Soalan 1 Edward de bono (1993) menggunakan pendekatan Cort thinking program.

Huraikan teori diatas dalam membina perkembangan dan kecerdasan pemikiran kanak-kanak.

1 . !endahuluan

1.1 "engenali Edward #e bono Edward de Bono merupakan seorang pakar dalam bidang perubatan dan pemikiran di Eropah. Beliau dilahirkan di Malta pada tahun 1933. Beliau telah menghadiri Kolej St Edward, Malta, semasa Perang unia !! dan kemudian di irektori melanjutkan pelajaran ke "ni#ersiti Malta di mana beliau berkela$akan dalam bidang perubatan. Seterusn$a beliau meneruskan pendidikan %hodes, &hrist &hur'h, ()*ord, di mana beliau mendapat ija+ah kepujian dalam bidang psikologi dan *isiologi dan kemudian beliau melanjutkan lagi pelajaran ke satu bidang $ang lain iaitu dalam bidang perubatan. Beliau juga memiliki oktor ,alsa*ah dari &ambridge dan M dari "ni#ersit$ o* Malta. Selain daripada itu ,beliau telah memegang beberapa jawatan di uni#ersitiuni#ersiti ()*ord, .ondon, &ambridge dan uni#ersiti /ar#ard . r Edward de Bono merupakan seorang $ang sangat berkepentingan dalam bidang sejarah, sumbangan $ang telah diberikan oleh beliau dalam bidang ini telah memberikan kesan $ang besar kepada 'ara kita ber*ikir. alam erti kata lain , r.Edward e bono merupakan ahli pemikiran $ang paling

terkenal di peringkat antarabangsa. Beliau telah menulis beberapa buah buku

dengan terjemahan ke dalam 30 $ang utama di seluruh dunia iaitu bahasa !brani, 1rab, English, "rdu, Slo#ene, 2urki dan sebagain$a. Beliau juga telah dijemput untuk men$ampaikan s$arahan di 34 buah negara di seluruh dunia. i "ni#ersit$ o* Buenos 1ires , terdapat lima *akulti $ang ban$ak menggunakan buku-buku beliau sebagai bahan ba'aan dan rujukan pelajar pelajar dan pens$arah di uni#ersiti berkenaan. Manakala di 5ene+uela pula ,buku buku dan hasil kar$a $ang di hasilkan oleh beliau juga telah dijadikan rujukan dan bahan $ang penting dalam bidang undang-undang, menurut pendapat beliau, semua kanak-kanak sekolah mesti menghabiskan sejam seminggu pada program itu. i Singapura pula , terdapat 164 buah sekolah menengah $ang menggunakan khidmatn$a sebagai pen'eramah bebas dalam bidang moti#asi dan pemikiran. i Mala$sia juga, ada menggunakan buku dan bahan bahan $ang dihasikan oleh beliau , sekolah sains kanan merupakan sekolah $ang telah menggunakan hasil kerja $ang telah dihasilkan oleh beliau selama sepuluh tahun. beribu-ribu sekolah-sekolah telah menggunakan program i 1merika S$arikat, Kanada, 1ustralia, 7ew 8ealand, %epublik !reland dan "K, terdapat r de Bono untuk akti#iti pengajaran dan pembelajaran seharian.

$. %er&a'a dan (kti)iti *utin Edward #e bono

Pada Mes$uarat Pemikiran 1ntarabangsa di Boston 91994: Beliau telah diberi anugerah sebagai perintis utama dalam pengajaran langsung melalui pemikiran $ang kreati* di kalangan kanak kanak di beberapa buah sekolah di dunia. Pada tahun 19;; pula, beliau telah dianugerahkan hadiah pertama &apire di Madrid untuk sumbangan $ang mengenai oleh beliau signi*ikan kepada manusia. 1pa $ang unik adalah amat luarbiasa. (leh itu, atas r de Bono adalah respons kepada hasil kerja $ang telah dilakukan di seluruh spektrum r de Bono telah diminta untuk menanganitangani

permintaan khas perwakilan ,

satu memerondum dan Persidangan "ndang-undang Komanwel di 5an'ou#er 2

pada bulan (gos 199< $ang telah dihadiri oleh 4,366 peguam kanan, dan lain lain hakim daripada 34 negara-negara Komanwel dan lain negara $ang dijemput seperti &hina. !ni diikuti petanda $ang diadakan di $ang dianggap sebagai kemun'ak Persidangan terdahulu 1u'kland. r de Bono telah bekerja dengan ban$ak s$arikat u Pont, Prudential, 12 = 2, British 1irwa$s, di Eropah, Siemens 93?6,666

$ang utama dunia seperti !BM, sebagain$a $ang terbesar

British 1rang, 722 9>epun:, Eri'sson 9Sweden:, >umlah 9Peran'is:, dan perbadanan pekerja:kar$a beliau telah ban$ak digunakan di seluruh perbadanan. Pada mes$uarat pertama s$arikat Mi'roso*t, beliau telah memberikan 'eramah dalam mes$urat berkenaan. r de Bono telah dijemput untuk memberi u'aptama di Seattle kepada kira subjek mistik

kesemua pengurus atasan di lebih 366 buah s$arikat di seluruh dunia. Sumbangan khas Edward de Bono itu telah mengambil kreati#iti dan pemikiran, untuk pertama kalin$a dalam sejarah, dan seterusn$a meletakkan beliau pada asas $ang kukuh. Beliau telah menunjukkan bahawa kreati#iti adalah kelakuan $ang diperlukan dalam sistem maklumat dan penghasilann$a adalh memerlukan da$a pemikiran $ang kreati* dan ino#ati*. Buku pertama beliau, adalah bertajuk @Mekanisme ,ikiran@ telah diterbitkan pada tahun 19<9. i dalamn$a buku tersebut ,beliau telah menunjukkan bagaimana rangkaian

sara* di dalam otak membentuk 'orak asimetri sebagai asas persepsi. 1hli *i+ik $ang terkemuka di dunia, Pro*esor Murra$ Aell Mann berkata buku ini lebih baik daripada buku $ang telah dihasilkan sepuluh tahun lebih awal daripada ahli matematik $ang berurusan dengan teori keka'auan, bukan linear dan menganjurkan sistem sendiri. ari dasar ini, Edward de Bono membangunkan konsep dan alat pemikiran lateral. 1pa $ang begitu istimewa adalah bahawa bukan saja hasil kerja $ang diutamakan , malah perlu meneliti

apa $ang masih tersembun$i dalam teks akademik $ang telah dihasilkan oleh beliau.Edward untuk e bono telah membuat ban$ak latihan praktikal dan bersedia berkhidmat kepada semua orang, perkhidmatan beliau tidak mengira

umur seseorang. Aolongan pengikut belaiu adalah terdiri daripada kanak kanak $ang berumur lima tahun sehinggalah kepada umur orang dewasa. 1llah$arham 2uhan Mountbatten pernah mengundang semua laksamana. r de Bono untuk ber'akap dengan r de Bono telah diminta untuk membuka mes$uarat Sidang Kemun'ak

Pentagon $ang pertama dan men$entuh tentang aspek Kreati#iti. Selain daripada itu, beliau juga telah dijemput bagi menghadiri Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu 9PBB: Sosial di &openhagen, pada sidang tersebut , beliau telah diminta untuk menangani kumpulan perbankan dan kewangan. r Edward de Bono telah memberikan ban$ak sumbangan dalam 'orak

pemikiran lateral iaitu dengan memberikan dan memperkenalkan idea idea pemikiran tersebut menerusi beberapa program $ang telah disediakan oleh beliau untuk kanak kanak khasn$a. Selain itu, program $ang ada juga digunakan untuk menjadi panduan kepada orang ramai dalam membuat keputusan dan men$elesaikan masalah

3. !emikiran +ateral Edward #e bono ( Edward #e bono ,hinking ) Pemikiran .ateral ialah satu 'ara pen$elesaian masalah dengan menggunakan da$a imaginasi bukan se'ara logik atau tradisional. !a adalah pemikiran $ang menitikberatberatkan pelbagai jenis jawapan dan ia digunakan untuk lari daripada idea-idea $ang sudah lama dan sudah biasa diamalkan. Pada masa $ang sama ia juga bertujuan melepaskan diri daripada 'engkaman persepsipersepsi lapuk untuk men'ari dan men'ipta idea-idea baru. ari segi de*inisi pemikiran lateral membawa maksud 'ara men$elesaikan masalah dengan menggunakan da$a imaginasi 9bukan dengan menggunakan 4

logik atau 'ara-'ara pemikiran $ang biasa: sehingga dapat menghasilkan pelbagai pendekatan $ang kelihatan luar biasa 9kadang-kadang agak luar biasa sedikit: tetapi amat berkesan. Pemikiran lateral ini diasaskan oleh r Edward de Bono $ang juga merupakan

seorang pakar dalam bidang perubatan dan pemikiran. Beliau memperkenalkan 'orak ber*ikir jenis ini setelah melihat setelah mendapati terdapat ban$ak halangan pada 'orak pemikiran kon#ensional. !a bukan bertujuan men$ingkirkan 'orak pemikiran $ang sedia ada tetapi ia merupakan satu 'orak pemikiran $ang 'uba men'ari jalan terpantas dan sememangn$a ia berja$a men$elesaikan masalah bukan sahaja menepati kriteria $ang dikehendaki tetapi ia amat berkesan. Pemikirann$a dapat dirumuskan dalam kata-kata di bawahB C Kita tidak akan dapat menggali lubang-lubang baru di tempat-tempat lain kalau kita as$ik menggali lubang $ang ada supa$a lebih dalam lagiD 91inon Mohd = 1bdullah /assan, 199<:. ,erdapat beberapa ban'ak kepentingan pemikiran lateral antaran'a ialah1.Pembinaan !dea 4.Pembaharuan 3.Pen$elesaian 0.Pengkajian Berguna. 3.Pen'arian >alan bagi Men$empitkan Perbe+aan Pendapat di kalangan manusia dab konsep. r Edward de Bono telah memperkenalkan ban$ak teori berdasarkan pemikiran lateral. Beliau juga men$arankan ban$ak alat ber*ikir untuk mengatasi sesuatu permasalahn dengan lebih 'ekap dan e*isien lagi. alam &o%2 &ogniti#e %esear'h 2rust iaitu salah satu teknik alat ber*ikir $ang telah diperkenalkan oleh r Edward de Bono. Beliau telah memperkenalkan beberapa alat ber*ikir. 1ntaran$a ialahB ata Masalah dan Baru. alam Perkembangan Produksi Membuat an Sistem Pemasaran. Keputusan.

aripada Pelbagai Sudut "ntuk Mendapatkan Maklumat

1. PM! PM!

!". ialah

!lus / perkara-perkara bertujuan

"inus $ang baik untuk

/ ,

.nteresting buruk dan meluaskan

) menarik.

adalah

persepsi.

PM! memaksa seseorang berhenti dan ber*ikir sejenak sebelum 'epat-'epat membuat keputusan.

$.

(01 (

(ims /

0oals

1b&ecti)es

1A( adalah matlamat , tujuan dan objekti*. 1A( dapat meluaskan sudut pandangan 1A( dapat membantui dalam mengingatkan tujuan asal. 1A( juga dapat membantu seseorang ber*ikir se'ara ter*okus. 3. (!C ( (lternati)es/!ossibilities/Choice )

1P& merupakan alternati* , kemungknan dan pilihan. 1P& membolehkan seseorang melihat perkara $ang sama dari pelbagai sudut pandangan.1P& membuatkan seseorang memikirkan beberapa tindakan $ang patut dibuat .1P& membolehkan seseorang men'ari 'ara lain bagi men$elesaikan masalah $ang sama. . 2. C(3 ( Consider (ll 3actors ) &1, adalah mengambil kira semua *aktor. &1, digunakan oleh seseorang untuk meluaskan sudut pandangan. &1, dapat membantu seseorang mengarahkan minda ke semua arah $ang penting.

4.

1!5 (

1ther !eople6s

5iews

(P5 adalah pandangan orang lain .(P5 dapat membantu seseorang untuk memahami sudut pandangan orang lain.(P5 juga dapat membantu seseorang dalam meluaskan lagi pandangann$a.

7. &=S

C8S (

Conse9uence

and

Se9uel

ialah kesan dan

akibatn$a. &=S dapat membantu seseorang melihat

jauh ke hadapan .&=S digunakan untuk sseorang membuat penilaian. :. 3.! ( 3irst .mportant !eriorities )

,!P adalah keutamaan-keutamaan $ang perlu diutamakan atau didahulukan. ,!P juga mengingatkan seseorang mengambil kira perkara-perkara $ang penting. ,!P dapat membantu seseorang untuk ber*ikir se'ara ter*okus.

Selain daripada alat-alat ber*ikir $ang dibin'angkan tadi , Edward de Bono juga telah memperkenalkan atau men'ipta satu kaedah $ang membolehkan seseorang itu melakukn satu 'ara ber*ikir sahaja pada suatu waktu . Kaedah tersebut dikenali sebagai. Enam 2opi Pemikiran $ang melambangkan enam 'ara atau stail pemikiran $ang berbe+a-be+a. 1. ,opi Hi&au ( 0reen Hat )

2opi hijau melambangkan pemikiran $ang kreati*. Earna hijau melambangkan otak $ang subur dengan ida-idea. 2op hijau digunakan bagi men'ari idea-idea alternati* berdasarkan maklumat $ang ada. 2opi hijau digunakan pada waktu mula-mula ber*kir. Situasi $ang paling penting bagi menggunakan topi hijau ialah ketika ingin men$elesaikan masalah. $. 2opi Earna ,opi %uning kuning kuning ( ;ellow ke'erahan Hat $ang $ang ) konstrukkti*. positi*. bermakna

melambangkan melambangkan

pemikiran

2opi kuning digunakan bagi men'ari segala *aedah daripada sebarang idea alternati* $ang dikeluarkan oleh topi hijau. Situasi $ang paling baik bagi menggunakan topi kuning ialah apabila mendapati idea-idea $ang ban$ak kelemahan .

3. 2opi

,opi !utih (

<hite

Hat pemikiran objekti*.

) Earna putih

putih melambangkan

melambangkan kebersihan $ag bermakna tiada prejudis. 2opi putih digunakan untuk men'ari *akta , angka dan maklumat semata-mata. 2opi putih dipakai sebelum membuat sebarang keputusan memilih alternati*. 2. 2opi ,opi Hitam hitam ( =lack Hat pemikiran $ang kritikal ) dan negati*.

melambangkan

Earna hitam melambangkan kegelapan $ang bermaka tiada harapan. 2opi hitam digunakan untuk men'ari segala $ang salah , sukar , berisiko dan berbaha$a. 2opi hitam berguna untuk menghasilkan ran'angan ke'emasan dan keselamatan.2opi hitam dipakai sebelum membuat sebarang tindakan dengan memikirkan segala kebuurukan dan kerugian $ang akan dialami. 4. 2opi ,opi "erah merah ( *ed Hat pemikiran $ang ) emosional.

melambangkan

Earna merah melambangkan perasaan $ang ghairah. 2opi merah membenarkan pemikiran emosi dan intuisi sewaktu ber*ikir. Masa $ang paling sesuai memakai topi ini ialah selepas mengambil kira semua *akta $ang ada. 7. Earna ,opi =iru biru ( =lue Hat langit $ang ) bermakna paling atas.

2opi biru melambangkan pemikiran untuk mengawal dan menguasai. melambangkan 2opi biru mengawasi topi-topi lain bekerja. (rang $ang paling sesuai untuk memakai topi ini ialah sesorang $ang menjadi ketua. Sepanjang hidup beliau, r Edward de Bono telah memberikan ban$ak

sumbangan dalam 'orak pemikiran lateral iaitu dengan memberikan dan memperkenalkan. "ntuk menjadi panduan kepada orang ramai dalam membuat keputusan dan men$elesaikan masalahB

1.Sentiasa

bersikap

positi*

dan

konstrukti*.

4.,ikir perlahan-lahan dan se'ara mudahF jangan memudahkan sesuatu perkara. 3..upakan 0.2entukan kreati*. <.2entukan ?.Sentiasa 9.2ukar 11.1mbil ;.Beri tempat ganti kira 16.Be+akan hasil *ikirkan kepada pemikirann $ang semua se'ara luas antara sepatutn$a $ang alternati#e $ang dan dengan hendak perasaan. se'ara $ang terperin'i. mungkin. di'apai. lain. egoF tujuan jangan biarkann$a masuk 'ampur bila ber*ikir.

ber*ikir.

3. C2ukar gear otakDF tentukan bila untuk pemikiran logik dan bila untuk pemikiran

pendapat.

14. Semua jenis tindakan melibatkan nilai. alam pemikiran lateral termasuk juga pemikiran kreati*. Pemikiran kreati* merupakan satu bentuk pen$elesaian masalah $ang potensi pen$elesaian amat berkesan untuk melakukan pen$elesaian masalah. Kini dalam apa jua persidangan, *orum dan bengkel pemikiran kreati* amat ditekankan seumpama ia amat penting dalam kehidupan dan sememangn$a menerusi kajian ia amat penting dalam kehidupan. !ni kerana pen$elesaian masalah se'ara kreati* akan meninggalkan impak $ang 'ukup berkesan dan membanggakan.

2. !emikiran Cort ,hinking Edward #e bono Kaedah Ber*ikir &(%2 adalah untuk menumpukan perhatian se'ara langsung pada aspek $ang berbe+a pemikiran dan aspek-kristal ke dalam konsep dan alat $ang jelas $ang boleh digunakan se'ara sengaja atau tidak.

Menurut teori ini, terdapat tiga prinsip asas Pemikiran &(%2 iaitu F Ber*ikir Pemikiran adalah $ang satu paling kemahiran praktikal $ang berlaku di boleh dibangunkan, persepsi. peringkat

Penggunaan peralatan $ang digunakan untuk mengajar pemikiran meliputi beberapa kawasan dan persekitaran tertentu.Persekitran tersebut adalah merujuk kepada akti#iti pengajaran dan pembelajaran $ang dilaksanakan di sekolah seperti di !emikiran bawah F Sekolah

Cort di

Bahan &ort Pemikiran telah diuji dalam pelbagai umur Pelajar dan keupa$aan. Sejak bahan men$ediakan han$a pen'etus dan satu rangka kerja bagi amalan pemikiran, ia boleh digunakan pada julat $ang luas. >awapan sudah tentu akan berbe+a walaupun bahan itu adalah sama . (lat-(lat!enggunaan 8 !erse>ahaman

Pemahaman alat tidak sama seperti penggunaan alat. Keseluruhan latihan pendidikan kita ditujukan kepada idea bahawa pemahaman datang pertama dan kemudian penggunaan akan mengikuti. Malangn$a ini tidak semestin$a begitu. %aedah !enga&aran 2ujuan $ang jelas Pembelajaran Pemikiran &(%2 adalah untuk mengajar ber*ikir sebagai kemahiran langsung. !a tidak ban$ak menggunakan mengarahkan 10

pelajar untuk Gber*ikir lebih baikG atau G*ikir ia.G !ni pengajaran tidak men'apai ban$ak. 2idak 'ukup untuk mempun$ai sesi perbin'angan umum dengan harapan bahawa pelajar abstrak dan kemudian akan umum kemahiran ber*ikir $ang berguna. 1gak kerap masalah pengajaran perlu ditangani 'ara !enga&aran $ang dengan serong. "ata

alam pengajaran ber*ikir guru rapi dalam kawalan kelas. Kawalan tidak boleh timbul daripada pengetahuan $ang unggul kerana ini tidak tertakluk pengetahuan. Kawalan tidak boleh walaupun timbul daripada keupa$aan pemikiran $ang unggul, kerana pelajar boleh, dari semasa ke semasa, mempun$ai idea $ang lebih baik daripada guru dan ia tidak digunakan berpurapura sebalikn$a. Auru berhak untuk menggunakan apa jua kaedah pengajaran mereka mendapati $ang paling sesuai untuk kelas mereka. Ealau bagaimanapun, ia adalah bernilai men$atakan pendekatan &ort asas kepada pengajaran pemikiran dan berbe+a dengan beberapa pendekatan !erubahan lain. guru

Pengajaran Pemikiran &ort direka untuk men$ediakan garis panduan asas kursus pemikiran $ang merawat ber*ikir sebagai kemahiran langsung. !ni Gtulang telanjangG boleh diubah atau *leshed oleh guru kerana beliau atau $ang dikehendakin$a. "oti)asi penga&aran

Pengajaran Pemikiran &ort han$a boleh menjadi sebagai baik sebagai guru $ang mengajar mereka. Pelajaran Pemikiran &ort mudah untuk mengajar. Pelajaran

11

Pemikiran &(%2 adalah sukar untuk mengajar. !a bergantung kepada harapan dan ga$a pengajaran guru. bagaimana. %reati)iti dan !emikiran +ateral r de Bono membandingkan ini untuk menunggang basikal. Basikal adalah sukar untuk menunggang sehingga anda belajar

Pemikiran lateral adalah khusus berkenaan dengan generasi persepsi baru dan idea-idea baru. Pemikiran lateral melibatkan perubahan persepsi dan *leksibiliti. 2erdapat pertindihan dengan kreati#iti sejak kedua-duan$a berkenaan dengan menghasilkan sesuatu $ang baru, tetapi pemikiran lateral adalah de*inisi $ang lebih tepat tentang proses mengubah persepsiB mengubah 'ara kita melihat sesuatu.

4.

%aitan

pemikiran

?Cort

,hinking@

Edward

#e

bono

dengan

!erkembangan dan !emikiran kanak kanak.

Edward

e bono menggunakan 'ort thinking program $ang membina alam &ort program

perkembangan dan ke'erdasan pemikiran kanak H kanak. perkembangan dan pemikiran kanak-kanak. i:

terdapat beberapa perkara $ang boleh diambil kira dan dikaitkan dengan

1im, goal dan obje'ti#e 91A(:- tujuan , matlamat dan objekti*

1A( ialah alat $ang membantu supa$a kanak kanak lebih *o'us apabila be*ikir. 1go dapat membantu kanak kanak agar tidak tersasar daripada matlamat $ang hendak di 'apai. 1lat ini membantu men$elesaikan masalah $ang utama kanak kanak. 1pa $ang paling utama ialah megetepikan segala masalah $ang tak berkaitan terlebih dahulu. 1A( juga dapa dikaotkan dengan tujuan asal pemikiran seseornag itu. 1A( juga dapat mengelakkan kanak kanak daripada

12

memikrkan perkara $ang tidak berkaitan dan remeh.

i samping itu , 1A( juga

dapat menghalang kanak kanak daripada men$eleweng ke arah lain. ii: ,irst !mportant Priorit$ 9,!P: H Perkara Penting Iang Menjadi Keutamaan

,!P adalah mekanisme untuk membantu kanak kanak supa$a mengambil kira perkara $ang mustahak sahaja. ,!P dapat menghalang kanak kanak dari be*ikir perkara $ang tidak penting dan han$a memikirkan perkara $ang mustahak sahaja. ,!P membantu kanak kanak dalam men$usun perkara penting mengikut keutamaan$a. iii: i sini, kanak kanak sudah mampu men$usun perkara perkara utama $ang dianggap olehn$a adalah penting. &onsider 1ll ,o'us 9&1,: H 1mbil kira Semua ,aktor.

1lat ini meluaskan pandangan kearah $ang lebih penting. !a mengelak daripada terlupa perkara $ang penting.1lat ini mudah dipelajari, di ingati dan mudah digunakan dalam kehidupan seharian. 1lat ini melatih kanak kanak agar tidak han$a ber*ikir se'ara sehala sahaja, malah untuk meluaskan pemikiran kanak kanak tersebut. i#: (ther People 5iew 9(P5:- Pandangan (rang .ain

1pa $ang kanak kanak *ikirkan ada memnerikan kesan kepada orang lain. (P5 membantu kanak kanak memahami sudut pandangan orang lain. Kanak kanak boleh merasai apa $ang kanak kanak lain rasakan. #: 1lternati#e , Posibilities and &hoi'e 91P&: H 1lternati#e , kemungkinan dan pilihan. 1lat ber*ikir ini digunakan oleh kanak kanak supa$a ber*ikir se'ara selari.1P& mengkehendaki kanak kanak agar ber*ikir mara ke depan dan serentak dengan beberapa perkara. Kanak kanak dapat men'ipta pelbagai penjelasan dan persepsi. #i: &onseJuen'e and SeJual 9S =S : H Kesan dan akibat daripada kesan

13

Auna S=S untuk meramal apa $ang berlaku pada masa hadapan. 2ujuann$a adalah untuk membuat penilaian $ang terbaik. #ii: Plus , Minus = !nteresting 9PM!: H Iang terbaik , $ang buruk dan $ang menarik PM! digunakan untuk melusakan sudut pandangan kanak kanak dan megarahkann$a ke arah perkara $ang lebih penting. Penilaian mereka berdasarkan apa $ang ,mereka tahu . Berdasarkan kajian Edward de bono mewujudkan enam topi ber*ikir. 2opi ini ada kaitan dengan tindak tanduk pemikiran kanak kanak. Selalun$a kanak kanak ber*ikir se'ara serentak dan inilah kelemahann$a. (leh itu , masalah kanak kanak harus disarankan mengikut warna topi berikut F a: 2opi Putih H pemikiran berlandaskan maklumat ,*akta dan data C kanak kanak akan bertan$a soalan dengan soalan , siapa , di mana ,bagaimana berapa dan bilaD b: 2opi merah H pemikiran berdasarkan naluri, hati dan kehendak C kanak kanak akan bertan$a apa dan mengapa $ang menggangu pemikiran merekaD ': 2opi /itam H pemikiran berkaitan perihal kehakiman, kebenaran dan kessesuaian Kanak ingin mengetahui kebenaran samada benar atau salah, palsu atau benar tentang sesuatu perkara. Maka kanak kanak akan dapat menghindarkan diri daripada melakukan kesalahan, kesilapan atau pun membuat keputusan $ang kurang bijak. 2opi hitam mementingkan realit$ dan kebenaran. $ang telah ditetapkan seperti

14

d: 2opi Kuning H Pemikiran berkaitan kelebihan ,keunikan dan man*aat .ambang pemikiran $ang konstrukti#seme iaitu pemikiran $ang membina pemikiran dan keunikan kanak kanak. Kanak kanak akan bertan$a F C 1pa man*aatn$aD , C1pa *aedahn$aD , C imana Kebaikann$aD e: 2opi /ijau H Pemikiran idea baru, 'adangan, eksplorasi dan alternati#e !ni adalah ga$a pemikiran $ang kreati*. Kanak kanak men'ari idea , alternati#e dan 'adangnan H'adangan baharu, kanak kanak akan 'uba men'ari seberapa ban$ak idea $ang ada. !dea $ang ada janganlah dikritik. *: 2opi Biru H Pemikiran mengenai bagaimana mengawal dan men$elia enam proses ber*ikir bagi enam topi tersebut . C kanak kanak ini akan menganggap dirin$a lebih baik dari kanak kanak lain,Kanak kanak ini 'uba menjadi hero, kanak kanak ini 'uba memaksimukan idea idean$a dengan kanak kanak $ang lain.

15

7. ,eori A,eori +ain ,entang !emikiran Selain !emikiran Edward #e bono

Menurut teori pemikiran lain seperti

Piaget , kajian beliau

dalam bidang

pemikiran awal kanak-kanak dalam matematik popular dikaji. Kajian-kajian awal telah menunjukkan bahawa perkembangan pemikiran kanak-kanak dalam bidang ini menunjukkan perkembangan $ang berperingkat-peringkat, di mana terdapat limitasi $ang jelas tentang kemahiran tertentu pada peringkat-peringkat $ang tertentu 9Piaget, 1934:. Piaget dalam kajian awaln$a telah mengaitkan limitasilimitasi ini kepada tahap-tahap perkembangan kogniti* $ang telah di'adangkan dalam teorin$a. Ealau bagaimanapun, pengkajipengkaji selepasn$a mempun$ai pandangan $ang berlainan tentang kenapa kanak-kanak menunjukkan limitasi tersebut 9 onalson , 19?;:. Mereka berpendapt bahawa *aktor-*aktor lain seperti penggunaan bahasa dan keadaan persekitaran memainkan peranan dalam mempengaruhi limitasi kanak-kanak melakukan beberapa kemahiran $ang telah di'adangkan oleh Piaget. Menurut &row dan &row,19;6 dalam Siti ,arah !da$u Madi 94669:

perkembangan merupakan perubahan se'ara Ckualitati*Dserta 'enderung ke arah $ang lebih baik dari segi pemikiran, rohani, moral dan sosial. Menurut Karl E Aarrison pula, perkembangan kogniti* terhasil daripada tindakan $ang saling berkait antara perkembangan jasmani dan pembelajaran.Menurut 1tan .ong pula, Perkembangan ialah perubahan kualitati*.

16

!a tidak dapat diukur se'ara kuantitati* tetapi jelas dilihat perubahan telah berlaku kerana si*at baru berlainan daripada peringkat $ang lebih awal. 2ambahan pula, perkembangan kogniti* kanak-kanak sentiasa berlaku se'ara berterusan dari permulaan per'ambahan hingga ke akhir ha$at organisma.!ni bermakna perkembangan kogniti* bukan sahaja membawa organisma ke peringkat matang, tetapi perkembangan berterusan berlaku walaupun peringkat kematangan dilampaui.2egasn$a,perkembangan setiasa berlaku terus-menerus dari awal sehingga akhir ha$at sesuatu organisma.%amlah jantan = Suppiah na'hiapan 466;:.

17

:. %esimpulan

(leh itu dapat disimpulkan di sini ,pemikiran ialah satu proses $ang melibatkan pengolahan satu operasi mental dan pemikiran seseorang dengan tujuan untuk men$elesaikan masalah dan membuat keputusan.Proses pemikiran adalah satu operasi operasi dalam mental seseorang indi#idu di mana proses pembentukan konsep dan prinsip akan berlaku.Proses pemahaman dan pen$elesain masalah dan membuat keputusan memerlukan operasi mental indi#idu $ang kreati*. Keadaan ini adalah sama bagi kanak kanak juga di mana berlakun$a proses pemikiran $ang sama seperti orang dewasa. Ealau pun demikian kanak kanak merupakan insan $ang istimewa . Menurut Som dan Mohd berkesan. ahalan 9199;:, alat ber*ikir merupakan instrumen $ang

dapat membantu kita menggunakan minda dengan lebih sistematis dan engan menggunakan alat ber*ikir ini, idea-idea $ang disampaikan akan menjadi lebih tersusun, jelas dan mudah di*ahami. Semua pelajar harus didedahkan dengan ilmu pengetahuan bagaimana untuk menggunakan pelbagai alat ber*ikir. engan menguasai penggunaan alat ber*ikir, pelajar dapat menggunakann$a bukan sahaja dalam pengajaran dan pembelajaran, malahan juga dalam situasi harian. Sehubungan dengan perkara ini, guru perlulah mengaplikasikan kemahiran menggunakan alat ber*ikir ini dalam pengajaran dan pembelajaran mengikut keperluan dan situasi $ang sesuai. Memandangkan guru-guru di sekolah kekurangan masa untuk mengajar atau mendedahkan ilmu pengetahuan tentang alat-alat ber*ikir ini, maka penggunaan kaedah pembelajaran alternati* seperti penggunaan modul pembelajaran kendiri adalah sangat digalakkan. engan ini, alat-alat ber*ikir $ang di'adangkan akan dapat diman*aatkan oleh pelajar sepenuhn$a dalam pengajaran dan pembelajaran mahu pun dalam kehidupan harian.

18

*BCB%(D

Edward. 91994:. Six thinking hats for schools (Books 1-4) Resource Book . &heltenham, 5i'.B /awker Brownlow. de Bono, Edward 94666:. The de Bono Code Book. pp. 34. .lo$d, > = Mit'hinson, >B G2he Book o* Aeneral !gnoran'eG. ,aber = ,aber, 466<. .ouise >ur$B !ndependent, 19 e Bono@s Marmite plan *or pea'e in Middle Ieast, 2he e'ember 1999, retrie#ed 11 ,ebruar$ 4669. eli#er$. 466;-63-63. %etrie#ed 466;-63-63.

GSeptoe Eeb SiteG. !nno#ation

Sternberg, %. >. = .ubart, 2. .. 91999:. G2he &on'ept o* &reati#it$G, in ed. Sternberg, %. >.B /andbook o* &reati#it$. &ambridge "ni#ersit$ Press. Mosele$, 7ewton, ., Baum*ield, 5., Elliott, >., Aregson, M., /iggins, S., Miller, >., . 94663:. G e Bono@s lateral and parallel thinking toolsG, in ed. Mosele$,

a#idB ,rameworks *or 2hinking. &ambridge "ni#ersit$ Press. de Bono, Edward 919;3:. Six Thinking Hats: An Essential Approach to Business Management. .ittle, Brown, = &ompan$. !SB7 631<1??911 9hardba'k: and 631<1?;310 9paperba'k:. r. Mi'hael /ewitt-AleesonB Dispute with Edward de Bono

19

Som /j, 7or dan Mohd

ahalan Mohd %amli 9199;:. Kemahiran Ber*ikir Se'ara

Kritis = Kreati*. SelangorB .ongman. m.s. 360-363, 31;-341, 343-340. 2ee, 2+e Kiong, >ailani Bin Md Iunos, Baharom Bin Mohamad, Eidad Bt. (thman dan Iee, Mei /eong 9a: 94669:. Pengintegrasian Kemahiran Ber*ikir 1ras 2inggi Menerusi Peta Minda Bagi Mata Pelajaran Kemahiran /idup. Persidangan e!angsaan Pendidikan Sains dan Teknologi "##$ %P PST "##$& . m.s. 110-141. 2ee, 2+e Kiong, >ailani Bin Md Iunos, Baharom Bin Mohamad, Eidad Bt. (thman dan Iee, Mei /eong 9b: 94669:. Penilaian 1ras Kemahiran Ber*ikir Menerusi "jian SEA, %ubrik Kemahiran Ber*ikir m.s 3-10. Eidad (thman dan Kandar Selamat 9466<: C2$pes o* .earningD in Module C2ea'hing Methods in 2e'hni'al and 5o'ational Edu'ation.D Kuala .umpurB P (**set Sdn. Bhd. m.s. ?3, ?0, ?3 Iee, Mei /eongF .ee, Ming ,oongF >ailani Bin Md IunosF Eidad Bt. (thman dan 2ee, 2+e Kiong 94669:. Pen$ebatian Aa$a Pembelajaran an Kemahiran Ber*ikir an %ubrik Peta Minda. Persidangan e!angsaan Pendidikan Sains dan Teknologi "##$ %P PST "##$& .

20

+("!.*(D

+ampiran 1

Inilah sir Edward de bono

Six thinking hats Edward De bono

21

22