Anda di halaman 1dari 84

Pendapat Saya

By Ishak Saat Dr - 29 April 2008 02:26:22 PM EST

Discuss

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya
By A#MAD $%&I BIN M'#D &AIN - 2( D"c")!"r 2008 09:08:2( PM EST

pa*a p"+*apat saya k",iata+ "ko+o)i )"rupaka+ p"+,aruh uta)a )"+,apa p"+-a-aha+ pihak luar t"rha*ap +",ara-+",ara *i asia t"+,,ara. /",iata+ p"rta+ia+ ialah 0aktor p"+ti+, *a+ tarika+ uta)a u+tuk p"+-a-ah )"+ta*!ir urus s"s"!uah +",ara u+tuk k"p"+ti+,a+ *iri s"+*iri *a+ s"*ikit saha-a u+tuk rakyat t")pata+. 1alau !a,ai)a+apu+2 p"+-a-aha+ -u,a t"lah )"+,")!a+,ka+ pros"s "ko+o)i )"+-a*i s")aki+ t"r-a)i+ *a+ !"rk")!a+,.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya
By M'#D S#'%$I&AM BIN S#A$IE - 3 $"!ruary 2009 04:28:35 PM EST

Pa*a p"+*apat saya k",iata+ "ko+o)i s")")a+,+ya )"+-a*i suatu ya+, a)at p"+ti+, !a,i s"tiap k"ra-aa+ *i Asia T"+,,ara. S"!"lu) k"*ata+,a+ p"+-a-ah p"+*u*uk *i Asia T"+,,ara )"+,a)alka+ Sist") Eko+o)i Sara Diri ya+, )"liputi k",iata+ p"rta+ia+2 p"rika+a+2 p"r*a,a+,a+ *a+ p")!uata+ ya+, ha+ya !"rkisar u+tuk k"p"rlua+ *ala) +",ara saha-a. S"!a,ai co+toh2 p"rta+ia+ sara *iri s"lai+ u+tuk k"p"rlua+ )aka+a+ ia -u,a a*alah u+tuk k"p"rlua+ cukai ya+, *ik"+aka+ ol"h p")"ri+tah atau tua+-tua+ ta+ah. /"p"rlua+ !aha+ )"+tah *a+ pasara+ *i Eropah t"lah )"+y"!a!ka+ pihak kolo+ial )"+,alih pa+*a+,a+ k" Asia T"+,,ara ya+, s")")a+,+ya )")pu+yai su)!"r "ko+o)i ya+, !a+yak *a+ !"lu) *it"rokai s"p"+uh+ya. /"*ata+,a+ p"+-a-ah i+i t"lah )"+ukar corak *a+ r"+tak "ko+o)i sara *iri k"pa*a Sist") Eko+o)i /o)"rsial. P"ru!aha+ ya+, pali+, *rastik a*alah *ala) s"ktor p"rta+ia+. 6a*a+,-la*a+, *i!uka *a+ ta+a)a+ ko+ta+ *iusahaka+. 7"tah2 kopi2 la*a hita)2 ,ula2 !"ras *a+ t")!akau t"lah *iusahaka+ s"cara !"sar-!"sara+. M"+-"la+, tahu+ 59302 Asia T"+,,ara t"lah )"+-a*i p")!"kal uta)a !a,i !aha+ )"+tah s"p"rti ,"tah2 la*a2 kapas2 kayu

-ati2 ,ula2 !"ras2 t")!akau *a+ s"!a,ai+ya.8alau !a,ai)a+apu+2 pihak p"+-a-ah s")aki+ )")!"ri t"ka+a+ k"pa*a ,olo+,a+ p"ta+i *")i )"+capai tu-ua+ ko)"rsial )"r"ka. S"!a,ai co+toh+ya B"la+*a *i I+*o+"sia t"lah )")p"rk"+alka+ Sist") 9o*i /opi : D.7.E.#all: 5985: 64;< ya+, )")aksa p"ta+i-p"ta+i =a1a )"+a+a) 5>( *aripa*a ta+ah+ya *"+,a+ ta+a)a+ta+a)a+ "ksport. P"ru!aha+ turut !"rlaku *ala) s"ktor p"r*a,a+,a+ *a+ p"rkapala+. /")a-ua+ *ala) !i*a+, p"rkapala+ *"+,a+ p"+,"+ala+ kapal-kapal 1ap *a+ p")!ukaa+ T"rusa+ Su"? )"ra+cakka+ la,i s"ktor i+i. #asil !u)i *aripa*a Asia T"+,,ara *i !a1a pula+, k" "ropah *a+ !aha+ p"r+ia,aa+ *ari +",ara p"+-a-ah *i !a1a )asuk k" Asia T"+,,ara s"!a,ai pasara+ !aru. S"!a,ai co+toh p"rusaha+ t"kstil *ari "ropah )")"+uhi pasara+ Asia T"+,,ara *a+ *a+ 0i!rik ya+, !"r)utu t"rs"!ut t"lah )"l"+yapka+ p"+,aruh t"kstil ya+, s"la)a i+i *i )o+opoli ol"h p"*a,a+, I+*ia *a+ @hi+a. 'l"h itu -"las pa*a kita "ko+o)i s")")a+,+ya )"+-a*i p"+y"!a! uta)a !"rlaku+ya p"+-a-aha+ *i Asia T"+,,ara. /")ak)ura+ *a+ lo+-akka+ p"rusahaa+ *i "ropah )"+y"!a!ka+ para p")o*al *isa+a )"la!ur )o*al *i Asia T"+,,ara. /"*ata+,a+ kolo+ial s")")a+,+ya t"lah )"+,u!ah ha)pir k"s"luruha+ sist") "ko+o)i *i Asia T"+,,ara. /")asukka+ !uruh asi+, t"ruta)a *ari @hi+a *a+ I+*ia t"lah )"+,u!ah *")o,ra0i p"+*u*uk *i Asia T"+,,ara.P"rta)!aha+ p"+*u*uk turut !"rlaku *i s")ua +",ara *i Asia T"+,,ara. S")ua i+i -u,a a*alah *i s"!a!ka+ k"sa+ "ko+o)i ya+, !"rlaku *i Asia T"+,,ara. 9u-uka+. D.7.E.#all2 59492 S"-arah Asia T"+,,ara2 /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya
By 'N7 SE'/ NA' - 24 D"c")!"r 2008 0(:(0:23 AM EST

Pa*a p"+*apat saya2 k",iata+ "ko+o)i )"rupaka+ akti iti-akti iti ya+, *ilakuka+ ol"h )a+usia u+tuk )"+*apatka+ k"p"rlua+ )aka+a+ *a+ k"p"rlua+ haria+ !a,i )"+"ruska+ k"hi*upa+. 'l"h itu2 k",iata+ *i Asia T"+,,ara pa*a a1al+ya )"+"ka+ka+ k",iata+ "ko+o)i p"rta+ia+ sara *iri ya+, )"+,uta)aka+ p"+a+a)a+ !aha+ )aka+a+ t"ruta)a+ya pa*i u+tuk k"p"rlua+ *iri *a+ k"1a-ipa+ cukai. S"su+,,uh+ya p"+,a,iha+ ta+ah *i +",ara-+",ara Asia T"+,,ara *ilakuka+ )"+,ikut cara ya+, !"rlai+a+ t"tapi s")ua+ya !"rtu-ua+ u+tuk )"+,"r-aka+ ta+ah !a,i k",iata+ "ko+o)i sara *iri ya+, l"!iha++ya aka+ *i,u+aka+ s"!a,ai )")!ayar cukai *a+ u+tuk *i"ksport k" +",ara-+",ara s"ra+tau. S")"+tara itu2 tu+tuta+ k"ra-aa+ t"rha*ap hasil p"rta+ia+ a*alah !"r*asarka+ *ak1aa+ !aha1a s")ua ta+ah a*alah ta+ah )ilik ra-a *a+ rakyat harus )")!ayar cukai )")!alas k"i?i+a+ ya+, *i!"rika+ !a,i )"+,"r-aka+ ta+ah itu. Maka i+i )"+-"laska+ !aha1a k",iata+ "ko+o)i *ala) !i*a+, p"rta+ia+ a)at *it"ka+ka+ *")i k"!a-ika+ )asyarakat *a+ k"t"+t"ra)a+ +",ara. S"lai+ *aripa*a k",iata+ p"rta+ia+ sara *iri2 Asia T"+,,ara s"!"+ar+ya -u,a t"rli!at *"+,a+ k",iata+ p"r*a,a+,a+. Akti iti p"rkapala+ *a+ p"r*a,a+,a+ Asia T"+,,ara s"su+,,uh+ya su*ah la)a !"r,iat *"+,a+ akti0 s"-ak ?a)a+ k",")ila+,a+ /"ra-aa+ Sri i-aya la,i. 8alau

!a,ai)a+apu+2 k",iata+ p"rkapala+ *a+ p"r*a,a+,a+ i+i ha+ya )"li!atka+ p")!"kala+ !ara+,!ara+, )"1ah k" Eropah atau p")!"kala+ !ara+, u+tuk +",ara a+tara ti)ur *a+ !arat. /",iata+ p"r*a,a+,a+ i+i t"r!ukti k"ra+a t"r*apat p"la!uha+-p"la!uha+ ya+, t"rk"+al s"p"rti Sri i-aya-pal")!a+,2 p"la!uha+ Ac"h2 P"la!uha+ *i 9iau2 P"la!uha+ "+tr"port M"laka2 P"la!uha+ =ohor *a+ s"!a,ai+ya. P"r+yataa+ i+i )"+-a*i l"!ih -"las la,i apa!ila Ah)a* ="la+i #ali)i *ala) !uku+ya P"r*a,a+,a+ *a+ P"rkapala+ M"layu Di S"lat M"laka A!a* k"-5( hi+,,a k"-58 )"+yataka+ !aha1a BCC1alaupu+ kapal-kapal M"layu ya+, *ata+, !"r*a,a+, itu ti*aklah la,i kapal-kapal !"sar s"p"rti pa*a a!a* s"!"lu)+ya *a+ !ara+,a+ ya+, *i!a1a -u,a ti*aklah s"!a+yak s"!"lu)+yaCCD t"lah )"+u+-ukka+ pa*a ?a)a+ s"!"lu) B"la+*a k" M"laka2 /"ra-aa+-k"ra-aa+ M"layu *i Asia T"+,,ara su*ahpu+ )"+-ala+ka+ k",iata+ p"r*a,a+,a+2 )alah )"r"ka )"+,,u+aka+ kapal-kapal ya+, !"sar *a+ )")!a1a !ara+,a+ ya+, !a+yak. Na)u+ s"l"pas k"*ata+,a+ p"+-a-ah Barat2 p"r*a,a+,a+ ya+, *i-ala+ka+ ol"h p"*a,a+, t")pata+ s")aki+ )"rosot. S"lai+ itu2 P"r+yataa+ B P"rk")!a+,a+ a,a)a Bu**ha -u,a t"lah )")!a1a k"sa+ t"rha*ap hu!u+,a+ p"r*a,a+,a+ a+tara I+*ia *"+,a+ Aisa T"+,,ara.D: Ah)a* ="la+i #ali)i: 2006: 4< 2 *a+ B CCDi ka1asa+ Asia T"+,,ara itu s"+*iri t"r*apat !"!"rapa cor" ya+, )"rupaka+ pusat k",iata+ "ko+)o)i 1ilayah s"kitar+ya......D .D: Ah)a* ="la+i #ali)i: 2006: 6< t"lah )"+-"laska+ p"rk")!a+,a+ *a+ k")u+cula+ p"la!uha+ "+tr"port *a+ p"r*a,a+,a+ *i Asia T"+,,ara s"-ak ?a)a+ tra*isio+al. S"su+,,uh+ya p"r*a,a+,a+ )"rupaka+ u+sur ya+, a)at p"+ti+, *ala) "ko+o)i Asia T"+,,ara. P")"ri+tah-p")"ri+tah Asia T"+,,ara )")p"rol"hi k"u+tu+,a+ *aripa*a p"r*a,a+,a+ a+tara!a+,sa )"lalui cukai2 )o+opoli *ira-a t"rha*ap !ara+, i)port *a+ "ksport *a+ s"!a,ai+ya. /",iata+ p"r*a+,a+,a+ -"las k"lihata+ *i Sia) s"!a,ai co+toh+ya *a+ l"!ih -"las la,i apa!ila 9a-a Mo+,kut )"+a+*ata+,a+i P"r-a+-ia+ Bo1ri+, pa*a tahu+ 58(( ya+, )")p"rlihatka+ k"ru,ia+ Thaila+* *ala) asp"k "ko+o)i k"ra+a )"+,ura+,ka+ cukai i)port *a+ "ksport t"rha*ap p"*a,a+, I+,,"ris.: Da i* =o" St"i+!"r,2 Da i* /. 8yatt2 =oh+ 9.8.S)ail2 Al"Ea+*"r 8oo*si*"2 8illia) 9. 9o002 Da i* P. @ha+*"r: 5985: 5((-5(6< Pa*a p"+*apat saya2 k",iata+ "ko+o)i Asia T"+,,ara pa*a )ula+ya !"r-ala+ *"+,a+ har)o+i ti*ak )"+,ira *ari s",i p"rta+ia+ atau p"r*a,a+,2 t"tapi apa!ila kuasa-kuasa Barat cu!a )"+,")!a+,ka+ p"+,aruh )"r"ka k" Asia T"+,,ara u+tuk )"+a)pu+, k"p"rlua+ p"rk")!a+,a+ i+*ustri +",ara )"r"ka2 k",iata+ "ko+o)i *i Asia T"+,,ara )ula )"+,ala)i p"ru!aha+.8alaupu+ s"cara u)u)+ya ia s"p"rti !"rk")!a+, *"+,a+ p"sat2 t"tapi s"!"+ar+ya p"+*u*uk atau p"ta+i atau p"*a,a+, t")pata+ t"lah )"+,ala)i p"+i+*asa+ *a+ p"+,"ksploitasia+ ya+, ti*ak t"rhi+,,a. M"lihat k"*u*uka+ Asia T"+,,ara ya+, strat",ic *a+ kaya *"+,a+ !aha+ )"+tah2 kuasa-kuasa Barat ti*ak t"ra,ak-a,ak u+tuk )"lakuka+ p"+-a-aha+ k" atas +",ara-+",ara *i Asia T"+,,ara. Pa*a p"+*apat saya2 s")")a+,+ya ti*ak *apat *i+a0ika+ !aha1a p"rluasa+ kuasa !arat k" Asia T"+,,ara a*alah u+tuk )"+,aut k"u+tu+,a+ *a+ )")p"rol"hi !aha+ )"+tah ya+, )aksi)u) u+tuk !"rsai+, s"sa)a )"r"ka *i Eropah *a+ )"+-a*ika+ Asia T"+,,ara s"!a,ai pasara+ u+tuk l"!iha+ !ara+,a+ i+*ustri )"r"ka. Maka u+tuk )"+capai tu-ua+ i+i2 pihak p"+-a-ah )ula )"+-ala+ka+ p"l!a,ai *asar *a+ syst") !aru *a+ )")a+suhka+ syst") *a+ *asar tra*isio+al. A+tara p"ru!aha+ ya+, !"laku k" atas k",iata+ "ko+o)i ialah *ari syst") p"rta+ia+ sara *iri k"pa*a syst") p"rta+ia+ ko)"rsial. M"lalui syst") i+i2 p"l!a,ai k",iata+ "ko+o)i !"rtukar halua+ )"+-a*i p"+a+a)a+ s"cara !"sar-!"sara+ *"+,a+ tu-ua+ hasil p"+,"luara+ a*alah u+tuk *i"ksport k" pasara+ *u+ia. M"+-"la+, tahu+ 59302 Asia T"+,,ara t"lah )"+-a*i p")!"kal uta)a !a,i !aha+ )"+tah s"p"rti ,"tah2 la*a2 kapas2 kayu -ati2 ,ula2 !"ras2 t")!akau *a+ s"!a,ai+ya.8alau !a,ai)a+apu+2 pihak p"+-a-ah s")aki+ )")!"ri t"ka+a+ k"pa*a ,olo+,a+ p"ta+i *")i )"+capai tu-ua+ ko)"rsial )"r"ka. S"!a,ai co+toh+ya B"la+*a *i I+*o+"sia t"lah )")p"rk"+alka+ Sist") 9o*i /opi : D.7.E.#all: 5985: 64;< ya+, )")aksa p"ta+i-p"ta+i =a1a )"+a+a) 5>( *aripa*a ta+ah+ya *"+,a+ ta+a)a+-ta+a)a+ "ksport s"p"rti +ila2 kopi2 t"!u *a+ s"!a,ai+ya. P"+-a-ah -u,a t"lah )"lakuka+ p"+i+*asa+ )"lalui k",iata+ "ko+o)i i+i *"+,a+ )"+,"+aka+ p"l!a,ai cukai s"p"rti cukai hasil p"rta+ia+2 cukai k"pala2 cukai p"+*apata+ *a+

s"!a,ai+ya *ala) !"+tuk 1a+, tu+ai. P"+*"ritaa+ p"ta+i s"!a,ai co+toh+ya !ol"h *ilihat *i /a)puch"a *i )a+a p"ta+i-p"ta+i )")!ayar cukai ya+, *ua kali ,a+*a l"!ih *aripa*a /oci+chi+a *a+ pa*a tahu+ 592;-5923 cukai t"lah *i+aikka+ la,i u+tuk )"+a)pu+, p")!i+aa+ s"!uah hot"l )"1ah *i T"luk Sia) !a,i k",u+aa+ p",a1ai-p",a1ai ya+, !"rcuti.:A!u Tali! Ah)a*:5995: 550< Dari s",i p"r*a,a+,a+ pula2 p"+-a-aha+ )"+y"!a!ka+ p"+*apata+ k"ra-aa+ t")pata+ s")aki+ !"rkura+,a+. I+i k"ra+a k"ra-aa+ t")pata+ t"rpaksa )")a+suhka+ atau )"+,ura+,ka+ kutipa+ cukai k" atas p"*a,a+, asi+, *ala) hal i)port *a+ "ksport. Malah p"*a,a+, *a+ p"+*u*uk asi+, -u,a p"rlu *i!"ri k"!"!asa+ u+tuk !"r,"rak *a+ )")iliki harta atau ta+ah ta+pa *ik"+aka+ cukai. Ti+*aka+ kuasa asi+, )"+u+tut k"isti)"1aa+ i+i *aripa*a k"ra-aa+ t")pata+ s"p"rti Bur)a co+toh+ya t"lah )")a+0aatka+ )"r"ka s"+*iri ta+pa )")p"rti)!a+,ka+ k"aa*aa+ t")pata+. S"lai+ itu2 8alaupu+ Sia) )"rupaka+ +",ara Asia T"+,,ara ya+, tu+,,al ya+, *apat )"l"paska+ *iri *aripa*a p"+-a-aha+ Barat2 t"tapi ia ti*ak t"rl"pas *aripa*a t"ka+a+ i)p"rialis)" Barat. 'l"h itu2 k",iata+ "ko+o)i *i Sia) turut *ip"+,aruhi ol"h kuasa-kuasa Barat. :D.7.E.#all: 5949: 859< /"si)pula++ya2 saya !"rp"+*apat k",iata+ "ko+o)i *i Asia T"+,,ara pa*a ?a)a+ tra*isio+al 1alaupu+ )u+*ur t"tapi p"+*u*uk )"+capai k"s"-aht"raa+ t"tapi k",iata+ "ko+o)i s"l"pas p"+-a-aha+ 1alaupu+ t"lah )"+*ata+,ka+ p")o*"+a+ *a+ p"rk")!a+,a+ i+0rastruktur s"rta p"+,"+ala+ k"pa*a !ara+,a+ i+*ustri ya+, !aru2 ia t"tap )")!"rika+ p"+*"ritaa+ k"pa*a p"+*u*uk-p"+*u*uk *i Asia T"+,,ara k"ra+a p"+i+*asa+ *a+ p"+,"ksploitasia+ )"lalui p"l!a,ai *asar *a+ syst") ya+, *ip"rk"+alka+. Malah k"!a+yaka+ k"u+tu+,a+ *a+ k"!aika+ ha+ya aka+ *icapai ol"h pihak p"+-a-ah. su)!"r ru-uka+: 5. A!u Tali! Ah)a*259952 S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara2 /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka 2. Ah)a* ="la+i #ali)i2 20062 P"r*a,a+,a+ *a+ P"rkapala+ M"layu Di S"lat M"laka A!a* k"-5( hi+,,a k"-582 /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka ;. Da i* =o" St"i+!"r,2 Da i* /. 8yatt2 =oh+ 9.8.S)ail2 Al"Ea+*"r 8oo*si*"2 8illia) 9. 9o002 Da i* P. @ha+*"r2 59852 M"+,"+ali S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+2 /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka 3. D.7.E.#all2 59492 S"-arah Asia T"+,,ara2 /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka (. D.7.E.#all2 59852 S"-arah Asia T"+,,ara2 /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka 6. Ta+ P"k 6"+,2 20082 Mo*ul =MS 2532 Pulau Pi+a+,: PPP==2 %SM

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya

By /#'# SIE8 6IN7 - 24 D"c")!"r 2008 06:29:;0 PM EST

Pa*a p"+*apat saya2 k",iata+ "ko+o)i +",ara-+",ara Asia T"+,,ara su*ah *ikuasai *a+ t"rikhtisarka+ k" *ala) satu -ali+a+ sist") "ko+o)i kapitalis a+tara!a+,sa aki!at ti+*aka+ kuasa-kuasa Barat. Pa*a a!a* k"-5(2 Eropah su*ah )")!"+tuk ?a)a+ )o*"+ !"rikuta+ *ari !"rk")!a+,+ya s")a+,at hu)a+is)2 prot"sta+tis)"2 rasio+alis)"2 s"kularis)" *a+ ya+, s"u)pa)a+ya. N",ara-+",ara Asia T"+,,ara ti*ak k"upayaa+ !"!as *aripa*a p"+akluka+ *a+ t"rpaksa )"+ukar strat",i p")!a+,u+a+ "ko+o)i ya+, +asio+alistik *a+ !"rasaska+ su)!"r. N",ara-+",ara Asia T"+,,ara t"rus )"+y"rtai strat",i "ko+o)i a+tara!a+,sa *a+ p"ri+*ustria+. P")!a+,u+a+ k",iata+ "ko+o)i *i ra+tau Asia T"+,,ara !"ru!ah *ari strat",i tra*isio+al k"pa*a p"+*"kata+-p"+*"kata+ !aru ya+, !"ru+surka+ Barat. P"ru!aha+ i+i t"lah )")!a+,kitka+ k")araha+ para p"ta+i2 )aka )"r"ka !a+,u+ )"+"+ta+, k"ra+a p"+i+*asa+ pihak !"rkuasa )"+y"!a!ka+ )"r"ka t"rpaksa )"+,ha*api k"!ulura+ *a+ k"s"+,saraa+. P"ru!aha+ i+i !uka+ saha-a !"rkaita+ *"+,a+ u+sur-u+sur *ala)a+2 )alah *ic"tuska+ ol"h p"rk")!a+,a+ *a+ *"saka+ luar. P"+,aruh *a+ tu+tuta+ susu+a+ "ko+o)i *u+ia t"lah )")aksa +",ara-+",ara *i Asia T"+,,ara )"1u-u*ka+ p"rusahaa+ p"ri+*ustria+2 p"la!uha+2 *a+ pusatpusat k"1a+,a+. P"rk")!a+,a+ i+i )ula )"+i+,katka+ k"p"+ti+,a+ p"ri+*ustria+ k"ra+a !"rlaku k")"rosota+ k",iata+ p"rta+ia+ ya+, *iala)i ol"h +",ara-+",ara Asia T"+,,ara. /")"rosota+ p"rta+ia+ aki!at *aripa*a p")!"ro+taka+ kau) p"ta+i k"ra+a k","lisaha+ )"r"ka t"rha*ap hak asasi )"r"ka. /")asuka+ t"k+olo,i p"rta+ia+ !aru ti*ak *i,u+aka+ s"cara )"luas *i ka1asa+ p"rta+ia+. @o+toh+ya2 *i ka1asa+ p"+a+a)a+ pa*i ya+, *ita+a) cu)a s"kali s"tahu+ *a+ ta+ah ya+, *i)iliki a,ak luas ha+ya )"+,hasilka+ hasil ta+a)a+ ya+, kura+, )")uaska+. T"k+olo,i p"rta+ia+ *ipraktikka+ s"p"+uh+ya *i ka1asa+ ya+, l"!ih s")pit. P"ralata+ ya+, l"!ih )o*"+ *a+ !a-ak *ip"rk"+alka+. Di Fi"t+a)2 air Su+,ai M"rah t"rpaksa *ika1al *a+ ta+a)a+ *ua kali s"tahu+ *ia)alka+. Sist") p"+,aira+ ya+, pa+-a+,+ya l"!ih kura+, 5000 !atu *i-a*ika+ p")!"kal air uta)a k" ka1asa+ p"rta+ia+. P"ri+*ustria+ t"lah )"+,u!ah struktur "ko+o)i2 p")!a+,u+a+ sosio-politik *a+ -u,a i+*ustri p")!"kala+ )aka+a+. P"+,"luara+ s"cara !"sar-!"sara+ )")!"ri t"ka+a+ +",ati0 k"pa*a k",iata+ p"rta+ia+2 t"ruta)a+ya k"ti*aka*ila+ !"rlaku t"rha*ap kau) p"ta+i2 pula+,a+ ya+, *ip"rolhi ol"h kau) p"ta+i a*alah ti*ak s"ti)pal *"+,a+ usaha ya+, *i-ala+ka+. 8alaupu+ Thaila+* *a+ Bur)a *apat )"+,"kalka+ p"ra+a+ s"!a,ai p")!"kal uta)a k"p"rlua+ )aka+a+ sa)a a*a *i ra+tau i+i )ahupu+ kuasa-kuasa !arat2 +a)u+ arus p")!a+,u+a+ "ko+o)i +",ara+",ara itu turut )"+,a+ca) p"+,"luara+ p"rta+ia++ya. P"ru!aha+ *asar "ko+o)i Thaila+* *ilaksa+aka+ apa!ila )")ulaka+ ra+ca+,a+ p"ri+*ustria+ )ulai a1al 5960a+ *"+,a+ p"laksa+aa+ 9a+ca+,a+ E+a) Tahu+ P"rta)a :5965-5966 *a+ Akta Pro)osi P"la!ura+ :5962<. S"!a,ai k"si)pula++ya2 i)p"rialis) Barat s"cara )"+y"luruh t"lah )"+,uasai urusa+ politik *a+ "ko+o)i +",ara -a-aha++ya2 )alah )"r"ka -u,a B"r-aya )"+-a-ah !u*aya *a+ p")ikira+ :@ultural I)p"rialis)>al-7ha?1 al-$ikr< )"lalui ,lo!alisasi. Su)!"r ru-uka+: 5. A!*ul 9ah)a+ #-. A!*ullah2 20062 S"-arah *a+ /"!u*ayaa+ Asia T"+,,ara Tra*isio+al2 /aris)a Pu!licatio+s2 Shah Ala). 2. D.=. St"i+!"r, *a+ raka+-raka+ Da i* =o"l259852 M"+,"+ali S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+2 D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka2 /")"+t"ria+ P"la-ara+ Malaysia2 /uala 6u)pur. ;. =o,i+*"r Si+,h ="ssy2 Ta1arikh Ta+ah M"layu : 5300-59(9<2 D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. 3. 7hapa #aru+259932 7lo!alisasi Eko+o)i Du+ia: I)plikasi Eko+o)i *a+ Politik /" Atas N",ara Du+ia /"ti,a2 %+i "rsiti /"!a+,saa+ Malaysia. (. 9.7. 8"lls2 ASEAN I+trar",io+al Tra*i+, i+ $oo* a+* A,ricultural @rops - Th" 8ay Ah"a*2 Asia+ Sur "y2 =u+" 5980. 6. A+*r"1 Turto+2:5982< Partcipa+t i+ 9ural D" "lop)"+t: So)" Asp"cts o0 th" Thai @as"2

Aka*")ika2 =ur+al Il)u /")a+usiaa+ *a+ Sai+ /")asyarakata+2 %+i "rsiti /"!a+,saa+ Malaysia.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya
By N''9 AD&%9A BINTI &AIN%6 ABIDIN - ;0 D"c")!"r 2008 0;:(6:54 AM EST

Pa*a p"+*apat saya2 k",iata+ "ko+o)i )"rupaka+ akti iti ya+, p"rlu *ilakuka+ *a+ *it"ruska+ ol"h )a+usia u+tuk k"hi*upa+. I+i a*alah k"ra+a k",iata+ "ko+o)i )"rupaka+ cara u+tuk )"+*apatka+ k"p"rlua+ )aka+a+ *a+ k"p"rlua+ haria+. 'l"h s"!a! itu2 k",iata+ "ko+o)i *i Asia T"+,,ara s"hi+,,a a!a* k"-59 )"+"ka+ka+ p"rta+ia+ sara *iri ya+, )"+,uta)aka+ p"+a+a)a+ !aha+ )aka+a+ t"ruta)a+ya pa*i u+tuk k"p"rlua+ *iri *a+ k"1a-ipa+ cukai. Malaha+ k",iata+ i+i *it"ka+ka+ k"ra+a k"!a-ika+ *a+ k"t"+t"ra)a+ +",ara !"r,a+tu+, k"pa*a+ya. 'l"h itu p"l!a,ai usaha *i!uat !a,i )"+*apat hasil ya+, ti+,,i. Mulai a!a* k"-5(2 p"rta+ia+ ko+ta+ *iusahaka+ *"+,a+ )"luas k"ra+a p"r)i+taa+ ya+, ti+,,i. 9a)ai p"+*u*uk *i Asia T"+,,ara )"+,usahaka+ p"+a+a)a+ la*a2 kapas2 c"+,kih *a+ ,ula t"ruta)a *i Ta+ah M"layu2 $ilipi+a *a+ Fi"t+a). 'l"h k"ra+a har,a+ya ya+, ti+,,i2 t"r*apat t")pat ya+, )"+,arahka+ p"+*u*uk+ya )"+a+a) ta+a)a+ i+i. Malaha+ i+i -u,alah ya+, t"lah )"+arik B"la+*a *ata+, k" I+*o+"sia *a+ )")p"rk"+alka+ Sist") ta+a)a+ Paksa atau *ik"+ali *"+,a+ 9o*i Ta+a)a+. A)ala+ politik2sosial2*a+ "ko+o)i s"ri+, )"+y"l"1"+, *aripa*a prisip-prisip )oral ya+, t"r*apat *ala) la+*asa+ i*"olo,i )asyarakat Asia t"+,,ara tra*isio+al. I+i )"+i)!ulka+ k","lisaha+ *i kala+,a+ para p"ta+i. P"+"+ta+,a+ p"ta+i t"rc"tus apa!ila "tika sara*iri *ila+,,ar. P")!"ro+taka+ p"ta+i !"rlaku *is"!a!ka+ sist") k"raha+ aki!at pro,ra) k"r-a raya !"sar!"sara+ ya+, t"lah *ila+carka+ ol"h 8a+,sa N,uy"+.S"lai+ itu2 p"+i+*asa+ ya+, )"la)pau s"p"rti p"+,"raha+ u+tuk p"rkhi*)ata+ t"+t"ra2 -u,a )"+c"tuska+ p")!"ro+taka+. P")!"ro+taka+ -u,a !"rlaku s"l"pas !"+ca+a ala) aki!at 1a!ak2 k")arau2 !a+-ir atau k"!ulura+. Na)u+ ya+, -"las2 u+sur-u+sur politik2 *a+ "ko+o)i t"ruta)a k"ra-aa+ N,uy"++ *a+ !"!a+ struktur !irokrasi. P")!"ro+taka+ p"ta+i ti*ak !"rtaha+ la)a s"!a! )"r"ka )"rupaka+ ,"raka+ ya+, k"cil *a+ t"rp"+cil s"rta i*"+titi p"ta+i ha+ya t"rtu)pu k"pa*a ka)pu+, )"r"ka atau ku)pula+ p"ta+i *i !a1ah p"+,uasaa+ p"+au+, ya+, sa)a. Ta+pa soko+,a+ luar rusuha+ i+i )u*ah *ipatahka+. Dala) k"s ,"raka+ )"sia+is2 ,"raka+ i+i s"lalu+ya ro!oh s"l"pas p")i)pi++ya *i!u+uh. /"si)pula++ya2 p")!"ro+taka+ p"ta+i kura+, !"r-aya )"+,u,at k"*u*uka+ k"kuasaa+ ya+, s"*ia 1u-u*.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya
By TAN 6AA =A@/ - ;5 D"c")!"r 2008 05:55:05 AM EST

Pa*a p"+*apat saya2salah satu pu+ca p"+-a-aha+ Barat *i Asia T"+,,ara ialah *ari asp"k "ko+o)i2"kora+ *aripa*a 9" olusi I+*ustri.Mo*al l"!iha+ ya+, *iku)pul ol"h +",ara-+",ara ya+, t"lah )"lalui 9" olusi I+*ustri s"+tiasa )"+*"sak *a+ )"+cari p"lua+, !"rk")!a+, *i s"!"ra+, laut.@ita-cita p"+akluka+ )"r"ka ya+, *i*uku+, ol"h t"k+olo,i ya+, )a-u2t"ruta)a+ya *ala) !i*a+, k"t"+t"raa+2t"lah )"+-a)i+ k")"+a+,a+ kuasa-kuasa Barat i+i. 9" olusi i+*ustri t"lah )"+,aki!atka+ +",ara-+",ara Barat p"rlu )"1u-u*ka+ ")payar )asi+,)asi+, *")i )"+-a)i+ !"kala+ !aha+ )"+tah s"rta pasara+ u+tuk !ara+,-!ara+, p")!uata+ )"r"ka. 9" olusi i+*usti -u,a t"lah )"+,aki!atka+ p"+,u)pula+ )o*al2hasrat ,olo+,a+ kapitalis s"rta i+stitusi k"1a+,a+ )"+a+a) l"!iha+ )o*al )"r"ka *ala) ")payar-")payar !aru )"+-a*ika+ )"r"ka p"+*oro+, *i s"!alik i)p"rialis) k"ra-aa+ +",ara )"r"ka./"p"rcayaa+ k"pa*a k"u+,,ula+ ta)a*u+ Barat *a+ -ust"ru itu ora+,-ora+, Barat harus )")!a+tu !a+,sa!a+,sa )u+*ur )")!a+,u+ka+ +",ara )"r"ka.P"rluasa+ kuasa Eropah *i Asia T"+,,ara t"r*oro+, ol"h k"kuata+ politik *a+ "ko+o)i s"rta k"l"!iha+ strat",ik )"r"ka./"kuata+ i+i t"lah *ip"rti+,katka+ *"+,a+ r" olusi i+*ustri *a+ t"k+olo,i ya+, )"+a)!ahka+ k"upayaa+ )"r"ka )"+,,")!l"+, su)!"r )"r"ka.Pihak Eropah -u,a *i,"rakka+ ol"h hasrat )"r"ka )"+ukar halua+ )asyarakat t")pata+.M"+a)a*u+ka++ya *a+ )"+y"!arka+ k"!u*ayaa+ *a+ )"+"rapka+ sist") p")"ri+taha+ )"r"ka *i +",ara-+",ara Asia T"+,,ara. Di +",ara Bur)a2satu p"+-a+-ia+ t"lah *i)"t"raika+ pa*a p"+,hu-u+, tahu+58622 p"*a,a+, Bur)a *i ka1asa+ Bur)a *i *ala) p"+,uasaa+ British *a+ p"*a,a+, British *i Bur)a *ikur+iaka+ hak isti)"1a s"p"rti ka*ar cukai ya+, r"+*ah s"rta p"rli+*u+,a+.Pa*a tahu+ 5864 pula2Mi+*o+ t"lah )")a+suhka+ s")ua )o+opoli p"r*a,a+,a++ya k"cuali u+tuk kayu -ati2)i+yak *a+ !atu p"r)ata.="las !aha1a ti+*aka+-ti+*aka+ ya+, *ia)!il ol"h Mi+*o+ ti*ak -auh !"?a *aripa*a *asar-*asar Mo+,kut *a+ @hulalo+,kor+2cu)a ti+*aka+ i+i *ia)!il s"l"pas p"rt")pura+ ya+, !"rlaku a+tara Bur)a *a+ British *a+ s"l"pas Bur)a k"hila+,a+ p"la!uha+ uta)a *a+ ka1asa+ p"r*a,a+,a+ t"rp"+ti+,+ya.%+sur k"*ua i+i t"lah )")!"ri t"ka+a+ ya+, !"sar k"pa*a "ko+o)i Bur)a *a+ -ust"ru itu2 kuasa k"ra-aa+ i+i !",itu !"r,a+tu+, k"pa*a sist") +au+,a+. B"ralih k" Bru+"i pula2salah satu s"!a! )"+,apa p")!"sar-p")!"sar Bru+"i ti*ak t"ra,ak-a,ak )"+y"rahka+ 1ilayah )"r"ka *")i )"+*apat ,a+-ara+ k"1a+,a+ ialah "ko+o)i tra*isio+al Bru+"i !"r,a+tu+, k"pa*a p"r*a,a+,a+.P")iliha+ ta+ah ti*ak *ia+,,ap p"+ti+, ol"h p")!"sarp")!"sar Bru+"i.P"+y"raha+ 1ilayah s"cara !"ra+sur k"pa*a pihak luar t"lah !"rlaku aki!at k")"rosota+ kuasa k"ra-aa+ *a+ -u,a sist") p")"ri+taha+ ya+, a,ak lo+,,ar.$aktor i+i t"lah )")!"ri p"lua+, k"pa*a kuasa luar )"+-a-ah *ari s",i "ko+o)i./"a*aa+ ya+, sa)a -u,a !"rlaku *i I+*o+"sia pa*a tahu+ 5835-588(. B",itu -u,a *"+,a+ p"+-a-aha+ ="pu+ *i Asia T"+,,ara atas k"p"+ti+,a+ "ko+o)i susula+ *aripa*a p"+,i+*ustrai+ +",ara itu.="pu+ turut p"rlu )"+-a)i+ p")!"kala+ !aha+-!aha+ )"+tah *a+ pasara+ u+tuk !ara+,-!ara+, p")!uata++ya.Ta)puk k"ra-aa+ ="pu+ pa*a t")poh itu *ip",a+, ol"h pihak t"+t"ra ya+, i+,i+ )"1u-u*ka+ suatu ala) p"+,uasaa+ *i Asia Ti)ur ya+, aka+ *ika1al o"h ="pu+ *ari s",i politik *a+ "ko+o)i.I*"olo,iB/")ak)ura+ !"rsa)aD*icipta s"!a,ai -usti0ikasi u+tuk *asar p"luasa+ kuasa i+i. /",iata+ p"r*a,a+,a+

)"rupaka+ !"+tuk p"luasa+ p"rta)a +",ara ="pu+ *i Asia T"+,,ara.M"lalui p"r*a,a+,a+ *a+ p"la!ura+ )"r"ka *ala) p"rlo)!o+,a+ *a+ p"rta+ia+2k"p"+ti+,a+ "ko+o)i ="pu+ *i Asia T"+,,ara s")aki+ !"rta)!ah.Asia T"+,,ara t"lah )"+-a*i su)!"r !aha+ )"+tah ya+, a)at p"+ti+, u+tuk p"+,i+*ustria+ ="pu+.A,"+si p"+i)port *a+ p"+,"*ar -u,a !"r,iat *")i )")p"rluaska+ pasara+ !ara+,a+ p")!uata+ ="pu+./"p"+ti+,a+-k"p"+ti+,a+ "ko+o)i i+i )"rupaka+ p"+*oro+, uta)a p"luasa+ kuasa ="pu+ *i ra+tau i+i. Dala) usaha i+i2p"+ia,a *a+ rakyat ="pu+ ya+, lai+ ya+, !"r)astauti+ *i +",ara-+",ara Asia T"+,,ara )"rupaka+ su)!"r )atlu)at p"+ti+, )"+,"+ai k"a*aa+ t")pata+ ya+, t"lah )")u*ahka+ p"+c"ro!oha+ ="pu+. P"+-a-aha+ t"lah )"+y"!a!ka+ p")!"ro+taka+ p"ta+i !"rlaku *i Asia T"+,,ara.Ia !ol"h *ikaitka+ *"+,a+ su+,uta+ p"ta+i t"rha*ap tu+tuta+ k"ra-aa+ atau tua+ ta+ah ya+, t"rlalu )"+i+*as.Na)u+2u+sur-u+sur politik *a+ "ko+o)i2t"ruta)a+ya si0at k"ras k"ra-aa+ N,uy"+ *a+ !"!a+ aki!at struktur !irokrasi ya+, !"rk")!a+, !"sar -u,a )"rupaka+ salah satu pu+ca+ya. /"si)pula++ya2salah satu 0aktor ya+, )"+*oro+, ora+,-ora+, Barat k" Asia T"+,,ara pa*a a!a* 58 ialah p"+,uasaa+ "ko+o)i.Pihak p"+-a-ah !uka+ saha-a )"+,uasai "ko+o)i t"tapi -u,a !"r-aya )"+y"!arka+ k"!u*ayaa+ )"r"ka2)"+,u!ah sist") p")"ri+taha+ s"rta )"+,hasilka+ p"ri!a*i-p"ri!a*i t"r-a-ah *i kala+,a+ a+ak -a-aha++ya. Su)!"r ru-uka+: Ta+ P"k 6"+,22008.S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+2Pulau Pi+a+,:PPP==2%SM. A!*ul 9ah)a+ #a-i A!*ullah2598(.Asia T"+,,ara Tra*isio+al2/uala 6u)pur:T"ks Pu!lishi, S*+.Bh*. A!u Tali! Ah)a*25995.S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara2/uala 6)pur:D"1a+ Bahasa G Pustak

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya
By MA&NA# BINTI ISMAI6 - 5 =a+uary 2009 03:28:32 AM EST

Apakah p"+*apat a+*a t"+ta+, k",iata+ "ko+o)i *a+ kaita++ya *"+,a+ p"+-a-aha+ *i Asia T"+,,ara. P"rkataa+ "ko+o)i !"rasal *aripa*a p"rkataa+ 7r""k iaitu oikos *a+ oiko+o)ia ya+, !"r)aksu* s",ala ti+*aka+ ya+, !"rkaita+ *"+,a+ p"+,"luara+ *a+ p"+,"*ara+ !ara+,a+ "ko+o)i. Eko+o)i ya+, *i-ala+ka+ *i Asia T"+,,ara !"r!"+tuk p"rta+ia+ sara*iri2 p"rta+ia+ ta+a)a+ ko+ta+ *a+ p"r*a,a+,a+. P"rta+ia+ sara *iri *i-ala+ka+ u+tuk ta+a)a+ )aka+a+ *a+ u+tuk )"+yara k"luar,a *a+ hasil+ya !uka+ u+tuk *i-ual. Ia+ya -u,a *i-ala+ka+ s"cara tra*isio+al *a+ ti*ak )")"rluka+ t"k+olo,i ya+, ti+,,i u+tuk )"+,usahaka++ya.@o+toh+ya ta+a)a+ pa*i. Ma+akala ta+a)a+ ko+ta+ !"r)ula s"-ak a!a* k" 5(. a+tara ta+a)a++ya ialah la*a2 !u+,a c"+,kih2 kapas *a+ ,ula t"lah )"+,,a+tika+ hasil huta+ *a+ laut s"!a,ai "ksport uta)a Asia T"+,,ara. P"r)i+taa+ *u+ia *a+ har,a ya+, ti+,,i )"+y"!a!ka+ ra)ai p"+*u*uk Asia T"+,,ara t"ruta)a *i Su)at"ra2 Ta+ah

)"layu *a+ Bor+"o t"rli!at *ala) p"+a+a)a+ la*a. B",itu -u,a *"+,a+ ta+a)a+ kapas ya+, *ita+a) u+tuk pasara+ s"ra+tau. P"r*a,a+,a+ pula )"rupaka+ u+sur ya+, p"+ti+, *ala) "ko+o)i *i Asia T"+,,ara )"lalui k"u+tu+,a+ cukai2 )o+opoli *ira-a t"rha*ap !ara+,-!ara+, i)port *a+ "ksport ya+, !"r+ilai ti+,,i *a+ "ksp"*isi p"r*a,a+,a+ a+tara!a+,sa *ala) kapalkapal ya+, *i)iliki atau *is"1a ol"h ra-a. k"u+tu+,a+ i+ i *i,u+aka+ u+tuk )")!i+a ista+a2 !a+,u+a+-!a+,u+a+ i!a*at *a+ )")p"rkukuhka+ kk"t"+t"raa+. Pa*a p"+*apat saya k",iata+ "ko+o)i s"!"lu) k"*ata+,a+ p"+-a-ah 1alaupu+ ti*ak p"sat t"tapi )"+*ata+,ka+ k"u+tu+,a+ -u,a k"pa*a p"ta+ia+ s"cara sara *iri t"ruta)a+ya. Na)u+ !",itu k"a*aa+ i+i !"ru!ah sa)a s"kali *"+,a+ k"*ata+,a+ p"+a-a-ah ya+, )a+a hak-hak )"r"ka *ica!uli *a+ k")o*"+a+ ya+, *i!a1a ti*ak )"+*ata+,ka+ k"u+tu+,a+ k"pa*a )"r"ka. 6ihat saha-a pa*a kuru+ k" 5( *a+ k" 562 /uasa-kuasa !arat l"!ih )"+u)puka+ p"rhatia+ k"pa*a p"+,uasaa+ ka1asa+-ka1asa+ t"rt"+tu u+tuk )"+*apatka+ !ara+, *a,a+,a+ s"p"rti r")pah ratus2 sut"ra *a+ lai+-lai+. +a)u+ !",itu apa!ila p"rk")!a+,a+ r" olusi i+*ustri !"rlaku2 )"r"ka t"rpaksa )"+cari ka1asa+-ka1asa+ p"+,"luara+ !aha+ )"+tah ya+, *ip"rluka+ !a,i kila+, p"rusahaa+ )"r"ka *a+ pasara+ !a,i hasil p"+,"luara+ )"r"ka. Pa*a )asa i+i Asia T"+,,ara a)at kaya *"+,a+ !aha+ )"+tah s"p"rti !i-ih ti)ah ya+, a)at *ip"rluka+ u+tuk i+*ustri )")!uat ti+ ya+, s"suai *i,u+aka+ u+tuk )")yi)pa+ )aka+a+ *a+ 2)i+u)a+. s"lai+ itu -u,a kuasa-kuasa !arat i+i *ata+, k" Asia t"+,,ara u+tuk )")"cah )o+opoli p"r*a,a+,a+ r")pah ol"h sau*a,ar Isla). Pa*a )ula+ya2 ora+,-ora+, Isla) *i Ti)ur T"+,ah *ata+, k" Ti)ur u+tuk )")!"li r")pah *a+ )"+-ual+ya k"pa* p"*a,a+, Itali. P"*a,a+, Itali i+i pula )"+-ual+ya *"+,a+ har,a ya+, ti+,,i k"pa*a sau*a,ar Eropah. 'l"h ya+, *")ikia+ )"r"ka )"+cari -ala+ u+tuk )"+*apatka+ !ara+,a+ i+i *"+,a+ *ata+, s"+*iri k" Asia T"+,,ara. /"*ata+,a+ p"+-a-ah k" Asia T"+,,ara )")!a1a !a+yak p"ru!aha+. M"r"ka )"la!ur *"+,a+ )o*al ya+, !"sar *a+ !a+yak. @o+toh+ya *ala) p"la!ura+ ta+a)a+ ,"tah ya+, )"+y"!a!ka+ har,a ,"tah )"+i+,kat *a+ )"+y"!a!ka+ p"+i+,kata+ p"+a+a)a+ )o*al *i Ta+ah M"layu *a+ I+*o @hi+a. B",itu )u,a *"+,a+ p"la!ura+ ta+a)a+ t"h2 t"!u *a+ t")!akau *i Pulau =a1a *a+ Pulau 6u?o+ *i $ilipi+a. P"rlo)!o+,a+ !i-ih ti)ah -u,a *ik")!a+,ka+ *i Bur)a2 S")"+a+-u+, Ta+ah M"layu2 *a+ N",ara Thai. Buka+ itu saha-a2 p"rk")!a+,a+ "ko+o)i -u,a )"+y"!a!ka+ k")asukka+ !uruh u+tuk !"k"r-a *ala) s"ktor i+i. Akti iti p"r*a,a+,a+ i+i -u,a )"+y"!a!ka+ )ata 1a+, *ip"rk"+alka+ s"!a,ai !ayara+. Na)u+ !",itu2 k"*ata+,a+ p"+-a-ah -u,a )"+y"!a!ka+ p")!ro+taka+ *i kala+,a+ p"ta+i !"rlaku. @o+toh+ya *i Pulau =a1a. sist") 9o*i ta+a)a+ ya+, *ip"rk"+alka+ ol"h B"la+*a t"lah )")!"!a+ka+ rakyat. tu-ua+ *ip"rk"+alka+ a*alah u+tuk )"+a)!ahka+ p"+,"luara+ ta+a)a+ s"p"rti kopi2 t"!u *a+ t")!akau s"lai+ )"+i+,,ika+ tara0 hi*up p"ta+i. Na)u+ k"u+tu+,a+ ha+yalah k"pa*a B"la+*a saha-a.Sist") i+i t"lah )"+i+*as ,olo+,a+ p"ta+i k"ra+a k"!a-ika+ )"r"ka -u,a *ia!aika+ *a+ B"la+*a )"+,,u+aka+ k"u+tu+,a+ i+i u+tuk )")!ayar s",ala huta+,-huta+,+ya.Na)u+ p")!ro+taka+ p"ta+i i+i ti*ak !"rtaha+ k"ra+a ia ,"raka+ k"cil *a+ t"rp"+cil *a+ ti*ak *apat )"+,o+ca+, struktur k"kuasaa+ ya+, s"*ia a*a. Dapat *isi)pulka+2 k"*ata+,a+ p"+-a-ah i+i 1alaupu+ u+tuk )")a-uka+ "ko+o)i Asia T"+,,ara +a)u+ ia+ya ha+ya )"+,u+tu+,ka+ p"+-a-ah *a+ ,olo+,a+ p"rt"+,aha+. Britisah !"r*a,a+, *"+,a+ @hi+a )"+,,u+aka+ 1a+, P"rak t"tapi @hi+a ti*ak )")!"li apa-apa *aripa*a !arat )"+y"!a!ka+ p"+,alira+ 1a+, P"rak ti*ak p"r+ah !"rlaku. Aki!at k"ti*aks"i)!a+,a+ i+i !"rlakulah k")asukka+ ca+*u k" @hi+a. 9akyat ya+, )"+,a)alka+ "ko+o)i sara *iri ti*ak )"+,ala)i arus p"r)o*"+a+ *a+ t"rus hi*up *ala) k")iski+a+. 9u-uka+: 5< A!u Tali! Ah)a*2 59952 S"-arah B"sar Asia T"+,,ara2 /uala 6u)pur2DBP 2< Ah)a* ="la+i #ali)i2 20062 P"r*a,a+,a+ *a+ p"rkapala+ M"layu* *i S"lat M"laka2 /uala 6u)pur2 DBP

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya
By ISASA9'NI BIN BA=A9 - 5 =a+uary 2009 08:;8:(0 PM EST

Pa*a p"+*apat saya "ko+o)i a*alah satu k"p"rlua+ k"pa*a k"hi*upa+ )a+usia 2 )asyarakat *a+ +",ara u+tuk )"+"ruska+ k"si+a)!u+,a+ k"hi*upa+ k"pa*a ,"+"rasi s"rta +",ara !a+,sa pa*a )asa ki+i *a+ aka+ *ata+,.Pa*a asas+ya *ilihat *ala) *u+ia +yata hari i+i kuasa "ko+o)i i+i sa+,at p"+ti+, k"pa*a i+*i i*u *a+ +",ara s"rta *u+ia./"*u*uka+ "ko+o)i itu s"+*iri t"lah )"l"takka+ s"suatu i+*i i*u *a+ +",ara !a+,sa itu s"+*iri pa*a k"*u*uka+ ya+, !"r!"?a!"?a.Ma+tap+ya "ko+o)i i+*i i*u atau s"s"!uah +",ara itu !"r)ak+a ia+ya !"ra*a *ila+*asa+ ya+, !"tul u+tuk )"+"ruska+ k"hi*upa+ *a+ k")a-ua+ *a+ s"!alik+ya aka+ !"rlaku -ika "ko+o)i )"+-a*i )"rosot atau ti*ak )"+"+tu.Maka ti*ak haira+lah p"rsoala+ "ko+o)i i+i !uka+ ha+ya kita *"+,ar pa*a hari i+i 2 )alaha+ isu i+i t"lah pu+ t"rc"tus ri!ua+ tahu+ ya+, sila) *i)a+a 0aktor "ko+o)ilah ya+, )"+"+tuka+ k"-ayaa+ *a+ k"ta)a*u+a+ +",ara !a+,sa itu.S"!a! itulah pa*a a!a* k" 5( kita lihat kuasa-kuasa Eropah s"p"rti Spa+yol2Portu,is2B"la+*a t"lah )"+-"la-ah k" Asia T"+,,ara u+tuk )"+cari tapak !aru *i)a+a su)!"r-su)!"r "ko+o)i !aru !ol"h *ip"rol"hi *a+ s"t"rus+ya *apat )"+,ukuhka+ k"kuasaa+ )"r"ka *i Eropah. Pa*a a1al a!a* k" 59 2kuasa -kuasa !arat ya+, )")pu+yai ta+ah -a-aha+ )"r"ka *i Asia T"+,,ara ialah Spa+yol *i k"pulaua+ $ilipi+a.Pulau =a1a kaya *"+,a+ hasil p"rta+ia+ *ikuasai ol"h B"la+*a .Portu,is )"+,uasai pulau ti)ur.Ma+akala !a+,kahulu iaitu s"!uah p"la!uha+ la*a hita) *i pa+tai !arat Su)at"ra t"lah *ikuasai ol"h British.P"ra+cis )"+,uasai 1ilayah Fi"t+a) *a+ 6aos ./")u*ia+ 1ar,a British =a)"s Brook" t"lah )"+,uasai k"pulaua+ Bor+"o. Pa*a p"ri+,kat p"rta)a kuasa-kuasa "ropah )"lakuka+ p"+*"kata+ i)p"ralis)" saha-a t"rha*ap "ko+o)i *a+ politik k" atas !a+,sa lai+.S"l"pas 5840 /uasa !arat t"lah )"la+carka+ p"+*"kata+ ya+, !"r!"?a *i Asia T"+,,ara.P"ru!aha+-p"ru!aha+ ya+, !"rlaku *i Eropah *ari asp"k p"rsai+,a+ kuasa "ko+o)i s")aki+ )"+i+,kat *a+ )")astika+ s"tiap kuasa !arat t"rus )"+,"kalka+ *o)i+a+ t"rha*apat +",ara ya+, *ikuasai )"lalui kolo+is)". #o!so+ *ala) !uku+yaHA+ I)p"rialis)":A Stu*y )"+yataka+ p"+*oro+, uta)a p"r"!uta+ ta+ah -a-aha+ a*alah *is"!a!ka+ 0aktor "ko+o)i.T"sis )arEis -u,a )"+y"!uti)p"rialis)" )ahupu+ kolo+is)" tu-ua+ asal+ya a*alah sa)a iaitu u+tuk k"p"+ti+,a+ "ko+o)i +",ara p"+-a-ah.T"ori p"r*a,a+,a+ !"!as ya+, *ip"lopori ol"h A*a) S)ith )"+yataka+ a*alah ti*ak praktikal !a,i s"s"!uah +",ara )"+,hasilka+ s"s"atu !ara+,a+ atau ko)o*iti apa!ila ia+ya !ol"h *i*apati *"+,a+ )urah *it")pat lai+.Pasara+ t"rha* *a+ 1u-u* p"rsai+,a+ ya+, k"tat u+tuk )"+,uasai !aha+ )"+tah )aka ta+ah -a-aha+ a*alah p"+ti+,.Para p"la!ur *a+ ahli politik !arat )")pu+yai p"+,aruh ya+, kuat *ala) sist") p"+ta*!ira+ +",ara-+",ara !arat./"ra-aa+ )"+-a*i suruha+ pihak !"rk"p"+ti+,a+ s"p"rti syarikat kila+, s"+-ata2syarikat p"rkapala+2p"+,ila+, a+,kata+ t"+t"ra *a+ s"!a,ai+ya. T"k+olo,i k"-urut"raa+ ya+, !"rk")!a+, *i Eropah t"lah )"+yu)!a+, k"pa*a p")!ukaa+ t"rusa+ Su"?.P")!ukaa+ t"rusa+ i+i t"lah )")p"rc"patka+ p"r-ala+a+ k" Asia t"+,,ara.P"+,,u+aa+ kapal 1ap t"lah )"+i+,katka+ -u)lah !ara+,a+ ya+, *i a+,kut *isa)pi+, p"layara+ ya+, ti*ak t"rha* *"+,a+ k"a*aa+ ikli).T"k+olo,i )"+,"ti+ turut !"rk")!a+, p"sat *"+,a+ ka*ar p"r-ala+a+ ya+ si+,kat )"+y"!a!ka+ p"+,ha+tara+ !ara+, *a,a+,a+ l"!ih taha+ la)a./")u*aha+ *a+ t"k+olo,i i+i t"lah )"+*oro+, k"*ata+,a+ *a+ p"+,uasaIa+ !arat *i asia t"+,,ara.

Pa*a akhir a!a* k" 58 *a+ a1al a!a* k" 59 s"1aktu E+,la+* )"+capai k")a-ua+ "ko+o)i *a+ sosial.+",ara-+",ara "ropah lai+ t"rti+,,al *i !"laka+,.P"rsai+,a+ kuasa "ropah )"+cari su)!"r !aha+ )"+tah t"lah )"+y"!a!ka+ k"*ata+,a+ )"r"ka k" Asia T"+,,ara )"lakuka+ p"+-a-aha+ u+tuk )")"+uhi k"p"rlua+ !aha+ )"+tah u+tuk p")!a+,u+a+ "ko+o)i )"r"ka.@o+toh+ya p"rsai+,a+ a+tara British *a+ P"ra+cis *i !ur)a syarikat p"rkapala+ *a+ i+titusi k"1a+,a+ )"+*"sak British )"+-a-ah !ur)a ya+, kaya *"+,a+ lo,a) 2kayu -ati2)i+yak *a+ !i-ih ti)ah. P"+,,u+aa+ t"k+olo,i )"si+ ya+, )o*"+ *ala) s"ktor p")!uata+2s"ktor p"rta+ia+ *a+ s"ktor p"rusahaa+ t"lah )"+*oro+, p"+-a-aha+ !arat k"atas asia t"+,,ara u+tuk )")pastika+ !"kala+ s"+tiasa a*a *a+ )"+,"kalka+ p"rk")!a+,a+ "ko+o)i ya+, !aik *a+ !"rt"rusa+.@o+toh+ya k")a)puah+ !ritish )"+,hasilka+ !ara+,a+ !"rori"+tasika+ kapas )"+y"!a!ka+ p"r)i+taa! kapas ya+, ti+,,i *a+ asia t"+,,ara )"+-a*i lokasi !aha+ )"+tah *a+ p")asara+ s")ula ya+, !"sar. /"si)pula++ya *apat kita p"r-"laska+ !aha1a 0aktor "ko+o)i i+i )")a+, )"+-a*i satu *oro+,a+ p"+akhluka+ *a+ p"+-a-aha+ asi+, *i Asia T"+,,ara .Tu-ua++ya a*alah *is"!a!ka+ p"rsai+,a+ *a+ p"r"!uta+ p"+,uasaa+ !aha+ )"+tah ya+, )")a+, kaya *i Asia T"+,,ara ya+, )")a+, kaya *a+ Asia T"+,,ara -u,a *i-a*ikia+ ?o+ p")asara+ ya+, !"sar t"rha*ap !ara+,a+ k"luara+ )"r"ka. Su)!"r ru-uka+: 5. A!*ul Tali! Ah)a*259952 S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara. /6. DBP 2. A!*ul 9ah)a+ #-. A!*ullah2 20062 S"-arah *a+ /"!u*ayaa+ Asia T"+,,ara Tra*isio+al2 /aris)a Pu!licatio+s2 Shah Ala). ;. Ah)a* ="la+i #ali)i2 20062 P"r*a,a+,a+ *a+ P"rkapala+ M"layu Di S"lat M"laka A!a* k"-5( hi+,,a k"-582 /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka 3. Ta+ P"k 6"+,2 20082 S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+.PPP==2 %SM

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya
By 6'# S''I $EN - 2 =a+uary 2009 50:25:03 PM EST

Apakah p"+*apat a+*a t"+ta+, k",iata+ "ko+o)i *a+ kaita++ya *"+,a+ p"+-a-aha+ *i Asia T"+,,ara. Bi+ca+,ka+ p"+*apat a+*a s"rtaka+ s"kali su)!"r ru-uka+ a+*a. Pa*a p"+*apat saya2 p"+-a-aha+ *i Asia T"+,,ara !"rkait rapat *"+,a+ k",iata+ "ko+o)i *i ra+tau i+i. I+i *is"!a!ka+ Asia T"+,,ara )"rupaka+ ra+tau ya+, kaya *"+,a+ su)!"r !aha+ )"+tah *a+ -u,a t"+a,a !uruh. N",ara-+",ara !arat i+,i+ )"+,aut k"u+tu+,a+ *a+ )"+ik)ati 0a"*ah )"lalui pros"s i)p"rialis)". M"+urut para sau-a+a2 "kora+ *aripa*a r" olusi i+*ustri2 +",ara-+",ara !arat )"lakuka+ i)p"rialis)" *a+ kolo+ialis)" *i Asia T"+,,ara k"ra+a !"rhasrat )"+*apat !"kala+ !aha+ )"+tah ya+, lu)aya+ u+tuk i+*ustri )"r"ka. P"rsai+,a+ kuasa *a+ "ko+o)i a+tara +",ara-+",ara !arat -u,a )"+y"!a!ka+ )"r"ka !"r"!ut-r"!ut u+tuk )"+-a-ah +",ara-+",ara *i ra+tau i+i. S"!"lu) ?a)a+ p"+-a-aha+2 p"+,hu+i-p"+,hu+i *i Asia T"+,,ara )"+-ala+ka+ k",iata+ "ko+o)i sara *iri u+tuk k"p"rlua+ *iri *a+ k"luar,a saha-a s"rta u+tuk )")!ayar cukai k"pa*a pihak

p")"ri+tah. 9a+tau i+i ha+ya )"rupaka+ p")!"kal !ara+,-!ara+, )"1ah k" Eropah. S"hi+,,a a!a* k"-592 )"r"ka ha+ya )"+a+a) !aha+ )aka+a+ t"ruta)a+ya pa*i u+tuk k"rp"lua+ *iri *a+ k"1a-ipa+ cukai. /",iata+ p"rta+ia+ *it"ka+ka+ k"ra+a k"!a-ika+ )asyarakat *a+ k"t"+t"ra)a+ +",ara !"r,a+tu+, k"pa*a k"!ol"ha+ +",ara !"rk"+aa+ )"+,"luarka+ )aka+a+ ya+, cukup u+tuk k"p"rlua+ rakyat+ya. Tu+tuta+ k"ra-aa+ t"rha*ap hasil p"ta+i a*alah !"r*asarka+ *ak1aa+ !aha1a s")ua ta+ah )"rupaka+ hak )ilik ra-a *a+ rakyat harus )")!ayar cukai s"!a,ai !alasa+ u+tuk k"i?i+a+ )"+,"r-aka+ ta+ah itu. Pa*a ?a)a+ p"+-a-aha+2 +",ara-+",ara !arat ya+, !"rtu+,kus lu)us u+tuk )"+capai i)pia+ i)p"rialis t"lah )"+,u!ahka+ corak "ko+o)i *i Asia T"+,,ara. Di sa)!i+, )"+,"luarka+ !aha+ )"+tah2 Asia T"+,,ara -u,a )"+-a*i pasara+ u+tuk !ara+, p")!uata+ *ari Eropah2 A)"rika syarikat *a+ k")u*ia++ya ="pu+ :Plu i"r25943:22<. /",iata+ !arat *ala) )"+,")!a+,ka+ "ko+o)i Asia T"+,,ara )"ra+,ku)i !a+yak !i*a+,.M"r"ka t"lah )"+c"!ur *iri *ala) !i*a+, p"r*a,a+,a+2 p"rta+ia+2 p"rlo)!o+,a+2 i+*ustri p")!uata+ *a+ p")pros"sa+ t")pata+ *a+ s"!a,ai+ya. Ti*ak *apat *i+a0ika+2 p"+y"rapa+ "ko+o)i Asia T"+,,ara k" *ala) li+,ku+,a+ kapitalis !arat t"lah )"+i+,kata+ k"p"+ti+,a++ya *ala) ar"+a "ko+o)i *u+ia. M"+-"la+, akhir a!a*-58 *a+ a1al a!a* k"-592 k",iata+ "ko+o)i *i-ala+ka+ *"+,a+ p"sat *i ra+tau i+i. P"+-a-ah-p"+-a-ah !arat t"lah !"rusaha u+tuk )"+i+,katka+ k",iata+ p"rlo)!o+,a+ !i-ih ti)ah ya+, t"lah la)a *i-ala+ka+ *i Asia T"+,,ara. S"lai+ *aripa*a p"+*u*uk t")pata+2 t"+a,a !uruh ya+, ra)ai *a+ )urah -u,a *apat *ari +",ara @i+a *a+ I+*ia u+tuk !"k"r-a *i p"rlo)!o+,a+. Moral *a+ t"k+olo,i !arat t"lah !"r-aya )"+i+,katka+ p"+,"luara+ !aha+ )"+tah i+i. P"rta+ia+ sara *iri t"lah *iu!ah k"pa*a p"rta+ia+ ko+ta+. B"ras )"rupaka+ ta+a)a+ ya+, uta)a *ita+a). M"+-"la+, p"+,hu-u+, a!a* k"-202 Bur)a2 Sia) *a+ I+*ochi+a t"lah )u+cul s"!a,ai +",ara p"+,"ksport !"ras uta)a *i *u+ia. Ta+a)a+-ta+a)a+ ti*ak t"rtu)pu k"pa*a pa*i saha-a t"tapi -u,a t"!u2 la*a hita)2 kopi *a+ ,"tah.T"ruta)a++ya p"+a+a)a+ ,"tah2p"r)i+taa+ ya+, ti+,,i t"rha*ap ,"tah u+tuk )"+,hasilka+ p"l!a,ai -"+is !ara+, s"p"rti tayar2 kasut2 p"+"!at !ara+,a+ "l"ktrik *i Eropah *a+ A)"rika syarikat t"lah )"+,,alakka+ p"+-a-ah !arat )"+,usahaka+ p"+a+a)a+ ,"tah s"cara !"sar-!"sara+ *i Asia T"+,,ara2)isal+ya *i Ta+ah M"layu *a+ I+*o+"sia. Pa*a tahu+ 59;42 36 p"ratus *aripa*a -u)lah p"+,"luara+ I+*o+"sia *a+ ;4 p"ratus *aripa*a -u)lah p"+,"luara+ *i ta+ah M"layu *ata+,+ya *aripa*a ,"tah.:Plu i"r25943:;(< /uasa-kuasa !arat i+i ti*ak )"+,ha*ka+ *iri *ala) !i*a+, p"rta+ia+ *a+ p"rlo)!o+,a+ saha-a t"tapi )")p"l!a,aika+ p"+,li!ata+ )"r"ka k"pa*a i+*ustri p")!uata+2 p")pros"sa+ t")pata+2 p"r*a,a+,a+2 k"1a+,a+2 p"rkapala+ *a+ s"!a,ai+ya. Pa*a ?a)a+ p"+-a-aha+2 p"rta+ia+ tra*isio+al ya+, !"rcorak sara*iri t"lah !"ru!ah k"pa*a p"rta+ia+ ko+ta+ *a+ tu)pua+ k"pa*a p"+,"luara+ u+tuk "ksport.Sist") "ko+o)i 1a+, tu+ai *a+ sist") hak)ilik ta+ah t"lah *ip"rk"+alka+ . P"ru!aha+ i+i t"lah )")p"+,aruhi corak hi*up )asyarakat t")pata+ s"cara )"+*ala). Para p"ta+i *i Sia) t"rtarik ol"h k"u+tu+,a+ ya+, *apat *ip"rol"hi *"+,a+ p")asara+ !"ras k" luar +","ri *a+ )"+c"!urka+ *iri *ala) p"rta+ia+ ko+ta+. Para p"ta+i I+*o+"sia *a+ Malaysia t"rtarik k"pa*a k",iata+ p"+a+a)a+ ,"tah *a+ p"+,"luara+ )"r"ka s")aki+ )"+i+,kats"hi+,,a tahu+ 59;4. 9a)ai p"ta+i *ari Bur)a hulu t"lah t"rtarik *"+,a+ ta1ara+ 1ilayah-1ilayah !aru *i!uka *a+ k")u*aha+-k")u*aha+ )")i+-a) 1a+, *a+ )"+*apat ta+ah. P"+*u*uk t")pata+ ya+, )")ai+ p"ra+a+ s"!a,ai p"ta+i atau t"+a,a !uruh s"lalu *iti+*as *a+ *is"ksa. P"ru!aha+ pa*a ?a)a+ p"+-a-aha+ t"lah )"+y"!a!ka+ ra)ai para p"ta+i hila+, ta+ah )"r"ka *a+ t"rpaksa )"+-a*i !uruh p"rta+ia+ atau p"+y"1a ta+ah. P"ta+i -u,a )"+,ha*api k"kura+,a+ ta+ah a1a) ya+, t"lah *i!olot ol"h p")i)pi+-p")i)pi+ *"sa s"hi+,,a !ila+,a+ p"ta+i ya+, )"+y"1a t"lah )"+i+,kat. @ukai-cukai ya+, *ik"+aka+ ol"h k"ra-aa+ s"p"rti cukai k"pala s"rta )o+opoli k" atas ca+*u2 ,ara)2 arak *a+ sist") k"raha+ )")a+, )")!"!a+ka+ p"ta+i t")pata+. M"r"ka t"rpaksa )")!ayar cukai ya+, !"rat *ala) !"+tuk 1a+, tu+ai. S"1a ta+ah ya+, ti+,,i *a+ ta+a)a+ *i)us+ahka+ ol"h !"+ca+a ala) t"lah )"+yu)!a+, k"pa*a

,"-ala huta+, para p"ta+i. 9usuha+ p"ta+i s"lalu !"rlaku k"ra+a ti*ak t"rtaha+ *"+,a+ k"raha+ hasil )"r"ka ol"h pihak p"+-a-ah *a+ k"hi*upa+ ya+, s")aki+ t"rhi)pit. S"!a,ai k"si)pula+2 p"+-a-aha+ kuasa-kuasa !arat )")!a1a p"ru!aha+ ya+, )"+*ala) k"pa*a "ko+o)i *i Asia T"+,,ara. Eko+o)i *i Asia T"+,,ara !"rk")!a+, *"+,a+ p"sat aki!at p"+-a-aha+ !arat t"tapi k"u+tu+,a++ya ha+ya *i+ik)ati ol"h kuasa-kuasa !arat i+i. P"+,uasaa+ kuasa !arat *ala) !i*a+, "ko+o)i )")a+, !"r-aya k"ra+a )asyarakat Asia T"+,,ara ti*ak *apat )"+a+*i+,i ora+, !arat *ari s",i k"kuata+ k"t"+t"raa+2 k")a-uaa+ t"k+olo,i *a+ l"!iha+ )o*al. Su)!"r 9u-uka+ : 5. A!u Tali! Ah)a*2 59952 S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara2 /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa Da+ Pustaka. 2. A?)a+ A!*ul Ma+a02 20052 S"-arah Sosial Masyarakat Malaysia2 S"la+,or Darul Ehsa+: %tusa+ Pu!licatio+s A+* Distri!utors Bh*.

;. D.7.E.#all2 59492 S"-arah Asia T"+,,ara2 /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka 3. =.D.6",,"2 59852 I+*o+"sia2 /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa Da+ Pustaka. (. Ta+ P"k 6"+,2 20082 Mo*ul =MS 2532 Pulau Pi+a+,: PPP==2 %SM

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya
By &AINI BINTI M'#D NA8I - 3 =a+uary 2009 05:(3:;; AM EST

Pa*a p"+*apat saya2 k",iata+ "ko+o)i )"rupaka+ satu akti iti ya+, *i-ala+ka+ atau *ilakuka+ ol"h )a+usia u+tuk )"+"ruska+ k"la+,su+,a+ hi*up. P"rkataa+ "ko+o)i !"rasal *aripa*a ,a!u+,a+ p"rkataa+ 7r""k2 iaitu oikos *a+ oiko+o)ia ya+, !"r"rti s",ala ti+*aka+ ya+, !"rkaita+ *"+,a+ p"+,"luara+ atau p"+,"*ara+ !ara+,a+ "ko+o)i. Dala) ?a)a+ p"rt"+,aha+2 )isal+ya p"rlakua+ "ko+o)i *ilaksa+aka+ *"+,a+ sist") !art"r atau p"rtukara+ !ara+,. Pa*a ?a)a+ tra*isio+al2 k",iata+ "ko+o)i Asia T"+,,ara a*alah t"rha* k"pa*a "ko+o)i sara *iri saha-a s"p"rti !"rcucuk ta+a)2 )"+t"r+ak !i+ata+,2 )")u+,ut hasil huta+ *a+ )"+a+,kap ika+ ya+, *i-ala+ka+ s"cara k"cil-k"cila+. /",iata+ "ko+o)i i+i l"!ih k"pa*a u+tuk k",u+aa+ k"luar,a s"rta u+tuk k"1a-ipa+ cukai saha-a. T"tapi -ika a*a l"!iha+2 )aka ia aka+ *itukarka+ *"+,a+ k"p"rlua+-k"p"rlua+ asas ya+, lai+. Ba,i )asyarakat Asia T"+,,ara2 p"rta+ia+ )"rupaka+ s"ktor t"rp"+ti+, k",iata+ "ko+o)i sara *iri s"!"lu) k"*ata+,a+ Barat2 t"ruta)a+ya p"+a+a)a+ pa*i sa1ah. Pa*a a!a* k"-5(2 p"rta+ia+ ta+a)a+ ko+ta+ )ula *iusahaka+ s"cara )"luas s"p"rti la*a2 !u+,a c"+,kih2 kapas *a+ ,ula !a,i )"+,,a+tika+ hasil huta+ *a+ laut s"!a,ai !aha+ "ksport uta)a Asia T"+,,ara. 9a)ai p"+*u*uk *i Su)at"ra2 Ta+ah M"layu *a+ Bor+"o t"lah )"+c"!urka+ *iri *ala) p"+a+a)a+ la*a apa!ila !"rlaku+ya p"r)i+taa+ ya+, ti+,,i *ala)

pasara+ *u+ia. /",iata+ p"rta+ia+ p"+ti+, k"ra+a k"!a-ika+ )asyarakat *a+ k"t"+t"ra)a+ +",ara !"r,a+tu+, k"pa*a k"!ol"ha+ +",ara t"rs"!ut )"+,"luarka+ )aka+a+ ya+, cukup u+tuk k"p"rlua+ rakyat+ya. S"lai+ akti iti p"rta+ia+2 Asia T"+,,ara -u,a t"lah t"rli!at *ala) akti iti p"rkapala+ *a+ p"r*a,a+,a+. I+i t"r!ukti *"+,a+ 1u-u*+ya p"la!uha+-p"la!uha+ s"p"rti M"laka2 =ohor2 Ach"h *a+ s"!a,ai+ya. P")"ri+tah-p")"ri+tah Asia T"+,,ara )")p"rol"hi k"u+tu+,a+ *aripa*a p"r*a,a+,a+ a+tara!a+,sa )"lalui cukai2 )o+opoli *ira-a t"rha*ap !ara+,-!ara+, i)port *a+ "ksport ya+, !"r+ilai ti+,,i *a+ "ksp"*isi p"r*a,a+,a+ a+tara!a+,sa *ala) kapal-kapal ya+, *i)iliki atau *is"1a ol"h ra-a. $aktor "ko+o)i -u,a t"lah *ilihat )")ai+ka+ p"ra+a+ p"+ti+, *ala) )"+"+tuka+ k"*u*uka+ s"s"!uah k"ra-aa+ ataupu+ +",ara. M"lalui 0aktor "ko+o)i i+ilah t"lah )"+y"!a!ka+ !"rlaku+ya p"+-a-aha+ Barat k" Asia T"+,,ara. /"ha*ira+ p"+,aruh Barat ya+, !"r)ula s"kitar a!a* k"-56 t"lah )")!"ri k"sa+ !"sar t"rha*ap p"rk")!a+,a+ "ko+o)i ko)"rsil *i Asia T"+,,ara. Pa*a )ula+ya2 p"+ia,a *a+ p")o*al Barat ha+ya )"+,,u+aka+ suasa+a t")pata+ *ala) )"+-ala+ka+ op"rasi )"r"ka. Ba,i )"+*apatka+ hasil ya+, *ik"h"+*aki2 )"r"ka t"lah )"+-ali+ka+ hu!u+,a+ *"+,a+ p")"ri+tah t")pata+ *a+ p")!"sar-p")!"sar 1ilayah. Ba,ai)a+apu+2 )asalah )ula ti)!ul apa!ila )"r"ka )ula !"r)i+at s"p"+uh+ya t"rha*ap "ko+o)i Asia T"+,,ara hi+,,a )"+y"!a!ka+ k"p"rlua+ "ko+o)i t"rs"!ut *is"laraska+ *"+,a+ p"+,uasaa+ politik. Pihak B"la+*a *i I+*o+"sia )isal+ya )"lakuka+ p"rluasa+ kuasa )"r"ka *"+,a+ )")p"rk"+alka+ Sist") 9o*i /opi a+tara tahu+ 58;0 -40 k" atas ta+a)a+ ko+ta+ s"p"rti la*a2 t"!u2 kopi *a+ -u,a kapas. Sist") i+i t"lah )"+"tapka+ !aha1a hasil *aripa*a 5>( ta+ah s"tiap p"ta+i *is"rahka+ s"!a,ai cukai. D"+,a+ t"r)"t"ri+ya P"r-a+-ia+ Bo1ri+, :58((< a+tara Sia) *a+ British2 t"lah )")p"rlihatka+ ca)pur ta+,a+ k",iata+ "ko+o)i Barat t"rha*ap Sia) 1alaupu+ ti*ak *i-a-ah s"cara la+,su+,.. =ika s"pa+-a+, a!a* k"-54 *a+ 582 ra+tau Asia T"+,,ara )"+-a*i tarika+ k"ra+a r")pah ratus+ya2 !"r)ula a!a* k"-59 satu p"ru!aha+ k"tara t"lah !"rlaku. 9" olusi P"ri+*ustria+ ya+, !"rlaku *i Eropah t"lah )"+,aki!atka+ +",ara-+",ara Barat i+i !"rsai+, u+tuk )"1u-u*ka+ ")payar !a,i )"+-a)i+ !"kala+ !aha+ )"+tah s"rta pasara+ u+tuk !ara+,-!ara+, p")!uata+ )"r"ka. /uasa-kuasa Barat ya+, *ilihat )")pu+yai ta+ah -a-aha+ *i ra+tau Asia T"+,,ara pa*a )asa i+i t"r)asuklah B"la+*a2 S"pa+yol2 British2 P"ra+cis *a+ Portu,is. Asia T"+,,ara t"lah *ilihat s"!a,ai ka1asa+ strat",ik p")!"kal !aha+ )"+tah )"r"ka. S"lai+ p"+,aruh 9" olusi I+*ustri i+i2 p"+,aruh kuasa-kuasa Barat k" atas Asia T"+,,ara -u,a turut *it"+tuka+ ol"h p"ra+a+ ahli-ahli "ko+o)i Barat s"p"rti A*a) S)ith *a+ Tho)as Malthus. S"lai+ itu2 p"luasa+ kuasa i+i -u,a *i*oro+, ol"h satu i*"a2 iaitu ta+,,u+,-a1a! Barat u+tuk J)"+*i*ikK )asyarakat Ti)ur. A!a* k"-59 t"lah *ilihat !"rk")!a+,+ya i*"a i+i *i)a+a ia )"rupaka+ a!a* p"+,uasaa+ Eropah:1"st"r+ h",")o+y<. M"lalui i*"a 1"st"r+ h",")o+y i+i2 kuasa-kuasa Barat *i,a)!arka+ s"cara la+,su+, t"lah )"+,uasai *a+ )"+"+tuka+ hala tu-u "ko+o)i *u+ia t"ruta)a *i +",ara+",ara ya+, )"+-a*i -a-aha+ )"r"ka. /uasa P"+-a-ah s"p"rti British *a+ B"la+*a t"lah )"+u!uhka+ Ta)a+ Bota+i )asi+,-)asi+, *i Si+,apura *a+ Pulau =a1a !a,i )")!uat p"+y"li*ika+ -"+is--"+is ta+a)a+ ya+, !"rpot"+si u+tuk *ik")!a+,ka+. #asil+ya ,"tah ya+, !"rasal *ari A)"rika S"lata+ t"lah *ita+a) *i S")"+a+-u+, Ta+ah M"layu2 Thaila+* *a+ I+*o+"sia. P"r)i+taa+ ya+, ti+,,i u+tuk ,"tah )")!ol"hka+ p"+a+a)a+ s"cara !"sar-!"sara+ *ala) !"+tuk la*a+, *itu!uhka+. S"ktor p"rlo)!o+,a+ -u,a )"rupaka+ satu s"ktor "ko+o)i p"+ti+, s"-ak ?a)a+-!"r?a)a+ *i Asia T"+,,ara. /"p"+ti+,a+ !i-ih ti)ah !"rt"rusa+ s"hi+,,a a!a* k"-59 *a+ 202 )alah *"+,a+ k"ha*ira+ kuasa-kuasa Barat2 "ksploitasi !aha+ ,alia+ i+i s")aki+ ,iat *i-ala+ka+ k"ra+a k"p"sata+ i+*ustri )")!uat ti+ ya+, s"suai u+tuk )"+yi)pa+ )aka+a+. /"si)pula++ya *apatlah *ikataka+ !aha1a 0aktor "ko+o)i )"rupaka+ p"+*oro+, uta)a p"+-a-aha+ Barat k" atas Asia T"+,,ara. A!a* k"-59 )")aparka+ p"l!a,ai p"ru!aha+ *a+ p"rk")!a+,a+ *ala) s"-arah Asia T"+,,ara. /"sa+ *aripa*a *asar "ko+o)i ya+, *ia)alka+ ol"h p"+-a-ah2 "ko+o)i +",ara -a-aha+ *ira+,ka s"!a,ai s"ktor ya+, )a)pu )")!"ri k"u+tu+,a+.

Dasar "ko+o)i British *i Ta+ah M"layu2 Bur)a2 *asar P"ra+cis *i Fi"t+a)2 *asar B"la+*a *i I+*o+"sia *a+ *asar "ko+o)i S"pa+yol *i $illipi+a s")ua+ya )")pu+yai )oti0 ya+, sa)a2 iaitu )")!"rika+ pula+,a+ ya+, )"+,u+tu+,ka+ k"pa*a +",ara p"+-a-ah.. P"rk")!a+,a+ "ko+o)i *i ra+tau Asia T"+,,ara ti*ak *apat )"+,"lak *aripa*a turut t"r!a!it *ala) arus p"rk")!a+,a+ "ko+o)i *i Barat. 9u-uka+ : A!u Tali! Ah)a*25995. S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara. /uala 6u)pur: DBP. A!u Tali! Ah)a*2 2000. S"-arah Mya+)ar. /uala 6u)pur: DBP. A!*ullah &akaria *a+ 9aka+-raka+2 200;. S"-arah Asia T"+,,ara2 Asia S"lata+ *a+ Asia Ti)ur 5800-596;. Shah Ala): P"+"r!it $a-ar Bakti S*+. Bh*. A!*ul 9ah)a+ #-. A!*ullah2598(. Asia T"+,,ara Tra*isio+al: Politik *a+ /"!u*ayaa+. /uala 6u)pur: T"ks Pu!lishi+,. Ta+ P"k 6"+,2 2008. Mo*ul =MS 253. Pulau Pi+a+,: PPP==2%SM.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya
By TE' @#AI $'N7 - 3 =a+uary 2009 0;:00:50 AM EST

/"*ata+,a+ pihak kolo+ial k" Asia T"+,,ara t"lah )")!a1a p"ru!aha+ tra*isi hi*up ya+, !"sar *iala)i ol"h )asyarakat p"ta+i. P"raliha+ sist") p"rta+ia+ sara *iri k"pa*a sist") p"rta+ia+ p"rla*a+,a+ "ksport t"lah *ip"rk"+alka+ *ari a1al a!a* k"-58 hi+,,alah a!a* k"-20. Ba,i ,olo+,a+ p"ta+i *i Asia T"+,,ara2 "tika sara *iri i+i t"lah )")p"+,aruhi sikap p"ta+i t"rha*ap tu+tuta+ ,olo+,a+ "lit ya+, )"+,,a+tika+ p")!"sar-p")!"sar s")asa p"+-a-aha+ kuasa Eropah. Ti+*aka+ ,olo+,a+ Eropah pa*a )asa itu ha+ya )")"+ti+,ka+ k"pa*a ,lo!alikasi p"r*a,a+,a+ *a+ k"u+tu+,a+./"a*aa+ i+i ))"+y"!a!ka+ ,olo+,a+ p"ta+i )"rasa r"siko *ala) k"p"rlua+ )"r"ka t"lah *i,a+,,ua+ ol"h k"*ata+,a+ pihak p"+-a-ah. Pa*a a!a* k"-592 pihak p"+-a-ah t"lah )")p"rk"+alka+ p"rta+ia+ s"cara ko+ta+ ya+, t"lah *iusahaka+ s"cara )"luas *i +",ara-+",ara Asia T"+,,ara. Misal+ya *i =a1a sist") H cultur"H t"lah *ilaksa+aka+ ol"h pihak p"+-a-ah B"la+*a *a+ )"+-a*i Pulau =a1a s"!a,ai la*a+, k"ra-aa+ ya+, luas.Maka2 s"luruh "ko+o)i *i Asia T"+,,ara t"rtu)pu k"pa*a p"+,"luara+ ta+a)a+ "ksport.D"+,a+ itu2 ,olo+,a+ p"ta+i t"lah *iarahka+ u+tuk !"k"r-a l"!ih )asa *i la*a+,-la*a+, k"ra-aa+ s"hi+,,a )asa u+tuk )"+u)puka+ hasil p"rta+ia+ sara *iri ti*ak )"+cukupi. P"ru!aha+ sist") p"rta+ia+ sara *iri k"pa*a sist") p"rta+ia+ ko)"rsial t"lah )")p"+,aruhi corak hi*up )asyarakat tra*isio+al Asia T"+,,ara. Malah p"+,"+ala+ sist") cukai t"lah )")!"!a+ka+ )asyarakat tra*isio+al Asia T"+,,ara t"ruta)a+ya p"+*u*uk-p"+*u*uk *"sa. Misal+ya *i Fi"t+a) s"-ak 5890-a+2 k"ra-aa+ P"ra+cis t"lah )"+,"+aka+ cukai k"pala ya+, ti+,,i s"rta )o+opoli ,ara).M"+urut =a)"s Scott2 sikap p"+-a-ah *i Bur)a ya+, t"tap )"+,"+aka+ cukai k"pa*a ,olo+,a+ p"ta+i 1alaupu+ !"rlaku )asalah !"+ca+a ala). Ti+*aka+ p"+-a-ah ya+, t"lah )")!uat p"ru!aha+ *ala) sist") hak )ilik ta+ah2 -u,a t"lah )"+y"!a!ka+ !"rlaku+ya p")!"ro+taka+ para p"ta+i *i Asia T"+,,ara. Dua ti+*aka+ p"+-a-ah *ala) )")!uat p"ru!aha+ *ala) sist") hak )ilik ta+ah *i Asia T"+,,ara ialah p"rta)a *"+,a+ )")a+suhka+ sist") Husu0ructH ya+, )"+,i?i+ka+ para p"ta+i

)"+,"r-aka+ ta+ah p"rta+ia+ ta+pa )"+"tapka+ hak p")ilika+ *a+ ya+, k"*ua *"+,a+ )")!"ri ko+s"i ta+ah !"sar k"pa*a syarikat-syarikat *a+ i+*i i*u-i+*i i*u Barat. Sist") p")"ri+tah ya+, asi+, i+i t"lah )")!a1a k"sa+ ya+, cukup )"+*ala) *a+ r"aksi kuat k"pa*a ,olo+,a+ p"ta+i u+tuk !a+,u+ )")!"ro+tak pihak p"+-a-ah. 9u-uka+ su)!"r 5Da i* =. St"i+!"r, "t. Al259852 M"+,"+ali S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"r+2/uala 6u)pur2 D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. 2. Ta+ P"k 6"+,2 : S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+ H PPP== %SM. ;. =os"ph Butti+,"r2 L968. Fi"t+a): A Political #istory.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya
By 6EE MEEI $%N7 - 6 =a+uary 2009 05:3;:(0 AM EST

S"!"lu) k"*ata+,a+ kuasa !arat2 p"r,"raka+ "ko+o)i ora+, Asia T"+,,ara a*alah t"r!atas. 9a)ai ora+, t")pata+ )")ulaka+ p"+,hi*upa+ s"cara s"cukup hi*up. M"r"ka )")pu+yai ta+ah ya+, cukup2 )"+,"luarka+ k"!a+yaka+ hasil ya+, )"r"ka p"rluka+2 tukar !ara+, u+tuk )"+*apat s"*ikit !ara+, p"rlu s"p"rti ,ara) *a+ ika+ *a+ !"ru+*i+, atas syarat ya+, a,ak sa)a t"rha*ap tu+tuta+ ,olo+,a+ "lit *ala) )asyarakat )"r"ka. Na)u+2 ka*ata+,a+ kuasa !arat k" Asia T"+,,ara t"lah )"+*ata+,ala+ !a+yak p"ru!aha+ t"ruta)a+ya *ala) !i*a+, "ko+o)i. Misal+ya2 p"ru!aha+ *ari p"rta+ia+ sara *iri k"pa*a p"rta+ia+ ko+ta+ *i )a+a pa*a ?a)a+ klasik pa*i s"!a,ai ta+a)a+ sara *iri2 ki+i *ita+a) s"cara !"sar-!"sara+ u+tuk tu-ua+ ko)"rsial. Di sa)pi+, itu2 ta+a)a+ ko)"rsial lai+ s"p"rti la*a2 ,"tah2 t"h *ita+a) s"cara !"sar-!"sara+ u+tuk *i"ksport. I+i )"+y"!a!ka+ p"+*u*uk t")pata+ k"kura+,a+ )aka+a+. @o+toh+ya *i =a1a2 -u)lah !"ras ya+, *i)aka+ s"tahu+ -atuh *aripa*a 55(k, s"ora+, pa*a tahu+ 58(6 k"pa*a 96k, s"ora+, pa*a tahu+ 5956-5923. S"lai+ itu2 p"ru!aha+ *ala) sist") hak )ilik ta+ah -u,a )"+y"!a!ka+ ,olo+,a+ p"ta+i k"hila+,a+ ta+ah u+tuk *ik"r-aka+2 s"!alik+ya )"r"ka t"rpaksa )"+y"1a ta+ah *ari p")ilik ta+ah t"ruta)a+ya *ari ora+, asi+, sa)a a*a *ari ora+, Barat2 p")ilik ta+ah @i+a )ahupu+ I+*ia *"+,a+ ka*ar !ayara+ s"1a ya+, ti+,,i. B"r!a+*i+, *"+,a+ ?a)a+ klasik2 )"r"ka !ol"h )"+,"r-aka+ ta+ah *i Bta+ah u)u)D ta+pa !ayara+ cukai. Masalah s"p"rti k"hila+,a+ hak )ilik ta+ah2 p"+y"1aa+ ta+ah2 k"pa*ata+ p"+*u*uk *a+ huta+, !uka+ saha-a )"+y"!a!ka+ tara0 p"+*u*uk ,olo+,a+ p"ta+i khas+ya a)at r"+*ah2 )"r"ka -u,a s"+tiasa t"rp"ra+,kap *ala) !"l"+,,u huta+,. Sist") )ata 1a+, ya+, *ip"rk"+alka+ ol"h kuasa !arat ti*ak )"rupaka+ k")u*aha+ ya+, )")!ol"hka+ )"r"ka )"+ik)ati k"hi*upa+ ya+, l"!ih s"l"sa t"tapi )"rupaka+ satu k"p"rlua+ !a,i )"r"ka )")!ayar cukai s"rta )")!"li k"p"rlua+ s"haria+ ya+, *ahulu+ya !ol"h *i*apati *"+,a+ l"!ih s"+a+, iaitu )"lalui p"rtukara+. Di Bur)a )isal+ya2 p"l!a,ai cukai s"p"rti cukai k"pala2 cukai harta2 cukai hasil p"rta+ia+2 cukai p"+*apata+2 cukai l"s"+ *a+ s"!a,ai+ya ya+, )"sti *i!uat *ala) !"+tuk 1a+, tu+ai t"lah )"+yu)!a+, k"pa*a ,"-ala huta+, para p"ta+i.

P"+,li!ata+ *ala) p"rta+ia+ ko)"rsial ya+, )"+*"*ahka+ kau) p"ta+i k"pa*a turu+ +aik *ala) pasara+ a+tara!a+,sa )"+yulitka+ la,i k"hi*upa+ ,olo+,a+ p"ta+i. P"rta+ia+ ko)"rsial )"+,ha*api k"s"+,saraa+ ya+, l"!ih t"ruk *aripa*a -"+is p"rta+ia+ sara *iri aki!at *aripa*a )"r"ka ti*ak )")pu+yai )o*al ya+, cukup u+tuk )")o*"+isasika+ corak p"+,"luara+ )"r"ka. Ia t"lah )"+i)!ulka+ ka)araha+ *a+ k"ha)paa+ ,olo+,a+ p"ta+i *a+ s"t"rus+ya )"+c"tuska+ p")usuha+ a+tara ,olo+,a+ p"ta+i *"+,a+ pihak p"+-a-ah. Di =a1a2 )isal+ya2 p")!"ro+taka+ s"cara !"sar-!"sara+ s"ri+, !"rlaku. 5. A!u Tali! Ah)a*2 5995. S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara. /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. 2. St"i+!"r,. D.=. "t.al2 5982. M"+,"+ali S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+. /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. ;. Ta+ P"k 6"+,2 S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+. PPP==2 %SM.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya
By =AMA6IA# BINTI IB9A#IM - 50 =a+uary 2009 08:;;:24 PM EST

Sist") "ko+o)i sara *iri )"rupaka+ k",iata+ "ko+o)i uta)a *i +",ara-+",ara Asia T"+,,ara. Sist") i+i )"li!atka+ k",iata+ p"rta+ia+ *a+ p"r*a,a+,a+. P"+*u*uk t")pata+ )"+yara hi*up *"+,a+ )"+a+a+) pa*i hu)a2 )")u+,ut hasil huta+2 )"+-a*i +"laya+ *a+ !"r*a,a+, s"cara k"cil-k"cila+. P"rta+ia+ )"rupaka+ s"ktor ya+, p"+ti+, *i +",ara Asia T"+,,ara. S"lai+ itu )asyarakat Asia T"+,,ara -u,a t"rli!at *ala) !i*a+, p"r*a,a+,a+ !"r)ula *ari p"+,u)pula+ !ara+,a+ hi+,,a !ara+,a+ t"rs"!ut *i*a,a+,ka+. P")"ri+tah Asia T"+,,ara )")p"rol"hi k"u+tu+,a+ *ala) akti iti p"r*a,a+,a+ )"lalui cukai2 )o+opoli *ira-a t"rha*ap !ara+, i)port *a+ "ksport s"rta "ksp"*isi p"r*a,a+,a+ a+tara!a+,sa. #al i+i t"r!ukti *"+,a+ 1u-u*+ya p"la!uha+ p"r*a,a+,a+ ya+, t"rk"+al pa*a a!a* k"-50 hi+,,a a!a* k"-5(2 s"p"rti p"la!uha+ Sri i-aya-Pal")!a+,2 p"la!uha+ *i 9iau s"rta p"la!uha+ Ach"h. Akti iti p"r*a,a+,a+ !"rta)!ah )a-u *i Asia T"+,,ara *"+,a+ p"+,,u+aa+ 1a+, ya+, s")aki+ !"rk")!a+,2 s")"+tara itu p"rlo)!o+,a+ !i-ih !"si *a+ *a+ ara+, !atu turut *i-ala+ka+ s"cara k"cil-k"cila+ k"ra+a ti*ak )")pu+yai t"k+olo,i ya+, )a-u. Sia) *a+ Bur)a pula )"+-a*i +",ara p","luar !"ras ya+, uta)a *u+ia. D"+,a+ hasil !u)i ya+, kaya *a+ r")pah ratus ya+, !a+yak ti*ak haira+lah -ika kuasa-kuasa Barat !",itu t"rtarik u+tuk )"+akluki Asia T"+,,ara. =ust"ru itu2 0aktor "ko+o)i )"+-a*i 0aktor uta)a ya+, )"+*oro+, ca)pur-ta+,a+ )"r"ka *i Asia T"+,,ara. S"-ak a!a* k" 5( )"r"ka t"lah )"+u+-ukka+ )i+at u+tuk )"+,uasai ka1asa+ ya+, kaya *"+,a+ r")pah ratus2 sut"ra *a+ t"h. Apa!ila !"rk")!a+,+ya r" olusi p"rusahaa+ *i Eropah pa*a a!a* k"-592 )"r"ka )ula )"+cari ka1asa+ ya+, )")pu+yai !aha+ )"+tah u+tuk *i!"kalka+ k"pa*a p"rusahaa+ s"rta kila+,kila+, *i +",ara )"r"ka *a+ )"+-a*ika+ ka1asa+ t"rs"!ut t")pat )")asarka+ !ara+,a+ s"rta pa+,kala+ u+tuk )"+-a,a k"p"+ti+,a+ )"r"ka. Britai+2 P"ra+cis2 S"pa+yol2 A)"rika Syarikat *a+ ="r)a+ !"rusaha )"+cari ka1asa+ u+tuk *i"ksploitasi *a+ ka1asa+ ya+, )"+-a*i piliha+ )"r"ka a*alah ra+tau Asia T"+,,ara. Salah satu cara p"+,li!ata+ kuasa-kuasa !arat *i Asia T"+,,ara s"p"rti Mya+)ar2 I+*o+"sia2

Fi"t+a) ialah *"+,a+ cara )"+,ikat p"r-a+-ia+ s"l"pas p"p"ra+,a+ ataupu+ ta+pa p"p"ra+,a+ t"tapi )"lalui Ju,uta+K t"rha*ap Sia) *a+ Bru+"i. Di I+*o+"sia hasrat B"la+*a u+tuk )"+,uasai hasil !i-ih ti)ah *a+ la*a t"rcapai )"lalui p"p"ra+,a+ k"ra+a )"skipu+ !a+yak p"r-a+-ia+ *ia*aka+ *"+,a+ p")"ri+tah t")pata+2 +a)u+ ora+, Ba+-ar ti*ak )")atuhi+ya s"!alik+ya )"r"ka )"+-ual k"pa*a sau*a,ar lai+ k"ra+a har,a+ya l"!ih ti+,,i !"r!a+*i+, ta1ara+ B"la+*a. British pula t"rtarik *"+,a+ Bru+"i s"t"lah p")!ukaa+ p"r*a,a+,a+ *"+,a+ @hi+a k"ra+a k"*u*uka+ Bru+"i ya+, strat",ik *i -ala+ p"rkapala+ *isa)pi+, ara+, !atu ya+, *ilo)!o+, *i Bru+"i ya+, )"rupaka+ !aha+ p"+ti+, *ala) p"rkapala+ sti). Ma+akala k"kayaa+ ,alia+ *a+ kayu !alak t"lah )"+,h"r"t British ca)purta+,a+ *i Bur)a. I+i a*alah k"ra+a Syarikat p"rkapala+ *a+ i+stitusi k"1a+,a+ British s"+tiasa )"+*"sak British )"+,ilhakka+ 1ilayah Bur)a *")i )"+-a,a k"p"+ti+,a+ )"r"ka ya+, t"rli!at *ala) p")!iayaia+ p"+,"luara+ pa*i s"rta p"+,apala+ *a+ p"+,isara+ !"ras. S"p"rti *i Bur)a atas *"saka+ syarikat ya+, !"rk"p"+ti+,a+ *ala) p"r*a,a+,a+ !"ras s"rta p"+a+a)a+ )o*al *ala) p"la*a+,a+ ,"tah s"rta p"lo)!o+,a+ ara+, !atu t"lah )"+*oro+, P"ra+cis )"+,uasai Fi"t+a) s"hi+,,a k" utara +",ara t"rs"!ut. =ust"ru itu2 saya !"rp"+*apat p"+-a-aha+ kuasa-kuasa Barat k" atas Asia T"+,,ara a*alah !"rkait rapat *"+,a+ 0aktor "ko+o)i2 iaitu k"kayaa+ hasil !u)i Asia T"+,,ara t"lah )"+*oro+, )"r"ka u+tuk ca)pur ta+,a+ *ala) hal "h1al *ala)a+ +",ara-+",ara *i Asia T"+,,ara s"t"rus+ya )"+-a-ah +",ara-+",ara t"rs"!ut k"cuali Sia) ya+, *i-a*ika+ +",ara p"+a)pa+ a+tara Britai+ *a+ P"ra+cis.. /",iata+ "ko+o)i Asia T"+,,ara ya+, !"r)ula *"+,a+ akti iti "ko+o)i sara *iri t"lah !"rtukar )"+-a*i k",iata+ "ko+o)i !"r!"+tuk ko)"rsil s"t"lah kuasakuasa Barat )"+-a-ah !u)i )"r"ka. #asil p"rta+ia+ !uka+ la,i u+tuk tu-ua+ sara hi*up s"!alik+ya a*aah u+tuk tu-ua+ "ksport s"cara !"sar-!"sara+ k" +",ara lai+. Na)u+ !",itu )asyarakat Asia T"+,,ara ha+ya *apat )"rasai p"ru!aha+ *ari s",i t"k+olo,i ya+, *i,u+aka+ u+tuk )"+i+,katka+ hasil p"+,"luara+ saha-a sa)a a*a *ala) !i*a+, p"rta+ia+ atau p"lo)!o+,a+ *a+ -u,a p"r*a,a+,a+2 s"*a+,ka+ t"+a,a )"r"ka t"lah *i"ksploitasika+ ol"h p"+-a-ah *"+,a+ )")!a1a pula+, s",ala k"u+tu+,a+ *a+ !aha+ )"+tah k" +",ara kolo+ial t"rs"!ut k"ra+a itulah s"!"+ar+ya tu-ua+ p"+-a-aha+ kuasa-kuasa Barat k" atas +",ara-+",ara Asia T"+,,ara. 9u-uka+: A!*ul 9ah)a+ A!*ulah2 20002 S"-arah *a+ Ta)a*u+ Asia T"+,,ara: S"!"lu) *a+ S"su*ah P"+,aruh Isla). /uala 6u)pur. %tusa+ Pu!licatio+s G Distri!utors S*+. Bh*. A!u Tali! Ah)a*2 5995. S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara. /uala 6u)pur. D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. D.7.E.#all2 59492 S"-arah Asia T"+,,ara. /uala 6u)pur . D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. =oh+ Basti+ *a+ #arry =. B"+*a2 5942. S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+: P"+-a-aha+ Nasio+alis)a *a+ /"!i-a-aha+. /uala 6u)pur. D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. 8.8illia)s *a+ =o,i+*"r Si+,h ="ssy2 59692 S"-arah 9"+,kas Asia T"+,,ara. Si+,apura. MP# Pu!licatio+s S*+.Bh*.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Pendapat saya mengenai kegiatan ekonomi dan kaitannya dengan penjajahan di Asia Tenggara.
By S%9AAA BINTI M'#D 6'T - 25 =a+uary 2009 08:3(:(2 AM EST

Pa*a p"+*apat saya k",iata+ "ko+o)i *a+ p"+-a-aha+ )"rupaka+ *ua p"rkara ya+, salai+, !"rkait rapat. Eko+o)i *apat *ita0sirka+ s"!a,ai k",iata+ ya+, !"rkaita+ *"+,a+ p"+,"luara+ atau p"+,hasila+ !ara+,a+ "ko+o)i atau !ara+,a+ ya+, *ip"rluka+ *ala) )asyarakat s"p"rti pa*i2 t"!u2 la*a hita)2 +ila2 !i-ih ti)ah *a+ s"!a,ai+ya ya+, )"+-a*i k"p"rlua+ *a+ )")pu+yai p"r)i+taa+ ti+,,i pa*a k"tika itu. /",iata+ "ko+o)i tra*isio+al *i Asia T"+,,ara ialah k",iata+ "ko+o)i sara*iri. /",iata+ "ko+o)i sara *iri i+i ialah k",iata+ p"rta+ia+2 p")u+,uta+ hasil huta+ *a+ )"+a+,kap ika+ u+tuk k"p"rlua+ )aka+a+ !a,i )"+a)pu+, u+tuk k"p"rlua+ s"+*iri *a+ )"la+,saika+ k"1a-ipa+ u+tuk )")!ayar cukai ta+ah ya+, *ik"r-aka+ u+tuk p"+a+a)a+. /"ra+a pa*a k"tika itu ta+ah a*alah )ilik k"ra-aa+ *a+ s"!a,ai !alasa+ *iatas k"!"+ara+ )"+,,u+aka+ t"+ah rakyat p"rlu )")!ayar cukai k"pa*a k"ra-aa+. Na)u+ !",itu l"!iha+ hasil *ari )aka+ *a+ )")!ayar cukai p"ta+i !"rhak )"+-ual hasil ta+a)a++ya. Sist") p"rta+ia+ sara *iri k"tika itu )a)pu u+tuk )"+a)pu+, s"s"!uah +",ara *a+ t"+t"ra ya+, !"sar s"p"rti *i +",ara Thaila+ *a+ Bur)a. /"ha*ira+ p"+-a-ah *i Asia T"+,,ara a*alah *is"!a!ka+ ol"h 0aktor "ko+o)i i+i. N",ara-+",ara !arat k"tika itu a)at t"rtarik *"+,a+ !ara+,-!ara+, "ko+o)i *arai Asia T"+,,ara. M"r"ka )"+*apatka+ !ara+,a+ k"p"rlua+ )"r"ka *i ra+tau Asia T"+,,ara. S"t"lah +",ara-+",ara !arat )"+,ala)i r" olusi i+*astri2 )"r"ka k"luar )"+cari l"!ih !a+yak !aha+ )"+tah *a+ t")pat u+tuk )")asarka+ !ara+,a+ i+*astri )"r"ka. M"r"ka !"rlu)!a-lu)!a )"+cari ta+ah -a-aha+ !a,i )"+,apatka+ l"!ih !a+yak !aha+ )"+tah *a+ ka1asa+ ya+, *apat )")asarka+ !ara+,a+ p"rusahaa+ )"r"ka. P"+-a-ah *ata+, k" Asia T"+,,ara s"!a,ai kuasa i)prialis *a+ kolo+ial *a+ )")"ri+tah ra+tau Asia T"+,,ara. British t"lah )"+,uasai Bur)a2 Ta+ah M"layu2 Bru+ai *a+ Si+,apura. B"la+*a !"rkuasa *i Pulau =a1a *a+ Su)at"ra *a+ s"luruh I+*o+"sia2 Spa+yol *i $ilipi+a2 P"ra+cis )")"ri+tah /a)pucha2 6ous *a+ Fi"t+a). /"s")ua 0akta ya+, *ik"luarka+ ahli s"-arah )"+yataka+ !aha1a k"*ata+,a+ p"+-a-ah k" Asia T"+,,ara a*alah *is"!a!ka+ ol"h 0aktor "ko+o)i. Tia*a a*a p"+*apat s"-ara1a+ p"r+ah )"+ya+,kal 0akta i+i. P"+-a-aha+ Barat *i Asia T"+,,ara t"lah )"ru!ah k"a*aa+ s"*iaa*a *ari s",i "ko+o)i2 politik *a+ struktur )asyarakat *i Asia T"+,,ara. P"+-a-aha+ Barat *i Asia T"+,,ara t"lah )"ru!ah k",iata+ "ko+o)i *ari p"rta+ia+ sara*iri k"pa*a p"rta+ia+ ko+ta+. P"rta+ia+ ko+ta+ ialah k",iata+ p"+a+a)a+ ta+a)a+ i+*astri s"cara )"luas u+tuk *i "spot k" luar +",ara. /",iata+ p"+-a-aha+ *i+",ara-+",ara Asia T"+,,ara ol"h kuasa-kuasa !arat )"+y"!a!ka+ )"r"ka !"rhasil )"+,aut hasil !u)i t")pata+ ya+, !a+yak u+tuk k"p"+ti+,a+ +",ara )"r"ka. /"*ata+,a+ )"r"ka )")"ras k"ri+,at p"+*u*uk t")pata+ *"+,a+ )")p"rk"+alka+ !"r!a,ai -"+is sist") ta+a)a+ s"p"rti B"la+*a ya+, )")p"rk"+alka+ sist") 9o*i /opi atau Sist") @ultur" *i I+*o+"sia t"lah )")!a1a k"u+tu+,a+ ya+, !"sar k"pa*a B"la+*a. B",itu -u,a *"+,a+ I+,,"ris *i Bur)a t"lah )")p"rk"+alka+ sist") ta+a)a+ *a+ sist") cukai ya+, !",itu )")!"!a+ka+ rakyat t")pata+. P"+-a-aha+ t"lah )")!a1a p"+i+,kata+ hasil k"luara+ *a+ p"ru!aha+ "ko+o)i ya+, !"sar k"pa*a +",ara ya+, *i-a-ah +a)u+ p"+*u*uk t")pata+ ti*ak )"+*apat )a+a0aat+ya k"ra+a s")ua hasil itu *i!a1a k" pula+, k" +",ara p"+-a-ah u+tuk k"p"+ti+,a+ "ko+o)i )"r"ka. P"+*u*uk t")pata+ )"+,ala)i k"+,sasara+ *a+ p"+*i*asa+. P"+-a-aha+ *i Asia T"+,,ara !uka+ saha-a )"ru!ah k",iata+ p"rta+ia+ )alaha+ sist") p"r*a,a,a+ *a+ p"rkapala+2 s")pa*a+ 1ilayah *a+ p"+ta*!ira+ t")pata+ -u,a turut )"+,ala)i

p"ru!aha+. @o+toh+ya *i I+*o+"sia sist") p"+ta*!ira++ya !"ru!ah *ari sist") p")"ri+taha+ !"ra-a *i,a+tika+ *"+,a+ sist") 9up!lik. Di ta+ah M"layu s"+*iri !"r!a,ai p"ru!aha+ !"rlaku2 p"ru!aha+ politik *a+ p"+ta*!ira+. Dari sist") ra-a !"rkuasa )utlak !"ru!ah k"pa*a sist") 9a-a B"rp"l")!a,aa+ *i)a+a kuasa )utlak ra-a t"lah hila+, )"lalui s"si ru+*i+,a+ ra-a *"+,a+ p"+-a-ah k"tika itu. /"si)pula++ya P"+-a-aha+ *i Asia T"+,,ara )")!a1a p"ru!aha+ !"sar k"pa*a "ko+o)i2 politik *a+ sosial *i Asia T"+,,ara. P"+*u*uk ya+, )iski+ !"rta)!ah )iski+ *a+ t"rti+*as2 ,olo+,a+ atasa+ *a+ ,olo+,a+ !a+,sa1a1a+ )"+*apat )a+a0aat *a+ k"u+tu+,a+ ya+, !a+yak. 7olo+,a+ ra-a hila+, kuasa )utlak+ya. P"+-a-aha+ s"cara kolo+ial *a+ i)prialis ti*ak )")"+ti+,ka+ k"!a-ika+ p"+*u*uk t")pata+. Na)u+ !",itu p"+-a-aha+ t"lah )"ru!ah cara !"r0ikir *a+ !"rti+*ak *ikala+,a+ p"+*u*uk Asia T"+,,ara. P"+-a-aha+ -u,a )"+yu)!a+, k" arah )")p"rc"patka+ pros"s p"r)o*"+a+ *i Asia T"+,,ara. P"r)o*"+a+ )"+,ikut cara Barat. 9u-uka+ : 5.A!*ul 9ah)a+ #- A!*ullah220062S"-arah *a+ k"!u*ayaa+ Asia T"+,,ara./aris)a Shah Ala). 2.A!*ul Tali! Ah)a*259952 S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara2/6.DBP. ;.Ah)a* ="la+i #"l)i220062P"r*a,a,a+ *a+ P"rkapala+ M"layu Di S"lat M"laka A!a* k"-5( hi+,,a-582 /6:DBP

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya
By @#E S#A9I$A# BINTI @#E #ASAN - 24 =a+uary 2009 03:36:(5 PM EST

Pa*a p"+*apat saya2 k"i+,i+a+ u+tuk )"+,a1al *a+ )"+u+-ukka+ p"+,uasaa+ k"pa*a s"suatu !ara+,a+ atau p"+,hasila+ k",iata+ "ko+o)i ya+, )")!a1a )i+at p"+-a-ah k" Asia T"+,,ara. Pa*a a!a* k"-56 hi+,,alah a!a* k"-542 hasil p"rta+ia+ s"p"rti r")pah2la*a hita) *a+ pa*i t"lah )")!a1a k"pa*a k"*ata+,a+ pa*a a1al+ya Portu,is *a+ *iikuti ol"h B"la+*a2 I+,,"ris *a+ lai+lai+ kuasa "ropah. P"r"!uta+ pa*a hasil-hasil p"rta+ia+ *a+ k"i+,i+a+ u+tuk )")o+opoli+ya )"+y"!a!ka+ !"rlaku+ya p"+-a-aha+ k"atas I+*o+"sia *a+ Ta+ah M"layu. /"*ata+,a+ P"ra+cis k" Fi"t+a) *a+ I+*ochi+a -u,a i+,i+ )")"cahka+ )o+opoli I+,,"ris t"rha*ap p"+,"luara+ !"ras *i Asia T"+,,ara. Ma+akala !ila !"rlaku+ya r" olusi i+*ustri *i Eropah2 p"r)i+taa+ u+tuk hasil !ara+, )"+tah s"p"rti ,"tah s")aki+ )"+i+,kat. I+i )"+y"!a!ka+ p"+-a-ah s"p"rti I+,,"ris )")p"rk"+alka+ ,"tah *a+ sist") p"rta+ia+ p"rla*a+,a+ s"cara ko)"rsial *a+ i+t"+si0 *i Ta+ah M"layu. /"si)pula++ya k",iata+ "ko+o)i sara *iri ya+, ti*ak *apat )")"+uhi p"r)i+taa+ *u+ia ya+, s")aki+ )"+i+,kat )"+y"!a!ka+ p"+-a-ah )")p"rk"+alka+ sist") p"rta+ia+ !"rcorak ko)"rsial ya+, la)a-la)a )"+,hapuska+ cara p"rta+ia+ sara *iri. S",ala p"ru!aha+ i+i ha+ya )")!"ri k"u+tu+,a+ k"pa*a k"ra-aa+ p"+-a-ah *a+ tauk"h-tauk"h ya+, )")iliki la*a+,. 9atarata +asi! para p"ta+i ti*ak !a+yak !"ru!ah 1alaupu+ *"+,a+ t"k+olo,i p"rta+ia+ ya+, !aru. Su)!"r ru-uka+ :

5. Milto+ 's!or+"2 59492 South"ast Asia - A+ illustrat"* i+tro*uctory history. All"+ G %+1i+ Pty 6t*. Sy*+"y Australia. 2. Da i* =o"l St"i+!"r,2 Da i* / 8yatt2 =oh+ 98 S)ail2 Al"Ea+*"r 8oo*si*"2 8illia+ 9 9o00 G Da i* P @ha+*l"r. 5945. I+ S"arch o0 South"ast Asia - A Mo*"r+ #istory. 'E0or* %+i "rsity Pr"ss. /uala 6u)pur ;. Ta+ P"k 6"+,. 2006. S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+2 %SM Pulau Pi+a+,.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya
By N'98ANI BINTI AB% BA/A9 - 24 =a+uary 2009 0(:(;:22 PM EST

P"+*apat saya )"+,"+ai k",iata+ "ko+o)i *a+ kaita++ya *"+,a+ p"+-a-aha+ *i Asia T"+,,ara. Pa*a p"+*apat saya2 pu+ca p"+-a-aha+ !arat *i Asia T"+,,ara !"rkait rapat *"+,a+ k",iata+ "ko+o)i *i ra+tau i+i. I+i *is"!a!ka+ Asia T"+,,ara )"rupaka+ ra+tau ya+, kaya *"+,a+ su)!"r !aha+ )"+tah *a+ -u,a t"+a,a !uruh. N",ara-+",ara !arat i+,i+ )"+,aut k"u+tu+,a+ *a+ )"+ik)ati 0a"*ah )"lalui pros"s i)p"rialis)" ataupu+ p"+-a-aha+.Aki!at *aripa*a 9" olusi P"ri+*ustria+2 +",ara-+",ara !arat )"lakuka+ i)p"rialis)" *a+ kolo+ialis)" *i Asia T"+,,ara k"ra+a !"rhasrat )"+*apat !"kala+ !aha+ )"+tah ya+, lu)aya+ u+tuk k"p"+ti+,a+ i+*ustri )"r"ka. Mo*al l"!iha+ ya+, *iku)pul ol"h +",ara-+",ara ya+, t"lah )"lalui 9" olusi I+*ustri s"+tiasa )"+*"sak *a+ )"+cari p"lua+, !"rk")!a+, *i s"!"ra+, laut.@ita-cita p"+akluka+ )"r"ka ya+, *i*uku+, ol"h t"k+olo,i ya+, )a-u2t"ruta)a+ya *ala) !i*a+, k"t"+t"raa+2t"lah )"+-a)i+ k")"+a+,a+ kuasa-kuasa Barat i+i. Pa*a p"ri+,kat p"rta)a kuasa-kuasa Eropah )"lakuka+ p"+*"kata+ i)p"ralis)" saha-a t"rha*ap "ko+o)i *a+ politik k" atas !a+,sa lai+.S"l"pas 5840 /uasa !arat t"lah )"la+carka+ p"+*"kata+ ya+, !"r!"?a *i Asia T"+,,ara.P"ru!aha+-p"ru!aha+ ya+, !"rlaku *i Eropah *ari asp"k p"rsai+,a+ kuasa "ko+o)i s")aki+ )"+i+,kat *a+ )")astika+ s"tiap kuasa !arat t"rus )"+,"kalka+ *o)i+a+ t"rha*ap +",ara ya+, *ikuasai )"lalui kolo+is)". P"rsai+,a+ kuasa *a+ "ko+o)i a+tara +",ara-+",ara !arat -u,a )"+y"!a!ka+ )"r"ka !"r"!utr"!ut u+tuk )"+-a-ah +",ara-+",ara *i ra+tau i+i. Pa*a kuru+ k" 5( *a+ k" 562 kuasa-kuasa !arat l"!ih )"+u)puka+ p"rhatia+ k"pa*a p"+,uasaa+ ka1asa+-ka1asa+ t"rt"+tu u+tuk )"+*apatka+ !ara+, *a,a+,a+ s"p"rti r")pah ratus2 sut"ra *a+ lai+-lai+. +a)u+ !",itu apa!ila p"rk")!a+,a+ r" olusi i+*ustri !"rlaku2 )"r"ka t"rpaksa )"+cari ka1asa+-ka1asa+ p"+,"luara+ !aha+ )"+tah ya+, *ip"rluka+ !a,i kila+, p"rusahaa+ )"r"ka *a+ pasara+ !a,i hasil p"+,"luara+ )"r"ka. Pa*a )asa i+i Asia T"+,,ara a)at kaya *"+,a+ !aha+ )"+tah s"p"rti !i-ih ti)ah ya+, a)at *ip"rluka+ u+tuk i+*ustri )")!uat ti+ ya+, s"suai *i,u+aka+ u+tuk )")yi)pa+ )aka+a+ *a+ 2)i+u)a+. s"lai+ itu -u,a kuasa-kuasa !arat i+i *ata+, k" Asia t"+,,ara u+tuk )")"cah )o+opoli p"r*a,a+,a+ r")pah ol"h sau*a,ar Isla). Pa*a )ula+ya2 ora+,-ora+, Isla) *i Ti)ur T"+,ah *ata+, k" Ti)ur u+tuk )")!"li r")pah *a+ )"+-ual+ya k"pa* p"*a,a+, Itali. P"*a,a+, Itali i+i pula )"+-ual+ya *"+,a+ har,a ya+, ti+,,i k"pa*a sau*a,ar Eropah. 'l"h ya+, *")ikia+ )"r"ka )"+cari -ala+ u+tuk )"+*apatka+ !ara+,a+ i+i *"+,a+ *ata+, s"+*iri k" Asia T"+,,ara. /",iata+ "ko+o)i s"!"lu) k"*ata+,a+ p"+-a-ah 1alaupu+ ti*ak p"sat t"tapi )"+*ata+,ka+

k"u+tu+,a+ -u,a k"pa*a p"ta+ia+ s"cara sara *iri t"ruta)a+ya. Na)u+ !",itu k"a*aa+ i+i !"ru!ah sa)a s"kali *"+,a+ k"*ata+,a+ p"+a-a-ah ya+, )a+a hak-hak )"r"ka *ica!uli *a+ k")o*"+a+ ya+, *i!a1a ti*ak )"+*ata+,ka+ k"u+tu+,a+ k"pa*a )"r"ka. P"rta+ia+ sara *iri *i-ala+ka+ u+tuk ta+a)a+ )aka+a+ *a+ u+tuk )"+yara k"luar,a *a+ hasil+ya !uka+ u+tuk *i-ual. Ia+ya -u,a *i-ala+ka+ s"cara tra*isio+al *a+ ti*ak )")"rluka+ t"k+olo,i ya+, ti+,,i u+tuk )"+,usahaka++ya.@o+toh+ya ta+a)a+ pa*i. Ma+akala ta+a)a+ ko+ta+ !"r)ula s"-ak a!a* k" 5(. a+tara ta+a)a++ya ialah la*a2 !u+,a c"+,kih2 kapas *a+ ,ula t"lah )"+,,a+tika+ hasil huta+ *a+ laut s"!a,ai "ksport uta)a Asia T"+,,ara. P"r)i+taa+ *u+ia *a+ har,a ya+, ti+,,i )"+y"!a!ka+ ra)ai p"+*u*uk Asia T"+,,ara t"ruta)a *i Su)at"ra2 Ta+ah )"layu *a+ Bor+"o t"rli!at *ala) p"+a+a)a+ la*a. B",itu -u,a *"+,a+ ta+a)a+ kapas ya+, *ita+a) u+tuk pasara+ s"ra+tau. P"r*a,a+,a+ pula )"rupaka+ u+sur ya+, p"+ti+, *ala) "ko+o)i *i Asia T"+,,ara )"lalui k"u+tu+,a+ cukai2 )o+opoli *ira-a t"rha*ap !ara+,-!ara+, i)port *a+ "ksport ya+, !"r+ilai ti+,,i *a+ "ksp"*isi p"r*a,a+,a+ a+tara!a+,sa *ala) kapal-kapal ya+, *i)iliki atau *is"1a ol"h ra-a. k"u+tu+,a+ i+i *i,u+aka+ u+tuk )")!i+a ista+a2 !a+,u+a+-!a+,u+a+ i!a*at *a+ )")p"rkukuhka+ k"t"+t"raa+. Pa*a a1al a!a* k" 59 2kuasa -kuasa !arat ya+, )")pu+yai ta+ah -a-aha+ )"r"ka *i Asia T"+,,ara ialah S"pa+yol *i /"pulaua+ $ilipi+a.Pulau =a1a kaya *"+,a+ hasil p"rta+ia+ *ikuasai ol"h B"la+*a .Portu,is )"+,uasai Pulau Ti)ur.Ma+akala Ba+,kahulu iaitu s"!uah p"la!uha+ la*a hita) *i pa+tai !arat Su)at"ra t"lah *ikuasai ol"h British.P"ra+cis )"+,uasai 1ilayah Fi"t+a) *a+ 6aos ./")u*ia+ 1ar,a British =a)"s Brook" t"lah )"+,uasai k"pulaua+ Bor+"o. Di +",ara Bur)a2satu p"+-a+-ia+ t"lah *i)"t"raika+ pa*a p"+,hu-u+, tahu+58622 p"*a,a+, Bur)a *i ka1asa+ Bur)a *i *ala) p"+,uasaa+ British *a+ p"*a,a+, British *i Bur)a *ikur+iaka+ hak isti)"1a s"p"rti ka*ar cukai ya+, r"+*ah s"rta p"rli+*u+,a+.Pa*a tahu+ 5864 pula2Mi+*o+ t"lah )")a+suhka+ s")ua )o+opoli p"r*a,a+,a++ya k"cuali u+tuk kayu -ati2)i+yak *a+ !atu p"r)ata.="las !aha1a ti+*aka+-ti+*aka+ ya+, *ia)!il ol"h Mi+*o+ ti*ak -auh !"?a *aripa*a *asar-*asar Mo+,kut *a+ @hulalo+,kor+2cu)a ti+*aka+ i+i *ia)!il s"l"pas p"rt")pura+ ya+, !"rlaku a+tara Bur)a *a+ British *a+ s"l"pas Bur)a k"hila+,a+ p"la!uha+ uta)a *a+ ka1asa+ p"r*a,a+,a+ t"rp"+ti+,+ya.%+sur k"*ua i+i t"lah )")!"ri t"ka+a+ ya+, !"sar k"pa*a "ko+o)i Bur)a *a+ -ust"ru itu2 kuasa k"ra-aa+ i+i !",itu !"r,a+tu+, k"pa*a sist") +au+,a+. B"ralih k" Bru+"i pula2salah satu s"!a! )"+,apa p")!"sar-p")!"sar Bru+"i ti*ak t"ra,ak-a,ak )"+y"rahka+ 1ilayah )"r"ka *")i )"+*apat ,a+-ara+ k"1a+,a+ ialah "ko+o)i tra*isio+al Bru+"i !"r,a+tu+, k"pa*a p"r*a,a+,a+.P")iliha+ ta+ah ti*ak *ia+,,ap p"+ti+, ol"h p")!"sar-p")!"sar Bru+"i.P"+y"raha+ 1ilayah s"cara !"ra+sur k"pa*a pihak luar t"lah !"rlaku aki!at k")"rosota+ kuasa k"ra-aa+ *a+ -u,a sist") p")"ri+taha+ ya+, a,ak lo+,,ar.$aktor i+i t"lah )")!"ri p"lua+, k"pa*a kuasa luar )"+-a-ah *ari s",i "ko+o)i./"a*aa+ ya+, sa)a -u,a !"rlaku *i I+*o+"sia pa*a tahu+ 5835-588(. ="pu+ -u,a )"lakuka+ p"+-a-aha+ *i Asia T"+,,ara atas k"p"+ti+,a+ "ko+o)i susula+ *aripa*a p"+,i+*ustrai+ +",ara itu.="pu+ turut p"rlu )"+-a)i+ p")!"kala+ !aha+-!aha+ )"+tah *a+ pasara+ u+tuk !ara+,-!ara+, p")!uata++ya.Ta)puk k"ra-aa+ ="pu+ pa*a t")poh itu *ip",a+, ol"h pihak t"+t"ra ya+, i+,i+ )"1u-u*ka+ suatu ala) p"+,uasaa+ *i Asia Ti)ur ya+, aka+ *ika1al o"h ="pu+ *ari s",i politik *a+ "ko+o)i.I*"olo,iB/")ak)ura+ !"rsa)aD*icipta s"!a,ai -usti0ikasi u+tuk *asar p"luasa+ kuasa i+i. /",iata+ p"r*a,a+,a+ )"rupaka+ !"+tuk p"luasa+ p"rta)a +",ara ="pu+ *i Asia T"+,,ara.M"lalui p"r*a,a+,a+ *a+ p"la!ura+ )"r"ka *ala) p"rlo)!o+,a+ *a+ p"rta+ia+2k"p"+ti+,a+ "ko+o)i ="pu+ *i Asia T"+,,ara s")aki+ !"rta)!ah.Asia T"+,,ara t"lah )"+-a*i su)!"r !aha+ )"+tah ya+, a)at p"+ti+, u+tuk p"+,i+*ustria+ ="pu+.A,"+si p"+i)port *a+ p"+,"*ar -u,a !"r,iat *")i )")p"rluaska+ pasara+ !ara+,a+ p")!uata+ ="pu+./"p"+ti+,a+-k"p"+ti+,a+ "ko+o)i i+i )"rupaka+ p"+*oro+, uta)a p"luasa+ kuasa ="pu+ *i ra+tau i+i. Dala) usaha i+i2p"+ia,a *a+ rakyat ="pu+ ya+, lai+ ya+, !"r)astauti+ *i +",ara-+",ara Asia T"+,,ara )"rupaka+ su)!"r )atlu)at p"+ti+, )"+,"+ai k"a*aa+ t")pata+ ya+, t"lah )")u*ahka+ p"+c"ro!oha+ ="pu+. /"sa+ p"+-a-aha+ t"lah )"+y"!a!ka+ p")!"ro+taka+ p"ta+i !"rlaku *i Asia T"+,,ara.Ia !ol"h

*ikaitka+ *"+,a+ su+,uta+ p"ta+i t"rha*ap tu+tuta+ k"ra-aa+ atau tua+ ta+ah ya+, t"rlalu )"+i+*as.Na)u+2u+sur-u+sur politik *a+ "ko+o)i2t"ruta)a+ya si0at k"ras k"ra-aa+ N,uy"+ *a+ !"!a+ aki!at struktur !irokrasi ya+, !"rk")!a+, !"sar -u,a )"rupaka+ salah satu pu+ca+ya. /"si)pula++ya2ora+,-ora+, Barat k" Asia T"+,,ara pa*a a!a* 58 ialah atas 0actor uta)a p"+,uasaa+ "ko+o)i.Pihak p"+-a-ah !uka+ saha-a )"+,uasai "ko+o)i t"tapi -u,a !"r-aya )"+y"!arka+ k"!u*ayaa+ )"r"ka2)"+,u!ah sist") p")"ri+taha+ s"rta )"+,hasilka+ p"ri!a*ip"ri!a*i t"r-a-ah *i kala+,a+ a+ak -a-aha++ya. #asil *aripa*a p"+-a-aha+ i+i t"lah )"+,u+tu+,ka+ p"+-a-ah *a+ ,olo+,a+ p"rt"+,aha+. British !"r*a,a+, *"+,a+ @hi+a )"+,,u+aka+ 1a+, P"rak t"tapi @hi+a ti*ak )")!"li apa-apa *aripa*a !arat )"+y"!a!ka+ p"+,alira+ 1a+, P"rak ti*ak p"r+ah !"rlaku. Aki!at k"ti*aks"i)!a+,a+ i+i !"rlakulah k")asukka+ ca+*u k" @hi+a. 9akyat ya+, )"+,a)alka+ "ko+o)i sara *iri ti*ak )"+,ala)i arus p"r)o*"+a+ *a+ t"rus hi*up *ala) k")iski+a+.P"+-a-aha+ kuasa-kuasa !arat )")!a1a p"ru!aha+ ya+, )"+*ala) k"pa*a "ko+o)i *i Asia T"+,,ara. Eko+o)i *i Asia T"+,,ara !"rk")!a+, *"+,a+ p"sat aki!at p"+-a-aha+ !arat t"tapi k"u+tu+,a++ya ha+ya *i+ik)ati ol"h kuasa-kuasa !arat i+i. P"+,uasaa+ kuasa !arat *ala) !i*a+, "ko+o)i )")a+, !"r-aya k"ra+a )asyarakat Asia T"+,,ara ti*ak *apat )"+a+*i+,i ora+, !arat *ari s",i k"kuata+ k"t"+t"raa+2 k")a-uaa+ t"k+olo,i *a+ l"!iha+ )o*al.

Su)!"r 9u-uka+ : A!*ul 9ah)a+ A!*ulah2 20002 S"-arah *a+ Ta)a*u+ Asia T"+,,ara: S"!"lu) *a+ S"su*ah P"+,aruh Isla). /uala 6u)pur. %tusa+ Pu!licatio+s G Distri!utors S*+. Bh*. A!u Tali! Ah)a*2 5995. S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara. /uala 6u)pur. D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. D.7.E.#all2 59492 S"-arah Asia T"+,,ara. /uala 6u)pur . D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. =oh+ Basti+ *a+ #arry =. B"+*a2 5942. S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+: P"+-a-aha+ Nasio+alis)a *a+ /"!i-a-aha+. /uala 6u)pur. D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. 8.8illia)s *a+ =o,i+*"r Si+,h ="ssy2 59692 S"-arah 9"+,kas Asia T"+,,ara. Si+,apura. MP# Pu!licatio+s S*+.Bh*. A?)a+ A!*ul Ma+a02 20052 S"-arah Sosial Masyarakat Malaysia2 S"la+,or Darul Ehsa+: %tusa+ Pu!licatio+s A+* Distri!utors Bh*. =.D.6",,"2 59852 I+*o+"sia2 /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa Da+ Pustaka. Ta+ P"k 6"+,2 20082 Mo*ul =MS 2532 Pulau Pi+a+,: PPP==2 %SM Ah)a* ="la+i #ali)i2 20062 P"r*a,a+,a+ *a+ p"rkapala+ M"layu* *i S"lat M"laka2 /uala 6u)pur2 DBP

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya
By A#MAD I&%9EN S#A# BIN DE9ANI - ( $"!ruary 2009 05:33:55 PM EST

Saya !"rp"+*apat k",iata+ "ko+o)i *a+ p"+-a-aha+ *i Asia T"+,,ara )"rupaka+ 2 u+sur ya+, !"rkait rapat a+tara satu sa)a lai+. I+i *i kuatka+ la,i *"+,a+ 0aktor-0aktor ya+, )"+*oro+, p"+-a-aha+ k" Asia T"+,,ara *is"!a!ka+ 0aktor "ko+o)i *i sa)pi+, !"!"rapa 0aktor lai+ s"p"rti pros"s i)p"rialis)"2 r" olusi i+*ustri *a+ p"rsai+,a+ kuasa. P"rta+ia+ sara *iri atau tra*isio+al t"lah !"ru!ah )"+-a*i p"rta+ia+ ko+ta+ *i )a+a )"lalui ka"*ah i+i k",iata+ p"rta+ia+ *it"ka+ka+ k"pa*a )utu hasil p"+,"luara+ u+tuk *i"ksport. M"lalui sist") i+i satu ra+,ka "ko+o)i *a+ sist") hak )ilik ta+ah t"lah *ip"rk"+alka+. Para p"ta+i *i Sia) t"rtarik *"+,a+ k"u+tu+,a+ ya+, *ip"rol"hi *"+,a+ p"+,"ksport !"ras k" luar +",ara. P"ta+i-p"ta+i *i I+*o+"sia *a+ Ta+ah M"layu pula t"rus )"+,usahaka+ p"+a+a)a+ ,"tah *a+ p"+,"luara+ )"r"ka t"rus )"+i+,kat s"hi+,,a tahu+ 59;4. /a"*ah i+i )"+arik )i+at p"ta+ip"ta+i *ari hulu Bur)a *"+,a+ ta1ara+ 1ilayah-1ilayah !aru *i!uka *a+ k")u*aha+-k")u*aha+ pi+-a)a+ 1a+,. M"+-"la+, a!a* k"-20 Bur)a2 Sia) *a+ I+*oci+a t"lah )u+cul s"!a,ai +",ara p"+,"ksport !"ras uta)a *u+ia. 8alau!a,ai)a+apu+ ta+a)a+-ta+a)a+ i+i ti*ak t"rtu)pu k"pa*a p"+a+a)a+ pa*i saha-a t"tapi p"+a+a)a+ t"!u2 la*a hita)2 kopi *a+ ,"tah turut *iti+,katka+ p"+,"luara++ya. T"ruta)a+ya p"+a+a)a+ ,"tah. I+*ustri !"rasaska+ ,"tah i+i !"rk")!a+, p"sat *"+,a+ p"+,hasila+ i+*ustri p")!uata+ s"p"rti tayar2 kasut *a+ p"+"!at !ara+,a+ "l"ktrik ya+, popular *i Eropah *a+ A)arika Syarikat. /"a*aa+ i+i )"+y"!a!ka+ p"r)i+taa+ ya+, ti+,,i t"rha*ap p"rusahaa+ ,"tah )"+*oro+, p"+-a-ah-p"+-a-ah !arat )"+,usahaka+ p"+a+a)a+ ,"tah s"cara !"sar-!"sara+ *i Asia T"+,,ara s"p"rti *i I+*o+"sia *a+ Ta+ah M"layu s"hi+,,a pa*a tahu+ 59;42 I+*o+"sia t"lah )"+,hasilka+ 36 p"ratus *a+ Ta+ah M"layu !"r-aya )"+,hasilka+ ;4 p"ratus hasil p"+,"luara+ ,"tah. B"r)ula a!a* k"-592 r" olusi p"ri+*ustria+ t"lah !"rlaku *i Eropah ya+, )"+,aki!atka+ +",ara+",ara !arat i+i !"rsai+, u+tuk )"1u-u*ka+ ")payar !a,i )"+-a)i+ !"kala+ !aha+ )"+tah+ya s"rta pasara+ !ara+, !uata++ya t"r-a)i+. P"rk")!a+,a+ i+*ustri p")!uata+ ti+ ya+, a)at !aik u+tuk k",u+aa+ )"+yi)pa+ )aka+a+ )"+y"!a!ka+ 1u-u*+ya i+*ustri p"rlo)!o+,a+ pula t"ruta)a p"rlo)!o+,a+ !i-ih ti)ah. /uasa-kuasa !arat ya+, *ik"+ali s"!a,ai p"+-a-ah *i Asia T"+,,ara t"r)asuklah B"la+*a2 S"pa+yol2 Britisha2 P"ra+cis *a+ Portu,is. M"r"ka i+i )"lihat Asia T"+,,ara s"!a,ai ka1asa+ ya+, strat",ik s"!a,ai pasara++ya s"rta p")!akal !aha+ )"+tah u+tuk i+*ustri i+i. S"lai+ *ari p"+,aruh r" olusi i+*ustri i+i2 p"+,aruh kuasa-kuasa !arat k" atas Asia T"+,,ara -u,a *ip"+,aruhi ol"h p"ra+a+ ahli-ahli "ko+o)i !arat s"p"rti A*a) S)ith *a+ Tho)as Malthus. Pa*a ?a)a+ p"+-a-aha+ 0o+o)"+a i+i !"ru!ah2 +",ara-+",ara !arat t"lah )"+,u!ahka+ corak "ko+o)i )"lalui *asar i)p"rialis)" *i Asia T"+,,ara k"ra+a Asia T"+,,ara t"rk"+al *"+,a+ !aha+ )"+tah+ya. Di sa)pi+, itu Asia T"+,,ara turut *i-a*ika+ pasara+ u+tuk !ara+, !uata+ *ari Eropoh2 A)"rika Syarikat *a+ ="pu+. 8alau!a,ai)a+apu+ p"+-a-aha+ i+i !a+yak )")!"ri )a+a0aat k"pa*a p"rk")!a+,a+ "ko+o)i Asia T"+,,ara *ala) p"l!a,ai !i*a+, s"p"rti !i*a+, p"r*a,a+,a+2 p"rta+ia+2 p"rlo)!o+,a+2 i+*ustri p")!uata+ *a+ p")pros"sa+ !aha+-!aha+ t")pata+. P"+,li!ata+ kuasa-kuasa !arat *i Asia T"+,,ara s"p"rti *i Fi"t+a)2 Mya+)ar *a+ I+*o+"sia a*alah )"lalui !"r!a,ai-!a,ai cara sa)a*a )"lalui p"p"ra+,a+ ataupu+ )"lalau u,uta+. @o+toh+ya *i I+*o+"sia p"+-a-aha+ *ilakuka+ )"lalui p"p"ra+,a+ *i )a+a B"la+*a *apat )"+,uasai !i-ih ti)ah *a+ la*a hita). Di Sia) *a+ Bru+"i p"+-a-aha+ ha+ya *ip"rol"hi ha+ya )"lalui u,uta+ saha-a. British pula a)at !"r)i+at *"+,a+ Bru+"i s"t"lah p")!ukaa+ p"r*a,a+,a+ *"+,a+ @i+a k"ra+a k"*u*uka+ Bru+"i ya+, strat",ik *i -ala+ p"rkapala+ *i

sa)pi+, k"1u-u*a+ ara+, !atu *i Bru+"i ya+, )"rupaka+ !aha+ t"rp"+ti+, *ala) p"rkapala+ sti). Ma+akala k"kayaa+ ,alia+ *a+ kayu !alak t"lah )"+*oro+, British ca)purta+,a+ *i Bur)a. $aktor "ko+o)i t"lah *ilihat )")ai+ka+ p"ra+a+ ya+, a)at !"sar *ala) )"+*oro+, kuasakuasa !arat *ata+, k" Asia T"+,,ara. /"ha*ira+ p"+,aruh !arat ya+, !"r)ula s"kitar a!a* k"56 t"lah )")!"ri i)pak ya+, !"sar k"pa*a p"rk")!a+,a+ "ko+o)i ko)"rsil *i Asia T"+,,ara. P"+-a-aha+ !arat *i Asia T"+,,ara -u,a )"+i+,,alka+ !"!"rapa k"sa+ ya+, )"+,u+tu+,ka+ !a,i k"*ua-*ua pihak s"p"rti sist") p"+ta*!ira+2 k"!u*ayaa+2 p"+*i*ika+2 p"r*a,a+,a+ *a+ p"rkapala+ *a+ l"!ih khusus la,i *i !i*a+, "ko+o)i. Su)!"r 9u-uka+: A!*ul 9ah)a+ A!*ullah2 S"-arah *a+ Ta)a*u+ Asia T"+,,ara: S"!"lu) *a+ S"su*ah P"+,arauh Isla). /uala 6u)pur. %tusa+ Pu!licatio+s G Distri!utors S*+. Bh*. A!u Tali! Ah)a*2 5995. S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara. /uala 6u)pur. D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. Ah)a* ="la+i #ali)i2 20062 P"r*a,a+,a+ *a+ P"rkapala+ M"layu *i S"lat M"laka2 /uala 6u)pur. DBP. A?)a+ A!*ul Ma+a02 20052 S"-arah Sosial Masyarakat Malaysia2 S"la+,or: %tusa+ Pu!licatio+s G Distri!utors B#D. Ta+ P"k 6i+,2 20082 Mo*ul =MS 2532 Pulau Pi+a+,: PPP==2 %SM.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya
By N'9&IA# BINTI MD N''9 - 9 $"!ruary 2009 0;:2;:(3 AM EST

Pa*a p"+*apat saya2 k"*ata+,a+ p"+-a-ah ya+, *ata+, )"+-a-ah Asia T"+,,ara )")pu+yai kaita+ rapat *"+,a+ k",iata+ "ko+o)i./"*ata+,a+ Barat k" Asia T"+,,ara ya+, !"r)ula s"kitar a!a* k"- 5( *a+ k"-56 t"lah )")!a1a k"sa+ ya+, !"sar k" atas p"rk")!a+,a+ "ko+o)i *i ra+tau Asia T"+,,ara. Salah satu 0aktor ya+, )"+*oro+, k"*ata+,a+ p"+-a-ah k" Asia T"+,,ara ialah u+tuk )"+*apatka+ su)!"r !aha+ )"+tah2 *i )a+a s"!a,ai)a+a ya+, kita s")ua s"*ia )aklu) !aha1a ka1asa+ Asia T"+,,ara i+i kaya *"+,a+ su)!"r !aha+ )"+tah.=a*i 0aktor "ko+o)i i+ilah ya+, )"rupaka+ salah satu 0aktor ya+, )"+yu)!a+, k" arah p"rluasa+ kuasa Barat.P"rsai+,a+ kuasa-kuasa !arat u+tuk )"+-a-ah ra+tau Asia T"+,,ara i+i )"+-a*i s")aki+ h"!at s"l"pas !"rlaku+ya 9" olusi i+*ustri. S"!"lu) p"+-a-aha+2Asia T"+,,ara )"rupaka+ )")!"kal !ara+,-!ara+, )"1ah k" Eropah2 ha+ya =a1a saha-a ya+, t"rli!at *ala) p"+,"luara+ hasil-hasil ta+a)a+ u+tuk "ksport iaitu *i !a1ah sist") 9o*a Ta+a)a+.S"l"pas tahu+ 58402 p"+,"luara+ ra+tau i+i t"lah !"ru!ah *aripa*a

p"+,"luara+ u+tuk )")"+uhi k"p"rlua+ t")pata+ k"pa*a p"+,"luara+ u+tuk )")"+uhi k"p"rlua+ +",ara-+",ara p"ri+*ustria+ Barat.P"+y"rapa+ "ko+o)i Asia T"+,,ara k" *ala) li+,ku+,a+ kapitalis Barat t"lah )"+i+,katka+ k"p"+ti+,a++ya *ala) ar"+a "ko+o)i s"*u+ia. /",iata+ Barat *ala) )"+,")!a+,ka+ "ko+o)i Asia T"+,,ara )"ra+,ku)i !a+yak !i*a+,.Dari s",i p"r*a,a+,a+2 k",iata+ )"r"ka !ol"h *ikira s"!a,ai la+-uta+ *aripa*a akti iti p"r+ia,aa+ )"r"ka s"!"lu) 58402 t"tapi ia t"lah )"+-a*i s")aki+ p"sat *a+ skop+ya s")aki+ luas. syarikat-syarikat Barat -u,a t"lah )+,a)!il alih k",iata-k",iata+ ya+, s"!"lu) i+i t"lah *i-ala+ka+ ol"h p"+*u*uk t")pata+2 co+toh+ya s"p"rti k",iata+ p"rlo)!o+,a+ ya+, *ik"r-aka+ ol"h p"lo)!o+, t")pata+ atau p"lo)!o+, ci+a./",iata+ )"lo)!o+, !i-ih ti)ah ya+, *i-ala+ka+ *i Sia)2I+*o+"sia2Bur)a *a+ Ta+ah M"layu.Mi+yak *i I+*o+"sia2Bru+ai *a+ Bur)a.ara+, !atu *i Fi"t+a) *a+ ")as *ari $ilipi+a t"lah *ik"luarka+ *ari Asia T"+,,ara *")i u+tuk )"+*ata+,ka+ k"u+tu,a+ k"pa*a syarikat-syarikat Barat. /"*ata+,a+ kolo+ialis)" k" Ta+ah !"sar -u,a t"lah )"+,u!ah !"+tuk "ko+o)i *ari "ko+o)i sara *iri k"pa*a "ko+o)i kapitalis.S"cara ti*ak la+su+, k"a*aa+ i+i -u,a turut )"+,u!ah !"+tuk )asyarakat co+toh+ya t"r!"+tuk+ya )asyarakat )a-)uk *i Bur)a.Pa*a )asa ya+, sa)a2rakyat asi+, t"lah !"r-aya )"+,uasai "ko+o)i t")pata+.Dasar "ko+o)i P"ra+cis *i Fi"t+a) co+toh+ya !"rsi0at )")"ras *a+ ha+ya )"+,u+tu+,ka+ k"las-k"las t"rt"+tu saha-a sp"rti tua+-tua+ ta+ah2 kapitalis *a+ p"+ta*!ir kolo+ial saha-a.Dasar "ko+o)i ya+, )"+i+*as i+ilah ya+, akhir+ya )"+-a*i pu+ca k"pa*a 1u-u*+ya p"r,"raka+ sosial p"+*u*uka+ t")pata+ ya+, !a+,u+ )")!"ro+tak aki!at p"rasaa+ ti*ak puas hati t"rha*ap p"+-a-ah. M"+urut A*as2p"rk")!a+,a+ "ko+o)ikolo+ial!uka+ saha-a u+tuk 0a"*ah p")"ri+tah *a+ kapitalis t"tapi -u,a !"rtu-ua+ u+tuk )")p"r!aiki k"hi*upa+ rakyat t")pata+ )"lalui p"+,li!ata+ )"r"ka *ala) "ko+o)i kapitalis i+i.A*as )"+"ka+ka+ p"ra+a+ rakyat t")pata+ *ala) p"rk")!a+,a+ "ko+o)i kolo+ial 1alaupu+ )"r"ka t"rpaksa )"+,ha*api !"r!a,ai-!a,ai ca!ara+ s"p"rti a+ca)a+ p"+yakit2ikli) 2!i+ata+, !uas *a+ s"!a,ai+yau+tuk )"+ukar huta+ !"la+tara k"pa*a ta+ah sa1ah.Na)u+ )"r"ka t"lah !"ru!ah co+toh+ya *ari s",i p"+,,u+aa+ alat p"rta+ia+ *i )a+a t"lah !"ru!ah k"pa*a p"+,,u+aa+ alat p"rta+ia+ ya+, l"!ih !aik.Dari si+i2 kita *apat lihat k"!aika+ p"rk")!a+,a+ "ko+o)i kolo+oalis)" i+i. Di sa)pi+, itu2 p"ta+i !ur)a t"lah )"+,u!ah sikaap )"r"ka *ari s",i p"+,,u+aa+ !ara+,a+ p"+,,u+a co+toh+ya ru)ah ya+, !"ratap +ipah t"lah *i,a+ti *"+,a+ atap ?i+k.M"r"ka -u,a t"lah )"+,,u+aka+ kai+ !uata+ I+*ia *a+ British2 )")!"li la)pu )i+yak2susu t"pu+,2!iskut2ika+ sar*i+2sa!u+2pi+,,a+-)a+,kuk *ari Eropah. S")"+tara itu p")"ri+taha+ B"la+*a *i I+*o+"sia t"lah )")p"rk"+alka+ Sist") 9o*i /opi ya+, )")aksa p"ta+i-p"ta+i =a1a )"+a+a) 5>( *aripa*a ta+ah )"r"ka *"+,a+ ta+a)a+ "ksport.P"rkara i+i t"lah )"+i)!ulka+ p"rasaa+ ti*ak puas hati *i kala+,a+ p"ta+i. /"si)pula++ya *i si+i2 *apatlah *i!uat !aha1a k"*ata+,a+ p"+-a-ah k" Asia T"+,,ara )")pu+yai kaita+ *"+,a+ "ko+o)i !"r*asarka+ *ari apa ya+, t"lah *ipaparka+.

9u-uka+: A!u Tali!2 5995. S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara2/uala 6u)pur: DBP. D.7.E. #all2 5949.S"-arah Asia T"+,,ara2/uala 6u)pur: DBP. Ta+ P"k 6"+,2 2008. S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+:Mo*ul 5-; <2%SM2Pulau Pi+a+,: PPP==.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya
By MD.&AN BIN AB% BA/A9 - 9 $"!ruary 2009 02:34:35 AM EST

/",iata+ "ko+o)i )"ru-uk k"pa*a apa -ua akti iti )a+usia ya+, !"rtu-ua+ u+tuk )"+yara k"hi*upa+. Masyarakat Asia T"+,,ara )"+,a)alka+ *ua sist") "ko+o)i iaitu "ko+o)i sara *iri *a+ "ko+o)i ko)"rsial. 8alau !a,ai)a+apu+ asas "ko+o)i )"r"ka a*alah k",iata+ "ko+o)i p"rta+ia+. Pa*a p"+*apat saya2 k",iata+ "ko+o)i )")pu+yai kaita+ ya+, a)at rapat *"+,a+ p"+-a-aha+ kuasa-kuasa asi+, *i Asia T"+,,ara. $aktor k",iata+ "ko+o)i )"rupaka+ 0aktor ya+, a)at )"+*oro+, !a,i ca)pur ta+,a+ kuasa asi+, *i +",ara-+",ara Asia T"+,,ara. S"-ak a!a* k"-5(2 kuasa-kuasa Barat t"lah )"+u+-ukka+ )i+at u+tuk )"+,uasai ka1asa+ ya+, kaya *"+,a+ r")pah ratus2 sut"ra *a+ t"h. Sikap i+i k")u*ia++ya !"rta)!ah )")u+cak s"t"lah !"rk")!a+,+ya 9" olusi P"rusaha+ *i Eropah. Asia T"+,,ara )")a+, t"rk"+al *"+,a+ p"+,"luara+ r")pah ratus2 sut"ra *a+ t"h. S"lai+ *aripa*a itu2 k",iata+ )")!uat t")!ikar *a+ )"+,hasilka+ )i+yak 1a+,i -u,a a*a *ilakuka+ ol"h )asyarakat *i Asia T"+,,ara. /",iata+ "ko+o)i ya+, *ilakuka+ ol"h )asyarakat Asia T"+,,ara i+ilah ya+, t"lah )"+*oro+, k"*ata+,a+ kuasa-kuasa Barat ya+, k")u*ia++ya t"lah !"rti+*ak )"+-a-ah k"cuali Sia) :Thaila+*<. S"l"pas k"ha*ira+ Portu,is2 S"pa+yol pula )ula )"+-"la-ah k" Asia T"+,,ara. Di !a1ah pi)pi+a+ Ma,"la+2 S"pa+yol t"lah ti!a *a+ k")u*ia++ya )"+,uasai *a+ )"+-a*ika+ $ilipi+a s"!a,ai pusat p"+,u)pula+ !ara+,a+ Asia s"p"rti !ara+,a+ t")!ikar2 kai+ sut"ra2 r")pah ratus *a+ )i+yak 1a+,i. Bara+,a+ t"rs"!ut *ip"rol"hi hasil *aripa*a k",iata+ "ko+o)i ol"h )asyarakat p"ta+i *i /"pulaua+ M"layu2 /")!o-a *a+ Sia). Bara+,a+ i+i k")u*ia++ya t"lah *iha+tar k" M"Eico u+tuk *ip"r*a,a+,ka+. /")u*ia+ B"la+*a pula *ata+, k" Asia T"+,,ara pa*a a!a* k"-54. Matla)at )"r"ka sa)a s"p"rti S"pa+yol iaitu u+tuk )"+*apatka+ r")pah ratus *i /"pulaua+ M"layu. %+tuk itu2 B"la+*a t"lah )"+,uasai A)!o+2 M"laka2 Sula1"si2 =a1a *a+ Su)at"ra. M"lalui P"r-a+-ia+ 6o+*o+ pa*a 54 Mac 58232 B"la+*a *a+ British t"lah )")!aha,ika+ p"+,aruh *a+ k"kuasaa+ )"r"ka. /a1asa+ ya+, t"rl"tak *i s"!"lah s"lata+ Si+,apura a*alah *i !a1ah p"+,aruh B"la+*a2 s")"+tara ka1asa+ ya+, t"rl"tak *ari Si+,apura k" utara a*alah *i !a1ah p"+,aruh British. British -u,a !"r-aya )"+,uasai k",iata+ "ko+o)i *i My+)ar. S"lai+ *aripa*a itu2 P"ra+cis *a+ ="r)a+ turut !"rsai+, u+tuk )"+cari p"+,aruh *a+ hasil "ko+o)i *i Asia T"+,,ara. P"ra+cis !"rhasil )"+,uasai p"r*a,a+,a+ *i I+*o-@hi+a. S")"+tara itu2 p"r)i+taa+ *u+ia *"+,a+ har,a ya+, ti+,,i t"lah )"+,aki!atka+ ra)ai p"ta+i *i Asia T"+,,ara t"ruta)a+ya *i Su)at"ra )"+c"!urka+ *iri *ala) p"+a+a)a+ la*a ya+, )a+a la*a )"rupaka+ ta+a)a+ ko+ta+ ya+, pali+, !"r+ilai a+tara a!a* k"-5( hi+,,a k"-58. P"rlu *it",aska+ !aha1a k",iata+ "ko+o)i !a,i ko)i*iti i+ilah ya+, t"lah )"+arik pihak B"la+*a k" I+*o+"sia. Pa*a p"ri+,kat p"r)ulaa+2 pihak B"la+*a *ata+, u+tuk !"r+ia,a2 k")u*ia+ *"+,a+ p"rluasa+ kuasa )"r"ka sist") s"raha+ s"cara paksa *ik"+aka+. Da+ akhir+ya )")u+cak *"+,a+ Sist") 9o*i Ta+a)a+ ya+, )"+"tapka+ !aha1a hasil 5>( ta+ah s"tiap p"ta+i *is"rahka+ s"!a,ai cukai. S"l"pas tahu+ 5840 k",iata+ "ko+o)i *i Asia T"+,,ara t"lah !"ru!ah *aripa*a p"+,"luara+ sara *iri>k"p"rlua+ t")pata+ k"pa*a p"+,"luara+ u+tuk )")"+uhi k"p"rlua+ +",ara-+",ara p"ri+*ustria+ Barat. M"+-"la+, tahu+ 59302 Asia T"+,,ara t"lah )"+-a*i p")!"kal ha)pir s")ua ,"tah2 la*a2 kapas *a+ kayu -ati *ala) pasara+ *u+ia. Ti,a p"r")pat !"kala+ *u+ia u+tuk u!i kayu *a+ k"lapa k"ri+, s"rta s"paruh p"+,"luara+ *u+ia u+tuk )i+yak k"lapa sa1it. S"lai+ *aripa*a itu2 Asia T"+,,ara -u,a )"rupaka+ p"+,"luara+ p"+ti+, utuk ,ula2 t"h2 t")!akau *a+

r")pah. Bi*a+, k",iata+ Barat ya+, pali+, )"+o+-ol ialah p")!a+,u+a+ p"rta+ia+ ko)"rsial. Dala) s"ktor i+i tu)!uh-tu)!uha+ *ari luar t"lah *ip"rk"+alka+ s"p"rti t"!u2 t")!akau2 t"h2 ,"tah *a+ k"lapa sa1it. P"+,"luara+ ta+a)a+ i+i *ilakuka+ s"cara t"ra+ca+, *a+ sai+ti0ik2 *"+,a+ p"+,,u+aa+ t"k+olo,i ya+, t"rki+i. P"rta+ia+ la*a+, i+i *iusahaka+ s"cara !"sar-!"sara+ *a+ k"!a+yaka+ la*a+, t"rtu)pu k"pa*a satu -"+is tu)!uha+. Akti iti p"rta+ia+ !"rskala !"sar t"lah )"+,1u-u*ka+ la*a+, *a+ ast"t. Ta+a)a+ t"!u *ik"sa)pi+,ka+ *"+,a+ *i,a+ti ,"tah. T"r*apat -u,a p"ta+i )"+ukar sai? p"rta+ia+ )"r"ka *aripa*a k"!u+ k"pa*a la*a+, atau "st"t. Sikap kuasa-kuasa Barat t"rha*ap hasil k",iata+ "ko+o)i ya+, *ilakuka+ ol"h )asyarakat t")pata+ k")u*ia++ya !"ru!ah s"t"lah !"rk")!a+,+ya 9" olusi P"rusaha+ *i Eropah. M"r"ka )ula )"+cari *a+ )"+,uasai ka1asa+ ya+, )")pu+yai !aha+ )"+tah u+tuk *i!"kalka+ k"pa*a p"rusaha+ kila+, )"r"ka *i sa)pi+, s"!a,ai ka1asa+ )")asarka+ hasil !ara+,a+ kila+, )"r"ka. Pa*a a!a* k"-592 +",ara-+",ara Asia T"+,,ara ya+, )")pu+yai k",iata+ "ko+o)i !"r!"+tuk p"+,hasila+ !i-ih ti)ah t"lah )"+-a*i sasara+ k"ha*ira+ kuasa-kuasa Barat. Bi-ih ti)ah *ip"rluka+ u+tuk )")!uat ti+ !a,i )"+yi)pa+ )aka+a+ *a+ )i+u)a+. M"+t"lah pula2 p"rusaha+ !i-ih ti)ah *i @or+1all2 E+,la+* pula t"lah )"rosot. Atas s"!a! i+ilah k",iata+ p"+,hasila+ !i-ih ti)ah ya+, s"*ia a*a *i Asia T"+,,ara t"lah )"+arik k"ha*ira+ )"r"ka ya+, !"rlaku s"p"rti *i I+*o-@hi+a2 I+*o+"sia *a+ $ilipi+a. D"+,a+ !"rta)!ah+ya ciptaa+ !aru )aka !"rta)!ah p"sat la,i k",iata+ "ko+o)i *i Eropah s"p"rti ti+ u+tuk )i+u)a+ *a+ )aka+a+ s"rta )")!uat !u)!u+, ru)ah *a+ to+, )i+yak2 )alah u+tuk )")!uat "+-i+ k"r"ta. 'l"h ya+, *")ikia+ k"p"rlua+ u+tuk )"+*apatka+ !i-ih ti)ah *a+ p"trol s")aki+ !"rta)!ah. D"+,a+ i+i )"+,,alakka+ la,i usaha u+tuk )"+cari ka1asa+ ya+, )")pu+yai !aha+ ya+, *ip"rluka+ itu. S")")a+,+ya )asyarakat Asia T"+,,ara !"rsikap t"r!uka *a+ s"*ia )")a+0aatka+ p"lua+,p"lua+, "ko+o)i !aru ya+, ti)!ul s"p"rti p")!a!ita+ )"r"ka *ala) p"rta+ia+ ko+ta+. Ba,i p"ta+i ya+, !"rsikap t"r!uka2 )"r"ka )"+"ri)a+ya s"cara sukar"la *"+,a+ )ula !"rtukar *aripa*a p"rta+ia+ tara*isio+al k"pa*a )o*"+ sa)a*a s"cara )"+,"-ut )ahupu+ s"cara !"ra+sur-a+sur. Na)u+ )a-oriti *aripa*a )"r"ka )asih k"kal *ala) k",iata+ "ko+o)i T"r*apat !a+yak p"ru!aha+ ya+, *i!a1a ol"h kuasa Barat s"t"lah )"r"ka )"+,a)!il alih "ko+o)i *i Asia T"+,,ara. A+tara+ya ya+, !"rlaku *i I+*o+"sia 2 satu !"+tuk ka1ala+ sist") politik t"lah *ilaksa+aka+ u+tuk )")!ol"hka+ p"+a+a)a+ p"sat *ilaksa+aka+ . @o+toh+ya *ala) sist") ta+a)a+ kopi ya+, *ilaksa+aka+ pa*a tahu+ 58;0 M 5840 s"t"lah p"+ia,a *a+ p")o*al Eropah !"r)i+at u+tuk )"+,"luarka+ ta+a)a+ ya+, ti*ak !"rasal *ari ka1asa+ itu . S"!a,ai k"si)pula++ya2 k",iata+ "ko+o)i ya+, *ilakuka+ ol"h )asyarakat *i Asia T"+,,ara a*alah )"rupaka+ p"+*oro+, uta)a k"pa*a p"+-a-aha+ kuasa Barat. Pa*a p"ri+,kat p"r)ulaa++ya )"r"ka ha+ya )"li!atka+ *iri *ala) k",iata+ "ko+o)i t"rs"!ut t"tapi akhir+ya )"r"ka t"rpaksa )"+-ala+ka+ i)p"rialis)" !a,i )")astika+ k",iata+ "ko+o)i t"rs"!ut *apat *ip"rtaha+ *a+ *ik"kalka+. /",iata+ "ko+o)i *i ka1asa+ -a-aha+ )"r"ka !iasa+ya aka+ !"rk")!a+, *"+,a+ l"!ih p"sat. I+i su*ah pasti )"+,u!ah corak k",iata+ "ko+o)i *aripa*a sara *iri k"pa*a ko)"rsial. Sai? ka1asa+ !a,i k",iata+ "ko+o)i -u,a !"rta)!ah *"+,a+ hasil ya+, *ik"luarka+ -auh l"!ih ti+,,i. Su)!"r 9u-uka+ A!*ullah &akaria 7ha?ali2 200;. S"-arah Asia T"+,,ara2 Asia S"lata+ Da+ Asia Ti)ur 5800-596;2 P"tali+, =aya: $a-ar Bakti. A!u Tali! Ah)a*25995. S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara2 /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka D.7.E.#all2 5985. S"-arah Asia T"+,,ara2 /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka D.=.M.Tat"2 598(. S"-arah P")!"+tuka+ Asia T"+,,ara2 P"tali+, =aya: $a-ar Bakti.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya
By M%#AMMAD SAB9I BIN SA6IM - 55 $"!ruary 2009 50:00:;; PM EST

Pa*a p"+*apat saya 2k",iata+ "ko+o)i )"rupaka+ salah satu k",iata+ k"p"rlua+ ya+, a)at p"+ti+, !a,i )"+*apatka+ su)!"r k"p"rlua+ *a+ k"h"+*ak )a+usia !a,i )"+a)pu+, k"hi*upa+.B"rkaita+ *"+,a+ "ra p"+-a-aha+ p"rta+ia+ sara *iri ya+, *ia)alka+ s")asa ?a)a+ kolo+ial u)u)+ya s"p"rti *i+",ara Bur)a *a+ Thaila+* )isal+ya )"+u)puka+ ta+a)a+ )aka+a+ s"p"rti pa*i s"!a,ai ta+a)a+ !"rcorak sara*iri.Atas *asar i+i s")asa ?a)a+ 0"u*alis)a a)ala+ !"r!"?a )"+,ikut "t+ik +",ara t"tapi )oti0+ya t"tap sa)a iaitu !"rta+i u+tuk cukup )"+a)pu+, k"p"rlua+ *a+ k"h"+*ak s")asa *a+ cukup !"rk"1a-ipa+ )")!ayar cukai./aita++ya *"+,a+ ko+s"p p"+-a-aha+ *i Asia t"+,,ara t"lah )")p"rlihatka+ k"*u*uka+ sosial+ya t"lah !"ru!ah.I+i *apat *ilihat *i +",ara Bur)a )isal+ya k"ra-aa+ kolo+ial iaitu i+,,"ris t"lah )")a+suhka+ sist") pa-ak *a+ sist") cukai *ik"+aka+ t"rlalu ti+,,i )"+y"!a!ka+ ti)!ul+ya rasa ti*ak puas hati t"ruta)a ,olo+,a+ !a+,sa1a+ *a+ p")!"sar k"ra+a k"hila+,a+ su)!"r.I+i a*alah k"ra+a su)!"r p"+*apata+ ya+, *ikutip *ari p"ta+i *i-a*ika+ *a+ *i,u+aka+ u+tuk k"p"rlua+ p"ri!a*i2+",ara *a+ ,olo+,a+ Biara.B"rkaita+ *"+,a+ *asar p"+-a-aha+ pula pihak kolo+ial )"+,a)!il alih ta)pok k"kuasaa++ya *aripa*a kala+,a+ p")!"sar tra*isio+al *a+ )"+,a)!il alih s"!ila+,a+ !"sar ta+ah p"rta+ia+ *a+ *i!"rika+ kuasa )utlak k"pa*a r"si*"+ i+,,"ris u+tuk )"+,usahaka++ya.M"ru-uk ta+ah ya+, *i!"rika+ )"lalui pa-aka+ cukai k"pa*a p"ta+i *ik"+aka+ cukai ya+, ti+,,i *a+ 1a-i! *i!ayar 1alaupu+ hasil+ya kura+, atau pu+ *ila+*a )usi!ah s"p"rti k")arau2!a+-ir *a+ s"!a,ai+ya.$"+o)"+a i+i )"+y"!a!ka+ rasa ti*ak puas hati *a+ )"+i)!ulka+ k"!a+,kita+ *a+ k"r"saha+ *a+ p")!"ro+taka+ p"ta+i.B"rkaita+ *"+,a+ hasil l"!iha+ pula pihak kolo+ial pula aka+ )"+,"sport hasil l"!iha+ k" +",ara -+",ara s"+*iri u+tuk )"+a)pu+, k"p"rlua+ s"-a,at *a+ *i-a*ika+ t"ras "ko+o)i p")a+pa+. su)!"r 9u-uka+ 5. D.= St"i+!"r, *a+ 9aka+-raka+ 25985.M"+,"+ali S"-arah Asia T"+,,ara 2/uala 6u)pur :D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. 2. A!u Tali! Ah)a* 2 5995.S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara2 /uala 6u)pur :D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. ;. D.7.E #all 25949. S"-arah Asia T"+,,ara 2/uala 6u)pur DBP.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Pendapat Saya

By M'#D A&AMI BIN AASIN - 52 $"!ruary 2009 52:03:32 AM EST

S"-arah t"lah )")!uktika+ k",iata+ "ko+o)i ya+, )"+,u+tu+,ka+ *i s"s"!uah +",ara )"+,u+*a+, k"ha*ira+ p"+-a-ah. /",iata+ "ko+o)i !"r)aksu* s",ala akti iti ya+, *i-ala+ka+ !a,i )"+*apatka+ k"p"rlua+ asas ya+, uta)a iaitu )aka+a+. Eko+o)i ya+, uta)a *i Asia T"+,,ara pa*a a1al+ya !"rkisar k"pa*a akti iti p"rta+ia+ ya+, )")"+uhi tu+tuta+ t")pata+. Ia+ya l"!ih !"rsi0at s"t")pat *a+ ti*ak !",itu )"luas )"la+,kaui !atasa+ +",ara lai+. Pa*a a1al+ya k"*ata+,a+ p"+-a-ah k" Asia T"+,,ara k"ra+a k"i+,i+a+ )"luaska+ kuasa *a+ )"+o+-olka+ *iri s"sa)a )"r"ka. Na)u+ ol"h k"ra+a k"p"sata+ r" olusi p"ri+*ustria+ )"+y"!a!ka+ p"+-a-aha+ *i kala+,a+ +",ara Asia T"+,,ara !a,i )")"+uhi k"p"rlua+ !aha+ )"+tah p"ri+*ustria+. 8alaupu+ +a)pak+ya k"ra+caka+ k",iata+ "ko+o)i ya+, !"rlaku +a)u+ s"!"+ar+ya !"rlaku p"+i+*asa+ k"pa*a p"+*u*uk t")pata+ ol"h p"+-a-ah. #asil "ko+o)i t")pata+ *i!a1a !alik k" +",ara p"+-a-ah *a+ p"+*u*uk t")pat l"!ih k"pa*a !atu lo+cata+ !a,i )")p"rol"h+ya ta+pa )"+*apat k"u+tu+,a+ ya+, !"sar. Na)u+ !",itu a*a -u,a k"!aika+ *ari sist") "ko+o)i p"+-a-ah i+i ya+, )a+a t"k+olo,i t"rki+i ya+, l"!ih )a-u *i,u+aka+ *ala) p"+,hasila+ su)!"r "ko+o)i ya+, l"!ih !a+yak. ="+t"ra--"+t"ra ya+, l"!ih )o*"+ *a+ )"+-i)atka+ )asa *i,u+aka+ s"cara )"luas. /"si)pula++ya 1alau !a,ai)a+a cara atau ka"*ah ya+, *i,u+aka+ ol"h p"+-a-ah *ala) )")a-uka+ su)!"r "ko+o)i s"s"!uah +",ara k"tika itu2 k"u+tu+,a+ a*alah 0aktor ya+, l"!ih *iuta)aka+ p"+-a-ah. Ah)a* ="la+i #ali)i2 20062 P"r*a,a+,a+ *a+ P"rkapala+ M"layu Di S"lat M"laka A!a* k"-5( hi+,,a k"-582 /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka A!u Tali! Ah)a*259952 S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara2 /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka Ta+ P"k 6"+,2 20082 Mo*ul =MS 2532 Pulau Pi+a+,: PPP==2 %SM

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya
By AMI&%9A BINTI =%S'# - 52 $"!ruary 2009 52:53:34 AM EST

Pa*a p"+*apat saya k",iata+ "ko+o)i *a+ kaita++ya *"+,a+ p"+-a-aha+ a*alah "kora+ *aripa*a 9" olusi I+*ustri *i )a+a +",ara-+",ara Barat p"rluka+ !"kala+ !aha+ )"+tah s"rta+ pasara+ u+tuk !ara+, p")!uata+ )"r"ka. Disa)pi+, itu hasrat ,olo+,a+ kapitalis s"rta i+stitusi k"1a+,a+ )"+a+a) l"!iha+ )o*al )"r"ka *ala) ")payar !aru i+i. S"l"pas tahu+ 5840 p"+,"luara+ ra+tau t"lah !"ru!ah *aripa*a p"+,"luara+ u+tuk )")"+uhi k"p"rlua+ t")pata+ k"pa*a p"+,"luara+ u+tuk )")"+uhi k"p"rlua+ +",ara-+",ara p"ri+*ustria+ Barat. Disa)pi+, )"+,"luarka+ !aha+ )"+tah2 Asia) t"+,,ara -u,a )"+-a*i pasara+ u+tuk !ara+, p")!uata+ *ari Eropah2 A)"rika Syarikat *a+ k")u*ia++ya ="pu+. Dari s",i p"r*a,a+,a+ ia t"lah )"+-a*i l"!ih p"sat *a+ l"!ih luas. M"r"ka ti*ak )"+,ha*ka+ *iri k"pa*a p"r*a,a+,a+ saha-a t"tapi )")p"l!a,aika+ p"+,li!ata+ )"r"ka k"pa*a p"rla*a+,a+2 p"rlo)!o+,a+2 i+*ustri p")!uata+

*a+ p")pros"sa+ t")pata+ *a+ s"!a,ai+ya. Pihak p"+-a-ah -u,a t"rli!at *ala) !i*a+, k"1a+,a+ *a+ *ari s",i i+i p"ra+a+ )"r"ka ti*ak t"rha* k"pa*a k",iata+ p"r!a+kka+ ko "+sio+al t"tapi -u,a )"liputi p")!iayaa+ p"rusahaa+ p"rta+ia+. B",itu -u,a *"+,a+ p"rlo)!o+,a+2 Syarikatsyarikat Barat ya+, t"lah )"+,a)!il) alih t"lah )"+,,a+tika+ usaha tra*isio+al k"pa*a t"k+olo,i )o*"+ *a+ !"r-aya )"+i+,katka+ p"+,"luara+ k" tahap ya+, ti+,,i. B",itu -u,a *ari s",i p")!a+,u+a+ p"rta+ia+ t"lah !"ru!ah k"pa*a p"rla*a+,a+ ya+, !"rk"sa+ *"+,a+ )")!"ri tu)pua+ k"pa*a ha+ya satu -"+is ta+a)a+ saha-a. Mu+cullah I+*o+"sia p"+,"luar t"r!"sar u+tuk hasil tropika k"pa*a pasara+ *u+ia. B",itu -u,a Ta+ah M"layu )"+,"luarka+ ,"tah *a+ k"lapa sa1it2 I+*ichi+a th" *a+ ,"tah )a+akala $ili0i+a t"rtu)pu k"pa*a t")!akau2 T"!u *a+ #"). 9u-uka+: 5. A!u Tali! Ah)a*2 5995. S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara2 /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. 2. Ta+ P"k 6"+,2 2006. S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+2 Pulau Pi+a+,: Pusat P"+,a-ia+ P"+*i*ika+ =arak =auh.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya
By M'#D &AINA6 BIN ABD%6 9AS#ID - 52 $"!ruary 2009 52:33:05 AM EST

Apakah p"+*apat a+*a t"+ta+, k",iata+ "ko+o)i *a+ kaita++ya *"+,a+ p"+-a-aha+ *i Asia T"+,,araN Pa*a p"+*apat saya 0aktor uta)a p"+-a-aha+ Barat *i Asia T"+,,ara k"ra+a *"saka+ "ko+o)i "kora+ *aripa*a 9" olusi I+*ustri. I+i k"ra+a "ko+o)i a*alah satu k"p"rlua+ k"pa*a k"hi*upa+ )a+usia 2 )asyarakat *a+ +",ara u+tuk )"+"ruska+ k"si+a)!u+,a+ k"hi*upa+ k"pa*a ,"+"rasi s"rta +",ara !a+,sa pa*a )asa ki+i *a+ aka+ *ata+,. Ma+tap+ya "ko+o)i i+*i i*u atau s"s"!uah +",ara itu !"r)ak+a ia+ya !"ra*a *ila+*asa+ ya+, !"tul u+tuk )"+"ruska+ k"hi*upa+ *a+ k")a-ua+ *a+ s"!alik+ya aka+ !"rlaku -ika "ko+o)i )"+-a*i )"rosot atau ti*ak )"+"+tu. 'l"h k"ra+a )o*al l"!iha+ ya+, *iku)pul ol"h +",ara-+",ara ya+, t"lah )"lalui 9" olusi I+*ustri s"+tiasa )"+*"sak2 t"lah )")aksa )"r"ka u+tuk )"+cari p"lua+, !a,i )"+*apatka+ su)!"r s"rta )"+-ual hasil i+*ustri *i s"!"ra+, laut. @ita-cita p"+akluka+ )"r"ka ya+, *i*uku+, ol"h t"k+olo,i ya+, )a-u2 t"ruta)a+ya *ala) !i*a+, k"t"+t"raa+ t"lah )"+-a)i+ k")"+a+,a+ kuasa-kuasa Barat i+i. S"!a! itulah pa*a a!a* k" 5( kita lihat kuasa-kuasa Eropah s"p"rti S"pa+yol2 Portu,is *a+ B"la+*a t"lah )"+-"la-ah k" Asia T"+,,ara u+tuk )"+cari tapak !aru *i )a+a su)!"r-su)!"r "ko+o)i !aru !ol"h *ip"rol"hi *a+ s"t"rus+ya *apat )"+,ukuhka+ k"kuasaa+ )"r"ka *i Eropah.

Pa*a p"ri+,kat a1al2 kuasa-kuasa Eropah )"lakuka+ p"+*"kata+ i)p"ralis)" t"rha*ap "ko+o)i *a+ politik k" atas !a+,sa lai+.S"l"pas 58402 kuasa Barat t"lah )"la+carka+ p"+*"kata+ ya+, !"r!"?a *i Asia T"+,,ara.P"ru!aha+-p"ru!aha+ ya+, !"rlaku *i Eropah *ari asp"k p"rsai+,a+

kuasa "ko+o)i s")aki+ )"+i+,kat *a+ )")astika+ s"tiap kuasa !arat t"rus )"+,"kalka+ *o)i+a+ t"rha*apat +",ara ya+, *ikuasai )"lalui kolo+is)". T"ori p"r*a,a+,a+ !"!as ya+, *ip"lopori ol"h A*a) S)ith )"+yataka+ a*alah ti*ak praktikal !a,i s"s"!uah +",ara )"+,hasilka+ s"suatu !ara+,a+ atau ko)o*iti apa!ila ia+ya !ol"h *i*apati *"+,a+ )urah *i t")pat lai+.Pasara+ t"rha* *a+ 1u-u* p"rsai+,a+ ya+, k"tat u+tuk )"+,uasai !aha+ )"+tah )aka ta+ah -a-aha+ a*alah p"+ti+,. Para p"la!ur *a+ ahli politik !arat )")pu+yai p"+,aruh ya+, kuat *ala) sist") p"+ta*!ira+ +",ara-+",ara !arat./"ra-aa+ )"+-a*i suruha+ pihak !"rk"p"+ti+,a+ s"p"rti syarikat kila+, s"+-ata2 syarikat p"rkapala+2 p"+,ila+, a+,kata+ t"+t"ra *a+ s"!a,ai+ya. T"k+olo,i k"-urut"raa+ ya+, !"rk")!a+, *i Eropah t"lah )"+yu)!a+, k"pa*a p")!ukaa+ t"rusa+ Su"?. P")!ukaa+ t"rusa+ i+i t"lah )")p"rc"patka+ p"r-ala+a+ k" Asia t"+,,ara. P"+,,u+aa+ kapal 1ap t"lah )"+i+,katka+ -u)lah !ara+,a+ ya+, *ia+,kut *i sa)pi+, p"layara+ ya+, ti*ak t"rha* *ala) p"l!a,ai k"a*aa+ ikli) *"+,a+ ka*ar p"r-ala+a+ ya+, si+,kat. P"rk")!a+,a+ p"sat t"k+olo,i )"+,"ti+ )aka+a+ turut )"+y"!a!ka+ p"+,ha+tara+ !ara+, *a,a+,a+ l"!ih taha+ la)a. /")u*aha+ *a+ t"k+olo,i i+i t"lah )"+*oro+, k"*ata+,a+ *a+ p"+,uasaa+ !arat *i Asia T"+,,ara. Pa*a akhir a!a* k"-58 *a+ a1al a!a* k"-59 s"1aktu E+,la+* )"+capai k")a-ua+ "ko+o)i *a+ sosial2 +",ara-+",ara Eropah lai+ t"rti+,,al *i !"laka+,. P"rsai+,a+ kuasa Eropah )"+cari su)!"r !aha+ )"+tah t"lah )"+y"!a!ka+ k"*ata+,a+ )"r"ka k" Asia T"+,,ara )"lakuka+ p"+-a-aha+ u+tuk )")"+uhi k"p"rlua+ !aha+ )"+tah u+tuk p")!a+,u+a+ "ko+o)i )"r"ka. @o+toh+ya p"rsai+,a+ a+tara British *a+ P"ra+cis *i Bur)a ya+, )"li!atka+ syarikat p"rkapala+ *a+ i+titusi k"1a+,a+ )"+*"sak British )"+-a-ah Bur)a ya+, kaya *"+,a+ lo,a)2 kayu -ati2 )i+yak *a+ !i-ih ti)ah. P"+,,u+aa+ t"k+olo,i )"si+ ya+, )o*"+ *ala) s"ktor p")!uata+2 s"ktor p"rta+ia+ *a+ s"ktor p"rusahaa+ t"lah )"+*oro+, p"+-a-aha+ !arat k" atas Asia T"+,,ara u+tuk )")astika+ !"kala+ s"+tiasa a*a *a+ )"+,"kalka+ p"rk")!a+,a+ "ko+o)i ya+, !aik *a+ !"rt"rusa+.@o+toh+ya k")a)puah+ British )"+,hasilka+ !ara+,a+ !"rori"+tasika+ kapas )"+y"!a!ka+ p"r)i+taa+ kapas ya+, ti+,,i *a+ s"cara k"!"tula+ Asia T"+,,ara )"rupaka+ lokasi !aha+ )"+tah *a+ p")asara+ s")ula ya+, !"sar.

B"r*asarka+ 0akta-0akta ya+, t"lah *i+yataka+ -"laslah !aha1a 0aktor "ko+o)i )")a+, )"rupaka+ 0aktor uta)a p"+akluka+ *a+ p"+-a-aha+ asi+, *i Asia T"+,,ara . S"cara k"!"tula++ya Asia T"+,,ara )"rupaka+ ka1asa+ p"r"!uta+ ya+, )"+-a*i p"rsai+,a+ *i kala+,a+ +",ara-+",ara Barat ya+, )")"rluka+ !aha+ )"+tah ya+, )")a+, kaya *i Asia T"+,,ara. S"lai+ itu2 Asia T"+,,ara -u,a )"rupaka+ ?o+ p")asara+ ya+, !"sar t"rha*ap !ara+,a+ k"luara+ )"r"ka *is"!a!ka+ p"r)i+taa+ ya+, sa+,at ti+,,i t"rha*ap hasil p"ri+*ustria+.

Su)!"r ru-uka+: 5. Ta+ P"k 6"+,2 20082 S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+.PPP==2 %SM 2. A!*ul Tali! Ah)a*259952 S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara. /6. DBP. ;. Ah)a* ="la+i #ali)i2 20062 P"r*a,a+,a+ *a+ P"rkapala+ M"layu Di S"lat M"laka A!a* k"-5( hi+,,a k"-582 /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka.

3. A!*ul 9ah)a+ #-. A!*ullah2 20062 S"-arah *a+ /"!u*ayaa+ Asia T"+,,ara Tra*isio+al2 /aris)a Pu!licatio+s2 Shah Ala).

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya,
By 9AIMEE BIN M'#AMED MANS%9 - 52 $"!ruary 2009 05:05:20 AM EST

Pa*a p"+*apat saya2 pu+ca kuasa - kuasa luar ya+, !"r,iat akti0 u+tuk )"+-a-ah l"!ih !"rtu)pu k"pa*a +",ara - +",ara asia t"+,,ara. I+i k"ra+a2 k",iata+ "ko+o)i ya+, *ilakuka+ *i +",ara +",ara asia t"+,,ara )"+-a*i tarika+ uta)a !a,i )"r"ka u+tuk )"+-a-ah. /",iata+ p"rta+ia+ co+toh+ya. 8alaupu+ !",itu2 pros"s p"+-a-aha+ i+i t"lah s"*ikit s"!a+yaka+ )")!"ri k"u+tu+,a+ k"pa*a +",ara t"r!a!it *i)a+a ia aka+ )"+i+,katka+ la,i "ko+o)i supaya l"!ih !"rk")!a+, la,i *i )asa ha*apa+

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya
By SAIDI BIN ISA - 52 $"!ruary 2009 0;:35:59 AM EST

Pa*a p"+*apat saya2 k",iata+ "ko+o)i ialah akti iti-akti iti ya+, *ilakuka+ ol"h )a+usia u+tuk )"+*apatka+ k"p"rlua+ )aka+a+ *a+ k"p"rlua+ haria+ !a,i )"+"ruska+ k"hi*upa+. /",iata+ "ko+o)i *i Asia T"+,,ara a1al+ya )"+"ka+ka+ k",iata+ "ko+o)i sara *iri iaitu k",iata+ p"rta+ia+2 p"rika+a+2 p"r*a,a+,a+ *a+ p")!uata+ ya+, ha+ya !"rkisar u+tuk k"p"rlua+ *ala) +",ara saha-a. P"+,a,iha+ ta+ah *i +",ara-+",ara Asia T"+,,ara a*alah !"rlai+a+ cara+ya t"tapi s")ua+ya !"rtu-ua+ )"+,"r-aka+ ta+ah !a,i k",iata+ "ko+o)i sara *iri ya+, l"!iha++ya aka+ *i,u+aka+ s"!a,ai )")!ayar cukai. Tu+tuta+ k"ra-aa+ t"rha*ap hasil p"rta+ia+ a*alah !"r*asarka+ *ak1aa+ !aha1a s")ua ta+ah a*alah ta+ah )ilik ra-a *a+ rakyat harus )")!ayar cukai )")!alas k"i?i+a+ ya+, *i!"rika+ !a,i )"+,"r-aka+ ta+ah itu. S"lai+ *aripa*a k",iata+ p"rta+ia+ sara *iri2 Asia T"+,,ara s"!"+ar+ya -u,a t"rli!at *"+,a+ k",iata+ p"r*a,a+,a+. Akti iti p"rkapala+ *a+ p"r*a,a+,a+ Asia T"+,,ara s"su+,,uh+ya su*ah la)a !"r,iat *"+,a+ akti0 s"-ak ?a)a+ k",")ila+,a+ /"ra-aa+ Sri i-aya la,i. Ah)a* ="la+i #ali)i *ala) !uku+ya P"r*a,a+,a+ *a+ P"rkapala+ M"layu Di S"lat M"laka A!a* k"-5( hi+,,a k"-58 )"+yataka+ !aha1a BCC1alaupu+ kapal-kapal M"layu ya+, *ata+, !"r*a,a+, itu ti*aklah la,i kapal-kapal !"sar s"p"rti pa*a a!a* s"!"lu)+ya *a+ !ara+,a+ ya+, *i!a1a -u,a ti*aklah

s"!a+yak s"!"lu)+yaCCD t"lah )"+u+-ukka+ pa*a ?a)a+ s"!"lu) B"la+*a k" M"laka2 /"ra-aa+-k"ra-aa+ M"layu *i Asia T"+,,ara su*ah pu+ )"+-ala+ka+ k",iata+ p"r*a,a+,a+2 )alah )"r"ka )"+,,u+aka+ kapal-kapal ya+, !"sar *a+ )")!a1a !ara+,a+ ya+, !a+yak. M"+urut Ah)a* ="la+i #ali)i la,i B CCDi ka1asa+ Asia T"+,,ara itu s"+*iri t"r*apat !"!"rapa cor" ya+, )"rupaka+ pusat k",iata+ "ko+o)i 1ilayah s"kitar+ya......D : Ah)a* ="la+i #ali)i: 2006: 6< t"lah )"+-"laska+ p"rk")!a+,a+ *a+ k")u+cula+ p"la!uha+ "+t"rport *a+ p"r*a,a+,a+ *i Asia T"+,,ara s"-ak ?a)a+ tra*isio+al. /"p"rlua+ !aha+ )"+tah *a+ pasara+ *i Eropah t"lah )"+y"!a!ka+ pihak kolo+ial )"+,alih pa+*a+,a+ k" Asia T"+,,ara ya+, s")")a+,+ya )")pu+yai su)!"r "ko+o)i ya+, !a+yak *a+ !"lu) *it"rokai s"p"+uh+ya. /"*ata+,a+ p"+-a-ah i+i t"lah )"+ukar corak *a+ r"+tak "ko+o)i sara *iri k"pa*a Sist") Eko+o)i /o)"rsial. #asil !u)i *aripa*a Asia T"+,,ara *i !a1a pula+, k" Eropah *a+ !aha+ p"r+ia,aa+ *ari +",ara p"+-a-ah *i !a1a )asuk k" Asia T"+,,ara s"!a,ai pasara+ !aru. /"*ata+,a+ kolo+ial s")")a+,+ya t"lah )"+,u!ah ha)pir k"s"luruha+ sist") "ko+o)i *i Asia T"+,,ara. M"lihat k"*u*uka+ Asia T"+,,ara ya+, strat",ik *a+ kaya *"+,a+ !aha+ )"+tah2 kuasa-kuasa Barat ti*ak t"ra,ak-a,ak u+tuk )"lakuka+ p"+-a-aha+ k" atas +",ara-+",ara *i Asia T"+,,ara. Maka u+tuk )"+capai tu-ua+ i+i2 pihak p"+-a-ah )ula )"+-ala+ka+ p"l!a,ai *asar *a+ sist") !aru *a+ )")a+suhka+ sist") *a+ *asar tra*isio+al. M"lalui sist") i+i2 k",iata+ "ko+o)i !"rtukar )"+-a*i p"+a+a)a+ s"cara !"sar-!"sara+ !"rtu-ua+ u+tuk *i"ksport k" pasara+ *u+ia. M"+-"la+, tahu+ 59302 Asia T"+,,ara t"lah )"+-a*i p")!"kal uta)a !a,i !aha+ )"+tah s"p"rti ,"tah2 la*a2 kapas2 kayu -ati2 ,ula2 !"ras2 t")!akau *a+ s"!a,ai+ya. S"!a,ai co+toh+ya B"la+*a *i I+*o+"sia t"lah )")p"rk"+alka+ Sist") 9o*i /opi : D.7.E.#all: 5985: 64;< ya+, )")aksa p"ta+i-p"ta+i =a1a )"+a+a) 5>( *aripa*a ta+ah+ya *"+,a+ ta+a)a+-ta+a)a+ "ksport. S"!a,ai k"si)pula++ya2 saya !"rp"+*apat k",iata+ "ko+o)i s")")a+,+ya )"+-a*i p"+y"!a! uta)a !"rlaku+ya p"+-a-aha+ *i Asia T"+,,ara. s")")a+,+ya ti*ak *apat *i+a0ika+ !aha1a p"rluasa+ kuasa !arat k" Asia T"+,,ara a*alah u+tuk )"+,aut k"u+tu+,a+ *a+ )")p"rol"h !aha+ )"+tah ya+, )aksi)u) u+tuk !"rsai+, s"sa)a )"r"ka *i Eropah *a+ )"+-a*ika+ Asia T"+,,ara s"!a,ai pasara+ u+tuk l"!iha+ !ara+,a+ i+*ustri )"r"ka.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya
By MA&IDA# BINTI MAMAT - 52 $"!ruary 2009 55:38:35 AM EST

Pa*a p"+*apat saya k"*ata+,a+ p"+-a-ah !arat a*alah s")ata-)ata u+tuk )")p"rluaska+ ta+ah -a-aha+ )"r"ka *i sa)pi+, )"+,aut k"u+tu+,a+ ya+, s"*ia a*a *i Asia T"+,,ara. P"rk")!a+,a+ 9" olusi P"ri+*ustria+ *i Eropah )"+y"!a!ka+ para p"+-a-ah )"+cari su)!"r u+tuk )"+cari !aha+ )"+tah *i s"luruh *u+ia t"ruta)a+ya *i Asia T"+,,ara ya+, kaya *"+,a+ su)!"r !aha+ )"+tah t"rs"!ut. Sist") "ko+o)i ya+, *ip"rk"+alka+ a*alah u+tuk )"+,"kploitasika+ su)!"r ya+, a*a *i Asia T"+,,ara. Ta+ah ya+, su!ur )"+y"!a!ka+ p"+-a-ah )"+,,u+aka+ s"p"+uh+ya t"+a,a p"+*u*uk t")pata+ u+tuk )"+*apatka+ hasil ya+, lu)aya+ *aripa*a sist") "ko+o)i ya+, *ip"rk"+alka+. @o+toh+ya p"ru!aha+ "ko+o)i ya+, !"rlaku *i Bur)a2 =a1a *a+ /")!o-a. Iaitu *aripa*a

p"rta+ia+ sara *iri k"pa*a p"rta+ia+ ko)"rsial ya+, )"li!atka+ p"+,,u+aa+ ta+ah ya+, !"sar P"l!a,ai sist") "ko+o)i ya+, *ip"rk"+alka+ ol"h pihak p"+-a-ah )"+y"!a!ka+ k"ti*akpuasa+ hati *i kala+,a+ p"+*u*uk t")pata+ *a+ !"rlaku+ya p")!"ro+taka+ *a+ p"+"+ta+,a+ t"rha*ap p"+-a-ah !arat. P"+-a-ah s"olah-olah )"+,a!aika+ k"!a-ika+ p"+*u*uk t")pata+ *"+,a+ )"1u-u*ka+ p"l!a,ai cukai ya+, *ia+,,ap )")!"!a+ka+ *a+ ka*a+,kala ti*ak )asuk akal. P"+i+*asa+ *")i p"+i+*asa+ ya+, *ilakuka+ u+tuk )"lipatka+ ,a+*aka+ hasil "ko+o)i k"ra+a p"r)i+taa+ ya+, ti+,,i *i pasara+ a+tara!a+,sa. Su)!"r k"1a+,a+ ya+, t"rha* )"+y"!a!ka+ p"+*u*uk *i Asia T"+,,ara s")aki+ t"rt"ka+. Sist") p")ilika+ ta+ah ya+, *ip"rk"+alka+ )"+y"!a!ka+ -u,a p"+*u*uk k"hila+,a+ ta+ah *a+ kuasa. I+i -"las )"+u+-uka+ !aha1a p"+-a-aha+ !arat k" atas Asia T"+,,ara s"cara ti*ak la+,su+, )"+,u!ah sosio "ko+o)i p"+*u*uk. P"ru!aha+ ya+, *ip"rk"+alka+ -u,a turut )"+y"!a!ka+ lahir+ya s")a+,at +asio+alis)" *i kala+,a+ p"+*u*uk. Na)u+ *")ikia+ p")o*"+a+ "ko+o)i ya+, *ip"rk"+alka+ *apat )"+i+,katka+ "ko+o)i p"+*u*uk t"tapi ia -u,a )"+-a*i s"suatu !"!a+a+ !a,i p")ilik ta+ah !"rikuta+ p"l!a,ai cukai ya+, *ik"+aka+ k" atas )"r"ka. 9u-uka+ A!u Tali! Ah)a*. 5995. S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara. /.6u)purO DBP D.= St"i+!"r, *a+ raka+-raka+. 5985. M"+,"+ali S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+. /. 6u)purO DBP =oh+ Basti+ *a+ #arry =. B"+*a. 5944. S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+. /. 6u)purO DBP.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya
By 9'SMA8ATI BINTI 9A#MAT - 52 $"!ruary 2009 52:;9:(9 PM EST

Pa*a p"+*apat saya s")")a+,+ya 0aktor "ko+o)i )"rupaka+ 0aktor uta)a Asia T"+,,ara *i-a-ah. I+i k"ra+a -ika *ilihat *ari s",i k"ist")"1aa+ Asia T"+,,ara2 Asia T"+,,ara )"rupaka+ p"+,"luar r")pah ya+, uta)a. 9")pah ratus ya+, )"+-a*i !ara+,a+ *a,a+,a+ uta)a p"*a,a+,-p"*a,a+, ?a)a+ *ahulu. /"*ata+,a+ p"*a,a+, asi+, ya+, pa*a )ula+ya i+,i+ !"r+ia,a !"rtukar )"+-a*i p")o+opoli p"r*a,a+,a+. M"r"ka k")u*ia+ )"l"!arka+ sayap *"+,a+ )"+,uasai +",ara-+",ara *i Asisa T"+,,ara. @o+toh+ya2 k",iata+ p"rkapala+ *a+ p"r*a,a+,a+ ya+, )"li!atka+ p")!"kala+ !ara+,-!ara+, )"1ah k" Eropah atau p")!"kala+ !ara+, u+tuk +",ara a+tara ti)ur *a+ !arat. /",iata+ p"r*a,a+,a+ i+i t"r!ukti k"ra+a t"r*apat p"la!uha+-p"la!uha+ ya+, t"rk"+al s"p"rti Sri i-ayapal")!a+,2 p"la!uha+ Ac"h2 P"la!uha+ *i 9iau2 P"la!uha+ "+tr"port M"laka2 P"la!uha+ =ohor *a+ s"!a,ai+ya. S"lai+ *aripa*a k",iata+ "ko+o)i 0aktor ya+, k"*ua ya+, )"+y"!a!ka+ Asia T"+,,ara *i-a-ah ialah 0aktor ta+ah ya+, s"suai. I+i k"ra+a ikli) *i Asia T"+,,ara ialah ikli) khatulisti1a *a+ tropika ya+, )")!ol"hka+ p"l!a,ai akti iti *i-ala+ka+ s"pa+-a+, tahu+.A+tara akti iti +ya ialah

p"rta+ia+ sara *iri *a+ p"rta+ia+ ko+ta+ ya+, *iusahaka+ ol"h p"+*u*uk t")pata+. #asil-hasil ya+, *ik"luarka+ a*alah !"rt"rusa+ k"ra+a ikli) ya+, s"suai. /"ist")"1aa+ i+i )"+y"!a!ka+ p"+-a-ah )ula )"+-a-ah !a,i )"+*apatka+ !"kala+ u+tuk +",ara )"r"ka. 9u-uka+: A!*ul 9ah)a+ A!*ulah2 20002 S"-arah *a+ Ta)a*u+ Asia T"+,,ara: S"!"lu) *a+ S"su*ah P"+,aruh Isla). /uala 6u)pur. %tusa+ Pu!licatio+s G Distri!utors S*+. Bh*. A!u Tali! Ah)a*2 5995. S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara. /uala 6u)pur. D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. D.7.E.#all2 59492 S"-arah Asia T"+,,ara. /uala 6u)pur . D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. =oh+ Basti+ *a+ #arry =. B"+*a2 5942. S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+: P"+-a-aha+ Nasio+alis)a *a+ /"!i-a-aha+. /uala 6u)pur. D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. 8.8illia)s *a+ =o,i+*"r Si+,h ="ssy2 59692 S"-arah 9"+,kas Asia T"+,,ara. Si+,apura. MP# Pu!licatio+s S*+.Bh*.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya
By M'#D #AS#IM BIN E='M - 56 $"!ruary 2009 52:;0:58 AM EST

=ika )"ru-uk k"pa*a )aksu* p"+-a-aha+ atau Hkolo+ialis)"H ya+, !"r)aksu* "ksploitasi *a+ p"+i+*asa+ ta+ah -a-aha+ ol"h s"s"!uah k"ra-aa+2 sa)a a*a Barat atau Asia ya+, )")pu+yai ta+ah -a-aha+ )aka pa*a p"+*apat saya s")")a+,+ya 0aktor "ko+o)i )")pu+yai p"rkaita+ ya+, kuat *ata+,+ya p"+-a-ah k" +",ara-+",ara *i Asia T"+,,ara i+i pa*a a1al a!a* k" 59.S"cara u)u)+ya para sar-a+a )"+yataka+ !aha1a a+tara pu+ca !"rlaku+ya p"+-a-aha+ a*alah *is"!a!ka+ 1u-u*+ya 9" olusi I+*ustri ya+, )"la+*a +",ara-+",ara !arat pa*a a!a* k"59 t"rs"!ut. 'l"h itu +",ara-+",ara !arat p"rlu )"1u-u*ka+ ")payar )asi+,-)asi+, *")i )"+-a)i+ !"kala+ !aha+ )"+tah s"rta pasara+ u+tuk !ara+, p")!uata+ )"r"ka !"rt"rusa+ ta+pa a*a s"kata+./"sa+ *aripa*a r" olusi i+i t"lah )"+,aki!atka+ p"+,u)pula+ )o*al2 hasrat ,olo+,a+ kapitalis s"rta i+situsi k"1a+,a+ )"+a+a) )o*al )"r"ka *ala) ")payar-")payar !aru -u,a )"+-a*ika+ p"+-a-aha+ k" atas Asia T"+,,ara s")aki+ p"sat.N",ara-+",ara Asia T"+,,ara pula s")")a+,+ya kaya *"+,a+ s",ala su)!"r asli ya+, a)at *ip"rluka+ ol"h p"+-a-ah !arat s"lai+ )u*ah *i-a-ah la+tara+ p"l!a,ai )aslah ya+, 1u-u* *ala) s"s"!uah +",ara .N",ara Bru+"i a*alah s"!uah +",ara ya+, )")pu+yai p"la!uha+ ya+, strat",ik k"ra+a t"rl"tak *i -ala+ p"rkapala+. S"lai+ itu +",ara i+i -u,a )"+,hasilka+ !atu ara+, ya+, a)at !"r)utu ya+, sa+,at p"+ti+, s"!a,ai !aha+ t"rp"+ti+, *ala) ?a)a+ "+-i+ sti). P"+-a-ah British ya+, )"+-a-ah Bur)a pa*a 588( -u,a )")pu+yai kaita+ *"+,a+ 0aktor "ko+o)i.Syarikat-syarikat p"rkapala+ *a+ i+situsi-i+situsi k"1a+,a+ British t"lah t"rli!at *ala) p")!iayaa+ p"+,"luara+ pa*i s"rta p"+,isara+ !"ras. P")o*al i+i -u,a )"la!ur *ala)

p"rusahaa+-p"rusahaa+ lo,a) *a+ kayu -ati. I+*o+"sia a*alah +",ara ya+, *i-a-ah ol"h B"la+*a. B"la+*a s"-ak a1al la,i !"rhasrat u+tuk )"+cari k"kayaa+ *ala) p"rhu!u+,a++ya *"+,a+ I+*o+"sia s"-ak a!a* k"-56 la,i.@orak u+tuk )"+,aut k"u+tu+,a+ !"ralih *aripa*a )o+opoli p"r*a,a+,a+ r")pah-ratus k"pa*a sist") k"raha+ s"cara paksa *a+ s"t"rus+ya )"1u-u*ka+ HSist") 9o*iH ta+a)a+ ya+, t"rlalu )"+i+*as rakyat I+*o+"sia. Dita)!ah *"+,a+ )asalah p"r"!uta+ kuasa ,olo+,a+ ista+a ya+, !"rlaruta+ s"rta p"r)i+taa+ ,olo+,a+ i+i u+tuk )"+,alahka+ la1a+ )asi+, t"lah )"+y"!a!ka+ p"+-a-aha+ B"la+*a s")aki+ !"rtapak kuat k"ra+a p"rtolo+,a+ i+i )"sti *i!alas *"+,a+ )o+opoli t"rha*ap !"ras *a+ ,ula ya+, )"+-a*i su)!"r "ko+o)i I+*o+"sia 1aktu itu. P"+,li!ata+ pihak P"ra+cis *ala) +",ara /a)puch"a -u,a a*alah la+-uta+ *aripa*a ka1ala+ )"r"ka t"rha*ap D"lta M"ko+, ya+, kaya *"+,a+ ta+a)a+ pa*i 1alaupu+ p"+-a-aha+ )"r"ka !"r)ula *"+,a+ p"r)i+taa+ ra-a-ra-a /a)puch"a ya+, )ahu )")!"!aska+ *iri *aripa*a c"+,ka)a+ +",ara Thai *a+ Fi"t+a). Ba,i p"+-a-aha+ P"ra+cis *i Fi"t+a) pula2sa)a s"p"rti *i Bur)a2 syarikat-syarikat p"rkapala+ *a+ i+situsi -is+titusi k"1a+,a+ P"ra+cis t"lah t"rli!at s"cara la+,su+, *ala) p"+,"luara+ *a+ p"r+ia,aa+ !"ras *i Fi"t+a). M"raka -u,a t"lah )"+a+a) )o*al *ala) s"ktor p"rla*a+,a+ ,"tah *a+ p"rlo)!o+,a+ !atu ara+, ya+, -u,a a+tara !aha+ )"+tah t"rp"+ti+, u+tuk H9" olusi I+*ustriH P"ra+cis. /"si)pula++ya 0aktor "ko+o)i s")")a+,+ya 0aktor uta)a p"+-a-aha+ *i Asia T"+,ara pa*a a1al a!a* k"- 59. P"rsai+,a+ s"sa)a s"+*iri *i +",ara Barat ti*ak aka+ )"+,u+tu+,ka+. 'l"h itu pihak p"+-a-ah i+i !"ralih k" +",ara-+",ara Asia T"+,,ara ya+, su!ur *a+ kaya *"+,a+ hasil !u)i u+tuk )"+cari !aha+ )"+tah t"rs"!ut. Pa*a )ula+ya 2p"r*a,a+,a+ a*alah s"cara k"r-asa)a2k")u*ia+ !"rtukar )o+opoli *a+ akhir+ya )"+,uasai s",ala su)!"r "ko+o)i atas t"ka+a+ ya+, p"+-a-ah !"rika+ t"rha*ap s"suatu k"ra-aa+.S"lai+ 0aktor "ko+o)i20aktor-0aktor lai+ ya+, )"+-urus k"pa*a p"+-a-aha+ a*alah t"rlalu k"cil.I+i *i!uktika+ la,i *"+,a+ p"+-a-ah+ ="pu+ pa*a 5930-a+ -u,a a*alah !"rpaksika+ "ko+o)i 1alaupu+ p")!"!asa+ *aripa*a c"+,ka)a+ Barat )"+-a*i a+tara propa,a+*a pihak ="pu+. 9u-uka+. 5.A!u Tali! Ah)a*.5995. S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. /uala 6u)pur. 2.D.7.E #all. 5984. S"-arah Asia T"+,,ara: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka2 /uala 6u)pur. ;.Ta+ P"k 6"+,.2008. S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+: Pusat P"+,a-ia+ P"+*i*i*ka+ =arak =auh. Pulau Pi+a+,. 3. St""+ #a+s"+.5996. Fi"t+a): #"a*start Pu!lish"r.S"la+,or.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya

By S%#AS6INDA BINTI #AM&A# - 56 $"!ruary 2009 05:;0:02 AM EST

P"+-a-aha+ Asia T"+,,ara !"rkait rapat *"+,a+ k",iata+ su)!"r-su)!"r "ko+o)i ya+, t"r*apat *i Asia T"+,,ara. N",ara-+",ara Eropah *ata+, k" Ti)ur s"-ak a!a* k"-56 u+tuk )"+cari r")pah. S"lai+ )")o+opoli "ko+o)i2 p"+-a-ah !arat -u,a turut )"+-ala+ka+ *asar i)p"rialis)". @o+toh+ya2 B"la+*a *ata+, k" Ti)ur *a+ !"r-aya )"ra)pas p"r*a,a+,a+ r")pah *a+ !"!"rapa ta+ah -a-aha+ Portu,is *i Asia T"+,,ara. B"la+*a -u,a )")aksa )asyarakat t")pata+ )"+-ual !ara+,a+ ha+ya k"pa*a )"r"ka. I+i s"cara ti*ak la+,su+, )"+-a)i+ !"kala+ !aha+ )"+tah *a+ )"+i+,katka+ i)"- )"r"ka s"!a,ai kuasa !"sar. D"+,a+ )")o+opoli "ko+o)i Asia T"+,,ara ya+, kaya *"+,a+ p"l!a,ai !aha+ )"+tah ya+, *ip"rluka+ !a,i kila+,-kila+, i+*ustri )"r"ka2 kuasa Barat -u,a turut )"+y"*iaka+ pasara+ ya+, luas !a,i !ara+,a+ hasil k"luara+ kila+,-kila+, )"r"ka. S"cara ti*ak la+,su+,2 i+i )"ra+,sa+, k"u+tu+,a+ p"r*a,a+,a+ *a+ p"+,aruh )"r"ka k" atas ta+ah -a-aha+.

D"+,a+ ca)purta+,a+ Barat k" atas "ko+o)i Asia T"+,,ara2 )aka !i*a+, p"rta+ia+ t"lah *iko)"rsialka+ *"+,a+ ta+a)a+ ko+ta+ s"p"rti kopi2 t"!u2 t"h2 ,"tah2 k"lapa sa1it *a+ t")!akau. Na)u+ s")ua ta+a)a+ ko+ta+ i+i *i)iliki ol"h 0ir)a !"sar s"p"rti 7uthri"2 Si)" Dar!y *a+ s"!a,ai+ya. A*a a+tara 0ir)a-0ir)a t"rs"!ut )asih !"rop"rasi s"hi+,,a s"kara+,. S"!a,ai k"si)pula+2 k"*ata+,a+ p"+-a-ah Barat ha+ya !"r)oti0ka+ su)!"r !aha+ )"+tah s")ata-)ata k"ra+a Asia T"+,,ara kaya *"+,a+ su)!"r t"rs"!ut. Na)u+ s"cara ti*ak la+,su+,2 k",iata+ p"rta+ia+ ko+ta+ *a+ )aka+a+ turut *ip"rk"+alka+ *"+,a+ )"+,,u+aka+ t"k+oo,i )o*"+.

BIB6I'79A$I A!u Tali! Ah)a*2 5995. S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara. /uala 6u)pur : D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka D.7.E #all2 5995. P"rluasa+ =a-aha+ 'ra+, Eropah. /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. /. 9at+a)2 2005. S"-arah Malaysia2 Asia T"+,,ara2 Asia S"lata+2 Asia Ti)ur. S"la+,or: Pustaka Sar-a+a S*+. Bh*. Ta+ P"k 6"+,2 2006. =MS 253-S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+. %+i "rsiti Sai+s Malaysia: Pusat P"+,a-ia+ =arak =auh.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya
By N''9A&ITA BINTI 9A&A6I - 59 $"!ruary 2009 09:38:05 PM EST

Pa*a p"+*apat saya 2 k",iata+ "ko+o)i p"+*u*uk Asia T"+,,ara !"r-ala+ *"+,a+ la+car s"!"lu) k"*ata+,a+ p"+-a-ah2 /"*ata+,a+ )"r"ka t"lah )"+,u!ah +asi! para p"ta+i khusus+ya la+tara+ *asar M*asar !aru ya+, *ip"rk"+alka+ *")i k"u+tu+,a+ )"r"ka s"+*iri./"p"+ti+,a+ "ko+o)i )"rupaka+ satu 0aktor ya+, t"lah )")!a1a k"pa*a p"+-a-aha+ ol"h kuasa-kuasa !"sar *i Asia t"+,,ara sa)a*a Barat ataupu+ Ti)ur :="pu+<. P"rk")!a+,a+ *ala) !i*a+, p"ri+*ustria+ )"+y"!a!ka+ )"r"ka p"rlu +"+-a)i+ !"kala+ !aha+ )"+tah )"r"ka )"+cukupi s"t"rus+ya )")p"rluaska+ pasara+ !aha+-!aha+ p")!uata+ )"r"ka. S"lai+ *aripa*a itu2 aki!at p"+,u)pula+ )o*al2 ,olo+,a+ kapitalis *a+ i+stitusi k"1a+,a+ !"rhasrat )"+a+a) )o*al )"r"ka *ala) ")payar-")payar !aru .. P"+-a-aha+ kuasa-kuasa !"sar k" atas +",ara-+",ara *i Asia T"+,,ara t"lah )"+*oro+, k"pa*a p"ru!aha+ *ari s",i p"rlaksa+aa+ k",iata+ "ko+o)i.2 )"r"ka t"lah )"+,a)!il al"h "ko+o)i ya+, s"!"lu) i+i *i-ala+ka+ s"cara tra*isio+al. P"ru!aha+-p"ru!aha+ i!i k"tara *ala) k",iata+ p"rlo)!o+,a+2 p"rta+ia+2 p")!uata+2 p")pros"sa+ *a+ s"!a,ai+ya. P"+,a)!ilaliha+ i+i t"lah turut )"+ukar sist") p"+,"luara+ s"cara tra*icio+al k"pa*a t"k+olo,i !arat 2 *"+,a+ !ayara+ t"+a,a !uruh ya+, )urah )"r"ka t"lah !"r-aya )"+i+,katka+ tahap p"+,"luara+ k" tahap ya+, l"!ih ti+,,i. %)pa)a+ya Bi-ih Ti)ah *ati Ta+ah M"layu2 Sia)2 I+*o+"sia *a+ Bur)a s"rta )i+yak *ari I+*o+"sia2 Bru+ai *a+ Bur)a 2 ara+, !atu *ari Fi"t+a) 2 ")as *ari $ilipi+a t"lah *ik"luarka+ *ari !u)i Asia T"+,,ara u+tuk )"+*ata+,ka+ k"u+tu+,a+ k"pa*a syarikat-syarikat !arat. 8alau!a,ai)a+apu+2 p"+-a-aha+ )"r"ka i+i t"lah )"+i+,katka+ p")!a+,u+a+ p"rta+ia) ko)"rsial s"t"rus+ya p"+,"+ala+ k"pa*a ta+a)a+-ta+a)a+ !aru !"rs"rta *"+,a+ t"k+olo,i+ya -u,a t"lah )"+i+,katka+ p"+,"luara++ya *ala) !i*a+, i+i. Ekora+ *aripa*a itu2 I+*o+"sia t"lah )u+cul s"!a,ai p"+,"luar t"r!"sar hasil tropika *u+ia !",itu -u,a ,"tah ol"h Ta+ah M"layu. 8alaupu+ )"r"ka t"lah )")p"rk"+alka+ ka"*ah atau t"k+olo,i !aru2 p"+-a-aha+ )"r"ka t"lah )"+,u!ah status "ko+o)i rakyat t")pata+. I+i *apat *ilihat *"+,a+ p")a+suha+ sist") usu0rut ya+, )"+,i?i+ka+ para p"ta+i )"+,"r-aka+ ta+ah ta+pa )"+"tapka+ p")ilika+ *a+ -u,a a)ala+ )")!"ri ko+s"si ta+ah ya+, !"sar k"pa*a syarikat-syarikat *a+ i+*i i*u-i+*i i*u !arat ya+, )a+a )"y"!a!ka+ ta+ah !a,i k",u+aa p"ta+i s")aki+ !"rkura+,a+. I+i t"lah )"+i)!ulka+ )asalah k"pa*a p"ta+i *a+ )"r"ka k"rap t"r!"l"+,,u *ala) huta+, ya+, ti*ak !"rk"su*aha+2

9u-uka+: Ta+ P"k 6"+,220062 S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+2 Pusat P"+,a-ia+ =arak =auh2 %SM. A!u Tali! Ah)a*2 59952 S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara2 /uala 6u)pur2 D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka.

Mark Not A aila!l"

Comment

Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya
By 9'S6I BIN #AS#IM - 22 $"!ruary 2009 04:34:;6 PM EST

/",iata+ "ko+o)i *a+ kaita++ya *,+ p"+-a-aha+ *i A.T"+,,ara. /",iata+ "ko+o)i )"ru-uk k"pa*a k",iata+ "ko+o)i pra-klo+ial iaitu "ko+o)i sara*iri *a+ k",iata+ "ko+o)i post-klo+ial iaitu k",iata+ s"l"pas k"*ata+,a+ p"+-a-ah. Pa*a p"+*apat saya2s"!"lu) k"*ata+,a+ p"+-a-ah2k",iata+ "ko+o)i *i A.T"+,,ara l"!ih )"ru-uk k"pa*a "ko+o)i sara*iri iaitu k"!a+yaka+ p"+*u*uk *i A.T"+,,ara )"+-ala+ka+ k",iata+ "ko+o)i ha+ya u+tuk k"p"rlua+ *iri *a+ k"luar,a saha-a2*isa)pi+, u+tuk )")!ayar cukai ya+, *ik"+aka+ ol"h k"ra-aa+.9akyat k"!a+yakka++ya )"+-ala+ka+ k"iata+ "ko+o)i ya+, !"ru+sur p"rta+ia+2)a+akala k",iata+ "ko+o)i lai+ s"p"rti p"rika+a+2p"+t"r+aka+2p")!uata+ *a+ lai+lai+2*i-ala+ka+ a*alah )"+,ikut k")ahira+ *a+ tra*isi ya+, *i1arisi *ari +"+"k )oya+,.9akyat *i A.T"+,,ara s"!"lu) k"*ata+,a+ p"+-a-ah )"+-ala+ka+ k",iata+ "ko+o)i !uka+ !"rtu-ua+ u+tuk )"+,u)pul harta k"kayaa+ ataupu+ u+tuk k"kayaa+ s"s"!uah +",ara./",iata+ "ko+o)i ya+, *i-ala+ka+ a*alah !"rskala k"cil. Na)u+2s")asa *a+ s"l"pas k"*ata+,a+ p"+-a-ah2k",iata+ "ko+o)i tra*isio+al t"lah !"ru!ah k"pa*a k",iata+ "ko+o)i ko)"rsial./",iata+ "ko+o)i ko)"rsial *i-ala+ka+ *"+,a+ skala !"sar *a+ hasil ya+, *ip"rol"hi a*alah !"rtu-ua+ u+tuk *i"ksport atau *i!a1a pula+, ol"h +",ara+",ara p"+-a-ah k" +",ara )"r"ka )asi+,-)asi+,.Salah satu 0aktor +",ara p"+-a-ah )"+-a-ah +",ara-+",ara *i A.T"+,,ara ialah k"ra+a k"!a+,kita+ 9" olusi I+*ustri *i+",ara2 )"r"ka.N",ara p"+-a-ah )")"rluka+ !aha+ )"+tah *a+ k"p"rlua+ lai+ !a,i k"p"rlua+ ,olo+,a+2 kapitalis u+tuk )"+,aut k"kayaa+ *a+ s"t"rus+ya )"+,"ksport k")!ali hasil-2 i+*ustri k" +",ara-+",ara ya+, *i-a-ah. /"*ata+,a+ p"+-a-ah -u,a t"lah )"+y"!a!ka+ p"+a+a)a+ ta+a)a+ !aru ya+, )")pu+yai +ilai ko)"rsial.Malah ta+a)a+ pa*i ya+, *ahulu+ya *ita+a) u+tuk su)!"r )aka+a+ *ala) +",ara t"lah *i-a*ika+ ta+a)a+ u+tuk k"p"rlua+ "ksport./"*ata+,a+ p"+-a-ah -u,a t"lah )"+y"!a!ka+ p"ru!aha+ )"+*a*ak ko)posisi p"+*u*uk *i s"s"!uah +",ara *i A.T"+,,ara.Pihak p"+-a-ah t"lah )")!a1a )asuk *"+,a+ !a+yak+ya !uruh-!uruh asi+, s"p"rti kau) @i+a *a+ I+*ia u+tuk *ia)!il !"k"r-a *i+",ara-+",ara ya+, *i-a-ah./"p"sata+ k",iata+ "ko+o)i *i A.T"+,ara !"rk")!a+, *"+,a+ !",itu k"tara2s"cara ti*ak la+,su+, )"+i+,katka+ k")u*aha+ i+0rastruktur *a+ p")!a+,u+a+ *i ka1asa+-ka1asa+ ya+, *it"rokai ol"h pihak p"+-a-ah.="las+ya2k"*ata+,a+ p"+-a-ah k" A.T"+,,ara t"lah )"+*ata+,ka+ p"ru!aha+ !"sar k"pa*a k",iata+ "ko+o)i.8alaupu+ !",itu2+",ara-+",ara ya+, *i-a-ah )"+,ala)i k"ru,ia+ k"ra+a !a+yak su)!"r-su)!"r *a+ k"kayaa+ s"s"!uah +",ara t"lah *ia+,kut pula+, ol"h pihak p"+-a-ah k" +",ara )"r"ka2)"+y"!a!ka+ +",ara-+",ara ya+, *i-a-ah k"kura+,a+ su)!"r s")ula-a*i s"l"pas )"r"ka )"+capai k")"r*"kaa+. 9u-uka+: 5.Ta+ P"k 6"+,220062 S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+2 Pusat P"+,a-ia+ =arak =auh2%+i "rsiti Sai+s Malaysia. 2.D.7.E.#all2 59852 S"-arah Asia T"+,,ara2 /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka.

Mark

Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya
By NA&9I BIN A#MAD - 2; $"!ruary 2009 52:04:50 AM EST

Pa*a p"+*apat saya k"*ata+,a+ p"+-a-ah )"+-a-ah Asia T"+,,ara )")pu+yai kaita+ *"+,a+ k",iata+ "ko+o)i. I+i *ikuatka+ la,i *"+,a+ 9" olusi p"ri+*ustria+ ya+, !"rlaku pa*a )asa itu. Aa!ila r" olusi i+*ustri !"rlaku2 kuasa-kuasa !arat p"rlu )"1u-u*ka+ ")payar )asi+,-)asi+,. I+i !"rtu-ua+ !a,i )"+-a)i+ !aha+ )"+tah ya+, )"r"ka p"rluka+ )"+cukupi *a+ -u,a u+tuk )")asarka+ !ara+,-!ara+, p")!uata+ )"r"ka k" +",ara-+",ara ya+, *i-a-ah. S"p"rti ya+, *ik"tahui2 Asia t"+,,ara pa*a )asa *ahulu )")pu+yai su)!"r !aha+ )"+tah ya+, sa+,at !a+yak. Di sa)pi+, itu2 9" olusi I+*ustri -u,a t"lah )"+,aki!atka+ p"+,u)pula+ )o*al2 hasrat ,olo+,a+ kapitalis s"rta i+*ustri k"1a+,a+ )"+a+a) )o*"l )"r"ka *ala) ")payar-")payar !aru )"+-a*ika+ )"r"ka p"+*oro+, *is"!alik i)p"ralis)" k"ra-aa+ +",ara )"r"ka. P")!ukaa+ p"tr*a,a+,a+ p"rkapala+ a+tara Bru+"i *"+,a+ @hi+a t"lah )"+arik )i+at British )"+-a-ah Bru+"i k"ra+a p"+")pata++ya ya+, strat",ik *i -ala+ p"rkapala+. Di sa)pi+, itu2 !atu ara+, ya+, *ilo)!o+, *i Bru+"i )"rupaka+ !aha+ )"+tah ya+, p"+ti+, *ala) )"+,hasilka+ sti) pa*a ?a)a+ p"rkapala+ ya+, t"rk"+al pa*a )asa *ahulu. /"p"+ti+,a+ "ko+o)i )")a+, )"rupaka+ p"rti)!a+,a+ p"+ti+, ya+, t"lah )"+*oro+, k"ra-aa+ British )")p"rluaska+ kuasa+ya *i Bru)a. Di si+i kita *apati !aha1a syariat-syarikat p"rkapala+ *a+ i+stitusi-i+stitusi k"1a+,a+ ya+, !"rhasrat )"+,")!a+,ka+ urus+ia,a. M"r"ka s"+tiasa )"+*"sak k"ra-aa+ British )"+,ilha)ka+ 1ilayah Bur)a. $ir)a-0ir)a i+i t"rli!at *ala) p")!iayaa+ p"+,"luara+ pa*i *a+ p"+,u)pula+ !"ras. P"+-a-aha+ ="pu+ *i Asia T"+,,ara -u,a a*alah *is"!a!ka+ k"p"+ti+,a+ "ko+o)i susula+ *aripa*a p"ri+*ustria+ +",ara itu. ="pu+ turut p"rlu )"+-a)i+ p")!"kala+ !aha+-!aha+ )"+tah *a+ pasara+ u+tuk !ara+,-!ara+, p")!uata++ya. /"c"+*"ru+,a+ k"pa*a p"rluasa+ kuasa i+i *i*uku+, pula ol"h p"rtu)!uha+ 0aha)a+ k"t"+t"raa+ *ala) )asyarakat ="pu+ pa*a tahu+tahu+ 59;0-a+. Ta)puk k"ra-aa+ ="pu+ pa*a t")poh itu *ip",a+, ol"h pihak t"+t"ra ya+, i+,i+ )"1u-u*ka+ suatu ala) p"+,uasaa+ *i Asia Ti)ur ya+, aka+ *ika1al ol"h ="pu+ *ari s",i politik *a+ "ko+o)i. S"!a,ai k"si)pula+ p"+-a-aha+ kuasa-kuasa !arat t"lah )")!a1a p"ru!aha+ ya+, )"+*ala) k"pa*a "ko+o)i *i Asia T"+,,ara. Eko+i)i Asia T"+,,ara t"lah !"rk")!a+, *"+,a+ p"sat aki!at p"+-a-aha+ kuasa-kuasa !arat. 8alau !a,ai)a+apu+ k"u+tu+,a+ ya+, )"li)pah *i Asia T"+,,ara hasil ya+, *i*apati *ari !aha+ )"+tah ya+, t"r*apat *i Asia T"+,,ara k"!a+yaka+ *i +ik)ati ol"h pihak p"+-a-ah.

Bi!lio,ra0i.

A!u Tali! Ah)a*2 5995. S"-arah B"sar Asia T"+,,ara2 /uala 6u)pur : DBP Ta+ P"k 6"+,2 2008. S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+2 Pulau Pi+a+, : Pusat P"+,a-ia+ P"+*i*ika+ =arak =auh2%SM.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya
By 9'SIS8ANDA BIN M'#D SA66E# - 2; $"!ruary 2009 05:09:0( AM EST

Pu"stio+ 5: Apakah ya+, a+*a 0aha) *"+,a+ k",iata+ "ko+o)i sara *iri N Aour A+s1"r: Sist") sara *iri !"r)aksu* satu cara !"rta+i ya+, )"+,hasilka+ ta+a)a+ !a,i k",u+aa+ p"ta+i t"r)asuk k"luar,a+ya s"+*iri. #asil ta+a)a+ t"rs"!ut s"!a,ai co+toh u!i kayu2 k"l"*"k2 pa*i *a+ -a,u+, *ita+a) *a+ *ituai !a,i *i,u+aka+ u+tuk )aka+a+ haria+ *a+ ti*ak *i-ual atau *i*a,a+,ka+ k"pa*a ora+, lai+. Pu"stio+ 2: Di Bur)a2 t"r*apat ti,a -"+is ta+ah. S"+araika+ -"+is ta+ah t"rs"!ut N Aour A+s1"r: Di Bur)a t"r*apat ; -"+is ta+ah iaitu Ta+ah /"ra-aa+2 Ta+ah P"rs"+*iria+ *a+ Ta+ah Biara. Ta+ah /"ra-aa+ Ia *iusahaka+ ol"h ,olo+,a+ ah)u*a+ u+tuk )a+a0at +",ara. Ta+ah P"rs"+*iria+ Ia *i1arisi ol"h s"s"!uah k"luar,a atau ka)pu+, *a+ -ara+, *ik"+aka+ cukai s"hi+,,a p"+,hu-u+, a!a* k"-59 apa!ila *ik"+aka+ t"rha*ap ,olo+,a+ athi. Ta+ah Biara Ia hasil *aripa*a *"r)a atau su)!a+,a+ ora+, p"rs"ora+,a+ atau ra-a u+tuk )"+a)pu+, ,olo+,a+ sa+,ha *a+ *iusahaka+ ol"h ha)!a !iara atau hpaya-kyu+ *a+ ti*ak *ik"+aka+ cukai. Pu"stio+ ;: S"+araika+ -"+is k",iata+ p"rta+ia+ ya+, uta)a *i Pulau =a1a *a+ Thaila+* N Aour A+s1"r: Pulau =a1a : 6a*a2 /apas2 T"!u2 T"h2 /opi Thaila+* : T"!u2 Pa*i T")!akau Bi!lio,ra0i

Ah)a* ="la+i #ali)iTi+-aua+ S"-arah Asia T"+,,ara *a+ Asia Ti)ur Mo*"+2 Nuri+ E+t"rpris"2 /uala 6u)pur2 5990. Ta+ P"k 6"+,2 S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+2Pusat P"+,a-ia+ P"+*i*ika+ =arak =auh2%+i "rsiti Sai+s Malaysia2 Pulau Pi+a+,2 2008.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat Saya
By @#'N7 @#I'% #8AN - 5 March 2009 52:23:30 AM EST

Pa*a p"+*apat saya2k",iata+ "ko+o)i *i Asia T"+,,ara )")pu+yai kaita+ ya+, rapat *"+,a+ p"+-a-aha+.P"rk")!a+,a+ "ko+o)i ya+, !"rlaku *i Asia T"+,,ara pa*a s"kitar kuru+ k"-58 *a+ k"-59 !a+yak *ip"+,aruhi ol"h p"l!a,ai "l")"+ luar ya+, )"ru!ah !"+tuk "ko+o)i ya+, t"lah *i-ala+ka+ s"kia+ la)a s"!"lu) i+i.S"!"lu) )"+,ala)i p"ru!aha+2"ko+o)i ya+, *i-ala+ka+ k"!a+yaka++ya !"rasaska+ "ko+o)i sara *iri )a+akala sist") "ko+o)i ko)"rsial ti*ak *i-ala+ka+ *"+,a+ )"luas pa*a )asa itu. S"-arah "ko+o)i Asia T"+,,ara *ip"+,aruhi ol"h k"sa+ k"*ata+,a+ kuasa-kuasa Barat !"r)ula *ari p"+,hu-u+, a!a* k"-58 hi+,,a a!a* k"-59. P"+,aruh Barat ya+, !"rl"luasa *i ra+tau i+i )"+y"!a!ka+ a)ala+ "ko+o)i s"*ikit s"!a+yak )"+,ala)i p"ru!aha+. P"l!a,ai 0aktor ya+, )"+y"!a!ka+ p"ru!aha+ "ko+o)i )asyarakat Asia T"+,,ara ya+, *is"!a!ka+ p"+,aruh kuasa-kuasa p"+-a-ah iaitu kuasa Barat pa*a )asa itu. A+tara+ya ialah 9" olusi p"ri+*ustria+ ya+, !"rk")!a+, *"+,a+ p"sat *i Eropah pa*a akhir a!a* k"-58 ya+, )"1u-u*ka+ corak p")!aharua+ ya+, !aru *ala) p"rhu!u+,a+ )"+"rusi laut.@orak ya+, p"rta)a ialah p"+,,u+aa+ kapal 1ap *a+ corak ya+, k"*ua ialah p")!ukaa+ T"rusa+ Su"?. Akti iti "ko+o)i sara *iri )asyarakat Asia T"+,,ara *apat *ilihat *ala) s"ktor p"rta+ia+2p"rika+a+2)")!uru !i+ata+, *a+ p"+t"r+aka+.S"!"lu) k")asuka+ p"+haruh kuasakuasa Barat2)asyarakat *i Asia T"+,,ara s"cara u)u)+ya )"+-ala+ka+ akti iti p"rta+ia+ s"!a,ai akti iti uta)a *a+ p"+,,u+aa+ ta+ah a*alah !"!as./a1asa+ ta+ah a*alah luas !"r!a+*i+, +is!ah p"+*u*uk *"+,a+ ta+ah ya+, *i,u+aka+ a*alh r"+*ah2iaitu ta+ah ya+, luas )"l"!ihi k"p"rlua+ *i Asia T"+,,ara pa*a )asa itu.hasil ya+, *ip"rol"hi a*alah k"cil-k"cila+ *a+ s"*"rha+a s"rta )"+cukupi u+tuk k"p"rlua+ k"luar,a.S"ktor p"rta+ia+ )"rupaka+ akti iti ya+, pali+, asas *ala) k"hi*upa+ t")pata+ *a+ p"+a+a)a+ pa*i sa1ah )"rupaka+ -"+is ta+a)a+ ya+, uta)a.Di Thaila+*2akti iti p"rta+ia+ t"rtu)pu *i Datara+ Ba+,kok atau 6")!ah M"+a) @hao Phraya k"ra+a k"su!ura+ ka1asa+ .S")"+tara *i Mya))ar pula2Datara+ Irra1a**y atau 6")!ah M"ko+, )"rupaka+ ka1asa+ p"rta+ia+ ya+, p"+ti+,. Satu la,i sist") p"rta+ia+ k"cil-k"cila+ ya+, t"r*apat *i Asia T"+,,ara a*alah sist") p"rta+ia+ pi+*ah.Ia *ia)alka+ ol"h k"!a+yaka+ )asyarakat ya+, )asih la,i )"+-ala+ka+ k"hi*upa+ s"cara +o)a* t"ruta)a+ya *i ka1asa+ p"*ala)a+ *a+ !"r!ukit. Pa*a a!a* k"-592Asia T"+,,ara t"lah )"+-a*i ka1asa+ uta)a *ala) p"r*a,a+,a+ *u+ia !aha+ )"+tah sa)a a*a !"rasaska+ su)!"r ya+, s"*ia a*a atau ya+, su)!"r ya+, !aru *ip"rk"+alka+ k"p"rlua+ i+*ustri Barat.Misal+ya2p"+a+a)a+ ,"tah2kopi2t"!u *a+ya+, *ip"rk"+alka+ ol"h kuasa p"+-a-ah Barat *i I+*o+"sia2Mya))ar *a+ $ilipi+a *a+ )"+-a*i asas p"+ti+, !a*i k",iata+ p"+*u*uk./"*ata+,a+ kuasa-kuasa p"+-a-ah t"lah )"+y"!a!ka+ p"rk")!a+,a+ ya+, p"sat

*a+p"+,aruh ya+, cukup !"sar *ala) sist") "ko+o)i ko)"rsial *i Asia T"+,,ara2khusus+ya *ala) s"ktor p"rta+ia+2p"rlo)!o+,a+ *a p"r*a,a+,a+.S"l"pas tahu+ 58402corak p"+,"luara+ Asia T"+,,ara t"lah !"ru!ah *aripa*a p"+,"luara+ u+tuk )")"+uhi k"p"rlua+ t")pata+ k"pa*a p"+,"luara+ u+tuk )")"+uhi k"p"rlaua+ Barat. I+i )"+i+,katka+ k"p"+ti+,a++ya *ala) ar"+a "ko+o)i *u+ia.@o+toh+ya )"+-"la+, 59302 Asia T"+,,ara t"lah )"+-a*i p")!"kal ha)pir s")ua ,"tah2h").la*a2kapas *a+ kayu -ati *ala) pasara+ *u+ia. Aki!at p"+-a-aha+ akti iti p"rta+ia+ ya+, *i-ala+ka+ !"rtukar k" skala ya+, l"!ih !"sar.Sist") la*a+, *a+ "st"t )ula *ip"rk"+alka+ *i ra+tau Asia T"+,,ara t"ruta)a+ya *i I+*o+"sia.="+is ta+a)a+ !aru ya+, )")pu+yai +ilai *a,a+,a+ ya+, ti+,,i s"p"rti ,"tah *a+ k"pala sa1it *ip"rk"+alka+./")asuka+ *a+ p"+,alira+ )o*al )ula !"rlaku2p"+,"+ala+ k"pa*a sist") !uruh !"r,a-i )ula *ilakuka+ u+tuk )")!ol"hka+ akti iti p"rlo)!o+,a+ *a+ p"rta+ia+ ya+, *i-ala+ka+ s"cara !"sar-!"sara+. S"cara ri+,kas2p"rk")!a+,a+ "ko+o)i *i Asia T"+,,ara )"+,ala)i p"ru!aha+ ya+, p"sat a1al a!a*k"-59 hi+,,a k"-20./"a*aa+ "ko+o)i t")pata+ t"lah *ikuasai ol"h ora+, asi+, sa)a*a pihak p"+-a-ah Barat )ahupu+ ,olo+,a+ ya+, *ata+, *ari luar ra+tau Asia T"+,,ara.'l"h itu2!ol"hlah *isi)pulaka+ !aha1a k",iata+ "ko+o)i *i Asia T"+,,ara )")a+, )")pu+yai kaita+ *"+,a+ p"+-a-aha+. Su)!"r 9u-uka+: A!*ullah &akaria 7ha?ali2A?haru*i+ Moha)"* Dali2A?har Ma* 9os2Su00ia+ Ma+sor2S"-arah Asia T"+,,ara2Asia S"lata+ Da+ Asia Ti)ur2P"+"r!it $a-ar Bakti S*+. Bh*.2/uala 6u)pur22000. A!u Tali! Ah)a*2S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara2D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka2/uala 6u)pur25995. D.=.M Tat"2S"-arah p")!"+tuka+ Asia T"+,,ara2P"+"r!it $a-ar Bakti S*+. Bh*.2/uala 6u)pur25980.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Pendapat saya
By TE'# @#IT M''I - ;5 D"c")!"r 2008 52:(;:0( AM EST

Sist") "ko+i)i ya+, *i-ala+ka+ *i Asia T"+,,ara tra*isio+al t"r*iri *aripa*a p"rta+ia+ sara*iri2 p"rta+ia+ ko+ta+ *a+ p"r*a,a+,a+. S"hi+,,a a!a* k"-59 p"rta+ia+ sara*iri2 iaitu p"+a+a)a+ !aha+ )aka+a+ -t"ruta)a+ya pa*i-u+tuk k"p"rlua+ *iri s"rta u+tuk k"1a-ipa+ cukai2 )"rupaka+ k",iata+ "ko+o)i ya+, asas !a,i k"!a+yaka+ p"+*u*uka+ Asia T"+,,ara. Eko+o)i sara*iri )a)pu )"+,hasilka+ cukup l"!iha+ u+tuk )"+a)pu+, p"r!"la+-aa+ s"!uah k"ra-aa+ s"p"rti *i Sia) *a+ Bur)a. 6"!iha+ !"ras t"lah )"+-a*i !ara+, p"+,"ksport !a,i =a1a2 Sia)2 Bur)a *a+ /")!o-a. P"rta+ia+ Ta+a)a+ /o+ta+ t"lah *iusahaka+ *"+,a+ )"luas s"-ak a!a* k"-5( s"hi+,,a hasil+ya s"p"rti la*a2 !u+,a c"+,kih2 kapas *a+ ,ula t"lah )"+,,a+tika+ hasil huta+ *a+ laut s"!a,ai "ksport uta)a Asia T"+,,ara. P"r)i+taa+ *u+ia *a+ har,a ya+, ti+,,i )"+y"!a!ka+ p"+*u*uk *i Su)a+t"ra2 Ta+ah M"layu2 *a+ Bor+"o !a+yak )"+a+a) la*a. 6a*a )"rupaka+ ta+a)a+

ko+ta+ ya+, pali+, !"r+ilai a+tara a!a* k"-5( *a+ k"-58 *a+ pasara++ya )"liputi Eropah2 I+*ia *a+ @hi+a. /o)o*iti i+i )"+arik B"la+*a k" I+*o+"sia2 )ula-)ula u+tuk !"r+ia,a *a+ s"t"rus+ya *"+,a+ p"luasa+ kuasa *a+ sist") s"raha+ s"cara paksa *ik"+aka+. /apas *ita+a) s"cara l"!ih )"luas !"rsa)a *"+,a+ pa*i *i Bali2 ti)ur =a1a2 6o)!ok2 6u?o+2@"!u2 Pa+ay *a+ Bur)a u+tuk pasara+ s"ra+tau. T"!u *ik"luarka+ *i =a1a2 Sia)2 /a)puch"a *a+ Fi"t+a) s"t"lah cara p"r+apisa+ *ip"rk"+alka+ *ari @hi+a *a+ *i-ual k"pa*a @hi+a *a+ ="pu+ s"l"pas a!a* k"-54. Pa*i t"lah !"ru!ah )"+-a*i ta+a)a+ ko+ta+ *i Sia) s"t"lah P"r-a+-ia+ Bo1ri+, :58((< *a+ p"rs"tu-ua+ Sia) )"+,"ksport !"ras. Ta+a)a+ !aru s"p"rti t"h *a+ kopi t"lah *iusaha *i I+*o+"sia *a+ t")!akau *i Sia) s"!a,ai ta+a)a+ ko+ta+. P"rta+ia+ ta+a)a+ ko+ta+ t"lah )"+*ata+,ka+ k"kayaa+2 hu!u+,a+ a+tara!a+,sa *a+ p"ru!aha+ sosial k"pa*a +",ara-+",ara t"rli!at. P"r*a,a+,a+ )"rupaka+ u+sur a)at p"+ti+, *ala) "ko+o)i Asia T"+,,ara. P")"ri+tah Asia T"+,,ara )")p"rol"hi k"u+tu+,a+ *aripa*a p"r*a,a+,a+ a+tara!a+,sa )"lalui cukai )o+opoli *ira-a t"rha*ap !ara+,-!ara+, i)port *a+ "ksport ya+, !"r+ilai ti+,,i *a+ "ksp"*isi p"r*a,a+,a+ a+tara!a+,sa *ala) kapal-kapal ya+, *i)iliki atau *is"1a ol"h ra-a. /"u+tu+,a+ i+i *i,u+aka+ u+tuk )"+au+,i ,olo+,a+ p")!"sar *"+,a+ p")!"ria+ !ara+,-!ara+, )"1ah2 p")!i+aa+ ista+a atau !a+,u+a+ i!a*at u+tuk )")pa)"rka+ k"a,u+,a+ ra-a s"rta u+tuk )")p"rkukuhka+ k"upayaa+ k"t"+t"raa+ *"+,a+ p")"rol"ha+ kapal p"ra+,2 askar upaha+ *a+ s"+-ata *ii)port. P"r*a,a+,a+ asi+, )"+-a*i pu+ca a)at p"+ti+, kuasa "ko+o)i *a+ s"la+-ut+ya kuasa politik Asia T"+,,ara pa*a a!a* k"-592 s"hi+,,a pihak !arat )")!olot p"r*a,a+,a+ asi+, *i =a1a *a+ $ilipi+a. 9a-a Bur)a )"+,,alakka+ p"r*a,a+,a+ *"+,a+ )"+a1arka+ ko+s"si p"r*a,a+,a+ *a+ p"+,ura+,a+ cukai kasta) t"lah )"lipat,a+*aka+ -u)lah p"r*a,a+,a+ ya+, *ik"+*alika+ *i p"la!uha+-p"la!uha++ya s"rta s"!a,ai p")!"kal uta)a kayu -ati *a+ kapal-kapal *ip"r!uat *ari kayu -ati *i s"kitar 6auta+ I+*ia. 8alau !a,ai)a+apu+ s"t"lah p"la!uha++ya *ikuasai ol"h !arat iaitu British s"l"pas p"ra+, I+,,"ris Bur)a P"rta)a *a+ /"*ua2 t"lah )"+-"-aska+ k"s"-aht"raa+ k"1a+,a+ *ira-a *a+ )"+yu)!a+, k"pa*a k"ru+tuha+ 8a+,sa /o+!au+,. Ayu*hya )"rupaka+ p"la!uha+ ya+, pali+, c"r,as *i Asia T"+,,ara. Pa*a ?a)a+ Ayu*hya2 p"r*a,a+,a+ asi+, *i Sia) )"rupaka+ )o+opoli *ira-a *a+ !aha+ *a,a+,a+ u+tuk k",u+aka+ ,olo+,a+ ista+a t"tapi *i !a1ah *"saka+ kuasa !arat2 pa*a ?a)a+ Ba+,kok p"+,uasaa+ ra-a t"rha*ap p"r*a,a+,a+ s")aki+ lo+,,ar *a+ akhir+ya *i!atalka+ ol"h 9a-a 9a)a III s"t"lah t"r)"+t"rai+ya P"r-a+-ia+ Bo1ri+, pa*a tahu+ 5823. 7alaka+ p"+,li!ata+ ora+, ci+a *ala) p"r*a,a+,a+ luar Sia) t"lah )")ulihka+ "ko+o)i Sia) *a+ )"lipat,a+*aka+ p"r*a,a+,a+ Sia) *"+,a+ N","ri @hi+a pa*a a!a* k"-58. /o)o*iti uta)a ya+, *i"ksport ol"h Sia) ialah ,ula2 ,ara)2 !"ras *a+ lak. P"r*a,a+,a+ asi+, Fi"t+a) l"!ih t"rha* k"pa*a @hi+a.Mahara-a Fi"t+a) )asih !"rp",a+, k"pa*a )o+opoli+ya *ala) p"r*a,a+,a+ sut"ra2 t"h2 su)!u !a*ak2 ,ula *a+ !"ras. /"ra-aa+ N,uy"+ i+,i+ka+ p"r*a,a+,a+ *"+,a+ Barat t"tapi t"rtakluk k"pa*a syarat+ya t"rs"+*iri. Ma+0aat *i+ik)ati *aripa*a p"r*a,a+,a+ t"lah *ii)!a+,i *"+,a+ )u*arat ya+, ti)!ul *"+,a+ p")!ukaa+ +",ara k"pa*a usaha +ia,a !arat *a+ s"t"rus+ya )")!a1a k"pa*a k"hila+,a+ auto+o)i satu *")i satu k"ra-aa+ *i k"pulaua+ !"rsusula+ p"+-ali+a+ hu!u+,a+ p"r*a,a+,a+ *"+,a+ kuasa !arat t"lah )"+-a*i p"+,a-ara+ k"pa*a k"ra-aa+-k"ra-aa+ lai+ supaya l"!ih !"rsikap !"r1aspa*a. S"hi+,,a p"+,hu-u+, a!a* k"-592 k"s")ua +",ara *i ra+tau i+i t"lah !"ra+sur-a+sur *i !a1ah k"kuasaa+ !arat )ahupu+ s"cara la+,su+, atau s"cara ti*ak la+,su+, k"cuali Sia). P"luasa+ kuasa !arat *i ra+tau i+i t"r*oro+, ol"h k"kuata+ politik *a+ "ko+o)i s"rta k"l"!iha+ strat",ik kuasa !arat ya+, *ip"rti+,katka+ *"+,a+ r" olusi i+*ustri *a+ t"k+olo,i ya+, )"+a)!ah k"upayaa+ )"r"ka )"+,")!li+, su)!"r )"r"ka. Pihak !arat -u,a *i,"rakka+ ol"h hasrat )"r"ka )"+ukar halua+ )asyarakat t")pata+ 2 )"+a)a*u+ka++ya *a+ )"+y"!arka+ k"!u*ayaa+ Barat2 *i sa)pi+, t"r*oro+, ol"h p"rsai+,a+ s"sa)" )"r"ka. Tu-ua+ uta)a p"+-a-aha+ ialah )")aksa ka1asa+ pi+,,ira+ )"+,hasilka+ ko)o*iti "ksport ya+, *itu+tut ol"h pusat kapitalis. /husus+ya !aha+ )"+tah t"rt"+tu u+tuk k"p"rlua+ i+*ustri. P"+,uasaa+ politik s"cara ras)i )")u*ahka+ syarikat-syarikat !"sar i+i )"+,"lolaka+ p"+,hasila+ ko)o*iti-

ko)o*iti ya+, *ik"h"+*aki *a+ *ala) k"*u*uka+ ya+, !"rs"suaia+ *"+,a+ k")ahua+ )"r"ka. S"l"pas tahu+ 58402 p"+,"luara+ ra+tau i+i t"lah !"ru!ah *aripa*a p"+,"luara+ u+tuk )")"+uhi k"p"rlua+ t")pata+ k"pa*a p"+,"luara+ u+tuk )")"+uhi k"p"rlua+ +",ara-+",ara p"ri+*ustria+ !arat. P"+y"rapa+ "ko+o)i Asia T"+,,ara k" *ala) li+,ku+,a+ kapitalis Barat t"lah )"+i+,katka+ k"p"+ti+,a++ya *ala) ar"+a "ko+o)i s"*u+ia. M"+-"la+, tahu+ 59302 Asia T"+,,ara t"lah )"+-a*i p")!"kal ha)pir s")ua ,"tah2 h")2la*a2kapas *a+ kayu -ati *ala) pasara+ *u+iaO ;>3 !"kala+ *u+ia u+tuk u!i kayu *a+ k"lapa k"ri+,O s"rta 5>2 p"+,"luara+ *u+ia u+tuk )i+yak k"lapa sa1it.S"lai+ *aripa*a itu Asia T"+,,ara -u,a )"rupaka+ p"+,"luar p"+ti+, u+tuk ,ula2 th"2 t")!akau2 r")pah2 )i+yak *a+ ,alia+ s"p"rti !i-ih ti)ah2 !"si2)a+,a+ *a+ kro)iu). Di sa)pi+, itu2 Asia T"+,,ara -u,a )"+-a*i pasara+ u+tuk !ara+, p")!uata+ *ari Eropah2 A)"rika Syarikat *a+ k")u*ia++ya ="pu+ :Plu i"r2 5943 : 22<. /",iata+ !arat *ala) )"+,")!a+,ka+ "ko+o)i Asia T"+,,ara )"ra+,ku)i !a+yak !i*a+,. Dari s",i p"r*a,a+,a+2akti iti p"r+ia,aa+ )"+-a*i l"!ih p"sat *a+ luas skop+ya. Syarikat-syarikat p"rkapala+2 p"r*a,a+,a+2 i+sura+ *a+ i)port-"ksport )"+-a*i s")aki+ !"sar *a+ )ak)ur.Pihak !arat )")p"l!a,ai p"+,li!ata+ )"r"ka k"pa*a p"rla*a+,a+2 p"rlo)!o+,a+2 i+*ustri p")!uata+ *a+ p")pros"sa+ t")pata+O k",iata+ p")!a+,ka+ ko+ "+sio+ak*a+ p")!iayaia+ p"rusahaa+ p"rta+ia+ *ala) !i*a+, k"1a+,a+. /",iata+ p"rlo)!o+,a+ *ia)!il alih ol"h syarikat !arat *"+,a+ )o*al !"sar *a+ t"k+olo,i ya+, ti+,,i t"lah )"+i+,katka+ la,i p"+,"luara+. Syarikat !arat )"+*apat k"u+tu+,a+ *"+,a+ )"+,"luarka+ !i-ih ti)ah *ari Ta+ah M"layu2 Sia)2 I+*o+"sia *a+ Bur)aO )i+yak *ari I+*o+"sia2 !ru+ai *a+ Bur)a2 ara+, !atu *ari Fi"t+a) *a+ ")as *ari $ilipi+a. P"rta+ia+ ko)"rsial *iusahaka+ s"cara !"sar-!"sara+ *a+ ha+ya t"rtu)pu k"pa*a s"-"+is tu)!uha+ *"+,a+ cara ya+, t"ra+ca+,2 sai+ti0ik *a+ p"+,,u+aa+ t"k+olo,i ya+, t"rki+i u+tuk *i"ksport. M"lalui pros"s i+i2 I+*o+"sia t"lah )u+cul s"!a,ai p")!"kal t"r!"sar u+tuk hasil tropikal k"pa*a pasara+ *u+ia. #asil-hasil p"+,"luara++ya t"r)asuk t"!u2 t")!akau2t"h *a+ k"pala sa1it. 7"tah *a+ k"lapa sa1it pula *ik"luarka+ ol"h Ta+ah M"layu. I+*ochi+a pula )"+,"luarka+ t"h *a+ ,"tah2 s")"+tara $ilipi+a !"rtu)pu k"pa*a t")!akau2 t"!u *a+ h"). 8alaupu+ ra)ai p"+*u*uk Asia T"+,,ara *ipaksa atau *ipu-uk )"+c"!urka+ *ari s"!a,ai !uruh *ala) p"rusahaa+ !arat2 +a)u+ )a-oriti+ya )asih )"+"ruska+ "ko+o)i tra*isi s"p"rti p"rta+ia+2 p"+a+,kapa+ ika+2 p"r+ia,aa+ *a+ p"rtuka+,a+. S"s"t"+,ah !i*a+, i+i t"lah *is"rap k" *ala) "ko+o)i ko+ta+ *a+ )"+y)!a+, k"pa*a p"+i+,kata+ p"+,"luara+ ko)o*iti "ksport *i Asia T"+,,ara. P"rta+ia+ sara*iri s"p"rti p"+a+a)a+ pa*i t"lah *iusahaka+ s"!a,i tu)!uha+a+ ko)"rsial *i Sia)2 Bur)a2 /oci+chi+a *a+ /")puch"a u+tuk "ksport2 p"k"!u+ k"cil t")pata+ -u,a )"li!atka+ *iri *ala) p"+a+a)a+ tu)!uha+ *ik"luarka+ ol"h la*a+, !"sar !arat. M"+-"la+, p"+,hu-u+, a!a* k"-59 *a+ a1al a!a* k"-202 Bur)a2 Sia)2 *a+ I+*ochi+a t"lah )u+cul s"!a,ai +",ara p"+,"ksport uta)a *i *u+ia. P"luasa+ p"sat *ala) p"+a+a)a+ pa*i !"rlaku *"+,a+ ti+*aka+ pihak !"rkuasa )"+y"*iaka+ k")u*aha+ )"+*apat ta+ah *a+ pi+-a)a+ s"rta !a+tua+ t"k+ikal *a+ p"+,hi-raha+ !uruh. Di Sia)2 ka1asa+ u+tuk p"+a+a)a+ pa*i )"liputi 9(Q ka1asa+ p"rta+ia+ *a+ p"ta+i+ya t"rtarik *"+,a+ k"u+tu+,a+ )"lalui "ksport !"ras t"lah )"+c"!uri !i*a+, p"rta+ia+ ko+ta+ i+i s"cara sukar"la.: Plu i"r2 5943:;3< 7"tah )"rupaka+ tu)!uha+a+ uta)a ya+, *ita+a) ol"h p"k"!u+ k"cil2 t"ruta)a+ya *i I+*o+"sia *a+ Ta+ah M"layu s"!a,ai tu)!uha+ sa)pi+,a+2 *"+,a+ t"k+olo,i ya+, )u+*ur *a+ )utu hasil ya+, l"!ih r"+*ah.M"r"ka l"!ih s"+a+, )"+y"suaika+ p"+,"luara+ *"+,a+ turu+ +aik har,a *a+ p"r)i+taa+ a+tara!a+,sa. Su)!a+,a+ ol"h p"k"!u+ k"cil i+i s")aki+ )"+i+,kat s"hi+,,a pa*a tahu+ 59;42 36Q *a+ ;4Q *aripa*a -u)lah p"+,"luara+ I+*o+"sia *a+ Ta+ah M"layu *ata+,+ya *aripa*a su)!"r i+i.: Plu i"r2 5943:;3< Dasar ti+*aka+ pihak p"+-a-ah )")a+sulka+ sist") usu0ruct ya+, )"+,i?i+ka+ para p"ta+i )"+,"r-aka+ ta+ah p"rta+ia+ ta+pa )"+"tapka+ p")ilika+ *a+ a)ala+ )")!"ri ko+s"si ta+ah ya+, !"sar k"pa*a syarikat *a+ i+*i i*u !arat2 t"lah )"+-a*ika+ ta+ah suatu ko)o*iti u+tuk sp"kulasi *a+ ta+ah u+tuk k",u+aa+ p"ta+i s")aki+ kura+,. Aki!at+ya ta+ah p"rta+ia+ *i Asia T"+,,ara s")aki+ t"rtu)pu *ala) ta+,a+ s"ku)pula+ k"cil tua+ ta+ah *a+ ra)ai p"ta+i k"hila+,a+ ta+ah )"r"ka *a+ t"rpaksa )"+-a*i !uruh p"rta+ia+ atau p"+y"1a ta+ah. 7olo+,a+

p"+y"1a ta+ah s"+tiasa t"rp"ra+,kap *ala) !"l"+,,u huta+, k"ra+a tua+ ta+ah )"+,"+aka+ cukai ya+, ti+,,i *a+ tia*a k"lo+,,ara+ *i!"ri s"kira+ya hasil p"+y"1a ta+ah *i)us+ah ol"h !"+ca+a ala). 'l"h s"!a! )asalah s"p"rti k"hila+,a+ hak )ilik ta+ah2 p"+y"1aa+ ta+ah2 k"pa*ata+ p"+*u*uk *a+ huta+,2 *i*apati tara0 k"hi*upa+ p"+*u*uk *"sa *i Asia T"+,,ara a)at r"+*ah *ala) t")poh p"+-a-aha+. P"ta+i *i =a1a2 To+ki+ *a+ p"+y"1a ta+ah *i /oci+chi+a s"+tiasa hi*up *ala) k"a*aa+ ya+, ti*ak -auh *aripa*a k"!ulura+. 5. D.7.E.#all2 59492 S"-arah Asia T"+,,ara2 /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka 2. D.7.E.#all2 59852 S"-arah Asia T"+,,ara2 /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka ;. Ta+ P"k 6"+,2 20082 Mo*ul =MS 2532 Pulau Pi+a+,: PPP==2 %SM

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat saya
By 6EE MEEI $%N7 - 6 =a+uary 2009 05:3;:5; AM EST

S"!"lu) k"*ata+,a+ kuasa !arat2 p"r,"raka+ "ko+o)i ora+, Asia T"+,,ara a*alah t"r!atas. 9a)ai ora+, t")pata+ )")ulaka+ p"+,hi*upa+ s"cara s"cukup hi*up. M"r"ka )")pu+yai ta+ah ya+, cukup2 )"+,"luarka+ k"!a+yaka+ hasil ya+, )"r"ka p"rluka+2 tukar !ara+, u+tuk )"+*apat s"*ikit !ara+, p"rlu s"p"rti ,ara) *a+ ika+ *a+ !"ru+*i+, atas syarat ya+, a,ak sa)a t"rha*ap tu+tuta+ ,olo+,a+ "lit *ala) )asyarakat )"r"ka. Na)u+2 ka*ata+,a+ kuasa !arat k" Asia T"+,,ara t"lah )"+*ata+,ala+ !a+yak p"ru!aha+ t"ruta)a+ya *ala) !i*a+, "ko+o)i. Misal+ya2 p"ru!aha+ *ari p"rta+ia+ sara *iri k"pa*a p"rta+ia+ ko+ta+ *i )a+a pa*a ?a)a+ klasik pa*i s"!a,ai ta+a)a+ sara *iri2 ki+i *ita+a) s"cara !"sar-!"sara+ u+tuk tu-ua+ ko)"rsial. Di sa)pi+, itu2 ta+a)a+ ko)"rsial lai+ s"p"rti la*a2 ,"tah2 t"h *ita+a) s"cara !"sar-!"sara+ u+tuk *i"ksport. I+i )"+y"!a!ka+ p"+*u*uk t")pata+ k"kura+,a+ )aka+a+. @o+toh+ya *i =a1a2 -u)lah !"ras ya+, *i)aka+ s"tahu+ -atuh *aripa*a 55(k, s"ora+, pa*a tahu+ 58(6 k"pa*a 96k, s"ora+, pa*a tahu+ 5956-5923. S"lai+ itu2 p"ru!aha+ *ala) sist") hak )ilik ta+ah -u,a )"+y"!a!ka+ ,olo+,a+ p"ta+i k"hila+,a+ ta+ah u+tuk *ik"r-aka+2 s"!alik+ya )"r"ka t"rpaksa )"+y"1a ta+ah *ari p")ilik ta+ah t"ruta)a+ya *ari ora+, asi+, sa)a a*a *ari ora+, Barat2 p")ilik ta+ah @i+a )ahupu+ I+*ia *"+,a+ ka*ar !ayara+ s"1a ya+, ti+,,i. B"r!a+*i+, *"+,a+ ?a)a+ klasik2 )"r"ka !ol"h )"+,"r-aka+ ta+ah *i Bta+ah u)u)D ta+pa !ayara+ cukai. Masalah s"p"rti k"hila+,a+ hak )ilik ta+ah2 p"+y"1aa+ ta+ah2 k"pa*ata+ p"+*u*uk *a+ huta+, !uka+ saha-a )"+y"!a!ka+ tara0 p"+*u*uk ,olo+,a+ p"ta+i khas+ya a)at r"+*ah2 )"r"ka -u,a s"+tiasa t"rp"ra+,kap *ala) !"l"+,,u huta+,. Sist") )ata 1a+, ya+, *ip"rk"+alka+ ol"h kuasa !arat ti*ak )"rupaka+ k")u*aha+ ya+, )")!ol"hka+ )"r"ka )"+ik)ati k"hi*upa+ ya+, l"!ih s"l"sa t"tapi )"rupaka+ satu k"p"rlua+ !a,i )"r"ka )")!ayar cukai s"rta )")!"li k"p"rlua+ s"haria+ ya+, *ahulu+ya !ol"h *i*apati *"+,a+ l"!ih s"+a+, iaitu )"lalui p"rtukara+. Di Bur)a )isal+ya2 p"l!a,ai cukai s"p"rti cukai k"pala2 cukai harta2 cukai hasil p"rta+ia+2 cukai p"+*apata+2 cukai l"s"+ *a+ s"!a,ai+ya ya+, )"sti *i!uat *ala) !"+tuk 1a+, tu+ai t"lah )"+yu)!a+, k"pa*a ,"-ala huta+, para p"ta+i. P"+,li!ata+ *ala) p"rta+ia+ ko)"rsial ya+, )"+*"*ahka+ kau) p"ta+i k"pa*a turu+ +aik *ala)

pasara+ a+tara!a+,sa )"+yulitka+ la,i k"hi*upa+ ,olo+,a+ p"ta+i. P"rta+ia+ ko)"rsial )"+,ha*api k"s"+,saraa+ ya+, l"!ih t"ruk *aripa*a -"+is p"rta+ia+ sara *iri aki!at *aripa*a )"r"ka ti*ak )")pu+yai )o*al ya+, cukup u+tuk )")o*"+isasika+ corak p"+,"luara+ )"r"ka. Ia t"lah )"+i)!ulka+ ka)araha+ *a+ k"ha)paa+ ,olo+,a+ p"ta+i *a+ s"t"rus+ya )"+c"tuska+ p")usuha+ a+tara ,olo+,a+ p"ta+i *"+,a+ pihak p"+-a-ah. Di =a1a2 )isal+ya2 p")!"ro+taka+ s"cara !"sar-!"sara+ s"ri+, !"rlaku. 5. A!u Tali! Ah)a*2 5995. S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara. /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. 2. St"i+!"r,. D.=. "t.al2 5982. M"+,"+ali S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+. /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. ;. Ta+ P"k 6"+,2 S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+. PPP==2 %SM.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:Pendapat saya
By M'#D S#%/9I BIN SA66E# - 59 =a+uary 2009 0;:04:(2 AM EST

Pa*a p"+*apat saya k",iata+ "ko+o)i )")pu+yai kaita+ *"+,a+ k"*ata+,a+ pihak kolo+ial k" Asia T"+,,ara k"ra+a ia t"lah )")!a1a p"ru!aha+ tra*isi hi*up ya+, !"sar *iala)i ol"h )asyarakat p"ta+i. P"raliha+ sist") p"rta+ia+ sara *iri k"pa*a sist") p"rta+ia+ p"rla*a+,a+ "ksport t"lah *ip"rk"+alka+ *ari a1al a!a* k" 58 hi+,,alah a!a* k" 20. P"ru!aha+-p"ru!aha+ ya+, !"rlaku i+i t"lah )")p"rlihatka+ p"ru!aha+ tra*isi )asyarakat p"ta+i *ari s",i politik2 "ko+o)i2 sosial *a+ !u*aya *i N",ara-+",ara Asia T"+,,ara. P"ru!aha+-p"ru!aha+ i+i -u,a t"lah )"+i)!ulka+ rasa ti*ak puas hati *is"pa+-a+, )asa *a+ *i s")ua t")pat ya+, )")pu+yai p")i)pi+ )"+u+-ukka+ p"rasaa+ t"rha*ap pihak !"rkuasa p"+-a-ah. Pa*a a1al+ya s"!"lu) k"*ata+,a+ kuasa-kuasa Barat2 sist") "ko+o)i *i Asia T"+,,ara a*alah cara tra*isio+al iaitu )"+,a)alka+ sist") sara*iri 2 iaitu ti*ak !"rtu-ua+ u+tuk *i-ual .S"!alik+ya l"!ih k"pa*a k",iata+ "ko+o)i s"cukup hi*up u+tuk )"+yara k"luar,a *a+ -ika a*a l"!iha+ *i-ual u+tuk )")!"li !ara+,a+ k"p"rlua+ lai+ s"p"rti kai+ !a-u2 ,ara) *a+ lai+ M lai+ k"p"rlua+. Sist") "ko+o)i ya+, 1u-u* *i Asia T"+,,ara pa*a ?a)a+ tra*isio+al a*alah a,ak t"rha* *a+ ya+, a*a pula !"rsa!it *"+,a+ asp"k p"r*a,a+,a+. s"hi+,,a a!a* k" 59 p"rta+ia+ sara *iri iaitu p"+a+a)a+ !aha+ )aka+a+ t"ruta)a+ya pa*i ya+, *i,u+aka+ u+tuk k"p"rlua+ *iri s"+*iri s"rta k"1a-ipa+ cukai )"rupaka+ k",iata+ "ko+o)i ya+, asas !a,i k"!a+yaka+ p"+*u*uk *i Asia T"+,,ara. P"ru!aha+ p"rta+ia+ sara*iri k"pa*a p"rta+ia+ ko)"rsial ya+, *ip"rk"+alka+ ol"h !arat t"lah )"ru!ah k"hi*upa+ )asyarakat u)u) *i Asia T"+,,ara. S"!"lu) i+i k"p"rlua+-k"p"rlua+ haria+ !ol"h *i*apati *"+,a+ )u*ah2 co+toh+ya )"lalui p"rtukara+. T"tapi apa!ila *"+,a+ 1u-u*+ya p"rta+ia+ ko)"rsial i+i t"lah )"+-a*ika+ 1a+, s"!a,ai satu k"p"rlua+ p"+ti+, u+tuk )"+*apatka+ k"p"rlua+ s"haria+ *a+ ya+, l"!ih p"+ti+, la,i *a+ )")!"ri t"ka+a+ k"pa*a p"ta+i ialah cukai. @ukai )"rupaka+ !"!a+ ya+, !"rat ya+, t"rpaksa *ipikul ol"h )asyarakat t")pata+.

@o+toh+ya *i Fi"t+a)2 s"-ak tahu+ 5890-a+2 k"ra-aa+ P"ra+chis t"lah )")utuska+ !aha1a s")ua p"r!"la+-aa+ p"+ta*!ira+ )"sti *i!iayai ol"h kutipa+ cukai. Su)!"r cukai ya+, !"sar s"kali ialah cukai k"pala s"rta )o+opoli ca+*u2 ,ara) *a+ arak. Sist") cukai i+i l"!ih )")!"!a+ka+ ora+, )iski+ *aripa*a ora+, kaya *a+ )asyarakat t")pata+ *aripa*a ora+, !arat. Sist") cukai *i Bur)a -u,a )"+cakupi s")ua !i*a+, k"hi*upa+ *a+ -"+is !ara+,a+. ia )"ra+,ku)i cukai k"pala2 cukai harta2 cukai hasil p"rta+ia+2 cukai p"+*apata+2 cukai l"s"+ *a+ s"!a,ai+ya. Bayara+ cukai )"sti *i!uat *ala) !"+tuk 1a+, tu+ai *a+ i+i t"lah )"+yu)!a+,ka+ k"pa*a ,"-ala huta+, para p"ta+i t")pata+. Pa*a k"s"luruha++ya2 k"hi*upa+ )asyarakat p"ta+i )"+*"rita k"ra+a *iti+*as *a+ *it"ka+ ol"h sist") ya+, *ip"rk"+alka+ ol"h pihak p"+-a-ah iaitu sist") "ko+o)i k"1a+,a+ *a+ sist") p")ilika+ ta+ah. P"+-a-ah )")pu+yai kuasa )utlak k" atas p")ilika+ ta+ah *a+ )"rupaka+ ,oli+,a+ kapitalis ya+, t"lah )"+,u!ah )asyarakat tra*isio+al p"ta+i k"pa*a )asyarakat )o*"+ ya+, !"rasaska+ "ko+o)i k"1a+,a+ har)o+i. Ti+*aka+ p"+-a-ah !arat i+i l"!ih )")"+ti+,ka+ k"u+tu+,a+ k"1a+,a+ *a+ k"-ayaa+ p")ilika+ ta+ah ta+pa )")!"ri p"rhatia+ t"rha*ap k"!a-ika+ p"ta+i s"rta ti+*aka+ i+i t"lah )"ra)pas +ilai-+ilai social )asyarakat tra*isio+al *i Asia T"+,,ara. B"rt"pata+ *"+,a+ i+i2 k")u+cula+ p")!"ro+taka+ p"ta+i *i Asia T"+,,ara *is"!a!ka+ ol"h ti+*aka+ colo+ial s"+*iri *a+ !uka++ya ti+*aka+ p")i)pi+-p")i)pi+ t"rt"+tu *ala) )"+,,"rakka+ p"r-ua+,a+ p"ta+i. /")u+cula+ p")!"ro+taka+ p"ta+i i+i *apat *ikaitka+ *"+,a+ t"ori ya+, *ip"rk"+alka+ ol"h =a)"s Scott iaitu T"ori Moral Eko+o)i Stat". T"ori i+i )"+"ra+,ka+ pu+ca p"+"+ta+,a+ pihak p"ta+i t"rha*ap ti+*aka+ pihak colo+ial Eropah. M"+urut =a)"s Scott *ala) T"ori Moral Eko+o)i2 !"liau )"+,aitka+ hu!u+,a+ "ko+o)i *ala) )asyarakat *ipa+*u ol"h ta+,,u+,a+ )"+-a)i+ k"p"rlua+ sara *iri para p"ta+i. /"!a+yakka+ p"ta+i l"!ih t"rli!at *ala) k"p"rlua+ )aka+a+ u+tuk )"+a)pu+, k"hi*upa+ *a+ )"+,ha*api s",ala ,a+,,ua+ k"pa*a kitara+ p"+a+a)a+ )"r"kaC. 6a+tara+ itu2 ,olo+,a+ p"ta+i !"rp",a+, t",uh k"pa*a "tika sara *iri . Ba,i ,olo+,a+ p"ta+i *i Asia T"+,,ara2 "tika sara *iri i+i t"lah )")p"+,aruhi sikap p"ta+i t"rha*ap tu+tuta+ ,olo+,a+ "lit ya+, )"+,a+tika+ p")!"sar-p")!"sar s")asa p"+-a-aha+ kuasa Eropah. P"la+,,ara+ k"pa*a sist") "tika sara *iri p"ta+i t"lah )")!a1a k"pa*a )u+cul+ya p")!"ro+taka+ ,olo+,a+ p"ta+i. Ti+*aka+ ,olo+,a+ Eropah pa*a )asa itu ha+ya )")"ti+,ka+ k"pa*a ,lo!alikasi atau ko+ti+-"+ p"r*a,a+,a+ *a+ k"u+tu+,a+. Maka itu2 )"r"ka ti*ak )")p"r*ulika+ k"!a-ila+ p"ta+i *a+ )"1u-u*ka+ !"+tuk )asyarakat p"ta+i )"+,ikut k"h"+*ak )"r"ka. /"a*aa+ i+i )"+y"!a!ka+ ,olo+,a+ p"ta+i )"rasa t"rl"pas p"+,uasaa+ *a+ )"rasai risiko *ala) k"p"rlua+ )"r"ka t"lah *i,a+,,u ol"h k"*ata+,a+ pihak p"+-a-ah. Di Bur)a2 sist") cukai i+i )"ra+,ku)i s")ua -"+is !i*a+, k"hi*upa+ *a+ !ara+,a+. Sist") cukai i+i )"ra+,ku)i cukai k"pala2 cukai harta2 cukai hasil p"rta+ia+2 cukai p"+*apata+2 cukai l"ss"+ *a+ s"!a,ai+ya. Bayara+ cukai ya+, )"sti *i!ayar *ala) !"+tuk 1a+, tu+ai t"lah )")!"!a+ka+ para p"ta+i *ala) ,"-ala huta+,. B"!a+a+ cukai i+i t"lah )"+i)!ulka+ k","lisaha+ para p"ta+i *ala) )"+"ruska+ k"hi*upa+ )"r"ka. 6"!ih-l"!ih la,i2 syst") cukai t"rlalu )")!"!a+ka+ ,olo+,a+ p"ta+i ya+, )iski+. /"ti*akpuasa+ *ala) sist") cukai i+i )"+i)!ulka+ pakata+ ,olo+,a+ p"ta+i u+tuk )")!uat p")!"ro+taka+ t"rha*ap p"+-a-ah ya+, t"lah )")us+ahka+ k"hi*upa+ tra*isio+al ya+, )"r"ka ala)i s"la)a i+i. Polisi kuasa kolo+ial t"rha*ap Sia) 2 ka1asa+ p"+a+a)a+ pa*i ya+, )"liputi 9( p"ratus -u)lah ta+ah p"rta+ia+ *itukar k"pa*a p"+,"luara+ u+tuk "ksport )"+arik p"ta+i Sia) )"+c"!urka+ *iri *ala) p"rta+ia+ ko+ta+ s"cara sukar"la k"ra+a )"r"ka t"rtarik *"+,a+ k"u+tu+,a+ ya+, *apat *ip"rol"hi *"+,a+ p")asara+ !"ras k" luar +","ri ol"h p"+-a-ah.#asil )"r"ka a*alah l"!ih r"+*ah !"r!a+*i+, *"+,a+ la*a+,-la*a+, !"sar. T"tapi p"k"!u+-p"k"!u+ k"cil )")pu+yai satu k"l"!iha+2 iaitu )"r"ka l"!ih s"+a+, )"+y"suaika+ p"+,"luara+ )"r"ka k"pa*a turu+ +aik har,a

*a+ p"r)i+taa+ a+tara!a+,sa. Su)!a+,a+ ya+, *i!uat ol"h p"k"!u+ k"cil i+i s")aki+ )"+i+,kat s"hi+,,a tahu+ 59;42 36 p"ratus *ari -u)lah p"+,"luara+ I+*o+"sia *a+ ;4 p"ratus *aripa*a -u)lah p"+,"luara+ *i Ta+ah M"layu *ata+,+ya *aripa*a su)!"r i+i. Ti+*aka+ p"+-a-ah ya+, t"lah )")!uat p"ru!aha+ *ala) sist") hak )ilik ta+ah -u,a t"lah )"+y"!a!ka+ !"rlaku+ya p")!"ro+taka+ para p"ta+i *i Asia T"+,,ara. Dua ti+*aka+ p"+-a-ah *ala) )")!uat p"ru!aha+ *ala) sist") hak )ilik ta+ah *i Asia T"+,,ara ialah p"rta)a *"+,a+ )")a+suhka+ sist") Busu0ruct.D ya+, )"+,i?i+ka+ para p"ta+i )"+,"r-aka+ ta+ah p"rta+ia+ ta+pa )"+"tapaka+ hak p")ilika+ *a+ ya+, k"*ua *"+,a+ )")!"ri ko+s"si ta+ah !"sar k"pa*a sysrikat-syarikat *a+ i+*i i*u-i+*i i*u !arat. Ti+*aka+ p"rta)a pihak p"+-a-ah i+i t"lah )"+,aki!atka+ ta+ah ya+, *iusahaka+ ol"h ,olo+,a+ p"ta+i s"la)a i+i )"+-a*i sp"kulasi. 7olo+,a+ !uka+ p"ta+i s")aki+ )"+,a)!ilalih hak )ilik ta+ah i+i ya+, )"+y"!a!ka+ p"ta+i )"+-a*i s")aki+ k"hila+,a+ ta+ah u+tuk !"rcucuk ta+a) sara *iri. Akhir+ya para p"ta+i i+i t"rpaksa )"+y"1a ta+ah *"+,a+ ka*ar cukai ya+, ti+,,i *a+ *i!"l"+,,u ol"h ,"-ala huta+,. Bila k"a*aa+ i+i !"rlaruta+ k"a*aa+ para p"ta+i s")aki+ t"rt"ka+ *a+ aka+ )"+i)!ulka+ rusuha+ p")!"ro+taka+ s"p"rti ya+, !"rlaku *i =a1a. Ba+yak rusuha+ t"lah *iraka)ka+ t"ruta)a+ya *i ka1asa+-ka1asa+ ya+, t"lah *ipa-ak tua+ ta+ah B"la+*a ya+, )"+,"+aka+ cukai ya+, ti+,,i t"rha*ap p"+*u*uk *i !a1ah p"+,uasaa++ya. Ba,i k"*ua-*ua p"+ta*!ir British *i Bur)a *a+ P"ra+cis *i /")!o-a a*alah sa)a cara+ya *ala) )"+,uta)aka+ hak p")ilika+ ta+ah p"rs"+*iria+. P"ra+a+ p")i+-a) 1a+, )"+,aut k"u+tu+,a+ ya+, sa+,at ti+,,i k" atas 0a"*ah pi+-a)a+ ya+, *i!uat ol"h ,olo+,a+ p"ta+i. Ti+*aka+ i+i )"+y"!a!ka+ ,olo+,a+ p"ta+i k"hila+,a+ ta+ah k"pu+yaa+ )"r"ka k"pa*a pihak British *a+ P"ra+cis. Misal+ya *i Fi"t+a)2 P"ra+cis )"+,,alakka+ p")ilika+ "st"t !"sar *"+,a+ )")!"rika+ ko+s"si-ko+s"si k"pa*a tua+ ta+ah. I+i t"lah )"+,u-u*ka+ satu k"las ya+, B Th" 7r"at 6a+* '1+"rD s"!a,ai kapitalis p"+-a-ah. 7olo+,a+ i+i l"!ih )"+,a)alka+ sp"kulasi ta+ah *aripa*a )"+,usahaka+ ta+ah s"+*iri. Tu-ua+ ,olo+,a+ i+i a*alah u+tuk )"+*apatka+ *a+ )"+*apatka+ k"u+tu+,a+ s"!"rapa !a+yak ya+, *apat. P"+,hapusa+ ta+ah u)u) : co))u+ity 6a+* < *a+ k"tia*aa+ ta+ah t"r!uka !"r)ak+a !aha1a kau) p"ta+i t"lah k"hila+,a+ ass"t p"+a)pa+ ya+, pali+, !"r+ilai. /"a*aa+ i+i *ita)!ah *"+,a+ )asalah huta+, *a+ k"kura+,a+ p"rkhi*)ata+ kr"*it ya+, akhir+ya )"+y"!a!ka+ s")aki+ ra)ai para p"ta+i )"+y"1a ta+ah *a+ )"+-a*i !uruh. /"a*aa+ i+i akhir+ya )")!a1a ti)!ul p"r saa+ ti*ak puas hati *a+ )u+cul p")!"ro+taka+ *arpa*a ,olo+,a+ p"ta+i.

Ti+*aka+ pihak p"+-a-ah ya+, t"lah )")!"ri ko+s"si ta+ah ya+, !"sar k"pa*a syarikat-syarikat *a+ i+*i i*u-i+*i i*u !arat -u,a t"lah )"+,a+ca) hak )ilik p"ta+i t"rha*ap ta+ah )"r"ka. Ti+*aka+ pihak p"+-a-ah i+i )"+,aki!atka+ para p"ta+i s")aki+ k"hila+,a+ ta+ah ya+, t"lah )"r"ka usahaka+ s"la)a i+i. /"a*aa+ i+i )"+y"!a!ka+ para p"ta+i k"hila+,a+ tra*isi *ala) )"+y"*iaka+ p"rta+ia+ sara *iri )"r"ka. /"hi*upa+ para p"ta+i s")aki+ *ala) k")iski+a+ *a+ k")u*arata+ ya+, *ahsyat. Ti+*aka+ pihak p"+-a-ah i+i t"lah )")!a1a k"pa*a para p"ta+i !a+,u+ )")!"ro+tak u+tuk )"+*apatka+ k")!ali ta+ah )"r"ka. /"a*aa+ i+i -"las !"rlaku *i $ilipi+a apa!ila para p"ta+i )ula )")!a+tah p"ra)pasa+ ta+ah )"r"ka ol"h pihak p"+-a-ah S"pa+yol s"-ak tahu+ 5609. P"rk")!a+,a+ i+i t"lah )")u+cak pa*a 54362 apa!ila p"+y"1a ta+ah $ilipi+a t"lah )"la+carka+ p")!"ro+taka+ *")i )"+u+tut p"+,")!alia+ ta+ah )"r"ka. Sikap p"+-a-ah *i Bur)a ya+, t"tap )"+,"+aka+ cukai k"pa*a ,olo+,a+ p"ta+i 1alaupu+ !"rlaku )asalah !"+ca+a ala) t"rha*ap hasil ta+a)a+ *a+ la*a+, t"lah )"+,aki!atka+ rasa ti*ak puas hati ,olo+,a+ p"ta+i )"+-a*i !"rta)!ah s"rius. S"*a+,ka+ pa*a )asa s"!"lu)+ya ,olo+,a+ p"ta+i )asih !ol"h )"laporka+ atau !"r!i+ca+, t"+ta+, k")us+aha+ hasil p"rta+ia+ aki!at *aripa*a k"-a*ia+ !"+ca+a ala) k"pa*a patro+ atau !a+,sa1a+ ra-a2 u+tuk )"+*apatka+

p"+,ura+,a+ cukai s"cara !u*i !icara t"tapi syst") ya+, p"r+ah *ia)alka+ itu t"lah *ihapuska+ ol"h pihak p"+-a-ah S"pa+yol. 7olo+,a+ p"ta+i t"tap -u,a *ik"+aka+ )")!ayar cukai. Asp"kasp"k k"a*ila+ i+sa+ s"ora+, )a+usia t"ruta)a p"ta+i t"lah *ik"t"pika+ sa)a s"kali. Sist") p")"ri+taha+ ya+, asi+, i+i t"lah )")!a1a k"sa+ ya+, cukup )"+*ala) *ala) k"hi*upa+ )"r"ka *a+ i+i t"lah )")!a1a k"pa*a r"aksi kuat ya+, )"lo+-ak-lo+-ak u+tuk !a+,u+ )")!"ro+tak t"rha*ap pihak p"+-a-ah. P"+,hapusa+ sist") patro+-kli"+ i+i -u,a t"lah )"+olak s"cara la+,su+, u+sur p"ri!a*i *a+ ti)!al !alas ya+, t"rka+*u+, *ala) hu!u+,a+ p"ta+i *a+ *i,a+ti *"+,a+ suatu syst") tu+tuta+ ya+, 1a-i! ya+, ti*ak )"+,a+*u+,i s"!ara+, rua+, u+tuk ta1ar-)"+a1ar. 8alaupu+ sist") patro+-kli"+ i+i kura+, )"+i+*as t"tapi p"ta+i !"rasa l"!ih t"rt"ka+ ol"h sist") p"+-a-ah i+i ya+, "+,,a+ !"rti)!a+,rasa t"rha*ap para p"ta+i ya+, *iti)pa )alap"taka. /")"l"s"ta+ "ko+o)i s"*u+ia pa*a tahu+ 59;0-a+ )"+*apati k"s"+,saraa+ ,olo+,a+ p"ta+i ya+, t"lah !"rpi+*ah k"pa*a p"rta+ia+ ko)"rsial. /"s"+,saraa+ i+i l"!ih t"ruk ya+, *iala)i ol"h )"r"ka *aripa*a )"r"ka ya+, )asih k"kal *ala) ta+a)a+ sara *iri. Nasi! ,olo+,a+ p"ta+i ya+, ti*ak *i!"la ol"h pihak p"+-a-ah i+i t"lah )")!a1a k")u*arata+ k"hi*upa+ t"ruta)a+ya k"pa*a ,olo+,a+ p"ta+i *"sa ya+, ti*ak !"rs"*ia u+tuk )"+,ha*api ,"-ala i+i k"ra+a ti*ak )")pu+yai su)!"r k"1a+,a+ ya+, )"+cukupi. Ti+*aka+ pihak p"+-a-ah i+i t"lah )")!a1a satu ta+,,apa+ !uruk k"pa*a ,olo+,a+ p"ta+i !aha1a pihak p"+-a-ah ha+ya )")"+ti+,ka+ *iri s"+*iri ta+pa )"+,a)!il k"!a-ika+ ,olo+,a+ p"ta+i ya+, )"+,ala)i ?a)a+ k")"l"s"ta+. M"+,ikut t"ori A*as pula2 pu+ca p")!"ro+taka+ p"ta+i *i Asia T"+,,ara a*alah !"rpu+ca *aripa*a ti+*aka+ pihak colo+ial ya+, cu!a )asuk ca)pur urusa+ a,a)a *a+ )"+"rapka+ k"!u*ayaa+ )"r"ka k"*ala) )asyarakat p"ta+i. Ti+*aka+ pihak kolo+ial i+i t"lah )"+i)!ulka+ k"!i)!a+,a+ k"pa*a ,olo+,a+ a,a)a. Misal+ya p")!"ro+taka+ *i Bur)a *i !a1ah pi)pi+a+ #saya Sa+ t"lah )"+,u)pul ,olo+,a+ p"ta+i u+tuk )"+"+ta+, pihak p"+-a-ah u+tuk )")!"!aska+ *iri *aripa*a k"c"lakaa+ *a+ )"+,")!alika+ s")ula ?a)a+ k",")ila+,a+ )asa la)pau. Ta)!aha+ pula2 ti+*aka+ pihak p"+-a-ah ya+, )"+y"!arka+ a,a)a kristia+ t"lah )"+y"!a!ka+ ,olo+,a+ a,a)a t"rasa t"rca!ar *"+,a+ a,a)a Th"ra a*a ya+, )"+-a*i p",a+,a+ *aripa*a +"+"k )oya+,. S"su+,,uh+ya2 )a+i0"stasi ,"raka+ p")!"ro+taka+ p"ta+i *i Asia T"+,,ara a*alah *is"!a!ka+ ti+*aka+ pihak kolo+ial ya+, t"lah )")p"rk"+alka+ !"!"rapa p")!aharua+ t"tapi t"lah )"+,a!aika+ k"!a-ika+ para p"ta+i s"rta t"lah )"ra)pas +ilai-+ilai sosial *ala) )asyarakat tra*isio+al t")pata+. /"a*aa+ i+i t"lah )"+i)!ulka+ rasa ti*ak puas hati *i kala+,a+ para p"ta+i *i +",ara-+",ara Asia T"+,,ara. P"+,"+ala+ !"!"rapa !"+tuk cukai ya+, ti*ak 1u-u* s"!"lu+ k"*ata+,a+ pihak p"+-a-ah t"lah )")!"!a+ka+ para p"ta+i s"hi+,,a tia*a la,i rua+,a+ ta+ah t"r!uka !a,i para p"ta+i u+tuk !"rcucuk ta+a) s"cara sara *iri. P"la+,,ara+ sist") "tika sara *iri ol"h pihak kolo+ial t"lah )"+i)!ulka+ r"aksi ya+, )"+*ala) *ala) -i1a para p"ta+i u+tuk !a+,u+ )")!"ro+tak. @u!aa+ pihak kolo+ial u+tuk )"+"rapka+ hal-hal k"a,a)aa+ *a+ k"!u*ayaa+ -u,a t"lah )"+y"!a!ka+ ti+*aka+ ,olo+,a+ a,a)a )"+,u)pul para p"ta+i ya+, t"lah s"*ia )")!"+ci pihak p"+-a-ah u+tuk )")!"ro+tak. Su+,,uhpu+ !",itu p")!"ro+taka+ p"ta+i *itu-uka+ k"pa*a pihak !"rkuasa p"+-a-ah2 t"tapi ,"raka+ p"ta+i i+i -ara+, )")pu+yai tu-ua+ -a+,ka pa+-a+, u+tuk )")p"r!aiki k"a*aa+ s","ra p"ta+i s"+*iri. 'l"h s"!a! itu2 !"r!"?a *ari si0at *a+ tu-ua+ +asio+alis)" !"rasaska+ 2 !a+*ar2 r" olusi p"ta+i -u,a )")ai+ka+ p"ra+a+ ya+, p"+ti+, *i )a+a ia akhir+ya *is"rapka+ k" *ala) /"!a+,kita+ S")a+,at /"!a+,saa+. BIB6I'79A$I 5.A!u Tali! Ah)a*2 5995.S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara. D"1a+ Bahasa Da+ Pustaka 2.=oh+ Basti+ G #arry =.B"+*a25994. S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+. D"1a+ Bahasa Da+ Pustaka2

/uala 6u)pur. ;.St"i+!"r,2 5995. M"+,"+ali Asia T"+,,ara Mo*"+. D"1a+ Bahasa Da+ Pustaka. 3.D.7.E. #all2 5984. S"-arah Asia T"+,,ara. D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka (.#uss"i+ Ah)a*25940. S"-arah Asia2 5823 M 59(32 /"la+ta+:P"+"r!ita+ PAP. 6.=o,i+*"r Si+,h ="ssy25983. S"-arah Asia T"+,,ara2 5823 M 596(2 /"*ah: P"+"r!ita+ Darula)a+2 5983. 4.A!*ullah &akaria 7ha?ali2A?haru**i+ Moh* Dali2A?har Ma* Aros 2Su00ia+ Ma+sor2200;. S"-arah Asia T"+,,ara2 Asia S"lata+ *a+ Asia Ti)ur 5800-596;.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

pada pendapat saya


By TAN MEI @#IN7 - ;5 D"c")!"r 2008 08:2(:39 PM EST

Apakah p"+*apat a+*a t"+ta+, k",iata+ "ko+o)i *a+ kaita++ya *"+,a+ p"+-a-aha+ *i Asia T"+,,ara. Bi+ca+,ka+ p"+*apat a+*a. /",iata+ "ko+o)i pa*a ?a)a+ p"+-a-aha+ t"r*iri *aripa*a P"rta+ia+ Sara *iri *a+ P"r*a,a+,a+. P"+a+a)a+ sara *iri a*alah p"+a+a)a+ !aha+ )"+tah t"ruta)a+ya p"+a+a)a+ pa*i u+tuk k"p"rlua+ *iri s"rta u+tuk k"1a-ipa+ cukai. Ia )"rupaka+ k",iata+ "ko+o)i asas !a,i p"+*u*uk *i Asia T"+,,ara. /",iata+ p"rta+ia+ *it"ka+ k"ra+a k"!a-ika+ )asyarakat *a+ k"t"+t"ra)a+ ya+, !"r,a+tu+, k"pa*a k"!ol"ha+ +",ara !"rk"+aa+ )"+,"luarka+ )aka+a+ ya+, cukup u+tuk k"p"rlua+ rakyat+ya. Aki!at k"*ata+,a+ pihak kuasa asi+,k" Asia T"+,,ara t"lah )")!a1a p"ru!aha+ tra*isi hi*up ya+, !"sar ol"h )ayarakat p"ta+i. P"raliha+ sist") p"rta+ia+ sara *iri k"pa*a sist") p"rta+ia+ p"r*a,a+,a+ "ksport t"lah *ip"rk"+alka+. P")"ri+tah-p")"ri+tah )")p"rol"hi k"u+tu+,a+ *aripa*a p"r*a,a+,a+ a+ra!a+,sa )"lauli cukai2 )o+opoli *ira-a t"rha*ap !ara+, i)port *a+ "ksport ya+, !"r+ilai ti+,,i s"rta "skp"*isi p"r*a,a+,a+ a+tara!a+,sa *ala) kapal-kapal ya+, *i)iliki. I+i k"ra+a k"*ata+,a+ pihak kolo+ial k" Asia T"+,,ara !"rtu-ua+ u+tuk )"+,autka+ k"u+tu+,a+ saha-a t"lah )"+,a!aika+ k"!a-ika+ ,olo+,a+ p"ta+i ya+, t"lah la)a !"r,iat *ala) k",iata+ "ko+o)i sara *iri *a+ s"hi+,,a )"l"tus+ya p")!"ro+taka+ p"ta+i. Pa*a p"+*apat saya2 p"ru!aha+ k",ita+ "ko+o)i p"rta+ia+ sara *iri k"pa*a p"r*a,a+,a+ "ksport t"lah )")!a1a k"sa+ +",ati0 t"rha*ap p"ta+i *i Asia T"+,,ara. P"ru!aha+ i+i t"lah )"+i)!ulka+ rasa ti*ak puas hati *i s"pa+-a+, )asa *a+ *i s")ua t")pat ya+, )")pu+yai p")i)pi+ )"+u+-ukka+ p"rasaa+ t"rha*ap pihak p"+-a-ah. Pa*a k"s"luruha++ya2 k"hi*upa+ )asyarakat p"ta+i )"+*"rita k"ra+a *iti+*as *a+ *it"ka+ ol"h sist") ya+, *ip"rk"+alka+ ol"h pihak p"+-a-ah iaitu sist") "ko+o)i k"1a+,a+ *a+ sist") p")ilika+ ta+ah. P"+-a-ah )")pu+yai kuasa )utlak k" atas p")ilika+ ta+ah *a+ )"rupaka+ ,olo+,a+ kapitalis ya+, t"lah )"+,u!ah )asyarakat tra*isio+al p"ta+i k"pa*a )asyarakat

)o*"+ ya+, !"rasaska+ "ko+o)i k"1a+,a+ har)o+i. Ti+*aka+ p"+-a-ah !arat )")"+ti+,ka+ k"u+tu+,a+ k"1a+,a+ *a+ k"-ayaa+ p")ilika+ ta+ah ta+pa )")!"ri p"rhatia+ t"rha*ap k"!a-ika+ p"ta+i s"rta ti+*aka+ )"ra)pas +ilai-+ilai sosial )asyarakt tra*isio+al *i Asia T"+,,ara. B"rt"pata+ *"+,a+ i+i2 k")u+cula+ p")!"ro+tak+ p"ta+i *i Asia T"+,,ara. /")u+cula+ p")!"ro+taka+ p"ta+i i+i *apat *ikaita+ *"+,a+ t"ori ya+, *ip"rk"+alka+ ol"h -a)"s Scott iaitu T"ori Moral Eko+o)i Stat". T"ori i+i )"+"ra+,ka+ pu+ca p"+"+ta+,a+ pihak p"ta+i t"rha*ap ti+*aka+ pihak colo+ial Eropah. T"ri i+i )"+,aitka+ hu!u+,a+ "ko+o)i *ala) )asyarakat *ipa+*u ol"h ta+,,u+,a+ )"+-a)i+ k"p"rlua+ sara *iri para p"ta+i. /"!a+yaka+ p"ta+i l"!ih t"rli!at *ala) k"p"rlua+ )aka+a+ u+tuk )"+a)pu+, k"hi*upa+ *a+ )"+,ha*api s",ala ,a+,,ua+ k"pa*a kitara+ p"+a+a)a+ )"r"ka. 6a+tara+ itu2 ,olo+,a+ p"ta+i *i Asia T"+,,ara 2 "tika sara *iri i+i t"lah )")p"+,aruhi sikap p"ta+i t"rha*ap tu+tuta+ ,olo+,a+ "lit ya+, )"+,,a+tika+ p")!"sar-p")!"sar s")asa p"+-a-aha+ kuasa Eropah.P"rla+,,ara+ k"pa*a sist") "tika sara *iri p"ta+i t"lah )")!a1a k"pa*a )u+cul+ya p")!"ro+taka+ p"ta+i. Ti+*aka+ ,olo+,a+ "ropah pa*a )asa itu ha+ya )")"+ti+,ka+ k"pa*a k"u+tu+,a+ p"r*a,a+,a+ )"r"ka ti*ak )")p"r*iluka+ k"!a-ika+ p"ta+i *a+ )"1u-u*ka+ !"+tuk )asyarakat p"ta+i )"+,ikut k"h"+*ak )"r"ka.

/"!a+yaka+ p")!"ro+taka+ p"ta+i !ol"h *ikaita+ *"+,a+ *"saka+ k"p"+ti+,a+ p"r*a,a+,a+ *a+ sist") p"rcukaia+ ya+, !aru *ip"rk"+alka+. P"ru!aha+ sist") p"rta+ia+ sari *iri k"pa*a sist") p"rta+ia+ ko)"rsial t"lah )")p"+,aruhi corak hi*up )asyrakat tra*isio+al Asia T"+,,ara. Malah p"+,"+ala+ sist") cukai t"lah )")!"!a+ka+ )asyarakat tra*isio+al Asia t"+,,ara t"ruta)a+ya p"+*u*uk- p"+*u*uk *"sa. P"l!a,ai -"+is cukai t"lah *ik"+aka+ ol"h pihak p"+-a-ah s"p"rti cukai k"pala2 cukai *al !"+tuk ca!*u2 )or0i+2 arak 2 ,ara)2 cukai p"+*apata+2 cukai l"ss"+ *a+ cukai s"1a ta+ah. P"ta+i *i1a-i! !ayar cukai *ala) 1a+, tu+ai. @ukai )"rupaka+ satu !"!a+a+ p"ta+i )isal+ya *i /")!o-a2 p"ta+i *ik"h"+*aki !ayar 2 kali ,a+*a !"r!"+*i+, *"+,a+ ka*ar p")!ayara+ cukai pa*a ?a)a+ tra*isio+al.Di Fi"t+a)2 k"ra-aa+ P"ra+cis t"lah )"+,"+aka+ cukai k"pala ya+, ti+,,i s"rta )o)opoli p"r*a,a+,a+ ca+*u2 ,ara)2 *a+ arak. Mo+opoli ,ara) ol"h pihak P"ra+cis )"+y"!a!ka+ har,a ,ara) )"+i+,kat ti+,,i *a+ )"+y"!a!ka+ p"+*u*uk ti*ak )a)pu )")!"li !ara+,a+ k"p"rlua+ haria+ i+i. Di Bur)a2 cukai ya+, *ik"+aka+ t"lah )")!a1a p"ta+i *ala) ,"-ala huta+,. Ti+*aka+ p"+-a-ah t"lah )")!uat p"ru!aha+ *ala) sist") hak )ilik ta+ah.Ti+*aka+ p"+-a-ah t"lah )")a+suhka+ sist") usu0ruct ya+, )"+,i?i+ka+ p"ta+i ti*ak )"+"tapka+ hak p")ilika+ *a+ )")!"ri ko+s"si ta+ah k"pa*a syarikat *a+ i+*i i*u Barat.Ti+*aka+ i+i t"lah )"+,aki!atka+ ta+ah *i-a*ika+ sp"kulasi. P"+,hapusa+ ta+ah u)u) *a+ k"tia*aa+ ta+ah t"r!uka !"r)ak+a !aha1a kau) p"ta+i t"lah k"hila+,a+ suatu as"t ya+, !"r+ilai2 k"a*aa+ i+i *ita)!ah *"+,a+ )asalah huta+, *a+ k"kura+,a+ p"rkhi*)ata+ kr"*it ya+, akhir+ya )"+y"!a!ka+ s")aki+ ra)ai p"ta+i )"+y"1a ta+ah *a+ )"+-a*i !uruh. Sikap p"+-a-ah !arat *ia+,,ap s"!a,ai B su!sist"+c" "t+ic t"lah )"+,aki!atka+ k"r"+,,a+, *i a+tara k"ra-aa+ /olo+ial *"+,a+ ,olo+,a+ p"ta+i. Satu !irokrasi !arat *ip"rk"+alka+ t"lah )"+-a*i ,olo+,a+ p"ta+i s")aki+ t"rt"ka+. P"+,hapusa+ sist") patro+ /li"+ t"lah )"+,aki!atka+ p"ta+i ti*ak a*a rua+, u+tuk ta1ar )"+a1ar. /")"l"s"ta+ "ko+o)i s"*u+ia pa*a a1al a!a* k"-20 )"+,aki!atka+ ,olo+,a+ p"ta+i )"+ha*api k"-atuha+ har,a ta+a)a+ )"r"ka.

S"cara k"si)pula++ya2 ,"raka+ p")!"ro+taka+ p"ta+i *i Asia t"+,,ara a*alah *is"!a!ka+ pihak kolo+ial t"lah )")p"rk"+alka+ !"!"rapa p")!aharua+ t"tapi )"+,a!aika+ k"!a-ika+ p"ta+i s"rta )"ra)pas +ilai-+ilai sosial *ala) )asyarakat tra*isio+al t")pata+. /"a*aa+ i+i t"lah )"+i)!ulka+ ti*ak puas hati *i kala+,a+ p"ta+i . P"+,"+ala+ !"!"rapa cukai t"lah )")!"!a+ka+ p"ta+i s"hi+,,aka+ tia*a la,i rua+,a+ ta+ah t"r!uka !a,i para p"ta+i u+tuk !"rcucuk ta+a) s"cara sara *iri. P"rla+,,ara+ sist") "tika sara *iri ol"h pihak colo+ial t"lah )"+i)!ulka+ r"aksi ya+, )"+*ala) *ala) -i1a para p"ta+i u+tuk !a+,u+ )")!"ro+tak. Su)!"r ru-uka+: 5. Da i* =.St"i+!"r, "t. Al2 59852 M"+,"+ali S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+. /6 DBP 2. Ta+ P"k 6"+,2 20082 S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+.PPP==2 %SM ;. A+*ul Tali! Ah)a*259952 S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara. /6. DBP

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:pada pendapat saya


By 6EE MEEI $%N7 - 6 =a+uary 2009 05:;9:;9 AM EST

Pa*a p"+*apat saya2s"!"lu) k"*ata+,a+ kuasa !arat2 p"r,"raka+ "ko+o)i ora+, Asia T"+,,ara a*alah t"r!atas. 9a)ai ora+, t")pata+ )")ulaka+ p"+,hi*upa+ s"cara s"cukup hi*up. M"r"ka )")pu+yai ta+ah ya+, cukup2 )"+,"luarka+ k"!a+yaka+ hasil ya+, )"r"ka p"rluka+2 tukar !ara+, u+tuk )"+*apat s"*ikit !ara+, p"rlu s"p"rti ,ara) *a+ ika+ *a+ !"ru+*i+, atas syarat ya+, a,ak sa)a t"rha*ap tu+tuta+ ,olo+,a+ "lit *ala) )asyarakat )"r"ka. Na)u+2 ka*ata+,a+ kuasa !arat k" Asia T"+,,ara t"lah )"+*ata+,ala+ !a+yak p"ru!aha+ t"ruta)a+ya *ala) !i*a+, "ko+o)i. Misal+ya2 p"ru!aha+ *ari p"rta+ia+ sara *iri k"pa*a p"rta+ia+ ko+ta+ *i )a+a pa*a ?a)a+ klasik pa*i s"!a,ai ta+a)a+ sara *iri2 ki+i *ita+a) s"cara !"sar-!"sara+ u+tuk tu-ua+ ko)"rsial. Di sa)pi+, itu2 ta+a)a+ ko)"rsial lai+ s"p"rti la*a2 ,"tah2 t"h *ita+a) s"cara !"sar-!"sara+ u+tuk *i"ksport. I+i )"+y"!a!ka+ p"+*u*uk t")pata+ k"kura+,a+ )aka+a+. @o+toh+ya *i =a1a2 -u)lah !"ras ya+, *i)aka+ s"tahu+ -atuh *aripa*a 55(k, s"ora+, pa*a tahu+ 58(6 k"pa*a 96k, s"ora+, pa*a tahu+ 5956-5923. S"lai+ itu2 p"ru!aha+ *ala) sist") hak )ilik ta+ah -u,a )"+y"!a!ka+ ,olo+,a+ p"ta+i k"hila+,a+ ta+ah u+tuk *ik"r-aka+2 s"!alik+ya )"r"ka t"rpaksa )"+y"1a ta+ah *ari p")ilik ta+ah t"ruta)a+ya *ari ora+, asi+, sa)a a*a *ari ora+, Barat2 p")ilik ta+ah @i+a )ahupu+ I+*ia *"+,a+ ka*ar !ayara+ s"1a ya+, ti+,,i. B"r!a+*i+, *"+,a+ ?a)a+ klasik2 )"r"ka !ol"h )"+,"r-aka+ ta+ah *i Bta+ah u)u)D ta+pa !ayara+ cukai. Masalah s"p"rti k"hila+,a+ hak )ilik ta+ah2 p"+y"1aa+ ta+ah2 k"pa*ata+ p"+*u*uk *a+ huta+, !uka+ saha-a )"+y"!a!ka+ tara0 p"+*u*uk ,olo+,a+ p"ta+i khas+ya a)at r"+*ah2 )"r"ka -u,a s"+tiasa t"rp"ra+,kap *ala) !"l"+,,u huta+,. Sist") )ata 1a+, ya+, *ip"rk"+alka+ ol"h kuasa !arat ti*ak )"rupaka+ k")u*aha+ ya+, )")!ol"hka+ )"r"ka )"+ik)ati k"hi*upa+ ya+, l"!ih s"l"sa t"tapi )"rupaka+ satu k"p"rlua+ !a,i )"r"ka )")!ayar cukai s"rta )")!"li k"p"rlua+ s"haria+ ya+, *ahulu+ya !ol"h *i*apati *"+,a+ l"!ih s"+a+, iaitu )"lalui p"rtukara+. Di Bur)a )isal+ya2 p"l!a,ai cukai s"p"rti cukai k"pala2 cukai harta2 cukai hasil p"rta+ia+2 cukai p"+*apata+2 cukai l"s"+ *a+ s"!a,ai+ya ya+,

)"sti *i!uat *ala) !"+tuk 1a+, tu+ai t"lah )"+yu)!a+, k"pa*a ,"-ala huta+, para p"ta+i. P"+,li!ata+ *ala) p"rta+ia+ ko)"rsial ya+, )"+*"*ahka+ kau) p"ta+i k"pa*a turu+ +aik *ala) pasara+ a+tara!a+,sa )"+yulitka+ la,i k"hi*upa+ ,olo+,a+ p"ta+i. P"rta+ia+ ko)"rsial )"+,ha*api k"s"+,saraa+ ya+, l"!ih t"ruk *aripa*a -"+is p"rta+ia+ sara *iri aki!at *aripa*a )"r"ka ti*ak )")pu+yai )o*al ya+, cukup u+tuk )")o*"+isasika+ corak p"+,"luara+ )"r"ka. Ia t"lah )"+i)!ulka+ ka)araha+ *a+ k"ha)paa+ ,olo+,a+ p"ta+i *a+ s"t"rus+ya )"+c"tuska+ p")usuha+ a+tara ,olo+,a+ p"ta+i *"+,a+ pihak p"+-a-ah. Di =a1a2 )isal+ya2 p")!"ro+taka+ s"cara !"sar-!"sara+ s"ri+, !"rlaku. 5. A!u Tali! Ah)a*2 5995. S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara. /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. 2. St"i+!"r,. D.=. "t.al2 5982. M"+,"+ali S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+. /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. ;. Ta+ P"k 6"+,2 S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+. PPP==2 %SM.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:pada pendapat saya


By 9'7AAA# BT M'#D #ASBI - 29 =a+uary 2009 03:0(:5; AM EST

Pa*a p"+*apat saya 0aktor "ko+o)i )"rupaka+ 0aktor uta)a ya+, )"+*oro+, k"pa*a p"+-a-aha+ kuasa !arat *i Asia T"+,,ara. Ekora+ *aripa*a r" olusi i+*ustri2 +",ara-+",ara !arat p"rlu )"1u-u*ka+ ")payar )asi+,-)asi+, *")i )"+-a)i+ !"kala+ !aha+ )"+tah. Di sa)pi+, itu r" olusi i+*ustri -u,a t"lah )"+y"!a!ka+ p"+,u)pula+ )o*al. #asrat i+i *ala) ")payar !aru t"lah )"+*oro+, )"r"ka )"+-a*i kuasa p"+-a-ah2 s"trus+ya )"r"ka p"rlu )"+cari ka1asa+ u+tuk pasara+ !ara+,a+ )"r"ka. /ita !ol"h a)!il co+toh p"+,a)!il aliha+ Ta+ah M"layu ol"h I+,,"ris2 t"ruta)a+ya Pulau Pi+a+,. Dari su*ut "ko+o)i )u+,ki+ ia ti*ak )"+,hasilka+ pula+,a+ ya+, lu)aya+ t"tapi ia )")u*ahka+ British )"+akluki Si+,apura *a+ M"laka ya+, k")u*ia++ya k"ti,a-ti,a +","ri i+i )"+-a*i p"la!uha+ p"+ti+, *a+ s"t"rus+ya )"+-a+a p"rk")!a+,a+ "ko+o)i *i +","ri-+","ri Ta+ah M"layu. #asrat British u+tuk )"+,"ksploitasi "ko+o)i +",ara i+i *it"ruska+ *"+,a+ p"+akluka+ k" atas P"rak2 S"la+,or2 N","ri S")!ila+ k"ra+a +","ri-+","ri i+i kaya *"+,a+ !i-ih ti)ah *a+ ,"tah. N","ri-+","ri M"layu ti*ak B"rs"kutu turut )"+"ri)a p"+asihat British. P"+,uasaa+ /" atas Ta+ah M"layu )"+-a*ika+ British )"+,uasai lalu li+tas p"+ti+, k" @hi+a ya+, pa*a k"tika itu t"rk"+al s"!a,ai pusat *a,a+,a+ *u+ia. M"+-"la+, tahu+ 5930 a+ Asia T"+,,ara t"lah )"+-a*i p")!"kal !aha+ )"+tah *ala) pasara+ *u+ia s"p"rti ,"tah2 la*a2 kapas. Di sa)pi+, itu Asia T"+,,ara -u,a )"+-a*i p"+,"luar p"+ti+, ,ula2 t"h2 t")!akau2 r")pah ratus2 )i+yak2 !i-ih ti)ah *a+ -u,a !"si. Pihak !arat ya+, )"+u!uhka+ syarikat *i Asia T"+,,ara !uka+ sa-a )"+,a)!il alih k",iata+ p"rlo)!o+,a+ tapi -u,a k",iata+ p"rta+ia+. Mo*al *a+ -u,a t"k+olo,i ya+, )o*"+ *ari !arat t"lah )"+,,a+tika+ usaha k",iata+ s"cara tra*isio+al. Dita)!ah pula *"+,a+ kos t"+a,a !uruh ya+, )urah ya+, *apat )"+i+,katka+ p"+,"luara+ k" tahap ya+, ti+,,i. Dala) !i*a+, p"rta+ia+ pula2 sist") p"rta+ia+ sara *iri t"lah *itukar k"pa*a corak p"rta+ia+ ko+ta+. Sist") hak )ilik ta+ah -u,a t"lah *ip"rk"+alka+. Pa*i )isal+ya t"lah *ita+a) s"cara ko)"rsial *i Bur)a *a+ /a)puch"a. Dala) a!a* k" 202

Bur)a2 Sia) *a+ I+*ochi+a )"+-a*i p"+,"ksport !"ras uta)a *u+ia. /"p"+ti+,a+ "ko+o)i t"lah )"+*oro+, British )"luaska+ kuasa+ya *i Bur)a. Syarikat-syarikat p"rkapala+ *a+ i+stitusi k"1a+,a+ !"rhasrat )"+,")!a+,ka+ urus+ia,a )"r"ka *i Bur)a. M"r"ka t"lah )")!iayai p"rusahaa+ pa*i *i Bur)a. S"lai+ pa*i !aha+ )"+tah uta)a ya+, t"r*apat *i Bur)a ialah )i+yak2 !i-ih ti)ah2 lo,a) *a+ lai+-lai+. B"la+*a !"rhasrat )"+cari k"kayaa+ I+*o+"sia s"-ak a!a* k" 56 la,i. M"r"ka t"lah )"+,u!ah corak u+tuk )"+,aut k"u+tu+,a+ *"+,a+ !"ralih *aripa*a )o+opoli p"r*a,a+,a+ k"pa*a ro*i ta+a)a+. B"la+*a !"r-aya )"+,uasai Pulau =a1a ya+, kaya *"+,a+ hasil p"rta+ia+ s"p"rti kapas2 ,ula *a+ pa*i. Pa*a a!a* k" 5( *a+ 56 kuasa-kuasa Eropah )"+cari *a+ )"+,uasai ka1asa+ t"rt"+tu u+tuk )")!olot !ara+, *a,a+,a+. 9" olusi I+*ustri t"lah !a+yak )"+,u!ah sist") p"+,a+,kuta+2 p"+,"luara+ *a+ s"!a,ai+ya. B",itu -u,a pa*a a!a* k" 592 *u+ia )"+capai k")a-ua+ p"sat *ala+ !i*a+, sai+s *a+ t"k+olo,i. P"+,"luara+ !ara+, ya+, !"rta)!ah *a+ kos !ara+, *a+ t"+a,a ya+, )urah t"lah )"+,,alakka+ p"r)i+taa+ k" atas !aha+ )"+tah ya+, !ol"h *i*apati *i Asia T"+,,ara. 5. A!u Tali! Ah)a*2 5995. S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara2 /uala 6u)pur : D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. 2. Ta+ P"k 6"+,2 2006. S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+2 %SM. ;. D.=. St"i+!"r,2 "t2 al.2 5985. M"+,"+ali S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+2 /uala 6u)pur : D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. 3. =.M. Plu i"r2 5943. South"st Asia $ro) @olo+ialis) to I+*"p"+*"+c"2 /uala 6u)pur2 'E0or* %+i "rsity Pr"ss.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Re:pada pendapat saya


By @#'N7 $'N7 /EE - 59 $"!ruary 2009 09:04:22 AM EST

k",iata+ "ko+o)i *i s"s"!uah +",ara )")a+, a*a kaita+ *"+,a+ p"+-a-aha+ *i s"s"!uah +",ara. Dis"!a!ka+ arus p"ri*ustria+ *a+ p")o*"+a+ *i +",ara !arat )aka )"r"ka )")"rlka+ su)!"r asli ya+, !a+yak *i Asia T"+,,ara )aka *"+,a+ p"l!a,ai s"!a! )"r"ka t"lah ca)pur ta+,a+ k" atas politik ataupu p")"ri+taha+ s"s"!uah +",ara )aka )"r"ka !ol"h )"+*apatka+ su)!"r )"+tah *"+,a+ )u*ah *a+ ti*ak p"rlu !ayar *"+,a+ har,a ya+, ti+,,i !"rupa )"+i+*as k" atas rakyat *i Asia T"+,,ara u+tuk )"+,aut k"u+tu+,a+ ya+, !"sar. P"+-a-ah -u,a aka+ )"),,u+aka+ t"+a,a !uruh ya+, )urah * Asia T"+,,ara u+tuk )"+,hasilka+ !ara+,a+ !uata+ ya+, )urh kos !i+aa+ya *a+ *ipasarka++ya *"+,a+ hara ya+, ti+,,i. S")ua i+i a*alah 0aktor "ko+o)i ya+, )"+*oro+, pihak p"+-a-ah )")p"rluaska+ p"+-a-aha+ *i Asia T"+,ara.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

pendapat saya
By =AMA6IA# BINTI IB9A#IM - 8 $"!ruary 2009 52:5;:09 AM EST

Sist") "ko+o)i sara *iri )"rupaka+ k",iata+ "ko+o)i uta)a *i +",ara-+",ara Asia T"+,,ara. Sist") i+i )"li!atka+ k",iata+ p"rta+ia+ *a+ p"r*a,a+,a+. P"+*u*uk t")pata+ )"+yara hi*up *"+,a+ )"+a+a+) pa*i hu)a2 )")u+,ut hasil huta+2 )"+-a*i +"laya+ *a+ !"r*a,a+, s"cara k"cil-k"cila+. P"rta+ia+ )"rupaka+ s"ktor ya+, p"+ti+, *i +",ara Asia T"+,,ara. S"lai+ itu )asyarakat Asia T"+,,ara -u,a t"rli!at *ala) !i*a+, p"r*a,a+,a+ !"r)ula *ari p"+,u)pula+ !ara+,a+ hi+,,a !ara+,a+ t"rs"!ut *i*a,a+,ka+. P")"ri+tah Asia T"+,,ara )")p"rol"hi k"u+tu+,a+ *ala) akti iti p"r*a,a+,a+ )"lalui cukai2 )o+opoli *ira-a t"rha*ap !ara+, i)port *a+ "ksport s"rta "ksp"*isi p"r*a,a+,a+ a+tara!a+,sa. #al i+i t"r!ukti *"+,a+ 1u-u*+ya p"la!uha+ p"r*a,a+,a+ ya+, t"rk"+al pa*a a!a* k"-50 hi+,,a a!a* k"-5(2 s"p"rti p"la!uha+ Sri i-aya-Pal")!a+,2 p"la!uha+ *i 9iau s"rta p"la!uha+ Ach"h. Akti iti p"r*a,a+,a+ !"rta)!ah )a-u *i Asia T"+,,ara *"+,a+ p"+,,u+aa+ 1a+, ya+, s")aki+ !"rk")!a+,2 s")"+tara itu p"rlo)!o+,a+ !i-ih !"si *a+ *a+ ara+, !atu turut *i-ala+ka+ s"cara k"cil-k"cila+ k"ra+a ti*ak )")pu+yai t"k+olo,i ya+, )a-u. Sia) *a+ Bur)a pula )"+-a*i +",ara p","luar !"ras ya+, uta)a *u+ia. D"+,a+ hasil !u)i ya+, kaya *a+ r")pah ratus ya+, !a+yak ti*ak haira+lah -ika kuasa-kuasa Barat !",itu t"rtarik u+tuk )"+akluki Asia T"+,,ara. =ust"ru itu2 0aktor "ko+o)i )"+-a*i 0aktor uta)a ya+, )"+*oro+, ca)pur-ta+,a+ )"r"ka *i Asia T"+,,ara. S"-ak a!a* k" 5( )"r"ka t"lah )"+u+-ukka+ )i+at u+tuk )"+,uasai ka1asa+ ya+, kaya *"+,a+ r")pah ratus2 sut"ra *a+ t"h. Apa!ila !"rk")!a+,+ya r" olusi p"rusahaa+ *i Eropah pa*a a!a* k"-592 )"r"ka )ula )"+cari ka1asa+ ya+, )")pu+yai !aha+ )"+tah u+tuk *i!"kalka+ k"pa*a p"rusahaa+ s"rta kila+,kila+, *i +",ara )"r"ka *a+ )"+-a*ika+ ka1asa+ t"rs"!ut t")pat )")asarka+ !ara+,a+ s"rta pa+,kala+ u+tuk )"+-a,a k"p"+ti+,a+ )"r"ka. Britai+2 P"ra+cis2 S"pa+yol2 A)"rika Syarikat *a+ ="r)a+ !"rusaha )"+cari ka1asa+ u+tuk *i"ksploitasi *a+ ka1asa+ ya+, )"+-a*i piliha+ )"r"ka a*alah ra+tau Asia T"+,,ara. Salah satu cara p"+,li!ata+ kuasa-kuasa !arat *i Asia T"+,,ara s"p"rti Mya+)ar2 I+*o+"sia2 Fi"t+a) ialah *"+,a+ cara )"+,ikat p"r-a+-ia+ s"l"pas p"p"ra+,a+ ataupu+ ta+pa p"p"ra+,a+ t"tapi )"lalui Ju,uta+K t"rha*ap Sia) *a+ Bru+"i. Di I+*o+"sia hasrat B"la+*a u+tuk )"+,uasai hasil !i-ih ti)ah *a+ la*a t"rcapai )"lalui p"p"ra+,a+ k"ra+a )"skipu+ !a+yak p"r-a+-ia+ *ia*aka+ *"+,a+ p")"ri+tah t")pata+2 +a)u+ ora+, Ba+-ar ti*ak )")atuhi+ya s"!alik+ya )"r"ka )"+-ual k"pa*a sau*a,ar lai+ k"ra+a har,a+ya l"!ih ti+,,i !"r!a+*i+, ta1ara+ B"la+*a. British pula t"rtarik *"+,a+ Bru+"i s"t"lah p")!ukaa+ p"r*a,a+,a+ *"+,a+ @hi+a k"ra+a k"*u*uka+ Bru+"i ya+, strat",ik *i -ala+ p"rkapala+ *isa)pi+, ara+, !atu ya+, *ilo)!o+, *i Bru+"i ya+, )"rupaka+ !aha+ p"+ti+, *ala) p"rkapala+ sti). Ma+akala k"kayaa+ ,alia+ *a+ kayu !alak t"lah )"+,h"r"t British ca)purta+,a+ *i Bur)a. I+i a*alah k"ra+a Syarikat p"rkapala+ *a+ i+stitusi k"1a+,a+ British s"+tiasa )"+*"sak British )"+,ilhakka+ 1ilayah Bur)a *")i )"+-a,a k"p"+ti+,a+ )"r"ka ya+, t"rli!at *ala) p")!iayaia+ p"+,"luara+ pa*i s"rta p"+,apala+ *a+ p"+,isara+ !"ras. S"p"rti *i Bur)a atas *"saka+ syarikat ya+, !"rk"p"+ti+,a+ *ala) p"r*a,a+,a+ !"ras s"rta p"+a+a)a+ )o*al *ala) p"la*a+,a+ ,"tah s"rta p"lo)!o+,a+ ara+, !atu t"lah )"+*oro+, P"ra+cis )"+,uasai Fi"t+a) s"hi+,,a k" utara +",ara t"rs"!ut. =ust"ru itu2 saya !"rp"+*apat p"+-a-aha+ kuasa-kuasa Barat k" atas Asia T"+,,ara a*alah !"rkait rapat *"+,a+ 0aktor "ko+o)i2 iaitu k"kayaa+ hasil !u)i Asia T"+,,ara t"lah )"+*oro+, )"r"ka u+tuk ca)pur ta+,a+ *ala) hal "h1al *ala)a+ +",ara-+",ara *i Asia T"+,,ara s"t"rus+ya )"+-a-ah +",ara-+",ara t"rs"!ut k"cuali Sia) ya+, *i-a*ika+ +",ara p"+a)pa+

a+tara Britai+ *a+ P"ra+cis.. /",iata+ "ko+o)i Asia T"+,,ara ya+, !"r)ula *"+,a+ akti iti "ko+o)i sara *iri t"lah !"rtukar )"+-a*i k",iata+ "ko+o)i !"r!"+tuk ko)"rsil s"t"lah kuasakuasa Barat )"+-a-ah !u)i )"r"ka. #asil p"rta+ia+ !uka+ la,i u+tuk tu-ua+ sara hi*up s"!alik+ya a*aah u+tuk tu-ua+ "ksport s"cara !"sar-!"sara+ k" +",ara lai+. Na)u+ !",itu )asyarakat Asia T"+,,ara ha+ya *apat )"rasai p"ru!aha+ *ari s",i t"k+olo,i ya+, *i,u+aka+ u+tuk )"+i+,katka+ hasil p"+,"luara+ saha-a sa)a a*a *ala) !i*a+, p"rta+ia+ atau p"lo)!o+,a+ *a+ -u,a p"r*a,a+,a+2 s"*a+,ka+ t"+a,a )"r"ka t"lah *i"ksploitasika+ ol"h p"+-a-ah *"+,a+ )")!a1a pula+, s",ala k"u+tu+,a+ *a+ !aha+ )"+tah k" +",ara kolo+ial t"rs"!ut k"ra+a itulah s"!"+ar+ya tu-ua+ p"+-a-aha+ kuasa-kuasa Barat k" atas +",ara-+",ara Asia T"+,,ara. 9u-uka+: A!*ul 9ah)a+ A!*ulah2 20002 S"-arah *a+ Ta)a*u+ Asia T"+,,ara: S"!"lu) *a+ S"su*ah P"+,aruh Isla). /uala 6u)pur. %tusa+ Pu!licatio+s G Distri!utors S*+. Bh*. A!u Tali! Ah)a*2 5995. S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara. /uala 6u)pur. D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. D.7.E.#all2 59492 S"-arah Asia T"+,,ara. /uala 6u)pur . D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. =oh+ Basti+ *a+ #arry =. B"+*a2 5942. S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+: P"+-a-aha+ Nasio+alis)a *a+ /"!i-a-aha+. /uala 6u)pur. D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. 8.8illia)s *a+ =o,i+*"r Si+,h ="ssy2 59692 S"-arah 9"+,kas Asia T"+,,ara. Si+,apura. MP# Pu!licatio+s S*+.Bh*.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

JMS 214
By M'#D &A/I BIN #ASSAN - 8 $"!ruary 2009 08:55:59 PM EST

B"r*asarka+ soala+ t"rs"!ut saya !"rp"+*apat 0aktor-0aktor "ko+o)i )"rupaka+ 0aktor ya+, t"lah )"+*oro+, !"rlaku+ya p"+-a-aha+ kuasa !arat *i Asia T"+,,ara.B"rk")!a+,+ya r" olusi i+*ustri t"lah )"+y"!a! kuasa-kuasa !arat !"rlu)!a-lu)!a !a,i )"+*apatka+ !"kala+ !aha+ )"+tah u+tuk s"tiap i+*ustri ya+, *ip"lopori )"r"ka.Aki!at+ya )"r"ka t"rpaksalah )"luaska+ ")payar )"r"ka *"+,a+ )"lakuka+ p"+-a-aha+ k"tas +",ara-+",ara ya+, )")pu+yai su)!"r !"kala+ !aha+ )"+tah t"rs"!ut *a+ sasara+ya pa*a k"tika itu a*alah +",ara-+",ara *ia Asia

T"+,,ara ya+, s")")a+,+ya kaya *"+,a+ su)!"r-su)!"r ya+, *ip"rluka+ ol"h +",ara-+",ara !arat.Misal+ya British t"lah )"+akluki P"rak2S"la+,or2N","ri S")!ila+ k"ra+a +","ri-+","ri i+i kaya *"+,a+ !i-ih ti)ah *a+ ,"tah.Tahu+ 5930-a+ Asia T"+,,ara t"lah )"+-a*i p")!"kal !aha+ )"+tah *ala) pasara+ *u+ia s"p"rti ,"tah2la*a *a+ kapas.Asia T"+,,ara -u,a )"rupaka+ p"+,"luar ,ula2t"h2t")!akau2r")pah ratus2)i+yak 2!i-ih ti)ah *a+ -u,a !"si.Pihak !arat t"lah )"+,uasai k",iata+ p"rlo)!o+,a+ )alah -u,a akti iti p"rta+ia+./os t"+a,a !uruh ya+, r"+*ah )")!ol"hka+ pihak !arat )")"ras s",ala akti iti p"rlo+!o+,a+ *a+ p"rta+ia+ *aripa*a p"+*u*uk t")pata+ u+tuk k"p"+ti+,a+ pihak !arat.Bur)a2sia+2 *a+ I+*ichi+a )"rupaka+ p"!+,"ksport uta)a !"ras *ala) a!a* k" 20-a+.D"saka+ k"p"+ti+,a+ "ko+o)i )"+y"!a!ka+ British )"luaska+ kuasa+ya *i Bur)a.S"lai+ pa*i2!aha+ )"+tah lai+ ya+, a*a *i Bur)a ialah )i+yak2!i-ih ti)ah2lo,a) *a+ lai+-lai+.@o+toh lai+ *apat kita lihat )"lalui p"+-a-aha+ B"la+*a.B"la+*a !"r-aya )"+,uasai Pulau =a1a ya+, kaya *"+,a+ hasil p"rta+ia+ s"p"rti kapas2,ula *a+ pa*i.9" olusi i+*ustri t"lah !a+yak )"+,u!ah sist") p"+,a+,kuta+2p"+,"luara+ *a+ s"!a,ai+ya. 5. D.= St"i+!"r,2"t2at.25985.M"+,"+ali S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+2/uala 6u)pur:D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. 2.A!u Tali! Ah)a*25995.S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara2/uala 6u)pur:D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

konomi P!n"a Penjajahan di Asia Tenggara


By ANITA BINTI #ASSAN - 55 $"!ruary 2009 0;:02:08 PM EST

N",ara-+",ara *u+ia k"ti,a )"rupaka+ satu k"lo)pok +",ara ya+, t"r!"sar *ala) *u+ia. P"+,iktira0a+ +",ara-+",ara *u+ia k"ti,a i+i a*alah !"r*asarka+ k"pa*a ko+s"p p")!a+,u+a+ *ala) +",ara-+",ara !"rk"+aa+. Dilihat *ari su*ut s"-arah2 !ol"h *ikataka+ ha)pir k"s"luruha+ +",ara *u+ia k"ti,a i+i )")pu+yai p"rkaita+ ya+, rapat *"+,a+ +",ara-+",ara !arat2 t"ruta)a+ya +",ara kuasa !arat ya+, suatu )asa *ahulu )"+-a-ah +",ara *u+ia k"ti,a.

N",ara-+",ara !arat ya+, *ata+, k" +",ara *u+ia k"ti,a i+i )")pu+yai s"!a!-s"!a! ya+, t"rt"+tu *a+ akhir+ya )"r"ka aka+ )"+,uasai *a+ )"+akluk +",ara t"rs"!ut. N",ara i)p"rialis)" i+i )"+,a)alka+ *asar-*asar +",ara )"r"ka *a+ )")p"rk"+alka+ sist") "ko+o)i kapitalis )"r"ka *i +",ara -a-aha+ )"r"ka. Pa*a asal+ya +",ara-+",ara *u+ia k"ti,a i+i )"rupaka+ +",ara ya+, kaya *"+,a+ k",iata+ "ko+o)i s"p"rti p"rlo)!o+,a+2 p"rta+ia+2 hasilhasil huta+ *a+ akti iti p"r*a,a+,a+ *"+,a+ struktur sosial-politik ya+, sta!il *a+ !"!as *aripa*a ka1ala+ *a+ c"+,ka)a+ +",ara asi+,.

/"a*aa+ i+i !"ru!ah s"l"pas k"*ata+,a+ pihak !arat ya+, )"+-a-ah +",ara )"r"ka *a+ t"lah )"+y"!a!ka+ +",ara *u+ia k"ti,a i+i )"+,ala)i krisis "ko+o)i k"ra+a s",ala kha?a+ah ala) *a+ hasil !u)i ya+, lu)aya+ talah *i)iliki *a+ *ia)!il ol"h pihak p"+-a-ah. D"+,a+ itu -u,a

)aka !"r)ulalah satu pros"s p")!a+,u+a+ s")ula *i +",ara-+",ara *u+ia k"ti,a. Aki!at *aripa*a pros"s p")!a+,u+a+ ya+, ti*ak s"i)!a+, *i +",ara *u+ia k"ti,a i+i t"lah )"1u-u*ka+ +",ara ya+, *ik"+ali s"!a,ai +",ara )iski+ *a+ +",ara !arat ya+, )"+-a-ah itu *ik"+ali s"!a,ai +",ara kaya. S"!"+ar+ya *iti+-au *ari s",i s"-arah2 p"+-a-aha+ a*alah pros"s ya+, su*ah la)a !"rlaku. Ia !"r)ula atau !"rasal s"-ak apa ya+, *ik"+ali s"!a,ai J oya,"s o0 *isco "ryK2 apa!ila @hristoph"r @olu)!us )"+cari J+"1 1orl*K atau ta+ah !aru u+tuk ra-a )"r"ka *a+ p"layara+ Fasco *a 7a)a )"+,"lili+,i *u+ia )"+cari k"kayaa+ !a,i ra-a )"r"ka.

Erti+ya ia !"r)ula *"+,a+ )u+cul+ya p"rk")!a+,a+ kapatalis)" *i Eropah kira-kira (00 tahu+ *ahulu. P"rk")!a+,a+ s"la+-ut+ya *ala) !"+tuk sist") p"+-a-aha+ *a+ i)p"rialis)". @iri-ciri uta)a sist") i+i ialah p"+i+*asa+ *a+ p"ro)paka+ "ko+o)i :k"kayaa+ su)!"r ala)< k" atas 1ilayah atau !a+,sa ya+, *i-a-ah atau *ikuasai !a,i )"+*apatka+ k"u+tu+,a+ *a+ u+tuk )")astika+ p"+i)!u+a+ )o*al. Pa*a ?a)a+ a1al p"+-a-aha+ ya+, la)pau kita *apati !aha1a kuasa k"t"+t"raa+>)ilit"r s"ri+, *i,u+aka+ !a,i )"laksa+aka+ p"+akluka+ atau p"+,uasaa+ "ko+o)i *a+ politik k" atas +",ara *u+ia k"ti,a. Pa*a "ra p"+-a-aha+ +",ara !arat k" atas +",ara *u+ia k"ti,a t"r*apat !"!"rapa s"!a! ya+, )")p"+,aruhi !arat )"+-a-ah +",ara t"rs"!ut2 a+tara+ya ialah :

M"+*apatka+ su)!"r !aha+ )"+tah. N",ara !arat ya+, s")")a+,+ya k"kura+,a+ !aha+ )"+tah t"lah )")aksa )"r"ka )"+-"la-ah )"+cari ka1asa+ ya+, kaya *"+,a+ su)!"r ala) i+i s"p"rti !aha+ ,alia+ *a+ hasil p"rhuta+a+. I+i t"lah )"+*oro+, +",ara kuasa !arat i+i )"+-a-ah +",ara *u+ia k"ti,a ya+, kaya *"+,a+ su)!"r !aha+ )"+tah. 9" olusi p"rusahaa+ ya+, !"rlaku *i +",ara !arat t"lah )"+*oro+, +",ara !arat i+i )"+,a)!il k"s")pata+ )")p"rluaska+ p"+,uasaa+ k" atas +",ara *u+ia k"ti,a.

N",ara kuasa !arat i+i )"lakuka+ p"+-a-aha+ *i +",ara *u+ia k"ti,a a*alah u+tuk )"l"+,kapi a,"+*a !a,i )"luaska+ ")payar *a+ -a-aha+ takluk )"r"ka. N",ara kuasa !arat i+i !"rlu)!alu)!a )"+,uasai +",ara *u+ia k"ti,a k"ra+a ia )"rupaka+ ka1asa+ ya+, kaya *"+,a+ !aha+ )"+tah *a+ strat",ik u+tuk *i-a*ika+ p"+,kala+ t"+t"ra. @o+roh+ya +",ara *i Asia T"+,,ara pa*a )asa t"rs"!ut a*alah a)at strat",ik u+tuk *i-a*ika+ p"+,kala+ t"+t"ra *a+ p"la!uha+ k"ra+a ia )"+-a*i lalua+ uta)a kapal *a,a+, k"ra+a ka1asa+ i+i t"rli+*u+, *ari p"+,aruh tiupa+ a+,i+ )o+su+

Satu la,i 0aktor ya+, )"+y"!a!ka+ !arat )"+-a-ah +",ara *u+ia k"ti,a ialah !a,i )"+,")!a+,ka+ a,a)a *a+ i*"olo,i. Tu)pua+ )"r"ka ialah +",ara ya+, p"+*u*uk+ya !"ra,a)a Isla). S"l"pas ?a)a+ r"+aiss"+2 pihak kristia+ +",ara *i !arat s"cara ya+, a,r"si0 cu!a )"+,")!a+, a,a)a )"r"ka k"s"tiap p"lusuk *u+ia. M"r"ka )")pu+yai hasrat u+utk )"+,kristia+ka+ u)at Isla) t"ruta)a+ya t"tapi )asih ti*ak t"rcapai. A*alah *ip"rcayai !aha1a k"*ata+,a+ !arat *i Ta+ah )"layu !"r*asarka+ k"pa*a ;7 iaitu 7o*2 7lory *a+ 7ol* :tuha+2 k",")ila+,a+ *a+ ")as<. Na)u) !",itu pihak !arat i+i ha+ya )"+capai 27 saha-a iaitu 7lory

*a+ 7ol* :k",")ila+,a+ *a+ ")as< k"ra+a ti*ak !"r-aya )"+,kristia+ka+ ora+, )"layu ya+, !"ra,a)a isla). /"si)pula++ya s")ua+ya i+i *ip"rlakuka+ s"*")ikia+ rupa !a,i )"+,"kalka+ c"+,ka)a+ p")"ri+taha+2 *"+,a+ kata lai+ )"+,"kalka+ p"+-a-aha+ 1alaupu+ *"+,a+ cara ya+, l"!ih !"rh")ah iaitu cara "ko+o)i. I+i t"r!ukti *aripa*a cara )"r"ka )"+*o)i+asika+ k"kuata+2 kalau *ulu+ya )"r"ka l"!ih c"+*"ru+, )"+,,u+aka+ k"kuata+ k"t"+t"raa+ t"tapi s"kara+, i+i p"+-a-aha+ )"r"ka l"!ih k"pa*a kuasa "ko+o)i *"+,a+ )"+,uasai pasara+2 p"+,uasaa+ har,a !aha+ )"+tah2 p"+akri0a+ har,a hasil !u)i *a+ lai+-lai+ la,i.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

konomi dan penjajahan di Asia Tenggara.


By 9'SIAANTA BINTI M'#D 9E=AB - 52 $"!ruary 2009 52:;6:(2 AM EST

Pa*a p"+*apat saya2 k",iata+ "ko+o)i p"rta+ia+ khusus+ya t"lah )"+-a*i *aya p"+arik pihak p"+-a-ah u+tuk )"+-a-ah *a+ )")o+opoli "ko+o)i !"!"rapa !uah +",ara *i Asia T"+,,ara. S"!a,ai co+toh *i =a1a2 pihak B"la+*a ya+, pa*a )ula+ya ha+ya !"r)i+at u+tuk !"r+ia,a t"lah )"+,,u+aka+ p"rluasa+ kuasa+ya u+tuk )")p"rk"+alka+ sist") s"raha+ s"cara paksa atau Sist") Ta+a)a+ Paksa pa*a 58;0 ya+, )"+"tapka+ !aha1a hasil *aripa*a 5>( ta+ah s"tiap p"ta+i *is"rahka+ s"!a,ai cukai.Pihak B"la+*a -u,a )"+,"rah para p"ta+i u+tuk )"lakuka+ akti iti )"+a+a) ta+a)a+ ya+, )"+*ata+,ka+ hasil ya+, lu)aya+ s"p"rti kopi2 t"!u2 c"+,kih2 kayu )a+is2 +ila2t")!akau *a+ ki+a.7ula co+toh+ya )"rupaka+ salah satu ta+a)a+ ya+, *ita+a) s"cara )"luas *i =a1a *i !a1ah sist") s"raha+ s"cara paksaa+ *a+ 9o*i Ta+a)a+ i+i. S"lai+ itu2 Sist") /ultur ya+, *ilaksa+aka+ pa*a a!a* k"-58 a*alah !"rtu-ua+ u+tuk )"+,atasi )asalah "ko+o)i B"la+*a ya+, ha)pir )u0lis.S"p"rti -u,a Sist") 9o*i Ta+a)a+ i+i para p"ta+i *ik"rah u+tuk )")p"ru+tukka+ 5>( *ari hasil ta+ah )"r"ka u+tuk ta+a)a+ "ksport ya+, t"lah *it"tapka ol"h k"ra-aa+ )isal+ya kopi2t")!akau2kayu )a+is2 t"h2 ki+a2 +ila2*a+ s"!a,ai+ya. Apapu+ ta+a)a+ pa*i )"+-a*i k"uta)aa+.Para p"ta+i )"+,"r-aka+ ta+a)a+ "ksport s"l"pas s"l"sai )"+,"r-aka+ ta+a)a+ pa*i.Masa ya+, *it"tapka+ u+tuk ta+a)a+ "ksport ialah 66 hari s"tahu+.P"ta+i-p"ta+i aka+ !"k"r-a *i !a1ah araha+ p")!"sarp")!"sar t")pata+ ya+, *ia1asi ol"h p"+y"lia-p"+y"lia B"la+*a. P")!"sar *a+ p"+y"lia B"la+*a aka+ *i!ayar ko)is"+ !"r*asarka+ sist") p"ratus *aripa*a hasil p"+,"luara+ ka1asa+ )asi+,-)asi+,. Sist") i+i *ilihat su*ah t"+tu )")!a1a k"u+tu+,a+ lu)aya+ k"pa*a pihak p"+-a-ah s"p"rti B"la+*a t"lah )"+capai k"u+tu+,a+ ya+, cukup lu)aya+ *ari s",i "ko+o)i. /"u+tu+,a+ tahu+a+ *ia+,,arka+ 20 -uta ,uil*"rs. A+tara tahu+ 58;0 - 58442 B"la+*a )")p"rol"hi k"u+tu+,a+ 8;2.3 -uta ,uil*"rs. Ia )a)pu )"+,atasi )asalah k"1a+,a+ pihak B"la+*a )alah *i,u+aka+ u+tuk p")!a+,u+a+ i+0rastruktur *i +",ara B"la+*a itu s"+*iri.I)pak positi0 i+i )")!"ri k"!aika+ k"pa*a p")!a+,u+a+ *i B"la+*a s"hi+,,a =.S.$ar+i al s"!a,aiHli0" !"lt 1hich k"pt N"th"rla+*s o0 0loatH. 8alau !a,ai)a+apu+2 *ari s",i "ko+o)i *i =a1a pula2 k"*u*uka+ rakyat =a1a pula t"ruta)a+ya *i =a1a T"+,ah s"p"rti T",al2 @h"ri!o+ 0*a+ Pria+,a+ )"+,ala)i k")"rosota+ aki!at p"+y"l"1"+,a+ *ala) p"rlaksaa+ sist") t"rs"!ut s"-ak tahu+ 58;6.P"ta+i-

p"ta+i *ik"rah u+tuk !"k"r-a l"!ih *ari 66 hari s"tahu+ u+tuk ta+a)a+ "ksport khusus+ya. M"+,ikut Fa+ *" /ol02 t"r*apat p"ta+i-p"ta+i ya+, *ipaksa !"k"r-a u+tuk ta+a)a+ "ksport s"hi+,,a 230 hari s"tahu+. S"lai+ itu2 p"ta+i-p"ta+i -u,a *ipaksa )")p"ru+tukka+ ta+ah )"r"ka s"hi+,,a 5>325>;25>22;>3 *a+ s"!a,ai+ya u+tuk ta+a)a+ "ksport. Ba,i "ko+o)i *i Bur)a pula2 ol"h k"ra+a pihak British i+,i+ )"+a)pu+, p"r!"la+-aa+ p"+ta*!ira+2 pihak British t"lah )"+,"+aka+ cukai ta+ah *"+,a+ )")p"rk"+alka+ pri+sip p"+a+a)a+ -"+is ta+a)a+ !"!as *a+ t"+a,a !uruh !"!as )"+,,a+tika+ sist") la)a t"r*ahulu. 'ra+,-ora+, Bur)a ya+, su*ah !iasa )")!ayar cukai !a,i hasil-hasil *ari ta+ah )"r"ka ya+, !"r-u)lah 6Q +a)u+ *ita)!ah la,i ol"h pihak British )"+-a*i 50Q.@ukai-cukai ya+, *ik"+aka+ i+i t"r+yata a,ak )")!"!a+ka+ rakyat Bur)a. /"si)pula++ya2p"+-a-aha+ ol"h pihak +",ara Barat s"cara la+,su+, a*alah k"ra+a i+,i+ )")o+opoli k"kayaa+ "ko+o)i *i Asia T"+,,ara. Ia )"+u+-ukka+ !"rlaku+ya p"+i+*asa+ k" atas para p"ta+i *i Asia T"+,,ara !a,i )"+,aut k"u+tu+,a+ s"rta )"+a)pu+, p"r!"la+-aa+ k"1a+,a+ *i +",ara-+",ara t"rs"!ut. Su)!"r *ari http:>>111.,"ociti"s.co)>co)i+,lucky>kultur.ht)N200955

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Apakah pendapat anda tentang kegiatan ekonomi dan kaitannya dengan penjajahan di Asia Tenggara#
By M'#D &AINA6 BIN ABD%6 9AS#ID - 52 $"!ruary 2009 52:32:(6 AM EST

Apakah p"+*apat a+*a t"+ta+, k",iata+ "ko+o)i *a+ kaita++ya *"+,a+ p"+-a-aha+ *i Asia T"+,,araN Pa*a p"+*apat saya 0aktor uta)a p"+-a-aha+ Barat *i Asia T"+,,ara k"ra+a *"saka+ "ko+o)i "kora+ *aripa*a 9" olusi I+*ustri. I+i k"ra+a "ko+o)i a*alah satu k"p"rlua+ k"pa*a k"hi*upa+ )a+usia 2 )asyarakat *a+ +",ara u+tuk )"+"ruska+ k"si+a)!u+,a+ k"hi*upa+ k"pa*a ,"+"rasi s"rta +",ara !a+,sa pa*a )asa ki+i *a+ aka+ *ata+,. Ma+tap+ya "ko+o)i i+*i i*u atau s"s"!uah +",ara itu !"r)ak+a ia+ya !"ra*a *ila+*asa+ ya+, !"tul u+tuk )"+"ruska+ k"hi*upa+ *a+ k")a-ua+ *a+ s"!alik+ya aka+ !"rlaku -ika "ko+o)i )"+-a*i )"rosot atau ti*ak )"+"+tu. 'l"h k"ra+a )o*al l"!iha+ ya+, *iku)pul ol"h +",ara-+",ara ya+, t"lah )"lalui 9" olusi I+*ustri s"+tiasa )"+*"sak2 t"lah )")aksa )"r"ka u+tuk )"+cari p"lua+, !a,i )"+*apatka+ su)!"r s"rta )"+-ual hasil i+*ustri *i s"!"ra+, laut. @ita-cita p"+akluka+ )"r"ka ya+, *i*uku+, ol"h t"k+olo,i ya+, )a-u2 t"ruta)a+ya *ala) !i*a+, k"t"+t"raa+ t"lah )"+-a)i+ k")"+a+,a+ kuasa-kuasa Barat i+i. S"!a! itulah pa*a a!a* k" 5( kita lihat kuasa-kuasa Eropah s"p"rti S"pa+yol2 Portu,is *a+ B"la+*a t"lah )"+-"la-ah k" Asia T"+,,ara u+tuk )"+cari tapak !aru *i )a+a su)!"r-su)!"r "ko+o)i !aru !ol"h *ip"rol"hi *a+ s"t"rus+ya *apat )"+,ukuhka+ k"kuasaa+ )"r"ka *i Eropah.

Pa*a p"ri+,kat a1al2 kuasa-kuasa Eropah )"lakuka+ p"+*"kata+ i)p"ralis)" t"rha*ap "ko+o)i *a+ politik k" atas !a+,sa lai+.S"l"pas 58402 kuasa Barat t"lah )"la+carka+ p"+*"kata+ ya+,

!"r!"?a *i Asia T"+,,ara.P"ru!aha+-p"ru!aha+ ya+, !"rlaku *i Eropah *ari asp"k p"rsai+,a+ kuasa "ko+o)i s")aki+ )"+i+,kat *a+ )")astika+ s"tiap kuasa !arat t"rus )"+,"kalka+ *o)i+a+ t"rha*apat +",ara ya+, *ikuasai )"lalui kolo+is)". T"ori p"r*a,a+,a+ !"!as ya+, *ip"lopori ol"h A*a) S)ith )"+yataka+ a*alah ti*ak praktikal !a,i s"s"!uah +",ara )"+,hasilka+ s"suatu !ara+,a+ atau ko)o*iti apa!ila ia+ya !ol"h *i*apati *"+,a+ )urah *i t")pat lai+.Pasara+ t"rha* *a+ 1u-u* p"rsai+,a+ ya+, k"tat u+tuk )"+,uasai !aha+ )"+tah )aka ta+ah -a-aha+ a*alah p"+ti+,. Para p"la!ur *a+ ahli politik !arat )")pu+yai p"+,aruh ya+, kuat *ala) sist") p"+ta*!ira+ +",ara-+",ara !arat./"ra-aa+ )"+-a*i suruha+ pihak !"rk"p"+ti+,a+ s"p"rti syarikat kila+, s"+-ata2 syarikat p"rkapala+2 p"+,ila+, a+,kata+ t"+t"ra *a+ s"!a,ai+ya. T"k+olo,i k"-urut"raa+ ya+, !"rk")!a+, *i Eropah t"lah )"+yu)!a+, k"pa*a p")!ukaa+ t"rusa+ Su"?. P")!ukaa+ t"rusa+ i+i t"lah )")p"rc"patka+ p"r-ala+a+ k" Asia t"+,,ara. P"+,,u+aa+ kapal 1ap t"lah )"+i+,katka+ -u)lah !ara+,a+ ya+, *ia+,kut *i sa)pi+, p"layara+ ya+, ti*ak t"rha* *ala) p"l!a,ai k"a*aa+ ikli) *"+,a+ ka*ar p"r-ala+a+ ya+, si+,kat. P"rk")!a+,a+ p"sat t"k+olo,i )"+,"ti+ )aka+a+ turut )"+y"!a!ka+ p"+,ha+tara+ !ara+, *a,a+,a+ l"!ih taha+ la)a. /")u*aha+ *a+ t"k+olo,i i+i t"lah )"+*oro+, k"*ata+,a+ *a+ p"+,uasaa+ !arat *i Asia T"+,,ara. Pa*a akhir a!a* k"-58 *a+ a1al a!a* k"-59 s"1aktu E+,la+* )"+capai k")a-ua+ "ko+o)i *a+ sosial2 +",ara-+",ara Eropah lai+ t"rti+,,al *i !"laka+,. P"rsai+,a+ kuasa Eropah )"+cari su)!"r !aha+ )"+tah t"lah )"+y"!a!ka+ k"*ata+,a+ )"r"ka k" Asia T"+,,ara )"lakuka+ p"+-a-aha+ u+tuk )")"+uhi k"p"rlua+ !aha+ )"+tah u+tuk p")!a+,u+a+ "ko+o)i )"r"ka. @o+toh+ya p"rsai+,a+ a+tara British *a+ P"ra+cis *i Bur)a ya+, )"li!atka+ syarikat p"rkapala+ *a+ i+titusi k"1a+,a+ )"+*"sak British )"+-a-ah Bur)a ya+, kaya *"+,a+ lo,a)2 kayu -ati2 )i+yak *a+ !i-ih ti)ah. P"+,,u+aa+ t"k+olo,i )"si+ ya+, )o*"+ *ala) s"ktor p")!uata+2 s"ktor p"rta+ia+ *a+ s"ktor p"rusahaa+ t"lah )"+*oro+, p"+-a-aha+ !arat k" atas Asia T"+,,ara u+tuk )")astika+ !"kala+ s"+tiasa a*a *a+ )"+,"kalka+ p"rk")!a+,a+ "ko+o)i ya+, !aik *a+ !"rt"rusa+.@o+toh+ya k")a)puah+ British )"+,hasilka+ !ara+,a+ !"rori"+tasika+ kapas )"+y"!a!ka+ p"r)i+taa+ kapas ya+, ti+,,i *a+ s"cara k"!"tula+ Asia T"+,,ara )"rupaka+ lokasi !aha+ )"+tah *a+ p")asara+ s")ula ya+, !"sar.

B"r*asarka+ 0akta-0akta ya+, t"lah *i+yataka+ -"laslah !aha1a 0aktor "ko+o)i )")a+, )"rupaka+ 0aktor uta)a p"+akluka+ *a+ p"+-a-aha+ asi+, *i Asia T"+,,ara . S"cara k"!"tula++ya Asia T"+,,ara )"rupaka+ ka1asa+ p"r"!uta+ ya+, )"+-a*i p"rsai+,a+ *i kala+,a+ +",ara-+",ara Barat ya+, )")"rluka+ !aha+ )"+tah ya+, )")a+, kaya *i Asia T"+,,ara. S"lai+ itu2 Asia T"+,,ara -u,a )"rupaka+ ?o+ p")asara+ ya+, !"sar t"rha*ap !ara+,a+ k"luara+ )"r"ka *is"!a!ka+ p"r)i+taa+ ya+, sa+,at ti+,,i t"rha*ap hasil p"ri+*ustria+.

Su)!"r ru-uka+: 5. Ta+ P"k 6"+,2 20082 S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+.PPP==2 %SM 2. A!*ul Tali! Ah)a*259952 S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara. /6. DBP. ;. Ah)a* ="la+i #ali)i2 20062 P"r*a,a+,a+ *a+ P"rkapala+ M"layu Di S"lat M"laka A!a* k"-5( hi+,,a k"-582 /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka.

3. A!*ul 9ah)a+ #-. A!*ullah2 20062 S"-arah *a+ /"!u*ayaa+ Asia T"+,,ara Tra*isio+al2 /aris)a Pu!licatio+s2 Shah Ala).

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

P $JAJA%A$ &A$ ' SA$

'($(M) T R%A&AP AS)A T $**ARA

By 9'SIDA# BINTI #%SSAIN - 52 $"!ruary 2009 05:52:08 AM EST

PEN=A=A#AN DAN /ESAN E/'N'MI DI ASIA TEN77A9A S"cara u)u)+ya p"rkataa+ "ko+o)i !"rasal *aripa*a ,a!u+,a+ kata 7r""k2 iaitu JiokosK *a+ Joiko)iaK ya+, !"r)aksu* s",ala ti+*aka+ ya+, !"rkaita+ *"+,a+ p"+,"luara+ atau p"+,"*ara+ !ara+,a+ "ko+o)i. M"+urut =. 6. #a+so+ *ala) A Dictio+ary o0 Eco+o)ics a+* @o))"rc". P"rkara ya+, !"rkaita+ *"+,a+ "ko+o)i a*alah )")pu+yai hu!u+,a+ *"+,a+ p"r*a,a+,a+2 k"1a+,a+ s"rta 0aktor-0aktor p"+,"luara+ s"p"rti ta+ah2 !uruh *a+ )o*al. S"!"+ar+ya2 t"r*apat p"l!a,ai *asar "ko+o)i ya+, *i-ala+ka+ Asia T"+,,ara. 8alau !a,ai)a+apu+2 *asar-*asar "ko+o)i ya+, *ia)alka+ a*alah ti*ak k"kal *a+ t"lah )"+,ala)i p"ru!aha+ atas s"!a!-s"!a! t"rt"+tu. S"cara la+,su+,+ya2 s"ktor "ko+o)i )"rupaka+ salah satu 0aktor p"+ti+, ya+, harus *ip"rhatika+2 *ala) )"lihat struktur )asyarakat+ya. A*alah +yata !aha1a k"sa+ *aripa*a p"+,aruh Barat ya+, !"rl"luasa *i ra+tau-ra+tau i+i )"+y"!a!ka+ a)ala+ *asar "ko+o)i s"*ikit s"!a+yak !"ru!ah. P"ru!aha+ *asar "ko+o)i ya+, !"rlaku *i ra+tau Asia T"+,,ara2 s"p"rti *i I+*o+"sia2 9a-a 8illia) *i B"la+*a t"lah )"la+tik =oha+"s Fa+ *" Bosch u+tuk )"+,,a+tika+ Du B"s *" 7isi,+i"s s"!a,ai 7a!"+or ="+"ral pa*a tahu+ 5828. Bosch *iarahka+ supaya )"ra+,ka *a+ )"ra+ca+, 5 sist") ya+, !aru. B"liau t"lah )")p"rk"+alka+ sist") ta+a)a+ paksa R sist") kultur pa*a 58;0. Ia+ya )"rupaka+ sist") ya+, )"+,"ksploitasi k"su!ura+ ta+ah =a1a *"+,a+ p"ta+ip"ta+i+ya ya+, ra-i+ !a,i k"p"+ti+,a+ "ko+o)i B"la+*a ya+, su*ah t"+at. A+tara s"!a! !"rlaku p"ru!aha+ *asar ialah u+tuk )"+,atasi )asalah k"1a+,a+ S#T B"la+*a. Masalah i+i !"rikuta+ *aripa*a p"p"ra+,a+ ya+, *iha*api ol"h pihak B"la+*a. P"p"ra+,a+ ya+, !"rlaku i+i !uka+ saha-a t"r-a*i *i I+*o+"sia2 t"tapi -u,a p"p"ra+,a+ ya+, !"rlaku *i Eropah

s"p"rti p"p"ra+,a+ Napol"o+2 P"ra+, =a1a2 P")!"ro+taka+ A)!o+ *a+ P"ra+, Pa*"ri. P"p"ra+,a+-p"p"ra+,a+ i+i t"lah )"+y"!a!ka+ alira+ p"+*apata+ *a+ p"r!"la+-aa+ ti*ak s"i)!a+,. Ba,i )"+,atasi p"r)asalaha+ i+i2 S#T B"la+*a t"rpaksa !"rhuta+, !a,i )"+y"la)atka+ )aruah *a+ k"ra-aa+ B"la+*a. #uta+, ya+, *ip"rol"hi itu2 t"lah )"+y"!a!ka+ S#T B"la+*a )"+,ala)i k"a*aa+ ya+, )u0lis. /"a*aa+ i+i !uka+ saha-a *is"!a!ka+ ol"h )asalah p"p"ra+,a+2 t"tapi k",a,ala+ I+*o+"sia u+tuk !"rsai+, *"+,a+ +",ara-+",ara p"+-a-ah ya+, lai+ s"p"rti British *a+ A)"rika Syarikat. 'l"h k"ra+a *asar "ko+o)i ta+a)a+ paksa ,a,al u+tuk )")p"r!aiki tara0 hi*up p"+*u*uk I+*o+"sia )aka !"rlaku p"ru!aha+ *asar k"pa*a *asar 6i!"ral pa*a tahu+ 5840. A+tara s"!a!s"!a! p"ru!aha+ *asar ialah k"ra+a t"+ta+,a+ t"rha*ap sist") Ta+a)a+ Paksa. P"rlaksa+aa+ sist") i+i ti*ak p"r+ah *it"+ta+, ol"h rakyat =a1a 1alaupu+ i P"p"ra+,a+ Napol"o+. P"r-a+-ia+ i+i -u,a )"rupaka+ usaha I+,,"ris !a,i )"+*apatka+ p"+,iktira0a+ k"*u*uka+ I+,,"ris *i Si+,apura s"rta p"+,uasaa+ I+,,"ris *i s"!"lah utara khatulisti1a. S"lai+ itu2 B"la+*a )"+,iktira0 p"r*a,a+,a+ I+,,"ris *i Si+,apura *a+ ti*ak )"+u+tut Si+,apura 1alaupu+ ia !ol"h !"r!uat *")ikia+ atas pri+sip Sulta+ A!*ul rah)a+ 9iau ti*ak p"r+ah )")!"rika+ k"!"+ara+ k"pa*a I+,,"ris u+tuk !"r!uat *")ikia+. Di sa)pi+, itu2 *asar -u,a )"+,ala)i p"ru!ha+ aki!at usaha u+tuk )"+,hala+, p"r*a,a+,a+ *i si+,apura !a,i )"+,u!ah alira+ p"r*a,a+,a+. /"a*aa+ i+i )"+y"!a!ka+ S#T B"la+*a s")aki+ t"rs"pit *a+ akhir+ya p"+,urusa+ t"lah *ia)!il alih ol"h k"ra-aa+ B"la+*a. 8alaupu+ !",itu2 )asalah k"1a+,a+ S#T i+i )asih ti*ak !"ru!ah *a+ cara )"+,atasi+ya a*alah *"+,a+ cara Fa+ D"+ Bosch iaitu *"+,a+ pri+sip p")aksaa+ k"pa*a p"ta+i I+*o+"sia u+tuk )"+yu)!a+,ka+ k"1a+,a+ k"pa*a k"ra-aa+ B"la+*a. 'l"h k"ra+a *asar "ko+o)i ta+a)a+ paksa ,a,al u+tuk )")p"r!aiki tara0 hi*up p"+*u*uk I+*o+"sia )aka !"rlaku p"ru!aha+ *asar k"pa*a *asar 6i!"ral pa*a tahu+ 5840. A+tara s"!a!s"!a! p"ru!aha+ *asar ialah k"ra+a t"+ta+,a+ t"rha*ap sist") Ta+a)a+ Paksa. P"rlaksa+aa+ sist") i+i ti*ak p"r+ah *it"+ta+, ol"h rakyat =a1a 1alaupu+ ia+ya )"+y"!a!ka+ p"+i+*asa+ ya+, )")!a1a k"!ulura+ *i Pulau =a1a pa*a tahu+ 583(-5838. Ti+*ak!alas ya+, *ilakuka+ ol"h ora+, =a1a a*alah *"+,a+ )"+,ura+,ka+ p"+,"luara+ *a+ su)!"r !uruh. /"sa++ya2 pro*ukti iti )"+-a*i r"+*ah k"ra+a hasil ya+, *ip"rol"hi )"+"rusi t"+a,a !"!as a*alah ; atau 3 kali ,a+*a l"!ih !a+yak -ika *i!a+*i+,ka+ *"+,a+ ta+a)a+ paksa. T"r*apat !a+yak p"ru!aha+ ya+, *i!a1a ol"h kuasa Barat s"t"lah )"r"ka )"+,a)!il alih "ko+o)i *i Asia T"+,,ara. A+tara+ya ya+, !"rlaku *i I+*o+"sia 2 satu !"+tuk ka1ala+ sist") politik t"lah *ilaksa+aka+ u+tuk )")!ol"hka+ p"+a+a)a+ p"sat *ilaksa+aka+ . @o+toh+ya *ala) syst") ta+a)a+ kopi ya+, *ilaksa+aka+ pa*a tahu+ 58;0 M 5840 s"t"lah p"+ia,a *a+ p")o*al Eropah !"r)i+at u+tuk )"+,"luarka+ ta+a)a+ ya+, ti*ak !"rasal *ari ka1asa+ itu P"rlaksa+aa+ syst") kultur )"+i+,,alka+ k"sa+ ya+, !"sar *a+ !"rk"kala+ *i =a1a khas+ya . /"sa++ya *apat *i!aha,ika+ k"pa*a *ua !aha,ia+ 2 iaitu k"sa+ positi0 *a+ +",ati0. P"rlaksa+aa+ syst") kultur i+i t"lah )")!"ri k"sa+ k"pa*a B"la+*a . B"la+*a *apat )"+,atasi )aslah k")u0lisa+ "ko+o)i *"+,a+ c"pat . Pa*a tahu+ 58;0 M 5844 2 B"la+*a )u+cul s"!a,ai +","ri ya+, t",uh k"*u*uka+ "ko+o)i *i Eropah 2 t"ruta)a *ala) p"r*a,a+,a+ . Eksport B"la+*a !"rta)!ah !"r,a+*a-,a+*a . Tahu+ 58;0 "ksport B"la+*a !"r-u)lah 52.9 -uta 0lori+ )"+i+,kat k"pa*a 43.2 -uta 0lori+ pa*a tahu+ 5830 . S"t"rus+ya 2 tara0 p"rkapala+ B"la+*a *apat *ihi*up k")!ali . A)st"r*a) )u+cul s"!a,ai p"la!uha+ ya+, k"ti,a t"r!"sar *i *u+ia 1alaupu+ s"!"lu) i+i p"la!uha+ A)st"r*a) t"lah )alap . /"sa+ *aripa*a syst") kultur i+i )"+y"!a!ka+ k"*u*uka+ B"la+*a *i I+*o+"sia )"+*apat k"+ca)a+ ya+, l"!ih h"!at *aripa*a p"+*u*uk

I+*o+"sia . 9akyat pula )ula )"+u+-ukka+ p"+"+ta+,a+ *"+,a+ l"!ih positi0 k" atas p")"ri+taha+ B"la+*a . Aki!at k",a,ala+ syst") kultur 2 pa*a tahu+ 5840 2 B"la+*a )")p"rk"+alka+ satu polisi p")"ri+taha+ !aru *ari I+*o+"sia 2 *ik"+ali *"+,a+ Dasar 6i!"ral . /"sa+ k"pa*a =a1a pula ialah hi*up rakyat !"rta)!ah *"rita aki!at *ip"ras 2 *iti+*as *a+ *i-a*ika+ ha)!a a!*i ol"h B"la+*a . 'l"h k"ra+a ta+a)a+ pa*i ti*ak *apat *ita+a) *"+,a+ s"p"+uh+ya 2 k"!ulura+ !"rlaku k"ra+a ti*ak cukup !"kala+ )aka+a+ s"p"rti !"rlaku *i =a1a T"+,ah 5848 . P")!a+,u+a+ ya+, *ip"rk"+alka+ ol"h B"la+*a ti*ak )"+y"luruh 2 ha+ya t"rtu)pu *i ka1asa+ ya+, )")pu+yai pot"+si "ko+o)i . 6a+tara+ itu 2 k")a-ua+ ha+ya *i+ik)ati ol"h ,olo+,a+ t"rt"+tu saha-a *a+ ti*ak )"+y"luruh . 8alaupu+ syst") kultur )")!"ri k"!urukka+ k"pa*a =a1a 2 t"tapi s"!alik itu -u,a ia )")!"ri k"u+tu+,a+ *a+ k"!aika+ k"pa*a =a1a *ala) !"!"rapa asp"k 2 iaitu syst") ko)u+ikasi *a+ p"rta+ia+ . S"hu!u+,a+ itu 2 ro)paka+ *a+ la+u+ ti*ak *i!as)ika+ ol"h B"la+*a *a+ ia !"rt"rusa+ )"+,,a+,,u k"*u*uka+ p"r*a,a+,a+ *i I+*o+"sia . I+i )"+akutka+ p"*a,a+, asi+, u+tuk *ata+, k" I+*o+"sia u+tuk )"+-ala+ka+ akti iti p"r*a,a+,a+ . Aki!at *aripa*a k",a,ala+ syst") kultur *i =a1a 2 *asar 6i!"ral *ip"rk"+alka+ . Sist") kultur aka+ hapuska+ s"cara !"rp"ri+,kat-p"ri+,kat . Pa*a *asar 6i!"ral a*alah )")!"ri k")a-ua+ *a+ k"s"-aht"raa+ k"pa*a rakyat I+*o+"sia 2 t"ruta)a ,olo+,a+ p"ta+i . Dala) -a+,ka )asa ;0 tahu+ p"rlaksa+aa+ *asar 6i!"ral *i I+*o+"sia 2 ia t"lah )"+i+,,alka+ k"sa+ ya+, )"+*ala) k"pa*a B"la+*a *a+ rakyat I+*o+"sia .A+tara k"sa++ya k"pa*a B"la+*a ialah 2 )o*al )"+curah )asuk k" I+*o+"sia 2 t"ruta)a s"kali *ala) p"rusahaa+ la*a+, ya+, )"+y"!a!ka+ p"rla*a+,a+ !"rta)!ah )a-u *"+,a+ hasil p"+,"luara+ ya+, ti+,,i . 6a+tara+ itu 2 hasil p"+,"luara+ p"rta+ia+ !"rta)!ah . Ta+a)a+ !aru *ip"rk"+alka+ s"p"rti k"ka!u *a+ ,"tah . D"+,a+ i+i 2 p"+,"luara+ +",ara s")aki+ )"+i+,kat . S"lai+ itu 2 hasil p"rlo)!o+,a+ ya+, *iusahaka+ ol"h kapitalis turut )"+a)!ahka+ hasil p"+,"luara+ *a+ "ksport +",ara . Matla)at ya+, *iharap ol"h B"la+*a *ala) )")p"rk"+alka+ p")!a+,u+a+ "ko+o)i *a+ social *i =a1a *"+,a+ tu-ua+ )")!a1a k")a-ua+ k"pa*a rakyat =a1a s"p"rti )a+a ya+, *ilau+,ka+ ol"h ,olo+,a+ li!"ralis)" *i #olla+* . P")!aharua+ ya+, -"las *a+ k"tara ialah *ala) !i*a+, ko)u+ikasi *a+ p"la-ara+ . Ma+akala k"sa+ k"pa*a rakyat ialah tara0 hi*up rakyat )asih ti*ak !"ru!ah . P"ta+i )asih k"kal *"+,a+ k")iski+a+ *a+ k")u+*ura+ s"rta )asih t"rtakluk k"pa*a ko+s"p "ko+o)i sara *iri . 6a+tara+ akti iti "ko+o)i t"rtu)pu *i Pualu =a1a t"lah )"+y"!a!ka+ l"*aka+ p"+*u*uk !"rlaku . I+i )"+y"!a!ka+ )asalah social ti)!ul *i Pulau =a1a . S"lai+ itu 2 p"ra+a+ ora+, @i+a s"!a,ai ora+, t"+,ah s")aki+ )"+y"!a!ka+ k"!"+cia+ rakyat t"rha*ap ora+, @i+a . D"+,a+ itu 2 lahirlah ,olo+,a+ ya+, )"+"+ta+, ora+, @i+a *i I+*o+"sia Ba,i k"sa+ +",ati0 pula 2 p"+"ka+a+ B"la+*a k" atas ,olo+,a+ +asio+alis t"lah )"r"+,,a+,ka+ p"rhu!u+,a+ a+tara p"+,a1al B"la+*a *"+,a+ rakyat . D"+,a+ itu 2 s"+ti)"+ rakyat t"rha*ap p")"ri+taha+ B"la+*a s")aki+ s"rius . Eko+o)i rakyat turut ti*ak !"ru!ah k"ra+a B"la+*a ,a,al )"lahirka+ r" olusi *ala) "ko+o)i *a+ rakyat k"kal *"+,a+ k")iski+a+ . S"!alik+ya kau) kapitalis )"+*apat k"u+tu+,a+ . Ma+akala 2 kau) @i+a )"+*apat k"isti)"1aa+ politik *a+ "ko+o)i . #al i+i )"+i)!ulka+ k"!"+cia+ rakyat t"rha*ap ora+, @i+a . 9u-uka+: A!u Tali! Ah)a*259952 S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara2 /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka 7hapa #aru+259932 7lo!alisasi Eko+o)i Du+ia: I)plikasi Eko+o)i *a+ Politik /" Atas N",ara Du+ia /"ti,a2 %+i "rsiti /"!a+,saa+ Malaysia.

A!*ul 9ah)a+ #-. A!*ullah2 20062 S"-arah *a+ /"!u*ayaa+ Asia T"+,,ara Tra*isio+al2 /aris)a Pu!licatio+s2 Shah Ala).

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

'egiatan ekonomi dan kaitannya dengan penjajahan di


By 6IM 6IAN A'N7 - 52 $"!ruary 2009 05:5(:34 AM EST

Pa*a p"+*apat saya2 k",iata+ "ko+o)i *i Asia T"+,,ara s"!"lu) k"*ata+,a+ p"+-a-ah-p"+-a-ah asi+, l"!ih k"pa*a "ko+o)i ya+, !"rcorak p"rta+ia+ sara *iri. S"t"lah k"*ata+,a+ p"+-a-ahp"+-a-ah asi+, k" Asia T"+,,ara2 k",iata+ "ko+o)i *i Asia T"+,,ara t"lah !"ru!ah k"pa*a p"rta+ia+ s"cara ko)"rsial. Sisit") Ta+a)a+ Paksa t"lah *ip"rk"+alka+. P"+-a-ah-p"+-a-ah asi+, l"!ih )")"+ti+,ka+ k"u+tu+,a+ *aripa*a k"p"rlua+ para p"ta+i.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

'egiatan ekonomi dan kaitannya dengan penjajahan Asia Tenggara.


By S#E6FA/%MA9A A>P 9A=% - 52 $"!ruary 2009 02:29:(9 AM EST

Pa*a p"+*apat saya k",iata+ "ko+o)i *i Asia T"+,,ara s"!"lu) k"*ata+,a+ p"+-a-ah asi+, l"!ih k"pa*a "ko+o)i ya+, !"rcorak p"rta+ia+ sara *iri atau !"rcorak tra*isio+al . S"t"lah k"*ata+,a+ p"+-a-ah-p"+-a-ah asi+, k" Asia T"+,,ara2 k",iata+ "ko+o)i *i Asia T"+,,ara t"lah !"ru!ah k"pa*a p"rta+ia+ s"cara ko)"rsial. Sisit") Ta+a)a+ Paksa t"lah *ip"rk"+alka+. P"+-a-ahp"+-a-ah asi+, l"!ih )")"+ti+,ka+ k"u+tu+,a+ *aripa*a k"p"rlua+ para p"ta+i. k",iata+ "ko+o)i p"rta+ia+ khusus+ya t"lah )"+-a*i *aya p"+arik k"pa*a pihak p"+-a-ah u+tuk )"+-a-ah *a+ )")o+opoli "ko+o)i *ira+tau i+i. S"!a,ai co+toh *i =a1a2 pihak B"la+*a ya+, pa*a )ula+ya ha+ya !"r)i+at u+tuk !"r+ia,a t"lah )"+,,u+aka+ p"rluasa+ kuasa+ya u+tuk )")p"rk"+alka+ sist") s"raha+ s"cara paksa atau Sist") Ta+a)a+ Paksa pa*a 58;0 ya+, )"+"tapka+ !aha1a hasil *aripa*a 5>( ta+ah s"tiap p"ta+i *is"rahka+ s"!a,ai cukai.Pihak B"la+*a -u,a )"+,"rah para p"ta+i u+tuk )"lakuka+ akti iti )"+a+a) ta+a)a+ ya+, )"+*ata+,ka+ hasil ya+, lu)aya+ s"p"rti kopi2 t"!u2 c"+,kih2 kayu )a+is2 +ila2t")!akau *a+ ki+a. S"lai+ itu2 Sist") /ultur ya+, *ilaksa+aka+ pa*a a!a* k"-58 a*alah !"rtu-ua+ u+tuk )"+,atasi )asalah "ko+o)i B"la+*a ya+, ha)pir )u0lis.S"p"rti -u,a Sist") 9o*i Ta+a)a+ i+i para p"ta+i *ik"rah u+tuk )")p"ru+tukka+ 5>( *ari hasil ta+ah )"r"ka u+tuk ta+a)a+ "ksport ya+, t"lah *it"tapka ol"h k"ra-aa+ )isal+ya kopi2t")!akau2kayu )a+is2 t"h2 ki+a2 +ila2*a+ s"!a,ai+ya.

9u-uka+ : 5. A!u Tali! Ah)a*25995.S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara2/uala 6u)pur:D"1a+ !ahasa *a+ Pustaka. 2.8.8illia)s *a+ =o,i+*"r Si+,h ="ssy2 59692 S"-arah 9"+,kas Asia T"+,,ara. Si+,apura: MP# Pu!licatio+s S*+.Bh*.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

'egiatan ekonomi dan kaitannya dengan penjajahan di Asia Tenggara.


By 9AN=IT#AM A>P 9A=% - 52 $"!ruary 2009 02:39:3; AM EST

Pa*a p"+*apat saya k",iata+ "ko+o)i a*a kaita+ *"+,a+ p"+-a-aha+ *i Asia T"+,,ara. /",iata+ "ko+o)i *i Asia T"+,,ara s"!"lu) k"*ata+,a+ p"+-a-ah-p"+-a-ah asi+, l"!ih k"pa*a "ko+o)i ya+, !"rcorak p"rta+ia+ sara *iri. Masyarakat *i Asia T"+,,ara !"rsikap t"r!uka *a+ s"*ia )")a+0aatka+ p"lua+,-p"lua+, "ko+o)i !aru ya+, ti)!ul s"p"rti *i!aya+,ka+ ol"h p")!a!ita+ )"r"ka *ala) p"rta+ia+ ko+ta+ *a+ p"r*a,a+,a+.8alau!a,ai)a+a pu+ kapitalis)" ti*ak !"rk")!a+, *i Asia T"+,,ara tra*isio+al k"ra+a ia !"rkait rapat sist") politik *a+ "ko+o)i ya+, *ia)alka+.I+i )"+u+-ukka+ k",iata+ "ko+o)i )")pu+yai kaita+ *"+,a+ sist") p"+-a-aha+.P")"ri+tah Asia T"+,,ara -u,a )")p"rol"hi k"u+tu+,a+ *ala) akti iti p"r*a,a+,a+ )"lalui cukai 2 )o+opoli *ira-a t"rha*ap !ara+, i)port *a+ "ksport s"rta "ksp"*isi p"r*a,a+,a+ a+tara!a+,sa. #al i+i t"r!ukti *"+,a+ 1u-u*+ya p"la!uha+ p"r*a,a+,a+ ya+, t"rk"+al pa*a a!a* k"-50 hi+,,a a!a* k"-5(2 s"p"rti p"la!uha+ Sri i-aya-Pal")!a+, 2 p"la!uha+ *i 9iau s"rta p"la!uha+ Ach"h. S"t"lah k"*ata+,a+ p"+-a-ah-p"+-a-ah asi+, k" Asia T"+,,ara2 k",iata+ "ko+o)i *i Asia T"+,,ara t"lah !"ru!ah k"pa*a p"rta+ia+ s"cara ko)"rsial. Sisit") Ta+a)a+ Paksa t"lah *ip"rk"+alka+. P"+-a-ah-p"+-a-ah asi+, l"!ih )")"+ti+,ka+ k"u+tu+,a+ *aripa*a k"p"rlua+ para p"ta+i.S"cara k"si)pula++ya k",iata+ "ko+o)i a*a kaita+ *"+,a+ p"+-a-aha+ *i Asia T"+,,ara.

9u-uka+ : 5. A!u Tali! Ah)a*25995.S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara2/uala 6u)pur: D"1a+ !ahasa *a+ Pustaka. 2. A!u Tali! Ah)a*2 5995. S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara. /uala 6u)pur. D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. ;. D.7.E.#all2 59492 S"-arah Asia T"+,,ara. /uala 6u)pur . D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Penjajahan +arat di Asia Tenggara ada,ah +erkaitan dengan kegiatan ekonomi.


By 8AN M'#D &AI9A BIN 8AN M'#D &AIN - 52 $"!ruary 2009 03:00:;6 AM EST

Tu-ua+ uta)a p"+-a-aha+ ol"h kuasa !arat *i Asia T"+,,ara a*alah u+tuk )"+*apatka+ !aha+ )"+tah !a,i i+*ustri+ya. P"+,uasaa+ politik )")u*ahka+ syarikat-syarikat !"sar i+i )"+*apatka+ !aha+ )"+tah ya+, *ik"h"+*aki )"+,ikut k")ahua+ )"r"ka. Aki!at *aripa*a k"*ata+,a+ kuasa i)p"rialis i+i t"lah )")!a1a p"ru!aha+ k"pa*a sist") "ko+o)i *i Asia T"+,,ara t"ruta)a+ya ,olo+,a+ p"ta+i. S"!"lu) k"*ata+,a+ p"+-a-ah2 Asia T"+,,ara )"rupaka+ p")!"kal uta)a !ara+,-!ara+, )"1ah k" Eropah k"cuali =a1a ya+, t"rli!at *ala) p"+,"luara+ hasil-hasil ta+a)a+ u+tuk *i"ksport . S"l"pas tahu+ 5840 s"t"lah k"*ata+,a+ p"+-a-ah p"+,"luara+ ra+tau i+i t"lah !"ru!ah *aripa*a p"+,"luara+ t")pata+ k"pa*a k"p"rlua+ p"ri+*ustria+ !arat. M"+-"la+, tahu+ 5930 Asia T"+,,ara t"lah )"+-a*i p")!"kal uta)a ,"tah2 h")2 la*a2 kapas *a+ kayu -ati *ala) pasara+ *u+ia. S"lai+ itu asia T"+,,ara -u,a )"rupaka+ p"+,"luar uta)a u+tuk ,ula2 th"2 t")!akau2 r")pah2 )i+yak *a+ ,alia+ s"p"rti !i-ih ti)ah2 !"si2 )a+,a+ *a+ kro)iu) s"rta )"+-a*i pasara+ !a,i !aha+ p"+,"luara+ *ari Eropah2 A)"rika Syarikat *a+ ="pu+.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

,atihan -or!m
By ANIT#A A>P 9EFEND9AN - 52 $"!ruary 2009 03:;4:(3 AM EST

Pa*a p"+*apat saya 2 s"-arah "ko+o)i Asia T"+,,ara *ip"+,aruhi ol"h k"sa+ k"*ata+,a+ kuasakuasa !arat !"r)ula *ari p"+,hu-u+, a!a* k"-58 hi+,,a k"-59. P"+,aruh Barat ya+, !"rl"luasa *i ra+tau i+i )"+y"!a!ka+ a)ala+ "ko+o)i s"*ikit s"!a+yak )"+,ala)i p"ru!aha+. P"l!a,ai 0actor ya+, )"+y"!a!ka+ p"ru!aha+ "ko+o)i )asyarakat Asia T"+,,ara ya+, *is"!a!ka+ p"+,aruh kuasa-kuasa Barat pa*a )asa itu. A+tara+ya ialah2 9" olusi P"ri+*ustria+ ya+, !"rk")!a+, *"+,a+ p"sat *i Eropah pa*a akhir a!a* k" 58 ya+, )"1u-u*ka+ corak p")!aharua+ ya+, !aru *ala) p"rhu!u+,a+ )"+"rusi laut. @orak p"rta)a ialah p"+,,u+a+a+ kapal 1ap *a+ corak ya+, k"*ua ialah p")!ukaa+ T"rusa+ Su"?. /apai 1ap ya+, p"rta)a )u+cul *i p"raira+ Asia T"+,,ara a*alah kira-kira pa*a tahu+ 5820-a+ *a+ s"l"pas )"+,ala)i p"ru!aha+ t"k+olo,i2 p"+,,u+aa+ kapal 1ap t"lah )"+*o)i+asi lalua+ p"r*a,a+,a+ *u+ia pa*a tahu+ 5860-a+. T"rusa+ Su"? ya+, t"lah *i!uka pa*a tahu+ 5869 t"lah B"r-aya )")"+*"kka+ lalua+

p"r*a,a+,a+ *a+ i+i )")!ol"hka+ p"+-i)ata+ )o*al *a+ s"t"rus+ya )"+,,alakka+ la,i p"rhu!u+,a+ p"r*a,a+,a+ )"+,,u+aka+ laut ol"h syarikat-syarikat ,"r,asi Eropah. /"upayaa+ Barat )"+*o)i+asi ra+tau Asia T"+,,ara -u,a !"r,a+tu+, k"pa*a )"r"ka )iliki *ari su*ut t"k+ikal *a+ p"+,"tahua+ sai+ti0ik. 9" olusi P"ri+*ustria+ -u,a t"lah )"+,,alakka+ p"r)i+taa+ t"rha*ap !aha+-!aha+ ,alia+2 khusus+ya !i-ih ti)ah *a+ !i-ih !"si. P"+,,u+aa+ !aha+-!aha+ s"p"rti itu *ala) p"rusahaa+ s"p"rti )"+,"+ti+2 p"ralata+ "l"ktrik *a+ k"+*"raa+ !"r)otor t"lah )"+,,alakka+ p"+,uasaa+ Barat t"rha*ap ka1asa+ *i Asia T"+,,ara ya+, kaya *"+,a+ su)!"r t"rs"!ut. Disa)pi+, itu2 Asia T"+,,ara *ilihat s"!a,ai tapak u+tuk suatu p"rusahaa+ !aru !"r*asarka+ p"+y"li*ika+ sai+ti0ik s"p"rti p")!ukaa+ p"rta+ia+-p"rta+ia+ !aru ya+, s"suai *ita+a) *i Asia T"+,,ara *a+ )")pu+yai +ilai ko)"rsial. A+tara ta+a)a+ ya+, *iusahaka+ *i Asia T"+,,ara a*alah s"p"rti t"!u *i $ilipi+a2 ,"tah *i Ta+ah M"layu *a+ I+*o+"sia s"rta kapas *i Bur)a. 9u-uka+ : 5.=.9.#icks2 A Th"ory 'r Eco+o)ic #istory2 5969. #l).535 2. D.=.M.Tat"2 S"-arah P")!"+tuka+ Asia T"+,,ara2 59802 hl). 393-39

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

.or!m
By #ASNA# BINTI #%SSIN - 52 $"!ruary 2009 0(:32:32 AM EST

P"ru!aha+ k",iata+ "ko+o)i ?a)a+ tra*isio+al !"rlaku aki!at *aripa*a k"*ata+,a+ p"+-a-ah *ari !arat t"lah )")!a1a k"pa*a p"ru!aha+ sist") "ko+o)i *i Asia T"+,,ara. Di si+i kita !ol"h lihat !"tapa )"+*ala)+ya p"ru!aha+ "ko+o)i ya+, t"lah *ip"lopori ol"h pihak p"+-a-ah. P"ru!aha+ *aripa*a p"rta+ia+ sara*iri k"pa*a p"rta+ia+ ko)"rsial t"lah )")p"+,aruhi corak hi*up )asyarakat u)u) Asia T"+,,ara. Ba,i /au) p"ta+i2 1a+, !uka+lah ass"t uta)a ya+, )")!ol"hka+ )"r"ka )"+ik)ati k"hi*upa+ ya+, l"!ih s"l"sa t"tapi )"r"ka )")"rluka+ 1a+, u+tuk )")!ayar cukai s"rta )")!"li k"p"rlua+ s"haria+2 s"*a+,ka+ *ahulu+ya k"p"rlua+ *i*apati *"+,a+ )"lalui p"rtukara+ !ara+,. P"ru!aha+ !"rlaku -u,a *ala) sisit") hak )ilik ta+ah. Dua ti+*aka+ p"+-a-ah t"lah )")!a1a k"sa+ !"sar k"pa*a pola p")ilika+ ta+ah *i Asia T"+,,ara. P"rta)a+ya2 *"+,a+ p")a+suha+ sist") %su0ruct ya+, )"+,i?i+ka+ para p"ta+i )"+,"r-aka+ ta+ah p"rta+ia+ ta+pa )"+"tapka+ p")ilika+. /"*ua+ya2 a)ala) )")!"r ko+s"si ta+ah ya+, !"sar k"pa*a syarikat-syarikat *a+ i+*i i*u-i+*i i*u !arat. Dasar p"rta)a )r+-a*ika+ ta+ah suatu ko)o*iti u+tuk sp"kulasi *a+ )"+,aki!atka++ya s")aki+ *itu)puka+ *ala) ta+,a+ ,olo+,a+ !uka+ p"ta+i. A)ala+ k"*ua -u,a )"+y"!a!ka+ ta+ah ya+, a*a u+tuk k",u+aa+ kau) p"ta+i s")aki+ !"rkura+,a+ . 7olo+,a+ !uka+ p"ta+i )"+,a)!il alih hak )ilik ta+ah i+i ya+, )"+y"!a!ka+ p"ta+i s")aki+ k"hila+,a+ ta+ah u+tuk !"rcucuk ta+a).

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

'egiatan

konomi dan Penjajahan

By N'9 AMI&A BINTI ABD%6 9A#MAN - 52 $"!ruary 2009 09:38:39 AM EST

Pa*a p"+*apat saya 0aktor uta)a p"+-a-aha+ *i Asia T"+,,ara k"ra+a *"saka+ "ko+o)i "kora+ *aripa*a 9" olusi I+*ustri. P"rk")!a+,a+ "ko+o)i *a+ )o*al l"!iha+ ya+, *iku)pul ol"h +",ara-+",ara ya+, t"lah )"lalui 9" olusi I+*ustri s"+tiasa )"+*"sak2 t"lah )")aksa )"r"ka u+tuk )"+cari p"lua+, !a,i )"+*apatka+ su)!"r s"rta )"+-ual hasil i+*ustri *i s"!"ra+, laut. @ita-cita p"+akluka+ )"r"ka ya+, *i*uku+, ol"h t"k+olo,i ya+, )a-u2 t"ruta)a+ya *ala) !i*a+, k"t"+t"raa+ t"lah )"+-a)i+ k")"+a+,a+ kuasa-kuasa Barat i+i. S"!a! itulah pa*a a!a* k" 5( kita lihat kuasa-kuasa Eropah s"p"rti S"pa+yol2 Portu,is *a+ B"la+*a t"lah )"+-"la-ah k" Asia T"+,,ara u+tuk )"+cari tapak !aru *i )a+a su)!"r-su)!"r "ko+o)i !aru !ol"h *ip"rol"hi *a+ s"t"rus+ya *apat )"+,ukuhka+ k"kuasaa+ )"r"ka *i Eropah.

Pa*a p"ri+,kat a1al2 kuasa-kuasa Eropah )"lakuka+ p"+*"kata+ i)p"ralis)" t"rha*ap "ko+o)i *a+ politik k" atas !a+,sa lai+.S"l"pas 58402 kuasa Barat t"lah )"la+carka+ p"+*"kata+ ya+, !"r!"?a *i Asia T"+,,ara.P"ru!aha+-p"ru!aha+ ya+, !"rlaku *i Eropah *ari asp"k p"rsai+,a+ kuasa "ko+o)i s")aki+ )"+i+,kat *a+ )")astika+ s"tiap kuasa !arat t"rus )"+,"kalka+ *o)i+a+ t"rha*apat +",ara ya+, *ikuasai )"lalui kolo+is)". T"ori p"r*a,a+,a+ !"!as ya+, *ip"lopori ol"h A*a) S)ith )"+yataka+ a*alah ti*ak praktikal !a,i s"s"!uah +",ara )"+,hasilka+ s"suatu !ara+,a+ atau ko)o*iti apa!ila ia+ya !ol"h *i*apati *"+,a+ )urah *i t")pat lai+.Pasara+ t"rha* *a+ 1u-u* p"rsai+,a+ ya+, k"tat u+tuk )"+,uasai !aha+ )"+tah )aka ta+ah -a-aha+ a*alah p"+ti+,. Para p"la!ur *a+ ahli politik !arat )")pu+yai p"+,aruh ya+, kuat *ala) sist") p"+ta*!ira+ +",ara-+",ara !arat./"ra-aa+ )"+-a*i suruha+ pihak !"rk"p"+ti+,a+ s"p"rti syarikat kila+, s"+-ata2 syarikat p"rkapala+2 p"+,ila+, a+,kata+ t"+t"ra *a+ s"!a,ai+ya. T"k+olo,i k"-urut"raa+ ya+, !"rk")!a+, *i Eropah t"lah )"+yu)!a+, k"pa*a p")!ukaa+ t"rusa+ Su"?. P")!ukaa+ t"rusa+ i+i t"lah )")p"rc"patka+ p"r-ala+a+ k" Asia t"+,,ara. P"+,,u+aa+ kapal 1ap t"lah )"+i+,katka+ -u)lah !ara+,a+ ya+, *ia+,kut *i sa)pi+, p"layara+ ya+, ti*ak t"rha* *ala) p"l!a,ai k"a*aa+ ikli) *"+,a+ ka*ar p"r-ala+a+ ya+, si+,kat. P"rk")!a+,a+ p"sat t"k+olo,i )"+,"ti+ )aka+a+ turut )"+y"!a!ka+ p"+,ha+tara+ !ara+, *a,a+,a+ l"!ih taha+ la)a. /")u*aha+ *a+ t"k+olo,i i+i t"lah )"+*oro+, k"*ata+,a+ *a+ p"+,uasaa+ !arat *i Asia T"+,,ara. Pa*a akhir a!a* k"-58 *a+ a1al a!a* k"-59 s"1aktu E+,la+* )"+capai k")a-ua+ "ko+o)i *a+ sosial2 +",ara-+",ara Eropah lai+ t"rti+,,al *i !"laka+,. P"rsai+,a+ kuasa Eropah )"+cari su)!"r !aha+ )"+tah t"lah )"+y"!a!ka+ k"*ata+,a+ )"r"ka k" Asia T"+,,ara )"lakuka+ p"+-a-aha+ u+tuk )")"+uhi k"p"rlua+ !aha+ )"+tah u+tuk p")!a+,u+a+ "ko+o)i )"r"ka. @o+toh+ya p"rsai+,a+ a+tara British *a+ P"ra+cis *i Bur)a ya+, )"li!atka+ syarikat p"rkapala+ *a+ i+titusi k"1a+,a+ )"+*"sak British )"+-a-ah Bur)a ya+, kaya *"+,a+ lo,a)2 kayu -ati2 )i+yak *a+ !i-ih ti)ah. P"+,,u+aa+ t"k+olo,i )"si+ ya+, )o*"+ *ala) s"ktor p")!uata+2 s"ktor p"rta+ia+ *a+ s"ktor p"rusahaa+ t"lah )"+*oro+, p"+-a-aha+ !arat k" atas Asia T"+,,ara u+tuk )")astika+ !"kala+ s"+tiasa a*a *a+ )"+,"kalka+ p"rk")!a+,a+ "ko+o)i ya+, !aik *a+ !"rt"rusa+.@o+toh+ya k")a)puah+ British )"+,hasilka+ !ara+,a+ !"rori"+tasika+ kapas )"+y"!a!ka+ p"r)i+taa+

kapas ya+, ti+,,i *a+ s"cara k"!"tula+ Asia T"+,,ara )"rupaka+ lokasi !aha+ )"+tah *a+ p")asara+ s")ula ya+, !"sar.

B"r*asarka+ 0akta-0akta ya+, t"lah *i+yataka+ -"laslah !aha1a 0aktor "ko+o)i )")a+, )"rupaka+ 0aktor uta)a p"+akluka+ *a+ p"+-a-aha+ asi+, *i Asia T"+,,ara . S"cara k"!"tula++ya Asia T"+,,ara )"rupaka+ ka1asa+ p"r"!uta+ ya+, )"+-a*i p"rsai+,a+ *i kala+,a+ +",ara-+",ara Barat ya+, )")"rluka+ !aha+ )"+tah ya+, )")a+, kaya *i Asia T"+,,ara. S"lai+ itu2 Asia T"+,,ara -u,a )"rupaka+ ?o+ p")asara+ ya+, !"sar t"rha*ap !ara+,a+ k"luara+ )"r"ka *is"!a!ka+ p"r)i+taa+ ya+, sa+,at ti+,,i t"rha*ap hasil p"ri+*ustria+.

Su)!"r ru-uka+: 5. 7hapa #aru+259932 7lo!alisasi Eko+o)i Du+ia: I)plikasi Eko+o)i *a+ Politik /" Atas N",ara Du+ia /"ti,a2 %+i "rsiti /"!a+,saa+ Malaysia. A!*ul 9ah)a+ #-. A!*ullah2 20062 S"-arah *a+ /"!u*ayaa+ Asia T"+,,ara Tra*isio+al2 /aris)a Pu!licatio+s2 Shah Ala). ;. Ah)a* ="la+i #ali)i2 20062 P"r*a,a+,a+ *a+ P"rkapala+ M"layu Di S"lat M"laka A!a* k"-5( hi+,,a k"-582 /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. 3. A!*ul 9ah)a+ #-. A!*ullah2 20062 S"-arah *a+ /"!u*ayaa+ Asia T"+,,ara Tra*isio+al2 /aris)a Pu!licatio+s2 Shah Ala).

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

konomi Asia Tenggara &an Penjajahan


By M'#D A&6AN BIN M%#AMMAD - 52 $"!ruary 2009 55:29:;0 AM EST

Pa*a p"+*apat saya2 k",iata+ "ko+o)i ya+, !"rlaku *i Asia T"+,,ara a*alah 0aktor p"+-a-aha+ Barat k" atas ra+tau i+i. /"p"l!a,aia+ su)!"r atau !aha+ )"+tah ya+, t"r*apat *i Asia T"+,,ara )"+arik p"+-a-ah )"luaska+ kuasa. Pa*a a1al+ya2 Asia T"+,,ara a*alah ra+tau ya+, )")!"kalka+ su)!"r )"+tah *a+ k"p"rlua+ s"hi+,,a k" Eropah2 @hi+a *a+ ="pu+. Baha+-!aha+ )"+tah i+i t"ruta)a+ya hasil p"rta+ia+ *i "ksport k" +",ara-+",ara t"rs"!ut )"lalui akti iti p"r*a,a+,a+ ya+, !"rlaku *ia+tara Asia T"+,,ara2 I+*ia *a+ @hi+a. S"!"lu) p"+-a-aha+2 Asia T"+,,ara )"rupaka+ p")!"kal *a+ p"+,"luar !aha+ )"+tah *a+ su)!"r "ko+o)i u+tuk k"p"rlua+ p"ri+*ustria+ Barat. Asia T"+,,ara p"r+ah )"+-a*i p")!"kal ,"tah2 h")2 la*a2 kapas *a+ kayu -ati *ala) pasara+ *u+ia. Malaha+ Asia T"+,,ara )"rupaka+ p"+,"luar p"+ti+, u+tuk ,ula2 t"h2 t")!akau2 r")pah2 )i+yak *a+ ,alia+ s"p"rti !i-ih ti)ah2 !"si2 )a+,a+ *a+ kro)iu). M"+urut Ah)a* ="la+i #ali)i :P"r*a,a+,a+ *a+ P"rkapala+ M"layu

Di S"lat M"laka2 2006: 6< DBara+,a+ itu k")u*ia++ya t"lah *apat )"+-a*i !ara+, ,a+tia+ *a+ ta)!aha+ k"pa*a ko)o*iti asi+, ..k")u*ia++ya )"+-a*i !ara+,a+ ya+, *i)i+ati *ala) p"r*a,a+,a+ a+tara!a+,sa. #asil-hasil *ari k"pulaua+ i+i )ula *i-ual k" pasar a+tara!a+,sa....D P"rk")!a+,a+ t"k+olo,i k"-urut"raa+ *i Eropah t"lah )")!uka t"rusa+ Su"?. Aa+, )")p"rc"patka+ p"r-ala+a+ k" Asia T"+,,ara. P"+,,u+aa+ kapal 1ap )")!ol"hka+ p"layara+ ya+, ti*ak t"rha* *"+,a+ k"a*aa+ ikli). /")u*aha+ *a+ t"k+olo,i i+i t"lah )"+*oro+, k"*ata+,a+ *a+ p"+,uasaa+ !arat *i Asia T"+,,ara. P"rsai+,a+ kuasa Eropah )"+cari su)!"r )"+tah t"lah )"+y"!a!ka+ k"*ata+,a+ )"r"ka k" Asia T"+,,ara u+tuk )")"+uhi k"p"rlua+ !aha+ *ala) p")!a+,u+a+ "ko+o)i )"r"ka. @o+toh+ya p"rsai+,a+ a+tara British *a+ P"ra+cis *i Bur)a2 syarikat p"rkapala+ *a+ i+titusi k"1a+,a+ )"+*"sak British )"+-a-ah Bur)a ya+, kaya *"+,a+ lo,a) 2kayu -ati2)i+yak *a+ !i-ih ti)ah. P"+,,u+aa+ t"k+olo,i )o*"+ *ala) s"ktor p")!uata+2 p"rta+ia+ *a+ p"rusahaa+ )"+*oro+, p"+-a-aha+ u+tuk )")astika+ !"kala+ s"+tiasa a*a *a+ !"rt"rusa+. /")a)pua+ British )"+,hasilka+ !ara+,a+ !"rasaska+ kapas )"+-a*ika+ Asia T"+,,ara lokasi !aha+ )"+tah *a+ p")asara+ s")ula.

A1al+ya2 k"*ata+,a+ Barat k" ra+tau Asia T"+,,ara a*alah u+tuk !"r*a,a+, *a+ !"r+ia,a. T"tapi apa!ila )"+*apati ra+tau i+i a*alah D6u!uk E)asD !aha+ )"+tah *a+ *it"ka+ ol"h 9" olusi P"ri+*utria+ *i Barat2 kuasa i+i )ula cu!a )"+*apatka+ !aha+ )"+tah *"+,a+ kos ya+, )urah ta+pa )"+,i)port+ya. 'l"h itu2 Barat )ula )"+,")!a+,ka+ I)p"rialis)" k" atas +",ara-+",ara Asia T"+,,ara. D"+,a+ )"+,uasai k"ra-aa+2 Barat s"cara la+,su+, *apat )"+,uasai "ko+o)i Asia T"+,,ara. /",iata+ "ko+o)i uta)a *i Asia T"+,,ara a*alah p"rta+ia+ sara *iri. Mulai a!a* k"-5(2 p"rta+ia+ ko+ta+ *ip"rk"+alka+. P"+a+a)a+ la*a2 kapas2 c"+,kih *a+ ,ula t"lah )"+,,a+tika+ hasil huta+ *a+ laut s"!a,ai !aha+ "ksport uta)a Asia T"+,,ara2 t"ruta)a+ya *i Su)at"ra2 Ta+ah M"layu *a+ Bor+"o. 6a*a )"rupaka+ ta+a)a+ ko+ta+ ya+, pali+, !"r+ilai a+tara a!a* k" 5( *a+ k" 58 *a+ pasara++ya )"liputi Eropah2 I+*ia *a+ @hi+a. $aktor i+ilah ya+, -u,a )"+arik pihak B"la+*a *ata+, k" I+*o+"sia. #asrat )"+cari k"kayaa+ t"lah )"+cirika+ p"rhu!u+,a+ a+tara B"la+*a *"+,a+ I+*o+"sia s"-ak a!a* k" 56 *a+ corak u+tuk )"+,aut k"u+tu+,a+ i+i t"lah !"ralih *aripa*a )o+opoli p"r*a,a+,a+ r")pah ratus k"pa*a sist") s"raha+ paksa : l" "ri+,"+ <. P")"ri+taha+ B"la+*a -u,a t"lah )")p"rk"+alka+ Sist") 9o*i Ta+a)a+ ya+, )")aksa p"ta+ip"ta+i =a1a !aha1a hasil *aripa*a 5>( *aripa*a ta+ah+ya *is"rahka+ k"pa*a B"la+*a s"!a,ai cukai. I+i )"+-a*i !"!a+ k"pa*a p"ta+i. /")asuka+ /uasa P"ra+chis k" /a)puch"a a*alah u+tuk )"+,uasai p"r*a,a+,a+ pa*i *a+ !"ras. D"+,a+ )"+,uasai D"lta M"ko+,2 P"ra+chis )")o+opoli k",iata+ i+i. Bru+"i ya+, )")pu+yai su)!"r !atu ara+, turut )"+-a*i sasara+ Barat. D"+,a+ p"l!a,ai )uslihat2 British :=a)"s Brook"< !"r-aya !"rtapak *i Bru+"i *a+ *"+,a+ !"!as su)!"r i+i *i,u+apakai ol"h British *ala) p"rkapala+ kapal sti). P")"ri+tah *i Asia T"+,,ara )")p"rol"hi p"+*apata+ *a+ k"u+tu+,a+ *aripa*a p"r*a,a+,a+ a+tara!a+,sa )"lalui cukai2 )o+opoli *ira-a t"rha*ap !ara+, i)port *a+ "ksport.Barat t"lah )")!a1a k"ru,ia+. 9a-a Mo+,kut )"+a+*ata+,a+i P"r-a+-ia+ Bo1ri+, pa*a tahu+ 58(( t"lah )"+y"!a!ka+ k"ru,ia+ Sia) *ala) asp"k "ko+o)i k"ra+a )"+,ura+,ka+ cukai i)port *a+ "ksport t"rha*ap p"*a,a+, I+,,"ris.

/"si)pula++ya2 k",iata+ "ko+o)i *i Asia T"+,,ara t"lah )")p"+,aruhi Barat u+tuk )"l"!arka+ p"+,aruh+ya *i sa)pi+, )"+cari k"p"+ti+,a+ *a+ k"u+tu+,a+. 8alaupu+ p"+-a-aha+ )"+*ata+,ka+ k")a-ua+ *a+ p"rk")!a+,a+ i+0rastruktur2 ia t"tap )"+i+,,alka+ k"sa+ -a-aha+ k"ra+a !"rlaku+ya p"+i+*asa+ *a+ p"+,"ksploitasia+.

5.A!u Tali! Ah)a*259952 S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara2 /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka 2.Ah)a* ="la+i #ali)i220062 P"r*a,a+,a+ *a+ P"rkapala+ M"layu Di S"lat M"laka A!a* k"-5( hi+,,a k"-582 /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka ;.Ta+ P"k 6"+,220082 Mo*ul =MS2532 P.Pi+a+,: PPP== %SM

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

.or!m
By N'9MA9IAANI BINTI #ASSAN - 52 $"!ruary 2009 03:02:34 PM EST

Pa*a p"+*apat saya "ko+o)i sara *iri ya+, *ia)alka+ *i k"!a+yakka+ +",ara2 *i Asia T"+,,ara )"rupaka+ "ko+o)i ya+, )"+a)pu+, k"hi*upa+ para p"ta+i *a+ k"luar,a+ya *ala) )"+"ruska+ k"hi*upa+ )asi+,-)asi+,.D"+,a+ )"+,usahaka+ ta+ah )asi+,-)asi+, *apatlah )"r"ka )"+-ali+i hi*up )"+a)pu+, k"luar,a s"p"rti !"rcucuk ta+a) khusus+ya )"+a+a) pa*i. /"*ata+,a+ pihak p"+-a-ah k" Asia T"+,,ara t"lah )"+,u!ah +asi! )"r"ka ya+, !a+yak )"+yusahka+ para p"ta+i aki!at p"ru!aha+ ya+, *ilakuka+ ol"h pihak kolo+ial. =ika s"!"lu) i+i s",ala hak p")ilika+ ta+ah *i-ala+ka+ ol"h )"r"ka s"+*iri ti*ak )"ru,ika+ )"r"ka k"cuali !"+ca+a ala) ya+, )"r"ka ha*api2k"*ata+,a+ p"+-a-ah !"+ar-!"+ar )"+,u!ah hi*up )"r"ka ya+, t"rpaksa pula *ik"+aka+ cukai ya+, p"l!a,ai2 )"+y"!a!ka+ )"r"ka )ula )"+i)!ulka+ ,"raka+ ya+, )"+c")uh usaha pihak p"+-a-ah. S"lai+ *aripa*a itu2p")!aharua+ ya+, *ilakuka+ ol"h pihak p"+-a-ah2)"+y"!a!ka+ ,olo+,a+ a,a)a )"rasaka+ p"+-a-ah t"lah )"+,u!ah k"hi*upa+ sosial )"r"ka ya+, !"r0p",a+, kuat k"pa*a a,a)a #i+*u Th"ra a*a ya+, kuat *i Bur)a *a+ )"+,a+,,ap k"*ata+,a+ pihak p"+-a-ah ya+, cu!a )"+"rapka+ a,a)a /ristia+ )"+,u!ah k"hi*upa+ tra*isio+al )"r"ka. Ti*ak syak la,i2k"*ata+,a+ p"+-a-ah t"lah )"+,u!ah k"hi*upa+ )"r"ka *ari k"hi*upa+ sara *iri k"pa*a k"hi*upa+ p"rta+ia+ !"rcorak "ksport./"a*aa+ i+i )"+i)!ulka+ k"ti*ak puasa+ k"pa*a )"r"ka *"+,a+ )"+,u!ah "ko+o)i sara *iri ya+, s"la)a i+i )")!"rika+ )"r"ka k"hi*upa+ ya+, l"!ih !aik.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Apakah pendapat anda tentang kegiatan ekonomi dan kaitannya dengan penjajahan di Asia Tenggara. /in"angkan pendapat anda sertakan seka,i s!m+er r!j!kan anda.
By 6'8 7%E/ SIM - 52 $"!ruary 2009 0(:56:55 PM EST

Pa*a p"+*apat saya2 k",iata+ "ko+o)i Asia T"+,,ara )")a+, !"rkait rapat *"+,a+ p"+-a-aha+. S"!"lu) k"*ata+,a+ pihak kolo+ial2 k",iata+ "ko+o)i *i Asia T"+,,ara )"+"ka+ka+ p"rta+ia+ sara *iri ya+, )"+,uta)aka+ p"+a+a)a+ !aha+ )aka+a+ t"ruta)a+ya pa*i u+tuk k"p"rlua+ *iri *a+ k"1a-ipa+ cukai. /",iata+ i+i *it"ka+ka+ k"ra+a k"!a-ika+ *a+ k"t"+t"ra)a+ +",ara !"r,a+tu+, k"pa*a+ya. 'l"h itu p"l!a,ai usaha *i!uat !a,i )"+*apatka+ hasil ya+, ti+,,i. /"*ata+,a+ pihak kolo+ial k" Asia T"+,,ara t"lah )")!a1a p"ru!aha+ k",iata+ "ko+o)i. Sist") p"rta+ia+ sara *iri *itukar k"pa*a sist") p"rta+ia+ p"rla*a+,a+ "ksport *ari a1al a!a* k"-58 hi+,,a a!a* k"-20. P"ru!aha+ i+i !"rlaku k"ra+a tu-ua+ pihak kolo+ial u+tuk )"+,aut k"u+tu+,a+ *a+ )")p"rol"hi !aha+ )"+tah ya+, )aksi)u) u+tuk !"rsai+, s"sa)a )"r"ka *i Eropah *a+ )"+-a*ika+ Asia T"+,,ara s"!a,ai pasara+ u+tuk l"!iha+ !ara+,a+ i+*ustri )"r"ka. Ba,i )"+capai tu-ua+ i+i2 pihak p"+-a-ah )ula )")p"rk"+alka+ p"l!a,ai *asar *a+ sist") !aru. M"lalui *asar *a+ sist") !aru i+i2 k",iata+ "ko+o)i t"lah !"rtukar )"+-a*i p"+a+a)a+ s"cara !"sar-!"sara+ *"+,a+ tu-ua+ hasil p"+,"luara+ a*alah u+tuk *i"ksport k" pasara+ *u+ia. M"+-"la+, tahu+ 59302 Asia T"+,,ara t"lah )"+-a*i p")!"kal uta)a !a,i !aha+ )"+tah s"p"rti ,"tah2 la*a2 kapas2 kayu -ati2 ,ula2 !"ras2 t")!akau *a+ s"!a,ai+ya. Pihak p"+-a-ah s")aki+ )")!"ri t"ka+a+ k"pa*a ,olo+,a+ p"ta+i u+tuk )"+capai tu-ua+ )"r"ka. S"!a,ai co+toh+ya B"la+*a *i I+*o+"sia t"lah )")p"rk"+alka+ Sist") 9o*i /opi : D.7.E.#all: 5985: 64;< ya+, )")aksa p"ta+i-p"ta+i =a1a )"+a+a) 5>( *aripa*a ta+ah+ya *"+,a+ ta+a)a+-ta+a)a+ "ksport s"p"rti +ila2 kopi2 t"!u *a+ s"!a,ai+ya. P"+-a-ah -u,a t"lah )"lakuka+ p"+i+*asa+ )"lalui k",iata+ "ko+o)i i+i *"+,a+ )"+,"+aka+ p"l!a,ai cukai s"p"rti cukai hasil p"rta+ia+2 cukai k"pala2 cukai p"+*apata+ *a+ s"!a,ai+ya *ala) !"+tuk 1a+, tu+ai. P"+*"ritaa+ p"ta+i s"!a,ai co+toh+ya !ol"h *ilihat *i /a)puch"a *i )a+a p"ta+i-p"ta+i )")!ayar cukai ya+, *ua kali ,a+*a l"!ih *aripa*a /oci+chi+a . S"lai+ itu2 p"ru!aha+-p"ru!aha+ ya+, !"rlaku turut )"+i)!ulka+ rasa ti*ak puas hati *i s"pa+-a+, )asa *a+ *i s")ua t")pat ya+, )")pu+yai p")i)pi+ t"lah )"+u+-ukka+ p"rasaa+ t"rha*ap pihak !"rkuasa p"+-a-ah. #al s"*")ikia+ !"rlaku aki!at k"hi*upa+ )asyarakat )")*"rita k"ra+a *iti+*as *a+ *it"ka+ ol"h sist") ya+, *ip"rk"+alka+ ol"h pihak p"+-a-ah iaitu sist") "ko+o)i k"1a+,a+ *a+ sist") p")ilika+ ta+ah. Ti+*aka+ pihak p"+-a-ah ya+, l"!ih )")"+ti+,ka+ k"u+tu+,a+ *a+ k"-ayaa+ p")ilika+ ta+ah t"lah )"+y"!a!ka+ p")!"ro+taka+ p"ta+i !"rlaku *i Asia T"+,,ara. S"cara k"si)pula+2 k"*ata+,a+ p"+-a-ah k" Asia T"+,,ara t"lah )"+,u!ah sist") "ko+o)i *a+ akhir+ya )"+y"!a!ka+ !"rlaku+ya p")!"ro+taka+ p"ta+i.

Su)!"r 9u-uka+ : 5. A!u Tali! Ah)a*2 5995. S"-arah Ta+ah B"sar Asia T"+,,ara. /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka. 2 D.7.E.#all2 59492 S"-arah Asia T"+,,ara. /uala 6u)pur . D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka.

;. Ta+ P"k 6"+,. 2006. S"-arah Asia T"+,,ara Mo*"+2 %SM Pulau Pi+a+,.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

.or!m
By SE9I ANA/ PA6E6 - 56 $"!ruary 2009 55:;5:26 PM EST

Apakah p"+*apat a+*a t"+ta+, k",iata+ "ko+o)i *a+ kaita++ya *"+,a+ p"+-a-aha+ *i Asia T"+,,ara. Bi+ca+,ka+ p"+*apat a+*a s"rtaka+ s"kali ru-uka+ a+*a. Pa*a p"+*apat saya2 )")a+*a+,ka+ +",ara Asia )"rupaka+ +",ara ya+, kaya *"+,a+ hasil !u)i *a+ !"rpot"+si u+tuk )")p"rk")!a+,ka+ "ko+o)i2 )aka i+i t"lah )"1u-u*ka+ k"i+,i+a+ p"+-a-ah u+tuk )"+,uasai p"r*a,a+,a+ *a+ s"t"rus+ya t"lah )"+y"!a!ka+ +",ara Asia *i-a-ah. P"rhu!u+,a+ *a,a+, a+tara +","ri-+","ri *i Asia *"+,a+ +","ri-+","ri *i Eropah la)a t"r-ali+ *a+ ka1asa+ Ti)ur T"+,ah a*alah )"+-a*i pusat p"rtukara+ !ara+, *ari k"*ua-*ua !aha,ia+ +","ri t"rs"!ut. Bara+, *a,a+,a+ uta)a ya+, *i+ia,aka+ a+tara Eropah *a+ Asia ialah r")pah ratus. 9")pah ratus sa+,at !"r,u+a *a+ )ustahak u+tuk )"+-a*ika+ !aha+ ca)pura+ *"+,a+ *a,i+, supaya ia+ya taha+ la)a *a+ )")!"ri rasa ya+, "+ak 1aktu *i)asak. 'ra+,-ora+, Eropah sa+,at )")"rluka+ r")pah ratus u+tuk )"+yi)pa+ *a,i+, *i )usi) s"-uk2 t"tapi )"r"ka ti*ak !",itu i+,i+ )"+,harapka+ hasil t"rs"!ut s")ata-)ata *ari E)payar %th)a+iyah k"ra+a *"+,a+ )"+,uasai hak "ko+o)i p"r*a,a+,a+2 E)payar %th)a+iah !"rhak )"+"tapka+ har,a !ara+,-!ara+, t"rs"!ut. A*alah )"+-a*i *asar p"r*a,a+,a+atau huku) "ko+o)i !aha1a *i )a+a p"r)i+taa+ l"!ih !"sar *aripa*a p"+,hasila+ atau p"+,"luara+ )aka su*ah t"+tu har,a aka+ +aik !"r,a+tu+, k"pa*a p"r)i+taa+. B",itu -u,a *"+,a+ har,a r")pah ratus *i ka1asa+ Ti)ur T"+,ah. 'l"h k"ra+a p"r)i+taa+ r")pah ratus itu ti+,,i )aka *"+,a+ s"+*iri+ya har,a !ara+, itu +aik ti+,,i. #asil r")pah ratus cu)a *i*apati *i +","ri-+","ri Asia saha-a *a+ kuasa p"r*a,a+,a+ hasil-hasil i+i *i Asia a*alah *i *ala) ta+,a+ ora+,-ora+, Isla) khas+ya pa*a akhir a!a* k"-5(. hasil-hasil i+i *ihi)pu+ *i M"laka *i )a+a ia+ya *i)uatka+ k" *ala) kapal *a+ *i"ksport ol"h ora+,-ora+, Ara! k" +","ri *i ka1asa+ 6aut M"rah2 *a+ T"luk Parsi2 -u,a k" Al"Ea+*ria *a+ Ba,h*a*. Da+ *ari si+i hasil-hasil r")pah ratus ta*i *i!a1a ol"h p"*a,a+,-p"*a,a+, F"+ic" k" Eropah. T"rtutup+ya -ala+ *arat Asia-Eropah ol"h ora+,-ora+, Parsi t"lah )"+y"!a!ka+ ora+,-ora+, Portu,is t"lah !"rikhtiar )"+cari -ala+ !aru k" Asia t"ruta)a+ya k" @hi+a *a+ I+*ia. Di sa)pi+, itu ora+,-ora+, S"pa+yol -u,a turut )"+cari -ala+ laut. Pa*a kuru+ k"-5( *a+ k"-562 kuasa Barat t"lah l"!ih )+"u)puka+ p"rhatia+ k"pa*a p"+,uasaa+ ka1asa+-ka1asa+ t"rt"+tu !a,i )"+*apatka+ !ara+, *a,a+,a+ s"p"rti r")pah ratus2 sut"ra *a+ s"!a,ai+ya. M"+-"la+, r" olusi p"ri+*ustria+ )isal+ya *i Eropah2 )i+at p"*a,a+, Eropah k" atas )"katilis)" *i Ti)ur s")aki+ !"rta)!ah. D"+,a+ i+i2 !a+yak kila+, t"lah *i!i+a s"hi+,,a )"1u-u*ka+ p"+,"luara+ !ara+, ya+, !aru *a+ !a+yak. Maka2 p"ri+*ustria+ t"rs"!ut )")"rluka+ !aha+ )"+tah u+tuk !ara+, ciptaa+ )"r"ka. S"cara ti*ak la+,su+,2 p"r)i+taa+ !aha+ )"+tah turut )"+i+,kat. Aki!at+ya2 kuasa !arat p"rlu )"+,uasai ka1asa+ ya+, kaya *"+,a+ !aha+ )"+tah !a,i )"+a)pu+, k"p"rlua+ kila+, )"r"ka. I+i -u,a t"lah )")!ol"hka+ !ara+, ya+, *ihasilka+ *apat *ik"luarka+ s"cara !"sar-!"sara+. S"t"rus+ya p"rk")!a+,a+ r" olusi p"ri+*ustria+ t"lah )")!a1a k"pa*a p")!ukaa+ T"rusa+ Su"?. #al i+i -u,a t"lah )"+-a*i p"+y"!a! k"pa*a k"*ata+,a+ p"+-a-ah *i Asia.

P")!ukaa+ T"rusa+ Su"? ya+, *i!uka pa*a tahu+ 5969 t"lah )")"+*"kka+ -ala+--ala+ p"r*a,a+,a+ *ari Eropah k" Asia. T"rusa+ i+i *i!i+a ol"h syarikat p"ra+cis )"+,hu!u+,ka+ 6aut M"*it"ra+"a+ *"+,a+ 6aut M"rah. D"+,a+ i+i2 -arak a+tara Eropah *"+,a+ Ti)ur )"+-a*i s")aki+ p"+*"k. I+i s"t"rus+ya )")"satka+ la,i k",iata+ p"r*a,a+,a+ *i Ti)ur k"ra+a s")aki+ ra)ai p"*a,a+, Eropah *ata+, k" Asia. /"!a+-ira+ p"*a,a+, i+i akhir+ya )")!a1a k"pa*a p"rsai+,a+ s"+,it *a+ p"rlu)!aa+ u+tuk )"+,uasai ka1asa+ ya+, l"!ih !aik *a+ !a+yak. %+tuk )"+,"lakka+ ka1asa+ ya+, )"r"ka *u*uki itu ti*ak t"rl"pas k"pa*a kuasa Eropah ya+, lai+2 )"r"ka cu!a )"+,uasai p")"ri+taha+ ya+, a*a. S")a+,at u+tuk )"+*apatka+ k"u+tu+,a+ -u,a t"lah )"ra+,sa+, S#TI )"luaska+ p"+,aruh+ya k" atas 1ilayah *i I+*ia )"+-"la+, p"rt"+,aha+ a!a* k"-58. M"+-"la+, a!a* k"-592 ha)pir s"luruh I+*ia !"ra*a *i !a1ah k"kuasaa+ British. Moti0 uta)a ora+, I+,,"ris i+i )")ulaka+ *asar i)p"rialis)" *i I+*ia ialah u+tuk )"+*apatka+ p"r)i+taa+ ya+, ti+,,i *i pasara+ Barat. B",itu -u,a *"+,a+ p")!ukaa+ N","ri-+","ri S"lat *i Ta+ah M"layu ya+, !"rhu!u+, rapat *"+,a+ k"p"+ti+,a+ p"r*a,a+,a+ I+,,"ris *i Ti)r. Pa*a a!a* k"-582 S#TI )ula )"+cari tapak *i Ti)ur *r)i p"r*a,a+,a++ya *i @hi+a. Tapak t"rs"!ut p"rlu s"!a,ai pa+,kala+ Jtra+sitK !a,i kapal-kapal p"r*a,a+,a++ya. S"lai+ itu2 *ala) urusa+ p"r*a,a+,a++ya *"+,a+ @hi+a2 S#TI t"rpaksa )"+*apatka+ !aha+-!aha+ p"rak2 la*a2 ti)ah *a+ lai+-lai+ !ara+, k"luara+ *ari Asia T"+,,ara s"!a,ai !ara+, tukara+ *"+,a+ !ara+,-!ara+, @hi+a. D"+,a+ )"+,uasai s"!uah p"la!uha+ *i Asia T"+,,ara )aka )u*ahlah !a,i I+,,"ris )"+,u)pil k"luara+ t")pata+ u+tuk tu-ua+ p"r*a,a+,a+ *"+,a+ @hi+a. Pihak I+,,"ris -u,a !"rharap a,ar p"l!uha+ itu aka+ )"+arik p"*a,a+,-p"*a,a+, @hi+a *ata+, k" situ. I+i !a,i )"+,atasi )asalah p"ratura+ k"tat *i @hi+a. P"rsai+,a+ I+,,"ris-P"ra+cis -u,a t"lah )"+*oro+, S#TI u+tuk )"+cari pa+,kala+ *i ti)ur laut #i+*i !a,i )"li+*u+,i k"p"+ti+,a+ p"r*a,a+,a+ *a+ k"t"+t"raa+ )"r"ka. Daripa*a huraia+ *i atas2 *apat *isi)pulka+ !aha1a k"sa+ *aripa*a p"rk")!a+,a+ r" olusi p"ri+*ustria+ *i Eropah t"lah )"+*oro+, kuasa !arat s"p"rti P"ra+cis2 British2 Portu,is *a+ S"pa+yol u)tuk !"rlu)!a-lu)!a atau !"rsai+, )"+u-u k" *u+ia ti)ur *a+ )")olot !aha+ )"+tah ya+, a*a. /uasa-kuasa i+i s"ri+, !"rsai+, u+tuk )"+,ukuhka+ k"*u*uka+ )"r"ka )asi+,-)asi+, *"+,a+ )"+,alahka+ ya+, lai+. I+i *i*oro+, ol"h 0aktor "o+o)i *a+ s"+ti)"+ k"!a+,saa+ )alaha+ p")"ri+taha+ )asi+,-)asi+, turut )")!"rika+ *oro+,a+ k" atas p"rsai+,a+ t"rs"!ut. I+i !"r)ak+a2 0aktor "ko+o)i )"rupaka+ 0aktor p"+ti+, *i )a+a ia t"lah )"+y"!a!ka+ kuasa p"+-a-ah i+,i+ u+tuk )"+,uasai p"r*a,a+,a+ *i +",ara Asia. S"lai+ itu2 t"r*apat -u,a 0aktor politik *a+ sosial s"p"rti )a+a !"r)ula+ya ca)pur ta+,a+ British *i +","ri+","ri M"layu. Su)!"r ru-uka+ #uss"i+ Ah)a*2 Malaysia Suatu S"-arah2 /"la+ta+: p"+"r!it PAP2 5942. Moh*. Isa 'th)a+2 S"-arah Malaysia :5800-596;<2 S"la+,or: %tusa+ Pu!licatio+s G Distri!utors S*+ Bh*2 2002. Musa Bi+ Daia2 Ikhtisar S"-arah Malaysia 5300-59692 /"la+ta+ : P"+"r!it PAP2 5945. Ta+ Di+, Ei+,2 S"-arah Malaysia *a+ Si+,apura2 P"tali+, =aya: P"+"r!it $a-ar Bakti S+ Bh*2 594(. &ai+al A!u*i+ !i+ A!*ul 8ahi*2 Malaysia: 8arisa+ *a+ P"rk")!a+,a+2 /uala 6u)pur: D"1a+ Bahasa *a+ Pustaka2 5992.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

jms214
By BA8AN7 ANA/ %/AN - 58 $"!ruary 2009 05:(;:05 AM EST

k",iata+ "ko+o)i s"!"lu) k"*ata+,a+ p"+-a-ah *i Asia T"+,,ara a*alah !"r!"?a k"r"+a s"!"lu) k"*ata+,a+ p"+-a-ah p"+*u*uk p"ri!u)i ha+ya t"rli!at *"+,a+ sist") "ko+o)i tra*isio+al p"rta+ia+ sara *iri s"p"rti t+a)a+ pa*ai u+tuk k",u+aa+ s"+*iri atau k"lo)pok )asyarakat. /",iata+ p"+a+,kapa+ ika+ s"cara k"cil-k"cila+ *a+ p"rtuka+,a+ ta+,a+. S")ua ta+ah a*alah )ilik ra-a. 9akyat harus )")!ayar cukai s"!a,ai !alasa+ !a,i k"i?i+a+ )"+,"r-aka+ ta+ah p"rta+ia+. S"l"pas k"*ata+,a+ p"+-a-ah k" Asia T"+,,ara k",iata+ "ko+o)i !"ru!ah *"+,a+ )"+*a*ak k"ra+a *"saka+ ol"h p"+-a-ah ya+, )"+a1arka+ p"r)i+taa+ ya+, ti+,,i t"rha*ap hasil p"rta+ia+ s"p"rti pa*i2 la*a hita)2 !u+,a c"+,k"h2 la*a hita)2 ,ula2 kapas *a+ s"!a,ai+ya. Ta+a)a+ sara *iri !"rtukar k"pa*a ta+a)a+ ko+ta+. #asil p"rta+ia+ *i!a1a !alik k" +",ara p"+-a-ah u+tuk )")"+uhi k"p"rlua+ )"r"ka. /au) p"+-a-ah s"p"rti British2 Portu,is2 B"la+*a2 S"pa+yol2 P"ra+cis *ata+, k" Asia T"+,,ara k"ra+a t"rtarik *"+,a+ p"r*a,a+,a+ r")pah-ratus ya+, *ikuasai ol"h ")payar-")payar *i Asia T"+,,ara. Su)!"r - =MS 253 /%6IA# 4 :SIDAN7 FIDE'<

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Pendapat tentang kegiatan ekonomi dan penjajahan di Asia Tenggara


By M'#D $AI&%6 ABD%66A# BIN 9A#IM - 58 $"!ruary 2009 0(:24:08 AM EST

S"lari *"+,a+ tu-ua+ k"*ata+,a+ p"+-a-ah k" Asia T"+,,ara i+,i+ )"+,uasai *a+ )"+akluk a+tara+ya "ko+o)i *i Asia T"+,,ara s"lai+ )"+-a-ah Asia T"+,,ara t"lah )"+y"!a!ka+ 1u-u* p"rtalia+ *a+ p"+,aruh !"sar *ala) k",iata+ "ko+o)i p"+*u*uk Asia T"+,,ara s")asa p"+-a-aha+. S"lai+ itu pu+ca p"+-a-aha+ !arat *i Asia T"+,,ara a+tara+ya )"+cari su)!"r !aha+ )"+tah s"rta pasara+ !ara+,a+ )"r"ka k" Asia T"+,,ara. 9" olusi I+*ustri t"lah )"+a)!ahka+ la,i )i+at +",ara !arat u+tuk )"+,uasai "ko+o)i *i Asia T"+,,ara *")i k"p"+ti+,a+ +",ara !arat.=ust"ru iutu p"+-a-h t"lah )")aksa ka1asa+ -a-aha+ )"r"ka *i asia T"+,,ara )"+,hasilka+ ta+a)a+ ko)o*iti "ksport. 6a+tara+ itu p"+-a-ah t"lah )"+,u!ah k",iata+ "ko+o)i sara *iri ya+, k"!a+yaka+ *ia)alka+ ol"h p"+*u*uk Asia T"+,,ara k"pa*a p"+,"luara+ p"rta+ia+ u+tuk )")"+uhi k"p"rlua+ +",ara !arat. I+i )"lihatka+ ka1asa+ Asia T"+,,ara )"+-a*i p")!"kal ,"tah2 t"!u *a+ la*a u+tuk pasara+ *u+ia. S"lai+ itu Asia T"+,,ara -u,a t"lah )"+-a*i pusat pasara+ !ara,a+ *ari A)"rika *a+ Eropah. Di I+*o+"sia s"1aktu B"la+*a )"+-a-ah I+*o+"sia t"lah )")aksa p"ta+i )"+a+a) kopi *i

*a"rah pr"a+,"r =a1a *a+ t"!u. Malah B"la+*a t"lah )")p"rk"+alka+ sist") "ko+o)i !aru *i =a1a )"lalui sist") ta+a)a+ paksa. P"ta+i *ipaksa )"+a+a) -u,a ta+a)a+ kopi2 t"h *a+ t")!akau s"lai+ kapas s"!a,ai ta+a)a+ u+tuk "ksport k" "ropah.Maka p"+-a-ah t"lah )")p"rk"+alka+ k"lp"l!a,aia+ ta+a)a+ s"lai+ pa*i. S"lai+ itu corak p"rta+ia+ sara *iri t"lah !"rtukar s"1aktu ?a)a+ p"+-a-ah *"+,a+ )")p"rk"+alka+ p"rta+ia+ la*a+, u+tuk "ksport. /",iata+ "ko+o)i s"cara tra*isio+al ss"*ikit *")i s"*ikit t"lah *i)a+suhka+. 8alupu+ !",itu )asih !a+yak ya+, )"+,usahaka+ ta+a)a+ s"cara sara *iri. Bi*a+, p"rta+ia+ )"rupaka+ !i*a+, k",iata+ "ko+o)i ya+, )"ru!ah p"rta+ia+ sara *iri k"pa*a p"rta+ia+ ko+ta+. Pa*i pali+, )"+o+-ol p"+a+a)a+ s"cara ko)"rsil s"p"rti *i Sia) *a+ Bur)a t"lah )"+-a*ika+ )"r"ka s"!a,ai p"+,"luar !"ras uta)a *u+ia pa*a a!a* k"-59. Sikap p"+-a-ah ya+, )"+a1arka+ p"l!a,ai k")u*aha+ *ala) )"+,usahaka+ ta+a)a+ pa*i *i ka1asa+ !aru t"lah )"+arik )i+at p"+*u*uk u+tuk )"+,usahaka+ ta+a)a+ pa*i !uka+ la,i s"!a,ai sara*iri t"tapi -u,a u+tuk "ksport. Ti*aka *apat *i+a0ika+ k",iata+ "ko+o)i p"+*u*uk Asia T"+,,ara )")pu+yai kaita+ rapat *"+,a+ *asar *a+ corak !ya+, *i)ahuka+ ol"h p"+-a-ah. T"ruta)a *ala) )"+,aut k"kayaa+ *a+ su)!"r ala) *i asia T"+,,ara k" +",ara p"+-a-ah )"lalui p"l!a,ai strat",i t"ruta)a *ala) !i*a+, "ko+o)i khusus+ya p"rta+ia+. M"r"ka )"+,"ksploitasi s"p"+uh+ya *ala) )")"+uhi tu+tuta+ k"ra-aa+ )"r"ka *i !arat. S"lai+ pa*i ,"ta,"tah -u,a t"lah *iko)"rsilka+ p"+a+a)a++ya ol"h p"+*u*uk *i Asia *"+,a+ )"+a+a)+ya s"cara luas *i k"!u+ aki!at t"rtarik *"+,a+ k"-ayaa+ p"rusahaa+ ,"tah *i !arat. I+*o+"sia *a+ Malaysia t"lah )"+i+,katka+ hasil p"+,"luara+ ,"tah k"pa*a 36Q *a+ ;4Q. M"lalui t"k+olo,i *a+ ka-ia+ s"cara sai+ti0ik pihak p"+-a-ah t"lah )"+,"ksploitasi su)!"r ala) ya+, t"r*apat *i asia T"+,,ara u+tuk )"+a+a) hasil ta+a)a+ ya+, !"r)utu ti+,,i. I+*o+"sia co+toh+ya t"lah !"r-aya )"+-a*i pasara+ "ksport uta)a t"h2 t")!akau *a+ k"lapa sa1it. ti*ak k"ti+,,ala+ *asar p"+-a-ah ya+, )"+,,alaka+ p"+a+a)a+a t"!u *i $ilipi+a *a+ k"lapa sa1it *i Ta+ah M"layu s"cara la*a+,. S"lai+ itu -u,a p"+-a-ah -u,a t"lah )")p"rk"+alka+ "ko+o)i k"1a+,a+ *"+,a+ )"+,,u+aka+ 1a+, tu+ai s"!a,ai alat p"rtukara+ *a+ t"lah *i,u+aka+ ol"h p"ta+i !a,i )"+c"!urka+ *iri *ala) p"rta+ia+ ko)"rsil. S"lai+ !i*a+, p"rta+ia+ k",ita+ "ko+o)i Asia T"+,,ara turut !"ru!ah aki!at p"+-a-aha+. /",iata+ "ko+o)i t"lah *ip"rluaska+ *ala) !i*a+, p"r*a,a+,a+2 p"rla*a+,a+2 k"1a+,a+2 p"rlo)!o+,a+ *a+ i+*ustri p")!uata+. P"rusahaa+ "ksport t"lah )"+-a*i asas "ko+o)i +",ara s"p"rti I+*o+"sia *a+ !ur)a. T"tapi a,ak )"l"s"t "ko+o)i+ya s"1aktu k")"l"s"ta+ "ko+o)i *u+ia *ala) tahu+-tahu+ 59;0. Na)u+ !",itu k"sa+ p"ru!aha+ "ko+o)i p"+*u*uk khusus+ya ha+ya *apat *ilaksa+aka+ !a,i p"ta+i ya+, )"+yahut s"rua+ p"+-a-ah *a+ )"lihat p"lua+, !a,i )"+i+,,katka+ hasil )"r"ka !a,i tu-ua+ )")!ayar cukai.Malah s"p"rti *i I+*o+"sia ya+, )"lakasa+a sist") ta+a)a+ paksa ya+, ha+ya )"+u)puka+ k"pa*a rakyat ya+, t"rpaksa )"+,ikut araha+ p"+-a-ah *a+ hasil+ya )"+-a*i )ilik p"+-a-ah. #a+ya tua+ ta+ah ya+, )")p"rol"h k"u+tu+,a+ *aripa*a *asar p"+-a-ah *a+ ,olo+,a+ ya+, )"+y"1a ta+ah t"rus *ihi)pit huta+, *a+ k")iski+a+ aki!at *asar p"+-a-ah. S"!a,ai k"si)pula++ya !"tapa !"sar p"ru!aha+ "ko+o)i s"1aktu p"+-a-aha+ )"+,uasai "ko+o)i Asia T"+,,ara. 8alaupu+ p"+-a-ah t"lah )")a-uka+ k")u*aha+ i+0rastruktur *")i k"p"+ti+,a+ "ko+o)i )"r"ka *i asia T"+,,ara *a+ )"+a1arka+ p"l!a,ai ski) !a+tua+ *a+ ,alaka+ k"pa*a p"rtu)!uha+ "ko+o)i +",ara ya+, *i-a-ah +a)u+ rakyat )asih hi*up )"+*"rita aki!at huta+,2 k"s")pita+ )aka+a+ *a+ cukai ya+, t"rpaksa *i!ayar k"pa*a p"+-a-ah. 9u-uka+: Ta+ P"k 6"+,2 2006. S"-arah Asia T"+,,ara.Pulau Pi+a+,: PPP== %SM

Moh* Isa 'th)a+2 2002. S"-arah Malaysia. /uala 6u)pur:%tusa+ Pu!lishi+,GDistri!utors

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Pendapat Saya
By IS#A/ BIN #AS#IM - 23 $"!ruary 2009 08:56:32 AM EST

Pa*a p"+*apat saya2 sist") "ko+o)i s"!"lu) k"*ata+,a+ p"+-a-ah !arat a*alah !"rcorak "ko+o)i sara *iri. T"tapi s"l"pas k"*ata+,a+ !arat2 sist") "ko+o)i ya+, *ip"rk"+alka+ ol"h p"+-a-ah ialah sist") "ko+o)i ko)"rsial. S")asa sist") "ko+o)i sara *iri rakayat hi*up *ala) k"a*aa+ ya+, l"!ih s"l"sa !"r!a+*i+, s"l"pas sist") "ko+o)i ya+, *ip"rk"+alka+ ol"h p"+-a-ah !arat. S")asa sist") "ko+o)i ko)"rsial2 p"ta+i *ipaksa )"+-a*i !uruh paksaa+ *a+ )"+"ri)a upah ya+, r"+*ah *a+ 1aktu k"r-a ya+, pa+-a+,. Di sa)pi+, itu2 p"ta+i -u,a *ik"+aka cukai ya+, ti+,,i ol"h pihak p"+-a-ah. i+i )")!"!a+ka+ hi*up ,olo+,a+ p"ta+i. /"a*aa+ i+i )"+y"!a!ka+ p"ta+i !a+,u+ )"+"+ta+, p"-a-ah k"ra+a t"ka+a+ hi*up t"rs"!ut. 9u-uka+: S"-arah Asia T"+,,ara ol"h Mas1ari 9os*i.

Mark Not A aila!l"

Comment Not A aila!l"

Pendapat saya tentang kegiatan ekonomi dan kaitannya dengan penjajahan di Asia Tenggara.
By $A%&IA# BINTI A#MAD - ( March 2009 52:2;:55 AM EST

A)ala+ politik2 sosial *a+ "ko+o)i s"ri+, )"+y"l"1"+, *aripa*a pri+sip-pri+sip )oral ya+, t"rka+*u+, *ala) la+*asa+ i*"olo,i )asyarakat Asia T"+,,ara tra*isio+al. P"+y"l"1"+,a+ i+i s"lalu+ya !"r)aksu* k"s"+,saraa+ !a,i rakyat -"lata ya+, t"rpaksa )"+,ha*api tu+tuta+ ya+, )"la)paui !atas *aripa*a k"ra-aa+ pusat atau p")!"sar-p")!"sar t")pata+ ya+, ti*ak *apat *ika1al. T")poh-t")poh i+i -u,a )")p"rlihatka+ huru-hara sosial ya+, ti*ak )"+,i?i+ka+ rakyat )"+,"+*alika+ k"hi*upa+ s"haria+ s"cara t"+t"ra). Apa!ila ,a+,,ua+ i+i ti*ak t"rka1al la,i2 r"aksi p"ta+i *ala) p"l!a,ai !"+tuk p"+"+ta+,a+ aka+ )"+yusul. Apatah la,i ti+*aka+ )"r"ka i+i *ia+,,ap sah )"+urut lu+as-lu+as i*"olo,i politik )ahupu+ a-ara+ a,a)a. =ust"ru itu2 s"-arah Asia T"+,,ara p"+uh *"+,a+ c"tusa+ k","lisaha+ p"ta+i. Doku)"+tasi t"+ta+, p"risti1ap"risti1a i+i a)at kura+, *a+ karya-karya ya+, !"rtu-ua+ )"+"laah 0"+o)"+a i+i a)at ru)it u+tuk *iru+,kaika+ !"r*asarka+ p"risti1a-p"risti1a ya+, !"rlaku pa*a a1al t")poh p"+-a-aha+. Pa*a p"rt"+,aha+ kuru+ k"-592 kuasa kolo+ialis)" t"lah )")ulaka+ p"+,aruh )"r"ka *i Asia

T"+,,ara khusus+ya *i Bur)a2 Sia) *a+ Fi"t+a). @o+toh+ya British t"lah !"r-aya )"luaska+ p"+,aruh+ya *i Bur)a s"l"pas k")"+a+,a+ P"p"ra+,a+ I+,,"ris-Bur)a /"*ua pa*a tahu+ 58(2. S")"+tara P"ra+cis s"cara ras)i+ya )"+akluki Fi"t+a) pa*a tahu+ 5962. /"*ata+,a+ kuasa kolo+ialis)" t"lah )")!a1a p"ru!aha+ ya+, )"+*a*ak t"rha*ap "ko+o)i +",ara t"rs"!ut. Asia t"+,,ara )"rupaka+ s"!"lu) k"*ata+,a+ kuasa kolo+ialis)" a*alah !"r!"+tuk sara *iri. P"ta+i )"+-ala+ka+ p"rta+ia+ !a,i tu-ua+ s"cukup+ya *ala) k"hi*upa+ s"haria+ )"r"ka. Ta)!aha+ pula2 "ko+o)i pa*a )asa itu a*alah !"r!"+tuk )oral "ko+o)i *a+ a)at )")"+ti+,ka+ pri+sip k"s"la)ata+. P"ta+i )"+,hasilka+ !ara+,a+ s"ka*ar cukup u+tuk )aka+ supaya )"+,"lak k"ru,ia+. D"+,a+ k"*ata+,a+ kuasa kolo+ialis)"2 sist") "ko+o)i t"lah !"ru!ah *ari sara *iri k"pa*a sist") "ko+o)i kapitalis *a+ s"t"rus+ya )"+,u!ah corak "ko+o)i s"cara ko)"rsil *a+ )"+,u!ah struktur )asyarakat. S"!"lu) "ko+o)i kapitalis2 p"rta+ia+ Asia T"+,,ara a*alah s"cara sara *iri *i )a+a )"r"ka )"+,hasilka+ ta+a)a+ u+tuk k"p"rlua+ k"luar,a *a+ )")!ayar cukai k"pa*a k"ra-aa+ s")"+tara l"!iha+ hasil !ol"h *i-ual. S"!"lu) p"+-a-aha+2 rakyat Fi"t+a) ya+, t"lah !"rkuru+-kuru+ *ip"+,aruhi ol"h a-ara+ /u+, $u T?" ya+, *ia-ar l"!ih )"+,uta)aka+ k"ha)o+ia+ )asyarakat *aripa*a k"p"+ti+,a+ i+*i i*u2 *a+ ko+s"p i+i t"lah )"+y"kat !"rlaku+ya p"r"!uta+ kuasa. D")i p"rhu!u+,a+ patro+-kli"+ i+ilah ,olo+,a+ !a1aha+ t"lah )"+"ri)a+ya ta+pa soal k"ra+a -ika ti*ak )"r"ka aka+ k"hila+,a+ k"*u*uka+ social *a+ )"r"ka aka+ *iti+*as ol"h patro+ lai+. D"+,a+ kata lai+2 )"r"ka aka+ )"+*apat p"rli+*u+,a+ *aripa*a s"s"ora+, patro+ *"+,a+ )"+y"*iaka+ p"rkhi*)ata+ *a+ ha*iah. P"l!a,ai t"ori t"lah *ia-uka+ u+tuk )"+"ra+,ka+ pu+ca-pu+ca ,"raka+ p"+"+ta+,a+ ol"h kau) p"ta+i *a+ t"ori-t"ori ya+, t"rk"+al *ala) ko+t"ks Asia T"+,,ara ialah B )oral "ko+o)iD ol"h =a)"s Scott2 t"ori Bp"ta+i rasio+alD ol"h Sa)u"l Popki+ *a+ t"ori Bco+t"st stat"D ol"h A*as. M"+urut Scott :5946<2 hu!u+,a+ "ko+o)i *ala) )asyarakat tra*isio+al *ipa+*u ol"h ta+,,u+,a+ -a)i+a+ k"p"rlua+ sara *iri para p"ta+i. /"!a+yaka+ p"ta+i ha+ya )"+,"luarka+ hasil cukup u+tuk )"+a)pu+, k"hi*upa+ )"r"ka *a+ s",ala ,a+,,ua+ k"pa*a kitara+ p"+a+a)a+ )"r"ka2 sa)a a*a aki!at !"+ca+a ala) atau p"lakua+ )a+usia aka+ )"+,ha*api k"!ulura+. S"!a! itu p"ta+i "+,,a+ )"+,a)!il risiko *a+ !"rp",a+, kuat k"pa*a a)ala+ ka)po+, ya+, )"+"ka+ka+ hu!u+,a+ ti)!al !alas2 sali+, tolo+,-)"+olo+, *a+ -a)i+a+ t"rha*ap k"p"rlua+ sara *iri s"tiap a+,,ota ka)pu+, atau apa ya+, *i,"lar s"!a,ai "tika sara *iri. P"l!a,ai )"ka+is)a *i,u+aka+ *")i )"+"+tuka+ !aha1a "tika sara *iri *ipatuhi2 u)pa)a+ya p"+,a,iha+ s")ula ta+ah u)u)2 p")"liharaa+ -"lapa+, !"ras u+tuk k",u+aa+ u)u) s"rta k"c")asa+2 *"+*a *a+ -u,a huku)a+ t"rha*ap a+,,ota ka)pu+, ya+, ti*ak )"+urut p"ri+tah. Etika sara *iri -u,a )")p"+,aruhi p"ta+i t"rha*ap tu+tuta+ ,olo+,a+ "lit. P"+ilaia+ p"ta+i t"+ta+, tu+tuta+ i+i !uka+ !"r*asarka+ !"rapa !a+yak hasil )"r"ka t"lah *ia)!il ol"h tua+ )"r"ka atau k"ra-aa+ t"tapi !"rapa !a+yak *iti+,,alka+ u+tuk sara hi*up. M"+,ikut takri0 p"ta+i2 s"ora+, tua+ ya+, a*il s"harus+ya )"+,iktira0 hak sara *iri p"ta+i *a+ )"laraska+ -u)lah *a+ )asa kutipa+ cukai supaya k"upayaa+ p"ta+i )"+yara hi*up+ya ti*ak t"r-"-as. Ma+akala )"+urut Popki+2 p"ru+tuka+-p"ru+tuka+ k"!a-ika+ *a+ -a)i+a+ sosial *i ka)pu+,ka)pu+, pra-kolo+ial a)at t"rha*. P"ratura+ *a+ a)ala+ ka)pu+, !uka+ saha-a ti*ak )"+ya)arataka+ a,iha+ k"kayaa+ t"tapi s"!alik+ya )")upuk *a+ )"+,"kalka+ -ura+, p"r!"?aa+ a+tara ya+, kaya *a+ ya+, )iski+. P"lakua+ i+*i i*u *i *ala) ka)pu+, a*alah !"r*asarka+ p"rti)!a+,a+ k"p"+ti+,a+ s"+*iri. Popki+ )"+"ka+ka+ !aha1a !"liau ti*ak )"+,"sa+ p"rhu!u+,a+ ya+, -"las a+atara a+ca)a+ k"pa*a k"p"rlua+ sara *iri *a+ ti+*ak !alas !"rk"lo)pok. M"+urut A*as pula2 ti*ak *i+a0ika+ p"ra+a+ p"rti)!a+,a+ "tika *ala) hu!u+,a+ "ko+o)i tra*isio+al t"tapi )"+",aska+ !aha1a su)!a+,a+ a*alah t"rha*. %+sur t"rp"+ti+, ya), )"+cirika+ hu!u+,a+ "ko+o)i i+i )"+urut A*as ialah p"rta+*i+,a+ a+tara s")ua ,olo+,a+ *")i u+tuk )")p"rol"h s"!a+yak ya+, !ol"h hasil p"+,"luara+ p"ta+i. Apa!ila )"r"ka ,a,al *ala) p"rta+*i+,a+ i+i *a+ )"+*apati !aha1a cara-cara u+tuk )")p"rtaha+ka+ *iri ti*ak !"rk"sa+ la,i2 )"r"ka )u+,ki+ )"li!atka+ *iri *la) ,"raka+ p"+"+ta+,a+. Pu+ca-pu+ca 7"raka+ P"+"+ta+,a+ P"ta+i Di Fi"t+a)

/"!a+yaka+ p")!"ro+taka+ p"ta+i *i Asia T"+,,ara tra*isio+al !ol"h *ikaitka+ *"+,a+ su+,uta+ )"r"ka t"rha*ap tu+tuta+ k"ra-aa+ atau tua+ ru)ah ya+, t"rlalu )"+i+*as. Salah satu !"!a+ ya+, pali+, !"rat k"pa*a rakyat Fi"t+a) ialah sist") k"raha+ aki!at pro,ra) k"r-a raya !"sar!"sara+ ya+, t"lah *ila+carka+ ol"h 8a+,sa N,uy"+. S"pa+-a+, p")"ri+taha+ P"ra+cis *i Fi"t+a) !a+yak p")!aharua+ t"lah *i-ala+ka+. S")ua p")!aharua+ P"ra+cis *ari s",i p"rcukaia+2 syst") p")ilika+ ta+ah2 syst") )o+opoli )"+*ata+,ka+ )u*arat k"pa*a p"ta+i-p"ta+i *a+ !uruh ta+i Fi"t+a). Sist") cukai ya+, *ip"rk"+alka+ a)at !"rat *a+ )")!"!a+ka+. Tahu+ 59052 cukai ya+, *ik"+aka+ a*alah- l"!ih ti+,,i *aripa*a I+*o+"sia2 Ta+ah M"layu *a+ ="pu+. A+tara ya+, )")!"!a+ka+ ialah cukai la+,su+, *ala) !"+tuk cukai k"pala *a+ cukai harta. Sist") p")ilika+ ta+ah *ip"rk"+alka+ ol"h P"ra+cis turut )"+i)!ulka+ )asalah. Pa*a tahu+ 58622 p"ta+i t"lah k"hila+,a+ hak )"r"ka *ala) )")p"rol"h ta+ah. Pa*a S"pt")!"r 586;2 P"ra+cis t"lah )"+,arahka+ p"ta+i )"+,")!alika+ ta+ah k"pa*a+ya. =ika ti*ak2 ta+ah aka+ *ira)pas. M"+-"la+, tahu+ 59202 p"+y"1a ta+ah ya+, )"rupaka+ p"+*u*uk )a-oriti ka1asa+ *"lta )"+,ha*api k"+aika+ s"1a *ari 30Q k"pa*a 60Q hi+,,a 40Q ya+, !"r,a+tu+, k"pa*a hasil p"rta+ia+2 ukura+ *a+ k"su!ura+ ta+ah. Pa*a tahu+ 59;02 !"rlaku pula k")"l"s"ta+ "ko+o)i *u+ia ya+, )")!"ri k"sa+ k"pa*a p"+a+a)a+ pa*i *i Fi"t+a). P"+,hasila+ pa*i t"lah )"rosot *ari ;3.;0 piastr" p"r h"ktar k"pa*a 3.6 piastr" p"r h"ktar pa*a tahu+ 59;3. =ika *ilihat *ari s",i )aka+a+ pula2 k"a*aa+ !"rta)!ah !uruk. Pa*a tahu+ 59;42 s"ora+, p"ta+i )a)pu )")!"li 582k, saha-a k"p"rlua+ !"ras+ya s"*a+,ka+ k"p"rlua+ )i+i)u) *ari s",i k"sihata+ ialah 22; k,. /"a*aa+ )"+-a*i l"!ih !uruk la,i *i To+ki+ *i )a+a !aha+ )aka+a+ s"p"rti u!i2 k"l"*"k2 -a,u+, *a+ taro *i-a*ika+ )aka+a+ ru-i. /"k"-a)a+ *a+ k"ti*akprihati+a+ P"ra+cis t"rha*ap p"ta+i Fi"t+a)2 pa*a !ula+ =u+ hi+,,a ',os 59;0 p"ta+i /ochichi+a t"lah )"+-ala+ka+ *")o+strasi. Polis )"+catatka+ t"r*apat (3 *")o+strasi *a+ s"ra+,a+ ya+, *ilakuka+ ol"h ora+, ra)ai a+tara M"i 59;0 hi+,,a =u+ 59;5. S")"+tara *i A++a) pula )")!a+,kitka+ ,"raka+ p")!"ro+taka+ ya+, l"!ih k"ras. S"ra)ai 20 000 ora+, p"ta+i !"rku)pul u+tuk )"+u+-uk p"rasaa+ k"ti*akk"puasa+ hati. Ba!a* ras)i Fi"t+a) )"raka)ka+ 4; k"-a*ia+ p")!"ro+taka+ pa*a t")poh p")"ri+taha+ 7ia 6o+,2 2;3 k"-a*ia+ s")asa p")"ri+taha+ Mi+h Ma+, *a+ 28 k"-a*ia+ s")asa p")"ri+taha+ Thi"u Tri. P")!"ro+taka+ -u,a !"rlaku s"l"pas !"+ca+a ala) ya+, *ahsyat. S"p"rti k"!ulura+2 1a!ak p"+yakit2 k")arau atau !a+-ir. Pu+ca-pu+ca 7"raka+ p"+"+ta+,a+ P"ta+i Di Bur)a Di Bur)a pula t"lah !"rlaku satu p"+"+ta+,a+ p"ta+i aki!at k"ti*akpuasa+ hati t"rha*ap p")"ri+taha+ British. 7olo+,a+ p"ta+i Bur)a t"lah )"+yuaraka+h rasa ti*ak puashati )"r"ka s"!a,ai prot"s t"rha*ap p")"ri+taha+ k"ra-aa+ British ya+, )"+"ka+ )"lalui p"+,li!ata+ )"r"ka *ala) p")!"ro+taka+ #saya Sa+. Ekora+ *aripa*a p")"ri+taha+ British pa*a tahu+ 588( *i Bur)a t"lah )"+y"!a!ka+ k"hi*upa+ rakyat Bur)a s")aki+ t"rt"ka+ aki!at *asar British ya+, a)at )")!"!a+ka+ t"ruta)a+ya !a,i kau) p"ta+i. S"-ak p")"ri+taha+ British2 p"+a+a)a+ pa*i *i Bur)a *i-ala+ka+ s"cara ko)"rsil. /"sa++ya Bur)a t"lah )"+,ala)i k"ru,ia+ ta+ah p"rta+ia+ *a+ p"+i+,kata+ har,a ta+ah !"rlak-u. @o+toh+ya *i *a"rah Pro)" har,a ta+ah t"lah )"+i+,kat *ari 9s 29 tahu+ 5900 k"pa*a 9s50; tahu+ 595(. Di sa)pi+, itu2 p"ta+i Bur)a "+,,a+ atau ti*ak !"rupaya la,i u+tuk )"+-ala+ka+ !"!"rapa p"ru!aha+ ya+, !"rkaita+ *"+,a+ t"k+olo,i p"rta+ia+ s"p"rti )"+,,u+aka+ !a-a !a,i )"+i+,katka+ pro*ukti iti. S"!alik+ya ,"-ala !"rhuta+, t"lah s")aki+ !"rl"luasa *a+ i+i *ikataka+ !"rpu+ca *aripa*a +ilai *a+ sikap p"ta+i Bur)a *a+ k"ti*akupayaa+ u+tuk )")aha)i p"r-ala+a+ "ko+o)i pasara+. S")"+tara itu k")asuka+ ora+, I+*ia ya+, !"rt"rusa+ t"lah )"+i)!ulka+ p"rsai+,a+ *ala) p"k"r-aa+. Masalah-)asalah kr"*it *a+ k"hila+,a+ ta+ah sa1ah k"pa*a ,olo+,a+ c"ti -u,a s")aki+ )"luas *i ka1asa+ *"lta. /"*u*uka+ p"ta+i Bur)a su*ah )ula t"rhi)pit *a+ )"r"ka *ikataka+ !"r+asi! !aik s"kira+ya ti*ak !"rhuta+, *ala) satu-satu )usi) pa*i. Para p"ta+i )"rasaka+ !aha1a p")"ri+taha+ kolo+iallah ya+, !"rta+,,u+,-a1a! k" atas k")"rosota+ "ko+o)i )"r"ka. S"+ti)"+ k")iski+a+ *a+ *asar *iskri)i+asi kolo+ial i+i t"lah )"+-a*i su)!"r

i+spirasi k"pa*a #saya Sa+ s"ora+, sa)i Bu**ha ya+, t"lah )"+*apat soko+,a+ ,olo+,a+ sa)i u+tuk )"+"+ta+, p")"ri+taha+ kolo+ial ya+, !"rta+,,u+,-a1a! t"rha*ap p"+*"ritaa+ para p"ta+i. P")!"ro+taka+ #saya Sa+ ya+, )"l"tus pa*a Dis")!"r 59;0 i+i *ikataka+ satu p"r,"raka+ ya+, t"r!"sar k"ra+a ia )"la+*a *a"rah-*a"rah ya+, luas *i !aha,ia+ utara2 t"+,ah *a+ ti)ur Irra1a**y *a+ )"r"!ak hi+,,a sa)pai k" +","ri-+","ri Sha+ *i Ti)ur laut. M"+urut Scott2 p")!"ro+taka+ tahu+ 59;0-59;2 )")a+, ti*ak *apat *i"lakka+ k"ra+a *ua s"!a!. P"rta)a2 k"hi*upa+ p"ta+i ki+i t"lah *ip"+,aruhi ol"h -"+t"ra p"+ta*!ira+ kolo+ial ya+, !ol"h *"+,a+ !"r!a,ai-!a,ai cara u+tuk )"+*apatka+ ha!ua++ya k" atas hasil p"ta+i. /"*ua2 -ala+ u+tuk !"ru+*ur !a,i p"ta+i su*ah )"+-a*i s")pit2 )alah pa*a tahu+-tahu+ 59;0a+ su*ah !"rtutup sa)a s"kali. Pu+ca-pu+ca 7"raka+ P"+"+ta+,a+ P"ta+i Di Sia) P"rk")!a+,a+ p"sat p"rta+ia+ *i Sia) !"r,a+tu+, s")ata-)ata k"pa*a )o*al *a+ !uruh t")pata+. I+i )"+y"!a!ka+ Sia) t"rl"pas *aripa*a )"+,ala)i k"sa+ !uruk ya+, p"r+ah )"la+*a Bur)a pa*a tahu+ 59;0a+. Na)u+ !",itu2 p"ta+i Sia) t"rpaksa -u,a )"+,ha*api )asalah-)asalah s"p"rti p"rta+ia+ ya+, s")aki+ ko)"rsil2 k"hila+,a+ sa1ah t"ruta)a+ya ya+, k"cil sai?+ya. P")!"ro+taka+ tahu+ 5902 ya+, !"rlaku t"lah *i!"rika+ !"!"rapa ta0sira+2 a+tara+ya k"+yataa+ ras)i k"ra-aa+ ya+, )"+yalahka+ 0aha)a+ tahyul *i kala+,a+ p"+*u*uk t")pata+ *a+ p"ra+a+ s"ora+, p"+ipu ya+, )")utar!"litka+ )asalah ta+i s"!a,ai pu+ca uta)a. S"!"+ar+ya p")!"ro+taka+ tahu+ 5902 ya+, *ik"+ali *"+,a+ phu )i !u+ a*alah l"!ih ru)it *aripa*a apa ya+, *ilaporka+ ol"h k"ra-aa+ k"tika itu. Ia )"li!atka+ *ua k"lo)pok ras iaitu 6ao *a+ /ha ya+, )"+*ia)i ka1asa+ s")pa*a+ Sia)2 6aos *a+ Fi"t+a). P")!"ro+taka+ i+i -u,a )"rupaka+ ti+*ak!alas p")i)pi+ t")pata+ ya+, t"r,u,at k"*u*uka+ )"r"ka aki!at p"+,uasaa+ la+,kahla+,kah p")o*"+a+ s"p"rti )"+,hapuska+ p"rha)!aa+ *a+ )"laksa+aka+ syst") th"saphi!a+. Di sa)pi+, itu2 p")o*"+a+ k"ra-aa+ -u,a t"lah )")!"!a+ka+ p"ta+i ya+, akhir+ya )")!"ri soko+,a+ k"pa*a p")i)pi+-p")i)pi+ *a"rah ya+, )")!"ro+tak. A+tara !"!a+ i+i t"r)asuklah cukai ya+, ti*ak *is"+a+,i ol"h rakyat ya+, s"!"+ar+ya *ikuatkuasaka+ ol"h 1akil-1akil Ba+,kok2 rasuah ya+, !"rl"luasa *i k"s")ua lapisa+ p"+ta*!ira+ s"rta k"susaha+ hi*up rakyat aki!at sikap-sikap p",a1ai pusat ya+, ti*ak p"ka k"pa*a k"p"+ti+,a+ *a"rah -u*a t"lah )"+y"!a!ka+ rakyat )"+"+ta+, k"ra-aa+ pusat. Pu+ca-pu+ca 7"raka+ P"+"+ta+,a+ P"ta+i Di /a)puch"a P")"ri+taha+ colo+ial P"ra+cis *i /a)puch"a t"lah )")!a1a !a+yak p"ru!aha+ sa)a a*a *ari s",i p"+ta*!ira+ ataupu+ p"rta+ia+. P"ra+cis t"lah )"+*irika+ !a+yak pusat p"+y"li*ika+ p"rta+ia+ *a+ hai1a+ *a+ aki!at+ya Batta)!a+, )"+-a*i ka1asa+ p"rta+ia+ ya+, luas. Ma+0aat+ya ha+ya *i+ik)ati ol"h p"+"roka *a+ tua+ ta+ah P"ra+cis. P"risti1a p"+"+ta+,a+ !"r)ula apa!ila *"+,a+ !"!"rapa ora+, p"ta+i *aro /o)po+, @ha) ya+, *ata+, k" Ph+o) P"+h pa*a !ula+ =a+uari 5956 u+tuk )"+ya)paika+ !a+taha+ )"r"ka k"pa*a Siso1ath !"rhu!u+, *"+,a+ syst") k"raha+. Ba+taha+ i+i *it"ri)a *a+ !"rikut+ya s"ra)ai ;00 000 ora+, p"ta+i t"lah !"rku)pul *i Ph+o) P"+h ya+, sa)a-sa)a )")!a+tah cukai ya+, )")!"!a+ka+. Masalah cukai -u,a )"rupaka+ pu+ca ya+, )"+i)!ulka+ k","lisaha+ lai+. Pa*a tahu+ 5920a+2 p"ta+i /h)"r )")!ayar cukai *ua kali ,a+*a l"!ih *aripa*a /oci+chi+a *a+ pa*a tahu+ 592;-5923 cukai t"lah *i+aikka+ la,i u+tuk )")!iayai p")!i+aa+ s"!uah hot"l )"1ah *i T"luk Sia) !a,i k",u+aa+ p",a1ai-p",a1ai P"ra+cis ya+, ti*ak la,i p"ka t"rha*ap k"p"+ti+,a+ p"ta+i )"ru)itka+ la,i k"a*aa+. Salah s"ora+, *aripa*a )"r"ka2 Bal*"? t"lah !"rk"ras u+tuk )")u+,ut cukai t"lah *i!u+uh *i /o)po+, @h+a+, pa*a tahu+ 592(. Ti+*ak !alas P"ra+cis t"rha*ap p")!"ro+tak !",itu k"-a). P"+*u*uk ka)pu+, ya+, t"rli!at t"lah *i!icaraka+ *a+ *i*"+*a s"la)a 50 tahu+2 s"ora+, p"+*u*uk ka)po+, t"lah *ihuku) )ati *a+ 3 ora+, la,i *ip"+-ara s"u)ur hi*up. ="laslah k"pa*a kita !aha1a p"+,li!ata+ p"ta+i *ala) p"+"+ta+,a+ *a+ p")!"ro+taka+ ya+, !"rlaku *i Fi"t+a)2 Bur)a2 Sia) *a+ /a)puch"a t"kah )"+u+-ukka+ pihak kolo+ial ti*ak )")!"ri p"rhatia+ k"pa*a k"!a-ika+ p"ta+i )alah p"+"ka+a+ p"rta+ia+ ko)"rsil ya+, *i-ala+ka+

ol"h pihak colo+ial t"kah )"+y"!a!ka+ k"s"+,saraa+ hi*up para p"ta+i *i Asia T"+,,ara. Dasar*asar ya+, *i-ala+ka+ ol"h kolo+ial t"lah )")!uktika+ pihak colo+ial ti*ak )")!"ri p"rhatia+ t"rha*ap k"!a-ika+ p"ta+i )alah )")!"ri p"+"ka+a+ k"pa*a p"rta+ia+ ko)"rsil t"lah )"+y"!a!ka+ para p"ta+i hi*up *ala) k"a*aa+ ya+, l"!ih s"+,sara !"r!a+*i+, s"!"lu) ?a)a+ colo+ial. 7olo+,a+ tua+ ta+ah2 kapitalis *a+ p"+ta*!ir kolo+ial ya+, )"+*apat 0a"*ah )a+akala p"ta+i )"+,ha*api k"s"+,saraa+ hi*up *a+ akhir+ya !"rlaku p"+"+ta+,a+ *a+ p")!"ro+taka+ t"rha*ap kolo+ial. /"!a+yaka+ p"+"+ta+,a+ *a+ p")!"ro+taka+ p"ta+i ti*ak !"rtaha+ la)a k"ra+a )"r"ka )"rupaka+ ,"raka+ ya+, k"cil *a+ t"rp"+cil ol"h s"!a! i*"+titi p"ta+i t"rtu)pu k"pa*a ka)pu+, )"r"ka atau ku)pula+ p"ta+i *i !a1ah p"+,uasaa+ p"+au+, ya+, sa)a. Ta+pa soko+,a+ *aripa*a ,olo+,a+ luar2 rusuha+-rusuha+ i+i s"+a+, *ipatahka+. Maka itu s")ua p"+"+ta+,a+ *a+ p")!"ro+taka+ p"ta+i -ara+, !"r-aya )"+,,o+ca+,ka+ struktur k"kuasaa+ kolo+ial ya+, 1u-u*.

Anda mungkin juga menyukai