thit
phuc vu phat trin con ngi Vit

Nam trong giai oan hin nay.
Khuyn nghi chinh sach

Bao cao nu cac khuyn nghi chinh sach cu
th di y.
1. Tin trinh cai cach t phap cn c
tip tuc am bao cng ly va cac
quyn c ban cho ngi dn trn c
s coi trong muc tiu phat trin con
ngi hn muc tiu phat trin kinh
t.
2. Xy dng h thng c quan hanh
chinh va t phap cn u tin va am
bao cac muc tiu: hiu qua, lim chinh,
co th tip cn, cng bng va dn chu,
ap ng cac yu cu cua ngi dn.
3. Cac quyn hin inh cn c lut
inh va ngi dn cn c bit v
cac quyn c ban theo cac chun mc
va phap lut quc t v nhn quyn
ma Vit Nam la mt quc gia thanh
vin.
4. Xy dng mt c ch bao hin la vic
lam cn thit theo hng tn trong va
bao v cac quyn dn s va chinh tri
c ban trn thc t.
5. Cac c ch giai quyt tranh chp dn
s cn c cai thin theo hng:
giam thi gian thu ly, tng tinh chuyn
nghip, hiu qua va trn ht la cn cai
thin nim tin cua ngi dn vao cac
thit ch cng.
6. Dich vu hanh chinh t phap va b tr
t phap cn tip tuc c i mi,
am bao thn thin va d tip cn vi
ngi dn, c bit la ngi ngheo va
cac nhom yu th khac.
7. Vai tro cua cac c quan dn c trong
giam sat hoat ng t phap cn c
tng cng va cu th hoa.
8. Cac c quan va can b nha nc cn
co mt cach tip cn mi v theo doi
va anh gia cac kt qua cua cac tin

trinh cai cach, cu th la cai cach lut
phap va t phap.
9. H thng hoa giai c s cn c
anh gia thm v vai tro va hiu qua.
ng thi, c ch giai quyt khiu
nai, t cao cac ia phng cn c
nghin cu sa i am bao quyn
va li ich hp phap cua ngi dn,
giam tinh trang khiu nai vt cp va
keo dai.
Tim nng s dung Chi s Cng ly

Chi s Cng ly 2012 co th c cac c quan
nha nc trung ng va ia phng, cac t
chc xa hi va ngi dn s dung theo ba
hng chinh:
1. Cac kt qua cua Chi s Cng ly la cac
s liu tng hp t thc t anh
gia hin trang va phn tich chinh
sach nhm trin khai co hiu qua cac
tin trinh xy dng h thng phap
lut va cai cach t phap ang c
trin khai.
2. Co th s dung cac kt qua cua Chi s
Cng ly xac inh cac mt con han
ch va bt cp trong vic bao am
cng ly cho ngi dn ca cp quc
gia va trong tng quan so sanh gia
cac ia phng.
3. Co th c s dung xac inh cac
muc tiu cu th cho vic y manh
tin trinh cai cach t phap trong thi
gian ti, ca cp quc gia va cp ia
phng.
Thm vao o, kt qua Chi s Cng ly nu
c tip tuc tng hp trong thi gian ti,
se cung cp d liu v cac bin chuyn
theo thi gian. Cac kt qua cua Chi s Cng
ly trong tng lai se la c s ang tin cy
cho cac c quan nha nc thc hin trach
nhim giai trinh v hiu qua hoat ng va
n lc cai cach a, ang va se c trin
khai.
GII THIU
N
hng thanh tu v tng trng kinh t

va giam ngheo, th hin qua nhng chi
tiu at c cac muc tiu thin nin ky
trong cac thp ky gn y a giup Vit Nam
at ti ngng cac nc co mc thu nhp
trung binh thp t nm 2010. Nhng thanh
tu o la ang khich l, tuy nhin cung t
ra nhng thach thc khng nho yu cu cac
cai cach su rng hn trong vic tai c cu
kinh t, xy dng cac th ch tng cng
quan tri dn chu, va hin thc hoa vic xy
dng va hoan thin h thng phap lut va
t phap theo nguyn tc phap quyn.
Trn thc t, a xut hin cac quan ngai v
tinh trang qua tai cua h thng nha nc
va vai tro khuynh ao cua cac nhom li ich,
c xem la cac tac nhn chinh mun duy
tri hin trang va kim ham cai cach truc li
chinh sach3. Cung vi s gia tng bt binh
ng v thu nhp va c hi, bt binh ng
trong tip cn h thng t phap, trong giai
quyt tranh chp phap ly dn s va khiu
nai hanh chinh cung la nhng bt cp ang
tn tai. Hin trang nay tc i c hi cho
canh tranh cng bng va binh ng gia
cac ca nhn, cung nh doanh nghip va
rng hn la cac thanh phn kinh t, hay cac
tng lp dn c trong xa hi.
Mt h thng phap lut va t phap hu
hiu va khng thin kinam bao cng
binh va khng phn bit i xc xem
la nn tang am bao hot ng ca cac c
quan nha nc tr nn minh bch, d d
on va thn thin vi ngi dn. H qua la
n to nn mi trng thun li tm quc
gia trong hoat ng u t, thng mi v
3 Wilkinson (bin tp) 2008; Pincus va cac tac gia khac
2012.
hi nhp quc t; khng kem phn quan

trong, ngi dn co iu kin c lm ch
cuc sng cua ho da trn nhng hiu bit
y v quyn v ngha v ca mnh. Vit
Nam ro rang la cn xy dng mt h thng
phap lut va t phap hu hiu, nghim
minh va phuc vu ngi dn, cu hoi a va
ang c t ra la: Lam th nao?
Bao cao nay xut vic s dung Chi s
Cng ly mt cng cu mi cho phn tich va
hoach inh chinh sach phap lut va t phap.
ng thi, cung la mt cng cu hu hiu
tao iu kin cho cac c quan nha nc ca
trung ng va ia phng thc hin trach
nhim giai trinh vi ngi dn v hiu qua
hoat ng cua cac thit ch cng, cac n lc
bao am cng ly--hay la cng bng va binh
ngcho ngi dn.
Bao cao m u bng vic din giai s cn
thit cua mt cng cu o lng va anh
gia v bao am cng ly da trn cac phan
anh cua ngi dn t trai nghim thc t
Chng 1. Chng 2 gii thiu v phng
phap nghin cu va khao sat. Chng 3
se trinh bay tng quan v thc trang cng
bng va binh ng trn thc t, cu th la cac
thach thc ngi dn ang phai i mt khi
tip cn h thng c quan t phap hay cac
thit ch cng noi chung, cac bt cp trong
giai quyt vng mc va tranh chp phap
ly dn s va khiu nai hanh chinh, cung nh
cac bt cp v c ch bao am cac quyn c
ban cua ngi dn. Chng 4 se trinh bay
kt qua cua 21 tinh, thanh ph tham gia Chi
s Cng ly nm 2012. Bao cao se khep lai vi
mt s khuyn nghi chinh sach da trn kt
qua phn tich va phat hin cua Chi s Cng
ly 2012 Chng 5.
CHNG 1
QUAN IM XY DNG CH S CNG L
Nhng b lut t thu no lm rng ct cho i s quc gia, nhng vi nng dn h
thng ch bit lut php qua khun mt anh cng an vin, ch cn b t php, trng thn,
i trng, hy hu mi c vic tm n ho gii vin. Trong mt x hi trng tnh, c huyn
cha c ly mt lut s; to n, vin kim st nm u ni huyn l, gn vi u ban,
ng u v cng an huyn... Lm cho ngi dn khi lo lng s an tm hn v c php lut
bo v, gin d th, song y chnh l du hiu u tin ca mt x hi c cng l... Lut php
i vi dn ngho chnh l mong c c c ch da cho v vn u phin hng ngy, ch
da cng vng th nim tin vo php lut cng tng.
Pham Duy Nghia4
4 Pham Duy Nghia 2010.
1.1. S cn thit o lng am bao cng

ly cho ngi dn
Theo doi va anh gia vic trin khai cac
chin lc cai cach lut phap va t phap
- Chin lc cai cach t phap n nm 2020
a ra muc tiu: xy dng nn t php
trong sch, vng mnh, dn ch, nghim
minh, bo v cng l, tng bc hin i,
phc v nhn dn; hot ng t php m
trng tm l hot ng xt x c tin
hnh c hiu qu v hiu lc cao5. Quan
im nay c xy dng da trn nhn
inh v vai tro cua cac c quan t phap:
phi tht s l ch da ca nhn dn trong
vic bo v cng l, quyn con ngi, ng
thi phi l cng c hu hiu bo v php
lut. Vi muc tiu cai cach t phap va lut
phap theo hng xy dng mt xa hi vn
hanh theo phap lut, trong hn hai thp ky
sau i mi va cai cach kinh t theo inh
hng kinh t thi trng, vn ban lut Vit
Nam t ch m trn u ngon tay nay a
ln ti hang trm lut va phap lnh, cung
5 Muc tiu cua Chin lc cai cach t phap n nm 2020,
B Chinh tri 2005b.
vi h thng hang nghin vn ban hng

dn nhm am bao giai thich va thc hin
lut t trung ng ti cac ia phng. ng
thi vi cng tac xy dng phap lut, tng
cng nng lc cho cac c quan, can b nha
nc lun la mt trong cac giai phap c
u tin trong qua trinh trin khai cac muc
tiu cua cai cach.
Sau 5 nm trin khai ng thi Chin lc
hoan thin va xy dng h thng phap lut
va Chin lc cai cach t phap6, theo bao
cao tai cac hi nghi s kt vic thc hin hai
chin lc, trong giai oan 2005-2010 a
co trn 120 lut, phap lnh c ban hanh,
toa an cac cp a giai quyt c 1.107.158
vu vic, d toan kinh phi hoat ng thng
xuyn cho cac c quan t phap tng u
trn 10%/nm. n cui nm 2010, ca nc
co 4.681 thm phan (so vi nm 2005 tng
827 thm phan), trn 800 cng chng vin,
trn 14.000 dn thi co 1 lut s7.
6 B Chinh tri 2005a; 2005b.

7 B T phap 2010. Ban th ky Ban chi ao cai cach t
phap trung ng 2011.
Chng 1: Quan im xy dng ch s cng l
S liu va ni dung cac bao cao a cho thy

cac kt qua ang ghi nhn v u t vao
ao tao nhn lc, xy dng c s vt cht
va tao iu kin cng tac cho cac c quan
va can b t phap. Tuy nhin, cac bao cao
gn nh khng cp ti tiu chi cung nh
s liu cn cho anh gia hiu qua va tac
ng xa hi ma cac hoat ng trin khai
chin lc mang lai. Vi du: cai cach co giup
toa an d tip cn hn, ngi dn va doanh
nghip co tin tng hn vao cng tm cua
thm phan, thu tuc hanh chinh t phap co
n gian, nhanh chong hn khng theo
anh gia nhng ngi a s dung cac thit
ch nay.
Trong h thng chi tiu thng k quc
gia hin hanh (ban hanh theo Quyt inh
43/2010/Q-TTg), co qui inh nhom chi tiu
v trt t, an toan xa hi va t phap. Trong
9 chi tiu thuc nhom nay co 6 chi tiu
lin quan ti hoat ng cua cac c quan t
phap, cu th la 3 chi tiu v s vu an hinh
s, bi can, bi cao va ngi a bi kt an thuc
trach nhim tng hp cua Vin Kim sat
nhn dn ti cao va Toa an nhn dn ti cao
(TANDTC); 3 chi tiu v s ngi c tr
giup phap ly, s lut s va s cng chng
vin thuc trach nhim tng hp cua B T
phap8.
Trn thc t, TANDTC a bt u cng b s
liu thng k v kt qua xet x an s thm,
phuc thm va giam c thm t nm 2011
tai trang thng tin in t cua TANDTC,
nhng thng k v ty l bi cao co lut s
bao cha hin cha c cng b9. B T
phap co cng b, tai trang thng tin in t
cua B, thng k v tr giup phap ly tng
hp t bao cao cua cac s t phap trn
toan quc. Tuy nhin, theo truy cp ngay
22/7/2013, thng k v tr giup phap ly mi
c cp nht cho hai nm 2009 va 201010.
8 Chinh phu 2010.

9 TANDTC 2013b.
10 B T phap 2013.
Mi y, Chinh phu ban hnh Quy nh v

chun tip cn php lut ca ngi dn ti
c s (theo Quyt inh 29/2013/Q-TTg)
vi muc ich nh gi thc trng tip cn
php lut ca ngi dn ti c s11. Qui
inh chun tip cn phap lut, tp hp 41
tiu chi va c qui chiu theo mt thang
im co tng im tng cng la 1.000, se
c Uy ban nhn dn cac cp s dung
t anh gia thc trang tip cn phap lut
cua ngi dn hang nm theo chu ky t 1/7
nm trc ti 30/6 nm k sau. Trn c s
t anh gia cua cac ia phng, Hi ng
anh gia tip cn phap lut cung vi B T
phap va Uy ban nhn dn cac tinh, thanh
ph se tin hanh xp hang, biu dng va
khen thng cac ia phng cn c theo
Lut Thi ua, khen thng ngay 26/11/2003
(sa i, b sung nm 2005).
Y nim v cng ly cua ngi dn - Thi bui

kinh t kh khn, cng nhn ca mt doanh
nghip t nhn chp nhn lm vic cc
nhc, lng thp, nhng khi bi n lng thi
khng bit ku ai12. Hai gia nh hng xm
tranh chp v ranh gii t , khng t gii
quyt c, ti ha gii UBND x khng
xong, phi a nhau ra ta. Thm phan co
du hiu nhn hi l, phn quyt c li cho
mt bn, bn thua kin np n yu cu
phc thm, tranh chp keo dai13. Ngi dn
mt vng qu nhiu nm nay phi chu
nhim khng khi t mt nh my ch bin
thc phm khng qua x ly. Khng thng
lng c vi quan ly nha may, gi n th
khiu nai ti cac cp khng co kt qua, ngi
dn ia phng a b tng, ngn ng
vao nha may, lam t lit moi hoat ng san
xut14.
Nhin chung, vic anh gia hiu qua cua cac

n lc cai cach lut phap va t phap, hoat
ng cua h thng t phap, mi da vao
mt s rt it cac chi tiu thng k cua cac c
quan t phap, cac chi tiu t anh gia hay
thng k s lng vn ban qui pham phap
lut a c ban hanh. Cac d liu k trn
co th cho bit cac thay i v lut phap, v
thu tuc t tung, thay i v nhn lc cua h
thng t phap, chc nng va hoat ng cua
cac c quan nay, tuy nhin, tra li cu hoi
liu cac thay i nay co giup mang lai tin
b trong i sng, co giup am bao cng
ly cho ngi dn cn co thm cac ngun
thng tin khach quan va ang tin cy khac.
Thiu cac tiu chi theo doi va anh gia vic
thc thi, cach tip cn mt chiu va phn
nao li thi, tp trung vao cac u tin tng
cng nng lc cho c quan nha nc, thay
vi xy dng c ch va co giai phap hiu qua
giup bao v cng ly, bao v cac quyn va li
ich c ban cua ngi dn theo lut. Nhng
han ch nay, nu khng c khc phuc va
iu chinh hp ly, se la cac rao can cho cac
n lc cai cach c ban va su rng hn.
Trn y l mt vai v d v cac vn phap

l trong i sng hin nay, anh hng ti
vic mu sinh, ti sn, sc khe, hnh phc
ca ngi dn. Cac y nim va ky vong cua
ngi dn v phap lut va cng ly c o
m t cac trai nghim va tip xuc thc
t vi c quan cng quyn. Lut l chi
nm trn giy hoc khng c thc hin
nghim minh se khng co nhiu y nghia
trong i sng, khng nhng th con co
nguy c lam suy yu uy tin cua h thng
cng quyn. a co nhng quan ngai v cac
qui inh, chinh sach c hoach inh mt
cach thiu thc t, khng kha thi va thm
chi vi pham cac nguyn tc c ban v quyn
con ngi15. Vi vy, cai cach h thng t
phap, cung vi nhng i mi trong xy
dng phap lut va cai cach hanh chinh, cn
am bao giai quyt cac nhu cu bc thit va
cu th cua ngi dn trong vic giai quyt
11 Chinh phu 2013 a.
12 Tinh trang n lng theo phan anh cua bao chi vao
thi im cui nm 2012. Vietnamnet 2012.
13 Phan anh cua bao chi v can b toa an. Bao
Kienthucnet 2012.
14 Tinh trang nhim do san xut bt ca Thai Thuy, Thai
Binh. Hi Lut gia tinh Thai Binh 2012.
15 n c mt s nghi inh, thng t gp phan ng cua
cng lun trong thi gian gn y. Bao Phu n ngay nay
2013.
tranh chp, xung t, bao v cng ly, va

gop phn lam binh n xa hi. Nhn y cn
nhc lai mt nguyn tc quan trong v quan
h gia cai cach lut phap, t phap va phat
trin a c Amartya Sen nhn manh: coi
trng s hnh thnh v hon thin mt h
thng lut php v t php hu hiu v
l mt phn quan trng ca bn thn qu
trnh pht trin, ch khng phi coi trng
n v n c th gip kinh t, chnh tr hoc
cac khia canh khac cua pht trin16.
Cac thach thc mi v cng bng va binh
ng xa hi - ap ng tt hn cac yu
cu cua ngi dn v cng ly, trc ht cn
nhn din c cac thach thc va bt cp
trn thc t. Mc d t c mt s kt
qu trong vic giam ngheo va tao lp cng
bng, bnh ng cho mi tng lp dn c
trong x hi, cac chuyn i c cu kinh t x hi Vit Nam ang t ra nhng thch
thc mi. Cu th, bt bnh ng ln v dai
dng gia cc nhm kinh t - x hi v gia
cc khu vc khc nhau, cht lng cc dch
v x hi c bn rt thp v ch yu da vo
kh nng chi tr ca h, qun l nh nc v
php quyn yu, tnh trng tham nhng c
h thng la nhng vn ang anh hng
tiu cc n s phat trin chung17.
Chin lc phat trin kinh t xa hi giai
oan 2011-2020 cao quan im phat
trin va tng trng toan din, cu th tng
trng kinh t phi kt hp hi ho vi
thc hin tin b v cng bng x hi. Cu
th hoa cac inh hng cua Chin lc, k
hoch pht trin kinh t-x hi giai oan
2011-201518 va mt s chng trinh muc
tiu quc gia cho giai oan nay tip tuc
nhn manh va u tin ngun lc, giai phap
hng ti tng trng kinh t va mt s
dich vu cng c ban nhng thiu vng cac
nhim vu cu th v giam sat va theo doi
vic trin khai, thiu s lng ghep a chiu
gia cac muc tiu tng trng va cai cach
16 Sen 2006: trang 49.
17 UNDP VASS 2011.
18 Quc hi 2011.
th ch, gia giam ngheo s hoc vi cac

muc tiu kho khn hn nh binh ng, binh
quyn, bao am s tham gia thc cht hay
bao v quyn cng dn va cng bng xa hi
cho ngi ngheo, cac nhom thiu s va yu
th19.
Ngheo oi va bt bnh ng Theo Bo
co Quc gia v Pht trin Con ngi nm
2011: Dich vu xa hi va phuc vu phat trin
con ngi, cac tin b v Chi s Phat trin
con ngi cua Vit Nam (HDI) trong hai thp
ky qua chu yu la nh tng trng kinh t.
Tinh trang bt binh ng trong tip cn
cach dich vu cngc bit la y t va giao
duc--, mi trng kinh t vi m bt n,
thi hoa va di dn ni ia tc cao, la
nhng thach thc co th can tr vic thc
hin cac muc tiu phat trin con ngi cao
hn cua Vit Nam hin nay cung nh trong
thi gian ti. Bn canh vic chi ra s khac
bit v ia ly va vung min la nhng yu t
quan trong gy nn bt binh ng cp ia
phng, bo co nhn nh: bt bnh ng
gia tng l mt c im ca m hnh tng
trng Vit Nam20.
Bo co nh gi ngho Vit Nam 2012
nhn nh, mc d t c tin b ng
k song nhim v gim ngho Vit Nam
vn cha hon thnh. Ngi dn, d
th hay nng thn, d giu hay ngho u
cho rng bt bnh ng gia tng ng k
trong vng 5 nm tr li y, khng ch bt
bnh ng thu nhp, m cn bt bnh ng
v c hi21. Bt binh ng v v th, cc mi
quan h v ting ni trong qu trnh xy
dng chinh sch cung c ghi nhn. ng
thi, tnh trng bt bnh ng th hin
nhiu hinh thai khac nhau: s bt bnh ng
trong cch i x cua chnh quyn vi ngi
dn, t quy trnh chuyn i t ai c li
cho nh u t so vi ngi ch s dung
t, cho ti cht lng dch v cng khc
bit cc bnh vin v trng hoc, c hi
19 Chinh phu 2012a; 2012b; 2012c.
20 UNDP - VASS 2011.
21 NHTG 2012.
vic lm khu vc cng thiu cng bng,

vic lm dng v th, chc quyn v cc mi
quan h tm vic lm trong khu vc Nh
nc22. Vic li dung v th, quyn lc, quan
h v cc phng cch phi phap va c tnh
tham nhng tim kim li ich v chim
dung cc gia tri va ti sn cng cng nh
cac c hi tt hn c xem l khng cng
bng, va la mt trong nhng nguyn nhn
chnh dn ti s bt bnh va bc xuc trong
xa hi. Nhng vn ny c nguy c gy xi
mn nhng phuc li t tng trng kinh t,
anh hng tiu cc ti s gn kt va ng
thun trong x hi, cui cng l nguy c gy
hai ti tnh chinh danh cua thit ch cng
nu nh khng c kim sot va giai quyt
thoa ang.
Phat trin xa hi va nhu cu phap ly - Nhu
cu phat trin cua xa hi vi tinh nng ng
va phc tap gia tng, nhiu bin chuyn x
hi ang din ra. Theo thng k cua nganh
toa an, ty l an c toa an thu ly hang nm
tng u khoang 12% trong 2 nm 20102011 va giam xung 9% nm 201223. Tinh
hinh khiu nai hanh chinh cung tng u
va din bin phc tap trong cung thi gian.
Theo bao cao cua Tng thanh tra Chinh phu
tai Hi nghi toan quc v cng tac tip cng
dn, giai quyt khiu nai, t cao, t chc
ngay 2/5/2012, trong giai oan 2008 2011,
cc c quan hnh chnh nh nc tip
trn 1.571.500 lt ngi n khiu ni, t
co, nhn va x l 672.990 n th. Nm
2011 so vi nm 2008, s v vic tng 26,4%;
on ng ngi tng 64,5%24. Gia tng cac
giao dich va tranh chp, gia tng khiu nai
va khiu kin hanh chinh la mt thc t, vi
vy, cn thit lp cac inh ch dn chu, cng
bng va hu hiu ap ng kip thi cac
yu cu xa hi va ngi dn ang t ra.
22 Nhng ngi l cn b ca cc c quan Nh nc

thng c u tin khi lm th tc hnh chnh, NHTG
2012. Ngn hang Th gii va Thanh tra Chinh phu 2012.
CECODES, VFF-CRT & UNDP 2013.
23 Toa an nhn dn ti cao 2013a.
24 Thanh tra Chinh phu 2012.
Hp 1 cung cp mt s thng tin v h

thng toa an theo s liu thng k cua Toa
an nhn dn ti cao tinh n 30/9/201225.
Hp 1: D liu thng k v nganh toa an
Hin trn toan quc co 4.914 thm
phan: co 698 toa an cp huyn, 63 toa
an cp tinh, 5 toa chuyn trach va 3 toa
phuc thm thuc TANDTC.
S lng an thu ly hang nm tng
khoang 11% theo s liu cua 3 nm
2010-2012.
Ty l an a c giai quyt hang nm
dn c cai thin, t 90,7% nm 2010
ti 92% nm 2012.Tng s an cac loai
cha c giai quyt xong tinh ti thang
9 nm 2012 la 28.073.
H thng toa an t chc theo hai cp xet
x: s thm va phuc thm. Thu tuc giam
c thm xem xet lai cac ban an a co
hiu lc phap lut nhng phat hin co vi
pham phap lut nghim trong. Thu tuc
tai thm xem xet lai ban an a co hiu
lc phap lut nhng co tinh tit mi, co
th lam thay i c ban ni dung cua
ban an.
1.2. Cac quan im xy dng chi s

cng ly
Trn th gii, cac chi s o lng va anh
gia hiu qua hoat ng cua cac thit ch
cng c s dung kha ph bin. Cac chi
s nay co th c trin khai trong pham
vi mt quc gia va cung co nhiu chi s o
lng cung mt chu nhiu quc gia
khac nhau. Chi s Quan tri Toan cu (World
Governance Index) va Chi s Phap quyn
25 Toa an nhn dn ti cao 2013a.
(Rule of Law Index)26 la hai trong s cac b

chi s quc t o lng cng ly, phap quyn
va quan tri quc gia co bao quat anh gia
v tinh hinh Vit Nam. Cung chia se quan
im Vic gi khng o lng c thi
khng cai thin c27, cac chuyn gia xa
hi hoc va chuyn gia xy dng chi s co
ng thun cao v s cn thit phai lng
hoa c cac tin trinh va hiu qua hoat
ng cua cac thit ch. Tuy nhin, cac quan
im v khung ly thuyt xy dng chi s,
phng phap thit k, trin khai ly s liu
va khao sat thi rt khac nhau28. Vic s dung
cac chi s, cac cng cu inh lng, vao
hoach inh va tham vn chinh sach, hay noi
rng hn la cac ky vong v vic co th dung
chi s lam gi cung rt a dang. Vic din
giai cac chi s (cac kt qua va s liu gn vi
mt b chi s) vi vy cung c canh bao la
phai am bao tinh khach quan va t trong
bi canh phat trin ma mt chi s a c
thit k va trin khai29.
Vit Nam, co hai b chi s v quan tri ia
phng ang c trin khai trn pham vi
toan quc. o la Chi s Canh tranh cp tinh
(PCI) c thc hin t nm 2000 va Chi s
Hiu qua qun tr v Hanh chinh cng cp
tinh (PAPI) c thc hin t nm 2009.
Hin cha co mt b chi s o lng v
cng ly, hay noi cach khac la hiu qua hoat
ng cua cac inh ch nha nc trong vic
bao am cng ly cho ngi dn.
Nhng n lc u tin trong vic nghin cu,
khao sat nhm phan anh y kin ngi dn
v cng ly va thc thi phap lut Vit Nam
c tin hanh vi s h tr cua Chng
trinh Phat trin Lin hp quc. Nm 2003,
khao sat Tip cn phap lut va t phap
Vit Nam: Khao sat y kin ngi dn, 3 tiu
chi c ban a c s dung anh gia tip
26 Chi s Phap quyn a trin khai va cng b 3 bao cao
thng nin. Bao cao mi nht 2012-2013 a bao quat 97
quc gia bao gm Vit Nam; WJP 2013. Chi s Quan tri Toan
cu, WGI 2012.
27 William Thomson 1824-1907.
28 Botero va cac tac gia khac 2011.
29 Botero, a dn.
cn cng ly la: (i) hiu bit phap lut; (ii) kha

nng tip cn; va (iii) nim tin vao c quan
hanh chinh, t phap. Nm 2010, khao sat th
hai v tip cn cng ly theo y kin cua ngi
dn c thc hin nhm cp nht cac thay
i trong vong 5 nm t khi Chin lc xy
dng va hoan thin h thng phap lut va
Chin lc cai cach t phap c khi ng.
Hai khao sat nay a cung cp nhiu thng
tin hu ich v kinh nghim nghin cu, tiu
chi anh gia va cam nhn thc t cua ngi
dn vi h thng c quan t phap (toa an,
vin kim sat, cng an) va cac thit ch b tr
(nh lut s va tr giup phap ly). Tuy nhin,
vi han ch v mu khao sat cung nh pham
vi ni dung, kt qua cac khao sat nay cha
giup chi ra c cac vn bt cp tng
linh vc cu th cung nh c thu ia phng,
vung min, khoang cach gia cac nhom xa
hi (nu co). Thng tin thu c con han ch,
cha u lam c s cho cac khuyn nghi
chinh sach va hoach inh cac chng trinh
hanh ng cu th hng ti cai thin vic
tip cn cng ly cua ngi dn.
Da vao kinh nghim cac khao sat v tip
cn cng ly a c tin hanh trc y,
cung nh t vic xy dng cac chi s o
lng hiu qua quan tri ia phng ang
c s dung Vit Nam, Chi s Cng ly
c xy dng30 nhm phan anh va lng
hoa y kin cua ngi dn v tinh hinh thc
thi phap lut, hiu qua hoat ng cua cac
inh ch nha nc trong vic am bao
cng ly va cac quyn c ban cho ngi dn.
Chi s Cng ly se gop thm mt cng cu
phn tich va anh gia, mt ngun thng tin
khach quan va ang tin cy cho cac c quan
nha nc, cac t chc xa hi va ngi dn
trong qua trinh lp k hoach va giam sat
hoat ng cua h thng c quan t phap,
rng ln hn la cng tac giam sat va anh
gia vic trin khai Chin lc xy dng va
hoan thin h thng phap lut va Chin
30 D an nghin cu Chi s Cng ly c khao sat th
nghim 3 tinh v phng phap nm 2010 va trin khai
din rng ln u tin 21 tinh cua Vit Nam nm 2012.
lc cai cach t phap a c ang va Nha

nc Vit Nam ra.
1.3. Chi s Cng ly nm 2012

Trong nghin cu thc nghim nay, cach
tip cn v am bao cng ly cho ngi
dn khng t nng vn ly thuyt, nh
cng ly la gi, h thng t phap gm nhng
c quan nao, ma se u tin nhin cng ly
t goc thc tin, cng ly co tinh tng
i theo y nim va goc nhin cua ngi
dn. Cng ly phan anh t thc tin, nhng
vn ngi dn va cham, cam nhn va
chng kin hang ngay, khng phai nhng
quy pham trn giy ma i khi vic tim ra
va hiu cho ung nghia cac qui inh phap
ly nay vn con la iu bt kha vi ai a s
ngi dn Vit Nam.
Cach tip cn vic o lng cng ly theo
nghia nay co anh hng ro rt ti khung
thit k va hoach inh pham vi, vn ma
d an Chi s Cng ly se bao quat. Pham vi
nghin cu va anh gia cua Chi s Cng ly,
theo o, se khng chi gii han cac c quan
t phap va inh ch cng co chc nng va
nhim vu c phap lut Vit Nam qui inh,
ma con m rng nghin cu cac inh ch
ban t phap, cac phng thc phi chinh
thc, cach thng thao va giai quyt tranh
chp c ngi dn s dung trn thc
t. Cn khng inh la vi vic hoach inh
pham vi thu thp thng tin va anh gia nu
trn, h thng t phap hay cac c quan t
phap Vit Nam c cp trong bao cao
c hiu theo nghia rng la tp hp cac
c quan nha nc, gm cac c quan quan
ly nha nc thuc chinh phu, toa an, vin
kim sattrn thc t it nhiu co tham gia
vao vic am bao thc thi phap lut va cng
ly cho ngi dn. Du la thng tin cp
va anh gia hoat ng cua c quan, thit
ch nha nc nao, thi iu quan trong bc
nht c am bao nghin cu nay la
moi thng tin u chuyn tai va c phn
tich da trn y kin cua ngi dn thng,

ch khng phai y kin chuyn gia, cac nha
nghin cu.
Cac muc tiu chinh khi xy dng Chi s
Cng ly:
Cung cp tp hp d liu ang tin
cytng hp t y kin cua ngi
dn, ngun thng tin khach quan
va c lp--cho Chinh phu, doanh
nghip va cac t chc xa hi phn
tich, anh gia va giam sat hoat ng
t phap va bao am cng ly, bao v
quyn cua ngi dn Vit Nam;
Tao iu kin cho phn tich so sanh v
hiu qua quan tri va thc thi phap lut,
bao v cng ly cac ia phng;
Cung cp mt cng cu giup anh
gia hoat ng cua h thng t phap,
bao v quyn va tip cn cng ly cua
ngi dn trn thc t; giup cho vic
hoach inh chinh sach cng cp ia
phng cung nh cp quc gia am
bao thc hin cac chin lc v cai
cach lut phap va t phap Vit Nam;
Xy dng h thng thng tin, d liu
thit lp ng c s cho anh gia
v hiu qua hoat ng cua h thng
t phap, thc thi phap lut va bao v
quyn cua ngi dn trong thi gian
ti.
Cng cu nghin cu, khao sat cho xy
dng Chi s Cng ly bam chc vao cac trai
nghim thc t va y kin cua ngi dn
khi tip xuc vi phap lut va t phap trong
mun mt i sng hang ngay, t vic ng
ky khai sinh, ti vic chuyn i muc ich
s dung t, t xich mich vi hang xom v
ranh gii t ti kin doanh nghip gy
nhim ra toa va yu cu bi thng thit
hai. ng thi vi vic thu thp cac thng
tin v c im nhn khu hoc cua ngi
dn va ai din h gia inh tham gia khao
sat, bang hoi--la cng cu phong vn chu yu

trong khao sat Chi s Cng ly--c thit k
bao quat bay nhom vn ni dung sau:
Tranh chp lao ng
Tranh chp kinh t, thng mai, dn s
Tranh chp t ai
Khiu nai v mi trng
Khiu nai v chinh sach xa hi
Quyn c ban cua cng dn
Hiu bit phap lut cua ngi dn
Du theo ui mt phng phap tip cn
m va a din, Chi s Cng ly gii han pham
vi nghin cu cac vn phi hinh s. Ly
do chinh la h thng t phap hinh s co c
thu cn co phng phap nghin cu cu th,
se phu hp hn nu c thc hin trong
mt nghin cu ring. Do tinh cht phc
tap va nhay cam v ni dung cung nh i
tng nghin cu, phng phap khao sat
va ky thut phong vn c s dung cho
nghin cu trong linh vc dn s va hanh
chinh co th khng phu hp vi linh vc t
phap hinh s.
Mu khao sat Chi s Cng ly nm 2012 tp
trung 21 tinh va thanh ph c la chon
ngu nhin, chim mt phn ba s tinh va
thanh ph Vit Nam. khao sat Chi s
Cng ly ln ti, d kin t chc trong nm
2014, mu khao sat c ky vong se bao
quat trn pham vi toan quc.
Tom lai, Chi s Cng ly la mt cng cu inh
lng c xy dng chuyn tai y kin
va anh gia cua ngi dn v hiu qua
hoat ng cua cac inh ch nha nc trong
vic am bao cng ly va cac quyn c ban
trn thc t, ng thi giup cac bn co lin
quan anh gia va giam sat cac thay i thc
chng v thc thi phap lut va bao am
cng ly Vit Nam.
Vic la chon cac truc ni dung va cac chi

s thanh phn cua b Chi s Cng ly 2012
la c tin hanh trn c s tham khao kinh
nghim quc t v o lng cng ly, phap
quyn, quan tri quc gia va cac chi s xa hi
hoc khac. Vi du, trong 9 truc ni dung cua
Chi s Phap quyn co cac truc ni dung v
lim chinh, quyn c ban va cng ly trong
giai quyt tranh chp dn s. Trong 6 truc
ni dung cua Chi s Quan tri Toan cu, truc
th sau la v kim soat tham nhung. Nh
a nu trn v cac quan im a dang va
phng phap thit k chuyn bit cua mi
b chi s, khng co gi am bao la tn cac
truc ni dung ging nhau thi cac chi s cu
thanh cung nh cac chi tiu la tng ng.
Chi s Cng ly, ng thi, c thit k cho
phu hp vi cac c thu ring v bi canh
phat trin, h thng t phap va y nim v
cng ly cua ngi dn Vit Nam. H qua la
Chi s Cng ly nm 2012 bao quat 5 lnh vc
ni dunghay con goi la 5 truc ni dung-v thc thi phap lut va bao am cng ly
da trn y kin va trai nghim thc t cua
ngi dn la:
Hp 2: Chi s Cng ly
Chi s Cng ly la mt cng cu inh
lng c xy dng chuyn tai y
kin va anh gia cua ngi dn v hiu
qua hoat ng cua cac inh ch nha
nc trong vic am bao cng ly va cac
quyn c ban trn thc t, ng thi
giup cac bn co lin quan anh gia va
giam sat cac thay i thc chng v
thc thi phap lut va bao am cng ly
Vit Nam.
Chi s Cng ly o lng 5 truc ni dung
sau:
Kha nng tip cn
Cng bng
Lim chinh
Tin cy va hiu qua
Bao am cac quyn c ban
Kha nng tip cn;

Cng bng;
Lim chinh;
Tin cy va hiu qua;
Bao am cac quyn c ban.
Chng 2 va cac phu luc se nu chi tit v
mu khao sat, phng phap khao sat va xy
dng chi s. Chng 3 va chng 4 cua bao
cao se trinh bay cac phat hin tng quan va
kt qua cua cac ia phng tham gia Chi s
Cng ly nm 2012.
CHNG 2
PHNG PHP KHO ST
2.1. Cht lng va tinh ai din cua mu
Cc cn nhc chung
Ch s Cng ly c xy dng da trn kinh
nghim v phng php ly mu va khao
sat thu c t qu trnh thc hin Ch s
Hiu qu qun tr v Hnh chnh cng cp
tnh (PAPI) t nm 2009. CECODES la n vi
phu trach khao sat thc ia cua hai chi s
nay xy dng c mt mng li cc
trng nhm kho st kim gim st c tri
nghim thc a tri khp cc tnh, thnh
trong nc. Bn cnh , CECODES c kh
nng duy tr, cp nht mt dn mu chnh
xc c tnh i din cho c nc.
Ch s Cng ly tn dng cc n lc tp th
trn bi hai l do chinh. Th nht, bng cch
s dng phng php tng t chn
n v mu cp qun/huyn, x/phng,
thn/bn/p, c th tit kim ng k thi
gian v chi ph thc hin kho st. Ngoi ra,
vic sp xp li c phng php cc n v
mu ging nhau ca tng ch s m bo
d liu tng hp ca c hai ch s c th so
snh trc tip vi nhau, tao iu kin cho
nghin cu mi tng quan, nu co, gia
kt qu Ch s Cng ly v Chi s PAPI.
Thit k phng php chn mu
Ch s Cng ly tin hanh nm 2012, la t
khao sat pham vi ln u tin, vi vy vn
mang tnh th nghim. Khao sat a khng
hng n thu thp d liu ti tt c cc a
phng trn c nc. Thay vo , nghin
cu tp trung vo dn mu c chn
ngu nhin ti 21 a phng, trong cc

thnh ph ln l H Ni v TP H Ch Minh
c a vo mu do tm quan trng v
mt nhn khu hc, kinh t v hnh chnh
ca hai thnh ph nay. Trn thc t, duy
tr kh nng chn mu ng u cp c
nhn i din tr li cc tnh, ln mu
ca H Ni v TP H Ch Minh c tng
gp ba ln ln mu ca cc tnh bnh
thng nhm phn nh tm quan trng ca
hai thnh ph ln. Tng t, ln mu
ca An Giang, mt tnh c bit ln, c
tng gp i phn nh tt hn tm quan
trng v nhn khu hc ca tnh.
Cc tnh cn li c la chn ngu nhin
theo phng php phn nhm cac tinh
thnh nhm ba hoc bn tnh gn ging
nhau v cc c im dn c. Cc c im
ny c xc nh trn c s im HDI ca
cc tnh. Theo , nhm c phn tng
cao nht l cc tnh c thnh tch cao nht
trong xp hang HDI ti Vit Nam, nhm th
hai bao gm ba tnh c th hng tip theo,
v c th cho n nhm c im s HDI
thp nht. Cui cng, mt tnh c chon
t mi nhm l n v mu cp tnh bng
phng php chn mu cn xng vi
ln o c (PPMS), s dng dn s tnh
lm thc o ln mu.
Phng php PPMS hu ch hai phng
din: th nht, n m bo c th s dng
d liu nh mu i din cho c nc.
Chng 3 ca Bo co se trnh by cc kt
qu quan trng, tng quat cp quc gia.
iu nay co th lam c la do thit k
phng php chn mu m bo cc n v
mu cp tnh c tnh i din cho c nc,
Chng 2: Phng php kho st
11
bi n khng ch phn nh y di iu
kin kinh t x hi (nh phng php phn
tng ph ca HDI) m cn v nguyn tc
chn mu theo phng php PPMS khng
gn gi tr qu ln cho cc tnh nh hn
(nu nh cc tnh c chn bng
phng php chn mu ngu nhin n
gin (SRS) thay vo ).
Sau khi chn cc n v mu cp tnh,
phc v mc ch nghin cu, quy trnh
chn n v mu cp qun/huyn yu cu
la chn c ch ch mt qun l trung
tm ca th ph tnh hoc qun trung tm
thnh ph, v hai qun/huyn khc theo
phng php PPMS. Ngoi tr H Ni v TP
H Chi Minh mi ni chn 6 qun (bao gm
cc qun trung tm ca thnh ph. Tng
t, cp x/phng, t mi n v mu
cp qun/huyn chn ra mt x/phng
l trung tm ca qun/huyn v mt x/
phng khc theo phng php PPMS.
cp thn/bn/p chn hai n v mu, mt
l thn/bn/p trung tm ca x/phng
l n v mu c chn, v mt thn khc
c chn theo phng php PPMS. Sau
, cc trng nhm kho st thu thp, xc
minh danh sch nhn khu tui trn 18
ca mi thn/bn/p, chn ngu nhin
n v mu cp h gia nh. Cui cng, la

chn ngu nhin mt thnh vin ca mi
n v mu h gia nh mi tham gia
phng vn31.
Quy trnh v th tc thc hin phng php
lun nghin cu c p dng trong Chi s
Cng ly nhm thu thp thng tin da trn
vic chn mu i din cc cng dn Vit
Nam tui trn 18. CEDODES s dng
quy trnh v phn mm thng k hin i
chn mu c nhn i din theo chun
mc quc t v chn mu nhiu bc v
ngu nhin. Cch lm ny cho php chn
mu phn nh cc tri nghim v nhn thc
ca ngi dn ni chung vi c im nhn
khu hoc a dng, bao gm gii tinh, dn
tc, tui tac, hc vn, ngh nghip v iu
kin kinh t xa hi khc nhau. Vic chn
mu c thc hin theo nm bc nhm
chn ra cc n v mu cc cp (i) huyn/
qun, (ii) x/phng, (iii) thn/bn/p/t
dn ph, (iv) h gia nh,v cui cng l (v)
c nhn i din tr li phiu hi.
31 Cn lu mc d danh sch n v mu h gia nh
cp thn/bn/p khng thay i c Ch s Cng ly v PAPI
2012, vic ly mu ngu nhin h gia nh v thnh vin h
gia nh thc s gip m bo hai nghin cu khng mi
phng vn cng mt ngi.
Bang 1: So sanh cac c im nhn khu hoc chinh cua mu khao sat Tng iu tra dn
s nm 2009, PAPI 2012 va Chi s Cng ly 2012
c im nhn khu hoc cua mu khao
sat
Gii
Nam
N
Dn tc
Kinh
Dn tc khac
(*) Khng ap trong s
Tng iu
tra dn s
2009 (%)
PAPI 2012
(%)
Chi s Cng
l 2012* (%)
49,41
50,59
47,33
52,67
45,63
54,37
85,73
14,27
84,35
15,64
79,65
20,35
tin cy ca kho st Chi s Cng ly c

th c kim chng bng cc bin s v
c im dn c sn c t sau Tng iu tra
dn s v nh nm 2009 (Tng iu tra
dn s 2009). Bang 1, so snh phn phi cc
bin nhn khu hc chnh trong mu Chi s
Cng ly 2012 vi PAPI 2012 va d liu Tng
iu tra dn s nm 2009 c sn. Co th
khng nh c im chnh ca mu kho
st rt gn vi c im chnh ca dn s
Vit Nam. Theo thit k, dan mu di cp
tinh trong khao sat Chi s Cng ly bao quat
toan b dan chi tiu cua HDI, vi vy cac tinh
c xem la bt li nht (gm cac tinh min
nui, thng co dn s thp) co ai din hi
cao. iu nay giai thich s ngi tham gia
khao sat la ngi dn tc thiu s trong
mu Chi s Cng ly hi cao mt chut so vi
c im dn s Vit Nam theo Tng iu
tra dn s 2009.
2.2. Thc hin kho st thc a

Tom tt qu trnh thc hin khao sat bao
gm cc bc sau:
ngnh khoa hc x hi nh x hi hc, cng

tc x hi hay cc lnh vc lin quan, c
T chc Sng v Hc tp v cng ng v
mi trng, mt t chc phi chnh ph hot
ng trong lnh vc pht trin thanh nin
Vit Nam, sang loc. iu ny gp phn m
bo tnh khch quan v c lp ca cng
tc kho st thc a. Mi nhm phng vn
vin c tp hun, chiu s hng dn,
kim tra va gim st ca cc trng nhm
kho st.
CECODES va UNDP tin hnh hu kim cc
b phiu hi c in thng tin vo
cui t cng tc thc a. Mi phiu hi
li c r sot li mt ln na giai on
nhp d liu.
Kt qua khao sat thc ia
Tng s 5.045ngi trc tip tr li
phng vn khao sat nay, chim khong
80% tng s mu ti a n=6.036 ngi, v
t 99,5% tng s phng vn cn t c
n=5.070 ngi. Tng hp m ta mu theo
tinh, xem Phu luc 2.
Thit k B phiu hi
Th nghim s b
iu chnh v hon thin B phiu hi
Xy dng S tay hng dn phng
vn
T chc tp hun phng vn vin.
Cng tc phng vn trn thc t c
tin hnh t ngy 19/11/2012 v hon
tt vo ngy 22/1/2013.
Qu trnh kho st v gim st cht lng
Quy trnh kho st bt u bng vic tp
hun trng nhm kho st kim gim st
thc a, nhng ngi ch o v gim st
cc nhm thu thp s liu 21 tnh/thnh
ph.
Phng vn vin phn ln l sinh vin nm
cui hay mi tt nghip t cc chuyn
12
13
CHNG 3
CNG BNG V BNH NG TRN THC T
Ngi ta bao t la vang. Nhng vang la kim loai, co n c u. Co t thi mi trng c
cy co cai n. Dn khng cn giup gao, ma cn nha nc tao iu kin cho dn co t,
t lam ra cai n. Cy thi dn cung trng, lm trng cung trng. Vi sao chi lm trng c
trng cy ma dn khng c trng. Nh th la khng cng bng. C khng co ng sng
th nay thi chung ti lai phai lam liu, lam sai thi.
H Thi Con32
32 Phong vn chi H Thi Con, ngi Vn Kiu, tinh Quang Binh. Oxfam - Vin nghin cu lp phap 2013: trang 59.
Gii thiu v s liu va phng phap

phn tich tng quat
Bt bnh ng, nh a cp Chng 1,
c th c nhn din qua cac chi tiu v
thu nhp va hoc vn, cung nh v vn con
ngi va vn xa hi. Cac chi tiu tao iu
kin cho vic tip cn cac dich vu phap ly
va dich vu hanh chinh cng cn thit cho
qua trinh giai quyt tranh chp. Nhm cung
cp thm cac d liu mi va a din giup
o lng mc bt binh ng Vit Nam,
nhom nghin cu Chi s Cng ly tp trung
phn tich cac thng tin v ngun lc ca
nhn, vn con ngi va vn xa hi.
Trong bao cao nay, mt s thut ng gian
lc a c s dung, cu th: vn con ngi
bao gm cac thng s v trinh hoc vn
noi chung va mt s hiu bit phap lut cu
th; vn xa hi gm cac thng s v gii tinh,
dn tc, t cach hi vin cac t chc, oan
th xa hi va mang li quan h ca nhn.
Hp 3: Phn tich theo nhom xa hi va

thc o
o lng mc bt binh ng gia
cac nhom trong xa hi, khi phn tich s
liu tng ngi tham gia khao sat a
c ma hoa theo bn tiu chi xa hi hoc
chinh. Cu th, (1) theo gii tinh (phu n
= 1), (2) theo hoc vn (ma =1 nu ngi
tham gia khao sat co trinh hoc vn t
cp 2 tr ln, = 0 nu trinh hoc vn ht
cp 1 hoc khng qua trng lp nao,
(3) theo iu kin kinh t cua h gia inh
(ma = 1 nu h gia inh cua ngi tham
gia khao sat c phn loai la h ngheo
va cn ngheo, = 0 nu ngc lai), (4) theo
vi th xa hi cua ngi tham gia khao sat.
Da theo thng tin v cng vic va ngh
nghip trc y va hin tai cua ngi
c phong vn, co vi th xa hi ma =1
la nhng ngi a tng/hoc ang la can
b UBND cac cp, lanh ao t chc ang,
trng thn/trng ban, thm phan,
kim sat vin hoc cng an. xac inh
mt nhom xa hi hia c ma hoa
theo cac cac tiu chi phn tich nu trn
la bt li hay co u th ng chi tiu khao
sat, nhom nghin cu
Chng 3: Cng bng v bnh ng trn thc t
15
s dung ky thut hi quy a bin kim

tra xem hiu ng v mt thng k khi phn
tich theo nhom xa hi co th quan st c
va co y nghia v thng k hay khng.
Trong khao sat nay, co 52 chi tiu a c
phn tich theo nhom xa hi. Mi bin
ph thuc l bin nh phn v ph thuc
vo bn bin c lp c lin quan n
yu t x hi. i vi mi bin, chng
ta c lng m hnh logistic nh sau:
Y= logit(1*gender+ 2*education +
3*poverty+ 4.social_status + constant).
Kt qu s cho thy mc bt bnh ng
gia cc nhm (vi du: gia phu n va nam
gii) nu nh | | >0 v c ngha thng
k mc 90% hoc hn. H s cng
ln th phn nh chnh lch cng ln
gia nhm c quan tm v nhm i
chng. cho thun tin trong vic gii
thch kt qu, chng ti trnh by theo t
sut chnh. Theo , cc gi tr ln hn
1 th phn nh h s dng ca m hnh
logistic. Ngc li, cc gi tr t sut chnh
t 0 n 1 phn nh h s m.
Theo cac tiu chi nhom xa hi nu trn,
tuy thuc vao vn hay khia canh phn
tich, s liu cua toan mu c s dung,
hoc cua mu theo bn nhom: phu n
i chng vi nam gii; hoc vn thp vi
hoc vn trung binh va cao; ngheo va cn
ngheo i chng vi khng ngheo; co vi
th xa hi vi khng co vi th xa hi.
Kt qua phn tich cua cac nhom c
quan tm se c tinh toan theo cac bin
phap sau: hiu ng bng 1 la ngng
xac inh vi tri binh ng gia mt nhom
i tng quan tm va nhom i chng,
vi du, gia phu n va nam gii. Nhom bt
li la nhom co hiu ng ri vao khoang
nho hn 1; trong khi o, nhom li th se
co hiu ng ln hn 1.
16
Trn c s phn tich inh lng tng hp

va phn tich theo nhom xa hi, Chng nay
se tp trung trinh bay cac phat hin quan
trong v mc bt bnh ng va phn bit
i x trong tip cn cng l; la chon hanh
ng va phng phc giai quyt tranh chp
cua ngi dn; vai tro cua cac thit ch nha
nc trong giai quyt tranh chp phap ly va
bao am cng ly trn thc t. Nh a trinh
bay Chng 2 v phng phap khao sat
va chon mu, cac kt qua phn tich va phat
hin t khao sat Chi s Cng ly c trinh
bay Chng nay co tinh i din va th
hin cac c im tiu biu cho tinh hinh
trn c nc, ch khng chi gii han tinh
hinh 21 tinh a tham gia Chi s Cng ly
2012.
3.1. Khong cch trong bo m cng

bng, bnh ng
Theo kt qua khao sat, trinh hoc vn
thp va hiu bit han ch la cac yu t chinh
tao ra bt binh ng trong tip cn phap
lut va cac c quan t phap. Trong khi gio
dc c xem l mt iu kin tin quyt
thot ngho i v bt bnh ng, thi
vn c khong 31% s ngi c phong
vn (trong tui t 18 n 61) cha tng
i hoc hoc mi hoc ti lp 5 tr xung,
s ngi c hc vn cao ng v i hc
la 16%, s ngi co hoc vn trn ai hoc
la cha ti 1%. Trinh hoc vn cua ngi
c phong vn ro rang co anh hng ti
hiu bit cua ho v cac vn xa hi va
phap lut, cu th la hiu bit cua ngi dn
v cac quyn c ban hay vic sa i Hin
phapmt tin trinh a c tuyn truyn
rng khp vao thi im t chc khao sat
thc ia, xem chi tit di y.
Sa i Hin phap va s tham gia cua
ngi dn - Khu hiu sng va lam vic
theo Hin phap va phap lut thng c
tuyn truyn trn cac phng tin thng
tin ai chung, nhng thi im Quc
hi ang ban thao v d thao sa i Hin

phap 1992, tai ky hop 5 Quc hi XIII, co
ti 42,4% ngi c phong vn khng
tng nghe hoc khng bit v Hin phap.
Trong s nhng ngi nhn la co bit v
Hin phap, 23% khng bit v qua trinh
xem xet sa i Hin phap ang din ra.
Khi c hoi v quyn tham gia gop y sa
i Hin phap, 88,6% cho la ngi dn co
quyn tham gia va 74,2% cho la ngi dn
nn co quyn phuc quyt vi hin phap sa
i.
Bang 2 cho bit thng tin so sanh y kin cua
cac nhom xa hi v s tham gia cua ngi
dn vao qua trinh sa i Hin phap. Theo
kt qua phn tich, so sanh i chng ca

bn nhom xa hi u rt ang chu y. Ly chi
tiu h01 lam vi du: phu n bt li hn nam
gii 2,25 ln nghia la co (1/0,444) x 100
c hi c bit v Hin phap; cung chi
tiu nay, nhom co hoc vn thp bt li hn
so vi nhom co hoc vn cao hn (nhng
ngi a tt nghip t cp 2 tr ln) ti 6
ln -- (1/0.159) x 100; vi ngi ngheo, ho se
1,6 ln it c bit v Hin phap hn nhng
ngi co iu kin kinh t kha gia hn. Nhin
theo chiu ngc lai, nhng ngi nhom
co vi th xa hi se co li th 6 ln hn nhng
ngi dn nhom i chng, nhom khng
co vi th xa hi.
Bang 2: Sa i Hin phap va s tham gia cua ngi dn

Vn hoi y kin h01_Bit v
Hin phap
Nhm x hi
Ph n
0,444***
Hoc vn thp
0,159***
Ngheo
0,613***
Co vi th x hi
5,190***
h02_Bit
v sa Hin
phap
0,523***
0,163***
0,461***
3,598***
h04_Ngi
dn co quyn
tham gia
0,542***
0,179***
0,557***
3,603***
h05_Ngi
dn co quyn
phuc quyt
0,680***
0,255***
0,683***
1,682***
Ghi chu: Cac s liu la ty sut chnh. Cac du * th hin mc tin cy v thng k, cu th: *** tin cy
cp 0,001; ** tin cy cp 0,05; va * tin cy cp 0,1.
Theo s liu Bang 2, trong khi ca ba nhom

yu th (phu n, hoc vn thp va ngheo)
la v cung bt li moi chi tiu t h01 n
h05, nghia la ty sut chnh cua cac nhom
nay u mc di 1 va co tin cy thng
k cp 0,001. Kt qua nay ngc vi
nhom co vi th xa hi, la nhom lun co li
th, nghia la co chi sut chnh ln hn 1 va
co tin cy thng k cp 0,001.
Hiu bit v cac quyn c ban va bao
am trn thc t Du trinh hoc vn cua
ngi tham gia khao sat la tng i thp,

theo s liu thu c t khao sat cung nh
s liu v c im nhn khu hoc cua dn
s Vit Nam noi chung, nghin cu cho
thy ngi dn tng i hiu bit v phap
lut. Bang 3 cho bit ty l phn trm s
ngi tham gia khao sat a tra li ung 10
cu hoi v kin thc phap ly (theo qui inh
cua phap lut Vit Nam). Cac cu hoi nay
c la chon mc kho d khac nhau,
nhng u la nhng ni dung gn gui vi
i sng ngi dn.
17
k07
k06
Kt qua la ngi tham gia khao sat a tra

li ung t 66% tr ln vi sau trn mi
cu hoi. Trong s o hai cu cho kt qua
ung t 66% (k04) ti 70% (k05). Bn cu
cho kt qua ung t 81% tr ln. Ngc
lai, cac cu hoi k01, k09, k03 va k10 thng
c tra li sai, xp theo th t t kt qua
thp nht la 23% cu k01 ti 44% cu
k10.
86
88
Bang 4 so sanh i chiu kt qua tra li v

hiu bit phap lut cua cac nhom xa hi
ba cu hoi ngi tham gia khao sat hay
tra li sai nht. S liu phn tich cho thy
cac nhom yu th (phu n, hoc vn thp
va ngheo) u bt li hn nhom i chng
cua ho ca ba cu hoi, ngc lai, ro rang la
nhom co vi th xa hi co u th tra li ung
cac cu hoi nay.
Ph n
Hoc vn thp
Ngheo
Co vi th x hi
Kt qua
chung
0,834***
0,274***
0,457***
1,769***
k01
k09
k03
0,862*
0,369***
0,616***
1,324**
0,603***
0,292***
0,646***
2,500***
0,822***
0,559***
0,669***
1,246*
T do c tru
T do i lai
Nhom xa hi
Phu n
Khiu nai, t cao
85
T do tn giao
81
T do tin ngn
70
Bang 4: Hiu bit phap lut phn tich theo nhom xa hi_vi cac cu hoi thng bi tra li sai
Nhom xa hi
Bang 5: Bao am cac quyn c ban trn thc t
Quyn biu tinh
k08
33 Hi Lut gia Vit Nam 2013. Sang kin xy dng Lut

biu tinh theo xut cua Thu tng a c thao lun tai
Ky hop 3, Quc hi XIII. Vn phong Quc hi 2013.
Quyn lp hi
k02
nay la, du nhng quyn nay a c nu

trong Hin phap 1992, nhng cha co lut
qui inh cu th. Co nhiu y kin chuyn gia
cho rng vic thiu vn ban lut qui inh
c ch thc hin cac quyn nay a gy ra
kho khn trong vic bao am cac quyn nay
trn thc t33.
Quyn hi hop
k05
44
66
Quyn thng tin
k10
k04
39
43
T do bao chi
k09
k03
Ngi dn sng trn mt mnh t trn 10 nm s ng nhin c

quyn nhn Giy chng nhn quyn s dng t (GCNQSD)
Nhim k cua ai biu Quc hi la 3 nm
Theo php lut Vit Nam, ti phm v thnh nin (di 18 tui) khng
c quyn c lut s bo cha ti ta
i hoc bc tiu hoc la bt buc, khng phai tr hoc phi
Theo phap lut Vit Nam, con gi lp gia nh khng c quyn
tha k
Ch c ch h l nam gii mi c tn trong cc giy chng nhn v
t ai
Ngi b li d khng chu gp tin nui con c th b ngi v c
kin
Nu ngi chng qua i, ngi v cn sng c quyn tha k t
nht 50% ti sn chung ca gia nh
Theo php lut Vit nam, thu ngi lao ng trn 6 thng buc phi
c hp ng lao ng
Cc h ngho c hng tr gip php l min ph
T do ngn lun
k01
Ty l tra
li ung
(%)
23
Binh ng gii
Ma cu Cu hoi
hoi
S dung cac quyn c ban cua cng dn

c qui inh tai Hin phap 1992 lam c s,
Chi s Cng ly a hoi v vic bao am cac
quyn nay trn thc t. Theo kt qua Bang
5, a s ngi tham gia khao sat cho bit
cac quyn biu tinh, quyn lp hi, quyn t
do ngn lun va quyn t do bao chi cha
c bao am tt trn thc t. ang chu y
la quyn biu tinh va quyn lp hi nhom
kt qua thp nht. Mt ly giai cho kt qua
T do kinh doanh
Bang 3: Hiu bit phap lut
94,8 94,5 88,4 88,6 92,1 92,7 85,8 54,5 94,2 95,5 94,4 97,7 94,8
Hoc vn thp 94,1 95,0 91,5 91,5 92,2 94,5 88,2 54,8 94,0 94,0 91,5 96,6 94,8
Ngheo
93,0 94,4 89,7 89,6 91,0 94,3 85,9 55,1 92,3 92,7 91,2 95,8 94,5
Co vi th xa hi 94,6 95,4 86,0 88,6 92,8 92,5 81,0 38,3 94,8 95,9 95,6 98,7 95,5
Ghi chu: Ma mau: n mau xanh = cao; n mau cam va vang = trung binh, cn tip tuc cai thin; n hng nhat
va o = thp. Cac con s cho bit % s ngi tham gia khao sat ng y la mt quyn nht inh c bao
am trn thc t.
Hinh 1 tng hp va trinh bay kt qua phn

tich hi qui khng inh thc t la ph n,
ngi co hc vn thp, ngi ngho vi
tri v cung bt li trong vic hin thc hoa
phn ln cac quyn cng dn c ban trn
thc t. Phn ln ty sut chnh khoang
di va kha xa mc trung binh l 1 (mc 1
trn truc hoanh anh du vi tri cn bng
gia nhom i tng muc tiu va nhom i
chng), tr anh gia cua phu n v quyn
biu tinh thi thp tng ng vi anh
gia cua nam gii v quyn nay. Mt ln
na ty sut chnh cua nhng ngi tham
gia khao sat c v th trong x hi lun cao
hn 1, cho thy li th ro rang cua ho vi
so vi ngi dn thng. im ang chu y

la nhng ngi co vi th xa hi lai la nhng
ngi it lac quan nht trong cac nhom
khi anh gia v vic bao am quyn t do
ngn lun trn thc t (ty sut chnh cua
ho trong tng quan vi nhng ngi dn
thng, khng co vi th xa hi, ri xung
im di 1). Du vy, kt qua phn tich
v bt binh ng theo nhom xa hi cho
thy phn ln cac chi tiu v quyn c
ban nhng ngi co vi th xa hi tin la cc
quyn c bn cua ho c bao am tt hn
nhiu, trong tng quan so sanh, vi cac
nhom khac.
18
19
Hinh 1: Bao am quyn trn thc t theo nhom xa hi
Hinh 2: Phn bit i x trn thc t

68%
ng tnh
69%
Nhim HIV/AIDS
Mc giu ngho
79%
Nhp c
87%
Ngn ng thiu s
88%
90%
Khuyt tt
91%
Dn tc
93%
Tn gio
Ghi chu: % th hin y kin ngi tham gia khao sat cho bit ho khng thy hin din cua tinh trang phn
bit i x.
0,802*
0,655***
0,575***
1,810*
0,713***
0,874
0,739**
1,106
0,834
0,716***
0,624***
1,903**
0,959
0,785**
0,724**
1,391*
0,899
0,876
0,942
1,031
Ngi
co HIV/
AIDS
Mc
giau
ngheo
Nhp c
0,748**
0,727**
0,759*
1,036
ng
tinh
Khuyt
tt
Nhom x hi
Ph n
Hoc vn thp
Ngheo
Co vi th x hi
Ngn
ng
thiu s
Bang 6: Y kin cua cac nhom xa hi v phn bit i x trn thc t

Tn giao
tham gia khao sat cho rng ngi ng tinh

la nan nhn cua phn bit i x. Ngi
nhim HIV/AIDS cung la nan nhn cua tinh
trang phn bit i x theo y kin cua 31%
ngi tham gia khao sat.
v tn giao, khuyt tt, tinh trang nhp c

va nng lc tai chinh). S liu khng cho
thy ro y kin cua nhng ngi tham gia
khao sat la phu n va ngi co hoc vn
thp. ang chu y la nhom ngheo khng chi
cho bit ho quan sat thy tinh trang phn
bit i x gn vi toan b cac c im
a c lit k Hinh 2, ng thi ty sut
chnh cua ho trong trng hp nay lun
co tin cy cao v mt thng k.
Dn tc
Khao sat co phong vn ngi dn v kha

nng bi phn bit i x khi tip xuc vi c
quan hoc can b nha nc ia phng.
Cac yu t dn ti phn bit i x c
da vao cac c im v dn tc, vn hoa va
xa hi (tn giao, ngn ng, xu hng tinh
duc), tinh trang th cht (gii tinh, khuyt
tt, co HIV/AIDS), cung nh nng lc tai
chinh va hinh thc ng ky h tich. Hinh 2
cho bit mc phn bit i x ghi nhn
c t khao sat da theo cac c im
nu trn. Theo s liu tng hp, 32% ngi
Kt qua phn tich theo nhom xa hi c

th hin chi tit Bang 6. Theo tng hp t
khao sat, ngi co vi tri trong xa hi khng
cho la co tn tai tinh trang phn bit i
x vi cac nhom thiu s do c im
dn tc va xu hng tinh duc, hoc ngi
nhim HIV/AIDS (ty sut chnh ln hn 1,
nhng khng tin cy v mt thng k). Tuy
nhin, ho ng y la phn bit i x tn
tai vi cac nhom con lai (do cac c im
0,839**
0,737***
0,806**
1,062
1,002
0,911
0,802*
1,296*
20
21
a phap lut vao i sng va vai tro

cua thng tin Bn canh hoc vn, thng tin
gi vai tro quan trong am bao cho ngi
dn c cp nht va hiu bit v cac qui
inh, chinh sach cung nh nghia vu va quyn
li co lin quan. Cng tac tuyn truyn, ph
bin va giao duc phap lut a c nha nc
quan tm u t va trin khai cac cp, cac
nganh trong sut hn mi nm qua34.
Tuy nhin, theo thng tin t khao sat co

9,42% ngi c phong vn cho bit ho
khng theo doi thng tin v tinh hinh thi
s, kinh t xa hi cua t nc. Nhng
ngi co quan tm thi chu yu tip cn
thng tin qua ti vi; bao chi, loa ai cung la
cac ngun cung cp thng tin ph bin
(xem chi tit Bang 7).
35
22
V Mo 2009: trang 16.
Khc
1%
Ngi thn, bn b, ng nghip
26%
Chng trnh pht thanh
27%
40%
Hp thn, x, t dn ph
Lut s
18%
2%
Tuyn truyn ph bin PL a phng
33%
Sch bo
41%
Loa pht thanh cng ng
42%
Truyn hnh
Phn tich theo nhom xa hi cho thy vi th

xa hi la mt li th cho tip cn thng tin
phap lut. Cu th theo kt qua Bang 8,
Bang 7: Ngun thng tin thi s, kinh t xa hi
T nm 1994 thng tin v cac ky hop Quc

hi, c bit la cac phin thao lun, cht
vn cua ai biu Quc hi, a c truyn
trc tip trn truyn hinh va qua ai phat
thanh35. Co 57,8% ngi tham gia khao
sat 2012 cho bit ho a theo doi cac phin
thao lun, cht vn (co th la phin truyn
hinh trc tip, ban tin tom tt hay phat lai).
14%
Khng quan tm ti thng tin
Trang thng tin PL in t
34 Lut ph bin, giao duc phap lut (PBGDPL) c Quc

hi thng qua thang 6/2012 va co hiu lc t thang 1/2013.
Trc o, Chinh phu a co Quyt nh 212/2004/Q-TTg
ngy 16/12/2004 ph duyt Chng trinh hanh ng quc
gia PBGDPL v nng cao thc chp hnh php lut cho
cn b, nhn dn x, phng, th trn t nm 2005 n
nm 2010; Quyt nh 37/2008/Q-TTg ngy 12/03/2008
ph duyt Chng trnh PBGDPL giai oan 2008 - 2012.
Cc B, ban, ngnh trung ng v a phng cung co
cac chng trinh va k hoach PBGDPL cua tng nganh, ia
phng. BTP 2011.
Ngun thng tin

Truyn hinh
Bao, tap chi
Loa ai
Internet
Ngi quen, ban be
Hi hop
Khac
Hinh 3: Ngun thng tin phap lut
S ngi tip cn (%)

96,7
41,0
40,4
20,9
27,9
25,4
0,2
ang lo ngai la co 14% cho bit ho khng
quan tm ti thng tin phap lut. Nhng
ngi co quan tm cho bit ho tip nhn
thng tin chu yu qua truyn hinh va cac
knh thng tin cng ng (loa truyn
thanh, hop thn/xa/t dn ph va tuyn
truyn ph bin phap lut ia phng).
Rt him khi ngi dn tham khao thng
tin t lut s (xem chi tit Hinh 3).
90%
nhom co vi th xa hi co li th la gp hai
ln nhom phu n va nhom ngheo, va thm
chi li th gp sau ln nhom hoc vn thp.
Bang 8: Tip cn thng tin phap lut theo nhom xa hi

Nhom xa hi
Ph n
Hoc vn thp
Ngheo
Co vi th x hi
Kt qua phn tich

0,863*
0,306***
0,838*
1,843***
Xa hi hoa va cac dich vu hanh chinh t

phap, b tr t phap Nha nc a co
nhiu c gng trin khai cai cach cac thu
tuc hanh chinh, cai cach cac dich vu hanh
chinh t phap, xa hi hoa dich vu b tr t
phapgm cac hoat ng cng chng,
lut s, tr giup phap ly va giam inh t
phap--nhm phuc vu ngi dn tt hn.
Tuy nhin, vi nhiu ly do, lc lng can b
t phap hin nay vn cha ap ng hiu
qua yu cu cua ngi dn, c bit la
vung min nui, dn tc thiu s. S liu t
khao sat cho thy ngi dn vn con gp
kho khn mt s dich vu hanh chinh t

phap n gian, cu th: vng mc v ng
ky khai sinh chim 22,2% cac vng mc
dn s (khng bao gm cac vng mc
lin quan ti t ai, nha ); vng mc khi
ng ky kt hn chim 14,5%; va vng
mc khi ng ky h khu chim 16,7%. Hp
4 cung cp mt s thng tin tng hp v
ngun nhn lc thuc linh vc quan ly nha
nc cua B T phap.
Cac s liu va phat hin chinh nu trn la
bng chng cho thy khoang cach gia
cac nhom xa hi trong vic hin thc hoa
23
cac quyn c ban cua cng dn, cung nh

khoang cach gia phap lut va thc tin.
Cac rao can v ngun lc, vn con ngi va
vn xa hi trong vic bao am cng ly, cng
bng va binh ng trong xa hi cung c
nhn din ro hn. Cac s liu va phat hin
nay mt ln na khng inh tm quan trong
cua vic thit lp cac c ch trao quyn cho
ngi dn ho co th chu ng hn trong
vic bao v quyn va li ich hp phap cua
minh.
phn tip theo se trinh bay kt qua phn
tich v cac vn thng gy tranh chp
phap ly va cach thc giai quyt cua ngi
dn.
3.2. Tranh chp v khiu kin Hin

trang va thach thc
nhn din cac loai vng mc, tranh
chp ph bin, nhom nghin cu s dung
d liu v tranh chp phat sinh trong nm
2011. Thng tin thu thp c t khao sat
bao gm cac d liu v tranh chp phat sinh
t nhng nm 1960 cho ti nhng tranh
chp mi xay ra trong nm 2012. Nhom
nghin cu quyt inh khng s dung s
liu v tranh chp phat sinh trong nm
2012 phn tich vi 3/4 cng vic khao sat
thc ia c tin hanh trong qui 4 nm
2012, iu nay co nghia la vi nhng ngi
c phong vn trong thi gian o, s
liu ho cung cp chi bao quat t 9 n 10
thang u nm 2012. Nh vy, chon ly s
liu tranh chp phat sinh trong nm 2011
giup am bao co mt thc o thng nht,
thun li cho so sanh d liu trn toan mu
trong mt nm tron gn nht vi thi im
khao sat.
Hp 4: Ngun nhn lc - Theo thng

k cua B t phap tinh ti thang 9 nm
2012
Tng s can b t phap cac cp: 20.486,
trong o 1.577 c quan B, 4.768 cc
S T php; 2.946 cac Phng T php;
11.195 cng chc t php - h tch cp x.
Trung tm tr giup phap ly nha nc: 63
T chc hanh ngh cng chng: 631
Bang 9: Thng k v tranh chp phat sinh nm 2011

Loai tranh chp
S ngi
c hoi
Ty l co
S lng tranh chp
tranh chp (%) trong nm 2011
Lao ng*
Kinh t, thng mai**
t ai
Dn s
Mi trng
Chinh sach xhi
1693
2762
5045
5045
5045
5045
1,95
1,85
1,15
0,99
0,89
0,42
Tng s cng chng vin: 1.154
Ghi chu: (*) thng k ngi i lam; (**) thng k nhng ngi co hoat ng kinh doanh, bun ban.
Lut s: 8.300 (theo thng k cua Lin

oan Lut s Vit Nam ti gia nm
2013).
Phn tich theo nhom xa hi cung cp thng

tin su hn v loai tranh chp ma cac nhom
xa hi khac nhau thng gp. Hinh 4 cho
thy: ty l ngi ngheo gp cac vng mc
v lao ng ln ti 4,4%, trong khi vi ngi
S liu v tranh chp phat sinh trong nm

2011 Bang 9 cho thy tranh chp lao ng
la tranh chp ph bin nht. Co gn 2%
ngi ang lam cng n lng hoc i lam
thu, lam mn cho bit a gp vng mc
trong quan h lao ng; tip sau la tranh
chp kinh t thng mai mc gn 1,9%
vi ca nhn, h gia inh co kinh doanh,
bun ban; va trn 1% ngi tham gia khao
sat co tranh chp t ai. Tuy nhin, tinh v
s lng thi tranh chp v t ai la ng
u cac loai tranh chp phat sinh trong nm
2011, tip sau la tranh chp kinh t thng
mai, va sau na la tranh chp dn s. S di
co kt qua nay vi s ngi c phong vn
v mi loai tranh chp la khac nhau. Vi du:
toan b mu khao sat (5045 ngi)du co
i lam hay khngu la i tng c
hoi v cac vn lin quan ti t ai va
nha ; trong khi khao sat chi hoi thng
nhn, nhng ngi cho bit ho co hoat
ng kinh doanh, bun ban (2762 ngi),
xem ho co gp vng mc, tranh chp kinh
t thng mai nao hay khng.
co hoc vn thp la 2,4%, va u cao hn

mc trung binh 2% tranh chp lao ng
trn toan mu; trong khi o, khng co ngi
nao thuc nhom co vi th xa hi gp vng
mc v lao ng trong nm 2011.
Hinh 4: Loai tranh chp ph bin theo nhom xa hi_s liu nm 2011
C v th x hi
Khiu ni chnh sch
Hc vn thp
Mi trng
Ngho
Ph n
Dn s
t ai
Doanh dn
Qun l kinh doanh, th trng
Lao ng
0.0%
1.0%
2.0%
ang chu y, lin quan ti mi trng, ty l

s ngi a khiu nai v nhim la 2,4%
nhom co vi th xa hi, cao gp ba ln so vi
ty l trung binh cua toan mu khao sat la
0,89%; trong khi o, ty l s phu n a khiu
nai la 0,9%, ngi co hoc vn thp la 0,7%,
va ngi ngheo la 0,1%.
Quan h lao ng va vic lam Theo s
liu khao sat, vng mc lao ng ph bin
24
33
51
58
50
45
21
3.0%
4.0%
5.0%
la v lng, chim gn 59% cac tranh chp

v lao ng (xem minh hoa Hinh 5). Gn
40% vng mc xy ra vi lao ng thi
vu, ngn ngy, di ba thang v khng ky
hp ng lao ng. Theo B lut Lao ng
cu cung nh B lut Lao ng mi (c
thng qua thang 6 nm 2012) va cac vn
ban hng dn, khng co qui inh bt buc
phai co hp ng lao ng vi quan h lao
25
ng co tinh cht tam thi di ba thang36.

Khng bt buc co hp ng trong quan
h lao ng di ba thang co th n gian
hoa thu tuc giao kt lao ng, nhng se t
nhng ngi lao ng trong cac quan h
lao ng nay vao ia vi bt li khi cn bao
v quyn li kinh t cua ho.
11/2013/TT-BLTBXH cua B Lao ng

Thng binh va Xa hi qui inh danh muc
cng vic nhe cho phep s dung ngi di
15 tui, bao gm din vin, vn ng vin
va mt s nganh ngh thu cng my ngh,
ngh truyn thng37. Tuy nhin, thay i
tinh trang s dung lao ng tre em, cn
thc hin cac yu cu ra soat va thanh tra
va x ly vi pham theo qui inh tai Thng t
mt cach co hiu qua, bao v quyn tre em
theo cac Cng c v quyn tre em va v
lao ng ma Vit Nam a tham gia.
Lao ng tre em cung la mt vn nan mang

tinh ph bin. Gn 19% ngi c khao
sat cho bit vic s dung lao ng tre em
di 15 tui la ph bin ia phng. Cu
th hoa B lut Lao ng 2012, Thng t
37 Thng t 11/2013/TT-BLTBXH thay th Thng t

21/1999/TT-BLTBXH la vn ban ang co hiu lc thi
im tin hanh khao sat. Danh muc qui inh tai hai thng
t nay khng co im khac bit ang k, ngoai tr vic qui
inh mi nng tui ti thiu cua tre em lam mt s nganh
ngh thu cng, truyn thng t 12 ln 13 tui.
36 B lut Lao ng mi c thng qua thang 6/2012

va co hiu lc t 1/1/2013. B lut nay thay th B lut
Lao ng nm 1994 va cac lut sa i cua B lut nay la
vn ban co hiu lc ap dung thi im tin hanh khao
sat.
4%
6%
Kt thc hp ng lao ng
Bi thng tai nn lao ng
Ngh m
Ngh thai sn
iu kin th vic
2%
27%
22%
1%
4%
11%
2%
8%
ngi dn la rac thai sinh hoat khu dn

c, ngun nc ngm va nc t nhin nh
sng, h bi nhim, c s chn nui, san
xut ia ban ni sinh sng, xa thai cua nha
may, khu cng nghip khng qua x ly
(xem Bang 10).
1%
3%
10%
7%
6%
Lng
Tranh chp, khiu nai va khiu kin v t

ai Vng mc t ai ph bin la v t
giap ranh, giy chng nhn quyn s dung
t, va vn bi thng, tai inh c, xem
minh hoa Hinh 6. Trong toan b 513 tranh
chp t ai ghi nhn t khao sat, gn 38%
la tranh chp, khiu nai hanh chinh hoc
thm chi la khiu kin c quan nha nc v
cac vn lin quan ti h tr, bi thng di
di, tai inh c, chuyn i muc ich s dung
t hay giy chng nhn quyn s dung t
(GCNQSD). 62% con lai la cac tranh chp
dn s v t giap ranh vi hang xom, tha
k, mua ban nha/t, va cac vn khac.
14%
1%
Bang 10: Ngun nhim
3%
Bo him x hi
26
9%
1%
Lm thm gi
An ton v v sinh lao ng
Vn khc
Bi thng, ti nh c
Cm c nh t vay ngn hng
Thay i mc ch s dng t
t gip ranh
Giy php quyn s dng t
Chia nh t khi ly hn
Chia t cho con
Tha k
Thu nh t
Mua bn nh t
nhim va khiu nai v mi trng Gn

31% ngi c phong vn cho bit ho
ang sng trong mi trng co nhim,
anh hng chu yu t ngun nc, khng
khi nhim, va ting n. Cac nguyn nhn
gy nhim chinh theo phan anh cua
Hinh 5: Cac vn tranh chp lao ng

Vn khc
Hinh 6: Cac vn tranh chp t ai
59%
Gn 43% ngi c phong vn cho rng

khiu nai, tranh chp v t ai la vn
nong tai ia phng ni ho sinh sng. iu
ny mt ln na khng nh thc t, cac bt
cp v chinh sach va quan ly t ai cac
ia phng a dn ti xung t, khiu kin
va khiu nai ng ngi, c ghi nhn
va phn tich nhiu nghin cu, din n
chinh sach trong thi gian gn y38.
Ngun nhim
Rac thai sinh hoat
Ngun nc sng h, nc ngm
C s chn nui, san xut gn khu dn c
Nh may, khu cng nghip x thai khng qua x l
C s khai khoang
Ngun nhim khac
Thng tin nay a lai nhng gi y quan
trong cho cac cp chinh quyn va nhng c
quan co trach nhim v quan ly nhim v
cac vn mi trng cn u giai quyt
cac khu dn sinh. Trn thc t, a co nhiu
Ty l (%)
39,7
30,2
12,0
9,8
2,0
6,4
canh bao v tinh trang nhim nghim

trong, vt ra khoi lanh th cac cng ng
ia phng, nh nhim vung lu vc cac
sng ln, nhim t khai khoang, tn hai v
a dang sinh hoc va nguy c v bin i khi
38 Bao cao cua Thanh tra Chinh phu tai ky hop Quc hi
thang 11/2012 v giai quyt khiu nai t cao cua cng dn
v t ai giai oan 2003-2012; C ch nha nc thu hi
t va chuyn dich t ai t nguyn Vit Nam, NGTG,
2011.
27
hu la nhng vn nghim trong cp

quc gia, rt cn c giai quyt39.
Chi co 12% ngi dn sng khu vc
nhim a khiu nai hoc khiu kin ti
chinh quyn yu cu khc phuc tinh trang
nhim va bi thng thit hai. Trong khi
nhiu ngi phan anh quan ngai v cht
lng cua mi trng sng ia phng
thi ho lai khng co hanh ng cu th giai
quyt cac quan ngai nay.
iu nay phn nao cho thy s bt cp
trong c ch phan hi cac vng mc va
khiu nai cua ngi dn v nhim mi
trng Vit Nam40.Trn thc t, con thiu
cac qui inh v thu tuc khiu kin tp th
v yu cu bi thng nhim. ng thi,
vic cha co mt c ch phap ly hu hiu
39 Bao cao 39/BC-UBTV QH13 ngay 20/11/2011 v kt
qua giam sat vic thc hin chnh sch, php lut v mi
trng ti cc khu kinh t, lng ngh, canh bao v him
hoa mi trng khi vic bao v mi trng khng c
quan tm ung mc va khng co cac giai phap cng
quyt khi 18 khu cng nghip (thanh lp theo Quyt inh
cua Thu tng Chinh phu tinh ti 12/2011) a va ang xy
dng i vao vn hanh theo cng sut thit k. Tinh hinh
nhim mi trng nghim trong do xa thai khng qua x ly,
nhim do cht bao v thc vt, nhim t lang ngh va
nhim vung lu vc 3 sng ln (sng Cu, sng Nhu-sng
ay va h thng sng ng Nai) la c s Chinh phu t
ra cac muc tiu chinh cua Chng trinh muc tiu quc gia
1206/Q-TTg v khc phuc nhim va cai thin mi trng
giai oan 2012-2015, ph duyt 2/9/2012.
40 Cac bt cp chinh theo Lut t tung dn s va Lut bao
v mi trng v c ch x ly vi pham gy nhim va co ch
giai quyt bi thng thit hai cho ngi dn bao gm: (i)
lut t tung dn s cha co qui inh v thu tuc khi kin tp
th gy kho khn cho toa an trong vic thu ly va c bit
la ngi dn khi phai h s khi kin ring va chng minh
thit hai; thi han khi kin dn s khng phu hp vi
nhim mi trng; yu cu nguyn n chng minh quan
h nhn qua gia hanh vi gy nhim va thit hai; kho
khn trong thu thp chng c va xac inh thit hai. Xem V
Thu Hnh 2012; Trng Trong Nghia 2011.
giup ngi dn yu cu giai quyt va khc

phuc nhim cung nh bi thng thit
hai phat sinh t nhim ang la nhng rao
can cho vic bao v quyn li v kinh t, sc
khoe va sinh k cua ngi dn41.
Mt trong nhng nguyn nhn cua tinh
trang huy hoai mi trng, gy nhim
nghim trong mt s ia phng trong
thi gian qua la h qua cua vic u tin phat
trin kinh t bng moi gia. Thc t la co
trn 60% ngi tham gia khao sat cho rng
chinh quyn ia phng ni ho sinh sng
a u tin phat trin kinh t hn bao v
mi trng. Cac c quan chc nng thiu
nghim minh trong x ly cac hanh vi gy
nhim va nghim tri ti pham mi trng
cung la mt nguyn nhn cua tinh trang
nay42.
Kinh doanh, thng mai Vi nhng
ngi co hoat ng kinh doanh, thng
mai, vng mc chinh cua ho vi c quan
quan ly nha nc la v thu (36%) va thu
tuc ng ky kinh doanh (20%) (xem Hinh
7). Trong khi o, a phn vng mc gia
thng nhn vi nhau hoc gia thng
nhn vi cac t chc kinh t la v huy ng
vn, vay vn ngn hang (51%) hoc vay
mn tin dung ca nhn (37%) (xem Hinh 8).
41 Tng hp kin nghi cua cac lut s Trng Trong

Nghia, inh Vn Qu, Trng Xun Tam, Nguyn c,
Nguyn Vn Hu v c ch khi kin va yu cu bi thng
thit hai do nhim mi trng. VLA-UNDP 2011.
42 T nm 2010 n nay, Cnh st phng chng ti phm
v mi trng trn ton quc pht hin, x l gn 25.000
v vi phm php lut v mi trng. Trong mi khi t
350 v n va x pht vi phm hnh chnh vi tng gia tri
gn 200 t ng. Bao in t cua Chinh phu 2013.
Hinh 7: Tranh chp kinh t: thng nhn_nha nc

Khc
Vn ti hng ha
Kim tra doanh nghip
An ninh, trt t
Qun l th trng
An ton thc phm
An ton v sinh lao ng
Qui nh v mi trng, x thi
Th tc hi quan
Thu
Th tc ng k kinh doanh, giy...
7%
3%
1%
8%
7%
5%
3%
9%
2%
36%
20%
Hinh 8: Tranh chp kinh t gia cac thng nhn

Khc
3%
ng ca doanh nghip, ph sn
1%
Quan h gp vn, c ng
1%
K kt thc hin hp ng
7%
Vay ngn hng

Vay mn tn dng c nhn
Chinh sach xa hi Cac chinh sach xa hi

n n ap nghia cho ngi co cng, gia
inh chinh sach, chinh sach bao tr cho
ngi ngheo, ngi khuyt tt a c
trin khai trong mt thi gian dai, nhng
vn khng it ngi dn con gp vng mc,
khiu nai v thc thi cac chinh sach xa hi
37%
ia phng. Theo tng hp cac khiu nai v

thc hin chinh sach xa hi ia phng,
cac khiu nai ph bin c phn b nh
sau: 32% v chinh sach vi ngi co cng;
10,7% v chinh sach vi ngi khuyt tt;
va 36,9% v chinh sach vi h ngheo, cn
ngheo.
Bang 11: Khiu nai v thc hin chinh sach xa hi

Vn chinh sach
Chinh sach vi h ngheo, cn ngheo
Chinh sach vi ngi co cng
Chinh sach vi ngi khuyt tt
Khiu nai khac
28
51%
Ty l khiu nai (%)

36,9
32,0
10,7
20,4
29
100
0
20
Percent
40
60
80
100
80
Percent
40
60
20
0
20
Percent
40
60
80
100
THNG NHN VI NH NC
1: B qua; 2. Tha thun; 3. Bn th ba
100
80
0
20
Percent
40
60
80
Percent
40
60
20
MI TRNG
100
DN S
100
T AI
Hinh 9 cho thy so sanh tng quan gia

ba phng thc hanh ng cua ngi dn
khi giai quyt tranh chp trn thc t tng
hp t khao sat. Ba phng thc cu th la:
1 - Khng lam gi ca, 2 - Thng lng vi
bn tranh chp, va 3 - Nh s h tr cua
bn th 3 giai quyt. Ring vi vn
mi trng thi ba phng thc hanh ng
tng ng la: 0 Khng lam gi ca, 1
Khiu nai, va 2 Khiu kin.
LAO NG
80
Tuy tng loai vng mc va tranh chp,

ngi dn co phng thc hanh ng khac
nhau. Theo kt qua khao sat, thng lng
song phng vi bn co tranh chp la cach
thc ph bin trong giai quyt vng mc
v lao ng, kinh t va dn s. Vi tranh
chp t ai, ngi dn thng chon
hng giai quyt tich cc hn. Khng chi
thng lng, ho a tim kim s h tr t
cac c quan nha nc va cac dich vu b tr
t phap, vi s tham gia cua nhiu bn lin
quan, va qua trinh giai quyt thng keo dai
hn cac loai tranh chp khac.
Percent
40
60
Cac phn tich phn trc a cho chung

ta thy cac vn ngi dn hay gp phai
trong i sng dn ti vng mc va tranh
chp, in hinh la tranh chp lao ng, t
ai va kinh doanh thng mai. Phn tich
cung cho thy, cac nhom xa hi khac nhau
thng gp nhng vng mc khac nhau,
cu th: ngi ngheo va ngi co hoc vn
thp thng hay gp vng mc trong lao
ng, vic lam hn cac vn khac; ngi
co vi th trong xa hi khng gp vng mc
trong lao ng vic lam, gn nh khng
co khiu nai v chinh sach xa hi, nhng
la nhom co nhiu quan ngai v cht lng
mi trng sng hn hn cac nhom dn s
khac. iu nay phn nao cho thy s quan
tm cua cac nhom xa hi gn lin vi cac
li ich va gia tri thit thc ma ho theo ui
trong i sng. Phn tip theo se tp trung
phn tich cac thng tin thu c t khao
sat giup tra li cu hoi: Khi co vng mc,
tranh chp, ngi dn thng lam gi? Cac
phng thc giai quyt vng mc, tranh
Hinh 9: Phng thc hanh ng khi co tranh chp
20
chp dn s va khiu nai hanh chinh cua

ngi dn vn hanh nh th nao? Kt qua
ra sao?
3.3. Phng thc giai quyt tranh chp

cua ngi dn
khao sat nay, nhom nghin cu s dung

ng thi cu hoi v cac trai nghim co thc
va cu hoi gia inh v cac tinh hung phap
ly in hinh trong tranh chp lao ng, t
ai va mi trng. Th nghim v s dung
song song ca cu hoi da trn trai nghim
thc t va tinh hung gia inh a c tin
hanh khao sat tai ba tinh Phu Tho, Tha
Thin Hu va Vinh Long trong nm 2010.
Vic th nghim a cho kt qua ang tin
cy va la c s nhom nghin cu tip
tuc s dung phng phap tng t khao
1: B qua; 2. Khiu ni; 3. Bn th ba
sat nm 201243. Kt qua so sanh i chiu

v hanh ng cua ngi dn trai nghim
thc t (Hinh 6 v cac loai tranh chp t
ai) va tinh hung gia inh (Hp 5) cho
phep chung ta nhn din s khac bit trong
phng thc hanh ng cua ngi dn. Tuy
thuc vao ni dung tranh chp va mc
nghim trong cua tinh hung ho phai i
mt, ngi dn a la chon m thc hanh
ng khac nhau.
43 Landry va cac tac gia 2011.
Bang 12: Phng thc hanh ng_tranh chp t ai

Phng thc hanh ng
Khng hanh ng
Hanh ng
Khng bit phai lam g
30
Trai nghim (%)

22
77
Gia inh (%)

13
84
31
Vi du: v tranh chp t ai, Bang 12 cho

thy 22% ngi dn trn thc t a khng
lam gi khi co tranh chp t ai va nha noi
chung, nhng khi c hoi cu th v tinh
hung gia inh v di di va tai inh c (xem
Hp 5 ), ty l khng hanh ng a xung
mc thp hn la 13%. iu nay ng nghia
vi vic, bt chp kha nng phai tranh u
vi chu u t va chinh quyn, hn 83%
ngi c phong vn khng chp nhn
(mc n bu chi bng mt phn mi gia
thi trng) va tip tuc yu cu mc bi
thng hp ly hn; Chi 2% ngi c
phong vn khng bit phai lam gi.
Hp 5: Tinh hung gia inh v tranh
chp t ai.
UBND mt tnh ph duyt d n xy
dng khu th anh hng n t
ca hn 500 h dn. Mt nm sau, mc
du ch u t cha hon tt vic bi
thng, n b, ti nh c nhng vic
san lp mt bng, xy dng h tng a
bt u. Gi n b ch bng mt phn
mi (1/10) so vi gi th trng.
Gi s h gia nh ca ng/b, ng/b
nm trong s 500 h gia inh nu trn,
ng/ba s lm g? Ba phng an tra li:
1. Chp nhn mc bi thng bt
hp ly
c bu p khi doanh nghip n inh tr

lai va tim cach yu cu chu doanh nghip
chi tra n lng; 8% khng bit phai lam gi
(xem Bang 13).
Hp 6: Tinh hung gia inh v tranh

chp lao ng.
Ly l do l tnh hnh kinh t kh khn,
doanh nghip t nhn co 150 cng
nhn, n lng cng nhn trong sau
(6) thng. D tip tuc i lm, cng nhn
khng bit bao gi se c tr lng
y .
Nu ng/b l mt trong 150 cng nhn
cua doanh nghip nu trn, ng/b s
lam gi am bao quyn li ca mnh?
Bn phng an tra li:
1. Thi vic va chp nhn mt 6
thang lng.
2. Vn tip tuc lai lam vi hy
vong se c tra lng khi doanh
nghip n inh tr lai.
Bang 13: Phng thc hanh ng_tranh chp lao ng

Phng thc hanh ng
Khng hanh ng
Hanh ng
Khng bit phai lam gi
Mc chu ng cua ngi dn Tra li

cua ngi tham gia khao sat v thc t giai
quyt tranh chp cho bit cac c quan, t
chc, ca nhn ho a tip cn yu cu h
tr va giai quyt tranh chp. Kt qua tng
hp cho bit s lng c quan, t chc
ngi dn a tip cn dao ng t 1 ti 5.
c bit vi tranh chp t ai va khiu nai
v chinh sach xa hi, ngi dn thng tip
xuc t 3 ti 5 c quan, t chc; trong khi
cac loai tranh chp khac, s c quan, t chc
a c tip cn dao ng trong khoang t
1 ti 3.
88. Khng bit.
Khng bit
Khi chon phng thc hanh ng, ngi

dn thng tim ti c quan hanh chinh
ia phng cp xa/phng yu cu giai
quyt va h tr. C hanh chinh cp trn,
cp huyn/qun va tinh/thanh ph, cung
la ni ngi dn thng tip xuc. Hinh 10
cho thy cac c quan, t chc ma ngi dn
thng tip xuc khi yu cu giai quyt tranh
chp va khiu nai, tng hp s liu t toan
b cac tranh chp thc ghi nhn c t
khao sat.
S tranh chp c yu cu/ nh gii quyt
19
94
Bo ch
Ha gii c s
T chc qun chng

Lut s, tr gip php l
28
11
Quan h c nhn
121
Ta n
51
Hnh php cp huyn/tnh
2. Khng chp nhn, tip tuc yu

cu mc bi thng hp ly hn.
Gia inh (%)

19
73
8
Hinh 10: C quan, t chc, ca nhn a tip cn_tng th
Khc
3. Khng chp nhn mt 6 thang

lng, tim cach yu cu chu doanh
nghip chi tra n lng
Trai nghim (%)

37
62
2
141
C quan dn c
C quan ng
21
5
UBND x/phng
327
88. Khng bit.

Tng t vi tranh chp lao ng, 37%
ngi c phong vn khi gp vng mc
lao ng trn thc t a chon phng th
khng hanh ng. Nhng tinh hung
gia inh v n lng (xem Hp 6), ty l
khng hanh ng xung thp hn la 19%.
ng thi, gn 73% ngi c phong vn
chon tip tuc lai vi hy vong tin lng se
32
Trong tng s 1545 tranh chp cac loai ghi

nhn t khao sat44, s vu vic c a
ti toa an yu cu giai quyt la 51 (tng
44 Do thit k cua B phiu hoi, phong vn thc ia chi ghi
nhn chi tit v phng thc giai quyt tranh chp a c
s dung 1545 tranh chp. Trong khi o, tng s vng
mc va tranh chp phap ly--khng phn bit thi im phat
sinh, tinh cht va mc nghim trong, ng thi loai tr
cac vn co tinh hinh stheo phan anh cua 5045 ngi
tham gia khao sat nay la 1656.
ng 3,3% tng s tranh chp). Trong s

o 27 vu vic lin quan ti t ai, 14 vic
dn s, 7 trng hp kin oi bi thng
thit hai do nhim, 2 vic tranh chp kinh
t gia ngi dn vi nhau va 1 trng hp
v chinh sach xa hi.
ng li giai quyt tranh chp cua ngi
dn ba loai tranh chp ph bin la t
33
ai, mi trng va khiu nai v chinh sach

xa hi se c so sanh va phn tich chi tit
di y. Du tranh chp lao ng, c ghi
nhn la tranh chp ph bin nht trong nm
2011, nhng s liu v cach thc ngi dn
giai quyt tranh chp co phn han ch va
khng u c s cho phn tich inh lng va
khai quat hoa v vai tro va hiu qua cua cac
c quan, t chc tham gia giai quyt. Ly do
chinh la a phn ngi co vng mc lao
ng a bo qua va khng co hanh ng cu
th giai quyt tranh chp.
La chon cac thit ch giai quyt tranh
chp Hinh 11 cho thy so sanh v cac c
quan, t chc, ca nhn c ngi dn la
chon tip xuc khi cn giai quyt tranh chp.
D liu c tp hp va phn loai theo
nhom, gm c quan hanh chinh (UBND xa
phng, c quan hanh chinh cp huyn,
tinh), c quan t phap (toa an), c quan dn
c, t chc qun chung, quan h ca nhn,
cac dich vu phap ly (lut s, tr giup phap ly)
va cac phng thc khac. Trong s o, UBND
ia phng, cp xa, phng, lun la u mi
c ngi dn tip cn ba loai tranh chp
v t ai, mi trng va chinh sach xa hi.
Ring vi cac yu cu v chinh sach xa hi
thi cac c quan hanh chinh cp huyn, tinh
la c quan c ngi dn tim n nhiu

hn UBND cp xa/phng. Kt qua khao sat
cung cho thy nhin chung ngi dn it tip
cn cac c quan dn c va t chc ang
ia phng.
Bn canh cac thit ch chinh thc v giai
quyt tranh chp dn s, s dung quan h
ca nhn cung la mt phng thc ph bin,
ng th hai va chi sau c quan hanh chinh
cac cp. Ngi dn cung a s dung cac dich
vu b tr t phap (lut s, tr giup phap ly)
va cac phng thc khac nh: hoa giai c s,
s h tr cua cac t chc qun chung (mt
trn t quc, hi nng dn, hi phu n) hoc
bao chi.
Tuy nhin, s liu khao sat cho thy tn sut
s dung cac phng thc va nu rt thp.
Vi du, trong tng s 1545 tranh chp, chi
co 3 trng hp s dung hoa giai c s, 6
trng hp lin h vi c quan bao chi nh
can thip. Mc du h thng cac trung tm
tr giup phap ly va oan lut s a c t
chc rng khp trn toan quc, chi co 11
ngi trong tng s 1545 tranh chp a hoi
y kin lut s va tr giup phap ly, cu th la: 9
trng hp la v t ai va 2 trng hp v
dn s.
Hinh 11: C quan, t chc, ca nhn a tip cn_so sanh

MI TRNG
T AI
Khng bit
Khc
Bo ch
Ha gii c s
T chc qun chng
Lut s, tr gip php l
Quan h c nhn
Ta n
C quan hnh php cp...
C quan dn c
T chc ng
y ban nhn dn...
50
100
150
Khiu nai v chinh sach xa hi

i vi vic giai quyt cac khiu nai v
chinh sach xa hi, khao sat cho thy ngi
dn tim n cac c quan hanh chinh cp
huyn, tinh nhiu hn UBND c s, cp
xa/phng. ang chu y la a phn khiu
nai theo thng k t khao sat la khiu nai
v chinh sach vi h ngheo va cn ngheo
(chim 36,9% cac loai khiu nai v chinh
sach xa hi), vn thuc thm quyn giai
quyt cua UBND cp xa/phng. Vic ngi
dn tim n cac c quan hanh chinh cp
trn cho thy du hiu tinh trang khiu nai
vt cp khi yu cu cua ngi dn khng
c giai quyt thoa ang cp c s.
Mc du ngi ngheo, ngi khuyt tt va
ngi thuc gia inh co cng la i tng
c tr giup theo Lut tr giup phap l45,
khng co bt ky ngi nao trong s 82
ngi dn co khiu nai v chinh sach xa hi
(v chinh sach vi h ngheo va gia inh co
cng, ngi khuyt tt) cho bit ho a nhn
c tr giup phap ly trong qua trinh khiu
nai.
t ai
t ai la tranh chp c a ti toa an
nhiu hn cac loai tranh chp khac theo ghi
nhn t khao sat nay. Co 27 tranh chp t
ai c tha kin tai toa an, tng ng vi
45 QH2006
34
CHNH SCH XH
20
40
60
80
100
20
40
60
80
gn 6% tng s tranh chp t ai. S liu

nay khng inh mt thc t la a phn tranh
chp v t ai c giai quyt ngoai h
thng toa an46. S liu cung cho thy ngi
dn chu ng trong giai quyt tranh chp
t ai hn cac loai tranh chp khac, thng
qua vic chu ng tip cn toa an, lut s va
tr giup phap ly.
Mi trng
C quan dn c c ngi dn la chon
tip xuc phan anh v nhim va yu cu
giai quyt nhiu hn so vi cac vng mc
khac. Cu th: co 9% ngi co khiu nai v
mi trng cho bit a tip xuc vi c quan
dn c, trong khi o chi 5% ngi co tranh
chp t ai va 6% ngi co khiu nai v
chinh sach xa hi a tim n c quan dn
c yu cu h tr.
ang chu y la toan b bay trng hp khiu
kin oi bi thng thit hai do nhim
ghi nhn t khao sat a xay ra trong ba
nm gn y 2010 - 2012. Cung theo tra
46 Ty l khiu nai cua ngi dn v quyt inh cua c
quan hanh chinh nha nc v t ai (khiu nai, t cao v
t ai) c toa an thu ly giai quyt trn thc t, theo tinh
toan cua nhom nghin cu, co th thp hn nhiu so vi
mc 6% tranh chp t ai cac loai (gm ca dn s va hanh
chinh) ghi nhn c t khao sat. Theo Bao cao cua Thanh
tra Chinh phu tai Ky hop 4 QH XIII, trong 3 nm 2010-2012
a co 700.000 khiu nai, t cao v t ai gi ti Thanh tra
Chinh phu. So sanh vi khoang 6046 an hanh chinh cac loai
c h thng toa an thu ly trong cung thi gian, thi ty l
khiu nai t ai c chuyn ti toa an la cha ti 0,9%.
Xem TTCP 2012b; TATC 2013b.
35
li cua ngi dn, chi co mt trng hp

khiu kin a c giai quyt xong, con
sau trng hp vn ang c tip tuc giai
quyt thi im tin hanh khao sat.
3.4. Kt qua giai quyt tranh chp

Kt qua giai quyt tranh chp cho thy con
nhiu vng mc trong c ch giai quyt
tranh chp. phn nay, nhom nghin cu
s dung s liu thu c t 1545 tranh chp
cac loai ghi nhn c t khao sat. Hinh 12
cho thy tranh chp kinh t va dn s c
giai quyt xong co ty l cao nht, chim
khoang 70%-71%; cac loai vng mc mi
chi c giai quyt cha ti 50% trn tng s
tranh chp la khiu nai v mi trng (30%),

t ai (38%), va khiu nai chinh sach xa hi
(43%). Loai tranh chp co ty l vic khng
c giai quyt cao nht, nm trong khoang
20%-30% la mi trng, chinh sach xa hi va
lao ng. ang chu y la hai trong s vic co
ty l khng c giai quyt cao la cac vic
khiu nai hanh chinh, thuc thm quyn thu
ly va giai quyt cua chinh quyn ia phng.
ng
28%
21%
51%
71%
100%
c bit vi cac khiu nai v mi trng

va chinh sach xa hi co khoang 21% - 22%
tng s cac yu cu cua ngi dn khng
nhn c bt ky phan hi nao t cac c
quan nha nc ia phng. Kt qua co
kha quan hn tranh chp dn s va kinh
t, vi khoang t 70% ti 71% tranh chp a
c phan hi va giai quyt.
Dn s
8%
55%
38%
100%
38%
70%
30%
44%
48%
21%
28%
55%
25%
4%
Lao ng
Kinh t
33%
20%
22%
10%
8%
Dn s
t ai
Hinh 13 cho bit kt qua giai quyt khiu

nai v chinh sach xa hi. So sanh ba loai
khiu nai v thc hin chinh sach xa hi ghi
nhn t khao sat, co th thy 1/3 yu cu v
chinh sach vi ngi ngheo va ngi khuyt
Khiu nai chinh sach xa hi

gii quyt
30%
Chnh sch XH
22%
Mi trng
tt la khng c giai quyt; trong khi o,

co ti gn 1/2 cac yu cu v chinh sach vi
ngi co cng, gia inh chinh sach vn cha
c giai quyt xong.
45%
47%
18%
Cha gii quyt xong
29%
29%
21%
36%
Ngi khuyt tt
27%
H ngho
S liu t khao sat mi chi cung cp thng

tin v mt phn nho cac hoat ng nha
nc trin khai nhm am bao thc hin
chinh sach xa hi Vit Nam.
Nhin chung, chinh sach h tr vi h ngheo
va cn ngheo mi ap ng c phn nao
nhu cu v bao tr xa hi Vit Nam. Ly
do chinh la chun ngheo theo qui inh cua
Chinh phu co phn thiu thc t, theo tinh
toan cua NHTG47, va phn tich ngheo theo
chun ngheo thu nhp la cach tip cn
khng con thc s phu hp khi Vit Nam a
ngng quc gia co mc thu nhp trung
binh (MIC) thp48. ng thi, theo gii trnh
ca B trng B Lao ng - Thng binh
v X hi49, v chnh sch, php lut bo tr
x hi, qui inh phap lut v bao tr xa hi
hin nay cha bao phu ht cac i tng
yu th, d bi tn thng trong xa hi cn
tr giup, nh: ngi c thu nhp thp
khu vc thnh th; mt s nhm ng bo
dn tc thiu s kh khn; h nng dn mt
t liu sn xut do th ho hoc cng
nghip ho, khng th chuyn i ngnh
ngh, h phi di c ra thnh ph tm kim
vic lm, h gp rt nhiu kh khn v ni
n, chn , cng nh tip cn cc dch v x
hi c bn.
47 NHTG 2012, a dn.
48 Bao cao Phat trin Con ngi 2010 a gii thiu va
xut cach tip cach mi la s dung Chi s ngheo a din
(Multi-dimensional Poverty Index MPI)o lng 9 tiu
chun v cht lng y t, giao duc va mc sng. Chi s
ngheo a din cung a c dung va chng minh tinh u
vit v phng phap lun trong phn tich a din v ngheo
thi Ha ni va thanh ph H Chi Minh. UNDP - VASS
2011; UNDP 2010.
49 y ban v cc vn x hi 2012.
36
53%
Khng c gii quyt

42%
Ngi c cng
Hinh 12: Kt qua giai quyt tranh chp
Khng
Ch a gi
51%
gi
Hinh 13: Kt qua giai quyt khiu nai v chinh sach xa hi
10%
Khc
3.5. anh gia cua ngi dn v th ch

cng quyn
Thi gian thu ly giai quyt yu cu phap
ly, khiu nai hanh chinh - Thc t, cac yu
cu cua ngi dn chuyn ti c quan nha
nc ia phng thng chm c phan
hi. Phap lut Vit Nam co qui inh thi
han c quan nha nc phai giai quyt cac
yu cu phap ly, khiu nai hanh chinh cua
cng dn, thng thng thi han tra li la
hai thang. Cu th theo qui inh tai iu 36,
37 va 42 Lut Khiu nai 02/2011/QH13, thi
hn gii quyt khiu ni quyt inh hoc
hanh vi hanh chinh ln u khng qu 30
ngy (ln hai la 45 ngay) k t ngy th l
gii quyt; i vi v vic phc tp th
thi hn gii quyt khiu ni c th ko di
hn, nhng khng qu 45 ngy (60 ngay vi
khiu nai ln hai), k t ngy th l. vng
su, vng xa, i li kh khn th thi hn gii
quyt khiu ni ln u khng qu 45 ngy
(60 ngay vi khiu nai ln hai), k t ngy
th l gii quyt; i vi v vic phc
tp th thi hn gii quyt khiu ni c th
ko di hn, nhng khng qu 60 ngy (75
ngay vi khiu nai ln hai), k t ngy th l.
Ht thi hn gii quyt khiu ni ln hai m
khiu ni khng c gii quyt hoc ngi
khiu ni khng ng vi quyt nh gii
quyt khiu ni ln hai th c quyn khi
kin v n hnh chnh ti ta n theo quy
nh ca Lut t tng hnh chnh.
Theo kt qua khao sat, vic giai quyt
thng keo dai bt k tinh cht cua yu cu
hoc tranh chp co phc tap hay khng.
37
Phn tich s liu t khao sat cho thy thi

gian thu ly va giai quyt cac yu cu cua
ngi dn trn thc t cao hn nhiu so
vi lut inh: thi gian trung binh cho giai
quyt khiu nai v mi trng la 17 thang,
vi khiu nai v chinh sach xa hi la 27
thang. Thi gian giai quyt cac vng mc
theo qui inh cua nha nc v kinh t,
thng mai thng mt khoang 16 thang.
Nhiu yu cu c thu ly trn 2 nm ma

vn cha c giai quyt xong, cu th la
31% cac khiu nai v chinh sach xa hi; 16%
khiu nai v x ly, bi thng nhim mi
trng, va 15% yu cu c quan nha nc
giai quyt vic v thu, ng ky kinh doanh.
Hinh 14 cho thy ty l so sanh v thi gian
giai quyt yu cu cua ngi dn theo mc
thi gian tng dn.
Hinh 15: Thai va phong cach can b khi x phat vi pham giao thng
82%
68%
20%
Hinh 14: Thi gian giai quyt yu cu cua ngi dn

g
n
25%
40%
ng
ng
15%
22%
17%
27%
22%
18%
27%
16.6
35%
26.8
17.3
41.2
16%
Mi trng
Chnh sch XH
Qun l kinh t, th trng
Tom tt
17%
31%
17%
10%
64%
15%
6-12 thng
5%
12-24 thng
15%
Trn 24 thng
Ngoai cac yu cu trn, thu tuc xin Giy

chng nhn quyn s dung t (GCNQSD)
cung lam mt rt nhiu thi gian cua
ngi dn. Nhng h gia inh hin cha
co GCNQSD cho bit ho a np h s xin
GCNQSD trung binh la 41 thang (tng
ng gn 3,5 nm).
du hiu phn nao bt thng v vic x

ly vi pham giao thng. Co th t cu hoi:
liu y la nhng trng hp x ly vi pham
ung lut hay nhng ngi bi x phat t
44 cho ti 55 ln trong vong mt nm nay
la nan nhn vic lam dung thm quyn x
phat cua canh sat giao thng.
Thai va phong cach lam vic dn

chng t x ly vi pham giao thng
Hinh 15 cho bit y kin cua ngi dn v

thai va phong cach lam vic cua can b
khi x ly vi pham giao thng. Nhin chung,
vic x ly c tin hanh theo qui trinh ro
rang, co giai thich ly do, a phn co ghi bin
ban x phat, tuy nhin vn co 6% ngi vi
pham cho bit ho a bi quat mng, nat n
va 20% cho bit ho a np phat khng ghi
hoa n, bin ban hoc hoa n ghi it hn
thc t.
383 ngi (khoang 8% tng s ngi tham

gia khao sat) cho bit ho a bi x phat vi
pham giao thng ng b trong vong hai
nm gn vi thi im khao sat. Tinh trung
binh mi ngi trong s ho bi x phat sau
ln trong vong hai nm. ang chu y, co 18
ngi cho bit ho a bi x ly ti hn 88 ln
trong vong hai nm, va co 10 ngi cho bit
a bi x ly ti 111 ln trong hai nm50. Cac
s liu v s ln x phat nu trn cho thy
50 Thng k cac phng tin a bi x phat cho thy co 14
xe khach va xe tai, 1 xe cng cua c quan nha nc, 2 taxi, 1
phng tin giao thng ng thuy, con lai la cac phng
tin xe may, t ca nhn.
38
44%
Giy chng nhn QSD
42%
Di 6 thng
6%
Kt qua phn tich inh lng phac hoa

mt bc tranh tng i tng quan v tip
cn cng ly, thc thi phap lut va hiu qua
hoat ng cua h thng nha nc trong
giai quyt tranh chp, mu thun dn s va
hanh chinh Vit Nam hin nay. Co th tom
tt mt s phat hin thc chng quan trong
sau y:
Hin din cua bt binh ng v quyn,
c hi va tip cn cac thit ch cng
c ghi nhn cac nhom dn c yu
th (phu n, ngi ngheo, ngi co
hoc vn thp);
Tn tai phn bit i x va ky thi i
vi ngi ng tinh, ngi nhim HIV/
AIDS;
Mc d nh nc c nhiu n lc v
ph bin Hin php v php lut cho
ngi dn, trn thc t con nhiu
ngi dn khng bit n Hin php.
Truyn hnh v cac knh thng tin
cng ng l nhng ngun tip cn
thng tin php lut chinh i vi
ngi dn;
Vic bao am mt s quyn c ban
cua ngi dn trn thc t con rt han
ch (quyn t do bao chi, t do lp hi
va quyn biu tinh);
C quan hanh chinh nha nc ia

phng gi vai tro chu yu trong vic
tip nhn, giai quyt cac yu cu va
tranh chp phap ly cua ngi dn.
Tuy nhin, ngi dn vn cn gp kh
khn cc dch v hnh chnh t php
nh ng k kt hn, h tch, khai
sinh.
Vic s dung dich vu phap ly va tip
cn toa an trong giai quyt tranh chp
dn s va khiu nai hanh chinh noi
chung con rt han ch;
Khng c hp ng bng vn bn i
vi lao ng ngn hn l mt bt li
i vi ngi lao ng khi cn bo v
quyn va li ich ca mnh;
Hiu qua cua cac thit ch cng trong
giai quyt yu cu va tranh chp phap
ly cua ngi dn la ang quan ngai
(th hin hai chi tiu c ban: thi
gian thu ly keo dai va mc hai long
cua ngi dn vi kt qua giai quyt);
Y kin cua ngi dn trong anh gia
v hiu qua va tin cy vao cac thit
ch chinh thng cho thy ky vong
vao mt h thng t phap hiu qua,
nghim minh va chuyn nghip hn.
39
CHNG 4
CH S CNG L 2012
Phng phap xy dng Chi s Cng ly
Chi s Cng ly nghin cu nm kha cnh
chnh c nhm nghin cu xc nh
l mu cht nh gi vic bao am cng
ly trong cho ngi dn Vit Nam. Nm
kha cnh ny th hin 5 truc ni dung sau
y: (1) Kh nng tip cn; (2) Cng bng;
(3) Lim chnh; (4) Tin cy v hiu qu; v (5)
Bo am cac quyn c bn.
Nguyn ly xy dng khung chi s

Vic xac inh khung chi s gm cac truc ni
dung va b chi s c tin hanh trn c
s tham khao cac chi s inh lng ang
c s dung rng rai, la thc o anh gia
v phap quyn, tip cn cng ly va quan tri
dn chu51. ng thi, khung chi s c
thit k phu hp vi bi canh phat trin va
c thu cua h thng t phap Vit Nam.
Khung thit k chi s sau khi c nhom
nghin cu phac thao a c tham vn
chuyn gia lut, kinh t, chinh tri, xa hi
hoc va chuyn gia thng k trc khi thng
nht va s dung trong vic tinh toan Chi s
Cng ly 2012.
Chi s Cng ly 2012 gm co 5 truc ni dung;
mi truc ni dung c xy dng da trn
3 chi s; va mi chi s c tng hp t 3
ti 9 chi s thanh phn. Cac chi s thanh
phn nay o lng cac mang cng vic
hoat ng khac nhau cua h thng t phap,
51 World Justice Programme 2013; Worldwide
Governance Index 2012; UNDP APRC 2011; Asian
Barometter Survey of Democracy 2012.
ng thi co lin quan cht che vi nhau

trong mt tng th bao quat am bao
anh gia khach quan va y u nht mt
chi s, rng hn la mt truc ni dung v
cng ly, va cui cung la tng quat v anh
gia hoat ng bao am cng ly cho ngi
dn mt tinh.
Tng hp cc mc trong B phiu hi

thnh cc ch s thnh phn
Mi truc ni dung c xy dng da trn
cac ch s. Mi ch s c hinh thnh t
cc b ch s thanh phn r rng v c lin
quan cht ch. V d: ch s 1.1 v Tip cn
thng tin phap lut nhm o lng kh
nng tip cn thng tin phap lut ca ngi
tham gia khao sat th hin nhn thc v
cc c quan nha nc c thm quyn gii
quyt cc vn php l. Ch s ny bao
gm 6 chi s thanh phn, s dung tng hp
d liu t 13 mc trong B phiu hi, t t l
ngi tr li v cac ngun tip cn thng tin
phap lut chnh thc h a tham kho cho
n t l ngi tr li cho bit c quan no
gii quyt tranh chp dn s.
Tng chi s thanh phn c o lng
theo thang im t 0-1, im 0 l km nht
v im 1 l tt nht. Tuy trng hp, cac
d liu co th c lc co iu kin, vi du:
cac tranh chp t ai gia ngi dn va
c quan nha nc lin quan ti quyt inh
hanh chinh v bi thng, tai inh c se
c loc t cac d liu tng hp v tranh
chp t ai.
Chng 4: Chi s Cng ly 2012
41
Sau , im s trung binh ca tnh va

trung binh cua tng ch s thanh phn
c tinh toan. Cc cu tr li nh phn (C/
Khng) cp c nhn c tnh s trung
bnh v hnh thnh 21 bin s lin tc trong
di 0-1 c n 21 gi tr hon ton khc
nhau (tc l tng ng vi tng s tnh
c kho st). Kt qua tinh toan chi s
1.1 nu trn la im trung binh 0.71 vi
lch chun 0,06.
d liu b thiu vt qu mc cho php, chi

tiu o khng s dng na. y l mt thc
t a gp phai ch tiu v tranh chp kinh
doanh, d liu thu c t mu qu t do t
l c nhn i din la thng nhn hoc
tng hoat ng kinh doanh qu nh.
Cc tnh ton tng t c tin hanh cho

mi ch s va chi s thanh phn, ngoi tr
ch s thanh phn 2.1.2 Binh ng thc
cht gia cac nhom xa hi truc ni dung
Cng bng. chi s thanh phn nay,
nhom nghin cu o lng mc bt
binh ng gia cac nhom xa hi bng cach
ly trung binh ty sut chnh cua mi nhom
trn 52 hi qui logic (ap theo dai t 0 n
1 tinh toan cac n vi cua Chi s Cng
ly cho toan b cac chi tiu. Khi hiu ng
thng k cua mt chi tiu nht inh ln hn
0 khng ang k, no c ma hoa la 0 (co
nghia la i trong cua no la 1). Theo o, chi
cac yu t bt binh ng co bng chng ca
v ni dung va y nghia thng k cao mi
c ghi nhn trong kt qua phn tich.
Phng phap c nhom nghin cu la

chon cho phn tich va trinh bay kt qua
tng hp Chi s Cng ly 2012 la phng
phap cng tuyn tinh da trn im phn
tich h s. Phng phap c bit n rng
ri vi tn gi phng php phn tch h
s ny c th gip gin d liu tng hp
cp tinh tt hn. Ni mt cch n gin,
phn tch h s c th s dng to ra
mt tp hp trng s trong mt di ch tiu
da trn mc ng gp ca cc ch tiu vo
s thay i tng th ca d liu. Cc ch tiu
ng gp t vo s thay i c gim nh,
cn cc ch tiu c th lm gin d liu s
ng gp nhiu hn vo im h s tng
th.
Trong qu trnh tnh ton, i khi nhom

nghin cu gp kh khn do c tnh khng
c c nhn i din no tng c vn
php l, dn n thiu d liu ca c tnh.
Vi cc trng hp ny, php quy np im
trung bnh (tc l ly im trung bnh ca
tnh thay cho d liu b thiu tnh
ton) c s dung. Trong vi trng hp,
d liu b thiu c thay bng im ti a
(im 1) khi khng th cho im thp hn
ch v tnh cha tng xy ra vn c
th theo chi tiu khao sat. Trng hp t l
42
Hnh 16: Mi tng quan gia cc ch s thnh phn_theo phng phap phn tich h s
Dim 1
(Factor)
2
Dim 2
(Factor)
Phng php tinh toan Chi s Cng ly

tng hp
Hnh 16 ch ra mi tng quan gia cc ch

s thnh phn l kh thp, iu ny cho
thy Chi s Cng ly phn nh ng cc kha
cnh rt khc nhau ca bao am cng ly va
thc thi phap lut. iu nay cung co nghia
la, kt qua ch s tng th khng b tc
ng bi vic s dng lp li d liu khng
cn thit trong cc ch s thnh phn. Thay
vo , c bng chng r rng l mi ch s
thnh phn c c tnh ring v ng gp
c ngha vo ch s tng th.
-2
1
Dim 3
(Factor)
0
-1
2
Dim 4
(Factor)
0
-2
1
0
Dim 5
(Factor)
-1
-2
-2
2-2
-1
Trc khi quyt inh la chon s dung

phng phap cng tuyn tinh da trn
im phn tich h s, nhom nghin cu
a cn nhc ng thi ba phng an khac
nhau. Cu th la: (i) Phng phap cng tuyn
tinh; (ii) Phng php cng tuyn tnh da
trn im phn tich h s; va (iii) Phng
php da trn phn tich h s c trng s.
1 -2
Din giai chi tit v cac phng phap a

c cn nhc, li th va han ch cua tng
phng an v mt thng k, xem Phu luc 3.
phn tip theo m ta chi tit cac truc ni
dung cu thanh b Chi s Cng ly va kt
qua cua cac tinh tham gia Chi s Cng ly
2012.
TRUC NI DUNG 1: KHA NNG TIP CN

Kha nng tip cn thng tin va cac ngun
lc cn thit cho giai quyt tranh chp va
bao v quyn c ban cua ngi dn chinh
la cac vn c u tin xem xet truc
ni dung th nht cua b chi s Kha nng
tip cn nhin t ca hai phng din: quyn
c thng tin cua ngi dn va trach
nhim cua c quan nha nc am bao vic
tip cn. Ba chi s giup anh gia truc ni
dung nay la: tip cn thng tin phap lut;
sn co cac dich vu phap ly; va ngun lc,
kha nng chi tra cua ngi dn (cho vic
tip cn thng tin va s dung cac dich vu
phap ly c ban).
1.1. Tip cn thng tin php lut

Chi s u tin o lng Kha nng tip cn
la Tip cn thng tin phap lut. Chi s nay
tng hp cac chi s thanh phn bao gm
cac chi tiu v ngun thng tin phap lut
ma s ng ngi dn co th d dang tip
cn, hiu bit v cac giai phap, phng thc
lut inh giup giai quyt tranh chp trong
i sng, nh v giy chng nhn quyn s
dung t, giai phap cho vic oi n lng
hay la phng thc giai quyt cac vng
mc dn s khac. Co sau chi s thanh phn
c s dung o lng chi s nay, cu th
la:
43
1.1.1. Ngun thng tin phap lut sn co

1.1.2. Hiu bit v s cn thit va iu
kin xin GCNQSD
1.1.3. Hiu bit v cac phng thc giai
quyt tranh chp kinh t, thng mai
quyt tranh chp lao ng
quyt tranh chp t ai
quyt tranh chp dn s
V tip cn thng tin phap lut cua ngi
dn, Lut ph bin va giao duc phap lut
qui inh: Cng dn c quyn c thng
tin v php lut v c trch nhim ch ng
tm hiu, hc tp php lut. Lut nay cung
qui inh trach nhim cua nha nc la bo
m, to iu kin cho cng dn thc hin
quyn c thng tin v php lut52. Lut
ph bin va giao duc phap lut ra i trong
bi canh Lut tip cn thng tin du a a
vao chng trinh xy dng lut cua Quc
hi XII (2007-2011) va nay chuyn sang
Chng trinh d kin cua Quc hi XIII
(2011-2016) nhng vn cha ro lich trinh cu
th, phn nao cho thy c thu trong cng
tac xy dng phap lut Vit Nam.
Chi s thanh phn Ngun thng tin phap
lut sn co (1.1.1.) giup tra li cu hoi: trn
thc t ngi dn a co th tip cn thng
tin phap lut t cac ngun nao. Nh a
phn tich Chng 3, truyn hinh va cac
knh thng tin cng ng la cac ngun
ph bin a thng tin phap lut ti ai a
s ngi dn Vit Nam. Tuy nhin, co th
anh gia vai tro chu ng cua chinh quyn
ia phng trong vic cung cp thng tin
phap lut cho ngi dn, chi s thanh phn
Ngun thng tin phap lut sn co c
tng hp t ba chi tiu cu th v ngun
52 QH 2013: iu 2.
44
tip cn thng tin la: tuyn truyn ph bin

phap lut, lut s va trang thng tin phap
lut in t. Mt tnh s nhn c s im
thp nht l 0 nu tt c ngi c phong
vn tinh o cho bit khng h tip cn ba
ngun thng tin phap lut nu trn. Ngc
li, mt tnh c s im ti a l 1 nu tt ca
nhng ngi c phong vn tinh o u
tip cn cac ngun thng tin phap lut a
nu. Thc o t 1 n 0 c s dung
o lng cac chi s thanh phn, cung nh
vi cac chi s va kt qua chung cua tng
truc ni dung. Theo thc o nay, im 0,5
la mc trung vi v kt qua cua tng chi s
thanh phn/chi s/truc ni dung.
chi s thanh phn nay, a Nng co kt
qua vt tri so vi hai mi tinh con lai la
0,91 (xem chi tit kt qua tng hp Bang
14). An Giang va Tra Vinh ng cui bang
mc 0,18 va 0,19 so vi trung binh ca nc
la 0,48. im trung binh kt qua cua toan
b 21 tinh la 0,48, nghia la thp hn mc
trung vi (0,5) cho thy chu ng tip cn
thng tin phap lut cua ngi dn thng
qua cac knh thng tin phap lut chuyn
bit la tng i han ch.
Trong s ba knh thng tin phap lut nu
trn, kt qua tng hp trn toan mu khao
sat cho thy cac bui tuyn truyn, ph
bin phap lut ia phng c ghi nhn
la knh thng tin phap lut ph bin nht,
theo y kin cua 33% ngi tham gia khao
sat. Tip theo la ngun tin t cac trang
thng tin phap lut in t vi ty l tip cn
la 18% va cui cung la 2% t lut s (xem
Hinh 3 tng hp v cac ngun tip cn
thng tin phap lut).
Chi s thanh phn Hiu bit v s cn thit
va iu kin xin GCNQSD (1.1.2) c
tinh toan da trn tra li cua ngi dn v
s cn thit phai co GCNQSD va hiu bit
cua ho v iu kin xin cp GCNQSD. Mc
du iu kin c cp GCNQSD c
quy nh c th ti Lut t ai v iu kin
cp giy chng nhn quyn s hu i vi
nh c quy nh ti Lut Nh v cc
vn bn hng dn, vic cp cc giy t
phap ly ny ph thuc rt nhiu vo cng
tac thc thi phap lut cc a phng. K
t nm 1993 cho n nay, theo thng k
cua B Tai nguyn Mi trng, khong 36
triu GCNQSD a c cp trn toan quc,
tng ng vi khong 82,5% din tch
t cn cp GCNQSD53.
im trung binh cua chi s thanh phn
Hiu bit v s cn thit va iu kin xin
GCNQSD (1.1.2) mc tng i thp
la 0,5. Cao Bng va Long An co cung kt
qua la 0,38, la ni ngi dn cho bit la ho
it hiu bit v s cn thit va iu kin xin
GCNQSD hn so vi mi chin tinh con
lai. Nhin nhn kt qua nay trong tng
quan vi 17,5% din tich t cn tip tuc
cp GCNQSD, co th noi cac c quan nha
nc ia phng cn tip tuc n lc hn
na trong vic chuyn tai ti ngi dn cac
thng tin v GCNQSD va chinh sach quan
ly t ai noi chung.
Bn chi s thanh phn con lai cua chi s
Tip cn thng tin phap lut (1.1) ghi nhn
y kin ngi dn v trai nghim thc t
trong tranh chp kinh t, lao ng, t ai
va dn s. Khi tranh chp phat sinh, ho co
bit tim ti u va theo thu tuc nh th nao
yu cu giai quyt?
Trn thc t, khng c quy nh bt buc
nim yt cc thng tin v th tc gii quyt
tranh chp dn s tai tr s ca UBND cc
cp. i vi h thng toa an, cng khai mu
n, th tc t tng trong vic gii quyt
cc tranh chp dn s, kinh t, lao ng,
hnh chnh ti cc tr s to n l mt yu
cu bt buc. Tuy nhin vn c n gn
25% to n cp huyn v 33% to n cp
tnh khng nim yt cc thng tin ny v
ch c mt s it to n a phng c trang
thng tin in t cung cp cc thng tin v
53 Bo Ti nguyn mi trng 2013.
th tc t tng v hot ng ca to n54.

Kt qua bn chi s thanh phn v phng
thc giai quyt tranh chp dn s cho thy,
ngi dn it hiu bit v phng thc giai
quyt tranh chp lao ng (kt qua trung
binh cua chi s thanh phn nay la 0,74) hn
so vi phng thc giai quyt cac tranh
chp dn s khac (kt qua tng ng la 0,81
vi t ai, 0,84 dn s va 0,92 vi kinh t,
thng mai).
Kt qua tng hp cua chi s v Tip cn
thng tin phap lut, xem Bang 14, ct th 8
t trai sang, cho thy co s khac bit ro rang
gia a Nng at kt qua cao nht (0,85) va
An Giang co kt qua mc thp nht (0,59).
1.2. Sn co cac dich vu phap ly c ban

Nh nc co trach nhim cung cp cc
dch v cng bao gm cac dich vu phap ly,
hanh chinh t phap c bn nay cho ngi
dn. am bao cac dich vu hanh chinh t
phap cung co nghia la am bao thc thi cac
quyn dn s c ban nh quyn khai sinh,
quyn khai t, quyn c xc nh dn tc,
quyn xc nh v thay i h, tn theo Lut
dn s, quyn s dung t theo Lut t
ai, quyn kt hn theo Lut hn nhn gia
inh.
Chi s Sn co cac dich vu phap ly c ban
(1.2) anh gia vic cung cp cac dich vu
phap ly, hanh chinh t phap n gian c
bao am nh th nao, th hin qua cac chi
s thanh phn sau y:
1.2.1. Thu tuc ng ky kt hn
1.2.2. Dich vu hanh chinh t phap c ban
1.2.3. Kha nng ap ng dich vu hanh
chinh t phap c ban
54 Ban th ky Ban chi ao cai cach t phap trung ng

2012.
45
46
0,75
0,83
0,70
0,91
0,70
0,94
0,83
0,50
0,48
Trung bnh
0,92
0,74
0,81
0,71
0,63
0,72
0,53
0,89
0,64
0,69
0,72
0,76
0,81
0,74
0,81
0,85
0,71
0,69
0,76
0,84
0,79
0,62
0,78
0,82
0,71
0,66
0,77
0,82
0,74
0,83
0,75
0,84
0,88
0,70
0,71
0,87
0,87
0,81
0,86
0,90
0,86
0,83
0,87
0,73
0,88
0,75
0,85
0,80
0,88
0,97
0,70
0,35
0,70
0,69
0,55
0,47
0,74
0,76
0,77
0,89
0,85
0,70
0,75
0,63
0,53
0,82
0,59
0,71
0,69
0,78
0,94
0,89
0,91
0,90
0,99
0,79
0,74
0,91
0,86
0,86
0,78
0,97
0,91
0,98
0,99
0,85
0,86
0,83
0,87
0,83
0,96
0,99
0,89
1,00
0,93
0,97
0,76
0,91
0,97
0,98
0,81
0,91
0,87
0,98
0,75
1,00
0,83
0,97
0,84
0,96
0,89
0,90
0,96
0,51
0,56
0,60
0,74
0,87
0,77
0,84
0,86
0,61
0,61
0,68
0,90
0,86
0,34
0,88
0,84
0,66
0,36
0,88
0,89
0,52
0,91
0,24
0,43
0,53
0,74
0,35
0,46
0,43
0,43
0,58
0,65
0,60
0,57
0,35
0,57
0,52
0,68
0,67
0,57
0,67
0,13
0,80
0,98
0,98
0,95
0,99
0,89
0,99
1,00
0,95
0,86
0,98
0,98
0,87
0,99
0,94
0,99
0,95
0,79
0,96
0,88
0,96
0,64
1,00
0,50
0,80
1,00
0,95
0,94
1,00
0,57
0,50
0,56
1,00
1,00
0,75
1,00
1,00
0,75
1,00
0,67
0,89
1,00
0,66
0,47
0,50
0,38
0,66
0,50
0,52
0,48
0,49
0,46
0,55
0,55
0,38
0,48
0,48
0,55
0,51
0,43
0,45
0,47
0,49
0,18
0,41
0,40
0,32
0,91
0,67
0,52
0,74
0,60
0,56
0,46
0,51
0,48
0,30
0,58
0,44
0,45
0,37
0,51
0,19
0,44
An Giang
Bc Giang
Bc Kn
Cao Bng
Nng
k Lk
H Ni
Hi Dng
Khnh Ha
Kon Tum
Lm ng
Lng Sn
Long An
Ph Th
Qung Nam
Sn La
TP H Ch Minh
Ty Ninh
Tha Thin Hu
Tr Vinh
Tuyn Quang
0,57
1,00
1,00
1,00
1,00
0,94
0,94
1,00
1,00
0,89
1,00
1,00
0,50
0,67
1,00
1,00
0,93
1,00
0,86
1,00
1,00
0,78
0,67
1,00
0,88
0,64
0,80
0,73
0,75
0,63
0,56
1,00
0,80
0,86
0,79
0,75
0,50
0,83
0,88
0,60
0,67
0,44
0,70
1,00
0,86
0,67
0,88
0,63
0,71
0,92
1,00
0,61
0,71
0,70
0,83
0,88
0,56
0,86
0,87
1,00
0,67
1,00
0,93
0,59
0,76
0,71
0,67
0,85
0,75
0,73
0,81
0,71
0,60
0,71
0,76
0,67
0,64
0,73
0,72
0,72
0,78
0,63
0,70
0,72
0,17
0,00
0,00
0,80
0,90
0,93
0,96
1,00
0,50
0,50
0,57
1,00
1,00
0,00
1,00
0,95
0,50
0,00
1,00
1,00
0,50
0,17
1,00
1,00
0,67
0,86
0,90
0,95
1,00
0,57
0,50
0,50
1,00
1,00
0,00
1,00
0,91
0,50
0,00
1,00
1,00
0,50
1.2
1.2.1
1.1
1.1.6
1.1.5
1.1.4
1.1.3
1.1.2
1.1.1
Tnh
Bang 14: Truc ni dung 1 - Kha nng tip cn
1.2.2
1.2.3
1.2.4
1.3.1
1.3.2
1.3.3
1.3
1_Tng hp
1.2.4. Thu tuc cp GCNQSD
T khi Lut hn nhn gia inh 2003 khng

cho phep cng nhn hn nhn thc t,
ng ky kt hn a la mt thu tuc giup
cng nhn va bao v quyn cua cac bn
trong hn nhn. ng thi, trong cac quan
h hn nhn khng chinh thc, quyn li
cua phu n va tre em thng bi anh hng
tiu cc. Tuy nhin, thng k t khao sat
cho thy vn co mt ty l t 13% ti 21%
nhng ngi a lp gia inh cac tinh Long
An, Kon Tum, An Giang, Ty Ninh cho bit ho
cha ng ky kt hn chinh thc. Kt qua
chi s thanh phn Thu tuc ng ky kt hn
(1.2.1) Bang 14 cho thy im s cua cac
tinh nu trn la nm trong khoang t 0,87
cho ti 0,79.
cp dich vu hanh chinh t phap cac ia

phng cn tip tuc c cai thin.
Cung lin quan ti dich vu hanh chinh t
phap, chi s thanh phn Kha nng ap
ng dich vu hanh chinh t phap n gian
(1.2.3) da trn tng hp s liu v ty l cac
yu cu v dich vu hanh chinh t phap a
khng c giai quyt, hoc cha giai quyt
xong. im trung binh 0,72 cua chi s thanh
phn nay cung khng phai la mt kt qua
kha quan khi anh gia hoat ng t phap
ia phng. Vi nhng dich vu cng c ban
nh a lit k, ty l gn 30% yu cu v cac
thu tuc hanh chinh t phap n gian con
ang tn ong, cha c giai quyt, thc
s gy quan ngai v hiu qua cua cng tac
hanh chinh t phap ia phng.
Chi s thanh phn Dich vu hanh chinh t

phap c ban (1.2.2) c tng hp da trn
phan anh cua cua ngi dn v cac vng
mc ho gp phai khi ng ky khai sinh,
ng ky kt hn va vn h tich. Cang
nhiu ngi c phong vn gp cac vn
nu trn, kt qua cua chi s thanh phn
nay cang thp.
Chi s thanh phn th t Thu tuc cp

GCNQSD (1.2.4) da trn tra li cua ngi
dn v cac trng hp xin GCNQSD
ang c c quan quan ly nha nc ia
phng xem xet. Tinh nao cang co it ngi
dn cho bit ang ch GCNQSD thi kt
qua cua tinh o chi s thanh phn nay
cang cao.
T nm 2001, B T php c pht ng

v y manh cng tac ng k khai sinh trn
ton quc. n nay, t l am bao ng ky
khai sinh cho ngi dn ca nc t trn
90% (ty l 95-98% cc tinh, thnh ph
ng bng v gn 85% cc tnh min
ni)55. Tuy nhin, s liu t khao sat cho
thy vn con nhiu ngi dn gp vng
mc v cac dich vu hanh chinh t phap c
ban nh ng ky khai sinh hay ng ky h
tich. im trung binh 0,63 cua chi s thanh
phn Dich vu hanh chinh t phap c ban
(1.2.2) cung la chi bao cho thy vic cung
Ly do chinh cho vic s dung thng tin v

tn ong trong vic giai quyt yu cu xin
cp GCNQSD cua ngi dn la mt chi s
thanh phn cua chi s Sn co v dich vu
phap ly c ban da vao mt thc t la co ti
45% ngi cha co GCNQSD cho bit la
ho ang lam thu tuc. y la ly do hang u,
giai thich vic ngi dn cha co GCNQSD.
Bn canh ly do nay, Hinh 17 cho bit thng
tin v cac ly do khac.
55 BTP 2012.
47
Hinh 17: Ly do cha co GCNQSD

Khc
10%
np h s nhng cha c gii quyt
45%
Mnh t ang khng iu kin xin giy

Khng chi tr ni chi ph thc t
Khng bit th tc
Khng thy cn thit
im trung binh cua chi s thanh phn Thu

tuc cp GCNQSD (1.2.4) la 0,53 cho thy
vic cp GCNQSD cn tip tuc c trin
khai cac ia phng. ang chu y la kt
qua chi s thanh phn nay mt s tinh rt
thp, cu th Tuyn Quang la 0,13, co nghia
la c mi h gia inh cha co GCNQSD
thi tam h a np n va ang i giai
quyt. Kt qua tng ng Bc Giang la
0,24 va Phu Tho la 0,35.
Xt tng th, kt qua chi s Sn c cac dch
v php l c bn, Lng Sn l tnh c im
s cao nht (0,86), cach kha xa so vi Ph Th
tinh c im s thp nht (0,34) chi s nay.
1.3. Kh nng chi tra

Mt phng din quan trong bao am kha
nng tip cn cng ly chinh la kha nng chi
tra cho cac dich vu va chi phi trong qua trinh
giai quyt tranh chp, khiu nai. V nguyn
tc, cc dch v cng phi c cung cp
mc chi ph hp ly, to iu kin cho moi
tng lp dn c, gm c ngi ngho, ngi
c thu nhp thp, c th tip cn c. Tin
tc bao chi a tin gn y v hin tng
ngi dn khng ti nhn GCNQSD vi
khng tra ni cac khoan phi va thu co lin
quan56 cung la mt minh chng thc t cho
56 Bao Lao ng 2013.
48
19%
12%
9%
7%
yu cu v kha nng chi tra c cp

chi s th ba cua truc ni dung Kha nng
tip cn. Ba chi s thanh phn c s dung
anh gia kha nng chi tra la:
1.3.1. Chi phi thc t xin GCNQSD
1.3.2. Kha nng chi tra cho giai quyt
tranh chp lao ng
1.3.3. Hiu qua chi phi trong giai quyt
tranh chp, khiu nai
tinh cho bit ho co chi tra c chi phi thc

t cho vic xin GCNQSD hay khng. im
trung binh cua chi s thanh phn nay la kha
cao (0,91). ang chu y la a Nng (0,76) va
Long An (0,75) la hai tinh ng cui bang.
iu nay khng inh thc t la chi phi xin
GCNQSD mi tinh/thanh ph la khac
nhau, va chi phi thc t xin GCNQSD
cac thanh ph, tinh ng bng thng cao
hn cac tinh min nui, it co iu kin ia ly
thun li cho phat trin kinh t. Tc pht
trin kinh t nhanh mt s ia phng
cung co th la ly do dn ti khung gia t, l
phi trc ba va chi phi thc t cao ti mc
ngi dn gp kho khn trong vic chi tra.
mc 0,74 . Trong khi o, cac thanh ph ln

H Ni c kt qua la 0,91, TP H Ch Minh la
0,83 (thp hn trung binh cua 21 tinh) va a
Nng la 0,79 ng th hai t di ln.
Chi s thanh phn Kha nng trang trai cho

giai quyt tranh chp lao ng (1.3.2) da
trn tra li cua nhng ngi co tranh chp
lao ng cho bit chi phi la mt rao can
khin ho quyt inh chp nhn thua thit
trong tranh chp vi chu lao ng. Vi im
trung binh cua chi s thanh phn nay la
0,89, co khoang cach tng i ln gia cac
tinh dn u la Cao Bng, Phu Tho va Long
An co cung s im la 0,99 vi k Lk
Tng hp ba ch s thnh phn nu trn,

Hinh 18 cho thy truc ni dung Kh nng
tip cn Hi Dng (0,85), Lng Sn (0,84)
v Tr Vinh (0,82) la cac tinh dn u. H
Ni va a Nng nm trong 1/3 cac tinh u
bang, trong khi TP H Ch Minh nhom 1/3
cac tinh cui bang. Ba tinh cui bang co kt
qua trong khoang 0,62 ti 0,66 la Ph Th,
An Giang va Ty Ninh, trong khi im trung
binh cua chi s nay la 0,75.
Chi s thanh phn Hiu qua chi ph trong

giai quyt tranh chp, khiu nai (1.3.3) da
vao anh gia cua ngi dn v hiu qua chi
phi thc t ho a bo ra trong qua trinh giai
quyt tranh chp t ai, kinh t va khiu
ni v nhim mi trng va chinh sach
xa hi. chi s thanh phn nay, Bc Giang
(0,35) va k Lc (0,47) ng cui bang, cho
thy khoang cach rt xa so vi tinh ng
u la Tuyn Quang (0,94).
Theo quy nh ca php lut, ngi dn

phi ng mt s loi ph bt buc khi xin
cp GCNQSD, bao gm: l ph trc b (ty
l phi 0,5% nhn vi gi tnh l ph (t/
hoc nha) do UBND tnh/thnh ph quy
nh) va l ph cp GCNQSD (ch thu i
vi t ti thnh th, khng qu 100.000
ng i vi t gn lin vi nh v
khng qu 25.000 ng i vi t khng
gn lin vi nh hay ti sn khc). Ngoi
ra, ngi dn c th phi np thm tin s
dng t nu din tch t hoc nh ca h
khng c cc giy t chng minh quyn s
hu hoc s dng theo quy nh ca Lut
t ai57.
Kt qua chi s thanh phn Chi phi thc t
xin GCNQSD (1.3.1) c tinh toan da
trn ty l s ngi c phong vn mt
57 QH 2003; CP 2009; CP 2011; BTC 2010; BTC 2011.
49
Hinh 18: Truc ni dung 1 - Kha nng tip cn

0.00
0.50
1.00
1.50
2.00
2.50
3.00
Hi Dng
Lng Sn
Tr Vinh
Sn La
H Ni
Nng
Long An
Qung Nam
Tha Thin Hu
Cao Bng
Lm ng
k Lk
Tuyn Quang
Bc Kn
Khnh Ha
TP H Ch Minh
Bc Giang
Kon Tum
Ty Ninh
An Giang
Ph Th
1.1 Tip cn thng tin php lut
Nh a phn tich Chng 3, tranh chp

lao ng la mt tranh chp ph bin nht
theo tng hp s liu t khao sat Chi s
Cng l v cac tranh chp xay ra trong nm

2011. Mc du y la loai tranh chp ph bin
nhng a s ngi lao ng a t bo khng
tim cach giai quyt va bao v quyn li cua
minh. Cac thng tin tng hp Hinh 19 cho
bit cac ly do chinh dn ti la chon khng
hanh ng va t bo quyn li cua ngi lao
ng khi co tranh chp trn thc t.
Hinh 19: Phng an giai quyt tranh chp lao ng trai nghim thc t
Khc
29%
Gi tr tranh chp nh nn b qua
26%
Tha thun ming nn khng chng l i

quyn li
13%
Ngi lao ng yu th so vi ch lao ng, chp

nhn thua thit
Khng c tin trang tri cho gii quyt tranh chp
26%
2%
Khng c thi gian theo ui khiu ni

1.2 Dch v php l
1.3 Kh nng chi tr
TRC NI DUNG 2: CNG BNG

am bao cng bng, binh ng va dn
chu la cac gia tri ph quat, cac muc tiu
hang u cua xa hi vn minh. Ni ham
cua cac nguyn tc am bao cho cng
bng va binh ng thng co pham vi
rng va a chiu. truc ni dung th hai
Cng bng cua Chi s Cng ly, vic bao
am cng bng c tp trung anh gia
theo ba phng din sau: bao am trn
thc t quyn c bao v va i x binh
ng trc phap lut; vai tro cua cac inh
ch nha nc trong vic am bao cng
bng; va kha nng ap ng kip thi cac
khiu nai hanh chinh cua ngi dn trn
thc t.
lao ng v vi th cua ngi lao ng trong

tng quan vi chu lao ng khi co tranh
chp. Cac y kin nay c tng hp t hai
chi tiu v tranh chp lao ng gm ca tranh
chp trn thc t va tinh hung gia inh.
2.1. Bao am binh ng trc phap lut

nh gi vic bo m bnh ng trc
php lut c o lng ca hai thc
o (i) binh ng v mt thu tuc va (ii) binh
ng thc cht, thng qua ba chi s thanh
phn sau:
3%
Khng bit ti u nh gii quyt
Hinh 20 cho bit cac la chon cua ngi lao

ng trong tinh hung gia inh cng nhn
bi n lng trong sau thang. 26% ngi a
tng gp tranh chp lao ng trn thc t
cho bit ho a chp nhp thu thit vi nghi
33%
la minh yu th hn chu lao ng; tinh

hung trai nghim, 15% ngi lao ng
chp nhn thua thit vi t nhn la ho yu
th hn chu lao ng, du chinh ho la nhng
ngi ang bi n ti sau thang lng.
Hinh 20: Phng an giai quyt tranh chp lao ng tinh hung gia inh
Khc
2.1.1. Binh ng trong giai quyt tranh

chp lao ng
2.1.2. Binh ng thc cht gia cac nhom
xa hi
Khng khiu ni ti c quan nh nc v khng

tin s c gii quyt
Ngi lao ng yu th so vi ch lao ng,
chp nhn thua thit
Khng c tin trang tri cho vic gii quyt
tranh chp
Khng c thi gian theo ui khiu ni
2.1.3. Khng co phn bit i x
Khng bit lm g i n lng
15%
6%
15%
12%
43%
40%
Chi s thanh phn Binh ng trong giai

quyt tranh chp lao ng (2.1.1) da trn
tng hp y kin cua ngi co tranh chp
50
51
52
0,73
0,68
0,91
0,73
0,54
0,78
0,46
0,80
0,90
0,86
0,64
0,69
0,84
0,45
0,78
Trung bnh
0,76
0,69
0,78
0,77
0,69
0,66
0,68
0,65
0,64
0,73
0,60
0,72
0,79
0,75
0,82
0,82
0,73
0,75
0,74
0,72
0,73
0,73
0,61
0,76
0,71
0,58
0,36
0,65
0,47
0,67
0,69
0,54
0,71
0,86
0,84
0,79
0,78
0,82
0,85
0,71
0,57
0,64
0,95
0,87
0,95
0,88
0,80
0,95
0,95
0,92
0,95
0,97
0,70
1,00
0,96
0,92
0,97
0,96
0,97
0,92
0,82
0,76
0,95
0,81
0,72
0,86
0,57
0,75
0,84
0,82
0,78
0,82
0,91
0,00
0,96
0,86
0,75
0,89
0,77
0,89
0,73
0,46
0,35
0,85
0,58
0,47
0,54
0,65
0,21
0,00
0,38
0,19
0,37
0,46
0,64
0,40
0,98
0,80
0,60
0,63
0,74
0,94
0,81
0,37
0,62
0,96
0,59
0,99
0,99
0,95
0,00
0,72
0,25
0,81
0,74
0,88
0,96
0,98
0,98
0,92
0,94
0,80
0,78
0,89
0,99
0,23
0,34
0,42
0,49
0,49
0,21
0,00
0,36
0,19
0,40
0,39
0,48
0,24
0,51
0,75
0,57
0,59
0,70
0,90
0,59
0,40
0,55
0,88
0,77
0,81
0,85
0,77
0,89
0,77
0,77
0,68
0,78
0,70
0,84
0,78
0,78
0,87
0,91
0,72
0,79
0,77
0,86
0,81
0,96
0,95
0,90
0,95
0,96
0,96
0,83
0,88
0,75
0,81
0,80
0,90
0,94
0,91
0,95
0,98
0,86
0,87
0,93
0,92
0,97
0,92
0,89
0,87
0,91
0,90
0,90
0,83
0,81
0,66
0,83
0,64
0,88
0,87
0,86
0,94
0,99
0,76
0,78
0,89
0,93
0,93
0,76
0,45
0,67
0,68
0,47
0,81
0,64
0,62
0,64
0,71
0,66
0,74
0,53
0,58
0,72
0,76
0,55
0,74
0,47
0,75
0,53
0,67
0,70
0,76
0,74
0,70
0,73
0,63
0,72
0,58
0,72
0,56
0,62
0,74
0,64
0,79
0,79
0,66
0,59
0,73
0,73
0,74
0,81
0,96
0,89
0,79
0,87
0,87
0,76
0,77
0,82
0,74
0,82
0,80
0,84
0,90
0,92
0,89
0,84
0,89
0,76
0,90
0,89
0,26
0,37
0,42
0,54
0,58
0,47
0,27
0,46
0,33
0,53
0,37
0,37
0,45
0,37
0,57
0,62
0,46
0,61
0,53
0,48
0,40
2_Tng hp
2.3
2.3.5
2.3.4
2.3.3
2.3.2
2.3.1
2.2
2.2.3
2.2.2
2.2.1
2.1
2.1.3
2.1.2
0,94
0,78
0,96
0,89
0,66
0,85
0,86
0,94
0,59
0,89
0,50
0,68
0,92
0,64
0,88
0,86
0,60
0,44
0,83
0,82
0,93
58 Tham khao Hp 3 Phn tich theo nhom xa hi va

thc o va din giai v Phng phap xy dng Chi s
Cng ly u Chng 4.
Chi s nay o lng cam nhn cua ngi

dn v vai tro quyt inh cua cac inh ch
nha nc trong giai quyt tranh chp, bao
v quyn li cho ngi dn, trong tng
quan vi cac phng thc khac (chinh
thng va phi chinh thng) ma ngi dn co
th s dung. Lam cho ngi dn ngay cang
tin tng vao vai tro cua cac inh ch cng
va s dung cac phng thc chinh thng
bao v quyn li va thit lp cng bng
lun la mt thach thc trong bi canh mt
xa hi duy tinh, it da vao lut l va cac
nguyn tc phap quyn cha thc s c
coi trong nh Vit Nam hin nay. anh
gia cua ngi dn v vai tro cua c quan
cng quyn trong vic giup , giai quyt
cac vng mc cua ngi dn la mt chi
bao quan trong v tinh chinh danh cua h
An Giang
Bc Giang
Bc Kn
Cao Bng
Nng
k Lk
H Ni
Hi Dng
Khnh Ha
Kon Tum
Lm ng
Lng Sn
Long An
Ph Th
Qung Nam
Sn La
TP H Ch Minh
Ty Ninh
Tha Thin Hu
Tr Vinh
Tuyn Quang
Chi s thanh phn Khng co phn bit

i x (2.1.3) tng hp y kin theo quan
2.2. Vai tro cua cac inh ch nha nc

trong bao am cng bng
2.1.1
Chi s thanh phn Binh ng thc cht

gia cac nhom xa hi (2.1.2) la tng hp cac
chi tiu o lng hin trang bt binh ng
theo phan anh cua cac nhom phu n, ngi
ngheo, ngi co hoc vn thp va khng co
vi th xa hi c ghi nhn khao sat Chi s
Cng ly. Co 52 chi tiu, c xem la co bng
chng ca v ni dung va y nghia thng k
cao mi c chon loc va s dung phn
tich theo nhom xa hi58. Kt qua phn tich
nhom cua nhom phu n (0,30), nhom hoc
vn thp (0,51), nhom ngheo (0,29) va nhom
khng co vi th xa hi (0,70) c tng hp
lai va cho im trung binh cua chi s thanh
phn Binh ng thc cht gia cac nhom
xa hi la 0,45. y la mt trong s rt it chi
s thanh phn co kt qua di mc trung vi
0,5. ang chu y, Ha Ni (0,27) cung vi An
Giang (0,26) la hai tinh ng cui bang chi
s thanh phn nay. Sn La (0,62) va Ty Ninh
(0,61) ng nhom dn u.
Tng hp kt qu chi s Bao am binh

ng trc phap lut (2.1) cho thy Quang
Nam va Sn La (0,79) nhom dn u,
trong khi co im thp nht la Lm ng
(0,56). ang chu y la ca Ha Ni (0,63) va Tp
H Chi Minh (0,66) u co kt qua di
mc trung binh (0,69).
Tnh
Theo kt qua chi s thanh phn Binh

ng trong giai quyt tranh chp lao ng
(2.1.1), Ty Ninh (0,44) va Lm ng (0,50)
nhom thp nht; An Giang va Hai Dng
nhom dn u co cung kt qua la 0,94.
im trung binh cua chi s thanh phn nay
la 0,78 (xem chi tit Bang 15).
sat cua ngi dn v phn bit i x cua

can b nha nc vi mt s nhom dn c
ia phng, xut phat t s khac bit v
gii tinh, dn tc, tn giao, ngn ng, xu
hng tinh duc, tinh trang th cht (ngi
khuyt tt, ngi sng chung vi HIV/AIDS),
nng lc tai chinh, hay tinh trang nhp c.
Theo s liu tng hp v phn bit i x
Chng 3, nhom thng gp phn bit
i x va ky thi la ngi ng tinh (0,68) va
ngi ang sng chung vi HIV/AIDS (0,69).
Kt qua trung binh cua chi s thanh phn
nay la 0,84 (xem chi tit Bang 15). Khng
co s khac bit ln gia cac tinh chi s
thanh phn nay, cu th co im cao nht
0,96 la Bc Giang, trong khi im thp nht
0,74 la Kon Tum.
Bang 15: Truc ni dung 2 - Cng bng
Ro rang la nhng ngi lao ng ca hai

tinh hung nu trn u khng cam thy
c phap lut bao v khi co tranh chp,
mc du theo qui inh phap lut lao ng
hin hanh, ngi lao ng co th yu cu
nhiu c quan, t chc h tr giai quyt
tranh chp lao ng. Cu th nh: Hi ng
ho gii lao ng c s, Hi ng trong tai
lao ng tinh, hoc ho gii vin lao ng
ca Phng Lao ng, Thng binh v X hi
cp huyn v cui cung la to n.
53
thng cng quyn va giup chi ra phng

hng hanh ng cai thin tinh hinh
cac ia phng. Theo trit ly o, cac chi s
thanh phn gm co:
2.2.1. Vai tro quyt inh cua cac inh ch
nha nc trong giai quyt tranh chp lao
ng
nha nc trong giai quyt tranh chp t
ai
nha nc trong giai quyt khiu nai
nhim
D liu xy dng cac chi s thanh phn
nu trn la tng hp t y kin cua ngi
dn anh gia cao vai tro quyt inh cua
cac c quan nha nc, hay noi cach khac
la phng thc co kha nng thanh cng
nht, trong giai quyt tranh chp lao ng,
tranh chp t ai va khiu nai v nhim,
bi thng thit hai t nhim mi trng
theo yu cu cua ngi dn. im trung
binh cua ba chi s thanh phn nu trn
(2.2.1, 2.2.2 va 2.2.3) ln lt la 0,64, tip
theo la 0,86 va 0,90.
Kt qua tng hp cua chi s Vai tro cua cac
inh ch nha nc trong am bao cng
bng (2.2) la 0,80. Khng co s khac bit ln
gia cac tinh chi s nay, theo o, Sn La co
s im cao nht la 0,91, Khanh Hoa va Lm
ng co kt qua thp nht la 0,68 va 0,70.
2.3. Giai quyt kip thi cac khiu nai

hanh chinh
Vic ap ng kip thi cac khiu nai cua
ngi dn cung chinh la phng thc bao
am cng bng cho ngi dn ang co y
kin khac vi cac quyt inh hay hanh vi
hanh chinh cua can b, c quan nha nc.
anh gia vic cac c quan nha nc co giai
quyt kip thi cac khiu nai hanh chinh cua
54
ngi dn hay khng c tng hp da

trn nm chi s thanh phn sau y:
2.3.1. Thi gian x ly khiu nai hanh
chinh lin quan ti t ai
2.3.2. Thi gian x ly khiu nai v iu
kin kinh doanh, quan ly thi trng
2.3.3. Thi gian x ly cac yu cu thu tuc
v t ai
2.3.4. Thi gian x ly khiu nai mi trng
2.3.5. Khiu nai tn ong v bi thng
nhim mi trng
Chi s Cng ly phong vn ngi dn a co
khiu nai trn thc t v thi gian thu ly vic
khiu nai va kt qua giai quyt khiu nai
tinh t khi co khiu nai ti thi im phong
vn. Da vao cac d liu nay, nhom nghin
cu xac inh c chinh xac khoang thi
gian ngi dn a theo ui cac khiu nai
hanh chinh vi cac c quan nha nc co lin
quan, cu th t thu tuc khiu nai c quan
thu v mc thu phai np, ti khiu nai v
chinh sach i vi ngi co cng S lao
ng thng binh xa hi, hay la yu cu giai
quyt trit tinh trang xa thai gy nhim
cua cac doanh nghip san xut, ch bin t
trong khu vc dn sinh.
Trinh bay Muc 3.5 cua Bao cao a cho
thy thi gian c quan nha nc thu ly, giai
quyt khiu nai hanh chinh cua ngi dn
trn thc t thng keo dai hn thi han
theo qui inh phap lut. Thi gian trung
binh cho giai quyt khiu nai hanh chinh
co th keo dai t 16 thang ti 27 thang tuy
theo loai vn .
im trung binh tng ng cua cac chi s
thanh phn v thi gian x cac khiu nai
hanh chinh la 0,46 vi thi gian x ly khiu
nai v quyt inh hanh chinh lin quan
ti t ai (chi s thanh phn 2.3.1); 0,78
v khiu nai lin quan ti iu kin kinh
doanh, quan ly thi trng (2.3.2); 0,54 vi

cac yu cu thu tuc v t ai (2.3.3); va 0,73
vi khiu nai v mi trng (2.3.4) (xem chi
tit Bang 15). Ro rang la vic giai quyt cac
vn lin quan ti t ai thng keo dai
va mt nhiu thi gian, th hin kt qua
cac chi s thanh phn 2.3.1 va 2.3.3.
im trung binh cua chi s Giai quyt kip
thi cac khiu nai hanh chinh (2.3) la 0,68.
chi s nay, khong cch gia cc a
phng l tng i ro rt. Long An dn
u co im la 0,86 khc bit hn vi k
Lk mc 0,36. ang chu y la trong khi TP
H Ch Minh (0,82) nhom cac tinh dn
u, thi H Ni (0,65) va a Nng (0,58) u

co kt qua di mc trung binh va nm
trong nhom 1/3 cac tinh cui bang cua chi
s thanh phn nay.
Tng hp ba ch s thnh phn, im trung
binh ca trc ni dung Cng bng la 0,73.
Sn La, Long An va Quang Nam l cac tnh
trong nhom dn u. Lm ng, Khanh
Hoa, Hai Dng va k Lk la bn tinh
nhom cui bang vi kt qua trai t 0,60 ti
0,66. Cung vi bn tinh trn, Ha Ni (0,68)
va a Nng (0,69) trong s 1/3 tinh thuc
nhom cui bang xp hang truc ni dung
Cng bng (xem chi tit Hinh 21).
Hinh 21: Truc ni dung 2 - Cng bng

.50
1.00
1.50
2.00
2.50
3.00
Sn La
Qung Nam
Long An
Bc Kn
Cao Bng
An Giang
Ph Th
Ty Ninh
Tha Thin Hu
TP H Ch Minh
Kon Tum
Tuyn Quang
Lng Sn
Tr Vinh
Bc Giang
Nng
H Ni
k Lk
Hi Dng
Khnh Ha
Lm ng
2.1 Bo m bnh ng
2.2 Vai tr ca nh ch nh nc
2.3 Gii quyt khiu ni hnh chnh
TRUC NI DUNG 3: LIM CHNH

Trc ni dung th ba anh gia v lim chnh
cua cac inh ch nha nc, th hin qua ba
chi s: kim soat tham nhung; phong cach
thai chuyn nghip; va c ch giam sat

trong linh vc t phap.
55
59 NHTG va TTCP 2012b.

60 VCCI USAID 2013.
56
Kt qu cua hai chi s thanh phn nu

trn cho thy s khc bit v mc tham
nhung trong giai quyt tranh chp dn
s v giai quyt khiu nai hnh chnh. Cu
th, im trung bnh cho nh gi v tham
0,83
0,77
0,85
0 78
0,78
0,84
0,71
0,78
0,80
0,76
0,80
0,78
0,87
0,85
0,74
0 85
0,85
0,84
0,75
0,76
0,82
0,84
0,79
0,80
0,82
0,79
0,88
0 71
0,71
0,78
0,75
0,79
0,78
0,72
0,62
0,74
0,82
0,78
0,78
0 83
0,83
0,80
0,73
0,68
0,83
0,84
0,85
0,78
0,79
0,76
0,85
0 67
0,67
0,73
0,69
0,73
0,74
0,72
0,54
0,67
0,84
0,71
0,73
0 81
0,81
0,75
0,71
0,60
0,79
0,80
0,86
0,74
0,85
0,82
0,92
0 74
0,74
0,82
0,81
0,86
0,82
0,72
0,70
0,81
0,81
0,84
0,84
0 84
0,84
0,85
0,75
0,76
0,88
0,88
0,85
0,82
0,71
0,64
0,80
0 68
0,68
0,84
0,61
0,69
0,73
0,73
0,84
0,77
0,81
0,89
0,55
0 80
0,80
0,79
0,67
0,64
0,72
0,70
0,61
0,73
0,56
0,56
0,72
0 74
0,74
0,64
0,48
0,61
0,44
0,73
0,69
0,82
0,79
0,83
0,56
0 89
0,89
0,67
0,61
0,89
0,63
0,85
0,67
0,68
1,00
0,75
0,71
0 50
0,50
0,86
0,57
0,70
0,89
0,67
1,00
0,71
0,71
0,75
0,40
1 00
1,00
0,71
0,58
0,67
0,43
0,83
0,50
0,71
0,40
0,57
0,86
0 82
0,82
1,00
0,29
0,63
0,71
0,86
0,79
0,71
0,80
1,00
0,50
0 67
0,67
0,88
0,70
0,43
0,92
0,67
0,63
0,71
0,82
0,75
0,86
0 50
0,50
0,71
0,86
0,75
0,89
0,67
1,00
0,86
0,86
0,88
0,80
0 89
0,89
0,71
0,58
0,67
0,71
0,83
0,50
0,77
0,80
0,57
0,86
0 82
0,82
1,00
0,86
0,78
0,71
0,71
0,74
0,76
0,90
1,00
0,50
0 56
0,56
1,00
0,85
0,57
0,92
0,33
0,75
0,76
0,94
0,88
0,88
0 96
0,96
0,91
0,77
0,84
0,91
0,83
0,94
0,82
0,97
0,88
0,87
0 92
0,92
0,93
0,87
0,94
0,91
0,98
0,89
0,9
0,93
0,82
0,93
0 92
0,92
0,84
0,76
0,78
0,85
0,88
0,93
0,74
1,00
0,75
0,81
0 87
0,87
0,87
0,83
0,96
0,94
0,95
0,82
0,87
3_Tng hp
3.3
3.3.2
3.3.1
3.2
3.2.5
3.2.4
3.2.3
3.2.2
3.2.1
3.1
0,96
0,95
0,85
1 00
1,00
1,00
0,79
0,91
0,97
0,79
0,95
0,89
0,94
1,00
0,93
1 00
1,00
1,00
0,91
0,97
0,89
1,00
0,97
0,94
Kt qua chi s thanh phn a hi l trong

giai quyt tranh chp chp dn s (3.1.1)
la tng hp t bn chi tiu v trai nghim
An Giang
Bc Giang
Bc Kn
Cao Bng
Nng
k Lk
H Ni
Hi Dng
Khnh Ho
Kon Tum
Lm ng
Lng Sn
Long An
Ph Th
Qung Nam
Sn La
TP H Ch Minh
Ty Ninh
Tha Thin Hu
Tr Vinh
Tuyn Quang
Trung bnh
3.1.2. a hi l trong giai quyt khiu

nai hanh chinh
3.1.2
3.1.1. a hi l trong giai quyt tranh

chp dn s
Tng t, chi s thanh phn a hi

l trong giai quyt khiu nai hanh chinh
(3.1.2) la tng hp ba chi tiu v trai nghim
thc t cua ngi dn trong qua trinh giai
quyt khiu nai v quyt inh, hanh vi hanh
chinh cua can b, c quan quan ly nha nc
v kinh t, khiu nai v nhim mi trng
va khiu nai v chinh sach xa hi. Cac
khiu nai nay a phn thuc thm quyn
giai quyt cua cac c quan hanh chinh ia
phng.
3.1.1
Chi s Cng ly, chi s v kim soat tham

nhung trong linh vc t phap c tng
hp da trn trai nghim thc t cua ngi
dn v vic a hi l trong qua trinh giai
quyt tranh chp dn s va khiu nai hnh
chnh. Kim soat tham nhung c o
lng bi hai chi s thanh phn la:
Theo phn tich v cac loai tranh chp va v

cach thc giai quyt tranh chp cua ngi
dn a trinh bay Chng 3, co th noi, chi
s thanh phn a hi l trong giai quyt
tranh chp chp dn s (3.1.1) cho bit
phan anh cua ngi dn v tinh trang a
hi l tai cac c quan hanh chinh nha nc
cac cp, vi theo kt qua khao sat ty l ngi
dn tim n toa an yu cu giai quyt
tranh chp dn s la rt nho, chi chim 3,3%
tng s tranh chp cac loai (xem Muc 3.3
cua Bao cao). Theo thang im t 1 n 0,
nu kt qua cua mt tinh chi s thanh
phn nay gn tim cn 1, co nghia la co it
phan anh cua ngi dn v tham nhung
trong giai quyt tranh chp dn s. Nu kt
qua gn 0, co nghia tinh trang tham nhung
theo phan anh cua ngi dn la rt ph
bin.
Tnh
Tham nhng, mc ph bin va tinh

nghim trong cua vn nan nay, a c
nhn din va phn tich nhiu nghin cu.
Bao cao t khao sat xa hi hoc v phong
chng tham nhung do Thanh tra Chinh phu
va Ngn hang Th gii cng b nm 2011
a cung cp thng tin v tinh trang tham
nhung 22 nganh in hinh cua i sng
kinh t xa hi, t thu, tai chinh, ti kim
sat, toa an va thi hanh an59. Tham nhng
trong hoat ng t php la kh ph bin
theo kt qua cac nghin cu a cng b.
Theo kt qua khao sat ca Thanh tra Chinh
phu va Ngn hng Th gii, gn 40% ngi
dn, doanh nghip v cn b cng chc
nh gi mc v tham nhng trong
ngnh to n v vin kim st la ph bin.
iu tra v Ch s nng lc cnh tranh cp
tnh (PCI) nm 2012 m Phng Thng mi
v Cng nghip Vit Nam (VCCI) a cng b
cho bit hn 17% doanh nghip cho bit ho
a khng s dng to nma s dung cac
phng cach khac--v tnh trng chy n,
tham nhng tai to n qu cao60.
thc t cua ngi dn v vic a hi l khi

giai quyt tranh chp lao ng, kinh doanh,
t ai va cac tranh chp dn s khac. ng
thi, y kin cua ngi dn v kha nng
chinh quyn ia phng hu thun cho
chu u t trong mt d an xy dng khu
thi a ra phng an n bu bt hp
ly (tinh hung gia inh tai Hp 5) la chi tiu
th nm cua chi s thanh phn nay.
Bang 16: Cac chi s cua truc ni dung 3 - Lim chinh
3.1. Kim soat tham nhung trong linh

vc t phap
57
nhng trong giai quyt tranh chp dn s l

0,94, trong khi o im trung binh anh
gia v tham nhng trong giai quyt khiu
nai hanh chinh la 0,87.
Kt qua cua chi s Kim soat tham nhung
trong linh vc t phap (3.1) cho thy Tr
Vinh ng u vi im s 0,98. k Lk
va Lm ng ng cui bang vi s im
tng ng la 0,77 va 0,82. Trong khi im
trung bnh cua chi s nay l 0,90 thi H Ni
(0,84) v TP H Ch Minh (0,87) u nm
trong nhm di trung binh. a Nng, Hai
Dng va Tha Thin Hu cung mc 0,91,
chi nhinh hn i chut so vi mc trung
binh.
nh gi theo vng min th cc tnh pha
Nam, thuc khu vc ng bng sng Cu
Long v ng Nam B c im bnh qun l
0,92 im, cao hn bnh qun c nc trong
khi cc tnh min Trung v Ty Nguyn l
0,86 im, thp hn bnh qun c nc.
3.2. Phong cach, thai chuyn nghip

Ch s ny c hnh thnh da trn s nh
gi ca ngi dn v tnh chuyn nghip v
trch nhim ca cc can b, cng chc khi
gii quyt tranh chp vi nm chi s thanh
phn sau:
3.2.1. nh gi v mc chuyn nghip
ca can b trong gii quyt tranh chp
dn s.
3.2.2. nh gi v mc chuyn nghip
ca can b trong gii quyt khiu nai
hnh chnh.
3.2.3. nh gi v trch nhim ca can b
trong gii quyt tranh chp dn s.
3.2.4. nh gi v trch nhim ca can
b trong gii quyt cc tranh chp hnh
chnh.
58
3.2.5. nh gi v phong cach thai ca

cnh st giao thng khi x l vi phm.
Php lut v cn b, cng chc v vin chc
co qui inh v cc quy tc v ng x v o
c ngh nghip ma nhng ngi lm vic
trong b my nh nc cac cp phai tun
thu61. ng thi, nhng cn b, cng chc
v vin chc l ng vin cn phi tun th
cc quy tc, o c dnh cho ng vin
cng nh phi tun th cc chun mc o
c ca mt s ngnh, ngh nghip c tnh
c th, nh cng an, thm phn, kim st
vin.
Hai chi s thanh phn u tin v tinh
chuyn nghip cua can b nha nc trong
giai quyt cac yu cu cua ngi dn (3.2.1
va 3.2.2) cho thy kt qua tich cc hn so vi
kt qua hai chi s thanh phn v trach nhim
cua can b nha nc trong qua trinh thu ly
va giai quyt cac tranh chp dn s va khiu
nai hanh chinh (3.2.3 va 3.2.4). Cu th im
trung binh cua hai chi s thanh phn v tinh
chuyn nghip la 0,76 va 0,77; trong khi o
im trung binh cua hai chi s thanh phn
v tinh trach nhim la thp hn, mc 0,71
va 0,71 (xem chi tit ti Bang 16).
Ngi dn Long An va a Nng nh gi
cao nht v phong cach va thai , cung
nh trach nhim cua can b nha nc ia
phng trong cng tac giai quyt tranh chp
dn s, vi s im cac chi s thanh phn
3.2.1 va 3.2.3 u l 1,0. Ngi dn Tra Vinh
rt khng hai long vi tinh chuyn nghip
va trach nhim cua can b ia phng, th
hin im s 0,33 ng cui bang va cach
kha xa trung binh cua ca nc la 0,76 chi
s thanh phn 3.2.1. Trong khi o, ngi dn
k Lk rt khng hai long v trach nhim
cua can b ia phng trong giai quyt
tranh chp dn s, th hin kt qua cui
bang la 0,29, rt xa so vi im trung bnh
0,71 cua ch s thanh phn 3.2.3.
61 QH 2008; QH 2010; B Ni vu 2007.
Kon Tum, mt a phng trong khu vc

Ty Nguyn l a phng c ngi dn
nh gi cao v phong cach thai v
trch nhim cua can b nha nc trong gii
quyt cc tranh chp hnh chnh vi mc
im 1,0 ca hai chi s thanh phn v tinh
chuyn nghip va trach nhim cua can b
ia phng trong giai quyt khiu nai hanh
chinh (3.2.2 va 3.2.4). Bi nh gi thp ca
hai chi s thanh phn nay l hai tnh min
ni pha Bc, Cao Bng v Tuyn Quang.
So sanh kt qua cac chi s thanh phn v
giai quyt tranh chp dn s va khiu nai
hanh chinh, tng tinh, thanh ph co th
thy nhiu thng tin ang ch . Vi du: H
Ni v TP H Ch Minh c nh gi kh
tt v tnh chuyn nghip trong gii quyt
cc tranh chp dn s, u cao hn im
trung bnh c nc nhng li b nh gi
thp v tnh chuyn nghip trong gii quyt
khiu nai hnh chnh; anh gia v tnh
chuyn nghip trong gii quyt tranh chp
dn s TP H Chi Minh (0,85) cao hn
trung bnh c nc (0,76) nhng nh gi
v tnh chuyn nghip trong gii quyt cc
tranh chp hnh chnh (0,58) lai thp hn
nhiu so vi mc trung bnh c nc (0,77).
Chi s thanh phn th nm nh gi v
phong cach thai ca cnh st giao thng
khi x l vi phm (3.2.5). Ba chi tiu c
s dung chi s thanh phn nay ghi nhn
phong cach, thai ung mc cua ngi
x ly vi pham, cu th la: (i) can b cho bit
danh tinh, n vi cng tac; (ii) co ghi bin
ban x phat; va (iii) co giai thich ro rang ly
do va mc x phat.
Cn chu y la cac d liu ngi dn phan
anh v cac hanh vi tiu cc cua canh sat
giao thng nh quat mng, nat n ngi
vi pham hay nhn tin khng ghi hoa n,
bin ban (nh a tng hp Hinh 15)
khng c s dung chi s thanh phn
nay. Tuy nhin, kt qua cua chi s thanh
phn 3.2.5 vn la thp nht trong tng
quan so sanh gia nm chi s thanh phn

cua chi s Phong cach va thai chuyn
nghip (3.2) a nu trn. Kt qua Bang 16,
ct th sau t phai sang, cho thy ngi dn
Qung Nam v Ty Ninh nh gi cao v
tnh chuyn nghip ca cnh st giao thng
ia phng vi s im l 0,89. Ngc li,
phong cach va thai cua cnh st giao
thng b nh thp Hi Dng vi im
s l 0,44.
Kt qua chi s Phong cach va thai
chuyn nghip theo nh gi ca ngi
dn (xem Bang 16 ct th 5 t phai sang)
cho thy khng co sai khac ln gia cac
tinh. Cac tnh pha Bc co kt qua thp nht
(0,7) so vi cc tnh min Trung (0,76) v cc
tnh min Nam (0,72).
3.3. C ch gim st hoat ng t phap

cac inh ch nha nc vn hanh hiu
qu v cng bng khng th thiu c
mt h thng gim st tt. Chi s Cng ly
nh gi c ch gim st thng qua hot
ng ca cc c quan dn c, hai cp
quan trng nht bao gm hi ng nhn
dn (HND) cp c s (cp x/phng) v
HND cp tnh. Do vic thi im bo HND
cp huyn mt s tinh, nhom nghin cu
khng chon anh gia hoat ng cua HND
cp huyn am bao s nht quan cua d
liu. Hai chi s thanh phn c s dng la:
3.3.1. Vai tro giam sat cua Hi ng nhn
dn x/phng.
3.3.2. Vai tro giam sat cua Hi ng nhn
dn cp tnh/thanh ph.
Vai tr v hot ng gim st ca HND
a phng c quy nh c th ti Lut
t chc Hi ng nhn dn v U ban nhn
dn. Thng trc HND cc cp c trch
nhim gim st vic thi hnh php lut v
khiu ni, t co ti a phng62.
62 QH 2003b: iu 69.
59
Bc Kn c nh gi cao nht vic c

quan dn c gim st gii quyt khiu ni
ca dn vi im s l 0,88. chiu ngc
li, Kon Tum c nh gi thp nht vi
im s l 0,62. Nhin chung, hoat ng
gim st ca HND cp x c nh gi
tt hn cua HND cp tnh, vi mc im
trung bnh c nc tng ng l 0,82 va
0,74.
So sanh vi tng hp y kin ngi dn

toan b 21 tinh, Hinh 22 cho thy kt qua
tng t. Cu th la hn 65% ngi dn c
hi cho rng HND cp x c tin hnh
gim st vic gii quyt khiu ni ca dn so
vi t l hn 44% tra li v vai tro cua HND
cp tnh. T l ngi dn khng bit thng
tin v vic gim st ca HND cp tnh cng
gp i so vi HND cp x.
Hinh 22: Giam sat cua HND v giai quyt khiu nai
ng
ng mt phn
Khng ng
Khng bit
1017
20%
7%
41%
8%
8%
7%
Hinh 23: Truc ni dung 3 Lim chinh

-
1.00
Hi ng nhn dn x/phng Hi ng nhn dn cp tnh c

c gim st gii quyt khiu ni gim st gii quyt khiu ni
ca dn
ca dn
3.1 Kim sot tham nhng
2.50
3.00
dn u; trong khi TP H Ch Minh v H

Ni nm trong nhom 1/3 cac tinh ng cui
bang. k Lk va Phu Tho la cac tinh xp
hng sau cng.
3.2 Chuyn nghip
3.3 C ch gim st
TRUC NI DUNG 4: TIN CY VA HIU QUA

Truc ni dung th t nh gi v tnh tin cy
v hiu qu, hai phm cht quan trng ca
bt k h thng t php no. Trong bi cnh
Vit Nam hin nay, cac phm cht nay c
o lng thng qua ba ch s: ro rang v th
tc, tin tng vo cc nh ch nh nc v
hiu qu gii quyt tranh chp.
4.1. Ro rang v th tc
Mt trong nhng kha cnh quan trng
nht ca mt h thng t php ng tin cy
l cc th tc hnh chnh phi n gin, r
rng v d hiu i vi ngi dn. Kha cnh
ny c nh gi bi ch s ro rang v thu
tuc .
2.00
Lng Sn
Bc Kn
Qung Nam
Long An
Sn La
Nng
Tr Vinh
An Giang
Tha Thin Hu
Hi Dng
Kon Tum
Tuyn Quang
Cao Bng
Lm ng
H Ni
Bc Giang
Khnh Ha
Ty Ninh
TP H Ch Minh
Ph Th
44%
60
1.50
k Lk
65%
Hinh 23 cho thy kt qu tng hp ba chi

s nu trn cua truc ni dung Lim chinh.
Lng Sn va Bn Kan la cac tinh dn u,
tip theo l Qung Nam v Long An.
Nng ng th sau trong nhom 1/3 cac tinh
0.50
Chi s nay c hinh thanh da trn ba chi

s thanh phn c tng hp t kt qua
khao sat gm:
4.1.1. Y kin cua ngi dn v th tc xin
cp giy chng nhn quyn s dng t.
4.1.2. R rng v thu tuc giai quyt tranh
chp dn s.
4.1.3. R rng v thu tuc giai quyt khiu
nai hanh chinh.
V thu tuc xin GCNQSD, nhom khao sat
phng vn ngi dn v l do ho khng
co GCNQSD cho mnh t hoc nha ma
ho ang sinh sng. Tra li cua nhng ngi
tham gia khao sat c tng hp theo cac
phng an sau y (cho php c nhiu la
61
chn): (1) vic co GCNQSD l khng cn

thit, (2) khng bit lm th no xin cp
GCNQSD, (3) khng c kh nng chi tr
chi ph thc t, (4) mnh t khng p ng
yu cu php l xin cp GCNQSD, (5)
np h s nhng cha c gii quyt.
S ngi la chn (2) Khng bit lm th
no xin cp s cho chng ta bit mc
phc tp ca th tc cp GCNQSD gy tr
ngi nh th no cho ngi np n xin.
Mt tnh s nhn c s im thp nht
l 0 nu tt c ngi khng c GCNQSD
u chn cu tr li ny. Ngc li, mt tnh
c s im ti a l 1 nu khng c ai chn
phng n (2). Nhn chung, cc tnh thc
hin kh tt ch s thanh phn ny. Bc
Giang, Bc Kn v Tuyn Quang c s im
hon ho l 1,00. C 8 tnh c im s di
mc trung binh, trong s o Ty Ninh, k
Lk, Qung Nam l cc tnh ng cui bng.
im trung bnh ca c nc l 0,90. Xem
chi tit kt qua tng chi s thanh thn tng
hp Bang 17.
Ch s thanh phn Ro rang v thu tuc giai
quyt tranh chp dn s (4.1.2) o lng
tnh ro rang v th tc gii quyt tranh chp
dn s, c th l tranh chp trong cac linh
vc lao ng, kinh doanh, t ai v cac
tranh chp dn s khc nh tha k, ly hn.
Nhng ngi a tng co tranh chp cho
bit tip cn bn th ba gii quyt
tranh chp cac linh vc nu trn c
yu cu nh gi xem thu tuc h tr va giai
quyt cua cac c quan, t chc ma ho a
tip cn c r rng v minh bch hay khng.
C s phn cc ln v kt qua ca cc tnh
trong ch s thanh phn ny: trong khi
Nng v Long An c s im 1,00, th c bn
tnh li c im s l 0,50 v thp hn. Cu
th, Ph Th, Lng Sn, k Lk, v Tr Vinh
vi Tr Vinh c im s ch bng mt phn
ba tnh dn u. im trung bnh c nc l
0,72, thp hn ng k so vi ch s thanh
phn trc.
62
Ch s thanh phn Ro rang v thu tuc khiu

nai hanh chinh (4.1.3) s dng phng
php tip cn tng t i vi khiu ni
hnh chnh, c th l cac khiu nai ngi
dn gi ti c quan quan ly nha nc v
iu kin kinh doanh, quan ly thi trng, v
nhim va bi thng thit hai do nhim
mi trng v cc khiu nai lin quan n
chinh sach an sinh x hi. Nhng ngi a
tng khiu nai va co tip cn bn th ba
yu cu gii quyt khiu nai c yu cu
nh gi xem qui trinh thu tuc co ro rang va
minh bch hay khng. im s trung bnh
chi s thanh phn nay la 0,82, cao hn mt
cht so vi im s trong ch s thanh phn
Ro rang v thu tuc giai quyt tranh chp
dn s. C sau tnh dn u la Cao Bng,
Tuyn Quang, Ty Ninh, Kon Tum, Bc Giang
v Tr Vinh. Xp cui thang im l cc tnh
Lm ng v k Lk, u c kt qua la
0,57.
Hai ch s thanh phn v thu tuc giai quyt
tranh chp dn s (4.1.2) va khiu nai hanh
chinh (4.1.3) dng nh khng c mt mi
tng quan cao. V d: trong sau tnh t
im ti a, Cao Bng th hin tt ca hai
chi s thanh phn 4.1.2 va 4.1.3, nhng Tr
Vinh (trong nhom dn u ch s thanh
phn 4.1.3) c im s l 0,33 va la mc
thp nht trong s cac tinh khao sat ch s
thanh phn 4.1.2.
Kt qua ca 21 tnh trong ch s u tin
cua truc ni dung Tin cy va hiu qua th
hin Bang 17, ct 5 t trai sang. C th
thy s khc bit r rt: Cao Bng, Nng
v Tuyn Quang t 0,9 im trn 1,0, trong
khi k Lk ch t 0,6 im. Kt qua trung
bnh ca ch s ny l 0,83 trng vi mc
im ca Tha Thin Hu, Sn La v H Ni.
4.2. Tin tng vo cc nh ch nh nc

S tin tng vo cac inh ch nha nc l
rt quan trng bi v n th hin anh gia
cua ngi dn v tnh hp ly ca h thng.

Mt khc, s tin tng v nim tin ca ngi
dn nh hng rt nhiu n thi sn
sng hp tc ca h vi cc c quan chc
nng v gim kh nng ngi dn s tm ti
cc knh khng chnh thc hoc bo lc
gii quyt tranh chp.
Ch s ny c bn ch s thanh phn:
4.2.1. Y kin ngi dn v qui inh muc
ich s dung t.
4.2.2. Y kin ngi dn v qui hoach/k
hoach s dung t ai cua ia phng.
4.2.3. Y kin cua ngi dn v GCNQSD.
4.2.4. Y kin ngi lao ng v vai tro cua
c quan nha nc trong tranh chp lao
ng.
Ba ch s thanh phn u tin th hin nh
gi ca ngi dn v chinh sach quan t
ai hin hanh, va anh hng cua chinh sach
ti i sng, c hi u t trn t m
rng san xut, kinh doanh cua ngi dn.
Ch s thanh phn Y kin ngi dn v muc
ich s dung t (4.2.1) c tinh toan da
trn ty l % s ngi c phong vn bay to
lo lng v nhng hn ch trong chuyn i
mc ch s dng t. Kt qu cho thy hn
ch trong chuyn i mc ch s dng t
khng phi l quan ngi cua a s ngi
dn. Mi hai tnh co s im ti a l 1,0.
Cao Bng, Kon Tum v k Lk ng cui
xp hng vi s im khong 0,80 v 0,84.
im trung bnh cac tinh khao sat l 0,95.
Ch s thanh phn Y kin ngi dn v qui
hoach/k hoach s dung t ai cua ia
phng (4.2.2) xem xet kha nng s thiu
minh bch trong quy hoch s dng t co
th gy mt lng tin cua ngi dn. Kt qu
cua chi s thanh phn ny khng my tch
cc. im trung bnh c nc 0,86. Su tnh,
c th l Bc Giang, Lng Sn, Sn La, Tuyn
Quang, Ph Th va Cao Bng vn c s
im tuyt i l 1,0, nhng mt khc, k

Lk, Long An v Lm ng c im s thp
trong khong 0,58 - 0,62.
Ch s thanh phn Y kin ngi dn v
GCNQSD (4.2.3) cho thy vic khng co
GCNQSD l yu t chnh khin ngi dn
lo lng. im trung bnh ton quc l 0,59.
Mc d y khng phi l mt mi bn tm
ln cho ngi dn tr li iu tra Long An
(0,91 im), Cao Bng (0,90) v TP H Ch
Minh (0,86), nhng cm nhn khng yn
tm v vn ny l rt cao i vi ngi
dn ti H Ni (0,5), Bc Giang (0,43), Tha
Thin Hu (0,38), Sn La (0,33) v Hi Dng
(0,29).
Ch s thanh phn cui cng trong ch s
ny da trn nh gi cua ngi lao ng
v kha nng tr giup cua cac c quan nha
nc khi cn giai quyt tranh chp lao ng
tinh hung gia inh: ngi lao ng bi
doanh nghip n lng (xem Hp 7). Kt
qua trung bnh c nc l 0,94. Mi hai
tnh c s im trn 0,95, v tnh c s im
thp nht l k Lk, vn t 0,84 im.
Thnh tch ca cc tnh ch s Tin tng
vao cac inh ch nha nc (4.2) c th
hin trong Bang 17, ct 5 t phai sang. Cc
tnh c s im dao ng t gn 0,7 n
trn 0,9. S khc bit gia cc tnh nh hn
so vi trong ch s Ro rang v thu tuc (4.1).
Tng t nh ch s trc, k Lk, Qung
Nam mt ln na li ng cui bng xp
hng. Cao Bng va Tuyn Quang vn nm
trong nhm nhng tnh dn u. Thnh tch
ca cc thnh ph rt khc nhau, TP H Ch
Minh nm trong s nm tnh dn u, trong
khi Nng li trong nhm mt phn ba
cui bng. im trung bnh c nc l 0,83,
cao hn mt cht so vi im trung bnh
cua ch s trc (4.1).
63
0,71
0,49
0,47
0,51
0,83
0,86
0,95
0,82
0,9
Trung bnh
0,72
0,81
0,59
0,94
0,70
0,71
0,70
0,80
0,81
0,54
0,72
0,74
0,69
0,68
0,65
0,75
0,80
0,66
0,62
0,76
0,75
0,66
0,68
0,68
0,79
0,43
0,41
0,43
0,55
0,70
0,33
0,50
0,64
0,46
0,43
0,40
0,57
0,67
0,46
0,41
0,62
0,50
0,29
0,44
0,41
0,55
0,33
0,38
0,38
0,57
0,86
0,06
0,43
0,68
0,30
0,44
0,33
0,78
0,51
0,67
0,38
0,70
0,52
0,20
0,53
0,17
0,63
0,53
0,45
0,48
0,53
0,54
0,61
0,57
0,60
0,62
0,42
0,48
0,36
0,83
0,26
0,45
0,53
0,47
0,39
0,36
0,65
0,48
0,86
1,00
0,71
1,00
0,74
0,62
0,93
0,93
0,88
0,79
0,58
1,00
0,59
1,00
0,74
1,00
0,85
0,93
0,95
0,86
1,00
1,00
1,00
1,00
0,80
1,00
0,85
1,00
1,00
0,94
0,84
0,94
1,00
1,00
0,88
0,89
1,00
0,93
1,00
0,93
1,00
1,00
0,82
1,00
0,71
1,00
0,86
0,57
0,85
0,78
0,67
1,00
0,57
0,86
0,75
0,60
0,78
0,86
0,75
1,00
0,71
1,00
1,00
0,82
1,00
1,00
0,91
0,91
0,81
0,95
0,93
0,96
0,83
0,95
0,94
0,86
0,95
0,77
0,83
0,95
0,81
0,86
0,91
1,00
An Giang
Bc Giang
Bc Kn
Cao Bng
Nng
k Lk
H Ni
Hi Dng
Khnh Ha
Kon Tum
Lm ng
Lng Sn
Long An
Ph Th
Qung Nam
Sn La
TP H Ch Minh
Ty Ninh
Tha Thin Hu
Tr Vinh
Tuyn Quang
0,70
0,57
0,93
0,91
1,00
0,43
0,70
0,71
0,71
0,68
0,81
0,50
1,00
0,50
0,56
0,81
0,85
0,71
0,92
0,33
0,75
0,78
0,86
0,88
0,94
0,92
0,60
0,83
0,81
0,78
0,84
0,78
0,77
0,87
0,68
0,70
0,83
0,85
0,84
0,83
0,75
0,92
0,68
0,43
0,57
0,90
0,67
0,54
0,50
0,29
0,59
0,53
0,74
0,67
0,91
0,50
0,53
0,33
0,86
0,57
0,38
0,71
0,60
0,99
0,96
0,97
0,96
0,90
0,84
0,93
0,93
0,97
0,97
0,91
0,96
0,93
0,91
0,93
0,98
0,98
0,96
0,87
0,99
0,98
0,88
0,85
0,78
0,91
0,82
0,69
0,83
0,79
0,84
0,78
0,78
0,91
0,86
0,82
0,75
0,83
0,90
0,85
0,78
0,89
0,89
4_Tng hp
4.3
4.3.2
4.3.1
4.2
4.2.4
4.2.3
4.2.2
4.2.1
4.1
4.1.3
4.1.2
4.1.1
Tnh
Bang 17: Cac chi s cua truc ni dung 4 - Tin cy va hiu qua
64
4.3. Hiu qu gii quyt tranh chp
Mt biu hin ca mt h thng t php

hiu qu l cc tranh chp, khiu nai c c
gii quyt hay khng c giai quyt. y l
ni dung c xem xet ch s th ba cua
truc ni dung Tin cy va hiu qua. Ch s
ny c hai ch s thanh phn:
4.3.1. Kt qua vic giai quyt tranh chp
dn s trn thc t.
4.3.2. Kt qua vic giai quyt khiu nai
hanh chinh trn thc t.
Ch s thanh phn Kt qua vic giai quyt
tranh chp dn s trn thc t (4.3.1) xem
xt t l tranh chp dn s a c gii
quyt, tng hp t cc s liu v cc tranh
chp trong linh vc lao ng, t ai v vn
dn s khc nh tha k, hay ly hn. 0
im c ngha l khng c tranh chp dn s
no trong a bn tnh c gii quyt, v 1
im c ngha l tt c cc tranh chp dn s
ti tnh u a c gii quyt.
Theo s liu khao sat, kt qua trung binh v
tinh hinh giai quyt tranh chp dn s trn
c nc l 0,51. Long An ghi im cao nht
0,83, c ngha l 83% cc tranh chp dn s
tinh nay c gii quyt. Tnh ng th
hai, Tr Vinh, ch t 0,65 im. k Lk ng
v tr th t vi 0,61 im. ng cui bng
xp hng l cc tnh Lng Sn (0,36), Tha
Thin Hu (0,36) v Ph Th (0,26) c t l
cc tranh chp dn s c gii quyt thp
nht.
Tng t, chi s thanh phn Kt qua vic
giai quyt khiu nai hanh chinh trn thc
t (4.3.2) l tng hp kt qua giai quyt
cc khiu nai v quyt inh hnh chnh lin
quan ti iu kin kinh doanh, quan ly thi
trng, v nhim va bi thng thit hai
do nhim mi trng gy ra. Kt qua trung
binh trn c nc ch t 0,47 im, thp
hn so vi t l 0,51 tranh chp dn s c
gii quyt trn. Kt qu so snh gia cc

tnh c s phn cc ln. Nng dn u
vi 0,86 im, tip theo l Lng Sn v Sn
La (tng ng t 0,78 v 0,70 im). Trong
khi , mt s tnh co im rt thp, chng
hn nh Khnh Ha (0,30), Ty Ninh (0.20),
Tr Vinh (0,17) v k Lk (0,06). Hn na, so
sanh kt qua gia hai ch s thanh phn v
gii quyt cc tranh chp dn s v khiu nai
hnh chnh khng cho thy s tng quan.
V d k Lk va Tr Vinh l nhng tnh dn
u v hiu qua giai quyt tranh chp dn
s, nhng li nm cui bng xp hng v
hiu qua giai quyt khiu nai hnh chnh.
V s liu, cn lu y cac chi s v tinh hinh
giai quyt tranh chp nu muc nay la s
liu tng hp t nhiu chi tiu cua khao sat,
v cn c phn bit vi d liu th v kt
qua giai quyt tng loai tranh chp a nu
Muc 3.4 cua Bao cao. Vi du: s liu vic dn
s la tp hp ba d liu u vao la tinh hinh
giai quyt tranh chp lao ng, tranh chp
t ai cua ngi dn vi nhau v tranh
chp kinh t; cn khiu nai hanh chinh la
tng hp tinh hinh giai quyt cac khiu nai
v quyt inh hanh chinh cua c quan nha
nc v quan ly kinh doanh thng mai,
khiu nai v mi trng, d liu cac khiu
nai v chinh sach xa hi khng c s dung
cho phn tich nay vi s liu khng u cho
phn tich tng hp theo tinh.
Kt qu chi s Hiu qua giai quyt tranh
chp (4.3), th hin Bang 17 ct 2 t phai
sang. Nng, tnh dn u bng xp hng,
ch at c 0,70 im, v cc tnh ng sau
kem im ng k. Nm tnh dn u chi
s nay ti t tt c cc vng min. Ty Ninh v
k Lk l tnh yu nht vi s im khong
0,30. im trung bnh c nc ch l 0,49,
thp hn mc trung vi 0,5 v thp hn nhiu
so vi im trung bnh ca hai ch s trc .
V kt qua ca ba ch s cua truc ni dung
Tin cy va hiu qua, xem ct u tin bn
phai Bang 17. Mc d vi kt qu kh tch
65
cc hai ch s Ro rang v th tc v Tin

tng vo cc nh ch nh nc, tuy nhin
im chung cho ton b truc ni dung nay
b ko thp xung do kt qu t ch s Hiu
qu gii quyt tranh chp.
Hnh 24 th hin thnh tch ca cc tnh
trong ton truc ni dung th t Tin cy va
hiu qua. Nng v tr u bng vi 0,81
im, theo sau la Cao Bng v Long An (c

hai u t 0,80 im). TP H Ch Minh v
H Ni ng trong na u ca danh sch,
trong ch yu l cc tnh pha Bc. k
Lk cht bng vi ch 0,54 im, cch kh xa
Qung Nam mc 0,62 la tnh xp hng lin
trn. im trung bnh c nc l 0,71.
5.1. Hiu bit v cac quyn c bn
Hinh 24: Truc ni dung 4 - Tin cy va hiu qua

0.00
0.50
1.00
Trc ni dung th nm Bao am cac quyn

c ban anh gia vic am bao trn thc t
cac quyn c bn a c qui inh trong
Hin phap Vit Nam. Ba chi s cu thanh
cua truc ni dung nay gm co: hiu bit ca
ngi dn v Hin php v cac quyn hin
inh; c ch bo v quyn; va bo am cc
quyn c bn trn thc t.
1.50
2.00
2.50
3.00
Nng
Cao Bng
Long An
nh gi hiu bit, nhn thc ca ngi

dn v cac quyn c bn, co bay chi s
thanh phn a c tng hp, cu th la:
5.1.1. Hiu bit cua ngi dn v Hin
phap.
Tuyn Quang
Sn La
Lng Sn
5.1.2. Hiu bit cua ngi dn v qua

trinh sa i Hin phap.
TP H Ch Minh
Hi Dng
H Ni
5.1.3. Y kin cua ngi dn v quyn

phuc quyt.
Bc Giang
Bc Kn
An Giang
5.1.4. Y kin cua ngi dn v quyn tham

gia vao qua trinh sa i Hin phap.
Khnh Ha
Kon Tum
Tha Thin Hu
Tr Vinh
5.1.5. Hiu bit cua ngi dn v quyn

tha k.
Ty Ninh
Ph Th
Lm ng
5.1.6. Hiu bit cua ngi dn v quyn

hoc tiu hoc min phi.
Qung Nam
k Lk
4.1 R rng v th tc
4. Tin tng nh ch nh nc
4.3 Hiu qu gii quyt tranh chp
TRC NI DUNG 5: BAO AM CAC QUYN C BAN

Mi ngi sinh ra u c t do v bnh
ng v nhn phm v quyn nguyn tc
nu tai iu 1, cung vi cac nguyn tc khac
trong Tuyn ngn Quc t Nhn quyn
c i Hi ng Lin Hip Quc thng
qua ngy 10 thng 12 nm 1948 nay a tr
thanh cac gia tri ph quat v quyn c ban
cua con ngi trn toan th gii. Cac ni
66
dung cua Tuyn b cung nh cac Cng c

v nhn quyn cua Lin hp quc a c
tham chiu xy dng hin phap va ao
lut cua cac quc gia. Hin phap Vit Nam
hin nay (Hin phap 1992, sa i b sung
nm 2001) a qui inh v cac quyn c ban
cua cng dn Vit Nam phn nao theo tinh
thn noi trn.
5.1.7. Hiu bit cua ngi ngheo v tr

giup phap ly min phi.
Trong s bay chi s thanh phn nu trn, hai
chi s thanh phn u tin phan anh hiu
bit cua ngi dn v Hin phap va sa i
Hin phap. Mc hiu bit theo thit k
cua B phiu hoi Chi s Cng ly la mc ti
thiu, co nghia la ngi tham gia khao sat chi
cn tra li la ho co tng nghe hoc bit v
Hin phap hay khng. Tng t vi cu hoi
v qua trinh sa i Hin phap, ngi tham
gia khao sat c hoi la co bit v qua trinh
sa i (ang din ra) hay khng. Du vi cu
hoi n gian nh vy, kt qua trung binh cua
cac chi s thanh phn nay tng i thp, la

0,57 vi hiu bit v Hin phap va 0,43 vi
hiu bit v qua trinh sa i.
Tng th 21 tinh khao sat, nh a trinh
bay Muc 3.1 cua Bao cao, hiu bit v Hin
phap va s tham gia cua ngi dn vao qua
trinh sa i Hin phap la tng i han
ch, c bit cac nhom ngheo, hoc vn
thp, va khng co vi th xa hi. Mc hiu
bit va tham gia cua ngi dn cac tinh c
khc nhau tng i ro. Cu th, ngi dn
cac thanh ph ln, Ha Ni, a Nng, TP H
Chi Minh ro rang la co hiu bit va co nhiu
c hi tham gia hn phn ln cac tinh con
lai. Ba tinh An Giang, Ty Ninh va Tra Vinh co
s ngi dn khng tng nghe/bit v Hin
phap mc cao nht (t 62% n 71%),
ng nghia vi vic cac tinh nay ng cui
bang kt qua chi s thanh phn 5.1.1.
Khi xem xet kt qua cac chi s thanh phn
nay vi kt qua tng hp s liu v hin
phap va s tham gia cua ngi dn (nh
trinh bay Muc 3.1 cua bao cao), cn chu
y la im trung binh cua cac chi s thanh
phn khng tng ng vi kt qua s
liu th tinh trn toan mu. Vi du, kt qua
s liu th v ty l ngi c phong vn
khng bit v sa i hin phap la 23%
trong khi im trung binh cua chi s Hiu
bit cua ngi dn v qua trinh sa i Hin
phap la 0,43. S khac bit nay la h qua vic
ap trong s vi cac tinh co ln mu khac
nhau, am bao kt qua cua cac tinh du
co ln mu khac nhau vn co th dung
chung thc o t 1 n 0 vi cac chi s
thanh phn/chi s/truc ni dung.
Hai chi s thanh phn tip theo (5.1.3 va
5.1.4) cho bit y kin cua ngi dn v quyn
c tham gia va quyn phuc quyt cac ni
dung hin phap sa i. im trung binh
cua cac chi s thanh phn nay cung mc
thp la 0,51 va 0,42, gn vi im trung vi 0,5.
Ba chi s cui cung cua chi s Hiu bit v
cac quyn c ban anh gia hiu bit cua
67
5.2.6. Tham gia bu c.
Bng 18: Hiu bit v Hin php v cc quyn c bn
68
Tnh
5.1.1
5.1.2
5.1.3
5.1.4
5.1.5
5.1.6
5.1.7
5.1
An Giang
Bc Giang
Bc Kn
Cao Bng
Nng
k Lk
H Ni
Hi Dng
Khnh Ha
Kon Tum
Lm ng
Lng Sn
Long An
Ph Th
Qung Nam
Sn La
TP H Ch Minh
Ty Ninh
Tha Thin Hu
Tr Vinh
Tuyn Quang
0,38
0,60
0,66
0,63
0,77
0,59
0,73
0,79
0,42
0,47
0,53
0,69
0,45
0,68
0,55
0,60
0,60
0,38
0,52
0,29
0,66
0,28
0,47
0,53
0,49
0,62
0,47
0,61
0,61
0,33
0,30
0,44
0,52
0,34
0,46
0,36
0,40
0,49
0,25
0,40
0,21
0,55
0,23
0,43
0,50
0,46
0,48
0,46
0,56
0,55
0,29
0,40
0,42
0,56
0,25
0,56
0,32
0,50
0,47
0,29
0,42
0,18
0,54
0,32
0,57
0,63
0,56
0,71
0,57
0,65
0,70
0,36
0,44
0,49
0,64
0,35
0,64
0,43
0,54
0,48
0,34
0,45
0,24
0,62
0,55
0,62
0,61
0,66
0,80
0,60
0,74
0,62
0,61
0,61
0,65
0,64
0,76
0,57
0,55
0,48
0,83
0,74
0,64
0,60
0,68
0,46
0,59
0,39
0,51
0,56
0,54
0,41
0,59
0,40
0,29
0,42
0,30
0,43
0,42
0,51
0,42
0,44
0,34
0,35
0,42
0,54
0,88
0,89
0,93
0,82
0,91
0,90
0,90
0,83
0,72
0,79
0,93
0,81
0,91
0,76
0,83
0,80
0,87
0,91
0,90
0,90
0,97
0,44
0,60
0,61
0,59
0,69
0,59
0,66
0,67
0,45
0,47
0,55
0,59
0,50
0,58
0,51
0,53
0,60
0,46
0,52
0,41
0,65
Trung bnh
0,57
0,43
0,42
0,51
0,65
0,44
0,87
0,56
ngi dn v cac quyn dn s c ban, gn

gui vi i sng ngi dn o la quyn tha
k cua con gai trong gia inh, quyn hoc
tiu hoc min phi va quyn c tr giup
phap ly min phi cua ngi ngheo. im
trung binh cua cac chi s thanh phn nay co
phn kha quan hn bn chi s thanh phn
trc. Ring vi quyn hoc tiu hoc min
phi, chi 44% ngi c phong vn cho la
ho co quyn nay. Kt qua nay phan anh mt
thc t la i hoc tiu hoc Vit Nam hin
nay a phn it nhiu co thu phi, ngi dn
khng thng thuc vn ban, lut la tra
li da theo kinh nghim sng cua ho.
5.2. C ch bo v quyn
Bang 18 cho bit chi tit v cac chi s thanh

phn cua chi s Hiu bit v cac quyn c
ban (5.1). im trung binh cua chi s nay l
0,56. Co ti nm tinh co s im di mc
0,5, trong o ba tinh An Giang, Tra Vinh va
Khanh Hoa nm trong nhom thp nht.
5.2.3. Bit v bu trng thn/ban/t

trng dn ph.
Ch s th hai ca trc ni dung Bao am

cac quyn c ban anh gia c ch bo m
quyn ca ngi dn thng qua cac trai
nghim thc t v bu c, khiu nai t cao
va tranh chp lao ng, cu th gm cac chi
s thanh phn sau:
5.2.1. Bao am quyn khiu nai t cao
trn thc t.
5.2.2. Ngi khiu nai khng bi gy kho
khn.
5.2.4. Bit v bu c Hi ng nhn dn

tinh.
5.2.5. Bit v bu c ai biu Quc hi.
ngi tham gia khao sat bit v vic bu

c cac vi tri trng thn, ai biu Quc
hi va HND a din ra trong ba nm t
2010-2012. Trong s nhng ngi bit v
cac cuc bu c, ty l tham gia bo phiu
la 88%. Tuy nhin, nu tinh ty l s ngi
tham gia bo phiu trn tng s ngi
dn c phong vn thi ty l tham gia
la gn 73%. Hinh 25 cho bit ty l ngi
dn bit v bu c va i bu cho cac vi tri
khac nhau, ng thi phan anh y kin cua
ngi dn v khi bi gi y hoc gy sc ep
bo phiu cho ng vin. Kt qua thng k
cho thy ngi dn bit v bu c ai biu
Quc hi it hn bu ai biu HND cac cp
va trng thn, nhng ho la tham gia i
bu cho ai biu Quc hi ty l cao hn
cac vi tri cac vi khac. Trong s nhng ngi
i bu, trung binh khoang 1,3% phan anh
ho a bi gi y hoc gy sc ep bu cho ng
vin.
5.2.7. Ngi dn c bit, c ban,

c kim tra.
5.2.8. Hiu bit v vai tro cua Cng oan.
Hai chi s thanh phn u tin da vao y
kin cua ngi dn v vic bao am quyn
khiu nai t cao trn thc t. Mc trung
binh 0,67 cua chi s thanh phn 5.2.2 cho
thy co mt ty l khng nho ngi khiu nai
bi chinh quyn ia phng gy kho khn.
Bn chi s thanh phn tip theo (t 5.2.3 ti
5.2.6) da vao trai nghim thc t v quyn
bu c cua dn vi cac vi tri t trng thn/
ban/t trng t dn ph, ti ai biu
HND cac cp va ai biu Quc hi.
Theo thng k trn toan mu, co 82%
Hinh 25: Quyn bu c
i biu Quc hi
Trng thn, bn, t trng dn ph
i biu Hi ng nhn dn cc cp
73%
90%
86%
88%
89%
Bit v bu c
86%
i bu
Chi s thanh phn th bay (5.1.7) cho bit

ky vong cua ngi dn vao cac tac ng
tich cc cua vic sa i Hin phap ti
tin trinh cng khai, dn chu hoa va s
tham gia cua ngi dn vao giam sat hoat
ng cua c quan nha nc. Mc trung
binh cua chi s thanh phn nay la 0,82.
Tuy nhin, co khoang cach kha ln gia
tinh dn u la Ty Ninh (0,93) vi tinh
1%
1%
2%
B gi /gy sc p
ng cui bang la Long An (0,55) chi s

thanh phn nay.
So sanh vi kt qua phn tich tng th,
trong s gn 2915 ngi tham gia khao
sat tng nghe n hoc bit v Hin
php (tng ng 58% mu khao sat),
khong 82% trong s ho mong i vic sa
i Hin php s m bo dn bit, dn
69
bn, dn lm, dn kim tra; 84% hy vong

co c ch theo Hin phap bao am can b
lam ung trach nhim, khng lam quyn;
va 86% mong cac quyn c ban c bao

am tt hn na (xem tng hp Hinh 26).
Bang 19: C ch bao v quyn

Tnh
Hinh 26: Ky vong cua ngi dn vao sa Hin phap
Khc
Cn b c quan nh nc lm ng trch
nhim, khng lm quyn
5%
84%
Cc quyn c bn c tn trng v bo v
Dn c bit, c bn, c kim tra
86%
82%
Lm cho cuc sng ca ngi dn tt p hn
Chi s thanh phn cui cung (5.1.8) cho

bit y kin ca ngi dn v vai tr ca
cng on trong vic bo v quyn li ca
ngi lao ng. Kt qua chi s thanh phn
nay gia cac tinh c s khc bit ng k.
Trong khi trn 90% ngi dn cc tnh Bc
Giang, Cao Bng, Nng, Lng Sn, Sn
La cho rng cng on se bo v quyn li
ca ngi lao ng khi co tranh chp th
ch c 57% ngi dn Khnh Ha, 63%
Lm ng, khong hn 70% An Giang, Hi
Dng, Kon Tum, Tr Vinh tin vai tro cua
cng oan trong vic bao v quyn li cho
ngi lao ng.
Kt qua tng hp cua chi s C ch bao v
quyn c ban (5.2) cho thy khng co s
phn cc ro rang gia cac tinh chi s nay,
th hin mc 0,88 im cho tinh ng u
la Ty Ninh va 0,71 cho tinh v cui la Khanh
Hoa (xem chi tit Bang 19).
92%
5.3. Bo am cac quyn c bn trn

thc t
Da vao cac quyn c ban c qui inh
trong Hin phap, Chi s Cng ly a hoi y
kin ngi dnthng qua quan sat va trai
nghim cua hovic am bao cac quyn
c ban trn thc t, cu th la chin quyn
dn s, chinh tri c ban, c s dung la cac
chi s thanh phn sau y:
5.3.1. T do ngn lun
5.3.2. T do bao chi
5.3.3. Quyn hi hop
5.3.4. Quyn lp hi
5.3.5. Quyn biu tinh
5.3.6. T do tin ngng
5.3.7. T do tn giao
5.3.8. T do c tru trong nc
5.3.9. Quyn tre em
70
5.2.1
5.2.2
5.2.3
5.2.4
5.2.5
5.2.6
5.2.7
5.2.8
5.2
An Giang
0,80
Bc Giang
0,95
Bc Kn
0,95
Cao Bng
0,84
Nng
0,95
k Lk
0,88
H Ni
0,89
Hi Dng
0,91
Khnh Ha
0,76
Kon Tum
0,80
Lm ng
0,90
Lng Sn
0,97
Long An
0,84
Ph Th
0,93
Qung Nam
0,85
Sn La
0,87
TP H Ch Minh 0,93
0,94
Ty Ninh
Tha Thin Hu 0,83
Tr Vinh
0,90
Tuyn Quang
0,93
0,61
0,69
0,70
0,62
0,86
0,71
0,61
0,61
0,64
0,60
0,55
0,63
0,81
0,68
0,66
0,64
0,67
0,77
0,70
0,61
0,77
0,92
0,95
0,76
0,86
0,97
0,90
0,89
0,95
0,87
0,96
0,94
0,84
0,94
0,94
0,87
0,83
0,75
0,97
0,95
0,93
0,93
0,81
0,88
0,81
0,89
0,66
0,65
0,86
0,92
0,73
0,83
0,84
0,85
0,91
0,94
0,80
0,74
0,86
0,93
0,92
0,91
0,92
0,71
0,82
0,71
0,79
0,55
0,47
0,69
0,84
0,60
0,74
0,70
0,76
0,65
0,89
0,62
0,68
0,81
0,82
0,85
0,81
0,83
0,74
0,82
0,75
0,80
0,87
0,84
0,81
0,85
0,78
0,81
0,87
0,80
0,86
0,83
0,82
0,77
0,77
0,85
0,87
0,84
0,84
0,80
0,82
0,89
0,82
0,86
0,71
0,85
0,91
0,72
0,91
0,65
0,80
0,55
0,81
0,90
0,75
0,80
0,93
0,87
0,89
0,90
0,72
0,90
0,87
0,96
0,93
0,89
0,80
0,73
0,57
0,71
0,63
0,90
0,89
0,85
0,88
0,91
0,87
0,84
0,82
0,73
0,82
0,76
0,85
0,80
0,82
0,83
0,76
0,80
0,84
0,71
0,79
0,76
0,82
0,81
0,86
0,80
0,78
0,81
0,88
0,85
0,83
0,87
Trung bnh
0,67
0,90
0,84
0,73
0,82
0,82
0,82
0,81
0,89
Muc 3.1 cua Bao cao a co phn tich tng

th v bao am cac quyn c ban cua ngi
dn cho thy anh gia v tinh kha thi trn
thc t cua cac quyn hin inh nhng
cha lut inh thp hn nhiu so vi cac
quyn khac; ng thi, nhm co vi th xa
hi c bao am cc quyn c bn tt hn
nhiu so vi ngi ngheo, hoc vn thp,
phu n va nhng ngi khng co vi th.
Kt qua cua cac chi s thanh phn tip
tuc khng inh cac phat hin a trinh bay
Muc 3.1. Cu th, im trung binh chi s
thanh phn Quyn biu tinh (5.3.5) la rt
thp, mc 0,35. ng thi chi s thanh
phn nay, 19 trong s 21 tinh co kt qua
mc di 0,5.
Bang 20 cho bit phan anh cua ngi dn
cac tinh khac nhau v vic bao am cac
quyn c ban trn thc t. Quyn lp hi
(5.3.4) va quyn t do bao chi (5.3.2) cung
la cac quyn co im trung binh thp hn 6

quyn c ban con lai cu thanh chi s Bao
am cac quyn c ban trn thc t (5.3).
im trung binh v bao am thc hin hai
quyn nay la 0,72 va 0,74.
Chi s thanh phn Quyn tre em (5.3.9)
s dung d liu theo phan anh cua ngi
tham gia khao sat v tinh trang s dung lao
ng tre em di 15 tui cac ia phng.
Kt qua phn tich cho thy An Giang, Lm
ng va k Lk ng cui bang la cac tinh
co tinh trang s dung lao ng tre em ph
bin hn cac ia phng khac.
Kt qua tng hp cua chi s Bao am cac
quyn c ban trn thc t (5.3) cho thy
Cao Bng, Tha thin Hu va Khanh Hoa
vao nhom cui bang, trong khi Lang Sn,
Bc Giang, Bc Kan nhom dn u. Tuy
nhin, im trung binh cua chi s la 0,71
cha phai la mt kt qua kha quan, no cho
71
Bang 20: Bao am quyn c ban trn thc t
Hinh 27: Truc ni dung 5 Bao am cac quyn c ban
Tnh
5.3.1
5.3.2
5.3.3
5.3.4
5.3.5
5.3.6
5.3.7
5.3.8
5.3.9
5.3
5_Tng hp
An Giang
Bc Giang
Bc Kn
Cao Bng
Nng
k Lk
H Ni
Hi Dng
Khnh Ha
Kon Tum
Lm ng
Lng Sn
Long An
Ph Th
Qung Nam
Sn La
TP H Ch Minh
Ty Ninh
Tha Thin Hu
Tr Vinh
Tuyn Quang
0,79
0,90
0,86
0,64
0,79
0,78
0,83
0,80
0,66
0,76
0,78
0,88
0,79
0,91
0,79
0,84
0,86
0,87
0,76
0,89
0,85
0,67
0,86
0,84
0,64
0,77
0,71
0,79
0,75
0,54
0,65
0,65
0,87
0,70
0,74
0,70
0,78
0,81
0,80
0,66
0,73
0,81
0,80
0,91
0,93
0,86
0,82
0,84
0,89
0,83
0,77
0,84
0,90
0,93
0,89
0,97
0,87
0,88
0,88
0,92
0,72
0,78
0,93
0,69
0,84
0,88
0,68
0,61
0,68
0,79
0,78
0,47
0,56
0,68
0,87
0,68
0,93
0,67
0,80
0,69
0,71
0,58
0,69
0,77
0,31
0,47
0,44
0,32
0,28
0,35
0,34
0,34
0,18
0,25
0,26
0,52
0,22
0,35
0,34
0,61
0,31
0,42
0,27
0,21
0,29
0,88
0,92
0,85
0,74
0,91
0,86
0,91
0,90
0,81
0,85
0,97
0,89
0,82
0,87
0,74
0,85
0,96
0,95
0,86
0,96
0,91
0,91
0,91
0,85
0,74
0,94
0,88
0,91
0,92
0,85
0,85
0,99
0,92
0,90
0,87
0,74
0,80
0,97
0,95
0,88
0,95
0,92
0,84
0,97
0,91
0,82
0,92
0,85
0,96
0,91
0,76
0,89
0,88
0,97
0,95
0,92
0,82
0,91
0,95
0,91
0,84
0,94
0,90
0,65
0,92
0,91
0,77
0,97
0,68
0,87
0,89
0,72
0,66
0,69
0,88
0,85
0,88
0,88
0,87
0,82
0,78
0,82
0,74
0,86
0,71
0,76
0,75
0,63
0,68
0,71
0,73
0,71
0,60
0,67
0,71
0,77
0,68
0,74
0,66
0,73
0,74
0,75
0,64
0,71
0,72
0,64
0,74
0,72
0,68
0,73
0,68
0,73
0,74
0,59
0,65
0,68
0,73
0,66
0,73
0,66
0,68
0,71
0,70
0,67
0,65
0,75
Trung bnh
0,81
0,74
0,86
0,72
0,34
0,88
0,89
0,89
0,81
0,71
0,69
0.50
1.00
1.50
2.00
2.50
3.00
Tuyn Quang
Hi Dng
Bc Giang
Nng
H Ni
Ph Th
Lng Sn
Bc Kn
TP H Ch Minh
Ty Ninh
k Lk
Sn La
Cao Bng
Lm ng
Tha Thin Hu
Long An
Qung Nam
thy chinh quyn cac tinh/thanh ph cn

c gng nhiu hn na trong vic hin thc
hoa cac quyn c ban cua ngi dn.
Hinh 27 th hin kt qua tng hp cua truc
ni dung Bao am cac quyn c ban. im
trung binh cua truc ni dung nay la 0,69, kt
qua thp nht trong s nm truc ni dung
cua Chi s Cng ly 2012.
truc ni dung nay, Tuyn Quang, Hai

Dng va Bc Giang la cac tinh dn u.
Nng va H Ni nm trong nhom 1/3 tinh
dn u, trong khi TP H Ch Minh vao
nhom 1/3 cac tinh trung binh. Nm nhm
cui bang la Kon Tum, An Giang va Khnh Ha.
Tr Vinh
Kon Tum
An Giang
Khnh Ha
5.1 Hiu bit v cc quyn c bn
5.2 C ch bo v quyn
KT QUA TNG HP 5 TRUC NI DUNG

6.1. Kt qua tng hp Chi s Cng ly
Hinh 28 cho thy bc tranh tng th v Chi s
Cng ly nm 2012 xp theo th t cac tinh t
cao xung thp.
Nh a trinh bay v 5 Truc ni dung cac
phn trc, mt tinh co th co kt qua rt
tt, thm chi dn u mt s chi s thanh
phn, nhng co kt qua di trung binh
72
5.3 Bo m quyn trn thc t
cac chi s thanh phn khac. Kt qua chung

cuc se la tng hp kt qu ca trc ni
dung c tnh phn tch h s. Xet cho cung,
vic xp hang khng thc s quan trong,
cac thng tin thit thc va co y nghia hn
nhiu la thng tin v cac chi s thanh phn
giup cho tng ia phng nhn din c
cac mang hoat ng, dich vu hay inh ch,
chinh sach con han ch. Nhng thng tin,
phn tich t khao sat giup chi ra phng an
cai thin hoat ng quan tri va t phap
ia phng, vi hy vong kt qua nm sau se
co tin b hn cac nm trc o.
73
Hinh 28: Kt qua tng hp 5 Truc ni dung co phn tich h s
6.2. So sanh kt qua tng hp theo truc ni dung

Bang 21: So sanh kt qua cac truc ni dung Chi s Cng ly theo phng phap cng tuyn
tinh va phng phap phn tich h s
Ch s Cng l 2012
Nng
JUPI 1
JUPI 2
Trung bnh
lch chun
Trc 1_Tng hp
0,75
0,07
Trc 2_ Tng hp
0,73
0,06
Trc 3_Tng hp
0,8
0,04
Trc 4_Tng hp
0,71
0,07
Trc 5_Tng hp
0,69
0,04
Trung bnh 5 trc

0,73
0,03
Trung bnh
lch chun
0,00
0,68
0,10
0,80
0,06
0,56
-0,02
1,09
-0,05
0,76
0,51
0,25
Theo kt qua trung binh cua cac truc ni

dung (xem Bang 21), Truc ni dung 5 Bao
am cac quyn c ban la truc yu nht
trong s 5 truc ni dung cua Chi s Cng ly
2012. Truc ni dung 4 Tin cy va hiu qua
la truc ni dung yu th hai sau Truc ni
dung 5. Cac kt qua nay la thng nht ca
hai phng phap tinh toan chi s la phng
phap phn tich h s (JUPI 2) va phng
phap cng tuyn tinh (JUPI 1) (xem Phu luc
3 Phng phap tinh Chi s Cng ly).
Theo kt qua trung binh cua cac truc tinh
theo phng phap cng tuyn tinh, kt qua
trung binh cua Truc 2 Cng bng cao hn
Truc 4 va Truc 5 nhng thp hn Truc 1 Kha
nng tip cn va Truc 3 Lim chinh. Theo

phng phap nay, Truc 3 co Kt qua chung
cuc se la tng hp kt qua t cac chi s va
chi s thanh phn theo phng phap phn
tich h s.
Theo phng phap phn tich h s, da vao
ong gop cua tng truc ni dung cho kt
qua Chi s Cng ly tng th, kt qua trung
binh cua cac truc t 1 n 3 co thay i i
chut. Cu th: Truc 1 Kha nng tip cn co
kt qua trung binh cao hn Truc 4 va Truc
5 nhng thp hn hai truc con lai la Truc 2
Cng bng va Truc 3 Lim chinh. Theo
phng phap nay, Truc 2 co kt qua trung
binh cao nht trong tng quan vi cac truc
con lai.
Sn La
Lng Sn
Hi Dng
Long An
Tuyn Quang
Qung Nam
Cao Bng
Bc Kn
Tr Vinh
Bc Giang
H Ni
TP, H Ch Minh
Tha Thin Hu
An Giang
Kon Tum
k Lk
Ph Th
Ty Ninh
Lm ng
Khnh Ha
0
0.2
6.3. Chi s Cng ly co phn tich h s

cua 21 ia phng
Hinh 29 cho thy bc tranh tng th kt
qua Chi s Cng ly cua tng ia phng
74
0.4
0.6
0.8
trong tng quan gia 21 tinh cua khao sat

2012. Cac s v kt qua cua tng tinh/
thanh ph cho thy tng quan kt qua
cua mt truc ni dung so vi cac truc ni
dung con lai.
75
Ban 1: 21 tinh tham gia khao sat Chi s Cng ly 2012
Hinh 29: Biu hinh sao v kt qua 5 truc ni dung theo tinh
Nng
Sn La
1
2.50 1.56
1.50
0.50
5
-0.50
0.32
0.01
-1.50
2.08
2.50
0.50
2.50
1.50
0.50
-0.50
-1.50
2.50
1.50
0.50
-0.50
-1.50
k Lk
2.50
1.50
0.50
-0.50
-1.50
2.50
1.50
0.50
-0.50
-1.50
2.50
1.50
0.50
-0.50
-1.50
An Giang
2.50
1.50
0.50
-0.50
-1.50
2.50
1.50
0.50
-0.50
-1.50
Ty Ninh
Ph Th
2.50
1.50
0.50
-0.50
-1.50
2.50
1.50
0.50
-0.50
-1.50
Tha Thin Hu
Tr Vinh
Bc Kn
TP H Ch Minh
2.50
1.50
0.50
-0.50
-1.50
2.50
1.50
0.50
-0.50
-1.50
Kon Tum
2.50
1.50
0.50
-0.50
-1.50
2.50
1.50
0.50
-0.50
-1.50
2.50
1.50
0.50
-0.50
-1.50
Cao Bng
H Ni
Long An
Bc Giang
2.50
1.50
0.50
-0.50
-1.50
Qung Nam
1.492
Hi Dng
0.61
1.16
4
2.50
1.50
0.50
-0.50
-1.50
0.16
-0.17
-1.50
0.57
Tuyn Quang
2.50
1.50
0.50
-0.50
-1.50
Lng Sn
Lm ng
2.50
1.50
0.50
-0.50
-1.50
Khnh Ha
2.50
1.50
0.50
-0.50
-1.50
-2.50
76
77
6.4. Chi s Cng ly trong tng quan vi cac chi s quan tri ia phng khac
1. Chi s Cng ly 2012 va GDP 2011
ni dung 3 Lim chinh (trong linh vc

t phap) cua Chi s Cng ly vi Truc ni
dung 4 Kim soat tham nhung cua PAPI,
vi tin cy thng k mc 0,05. Tng
quan gia Truc ni dung 4 Tin cy va hiu
qua cua Chi s Cng ly vi Truc ni dung
5 Thu tuc hanh chinh cng cua PAPI kha
yu.
Hinh 32 va 33 cho thy mi tng quan

gia mt s truc ni dung cua Chi s
Cng ly va PAPI. Cu th: co th quan sat
c mi tng quan tich cc gia Truc
Hinh 30: Tng quan gia Chi s Cng ly 2012 va GDP 2011
Hinh 32:
Da Nang
Hinh 31 cho thy mi tng quan manh va

tich cc gia Chi s Cng ly 2012 va PAPI
2012, tin cy v thng k mc 0,05.
.8
Lang Son
Son La
Hai Duong
.9
Long An
Bac Kan
Ha Noi
.4
Thua Thien Hue

An Giang Kon TumDak Lak
Phu Tho
TP. Ho Chi Minh
Chi so Liem chinh

.8
.85
.6
Tuyen Quang
Quang Nam
Cao Bang
Tra Vinh
Bac Giang
.2
Tay Ninh
Lam Dong
1000
2000
3000
GDP_PPP per capita$
Cao Bang
5000
Ha Noi
Khanh Hoa
Fitted values
Tra Vinh
Thua Thien Hue

Hai Duong
Tuyen Quang
Lam Dong
Bac Giang
Tay Ninh
HCMC
Phu Tho
Dak Lak
.7
95% CI
JUPI2_01
4000
Kon Tum
.75
Khanh Hoa
An Giang
Lang Son
Quang Nam
Bac Kan Long An
Son La Da Nang
4.5
95% Khoang tin cay

Uoc luong tuyen tinh
Hinh 30 cho thy khng co mi tng quan gia Chi s Cng ly 2012 va GDP 2011.
2. Chi s Cng ly 2012 va Chi s Hiu qua quan tri va Hanh chinh cng cp tinh
(PAPI) 2012
5.5
6
Chi so Kiem soat tham nhung
6.5
Tinh, thanh pho
Hinh 33:
Hinh 31: Tng quan gia PAPI 2012 va Chi s Cng ly 2012.
.8
Tuyen Quang
Quang Nam
Cao Bang
Bac Kan
Bac Giang
Ha Noi
TP. Ho Chi Minh
Thua Thien Hue
Tra Vinh
Dak Lak An Giang
Kon Tum
Phu Tho
Lam Dong
36
38
Chi so PAPI
40
Bac Kan
Tra Vinh
Tay Ninh
Thua Thien Hue
Phu Tho
Lam Dong
Kon Tum
Quang Nam
Dak Lak
6.6
6.8
7
Chi so Thu tuc hanh chinh cong
95% Khoang tin cay
Khanh Hoa
34
Ha Noi
Bac Giang
An Giang
Khanh Hoa
6.4
.2
Tay Ninh
Son La
HCMC
Hai Duong
.55
Chi so JUPI
.4
.6
.8
Son La
Lang Son
Hai Duong
Long An
Lang Son
C hi so Tin cay va hieu qua

.6
.65
.75
.7
Da Nang
Da Nang
Cao Bang
Long An
Tuyen Quang
7.2
7.4
Tinh, thanh pho
42
95% khoang tin cay

78
79
Hinh 34 va 35 cho thy mi tng quan

khng ro net gia Truc ni dung 1 Kha
nng tip cn cua Chi s Cng ly vi Truc
ni dung 1 Tham gia cua ngi dn
cp c s cua PAPI; Cung co th thy mi
3. Tng quan gia Chi s Cng ly 2012 va Chi s Canh tranh Cp tinh 2012
Hinh 36:
Da Nang
tng quan khng ro net gia Truc ni

dung 5 Bao dam cac quyn c ban cua
Chi s Cng ly vi Truc ni dung 1 Tham
gia cua ngi dn cp c s cua PAPI.
Lang Son
Lang Son
Tra Vinh
Ha Noi
Da Nang
Long An
Quang Nam
Thua Thien Hue
Cao Bang
Lam Dong
Tuyen Quang
Khanh Hoa
Kon Tum
Cao Bang
Bac Giang
.6
95% Khoang tin cay

Kon Tum
Tay Ninh
5.5
.85
TP. Ho Chi Minh

An Giang
Khanh Hoa
50
53
56
PCI Index
59
62
65
95% confidence interval

Fitted values
Son La
thng k mc 0,05. Mi tng quan nay

cung thp hn nhiu so vi tng quan
gia Chi s Cng ly 2012 va PAPI 2012.
Hai Duong
Lang Son
Chi so Bao ve quyen co ban

.65
.7
.8
.75
Tra Vinh
Tinh, thanh pho
Hinh 35:
Tra Vinh
Ha Noi
Da Nang
Long An
Thua Thien Hue
Quang Nam
Cao Bang
Lam Dong
Tuyen Quang
Khanh Hoa
Thua Thien Hue

Dak Lak
Phu Tho
Hinh 36 cho thy Chi s Canh tranh cp tinh

(PCI) 2012 va Chi s Cng ly 2012 co mi
tng quan tich cc, vi tin cy v mt
Dak Lak
Bac Giang
Ha Noi
47
Phu Tho
5
Chi so Su tham gia cua nguoi dan
Quang Nam
Bac Kan
Lam Dong
An Giang
4.5
Tuyen Quang
Bac Kan
HCMC
Tay Ninh
Long An
Chi so Kha nang tiep can

.65
.7
.75
.8
Son La
Dak Lak
Provincial Justice Index

.4
.6
.8
Hai Duong
Son La
Hai Duong
.2
.85
Hinh 34:
Bac Kan
HCMC
Kon Tum
Bac Giang
Tay Ninh
An Giang
.6
Phu Tho
4.5
5
Chi so Su tham gia cua nguoi dan
95% Khoang tin cay
80
5.5
Tinh, thanh pho
81
CHNG 5
KT LUN V KHUYN NGH
5.1. Kt lun
Tng hp t anh gia tng quat v cng
bng va binh ng trn thc t trn toan
quc Chng 3 va cac chi s v bao am
cng ly cac ia phng Chng 4 co th
khng inh mt s phat hin chinh v thc
trang tip cn cng ly va bao v cac quyn
c ban cho ngi dn cung nh hiu qua
hoat ng cua cac inh ch nha nc trong
giai quyt tranh chp phap ly va khiu nai
hanh chinh Vit Nam hin nay nh sau.
Bt binh ng v tip cn thng tin va cac
dich vu phap ly ang la rao can trong vic
bao am cac quyn c ban cua ngi dn
trn thc t
Quyn tip cn thng tin cha c am
bao tt th hin t vic am bao cung cp
thng tin phap lut cua cac c quan nha
nc noi chung, ti vic cng khai minh
bach cac thng tin v dich vu cng nh xin
giy chng nhn quyn s dung t, hay
cac yu cu hanh chinh t phap c ban nh
ng ky kt hn, ng ky khai sinh hay h
tich.
Khoang cach bt binh ng ng v quyn,
bt binh ng v c hi va bt binh ng
trong tip cn cac thit ch cng th hin
ro trong tng quan gia cac nhom yu
th vi cac nhom dn s khac trong xa hi,
cu th ngi co hoc vn thp la nhom yu
th nht, tip sau la nhom ngi ngheo va
nhom phu n.
Han ch vic hin thc hoa mt s quyn

c ban co anh hng tiu cc ti nim
tin cua ngi dn vao cac thit ch cng
quyn
Trn thc t, mt s quyn c ban cua
ngi dn con cha c bao am tt trong
tng quan vi cac quyn khac c qui
inh trong Hin phap, cu th la quyn biu
tinh, quyn t do lp hi va quyn t do bao
chi. c bit, mt s nhom dn s vn ang
bi cac c quan va can b nha nc phn
bit i x, cu th la nhng ngi ng tinh
va ngi co HIV/AIDS.
Quyn va li ich kinh t hp phap cua ngi
lao ng trong bi canh kinh t thi trng,
c bit nhng ngi lam cng vic gian
n va khng co thi han xac inh, cha
c am bao tt. Vai tro cua cng oan
va cac c quan nha nc trong vic duy tri
cac c ch bao v hiu qua quyn li chinh
ang cua ngi lao ng cha thc s c
ngi dn ghi nhn. Cho du phap lut lao
ng co qui inh bao v cac quyn cua tre
em, nh gii han vic s dung lao ng tre
em di 15 tui, thi trn thc t, tinh trang
s dung lao ng tre em vn tng i ph
bin nhiu ia phng.
Quyn c sng trong mt mi trng
khng nhim cung cha thc s c bao
am. Nghim trong hn, cha co mt c
ch hiu qua ngi dn co th yu cu
giai quyt tinh trang nhim, khc phuc
hu qua va yu cu bi thng thit hai do
nhim. Thc trang nay phn nao la h qua
cua chinh sach u tin phat trin kinh t
bng moi gia va khng chu trong thc thi
Chng 5: Kt lun v Khuyn ngh
83
cac qui inh phap lut v bao v mi trng

va x ly cac hanh vi vi pham.
Hiu qua thp trong ap ng cac yu cu
phap ly c ban, h tr giai quyt tranh
chp dn s va x ly khiu nai hanh chinh
cua cac c quan nha nc la mt trong
cac nguyn nhn giai thich cho u tin t
giai quyt hoc s dung cac c ch khng
chinh thc cua ngi dn.
C quan hanh chinh nha nc ia phng
ang gi vai tro chu yu trong vic tip
nhn va giai quyt cac yu cu va tranh
chp phap ly cua ngi dn. Tuy nhin,
ngay vi nhng yu cu hnh chnh t php
gian n nh ng k kt hn, khai sinh va
h tich, ngi dn cac ia phng vn con
gp nhiu kho khn. Thi gian thu ly cac
yu cu cp GCNQSD thng keo dai va
tn ong trong giai quyt cac khiu nai cua
ngi dn, c bit v t ai, nhim mi
trng va khiu nai chinh sach xa hi con
mc cao bt hp ly. Ngi dn cung phan
anh v tham nhung cua cac can b nha
nc trong giai quyt khiu nai hanh chinh
va h tr giai quyt tranh chp dn s.
Vic s dung h tr cua lut s, tr giup
phap ly cung nh tip cn toa an trong giai
quyt tranh chp dn s va khiu nai hanh
chinh noi chung con rt han ch mc du s
liu thng k cua cac c quan nha nc cho
thy tinh hinh tranh chp va khiu nai gia
tng hang nm.
Tranh chp t ai la tranh chp ph bin
nht va la im nong nhiu ia phng.
Theo phan anh cua ngi dn, qui inh hin
hanh v ch s hu va s dung t ai,
thiu cng khai minh bach v qui hoach va
k hoach s dung t cac ia phng la
cac nguyn nhn chinh lam cho ngi dn
khng yn tm v vic s dung n inh,
lu dai va u t vao t san xut, kinh
doanh.
84
Mt h thng t phap hiu qua, ang tin

cy, lim chinh, chuyn nghip va d tip
cn la ky vong cua ngi dn.
Bn canh ky vong v mt h thng t phap
phuc vu va c vn hanh tt hn, ngi
dn cung trng i hiu qua hoat ng
cua cac c quan dn c trong cng tac giam
sat, cu th la vic giai quyt khiu nai t cao
cua ngi dn. Trn thc t, ngi co khiu
nai, t cao nhiu ia phng con bi chinh
quyn gy ap lc. ng thi, ngi dn rt
hy vong la vic sa i Hin phap 1992 se
gop phn cai thin hoat ng quan tri quc
gia theo hng dn chu, cu th la cac quyn
c ban c tn trong va bao v, can b
nha nc lam ung trach nhim va khng
lam quyn, ngi dn c bit, c ban,
c kim tra.
Cai cach t phap va nng cao hiu lc
cua phap lut la nhu cu cp thit phuc
vu phat trin con ngi Vit Nam trong
giai oan hin nay.
Kt qua phn tich va nghin cu thc
chng khng cho thy mi quan h gia
tng trng kinh t va bao am cng ly cho
ngi dn. Tr a Nng, la mt trong ba
thi ln nht va mc tng trng kinh t cao,
ng u v kt qua Chi s Cng ly nm
2012. Hai thanh ph Ha Ni va TP H Chi
Minh la trong nhom co kt qua trung binh
( vi tri tng ng la 12/21 va 13/21 theo
xp hang t cao xung thp). So sanh tng
th gia GDP 2011 va Chi s Cng ly 2012
cung khng cho thy tng quan gia hai
chi s nay.
Bao am cng ly va tao iu kin mi
trng th ch thun li cho u t va hoat
ng kinh t (th hin Chi s PCI 2012)
co mi quan h tng quan yu trong khi
mi tng quan gia bao am cng ly cho
ngi dn va tng cng hiu qua quan tri
va hanh chinh cng cp tinh (theo Chi s
PAPI 2012) ro net hn nhiu. Cac kt qua so
sanh nay minh chng cho quan im: yu
cu xy dng v hon thin h thng lut

php v t php l muc ich t thn ca
qu trnh pht trin; khng nn xem vic
xy dng v hon thin h thng lut php
v t php chi nh la mt tin trinh b tr
cho muc tiu phat trin kinh t hoc cac
khia canh khac cua pht trin chinh tri, kinh
t va xa hi.
Trong bi canh bt binh ng va phn hoa
xa hi khng chi hin din bt binh ng
v thu nhp va tip cn cac dich vu xa hi
c ban ma con tip cn cng ly va bao v
cac quyn va li ich hp phap cua ngi
dn. Tin trinh cai cach t phap cn c
theo doi va giam sat bao am cng ly
cho ngi dn va binh din bao quat hn
la tin trinh nay ong gop vao mc phat
trin con ngi cao hn Vit Nam (theo
Chi s Phat trin con ngi (HDI) va cac chi
s khac).
5.2. Khuyn nghi chinh sach

T cac kt lun khai quat nu trn co th rut
ra mt s khuyn nghi chinh sach cu th sau
y:
Tin trinh cai cach t phap cn c
tip tuc am bao cng ly va cac
quyn c ban cho ngi dn trn c
s coi trong muc tiu phat trin con
ngi hn muc tiu phat trin kinh t;
Xy dng h thng c quan hanh
chinh va t phap cn u tin va am
bao cac muc tiu: hiu qua, lim chinh,
co th tip cn, cng bng va dn chu,
ap ng cac yu cu cua ngi dn;
Cac quyn hin inh cn c lut
inh va ngi dn cn c bit v
cac quyn c ban theo cac chun mc
va phap lut quc t v nhn quyn
ma Vit Nam la mt quc gia thanh
vin;
Xy dng mt c ch bao hin la vic

lam cn thit theo hng tn trong va
bao v cac quyn dn s va chinh tri
c ban trn thc t.
Cac c ch giai quyt tranh chp dn
s cn c cai thin theo hng:
giam thi gian thu ly, tng tinh chuyn
nghip, hiu qua va trn ht la cn cai
thin nim tin cua ngi dn vao cac
thit ch cng.
Dich vu hanh chinh t phap va b tr
t phap cn tip tuc c i mi,
am bao thn thin va d tip cn vi
ngi dn, c bit la ngi ngheo va
cac nhom yu th khac.
Vai tro cua cac c quan dn c trong
giam sat hoat ng t phap cn c
tng cng va cu th hoa.
Cac c quan va can b nha nc cn
co mt cach tip cn mi v theo doi
va anh gia cac kt qua cua cac tin
trinh cai cach, cu th la cai cach lut
phap va t phap.
H thng hoa giai c s cn c
anh gia thm v vai tro va hiu qua.
ng thi, c ch giai quyt khiu
nai, t cao cac ia phng cn c
nghin cu sa i am bao quyn
va li ich hp phap cua ngi dn,
giam tinh trang khiu nai vt cp va
keo dai.
5.3. Khuyn nghi v s dung kt qua Chi

s Cng ly
Cac kt qua cua Chi s Cng ly 2012 co th
c cac c quan nha nc trung ng va
ia phng, cac t chc xa hi va ngi dn
s dung theo ba hng chinh:
1. Cac kt qua cua Chi s Cng ly la cac
s liu tng hp t thc t anh
85
gia hin trang va phn tich chinh sach

nhm trin khai co hiu qua cac tin
trinh xy dng h thng phap lut va
cai cach t phap ang c trin khai.
2. Cac c quan hoach inh chin lc va
chinh sach cung nh cac c quan, t
chc co chc nng theo doi va giam
sat hoat ng cua cac c quan t phap
s dung cac kt qua cua Chi s Cng
ly xac inh cac mt con han ch va
bt cp trong vic bao am cng ly
cho ngi dn ng thi cp quc
gia va trong tng quan so sanh gia
cac ia phng.
3. Chi s Cng ly cung co th c s

dung xac inh cac muc tiu cu th
cho vic y manh tin trinh cai cach
t phap trong thi gian ti, ca cp
quc gia va cp ia phng.
Kt qua Chi s Cng ly nu c tip tuc
tng hp trong thi gian ti, se cung cp
d liu v cac bin chuyn theo thi gian.
Cac kt qua cua Chi s Cng ly trong tng
lai se la c s ang tin cy cho cac c quan
nha nc thc hin trach nhim giai trinh
v hiu qua hoat ng va n lc cai cach a,
ang va se c trin khai.
PH LC 1: Khung ch s
Truc Chi s
1
Truc ni dung 1 - Kha nng tip cn
1.1
Tip cn thng tin

php lut
1.2
86
Chi s thanh phn
Sn co cac dich vu
phap ly c ban
Ma cu hoi
1.1.1 Ngun thng tin phap lut sn co
a21
1.1.2 Hiu bit v s cn thit va iu

kin xin GCNQSD
a15b1 - 1; a15b88; a15b-99;

a15b4
b07 - 2 hoc b17
-2
1.1.3 Hiu bit v cac phng thc giai

quyt tranh chp kinh t, thng
mai
quyt tranh chp lao ng
quyt tranh chp t ai
quyt tranh chp dn s
1.2.1 Thu tuc ng ky kt hn
l08 - 1 hoc l09

-2
d06 - 1 hoc d06
-2
c05 - 1 hoc c06
-2
a09 - 2a/2b
1.2.2 Dich vu hanh chinh t phap c ban c01 - 7 & 8 & 9

1.2.3 Kha nng ap ng dich vu hanh
c03 - 0 & 1 (chi
chinh t phap c ban
cac trng hp
c01 -7/8/9)
1.2.4 Thu tuc cp GCNQSD
a15b - 5
1.3.1 Chi phi thc t xin GCNQSD
a15b - 3
1.3.2 Kha nng chi tra cho giai quyt
l17 - 3
tranh chp lao ng
1.3.3 Hiu qua chi phi trong giai quyt
d093; c083; e103;
tranh chp, khiu nai
g063
1.3
Kha nng chi tra
Truc ni dung 2 - Cng bng
2.1
Bao am binh ng
trc phap lut
2.1.1 Binh ng trong giai quyt tranh

l08 - 5; l17 - 4
chp lao ng
2.1.2 Binh ng thc cht gia cac nhom d liu tng hp
xa hi
2.1.3 Khng co phn bit i x
h07b; h07c;
h07d; h07e; h07f;
h07g; h07h; h07i
Ph lc
87
2.2
2.3
Vai tro cua cac inh ch 2.2.1 Vai tro quyt inh cua cac inh ch
nha nc trong bao
nha nc trong giai quyt tranh
am cng bng
chp lao ng
2.2.2 Vai tro quyt inh cua cac inh ch
nha nc trong giai quyt tranh
chp t ai
2.2.3 Vai tro quyt inh cua cac inh ch
nha nc trong giai quyt khiu nai
nhim
Giai quyt kip thi cac 2.3.1 Thi gian x ly khiu nai hanh chinh
khiu nai hanh chinh
lin quan ti t ai
2.3.2 Thi gian x ly khiu nai v iu
kin kinh doanh, quan ly thi trng
2.3.3 Thi gian x ly cac yu cu thu tuc
v t ai
2.3.4 Thi gian x ly khiu nai mi trng
l19
Truc ni dung 3 - Lim chinh
3.1
Kim soat tham nhung 3.1.1 a hi l trong giai quyt tranh

trong linh vc t phap
chp dn s
3.1.2 a hi l trong giai quyt khiu
nai hanh chinh
Phong cach, thai
3.2.1 nh gi v mc chuyn nghip
chuyn nghip
ca can b trong gii quyt tranh
chp dn s
3.2.2 nh gi v mc chuyn nghip
ca can b trong gii quyt khiu
nai hnh chnh
3.2.3 nh gi v trch nhim ca can b
trong gii quyt tranh chp dn s
3.2.4 nh gi v trch nhim ca can b
trong gii quyt cc tranh chp hnh
chnh
3.2.5 nh gi v phong cach thai
ca cnh st giao thng khi x l vi
phm
C ch gim st hoat
3.3.1 Vai tro giam sat cua Hi ng nhn
ng t phap
dn x/phng
3.3.2 Vai tro giam sat cua Hi ng nhn
dn cp tnh/thanh ph
3.2
3.3
88
Ph lc
Truc ni dung 4 - Tin cy va hiu qua
4.1
Ro rang v th tc
d17
e16
d02
4.2
b04
d04
e08 - 1 (khiu
nai)
2.4.5 Khiu nai tn ong v bi thng e07-1 & e07-0
nhim mi trng
(loc theo e08)
l11; b19; d09;

c08; d15 - 3
b09; e10; g06
l11; b19; d09; c08
4.3
4.3.2 Kt qua vic giai quyt khiu nai

hanh chinh trn thc t
5
Truc ni dung 5 - Bao am cac quyn c ban
5.1
Hiu bit v cac quyn 5.1.1 Hiu bit cua ngi dn v Hin
c bn
phap
5.1.2 Hiu bit cua ngi dn v qua
trinh sa i Hin phap
5.1.3 Y kin cua ngi dn v quyn
phuc quyt
5.1.4 Y kin cua ngi dn v quyn
tham gia vao qua trinh sa i Hin
phap
5.1.5 Hiu bit cua ngi dn v quyn
tha k
5.1.6 Hiu bit cua ngi dn v quyn
hoc tiu hoc min phi
5.1.7 Hiu bit cua ngi ngheo v tr
giup phap ly min phi
C ch bo v quyn
5.2.1 Bao am quyn khiu nai t cao
trn thc t
5.2.2 Ngi khiu nai khng bi gy kho
khn
5.2.3 Bit v bu trng thn, ban/t
trng dn ph
b09; e10; g06
l11; b19; d09; c08

b09; e10; g06
f051; f052; f055
g10a
g10b
4.1.1 Y kin cua ngi dn v th tc

xin cp giy chng nhn quyn s
dng t
4.1.2 R rng v thu tuc giai quyt tranh
chp dn s
4.1.3 R rng v thu tuc giai quyt khiu
nai hanh chinh
Tin tng vo cc nh 4.2.1 Y kin ngi dn v qui inh muc
ch nh nc
ich s dung t
4.2.2 Y kin ngi dn v qui hoach/
k hoach s dung t ai cua ia
phng.
4.2.3 Y kin cua ngi dn v GCNQSD
4.2.4 Y kin ngi lao ng v vai tro cua
c quan nha nc trong tranh chp
lao ng
Hiu qu gii quyt
4.3.1 Kt qua vic giai quyt tranh chp
tranh chp
dn s trn thc t
5.2
a15b2;
l112; b192; d092;

c082;
b092; e102; g062
a16a - 4
a16a - 5
a16a6
l17 - 5
l06; d03; c03

b03; e071, e072
h010
h020
h052
h042
k040
k101
k061
h06m
g10d
a20a
Ph lc
89
5.3
Bao am cac quyn c

ban trn thc t
5.2.4 Bit v bu c Hi ng nhn dn

tinh
5.2.5 Bit v bu c ai biu Quc hi
5.2.6 Tham gia bu c
5.2.7 Ngi dn c bit, c ban,
c kim tra
5.2.8 Hiu bit v vai tro cua cng oan
5.3.1 T do ngn lun
a20b
5.3.2
5.3.3
5.3.4
5.3.5
5.3.6
5.3.7
5.3.8
5.3.9
h06f
h06h
h06i
h06j
h06k
h06l
h06p
l21b1
T do bao chi
Quyn hi hop
Quyn lp hi
Quyn biu tinh
T do tin ngng
T do tn giao
T do c tru trong nc
Quyn tre em
a20c
a21aa
h03 - 2
l21a3
h06e
PH LC 2: c im mu
kho st
Bang 22: c im thng k cua mu toan quc theo nhom xa hi
c im nhn khu hoc theo
nhom xa hi
Ngheo v cn ngheo
Khng ngheo
Khng xac inh
Hoc vn thp
Hoc vn trung binh v cao
Khng xac inh
Ph n
Nam gii
S phong vn a tin
hanh
856
4.170
19
1.583
3.458
4
2.743
2.302
Ty l trn tng mu (%)

16,96
82,66
0,38
31,38
68,54
0,08
54,37
45,63
Bang 23: c im mu theo tinh

Tnh
90
Ph lc
T l trn T l (%)
tng mu n
Ghi ch
An Giang
Bc Giang
Bc Kn
Cao Bng
Nng
k Lk
H Ni
S phng
vn tin
hnh
386
198
192
192
207
189
567
7,65
3,92
3,81
3,81
4,10
3,75
11,24
52,07
52,53
55,21
54,17
50,24
59,26
56,61
Mu tng gp hai theo c dn s
Hi Dng
Khnh Ha
Kon Tum
Lm ng
Lng Sn
Long An
193
196
192
193
202
198
3,83
3,89
3,81
3,83
4,00
3,92
54,4
60,2
59,38
48,7
52,48
53,03
Mu tng gp ba theo c dn s
Ph lc
91
Tnh
Ph Th
Qung Nam
Sn La
TP H Ch
Minh
Ty Ninh
Tha Thin
Hu
Tr Vinh
Tuyn Quang
S phng
vn tin
hnh
193
196
196
579
3,83
3,89
3,89
11,48
50,78
54,08
52,55
54,4
197
195
3,90
3.87
51,27
63,08
192
192
3,81
3,81
53,65
52,08
T l trn T l (%)
tng mu n
Ghi ch
Mu tng gp ba theo c dn s
PH LC 3: Phng php
tnh ch s cng l
Cc phng php thay th tnh ton
Ch s Cng ly
1. Phng php cng tuyn tnh Thc
o n gian nht (JUPI 1)
Cc phng php cng tuyn tnh thng
c s dng to ra mt lot im biu
th. Sau khi xc nh v o lng mt s ch
tiu c tnh nht qun vi c s l thuyt,

thng cc chuyn gia xy dng chi s c
th cng cc php o thnh mt im s
duy nht, vi gi nh quy tc m ha p
dng vi tng ch tiu l cng chiu hng
(0 lun l km, 1 lun l tt). Trong sut
qu trnh thc hin nghin cu ny, tt c
cc bin s c m ha theo nguyn tc
nhiu hn l tt hn to iu kin cho
quy trnh tng hp d liu (1 l tt).
Hnh 37: Ch s theo phng php thng k cng tuyn tnh

Son La
Long An
Lang Son
Da Nang
Tuyen Quang
Hai Duong
Cao Bang
Bac Kan
Tra Vinh
Thua Thien Hue
Quang Nam
Ha Noi
TP. Ho Chi Minh
Bac Giang
Tay Ninh
Kon Tum
An Giang
Phu Tho
Lam Dong
Khanh Hoa
Dak Lak
0
.2
Theo phng phap ma hoa nu trn, Ch s

Cng ly co th c tinh toan d dang theo
phng php cng tuyn tnh, c hiu
chnh li t l trong khong 0-1 bng cch
xy dng tng truc ni dung da trn b ch
s tng ng (xem Phu luc 1), sau cng
c nm ch s thnh phn theo tnh v chia
92
Ph lc
.4
.6
mean of jupi1
.8
tng cho 5.
Tuy n gin nhng phng php ny c
mt s hn ch ln. Th nht, n to ra b
trng s ring (mc d n) ca ch s, do
php tnh s trung bnh buc tng thnh
phn ca ch s phi c trng s nh nhau.
Ph lc
93
94
Ph lc
.8
Dim. 3
.75
.5
LongBac
An Kan
Bang
AnCao
Giang
TayPhu
Ninh
Tho
Thua
Thien Hue
TP. Ho Chi
Minh
Kon
Tum
Quang
Lang
SonTuyen
Tra
Vinh
Bac
Da
Giang
Nang
Ha Noi
Dak Lak
Hai
Duong
Khanh Hoa
Lam Dong
.25
.5
.75
Dim_1_FACTOR1_01
Dak Lak
Lang Son
Bac
Long
Quang
Kan
An
Da
Son
Tra
Nang
Vinh
LaNam
AnThien
Giang
Thua
Hue
Hai
Duong
Kon
Tum
Tuyen
Quang
Ha
Lam
Noi
Dong
Cao
Bang
Bac
Giang
Khanh
Hoa
TP. HoTay
ChiNinh
Minh
Phu Tho
.5
Dim. 2
.75
Dim. 1
.75
Son
Quang
La Nam
0
.25
.5
.75
1
Dim_2_FACTOR_meanprov_01
0
.25
.5
.75
1
.4
.6
mean of jupi2_01
Cao Bang
Long An
Tuyen
Quang
Son
La
TP. Ho Chi
Lang
Minh
Son
Hai
Duong
Ha Noi
BacKan
Giang
Bac
An
Giang
Khanh
HoaHue
Tra
Kon
Thua
Vinh
Tum
Thien
Tay NinhLam Phu
Tho
Dong
Quang Nam
Da Nang
Dim. 5
.75
Dim. 4
.75
Tuyen
Quang
Hai
Bac
Duong
Giang
Da
Ha
Nang
Noi
Lang
Phu
Son
Bac
Kan Tho
TP.
Ho
Minh
TayChi
Ninh
Cao
Dak
Lam
Son
Bang
Lak
Dong
La
Thua
Quang
Long
Nam
AnThien Hue
Kon
Tra
Tum
Vinh
An Giang
Khanh Hoa
Dak Lak
.5
K thut c bit n rng ri vi tn gi

phng php phn tch h s ny c th
gip gin d liu tt hn cho cc tnh. Ni
mt cch n gin, phn tch h s c th s
dng to ra mt tp hp trng s trong
mt di ch tiu da trn mc ng gp ca
cc ch tiu vo s thay i tng th ca d
liu. Cc ch tiu ng gp t vo s thay i
c gim nh, cn cc ch tiu c th lm
gin d liu s ng gp nhiu hn vo
im h s tng th.
Da Nang
Son La
Lang Son
Hai Duong
Long An
Tuyen Quang
Quang Nam
Cao Bang
Bac Kan
Tra Vinh
Bac Giang
Ha Noi
TP. Ho Chi Minh
Thua Thien Hue
An Giang
Kon Tum
Dak Lak
Phu Tho
Tay Ninh
Lam Dong
Khanh Hoa
.2
HaiSon
Duong
Lang
Tra
Son
La
HaVinh
Noi
Da Nang
Long An Quang Nam
Thua
Thien Hue
Cao
Lam
Bang
Dong
Tuyen Quang
Dak Lak
BacKhanh
KanTP.Hoa
Ho Chi Minh
Kon Tum
Bac Giang
Tay Ninh
An Giang
Phu Tho
2. Phng php cng tnh da trn im

phn tich h s (JUPI 2)
Hnh 38: Chi s theo phng phap phn tch h s ca tng truc ni dung
Hnh 39: Tng quan gia JUPI 1 va JUPI 2
.5
khc bit gia cc tnh trong mt truc ni

dung c th hn l n cc im s trung
bnh. Ni theo ngn ng thng k, quan
tm n phng sai hn l im trung binh.
Tuy nhin, s n gin chnh l u im ca
phng php cng tuyn tnh nu trn. Hnh
37 cho thy r cc hn ch ca phng php
ny: to im s trung bnh cao, phng sai
nh, gy kh khn cho vic phn bit tnh
hot ng tt v km.
.5
Gi nh ny l mt in hnh kh chng
minh trn l thuyt. Tht kh m gi nh
rng tt c cc yu t quan trng phi lun
lun quan trng nh nhau, tc l phi c
trng s nh nhau. Xt v d sau: so snh
Truc ni dung 5 Bao am cac quyn c ban
v Truc ni dung 1 Kh nng tip cn, ta
c th ng vi l l l mi truc ni dung
nay u thuc v Ch s Cng ly, nhng vic
quyt nh n v Bao am cac quyn c
ban phi bng vi n v Kh nng tip
cn l iu cn phi bn. Hn ch th hai l,
phng php ny qu ch trng n im
s tng hn l s khc bit gia cc tnh
ng sau im s. Phng php ny ph
hp hn vi cc nghin cu theo thi gian,
trong s bin i v mt chi tiu theo
thi gian c ngha quan trng vi nghin
cu. iu ny khng ng vi Ch s Cng
ly thc hin nm 2012, ch s u tin c
thc hin ti Vit Nam trong lnh vc t
php. Khi thiu d liu theo thi gian, nghin
cu nm u tin ch c th tp trung vo
s bin ng ca mu tiu biu ti mt thi
im. Nhom nghin cu quan tm n s
0
.25
.5
.75
1
0
.25
.5
.75
1
Hnh 38 cho thy kt qu Ch s Cng ly theo

phng php phn tich h s. Nm im h
s tng ng vi tng truc ni dung c
cng theo tnh, tng c chia cho nm
quy v thang im 0-1. Hnh 39 m t tng
quan gia kt qua cac truc ni dung s dung
phng php cng tuyn tnh n gin (JUPI
1), vi kt qua phng phap phn tich h s
(JUPI 2).
Ly Truc ni dung 1 lam vi du: Theo phng
phap cng tuyn tinh, ta c im s (biu
din trn trc honh) nm trong mt di hp
t 0,59 n 0,85. H qua la Truc ni dung 1
c im trung bnh tng i cao (0.71) song
lnh chun qu nh (0.06). im tng
cao c th hiu l kt qu tt, do tt c bin
s c m ha 0 ngha l kt qu khng
mong mun v 1 l kt qu mong mun. Tuy
nhin, giai on nghin cu ny, im s
cao c bit c ngha bi lc cha co
thng tin xac inh d liu nay c phn
nh mt xu hng n nh, tnh trng ci
thin hay st gim tnh ang nghin cu

hay khng. Cc nghin cu tip theo s cho
php so snh d liu theo thi gian, v suy
lun c ngha da trn im trung bnh.
Phng phap phn tich h s cng cho kt
qua dao ng trn thang im 0-1 (biu din
trn trc tung), nhng bng cch gn im
0 cho tnh c thnh tch thp nht v 1 cho
tnh c thnh tch tt nht1. Cch khai trin
ny tp trung vo v tr ca mt tnh trong
mi tng quan vi cc tnh khc theo hai
im cc bin ny, khin cho im trung
bnh khng cn ph hp. Cn lu y l im
0 khng c ngha l hon ton tht bi (v
ngc li, im 1 khng c ngha l hon
ton thnh cng) v tm quan trng. Hai gi
tr ny ch l khong gii hn gip hnh dung
r hn v tr tng i ca tt c cc tnh
khc trong mu.
1 Cng thc chia li t l im h s: (Fi-min(F) )/ max(Fimin(F)), trong Fi l im ca tnh c th v F l vc-t im
s ca tt c cc tnh.
Ph lc
95
Hnh 40 va 41 cho thy mi tng quan gia

cc truc ni dung l kh thp, iu ny co
nghia la Ch s Cng ly phn nh ng cc
kha cnh rt khc nhau ca nn t php. Ni
cch khc, ch s tng th khng b tc ng
bi vic s dng lp li d liu khng cn

thit trong cc truc ni dung thnh phn.
Thay vo , c bng chng r rng l mi
truc ni dung c c tnh ring v ng gp
c ngha vo ch s tng th.
Hnh 40: Mi tng quan gia cc truc ni dung theo JUPI 1
Dim
1_ALL
Phng php cui cng v hiu qu nht

nhn mnh tnh bin i theo khng gian
ca d liu l gn trng s cho tng thnh
phn ca ch s cui cng theo cng nguyn
tc phn tch h s ni trn. Bng cch
ny, khng cn phi qu bn tm n gi
nh rng mi truc ni dung u quan trng
nh nhau. Trn thc t, qu trnh xy dng
ch s JUPI 3 v so snh n vi JUPI 2 nh
trnh by phn trc cho thy gi nh ny
c vn . Nu tt c cc truc ni dung ng
gp nh nhau cho tng phng sai, tt c
cc truc ni dung se c h s trng s bng
1, nh vy c hai b ch s (JUPI 2 va JUPI 3)
s ging ht nhau. Kt qu thc nghim li
ch ra iu ngc li: JUPI 3 khng ch cho
thy s i lp r nt hn gia cc tnh c
thnh tch cao v thp, m cn thay i ng
k th hng ca cc tnh (xem Hinh 42).
Hnh 42: Kt qua chi s tng hp co tinh h s va trong s
.8
Dim_2_ALL
.7
.6
.9
Dim_3_ALL
.8
.7
.8
.7
Dim_4_ALL
.6
.5
.75
.7
Dim_5_ALL
.65
.6
.6
.7
.8
.9.6
.7
.8 .7
.8
.9.5
.6
.7
.8
Hnh 41: Mi tng quan gia cc truc ni dung theo JUPI 2
Da Nang
Son La
Lang Son
Long An
Hai Duong
Quang Nam
Tra Vinh
Cao Bang
Bac Kan
An Giang
Tuyen Quang
Thua Thien Hue
Kon Tum
Bac Giang
Ha Noi
TP. Ho Chi Minh
Tay Ninh
Lam Dong
Phu Tho
Khanh Hoa
Dak Lak
0
.2
.4
.6
mean of jupi3_01
.8
Dim 1
(Factor)
Cach tinh Chi s Cng ly va phng an

c la chon
Dim 2
(Factor)
0
-2
1
Dim 3
(Factor)
0
-1
2
Dim 4
(Factor)
0
-2
1
0
Dim 5
(Factor)
-1
-2
-2
2-2
-1
3. Phng php da trn h s c trng
96
Ph lc
1 -2
s (JUPI 3)
Do phng php thng k c nhng nh

hng nht nh i vi kt qu tng th,
ngi c c th t hi phng php no
ng tin cy nht trong ba phng php
trn. Quan im ca nhm nghin cu l
thnh tch ca c mt tnh khng nn ph
thuc vo mt im s duy nht. ng thi,
khng phi tt c cc ch tiu c la chn
o lng u th hin ng s khc bit
gia cc tnh bin minh cho vic gn
trng s nh nhau cho cc tnh. Do , JUPI
2 l mt la chn hp l tha hip gia hai
quan im i lp trn v cch tip cn xy
dng ch s tng th. C th yn tm khi th

hng ca mt a phng no khng c
s thay i t bin khi c tnh ton theo
mt phng php thng k c th. V d: TP
H Ch Minh, moi phng an u co kt
qua xp hang ng gn v tr trung binh
cua toan mu. Thc t l, Nng khng
tht xut sc theo kt qua im JUPI 1
nhng li ng u ca JUPI 2 v JUPI 3 cho
thy cac phng phap tip cn nay a ra
cac kt qua tng i thng nht.
Ph lc
97
TI LIU THAM KHO

Asian Barometter Survey of Democracy,
Governance and Development (2012), The
Questionnaire.
Ban Chp hanh Trung ng (2010), Chin
lc phat trin kinh t xa hi 2011-2020.
Ban Chp hanh Trung ng (2011), Cng
linh xy dng t nc trong thi ky qua
ln chu nghia xa hi (b sung, phat trin
nm 2011).
Ban th ky Ban chi ao cai cach t phap
trung ng (2011), Bao cao tai cac Hi thao
khu vc Kt qua s kt 5 nm trin khai
thc hin Nghi quyt 49/NQ/TW v chin
lc cai cach t phap.
Ban th ky Ban chi ao cai cach t phap
trung ng (2012), Khao sat c lp v quan
ly hanh chinh toa an, tin hanh vi s h tr
ky thut cua UNDP.
Bao in t cua Chinh phu (2013), http://
baodientu.chinhphu.vn/An-ninh-trat-tu/
Phat-hien-gan-25000-vu-vi-pham-phapluat-moi-truong/178969.vgp.
Bao Kienthucnet (2012), http://kienthuc.net.
vn/soi-xet/can-bo-toa-an-chay-an-an-hoi-lola-chuyen-thuong-218752.html.
Bao Lao ng (2013), Xp hang xin tra s o
vi thiu tin thu t, http://laodong.com.
vn/Kinh-doanh/Xep-hang-xin-tra-so-do-vithieu-tien-thue-dat/117017.
Bao Phu n ngay nay (2013), http://
phunutoday.vn/xi-nhan/trai-hayphai/201307/thong-tu-canh-tranh-voi-tieupham-hai-2217124/.
Bo Ti nguyn mi trng (2013),

Phng vn Th trng Nguyn Mnh
Hin ngy 24/07/2013, http://www.
tainguyenmoitruong.com.vn/thoi-su--xahoi/day-nhanh-tien-do-cp-giy-chungnhan-quyen-su-dung-dt-xu-ly-dut-diemcac-vuong-mac-tai-dia-phuong.html.
Berray E., Steven G Hoffman, Laura
Beth Nielsen (2012), Situated Justice:
A contextual analysis of fairness and
inequality in employment discrimination
litigation, 1 Law & Society Rev. 46.
Botero J.C., Robert L. Nelson & Christine
Pratt (2011), Indices and Indicators of
Justice, Governance, and the Rule of Law:
An Overview, Hague Journal on the Rule of
Law, 3 : 153169, 2011.
B Chinh tri (2005a), Nghi quyt 48/NQ/TW
ngay 24/ 05/2005 v Chin lc xy dng
va hoan thin h thng phap lut n nm
2010, inh hng n nm 2020.
B Chinh tri (2005b), Nghi quyt 49/NQ/
TW v Chin lc cai cach t phap n nm
2020.
B Lao ng Thng binh va Xa hi (1999),
Thng t 21/1999/TT-BLTBXH qui inh
danh muc ngh, cng vic va iu kin
c nhn tre em cha u 15 tui vao lam
vic.
BLTBXH (2013), Thng t 11/2013/TTBLTBXH qui inh danh muc cng vic nhe
c phep s dung ngi di 15 tui lam
vic.
Ti liu tham kho
99
B Ni vu (2007), Quyt nh s 3/2007/

Q-BNV ca B Ni V ngy 26/02/2007
ban hnh Quy tc ng x ca cn b, cng
chc, vin chc lm vic trong b my chnh
quyn a phng.
CP (2010), Chi thi 1752/CT-TTg ngay

21/9/2010 v t chc tng iu tra h
ngheo trn toan quc phuc vu thc hin cac
chinh sach an sinh xa hi giai oan 20112015.
B Tai chinh (2010), Thng t 106/2010/TTBTC ngy 26/7/2010 hng dn l ph cp

giy chng nhn quyn s dng t, quyn
s hu nh v ti sn khc gn lin vi t.
Chinh phu (2009), Nghi quyt 21/NQ-CP ban

hanh Chin lc quc gia phong, chng
tham nhung n nm 2010.
BTC (2011), Thng t 124/2011/TT-BTC

ngy 31/8/2011 hng dn Ngh nh s
45/2011/N-CP.
CP (2010), Quyt inh 43/2010/Q-TTg ngay

2/6/2010 cua Thu tng Chinh phu ban
hanh h thng chi tiu thng k quc gia,
co hiu lc t 20/7/2010.
B Tai nguyn mi trng (2013), Bao cao

tng kt 8 nm thi hanh Lut bao v mi
trng 2005 (2006-2013).
CP (2010a), Quyt inh 2351/Q-TTg ph

duyt Chin lc quc gia v binh ng gii
giai oan 2011-2020.
B T phap (2010), Bao cao tai Hi thao S

kt vic trin khai k hoach thc hin Nghi
quyt 48-NQ/TW v chin lc xy dng h
thng phap lut Vit Nam.

duyt Chin lc phat trin ngh lut s
n nm 2020.
BTP (2011), T trinh D an Lut ph bin va

giao duc phap lut thang 3/2011.
BTP (2012), Bo co s 104/BC-BTP ca B
T Php ngy 12/06/2012 v tng kt cng
tc ng k, qun l h tch v vic thc
hin cc vn bn quy phm php lut v h
tch.
BTP (2013), S liu thng k v tr giup
phap ly, http://www.moj.gov.vn/Pages/
solieuthongke.aspx.
CAMS (2011), Vit Nam chuyn i: Thay i
cam nhn v nha nc va thi trng cua
ngi dn nm 2011.
CP (2011b), Quyt inh 678/Q-TTg ph

duyt Chin lc phat trin tr giup phap ly
Vit Nam n nm 2020, inh hng n
nm 2030.
CP (2011c), Ngh nh 45/2011/N-CP ngy
17/6/2011 v l ph trc b.
duyt Chng trinh muc tiu quc gia Giam
ngheo bn vng giai oan 2012-2015.
CP (2012b), Quyt inh 1212/Q-TTg ph
duyt Chng trinh muc tiu quc gia a
thng tin v c s, min nui, vung su, vung
xa, bin gii, hai ao giai oan 2012-2015.
CECODES, VFF-CRT & UNDP (2013), Chi s

Hiu qua quan tri va Hanh chinh cng cp
tinh nm 2012.
CP (2012c), Quyt inh 1206/Q-TTg ph

duyt Chng trinh muc tiu quc gia khc
phuc nhim va cai thin mi trng giai
oan 2012-2015.
Chinh phu (2009), Ngh nh 88/2009/NCP ngy 19/10/2009 v cp giy chng

nhn quyn s dng t, quyn s hu nh
v ti sn gn lin vi t.
CP (2013a), Quyt inh 29/2013/Q-TTg

ban hnh Quy nh v chun tip cn php
lut ca ngi dn ti c s ngay 24/1/2013,
co hiu lc t 31/3/2013. Thi im bt u
100 Ti liu tham kho
ap dung cac tiu chi anh gia cua chun

tip cn phap lut la 1/7/2013.
CP (2013b),Quyt inh 449/Q-TTg ph
duyt Chin lc cng tac dn tc n nm
2020.
DAmato, A. (2011), On the connection
between Law and Justice, Northwestern
University School of Law, Faculty working
paper.
c san tuyn truyn phap lut (2011:11),
Thc tin 15 nm thi hanh B lut lao ng:
Kt qua at c va nhng vn t ra,
Hi ng phi hp cng tac ph bin va
tuyn truyn phap lut cua Chinh phu.
Gillespie J. (2011), Exploring the Limits of
the Judicialization of Urban Land Disputes
in Vietnam, 45 Law & Society Rev. 241.
Gillespie J. (2012), Developing a Theoretical
Framework for Evaluating Rule of Law
Promotion in Developing Countries
Gramatikov M. & Malini Laxminarayan
(2008), Weighting Justice: Constructing an
Index of Access to Justice, Tilburg University
Legal Studies Working Paper No. 18/2008,
http://ssrn.com/abstract=1344418.
Gramatikov M. va cac tac gia khac (2009),
A Handbook for measuring the cost and
quality of access to justice, Tilburg Institute
for interdiscipline studies on civil law and
conflict resolution systems.
Himele K., Nicholas Menzies va Michael
Woolcock (2010), Surveying justice: A
practical guide to household survey, The
Justice & Development working paper
series, World Bank.
Hi lut gia tinh Thai Binh (2012), xut
tr giup phap ly trong giai quyt khiu nai
v mi trng va t ai cac xa ven bin
huyn Thai Thuy, tinh Thai Binh.
Hi Lut gia Vit Nam (2013), Bao cao Tham

vn y kin cac t chc xa hi v sa i Hin
phap 1992.
Kaufmann D., Aart Kraay, Massimo Mastruzzi
(2009), Governance matters VIII: Aggregate
and individual governance indicators 19962008, Policy research working paper, World
Bank.
Kelsen H. (2000), What Is Justice, The Law
Book Exchange Ltd., New Jersey.
Landry P., Nguyn Hng Quang, L Nam
Hng va Nicholas Booth (2011), anh gia
trai nghim va cam nhn cua ngi dn
v t phap ia phng: Kt qua va khuyn
nghi t khao sat thi im ba tinh nm
2010.
London J. (bin tp) (2011), Education in
Viet Nam: Historical roots, recent trends,
Institute of Southeast Asian Studies.
Ngn hang Th gii (2010), Bao cao phat
trin Vit Nam nm 2010: Cac th ch hin
ai.
NHTG (2011), C ch nha nc thu hi t
va chuyn dich t ai t nguyn Vit
Nam.
NHTG va Thanh tra Chinh phu (2012a),
Recognizing and reducing corruption risks
in land management in Viet Nam, Nha xut
ban Chinh tri Quc gia nm 2012.
NHTG va TTCP (2012b), Tham nhung t goc
nhin cua ngi dn, doanh nghip va can
b, cng chc, vin chc.
NHTG (2012), Bao cao anh gia ngheo Vit
Nam 2012, Khi u tt, nhng cha phi
hon thnh: Thanh tu n tng cua Vit
Nam trong giam ngheo va nhng thach
thc mi.
Oxfam Vin Nghin cu lp phap (2013),
Bao cao Tng hp kt qua tham vn cng
Ti liu tham kho 101
ng gop y cho D thao Lut t ai sa

i, Cu chuyn 14 Tinh Quang Binh: Lm
trng giao t khng san xut c cho
ngi dn.
QH (2012b), Lut Ph bin va giao duc phap

lut.
Pham Duy Nghia (2008), Lut phap va ngi

dn qu.
Rama M. (2008), Nhng quyt sach kho

khn: Vit Nam trong giai oan chuyn i,
Commission on Growth and Development,
Working Paper 40, World Bank.
Pham Duy Nghia (2011), H thng lut

phap va ch phap quyn, Nghin cu lp
phap, s 1+2 nm 2011.
Rawls J. (1999), A Theory of Justice, Revised

edition, the Belknap Press of Harvard
University Press.
Pincus J., Vu Thanh T Anh, Pham Duy

Nghia, Ben Wilkinson va Nguyn Xun
Thanh (2012), Structural Reform for Growth,
Equity, and National Sovereignty, Vietnam
Executive Leadership Program, Havard
Kenedy School.
Sandel M. (2011), Phi tri ng sai, H c

Phng dch, NXB Tr.
Quc hi (1992), Hin phap 1992.

QH (2002), Lut t chc Toa an nhn dn.
QH (2003a), Lut t ai, iu 50.
QH (2003b), Lut T chc Hi ng nhn
dn v U ban nhn dn ban hnh ngy
26/11/2003, iu 69.
QH (2004), B lut T tung dn s.
QH (2005), Lut bao v mi trng.
QH (2006), Lut Tr giup phap ly.
QH (2008), Lut cn b, cng chc thng
qua ngy 13/11/2008.
QH (2010), Lut vin chc thng qua ngy
15/11/2010.
QH (2011a), Ngh quyt s 10/2011/QH13
v k hoch pht trin kinh t-x hi 5 nm
2011-2015.
QH (2011b), Lut khiu nai 02/2011/QH13.
QH (2012a), B lut Lao ng.
102 Ti liu tham kho
Sen A. (2006), What is the role of legal and

judicial reform in development process, The
World Bank Legal Review Law, Equity, and
Development, Vol 2.
Thanh tra Chinh phu (2012a), Bao cao cua
Tng thanh tra Chinh phu tai Hi nghi toan
quc v cng tac tip cng dn, giai quyt
khiu nai, t cao, t chc ngay 2/5/2012.
TTCP (2012b), Bao cao cua Thanh tra Chinh
phu tai ky hop Quc hi thang 11/2012 v
giai quyt khiu nai, t cao cua cng dn v
t ai giai oan 2003-2012.
Toa an nhn dn ti cao (2013a), Bao cao
11/BC-TA cua Chanh an TANDTC gi Uy ban
Thng vu Quc hi ngay 20/3/2013 v vic
tra li cht vn cua ai biu Quc hi.
TANDTC (2013b), S liu thng k, http://
www.toaan.gov.vn/portal/page/portal/
tandtc/5901712.
TANDTC (2013c), Bao cao 05/BC-TA ngay
18/1/2013 v tng kt cng tac nm 2012
va nhim vu trong tm cua nganh toa an
nm 2013.
Tng cuc thng k (2011), Kt qua khao sat
mc sng dn c nm 2010.
Trng Trong Nghia (2011), Vu kin Vedan:
Mt in cu phap ly mang tinh ct mc;
Tham lun tai Hi thao v Vai tro cua gii

lut gia va cac t chc xa hi trong vic h
tr nng dn oi bi thng nhim mi
trng do cng ty Vedan gy ra, VLA-UNDP
t chc thang 7 nm 2011.
Uy ban Thng vu Quc hi (2009), Php
lnh 10/2009/UBTVQH12 ngy 27/02/2009
v n ph, l ph Ta n.
UBTVQH (2011), Bao cao 39/BC-UBTV QH13
v kt qua giam sat vic thc hin chinh
sach, phap lut v mi trng tai cac khu
kinh t, lang ngh.
Uy ban cac vn xa hi (2012), Bao cao
893/BC_UBVXH13 ngay 18/5/2012 kt qua
phin gii trnh ca B trng BLTBXH v
chnh sch, php lut bo tr x hi ti y
ban v cc vn x hi.
UNDP (2004), Tip cn phap lut va t phap
Vit Nam: Khao sat y kin ngi dn.
UNDP (2005), Programming for Justice:
Access for All A practitioners Guide to a
Human Right-based Approach to Access to
Justice.
UNDP (2010), anh gia ngheo thi Ha
ni va thanh ph H Chi Minh.
UNDP (2011), Tip cn cng ly Vit Nam
t quan im cua ngi dn: Khao sat cp
nht nm 2010.
UNDP APRC (2011), Access to justice
assessments in the Asia Pacific: A review of
experiences and tools from the region.
UNDP - VASS (2011), Bo co Quc gia v
Pht trin Con ngi nm 2011, Dich vu xa
hi phuc vu phat trin con ngi.Uy ban cac
vn xa hi (2012).
VCCI USAID (2013), Chi s canh tranh cp

tinh (PCI) nm 2012.
Vietnam news (2012), Red tape leads to
property disputes, http://vietnamnews.vn/
politics-laws/230281/red-tape-leads-toproperty-disputes.html.
Vietnamnet (2012), http://vietnamnet.vn/
vn/kinh-te/91743/lay-lat--doanh-nghiepvien-du-co-no-luong.html.
Vietnamnews (2012), http://vietnamnews.
vn/politics-laws/230281/red-tape-leads-toproperty-disputes.html.
VLA UNDP (2011), Tai liu Hi thao Vai
tro cua gii lut gia va cac t chc xa hi
trong vic h tr nng dn oi bi thng
nhim mi trng do cng ty Vedan gy ra.
V Thu Hnh (ch bin) (2012), C ch gii
quyt bi thng thit hi do nhim mi
trng gy nn, NXB Chnh tr - Hnh chnh
2012.
Vu Mao (2009), Kh khn t bui truyn
hnh trc tip u tin phin cht vn v
tr li cht vn, Hot ng gim st ca ai
biu Quc hi - Nhng cu chuyn k, NXB
Chnh tr-hnh chnh, 2009.
Wilkinson B. (bin tp), (2008), La chon
thanh cng: Bai hoc t ng A va ng
Nam A cho tng lai cua Vit Nam, Chng
trinh Chu A, ai hoc Harvard.
World Justice Programme (WJP) (2013), Chi
s phap quyn (Rule of Law Index), http://
worldjusticeproject.org/rule-of-law-index.
Worldwide Governance Index (2012), Chi
s Quan tri Nha nc (WGI), http://info.
worldbank.org/governance/wgi/index.asp.
Vn phong Quc hi (2013), http://

duthaoonline.quochoi.vn/DuThao/Lists/TT_
TINLAPPHAP/View_Detail.aspx?ItemID=153.
Ti liu tham kho 103
Chng trnh Pht trin Lin Hp Quc

25-29 Phan Bi Chu
H Ni - Vit Nam
Tel: (84 4) 39421495
Fax: (84 4) 39422267
Email: registry.vn@undp.org
www.undp.org.vn

Justice Index VN - FINAL 7 Oct

Diunggah oleh

Informasi Dokumen

Judul Asli

Hak Cipta

Format Tersedia

Bagikan dokumen Ini

Bagikan atau Tanam Dokumen

Opsi Berbagi

Apakah menurut Anda dokumen ini bermanfaat?

Apakah konten ini tidak pantas?

Hak Cipta:

Format Tersedia

Justice Index VN - FINAL 7 Oct

Diunggah oleh

Hak Cipta:

Format Tersedia

CH S CNG L

Bn quyn thng 7 nm 2013

hi s Cng ly la kt qua qua trinh hp tac

nhom nghin cu gm ng Hoang Giang,

Nhm nghin cu chn thnh cm n ng

ng Bakhodir Bukhanov, Pho Giam

c bit xin cm n 5045 ngi dn 21

Chi s Cng ly nhn c s hng dn

ng Nguyn Si Dung, Pho chu nhim

Giao s, Tin sy L Minh Tm, Pho chu

1 Trt t ho va tn nhom tac gia c xp theo th t ABC.

ng ng Hng V, Chuyn gia phn

Chi s Cng ly a nhn c s h tr v

Thanh Huyn UNDP a h tr nhit tinh

Cui cung, xin chn thanh cam n s h

TRUC NI DUNG 1: KHA NNG TIP CN ...........................................................................................45

PH LC 3: Phng php tnh ch s cng l.............................................................................................95

Hinh 21: Truc ni dung 2 - Cng bng..................................................................................................................55

TI LIU THAM KHO........................................................................................................................................ 101

Hinh 25: Quyn bu c................................................................................................................................................69

Hp 2: Chi s Cng ly......................................................................................................................................................8

Hp 4: Ngun nhn lc - Theo thng k cua B t phap tinh ti thang 9 nm 2012.......................24

Hp 5: Tinh hung gia inh v tranh chp t ai..........................................................................................32

B Lao ng thng binh x hi

Hp 6: Tinh hung gia inh v tranh chp lao ng......................................................................................32

B Tai nguyn mi trng

Trung tm Nghin cu phat trin v H tr cng ng

Giy chng nhn quyn s dung t

Tng san phm quc ni

Chi s Phat trin con ngi

Hi Lut gia Vit Nam

Ngn hang Th gii

Chi s Hiu qua quan tri v Hanh chinh cng cp tinh

Chi s Canh tranh cp tinh

Toa an nhn dn Ti cao

Tng cuc thng k

U ban Thng vu Quc hi

Chng trinh Phat trin Lin Hp Quc

Vin Khoa hoc X hi Vit Nam

hi s Cng ly gii thiu mt hng tip

trinh bay theo hai phn: Tng quan thc

Kt lun va cac thng ip chinh

phuc vu phat trin con ngi Vit

Khuyn nghi chinh sach

va anh gia cac kt qua cua cac tin

Tim nng s dung Chi s Cng ly

hng thanh tu v tng trng kinh t

hi nhp quc t; khng kem phn quan

1.1. S cn thit o lng am bao cng

vi h thng hang nghin vn ban hng

6 B Chinh tri 2005a; 2005b.

S liu va ni dung cac bao cao a cho thy

8 Chinh phu 2010.

Chng 1: Quan im xy dng ch s cng l

Mi y, Chinh phu ban hnh Quy nh v

Y nim v cng ly cua ngi dn - Thi bui

Nhin chung, vic anh gia hiu qua cua cac

Trn y l mt vai v d v cac vn phap

11 Chinh phu 2013 a.

tranh chp, xung t, bao v cng ly, va

th ch, gia giam ngheo s hoc vi cac

Chng 1: Quan im xy dng ch s cng l

vic lm khu vc cng thiu cng bng,