Senyawa Koordinasi
Senyawa koordinasi umumnya terdiri atas ion kompleks dan ion lawan Ion kompleks adalah ion yang mengandung kation logam pusat yang berikatan dengan satu atau lebih ion atau molekul (ligan).
kation logam pusat
ligan
Senyawa Koordinasi
Atom dalam suatu ligan yang terikat langsung dengan atom logam disebut atom donor
Bilangan koordinasi dalam suatu senyawa koordinasi adalah banyaknya atom donor di seputar atom logam pusat dalam ion kompleks
Senyawa Koordinasi
Bergantung pada banyaknya atom donor, ligan digolongkan menjadi: Ligan monodentat (1 atom donor) H2O, NH3, Cl Ligan bidentat (2 atom donor) etilenadiamina Ligan polidentat (lebih dari 2 atom donor) EDTA
Ligan bidentat
Ligan polidentat
Oktahedral
[MD] K = ----------[M][D]
[MB2] K = ----------[M][B]2
[MB2] K2 = -----------[MB][B]
[MB2] * ---------[MB][B]
[MA4] K = ----------[M][A]4
[MA2] K2 = -----------[MA][A]
[MA4] K4 = ------------[MA3][A]
[MA4] K = ----------[M][A]4
EDTA
ethylenediaminetetraacetic acid => H4EDTA => H4Y ethylenediaminetetraacetate anion => EDTA-4 => Y-4
EDTA
ethylenediaminetetraacetate anion => EDTA-4 => Y-4 +1 cation
Ag+ + Y-4 = AgY-3
EDTA
ethylenediaminetetraacetate anion => EDTA-4 => Y-4 +2 cation
Hg+2 + Y-4 = HgY-2
EDTA
ethylenediaminetetraacetate anion => EDTA-4 => Y-4 +3 cation Fe+3 + Y-4 = FeY-1
EDTA
ethylenediaminetetraacetate anion => EDTA-4 => Y-4 +n ion M+n + Y-4 = MY(n-4)+
EDTA
[MY(n-4)+] KMY = -------------[M][Y-4]
[Y-4] a4 = --------CT
where CT = [Y-4] + [HY-3] + [H2Y-2] + [H3Y-1] + [H4Y]
KMY (tetapan kestabilan mutlak)
EDTA
[MY(n-4)+] KMY = -------------[M][Y-4]
[Y-4] a4 = --------CT thus [Y-4] = a4 * CT
EDTA
[MY(n-4)+] KMY = -------------[M][Y-4]
[MY(n-4)+] KMY = ------------------[M+n] * a4 * CT
EDTA
[MY(n-4)+] KMY = ------------------[M+n] * a4 * CT
then [MY(n-4)+] K'MY = KMY * a4 = ------------------[M+n] * CT
K'MY = tetapan kestabilan efektif
EDTA
[MY(n-4)+] KMY = ------------------[M+n] * a4 * CT [MY(n-4)+] K'MY = KMY * a4 = ------------------[M+n] * CT and
K1 * K2 * K3 * K4 a4 = -------------------------------------------------------------------[H3O+]4+K1[H3O+]3+K1K2[H3O+]2+K1K2K3[H3O+]+K1K2K3K4
EDTA
[MY(n-4)+] K'MY = KMY * a4 = ------------------[M+n] * CT and
K1 * K2 * K3 * K4 a4 = -------------------------------------------------------------------[H3O+]4+K1[H3O+]3+K1K2[H3O+]2+K1K2K3[H3O+]+K1K2K3K4
where D = [H3O+]4 + K1[H3O+]3 + K1K2[H3O+]2 + K1K2K3[H3O+] + K1K2K3K4
K1 * K2 * K3 * K4 a4 = ----------------------D
Ca2+ was titrated with EDTA at a constant pH of 10.0. What is the effective formation constant? (log Kf = 10,69 and a4 = 0.3 at pH 10.0)
EXAMPLE: Derive a curve (pCa as a function of volume of EDTA) for the titration of 50 mL of 0.01 M Ca2+ with 0.01 M EDTA in a solution buffered to a constant pH of 10.0. (0 mL, 30 mL, 50 mL & 60 mL EDTA added). Kf = 1.76 x 1010
EDTA Titrations