Anda di halaman 1dari 21

MAKALAH PROGRAMMABLE LOGIC CONTROL

TEKNIK PERANCANGAN SISTEM KONTROL

OLEH :

NAMA NIM : 033290114

: RAHMAT SALIM

TEKNIK ELEKTRO UNIVERSITAS MUSLIM INDONESIA MAKASSAR TAHUN 2011

KATA PENGANTAR

Puji dan syukur p nu!is panja"kan k #adira" A!!a# S$T% kar na & rka" ra#'a" dan #idaya#(Nya s #in))a p nu!is dapa" ' ny ! saikan Maka!a# ini* S !anju"nya p nu!is ' n)u+apkan " ri'a kasi# yan) s & sar(& sarnya k pada s 'ua pi#ak yan) " !a# ' '&an"u dan ' '&i'&in) p nu!is da!a' p nyusunan 'aka!a# ini% k#ususnya k pada : 1. ,apak Syari-uddin N.j n) S !aku /.s n Ma"a 0u!ia# Pr.)ra''a&! L.)i+ 1.n"r.! 2PL13% yan) " !a# &anyak ' '& rikan &i'&in)annya k pada ka'i da!a' p nyusunan Maka!a# ini* 2. Oran) "ua% " 'an% dan r kan(r kan k rja yan) " !a# ' '& rikan d.r.n)an dan s 'an)a" da!a' p nyusunan Maka!a# ini* P nu!is ' nyadari &a#4a apa yan) diuraikan da!a' 'aka!a# ini 'asi# jau# dari k s 'purnaan% s r"a 'asi# &anyak k kuran)an yan) di'i!iki* O! #nya i"u% p nu!is ' '.#.n 'aa- yan) s & sar( & sarnya dan ' n)#arapkan kri"ik dan saran yan) si-a"nya ' '&an)un un"uk p r&aikan dan p ny 'purnaan s !anju"nya* S '.)a 'aka!a# ini dapa" ' '& rikan p n) "a#uan dan 4a4asan &a)i p '&a+a u'u'nya% dan p nu!is k#ususnya*

P nu!is

Ra#'a" Sa!i'

BAB I PENDAHULUAN I.1. Latar Bela a!" Ma#ala$

/a!a' &idan) indus"ri p n))unaan ' sin .".'a"is dan p 'r.s san s +ara .".'a"is ' rupakan #a! yan) u'u'* Sis" ' pr n).n"r.!an d n)an ! k"r.' kanik yan) ' n))unakan r !ay(r !ay ' 'punyai &anyak k ! 'a#an% dian"aranya k.n"ak(k.n"ak yan) dipakai 'uda# aus kar na panas 5 " r&akar a"au kar na #u&un) sin)ka"% ' '&u"u#kan &iaya yan) & sar saa" ins"a!asi% p ' !i#araan dan '.di-ikasi dari sis" ' yan) " !a# di&ua" jika dik 'udian #ari dip r"!ukan '.di-ikasi* / n)an ' n))unakan PL1 #a!(#a! ini dapa" dia"asii% kar na sis" ' PL1 ' n)in" )rasikan & r&a)ai 'a+a' k.'p.n n yan) & rdiri s ndiri ' njadi sua"u sis" ' k nda!i " rpadu dan d n)an 'uda# ' r n.6asi "anpa #arus ' n))an"i s 'ua ins"ru' n yan) ada*
I.2. T%&%a! Da! Ma!'aat Pe!%l(#a! Adapun "ujuan dari p nu!isan "u)as ak#ir ini ada!a# un"uk ' n) "a#ui Ap!ikasi a"au k.ns p p n))unaan PL1 di Indus"ri * Man-aa" p nu!isan "u)as ak#ir ini &a)i p nu!is ada!a# ' !i#a" s jau# 'ana p rk '&an)an PL1 di Indus"ri d n)an +.n".# ap!ikasi yan) di& rikan* S dan)kan &a)i para p '&a+a% di#arapkan s '.)a 'aka!a# ini dapa" ' njadi su'&an)an da!a' ' 'p rkaya p n) "a#uan dan ' '& rikan k s 'pa"an un"uk ' 'p !ajarinya ! &i# !anju"* I.). Bata#a! Ma#ala$ 7n"uk ' '&a"asi 'a" ri yan) akan di&i+arakan pada "u)as ak#ir ini% 'aka p nu!is p r!u ' '&ua" &a"asan +akupan 'asa!a# yan) akan di&a#as* Ha! ini dip r&ua" supaya isi dan p '&a#asan dari "u)as ak#ir ini ' njadi ! &i# " rara# dan dapa" ' n+apai #asi! yan) di#arapkan* Adapun &a"asan 'asa!a# pada p nu!isan "u)as ak#ir ini ada!a# : 1* / - nisi a"au P n) r"ian PL1* 2* P ran)ka" dan 0.'p.n n PL1* 2* Ap!ikasi PL1 pada p ran+an)an dia)ra' Ladd r*

I.*. Met+,e Pe!%l(#a! 7n"uk dapa" ' ny ! saikan "u)as ak#ir ini 'aka p nu!is ' n rapkan & & rapa ' ".d s"udi dian"aranya : 1* S"udi !i" ra"ur yai"u d n)an ' '&a+a " .ri(" .ri yan) & rkai"an d n)an ".pik "u)as ak#ir ini dari &uku(&uku r - r nsi &aik yan) di'i!iki .! # p nu!is a"au di p rpus"akaan dan ju)a dari ar"ik !(ar"ik !% jurna! dan !ain(!ain*

BAB II PEMBAHASAN 1. PENGENALAN PLC DAN DIAGRAM LADDER


Programmable Logic Controller 2PL13 pada dasarnya ada!a# s &ua# k.'pu" r yan) k#usus diran+an) un"uk ' n).n"r.! sua"u pr.s s a"au ' sin* Pr.s s yan) dik.n"r.! ini dapa" & rupa r )u!asi 6aria& ! s +ara k.n"inyu s p r"i pada sis" '(sis" ' s r6. a"au #anya ' !i&a"kan k.n"r.! dua k adaan 2On5O--3 saja "api di!akukan s +ara & ru!an)(u!an) s p r"i u'u' ki"a ju'pai pada ' sin p n) &.ran% sis" ' k.n6 y.r% dan !ain s &a)ainya* 8a'&ar 1*1 & riku" ' 'p r!i#a"kan k.ns p p n).n"r.!an yan) di!akukan .! # s &ua# PL1*

P ro se s / M esin

Input

O utput

PLC

Ga-.ar 1.1. /ia)ra' k.ns p"ua! ap!ikasi PL1

$a!aupun is"i!a# PL1 s +ara &a#asa & rar"i p n).n"r.! !.)ika yan) dapa" dipr.)ra'% "api
pada k nya"aannya PL1 s +ara -un)si.na! "idak !a)i " r&a"as pada -un)si(-un)si !.)ika saja*

S &ua# PL1 d 4asa ini dapa" ' !akukan p r#i"un)an(p r#i"un)an ari"'a"ika yan) r !a"i6 k.'p! ks% -un)si k.'unikasi% d.ku' n"asi dan !ain s &a)ainya 2 S #in))a d n)an a!asan ini da!a' & & rapa &uku 'anua!% is"i!a# PL1 s rin) #anya di"u!is s &a)ai P1 ( Programmable Controller saja3* /a!a' &a& ini ki"a akan ' '&a#as PL1 s +ara u'u' di'u!ai dari s jara# dan p rk '&an)an PL1% prinsip k rja% p r&andin)an PL1 d n)an j nis k.n"r.! r !ainnya dan " rak#ir yan) pa!in) p n"in) ada!a# 'a" ri dia)ra' !add r* P '&a#asan ' n) nai dia)ra' !add r ini akan ' !ipu"i dia)ra' !add r ! k"r.' kanis s r"a dia)ra' !add r -.r'a" PL1(nya* 7n"uk ' 'p r+ pa" p 'a#a'an% & & rapa " .ri yan) & rkai"an d n)an k.'p.n n( k.'p.n n p nyusun dia)ra' ini s +ara k#usus akan di& rikan da!a' +.n".#(+.n".# s.a! yan) +ukup & ra)a'* P r!u di" kankan disini% +.n".# s.a! yan) di& rikan pada dasarnya "idak di"ujukan s +ara !an)sun) un"uk "ujuan p ran+an)an% " "api s 'a"a('a"a s &a)ai !a"i#an ' n)ana!isis prinsip k rja sis" ' k.n"r.! da!a' & n"uk dia)ra' !add r*

2. PERANGKAT KERAS PLC SERTA PENDUKUNGN/A


S &a)ai'ana " !a# s diki" disin))un) pada &a& s & !u'nya% P ran)ka" k ras PL1 pada

dasarnya " rsusun dari 'pa" k.'p.n n u"a'a & riku": Pr.s s.r% P.4 r supp!y% M '.ri dan M.du! Inpu"5Ou"pu"* S +ara -un)si.na! in" raksi an"ara k ( 'pa" k.'p.n n p nyusun PL1 ini dapa" dii!us"rasikan pada )a'&ar 2*1 & riku":

Ga-.ar 2.1. In" raksi 0.'p.n n(k.'p.n n sis" ' PL1

/a!a' #a! ini pr.s s.r akan ' n).n"r.! p ra!a"an !uar yan) " rk.n ksi d n)an '.du! .u"pu" & rdasarkan k.ndisi p ran)ka" inpu" s r"a pr.)ra' !add r yan) " rsi'pan pada ' '.ri PL1 " rs &u"* /a!a' &a& ini s !ain akan di&a#as k ( 'pa" k.'p.n n dia"as s +ara prak"is% ki"a ju)a akan ' ninjau s +ara s ki!as Minipr.)ra' r dan P1 s &a)ai k.'p.n n p 'r.)ra'an PL1* 0#usus 'a" ri yan) & rkai"an d n)an ' '.ri% da!a' &a& ini ki"a akan ' '&a#asnya s +ara ! &i# d "ai!% #a! ini dikar nakan p n) "a#uan ' '.ri dan p ' "aannya ' rupakan sa!a# sa"u dasar yan) pa!in) p n"in) da!a' ' 'pr.)ra' PL1 s +ara & nar dan -isi n* $a!aupun s +ara u'u' p ' "aan ' '.ri PL1 r !a"i6 sa'a% "api s +ara " knis ada & & rapa p r& daan 2" ru"a'a is"i!a#3 un"uk s "iap PL1 dari 6 nd.r yan) & r& da* Pada &a)ian ak#ir &a& ini ki"a akan ' !i#a" dan ' '&andin)kan p ' "aan prak"is dua &ua# PL1 j nis 'ikr. d n)an 6 nd.r yan) & r& da 2S &a)ai s"udi kasus% disini dipi!i# PL1 pr.duk p rusa#aan OMRON dan PL1 pr.duk L83*

3. KONEKSI PERALATAN DENGAN MODUL INPUT0OUTPUT DISKRET

PADA PLC
Sis" ' inpu"5.u"pu" diskr " pada dasarnya ' rupakan an"ar'uka yan) ' n)k.n ksikan

central processing unit 21P73 d n)an p ra!a"an inpu"5.u"pu" !uar* L 4a" s ns.r(s ns.r yan) " r#u&un) d n)an '.du! ini% PL1 ' n)indra & saran(& saran -isik 2p.sisi%) rakan% ! 6 !% arus% " )an)an3 yan) " ras.siasi d n)an s &ua# pr.s s a"au ' sin* , rdasarkan s"a"us dari inpu" dan pr.)ra' yan) " rsi'pan di ' '.ri PL1% 1P7 ' n).n"r.! p ran)ka" !uar yan) " r#u&un) d n)an '.du! .u"pu" s p r"i dip r!i#a"kan k '&a!i pada )a'&ar 3*1 di&a4a# ini:

O I N P
U

U T

CPU

P U T

Ga-.ar ).1. /ia)ra' &!.k 1P7 dan '.du! inpu"5.upu"

S +ara -isik ran)kaian inpu"5.u"pu" d n)an uni" 1P7 " rs &u" " rpisa# s +ara k !is"rikan% #a! ini un"uk ' nja)a a)ar k rusakan pada p ra!a"an inpu"5.u"pu" "idak ' ny &a&kan #u&un) sin)ka" pada uni" 1P7* Is.!asi ran)kaian '.du! dari 1P7 ini u'u'nya ' n))unakan ran)kaian .p".+.up! r*
/a!a' &a& ini ki"a akan ' '&a#as j nis(j nis '.du! inpu"5.u"pu" diskr " yan) u'u'

diju'pai pada s &ua# PL1% s r"a &a)ai'ana ' n)k.n ksikan p ra!a"an d n)an '.du! " rs &u"* Pada &a)ian " rak#ir% ki"a ju)a akan ' '&a#as s ns.r j nis Transis".r 2dik na! ju)a d n)an is"i!a# sourching/sinking sensor3 dan +ara ' n)k.n ksikannya d n)an PL1* P 'a#a'an 'a" ri yan) dij !askan pada &a& ini san)a" p n"in)% ' n)in)a" s "iap '.du! inpu"5.u"pu" ini ' 'i!iki k " r&a"asan dan k ! &i#an 'asin)('asin)% s #in))a jika ki"a akan ' '& !i s &ua# PL1% 7ni" yan) ki"a pi!i# & nar(& nar " pa" un"uk ap!ikasi yan) ki"a ran+an)*

4. KOMPONEN LATCH1 TIMER1 COUNTER1 DAN 2UNGSI32UNGSI

PENTING PADA PLC


S irin) d n)an & r"a'&a#nya k.'p! ksi"as pr.s s yan) akan dik.n"r.!% 'aka k &u"u#an akan pr.)ra' yan) si-a"nya +an))i# " n"unya ju)a s 'akin ' nin)ka"* / 4asa ini &anyak pr.s s(pr.s s di indus"ri yan) s +ara prak"is ' '&u"u#kan pr.)ra' yan) 'a'pu ' ndukun) -un)si(-un)si "a'&a#an di!uar -un)si r !ay s &a)ai k.'p.n n s"andar s &ua# dia)ra' !add r*
/ n)an p rk '&an)an p ran)ka" k ras dan p ran)ka" !unak PL1 yan) & )i"u !uar &iasa%

/ 4asa ini #a'pir s 'ua PL1 prak"is yan) & r dar dipasaran " !a# di! n)kapi d n)an
& r&a)ai ins"ruksi yan) san)a" & ra)a'* 9 nis ins"ruksi pada PL1 ini pada dasarnya dapa"

ki"a ka"a).rikan k da!a' & & rapa k !.'p.k & riku" ini:
0 !.'p.k ins"ruksi dasar : ins"ruksi : ins"ruksi yan) " r'asuk ka"a).ri ini

' rupakan ins"ruksi dasar !.)ika% s p r"i NOT% AN/% d!!* 0 !.'p.k ins"ruksi P r&andin)an 2Comparison3: ins"ruksi(ins"ruksi yan) " r'asuk ka"a).ri ini & rkai"an d n)an .p rasi(.p rasi p r&andin)* 0 !.'p.k ins"ruksi Ti' r51.un" r: Ins"ruksi(ins"ruksi yan) & rkai"an d n)an .p rasi "i' r dan +.un" r 0 !.'p.k ins"ruksi Ari"'a"ika: ins"ruksi(ins"ruksi un"uk .p rasi ari"'a"ika 0 !.'p.k ins"ruksi .p rasi L.)ika: Ins"ruksi(ins"ruksi un"uk ' n) ks kusi .p rasi( .p rasi !.)ika 0 !.'p.k ins"ruksi R."asi58 s r : Ins"ruksi(ins"ruksi yan) & rkai"an d n)an .p rasi p n)) s ran dan r."asi da"a 0 !.'p.k ins"ruksi 0.n6 rsi: Ins"ruksi(ins"ruksi yan) & rkai"an d n)an p n)u&a#an "ip da"a 0 !.'p.k ins"ruksi Manipu!asi /a"a: Ins"ruksi(ins"ruksi yan) & rkai"an d n)an 'anipu!asi da"a
0 !.'p.k ins"ruksi Trans- r /a"a: Ins"ruksi(ins"ruksi yan) & rkai"an d n)an

"rans- r% p nya!inan% dan p r"ukaran da"a 0 !.'p.k ins"ruksi L.'pa"5In" rupsi: Ins"ruksi(ins"ruksi yan) & rkai"an d n)an .p rasi !.'pa" dan in" rupsi* 0 !.'p.k ins"ruksi Sis" ': Ins"ruksi(ins"ruksi yan) & rkai"an d n)an d " ksi k sa!a#an 0 !.'p.k ins"ruksi 0.'unikasi: Ins"ruksi(ins"ruksi yan) & rkai"an d n)an p r"ukaran da"a d n)an p ran)ka" !uar ! 4a" k.'unikasi s ria!

S +ara k#usus pada &a& ini ki"a akan ' '&a#as k.'p.n n(k.'p.n n soft PL1 s p r"i "i' r% +.un" r in" rna! s r"a -un)si p n"in) !ain yan) &anyak di)unakan da!a' ap!ikasi sis" ' k.n"r.! s ku nsia! di indus"ri*

5. KONSEP LOGIKA DAN PERANCANGAN PROGRAM PLC DASAR Op rasi k.n"r.! s ku nsia! yan) u'u' diju'pai di indus"ri pada dasarnya #anya " rsusun dari -un)si(-un)si k.'&inasi !.)ika s d r#ana & riku": AN/% OR dan NOT* T r)an"un) pada pr.s s yan) akan dik nda!ikan% k.'&inasi -un)si !.)ika " rs &u" & rsa'a(sa'a d n)an "i' r dan +.un" r a"au -un)si !ainnya 2ka!au ada3 akan ' '& n"uk ran)kaian !.)ika k.n"r.! yan) di#arapkan* 0#usus da!a' &a& ini% ki"a #anya akan ' '&a#as -un)si(-un)si !.)ika dasar s r"a r pr s n"asi dia)ra' !add r PL1(nya pada sis" ' k.n"r.! k.'&ina".ria! saja* Si-a" dari sis" ' k.'&ina".ria! ini ada!a# .u"pu" sis" ' k.n"r.! pada saa" " r" n"u #anya " r)an"un) inpu" sis" ' k.n"r.! saa" i"u ju)a% s #in))a ana!isis dan p ran+an)annya pun r !a"i- ! &i# 'uda#* S dan)kan .u"pu" sis" ' k.n"r.! s ku nsia! pada sa"u saa" s !ain " r)an"un) pada inpu" saa" i"u% ju)a " r)an"un) pada inpu"(inpu" s & !u'nya% s #in))a ana!isis dan p ran+an)annya pun r !a"i- ! &i# sukar* / n)an a!asan ini 'aka p '&a#asan dan p ran+an)an sis" ' k.n"r.! s ku nsia! akan ki"a "unda sa'pai &a& s !anju"nya* 0 +ua!i dis &u"kan s +ara j !as% da!a' &a& ini r pr s n"asi dia)ra' !add r PL1 un"uk s &ua# ran)kaian ) r&an) k.'&ina".ria! " r" n"u akan s !a!u ' n)asu'sikan p ra!a"an a"au s ns.r yan) " r#u&un) d n)an '.du! inpu" PL1 " rs &u" ' 'i!iki "ip a"au j nis NO* Ha! ini p n"in) un"uk di" kankan disini% kar na s +ara prak"is p ra!a"an a"au s ns.r yan) " r#u&un) ini dapa" ' 'i!iki sa!a# sa"u "ip & riku": NO a"au N1*

6. PERANCANGAN DIAGRAM LADDER DENGAN MENGGUNAKAN PENDEKATAN DIAGRAM ALIR /ia)ra' a!ir 2Flowchart3 pada dasarnya ada!a# sua"u ' ".da un"uk ' n))a'&arkan a!iran pr.s s sua"u .p rasi* , rdasarkan si-a"nya% dia)ra' ini san)a" +.+.k dii'p! ' n"asikan d n)an ' n))unakan a!).ri"'a yan) di"u!is d n)an ' n))unakan k.'pu" r &aik ' n))unakan &a#asa aras r nda# 2'isa! ass '&! r3 'aupun &a#asa aras "in))i 2'isa!nya Pas+a!% 1 dan !ain s &a)ainya3* 8a'&ar ;*1 di&a4a# ini ' 'p r!i#a"kan si'&.!(si'&.! yan) u'u' di)unakan da!a' s &ua# dia)ra' a!ir*

Start/Stop

Proses/operasi

Keputusan

Data

Subroutine

Ga-.ar 4.1. Si'&.!(si'&.! -!.4+#ar"

/a!a' kai"annya d n)an p n))unaan si'&.!(si'&.! " rs &u"% "idak s p r"i pada p ran+an)an p ran)ka" !unak un"uk sis" '(sis" ' &asis da"a% p n).!a#an ka"a% dan ap!ikasi k.'pu" r !ainnya% /ia)ra' a!ir yan) di)unakan un"uk ' n))a'&arkan s &ua# pr.s s k.n"r.! pada u'u'nya "idak s !a!u #arus diak#iri .! # &!.k a"au si'&.! S".p 2endless3% 0ar na & rdasarkan si-a"nya% sis" '(sis" ' k.n"r.! yan) dii'p! ' n"asikan da!a' p ran)ka" k ras 2da!a' #a! ini 'isa! PL13 #arus s !a!u da!a' k adaan stand by :siap ' nun))u p rin"a#% jika 'isa!nya p rin"a# " !a# s ! sai di!aksanakan 'aka sis" ' " rs &u" "idak .".'a"is & r# n"i% " "api u'u'nya k '&a!i !a)i pada k adaan stand by a"au k adaan ' nun))u !a)i* Ha! " rs &u" &anyak ki"a ju'pai pada p ran)ka"(p ran)ka" sis" ' k.n"r.! s p r"i ' sin ATM% ' sin An"rian% Li-"% 0.n6 y.r dan !ain s &a)ainya* $a!aupun dia)ra' a!ir san)a" +.+.k di)unakan un"uk ' n))a'&arkan s &ua# a!iran pr.s s% p n)i'p! ' n"asian dia)ra' a!ir ini k da!a' & n"uk dia)ra' !add rnya "idak dapa"

di!akukan s +ara !an)sun) "anpa ' n))unakan p nd ka"an(p nd ka"an sis" 'a"is dan " rs"ruk"ur* Ha! ini dikar nakan si-a" k dua dia)ra' " rs &u" j !as(j !as & r& da 2dia)ra' a!ir pr.s snya ' 'i!iki si-a" s ria!% s dan)kan dia)ra' !add r ' 'i!iki si-a" para! !3 /a!a' &a& ini ki"a akan ' '&a#as p n)i'p! ' n"asian dia)ra' a!ir ini k da!a' & n"uk dia)ra' !add rnya d n)an ' n))unakan p nd ka"an(p nd ka"an yan) san)a" " rs"ruk"ur: 213 p nd ka"an &!.k(&!.k !.)ika dan 223 p nd ka"an a!iran &i"* S p r"i akan " r!i#a" nan"i* P nd ka"an(p nd ka"ran ini akan s !a!u ' n)#asi!kan ju'!a# anak "an))a yan) r !a"i- & sar*

5. PERANCANGAN DIAGRAM LADDER DENGAN PENDEKATAN DIAGRAM KEADAAN /ia)ra' 0 adaan 2S"a" dia)ra'3 pada dasarnya ada!a# sa!a# sa"u ' ".da un"uk

' n))a'&arkan pr.s s .p rasi s &ua# sis" '* Sis" ' & r&asis k adaan dapa" di)a'&arkan d n)an k adaan(k adaan sis" ' " rs &u" dan "ransisi dian"aranya 2"ransisi ini " rjadinya #anya s saa"3* 8a'&ar <*1 di&a4a# ini ' 'p r!i#a"kan +.n".# dia)ra' s"a" s d r#ana% di'ana dia)ra' " rs &u" ' 'i!iki dua &ua# k adaan yai"u S"a" A dan S"a" ,* 9ika sis" ' " rs &u" & rada da!a' k adaan S"a" A dan " rjadi 'asukan A 'aka sis" ' akan & r"ransisi ' nuju S"a" ,% dan s &a!iknya jika sis" ' ada da!a' s"a" , k 'udian " rjadi 'asukan , 'aka sis" ' akan ' nuju S"a" A* S +ara prak"is p ran+an)an & r&asis s"a" ini ju)a u'u'nya ' '&u"u#kan 'asukan a4a! 2inisia!3 yan) & r-un)si un"uk ' 'i+u sis" ' ' nuju sa!a# sa"u s"a" yan) dik # ndaki* 7n"uk kasus sis" ' k.n"r.! d n)an PL1% s &a)ai 'asukan p 'i+u u'u'nya dipi!i# sp +ia! &i" =irs" S+annin) 2=S3 s dan)kan jika i'p! ' n"asinya ' n))unakan dia)ra' !add r ! k"r.' kanis% 'asukan p 'i+u dapa" dipi!i# s &ua# ".'&.! a"au 'asukan !uar !ainnya*

Ga-.ar 5.1. 1.n".# dia)ra' S"a" s d r#ana , n"uk dia)ra' s"a" s p r"i " r!i#a" pada )a'&ar <*1 dia"as dapa" saja ' n))a'&arkan s &ua# sis" ' k.n"r.! !a'pu .".'a"is s p r"i " r!i#a" pada )a'&ar <*2 di&a4a# ini:

Ga-.ar 5.2. /ia)ra' S"a" k.n"r.! !a'pu .".'a"is

, rdasarkan )a'&ar <*2 " rs &u" " r!i#a" &a#4a k "ika sis" ' k.n"r.! di#idupkan 2sis" ' .n3% 'aka sis" ' akan ' nuju s"a" La'pu 'a"i* 9ika P,>ON di" kan a"au " rd " ksi adanya ) rakan% 'aka sis" ' akan & r"ransisi ' nuju S"a" La'pu #idup* 0 "ika sis" ' s karan) & rada di S"a" La'pu #idup dan 4ak"u sa"u ja' " !a# & r!a!u 2"i' r 1 ja'3 a"au P,>O== di" kan 'aka sis" ' s karan) akan ' nuju s"a" La'pu 'a"i% dan s " rusnya* S +ara " knis% "ransisi s"a" yan) di"unjukan .! # "anda pana# u'u'nya dipi+u .! # k.'&inasi 'asukan('asukan sis" ' " rs &u" s dan)kan k !uaran sis" ' un"uk s "iap s"a" "idak di"u!is da!a' dia)ra' " rs &u" " "api di& rikan da!a' s &ua# "a& ! !ain* S p r"i " r!i#a" pada +.n".# )a'&ar <*3 di&a4a#:

2a3 S"a" P ? R S0 0 11 S1 1 01 S2 1 10 2&3

Ga-.ar 5.). 1.n".# dia)ra' S"a" & s r"a k.'&inasi .u"pu"nya T r!i#a" dari )a'&ar dia"as% &a#4a sis" ' k.n"r.! " rs &u" ' 'i!iki na' &ua# 'asukan 2A%,%1%/%E dan =3 dan "i)a &ua# s"a" 2S0% S1 dan S23* S "iap "ransisi an"ara s"a" dipi+u .! # k.'&inasi dari 'asukan('asukannya 2'isa! jika sis" ' " rs &u" & rada pada s"a" S2 dan " rjadi k.'&inasi 'asukan E21@/@=3% 'aka sis" ' " rs &u" s karan) akan & r"ransisi

' nuju S1% jika "idak 'aka sis" ' " rs &u" akan " "ap & rada di s"a" S2* S dan)kan "a& ! di&a4a#nya 2)a'&ar <*32&33 ' nunjukan k.'&inasi .u"pu" yan) 'un)kin " rjadi un"uk s "iap s"a" " rs &u": .u"pu" P akan On 213 jika sis" ' & rada pada s"a" S1 a"au S2% dan s " rusnya* P r!u di" kankan disini &a#4a p ran+an)an sis" ' k.n"r.! d n)an ' n))unakan p nd ka"an dia)ra' s"a" ini u'u'nya & rsi-a" su&j k"i- dan ' ' r!ukan p 'ikiran dan k #a"i(#a"ian yan) ' nda!a'% s dan)kan "rans-.r'asi dia)ra' s"a" yan) didapa" k da!a' !add r(nya dapa" di!akukan d n)an ' n))unakan p nd ka"an(p nd ka"an " rs"ruk"ur dan sis" 'a"is yan) akan di&a#as & !akan)an* Sa!a# sa"u k un"un)an nya"a p ran+an)an pr.)ra' !add r d n)an

' n))unakan p nd ka"an ini ada!a# pr.)ra' ! &i# " rs"ruk"ur s #in))a 'uda# un"uk ' ran+an) dan ' n)ana!isisnya* 7n"uk s &ua# pr.y k a"au ap!ikasi sis" ' k.n"r.! yan) &aru* ,iasanya p ran+an)an sis" ' di'u!ai d n)an d skripsi .p rasi sis" ' k.n"r.! yan) diin)inkan 2u'u'nya & rupa narasi3* / skripsi ini k 'udian di"rans-.r'asikan k da!a' s"a" (s"a" yan) 'un)kin " rjadi pada sis" ' " rs &u" 2s"a" (s"a" ini u'u'nya di&ua" & rdasarkan k.'&inasi yan) 'un)kin " rjadi a"au di#arapkan pada .u"pu" sis" ' k.n"r.! " rs &u"3% Lan)ka# s !anju"nya s " !a# s"a" (s"a" ini didapa" ada!a# ' n))a'&arkan a!iran !.)ika .p rasi an"ara s"a" ini s #in))a ' '& n"uk dia)ra' s"a" ! n)kap* 7n"uk ! &i# j !asnya p r#a"ikan p r'asa!a#an sis" ' k.n"r.! k.n6 y.r & riku" ini 2!i#a" +.n".# 1*;3: Ran+an)!a# sis" ' k.n"r.! k.n6 y.r s p r"i " r!i#a" pada )a'&ar <*4 di&a4a# ini s #in))a .p rasinya ada!a# s &a)ai & riku": Pada saa" P, s"ar" di" kan% k.n6 y.r ,.A & r) rak* S " !a# " rd " ksi k #adiran ,.A 2S ns.r SE , On3% k.n6 y.r ,.A ini & r# n"i dan k.n6 y.r ap ! & r) rak* S ns.r SE A akan ' n)#i"un) sa'pai 12 ap ! s " !a# i"u k.n6 y.r ap ! & r# n"i dan k.n6 y.r ,.A & rja!an !a)i* 1.un" r akan dir s " dan .p rasi akan " rus & ru!an) sa'pai P, S".p di" kan*

Ga-.ar 5.*. Sis" ' k.n6 y.r un"uk p n) pakan 7n"uk ' ny ! saikan p r'asa!a#an dia"as !an)ka# p r"a'a ada!a# ' n)id n"i-ikasi 'asukan dan k !uaran sis" ' " rs &u"% da!a' #a! ini ada 'pa" &ua# 'asukan dan dua k !uaran:

I!6%t P, S"ar" : Pus# ,u"".n 7n"uk ' 'u!ai pr.s s 2NO3 P, S".p : Pus# &u"".n un"uk ' n)# n"ikan .p rasi 2NO3 SE A SE , RMA RM, O%t6%t : R !ay p n)) rak '.".r k.n6 y.r Ap ! 2NO3 : R !ay p n)) rak '.".r k.n6 y.r ,.A 2NO3 : S ns.r k #adiran Ap ! 2NO3 : S ns.r 0 #adiran ,.A 2NO3

/a!a' kai"annya d n)an k.'&inasi .u"pu" yan) 'un)kin " rjadi un"uk p r'asa!a#an dia"as
pada dasarnya #anya ada "i)a &ua# s"a" yan) r ! 6an: 0 dua k.n6 y.r 'a"i 2S"a" 03% k.n6 y.r ap ! & r) rak s dan)kan k.n6 y.r ,.A 'a"i 2S"a" 13% dan k.n6 y.r ap ! 'a"i

s dan)kan k.n6 y.r ,.A #idup 2S"a" 23* P r#a"ikan &a#4a un"uk kasus sis" ' k.n"r.! yan)
di#arapkan dia"as " n"unya "idak 'un)kin k dua k.n6 y.r " rs &u" #idup* 7n"uk ! &i#

rin)kasnya ki"a )a'&arkan k adaan(k adaan k !uaran un"uk s "iap s"a" " rs &u" k da!a' & n"uk "a& ! s p r"i di&a4a# ini:

S"a" S0 0 S1 1 S2 0

RMA RM, 0 0 1

Lan)ka# s !anju"nya ada!a# ' nu!iskan a!iran !.)ika an"ara s"a" ini: 0 "ika sis" ' k.n"r.!
2'isa! da!a' #a! ini PL13 di#idupkan 2P.4 r On: =S3 'aka sis" ' akan ' nuju s"a" 0

2k dua '.".r 'a"i3% da!a' k adaan ini sis" ' akan ' nuju s"a" 2 2'.".r k.n6 y.r &.A: RM, #idup3 #anya jika ki"a " kan ".'&.! P, S"ar"* Sis" ' akan " "ap & rada pada s"a" 2 sa'pai " rd " ksi k #adiran ,.A .! # s ns.r 2SE , On3* 9ika " rd " ksi adanya ,.A 'aka s karan) sis" ' akan ' nuju s"a" 1 2'.".r k.n6 y.r ap !: RMA & r) rak3* M.".r ap ! ini akan " "ap " rus & r) rak sa'pai " r#i"un) 12 &ua# ap ! .! # +.un" r ! 4a" SE A% s " !a# ' n+apai #i"un)an 12 sis" ' k '&a!i k k adaan s"a" 2 dan s " rusnya* 7n"uk "iap k adaan s"a" % ".'&.! P, S".p akan ' '&ua" sis" ' ' nuju s"a" 0* A"au jika ki"a )a'&arkan dia)ra'nya 'aka akan na'pak s p r"i )a'&ar <*B & riku" ini:

Ga-.ar 5.7. /ia)ra' s"a" k.n"r.! 0.n6 y.r S p r"i " !a# dij !askan s & !u'nya% s " !a# dia)ra' s"a" yan) ' n))a'&arkan .p rasi k.n"r.! didapa" 'aka d n)an ' n))unakan p nd ka"an(p nd ka"an " rs"ruk"ur ki"a dapa" s +ara !an)sun) ' n"rans-.r'asikannya k da!a' & n"uk dia)ra' !add r PL1(nya* Ha! ini s ! n)kapnya akan di&a#as di&a4a# ini*

8. ELEMEN 3ELEMEN UMUM SERTA ASPEK KEAMANAN DALAM

PERANCANGAN DIAGRAM LADDER


Tujuan u"a'a sis" ' k.n"r.! pr.s s di indus"ri pada u'u'nya ada!a# ' n)#asi!kan s &ua# pr.duk dari s ran)kaian inpu" &a#an ' n"a#* ,iasanya pr.s s ini &anyak ' !i&a"kan .p rasi a"au !an)ka#(!an)ka# yan) #arus di!a!ui "a#ap d 'i "a#ap* /a!a' #a! ini% 'isa! !an)ka# 1 akan di!akukan jika pr.s s " !a# ' ny ! saikan !an)ka# ,% s dan)kan !an)ka# , "idak akan di'u!ai jika !an)ka# A & !u' s ! sai% dan s " rusnya* /a!a' &anyak kasus% !an)ka#(!an)ka# da!a' k.n"r.! pr.s s ini u'u'nya s !a!u & ru!an)% ar"inya s " !a# !an)ka# " rak#ir di!akukan 'aka .p rasi akan di'u!ai !a)i pada !an)ka# a4a! s +ara .".'a"is sa'pai k.ndisi yan) di#arapkan " r+apai* S p r"i yan) " !a# disin))un) pada &a& s & !u'nya% p ran+an)an sis" ' k.n"r.! un"uk kasus( kasus s ku nsia! ini u'u'nya r !a"i- sukar di!akukan jika di&andin)kan d n)an p ran+an)an k.n"r.! un"uk kasus sis" ' k.'&ina".ria!* Ha! ini dikar nakan s !ain s +ara prak"is ju'!a# inpu"5.u"pu" yan) " r!i&a" da!a' s &ua# pr.s s u'u'nya r !a"i- &anyak% ju)a k.ndisi s &ua# 6aria& ! .u"pu" pr.s s pada sa"u saa" &iasanya "idak #anya di" n"ukan .! # k.'&inasi dari inpu" pr.s s pada saa" i"u% " "api " r)an"un) ju)a pada k.ndisi inpu"(inpu" pr.s s s & !u'nya% &a#kan da!a' &anyak kasus k.ndisi .u"pu" ini s rin) ju)a " r)an"un) pada k.ndisi & & rapa 6aria& ! .u"pu" !ain* P ran+an)an sis" ' k.n"r.! yan) akan dii'p! ' n"asikan d n)an k.'p.n n(k.'p.n n ! k"r.' kanis 'aupun d n)an k.'p.n n solid state 2'isa! PL13 un"uk -un)si yan) sa'a pada dasarnya dapa" & r& da sa"u d n)an yan) !ainnya* /a!a' #a! ini u'u'nya "idak ada ' ".da yan) pa!in) & nar un"uk ' ran+an) sis" ' k.n"r.! un"uk s &ua# pr.s s* T "api &iasanya " rdapa" +ara yan) ! &i# &aik dian"ara & & rapa pi!i#an yan) 'un)kin ki"a !akukan* 7n"uk pr.s s(pr.s s yan) r !a"i- s d r#ana% pada dasarnya ki"a dapa" saja s +ara !an)sun) ' nyusun a"au ' ran+an) dia)ra' !add r p n).n"r.!nya & rdasarkan d skripsi pr.s s yan) di#arapkan* S dan)kan jika pr.s s yan) akan dik.n"r.! i"u r !a"i- ru'i"% 'aka p ran+an)an dia)ra' !add r(nya akan san)a" su!i" di!akukan jika "idak ' n))unakan ' ".da a"au !an)ka#(!an)ka# " rs"ruk"ur s p r"i " !a# dij !askan pada &a& ; dan <* 0#usus da!a' &a& ini akan di&a#as ! ' n( ! ' n dasar yan) u'u' diju'pai da!a' s &ua# dia)ra' !add r prak"is% &aik un"uk "ujuan ana!isis 'aupun un"uk p ran+an)an* S dan)kan da!a' &a)ian ak#ir &a& ini% ki"a ju)a akan ' '&a#as pr.s dur yan) dapa" dijadikan a+uan da!a' p ran+an)an sis" ' k.n"r.! s +ara u'u' " ru"a'a kai"annya d n)an 'asa!a# k a'anan*

Da'tar P%#ta a8 Cu#a!% /asar T knik T na)a Lis"rik dan E! k"r.nika /aya* 9akar"a: 8ra' dia% 19DD Su'an".% M sin Arus S ara#* 9.)jakar"a: P n r&i" AN/I O==SET% 1994 #""p:55k.n6 rsi*4.rdpr ss*+.'5200D5095015'.".r(arus(s ara#(d+(&a)ai'ana(& k rjanya5 #""p:55dunia ! k"r.nika*&!.)sp."*+.'5200D5045' sin(arus(s ara#*#"'! #""p:55444*ani'a"i.ns*p#ysi+s*uns4* du*au5j45 ! +"ri+'.".rs*#"'!E/1'.".rs #""p:55dunia(!is"rik*&!.)sp."*+.'5200D5125'.".r(!is"rik*#"'! #""p:55dunia(!is"rik*&!.)sp."*+.'520095095ani'asi('.".r(d+*#"'! 444* n r)y --i+i n+yasia*.r) #""p:55F.n *ni*+.'5d 6F.n 5+da5p#5p5id549E".+3 2na"i.na! ins"ru' n"3

Anda mungkin juga menyukai