1 o la H ng

O LA H NG
o La H ng l mt bi ht ni ting ca Nhc s Ng Thy Min, c ph Nhc t bi Th cng rt ni ting ca Thi s Nguyn Sa (Trn Bch Lan). Ai trong chng ta cng tng mt ln ht bi ht trn, nhng t ngi bit xut x bi Th t mt cuc thi Hoa hu u tin Viet Nam. Vo nm 1930, x Bc k t chc cuc thi Hoa hu Hanoi, cho bt c ai, lm ngh g, khng k tui tc.. min l khi i thi phi mc o La H ng. Cui cng, ngi c ng quang trong cuc thi l ngi p L L Hng. C xut thn t mt gia nh nng dn ngho Thi Bnh, v mu sinh phi tri ni ln Hanoi kim sng v lm ngh ht C u cho cc qun ru. Sau khi thay i cuc i, C tr nn ni ting v l nim c m ca bao Cng t nh giu trong c nc. Tuy nhin chng ai c th vi ti c ngi p chn lm, tay bn ny v ch mt thi gian sau L l Hng tr thnh ngi tnh ca Quc Vng Bo i. C l cng nh bao chng trai si m sc p khc, d tri qua hn 20 nm sau, nh th Nguyn Sa vn m tng n n ci, nh mt khuynh o ca Hoa hu u tin v buc ng phi vit bi th ca ngi ngi p mc o la y. Mi n nm 1969, khi nghe cu chuyn v Hoa hu thun nng pht chc tr thnh ngi yu ca ng Vua cui cng Vit Nam, chng trai Ng Thy Min vit nn ca khc ni ting o La H ng khi mi 21 tui, c ph li t bi Th ca Nguyn Sa nh ngng m nhng c gi ta nh a sen vn ln t m ly. V y l nguyn vn bi Th: o La H ng: Nng Si gn anh i m cht mt / bi v em mc o la H ng / anh vn yu mu o y v cng / th ca anh vn cn nguyn la trng / anh vn nh em ngi y tc ngn / m mua thu di lm chung quanh / linh hn anh vi v v chn dung / bay vi v vo trong hn m ca / gp mt ba, anh mng mt ba gp hai hm thnh nh h ca tm hn / th hc tr anh cht li thnh non v i mt ngt ngy thnh cht ru / em khng ni nghe tng gia iu / em cha nhn m rng tri xanh / anh trng ln bng i mt chung tnh / vi tay trng, em vo th dim tuyt Em cht n, cht i, anh vn bit / tri cht ma, cht nng, chng v u / nhng sao i m khng bo g nhau / anh gi, ting th bun vng li / anh gin, mt anh nhn vng di / gin th anh ni chng nn li em i ri, sm hi chy trn mi / nhng thng ngy trn vai bun bng nng / em u, hi ma thu tc ngn / gi h anh mu o la H ng/ anh vn yu mu o y v cng / gi h anh bi th tnh la trng. Xin mi thng thc mt bi ht hay o la h ng th Nguyn Sa, nhc Ng Thy Min qua ting ht ca Duy Trc. Thc hin video: Vn Nguyn : o La H ng Vy La H ng xut x ra sao m i vo Th Nhc lng mng nh th ?

2 o la H ng

Cch Hanoi 10km c mt lng chuyn ngh dt la t tm p ni ting c t ngn nm trc, l Lng la H ng hay Lng la Vn Phc, thuc qun H ng. Nm bn b sng Nhu, lng la Vn Phc vn cn gi c t nhiu nt c knh qu ngy xa nh hnh nh cy a c th, ging nc, sn nh, bui chiu vn hp ch di gc a trc nh Lng Vn Phc vn c tn Vn Bo, do k hy nh Nguyn nn i thnh Vn Phc. Theo truyn thuyt, cch y khong 1200 nm, c b A L Th Nng l v ca Thi Th Giao Ch l Cao Bin, tng sng trang Vn Bo, tng dy dn cch lm n v truyn ngh dt la. B L Th Nga, vn ngi Hng Chu (ni c thng hiu la Hng Chu ni ting), theo chng chinh chin khp ni ri li ni ny. Thy di t tr ph ven sng Nhu xanh trong, b dy ngi dn trng du, nui tm ri cho nhng ngi th lnh ngh nht n dy m t, dt vi. T mt p nh, Vn Phc pht trin thnh lng ngh si ng, nc ting gn xa. Sau khi mt, b c phong lm Thnh hong Lng. La Vn Phc c gii thiu ln u ra quc t ti cc hi ch Marseille (1931) v Paris (1932), c ngi Php nh gi l loi sn phm tinh xo ca vng ng Dng thuc Php. Trong tng s 18 th th cng lnh ngh Vit Nam c vinh danh trong 2 cuc trin lm trn, th c 3 ngi l con ca t t tm Vn Phc (trong c c Nguyn Chp Chung, c ni ngh nhn Nguyn Hu Chnh hm nay, ngi ang lm la kh ni ting ti Vn Phc). T 1958 sn phm la Vn Phc hu ht c xut khu ra nhiu quc gia trn Th gii. n ngy nay, lng Vn Phc c khong hn 1000 khung dt, trong nhiu gia nh, khung dt c vn c gi li, xen ln vi cc khung dt c kh hin i. La Vn Phc

c nhiu mu hoa vn v lu i bc nht Vit Nam v tng c chn may trang phc cho Triu nh. c bit, theo Ca dao truyn ming, ni ting nht trong cc loi la Vn Phc c l l la Vn loi la m hoa vn ni vn trn mt la mt. The La, lnh Bi, chi Phng La vn Vn Phc, nhiu vng M Bn. La Vn ni ring v la Vn Phc ni chung c c im m p vo ma ng v mt m vo ma h. Hoa vn trang tr trn vi la rt a dng nh mu Song hc, mu Th nh, mu T Qu Tm li, vi c tnh mt vo ma h, m vo ma ng, nh nhng, mm mi lm nn gi tr vt cht ca La th ci hn ct, ci in du trong lng ngi t bao nm qua li nm ci tnh m ngi Lng la gi gm n chng ta hm nay : Ting th bun vng li (theo Nguyn Tt Tin)

O LA H NG
Nng Si Gn anh i m cht mt

3 o la H ng

Bi v em mc o la H ng Anh vn yu mu o y v cng Th ca anh vn cn nguyn la trng Anh vn nh em ngi y tc ngn M ma thu di lm chung quanh Linh hn anh vi v v chn dung By vi v vo trong hn m ca Gp mt ba anh mng mt ba Gp hai hm thnh nh h ca tm hn Th hc tr anh cht li thnh non V i mt ngt ngy thnh cht ru Em khng ni nghe lng giai iu Em cha nhn m rng tri xanh Anh trng ln bng i mt chung tnh Vi tay trng em vo th dim tuyt Em cht n, cht i, anh vn bit Tri cht ma, cht nng chng v u Nhng sao i m khng bo g nhau anh gi, ting th bun vng li anh gin mt anh nhn vng di Gin th anh ni chng nn li Em i ri, sm hi chy trn mi Nhng ngy thng trn vai bun bng nng Em u, hi ma thu tc ngn Gi h anh mu o la H ng Anh vn yu mu o y v cng Gi h anh bi th tnh la trng.

CH C NG THY MIN PH NHC HAY

Tip tc lot bi vit v TC PHM TC GI, trang Vn ngh ngi Si Gn ni n th ca T.T.Kh., Hu Loan, Nguyn Tt Nhin, Hn Mc T. V th Nguyn Sa l bi th nm nm trong ch ny. V khi vit v th c km vi nhc i cng, nhng nhc s tng a nhng bi th tr thnh bt h, nh khi ni th Hn Mc T ch c Trn Thin Thanh ph nhc l c khn thnh gi yu thch nht, hay Mu tm hoa sim ca Hu Loan

4 o la H ng

ch c nhc phm Nhng i hoa sim ca Dzng Chinh mi xm nhp hn ngi v.v Nn khi ni v th Nguyn Sa ch c nhc s Ng Thy Min ph nhc l t n nh im tm hn mi ngi. Ng Thy Min ngi nhc s ti hoa Nhc s Ng Thy Min tn tht l Ng Quang Bnh, sinh 26/9/1948 ti Hi Phng, l con th nh trong mt gia nh c by ngi con. ng ln ln vi sch v, th vn, v gia nh c m mt nh sch tn Thanh Bnh thnh ph Cng, v sau ny trn ng Phan nh Phng (nay l Nguyn nh Chiu), Si Gn, trc trng tiu hc Php Aurore. Sau khi gia nh vo Si Gn , Ng Thy Min theo hc v tt nghip v hai b mn v cm v nhc php do cc nhc s Hng Ln v Th Phit ging dy ti trng Quc Gia m Nhc vo nm 1965, tuy nhin ng bt u vit nhc t nm 1963. Tnh khc u tin m nhc s Ng Thy Min sng tc l bi Chiu nay khng c em (1965), c gii sinh vin hc sinh thi gian hng ng rt nng nhit. Vi nm sau, ng cho xut bn mt tp nhc u tay ly ta Tnh Khc ng Qun in rono pht hnh ti Si Gn (1969). ng Qun chnh l bt hiu u i ca ng trc khi i qua bt hiu Ng Thy Min by gi. Trong tuyn tp Tnh Khc ng Qun, nhc s Ng Thy Min ghi li tm bt thay cho li ng trn trang u, l nhng tnh khc vit cho bn b v tnh yu, trong gm 12 bn tnh ca gm Ging ngc, Ma thu ny cho em (sau i l Ma thu cho em), Gi nng (sau i l Git nng hng), Du vt tnh yu (sau i l Du tnh su), Cho nhng ma thu (sau i l Thu trong mt em), Tnh khc thng 6, Nht Tnh (sau i l Du vt tnh yu), My hng (sau i l Tui my hng), Gi tn em, i xun, Ma thu v trong mt em (sau i l Mt thu) v Ngy mai em i. Ca khc mi nht ca Ng Thy Min c tn Mt ln l mi mi Sau nhng sng tc t nm 1963, n vi cng chng vo nm 1965, sau nhc s Ng Thy Min c nhng nhc phm ph t th ca thi s Nguyn Sa nh, o la H ng, Paris c g l khng em, Tui 13 Cn trong thi gian theo hc i hc, nhc s Ng Thy Min nhiu ln trnh din v ph bin nhng sng tc ca mnh ti cc hi qun vn ngh, cc trung tm vn ha v ging ng i hc. Nm 1974, Ng Thy Min thc hin bng nhc u tay Tnh Ca Ng Thy Min gm 17 tnh khc c vit trong khong thi gian 1965 1972. Vi s gp mt ca cc ca s v nhc s nh Khnh Ly, Duy Trc, Thi Thanh, L Thu, Thanh Lan, Duy Quang Sau ngy 30/4/75 n thng 10/78, nhc s Ng Thy Min mi vt bin n t nn ti o Pulau Bidong ca M Lai, v chnh thc ra mt mt sng tc vit t nm 1975 l bi Em cn nh ma xun gi tng ring cho ngi yu l on Thanh Vn, l con gi ca nam ti t on Chu Mu (trong mt gia nh gm nhng ngi hot ng v m nhc nh on Chu Nhi, on Chu Bo, on Thanh Sm, on Thanh Tuyn mt thi cng vi nhc s

5 o la H ng

c Huy, kt hp thnh cp song ca c Huy on Thanh Tuyn ni ting trong nhng sinh hot nhc tr vo u thp nin 70. Tnh yu gia Ng Thy Min v on Thanh Vn bt u khi c hai gp g nhau ti trng Quc Gia m Nhc Si Gn, b ngt qung mt thi gian sau li ti hp vo nm 1973 ri i n quyt nh thnh hn. Nhng ngy 30/4/75 n nh mt s chia cch, khin d nh thnh hn ca hai ngi khng thnh, v on Thanh Vn theo gia nh di tn trong nhng ngy u tin, trong khi Ng Thy Min li Si Gn. Chnh nim thng nh to thnh cm xc cho ng sng tc ra ca khc Em cn nh ma xun. Sau su thng tri t nn, nhc s Ng Thy Min c nc th ba bo lnh cho sang Montral, Canada, vo thng T nm 1979. on Thanh Vn t San Diego, c tin ngi yu n c Canada, bay sang ni kt li cuc tnh, a n cuc hn nhn b d dang v thi cuc. Cng nm 1979, c hai qua sng ti San Diego ri di ln Orange County. Qua nm 1980, Ng Thy Min bt u i lm v ngnh in ton cho trng UCLA, ti thnh ph Olympia thuc tiu bang Washington. Trong thp nin 1990, nhc s Ng Thy Min tip tc sng tc vi nhng ca khc mi nh Cn thit, Em v ma thu, Trong ni nh mun mng v nht l Ring mt gc tri (1997). Nm 2000, nhc phm Ma trn cuc tnh ti ca ng c khn thnh gi n nhn mt cch c bit. Tng cng n nay, nhc s Ng Thy Min sng tc c trn 70 ca khc, vi khong 20 bi t trong nc. C nhng nhn xt t mi ngi khi ni rng nhc Ng Thy Min cha ng y cht lng mn, chu nhiu nh hng t th Nguyn Sa. C ngi bin gii, nhng suy ngh ch ng phn no khi ng ph th Nguyn Sa. Cn nhng nhc phm khc, nhc ca Ng Thy Min vn mang m cht tnh ca ring bit nh nhng nhc phm u tay trong tp nhc Tnh Khc ng Qun. V nhc ca Ng Thy Min nu ng ring bit cng khng km cht lng mn, tr tnh, vn c sc thi c o, nh nhc phm Ma thu cho em sau ny ln hng top hit. Tuy nhin khng ai c th ph nhn, khi Ng Thy Min ph th Nguyn Sa th s giao duyn ny l mt cuc giao hng trng cu, nh Paris c g l khng em, Tui 13, o la H ng, Nng Paris nng Si Gn, Tnh khc thng 6, Thng 6 tri ma S giao hng ny lm thng hoa s tuyt tc t th qua nhc v ngc li. mi ngi lc mi cht nhn ra, hin hu c mt nh th tn Nguyn Sa hay mt nhc s tn Ng Thy Min ang thng hoa trong i sng vn ha ngh thut. Nh Ng Thy Min tng ni Trong thi gian i hc, mnh c th ca Nguyn Sa nhiu nht, ngm nhiu nht thnh ra n thm vo hn mnh Trong bn thp nin vit nhc ca ti th th ca ng y lc no cng bng bc trong dng nhc ca ti. Ngay c nh bn ny nh ti vit Nng Paris, Nng Si Gn cng mang mt m hng ca o La H ng

6 o la H ng

hay Paris C G L Khng Em? nhc s Ng Thy Min tm s nh vy khi ni v mi giy rng buc gia nhc ca ng vi th Nguyn Sa. V chng ta hy nghe nhng li t bch ca nhc s Ng Thy Min khi tnh t gi cho ngi yu on Thanh Vn lc cha ci, l k c mt thi Si Gn ca ng : Ri n l nhng ma Xun ca tui tr, ca nhng ho hc, i ch, ca nhng mi hn vi v, vng tay qun qut trao nhau trn ng ph thn thng, qun hng quen thuc. Em nh khng, La Pagode, Givral ca nhng sng hn h, Hong Gia, Ple Nord ca nhng chiu a n, do ph tt Nguyn Hu, L Li tp np ngi qua, v nhng ti gh qun B C i, ri m Mu Hng. Ci khng kh m p trn y tnh thng ca qu hng , lm sao c th ng c ch trong vi thng ch cn li mt ma Xun, mt ma Xun cui cng ca nhng i thay Hay on u ni v gia nh Ng Thy Min khi chia tay thnh ph Cng : Ti sinh ra ti Hi Phng, mt thnh ph min Bc, cng l ni sinh trng ca 2 ngi nhc s ti yu qu nht, Vn Cao v on Chun. Nu Vn Cao l ngi nhc s ti qu trng nht, khng phi ch v nhng ng gp ca ng vo vn hoa m nhc, m cn v tc phong, i sng c nhn ng, cn vi on Chun l ngi ti yu thch nht vi nhng tnh khc bt h, v nhng ng gp ln lao ca ng vo vic to dng mt dng nhc tnh t, lng mn nht ca nn tn nhc Vit Nam. Qua on Chun, ti yu ma Thu, sng tc nhiu nhc phm v ma Thu, v vn m mt ngy no s c dp tr v thm ma Thu ca ng Ri Hi Phng vo min Nam, b m ti chn thnh ph Si Gn, ng Phan nh Phng xy dng li tim sch Thanh Bnh lm ni sinh sng. Ti y ti li c dp nhn thy nhng chic tu st khng l vi nhng ng khi cao ngt, phun ra nhng tn kh bi than m mt bu tri (on ng st ny chy trn ng Phm Vit Chnh v n M Tho thi Php, qua n thi TT Ng nh Dim vn cn hot ng). Nh ti gn gc ng Cao Thng, trc ca trng mu gio Aurore. Ti cn nh trn ng Cao Thng, tht l mt s tnh c trng hp, cng c mt l bnh m, l ni cui tun ti hay ra mua bnh v cho c nh n sng vi tht ngui. Ngoi ra cn c 2 rp chp bng Vit Long (sau l Vn Hoa Si Gn) v i ng. Ngi ch rt gn nh l ch Vn Chui m thnh thong m ti cho i theo xch gi thc n v h m Cui cng nhc s Ng Thy Min ni tip Ti khng vit nhc sng, nhng sng vit nhc, cho thy ng l ngi sng v ngh thut hn l n l cho ng tin bng nhng sng tc tc phm ca mnh, do ng cn c mt ngh khc l chuyn vin ca ngnh in ton. V th cho n nay Ng Thy Min ch n vi m nhc bng nhng cm xc ring t, khng h c mc ch thng mi, nh ng tuyn b, do nhng tnh khc ca ng thot ra s g b khi dng m nhc v li ca lm sinh k nh nhiu nhc s cng thi. Nhc s Ng Thy Min mun vit cho chnh ng, bng nhng cm xc tht ca mnh, ti khng vit cho mi ngi.

7 o la H ng

Tuy ch trng khng vit cho mi ngi, nhng dng nhc ca ng ni ln c tm s ca nhng ai tng c nhng rung ng trong tnh yu Tr li cu hi ti sao nhc s Ng Thy Min khng vit v nhng ti khc ngoi tnh ca, ng th nhn l c nhiu khi cng mun vit ti khc, nhng khng vit c. Hn na ti khng cm thy mnh mun vit v nhng ti , cho nn ti ch vit v tnh ca khng m thi . Nhng c l l do ng hn ht l do bn tnh lng mn ca mt ngh s v nu by gi ti kh khan, mc thc, u vo c th ti u c lm vn ngh c. Ng Thy Min cng cho bit, sng tc ca ng khng h nhm vo mt ging ca no theo kiu o ni ng giy nh mt s nhc s th hin, nh mt Mnh Pht vit cho Thanh Tuyn, Phng Dung, mt Phm nh Chng vit cho Thi Thanh, mt Tm Anh vit cho Phng Hng Qu v.vv vy Ng Thy Min tng cng tng ni : Nh bi Ring mt gc tri, ti u c ngh l Tun Ngc ht nh vy u, th m ng y ht ra n li thnh cng nh vy thi ! Tun Ngc ht bi ti lm. Hn 40 nm vit tnh khc, khi M nhc s Ng Thy Min c thm mt vi nhc phm ph t th Nguyn Sa, d c nhiu thay i trong dng nhc v li ca, nhng nhng ai tng yu mn nhng nhc phm ca ng vn d dng nhn ra nhng nt quen thuc m ch ring nhc s Ng Thy Min mi c c. Nhiu ngi phong tng Ng Thy Min l mt nhc s ti hoa ch thc.

o la h ng
Tc gi: Nguyn Sa Nng Si gn anh i m cht mt bi v em mc o la H ng anh vn yu mu o y v cng th ca anh vn cn nguyn la trng anh vn nh em ngi y tc ngn m mua thu di lm chung quanh linh hn anh vi v v chn dung bay vi v vo trong hn m ca gp mt ba, anh mng mt ba gp hai hm thnh nh h ca tm hn th hc tr anh cht li thnh non v i mt ngt ngy thnh cht ru em khng ni nghe tng gia iu

8 o la H ng

em cha nhn m rng tri xanh anh trng ln bng i mt chung tnh vi tay trng, em vo th dim tuyt em cht n, cht i, anh vn bit tri cht ma, cht nng, chng v u nhng sao i m khng bo g nhau anh gi, ting th bun vng li anh gin, mt anh nhn vng di gin th anh ni chng nn li em i ri, sm hi chy trn mi nhng thng ngy trn vai bun bng nng em u, hi ma thu tc ngn gi h anh mu o la H ng anh vn yu mu o y v cng gi h anh bi th tnh la trng

The Silk Dress by Nguyen Sa translated by Duong Xuan On me suddenly cool the Saigon sun for you are wearing your dress of Ha Dong[1] silk so much your silk dress I ever loved my poem is still as pure as your silk Yet I remember you sitting right here while short was your hair all around the autumn just lengthy my soul hurriedly painted your portrait then hurriedly displayed in my ready heart A day seeing you a day of elation

9 o la H ng

seeing you for two days the post-wedding's ecstasy my adolescent poems I piled up a mountain while your eyes ageing into the arousing wine You had not said I'd already heard the whole symphony you had not looked the whole sky had already turned blue My faithful love and I looked up to you your virtuous hands and you had nestled in our wonderful poem. You came and went all too suddenly of that I was always aware. It was sunny then rainy all too suddenly about that I did not really care. But why leave without leaving a word? Leaving without leaving a word! When I called! echoing only the confusion from my eyes I got angry! I got angry as my poem did not say the word Gone you have and now repentance runs my lips on my sad shoulders time turns heavy Where have you gone? my short haired autumn!

10 o la H ng

Please save for me your dress of Ha Dong silk that silk dress so much I always love Save for me please the love poem in that pure silk!