Anda di halaman 1dari 446

SRAT CNTHINI (SULUK TAMBANGRARAS) Yasandalm Kangjng Gusti Pangeran Adipati Anom Amngkunagara III (Ingkang Sinuhun Pakubuwana

V) ing Surakarta PRAWACANA Srat Cthini aksara Latin punika aslinipun sratan aksara Jawi, cacahipun 12 jilid, kandlipun langkung saking 3.500 kaca. Srat ingkang asli sumimpn ing Sanapustaka kraton Surakarta. Dene ingkang wontn ing Rksapustaka Mangkunagaran, Pahman Radya-pustaka Sriwdari. Museum Sana Budaya Yogyakarta. Museum Gdhong Gajah Jakarta lan sans-sansipun punika sadaya turunan utawi turunaning turunan. Srat Cnthini jangkp 12 jilid dumugi sapriki drng nate kawdalakn sarta kacetak aksara Jawi utawi Latin. Nalika taun 1912 M mila sampun wontn Srat Cnthini Latin wdalan Bataviaach Genootschap van Kunsten en Wetenschappen, cetakan Firma Ruygrok & Co ing Btawi cacahipun 4 buku isi 8 jilid, jilid 1 dumugi 8, ananging cetakan Latin wau sayktosipun pthikan saking aslinipun jilid 5 dumugi 9. Dados, pthikan ing tngah lan botn kenging kawastanan jangkp. Cthanipun. Srat asli jilid 1 dumugi 4 tuwin jilid 10 dumugi 12 botn kawdalakn. Katrangan bab Srat Cnthini pthikan wau badhe kaaturakn ing wingking. Dumadosipun Srat Cnthini Dumadosipun Srat Cnthini wau awit saking karsanipun Kangjng Gusti Pangeran Adipati Anom Amngkunagara III, putra Ingkang Sinuhun Pakubuwana IV (jumnng 1788-1820 M) ing Surakarta. Kangjng Gusti wau ing tmbenipun jumnng Sinuhun Pakubuwana V (1820-1823 M) ingkang ugi sinbut Sunan Sugih. Ingkang pinatah mandhegani anggubah Srat Cnthini wau abdidalm kliwon carik kadipatn wasta Sutrasna ingkang ugi sinbut Ki Ngabi Ranggasutrasna, dipun kanthni: 1 Radn Ngabi Yasadipura II (Radn Tumnggung Sastranagara), abdidalm bupati pujangga kadipatn; 2 Radn Ngabi Sastradipura, abdidalm kliwon carik kadipatn. Sasampunipun nindakakn ibadah haji, gantos nami Kyai Haji Mohammad Ilhar; sarta kaparingan pmbantu: 1 Pangeran Jungut Mandurarja, pradikan krajan Wangga, Klatn, Surakarta; 2 Kyai Kasan Bsari, ngulama agung ing Gbangtinatar, Panaraga, mantudalm Sinuhun Pakubuwana IV; 3 Kyai Mohamad Minhad, ngulama agung ing Surakarta. Wondene ingkang minangka lajring cariyos llampahanipun Jayngrsmi inggih Sh Amongraga. Kangjng Gusti Pangeran Adipati Anom maringakn srat Suluk Jatiswara, kadhawuhan ambabar tuwin ambbr kanthi moncr. Dene Suluk Jawiswara wau < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 1 >

miturut candrasangkala panyratipun Jati tunggal swara raja (1711 Jw.), punika jamanipun Ingkang Sinuhun Pakubuwana III, mila wontn pandugi srat wau yasandalm PB III. Kathah para ahli ingkang, kadhawuhan ambiyatu ing babagan kawruhipun piyambak-piyambak, kalbt Kangjng Pangulu Tafsiranom ing bab agami Islam. Para ahli sans-sansipun sami nyrat bab-bab: agami, kabatosan (mistik), nglmu kasunyatan/kasampurnan, jaya-kawijayan, kanuragan, pangasiyan, kawruh sanggama, ppetangan primbon, iladuni, pawukon, pranatamangsa, kawruh ssaji, tatacara, jiyarahan, patilasan, ttilaran kina, kasusastran, dongng, babad, dhuwung dalah ciri-cirinipun, bab kuda, pksi, wisma (undhagi), karawitan, gndhing, bksan, tanm tuwuh, ttann, jampi-jampi lan taksih kathah sans-sansipun, kalbt llucon ngantos bab carmdan (awon, rsah). Sadaya karmbag muyg, lbt lan nngsmakn bab kawontnan ing rdi-rdi, guwa, pasisir lan sasaminipun wwaton palapuranipun para bupati pasisir. Utusan-utusan sami ngyktosakn papan-papan ingkang kramat tuwin wingit, kadhawuhan daml pngtan minangka dhasaring panggubah. Parandene Sang Pangeran Adipati Anom ugi nyarirani tumut anggarap lan naliti sadaya isinipun. Wiwiting panggarap Srat wau ing dintn Sabtu Paing, tanggal 26 Sura, sinngkalan 'Paksa suci sabda ji', taun Jawi 1742 utawi taun Mashi 1814. Dados umuripun sampun 171 taun. Sarng sampun dados, srat wau kaparingan nama 'Suluk Tambangraras' ingkang umumipun sinbut 'Srat Cnthini'. Dene nama 'Cnthini' wau mndht namaning cthi-abdinipun Nikn Tambangraras ingkang dados garwanipun Sh Amongraga. Saking ppak lan kathahing isinipun Srat Cnthini wnang sinbut 'Ensiklopdi Kabudayan Jawi'. Srat Cnthini 'pthikan' Ing ngajng sampun kaaturakn bilih Srat Cnthini Latin wdalan Btawi taun 1912 punika 'pthikan', mila botn jangkp kadosdene aslinipun. Dene larah-larahipun, Sinuhun Pakubuwana VII (1830-1855 M) dhawuh ndhak Srat Cnthini asli jilid 5 dumugi jilid 9. Ing jilid 5 kadhawuhan nambahi 'bbuka' dening pujangga Radn Ngabi Ranggawarsita. Bbuka wau arupi skar Dhandhanggula 17 pada tuwin Sinom sapada, kanthi sngkalan 'Tata rsi mulang janma', taun Jawi 1785. Srat Cnthini 'pthikan' mawi 'bbuka' wau kapisungsungakn dhatng raja Walandi. Dumugi sapunika kasimpn ing Universitas Leiden, nagari Walandi. Srat pthikan wau katdhak dening 'Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen'. Lajng kawdalakn aksara Latin ing Btawi. Sadrngipun kacetak, kataliti dening Radn Ngabi Suradipura, Radn Prawirasuwignya tuwin Radn Wirawangsa, sarta dipun sukani 'Katrangan minangka bbuka' dening Radn Mas Arya Surya Suparta, jurubasa Jawi ing Surakarta ingkang tmbenipun jumnng Kangjng Gusti Pangeran Adipati Arya Mangkunagara VII (1916-1944) ing Surakarta. Prlu kawdalakn ing aksara Latin Srat Cnthini ingkang umuripun sampun 171 taun lan isinipun sakalangkung kathah sarta ppak bab kawruh, pangawikan utawi kabudayan Jawi punika satunggaling warisanipun lluhur Jawi ingkang wnang sinbut adiluhung, jr srat punika babon utawi sumbring kabudayan Jawi. Srat-srat Jawi kathah sangt ingkang mthik isinipun Srat Cnthini, nanging botn nybut sumbring pthikan. Pramila Srat Cnthini punika sakalangkung prlu dipun sinau lan dipun pahami dening para satrsna lan para pangudi, wkasan sagd dados ubarampe sarta urun dumadosipun Kabudayan Nasional Indonesia. Sagdipun para sutrsna lan para pangudi nyinau Srat Cnthini wau namung bilih srat wau kacetak lan kawdalakn ing aksara Latin, amargi cetakan aksara Jawi botn wontn: ingkang Latin jangkp ugi drng wontn. Ingkang nate kawdalakn < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 2 >

kadosdene wdalan taun 1912 sampun botn wontn ingkang nyade, tur ejaanipun sampun beda kalihan ejaan jaman sapunika. Awit saking punika Srat Cnthini Latin punika karaya-raya kawdalakn. Pambudidayanipun Yayasan Cnthini Ingkang ambudidaya wdalipun Srat Cnthini punika Yayasan Cnthini (Yasni) ing Yogyakarta, satunggaling bbadan ingkang mligi anggarap Srat Cnthini Latin dumugi sarampungipun, sukur bage ing tmbe sagd ngdalakn Srat Cnthini basa Indonesia. Prlu kauningan, bilih tuhunipun Yasni punika nglajngakn ada-adanipun UP Indonesia ing Yogyakarta ingkang wiwit taun 1975 sampun ngdalakn: 1 Pustaka Centhini selayang pandang oleh Ki Sumidi Adisasmita; 2 Pusaka Centhini, ikhtisar seluruh isinya oleh Ki Sumidi Adisasmita; 3 Serat Centhini Latin miturut aslinipun jilid 1 dumugi jilid 6; 4 Serat Centhini dituturkan dalam Bahasa Indonesia oleh Tardjan Hadidjaja dan Kamajaya jilid I-A dan I-B. Srat Cnthini Latin kasbut angka 3 ing nginggil arupi pcahan-pcahanipun Srat asli, i.p. : jilid 1 asli dados 4 jilid; jilid 5 lan 6 punika sapalihipun jilid 2 asli. Dene Serat Centhini dituturkan dalam bahasa Indonesia I-A dan I-B punika saduranipun jilid 1 asli. Rhning UP Indonesia kacuptan wragad sarta botn sagd nglajngakn niyatipun, mila sawatawis sutrsna Kabudayan Jawi, kalbt pendukung utama almarhum Bp. H. Adam Malik, lajng andhapuk Yayasan Centhini (Yasni) ingkang mligi anggarap Srat Cnthini Latin, sukur sagd dumugi ing wdalan basa Indonesia. UP Indonesia sampun masrahakn naskah Srat Cnthini Latin 12 jilid, kathahipun 5.138 kaca tik folio, babon saking sratn Jawi kagunganipun Kangjng Radn Mas Arya Suryasurarsa ing Mangkunagaran Surakarta, sadaya wontn 3.216 kaca folio. Srat babonipun wau sumimpn ing Balai Kajian Sejarah dan Nilai Tradisional Ditjen Kebudayaan Departemen P dan K, Yogyakarta. Wragadipun Wragadipun ngdalakn Srat Cnthini Latin ngantos satamatipun ykti botn sakdhik, tangh Yasni sagd nykapi. Ing wiwitan punika Yasni angsal pambiyantunipun Ford Foundation cabang Indonesia ing Jakarta ingkang pusatipun wontn ing Amerika Serikat. Sanadyan pasumbang wau botn nykapi kangge ngdalakn Srat Cnthini Latin dumugi satamatipun, nanging pambiyantu wau sakalangkung agng paedahipun, jr sagd minangka pancadan wdalipun jilid-jilid kawitan, salajngipun mugi sagd sambt-sumambt saking angsal-angsalan panyadenipun Srat Cnthini Latin jilid-jilid kawitan kasbut. Awit saking punika Yayasan Centhini ngaturakn gunging panuwun dhatng Ford Foundation lan sadaya ingkang sampun nyngkuyung wdalipun srat warisaning lluhur Jawi punika, kalbt para pambiyantu anglatinakn Srat Cnthini tuwin para sutrsna tuwin para maos ingkang sampun maringi toya panggsangan. Mugi-mugi ggayuhan kasbut pinaringan barkah dening Gusti Allah. Amin. Yogyakarta, 20 Mi 1985. YAYASAN CENTHINI Kamajaya H. Karkono K. Partokusumo. Ketua

< Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 3 >

I. Bbuka Kangjng Pangeran Adipati Anom (Prabu Amngkunagara III putra Sinuhun Pabubuwana[12] IV) dhawuh dhumatng carik (kapujanggan) Sutrasna supados nganggit srat sinawung ing skar ingkang isi sadaya bab Kawruh Jawi, sagda minangka babonipun sanggyaning Pangawikan Jawi. Dene lajring cariyos bab llampahanipun Radn Jayngrsmi. Wiwitipun nganggit srat wau ing dintn Sabtu Paing, tanggal 26 Sura, sinngkalan 'paksa suci sabda ji', taun Jawi 1742. Srat wau kaparingan nama 'Suluk Tambangraras'. 1 II. Babad Giri Sh Wali Lanang, ulama saking nagari Juddah angajawi, njujug ing Ngampl (Grsik, Jawi Wetan), lajng dhatng Banyuwangi. Putri Prabu Blambangan pinuju grah santr. Awit saking aturipun Patih Samboja, sang prabu mundhut pitulunganipun Sh Wali Lanang. Sang putri sagd waluya, lajng kadhaupakn kalihan Sh Wali Lanang. Prabu Blambangan kasuwun ngrasuk agami Islam, nanging botn krsa saengga Sh Wali Lanang lolos. Patih Samboja kadukan, lajng kesah suwita ing Majapait. Garwanipun Sh Wali Lanang sampun anggarbini, wasana miyos kakung. Bayi kalbtakn ing kandhaga lajng kabucal ing sagantn, kapulung dening juragan llayaran, lajng kacaosakn Nyi Samboja ingkang sampun warandha lan botn kagungan putra. Bayi kapundhut putra, kaparingan nama Santri Giri. Umur 12 taun kasuwitakakn Sunan Ngampl, kakadangakn kalihan putra Ngampl ingkang wasta Santri Bonang. Sarng diwasa kadang kkalih wau ndya dhatng Mkah, nanging wontn ing Malaka kapanggih Sh Wali Lanang lan kadhawuhan wangsul. Santri Giri kaparingan pparab Prabu Stmata lan Santri Bonang kaparingan kkasih Prabu Anyakrakusuma. Santri Giri wkasanipun jumnng Sunan Giri. ... kaca 1 4 Jilid 1 - Kaca : 1 SRAT CNTHINI 1 1 Sinom Sri narpadmaja sudigbya | talatahing nuswa Jawi | Surakarta Adiningrat | agnya ring kang wadu carik | Sutrasna kang kinanthi | mangun rh caritng dangu | sanggyaning kawruh Jawa | ingimpun tinrap kakawin | mrih tan kmba karya dhangan kang miyarsa || Lajre kanang carita | laksananing Jayngrsmi | ya Sh adi Amongraga | atmajng Jng Sunan Giri | kontap janma linuwih | oliya wali mujdub | paparnganing jaman | Jng Sultan Agung Mantawis | tinngran srat kang Susuluk Tambangraras || Karsaning kang narpaputra | baboning pangwikan Jawi | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 4 >

1.

2.

3.

jinrng dadya carita | sampating karsa marngi | nmlikur Sabtu Paing | lk Mukaram wwarsku | Mrakh Hyang Surnggana | Bathara Yama dewa ri | Amawulu Wogan Suajag sumngka || 4. Pancasudaning Satriya | wibawa lakuning gni | windu Adi Mangsa Sapta | sangkala angkaning warsi | Paksa suci sabda ji | rikang pinurwa ing kidung | duk kraton Majalngka | Sri Brawijaya mungkasi | wontn maolana sangking nagri Juddah || Panngran Sh Walilanang | praptanira tanah Jawi | kang jinujug Ngampldnta | pinanggih sang maha rsi | araraosan nglmi | sarak sarengat Jng Rasul | nanging tan ngantya lama | linggar saking Ngamplgadhing | ngidul ngetan anjog nagri Balambangan || Jilid 1 - Kaca : 2 6. Lrh dhusun Purwasata | raja Balambangan nagri | putranya stri sajuga | ing warna tuhu linuwih | sdhng mpk birahi | kataman grah sang ayu | madal sakh usada | sang nata agung prihatin | kyana patih Samboja sowan mangarsa || Pukulun amba tur wikan | wontn molana ngajawi | kakasih Sh Walilanang | sangking ing Juddah nagari | ing Purwasata kampir | yn pinarng tyas pukulun | prayogi ingaturan | manawi karsa sang yogi | sung usada grahe putra narendra || Mangkana dupi miyarsa | aturing sang nindyamantri | langkung kaparng ing driya | nulya utusan ngaturi | sapraptaning jro puri | sang nata gupuh amthuk | riwusnya tata lnggah | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 5 >

5.

7.

8.

miwah katuran pambagi | amdharkn kang dadya rntnging driya || 9. Sh Walilanang wus sagah | nulya ingusadan aglis | grahe sang putri mulya | ramebu sukanya ngnting | karsanya narapati | Sh Wali pinundhut mantu | ing karya tan winarna | dnnira amangun kardi | atut runtut lir mimi lawan mintuna || Wus lami nng Balambangan | Sh Wali matur sang aji | kinn santun agamslam | sarengat Nabi sinlir | nata tan mituruti | sh cuwng tyas lolos dalu | kesah maring Malaka | garwa tinilar (ng)garbini | sang rtna yu sakalangkung kawlasarsa || Sapngkre sang pandhita | pagring agng (n)dhatngi | kawula kathah kang pjah | bnduning sri narapati | maring rkyana patih | dn lungsur darajadipun | Ki Samboja sru merang | kesah maring Majapait | anyuwita Sang Aprabu Brawijaya || Kaanggp tur kinasiyan | tinandur anng in Giri | nahan tan antara lama | Ki Samboja angmasi | pintak Giri ugi | sadaya tilaranipun | lastantun ingkang garwa | kacluk Nyi Randha Sugih | angluwihi samoaning wong ddagang || Jilid 1 - Kaca : 3 13. Mangsuli ing Balambangan | rajaputri kang (ng)garbini | wus ambabar mijil priya | warnanya kalangkung pkik | karsanira sang aji | linabuh mring samodra gung | winadhahan gndhaga | sawuse anng jaladri | gya ingalap juragan kang lagya layar || Binuka ingkang gndhaga | isi jabang bayi pkik | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 6 >

10.

11.

12.

14.

ingaturkn mring nyi randha | langkung trusthanirng galih | dhasar datan sisiwi | mila sihira kalangkung | lir putra (ng)gnnya yoga | sinung aran Santrigiri | sawusira yuswa kalih wlas warsa || 15. Nyai randha lon ngandika | dhuh kulup sira wus wanci | pisah lawan raganingwang | aywa kulinng ggramin | bcik ngupaya nglmi | sarengat Jng Nabi Rasul | kene ana pandhita | parab Sunan Ngampl gadhing | Surapringga prayoga kawulanana || Sawulange Sang Pandhita | pituhunn lair batin | poma kaki ywa pepeka | cinkak cariyosnki | Santrigiri wus manjing | nyakabat mring jng sinuhun | siyang dalu tan pisah | lan putra ing Ngamplgadhing | kang sinung ran ingkang rama Santribonang || Tulus dnnira kakadang | tan ana salayng kapti | pangaose wus widagda | sampurna sakhing nglmi | karsanya rarywa kalih | ayun kesah anglangut | ngaos mring nagri Mkah | mancal saking Ngamplgadhing | nitih palwa labuh jangkar nng Malaka || Kapanggih Sh Walilanang | datan samar ing saliring | kandhg nng nagri Malaka | maguru Sh Wali sidik | sawusing (n)tuk sawarsi | sdyanira rajasunu | dumugkakn karsa | lajng mring Mkah nagari | Walilanang sakalangkung datan rmbag || Kinon wangsul ing ngajawa | maring wukir Ngamplgadhing | sarta pinaringan jungkat | kalawan jubah kulambi | nahan ta Santrigiri | sampun sinungan jujuluk | nnggih Prabu Stmata | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 7 >

16.

17.

18.

19.

Santribonang sinung nami | Prabu Nyakrakusuma Susunan Bonang || 20. Nulya bidhal angajawa | wangsul maring Ngampl gadhing | pinanggih sang maha tapa | wus katur sasolahnki | sang rsi ngandika ris | kawruhanta iku kulup | Sh Walilanang Mlaka | mitrngsun saeka kapti | ing pangawruh lair batin tan sulaya || Jilid 1 - Kaca : 4 21. Lah jbng sira muliya | maring ing ngasramng Giri | kawruhanamu renanta | ing samngko nandhang sakit | tumkng ngajalnki | mung nganti tkamu kulup | renanta yn palastra | kuburn anng ing Giri | tunggalna kalawan sudarmanira || Lawan sunidni sira | jumnng Susunan Giri | jujuluk Prabu Stmata | tmbe ing sapungkur mami | sira ingkang (m)bawani | jumnng wali linuhung | sinuhun sak-rat Jawa | kabh padha wdi asih | kalngkngrat sinbut raja pandhita || Nanging ywa kaliru tampa | dudu ratu mangku nagri | sira wus tan kakilapan | obah osik donya ngakir | wus cukup wkasmami | Sunan Giri nmbah nuhun | anulya ngraup pada | lngsr saking Ngamplgadhing | tanpa kanthi gancanging cariyos prapta || 2 Kinanthi Ing Giri apan wus tundhuk | kang ibu grahe ngranuhi | rinubung sakh juragan | rawuhe Jng Sunan Giri | karamating waliyolah | kang ibu dipunpraki || Kagyat wungu nulya ngrangkul | kinuswa-kuswa kang siwi | waspa adrs marawayan | sasambatnya mlas-asih | dhuh lae atmajaningwang | kang dadya tlnging ati || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 8 >

22.

23.

1.

2.

3.

Kurang sathithik katrucut | kulup tan mnangi mami | nyawa dene tka lawas | (ng)gonira pruhita ngaji | lae-lae ora nyana | yn bisa katmu maning || Mangkya guwayamu mancur | wns mancorong nlahi | baya olh kanugrahan | jng sunan turira aris | ibu pangstu paduka | wus katur sasolahnki || Kang ibu suka kalangkung | kulup sampurnakna mami | umanjing agama Islam | nulya sinadatkn aglis | kalimah loro winjang | kang ibu padhang nampani || 2 Prabu Brawijaya ing Majapait botn rna wontnipun kawaliyan ing Giri, mila utusan Patih Gajahmada sawadyabala nlukakn Giri. Wadya Majapait kasoran jalaran dipun amuk dening dhuwung kadadosan saking kalampanyratanipun Sunan Giri. Dhuwung wau lajng kaparingan nama Kalammunyng. Sunan Giri seda kagantos putranipun (Sn. Giri Kadhaton). Putra seda, kagantos wayah, jjuluk Sn. Giri Prapn. Prabu Brawijaya ngambali malih anggnipun badhe nlukakn kawaliyan Giri, nanging ugi botn kalksanan jalaran wadyabalanipun kabujung kombang mawu-wu ingkang mdal saking pasareyan Sunan Giri. Wkasanipun Majapait malah risak dening putranipun piyambak, i.p. R. Patah. Sunan Giri Prapn nyarati jumnng ratu (-ning agami) 40 dintn, praja lajng kapasrahakn R. Patah, jumnng ratu ing Dmak. ... kaca 5 9 Jilid 1 - Kaca : 5

4.

5.

6.

Kulup wus padhang tyasingsun | datan sumlang ing ati | sira kariya raharja | ttpa (ng)gonmu mngkoni | batihmu para sudagar | isining asramng Giri || Tmbe ing sapungkuringsun | sakhe dunyarta mami | sidhkahna kang warata | pkir miskin anak yatin | lawan tukokna amanat | kaji mring Mkah nagari || Poma kulup wkasingsun | Ni Samboja nulya lalis | sawusira binrsiyan | layon kinubur tinunggil | lan raka Kyai Samboja | ing mangkya titiyang Giri || Lastantun pamundhinipun | ing gusti Jng Sunan Giri | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 9 >

7.

8.

9.

samya kapanjingan iman | nglampahi sarengat Nabi | ngibadah andarus Kur'an | kathah kang iyasa masjid || 10. Gmah arjane kalangkung | tan ana kang laku juti | samya ckap nyandhang mangan | adoh ingkang dadya miskin | tntrm ciptane raharja | wong ngamanca kathah prapti || Kabanjur tan arsa mantuk | kalajng wisma ing Giri | raja pandhita Stmata | jujuluk Susunan Giri | Gajah Kadhaton minulya | kawntar ing liya nagri || Miwah wus pinundhut mantu | ing Suhunan Ngamplgadhing | dhinaupkn lan putrinya | Nyai Agng Ratu nami | atut dnnya palakrama | lstantun ngantya sisiwi || Wowolu stri myang jalu | Nyi Agng angrumiyini | kondur maring rahmatolah | layon sumare anunggil | maraspuh stri priya | garwa putra gung prihatin || Sigg gantya kang winuwus | Brawijaya Narapati | mirng pawartos sanyata | ing mangkya Susunan Giri | linulutan sakh janma | nungkul tan kalawan jurit || Sang prabu utusan gupuh | Gajahmada kyana patih | kinn lumampah priyangga | mukul prang Giri Garsik | tan cinatur lampahira | wus prapta jajahan Giri || Ggre kadya pinusus | kang katrajang samya ngili | minggah kadhaton Prawata | Jng Sunan Giri marngi | anyrat mandhak Kur'an | kagyat mirng suwaraning || Jilid 1 - Kaca : 6 17. Tiyang alok mungsuh rawuh | sumdya ngrisak ing Giri | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 10 >

11.

12.

13.

14.

15.

16.

kalam ingkang kagm nyrat | anulya binucal aglis | andodonga ing Pangeran | sinmbadan ing sakapti || 18. Kalam lajng dadya dhuwung | cumlorot ngamuk pribadi | pra wadya ing Majalngka | kathah ingkang angmasi | sakantune kang palastra | pra samya lumayu (ng)gndring || Mantuk marang Majalangu | sawusira mngsah gusis | dhuwung wus wangsul pribadya | sumlh ing ngarsanki | panyratan sang pandhita | sarta akukuthah gtih || Kagyat risang amanngkung | miyat dhuwung kuthah gtih | dahat panalangsanira | dyan dodonga mring Hyang Widdhi | mugi Allah ngapuntna | solah amba ingkang sisip || Sang pandhita ngandika rum | marang ing wadyanirki | kabh padha piyarsakna | myang anksnana sami | katgki sun whi aran | si Kalammunyng prayogi || Sakh wadya saur manuk | wus samya kalilan mulih | mring wismane sowang-sowang | lstantun asramng Giri | jumnngnya Jng Susunan | Prabu Stmata linuwih || Gmah arjane kalangkung | saya wwah wadyanki | tan ana kang kasangsaya | nahan wus antara lami | Sunan Giri nandhang grah | kaparng praptaning takdir || Kundur mring rahmatolahu | gumr tangis ing jro puri | wandu wandawa sungkawa | layon sawusing barsih | sinarkkn nora tbah | sangking padalmanki || Sedanira tilar sunu | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 11 >

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

sadasa kakung lan putri | kang kalih sang king ampeyan | Pangran Pasirbata nnggih | kalawan Siti Rohbayat | wowolu sangking padmi || 26. Kasbut Nyai Gng Ratu | putra spuh sinung nami | Ratu Gdhe ing Kukusan | nulya Sunan Dalm nnggih | katrinira apanngran | Susuhunan Tgalwangi || Catur Nyi Gng Saluluhur | panca Sunan Kidul nnggih | Ratu Gdhe Saworasa | Sunan Kulon kang sumndhi | Sunan Waruju ragilnya | wau ta ingkang winardi || Jilid 1 - Kaca : 7 28. Sasampunira pangubur | kumpul para wadya Giri | angrmbag ingkang gumantya | mandhirng Susunan Giri | pra wadya wus golong rmbag | Sunan Dalm kang gumanti || Gya ingangkat ajujuluk | Sunan Giri kaping kalih | Susunan Giri Kadhatyan | garwa kakalih padmi | tan mashur ing panjnngan | Jng Sunan wus praptng jangji || Kundur mring rahmatolahu | ugi sumare ing Giri | atilar putra sadasa | (m)bajng Sunan Sedamargi | pannggaknya apparab | Sunan Giri Prapn Adi || Tri Nyi Gng Kuruganngurun | Nyi Gng Ngulakan kang sukci | Pangran Lor Pangran Dhkt sad | Pangran Bongkok nulya Nyai | Agng Waru arinira | Pangeran Bulu sumndhi || Wragil Pangran Sedalaut | paripurna kang wus swargi | rmbag kang yoga gumantya | kmpal sakhe kang dasih | Sunan Parapn ingangkat | linuwih lir eyang swargi || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 12 >

27.

29.

30.

31.

32.

33.

Mandhirng Giri Kadhatun | jujuluk maksih lstari | Sunan Giri Prapn dibya | suyut kang wadya gung alit | kawntar ing liyan praja | tan pgat kadya ing nguni || 3 Mgatruh Ya ta wau sang prabu ing Majalangu | sampun amiyarsa warti | lamun Sunan Giri Prabu | Stmata wus angmasi | mangkya wayahe gumantos || Ajujuluk Sunan Prapn Giri luhung | lalajone kadya nguni | sang wiku tan arsa nungkul | marang nagri Majapait | dadya sru bndu sang katong || Dhawuh maring Ki Gajahmada nindya nung | miwah kinanthn pra siwi | angirid wadyabala gung | kinn ngrabasng ing Giri | wus samapta nulya bodhol || Jilid 1 - Kaca : 8 Sunan Prapn wus mirng badhe ginmpur | mring sang prabu Majapait | wus budhal carakng prabu | kya patih myang rajasiwi | balane lir samodra rob || Sunan Prapn sampun sanega ing pupuh | karsanira nanggulangi | mring carakng Majalangu | tan dangu mngsah kaksi | nulya pinapak prang popor || Wadya Giri kasoran ing yudanipun | kathah ingkang nandhang kanin | tanapi tumkng lampus | Sunan Prapn angoncati | sagarwa putra wus lolos || Lajng ngungsi maring sapinggiring laut | binasmnan kitha Giri | sadaya wus dadya awu | rajabrana dnjarahi | rajaputra tindak alon || Dhumatng ing astananira sang wiku | Sunan Giri kang wus swargi | ingkang rumksa ing kubur | tyang kakalih samya dhngkling | rawuhe sang prawira nom || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 13 >

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

Para wadya dhinawuhan kinn (n)dhudhuk | gya tumandang sagung dasih | halate sang maha wiku | cihnaning wali linuwih | singa clak anggaloso || Kalesedan sambat ngadhuh-adhuh lampus | kang kantun kalangkung giris | bramantya sang rajasunu | tumandang pribadi ajrih | merang lamun tan kalakon || Dadya dhawuh marang tyang kalih kang tunggu | kinn andhudhuk dn aglis | binilan yn tan purun | pasthi tumkng ing lalis | kinarya coban kris waos || Tyang kakalih tan suwala nulya (n)dhudhuk | dupi prapta blabak jati | tutuping tablanipun | binuka saking sakdhik | nulya ana ingkang miyos || Warni kombang tan petungan kathahipun | mabur ngbki wiyati | maniyub lir langit rubuh | nmpuh wadya Majapait | dnnya nanggulang pakewoh || Pinarjaya tan keguh ngntub pikantuk | bingung wadya Majapait | ting bilulung rbut dhucung | dnnira angungsi urip | slh gagamaning pupoh || Jilid 1 - Kaca : 9

10.

11.

12.

13.

14.

15.

Samya kudhung gdabikan knng ntub | sirah rapt ngroyok sikil | ngaruara sambat bingung | prapta nagri Majapait | kombang anglut datan kegoh || Sang aprabu Brawijaya langkung gugup | tan kawawa nanggulangi | dadya tilar prajanipun | sawadya balanirki | gusis praja tan ana wong || Ngungsi tbih dupi kombang wruh wus suwung | wangsul mring nagrinya malih | siji tan ana kang kantun | sang aprabu Majapait | sawadya wangsul ngadhaton || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 14 >

16.

17.

18.

Aprastya sang aprabu Majalangu | datan ndya malih-malih | nyikara dhatng sang wiku | ngamungna ingkang uwis | ing tyas datan walangatos || Kacariyos tyang kalih kang ngrksa kubur | kanugrahan mantun dhngkling | gagancangan lampahipun | anusul Jng Sunan Giri | ingkang lagya amakuwon || Kawlasarsa anng satpining laut | tyang kalih mark tur uning | ing mangkya mngsah wus larut | jalaran tinmpuh dening | kombang ingkang mapak pupoh || Madhul-madhul palayune numbuk bntus | tilar gagamaning jurit | samya ngungsi gsang (n)jrunthul | tan ana ingkang tinolih | swarane pating galmbor || Sampun katur ing purwa wasananipun | dalah waluyaning dhngkling | sang wiku kalangkung sukur | (n)ddonga marang Hyang Widdhi | rahayu ywa na pakewoh || Nulya kundur tan cinatur laminipun | wus paripurna ing nguni | eca tyase para wadu | satngah ana kang kibir | sajg tan na mungsuh rawoh || Sunan Giri datan samar jangkanipun | lamun kraton Majapait | wus andungkap sirnanipun | jalarane sangking siwi | dyan Patah mijil karaos || Panguwaosing tanah Jawi ing Dmak lumintir dhatng Pajang. Ingkang jumnng Sultan Adiwijaya, sowan Sunan Giri Prapn ing nalika sineba para bupati Bang-wetan. Sultan Pajang kadhrkakn Kiagng Pamanahan ingkang kawca dening Sunan Giri bilih tmbenipun badhe nurunakn ratu mngku tanah Jawi, kalbt Giri. Sasedanipun Sultan Pajang, panguwaosipun tanah Jawi kaasta Panmbahan Senapati ing Mataram. Sasampunipun seda kagntosan dening putranipun Sultan Anyakrawati ingkang lajng kagntosan dening putranipun, i.p. Sultan Agung Anyakrakusuma. ... kaca 10 15 Jilid 1 - Kaca : 10 4 Mijil < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 15 >

19.

20.

21.

22.

23.

24.

1.

Santun sarengatira jng Nabi | Muhkammad kinaot | mila Kangjng Sunan Giri Prapn | lajng tdhak mring Dmak nagari | kumpul lan pra wali | mukmin miwah jamhur || Wusing bdhah nagri Majapait | mekrad sang akatong | jro kadhaton tan ana isine | Sunan Giri nylani dadya ji | mung pat puluh ari | nnggih laminipun || Anyarati supadi icaling | labting karaton | ratu Budha gya jumnng rajng | wusing antuk kawan dasa ari | Jng Susunan Giri | masrahkn kaprabun || Maring Radyan Patah anampni | wus jumnng katong | anng nagri Dmak angrhake | ing rat Jawi Jng Susunan Giri | sarampunging kardi | wus linilan kundur || Sawusira risak Dmak nagri | pindhah Pajang kraton | adipati Pajang kang mandhirng | mantu sultan Bintara mungkasi | ing Dmak nagari | ngrh wadya sawgung || Kangjng sultan Pajang kang winarni | wusing madg katong | karsa nyuwun idi mring Parapn | Kyai Agng Mantaram umiring | sagunging bupati | kbut tan na kantun || Sultan Pajang sarawuhing Giri | kagyat ing tyas anon | pasanggrahan (m)banjng anng ngare | pra bupati kang samya sumiwi | ing Jng Sunan Giri | pondhoke pinatut || Sunan Prapn duk miyos tinangkil | Sultan Pajang gupoh | asumewa sarng bupatya kh | lnggah jjr ngarsane sang rsi | ingayap pra dasih | nng pungkuranipun || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 16 >

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

Wusing ppak kang samya anangkil | sunan ngandika lon | jbng Pajang di kaparng kene | wus alnggah cakt lan sang rsi | angandika aris | winor manis arum || Putraningsun kang padha anangkil | ywa na walangatos | dn narima marang ing papasthn | ing samngko ki Pajang dipati | ingsun wus ngidni | ing jumnngipun || Jilid 1 - Kaca : 11 Sultan mngku ing Pajang nagari | sudibya kinaot | binathara tan ana samine | babundhle ing satanah Jawi | kalipahing Widdhi | sarta ajujuluk || Sultan Prabu Awijaya lwih | karsane Hyang Manon | nksnana pra sutngsun kabh | atur paksi sakhing bupati | mangayubagyani | dhawuhing sang wiku || Nulya mundhut dhahar wus umijil | saking jro kdhaton | tinata ing pandhapa madyane | Sunan Prapn sultan Pajang tuwin | kang para bupati | wus bujana kmbul || Sang pandhita angandika malih | dhuh pra siswaningong | sultan Pajang myang bupati kabh | nggonira akkadang kaki | ywa salayng budi | di atut arukun || Raharjng tyas sukur ing Hyang Widdhi | karsane Hyang Manon | ana kang tinitah dadi gdhe | ana kang tinitah dadi cilik | papasthning Widdhi | basane asnapun || Datan luwih sun ttdhng Widdhi | anak putuningong | donya akir salamta kabh | kang sinabdan samya saur paksi | tutug dnnya bukti | linorot mring wadu || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 17 >

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

Sunan Giri tinarbukng Widdhi | waspadng pangawroh | datan samar lalakon ing tmbe | ingkang tansah pinancr ing liring | Ki Agng Mantawis | cahyanya umancur || Angandika Jng Susunan Giri | mring jng sultan alon | jbng Pajang lah ta sapa kae | baturmu kang mangan angrni | sapa aranki | kangjng sultan matur || Rencang amba patinggi Mantawis | nami karan nggon | angrh siti sadhomas karyane | sang pandhita angandika malih | dhawuhana kaki | linggih jajar patut || Lawan para siswngsun bupati | sandika kang kinon | Kyai Agng Mantaram wus jjr | hh sanggyaning siswngsun bupati | wruhanamu kaki | turunne si kulup || Ki Mantaram besuk wus pinasthi | angrh sakhe wong | ing satanah Jawa iki kabh | nadyan Giri kene tmbe ugi | ngidhp ing Mantawis | kyagng lajng ngujung || Jilid 1 - Kaca : 12 Konjm siti nndha Hyang Widdhi | widadaning dhawoh | saha matur mring Sunan Parapn | sakalangkung sru nuwun kapundhi | lulusing sabda ji | ttpe kang wahyu || Dhuh pukulun patikbra ngaturi | dhuwung wus mirantos | amung dadya pratandha yktine | sungkm amba timbalan sang yogi | sunan ngandika ris | sun tarima kulup || Nanging ingsun paringakn bali | apan kacariyos | samya rsp pra dipati kabh | aningali Ki Agng Mantawis | raja pandhita di | gya mucung dhadhawuh || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 18 >

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

1.

5 Pocung Lah ta kulup para bupati sadarum | ingsun iyasakna | talaga kang luwih adi | tur sandika pra wadya nulya tumandang || Dhudhuk-dhudhuk tan pantara nuli rampung | dados kang talaga | luwih adi toya wning | gilar-gilar lir pendah kaca brnggala || Wusing katur sinung ran Talagapatut | jng sultan kalawan | sagunging para bupati | wus linilan mring prajane sowang-sowang || Tan cinatur nagri Pajang risakipun | pindhah ing Mantaram | ingkang jumnng narpati | putranira nnggih Ki Agng Mantaram || Risang Sutawijaya jujulukipun | Kangjng Panmbahan | Senapati ing Mantawis | lulus wirya gmah arja prajanira || Panmbahan Senapati ing Mantarum | ngyktkkn wirayat | dhawuhe Susunan Giri | ing nalika sowannya jng sultan Pajang || Panmbahan Senapati nulya ngutus | abdi kinn sowan | maring Giri kanthi tulis | praptng Giri sang wiku lagya sineba || Jilid 1 - Kaca : 13

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

Srat katur tamating pamaosipun | msm angandika | hh caraka ing Mantawis | paknira matura Ki Senapatya || Lamun ayun nyatakkn wirayatingsun | gustimu turana | nglurug mring bang-wetan nuli | wus pinasthi karsane Allah Tangala || Lamun ratu Mantaram ing tmbenipun | ngrata tanah Jawa | sanadyan ing Giri iki | uga tluk marang ing nagri Mantaram || Lokilmakpul tan kna owah sarambut | jamane walikan | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 19 >

9.

10.

11.

kawula dumadya gusti | ingkang gusti saykti dadi kawula || 12. Pratandhane wus katon Pajang Mantarum | iku dadya cihna | utusan wus nyuwun pamit | mantuk marang Mantaram aggancangan || Wus sumiwi ing ngabyantara sang prabu | wus katur sadaya | wlinge Jng Sunan Giri | tan pantara lami sri nata Mantaram || Bidhal nglurug mring bang-wetan kang jinujug | ing nagari Japan | sagunging para bupati | ing bang-wetan wus kumpul anng ing Japan || Kacariyos ing Giri sang maha wiku | wus miyarsa warta | lamun sang prabu Mantawis | ngpung Japan para bupati bang-wetan || Pacak baris tutulung paguting pupuh | Jng Sunan ing Arga | utusan akanthi tulis | tyang sadasa ggancangan marang Japan || Praptanipun ing Japan nulya kinumpul | wong agung Mantaram | myang bang-wetan pra bupati | wusing ppak duta Giri aturira || Dhuh wong agung Mantaram saha wong agung | bang-wetan sadaya | lampah kawula tinuding | ing Jng Sunan Giri akanthi nawala || Ulun waos pribadi mrih trangipun | sami kapyarsakna | suraose kanang tulis | dutng Giri manngah maos nawala || Layangingsun Jng Sunan Giri dhumawuh | marang putraningwang | Senapati ing Mantawis | lan mring putraningsun Pangran Surabaya || Jilid 1 - Kaca : 14 21. Liring layang (ng)gonira ayun prang pupuh | rbut panjnngan | ingsun pan ora nglilani | krana bakal kh ppati tan prayoga || Tmbe lamun ana karsane Hyang Agung | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 20 >

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

22.

pamiyaking Sukma | andhap luhur wus pinasthi | pan tinmu ing samngko durung mangsa || 23. Balik padha nganggoa budi rahayu | lstari kkadang | sun asung babasan kaki | wadhah lawan isi ndi piniliya || Sun idni salah siji pamilihmu | isi apa wadhah | sawusira samya milih | prajanjiya stya sustyaning driya || Dn asukur takdiring Hyang Kang Maha Gung | singa piniliya | iku wus tan kna gingsir | pan tinmu ing wuri kaananira || 6 Pangkur Yn uwis pamilihira | umantuka marang nagrinirki | ingsun sung raharjng laku | marang ing sira padha | wus atiti kang srat nulya tinutub | Senapati angandika | lah yayi ing Surawsthi || Kadiparan karsanira | andikane panmbahan ing Giri | mung yayi kalawan ingsun | kang tumraping nawala | kinn milih wadhah lawan isinipun | pundi ta ingkang kinarsan | yayi miliya kariyin || Ulun narima tampikan | duk miyarsa Pangeran Surawsthi | ing tyas samana pakewuh | wusana angandika | kakang Senapati Ngalaga Mantarum | kncnge manah kawula | ulun milih kanang isi || Kakang kabageyan wadhah | Senapati Ngalaga ngandika ris | yayi kula wadhahipun | inggih sampun narimah | dutng Giri atas pamiyarsanipun | gya pamit mring panmbahan | miwah mring para dipati || Jilid 1 - Kaca : 15 5. Panmbahan Senapatya | sampun kundur maring nagri Mantawis | wong agung bang-wetan sampun | umantuk sowang-sowang | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 21 >

24.

25.

1.

2.

3.

4.

tan cinatur dutng Giri lampahipun | praptng ngarsa atur smbah | matur solahnya tinuding || 6. Dhuh gusti kawuningana | putra tuwan Pangeran Surabanggi | kinn amilih rumuhun | mring Kangjng Senapatya | Surawsthi kang pinilih isinipun | wadhahipun Panmbahan | narimah atampi isi || Msm Jng Sunan ing Arga | wruhanira kodrat tan kna gingsir | basa wadhah ngri iku | isine apan janma | tmbe nagri bang-wetan karh Mantarum | isi yn tan manut marang | ingkang adarbe nagari || Saykti tan kna ngambah | yn ambadal saykti tkng pati | dadi kudu amiturut | marang kang duwe wadhah | nngna ing Giri gantya winuwus | nnggih praja-di Mantaram | Panmbahan Senapati || Dnnira jumnng nata | laminira pan namung tigang warsi | lajng puput yuswanipun | ginantyan ingkang putra | Pangran Adipati Anom ing Mantarum | jujuluk Jng Susuhunan | Diningrat Anyakrawati || Amung kalih wlas warsa | laminira jumnng narapati | jng susunan nulya surut | ginantyan narpatmaja | Pangran Adipati Anom ing Mantarum | jujuluk Kangjng Susunan | Sultan Agung ing Mantawis || Prabu Anyakrakusuma | duk punika Pangeran Surawsthi | anydhahi pra tumnggung | mancanagri bang-wetan | wusing ppak nng Surabaya sadarum | ngrmbag arsa magut ing prang | ngrabasng nagri Mantawis || Sabiyantu abipraya | pra bupati tan ana nyulayani | enjing gya budhal gumuruh | sagunging balakuswa | kampir ngujung astana Giri Kdhatun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 22 >

7.

8.

9.

10.

11.

12.

undure sangking astana | sowan ing Jng Sunan Giri || 4 Sultan Agung nimbali Pangeran Pkik ing Surabaya, lajng kadhaupakn kalihan Ratu Pandhansari, rayi Sultan Agung. Pangeran Pkik kadhawuhan nlukakn Giri, lajng bidhal dalah garwa. Rhning Sunan Giri botn purun nungkul, dados prang Surabaya mngsah Giri. Sunan Giri ngndlakn murid sarta putra-angkatipun, satunggaling prajurit Cina Islam nama Endrasena.Nalika rame-ramening prang, putra Giri saking ampeyan ingkang wasta Radn Jayngrsmi atur panrayogi[13] supados ingkang rama botn lumawan Sultan Agung. Aturipun botn dipun palu, putra lajng lolos kadhrkakn santri Gathak lan Gathuk. ... kaca 15 31 Jilid 1 - Kaca : 16 13. Wus spuh Jng Sunan Arga | praptng ngarsa jng sunan ngandika ris | dhuh babo atmajaningsun | paran kang dadya karsa | dene padha tumka ing ngarsaningsun | apa na karya kang gatya | Jng Pangeran Surawsthi || Myang Dipati Singaskar | matur nmbah mring Kangjng Sunan Giri | apuntn dalm sang wiku | amba myang para kadang | wus sarmbag arsa ngrabasng Mantarum | nyuwun idi sang pandhita | miwah pangestu basuki || Jng sunan aris ngandika | ing samngko pan durung mangsa kaki | para bupati umatur | kang amrih lgawng tyas | ngidnana sang wiku paring pangestu | jng sunan aris ngandika | mokal bdhaha Mntawis || Ing samngko wong bang-wetan | malah padha ngungsia kang prayogi | tan wurung binoyong besuk | marang nagri Mantaram | Pangran Surawsthi tan kndhak tyasipun | myang sagunging pra dipatya | wusing ngujung ing sang rsi || Ngandika sang wiku raja | yn mangkono padha karsanirki | dn angati-ati kulup | ingsun pasrah Hyang Suksma | lgi pait ing tmbe pasthi katmu | sanggyaning para dipatya | wusing ngujung sang arsi || Bidhal saha wadyakuswa | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 23 >

14.

15.

16.

17.

18.

tan cinatur solahirng ngajurit | wasananira kaplayu | ungguling Ngksiganda | wong agunge Mantaram tan ana sgu | para bupati bang-wetan | palarasan undurnki || 19. Ana kang tumkng pjah | ana kanin ana kang nungkul aris | ing Mantaram saya mashur | kadibyane sang nata | kasktne para punggawa nung-anung | winongwong karatonira | kinasiyan ing Hyang Widdhi || Gmah ripah tur raharja | tata tntrm sagunge wadya alit | lumintu ganjaran prabu | sagunge pra dipatya | tyas raharja datan ana kang sakuthu | ajrih asih mring narendra | samya tuhu lair batin || Jilid 1 - Kaca : 17 21. Nahan raharjaning praja | yn ginunggung sawngi datan uwis | ing mangkya pinurwng kidung | Narendra ing Mantaram | Sultan Agung Sri Anyakrakusumku | lagya miyos siniwaka | ppak ingkang samya nangkil || Wadyabala myang santana | Panmbahan Purbaya munggng ngarsi | tan pgat tinantun-tantun | jng sultan ris ngandika | inggih uwa Purbaya pawartosipun | Pangeran ing Surabaya | ing mangke pan sampun lalis || Kang kantun mung anakira | Ki Mas Pkik pambajnge kang siwi | uwa punika karsngsun | timbali mring Mantaram | ingsun arsa uninga ing warninipun | panmbahan aturira | punika langkung utami || Ulun umiring sakarsa | sri narendra pangandikanya aris | Alap-alap ingsun utus | marang ing Surabaya | timbalana Pangran Pkik Surngkewuh | tlas ingkang pangandika | jngkar anggambuh tinangkil || 7 Gambuh Wus lpas lampahipun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 24 >

20.

22.

23.

24.

1.

Alap-alap praptng Surngkewuh | laju maring Ngrarmpah dhukuhirki | Pangran Pkik gupuh-gupuh | amthuk carakng katong || 2. Wus ingancaran lungguh | Pangran Pkik awacana arum | paman ulun atur pambagya basuki | Alap-alap matur nuwun | (n)dhawuhkn timbalan katong || Jng pangran sowan ulun | pan ingutus rakanta sang prabu | Gusti Kangjng Sultan Agung ing Mantawis | maringakn kang pangstu | mring andika sakaloron || Jng pangran matur nuwun | sasampuning maringkn pangstu | dhawuh nata paduka dipun timbali | sagarwa putra myang wadu | ulun ingkang kinn (m)boyong || Jilid 1 - Kaca : 18 5. Jng pangran aturipun | adhuh paman kamayangan tuhu | de jng sultan karsa nyaruwe wong pkir | ina papa anng dhukuh | datan supna sajingklong || Tan suwala ragngsun | kadyangganing sarah anng laut | ing sakarsa jng sultan ulun umiring | tan ndya sawalng kayun | lumuntur dhawuhing katong || Ki tumnggung duk ngrungu | ing ature manis amlas ayun | angrsing tyas gya umatur ing sang Pkik | bilih marngkn sang bagus | benjing-enjing lajng bodhol || Jng pangran wacana rum | sakalangkung prayogi man mnggung | ulun lajng tata-tata sapuniki | paman sakanca sadarum | prayogi rrh nng pondhok || Jng pangran gya dhadhawuh | marang garwa sakulawargku | kinn samya pradandosan sadayki | yun sumiwng mring Mantarum | ribut samya dandos-dandos || Ki Alap-alap gupuh | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 25 >

3.

4.

6.

7.

8.

9.

10.

nuding wadu nimbali tumnggung | Surabaya Ki Sapanjang kang wawangi | tan dangu anulya rawuh | Ki Sapanjang dhawuh katong || 11. Jng pangran sowanipun | mring Mantaram bidhal sesuk-esuk | jngandika sawadya kinn umiring | sarta rumksa ing pungkur | kackape kula borong || Ki Sapanjang agupuh | paparentah mring sakhe wadu | abuskan sakh wadya Surawsthi | wus mirantos sadayku | enjinge anulya bodhol || Lon-lonan lampahipun | ing lamine lampah tan winuwus | praptng dhusun Butuh arrh saratri | kangjng pangran dalu ngujung | marang ing astana Butoh || (n)Ddagan amanngkung | palaling Hyang wanci lingsir dalu | Pangran Pkik miyarsa swara dumling | ujaring swara sung tuduh | lah Ki Pkik karsng Manon || Wruhanta sira besuk | darbe putu jalu tur binagus | amandhirng nata gung ing tanah Jawi | ngrh wadya bacingah agung | nanging angalih kadhaton || Jilid 1 - Kaca : 19 16. Mring tanah Pajang iku | sakulone kutha prnahipun | aran dhukuh Wanakarta tmbe dadi | praja Kartasura mashur | dene jujuluking katong || Jng Susuhunan Mangku | -rat Senapati ing Ngalagku | Ngabdurahman Sayidin Panatgami cpping swara kagyat wungu | ing wanci awaling Suboh || Miyose wus pinangguh | lawan juru kunci tngga pintu | Pangran Pkik wawartos mring jurukunci | dnyantuk wangsit ing dalu | ki jurukunci anjomblong || Sinmbah saha matur | sakalangkung bingahe tyas ulun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 26 >

12.

13.

14.

15.

17.

18.

19.

sukur sukur alhamdulillahi rabil | Hyang Surya wus mungub-mungub | jng pangeran lajng bodhol || 20. Datan kawarnng ngnu | wus angancik ing kitha Mantarum | ki tumnggung Alap-alap ngrumiyini | atur uninga sang prabu | sigg gantya winiraos || Sang prabu ing Mantarum | ri tinangkil munggng siti luhur | Panmbahan Purubaya wus sumiwi | myang wadya bala supnuh | munggng ngabyantara katong || Datan antara dangu | ki tumnggung Lap-alap mangayun | nmbah matur ulun kinn animbali | Pangran Pkik Surngkewuh | mangkya wus sumiwng katong || Sagarwa putranipun | Ki Sapanjang sawadya tut pungkur | suka ing tyas sang prabu ngandika aris | lah uwa Purubayku | kadipundi kang linakon || Mangke sadhatngipun | dhimas Pkik napa bkti ingsun | utawine piyambake ingkang bkti | Purubaya nmbah matur | kinantht lawan suraos || Jilid 1 - Kaca : 20 1. 8 Kinanthi Sangking ing pamanah ulun | pangeran ing Surawsthi | ingkang layak ngabktiya | ing pada dalm sang aji | kawon luhur kang darajat | panjnngan dalm aji || Mandhirng prajng Mantarum | ing rat Jawi mung satunggil | kalihdene tinimbalan | datan sawala ing kapti | sampun kalampahan sowan | ing ngabyantara narpati || Asrah jiwa raganipun | kangjng sultan duk miyarsi | aturipun ingkang uwa | kalangkung trustha ing galih | nahan Pangran Surabaya | sagarwa sampun sumiwi || Pepe kidul wringin-kurung | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 27 >

21.

22.

23.

24.

2.

3.

4.

sasolahe amlasasih | duk uninga sri narendra | dhawuh kinn animbali | anggandhk tundhuk pangeran | ingirit minggah sitinggil || 5. Andhadhap amundhuk-mundhuk | cingak kang samya ningali | miyat warnanya pangeran | mirit kangjng sri bupati | kantun snne kang cahya | kantun smu kantun sigit || (n)Dungkap praptng ngarsa prabu | cakt dnnira sumiwi | tumungkul konjm pratala | ri wusira mangnjali | wangkingan sinlh kanan | gya mangraub pada aji || Saha matur arawat luh | pgat-pgat winor tis-tis | dhuh gusti kalngkaning rat | musthikaning tanah Jawi | patut pinundhi sinmbah | jumnng kalipah Widdhi || Ambg pinandhita tuhu | santa budi mirah asih | mardikng rat tyas kumala | ngecani manahing dasih | mrih arja ayu tan pgat | kasudarman winor manis || Santana wadya lit agung | tan ana kataman bngis | winor ing sakarsanira | kinajrihan lair batin | pra wadya ing Ngksiganda | winngku paramarta ji || Jilid 1 - Kaca : 21 10. Kasujanan ambg sadu | linangkung kasusrng bumi | sumbagng rat pinasthika | waskitha ngrh ing patitis | kongas ing ganda angambar | kinasihan ing Hyang Widdhi || Sudibya prawirng kewuh | kinajrihan kanan-kering | ngagm agama minulya | sasat jngandika Nabi | Muhakammadin angajawa | ngrnggani nagri Mantawis || Dhuh jng gusti sang aprabu | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 28 >

6.

7.

8.

9.

11.

12.

sowanipun ingkang abdi | angaturkn pjah gsang | awit rumaos gng sisip | katungkul ing kawiryawan | labt mudha punggung ykti || 13. Dama kalimput tan emut | ing kanugrahaning narpati | tumrah jiwangga mulya | kaecan nadhah myang guling | saanak rayat myang warga | tan lyan barkahing narpati || Lumintu salaminipun | tangh manawi kang abdi | sagd ngaturi minangka | bbkti ingkang martasih | o gusti satuhu mudha | cplik tangh wruh ing bcik || Manawi kangjng pukulun | tan paring aksamng dasih | ykti tmah anggung papa | druwaka salaminki | ing mangke amba sumangga | sakarsa jng sri bupati || Mangkana kangjng sinuhun | ngandika sajroning galih | wong iki bagus prasaja | ing wicara tatas titis | ttg tyas sura lgawa | pants tan sinungan lamis || Tka rsp atiningsun | dadya condhonging tyasmami | pants rewanga wibawa | (n)darahkn sri tanah Jawi | madhahi kanang nurbuwat | wasana ngandika aris || Wis lungguha ariningsun | iya apa kang pinikir | dhuh yayimas Surabaya | marma sira sun timbali | sumiwi ing ngarsaningwang | wus pasthi karsaning Widdhi || Sosotyadi apan kudu | tumrap ingmbanan rukmi | upama ingsun pancuran | sira talaga nadhahi | yayi kang minangka wadhah | ingsun kang minangka isi || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 29 >

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

Pasmon kang ingsun wuwus | tgse uwus ginaris | yn sira bakal tan pisah | mlu nurunake benjing | para ratu tanah Jawa | yayi ingkang urun stri || Jilid 1 - Kaca : 22 Manira kang urun kakung | ing samngko karsa mami | sira wisma na Mantaram | ana sawetaning puri | sisihan lan kadipatyan | mungguh nagri Surawsthi || Ingsun paringake wangsul | marang paknira yayi | wnang anguwasanana | kadi ingkang uwis-uwis | si Sapanjang mung rumksa | tata tntrming nagari || Sira ana ing Mantarum | aywa taha-taha yayi | ing panganggp dipun padha | ya Mantaram Surawsthi | Pangran Pkik ljar ing tyas | trusaning supenanki || Gya sujud nmbah umatur | dhuh pukulun sang dewaji | pun patik atur sandika | mundhi timbalan narpati | kadya kabanjiran kelang | kagunturan madu gndhis || 9 Dhandhanggula Nulya jngkar kangjng sri bupati | abibaran kang samya sumewa | pangran sagarwa-putrane | santana wadyanipun | wus pinarnah pakuwonki | karan ing Surabayan | jng pangran lastantun | mukti wibawng Mantaram | datan ana sinangsaya ing panggalih | wus lami antaranya || Sang aprabu lstantun gunging sih | Pangran Pkik nulya tinariman | rayi dalm sang pamase | tunggil sayayah ibu | Ratu Pandhansari wawangi | agng ingkang bawahan | nahan ta cinatur | dnnira apalakrama | atut runtut sih-siniyan siyang ratri | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 30 >

21.

22.

23.

24.

1.

2.

lir mimi lan mintuna || 3. Wusing antuk kawan dasa ari | Kangjng Sultan Agung Ngksiganda | lnggah anng dalm gdhe | ngandika sang aprabu | hh ta lara mnyanga aglis | marang ing Surabayan | ktmu riningsum | kalamun sambadng karsa | rabinira dhiajng ingsun timbali | warahn ingsun grah || Jilid 1 - Kaca : 23 4. Nulya mentar utusan narpati | sampun praptng ing Kasurabayan | jng pangeran sagarwane | mijil sing dalm gupuh | samya lnggah paningrat jawi | parkan matur nmbah | amba pan ingutus | raka dalm sri narendra | ingkang garwa kangjng ratu dntimbali | sarnga lampahamba || Kangjng sunan lagya grah mangkin | ingkang wling raka dalm nata | manawa awh lakine | malbu ing kdhatun | atinjoa ing grah mami | yn lakine tan suka | poma ywa lumaku | adipati Surapringga | tbah-jaja sumangga ing asta kalih | tan kenging lngganaa || Dhuh jiwaku umarka aglis | sampun kerit praptng ngarsa sultan | manmbah ngraub padane | Ratu Pandhan umatur | kakang prabu dene wigati | nimbali aripara | kalangkung kumpyur | manahulun tarataban | sru gumtr nar-nir snik-snik | kangmas grah punapa || Kangjng sultan angandika aris | dhuh riningsun luwih sangking lara | ana ing ati nggone | sakh usada wangsul | yn sun rasa saya ngranuhi | dene ana pandhita | ing Giri dumunung | durung glm nungkul mringwang | iya iku kang dadi laraning ati | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 31 >

5.

6.

7.

tambane durung ana || 8. Liya Giri wong satanah jawi | nora ana barnjul mrngkang | padha ngidhp mring sun kabh | amung ing Giri iku | ingkang durung ingsun putusi | amukul kalawan prang | wit wcaning dangu | kang bisa ambengkas karya | mung lakimu jalarane mnang asli | luhur trah Ngampldnta || Lah wis yayi dak lilani mulih | dn abisa matrapakn karya | marang lakinira mangke | slak dnayun-ayun | Ratu Pandhan msm turnya ris | dhawuh dalm kakangmas | sandika tur ulun | nulya lngsr sangking ngarsa | dhinrkkn sagunging parkan cthi | lampahnya wirandhungan || Pangran Pkik nganti nng pandhapi | sarawuhe sang ratu pinapak | binkta mring dalm age | jng ratu ngraub suku | sang pangran (ng)garjitng galih | lah yayi ana paran | tka rada suntrut | paran grahing sang nata | Ratu Pandhan tumungkul minggu tan angling | jng pangran anggarjita || Jilid 1 - Kaca : 24 Baya nora grah sri bupati | bokmanawa ana panggaliyan | dadya skle pamase | jng ratu gya sinambut | binkta mring ing jinm wangi | langning karasikan | apan tan winuwus | ing sawungunira nendra | Ratu Pandhan matur ing raka bibisik | kang dadya karsa nata || Amdharkn dhawuhe sang aji | Pangran Pkik madg suraning tyas | nglus-lus gumbalane | alon ngandikanipun | lamun ingsun wruha dhingin | karsane kangjng sultan | mundhut rusakipun | ing Giri sunanne seba | baya uwus dak cangking ing nguni-uni | sebaku mring Mantaram || Pan ing Giri wus nng asta mami | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 32 >

9.

10.

11.

12.

13.

yayi ingsun ingkang maluyakna | rakanta nahan rntnge | swu wirang satuhu | yn tan bisa ngrabasng Giri | isin anon baskara | nng donya tan arus | apa kang dak walsna | ing sih nata kajaba murdaku yayi | kunjuk dadya timbangan || 14. Payo yayi sowan marang puri | nyuwun pamit ing rakanta sultan | mangkat ing sadina kiye | sarimbit nulya laju | sowan maring sajroning puri | sang nata duk tumingal | pangran sowanipun | sarimbit lawan kang garwa | gya ingawe lnggah cakt lan sang aji | makidhupuh jng pangran || Kangjng sultan angandika aris | yayi Surabaya kadiparan | kang dadya karpmu mangke | ing Giri durung nungkul | nora sarju nmbah mring mami | ingsun borong adhimas | ing prakara iku | Pangran Pkik matur nmbah | dhuh pukulun amba sandika nglampahi | amundhi dhawuh nata || Nadyan minta sraya Sunan Giri | andhatngkn para raja sasra | kbut sawadya balane | tan ajrih manahulun | datan ndya ngucirng jurit | kalamun tan kalakyan | Giri bdhaipun | suka matiya palagan | nuwun gusti ingkang abdi nuwun pamit | bidhal ing sapunika || Jilid 1 - Kaca : 25 17. Botn langkung ingkang amba pundhi | pangstu sang nata binathara | kalampahana karsane | namung rayinta prabu | amba tilar anng Mantawis | rh ayun mangun aprang | ing tyas langkung gidhuh | keron-keron ing satmah | tmpuh ing prang ngt rayi dalm gusti | milalu wande aprang || Sri narendra msm ngandika ris | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 33 >

15.

16.

18.

karsaningsun yayi garwanira | para gawaa ing mangke | apan ta sdyaningsun | rabinira sadulur mami | pjah gsang hya pisah | lawan lakinipun | wus wiyahe wong andon prang | rbut pati manawa kasoran jurit | wadone binoyongan || 19. Pangran Pkik gumujng turnya ris | rayi dalm ggeyongan amba | tmbe sarnga pcate | dhawuh dalm pukulun | tan langgana darmi nglampahi | sarimbit wus pamitan | amangraub suku | kangjng sultan angandika | lah ta yayi poma sira hya gumingsir | sungkmu marang priya || Kangjng sultan (n)ddonga ing Widdhi | salamte myang ungguling yuda | sarimbit anulya lngsr | sangking ing ngarsa prabu | pinaringan sangu mawarni | dunya arta busana | sampt sadayku | wus prapta ing Surabayan | lajng ngrakit brokoh tundhan tandhu joli | myang gagamaning ngaprang || Sawusira rampunging pangrakit | nulya budhal sangking ing Mantaram | brokoh nng ngajng lampahe | datan kawarnng ngnu | lampahira sampun dumugi | ing nagri Surabaya | Ki Sapanjang mthuk | wusing lrm sawatara | kangjng pangran pinarak anng pandhapi | andhr para punggawa || Pangran Pkik ngandika mring dasih | hh sakhe bocah Surabaya | padha piyarsakna kabh | dhawuh dalm sang prabu | mula ingsun linilan mulih | marang ing Surabaya | lawan garwaningsun | ingutus kinn magut prang | angadoni bandawala rbut pati | mangrurah satru tama || Jilid 1 - Kaca : 26 23. Panungkule Susuhunan Giri | pinasrahkn marang jnngingwang | nanging karsaningsun mangke | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 34 >

20.

21.

22.

anakmas Giri iku | lamun kna nungkula aris | sumewa sri Mantaram | tan rkasng laku | slamt tan ana ppjah | lamun wangkot saykti rarmpon jurit | akh pgating atma || 10 Mgatruh Para wadya manmbah saha umatur | dhawuh paduka sang Pkik | mangayubagya sadarum | muji nungkulira aris | ywa nganti aprang rrmpon || Bilih Susuhunan Giri tan sarju | nungkul karananing aris | tan kna kinarya ayu | yuwana sumiwng aji | kkah dnnya karsa mirong || Ingkang abdi kewala pan sampun rampung | ngrabasng karaton Giri | amboyong susunannipun | bilih tan sagt mungkasi | suka lbur aprang pupoh || Nanging ulun mirng pawartos satuhu | ing mangkya Jng Sunan Giri | kndho kawalnanipun | saprapat yun animbangi | kalipah Mantaram katong || Darbe murid nagri Cina aslnipun | kabar maksih trah narpati | ing mangkya pinundhut sunu | sampun sinungan kakasih | Endrasena tuhu katong || Tguh timbul wantr wgig ing prang pupuh | kalih atus wadyanki | kang ginala aprang pupuh | punika ingkang ngncngi | pinrih (m)balela ing katong || Inggih ta lah kang binujuk tka purun | istijrate eblis kapir | ngalimputi tyas rahayu | ngandl kumandl mring eblis | setan ngajak arrmpon || Jilid 1 - Kaca : 27 8. Nadyan (n)dhatngna malih rajng kluwung | pra abdi datan gumingsir | Pangran Pkik ngandika rum | kabh aturira sami | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 35 >

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

bangt ing panrimaningong || 9. Karuhane lamun ingsun wus pinangguh | pribadi lan anak Giri | wurung sidaning prang pupuh | sawuse ingsun pinanggih | apa anane ing kono || Balik padha sadhiyaa ing prang pupuh | krign sawadya mami | manawa dadi prang pupuh | gustimu sdya (n)jnngi | jurite wong Surngkewoh || Pangran Pkik wus kundur mring dalm agung | bibar kang samya anangkil | bakda Ngisa wancinipun | jng pangeran arsa nyilip | para wadya tan ana wroh || Laju maring Giri lumbng kadhatun | wau ta Susunan Giri | lnggah ingadhp pra wadu | Endrasena tansah ngarsi | jng sunan ngandika alon || Hh ta kulup kabare sultan Mantarum | utusan mring jnng mami | pinrih nungkul Sultan Agung | yn bangga ginpuk jurit | ngrusak ing Giri Kadhaton || Kang dnutus rama Pangran Surngkewuh | nanging tikl tuwa mami | amung bapak-bapak awu | garwa ratu Pandhansari | mlu nanggulang pakewoh || Kaya priye kulup kang dadi kncngmu | ing mngko ingsun mung darmi | miturut kakncnganmu | nungkul apik nora apik | sira kang nyangga bot-repot || Endrasena duk tampi timbalan wiku | karna ro kadya sinbit | netra ro andik kumukus | kamjot padoning lathi | matur mring sang wiku gupoh || Dhuh jng rama ingkang minangka satuhu | pupundhn ing tanah Jawi | Waliyolah cucu Rasul | kang wus linilan Hyang Widdhi | sadhengah kinarsan klakon || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 36 >

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

Jilid 1 - Kaca : 28 18. Sultan Agung baya ingkang drng ngrungu | kalamun karaton Giri | kanggonan prajurit punjul | wudhu nng Cina nagari | ngajawa andon prang pupoh || Tka (n)dadak kongkon bocah isih kuncung | bojone ginawa jurit | mjanani Sultan Agung | bok iya tka pribadi | ing kono tandhing lan ingong || Sampun sampun kangjng rama karsa nungkul | pants sultan ing Mantawis | tur bulu bkti panungkul | sowan pribadi mring Giri | kndl dnnira miraos || Pangran Pkik uluk salam praptanipun | sang rsi kagyat mangsuli | ngalaikum wasalamu | gupuh mthuk gya kinanthi | wus lnggah satata karo || Sunan Giri nambrama sarawuhipun | jng rama Pangeran Pkik | punapa sami rahayu | jng pangran wacana manis | salamt sapraptaningong || Sakalangkung dnnira asuhun-suhun | sugata lumadyng ngarsi | sumangga sawontnipun | sumapala atur bkti | gampil anak tan pakewoh || Dhuh jng rama dene rawuh dalu-dalu | sawiji tan na umiring | kagyat ing tyas sakalangkung | punapi de awit gati | mocung mring Giri Kadhaton || 11 Pocung Endrasena myang sagunging para wadu | kang ana ing ngarsa | andhku dnnira linggih | samya minggu tan ana wani micara || Sang pangeran mingsr ngajngkn sang wiku | tan ana katingal | pinndir Susunan Giri | nir wikara nir baya ttg ing nala || Datan ana tinaha ing galihipun | pangran Surabaya | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 37 >

19.

20.

21.

22.

23.

24.

1.

2.

3.

yn sinawang (ng)gigirisi | wingwrining tyas kadya anon singa krura || Jilid 1 - Kaca : 29 4. Solah ganggas ulat manis tmbungnya rum | hh hh Sunan Arga | pinarsakna wuwus mami | Sultan Agung iku ratuning rat Jawa || Murdaningrat ing jagat pramuditku | ambg parikrama | sadu sudibya sinkti | putus ing rh sampeka sura marata || Pambsmining kang samya tan arsa nungkul | babo praptaningwang | ing sastune tinuding | kangjng sultan kang pinudya jayaningrat || Gustiningsun jng Susunan Sultan Agung | hh Sunan wruhanta | apa karpmu kang pasthi | aprakara kang dadi karya manira || Lamun sira satuhu ndya rahayu | ttping karajan | tulus wibawa nng Giri | anmbaha ing Jng Sultan Ngksiganda || Lan gawann garwa putra sawadyamu | miwah ngaturna | donyanira pni-pni | lan sagunge sosotya rtna kumala || Barng lawan sebaku marang Mantarum | yn sira ngstokna | ing pituduh ingsun pasthi | tutug ttp mulat baskara sasangka || Yn tan anut marang ing pituduhingsun | apa kang kok arsa | tanpa sesa praptng lalis | nagri Giri sirna dadi karang jingga || Gustiningsun Anjayngbumi satuhu | marta parikrama | ing jagad wiryawan iki | wicaksana santosa ngagm agama || Ing sakhe kasukanira puniku | wiryamu nng dunya | sami lan gbyaring thathit | lah emann aja nganti kadrawasan || Lah matura prasaja ywa nganggo ewuh | rikuh akakadang | wlasasih ywa kapikir | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 38 >

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

kncnging tyas iku kang dadya panutan || 15. Sunan Giri (n)dngngk wacana arum | ya walahualam | Allah ingkang ngudanni | amba Tuwan sumendhe karsa Pangeran || Yata wau Jng Pangeran Surngkewuh | rikala miyarsa | ngandikanya Sunan Giri | tandya mdal pasilan ngarsng pandhita || Sakundure pangeran ing Surngkewuh | rmbag dadining prang | samkta ing benjing-enjing | Endrasena jumnng sumadilaga || Jilid 1 - Kaca : 30 18. Wus warata dhawuhe sang maha wiku | mring para sakabat | siswa katib kaum modin | para wadya sa-Giri wus amirantya || Enjingipun sang pangeran sampun rawuh | nagri Surabaya | pinanggih garwa myang dasih | winartanan tamtu mangun yudabrata || Sunan Giri lumuh datan arsa nungkul | wadya Surabaya | nng alun-alun miranti | baris kpang jng ratu nitih jmpana || Angidri baris mubng ngantya kmput | maringkn ganjaran | mring kang ayun mangsah jurit | arta miwah busana awarna-warna || Wus waradin kang bndhe munya angungkung | panngran bidhalan | kang dadya cucuking jurit | wus lumaku kadya ilining narmada || Nulya joli titiyanira jng ratu | jng pangran nng wuntat | nitih kuda datan tbih | ginarubyuk sakhing kang wadya kuswa || Tan petungan datan kawarna ing ngnu | praptng Giri pura | kpung-kpang pacak baris | ssking tyas lir pendah ayun asmara || 12 Asmaradana Sigg kang wus pacak baris | para wadya Surabaya | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 39 >

16.

17.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

1.

angpung Giri kadhaton | sanega kapraboning prang | gantya kang kawuwusa | wau ta Giri sang wiku | sampun ingaturan wikan || 2. Lamun Kangjng Pangran Pkik | saha garwa ngpung kitha | anglir samodra balane | (m)balabar ngbki papan | tiyang ing Ngargapura | jalu stri samya bingung | kadya gabah ingintran || Jng Sunan Giri tinangkil | siniwng kang wadyabala | (m)balabar anng ngarsandhr | samya sanega ing yuda | anganti kang timbalan | wontn putranya sang wiku | mijil sangking kang ampeyan || Jilid 1 - Kaca : 31 4. Sinung ran Dyan Jayngrsmi | wotskar matur ing rama | dhuh rama pupundhningong | paran tmahaning karsa | langkung sandeyaning tyas | arsa ngayomi prang pupuh | mngsah sultan Ngksiganda || Atur kawula rama ji | lpata ing ila-ila | kamipurunipun lare | mudha punggung tan wrin gatya | yn kaparng ing karsa | prayogi sami sumuyut | mring Sultan Agung Mantaram || Sampun ta asalah kardi | kula amiyarsa warta | Ngksiganda sang akatong | susilng tyas ambg santa | tyas purna angumala | saykti kewala luhur | prabawa wninging driya || Rahayu parikrama di | botn eca yn minngsah | mupung ing samangke drng | kalajng campuh ing yuda | prayogi tinututan | pangintn amba pukulun | wande ngayoni ngayuda || Dene manawi tinampik | karsane caraka kdah | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 40 >

3.

5.

6.

7.

8.

ngatingalkn sudirane | pan dede sangking paduka | ingkang miwiti aprang | ykti sangking pyambakipun | datan awrat tinanggulang || 9. Ambkuh Jng Sunan Giri | tan keguh aturing putra | nulya mundur sang wira nom | samarga arawat waspa | pinupus ing wardaya | papasthnira Hyang Agung | takdir datan kna selak || Saundurira kang siwi | ngandika raja pandhita | Endrasena kaya priye | wong Surabaya wus prapta | ngpung ing Giri pura | Endrasena aturipun | wadya Giri wus siyaga || Ngantos timbalan rama ji | dhuh sutngsun Endrasena | apa kang pinikir manh | balik nmbanga tngara | budhalna wadyanira | nglbur baris Surngkewuh | sira mangka senapatya || Tur sandika kang sinung ngling | manmbah mangaras pada | dhuh guru panutaningong | nyuwun pangstu putranta | paduka dnpracaya | undure wong Surngkewuh | wus ana ing astaningwang || Pintg bunbunannki | sinbul mawantya-wantya | jaya jaya andikane | mundur anmbang tngara | buskan para wadya | gya budhal ingkang rumuhun | wadyane sang Endrasena || Wadya Surabaya kalindhih, nanging lajng ppulih dipunsenapatni Ratu Pandhansari. Kocap, tiga putra-putrinipun Sunan Giri sami lolos nalika rameramening prang R. Jayngrsmi kadhrkakn abdi lan R. Jayngrsmi tuwin rayi Nikn Rancangkapti ugi kadhrkakn santri. Lampahipun bedabeda mila tansah upados-ingupadosan. Ing payudan, prajurit Surabaya unggul. Andl-andling Giri Endrasena kapupu. Sunan Giri tluk, kaboyong dhatng Mataram sakulawarga dalah rajabrananipun ... kaca 31 - 50 < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 41 >

10.

11.

12.

13.

Jilid 1 - Kaca : 32 14. Kalih atus winatawis | samya asikp sanjata | nyothe sking (ng)gendhong towok | panganggene sarwa pthak | wus samya masuk Islam | sabilollah unnipun | ing wuri sang Endrasena || Sanjatanira pinundhi | pistul kalih sinangklang | nganggar sabt Karaloke | nng kiwa tngn curiga | abire anng wuntat | tinrapan bandera pingul | tinulis asma Pangeran || Pujinira andrmimil | nybut asmaning Pangeran | sabilolah snggakane | nulya pra kaum ngulama | katib modin santana | myang wadya Giri sadarum | panganggene sarwa pthak || Sayuk samya ambg pati | wus samya ayun-ayunan | wadya Giri Surngkewoh | natap tngaraning yuda | bdhug bndhe myang trbang | suraking wadya gumuruh | kadya blahing prawata || Rame campuh ing ngajurit | tambuh mungsuh tambuh rowang | wong Giri ampuh yudane | mawantu-wantu nyanjata | wadya ing Surabaya | ing prang tan pati pakantuk | satmah barise rusak || Endrasena mobat-mabit | ngiwut kadya Radn Seta | mlantrah pisah lan wadyane | singa kang katrajang bubar | lumayu asasaran | kang clak-clak linampus | tan ana mangga puliya || Prajurit ing Surawsthi | tan bisa namakkn gaman | pating bilulung solahe | rumangsa kawratan mngsah | wong Giri pamukira | lir andaka nandhang tatu | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 42 >

15.

16.

17.

18.

19.

20.

ambg pjah sadayanya || 21. Dumadya kang mngsah giris | tan ana kawawa nyangga | wadya Giri pangamuke | parjurit ing Surabaya | kathah ingkang kabranan | tanapi tumkng lampus | wadya Giri sru gambira || Kang pjah mung sawatawis | yata wadya Surabaya | sadaya wus kraos cape | undurira alon-lonan | ywa nganti kawistara | wadya Giri sru mangsuk | lir ngrabasng sinoming dyah || 13 Sinom Dnnira aprang sadina | kasoran wong Surawsthi | mundur tansah tinututan | apan ta saputing ratri | wong Giri kang nututi | Jilid 1 - Kaca : 33 wus samya wangsul sadarum | wong Giri giyak-giyak | angklung ngnthir angaltr samya emprak || 2. Endrasena saha wadya | miwah para wadya Giri | wus sowan ngarsanira sang | pandhitaraja ing Giri | manmbah tur udani | lamun wadya Surngkewuh | wus mundur palarasan | tan ana kang mangga pulih | kathah pjah gustine datan karuwan || Wau sang rajapandhita | langkung sukanirng galih | kalimput ing tyas angrda | ngraos karilan ing Widdhi | dnnya ayun mngkoni | ing tanah Jawa sadarum | sumngah ujubriya | kibiring tyas uwus kengis | kapandhitan sirna gunging kamelikan || Wasana aris ngandika | sukur alkamdulillahi | hh ta kulup Endrasena | iki ngalamate dadi | angl wong mijt ranti | rkasa wong (n)jara timun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 43 >

22.

1.

3.

4.

kuciwa tan kacandhak | Jng Pangeran Surabanggi | kackla miris tyase wong Mantaram || 5. Endrasena matur latah | rh wau kasaput ratri | wadya dalm sampun sayah | saha rbat wktu Mahrib | ing dintn benjing-enjing | tamtu kabanda dningsun | mlajnga mring Mantaram | ulun datan ndya ajrih | sukur bage ing aprang tan mindho karya || Babarpisan ulun bkta | dadya datan wira-wiri | Pangran Pkik kangjng Sultan | sumewa ngarsa sang yogi | sang wiku ngandika ris | iya sun dongakkn kulup | yn isih jnngingwang | sira kaki ywa kuwatir | ing samngko ing Giri sun whi aran || Iya nagri Sokaraja | pra wadu matur nksni | ratri mngko kasukana | maulud dhikiran singir | (m)bungahna wadya alit | ganjarn sapantsipun | kang padha mntas yuda | dimne tambah kuwanin | nanging kulup aywa atinggal waweka || Manawa ing benjang-enjang | mungsuhmu kawawa bali | Endrasena saha wadya | sarng matur ing sang rsi | sadaya wus malncing | miris datan ndya wangsul | gustine tan kantnan | rowange kathah ngmasi | benjang katon sarng nungkule jng sultan || Jilid 1 - Kaca : 34 9. Ing ratri samya bujana | wadya Giri suka ngnting | gantya wau kang winarna | ingkang kaplajng ing jurit | Jng Pangran Surngwsthi | lawan garwanya jng ratu | wus kumpul wadyanira | jng pangran angls ing galih | sungkawngtyas miyat rusaking kang wadya || Ki Sapanjang lajring prang | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 44 >

6.

7.

8.

10.

umatur marang sang Pkik | gusti atur pjah gsang | abdi dalm Surngwsthi | satuhu (ng)gigirisi | Endrasena yudanipun | miwah prajurit Ngarga | naracak kndl ing jurit | ambg pati ngamuk lir banthng katawan || 11. Abdidalm Surabaya | sadaya turipun sami | ngraos sampun botn bangkat | tan andya pulih gtih | ing tyas wus samya wingwrin | kanthi miris sakalangkung | jng pangran duk miyarsa | ature punggawanki | saya angls ing galih datan ngandika || Mangkana Jng Ratu Pandhan | miyat garwanya prihatin | sumpk ing tyas tan kawngan | minggu datan kna angling | jng ratu matur aris | ngrarpa mring garwanipun | dhuh guru lakiningwang | lamun makatn ngajurit | rusaking prang amba nyuwun lilah tuwan || Bilih kenging dinandosan | kula ingkang andandosi | kagyat Pangran Surabaya | mirng ature kang rayi | patanyanira aris | dhuh babo pupujaningsun | ratuning amrakatya | ratuning manis sabumi | kadiparan kang dadya ing karsanira || Wadyanira wus kh pjah | kang kari wus padha wingwrin | jng ratu manis turira | sok ugi kangmas nglilani | manawi ta manawi | sagt mulihakn purun | mangkana duk miyarsa | jng ratu rinangkul aglis | tuhu yayi jajimating Surabaya || Lah apa sakarsanira | ingsun tan sawalng kapti | ing samngko muhung darma | magondhal ing sira yayi | sakarsa-karsa dadi | wus pasrah jiwa ragngsun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 45 >

12.

13.

14.

15.

ing dalu tan winarna | kunng kawuwusa enjing | Ratu Pandhan pinarak lawan kang garwa || 16. Anng tarub wawangunan | andhr wadya Surngwsthi | jng ratu arum ngandika | hh sakhe wadya mami | (ng)gningsun mangun jurit | ingutus jng raka prabu | sinangon busanarta | reyal wolung wu luwih | busana kh endah-endah warna-warna || Jilid 1 - Kaca : 35 17. Iku sun ganjarkn sira | pandumn ingkang waradin | pra wadya ing Surabaya | sadaya wus samya tampi | arta busana adi | sumaringah netyanipun | bombong tyasnya sadaya | jng ratu ngandika malih | wadyaningsun kabh kang tampa ganjaran || Wus katongton antpira | tuhu ring gusti kasthi | mlu lalana andon prang | sdya sadu ing rh ririh | saparan datan kri | papa rkasa ing laku | tan ana mawh marta | lantarane ing kamuktin | dak walsa satus mene durung mandra || Yayah mamriha wiryawan | pamalsku mung papki | paran minangka mulyakna | tan ngupakara mring abdi | gung awh kawlasasih | asor timn jiwaningsun | bocah ing Surabaya | kulina wibawa nagri | gung ginawa ina papa kasangsara || (m)Barngkut kadya babrah | nglabuhi Gusti kaswasih | kasurang pan kasangsaya | ragngsun paran pinanggih | (ng)gagawa mring tan bcik | durmala bae ragngsun | bagya wirya ing praja | snng mulat anak-rabi | tka (n)dadak dakajak panggawe papa || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 46 >

18.

19.

20.

21.

Satmah amanggih susah | angadoni jayng jurit | pira papati tan ketang | sangking drng kadrng ing sih | yun mals maring gusti | tan tiwas sangking sirku | ingsun lan kakangmas | iku dununge kang sisip | pira-bara muwuhi ing kawiryawan || Mungguh ing panyaurira | wus kalakon tur nglbi | ingsun ingkang kapotangan | kacihna nalika jurit | campuh lan santri brai | akanthi prajurit punjul | Cina samya mualap | prabawane angungkuli | parabaku prajurit ing Surabaya || Kna prabawa arbah | rumaras tipis kang ati | tan luput saka ing sira | manawa wus karsng Widdhi | ing mngko Surngwsthi | ginawe beda lan dangu | nguni ing sa-bangwetan | pangaubaning prajurit | manggalng prang prajurit ing Surabaya || Tyas ambg satya-susatya | tan angeman lara pati | wantr tatag ing ngayuda | tguh datan pilih tandhing | babanthng tanah Jawi | mundur aran sukanipun | iku dhk jaman kuna | sarhning waktu saiki | akh mungkur lalabuhan kuna-kuna || Jilid 1 - Kaca : 36 14 Pangkur Lah sagung pra wadyaningwang | dadi luwih bcik lalakon iki | tur tan sumlang yn lampus | kataman ing gagaman | nadyan kucm nanging isih mamah-mumuh | nora keguh ing rarasan | waton (n)drbala lstari || Payo lah padha bubaran | ingkang agung apuranira sami | marma mngko sadayku | padha nuli muliya | mring wismamu dene ta ganjaranipun | gawenn sangu nng marga | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 47 >

22.

23.

24.

1.

2.

ingokna mring anak-rabi || 3. Ingsun mulih mring Mantaram | munjuk marang kakang prabu Mantawis | ngaturkn pati-uripku | lan kangmas adipatya | tiwas ing prang mungsuh wiku tuwa pikun | biniyanton wong mualap | Cina nnka ngajawi || Gagamane mung salumrah | santri mri tarbange tinitir | tka wh uwasing kalbu | angdirkn kasuran | tmah ura datan tumama tumangguh | akh wutahing ludira | nandhang brana tkng lalis || Kang kari tyase garowah | lir kinbat kawannira nting | kh-khe ingsun kang luput | anandhang kawirangan | lara-pati ingsun lan kangmas tumangguh | aywa mlu-mlu padha | lah uwis andum basuki || Kunng jng ratu lingira | para mantri umatur sadayki | pan sarya drs wtuning luh | dhuh gusti pundhningwang | sampun age paduka nmahi kundur | tontonn wadya paduka | bktine wong Surawsthi || Lawan pamriye pra wadya | angantosa yn mngko tuhu skti | didimn tlas pukulun | sagung wong Surabaya | tkng pjah wadyanta ing Surngkewuh | datan ngrmplu sadaya | yn ngeman-emana pati || Kalakyaning karsa tuwan | yn kacuwan luwung tumpsing jurit | urip apa karyanipun | tan pcus karya rna | ing karsane jng gusti tka tan dhaup | yn uripa kna ngucap | dhasar manungsa tan yukti || Jilid 1 - Kaca : 37 9. Ewa kabh kang tumingal | jr wong Surawsthi kang (n)jjmbri | apan nisthane kalangkung | kawruhe nora nana | mung mangkono bobote aduwe ratu | wali kalipahing Allah | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 48 >

4.

5.

6.

7.

8.

prandene nora nglabuhi || 10. Ya endah apa wong kompra | cplik tangh wruha marang bcik | sadaya pating salnggruk | punggawng Surabaya | ki tumnggung Sapanjang matur dhuh-adhuh | anjanmaa kaping sapta | kawulakna sadayki || Pjah gsang aywa pisah | ing jng pangran kang mngku Surawsthi | wadya tumpsa karuhun | sampun age paduka | kundur ngunjukakn yuswanta pukulun | pra wadya ing Surapringga | yn tiwas ngayahan jurit || Aywa na kantun satunggal | tinumpsa mring Sunan Giri aglis | yn paduka prapta kantun | dhatng ing kalanggngan | nyuwun wartos kewala solah pukulun | Sunan Giri kang (m)balela | pinanggiya jroning pati || Taksiya satru kawula | saturune (n)janmaa dhatng pundi | ttpa dumados satru | yn drng kalampahan | pulih awon dhatng paduka gustiku | Jng Ratu Pandhan myang garwa | suka ing tyas duk miyarsi || Ature para punggawa | samya madg kasuranirng galih | prastyanira trus kalbu | datan lamis ing ujar | sru kumruwuk nyuwun lilah magut pupuh | mangrurah kraton Prawata | rampung ing sadina mangkin || Sunanne dadya tawanan | amboyongi dunyarta garwa siwi | Ratu Pandhan ngandika rum | yn sira magut ing prang | ingsun arsa uning tingkahing apupuh | yn ttp asoring yuda | padha barng angmasi || Para wadya matur nmbah | dn pitados risaking kraton Giri | prayogi jng gusti kantun | wontn ing pasanggrahan | nyakecakkn sarira dalm pukulun | jng ratu aris ngandika | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 49 >

11.

12.

13.

14.

15.

16.

palimarmanta mring mami || Jilid 1 - Kaca : 38 17. Abangt tarimaningwang | sun tatdha winalsa ing Widdhi | nanging kncnge tyasingsun | tan kna sinayutan | para wadya sadaya samya andhku | jng ratu malih ngandika | mngko yn wis praptng Giri || Mungguh glaring ngayuda | bocahingsun sikp ing Surawsthi | nganggoa gagaman pupuh | ana ing ngarsaningwang | kang minangka titindhih kangmas lan ingsun | kabh padha singitana | lamun wus tmpuh ing jurit || Ingsun aparing tngara | yn pistulku wus muni kaping katri | sdhng kuwuring ngapupuh | aglis sira trajanga | poma padha stokna pituturingsun | pra wadya matur sandika | mundur anata kang baris || Pra wadya asuka-suka | giyak-giyak marlsunira nir | pulih kapurunanipun | sarng surak gumrah | nora nana kang alit ing manahipun | sadaya samyambg pjah | gambira wong Surawsthi || Sampun anmbang tngara | bidhalira wadya ing Surawsthi | kuli minangka panganjur | binusanan mawarna | abang kuning irng putih ijo wungu | mandhi watang nganggar criga | tinon lir panjrahing sari || Jng Ratu Pandhan nng wuntat | nitih joli jng pangran datan tbih | wahana turangganipun | ingurung-urung wadya | magrsari prajurit wuri sumambung | solahe lir singa krura | tan ndya mundur ing jurit || 15 Durma Lampahira ing ngnu datan winarna | wadya ing Surawsthi | wus ngancik jajahan | ing Giri kaggran | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 50 >

18.

19.

20.

21.

22.

1.

prajurit kang anng wuri | lampahnya nyimpang | singitan tan katawis || 2. Kawarnaa Jng Susunan ing Prawata | lagya eca tinangkil | lan sang Endrasena | ingadhp para wadya | tan liyan ingkang ginupit | jayaning aprang | jng sunan ngandika ris || Jilid 1 - Kaca : 39 3. Endrasena kadiparan mungsuhira | apa tan ndya bali | matur Endrasena | pukulun kintn amba | kalajng dnnya malncing | botn kuwagang | nadhahi yuda mami || Lamun purun wangsul ntpi bbasan | lir sulung lbu gni | nadyan kangjng sultan | Mantaram yn miyarsa | tandang ulun ing ngajurit | kasktn amba | saykti lajng miris || Drng dangu dnnira imbal wacana | kasaru ggr jawi | alok mungsuh prapta | anganggo mancawarna | tindhihipun nitih joli | munggng ing wuntat | gugup Susunan Giri || Kulup payo padha nmbanga tngara | mungsuh (n)dadak nkani | kaki dn prayitna | sun dongakkn raharja | Endrasena mundur aglis | nmbang tngara | buskan wadya Giri || Pradandanan ngrasuk kapraboning ngaprang | sangking kitha wus mijil | sangking rananggana | sampun ayun-ayunan | tngara paguting jurit | bdhug tinatab | surak manngkr langit || Sarng tandang wadya Giri Surapringga | caruk asilih ungkih | tambuh mungsuh rowang | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 51 >

4.

5.

6.

7.

8.

sanjata barondongan | wadya Giri ngidak wani | pangamukira | lir banthng nandhang kanin || 9. Wadya Surapringga kadya singa krura | manggalak (ng)ggirisi | samyambg palastra | kang pjah ingidakan | riwut rukt ing ngajurit | tan ana ndya | ngucira ing ngajurit || Pan karasa paparinge gustinira | sdya amals bcik | ngtohakn pjah | wus rukt ing ngayuda | larih-linarih ing kris | tumbak-tinumbak | pnthung-pinnthung gnti || Ana ingkang prang tangan datanpa gaman | dadya bithi-binithi | japa-jinapanan | sbul-sinbul gantya | umt-umt umik-umik | ngapalkn japa | pating karss sami || Endrasena pangamuke saya nngah | pdhange mobat-mabit | singa kang katrajang | ngisis datan kawawa | nanggulang pangamuknki | kathah kabranan | papati tanpa wilis || Bubar-bubar ngungsi (ng)gyaning gustinira | Jng Ratu Pangran Pkik | anudingi wadya | hh bocah Surabaya | sira ayun marang ngndi | aturing wadya | ngaso ing sawatawis || Jilid 1 - Kaca : 40 14. Wusnya ngaso sakdhap nulya tumandang | mring pambaratan malih | risang Endrasena | sawadya sru gambira | satuhu ngebat-ebati | pangamukira | jng ratu wlas ningali || Matur maring kang garwa Kangjng Pangeran | dhuh kangmas adipati | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 52 >

10.

11.

12.

13.

15.

senapati Cina | wus wuru ing ngayuda | sdhnge tiniban mimis | manthuk jng pangran | jng ratu ngasta aglis || 16. Pistulira winawas mimis lumpas | mring Endrasena kanin | tanganira kanan | jumbul pdhange gigal | ngamuk dhuwung tangan kering | pinistul sigra | kabranan tangan kalih || Maksih panggah ngamuk (m)bijig (n)jjg (n)dhupak | angmah-ngmah kuping | Ratu Pandhan sigra | pistulira winawas | suku Endrasena kni | sakala rbah | prajurit Surawsthi || Samya mirng ungle pistul ping tiga | sigra angbyuk jurit | saking kering kanan | gugup ingkang tinrajang | wong Giri tan ana uning | yn mngsah wwah | prajurit Surawsthi || Kiranira kantun kang katon kewala | jroning tyas agung kibir | dadya tan wweka | bujuke wong Mantaram | wadya Cina anadhahi | karoban mngsah | linambung nganan ngering || Endrasena (n)dhoko madyaning ngayuda | mangkana wadya Giri | myang prajurit Cina | tyase wus samya growah | kmba tandange ngajurit | wong Surabaya | sadaya ambg pati || Amangrurah mungsuhe pating salayah | anglir babatan pacing | risang Endrasena | kinrocok tinumbakan | ajur luluh awor siti | wadya tumpsan | sakantune kang lalis || Mawut-mawut lumayu (ng)guwang ggaman | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 53 >

17.

18.

19.

20.

21.

22.

samya angungsi urip | (ng)galundhung ing jurang | singidan malbng guwa | ana ingkang (ng)gbyur tasik | minggah ing arga | sinurak saya giris || 23. Wadya Giri siji tan ana katingal | rsik lir dn saponi | wadya Surabaya | surak ambal-ambalan | pratandha ungguling jurit | Giri kinpang | tpung kinubng baris || Jilid 1 - Kaca : 41 24. Kawarnaa nalika ramening yuda | putranya Sunan Giri | kang saking ampeyan | titiga stri juga | tunggil sayayah sabibi | sru angrsing tyas | lir mas timbul ing warih || 16 Maskumambang Ingkang spuh kakasih Dyan Jayngrsmi | ramening ngayuda | ngupadosi rayi kalih | Jayngsari Rancangkaptya || Karsanira ri kalih binkta ngungsi | nanging jro kadhatyan | ingubrs wus tan kapanggih | rahadyan sangt sungkawa || Lolos saking Giri madosi kang rayi | tambuh kang sindya | tan ana kang ngudanni | lpas lampahe rahadyan || Kawarnaa wau Radn Jayngsari | tan pisah kalawan | rinta Nikn Rancangkapti | ngupadosi ingkang raka || Tan kapanggya santri Buras atur uning | dhuh lae bndara | ing Giri aps ing jurit | tan wande dadya tatawan || Pan binoyong maring nagari Mantawis | rakanta Rahadyan | Jayngrsmi sampun anis | nir dasih kang atut wuntat || Duk miyarsa ature ki Buras santri | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 54 >

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

Radn Jayngskar | ngandika waspa drs mijil | yayi paran karsanira || 8. Nikn Rancangkapti matur smu tangis | kakang nora btah | yn pisah lawan sirki | saparan aku tut wuntat || Saya ribt tyasira Dyan Jayngsari | yayi karsaningwang | anglut kangmas Jayngrsmi | mati urip aywa pisah || Buras matur kalilana ingkang abdi | tumutur saparan | sumangga nuntn lumaris | slak tbah rakapara || Payo yayi nuli pangkat ing saiki | kang rayi turira | kakang aku dandan dhisik | karo nglumpukke dolanan || Mngko Buras gawann dolanan mami | bsk tmantnan | ambn cilik rana cilik | bagor isi dhuwit wingka || Jilid 1 - Kaca : 42 13. Cowk wajan anglo krn kndhil kwali | irus rok-erokan | solt wilah susuk cilik | bagor cilik isi bras || Tenong cilik isi bumbu aja cicir | lan cuwilan bata | kmbang jambu ampas krambil | kunir njt angus wajan || Buras matur lhe (m)bkta kadi pundi | iya kanthongana | mh bae dhakone lali | kcik klungsu anng kba || Mantnaku bcik dak gendhong pribadi | aja sira gawa | mngko mundhak kok colongi | kateku gawann pisan || Ko nk ksl aku (n)juk gendhong sirki | Buras tobat-tobat | dhuh bndara napa malih | kari pturon bntan || Payo Buras ewangana anjupuki | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 55 >

9.

10.

11.

12.

14.

15.

16.

17.

18.

Radn Jayngskar | myarsa surak (ng)ggtri | kang rayi nulya cinandhak || 19. Gya ginendhong santri Buras anng wuri | kakang udhunna | pasaranku isih kri | nk dak tinggal mundhak ilang || Buras matur sdaya tan ana kri | wus pinikul brah | ndi mantnaku kcik | karo cukiku nk ilang || Sampun lpas lampahe Dyan Jayngsari | umanjing mring wana | tumurun ing jurang trbis | gantya ingkang winursita || Kangjng ratu lawan garwa sang dipati | minggah marang Arga | jinajaran pra prajurit | ingurung-urung sntana || Kawarnaa garwanya sang maha rsi | miyos saking pura | lumajng atawan tangis | miyat baris kang nng ngarsa || Praptng ngarsa mndhak-mndhak mangnjali | anungkmi pada | matur mlasasih wor tangis | lae gusti pundhn amba || Karsa rawuh anng padhkahan Giri | swu kanugrahan | pindha kdhawahan sari | wijile nata minulya || Jilid 1 - Kaca : 43 1. 17 Mijil Datan (n)dimpe musthikaning bumi | rawuh sakarongron | apurann punika dasihe | abdi dalm pandhita ing Giri | ywa tumkng lalis | sru panuwun ulun || Sstunipun putranta ing Giri | katarik wiraos | kni bujuk rum manis tmbunge | anglimputi utamaning rsi | tmah (m)bbayani | tiwas ing tumuwuh || Endrasena eblis angjawi | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 56 >

20.

21.

22.

23.

24.

25.

2.

3.

rraton nng dhepok | tka badhe ngmbari dhwke | ing sang ulun kang mngku rat Jawi | satmah ngmasi | (ng)ggawa sang wiku || 4. Putra tuwan sastune spi | balela ing katong | lah punapa kang dn andlake | dhuh jng gusti sastu tur mami | dn pracayng galih | Gusti atur ulun || Pangran Surawsthi ngandika ris | aywa walangatos | lamun mngko wus eling atine | glm nungkul marang ing Mantawis | atur pati-urip | mring Jng Sultan Agung || Yn miturut nora sun patni | lamun mksa wangkot | kari aran sak bojo anake | tumps tapis ing Giri sun radin | papak lawan siti | aja na mandhukul || Nora nyana nora ngira mami | yn dadi prang popor | sadurunge kalakon mangkene | akh-akh manira nuturi | tka tan ginati | minggu datan muwus || Aturana lakimu dn aglis | yn sandeyng batos | isih kncng kang dadi karpe | isin mundur nglabuhi si eblis | nora ngeman pati | suka tumps lbur || Baya namung sagbyaring thathit | ing Giri wus luloh | mnk uwus rumangsa lupute | glm nungkul marang ing Mantawis | nuli konn mijil | aja nganggo dhuwung || Nmbah mundur sang dyah pramswari | jng ratu angantos | anng jawi kalawan garwane | yata wau pramswari Giri | nungkmi padaning | risang raja wiku || Jilid 1 - Kaca : 44 < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 57 >

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

Aturira dahat mamalatsih | dhuh jawataningong | rama tuwan kalawan garwane | Gusti Kangjng Ratu Pandhansari | rawuh wus nng jawi | (m)bkta prajurit gung || Dhawuhipun dhumatng pun patik | gusti wantos-wantos | ywa kadaut paduka kasupn | bilih karsa nungkul mring Mantawis | tanggl Pangran Pkik | ing rahayunipun || Slira tuwan sagarwa putrabdi | tulus angadhaton | anng Giri saturun-turune | bilih datan makatn wus pasthi | risak prajng Giri | tumpsan sadarum || Jng paduka tinimbalan mijil | dangu wus ingantos | yn taledhor bok dados dukane | pan dinalih ngrungkbi si eblis | mangga sowan gusti | sampun ngagm dhuwung || Sunan Giri wnth angngti | tyasira sumdhot | gugup tanggap ngrasuk busanane | datan ngagm curiga wus mijil | atatkn cis | mangsah mundhuk-mundhuk || Dupi prapta ngarsanya sang Pkik | sasalaman gupoh | wusing salam angraup padane | mariklu mps anng ngarsi | lir konjm mring siti | ajrihe kalangkung || Angandika Jng Pangeran Pkik | pungkasaning lakon | kadiparan karpmu ing mangke | kktogan aywa mindho kardi | ndi kok antpi | mati apa nungkul || Lamun nungkul dak gawa saiki | marang nagriningong | sabojomu myang anakmu kabh | rajabrana saisining Giri | sawadyanirki | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 58 >

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

aja na kang kantun || 19. Sabanjure angidpa maring | jng sultan kinaot | ingsun ingkang bakal nyebakake | sang pandhita aturira aris | tan lnggana gusti | andhrk sakayun || Sampun ingkang dhumatng ing sakit | nadyan praptng layon | tan gumingsir sumarah abdine | muhung nyadhong parnging narpati | amba angngti | wawca ing dangu || Karsaning Hyang buwana binalik | luhur dadya asor | nanging datan ngicalkn lajre | kadi paran (ng)gn amba sumingkir | pangran duk miyarsi | angrs galihipun || Jilid 1 - Kaca : 45 22. Ngandika lon hya sumlang kapti | ingsun kang tumanggoh | dn pracaya marang Sang Murbng rh | lah ta mara pradandana aglis | lngsr Sunan Giri | pradandosan sampun || Wus samkta tan ana kang cicir | jng pangeran bodhol | ingkang rayi wahana joline | Sunan Giri tinandhu nng ngarsi | lan garwa myang siwi | jinagan wadya gung || Wadya Surawsthi abibisik | marang sang wiranom | prayogine Sunan Giri mangke | yn sambada ing karsa jng gusti | rh karya papati | anggambuh prang pupuh || 18 Gambuh Kalakyan aprang pupuh | dados daml kapitunan agung | aminihi kasangsarane tyang alit | (ng)gorkkn praja sawgung | abdidalm kathah layon || Ttela sampun kosus | sinangsaya tumkng ing lampus | tinumpsa sampun botn milalati | imane sampun tkiyur | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 59 >

20.

21.

23.

24.

1.

2.

ical sumungkm ing Manon || 3. Mumpuni kajngipun | jawi lbt sdyanya rinangkut | tan rumaos kungkulan dhampar narpati | wikuning antigan stu | pathaknya jawi kemawon || Ing mangkya mupung ngumpul | wontn ngajng kadrl sangking pungkur | Pangran Pkik gumujng ngandika aris | bnr kabh ing aturmu | wus kosus tinumps mangko || Ananging saka dhawuh | dalm Gusti Kangjng Sultan Agung | ingsun nora winnang lamun matni | pan dudu bubuhaningsun | luwih karsane sang katong || Wirayate pra luhung | yn samngko durung waktunipun | besuk ana kang ngrmg kadhaton Giri | darahe Jng Sultan Agung | campur lawan darahingong || Sadaya para wadu | samya (n)dhku langkung cuwng kalbu | marming tyas tmbe kalakon sdyki | yata lajng lampahipun | wus prapta ing Surngkewoh || Jilid 1 - Kaca : 46 8. Pinrnah pondhokipun | Sunan Giri sawadya kinumpul | myang jinagan ing prajurit Surngwsthi | kangjng ratu karsanipun | benjang enjang dnnya bodhol || Cinacahakn sampun | baboyongan jarahan brana gung | Sunan Giri matur mring Jng Pangran Pkik | kauningana pukulun | kirang tiga anak ingong || Jayngrsmi kang spuh | miwah Jayngsari arinipun | wuragile wasta Nikn Rancangkapti | ramening prang sami mirut | lolos sangking ing kadhaton || Tan wontn sanjang ulun | duka dalm mnggah purugipun | tunggil biyang tiga pisan sangking wingking | jng pangran nulya dhadhawuh | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 60 >

4.

5.

6.

7.

9.

10.

11.

marang wadya Surngkewoh || 12. Hh bocah dn agupuh | upayann atmaja sang wiku | Jayngrsmi Jayngsari Rancangkapti | kalamun uwus kapangguh | rihrihn dn nganti klakon || Sebakna mring Mantarum | yn ambandakalani tan purun | aywa wangwang (ng)gonira anyantosani | yn abota sangganipun | matura ing jnngingong || Ki Sapanjang wus ngutus | wadya Surngkewuh ingkang ngruruh | pan sinbar ing paran datan anunggil | siggn dnnya angruruh | enjinge dnnya yun bodhol || Sowan maring Mantarum | wus samkta punggawa nung-anung | myang boyongan jarahan sampun miranti | tinngran bndhe ngungkung | gumuruh kanang kndhang gong || Enjang budhal gumuruh | giyak-giyak tandha jayng pupuh | kangjng ratu nng ngarsa anitih joli | jng pangeran tansng pungkur | nitih turangga binarong || Ingayap wadyanipun | jinajaran myang dn urung-urung | kang sumambung ing wuri jng Sunan Giri | sagarwa putra tinandhu | brana jarahan tan adoh || Jinagan pra mantri nung | jinajaran myang dn urung-urung | ginarubyuk prajurit ing Surabanggi | samya prayitna ing kewuh | samarga-marga tinonton || Jilid 1 - Kaca : 47 19. Ing ngnu tan winuwus | wus angancik nagari Mantarum | org ingkang samya ayun aningali | kondurira kangjng ratu | ungguling prang ambaboyong || Sunan Giri pinikut | sagarwa putra santananipun | jajarahan gusis rajabrana Giri | wong nonton jjl supnuh | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 61 >

13.

14.

15.

16.

17.

18.

20.

samya ngucap ting calmong || 21. Sing ndi warnanipun | Sunan Giri kang mballng ratu | rowangira nauri atuding-tuding | kae lo lo anng tandhu | kang wus pikun kmpong perot || Lo dene uwus thuyuk | apa ingkang dn andlkn iku | ah wong wiku manawa dongane mandi | lan duwe saraya jadhug | Cina mualap sabagor || Ing mngko wus kinrucuk | ing jng ratu kagm sambl wandu | pinakakkn maring sakhe wong Giri | satmahe padha mupus | rajane kna binoyong || Wau ta lampahipun | kangjng ratu prapta ngalun-alun | Pangran Pkik sawadya myang Sunan Giri | kndl nng taratag agung | jng ratu (n)dhandhang kadhaton || 19 Dhandhanggula Kawarnaa jng sultan Mantawis | apan sampun ingaturan wikan | Jng Ratu Pandhan rawuhe | saha ungguling pupuh | Sunan Giri sampun jinodhi | binkta mring Mantaram | mangkana sang prabu | miyos madyaning pandhapa | ginarbg sagunging pawongan cthi | sampt pacarng nata || Tan pantara kang rayi kaksi | kangjng sultan gupuh dnnya mapak | tundhuk pinngkul janggane | kinanthi lampahipun | wusing lnggah cakt sang aji | arum wijiling sabda | adhuh ariningsun | lakumu myang garwanira | ingsun utus ngndhakkn pandhita Giri | apa padha raharja || Jilid 1 - Kaca : 48 3. Lakinira mngko ana ngndi | kangjng ratu matur saha nmbah | kakang prabu pangstune | mundhi dhawuh pukulun | amba miwah kangmas dipati | myang wadya Surabaya | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 62 >

22.

23.

24.

1.

2.

sadaya rahayu | ingutus wus antuk karya | Sunan Giri ing aprang sampun kapilis | ing mangkya kula bkta || 4. Laki ulun ngntosi nng jawi | cumadhong ing dhawuh sri narendra | jng sultan utusan age | nimbali ipe prabu | Pangran Pkik sampun akerit | prapta ing palataran | (n)dhadhab mundhuk-mundhuk | lnggah konjm ing pratala | gya ingawe jng pangran majng wotsari | mangraup pada nata || Padha bcik satkamu yayi | dene lagi sawatara dina | apa baya antuk gawe | jng pangran nmbah matur | dhuh gustiku kalipah Widdhi | musthikaning bawana | kinasih Hyang Agung | pangstu dalm narendra | kawula myang abdi dalm Surawsthi | sadaya karaharjan || Nuwun sampun kawula tinuding | (n)dhawuhakn timbalan narendra | dhatng Sunan Giri Prapn | supadi ywa kadaut | kajngipun ingkang nalisip | tan ayun sumuyuta | ing pada pukulun | sakawit patik piyambak | tanpa kanthi pinanggih Susunan Giri | pinuju pakmpalan || Para kaum andhr ngarsng rsi | lawan wontn tyang Cina mualap | kalih atus prajurite | sampun Islam sadarum | lurahipun pinndht siwi | ingaran Endrasena | sastu pinunjul | punika ingkang amawa | kadauting tyasira sang maha rsi | sinantosan tyang Cina || Ulun paripih sangkaning aris | mh sadalu mksa botn mmbat | gbs tan wontn ature | pgling tyas kalangkung | ulun mantuk datanpa pamit | enjinge mapak yuda | mh sadintn muput | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 63 >

5.

6.

7.

8.

wadya dalm Surabaya | pan kassr giris pangamukirki | Endrasena prawira || 9. Ing sasagd amba ambolhi | mksa mopo miris ananggulang | wadya Giri pangamuke | tyas amba ngrs kalangkung | sumpg ppt kewran ing pikir | rayi dalm duk priksa | bilih amba minggu | tan wontn wnganing manah | ngandika rum dhatng amba ngasih-asih | mundhut lilah ngrarpa || Jilid 1 - Kaca : 49 10. Karsa mulihakn tyasing abdi | sarng rayi dalm angandika | inggaring tyas amba mangke | nyumanggakkn sakayun | mung sadarmi (n)dhrk kang abdi | anulya mundhut reyal | cacah wolungatus | busana maneka warna | pinaringkn dhatng ing punggawa mantri | pipikul Surabaya || Samya enggar manahipun sami | prmbik-prmbik thukul kasuranya | jng sultan asru gujnge | bacutna ariningsun | nuwun rayi dalm jng gusti | kathah kang pangandika | nynys manis arum | kados mjang nglmi nyata | agndhagan abdi dalm botn apil | panjang angandhar-andhar || Abdi dalm tyang sa-Surawsthi | sarng mirng ingkang pangandika | samya madg kasurane | matur asnggruk-snggruk | aprastya mawanti-wanti | sadaya ambg pjah | nadyan lbur luluh | tan gumingsir ing ngayahan | saya suka sang aji ngandika aris | mara yayi banjurna || Enjing lajng tngara tinitir | rayidalm madg senapatya | nng joli mangku pistule | kawula anng pungkur | numpak kapal datan cumuwit | glaripun ngayuda | garudha maniyup | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 64 >

11.

12.

13.

kuli binusanan abra | dadya cucuk rayidalm dadya tlih | prajurit Surapringga || 14. Kang minangka glar nganan-ngering | alimunan datan katingalan | amung cucuk mdhng-mdhng | surak mawantu-wantu | wadya Giri lajng miyosi | nir baya nir wikara | gupuh amanmpuh | senapati Endrasena | sawadyanya tyang Cina wira ing jurit | rame campuhing yuda || Pan kapilis wadya Surawsthi | ngungsi (ng)gyaning risang senapatya | rayidalm timbalane | lho kathik padha mlayu | aturipun botn lumaris | angncngi dandosan | Endrasena anglut | tandangnya lir Radyan Seta | rayidalm mistul tangan tngn kni | pdhangipun wus gagal || Jilid 1 - Kaca : 50 16. Maksih ngamuk dhuwung tangan kering | gya pinistul tanganipun kiwa | kabranan tangan kalihe | kantun suku myang gundhul | (n)jjg (m)bijig lir mnda baring | gr ginuyu wong kathah | ping tri ing pamistul | sukunipun kang kataman | lajng dhawah sarng krbting suwiwi | wadya ing Surabaya || Angbyuki sangking kanan kering | waringutn wadya Surabaya | kadugn ing punagine | angidak ambg purun | datan odhil wadya ing Giri | ppjah tan petungan | lsh sungsun timbun | kantun kdhik ingkang gsang | mawut-mawut samya ngungsi jurang trbis | wnh minggah prawata || Endrasena luluh awor siti | wadya Cina tumpsan sadaya | rayidalm minggah age | dhumatng ing kadhatun | praptng jawi garwa sang yogi | umarg ngraup pada | asru tangisipun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 65 >

15.

17.

18.

nyuwunakn pangaksama | gsangipun lakinya pandhita Giri | sampun pasrah bongkokan || 19. Tan suwala sakarsa sang aji | rajabrana saisining pura | sadaya dnaturake | myang anak rabinipun | amung anak kang sangking slir | titiga stri juga | Jngrsmi kang spuh | ambg mawiku sudibya | nuli Jayngsari taruna apkik | Rancangkapti wanudya || Tiga pisan ramening ngajurit | samya lolos amba wus kngknan | ngupadosi katigane | ing samangke pukulun | Sunan Giri saha nak-rabi | myang sagung jajarahan | wus nng alun-alun | kawula nuwun sumangga | kangjng sultan suka amarwatasiwi | aris wijiling sabda || Iya bangt ing panrima mami | wiku Giri patut ingapura | ing samngko pangwasane | ing Giri sadayku | sun paringkn maring sirki | sagunge jajarahan | dadia darbkmu | jng pangran matur manmbah | sakalangkung kapundhi sih paduka ji | kang dhumatng patikbra || Wadya Surabaya kalindhih, nanging lajng ppulih dipunsenapatni Ratu Pandhansari. Kocap, tiga putra-putrinipun Sunan Giri sami lolos nalika rameramening prang R. Jayngrsmi kadhrkakn abdi lan R. Jayngrsmi tuwin rayi Nikn Rancangkapti ugi kadhrkakn santri. Lampahipun bedabeda mila tansah upados-ingupadosan. Ing payudan, prajurit Surabaya unggul. Andl-andling Giri Endrasena kapupu. Sunan Giri tluk, kaboyong dhatng Mataram sakulawarga dalah rajabrananipun ... kaca 31 - 50 Jilid 1 - Kaca : 51 22. Kangjng sunan angandika malih | seje waktu ingsun yun apanggya | lan wiku Giri Parapn | ing mngko jakkn mantuk | kang miruda si Jayngrsmi | karpe ayun nandha | marang jnngingsun | amung salamt tekadnya | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 66 >

20.

21.

tmbe asung patilasaning nagari | mumpuni ing kasidan || 23. Jng pangeran (n)dhku atur pamit | saha garwa mring Kasurabayan | wus linilan nulya lngsr | sang prabu angadhatun | kangjng ratu kundur kinanthi | wus praptng Surabayan | tan pisah sang wiku | sagarwa-putra pinarnah | pondhokira ngalmpak dadya sawiji | pan datan kawoworan || Paringdalm sunggata lumintir | pinisalin sakhe boyongan | samya sukarna tyase | lir jagong amamantu | dadya bawan datan pinikir | ngluhurkn asma sultan | satuhu pinunjul | jng ratu ambage brana | jajarahan dhumatng wadya gung alit | kasmaran tampi kucah || 20 Asmaradana Nngna nagri Mantawis | tamat ing Giri bdhahnya | gantya ingkang winiraos | Dyan Jayngsmi winarna | praptng madyaning wana | santrinya kakalih nusul | Gathak Gathuk namanira || Cirbon wutahrahnki | nmbah matur rawat waspa | tan sagd pisah dasihe | ulun tumuntur saparan | rahadyan lon ngandika | ingsun mangayu-bagystu | (ng)gonira mantp sih trsna || Nahan lampahira prapti | patilasaning kadhatyan | Majapait duk kinane | anon rngganing gapura | banon abrit kinarya | rapt ing pamasangipun | atose wus kadya sela || Pamasang datanpa gamping | tigas ginosok kewala | lawan banon sami banon | sangking mathising pamasang | suluhan tan katingal | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 67 >

24.

1.

2.

3.

4.

lir sarimbag banon wutuh | ingukir pinatra skar || 5. Ing sanginggilira kori | sinungsun tinumpang-tumpang | mancut rmit pangukire | ing sapucaking gapura | kathukulan mandira | rompyoh-rompyoh angrambuyung | kiwa tngning gapura || 7 III. Lampahipun R. Jayngrsmi 1. Lampahipun kadhrkakn santri Gathak Gathuk dumugi ing tilas kraton Majapait, ningali candhi Brau tuwin Bajangratu, lajng dhatng Blitar ningali candhi Panataran, trus dhatng dhusun Gaprang, wana Lodhaya, ningali gong Kyai Pradhah. Trus dumugi dhusun Pakl kapanggih Ki Carita ingkang nrangakn bab kpk dalah isinipun ingkang sumimpn ing tajug satngahing wana Lodhaya. Ing Lodhaya nyumrapi sima gadhungan. Dumugi ing Tuban trus dhatng Bojanagara. Ing wana Bagor kapanggih llmbat Ratumas Trngganawulan ingkang suka katrangan bab ngalamatipun pksi dhandhang, pksi prnjak, sato tukang tuwin kasiatipun pksi platukbawang ... kaca 52-65 Jilid 1 - Kaca : 52 6. Binanon nglajur ngubngi | capurinira kadhatyan | radyan myang kalih santrine | kmput dnnira umiyat | nulya manjing jro pura | (n)ujug ing balumbang agung | toya wning gilar-gilar || Binotrawi sela abrit | kmput tpining balumbang | tinpi saskarane | andong anggrk argulobang | noja lan skar nala | nagasari cpaka rum | clakt myang skar rjasa || Rukm ragaina tuwin | klurak kalak kanigara | kamuning kananga kaot | dlima wantah dilm ngambar | taluki sruni wungyan | wratsari landp sumusup | pacarcina pudhak ngambar || Kathah winarna ing tulis | kumnyut tyasira radyan | ngt mring ari sang sinom | Rancangkapti kadangingwang | nguni karmnanta | wanci bangun ngundhuh santun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 68 >

7.

8.

9.

kakaring ing patamanan || 10. Marang ngndi sira yayi | rahadyan sabil ing nala | tyas pinupus nulya ngalr | umiyat kanang kuburan | rahadyan uluk salam | karngng wangsulanipun | ya radn ngalekumsalam || Jngrsmi lan abdi kalih | guyup samya raratiban | bakdanya ratib gya lngsr | tan patya tbih gya miyat | rca amuka sona | Gathak Gathuk kagyat (n)jumbul | bilih ingong sngguh janma || Tibane watu si anjing | radyan (n)jajah jroning pura | sunya tan ana tabte | gya wangsul maring balumbang | angambil toya kadas | Gathak adan kamat Gathuk | samya prlu waktu Ngasar || Wus bakda anulya mijil | rarywan ngajnging gapura | nulya ana janma rawoh | nyakti lnggahnya radyan | alon ing aturira | anggr ingkang nmbe rawuh | sami katuran raharja || Sintn sinambating wangi | paran kang sindyng karsa | radyan angandika alon | paman asung kang pambagya | sangt panrimaningwang | tanpa wisma raganingsun | moyang ngupadosi kadang || Nama karan Bagus Santri | paman ulun attanya | andika sintn kasihe | nun kula nama Ki Purwa | ingkang kajibah tngga | patilasan kadhaton gung | Majapait ranning praja || Jilid 1 - Kaca : 53 16. Yn kaparng bagus kampir | dhumatng sudhunge paman | radyan manis andikane | bangt ing panrimaningwang | anng ngriki kewala | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 69 >

11.

12.

13.

14.

15.

ngiras ntpi katngsun | ngalap barkahing minulya || 17. Nuninggih langkung prayogi | dhasar panpn punika | lamun malm (ng)Garakash | kathah para manca prapta | mawarna kang sindya | angujung astananipun | jnngdalm Putri Cmpa || Punapi sampun ningali | dhatng lbting kadhatyan | paman wus salsih ingong | kakaring anng jro pura | umiyat pakuburan | rca miwah blumbang agung | paran gotkipun kuna || Ki Purwa turira aris | punika ingkang gapura | Waringin-lawang wastane | balumbang kang kalangnan | Sang Prabu Brawijaya | putri Cmpa kang kinubur | wus manjing agama Islam || Rca pinindha narpati | Balambangan Minakjingga | dadya tirakatan gdhe | punika gotking kuna | dene sanggar pamujan | winastanan Candhi Brau | tan tbih sangking kadhatyan || Punapa drng ningali | ing mangke dalu kewala | ulun ingkang (n)dhrkake | wktu Mahrib wus andungkap | Gathak Gathuk gya adan | paragat dnnira wktu | Mahrib atanapi Ngisa || Sdhnge purnama-siddhi | padhang bulan kakncaran | rahadyan alon lampahe | Ki Purwa lumakyng ngarsa | Gathak Gathuk tan tbah | prapta Candhi Brau sampun | pamujan Sri Brawijaya || Wanguning candhi lir masjit | payon banon tatumpangan | dadya lincip pungkasane | ngandhap sinungan wiwara | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 70 >

18.

19.

20.

21.

22.

23.

Ki Purwa aturira | sumangga bagus umangsuk | maring plnggahan pamujan || 24. Radyan myang santri kakalih | wus manjing jroning pamujan | langkung kacaryan driyane | miyat rarnggan sarwendah | myang awuning kang dupa | ngandhukur lir pendah gumuk | wus tamat anulya mdal || Jilid 1 - Kaca : 54 25. Ki Purwa umatur malih | wontn malih candhi endah | Bajang ratu (ng)gih namane | ananging klbt sirikan | yn wontn kang umiyat | tan kadugn kajngipun | miwah aps kang pinanggya || Prayogi botn ningali | radyan angling paman ndha | kndl ing ngriki kemawon | ulun apamitan pisan | ing ari benjang-enjang | ayun (n)dumugkkn laku | ngupaya kesahing kadang || Ki Purwa umatur inggih | sumangga sakarsa tuwan | dalu datan winiraos | wanci pajar gidib nulya | angambil toya kadas | paragading waktu Subuh | rahadyan aris ngandika || Paman kantuna basuki | Ki Purwa aris turira | rahadyan lajng lampahe | samarga arawat waspa | nandha ing Pangeran | rahayuning arinipun | rama miwah kulawarga || Lpas lampahnya dumugi | candhi Panataran Blitar | nng ardi Klud sukune | sela cmng kang kinarya | agng ingkang sajuga | wit ngandhap tumkng pucuk | ingukir ginambar wayang || Radyan gya minggah ing candhi | tundha pitu praptng pucak | udhunira alon-alon | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 71 >

26.

27.

28.

29.

30.

Gathak Gathuk barangkangan | tyas agung tarataban | tkng ngandhap Gathuk muwus | Gathak mau gambar apa || 31. Kang ingukir pinggir candhi | lunglungan cplok kmbangan | mmpr wayang buta kthk | Gathuk ing pangiraningwang | gambare Rama tambak | katara kthke brngkut | candhi alit tininggalan || Lir cungkup wangunanki | ing sanginggiling wiwara | sinrat sastra Budane | Gathuk matur inggih radyan | punika kadiparan | kajnge sastra puniku | pating pnthalit tan ctha || Rahadyan ngandika aris | sastra Buda papngtan | swu rongatus etunge | sangang puluh siji warsa | nalikane akarya | ing sanggar pamujan iku | manthuk-manthuk Gathuk Gathak || Tapis dnnira mirsani | mentar sangking Panataran | awirandhungan lampahe | ngancik padhkahan Gaprang | miyat kang rca sela | kakalih stri myang jalu | anng sapinggiring marga || Jilid 1 - Kaca : 55 35. Skar konyoh amnuhi | dupanira datan kndhat | tinngga palawangane | Gathak Gathuk lon tatanya | kiyai niku napa | jurukunci lon sumaur | bagus niki panyadranan || Kang jalr nama Kiyai | stri nama Nyai Gaprang | pan dadya pakaulane | kang samya aminta barkah | nyunyuwun ge susuta | sarat lnggah kalihipun | ngungkurakn kyai rca || 21 Pangkur Lah punika palanangan | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 72 >

32.

33.

34.

36.

1.

ingkang ngadg sipat grananya kyai | ingkang samya anunuwun | sawusing adudupa | nulya matur punapa sakajatipun | lamun nyuwun ge susuta | kalihe samya nglinggihi || 2. Ing pucuking palanangan | kang wus klakyan tumuntn darbe siwi | Gathak Gathuk angacmut | i tobat nora nyana | ingkang jjr ngathr iki dadi plus | radyan lajng lampahira | manjing Lodhaya wanadri || Miyat wisma lit gdhgan | payon atp ing salbting panti | gong sajuga gumandhul | nulya kampir rahadyan | tan adangu jurukuncinira rawuh | tatanya punapa karsa | Gathak Gathuk lon nyauri || Kula mung kampir kewala | kadipundi dene gong nng wanadri | jurukunci sauripun | sampun kina-makina | pan dumadya pupundhne tyang sadhusun | naminipun Kyai Pradhah | sintn ingkang darbe kardi || Mawi anabuh gamlan | tamtu ngangge gong Pradhah Kiyai | yn tan makatn sastu | bilai kasusahan | sabn dintn mila dinupan kumlun | sinkaran binorhan | dadya warni nganti kuning || Rahadyan wusing miyarsa | cariyosnya kiyai jurukunci | nulya lajng lampahipun | lumbt padhkahan | aningali wisma alit dhapur tajug | ngandika mring Gathuk Gathak | payo ngaso maring masjit || Jilid 1 - Kaca : 56 7. Tumindak anon blikan | toya wning rahadyan miwah abdi | samya ngambil toya wulu | wus malbng jroning langgar | Gathak Gathuk adan nanging datan sru | tyasira tansah trataban | wusing sunat parlu Mahrib || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 73 >

3.

4.

5.

6.

8.

Linajngkn wktu Ngisa | paragating smbahyang amiyarsi | swaraning janma gumrumung | Gathuk enggar tyasira | ririh angling Gathak payo padha mtu | nmoni janma kang nywara | baya iku ingkang kmit || Kaliye mdal lon-lonan | praptng jawi sru kagyatirng ati | anon sima samya turu | ngubngi ponang langgar | angalemprak adu pathak adu bathuk | ngorok (ng)grng sasnggoran | Gathak Gathuk wangsul aglis || Wl-wlan matur ing radyan | dhuh bndara kawula tur udani | suwara janma gumrumung | dupi kawula mdal | yun manggihi sun sngguh janma satuhu | kang samya yun maring langgar | jbul sima kathah guling || Cacahipun tan kantnan | lsh anjrah kadya babadan pacing | mangke mnk samya wungu | tan wurung anmpuh byat | (m)barakoti angmah-ngmah mring ulun | rahadyan msn ngandika | sira ywa padha kuwatir || Luwih karsane Pangeran | yn wis pasthi tan kna owah gingsir | tan kna kalamun luput | tan luput lamun kna | balik padha pasrah sumarah Hyang Agung | kawula amung sadarma | lir sarah anng jaladri || Wis Gathak Gathuk turua | ingsun ingkang nglki tkng enjing | rarywa kalih nulya turu | ngaringkl datan obah | datan sgu radyan munajat sadalu | miminta ing karaharjan | dupi wusing bangun enjing || Smbahyang Subuh pribadya | wusing bakda akaring pajar sidik | ginugah kang samya turu | tangi armrm-ayam | miyarsakkn swara spi tandya lungguh | mh raina masmu bang | Hyang Haruna ayun mijil || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 74 >

9.

10.

11.

12.

13.

14.

Jilid 1 - Kaca : 57 15. Ngintip-intip Gathuk Gathak | anon janma titiga samya linggih | kadi mntas samya turu | dupi miyat jro langgar | ana tamu katri eca dnnya lungguh | tri umentar gagancangan | tur uning mring lurahnki || Dupi praptng ngarsa lurah | atur uning ing langgar ana janmi | titiga juga binagus | rspati mawa cahya | winatara sadalu manggn nng ngriku | ki lurah gawok ing driya | wus anarka yn wong luwih || Parentah mring rabinira | hh Rubiyah sadhiyaa dn aglis | bucu kang apik sananjung | iwak dhndhng manjangan | baym ati gudhang pon-mpon myang timun | siwalan ingkang dawgan | miwah lgne hya lali || Rubiyah matur sandika | wus samkta ki lurah miwah rabi | laju marang sanggar gupuh | umark mring rahadyan | praptng ngarsa matur marang sang linuhung | anggr kula nilakrama | sintn sinambating wingking || Paman kula santri moyang | angulati kadang ingkang lunga nis | saparan kawlasayun | balik ta sintn paman | lurah matur kang sotah mastani ulun | Ki Carita dadya lurah | ing dhusun Pakl puniki || Mila kula gupuh sowan | de rumiyin tumka ing samangkin | tan ana janma kang purun | lumbt maring sanggar | mung paduka sastu lamun linuhung | baya trahing maratapa | wijiling andana warih || Kamipurun abdipara | atur dhahar lumayan ing kalantih | angsala barkah pukulun | kasawaban nugraha | wus tinata sang luhung ngecani kalbu | dhahar watara sak kluwak | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 75 >

16.

17.

18.

19.

20.

21.

dhndhng manjangan sacuwil || 22. Atobbe ambal-ambalan | wus dumugi rampadan gya cinarik | dhaharan lumadyng ngayun | siwalan myang drsan | Radn dhahar siwalan tanapi nginum | drsaning kang siwalan | nikmat sgr sarirki || Jilid 1 - Kaca : 58 23. Gathak Gathuk ingacaran | lah suwawi (ng)gr aywa isan-isin | (n)dika ndha kang pakantuk | (ng)gih wakne ywa sumlang | Gathak Gathuk (ng)gnnya ndha angathkul | kalihe wus tuwuk samya | angndhoni sabuknki || Radyan ris tanya Ki Crita | kadiparan cariyosira nguni | griya myang kpk gumandhul | Ki Carita turira | inggih sangking gotkipun tiyang spuh | griya winastanan sanggar | pamujan kala rumiyin || Kpk kakalih punika | kang satunggal pan isi sinjang lurik | warna-warni corkipun | miwah sinjang praosan | dhsthar tpn renda myang praosanipun | dene kpk satunggilnya | isi kampuh gadhungmlathi || Mawi kaparaos jnar | kacariyos kagungan dalm Gusthi | Kangjng Nyai Rara Kidul | sabn taun sapisan | kulabkta dhumatng ing wismaulun | mariksa jangkping cacah | sarta ngiras angisisi || Sampuning jangkp kang cacah | lajng wangsul marang ing sanggar malih | nalika pamndhtulun | tuwin wangsuling barang | sampun tamtu wontn sima kang tut pungkur | nanging sangking katbihan | punika sima kang jagi || Sabn dalu tiga-tiga | bilih siyang sami awarni janmi | wit pakl sangajngipun | ing sanggar kalih pisan | miwah uwit durn kakalih puniku | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 76 >

24.

25.

26.

27.

28.

anng kiwa tngan langgar | tanmanipun Jng Gusti || 29. Panmbahan Senapatya | mila sabn woh katur mring Mantawis | Gathak Gathuk ririh muwus | wakane napa ingkang | dn arani sima-gadhungan puniku | de tyang datan mawi tungkak | (ng)gih makatn gotknki || Jilid 1 - Kaca : 59 30. Rahadyan manis ngandika | man Carita bangt panrimamami | buja kramanta mring ulun | Allah kang malsna | rh wus siyang ulun (m)dumugkkn laku | Ki Carita aturira | sumangga karsa sang pkik || Kapungkur ing Pakl desa | lampahira ngalr ngetan lstari | kndl kalanirng waktu | prapta ing tanah Tuban | aso anng ngandhap randhu-wana agung | Gathak Gathuk gawok mulat | agnging wit anglangkungi || Kubnge gya pincakan | kupngira pitung dasa kakalih | radyan utusan mring Gathuk | kinn ngupaya toya | gya umentar tan pantara tbihipun | anon sumur sela krsna | toya lbt langkung wning || Wangsul matur ing rahadyan | pinurugan lawan santri kakalih | sumur watu kbak banyu | malah kongsi (m)baludag | karamate cacalon wali linuhung | Gathak Gathuk kagawokan | nulya ngambil toyastuti || Rampung dnnya samya kadas | toya mndhak pulih lir nguni-uni | wangsul wktu ngandhap randhu | bakdane salat Ngasar | gya tumindak gandrung-gandrung kapirangu | ngt mring kakalih kadang | sira yayi marang ngndi || Anon sumbr binalumbang | toya wning winastanan ing Bkti | Rancangkapti ariningsun | nguni karmnanta | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 77 >

31.

32.

33.

34.

35.

adus marang balumbang ingkang binatur | radyan kndl sawatara | anulya lumampah malih || 36. Ngidul ngiln praptng wana | langkung writ andungkap waktu Mahrib | kndl ngandhap mandera gung | anng tpining sndhang | binotrawi pinagran sela pingul | sawusing ttoya kadas | ngrarasati wktu Mahrib || Jilid 1 - Kaca : 60 1. 22 Mijil Paragating Ngisa lawan Mahrib | pitkur sang anom | ngluhurakn asmane Sang Angrh | Gathak Gathuk wus dangu aguling | na swara kapyarsi | lir mriym jumgur || Lir kalindhon bumi gonjang-ganjing | Gathak Gathuk mbngok | gurawalan ngarukt rahadyan | saya rame swara kapiyarsi | sirping swarki | Gathak Gathuk ngantuk || Tan pantara rahadyan udani | wanodya kinaot | makidhupuh lungguh ing ngarsane | mangnjali matur nora krami | dhuh risang linuwih | ruwatn pukulun || Ing munajat satuhu karya gring | marang wadyaningong | radyan msm aris ngandikane | babo rara sapa kang wawangi | lan wismanta ngndi | de prapta ngarsngsun || Kawruhana sang luhung wakmami | nguni putri katong | Brawijaya pungkasan pamase | kang mandhirng kraton Majapait | rusaking nagari | salin srengat Rasul || Ulun datan kaduga nglakoni | ing agama kaot | banjur maring wana Bagor kene | atatruka karsaning Hyang Widdhi | kinn angratoni | sagunging llmbut || Ingkang manggn nng Bagor wanadri | de kkasih ingong | Jng Ratu Mas Trangganawulane | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 78 >

2.

3.

4.

5.

6.

7.

sndhang iki apan sunarani | Sugihwaras nnggih | pasiramaningsun || 8. Amung sabn ari Sukra Manis | (ng)goningsun lalangon | sapa wonge kang mantp atine | yun katmu marang jnng mami | saranane mawi | tirakat sadalu || Ing malme ari Sukra Manis | pasthi ingsun rawoh | sarta asung apa sasdyane | ing samurwat sarta bnr bcik | mriym ingkang muni | sabn ratri iku || Pratandhane karaton arja-di | mupus ing tyasingong | baya uwus ginaris papasthn | takdiring Hyang tan kna wah gingsir | ragngsun sadarmi | sumarah sakayun || Jilid 1 - Kaca : 61 11. Paran karsa sira praptng ngriki | jarwaa sayktos | Jayngrsmi alon andikane | angulati kadangong kang anis | jalu lawan stri | wus lawas tan pangguh || Jng Ratu Mas aturira aris | babo sang kinaot | dn-narima pan durung mangsane | tmbe panggih yn rahadn uwis | kaukum ing nagri | linabuh ing laut || Nng Tunjungbang kono (ng)gonne dadi | banjur atatmon | aywa kmba lakunira radn | nyanyaloni dadining ngaluwih | radn Jayngrsmi | ana marmipun || Lah Ratu Mas buron apa iki | kang padha mathangkrong | anng pang tan katon raine | kaya munyuk buntute tan kksi | Ratu Mas lingnya ris | tukang arannipun || Hh Ratu Mas sapa kang sung uning | ing satkaningong | Sri Trngganawulan lon ature | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 79 >

9.

10.

12.

13.

14.

15.

pksi dhandhang sung ngalamat muni | kna dntitni | kandhane wong spuh || 16. Lamun ana paksi dhandhang muni | sangking wetan ngulon | nglamat bcik tamuwan badhene | ing pandhita utawa wong luwih | lamun dhandhang muni | sangking wetan kidul || Yku bcik ing alamatnki | barang karya dados | lamun ana dhandhang munya mangke | saka kidul bnr prnahnki | ngalamat rjki | ingkang karsa rawuh || Lamun ana paksi dhandhang muni | sangking kidul kulon | iya iku ala ngalamate | arsa padu rbut sapalki | lamun dhandhang muni | kulon sangkanipun || Ngalamate apan arsa rabi | yn sangking lor kulon | dhandhang muni ala ngalamate | apan arsa kagringan ati | dn angati-ati | awas lawan emut || Atobata maring ing Hyang Widdhi | poma dikalakon | dhandhang muni lor bnr sangkane | yku ala ngalamatirki | ykti arsa manggih | kawirangan agung || Yn amuni ing lor wetan sangking | ngalamat tan awon | yun katmu ing prasanakane | miwah kadang ingkang wisma tbih | lamun dhandhang muni | mencok wuwungipun || Jilid 1 - Kaca : 62 22. Ing wismane kang nginggil pribadi | swaranira alot | yun katkan susah ngalamate | tamat ngalamate dhandhang muni | gurune wismki | ngndi sangkanipun || Wangsiting Hyang lamun prnjak muni | iku dn waspaos | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 80 >

17.

18.

19.

20.

21.

23.

kang nglamati bcik lan alane | wus pinasthi carita ing nguni | smune kang pksi | prnjak uninipun || 24. Lamun ana pksi prnjak muni | sarng sakaloron | anng kidul ing wisma prnahe | ngantya dangu pan ngalamatnki | tamuwan priyayi | bcik sdyanipun || Lamun ana pksi prnjak muni | kaprnah nng kulon | pantinira ala ngalamate | arp ana ttamu kang prapti | sdyanya tan bcik | ngajak tukar padu || Lamun ana pksi prnjak muni | kaprnah anng lor | pantinira bcik ngalamate | guru prapta karsane sung wangsit | sadhiyaa nuli | kang suci kang patut || Lamun ana pksi prnjak muni | wetan panti mangko | mencok payon kandhang gdhogane | nglamat ala yun kabsmn ykti | dn angati-ati | ywa lena ing kalbu || Paksi prnjak munya angidri | wisma tpung golong | pan prayoga iku ngalamate | bakal antuk donya ingkang suci | myang arta kalali | mujia Hyang Agung || Titi tamat ngalamating pksi | kang bcik kang awon | iku ingkang ingsunstokake | bnr luput karsaning Hyang Widdhi | ingsun darma manggih | ing kaol rumuhun || Radn Jayngrsmi ngandika ris | sang ratu kinaot | buron apa kang na paedahe | jng Ratu Mas aturira aris | sato tukang adi | mngko ingsun tutur || Murwng sato muka kang linuwih | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 81 >

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

tukang winiraos | iku agung sawabe adne | wus mutamat para nabi wali | miwah para mukmin | poma dnlstantun || 32. Dn agmi aywa ge dnwadi | yn tan tunggal batos | tukang iku pinetta sirahe | slhna bun-mbunannki | panganggone nnggih | lamun ana mungsuh || Jilid 1 - Kaca : 63 33. Datan tdhas ing sanjata dening | utke dnuwor | barang lnga dene panganggone | apa gawe cinampur ing dhiri | watk tguh nnggih | luput snjatku || Lambe ilat dn (ng)go jimat nnggih | kalis glap rko | apan siung kalawan kukune | pan kinarya ngukur janma guling | insa Allah mati | nnggih wong puniku || Utawa dnkosokakn janmi | dadi kaku kang wong | dn (ng)go sipat nnggih ggtiye | barang ingkang aningali asih | lamun dnwor warih | nnggih banyu susu || Nuli dnusapakn ing kndhil | ujare pawartos | datan matng nnggih liwtane | wulunipun dnsbar ing panti | paedahe malih | durjana tan wruh || Anadene wwudlirki | dn(ng)go tamba kang wong | lara busung kang tngn matane | dnwor lawan gtih srut nngih | lan luhe wong nangis | dn(ng)go sipat iku || Insa Allah wong liyan ningali | pasthi datan wroh | lamun lungan pan dnusapake | saka omah paedahe nnggih | tan knng dnambil | duwke wong iku || Mata kiwa dnwor lan kasturi | miwah kapur-baros | apan dn(ng)go nnggih sa Allahe | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 82 >

34.

35.

36.

37.

38.

39.

dnkasihi wong lanang wong stri | wus titi nikmati | sato muka lutung || 40. Ana maning sarah ingkang paksi | platukbawang kaot | luwih akh tinimbang tukange | wulu daging jroan balungnki | kabh mupangating | kanthi pedah luhung || 23 Kinanthi Lah pirngna radyan ulun | amarna sarahing pksi | saking jng Nabi Suleman | nnggih ingkang anjarwani | kang pksi platukbawang | kh manpangatnya winilis || Yn kang rumiyin dinunung | cucukipun ingkang nginggil | karya spuhing gagaman | gagaman sakalir-kalir | sawabipun datan ana | wong tguh tan pasah titis || Jilid 1 - Kaca : 64 3. Yn tan pasah kang tinanduk | dadya sakit gng (n)dhatngi | tan waras prapta ing pjah | ilating pksi winarni | dhinahar ingkang paedah | ing pamicara patitis || Netranira kang ginantung | munggng saluhuring kori | tbih saking duratmaka | wuluning murda kinardi | sumping rarywa lit sawabnya | atbih saking panyakit || Polo pan kinarya pupuh | ing netra pan datan kni | ing lalamur sawabira | jajantungipun binukti | sawabira sarwa gampang | sabarang ingkang kinapti || Lan kabuka ngelmunipun | apruninpun upami | winor lan minum-minuman | miwah winor lawan jampi | sawabe rikat lumajar | pringsilanipun binukti || Kinasiyan sawabipun | mring wanodya lawan malih | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 83 >

1.

2.

4.

5.

6.

7.

kinasiyan mring pandhita | miwah maring para wali | dhadhaning pksi dhinahar | sawabipun lamun sakit || 8. Enggal ing waluyanipun | brotol binukti pawstri | sawabipun kinasiyan | dyah ika maring ing laki | buntut winor lan gulunya | binasmi nulya binukti || Ing pawstri sawabipun | linuwih samining stri | laripun kinarya glang | elingan sabarang kardi | lawan malih ingkang lar | winor ing sabuk prayogi || Kinasiyan sawabipun | lamun suwitng narpati | yn sinlh soring bantal | patilman sawabnki | tiningalan sarwa endah | tur rinksa ing Hyang Widdhi || Sawabe ingkang babalung | akuwat yn dnsimpni | myang balung suwiwinira | sinlhakn ngisoring | pasareyan datan liyan | sawabe akuwat malih || Atinipun pan ginantung | luhure dnnira guling | sawabipun btah sahwat | yn winor lisah kalntik | myang wawdhak ingkang sahwat | sirna sagunging sasakit || Suku kalih sawabipun | lamun pinndhm ing sabin | myang sakhing tatanman | tulus wohipun andadi | lamun malih ingkang manah | ginlangakn ngastki || Jilid 1 - Kaca : 65 14. Wisa tawa sawabipun | isining wisma sakalir | tbih sangking ing lalara | nnggih atinipun malih | ingusapakn ing dakar | btah sahwat sawabnki || Ingkang ilat kinaryku | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 84 >

9.

10.

11.

12.

13.

15.

jimat sawabe tan kenging | ing luwe btah alapa | lawan kulitipun malih | tinalkakn padharan | yku btah luwe malih || 16. Kpalanira kang manuk | kinarya jimat ngajurit | kinajriyan marang mngsah | yn wontn wisma upami | panas tan kna kanggonan | pinndhman larnki || Panjawat kang tngnipun | wolung lmbar aja luwih | ppadonipun lor wetan | dadya tawa panasnki | gtih dnakingkn ika | winor lawan bawang abrit || Lawan adas nulya kinum | ing toya nng pinggan putih | karya jampi lara netra | pinupuhakn tumuli | insa Allah dadya waras | yn wontn sasakit kuping || Pinupukakn pan mantun | lamun arsa dnkasihi | lan wong akh myang yn arsa | sugih lan yn arsa dadi | barang ingkang tinanman | puwasaa tigang ari || Dn kadya puwasa agung | winatka donganki | puniki mle kang donga | Allahuma barkat saking | Gusti Bagendha Suleman | mung iku tan ana malih || Kang pinangan atinipun | ingolah sakalir-kalir | yn wus dnnira puwasa | matk donga sarwi bukti | yn adagang myang ngawula | dn ttp hya walanggalih || Kalamun arsa sirku | siniyan wong kathah malih | tyas lan ilat winor barang | olah-olahan binukti | lamun arsa matnana | ing wong durjana mamaling || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 85 >

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

Ingkang kiwa tapakipun | sinundp ing cucuk nnggih | insa Allah psthi pjah | lamun arsa sugih nglmi | tyas binukti lawan uyah | gorng wus titi kang paksi || Rahadyan ngandika arum | Ratu Mas Trngganasasi | bangt ing panrimaningwang | sira sung pitutur jati | ngalamatng paksi dhandhang | miwah pksi prnjak muni || Lajnging lampah nglangkungi rdi Pandhan dumugi ing Gambiralaya, ningali tilas prtapanipun Dwi Gndrasari. Angsal katrangan saking Ki Padhang bab rca Ki Drpa ingkang dongngipun kasmaran dhatng Dwi Gndrasari kanthi sumpah manawi botn kalaksanan, pajalranipun badhe katigas. Kalampahan Ki Drpa pjah dados rca mangku pajalranipun. ...kaca 66-68 Jilid 1 - Kaca : 66

24.

25.

Sarahing tukang linuhung | myang palatukbawang paksi | apa kang dak walsna | Ratu Mas turira aris | luwih karsaning Hyang Suksma | ingsun iki mung sadarmi || Kabh kang wus ingsunwuwus | iku darbkmu pribadi | amung kang mdharkn ingwang | sarhne wus lingsir akir | sun pamitan lilanana | mantuk mring kahyangan mami || Wus tan katon kangjng ratu | Gathak Gathuk nuli tangi | sarya matur mring rahadyan | kawula satngah ngimpi | mirng swara tanpa rupa | amung ganda mamrik minging || Lir tindhihn raosipun | sruwing-sruwing kapiyarsi | tukang platuk lunjak-lunjak | sarah-sarah dnadhangi | punika ginm punapa | sintn rencang paduka ngling || Rahadyan ngandika arum | kawruhanamu kang prapti | anmoni jnngingwang | iku ratuning dhadhmit | ngadhaton ing Bagor wana | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 86 >

26.

27.

28.

29.

ing nguni putri narpati || 30. Sang Aprabu Majalangu | Brawijaya kang sisiwi | anggntur amatiraga | tan sarju salin agami | katrima pandhanira | bisa jumnng narpati || Ngratoni sagung llmbut | sajroning Bagor wanadri | sabn bngi mariyman | Gathak Gathuk duk miyarsi | marinding githok mangkarag | wus awanci pajar sidik || Samya wulu waktu Subuh | paragat dnnya ngabkti | linggar sangking Sugihwaras | ngancik suku Pandhan wukir | manjat manginggil wus prapta | ing dhusun Kadhaton nami || Nyabrang lpn mili ngidul | toyanya nyarong awning | miyat balung langkung kathah | agng-agnge nglangkungi | lajng lampahira radyan | wus praptng sukuning ardi || Ing Gambiralaya gunung | nulya umanjat manginggil | praptng pucak non pratapan | tanggul siti angubngi | tinanman saskaran | argulo gandanya amrik || Pincakan kubngipun | tigang dasa langkung kalih | (n)jawi tanggul kidul wetan | wontn rca sela langking | patrape lir janma priya | mangku palanangannki || Jilid 1 - Kaca : 67 36. Wus pisah lan badanipun | mung sapucang agngnki | Gathak Gathuk latah-latah | ana manh angungkuli | duwke rca Ki Gaprang | kalah dawa gdhe iki || Rahadyan nulya tumurun | ngalr ngrng-rng wukir | anon balung agng panjang | tikl pat lan kang rumiyin | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 87 >

31.

32.

33.

34.

35.

37.

praptng ngare angandika | lir mas tumimbul ing warih || 24 Maskumambang Lah ta Gathak sira umentara aglis | maring padhusunan | katmua kanca bumi | angilnana dawgan || Wus umentar (n)jujug wismane ptinggi | gupuh ingacaran | lah pantn karsa punapi | kula yun ngilni dgan || Anak kula kalantih nng suku wukir | ki patinggi lingnya | botn susah angilni | nulya ngambil kang dawgan || Patang iji sampun pinarasan sami | lah pantn sumangga | kula bktane pribadi | kerit lampahira Gathak || Praptng ngarsa mundhuk-mundhuk ki patinggi | Jngrsmi ngandika | kaki sun tanya sirki | wisma miwah kang sinambat || Nama karan dhusun kang kula nggni | punika Padhangan | katlah sami mastani | dhatng kula Kaki Padhang || Sumapala kamipurun ingkang abdi | ngaturi sugata | lumayan jampi klantih | sacrt wning dawgan || Iya kaki bangt panarimamami | pasihanta mring wang | Allah ingkang ngudanni | ing sakalthking manah || Radyan ngunjuk ing wning nyu sawatawis | tlsing gorokan | karaos nikmat ing dhiri | ngandika alkamdulillah || Linorotkn marang santrinya kakalih | we-nyu papat bebas | dawgan gya dn klothoki | ngalih sewang samya tlas || Radyan angling kaki ingsun minta uning | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 88 >

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

mau ingsun ngambah | padhukuhan suku ardi | myat balung kh agng panjang || Jilid 1 - Kaca : 68 12. Nulya manjat malih mring pucaking wukir | anon patilasan | kidul ana rca siji | mangku kadya palanangan || Mudhun maring ngrng-rng uning malih | balung gdhe dawa | ngungkuli kang mau kaki | kadiparan critanira || Kaki Padhang tumnga matur sang pkik | dongngipun kina | sukunipun Pandhan wukir | dhusun Kadhaton namanya || Kala jaman purwa kadhaton rasksi | Sang Prabu Arimba | rikala amangun jurit | mngsah pannggak pandhawa || Arya Sena ingkang unggul ing ngajurit | raksasa kh pjah | punika babalungnki | Sang Prabu yaksa Arimba || Pjahipun anng ngrng-rng wukir | ing Gambiralaya | ingkang paduka tingali | anglangkungi agng panjang || Tiyang satus bokmanawi tan kuwawi | lpn alit ingkang | mangidul ilinirki | winastan lpn Jroang || Sri Arimba sasampune angmasi | pancanaka mangsah | ing wadhuk jroan mijil | binucal lpn punika || Pan katlah namane prapta ing mangkin | ing lpn Jroan | pratapan sapucak wukir | ingaran Gambiralaya || Duk rumiyin wontn putri amartapi | warna ayu endah | nama Dewi Gndrasari | wus mdal istijratira || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 89 >

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

Wontn tiyang jalr asru manguntki | anama Ki Drpa | yun mangangkah mring sang putri | duk ayun mangkat prastya || Yn tinampik amalipun dnicali | wasana sang rtna | lumuh dhatng Drpa kaki | palanangan gya pinagas || Bali lnggah ki Drpa nulya ngmasi | nanging dados sela | lstantun ngantos sapriki | dora lrse sumangga || Gathak (n)jawil lah Ki Drpa iku sigit | ntpi prastya | botn kaya wong sakiniki | styane lamis kewala || Radn Jayngrmsi angandika aris | kaki pasihanta | sangt panarima mami | kaki kantuna raharja || Lampahipun dumugi ing dhusun Dhandhr pinanggih kpala dhusunipun ingkang nrangakn bab latu pakayangan, ukuran dhuwung sarta ukuran landheyaning tumbak. Dumugi ing Kasanga pinanggih Ki Jatipitutur ingkang dongngakn bab Prabu Jaka ing Mdhangkamulan mjahi sawr dumugi kagungan putra wujud sawr wasta Jaka Nginglung ngantos mulabukanipun wontn sumbr-sumbr lisah. ... kaca 69-83 Jilid 1 - Kaca : 69

23.

24.

25.

26.

27.

Ingsun nutugake tumindaking sikil | (n)dhku Kaki Padhang | rahadyan tandya lumaris | tan pisah ki Gathuk Gathak || Ngalr ngiln prapta ing Bojanagari | myat kukus mangampak | rahadyan nulya nylaki | kang murub warni balumbang || Pincakan kawan likur wiyarnki | dene panjangira | tigang dasa langkung kalih | lbte sahasta wrata || Tanpa toya dangu dnnira ningali | nahan tan pantara | murub lir wisma kabsmi | latu sumundhul ing mega || Isthanira kadya ngurmati kang prapti | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 90 >

28.

29.

30.

31.

Gathuk Gathak waswas | giris maras miris tistis | tyas lir tatas anaratas || 32. Kpalane dhusun Dhandhr gupuh prapti | mariksa pawaka | kagyat anon janma katri | pinarak tpi balumbang || Ngloccitngtyas anh tmn uwong iki | yn dudu trah tama | mangsa waniya nylaki | ing balumbang Pakayangan || Ki patinggi anyakti ing sang pkik | rahadyan ttanya | baya sirku kang (n)jagi | balumbang isi dahana || Palang matur lrs timbalan sang pkik | mila gupuh amba | mariksa balumbang api | awit dadya panngran || Lamun murub dlajat kathah ssakit | dhusun ingkang clak | kang uning urubing agni | aps lir mndm pocungan || 25 Pocung Murub agung tan wontn tiyang andulu | mung amba priyangga | kang wikan urubing agni | sampun tamtu kadhatngan janma tama || Isthanipun lir tur urmat asusugun | punika winastan | Pakayangan latu nnggih | criyosipun prapne mpu duk kina || Gathuk tanya marang Ki Kapalang gupuh | baya kang Kpalang | tdhaking mpu rumiyin | ingkang darbe patilasan Pakayangan || Jilid 1 - Kaca : 70 4. Apsipun sagd pandhe daml dhuwung | Ki Kapalang mojar | o (ng)gr dede tdhaknki | nanging yktos pancn pandhe daml kula || Gathuk muwus lah apa bnr bthkku | yn daml curiga | punapi (ng)gih dnukuri | panjangipun punapa sakarsa-karsa || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 91 >

33.

34.

35.

36.

1.

2.

3.

5.

6.

Myang landheyan waos punapa ingukur | napa manut bakal | Ki Kpalang anauri | dhuwung miwah landheyan wontn ukurnya || Watonipun kalamun adaml dhuwung | panjangipun ganja | ingkang kaukur rumiyin | lajng kangge ngukur panjanging curiga || Awit bongkot kajawine psinipun | dumugi pucuknya | nnm wwilanganki | kang rumiyin cakra kapindho gundhala || Tiga gunung ping sakawanipun guntur | ping gangsal sagara | kaping nnm madu nnggih | ingkang sae tkng pucuk dhawah arga || Tuwin dhawah sagara utawi madu | titiga prayoga | utawi dhawah jaladri | gya winalik sangking pucuk pangukurnya || Tkng bongkot kajawining psinipun | kang langkung utama | ing pungkasan dhawah ardi | lah punika ingkang pants pinilala || Lamun daml landheyan waos ingukur | kplnya priyangga | sakawan etanganki | sangga runggi sarah watang kang prayoga || Dn dhawahnya sangga ing pungkasanipun | Gathuk (n)dhku lingnya | paringe kakang kapundhi | Ki Kapalang noraga matur rahadyan || Dhuh sang luhung bilih marngi ing kalbu | kampir wisma-amba | ing Dhandhr tan pati tbih | dhusun ingkang katingal ngajng punika || Apuntnta paman ingsun arsa laju | (n)dumugkkn lampah | (m)bungkuk Kapalang tur inggih | botn langkung kula (n)dhrkkn raharja || Jilid 1 - Kaca : 71 Pakayangan latu Dhandhr wus kapungkur | lajng lampahira | ngambah ara-ara wradin | tanah Dhandhr ngiln nulya anon toya || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 92 >

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

Mdal saking sumbr ngalirab dinulu | Gathuk tan saranta | ngokop toya ingkang mili | praptng tnggok wangsul mutah bulakran || Gathak tanya lho kapriye iku Gathuk | tka mutah-mutah | Gathuk angling mbrbsmili | dudu banyu iku lnga latung blaka || O ya Gathuk aku krungu critanipun | iku banyu kna | kanggo didiyanan sami | wong padesan mung kukuse ngudubilah || Radyan msm angandika marang Gathuk | iku kang pinanggya | janma tan sarh ing budi | kaya-kaya masthi manggih kasangsaya || Ya ta wau rahadyan ing lampahipun | nalasak galagah | ktl rumput mendhong wlingi | nabrang lpn ngantya rambah kaping gangsal || Anon dhukuh anng tngahing wana gung | rahadyan ngandika | payo Gathak Gathuk mampir | yun tatanya tanah ngndi iki baya || Gya kapangguh sujanma amikul bumbung | isi lgn klapa | santri kalih anylaki | nabda ndha ngilni lgn kalapa || Lah ta bagus (n)dika ngombe ingkang tuwuk | ngilni tan susah | (n)dika badhe dhatng pundi | kamayangan tka maring dhkahingwang || Kula (n)dherk janma luhung ingkang nglangut | sukanira mahas | panggnan kang spi-spi | amurugi kang singit tan kambah janma || Nika ingkang nng ngandhape pandhan arum | bagus yn smbada | parng kampir wisma mami | kula mantuk (ng)glar-(ng)glari ing wisma || Gathak Gathuk matur wit panyuwunipun | kyai ingkang ngrmbat | paduka katuran mampir | mring wismane rhning sampun nanggl lampah || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 93 >

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

Jilid 1 - Kaca : 72 28. Tan pantara dangu ki wisma amthuk | wus krit rahadyan | Gathak angupaya warih | ki wisma ngling anak ngupados punapa || Kula pados toya badhe kagm wulu | o anak tan ana | ing ngriki toya kang suci | mh sadaya pakungkumaning waraha || (n)Dawk kula padoskn tirta kang luhung | ki wisma gya mancas | pang wit jmbul toya mijil | lir pancuran wning asrpe sdhngan || Gathak matur punika toyaning jmbul | manthr lir pancuran | kaagm wulu prayogi | radyan miwah Gathak Gathuk samya kadas || Wusing rampung pampt ingkang toya jmbul | Gathak eram ing tyas | wakne iki nyata luwih | nora nyana yn mtu karamatira || Praptng wisma Gathak adan tumalawung | nulya samya sunat | bakda sunat kinamati | waktu Mahrib myang Ngisa sampun paragat || Lnggah salu sunggata lumadyng ngayun | kang lgn kalapa | tela gamblok matng ing wit | aturira manis wdaling wicara || Dhuh sang bagus kumdahe atur-atur | sunggata tan mandra | sawontne tiyang langip | anng wana tanpa rowang datan pakra || (ng)Gih kiraka sangt ing panrimaningsun | langkung rsp ing tyas | radyan dhahar tlas salining | ngunjuk lgn watara tigang cgokan || Kraos tuwuk atob kaping kawanlikur | Gathuk Gathak nadhah | miwah ngombe lgn krambil | sakatoke tan ana tinaha-taha || Wacana rum rahadn mring ki wisma rum | kiraka sun tanya | ngriki niki tanah pundi | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 94 >

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

lawan sintn sinambatipun kiraka || 39. Aturipun kula pun Jatipitutur | asli saking Sela | ing Kasanga jurukunci | pan ing ngiriki talatah siti Grobogan || Ing Kasanga kathah panunggilanipun | Bldhug Kuwu miwah | Crwk kalawan Mandhikil | myang ing Sndhang Ramsan toya mawarna || Jilid 1 - Kaca : 73 41. Kakang Jatipitutur ulun ayun wruh | paran mulanira | yn wontn cariyosnki | kang jinarwa kiraka niku sadaya || Alon matur kula ngt botn urut | lumayan kinarya | sasambn cagaking arip | kala kina wontn panjnngan nata || Prabu Jaka punika jujulukipun | ing Mndhangkamulan | karm mng-amng wanadari | anunumpu banthng sangsam kancil kidang || Tanpa wadu amung sabat kang tumutur | nuju ri sajuga | uning sarpa manguntki | langkung agng sisikira mancawarna || Prabu bndu bntring tyas sakalangkung | ula apa karsa | de bangt amatiragi | mngko sira tan wurung rampung dening wang || Sang aprabu nulya mnthang langkapipun | jmparing lumpas | cumundhuk sawr ngmasi | wontn swara kapiyarsa ing sang nata || h sang prabu tuhu sikara sirku | ykti bakal tampa | paukumaning Hyang Widdhi | datan bisa mujadahi hawanira || Nnging swara sawr musna tan kadulu | gara-gara prapta | jawah lesus kilat thathit | aliwran baldhg dhar-dhr tan pgat || 26 Mgatruh Tranging jawah lagya mangkya sang aprabu | angraos sangt kalantih | tdhak mring karandhan ngaub | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 95 >

40.

42.

43.

44.

45.

46.

47.

48.

1.

tuwin karsa anuwni | duk nguni sri nata anon || 2. Anakipun nyi randha Kasiyan dhukuh | ing Sangkh tuhu linuwih | Rarasati maksih timur | rh sampun antawis lami | kakintn wus jonggrong jonggrong || Praptng dhukuh nganti nng dhadhah sang ulun | wdaling dyah Rarasati | nyai randha lagya nuju | nnggani (ng)gntang pra stri | gagndhingan dhungprong-dhungprong || Jilid 1 - Kaca : 74 4. Rarasati mijil sangking wismanipun | asinjang pathola abrit | konyoh jnar slendhang kawung | tinpi parada kuning | wimbuh ayu mlok mlok || Tansng pungkur kalangnannya sang ayu | juga babon kate adi | pthak mulus cnggripun | sanggardalima rspati | sapraptanira sang sinom || Panggntangan nulya tumut (ng)gntang pantun | sukunira kang sasisih | angidak sirahing pantun | angikis sinjangirki | kakempol katon mancorong || Gbyar-gbyar anglir pendah thathit barung | dupi miyat sri bupati | gandrung-gandrung amangun kung | ngandika jroning panggalih | pants dadya garwaningong || Sigra tdhak nyakti kang samya nutu | matk asmaragama di | para dyah kang samya nutu | tan ana ingkang praduli | katungkul dnnira gerong || Sruning cipta korut nutpahira prabu | datan prabeda sang dwi | ugi korut nutpahipun | samya tumts ing siti | tandya kate pthak gupoh || Anucuki nutpah kalih-kalihipun | wus nunggil dadya satunggil | Prabu Jaka dahat ngungun | sangt lingsming panggalih | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 96 >

3.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

nulya kundur angadhaton || 11. Gathak Gathuk samya gumujng angguguk | radyan msm ngandika ris | kiraka Jatipitutur | ndha kalajngna maning | cariyosipun kang babon || Kyai Jatipitutur nglajngkn atur | dupi wus antara ari | amanigan kate pingul | nyi randha dupi udani | antigan pinndht gupoh || Gya dinkk anng padaringanipun | tinunggilkn tigan katri | winor uwos kang lumintu | sabn ari dndangi | nanging botn katon kalong || Malah wuwuh nyi randha graitng kalbu | baya iki kang marahi | atigan gng pedahipun | bras dakdang sabn ari | mora kalong malah wuwoh || Jilid 1 - Kaca : 75 15. Gya pinndht inglih maring ing lumbung | dupi uwosira nting | nyai randha mndht pantun | mring lumbung ambuka kori | mndht sablah ginendhong || Tigan ingkang dipun dkkakn lumbung | sampun nts nanging warni | taksaka agng kalangkung | ngalkr pinuju guling | kagyat nulya tatanya lon || Paran karsa nini sira marang lumbung | nyai randha nulya nolih | anon sarpa nulya gugup | gya dhawah bali anjlih | lumajng aketol-ketol || Arsa lapur dhumatng ing sang nindya nung | taksaka suka ningali | wus mdal saking ing lumbung | mring gyannya dyah Rarasati | sarwi ngling dhuh ibuningong || Dwi Rarasati gumuling akantu | wungu nututi bok nyai | sakaliyan prapta sampun | ngarsanira kyana patih | naga wus nng wuri (n)jongok || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 97 >

12.

13.

14.

16.

17.

18.

19.

20.

Nyai randha myang Rarasati duk (n)dulu | samya gumuling ing siti | kya patih arsa lumayu | naga gumujng sarya ngling | kaki aja jrih maring ngong || Kene payo padha lungguh kang pakantuk | kya patih ngoplok lingnya ris | lah ula apa sirku | tanpa sangkan (ng)gonmu prapta | sang naga saurira lon || Kaki ingsun unjukna mring rama prabu | kyana patih anauri | mung manthuk lumaris gupuh | risang naga anng wingking | dupi prapta ngarsa katong || Kyana patih drng munjuk sang aprabu | naga wus nng wurinki | Prabu Jaka gya andangu | h ula apa sirki | de bisa clathu lir uwong || Naga matur ngakn putranya sang prabu | kalangkung dnnira runtik | h ula kawruhanamu | ingsun iki durung rabi | sira tka anyalmong || Lah lungaa yn kasuwn tkng lampus | naga karuna turnya ris | (ng)glarkn nalikanipun | sri papara ing wanadri | tumkng kundur ngadhaton || Jilid 1 - Kaca : 76 Lan umatur sakawiting babon pingul | nigan tkng ntsnki | sang prabu miyarsa atur | dahat ing lingsming galih | nulya jngkar angadhaton || Kyana patih tinimbalan mring kadhatun | dhawuh timbalan narpati | ponang sawr kinn nantun | madosi pacangan aji | lan mjahi satru katong || Baya putih tlnging sagara kidul | punika yn antuk kardi | ingakn putra satuhu | patih wus (n)dhawuhkn maring | sarpa matur arawat loh || Sru prasca yn tan kalakyan satuhu | karsane sri narapati | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 98 >

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

suka tumkng ing lampus | kya patih wlas ningali | punang sarpa msat gupoh || 30. Ngidul trus singa kang katrajang gmpur | amrih aglisira prapti | ambls bantala jumdhul | tlnging kanang jaladri | susumbar anguwuh mungsoh || Angungaskn atmaja Sri Jaka Prabu | ing Mndhangkamulan adi | Sang Dewatacngkar Prabu | kang awarna baya putih | miyos sangking ing kadhaton || Mapag yuda ramening prang tan cinatur | ngantya pirang-pirang ari | sri dyah lami laut kidul | nama Prabu Anginangin | sukaning tyas dnnira non || Amiminta sirnane sang baya pingul | jaladri akocak-kacik | toya bntre kalangkung | mina kathah angmasi | baya pthak yudanya sor || Kabuncang mring dharatan tpining laut | sirnaning angga pan dadi | Argalima wastanipun | sarpa sukane angnting | wus pasthi inganggp katong || Kacariyos Prabu Anginangin wau | suka amarwata siwi | satrunira baya pingul | mangkya wus tumkng lalis | naga tinimbalan gupoh || Malbng pura prapta ngarsane sang prabu | natadwi ngandika ris | h sarpa kang jayng pupuh | ingsun nguni pasanggiri | sapa kang agambuh pupoh || Jilid 1 - Kaca : 77 27 Gambuh1. Sing sapa unggul pupuh | amatni mring si baya-pingul | gntnana sadhela jumnng aji | luwarana punagiku | sarpagung turira alon || 2. Tan lngganng ragngsun | anglampahi pasang giri prabu | nanging lampah amba punika tinuding | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 99 >

31.

32.

33.

34.

35.

36.

wusing nyirnakakn satru | ngulati pacangan katong || 3. Rhning drng kapangguh | Prabu Rara angandika arum | pacangane ramanta pan ingsun iki | sira munjuka sang prabu | ngulati pacanganingong || Ywa krama liyaningsun | nanging andadkna kawruhamu | ramanira tan widada madg aji | namung tigang warsa puput | ginantyan kang darbe kraton || Ing ari Budha besuk | lk purnama Galungan kang wuku | dak aturi tdhak mring kadhaton mami | sira sun rabkkn kulup | olh Balorong yu anom || Dhaubnya tan cinatur | langkung rame ing bawahanipun | ing dharatan pagblug agng (n)dhatngi | wusing dhaub madg ratu | sapta ri gya pamit gupoh || Linilan pamitipun | myang winisik kang badhe tinmu | ing sarira miwah jangkaning nagari | purwa madya wusanku | wlingira wantos-wantos || Sri putri malih muwus | Linglung Tunggulwulung jujulukmu | tmbe sira karsaning Hyang angratoni | llmbut ing gunung-gunung | mring sira anganggp katong || Kala patmbnipun | sira dadya ngalamat satuhu | dauruning jaman myang krtaning nagri | wis mangkata sira kulup | garwamu rara Balorong || Mnk ngribti laku | lah tinggaln nng kene rumuhun | sira aja mtu marganira lami | tlng samodra kapungkur | ambls ing pratala gupoh || Jilid 1 - Kaca : 78 11. Nng Pasundhan anjbus | ambls malih (n)jbus wontn Kuwu | ing Carwk Mandhikil jbusnya malih | sampun clak nagrinipun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 100 >

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

mlampah dharatan nalosor || 12. Dumugi praja (n)jujug | kapatiyan wus krit lumbu | dupi prapta ngarsa nata mangnjali | kyana patih makidhupuh | Tunggulwulung analosor || Lampahira ingutus | sampun katur purwa wasanku | Prabu Jaka langkung trusthanirng galih | wus inganggp putra prabu | ginanjar makutha kaot || Agmira sang prabu | buntut untu atanapi siyung | binrongsong mas tinarts sosotyadi | sisik linapis mas murub | kalung sosotya mancorong || Myang pinaringan cupu | asthagina isi lisah kayun | kuwasanya yn wontn sarpa ngmasi | tintsan lisah cupu | gsang malih lenggak-lenggok || Sinimpn wontn buntut | myang musthika naga kwasanipun | sinuyutan sakhe sarpa sabumi | dumunung ing cthak murub | dhawuh dalm sang akatong || h sakh wadyaningsun | piyarsakna samngko si Linglung | ingsun junjung pangkat pangran adipati | manggon ana Tunggulwulung | wus kulup mundura gupoh || Aywa kuciwng laku | lah arakn lakune si Linglung | lan rksann sacara-caraning janmi | pangran dipati wus mundur | ing marga tan winiraos || Mandhirng Tunggulwulung | dupi antuk sawarsa sang Linglung | anlaskn iwn wus katur sang aji | gya inglih dalmipun | myang winulang rama katong || Ing nglmi agal-lmbut | wus kackap tan ana kalimput | Tunggulwulung tapa mangap nng wanadri | awit sangking laminipun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 101 >

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

badan kathukulan bondhot || 21. Nglnggirik kadya gumuk | ical sipatira taksaka gung | tutuk kadya wiwaraning guwa wingit | wus matng ing tapanipun | manungsa tan ana wroh || Jilid 1 - Kaca : 79 22. Karsane jawata gung | nuju drs jawah gumarubug | wontn rare angon sasanga khneki | kajawahan samya ngaub | nng tutuk naga kinaot || Kang wolu wus umangsuk | kang satunggal siningkang tan antuk | gya minggah ring klrs gigir nyangking kudhi | mmrang siti marntul | guwa mingkm kadya angob || Rare wolu kang ngaub | sarng samya pjah tanpa muwus | kang satunggal wontn jawi mrang gigir | inggal lumajng umantuk | mring sudarma awawartos || Tandya kunjuk sang prabu | sri narendra sakalangkung bndu | gya adhawuh kinn mantk wsi gilik | cangkmira Jaka Linglung | supadi pjah ing ngnggon || Wus pinantk kang tutuk | Jaka Linglung tumka ing lampus | lah punika cariyosipun ing nguni | atatanya Gathak Gathuk | athik ula kaya uwong || Le nymbah niku prhpun | Rara Blorong kacariyos ayu | pinasan saya wimbuh amrakati | Jaka Linglung sigit bagus | winwahan mawi topong || Wong gpng sirahipun | kados pundi kkahe puniku | ah wong criyos wikana nyatane nguni | tamating cariyos bangun | Gathak Gathuk adan Suboh || Wus samya wktu Subuh | sabakdanya Subuh ngandika rum | lah kiraka wawi ulun ayun uning | patilasan Tunggulwulung | inggih sumangga sang anom || Kula gadhah panyuwun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 102 >

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

mrih lstantun tan sangsayng laku | kaparnga miturut sacaranki | kiraka hywa walang kalbu | datan nyuwalani ingong || 31. Wus krit lampahipun | prapta ing Kasanga tpinipun | siti lbu kadi awu warnanki | tan wontn taru kang thukul | ngilak-ilak lir sinapon || Ambanon ingkang wangun | nanging mawi malengkong mangidul | kathah bolong kadya lnge yuyu nnggih | katutub ing lbu lmbut | tiniyub maruta katon || Jilid 1 - Kaca : 80 33. Sadaya sami ngmpus | lir tutuban dene tlngipun | wontn lng sadandang wiyarirki | akumrangsang unglipun | tinindakan alon-alon || Wus clak mndhak sampun | lampah bocong ngambah krikil alus | warna abrit pthak jne anlasih | kndl sila dnnya lungguh | rahadyan anulya jongkok || Mariksa lbtipun | kilng-kilng kinclong warninipun | kadya lingsah ingkang sakalangkung wning | swara kumrangsang saya sru | wusing anon ngandika lon || Punapi marmanipun | lampah bocong Ki Jatipitutur | matur kurmat rh wus clak dunungnki | Prabu Anom Tunggulwulung | kadinanan nglmi kaot || 28 Asmaradana Kang kilng-kilng kaksi | gih punika netranira | lbu lir awu warnane | tilas Linglung duk samana | pinantk tutukira | badan polah siti (m)bldug | nanging botn sagt kesah || Krikil warangan puniki | kinarya nymng ggaman | toyane jram pcl winor | paedah ampuhe mindhak | rahadyan sampun linggar | tan pati doh nulya (n)dulu | sumbr alit isi toya || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 103 >

32.

34.

35.

36.

1.

2.

3.

Nymk-nymk raos asin | kidul tlng kawistara | wontn gumuk mujur ngiln | kiln gumuk datan tbah | rawa lit kbak toya | ugi asin raosipun | lr kiln tlng Kasanga || Ara-ara tinon asri | sitinipun bulak pthak | barnjul samya inggile | turut pinggir pupundhungan | dumugi ing lr wetan | mathuthuk lir wisma pingul | bnggang ajg lir tinata || Wetan tlng tinon asri | waradin pnuh thukulan | rumput mrakan myang mendhong | tkng kidul notok arga | tinon asri kawuryan | nglilipur ing tyas margiyuh | Ki Jati malih turira || Ingriki bilih marngi | mangsa katiga akathah | sima sawr samya manggon | asring-asring ing Kasanga | sawiyaring tlngnya | (m)bldhos swara kadya gludhug | inggilnya ngungkuli arga || Jilid 1 - Kaca : 81 Tinon yktos (ng)gigirisi | gih punika kruranira | Tunggulwulung ingkang manggn | ing sangandhaping Kasanga | ri wusnya mangun krura | kula gya mariksa gupuh | punapa kawontnannya ||

4.

5.

6.

7.

8. Yn katingal sanepaning | marym badhe wontn prang | yn katingal kados layon | badhe kathah tiyang pjah | sampuning amariksa | nuntn lapur lurah ulun | dhatng Mthakan ing Sela || 9. Kang nglajngkn mring Mantawis | dene lpn cacah gangsal | kalamun rndhng mangsane | punika dados satunggal | tinon wus kadya rawa | ila-ilane rumuhun | para priyantun ing praja || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 104 >

10.

Sastu yn botn kenging | anon tlnge Kasanga | kilap punika wadose | yn tinrajang kadrawasan | linungsur kang darajat | aps nandhang ing papa gung | kinbat kang sandhang pangan || Wus tapis dnnya ningali | Ki Jatipitutur lingnya | suwawi angalr ngiln | punika tilas kadhatyan | nagri Mndhangkamulan | ing Kasanga wus kapungkur | prapta tilasing kadhatyan || Wujud kantun siti mnggir | wus dumadya wanawasa | linajngkn ing lampahe | prapta ing sndhang Ramsan | wawngkoning Kradenan | cakt satpining ranu | tan patya lbt kang toya || Kalangkung gawoking galih | de toya sasndhang wrata | kadi dene wedang umob | lir umbul modal ing toya | gumldhg kang suwara | mancawarni toyanipun | pindha kukuwung wangkawa || Ijm jne wungu abrit | dadu jambon cmng pthak | inginum anta raose | smune kaworan lirang | bntre sawatara | tan na iln-ilnipun | pindhane kadya balumbang || Ki Jati turira aris | punika sndhang Ramsan | lajng tindak mring Carwk | aningali gumuk karang | sanginggil gumuk ingkang | lr miwah kilnipun | wontn sumbripun samya || Jilid 1 - Kaca : 82 Asin raosing kang warih | punika kenging kinarya | sarm almbut warnine | smu abrit asin kirang | wus trang pinariksan | lajng mangalr sang luhung | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 105 >

11.

12.

13.

14.

15.

16.

ing Mndhikil kang sindya || 17. Praptng gumuk datan inggil | nulya samya inginggahan | sampun rawuh ing tpine | lir sumur bundr apapak | nanging tan isi toya | ndhut cuwr ngantya pnuh | papak lambe ambaludag || Lir pendah umob swarki | bntr namung sawatara | wontn iln-ilnane | mili we asin raosnya | gya anon sumur tiga | lir wedang panas wenipun | kang kadya sumur lit kathah || Toyanipun ugi asin | sadaya kenging kinarya | sarm kadi ing Carwk | kawratan wus pinariksan | ing Bldhug tinindakan | saking mandrawa kadulu | anon ara-ara wiyar || Ki Jati turira aris | punika kang katingalan | ing Bldhug Kuwu wastane | kalangkung agng tinimbang | lawan kang kathah-kathah | mawi suwara jumgur | tan kndhat dalu raina || Kiraka suwawi kampir | ndha andika atrna | Ki Jati sandika ture | saking Mandhikil wus linggar | tan dangu lampahira | praptng talatahing Kuwu | katon trang umbuling lahar || Ra-ara wangun pasagi | kandhg ing tpi rahadyan | milih siti ingkang atos | kang mpuk tan kenging kambah | rahadyan kagawokan | miyat ing tngahing Bldhug | malmbung kadi plmbungan || Palndhungnya langkung inggil | dupi wus katon gya pcah | jumgur asru swarane | kadya marym kapiyarsa | mdal kumukus pthak | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 106 >

18.

19.

20.

21.

22.

23.

wusing (m)bldhos ngandhap mlndhung | kadya ing suwaunira || 24. Lumintu datan sarnti | swaranira nora kndhat | ki Jati umatur alon | malndhung tuwin nyuwara | tan lrh dalu rina | katiga rndhng kh jawuh | tansah makatn kewala || Punika kang alit-alit | unglipun datan sora | ugi makatn patrape | upami wontn kang ngambah | lajng ambls kewala | sangking lbte kalangkung | sampun stu lajng sirna || 10 Dumugi ing dhusun Sela kapanggih Kyai Pariwara ingkang paring katrangan bab: 1. Ppalinipun Kiagng Sela; 2. Dongngipun Kiagng Sela nypng bldhg; 3. Pannuning lurik lss. Lampahipun dumugi ing Gubug kapanggih Dhatuk Bahni ingkang nrangakn bab: 1. Petang dintn pasang tarub; 2. Pilihan dintn pangantn sarsmi; 3. Dintn sirikan kangge sarsmi; 4. Pemut bab sanggama; 5. Petang naas Nabi. ... kaca 83-99 Jilid 1 - Kaca : 83 26. Ki Jati ngupados dling | tinalorongkn manngah | dling ambls datan katon | lah punika dling ical | tri ari yn klrsan | dling mumbul katut lumpur | malsat dhawahnya tbah || Kadhang kalajng tan mijil | sadaya kang kauningan | punika patilasane | Tunggulwulung Linglung Jaka | pramila ingaranan | Kuwu nalika mnthungul | wontn ngriki kantos lama || Siniwng naga sabumi | kacariyos ngantos krama | ugi angsal putri Blorong | rahadyan kasngsm miyat | kaelokaning Sukma | sru nalangsa mring Hyang Agung | dene sipate kang ula || Mawh tilasing nagari | kalimput ngulati kadang | dadya gandrung ing Hyang Manon | katongton murah asihnya | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 107 >

25.

27.

28.

29.

aris wijiling sabda | kiraka Jatipitutur | punapa sun walsna || 30. Tanduk tanggaping kang sih | dhumatng badan kawula | datan mantra lagya nmbe | de arsa asung carita | ndahkn kanyataan | patilasaning ngaluhung | lalakyan jaman kadewan || Mila sru panuwun mami | winantu ing suka rna | myang dn agung aksamane | ing mangkya ulun paliman | andumugkkn lampah | kantun manggiya rahayu | jinurunga ing sakarsa || Tur wangsulan sami-sami | kula sakalangkung bingah | de paduka karsa nyruwe | mugi raharja ing lampah | anulya sasalaman | Ki Jatipitutur mantuk | radyan lajng lampahira || Kadalon anulya mampir | dhumatng ing dhusun Sela | (n)jujug ing pajurukuncn | ki jurukunci atanggap | manggihi kang dhatngan | alon wijiling kang wuwus | rhning wus ciklu manira || Aywa dadi tyasirki | manira datan akrama | marang sariranta anggr | mangkya ingsun nilakrama | ing ndi kang pinangka | lawan sapa kakasihmu | mring ngndi kang sira sdya || Rahadyan umatur aris | jng kyai dhawuh paduka | sastu sampun lnggahe | ngaspuh maring ngamudha | ngoko tan mawi krama | de lamun andangu ulun | pun santri mg dhukuh wetan ||

31.

32.

33.

34.

35.

10 Lampahipun dumugi ing dhusun Dhandhr pinanggih kpala dhusunipun ingkang nrangakn bab latu pakayangan, ukuran dhuwung sarta ukuran landheyaning tumbak. Dumugi ing Kasanga pinanggih Ki Jatipitutur ingkang < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 108 >

dongngakn bab Prabu Jaka ing Mdhangkamulan mjahi sawr dumugi kagungan putra wujud sawr wasta Jaka Nginglung ngantos mulabukanipun wontn sumbr-sumbr lisah. ... kaca 69-83 Jilid 1 - Kaca : 84 36. Kula mangkya nyuwun uning | ingriki namaning dhkah | jng kyai lon andikane | h kulup kawruhanira | ing kene krajan Sela | kabawah marang Mantarum | ya ingsun ingkang rumksa || Luluhurira narpati | paparab Kiagng Sela | ingkang sumare ing kene | aranku Ki Pariwara | kaprnah buyut lawan | Kyagng Gtaspandhawku | mamanising tanah Jawa || 29 Dhandhanggula Lah ta kulup sira ywa kuwatir | sayktine ingsun nora samar | marang lalakonmu anggr | rh ginadhang sirku | cacalone janma linuwih | kang jnjm manahira | anng wismaningsun | upama sira babakal | karya wisma ingsun amanjurung tali | rahadyan duk miyarsa || Asrp ing tyas aturira aris | dhuh pukulun ragngsun sumangga | datan lnggana dasihe | mangkana sang abagus | ngantya lami nng Sela kampir | anujwari sajuga | sabakdaning Subuh | Kyai Agng Pariwara | lnggah srambi rahadyan tan kenging tbih | jng kyai angandika || h ta kulup dn kaparng ngarsi | kawruhanmu nora endah-endah | nglmu kang sun imanake | amung piwulangipun | eyang Kyagng Sela linuwih | nyatane wus anyata | cihnane linuhung | kang mngkoni tanah Jawa | datan liya tdhake Jng Sela Kyai | lah iki piyarsakna || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 109 >

37.

1.

2.

3.

4.

Papali ki ajinn (m)brkahi | tur salamt sgr kawarasan | ppali iki mangkene | aja agawe angkuh | aja ladak aja ajail | aja manah surakah | lan aja calimut | lan aja guru-alman | aja jail wong jail pan glis mati | aja amanah ngiwa || Aja san dn wdi ing ngisin | ya wong urip hya nggungkn awak | wong urip pint baguse | aja lali abagus | bagus iku dudu mas picis | pan dudu ssandhangan | dudu rupa iku | wong bagus pan ewuh pisan | sapapadha wong urip pan padha asih | prak ati warnanya || Jilid 1 - Kaca : 85 Aja mangeran ing mas picis | aja mangeran ing busanendah | ja mangeran kabisane | aja mangeran nglmu | aja mangeran tguhirki | aja mangeran japa | aja (ng)gunggung laku | kabh iku siya-siya | aja sira (ng)gugoni kawruhirki | lah iku mundhak apa || Angkuh kang jujur arahn kaki | aja sira angarah kringan | saidhp-idhpe dhewe | ewuhe wong tumuwuh | dipun bisa ngenaki ati | atine sappadha | npsumu ja turut | iya npsuning manungsa | kudu kdhp iya sapadhaning janmi | iku sira sirika || Aja sira padhakakn jalmi | aparentah marang sato kewan | kbo sapi lan ayame | aja sira prih wruh | kaya uwong pan nora bangkit | aja kaya Samrta | kbone pinupuh | kinn sinau mmaca | wus pasthine kbo sapi nora bangkit | mulane awuwuda || Ayam ginusah munggah ing panti | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 110 >

5.

6.

7.

8.

9.

atanapi yn amangan bras | kbat ingadhangan bae | iku wong ngolah smu | yn ttangga sarate kaki | yn layak ingaruhan | aruhana iku | yn tan layak nngna | apan iku mangan sgane pribadi | pan dudu rayatira || 10. Yn mungguha rayate pribadi | kapenakna ya rayate ingkang | nglarakna ing atine | aja sira mumuruk | tuduhna yn drng sisip | yn uwis katiwasan | aja sira tutuh | kelangan wuwuh duraka | aja sira ngumpah-umpah iku kaki | lah iku mundhak apa || Dn aolah mungguh ing ngaurip | aja nganggo ing sadaya-daya | wong urip pan akh lire | dipun ngidhp pakewuh | ewuh iku tigang prakawis | pakewuh ing pangucap | ewuh ing pandulu | ana ewuh jroning nala | yn katara alane sajroning ati | pan dadi panggraita || Dipun wuruk lan idhp ing ngisin | isin iku pan kalih prakara | dhingin isin Pangerane | dene ping kalihipun | dipun isin padhaning janmi | yn kalakona wirang | isin tmahipun | dipun atut akakadang | pawong sanak aja pgat ngati-ati | yn cla dadi ala || Jilid 1 - Kaca : 86 13. Aja sira watak wani-wani | maring sanak pawong kadangira | aja sira watak dahwn | aja watak kumingsun | aja watak ngaruh-aruhi | aja awatak ngiwa | ala kang tinmu | sing sapa atine ala | nora wande ing benjing iku nmahi | wong ala nmu ala || Sing sapa andhasarakn bcik | nora wurung benjing manggih arja | miwah saturun-turunne | yn turune dadya gung | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 111 >

11.

12.

14.

amarentah marang wong cilik | aja sadaya-daya | dadi nora tulus | sanggone dadi cacat | aja nacah parentah marang wong cilik | aja sawiyah-wiyah || 15. Aja sira watak wani-wani | aja sira watak ngajak tukar | aja ngandlkn nglmune | aja sira anguthuh | aja ladak aja ajail | aja doyan smbranan | dadi wong katutuh | niniwasi dadnira | lamun ana wong patrap dipun awdi | malati iku uga || Balik iku lah tirunn kaki | janma patrap sira kasihana | sira araha sawabe | ambrkati wong iku | nora kna yn dipun aji | tirunn lagi wnang | pambkane alus | yn angucap ngarah-arah | yn alungguh nora pgat ngati-ati | nora sawiyah-wiyah || Aja sira watak suka singgih | aja sira kapengin kdhotan | kukuwasan apadene | aja sira madhukun | aja (n)dhalang aja agrami | aja budi sudagar | aja budi kaum | janjine jakat lan pitrah | dipun suda padune cukng abngis | iku kaum kang nyata || Kumbah surakah cukit adulit | iya jagal mlantn amrna | iku nora dadi gdhe | sirikn ujar iku | ing wong urip dipun tabri | mapan katmu basa | pan katmu smu | mapan katmuning ulat | atining wong kang ala lawan kang bcik | kang jujur antng cahya || Kawruhana janma kang kakiki | iya iku guruning pandhita | nora katara lakune | tan cgah tan asaum | nora tapa nora amutih | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 112 >

16.

17.

18.

19.

sangking prayitnanira | ing ngawake iku | prayitna ing ngawakira | mung sanake puniku kang dnwdni | sanake iku jagat || Jilid 1 - Kaca : 87 20. Banyu bumi agin lawan langit | srngengene kalawan rmbulan | punika sanake kabh | janma kang salah iku | iya iku satrune nnggih | mulane ana lara | walat kang tinmu | janma kang jujur punika | lanang wadon punika sanake singgih | mulane ana sawab || Kang satngah kang durung saykti | dnnya amrih budi kapandhitan | pijr wayang-wuyung bae | tansah ngalor angidul | mndhak-mndhak saba wong sugih | nglmu ginawe kasab | angucap (ng)gadbus | angincih darbking liyan | nora wruh awake kalbon eblis | dadi wong ngayawara || Apan cgah jnnge ing nglmi | kang asaba omahe nangkoda | miwah mantri apadene | lumuh kna ing siku | dnnya amrih budi lstari | budi marang kararjan | ing beka tan keguh | bekane ing wong ngulama | pan kapencut marang ingkang mlik-mlik | dadine ngandhap-andhap || Yn ngantiya kasor ingkang nglmi | pan duraka jnnge ngulama | wus awak buta ragane | wus linglung kadalurung | nora wruh kna piranti | tansah karya paekan | dnnya anjjaluk | datan etang jiwa raga | (m)babntusi dnnira amrih pakolih | sumrnyuh lakonira || Anglakoni karyane kang dnprih | iku sing wong tan wlas ing badan | tan asih maring jisime | dadi banjur kalurung | nora antuk wahyuning nglmi | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 113 >

21.

22.

23.

24.

lakune lalawora | tansah wayang-wuyung | mung melik ingkang dnancab | durung wruh ing laku sikuning nglmi | polah sadaya-daya || 25. Pangrasane wus bnr kang nglmi | tan angrasa lamun ingsman | marang sujanma kang luwh | iku wong kumprung pngung | nora wikan kna piranti | sabab wus ati setan | lakune wus liwung | pangarahe tan riringa | wus kalulun atine kalbon eblis | wus tan wruh isin wirang || Apan kathah pan bekaning urip | dnnya amrih pakolihing badan | amrih kuncara nglmune | mlke sabn dalu | tansah agung acgah bukti | andhap-asor kalintang | sme lir dhuyung | ulat manis ati sabar | dadi gndam sme guna piranti | nnge salah cipta || Jilid 1 - Kaca : 88 27. Tan mangkana ingkang sampun ykti | badan iki ingkang kadi sarah | anng lautan pamane | apa umbaking banyu | sarah anut umbaking warih | iku jnng kawula | tan darbe karsku | anging purbaning Pangeran | tanpa karsa kalimput marang sawiji | wus krm ing sagara || Nora nana dnparani ati | pan wus liwung tan darbe Pangeran | pan suwung jati kawruhe | datan dulu-dinulu | tan amanggih datan pinanggih | tan paran tan pinaran | wus tumkng suwung | sasolahe pan asamar | nora nana kang kaduga anampani | liwung kadya wong edan || Wusing tamat radyan anungkmi | padanira Kyagng Pariwara | waspa drs alon ature | dhuh babo sang awiku | karsa paring pituduh jati | asru panuwun amba | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 114 >

26.

28.

29.

kapundhi ing ngmbun | amung pangstu paduka | kasawaban ing sabda ri sang linuwih | tumancpa ing nala || 30. Kyai agng angandika malih | patilasan dibyane Jng Sela | tka ing samngko ish | dongnge duk ing dangu | panamare laku tatanin | sasawah nanm gaga | ing sawiji wktu | sabakdane salat Ngasar | marang sawah papaculira cinangking | praptaning pasabinan || Gya tumandang wus adatirki | lajng mndhung riwis-riwis jawah | kagyat gbyaring calrt | kiyagng maos gupuh | subganalah nulya kaksi | kaki-kaki lumarap | jng kyai tan keguh | tan samar marang kang prapta | pinurugan pandhapan dnnya lumaris | si kaki wus cinandhak || Wus kaasta jumgur swarki | ingkang pindha kaki-kaki ika | apan glap satuhune | ingrut gandri gupuh | kyai wangsul anambut kardi | si glap gdabigan | datan bisa ucul | sabanjure katur sultan | ing Bintara banjur kinunjara wsi | tan lami ana prapta || Jilid 1 - Kaca : 89 33. Nini nyangking bruk isi warih | amurugi maring pakunjaran | toya gya siniratake | wus sirna kalihipun | tinggal swara angggtri | kunjara wsi rusak | mawut anggalpung | dadya kondhang sanagara | Kyagng Sela sanyata lamun linuwih | bisa anykl glap || Uwit gandri kang kaanggo (ng)godhi | sauwise glap katur nata | dadya murub mntr-mntr | kiyagng adhadhawuh | marang putra wayah myang abdi | padha sira (n)jupuka | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 115 >

31.

32.

34.

gni glap iku | anggonn dadamar omah | insa Allah kinajrihan glap ykti | marma ywa pjah-pjah || 35. Ing saiki gni glap maksih | ingkang durung katular-tumular | anng pasareyan (ng)gone | apan ta sabn taun | manira tur tularan api | kunjuk jng sri pamasa | maring ing Mantarum | sawah kang ginarap swarga | mung sabau catur kdhok dn arani | si Mndhung mula aran || Awit sabn (ng)garap kangjng kyai | banjur mndhung rong kdhokke aran | Subganalah katlune | Pandhapan arannipun | pate kdhok ing Glap nami | katlah tkng mangkya | gandri kang katunu | sirna namung lmahira | ngilak-ilak tan thukul katang myang tki | iku caritanira || Anjabane ngolah tgal sabin | marang kulawangsa amumulang | agawe blng myang uyahe | gawe nila nanandur | kmbang pulu kalawan maning | anandur kang jujutan | marna bnang alus | sutra kang bakal kinarya | cindhe gdhog ngadani yasa dhapuring | omah joglo limasan || Nganggit-anggit corke kang lurik | tuwuhsela tlu lima lawan | badra sapanunggalane | abah-abah pinatut | winuwuhan wangunanki | anguripkn petungan | sing pasitn iku | nguni kang miwiti etang | sri Manuhun nanging tan ana praduli | dadi wite kalakyan || Eyang Sela tumka saiki | lmah dadi sanggane wong juga | ingaran sabau kuwe | gawene wong ro iku | diarani cacah sakikil | gawene uwong papat | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 116 >

36.

37.

38.

39.

ngaran cacah sak-jung | piridan petungan jagal | sampil siji sabau dwi sampil kikil | sampil pat sak-jung rannya || Jilid 1 - Kaca : 90 40. Dhasar sugih kawignyan myang lantip | ya Ki Ngabdurakhman Kyagng Sela | prayoga prdinn jbng | grendann tyasirku | sukur bage bisa nyplsi | orane mung mirida | lalabuhanipun | kajabku patilasan | angratani dadi wasiyat narpati | sri nata Ngksiganda || 30 Sinom Mangkana tyasira radyan | dupi myarsa andikaning | Kyai Agng Pariwara | dadya supe dhahar guling | ing nala kang kalingling | amung sihira Hyang Agung | rum manis aturira | kiyagng lamun marngi | dasihipun arsa dumugkkn lampah || Paduka kantuna arja | kawula anyuwun pamit | iya kulup hywa ppeka | ingsun nyangoni basuki | sawusnya mangnjali | sasalaman nulya mundur | Gathuk Gathak pamitan | wus linilan kalihnki | ruruntungan tan pisah lan bndaranya || Ngalr ngiln lampahira | wanci ngajngakn Mahrib | praptng Gubug padhkahan | anon urube kang api | nng satngahing sabin | kinubng ing mandera gung | ana panti kang clak | dhapur masjit cakt api | Dhatuk Bahni ing Marapi kang atngga || Wikan lamun kadhatngan | gya mijil sangking ing panti | wus pinanggih lan rahadyan | samya sasalaman katri | ki Dhatuk ngandika ris | katabtan ingkang rawuh | sru bgja kmayangan | de ana kang sudi kampir | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 117 >

1.

2.

3.

4.

mring asonya mas putu pundi pinangka || 5. Lawan sintn kang sinambat | paran kang sindyng kapti | rahadyan matur prasaja | kula nama Jayngrsmi | de rencang kula kalih | pun Gathak lawan pun Gathuk | ing Giri kalairan | tan ana sindya ngati | ambalayang ngupadosi dwi kakadang || Jilid 1 - Kaca : 91 6. Mangkya pados pasipngan | pramila bilih marngi | nyukri jogan paduka | ki Dhatuk latah dnnya ngling | dhuh babo wong asigit | sampun kang sipng sadalu | sanadyan salaminya | kparng dhadhkah ngriki | iba-iba pun kaki bingah ing nala || Wawi ngambil toya kadas | sdhng wancinira Mahrib | wusing kadas Gathak adan | paragat waktu Mahribi | pujiyanira ngnting | sampt waktu Ngisanipun | wusing bakda salaman | lajng lalnggahan sami | wus ambanjng sugatanira ki wisma || Liwt ktan panggang ayam | cinocoh ing santn kanil | winadhahan panjang ilang | sambl windu saking miri | linmng bumbung pting | gula siwalan nng ngmpluk | wedang skar sridnta | Ki Dhatuk wacana manis | wawi bagus pun kaki atur sugata || Sapala amung kinarya | lumayan aywa kalantih | pikantuk dnnira dhahar | linorotkn marang abdi | rahadyan matur aris | ing wau kula andulu | siti rsik arata | gumrbg umdal agni | urubipun ingkang aclak bantala || Warni ijm biru jnar | kadya skaran tinpi | inggiling urub saasta | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 118 >

7.

8.

9.

10.

wiyarira sawatawis | cakt lawan Marapi | wontn sela alus bagus | kadya umpaking wisma | Ki Dhatuk ngandika manis | ing Marapi kang murub mangalat-alat || 11. Wawi bagus pinurugan | wus mdal sangking ing masjit | krit ki Dhatuk lampahnya | prapta claking Marapi | Ki Dhatuk malbng gni | ingusg suku wus lampus | ptng dhdht limngan | tan dangu gya murub malih | Dhatuk Bahni wacana lah Gathuk Gathak || Usgkn suku lir ingwang | lamun mngko uwus mati | sultn sadhengah-dhengah | pasthi banjur murub maning | Gathak Gathuk turnki | dede pabnan (m)bah Dhatuk | latu kangge mainan | jabakneya yn kiyai | bilih kula ykti kobar dadi wangwa || Jilid 1 - Kaca : 92 13. E ta mara lakonana | Gathuk jinorogkn aglis | mring Gathak dhawah kalumah | cakekalan dnnya tangi | tan ana raosnki | wus ingusg suku lampus | sinult nulya gsang | nahan toyanira sabin | gya nglbi sadhngkul lbting toya || Latu maksih kantar-kantar | anng sanginggiling warih | rahadyan asru kagagas | kaelokaning Hyang Widdhi | kadiparan kiyai | mila bukane rumuhun | ki Dhatuk Bahni lingnya | wikana ulun tan uning | wau umpak punika duk jaman Dmak || Adge msjid ing Dmak | para wali kang ngadani | Jng Susunan Kalijaga | kabageyan umpak siji | pambkta praptng ngriki | sampun wanci bagda Subuh | ing mangka datan kna | kbyaran adging masjid | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 119 >

12.

14.

15.

gya tinilar mangkya dadya panngran || 16. Sintn wonge kang kuwawa | anjunjung sabari linggih | kalakyan sasdyanira | suwawi yn badhe nyobi | rahadyan turirki | amung ngalap brkahipun | linuhung waliyolah | kaecan dnnya ningali | ing Marapi dadya tan wangsul mring wisma || Rahadyan matur tatanya | kula mirng caritaning | ing nagari Ngksiganda | tlnging karaton Jawi | yn arsa mangun kardi | amikramakakn sunu | dging tarub ingetang | myang wulanya kdah milih | ing karsmn pados dintn kang prayoga || Inggih bagus dhasar nyata | sanadyan ing dhusun ngriki | sabn ayun darbe karya | sami tatanya mring mami | wulan ingkang prayogi | kangge andhaupkn sunu | piridan sangking Arab | miwah etangipun Jawi | pan kinumpul supadi manggih widada || Adging tarub punika | ppitu etanganki | awite tanggal sapisan | tarub-ratu dn wastani | tanggal kapindho nnggih | seluman-lanang rannipun | ping tiga seluman-dyah | ping pat rahayu basuki | kaping lima rahayu salamt tama || Kaping nmme pati-lanang | kaping pitu pati-stri | ping wolu sami sapisan | tkng sapiturutnki | mangkya ingetang sami | kaping sapisan ping wolu | limalas rolikur lan | sangalikuripun nnggih | pan ingaran tarube sri naranata || Jilid 1 - Kaca : 93 21. Pindho sanga ping nmblas | tlulikur tridaski | seluman-lanang ingaran | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 120 >

17.

18.

19.

20.

ping tiga sadasa tuwin | seluman-wadon puniku | kaping pat ping sawlas | wolulas salawe nnggih | apan sami rahayu kawilujngan || 22. Kaping lima kaping rolas | sangalas nmlikur sami | rahayu tur karaharjan | ping nm ping tlulas tuwin | dwidasa saptakuring | ngaran pati-lanang iku | ping pitu ping patblas | slikur wolulikur sami | ingaranan pati wadon tan prayoga || Samonoku nyingkirana | sangar naas gung myang tali | -wangke sampar-wangke miwah | dhndhan-kukudan lan mawi | sangat adgirki | ingkang saka awitipun | sarat nganggeya saka | dhadhap srp tka satunggil | kang prayoga prayogine dn anggeya || Satunggal tarubing-nata | agme jng sri bupati | kalihe seluman-lanang | tri seluman-wadon nnggih | sami datan prayogi | kaping sakawan rahayu | kaping gangsal raharja | punika sami prayogi | kaping nnm pati-jalr tan prayoga || Kaping sapta patining-dyah | ugi tan sae pinanggih | petang sapta yn sri nata | kang kagm petang satunggil | sanse narapati | petang sakawan puniku | kalawan etang gangsal | punika salah satunggil | kang kinarsan dene wulane kawinan || Wontn sabdaning Utusan | adhawuh ing para mukmin | dn padha angawruhana | ing wong salaki-rabi | amanggih papa nnggih | lamun awon wulanipun | raharja manggih suka | lamun sasinipun bcik | prayogine dn sami nyumrpana || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 121 >

23.

24.

25.

26.

27.

Lamun Mukaram dohna | tyang akawin laki-rabi | utangan ngalamatira | wulan Sapar tan prayogi | wikana kang pinanggih | Rabingulawal kang tngsu | pjah salah satunggal | yn wulan Rabingulakir | manggung runtik tansah arbat suwala || Ing wulan Jumadilawal | antuk druhakng Hyang Widdhi | tur akrp kapandungan | jinahan pakartinki | yn kawntara ykti | anandhang wiwirang gung | Jumadilakir wulan | sugih mas lawan picis | wulan Rjb kadadn anak lan dunya || Jilid 1 - Kaca : 94 Ing wulan Sakban raharja | sakgawene nmu bcik | wulan Ramlan duraka | kathah pandamling eblis | wulan Sawal tan bcik | gringan pakantukipun | ing wulan Dulkangidah | asring susah ngliliwati | wulan Bsar raharja sasolahira || Iki karsmn winarna | kang pangandika Jng Nabi | salalah ngalhi salam | rikala amituturi | dhatng kang putra stri | Siti Patimah kang luhung | lawan dhadhawuh marang | putra mantu Sayit Ngali | raliyalahu nganhu babing masalah || Ing wong karsmn lan garwa | h Ngali pituturmami | aja sira asanggama | tanggal pisan lawan malih | ing wkasaning sasi | nora bcik karonipun | iku kalamun dadya | anake mtoni cilik | lawan aja asanggama tanpa damar || Lamun dadi sutanira | balilu kurang kang budi | lawan aja asanggama | dina Akat lan wngining | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 122 >

28.

29.

30.

31.

32.

iku kalamun dadi | pan durjana larenipun | lawan aja sanggama | ing dina Rbo tan bcik | lan wngine yn dadi bocah cilaka || 33. Lawan aja asanggama | wktu pajar nora bcik | lamun dadi larenira | tuna-liwat larenki | lan aja karon rsmi | nalika tangange iku | kalamun dadi bocah | dadi juru tluh ugi | lawan aja sanggama malm riyaya || Wit ri lamun dadi bocah | duraka mring bapa bibi | lawan aja asanggama | malme riyaya iki | Bsar kalamun dadi | bocah siwil adatipun | lan aja asanggama | ingkang katlorong Hyang Rawi | lamun dadi bocah adoh bgjanira || Lan malih aja sanggama | sambi ngadg datan bcik | mangka lamun dadi anak | duwe lara bsr benjing | lan aja karon rsmi | nalikane dina Saptu | miwah ing wngnira | iku lamun dadi bayi | bilaine adate kalbng toya || Lan aja sanggama sira | sambi ngusapi parji | miwah dakar iku aja | ngusapan lawan jjarik | mangka kalamun dadi | bocah kurang budinipun | lan aja asanggama | sambi rarasan tan bcik | mapan bisa adate yn dadi bocah || Lawan aja asanggama | kalawan ningali parji | lamun dadi larenira | Jilid 1 - Kaca : 95 lawan aja karsmin | nng ngisor wit-witan iku | kang pinangan wohira | yaiku kalamun dadi | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 123 > wuta adate puniku |

34.

35.

36.

37.

larenira panggaweyane niaya || 38. Lawan aja asanggama | malm Barahat tan bcik | lamun dadi larenira | anandhang lara tan mari | iya kalawan malih | aja sira karon lulut | ana ing panginpan | puniku kalamun dadi | larenira abangt cilakanira || Lan aja sanggama sira | anuju klling pawstri | lamun dadi larenira | budhug adate kang sakit | poma Ngali dn eling | imanna tuduhingsun | h Ngali sanggamaa | malm Snn iku bcik | myang rinane apan iya bcik uga || Lamun dadi larenira | watke sargp ngaji | lawan sira sanggamaa | ing malm Slasa bcik | lawan raina bcik | lamun dadi bocah iku | akh wong ingkang trsna | lawan sanggamaa Ngali | malm Kmis miwah arainanira || Lamun dadi sutanira | pan akh bgjanirki | lawan sira sanggamaa | ing malm Jumungah bcik | nadyan raina bcik | lamun dadi sutanipun | apan sugih kabisan | lan sanggamaa sirki | sadurunge lingsire dina Jumungah || Utawa ing Kmis dina | karone iku ta bcik | yn dadi atmajanira | dadi pangulu lan malih | sinunatakn ugi | ing wong asanggama iku | yn amaca bismilah | hirakhman ya nirakimin | lan amaca tangawut pan sunat uga || Yn tan amaca bismilah | nalika arp sahwati | lamun dadi sutanira | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 124 >

39.

40.

41.

42.

43.

balilu tuna kang budi | mila yn arsahwati | drnge (ng)gene tangawut | mnk ana panjanmaning | satru kang dn kawruhi | dipun sami ngstokkn Kadis asmara || 31 Asmaradana Lan wontn kaol mngti | lamun arsa sacumbana | lan garwa miwah slire | anyingkirana ing dina | Saptu Lgi ya aja | akarsmn dina iku | awon adate yn dadya || Jilid 1 - Kaca : 96 2. Larene agadhah sakit | edan kang wus kalampahan | ana dene panyirike | namung sadalu sasiyang | lan maninge ya aja | acumbana wngnipun | ingkang garbg titiga || Punika pan botn bcik | lamun dadi larenira | sok gadhah ayan sakite | lan malih lamun cumbana | lan wanodya kl aja | lamun dados putranipun | sok (ng)gadhahi sakit barah || Poma dn sirika ugi | yn wong wadon lagi tarab | aja sok gramah-guramh | yn durung adus-kl aja | dn ajaka cumbana | lamun sangt karsanipun | pan angur golka liya || Dene ta ing Tumpak Manis | lan bngi garbg tiga | singgahana aywa supe | kalamun sangting karsa | tka dn btahna | kadar pira mung sadalu | yn wis bakda cumbanaa || Kadi ta ing Tumpak Manis | sadalu lawan sasiyang | btahna aywa supe | kadar pira mung sadina | sawngi ngarah apa | ujubna tapa iku | acacgah lan wanodya || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 125 >

1.

3.

4.

5.

6.

7.

Poma dn ngt hya lali | hywa na ingkang smbrana | ing wong tuwa wawalre | lan wajib ingstokna | mangsa silih doraa | lan wontn utamanipun | lamun arsa acumbana || Mapan ta kdah amilih | nujua dina Jumungah | kang tan sangar taliwangke | miwah naas singgahana | krsmna bakda Luka | yn wus krsmn banjur adus | lajng mtoni Jumungah || Punika kalamun dadi | tuture wong tuwa-tuwa | kathah kang dadi masalh | miwah ta dadi ngulama | tanapi kh kabgjan | titi tamat srat pemut | prayoga dn stokkna || Gathak Gathuk anggaligik | ngacmut ririh rarasan | Gathuk Ki Dhatuk ature | mring bndara bab ngononan | gk basa banjur ora | Gathuk ririh sauripun | ah wong tuwa iku lumrah || Cobak dak matur kiyai | kajaba kang wus kawdhar | apa iya ana manh | sirikan anon-anonan | Gathak majng manmbah | rrh ririh dnnya matur | dhuh jng kyai apuranta || Kamipurune pun patik | anyuwun ing sarrpan | kajawi kang wus kawiyos | sirikanipun sanggama | Ki Dhatuk msm nabda | kacung sirku amncul | ana maning linarangan || Jilid 1 - Kaca : 97 Wong tuwa kang duwe peling | pan kinon anyinggahana | sacumbana lawan lonthe | miwah lan taldhk aja | dn ajak sacumbana | apan awon tilasipun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 126 >

8.

9.

10.

11.

12.

13.

akathah kang sakit bngang || 14. Lan kaping kaliye malih | asring sakit rajasinga | ting cramumuh ting panynyh | yn munjuk dhatng ing grana | sok pisg adatira | yn mring netra dnnya munjuk | akathah kang sakit wuta || Ana malih dn singgahi | sacumbana lan wanodya | ingkang awon pratingkahe | sanadyan silih ayuwa | tan pants kindanan | yn wus lara kh kang nutuh | nora nana wong ngalma || Nadyan awona sathithik | kalamun antuk parawan | mundhak ngncngake otot | pae lan randha wulanjar | tan mundhakake kuwat | namung mirit sampun gambuh | nora susah ajar-ajar || Ewa mangkono tan kni | sasnnganing manungsa | pan sptane dhewe-dhewe | ana kang spta mring randha | sawnh spta wlanjar | sawnh ana wong iku | armn rabi planyahan || Ciptane sajroning ati | rina wngi digarapa | prandene yn ngadg pulh | nyambuta-gawe sadina | sak jampl mangsantuka | naldhk bae sabdhug | olh kaya tlu tngah || Miwah lamun sanja bngi | tan susah nganggo pawitan | mung kmbang pupur lan borh | tapih kmbn sok gantraa | prandene kh kang tumbas | pan ora nganti sabdhug | olh opah limang uwang || Mulane ana nglakoni | ambuwang isin lan wirang | arabi tldhk myang lonthe | pan ora kna dn wora | karpaning manungsa | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 127 >

15.

16.

17.

18.

19.

20.

apan ta sampun asnapun | warna-warna beda-beda || 21. Warna-warna rupanki | beda-beda karpira | nora kna dn worake | seje badan seje nyawa | yn kna dn wor-wora | kang tunggal badan nyawku | prandene tan rujuk karsa || Kaya mata lawan pli | miwah wtng lawan badan | duwe karp dhewe-dhewe | matane arsa anendra | wtnge arp mangan | badane bangt alsu | pline angajak sahwat || Jilid 1 - Kaca : 98 23. Lawan ana peling maning | yn marngi acumbana | mring garwa miwah slire | aja ngakhkn gndhingan | tan bcik lamun dadya | anggalidhig larenipun | adate kang wus kalakyan || Lan kaping pindhone maning | kalamun jroning cumbana | aja sinambi calathon | guguyon kang tan prayoga | tan bcik lamun dadya | larene juwh puniku | wartane wong tuwa-wuta || Mulane lamun karsmin | aja ngakhkn guguywan | balik dn rsik badane | miwah ta ingkang sandhangan | wwangi anganggoa | lamun dadi larenipun | rsikan pnt kang warna || Lan manh jroning sahwati | kalamun kapntut ala | yn dadi nyngit anake | mulane kalamun sahwat | yn ngntut dn pocota | lamun ntut uwis mtu | enggal nuli balkna || Mula aja akarsmin | yn durung rsik kang badan | tangi turu banjur nymplo | nora nganti mring pakiwan | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 128 >

22.

24.

25.

26.

27.

yn dadi tan prayoga | larene warnine kthuh | carobo ala kang warna || 28. Lawan ana peling maning | kalamun mntas amangan | aja sok banjur karsmn | yn durung mdhun kang sga | ala marang sarira | anduwni lara watuk | punika kang wus kalakyan || Dene ta gampanganki | kalamun mntas mamangan | maksih karasa warge | aja wani-wani sahwat | yn wtng durung lga | kalamun drng karpipun | tka btahna sadhela || Gathak Gathuk duk miyarsi | gumuyu alatah-latah | kapingkl atos wtnge | rahadyan msm kewala | Dhatuk Bahni lingira | kacung niku pancn saru | apan (ng)gunm calmtdan || Rahadyan ngandika aris | punika langkung prayoga | wantah datan mawi tdhng | dados gampil linampahan | suwawi linajngna | rhning ing ngagsang tamtu | Ki Dhatuk (n)dhku turira || Utami bilih nyingkiri | naas Nabi wulan Sura | tanggal kaping triwlase | punika nalikanira | Nabi Brahim binakar | kaping tiga wulan Mulud | tinurunkn Nabi Adam || Nmblas Rabingulakir | Nabi Yusup nalikanya | linbtakn sumure | Jumadilawal ping gangsal | Nabi Nuh nalikanya | kinlm ing jagadipun | ping salikur wulan Siyam ||

29.

30.

31.

32.

33.

11 Dumugi ing dhusun Sela kapanggih Kyai Pariwara ingkang paring katrangan bab: 1. Ppalinipun Kiagng Sela; 2. Dongngipun Kiagng Sela nypng bldhg; 3. Pannuning lurik lss. Lampahipun dumugi ing Gubug kapanggih < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 129 >

Dhatuk Bahni ingkang nrangakn bab: 1. Petang dintn pasang tarub; 2. Pilihan dintn pangantn sarsmi; 3. Dintn sirikan kangge sarsmi; 4. Pemut bab sanggama; 5. Petang naas Nabi. ... kaca 83-99 Jilid 1 - Kaca : 99 34. Kalamolah Musa Nabi | kala kalbng samodra | Sla kaping patlikure | Nabi Yunus nalikanya | inguntal ulam lodan | Bsar ping salawe nuju | Jng Nabi kakasihing Hyang || Muhkamad ingkang sinlir | kinrutug sela wong kopar | rntah kakalih wajane | dene kang kikrik ing petang | sabn wulan kewala | asal tanggalnya panuju | kaping tiga kaping gangsal || Triwlas nmblas tuwin | salikur patlikur lawan | tanggalipun ping salawe | sami cingah sadaya | kalawan sangar wulan | sataun pinara catur | Pasa Sawal Dulkaidah || Jumungah sangaranki | Bsar Sura lawan Sapar | Saptu Akad sangarane | Mulud Rabingulakir myang | wulan Jumadilawal | Snn Slasa sangaripun | Madilakir Rjp Ruwah || Sangaripun Rbo Kmis | Rahadyan aris ngandika | kathah tmn petangane | yn makatn kdah tamban | datan kenging dinadak | o bagus (ng)gih-nggihipun | kndl dnnira raosan || (n)Dungkap wanci pajar gidib | samya ngambil toya kadas | nulya prlu wktu Suboh | paragat dnnira wkdal | rahadyan ngaraspada | dhuh Ki Dhatuk Bahni tuhu | asung kakanthining gsang || 32 Kinanthi < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 130 >

35.

36.

37.

38.

39.

1.

Kalangkung gunging panuwun | paduka sung tdah jati | pnt awoning pakaryan | wnang mokaling sanggami | kang sayogya linampahan | patut linaluri-luri || Ing mangkya kawula nyuwun | lilahipun sang linuwih | pamit (n)dumugkkn lampah | kyai kantuna basuki | muhung pangstu paduka | rahayune lampah mami || Dhatuk Bahni ngandika rum | dhuh mas-putu wong asigit | sampun kirang pangaksama | ulun sung puja basuki | ing lampah ywa kasangsaya | miwah ingkang dn padosi || 11 Lampahipun lajng mangalr dumugi rdi Prawata, ningali tilas kadhaton Prawata. Lajng dhatng Dmak, trus dhatng rdi Murya, jiarah ing pasareyanipun Sunan Muryapada. Kapanggih Buyut Sidasdya ingkang angglarakn bab: 1. Petangan tiyang kkesahan; 2. Lampahing para Nabi; 3. Sangat mangkating kkesahan; 4. Sangat Nabi; 5. Palintangan; 6. Sangat lairing jabangbayi lan pcating nyawa; 6. Ukuraning pemahan; 7. Ukuran saka lan usuking griya; 8. Ukuraning pagr; 9. Lting pandhapi kalihan griya; 10. Petangan daml gdhogan; 11. Nututakn kewan ... kaca 100-121 Jilid 1 - Kaca : 100

2.

3.

4.

Sami manggiha rahayu | ramanta kang nng Mantawis | antuka nugrahng nata | wangsul (m)bawani ing Giri | sinuhun ing kulawarga | ttp kadi nguni-nguni || Radyan (n)dhku matur nuwun | ri wusira manganjali | atur salam mring sang tapa | Gathuk Gathak angabkti | sawusing sinungan salam | katri mundur sangking ngarsi || Kyai Dhatuk ingkang kantun | kummbng waspanya mijil | kaya-kaya nututana | labt sru trsnaning galih | tan cinatur kang kabyantan | asruning sih mring tatami || Radyan lampahira laju | ngalr ngetan sawatawis | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 131 >

5.

6.

7.

Hyang Surya wus nunggang arga | mungup arsa amadhangi | ing saisining kanang rat | mawh enggaring panggalih || 8. Ing pagagan wus kapungkur | tumamng ing wana writ | kh rawa kang kaliwatan | ngancik sukune kang wukir | talatah krajan Undhakan | dhukuh Prawata kaksi || Radn ngandika mring Gathuk | payo padha dn parani | padesan kang katon ika | lajng lampahira katri | praptng sajawining dhadhah | kndl satpining bji || Kayoman ing nagasantun | pinagran ing wratsari | winngku ing sela krsna | radyan ngambil toyastuti | wktu Ngasar wus paragat | saluku spining bji || Gathak Gathuk manthuk-manthuk | mtki sampeyan kalih | rngng-rngng ssingiran | tan ana tinahng galih | tntrm raosing sarira | wauta ingkang winarni || Lurah ing Prawata dhusun | kakasih Ki Darmajati | Darmawati nyainira | atmaja stri satunggil | paparap Wara Surendra | ing warna tuhu linuwih || Wingit ing pasmonipun | kuning wns amrakati | antng ruruh tur jatmika | lantip ing wweka titi | susila tyase ngumala | ujwala manthr nlahi || Ngrrompyoh ssinomipun | rma ngendrawila wilis | jangga lumung asmbada | wlar pranajanirki | maya-maya sinatmata | lir pendah cngkir pinginit || Jilid 1 - Kaca : 101 15. Awijang bbaunipun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 132 >

9.

10.

11.

12.

13.

14.

asta anggandhewa gadhing | wiraga nnangi brangta | yn lumampah ngati-yati | ririh alon mmbat madya | lambung mms kadyangganing || 16. Tunjung lumembang ing ranu | kasilir ing angin-angin | wasis saliring pakaryan | kang winajibkn pawstri | sang dyah tumutur ing rama | mring tgal arsa ngundhuhi || Lombok terong pare timun | kacang ceme myang kacipir | lumampah anng ing ngarsa | kasorot ing Sang Hyang Rawi | mangu-mangu Sang Hyang Surya | dnyarsa tumamng wukir || Kasngsm miyat sang ayu | dumadya mandhg tumolih | sang dyah rara kampir sndhang | tkng satpining warih | cangkelak wangsul trataban | nar-nar snig-snig || Kapanggih ing ramanipun | sarya awacana manis | rama aku tur uninga | ing kono tpining bji | ana wong anyar kawuryan | linggih slonjor diptki || Banke kang mtk ngidung | Kinanthi siji nynggaki | Ki Darmajati tatanya | dhenok jalu apa stri | mbuh rama ora tamat | ki lurah (ng)guguk lingnya ris || Hh bokne Nok dn agupuh | maranga tgal pribadi | kalawan atmajanira | sawuse sira ngundhuhi | apa saisining tgal | banjur olahn kang bcik || Mnok angundhuha jambu | drsana kalawan manggis | kpl kokosan rambutan | dhuwt pulih aja kari | lan dalima ingkang tuwa | jruk kprok salak mdhi || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 133 >

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

Plm santok sngir madu | pilihana kang matng wit | olaha jangan bningan | sambl jagung jangan mnir | pcl ayam kang kumanggang | lalaban cambah kmangi || Btutu ayam ywa kantun | lan gorengan ayam stri | gsk-kutug ggpukan | sambl brambang lalab sldri | kkcutan sunthi bawang | lawan katimun sumrit || Jilid 1 - Kaca : 102 Wedang kahwa gula tbu | saringn tpas kang rsik | nyanyamikan puthu-tgal | carabikang mndut koci | smar mndm buntl dadar | kinopyok ing santn kanil || Sambl gorng kring ywa kantun | urang campurn lan ati | rambak kulite kang ayam | ptis kang wus kok bumboni | sga lms sga akas | liwt pitik jago biri || Wedang ronning blimbing wuluh | sing anyp rndhmn warih | rrmikaning dhaharan | criping kaspe criping linjik | pisang gorng nganggo gula | criping tela karag gurih || Wis mangsa bodho sirku | pikirn lan bokmu nyai | aywa na ingkang kuciwa | Ki Darma lajng mring bji | wau rahadyan kang lagya | pintkan abdi kalih || Ngandika mring Gathak Gathuk | sira mau muni tobil | banjur mlongo kdhp tsmak | Gathuk matur wontn janmi | wanodya warna yu endah | arsa tumamng ing bji || Tan dangu cngkelak wangsul | kilap wau purugnki | amung tilase lumampah | (ng)ganthng kadya lintang ngalih | kintn kula waranggana | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 134 >

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

apsipun putraning jim || 31. Kndl dnnira umatur | praptane Ki Darmajati | nyakti lnggahnya radyan | saha aturira aris | dhuh risang nmbe kawuryan | kula anggr nilakrami || Pundi pinangka sang bagus | sintn sinambating wangi | rahadyan arum ngandika | kula aran Jayngrsmi | santri nagri Surapringga | saking umiyat Marapi || Paman punapi pilingguh | lan sintn ingkang wawangi | Darmajati nama kula | lurahing Prawata ngriki | bilih kaparnging karsa | kawula aturi kampir || Dhumatng ing sudhung ulun | paman kalangkung prayogi | mnggah dhepokipun paman | gapura ingkang kaksi | o radn dede punika | tilas karaton Jng Gusti || Sultan ing Dmak karuhun | paman ulun ayun uning | patilasaning ngawirya | wawi kula kang umiring | linggar saking ing patirtan | Ki Darma lumakyng ngarsi || Jilid 1 - Kaca : 103 36. Minggah praptng alun-alun | lir ara-ara waradin | kantun wringin kalih jajar | nulya minggah mring sitinggil | mangidul anon gapura | angongkang tpining wukir || Munggul sela gamping bagus | ingukir pinatrap rmit | margi minggah dhak-undhakan | sela gamping kang kinardi | praptng lbting gapura | Ki Darma aturnya mijil || 33 Mijil Lah punika wujuding kang puri | ing Dmak sang katong | dados kalih jng sultan kithane | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 135 >

32.

33.

34.

35.

37.

1.

bilih rndhng linggar dhatng ngriki | wit Dmak nagari | kalban we jawuh || 2. Yn katiga wangsul mring nagari | nuntn kang ngadhaton | Susuhunan Prawata namine | akatlah tumkng samangkin | karane kang ardi | Prawata puniku || Ascaryambg rahadn ningali | ingkang tmbing lor | rawa wiyar ngandhaping pardn | lir samodra sinaba ing pksi | pl-opl lan mliwis | blkok cangak kuntul || Bangothonthong pcuk cabak trinil | rang-urangan abyor | andon mangsan mina myang urange | panjrah kadi skar tinon asri | wus slsih ningali | rahadyan tumurun || Amangiln mring pinggiring rawi | anon sumbr ayom | binalumbang binatur pinggire | sela pthak kukubuk pasagi | sajroning botrawi | ingkang pojok catur || Pinasangan sela gilang langking | winangun ambanon | botn kaclop we tbah kaote | jroning blumbang bulus agng alit | samya blang putih | ngambang tata turut || Isthanira nambramng kang prapti | Gathak Gathuk gawok | kathik bulus samono akhe | gdhe cilik padha blang putih | iku kang nglurahi | ndhase sak gnuk || Darmajati aturira aris | punika sang anom | wasta Grudha tilas siramane | sultan adi ing Dmak nagari | sela-gilang langking | palnggahanipun || Jilid 1 - Kaca : 104 9. Miwah sabn wdal anng ngriki | nadyan salat Lohor | datan bntr kayoman ronne | gayam nyamplung karbt waringin | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 136 >

3.

4.

5.

6.

7.

8.

sabn (ng)Garakasih | Jumngah malmipun || 10. Kathah ingkang tirakat mariki | dupa skar konyoh | nng ngandhape kakajngan (ng)gnne | mangga radyan mariksa ing bji | wastanipun Jibing | pasiramanipun || Para arum kang samya umiring | ing jng sang akatong | wus dumugi ing Jibing tpine | gasik rsik ayom silir-silir | ri-wusnya udani | Darmajati matur || Sampun tapis ingkang dntingali | sumangga sang anom | aso dhatng pun paman wismane | anntrmkn rapuhing kang dhiri | radyan mituruti | kerit lampahipun || Ing pandhapi sampun dnglari | pandamira abyor | ngandhap talang lnggahe rahadn | Gathak Gathuk nng mpr pandhapi | Ki Darma mring panti | sanjang rabinipun || Sira dhewe ngladenana nyai | lan anakmu dhenok | gantn ss wedang dhaharane | mngko bagda Ngisa wissa ngrakit | dhahar kang prayogi | dhayohmu linuhung || Darmawati sandika turnki | sadaya wus mrantos | Darmajati mijil ngarsa radn | datan dangu sugata lumadi | nyai anng ngarsi | rara Mnok pungkur || Gupuh matur sarwi ngacarani | punika ingkang bok | nyai amba Darmawati ranne | ingkang wingking anak amba stri | pmbajng (ng)gih ragil | tan na kadangipun || Pun Surendra naminipun ykti | nanging karan Mnok | kidhung wagu tur awon warnine | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 137 >

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

labt kogung wah tbih nagari | bodhone nglangkungi | amung lothung-lothung || 18. Nyai sira ngaturna pambagi | marang ing sang anom | ingkang mbok atur basukine | rawuhipun anggr wontn ngriki | pangstunta bibi | pan inggih rahayu || Nyai Darma anolih mring wuri | babo sira Mnok | ngabktia ing suku nah anggr | anyuwuna pangstu glis laki | (n)tuk jodho prmati | slamt panjang umur || Jilid 1 - Kaca : 105 20. Rara Mnok tan wawang ngabkti | ing pada sang anom | tatag ttg tan sdhng driyane | ngandikng tyas Radn Jayngrsmi | di bocah iki | ayu trus rahayu || Nora nana cacade samnir | pants ambg tanggon | kmbar warna amung polatane | ruruh iki lan si Rancangkapti | wusing angabgti | rara Mnok mundur || Darmajati aturira aris | sumangga sang anom | kaparnga ngunjuk sawontne | myang nyanyamik wdalaning ardi | (n)dhku Jayngrsmi | wedang wus ingunjuk || Sarwi dhahar cariping kaspi | tlas tigang kthok | Gathak Gathuk tan beda suguhe | kacung ngriku ndha dnrahabi | bikut rarywa kalih | ngombe srupat-sruput || Angathmil nyamikan pat piring | gasik lir sinapon | manjing Mahrib alinggar rahadn | maring langgar ki wisma umiring | dumuginya masjit | Kyai Darma wangsul || Tata dhahar nng bangku sinamir | tinutup ing lawon | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 138 >

19.

21.

22.

23.

24.

25.

dilah thonthor brnggala liline | rara Mnok ingkang ngrakit-ngrakit | rampunging pangrakit | (ng)gantn clak bangku || 26. Darmajati tatanya mring siwi | uwis rampung Mnok | rama uwis mung kari liwte | lan ngngti ingkang gajih-gajih | mngko lamun uwis | lnggah (ng)gonku ngdhuk || Kawarnaa kang ana ing masjid | Gathuk adan gupoh | bakda sunat kinamatan age | nulya parlu usali Mahribi | bakda apupuji | tkng Ngisa-nipun || Bakda Ngisa radyan ngandika ris | Gathuk bocah wadon | kang dnujungakn mau kae | ayu ndi lan kang marang bji | Gathuk matur sami | tan gsh sarambut || Eram kula lganing sudarmi | datan walangatos | lan bocahe tka tatag ttg | iya Gathuk ing panyawangmami | kana-kene sami | ngena-ngene suwung || Radn Jayngrsmi ngandika ris | iku nora linyok | wus mangkono wong ngaurip kiye | kacihnaning tandhane sawiji | ngaurip puniki | tan na bedanipun || Jilid 1 - Kaca : 106 31. Kyai Darma mring langgar ngaturi | ing sang prawira nom | bilih sampun paragat prlune | bok-paduka (ng)gnnira sasaji | dhaharnya sang pkik | mangkya sampun rampung || Jng paduka ngaturan mring panti | radyan tindak alon | lajng lnggah cakt lan mejane | liwt angt lan ulam kang (ng)gajih | wus lumadyng ngarsi | sadaya kumbul || Nikn Darmawati matur aris | anggr ingkang mbok | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 139 >

27.

28.

29.

30.

32.

33.

tur sugata sakawontnane | radyan (n)dhku angandika aris | mangga paman bibi | prayogane kmbul || 34. Katri sarng dnnira abukti | bikut rara Mnok | angimbti ngladoskn janganne | sambl ulam tan kndhat linarih | Radn Jayngrsmi | kang dhinahar agung || Skul liwt sakluwak tan luwih | gsk tlas sajmpol | lalap sunthi rong iris tan luwh | wus dumugi dnnira abukti | atob wanti-wanti | Ki Darma angungun || Wus cinarik wowohan mangarsi | radyan mndht gupoh | dhuwt pthak kakalih cacahe | gung ginlintir dhinahar sawiji | Gathak Gathuk bukti | angndhoni sabuk || Dhadhaharan sawuse dumugi | mingsr lnggah ngulon | Kyai Darma matur mring rahadn | bilih parng aso dhatng panti | rhning lir mas kentir | rahadyan umatur || 34 Maskumambang Sampun paman sakeca wontn ing ngriki | ndhku Kyai Darma | ngandika marang ing siwi | ganten ss ladkna || Wedang dharan lah-olahan saananing | rara Mnok tanggap | angladosi anng ngarsi | sarbt sinampirkn pundhak || Wus tinata Ki Darma angacarani | sumangga kadhahar | pun Mnok mangunahnki | sisinaon olah-olah || Jilid 1 - Kaca : 107 4. Radn msm pangandikanira aris | klbt wajibing dyah | sagd lah-olah sakalir | tgn rign minta-minta || Wasis salir pakaryanipun pawstri | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 140 >

35.

36.

37.

1.

2.

3.

5.

raratus myang wdhak | parm tapl pupur wilis | konyoh jajampi racikan || 6. Nyumrpi samuwaning anggi-anggi | pon-mpon babakan | ron ingkang maedahi | ngyktosi kanggening karya || Ngantih nnun nyulam nyongkt andondomi | angraronce skar | (m)bathik nyoga (m)babar adi | mamants isining wisma || Ngati-yati nastiti gmi ing wadi | tan kirang tuladha | utaminipun pawstri | nulad panngn pangiwa || Ingkang lbda dudugi lawan prayogi | watara riringa | siyang dalu kang kasthi | anut tuduhing sudarma || Bilih sagd kadya ingkang ulun angling | winiwitan mangkya | sinau wisma pribadi | pinindha ngladosi priya || Bokmanawi wilujng ing donya ngakir | punika paitan | tmbe angladosi laki | kantun pados kalangkungan || Manthuk-manthuk Ki Darma kalawan Nyai | Mnok rasakna | ngandikane radn iki | tanjbna ing wardaya || Iya rama antuka pangstu ykti | sabdaning utama | nyawabana lair-batin | bisane tampa nugraha || Kawuwusa saratri tan ana guling | eca llnggahan | sasambn dhahar nyanyamik | wus wanci pajar gidiban || Radyan matur mring ki wisma Darmajati | paman (m)bujng enjang | mangkya kula nyuwun pamit | ayun (n)dumugkkn lampah || Paman bibi sami kantuna basuki | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 141 >

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

ing sapngkringwang | kang sinung ngling matur aris | kula (n)dhrkkn raharja || 17. Gya salaman Ki Darma ngatag ing siwi | Mnok ngabktia | sang dyah gupuh angabkti | radyan arum angandika || Rara sira sun dongakakn ing Widdhi | tumulia krama | olh jodho kang prmati | kang tulus trahing ngawirya || Jilid 1 - Kaca : 108 19. Kang dalajat rspati sudibyng nglmi | bisa momong ing dyah | nynngkn tyasing sudarmi | sira kantuna raharja || Rara Mnok matur nuwun sru kapundhi | pangstu paduka | Gathak Gathuk samya pamit | linggar saking palnggahan ||

18.

20.

21.

Kyai nyai andhrkkn praptng jawi | wus wangsul mring wisma | rara Mnok angukudi | nahan lampahira radyan || Kampir bji wkdal smbahyang Subkti | bakda pupujiyan | rahadyan lajng lumaris | ngalr ngiln anir pringga || Krdyating tyas kapencut arsa udani | ing masigit Dmak | iyasaning para wali | tan cinatur laminira || Wus umangsuk praptng palataran masjit | tan ana kang nyana | yn punika putra Giri | kinira santri balaka || Minggah srambi wowolu sakanirki | ingukir pinatra | btan saking Majapait | sangkalanira pinirsa || Kori loro gawening wong unglnki | wiwara kang marang | masjit ingukir tulya sri | gambar glap pinarada || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 142 >

22.

23.

24.

25.

26.

27.

Tumpak kori sinrat sangkalan muni | papatra kinarya | rupa glap tunggal nnggih | radyan manjing sigra-sigra ||

28.

Dupi prapta anng sajroning masigit | kalangkung anikmat | mupangat raosing dhiri | ngt manthng nungkul ing Hyang || Saka guru sakawan agngnya sami | inggile smbada | gilig mmt ragi mthit | agngnya kalih rangkulan || Ingkang lr wetan sans lan kang katri | nnggih wujud tatal | kinmpal dados satunggil | gilig aluse warata || Yasanira Kangjng Susuhunan Kali- | jaga kang minulya | mawh tilasing nagari | karamating waliyolah || Saya gambuh rahadyan dupi udani | sinungan umiyat | kaelokaning Hyang Widdhi | sangandhaping panti kutbah || Jilid 1 - Kaca : 109 Rompyok-rompyok kathukulan glagah-wangi | lintange rahadyan | tan ana janma udani | pratandha calon nugraha || Sampun mdal saking capurining masjid | lajng lampahira | tan cinatur laminki | ngancik laladan Japara || Praptng suku wukir Murya ngongkang tasik | ing Sagara Jawa | wus manjat arsa udani | pucaking kang ardi Murya || Margi (n)ddr rumpil kapit jurang trbis | rkasng lumampah | Gathah Gathuk kmpis-kmpis | sakdhap-kdhap araryan || Dalu aso enjinge umangkat malih | tri ari tumka | anng sapucaking wukir | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 143 >

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

bawera anon samodra || 38. Ing lampahe baita layar gagrami | ana labuh jangkar | ambdhol jangkar lumaris | langkung asri tiningalan || Ing karajan padesan ngandhaping wukir | tinon karya rna | rahadyan kagyat ningali | astana teja sumunar || Pinarpkan uluk salam dnsauri | tahlil sanalika | radyan myang santri kakalih | bakda tahlil ana prapta || Kaki-kaki marpki dyan Jayngrsmi | alon angandika | kyai kula nilakrami | paduka napa kang tngga || Lawan sintn ingkang sumare ing ngriki | alon saurira | inggih kula ingkang jagi | nama Buyut Sidasdya || Kang sumare Jng Sunan Murya wawangi | karaning astana | ing Muryapada puniki | namaning ardi ing Murya || Lah punapa paduka karsa nnpi | dhuh ki Buyut baya | ing sdya amung yun uning | pucaking kang ardi Murya || Rh wus uning mangkya ulun nyuwun pamit | mandhap saking arga | Buyut Sidasdya angling | puniki tanggl ing lampah ||

39.

40.

41.

42.

43.

44.

45.

46.

Babo lamun kaparng karsa sang pkik | kampir dhepok ingwang | prayogi ing benjing-benjing | dintn sangate prayoga || Watkipun kalakyan sasdyanki | tur manggih raharja | rahadyan dupi miyarsi | dumadya dhanganing nala || Sampun kerit dupi wus prapta ing panti | ki Buyut parentah | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 144 >

47.

48.

marang Gathak Gathuk santri | kacung aja taha-taha || Jilid 1 - Kaca : 110 49. Angambila pribadi sugata mami | otk canthl boga | jpn tals wi gmbili | gmbolo pohung katela || Gathak Gathuk tan lnggana gya lumaris | maring patgalan | suka dnnya ngngundhuhi | rampung gya tumamng wisma || Ambakari jagung pohung uwi lgi | wedang ronning kahwa | rinakit lumadyng ngarsi | ki Buyut suka tumingal || Swawi bagus krana-lah sami nynyamik | kdahe nyunggata | sawontne tiyang wukir | ijn wus tridasa warsa || Jayngrsmi msm wus adhahar uwi | msm atatanya | wusing angundhuh sakalir | punika kagm punapa || Kula angge sdhkah mring pkir-miskin | awise kang tdha | sami dhumatng mariki | sasukane dnnya mbkta || Kula amung angnghkn kangge wiji | makatn lampahnya | tan sagd sidhkah picis | mamanise mung krowodan || 35 Dhandhanggula Lon umatur Radn Jayngrsmi | kadiparan dintn kang prayoga | punapi wontn sanse | utawi wancinipun | mawi milih mawi nyingkiri | ki Buyut angandika | punika masputu | etang minangka satiyar | angluluri nasehat ing nguni-uni | wiji saking ing Arab || Pan punika masalah ngawruhi | ingkang pangandika Nabiyollah | salalahu wasalame | sakhe umatingsun | padha ngawruhana ing nginggil | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 145 >

50.

51.

52.

53.

54.

55.

1.

2.

pratingkah alulungan | miliya kang sarju | aja lungan tanggal pisan | tan na laba lungana tanggal ping kalih | pan iya olh laba || 3. Tanggal kaping tiga datan bcik | tan na laba tanggal kaping papat | rkasa anng margane | tanggal ping lima iku | manggih laba kaping nmnki | tan manggih laba ilang | karyane wong iku | tanggal ping pitu prayoga | manggih rahmating Pangeran tanggal kaping | wolu agring ing paran || Jilid 1 - Kaca : 111 4. Tanggal kaping sanga manggih pati | lan pakewuh tur padha cumadhang | tanggal kaping sadasane | manggih laba rahayu | ping sawlas apnt ugi | tanggal ping kalihwlas | tan ana labku | tanggal kaping tigawlas | olh utang tanggal ping patblas bcik | nng paran manggih laba || Tanggal ping limalas ayu olih | mas perak tanggal ping nmblas | tan antuk laba tanggale | ping pitulas rahayu | ping wolulas pan laba manggih | tanggal kaping sangalas | pnt pan rahayu | tanggal kaping kalihdasa | gring marga tanggal ping salikur ugi | (ng)garsah anng paran || Tanggal ping rorikur ayu bcik | tanggal tlulikur laba karya | tanggal kaping patlikure | pnt ping limalikur | mapan ala tanggale kaping | nmlikur gsang pjah | punika pinangguh | tanggal pitulikur ala | bakal tukar iya ananirng margi | tanggal wolulikurnya || Olh laba sangalikurnki | manggih rahmat saking ing Pangeran | tanggal ping tigangdasane | manggih utang nng purug | titi tlas masalah iki | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 146 >

5.

6.

7.

ing wong kang alulungan | pangandika Rasul- | lolah salahiwasalam | dipun sami nastiti kadi puniki | inggih walahualam || 8. Lampahira Kangjng para Nabi | lamun badhe mangkat saking wisma | isarat ingkang kaangge | Jumungah akakmu | lan asusur lampahing Nabi | Muhammad Rasullolah | lamun dina Saptu | punika angandhut lmah | dinkkkn ing pusr lampahing Nabi | Adam ingkang minulya || Dintn Ahad angangge susumping | lampahipun Jng Yusup Bagendha | Isnn natab lalandhpe | Bagendha Umar laku | Slasa manggang asta ing gni | Bagendha Abubakar. | ingkang darbe laku | Rbo akukudhung sinjang | lampahipun Kangjng Nabi Ayub singgih | Kmis tumngng tawang || Myang tumungkul ing bantala nnggih | lampahipun Sang Ali Bagendha | winwahan sangatane | kalamun arsa nglurug | angkatira pan sampun uning | langkahe ingkang pcak | sangat lamun sampun | pcak sadasa umangkat | pangwasane sang Garudha kawon dening | sadhengahing taksaka || Jilid 1 - Kaca : 112 11. Isnn wusing pcak nm lumaris | pangwasane singa krura kalah | dene manjangan yktine | Salasa lamun sampun | pcak kalih angkatirki | pangwasanipun singa | ingkang sru manmpuh | kawon dening kang dirada | Rbo wusing pcak pipitu lumaris | mnggah pangwasanira || Diwangkara kawon dening sasi | Kmis wusing pcak dwilyas | Jumungah apan sampuning | pcak triwlas mangkat | de pangwasanipun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 147 >

9.

10.

12.

sona dening kancil kalah | Saptu wusing pcak dwiwlas lumaris | dene pangwasanira || 13. Sawr kawon dening kodhok bungkik | tamat sangat Sang Ali Bagendha | wontn sangat ingkang kangge | aningkahakn sunu | myang ngadgkn sadhengah panti | punika manut tanggal | sapisan witipun | kaping kalih kaping tiga | ping sakawan ping gangsal gya wangsul malih | nm kadi ping sapisan || Tanggal kaping sapisan pan sami | kaping nnm sawlas nmblas | salikur myang nmlikure | wit surya wdalipun | tkng pcak slikur potnki | Ahmad pitutur nyata | wit pcak salikur | pote pcak sawlas | Jabarail kalangan rangkpannki | awit pcak sawlas || pot bdhug Brahim pack-wsi | awit bdhug ing potipun Asar | Yusup slamt rangkpanne | Asar sawngi muput | pot enjing Hyang Surya mijil | Ngijrail rjkinya | ping kalih winuwus | sami lawan kaping sapta | kalihwlas pitulas rorikur nnggih | myang pitulikur samya || Purnamaning Hyang Pradanggapati | pot pcak salikur punika | Jabarail rjkine | wiwit pcak salikur | pot pcak sawlas Ibrahim | pitutur rangkpannya | sawlas pot bdhug | Yusup kalangan rangkpnya | bdhug potnya Ijrail apacak-wsi | Asar sadalu pisan || Jilid 1 - Kaca : 113 17. Pote tkng purnamaning rawi | Ahmad slamt tanggal kaping tiga | ping wolu ping triwlase | wolulas tigalikur | wolulikur punika sami | wit purnamaning surya | pot pcak salikur | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 148 >

14.

15.

16.

Ibrahim slamt rangkpan | pcak slikur pot pcak sawlas marngi | Yusup rijkinira || 18. Pcak sawlas pot bdhug wanci | Ngijrail pitutur rangkpan | bdhug tkng Asar pote | Ahmad kalanganipun | awit pasar potira prapti | purnamaning Hyang Surya | Jabarail iku | pacak-wsi rangkpannya | gantya tanggal ping sakawan saminki | ping sanga ping patblas || Ping sangalas patlikur myang kaping | sangalikur punika ingetang | wit Hyang Surya purnamane | pot pcak salikur | Yusup pacakwsi marngi | awit salikur pcak | sawlas potipun | Ngijrail salamt pcak | sawlas pot bdhug Ahmade rjki | wit bdhug pot Asar || Jabarail pitutur ngrangkpi | Asar prapta purnamaning surya | Ibrahim kalangan mangke | ping gangsal sadasku | gangsalwlas myang kalihdsi | salawe tigang dasa | pan sami puniku | awit purnamaning surya | tkng pcak salikur potirki | Ngijrail akalangan || Pcak slikur sawlas potnki | Ahmad pacakwsi rangkpannya | pcak sawlas awite | pote tkng bdhug | Jabarail slamt ngrangkpi | bdhug potnya Asar | Brahim rijkiku | Asar sadalu potnya | purnamane Sanghyang Surya amungkasi | Yusup pitutur Ahmad || Radn Jayngrsmi tanya malih | kadiparan sangat palintangan | punapi wontn sanse | ki Buyut manthuk-manthuk | manut dintn lampahirki | pipitu khing lintang | sadintn sadalu | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 149 >

19.

20.

21.

22.

paedahe pyambak-pyambak | awon pnt myang laire jabang bayi | tinitik saking lintang || 23. Lintang Samsu sabarang prayogi | lawan mark ing sri naranata | myang wong agung sasamine | ningkah langkung panuju | ingkang awon tuwin myang sakit | nunugl kesah prang | jjampi nyanyambut | tuwin ngenggali panganggya | undang-undang prasanakan atanapi | kumpulan tan prayoga || Jilid 1 - Kaca : 114 24. Lare lair raintn marngi | jalr stri umuripun panjang | sinung padhang ing driyane | kdhik rijkinipun | prihatinan ing tyasirki | jalu stri yn mdal | dalu watkipun | pan ugi ptngan manah | lawan sinung glap tyase anawngi | gantya kang winursita || Lintang Juhrah angka dwi namki | samukawis punika prayoga | ginm nglmi utamane | rabi tumkng sarju | anjampni rare utami | anggalih samubarang | pandamlan atut | de kang awon andum karya | akngknan dhumatng mngsahing jurit | myang kngknan sadhengah || Lare lair jalu lawan stri | ing raina jmbar kang polatan | jalu stri yn laire | anuju wanci dalu | langkung kumt wicaranki | tur pngkok nora (ng)gragap | kaping tri winuwus | lintang Ngatarit pinajar | samubarang prayogi ingkang upami | mumuruk amamarah || Mark nata myang pados usadi | apan sami prayogi sadaya | dene ingkang botn sae | pas pasah cucukur | lair rintn bilih pawstri | sae kh daulatnya | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 150 >

25.

26.

27.

nging wicara kaduk | ragi panastn ing manah | namung sagd ing daml tan nguciwani | yn jalr lair siyang || 28. Apan awon ing tyas gung prihatin | bilih stri dalu lairira | cupt kang budi watke | yn jalu lair dalu | watkipun jmbar kang budi | sabar lila ing donya | tur sugih bgja gung | wlasan marang sasama | mangkya catur lintang Kamar kang winarni | samukawis prayoga || Tuwin mark ing sri narapati | angandikan kang mawa paedah | sisimpn tulus arjane | adagang antuk untung | akngknan sarju katampi | mamaris tulus trimah | kang awon winuwus | pradata padu myang nglamar | atanapi (n)dhaupakn laki-rabi | punika tan prayoga || Lare stri lair amarngi | nuju siyang boros watkira | yn jalu siyang laire | cuparira kalangkung | lamun stri lairnya ratri | sae sagd ing karya | bkti marang kakung | nastiti mring samubarang | lamun jalr lairipun wktu ratri | barancah mring wanodya || Jilid 1 - Kaca : 115 31. Panca lintang Juhkal kang winarni | ingkang sae wiwit gntur tapa | pandaml mring Pangerane | awit ngantos pakantuk | lyan punika botn prayogi | yn rare lair siyang | atanapi dalu | jalu stri ugi samya | tansah kambah sakit encok tan kalirih | nanging kh rjkinya || Tur asabar lila ing donyki | wadanane mung radi ngtan | gumantya angka nnme | lintang Mustari iku | ratuning kang lintang saptki | langkung sae sabarang | satingkah rahayu | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 151 >

29.

30.

32.

ingkang awon mung sajuga | amanggalih ngadoni lampahing jurit | yn rare lair siyang || 33. Jalu stri pan sami prayogi | watkipun sastu sukuran | yn stri lair dalune | ajrih mring priyanipun | pandamlan agal myang rmit | widada awidagda | lamun rare jalu | lair dalu langkung pradhah | tan kaconggah ndha ing kbon ananging | rmn nyilib tyasira || Mangkya gantya kasapta mungkasi | lintang Mirah ingkang aprayoga | namping imba paras pas | sunat ugi pakantuk | atanapi ngadoni jurit | lawan iyasa gaman | kajawi puniku | pakaryan awon sadaya | lamun nuju rintn rare lair stri | watak jail kang manah || Bilih jalu rintn lairnki | tan saranta barang watkira | yn lair nuju ratrine | stri tanapi jalu | tan salamt manahnya gingsir | kkt kapara ngarsa | jail amathangkul | sampun jangkp lintang sapta | awon pnt ing mangke wiwit winilis | lampahing palintangan || Malm Akad ing wanci Mahribi | ingkang tampi Samsu taranggana | Ngisai Juhrah tampine | wanci sirp janmku | lintang Tarit ingkang atampi | tngahe ratri Kamar | lingsir wnginipun | tinampnan lintang Juhkal | bangun enjing lintang Mustari kang tampi | Subuh Mirah gumantya || --- 1 : 116 --37. Akad enjing Samsu kang nampni | rame pasar tinampn ing Juhrah | lbar pasar Tangarite | bdhug Kamar kang lungguh | Luhur Juhkal ingkang nampni | Ngasare tinampnan | Mustari puniku | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 152 >

34.

35.

36.

sontne ingkang atampa | lintang Mirah jangkp saratri saari | lampahing lintang sapta || 38. Malm Isnn ing waktu Mahribi | ingkang tampi taranggana Kamar | Ngisa-bah Juhkal tampine | ing wanci sirp manus | ingkang tampi lintang Mustari | tngah ratri Mirahnya | lingsir wnginipun | lintang Samsu kang alnggah | bangun enjing lintang Juhrah kang atampi | Subuh Ngatarit lintang || Isnn enjing lintang Kamar tampi | rame pasar tinampn ing Juhkal | lbar pasare tinampn | Mustari trangganku | wanci bdhug Mirah kang tampi | waktu Luhur Samsunya | praptng Ngasar puput | tinampnan lintang Juhrah | wanci sontn Ngatarit ingkang atampi | jangkp lintang kasapta || Malm Slasa ing waktu Mahribi | lintang Mirah srn wktu Ngisa | tranggana Samsu tampine | sirp janma kang lungguh | lintang Juhrah tngahing ratri | Ngatarit ingkang lnggah | lingsir wnginipun | tinampn ing lintang Kamar | bangun enjing lintang Juhkal kang nampni | Subuh lintang Mustarnya || Slasa enjang Mirah ingkang tampi | rame pasar Samsu ingkang lnggah | bar pasar Juhrah tampine | bdhug tinampn gupuh | ing Ngatarit Luhur tinampi | Kamar kang taranggana | Ngasri Juhkal lungguh | sontnipun tinampnan | taranggana Mustari pot wktu Mahrib | jangkp kasapta lintang || Malm Rbo ing waktu Mahribi | lintang Ngatarit pot wktu Ngisa | tinampn Kamar lintange | wanci sirp jalmku | lintang Juhkal ingkang nampni | tngah ratri tranggana | Mustari kang lungguh | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 153 >

39.

40.

41.

42.

lingsir dalu tinampnan | lintang Mirah bangun sampun kang nampni | ing waktu Subuh Juhrah || 43. Rbo enjing Ngatarit kang tampi | rame pasar tinampn ing Kamar | bar pasar Juhkal tampine | bdhug nulya sinambut | ing Mustari Luhur tinampi | lintang Mirah punika | wktu Ngasaripun | tranggana Samsu kang lnggah | wanci sontn lintang Juhrah kang nampni | jangkp lintang kasapta || Jilid 1 - Kaca : 117 44. Malm Kmis ing waktu Mahribi | taranggana Mustari praptanya | Ngisa tinampnan Mirh | sirp ing janma Samsu | tngah ratri ingkang nampni | kanang tranggana Juhrah | srn lingsir dalu | tinampn Ngatarit lintang | bangun enjing lintang Kamar ingkang tampi | ing waktu Subuh Juhkal || Kmis enjing Mustari kang tampi | rame pasar lintang Mirah lnggah | bar pasar Samsu tampine | bdhug tinampn gupuh | lintang Juhrah Luhur tinampi | Ngatarit ingkang lnggah | srn Ngasri wktu | tinampnan lintang Kamar | wanci sontn lintang Juhkal ingkang tampi | jangkp kasapta lintang || Malm Jumngah ing waktu Mahribi | lintang Juhrah ingkang apilnggah | ing waktu Ngisa pote | tinampn Ngataritu | sirp janma Kamar nampni | tngah ratrinya Juhkal | lingsir ratrinipun | lintang Mustari punika | bangun enjing lintang Mirah kang nampni | Subuh Samsu tranggana || Jumngah enjing lintang Juhrah tampi | rame pasar Ngatarit kang lnggah | lbar pasar Kamar manggn | bdhug ginantyan gupuh | lintang Juhkal ingkang nyitni | luhur gya tinampnan | Mustari sitngsu | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 154 >

45.

46.

47.

wktu Ngasri tinampnan | lintang Mirah sontne Samsu kang tampi | jangkp lintang kasapta || 48. Malm Saptu Mahribi Ngatarit | waktu Ngisa tinampn ing Kamar | sirp janma gya tinampn | lintang Juhkal potipun | tngah ratri ingkang nampni | Mustari taranggana | pot lingsir dalu | tinampn Mirah tranggana | bangun enjing lintang Samsu kang nampni | Subuh pan lintang Juhrah || Saptu enjing lintang Juhkal tampi | rame pasar Mustari kang lnggah | lbar pasar lintang Mirh | bdhug tinampn Samsu | waktu Luhur Juhrah nampni | pot Ngasri tinampnan | Ngatarit sitngsu | sontne tinampn Kamar | titi sampun lampahing lintang saptari | dalu praptaning siyang || Kang minangka naasing lintang dwi | (ng)gih punika Mirah lawan Juhkal | ngagsang winnangake | stiyar mrih rahayu | yn wus atut etanganki | gya sumendhe ing Suksma | widadaning kayun | amung aywa kinkahan | ppetangan tan sagd ngewahkn takdir | siningkura kainan || Jilid 1 - Kaca : 118 51. Kaol saking pawong mitra mami | brahmanadi ing Ngatas-maruta | tiyang badhe gadhah rare | utawi janma ayun | praptng janji ing wancinki | laire kanang jabang | pcate nyawku | awawaton ari sapta | siyang dalu punika sami binagi | kalih wlas gathita || Wiwit purnamaning Sanghyang Rawi | gathita nm sapta astha nawa | sadasa sawlas tngange | kalihwlas inggih bdhug | gya gathita satunggil kalih | tiga sakawan gangsal | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 155 >

49.

50.

52.

wangsul nnm surup | lajng etang kadi siyang | dados namung wontn kalih-wlas wanci | kalamun ari Akad || 53. Gathita nm sapta sawlas tuwin | tabuh satunggal kalawan gangsal | Snn astha sadasan | satunggal tripancku | Slasa sapta sadasa tuwin | tngange kalihwlas | kalih gangsalipun | Rbo sapta nawa sawlas | kalih catur Kmis astha sawlas tuwin | satunggal tri sakawan || Jumngah astha sadasa tanapi | kalih wlas tiga myang sakawan | Saptu sapta myang nawane | dwiwlas kalih catur | bilih wontn tiyang nyakiti | utawi tyang sakarat | ri Akad tartamtu | lair utawi papatya | gathita nm sapta sawlas satunggil | gangsal salah satunggal || Radn Jayngrsmi matur aris | kathah tmn ing parincnira | mrih widada raharjane | utami dipun nut | tan kainan basanirki | wontn kaol mupakat | punapa sastu | yn badhe karya pemahan | tuwin griya saka usuk dnukuri | pnt awoning ptang || Lrs wontn manawi akardi | ing pemahan dipun stokna | yn (ng)garap pagr sitine | cngkale dhpanipun | inggih ingkang adarbe panti | kalamun awiwita | lr kiln mangidul | winicala saking dhpa | wilangannya bumi karta kala kali | kaarah dhawah karta || Yn mangetan kadhawahna bumi | bilih daml ingkang bubutulan | ambnrakn kalane | myang wiyar ciyutipun | ing pemahan sukaning galih | dene jroning plataran | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 156 >

54.

55.

56.

57.

yn mangalripun | anotog pagr ukurnya | samurdane kang darbe wisma pribadi | tingkahe wismanira || Jilid 1 - Kaca : 119 58. Dn agathuk pagr aja lali | yn kklir sakilning wisma | kang tngn iku lakune | tka ing wismanipun | gathukna ing pagr (n)jawi | kang wetan bau kiwa | saking wismanipun | dn-gathuk lan wismanira | lolongkange pandhapa tpusn aglis | lawan pacakanira || Gdhuging wisma lawan pandhapi | mandhapa iku kalawan lodra | tpusing talapakane | kalih mandhapanipun | lawan lodra yn karya kori | pagr tarab cngkalnya | mara-sanganipun | poma sampun asmbrana | ing pitdah prayogi aywa kawuri | yn parng bgjanira || 36 Pangkur Punika yn karya griya | ukuripun pcakira pribadi | pincakan panjangipun | gangsal petanganira | sri adi naga mas perak lamun | griya kadhawahna mas | pandhapa perak prayogi || Bilih pawon dhawah naga | payon lsung prayogi dhawah adi | manawi iyasa lumbung | dhawah sri pcaknya | sampun jangkp mnggah saka kang dnukur | kajawi tangkping ngandhap | lan kajawi purusnki || Ngukur wiyare kang saka | lajng kangge ngukur panjangirki | ugi gangsal petangipun | bumi banyu prawata | myang sangkala gni jangkp gangsalipun | dhawah bumi kang prayoga | ttg watkipun bumi || Dhawah banyu watkira | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 157 >

59.

1.

2.

3.

4.

apan srpan punika (ng)gih prayogi | manawi dhumawah gunung | watg krp aliyan | lamun dhawah sngkala awon kalangkung | kang darbe wisma gringan | dhawah gni tan prayogi || Jilid 1 - Kaca : 120 5. Kabasmaran watakira | mangkya usuk dnetang cacah iji | inggih gangsal petangipun | sri kakitri gana | kliyu pokah bilih wisma etang usuk | prayoga sri dhawahnya | pandhapi dhawaha kitri || Kalih punika prayoga | bilih masjid gana ingkang prayogi | sanse masjid puniku | manawi dhawah gana | tamtu angkr utawi singit kalangkung | kaliyu datan prayoga | gringan kang gadhah panti || Yn dnetang dhawah pokah | tan prayoga krp nandhang prihatin | kapjahan jumarunuh | sampun jangkp etangnya | dene pagr punika ukuranipun | ddge kang darbe wisma | tuwin dhpane pribadi || Mnggah wiyaring pemahan | sasukanya pan botn dnwancni | gangsal wwilanganipun | bbuka sri etang | tapa lungguh sdana pugran-ipun | dhawah sri watak srpan | tapa luwe watknki || Lungguh ttg watkira | pan sdana sugiyan watknki | de pugran watkipun | pitados saha kkah | sampun jangkp ing pundi kaparngipun | tbihing (n)dhapi lan griya | ugi wontn ukurnki || Pcaking kang gadhah griya | pan sakawan etanganipun nnggih | awit bale etangipun | omah latar pawuhan | dhawah bale punika ingkang pakantuk | dene yn yasa gdhogan | tuwin kandhang kbo sapi || Palangipun pincakan | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 158 >

6.

7.

8.

9.

10.

11.

kajawine ppurus ingkang manjing | kiwa miwah tngnipun | sakawan etangannya | candhi karta rogoh sampoyong puniku | ingkang sae dhawah karta | kalayan dhumawah candhi || 12. Saka kandhang myang gdhogan | kajawine purus myang pndhmnki | ingukur lan palang wau | dhawah candhi prayoga | ing tbihe saking trping pantinipun | ingukur kalawan pcak | gangsal petanganirki || Awit etangipun karta | baya tura samaya angmasi | utami ingkang dhumawuh | ing wwilangan karta | nngna wau titi etangnya ki Buyut | wus anggagat bangun enjang | suwawi waktu Subkti || Jilid 1 - Kaca : 121 14. Utami kang radi awal | samya wulu paragating Subkti | ppujianira nutug | bakdaning ppujian | Gathuk matur alim dalm Kyai Buyut | kawula nyuwun wasiat | basanipun tiyang abti || Nunutut sadhengah kewan | bokmanawi ing tmbe ngingah kambing | amrih cumbu dhatng ulun | ki Buyut angandika | iya kacung pancn ana mlipun | datanpa laku tur cndhak | mangkene basanirki || Seka leka seka leka | singa buntut idhpa idhp ing i | -dhpku tut sing saujarku | mung iku ora liya | lamun sira kaparng anglus-lus | marang sadhengahing kewan | kang dadi parnging ati || Kalawan manthnging sdya | uga cndhak mangkene basanki | singa wulu singa buntut | ingusapan pandhawa | llima tut saujarku mung puniku | lamun pinarng ing mangsa | bokmanawa tutut ykti || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 159 >

13.

15.

16.

17.

18.

Gathuk nuwun-nuwun nmbah | sakalangkung kapundhi sih sang yogi | Ki Buyut nyawang sang bagus | sumunaring kang cahya | ngandikng tyas ccalone janma luhung | manthr cahyaning oliya | wasana matur sang adi ||

19.

Ing mangke paran ing karsa | swu sokur yn jnak anng ngriki | rahadyan alon umatur | kang agung apuranta | mangkya ulun ayun (m)dumugkkn kayun | ing saparan tanpa sdya | ngulati ingkang lunga nis || Amung pangstu paduka | rahayune ing lampah bokmanawi | tmbe ulun sagd wangsul | kantuna karaharjan | wus salaman ki Buyut ngandika arum | mas putu nastapaningwang | sami apuji-pinuji || Wus tumurun sangking Murya | ngidul ngiln wus ngambah ing pasisir | tan winarna lampahipun | prapta ing palabuhan | Pakalongan kndl ing tpining laut | anon udhuning juragan | kang sangking liyan nagari ||

20.

21.

12 Dumugi ing Pkalongan, trus dhatng Pangaran puruita Wasi Kawiswara, winarah isining Srat Nitisruti. Dumugi ing rdi Slamt pinanggih Sh Skardalima, winjang bab: 1. Suluk Wali-sanga; 2. Cariyos (pralambang) Waringin-sungsang; 3. Bab tapa 5 prakawis; 4. Suluk Langit-sapta; 6 Kanugrahan, pribadining manungsa tuwin napsu sakawan. Lampahipun lajng dumugi rdi Sawal pinanggih Rsi Narawita, bantah nglmu wkasan prang tandhing abn kasantikan. Sang rsi kawon lajng muksa ... kaca 122-141 Jilid 1 - Kaca : 122 22. Manawi ari kalihnya | binkta ing nangkoda sangking Grsik | nunut utawi pinupu | mring pawong-sanakira | dupi mudhun juragan kang sangking laut | tinon kang rayi tan ana | sangsaya angls ing galih || Adhuh yayi kadangingwang | Jayngsari myang Nikn Rancangkapti | baya mring ndi jangtungku | amung ta karuhana | ing dunungmu awt mangkene kabanjur | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 160 >

23.

kadya kinjng tanpa soca | wau Radyan Jayngrsmi || 24. (n)Ddonga marang Pangeran | rahayune kadangira kkalih | tmbe sagda pinangguh | atuse manthnging tyas | gya lumampah tambuh kang sindyng kalbu | kndlnya dalu kewala | bakda Subuh gya lumaris || Prapta ardi Pangaran | kacarita sang yogi kang palinggih | anng Pangaran gunung | wasi Kawisuwara | waskithng tyas uning satriya anglangut | kndl ing ngandhapting arga | sang wasi utusan aglis || Sabatnya aran Waskitha | kinn mudhun marang ngandhapping wukir | ki Waskitha wus tumurun | pinanggih lan rahadyan | mangnjali matur kawula ingutus | mahawiku Pangaran | Kawiswara sang ayogi || (n)Jng paduka ingaturan | minggah maring ing dhepok ulunirit | rahadyan ngandika arum | inggih paman prayoga | sampun kerit Gathak Gathuk tansng pungkur | sang wiku mapag wiwara | wus tundhuk rinangkul aglis || Kulup ingkang nmbe prapta | sajarwaa kkasihira kaki | lawan ngndi pinangkamu | sayogane lrppa | anng kene kurang nadhah kurang turu | darapon bisaa klakyan | kang dadi karsanta kaki || Rahadyan dahat lnggana | wus alami pruita ing sang yogi | tarakbratanya lumintu | sang yogi Kawiswara | lon ngandika ana jiliddan linuhung | sayogya sira anggoa | kanthining janma utami || Jilid 1 - Kaca : 123 1. 37 Kinanthi Minangka murda satuhu | tapa angenaki ati | tama lirring panataran | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 161 >

25.

26.

27.

28.

29.

narantara sesalwirning | sarhning ingkang dumadya | wlassa singa nuwa-nuwi || 2. Srda purae ngasamun | samanning sila nagari | aminta sihing ngamarar | awlas asih ring pagimi | unggyannira ngamatirta | cipta mantb marang Widdhi || Durung dadi lamun durung | darana ring darunaning | sakarsa karsng pamasa | satibane kang tinuding | beda pandumming budaya | dayaning (n)donning dumadi || Kahnngna manngkung | amaladdi samadinning | angssa karsaning Sang | Amurwng Paningal jati | tingalna maklumulah | malah maluya ywa lali || Llakone kang kalulun | alin-alin dnkalilin | llnga aywa kaalan | ywa lalu atmah lali | kalunta-lunta kalintang | tan wiyang mayanga wsthi || Isthaning angga kagugu | gupita jg agagappi | aywa gugup ing nalika | nalarrira dn alirih | rrh ing pangarah-arah | arahn aywa ngurangi || Ngurangana ing pangrungu | ing rh aywa nguring-uring | yn miro tmah mmirang | amerang amurang niti | titika dnkatalika | ywa nunulak tutulan-cik || Bcik rngkuhn pamngku | kumawa ing agal alit | dn amulat ing llta | ywan ingandl dndumling | (n)dulu ulah karawitan | wittipun tan ana malih || Sangking kakawin myang kidung | kadi kadang anjarwani | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 162 >

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

ing sarekaning kalangyan | langning kang milangonni | nglongana haywan tantara | tarikn yn ana luwih || 10. Miwah ungguhing raras-rum | rumarah murang ing kawi | ssandining sang kndriya | rekaning kawi kawiddhi | kawiddhi ing widhayaka | ya karana sang siniwi || Jilid 1 - Kaca : 124 11. Wh taht babah binarung | ring kasidaning dumadi | dana kariyin dnarah | kasantikan wus kawuri | kasudarman tyas mardawa | dn manuh manah mamanis || Manah prnssan ywa kunus | dnnira amasang msi | masalahing sumpt karsa | karsa sinsr tan osik | musika tinon aywa sak | sasat simpn karsa suji || Ring sojar aja anjujur | kolina kilat ngalingi | tan wrin naya ringa mawas | waskitha awangsulanning | yn tan angling dn ammma | dn amms ing pangungkih || Ywa taha brgugug luguk | kaya gopala kapilis | kaplang kaplak-plak | palnggahe agaligir | awigar agagalagar | nganggur tan egaring galih || Palaning wong ambasngut | ulatte anginggit-inggit | wacana buthking netya | netya ala tan kailir | klu kalssan ing muka | mngku ala nir pakolih || Ing wacana yn anuju | pasamuwan srawunganning | dipun sambada ing tmbang | manawa katambang balik | dnkacakup ing pangucap | titika dipun katitik || Panitike ywan wus putus | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 163 >

12.

13.

14.

15.

16.

17.

pan wus cinaritng Sruti | sru trp tita ing purwaka | mangka kenging anganggpi | ing cipta ya dyan patutta | ing tmbang sambang manawi || 18. Ana wadi kang sinamun | sinuksma sari-sarining | buhana sabawaning tyas | lair ing tyas kang nampani | nyataning tyas anng naya | naya netya kang nampani || Sawadining wardayku | ing netya pahmannki | ing wacana (ng)gonning wdhar | widayaka dayng wadi | widigda ing ciptamaya | mayana mayaning kapti || Ati akapti kumudu | asihana ing ssami | witting raga kinasiyan | pan sangking raga pribadi | pribadi asiyng raga | kadulu dalan dinalit || Passan ing sarirku | amberat ingkang kaksi | nir tasitaning akathah | panghna ing sarirki | sarira paran bedanya | ambawaa ambawani || Jilid 1 - Kaca : 125 22. Ingkang kadi mangkonku | ndi ulun amurwani | ing paniwi wamangkana | ana pae nupa bumi | dera ngimpun prih sadaya | pan wus jnnging narpati || Kinasihan ing rh arju | saharja mangakumki | amiluta ambg ing ngrat | rat karakttan padha sih | linulut ing lokajana | jnng kasarjana sami || Sarat rinaharjng kayun | mawarah-warah rh aris | tanpa karsa paghana | kengang murwa angarjani | kikitir marang apapa | papa tlutuh siningkir || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 164 >

19.

20.

21.

23.

24.

25.

Mikarra kang sikara dur | nimitya-mitya sajati | juti sajatining mita | siyasat lir sagaragni | gnngan kathah isinya | sarira tanpa walng ngling || Ssumbanging ngrat kasumbung | sesining tapa ing bumi | bumi saja saha jarwa | sojar tekanang binukti | brmara nguswng kusuma | sumarmaning ganda sari || Salwir bawaning kang sinung | ing wadi widagdng kuwi | among jagad jaga-jaga | arjuning ngrat tan kasthi | sasthining asthagina | ginulang-gulang ing pangling || Liniling-liling kalangkung | sinlan planu pinalin | sarasa-rasa rinangsang | kang saru-saru siningkir | sikara tan karawattan | kuwat awtta rangkawit || Wiwitting watara wolu | waluyane wali-wali | wulang lila lan wilalat | ywan linlt tmah lali | lalu amilih turida | ruda rudah angrudatin || Rudatin angayun-ayun | wahyu-wahyaning sakalir | kaliliran kalairran | lairing wahyu-winaris | waras ngnirakn maras | marassakn jiwaragi || Noraga rgm anurut | anuruta rat pinirit | mirit angipat kiparat | purt ppt tan pinipil | papalla sangking sikara | sukura sukr siningkir || Krtya pakarti katutur | titir pamantara titi | tatas pandining walgita | tan pgat amagut kapti | kaptine ingkang kampita | pitaya dn pitayani || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 165 >

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

Jilid 1 - Kaca : 126 33. Yn ing tyas pan aywa tambuh | bubuhanne wong ngaurip | angarp-arppa karya | karyane sawiji-wiji | wijining puruitaa | ya asthaguna kinawi || Kawining Hyang Endra laku | ngudannakn wangi-wangi | angrspi sabuwana | kawaratan ing mamanis | mnuhi manah madada | monng manungku ngnani || Kawining Hyang Yama laku | madhndhakrama tan yukti | ya maluma lwir ya pjah | durjana glahing bumi | nadyan braya wani ngambah | binubuh pinrih ing pati || Kawining Hyang Surya laku | ngingsp toya tan katawis | rrh ririh tan rkasa | rrasanne tan ngrssi | rsik lumintu atata | sanityasa ngatiyati || Kawining Hyang Candra laku | ngasuk ngaspi sang bumi | komala mrdu katingal | guya-guyunya mamanis | lir ttssing martotama | rsp marang para rsi || Kawining Hyang Bayu laku | anginte sagung pakarti | buddining rat kinawruhan | sawicara dnkawruhi | ya dibya guna kagunan | ginunni saari-ari || Kawining Kuwera laku | buja bojana mamukti | mamassi busana mas | sru suk srah pangrhing dasih | pracaya kang pinarcayan | tan munasika tan mosik || Kawining Baruna laku | ngagm sanjata ngapussi | sagung kang olah durjana | jinajahan sinalisik | sinalasah cinpngan | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 166 >

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

ammpng dnnya ninitik || 41. Kawining Hyang Brama laku | anggsngi ripu tapis | galak ring ripu lwir singa | kang kinangsah sirna gusis | murub warata kataman | tamannira anng gni || Nahan ta guna ginunggung | suraku rumksng bumi | bumi ginora warana | lana ginnng pinusthi | ssthaning butaning ngolah | ulah ssran musran muni || Aywa nhr ing paniru | angalappa saraganing | Sruti titikanning kangap | kadhapping kilap ngulati | Islam mapan janma tama | kang kapir prandening ssthi || Jilid 1 - Kaca : 127 44. Asthabrata kang linaku | klakon pangolahnki | pundi antuk yn kalaha | lan lakune Buddha nguni | beda budining manungsa | akawih ingkang linwih || Maluya laya anuntur | linanturakn pakarti | Jayngrana pinandhita | ing palagyan palunggyanning | byuha tarln wkasningka | tapa kaluhuran dadi || Lgawng pati ring ripu | pratapanning kang prajurit | sor tapaning kang pandhita | tapa tapaking jayanti | antyastya pramukyng tapa | tapa (ng)graning gunung wsi || Sinmbah ing ngalapa gung | singgih yn sirarsa jurit | dn prastawa ing sopana | ing bubuka purba titi | titika dnkatalika | tutula tinali-tali || Agama pan sdya ayu | pagahn padhanging pati | aywa ta kaslan meda | dumadya amangguh wsthi | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 167 >

42.

43.

45.

46.

47.

48.

nadyan ana hru sayuta | sdya yu pan dnpayungi || 49. Ing agama payungipun | rinksa tbih ing wsthi | dyajan ta anut ancala | bubuka ywa ngaruhunni | ruhunana ywan wus pingsal | asapnt gan yn uwis || Ana (ng)gyanya tindak-tanduk | ing swara aywa dumling | aywa liyan kang karngya | munga sang nata pribadi | dnnira angadu laga | mawastrng papan makangsi || Bubuhan kang anng ngayun | tmpuking ayuda pan wis | panarcayan mring sang nata | mangsa keguha ing jurit | sang nata nata ring wuntat | tan patya kh kang umiring || Mung kanan kering myang pungkur | sawega prayitnng wsthi | manawa na katlayah | raganing turangga mrgil | tutulunga tka wangwang | ginantya bala toh pati || Yeka palayarannipun | ring atapa gunungwsi | tan kacaryan tan kawuryan | ring dadi dadining bumi | sastakasa myang riringa | pan purbawisesa jati || Tan ana lara myang lampus | urippe sangking Hyang Jati | -karana tan takut ing prang | nistha madya utamaning | mantri linging kina-kina | kinnan malah ing mangkin || Jilid 1 - Kaca : 128 55. Nisthaning mantri winuwus | yn kawawas lena dhingin | lena kari wadyanira | madyaning mantri yn mati | barng lawan wadyanira | utamanirng kang mantri || Yn ing bala ngarsa gmpur | tulung ngadgkn jmparing | mangsa mangke dadya warta | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 168 >

50.

51.

52.

53.

54.

56.

yn amangun jayng jurit | nistha madya utamanta | mantri ngmasi rumiyin || 57. [...] 58. Ing llakonne kh kantun | kaputungan tyas kang nulis | spi supene kang bawat | tumanduk lamun udani | tlasana sanggamu ywa | dening tanduk tan nindaki || Lwir tarbuka rupanipun | bundhining rat anjajagi | tan mantra mantrng sarira | purwaning amnggl kawi | kinayah kayuh bawamba | ambuning rat ing saricik || Ing angga akarm liwung | ing pangiwa angnani | tulatn namung panimpar | tan wrin cacadn ing sami | sanepaning pasang sewa | sinawawa tan suwawi || Wiyanga wuyunging kalbu | buhana tandha sabn ri | rumaras ywan tan mangguha | uguhing kidung tinampi | nampingana mangka dadya | dadya dawaning murwani || Nimpni dadi sinamun | namung dana tanpa mijil | pinunjal tinunjl suka | suka ringa mnggl kawi | kawisesa budyadarma | malangun dadine bumi || 38 Asmaradana Rahadyan sangt gung kingkin | miyarsa andikanira | wasi Kawiswara kaot | wus lami nng Pangaran | ngntk piwulangira | dhasar lantip sang abagus | cakp atampi piwulang || Saya tbih dhabar guling | Gathak Gathuk eca ing tyas | Kawiswara ngandika lon | kulup ywa dadya tyasira | ingsun tan pisan-pisan | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 169 >

59.

60.

61.

62.

1.

2.

risi kanggenan sirku | amung supaya wuwuha || 3. Kawruh utamining urip | tumkane ing dlahan | angidulla bnr anggr | marang ing Salamt arga | kono ana satriya | atmaja sri Majalangu | nama Sh Skardalima || Jilid 1 - Kaca : 129 4. Dhepok ing Salamt wukir | wus manjing agama Islam | Sunan Tmbayat gurune | sinpuhan Jng Suhunan | Adi ing Kalijaga | arang wong bisa katmu | yn datan lawan nugraha || Mangkata sdhng kang wanci | rahadyan angaras pada | saha aturira alon | muhung pangstu paduka | kawula amung darma | lumampah sangking pituduh | tuhu tan darbe kuwasa || Wau msm sang maharsi | kulup ing pangstuningwang | Gathak Gathuk awotsinom | kawula anyuwun barkah | pinaringana kuwat | (n)dhrkkn wayah pukulun | angsala idin pandonga || Iya knang sun idni | muga kinuwatna ing Hyang | rahadyan sampun lumngsr | linggar sangking Pangaran | lajng ing lampahira | Gathak Gathuk tansng pungkur | wus ngancik sukuning arga || Sumawuring sari-sari | ganda arum amrik ngambar | gantya ingkang winiraos | ing dhepok Salamt arga | masjid munggul katingal | asri busananing gunung | taru-tarunya tinata || Saskaran angubngi | toya wning tinalangan | pating sarwh iline | mangungkang talaga dibya | ngunguwung lirab-lirab | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 170 >

5.

6.

7.

8.

9.

wau panmbahan gunung | lnggah tpining talaga || 10. Ingadhp abdi kakalih | Ki Maklum lawan Ki Sabar | Sh Skar ngandika alon | Sabar Maklum dnagpah | ing langgar rsikana | iki bakal ana tamu | utama calon olia || Sabar Maklum mundur aglis | ing langgar wus ginlaran | Sh Skar gya kundur alon | ngalela lnggah ing langgar | rahadyan wus katingal | ingawe sang wiku gupuh | radyan anungkmi pada || Pinangkul kinmpit-kmpit | arum wijiling kang sabda | slamt satkamu radn | mrlokkn mring dhepokingwang | bangt sukaning driya | radyan nmbah saha matur | pangstu dalm kang mulya || Sh Skar ngandika malih | kulup hywa sadaya-daya | ing pangarah dipun sarh | mung ywa pgat ing paminta | lumintu ingkang lampah | yn pinarng wktunipun | bokmanawa katarima || Jilid 1 - Kaca : 130 14. Suhunan ing Bayat nguni | sung carita marang ingwang | eyangmu buyut kalane | kumpulan lan wali sanga | samya (m)babar ssotya | trusing ngaji pan akumpul | aywa ana parbutan || Kinarya gita ing kawi | ing Giri Gajah nggone | tatkala agugunman | para wali sasanga | ing Argapura (ng)gnnipun | kadhaton ratu agama || Wali sadaya tinari | dnnira Prabu Satmata | Suhunan Benang tinaros | myang Suhunan Kalijaga | Suhunan Ngampldnta | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 171 >

11.

12.

13.

15.

16.

Suhunan Kudus tinantun | kalawan Sh Siti Jnar || 17. Sh Bnthong tumut tinari | sarta Pangeran Palembang | Panmbahan Madurane | aseba mring Giri Liman | angling Prabu Satmata | sukur ppg anakingsun | sami limuta kaliman || Sadaya tunggala kapti | sampun wontn kang sulaya | armpga kang wiraos | sami ambabar sosotya | sami miyak warana | sampun wontn masang smu | dn anglela dn tetela || Jng Suhunan Benang angling | ambabar kang pangawikan | tegese sariraningong | dat sipat apngaling Allah | nyata ing kalbu amba | Datollah kang amurbku | misesa ing dhwkira || Jng Suhunan Adiluwih | ambabar kang pangawikan | tgse sariraningong | iya sadat jnngamba | iya jnnging purba | iya Allah Sukma Subut | jnng urip lawan jagad || Jng Suhunan Giri-wsthi | ambahar kang pangawikan | tgse sariraningong | iman urip lan nugraha | budi uriping Suksma | urip sarta Allah iku | mangkana ing kawruhamba || Jng Suhunan Kudus angling | ambabar kang pangawikan | Roh wajib ing imaningong | cahya mancur kadi surya | mijil sangking prabawa | amartani lampahipun | anguripi ing sajagad || Panmbahan Madura ngling | ambabar kang pangawikan | aran na kanugrahane | kundhi Allah ta punika | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 172 >

18.

19.

20.

21.

22.

23.

tgse kundhi ika | Nabi Allah jatinipun | jinatn ing nama Allah || Jilid 1 - Kaca : 131 24. Pangeran Palembang angling | ambabar kang pangawikan | tgse sariraningong | tgse Allah punika | Allah ingkang amurba | anguripi Mahaluhur | amisesa purba dhawak || Prabu Satmata mangkya ngling | ambabar kang pangawikan | sami lan Allah purbane | kang ngawruhi iya Allah | kaping kalih nur badan | kaping tiga rasul iku | kaping pat Datollah ika || Sh Siti Jnar mangkya ngling | ambabar kang pangawikan | asmbah ing Allah ingong | sujud rukuk padha Allah | smbah sinmbah Allah | ingsun kang amurba iku | kang misesa ingsun uga || Wali sadaya mangkya ngling | Siti Jnar Kadariyah | katrasan iku linge | Siti Jnar sigra ngucap | adoha yn bnra | ingkang prak iku mbuh | iki Allah supayaa || Prabu Satmata mangkya ngling | iku jisim Siti Jnar | Sh Lmah Bang mangkya linge | raga jiwa dnmicara | padesane dntilar | Allah kang anglela iku | sakarsanipun wasesa || Wali sadaya samya ngling | salah sira Siti Jnar | dene angaku badanne | Allah badan Siti Jnar | tan langgng anng dunya | Siti Jnar iku luput | tmbe mangk ngaku Suksma || Pan wontn lakone nguni | sami ambabar sosotya | sampun aling-aling kang wong | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 173 >

25.

26.

27.

28.

29.

30.

sami amiyak warana | aja na salah cipta | kna yn warahn dudu | anging panggah Siti Jnar || 31. Prabu Satmata mangkya ngling | Sh Lmah Bang kamanungsan | sanak paknira kabh | tan beda lan paknira | nanging sampun angela | manawi dadi kalurung | akh wong kang angggampang || Kathah wong kang tanpa ykti | tanpa yun angguguruwa | akh kang (ng)ggampang kang wong | dene warta atimbalan | sajatinipun wikan | dadi tan arsa (ng)guguru | awirang yn ta takona || Sh Molana samya prapti | sakathahe Aji Cmpa | pinarg ing masjid gdhe | mapan kantun wali sapta | samya (m)babar sosotya | tan prabeda kang rumuhun | Siti Jnar ingandikan || Jilid 1 - Kaca : 132 34. Sh Molana mangkya angling | Siti Jnar nama tuwan | Siti Jnar mangkya turre | inggih Allah jnngamba | nora na Allah ika | anging Siti Jnar iku | sirna Jnar Allah ana || Molana Ngaribbi angling | kapir dadi Siti Jnar | Aji Cmpa angling alon | kapir danas Siti Jnar | Islamipun indalah | kapir danas wong puniku | punika kapir sampurna || Molana Mahribi angling | Suhunan (n)dawg winjang | masjid dalm suwung kabh | ana bkti ana ora | tmah ngrusak agama | angggampang tmahipun | kang salah (n)dawg pindhang || Sh Siti Jnar mangkya ngling | (n)dawg sampun kalayatan | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 174 >

32.

33.

35.

36.

37.

lawang swarga mnga kabh | Siti Jnar sinrampat | dening kaum sakawan | Sh Lmah Bang sampun khukhum | pindhang tatas kang jangga || 38. Titiga sabate sami | apan sdya pinjahan | samya prawira khukhume | titiga samya andya | anbut Subkhanallah | wontn rare angon wdhus | sigra amiyarsa warta || Siti Jnar wani mati | kasusra angaku Allah | punang rare angon age | lumayu asumbar-sumbar | amarg mring ngayunan | wontn Allah kari iku | katungkul ya angon menda || Prabu Satmata mangkya ngling | rare iku kudu pjah | khukhumna aja suwe | sandhingna Siti Jnar | angling Ki Siti Jnar | sandhingna lawan ingsun | aywa adoh ingsun gawa || Ponang rare angling aris | sampun (n)dika kalayatan | rare cilik sru tangise | age tumuta pralaya | wus mnga lawang swarga | pindhang janggane sampun | msm rare angn menda || Jng Suhunan Ratu Giri | nora kira Siti Jnar | maksih wutuh rragane | tigang dina gilang-gilang | tumulya uluk salam | kantuna andika ratu | Siti Jnar nulya ilang || Tan kari sabatirki | sadaya wus samya ilang | miwah rare angon mangke | datan kantun mlu ilang | sadaya sampun sirna | gawok sakh kang andulu | dhumatng Sh Siti Jnar || Jilid 1 - Kaca : 133 44. Tuturku kang wus kawijil | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 175 >

39.

40.

41.

42.

43.

Sh Lmah Bang wus anyata | katon kandl kumandle | nanging pilih kang abisa | kadi Sh Siti Jnar | akh mandhg anng catur | pinntog mundur plarasan || 39 Durma Lawan malih radn sira kawruhana | pan ana kawruh malih | crita Wringin-sungsang | wajibe kawruhana | anggitn dipun saykti | sajroning manah | lah anggr ngong jarwani || Wringin-sungsang wayahira tumaruna | luhur tan ngawruhi | panjre satunggal | tambenipun skawan | pupusipun mung sawiji | pange sakawan | wohe rtna-di luwih || Kulitira kang wringin kancana mulya | daging kumala adi | otote sosotya | babalunge kalpika | sungsume motyara luwih | uwiting wrksa | iman wujud kang pasthi || Lan malihe kaki tngah kawruhana | lalima kathahnki | ingkang anng tngah | aran pksi-dewata | anadene kang angapit | pksi sakawan | iku wajib ngawruhi || Poma-poma anggr sira kawruhana | wastane kang waringin | lan pancre pisan | lawan tambining ngpang | pupuse lan wohe ugi | apa arannya | wajib sira kawruhi || Lan malihe radn sira kawruhana | apa asalmu dhingin | iku kawruhana | asal sangking punapa | miwah benjing lamun mati | ndi (ng)gonnira | lawan marganing pati || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 176 >

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

Lamun mati kang nyawa ngndi marganya | apa ta mtu kuping | apan sukr ika | apa ta mtu netra | iku pasthi molr kaki | yn mtu sirah | pasthi pcah kang rksi || Lamun mtu ing mbun-mbunan radyan | kang pasthi bolong kaki | lamun mtu grana | yktine jmbr uga | lamun mtu cangkm najis | lah ngndi baya | margane lamun mati || Jilid 1 - Kaca : 134 Lamun mtu ing jubur langkung najis ya | yn mtu pusr ugi | pasthi bojot ika | lah ngndi ingkang marga | lamun ing wulu kang margi | lah iku mokal | marga kalangkung rungsit || Lah ta radn anggr sira ttakona | liyane marang mami | kabh takokna | purwa madya wasana | takokna dipun patitis | asraha badan | ngaturna pati urip || Lamun mati apa ta ana ngakerat | prnahe kerat ngndi | takokna dn angsal | aja angayawara | dipun wruh ing sajati | basa ngakerat | nggon wong agung sisip || Anadene nggone wong kang sampurna | tan donya tan ing ngakir | anng Darussalam | nggon wong agung mulya | iku gurokna saykti | ing Darussalam | iku suwarga ning || Tgsipun kang Darussalam punika | wujud mukal kang pasthi | iku gurokna | kang aran wujud mukal | yn tan wruha saykti | angur si kopar | karuwan mati garing || Lah ta iku radn sira gurokna | lah poma dipun olih | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 177 >

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

kalamun olha | ing guru kang wawarah | silma jroning jaladri | upamanira | ywa tolh anak rabi || 15. Yn pepeka ing wjang guru kang pasal | tmahan mati kapir | nuli labuhana | wjange gurunira | labuhan kawan prakawis | aywa kawuntat | tapa kawan prakawis || 40 Pangkur Dhingin kang ingaran tapa | anarima sihing Hyang Suksma jati | apa karsane Hyang Agung | apan anut kewala | anglir sarah anng satngahing laut | apa karsaning parentah | kawula tka nglakoni || Ping pindho ingaran tapa | gniara iku dipun lakoni | anadene artinipun | malbu ing dahana | yn kabrangas ing ujar iku dn tguh | yn dnucap ing ttangga | mapan tan ndya gumingsir || Jilid 1 - Kaca : 135 3. Kaping tiga banyuara | tgsipun punika tapa ngli | mapan anut ing pitutur | rmbuge pawong sanak | lan nasabi ing wong kawiranganipun | iku laku kang utama | wong awas ing Suksma jati || Kalawan kaping patira | tapa ngluwat amndhm jroning siti | iya iku tgsipun | aja ngatokkn uga | ing bcike awake dhewe puniku | miwah lawan lakunira | pndhmn dipun armit || Kalamun ta malihira | dipun andhapasor sarh ing budi | dn kalah ing parapadu | utamakna ing lampah | iya iku wong bkti marang Hyang Agung | iku aranne wong lanang | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 178 >

1.

2.

4.

5.

iya wong mnang prang sabil || 6. Iku ganjaraning benjang | cinacadhang manggon ing sawarga-di | ingkang dahat adiluhung | kang aran Darussalam | sarwa muwah adi-adi sakalangkung | pan sampun karsaning Allah | kang duwe wong aprang sabil || Wong aprang sabil punika | nora lawan si kopar lan si kapir | sajroning jajamu iku | ana prang Bratayuda | luwih rame ayuda pupuh-pinupuh | iya lawan dhwkira | iku jatine prang sabil || Sampune amnang aprang | nuli ngancik ing nagri Maspati | amboyong Kncanawungu | nuli jumnng nata | aparentah sakathahe para ratu | datan ana kang amalang | supami jumnng aji || Iku poma alah poma | aywa mamang manahira saykti | poma styanana iku | ujar kang dhingin uga | dn prawira anganggit sajroning kalbu | iku laku kang utama | tan ana ingkang nyamni || Lawan malih atakona | sampurnane ing niyat lawan takbir | miwah sahadat puniku | kalawan yn sakarat | poma radn puniku ta dipun antuk | lawan sampurnaning pjah | takokna dipun patitis || Jilid 1 - Kaca : 136 11. Pan lilima kathahira | gurokna iku dipun mangrti | iku sampurnaning kawruh | poma ta dipun angsal | iya iku sira gurokna kulup | yn tan amuruk mangkana | dudu gurumu saykti || Yn sira ayun uninga | bumi pitu lah radn sun jarwani | kang dhingin bumi rannipun | ingaran bumi rtna | kaping pindho ingaranan bumi kalbu | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 179 >

7.

8.

9.

10.

12.

bumi jantung kaping tiga | pan kaping pat bumi budi || 13. Lawan kaping limanira | ingaranan bumi jinm saykti | lawan kaping nnmipun | ingaran bumi suksma | ping pitune bumi rahsa arannipun | iku wajib kawruhana | tgse sawiji-wiji || Ingkang aran bumi rtna | tgsipun dhadhanira pribadi | bumining manungsa luhung | iku gdhong kang mulya | ingaranan astananing Islam iku | lawan kaping kalihira | bumi kalbu dnwastani || Bumi kalbu tgsira | astanane ing iman kang sajati | kaping tlu bumi jantung | iku ta ingaranan | astanane annggih sakhing kawruh | lan malih kaping patira | ingaranan bumi budi || Bumi budi tgsira | astanane ing puji lawan dhikir | lawan kaping limanipun | bumi jinm tgsnya | ingaranan astanane sih satuhu | lawan kaping nmme ika | bumi suksma dn arani || Utawi kang bumi suksma | iya iku astanane ing nglmi | nnggih kaping pitunipun | ingaran bumi rahsa | bumi rahsa apan iya tgsipun | astananing ing paningal | asmaradana gumanti || 41 Asmaradana Radn kawruhana malih | prakara kang langit sapta | ana ing sira dununge | poma-poma dipunpirsa | langit kang ana sira | mara ngong jarwani kulup | dn bcik pidhangtira || Dhingin langit roh-jasmani | dene langit ping kalihnya | langit roh-nabadi ranne | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 180 >

14.

15.

16.

17.

1.

2.

roh-napsani kaping tiga | dene langit kaping pat | roh-rokani wastanipun | dene langit kaping lima || Jilid 1 - Kaca : 137 3. Ingaranan roh-nurani | langit kaping nmme ika | roh-rabani ing wastane | langit kaping pitu ika | roh-kapi wastanira | annggih ing tgsipun | langit roh satunggal-tunggal || Tgse langit jasmani | tinitahakn ing Allah | ampki ing uripe | ana ing jasat sadaya | langit roh-nabadi ka | ampki uripipun | salire badan sadaya || Ingkang langit roh-napsani | ampki ingkang karsa | karpe badanne kabh | langit roh-rokani uga | mpki nglmunira | sakhe badan sadarum | langit roh-nurani ika || Ampki cahyanki | sakhe badan sadaya | langit roh rabani radn | ampki adhpira | ingkang badan sadaya | lan langit roh-kapi iku | pan ppak pasrahing badan || 42 Mijil Baya pants pinupuha mijil | ingkang winiraos | kanugrahan lawan nugrahane | lawan sapa ingkang nugrahani | nugraha saykti | mungguh ing Hyang Agung || Kanugrahan mungguh ing sirki | nugraha Hyang Manon | anglir bdhug tinabuh snepane | tetabuhe nugraha saykti | unine saykti | nugrahan rannipun || Anadene kang narima ugi | sihira Hyang Manon | pan puniku janma ingkang luwh | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 181 >

4.

5.

6.

1.

2.

3.

kang narima sihira Hyang Widdhi | saobahe ugi | nugrahan puniku || 4. Solah tingkah muna-muni iki | nugrahan Hyang Manon | ganda swara miwah paningale | panarimng dadiya sawiji | dadi wong linuwih | benjang lamun lampus || Dene iya wawadhahing nglmi | pirsakna sayktos | nglmu iku aja akh-akh | yn rinicik dadi nora bcik | yn layar ing pati | aja kh kadulu || Jilid 1 - Kaca : 138 6. Aja kalingan ningal-ningali | kang abangsa roh | roh-ilapi nnggih ling-alinge | kang aptng wadhag kang jasmani | pan iku saykti | panasaran tuhu || Lah ta iku ddalane benjing | kang kasasar kang wong | lanum nora bisa panuksmane | yn wis bisa nuksma wujud siji | wujudira ugi | wujuding Hyang Agung || Iku ingaranan wadhah nglmi | wujudmu sayktos | pan ingakn Dattolah jatine | wulunira wuluning Hyang Widdhi | kulitmu saykti | kulite Hyang Agung || Sungsum balung otot daging gtih | kagungan Hyang Manon | samubarang jroning badan kiye | iya iku sangking Hyang kang Luwih | apan iku ugi | wawadhahing nglmu || Iya nglmu ingkang dn wadhahi | pan adi Hyang Manon | poma iku wkasingsun anggr | dn agmi lawan dn nastiti | tgsipun gmi | dn aja kawtu || Lan malihe tgse nastiti | saprentah Hyang Manon | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 182 >

5.

7.

8.

9.

10.

11.

dn waspada sak nglmu-nglmune | dipun trus lair lawan batin | ywa sok padu nglmi | lan wong liya kulup || 12. Yn tan wruh nglmune Hyang Widdhi | kathah winiraos | upamine kali akh-akh | kali gdhe lawan kali cilik | karsane pan sami | jbul samodra gung || Sasnnge samya golk margi | ana ngetan ngulon | ngidul ngalor sasnng-snnge | dene karp jbul ing jaladri | ywa maido nglmi | tan ana kang luput || Ywa kawongan santri gundhul kaki | sok pradondi padon | ingkang bnr sapa (m)bnrake | sisip sapa nisipakn kaki | aniruwa ugi | mundhak apa iku || Santri gundhul kang samya pradondi | kang kawongan ndhog | ingkang putih amung (n)jaba bae | ingkang (n)jro apan warni abrit | lir kukila paksi | tinon cilam-cilum || Agung gawe pan asaba warih | lamun ana kodhok | pan minangsa iku wawatke | puluh putih lir kuntul kang pksi | nyandhang sarwa putih | yn tinon amulus || Jilid 1 - Kaca : 139 17. Pakanane langkung (n)jjmbri | radn wkasingong | mung puniku tampanana kabh | nglmuningong anggr sampun ngnting | nanging ingong mling | marang sira kulup || Wkasingong mung kari sawiji | poma dn kalakon | aja ajubriya sira radn | lan sumngah aja anglakoni | lah dn ngati-yati | ywa kasupn kulup || Anadene tgsipun kibir | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 183 >

13.

14.

15.

16.

18.

19.

masthkakn kang wong | ala bcik kapasthi anane | kang sumngah tgse saykti | (m)bcikakn dhiri | sabudine punggung || 20. Kacarita wit sowan sang pkik | ngantya wktu Suboh | datan ebah sangking ing ngarsane | sang sh luhung angandika aris | kulup kang kawijil | kabh tuturingsun || Nambahana ing kawruhmu kaki | lawan wkasingong | sira banjur mangulona radn | gunung Sawal ana maharsi | pan sadulur mami | tur kaprnah spuh || Nora arsa manut sarengating | (n)Jng Nabi kinaot | isih kukuh ngukuhi Budane | lamun ana kang ngasorkn maring | ing kadibyanki | dhandhang suka anut || 43. Dhandhanggula Aran Wasi Narawita kaki | hya sumlang ingsun jangkung sira | lah uwis mangkata radn | Sh Skar wusing atus | pangandika datan kaksi | mung kantun sabatira | ki Sabar ki Maklum | Rahadyan kantun anggana | ngandika ris ndha kaki salah siji | andika antrna || Kaki Sabar ingkang tdah margi | anng ngarsa tan rkasng lampah | Sh Skardlima kramate | lpas ing lampahipun | wus angancik ing Sawal wukir | rahadyan angandika | bangt tarimngsun | ki Sabar sira wangsula | Gathak Gathuk kariya ngandhaping wukir | ingsun munggah priyangga || Wus uminggah radn Jayngrsmi | Rsi Narawita datan samar | lamun dhatngan wiyose | janma nung dibya nglmu | wasi Nara umapak aglis | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 184 >

21.

22.

1.

2.

3.

rahadyan ginunturan | sela datan surut | sarira asrah ing Suksma | praptng arga mandhg ing sela matindhih | lir undhaking ancala || Jilid 1 - Kaca : 140 4. Ing ancala wus kongkal katitih | sigra jumnng lambunging arga | ki Ajar sangsaya tyase | mojar Hyang gurunipun | sang alaba punapa kardi | dhatng wukir patapan | rahadyan lingipun | iya pakoning Pangeran | karyaningsun Ki Ajar marang sirku | amardi akon Islam || Lah Islama Ki Ajar dn aglis | myang pangandhg miwah ta ing dhadhang | kuncara mangulu kabh | ingindhang gurunipun | smu bangga dnnira angling | emane ingsun Islam | yn tan kasor kawruh | myang kadi ing kasantikan | sigra ngambil kang tigan anulya prapti | tinumpuk anng ngarsa || Ing ngarsane rahadyan ngambili | kang nng ngisor prandene tan tiba | kang ana ing luhur dhewe | Ki Ajar sigra nambut | kang cupumas pan isi warih | ginantung anng wiyat | rahadyan anmbung | ing jungkat anulya pasah | mawut kri toyane datan tumitis | Ki Ajar karepotan || Kyai Ajar kthunira aglis | inguncalakn dhatng ngawiyat | lir paksi krndha ibre | rahadyan sigra wau | ngracut kaosira anuli | nguncalakn ngawiyat | anitihi kthu | prabawa wus katitihan | dyan Ki Ajar lumumpat sarwi smadi | andunung ronning pisang || Lagi arsa wau dntitihi | sang abagus wus ana ing kana | jumnng anng pupuse | Ki Ajar sigra wangsul | nulya ngobong mrunirki | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 185 >

5.

6.

7.

8.

mubal ingkang dahana | Ki Ajar umangsuk | rahadyan wus anng kana | andhingini jumnng madyaning gni | Ki Ajar karepotan || 9. Kaputran saisining wukir | amung gntha kaklng kncana | nyanane tan wruh prnahe | rahadyan pan wus ayun | pan sarira durgamaning sih | cipta anglbur gntha | rmk anggalpung | rahadyan angling mring ajar | wutuhna brahalamu kabh iki | Ki Ajar datan bisa || Kyai Ajar kewuhan ing ati | dadya atmbung dhatng rahadyan | lah mara wutuhna age | arca agntha iku | radyan sigra nandhng Widdhi | katarima kang donga | arca sampun wutuh | rahadyan akon Islama | lingira Jar yn uripna wong mati | sun idhp ujarira || Jilid 1 - Kaca : 141 11. Lamun sira wus nyata saykti | ngilangna padhang lawan wulan | kang mati uripna age | yn tan gsang kang lampus | sakathahe sabdanirki | ykti ingsun lnggana | tan arsa umanut | rahadyan nulya tumdhak | amarani kang mati nulya kapanggih | angling kinn uripa || Lah uripa sira ingkang mati | iya pakone Hyang Mahamulya | tka maksih mujung bae | rahadyan malih muwus | lah tangiya karsaning Widdhi | sarta lan pakoningwang | jngglk alungguh | urip tan lngganng karsa | mring rahadyan mring Ki Ajar nagih janji | aris kang pangandika || Aslamma Ki Ajar tan angling | kalingsman lajng sinung lara | lumpuh (n)dumuk durakane | nuhun apuranipun | mring rahadyan nuwun jjampi | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 186 >

10.

12.

13.

rahadyan angandika | Islam tambanipun | angucapna Sahadat | Kyai Ajar tan suwala anampni | Sadat anulya mingkrat || 14. Samengkrade ri sang maharsi | kukuwunge nlahi saarga | sumunar katon tejane | sru ascaryaning kalbu | ngunguning tyas datan winarni | tumurun sangking arga | panggya Gathak Gathuk | gupuh matur ing rahadyan | kadipundi dene ngantos kalih ratri | tyas amba klap-klap || Radyan msm sarwi awawarti | ungguling prang sang rsi kasoran | ngantya anon ing tejane | Thak Gathuk manthuk-manthuk | sukaning tyas sukur ing Widdhi | kagyat sang ungguling prang | aningali gunung | ing Carme sukunira | langkung pringga rahadyan tandya lumaris | lpas ing lampahira || Langkung rumpil ing marga grng ngori | kumbang-kumbang ngarasing wulusan | sumrang ngiring wukire | ngt kantping kalbu | maring kadang ingkang lunga nis | nulya manggih talaga | toyanya sumunu | kinubng ing kayu lata | langkung kathah wowohan ingkang sarwa-di | andhng uwohira ||

15.

16.

13 Dumugi ing rdi Crme pinanggih Rsi Singgunkara ingkang mdharakn bab: "1. Wariga-gmt, awon saening dintn miturut Wuku 30; 2. Petang Nagajatingarang kangge tiyang ngalih griya. Lampahipun kalajngakn dumugi rdi Tampomas, pinanggih Sh Trnggana dalah semahipun wasta Sitarsmi lan anakipun stri wasta Ni Ruhkanti, winulang nglmi kasidan kanthi wangsalan. Botn dangu Sh Trnggana muksa. R. Jayngrsmi suka piwulang dhatng Ruhkanti bab Martabat-pitu. Ni Ruhkanti kapundhut garwa Sultan Crbon lajng kaboyong dalah ibunipun. Jayngrsmi nglajngakn lampah. ... kaca 142-165 Jilid 1 - Kaca : 142 17. Lir nambrama ingkang lagya prapti | sung usada mring sang jayaning prang | Gathuk ngaturakn wohe | kpl gandanya arum | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 187 >

nanging radyan tan arsa bukti | tansah ginanda-ganda | sngsming tyas (n)dulu | talaga kinpung arga | madyng tlaga wontn ardi alit-alit | sapta samya gngira || 18. Wning tlaga kasorot Hyang Rawi | gbyar-gbyar wayangan saptarga | mawarna-warna warnine | rawe-rawe amanglung | anng ranu kadya sinoming | dyah adi pinangantyan | angarompyoh smu | gumriting ampl dnta | katmpuhing samirana lir panjriting | dyah nmbe katrassan || Lajng minggah Radn Jayngrsmi | myat patapan sapucaking arga | pala pelak asri tinon | sinalisir rum-arum | sinarojng kayu teja-di | ingapit parijatha | anjrah anng ngayun | panggunge munggul katingal | sru kasmaran rahadyan duk aningali | sinrang dnnya mangsah || Nnggih ingkang martapa ing wukir | apaparab Wasi Singgunkara | atmaja ri sang pamase | bdhahing Majalangu | numpang palwa ngambang jaladri | kndl ing palabuhan | Cirbon gya laju | tutruka nng Crme arga | sakalangkung nglangkungi tapanirki | rahadyan duk uninga || Mring sang tapa ksl sayah urip | lupa cape ilang tan karasa | tumamng marang ngarsane | sang wiku manggung minggu | Jayngrsmi matur mamanis | dhuh sang kulinng tapa | kang dahat manngkung | dene sung prabawanira | angramati mring dasih kang kawlasasih | nir ing tyas ingkang murka || Malah-malah sudira ing tapi | sru kapengin kadiya paduka | tka wingit pasmone | ntpi puja nung kung | ulun ngt ing guru mami | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 188 >

19.

20.

21.

22.

Sh Skardlima arga | Slamt dhepokipun | Singgunkara api kagyat | angandika iya tan sira pribadi | kang prapta ngarsaningwang || 23. Padha olih sabarangkarski | kna barang kang padha sindya | nanging iya sapangkate | eh kulup ingsuntutur | ananingsun martapng wukir | sang rsi sigra ngandhar | lalampahanipun | ing purwa tkng wasana | radn matur mnggah kawaspadan lair | piridanipun etang || Jilid 1 - Kaca : 143 24. Maharsi angandika aris | iku kulup mirid saka etang | wuku tlungpuluh khe | Warigagmt tamtu | ala bcik uwus kapasthi | ing dalm sapta dina | tampane kang wuku | ri Dite srn tinampan | kawit Sinta Watugunung kang mungkasi | lah kaki kawruhana || Dite Paing Sinta amurwani | barang karya bcik tur raharja | Soma Pon ayu bcike | babdhat ambuburu | olh buron kang dera amrih | Anggara Wage ala | lulungan tan arju | kawlh ana ing paran | lola kaelangan guru ingkang bcik | masah wlah ing sawah || Buda Kliwon rahayu utami | alulungan salamt saparan | Rspati Manis watkke | ala kalawan ayu | (n)jampnana mata kang sakit | saykti aglis waras | suwitaa iku | bisa kandl kinasiyan | Sukra Paing ala nanging ingkang olih | amamasanga pikat || Tumpak pon ala ingkang kardi | ywa lulungan katadhahan kala | Sinta srn gya tinampn | Landp Dite Wageku | atur tmn langkung prayogi | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 189 >

25.

26.

27.

ngupayaa wanita | saykti glis antuk | Soma Kaliwon raharja | babdhaga aglis olh tur agampil | karya sumur bak toya || 28. (ng)Gara Manis ala ayu nanging | karya sumur drs wdaling toya | lulungana tan asuwe | (n)tuk rijki nng dlanggung | Buda Paing awon sakalir | karya ywa lunga-lunga | nanging karya susup | jala jaring kang prayoga | Rspati Pon ing sabarang kardi bcik | karya sumur bak toya || Sukra Wage rahayu sakalir | amasanga plantih piluwang | aglis antuk buburone | Tumpak Kaliwonnipun | ala aja lulungan kaki | Landp srn tinampan | Wukir Dite Madu | rahayu ta ngunggahna | pari marang lumbung iku luwih bcik | Soma Paing raharja || Jilid 1 - Kaca : 144 30. Barang karya ingkang luwih bcik | karya sumur kbak toyanira | Anggara Pon baranggawe | abcik tur rahayu | lulungana manggih rijki | ing marga tan pantara | Buda Wage ayu | sabarang karya prayoga | Rspatine Kaliwon rahayu ugi | lulungana kapanggya || Kkasihe lamun rare lair | tka ana sandhang panganira | Sukra Lgi prayogane | mmarangana ayu | ing tgse ammarangi | pikir yun bbesanan | Tumpak Paingipun | ala aja lunga-lunga | katadhahan ing kala kalawan manggih | kurda-kurda nng paran || Nanging rare lair aprayogi | Wukir srn Kurantil kang tampa | Dite Pon sabaranggawe | ala nanging kang ayu | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 190 >

29.

31.

32.

angupaya wadon glis olih | ing Soma Wage ala | sabarang karyku | lulungan tan tkng paran | nanging ambbdhat ambuburu bcik | Anggara Kliwon ala || 33. Alulungan katrapan gung sakit | myang sabarangkarya tiba lara | Buda Nis rahayu rnts | barang karya panuju | angupaya sandhang myang bukti | aglis antuk tur gampang | panuju ing kayun | ing Rspati Paing ala | pangadhanganing satru anrang pati | poma aywa lulungan || Ing Sukra Pon apan ala ugi | aywa lungan ykti manggih kala | lan kalaran nng paranne | Tumpak Wage rahayu | amisaya iwak prayogi | mamarangana bagya | barangkarya tulus | Kurantil srn tinampn | wuku Tolu Dite Kaliwon marngi | ala aja lulungan || Nandur pala-brungkah tulus bcik | Soma Manis rahayu nandura | pala-brungkah dadi wohe | Anggara Paing iku | barangkarya datan prayogi | turunning taragnyana | tuju miwah tluh | ngadhang aywa lunga-lunga | Buda pon rahayu sabarang kardi | Rspati Wage bagya || Mumundhuta padha suka sami | lan salamt ana ing dadalan | gantya Sukra Kaliwonne | rahayu tuhu tulus | ingkang urip ing Tumpak Lgi | rahayu nambanana | sakit bisa mantun | kalawan pitulunging Hyang | mangkya wuku Tolu srn dntampani | Gumbrg kadangnya mudha || Jilid 1 - Kaca : 145 1. 44. Sinom Gumbrg Dite Paing ala | barangkarya tan prayogi | lunga kasngkalng paran | Soma pon ala ugi | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 191 >

34.

35.

36.

ringkl gulu sapalih | lungan kalaran nng purug | Anggara Wage ala | nanging tuku iwn bcik | lan nambani wong edan pan bisa waras || 2. Buda Kaliwon raharja | mamarangana prayogi | padha suka sugih sanak | ing ari Rspati Manis | rahayu tur saykti | sabarang karyane stu | llungan slamt paran | Sukra Paing barang kardi | apan bcik lulungan suka nng paran || Tumpak pone raharja | sabarang karya utami | rijki apan tumka | bukti dhatng amimbuhi | Gumbrg srn tinampi | Wrigalit Dite Wageku | ala nanging (m)bbdhat | bburu antuk kang pinrih | Soma Kliwon rahayu amumundhuta || Padha suka ing paturan | (m)bubrah omah mt guruning | omah apan bcik uga | (ng)Gara Nis rahayu kardi | sumur akbak warih | ing Buda Paing rahayu | barangkarya prayoga | bukti dhatng wanti-wanti | padha suka ing Rspati Pon pan ala || Ywa lunga lan aja lena | pangadhangan satru skti | ing Sukra Wage raharja | salamt kapanggih urip | alulunganna bcik | Tumpak Kliwon ala ayu | nanging lkasa tarak | olh cahya anlahi | lan sabarang karp saykti katkan || Wriga-lit srn tinampan | Wariga-gung Dite Lgi | rahayu karyaa tumbal | susuwuk ama sakalir | karya susuk prayogi | miwah karya tumbakipun | Soma Paing raharja | mumundhut suka lstari | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 192 >

3.

4.

5.

6.

anng paran angguntur wisma prayoga || 7. Anggara pon raharja | amasanga sisirping | ing sakhing wisa-wisa | lan sakhing maling skti | tan tumamng sirki | karya tumbal apikantuk | Buda Wage raharja | akaryaa sumur bcik | lan sabarang karya iku bcik uga || Ing Rspati Kliwon ala | pangadhanging satru skti | dn prayitna aywa lena | Sukra Nis rahayu ykti | sabarang akrya bcik | lulungan suka ing puruk | Tumpak Paing raharja | prayogi suwita maring | ing wong agung antuk asih myang kawiryan || Jilid 1 - Kaca : 146 9. Wrigagung srn tinampan | ingkang wuku Julungwangi | Dite Pon ala sabarang | -karya aja lungan kaki | Soma Wage basuki | dum-duman dunya pakantuk | palane kindhpan | Anggara Kliwon tan bcik | aja lunga kasangkala gring nng dalan || Sabarang kang padha nyawa | iku dadi sangkalki | Buda Nis bcik nandura | pisang palakirna dadi | myang rangkat iku bcik | Rspati Paing rahayu | masang tumbal wurungan | karya wlah iku bcik | Sukra pon rahayu sasolahira || Lungaa nanagih utang | tan asuwe nuli olih | kang katkan padha suka | Tumpak Wage tan prayogi | barang karya tan bcik | uwas-pangantn rannipun | srn kang julungskar | wuku Sungsang ingkang tampi | Dite Kliwon ala aja alulungan || Kalaran ana ing marga | nng paran amanggih isin | Soma Manis gawe tumbal | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 193 >

8.

10.

11.

12.

-ling omah lan sabin bcik | tuna kang mrih tan bcik | nyanjataa mt mina | ringkling buron sakalir | Buda pon rahayu sabarang karya || 13. Lulunganna sukng paran | Rspati Wage prayogi | arangkatta bcik uga | sanake pracaya sami | Sukra Kaliwon bcik | yn rare lair puniku | ana rijkinira | Tumpak Lgi tan prayogi | luwih ala alaning kang barangkarya || Sungsang srn tinampnan | Galungan ing Dite Paing | ala ing sabarangkarya | nanging pasang tutumballing | wurunging sirp bcik | Soma pon ambuburu | olh buron akathah | Anggara Wage maringi | marang pkir bcik ing pandonganira || Buda Kaliwon raharja | lkas tarak antuk idi | arangkatta bcik uga | Rspati Nis ala bcik | lungan datan prayogi | kasngkala nng dlanggung | ngunggahna pantun marang | ing lumbung ingkang prayogi | Sukra Paing luwih bcik tur utama || Lulunganna sukng paran | barang karpira olih | Tumpak pon ngulatana | wong minggat tan suwe panggih | Galungan wus tinampi | Kuningan Dite Wageku | rahayu udan mas | lamun ana rare lair | asugiyan tur wruh marang ing kkadang || Jilid 1 - Kaca : 144 17. Soma Kaliwon raharja | anambanana wong elik | dadi atut aps kuwat | ngupaya pangan prayogi | (ng)Gara Nis nagih olih | Buda Paing ngupayku | wong minggat aglis panggya | Rspati Pon ala ykti | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 194 >

14.

15.

16.

Sukra Wage kang prayoga macak tumbal || 18. Keringan yn ana aprang | liyku kabh tan bcik | Tumpak Kaliwon raharja | nagiha utang pakolih | Kuningan wis tinampi | Langkir Dite Nis rahayu | nanandura sabarang | bisa bukti uwohnki | Soma Paing rahayu yn ana bocah || Lair ana rijkinya | lungan rijki (n)dhatngi | Anggara pon raharja | lungan rijkine nganti | lan ingadhangan bukti | lare lair apikantuk | ana sandhange benjang | ing Buda Wage basuki | alkassa tarak antuk cahya mulya || Antuk idi katarima | Rspati Kliwon basuki | ngurit wiji lkassana | bcik myang tulus ing wuri | Sukra Manis basuki | mamarangana pakantuk | anandur pala bungkrah | Tumpak Painge basuki | padha suka bungah amamarangana || Langkir sinrnkn marang | Mandhasiya ingkang tampi | Dite pon ala aywa | kelangan iku marngi | kh satru angadhangi | Soma Wagene rahayu | gawe wisaya mina | jala ssr jaring slundhit | miwah krakat iku watke srppan || Anggara Kaliwon ala | pangadhangan satru skti | dn prayitna aja lunga | Budane Manis prayogi | mmundhut padha olih | (ng)guntura omah rahayu | Rspati Paing karya | mumundhuta padha olih | Sukra pon rahayu karya bndungan || Bisa ppt kaduluran | sri lan pasanjan bcik | Tumpake Wage kaliwat | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 195 >

19.

20.

21.

22.

23.

bcik kukuh dnajrihi | marangana pan bcik | padha suka ing tyassipun | yn atintrim mungsuhnya | Mandhasiyane gumanti | Julungpujud Dite Kaliwon raharja || 24. Gawe pawong mitra lawan | (ng)guguru bcik lan asih | Soma Manisse raharja | ngupaya istri glis olih | (ng)Gara Paing basuki | lungan na rijkinipun | padha ngadhang tur suka | barangkarya antuk bukti | Buda pon raharja sabarangkarya || Rspatine Wage ala | barang karya tan prayogi | aja lunga nmu kala | Sukra Kaliwon tan bcik | sabarang sdyanki | lulungan ala kalangkung | Tumpak Lgi raharja | angunggahna pari maring | lumbung brkat Julungpujut srn marang || Jilid 1 - Kaca : 148 26. Pahang Dite Paing ala | aja lungan yn nglampahi | lungan katiban ing tangan | Soma pon ala ugi | ywa lulungan sirki | Anggara Wage winuwus | ala ywa lunga-lunga | kalaran nng papan ykti | Buda Kliwon raharja sabarangkarya || Awiwit sawah prayoga | Rspati Manis basuki | ngupayaa pksi gangsar | Sukra Painge kaluwih | ala ywa lungan psthi | ana ing marga tinluh | nging bcik (ng)guntur omah | Tumpake pon basuki | nambanana ing wong lara dadi waras || Pahang srn wus tinampan | Kruwlut Dite Wage-ki | uwas-pangantn ing paran | nanging masang tutumballing | wurungan blai bcik | Soma Kaliwon raharja | mamarangana yogya | mtu dunya-palanki | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 196 >

25.

27.

28.

(ng)Gara Manis ala aja lunga-lunga || 29. Kalaran agng tinmah | Buda Paing ala ugi | sadina ywa lunga-lunga | Rspati pon basuki | mumundhut suka olih | angguntur omah sarju | Sukra Wage masanga | tumbal wurungan abcik | tan tumka kang samya asdya ala || Tumpak Kaliwonne ala | nanging gawe wlah bcik | banjur age pinasanga | Kruwlut srn tinampi | Marakh Dite Lgi | rahayu yogya nanandur | pala kalawan bungkrah | Soma Paing ayu ugi | barangkarya (ng)guntura omah prayoga || Anggara Pon aja lunga | nng paran kataman sakit | Buda Wagene raharja | sabarang karyane bcik | mung lungan ala ykti | uring-uringn nng purug | Rspati Kliwon arja | mumundhuta suka olih | nambanana wong lara anulya waras || Sukra Lgi kang prayoga | masanga barang-piranti | gajg luwang ssr jala | sapanunggalane bcik | Tumpak Paing basuki | lulungan slamt nng pruug | Marakh srn marang | wuku Tambir ingkang tampi | Dite pon ala aja lunga-lunga || Manggih kala wwatgnya | Somane Wage basuki | lulungan na bgjanira | rawuh ing sadina mangkin | (ng)Gara Kasih basuki | nandura pala-gumantung | andadi uwohira | Buda Nis ala ywa nganti | lunga tinut wingking sagunging llara || Rspati Paing raharja | lkas ngurit gadhu bcik | Sukra pon rahayu lungan | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 197 >

30.

31.

32.

33.

34.

sinung ppak rijkining | Tumpak Wage utami | purnama siddhi rannipun | barang karya prayoga | wuku Tambir srn maring | Madhangkungan Dite Kaliwon atampa || Jilid 1 - Kaca : 149 35. Masanga tumbal wurungan | sisirp datan prayogi | kang samya asdya ala | Soma Nis rahayu ykti | angunggahna pari | mring lumbung brkat kalangkung | (ng)Gara Paing prayoga | masang tumbal tumbak bcik | Buda pon ala ing sabarangkarya || Pitnah tka ambbeda | ujar dnajarkn ykti | Rspati Wage raharja | lulunganna aprayogi | angadhang anng margi | Sukra Kliwon ala amung | angadonana upas | iku pasthi bisa mandi | Tumpak Lgi rahayune datan pgat || 45. Mgatruh Amundhuta padha suka lamun (ng)guntur | omah kalangkung prayogi | Madhangkungan srn gupuh | mring Maktal ing Dite Paing | ala lungan kaprk lumpoh || Soma pon ala bcik tgsipun | madya (ng)Gara Wage-nki | ala ywa lunga puniku | satogalak angadhangi | Buda Kliwon karahayon || Amamarangana padha sukanipun | akh pialanirki | Rspati Manis rahayu | sabarangkarya ananging | lulungan wkasan awon || Sukra Paing ala ywa lungan sirku | tukaran ana ing margi | Tumpak ponne rahayu | mamarangana utami | padha suka trusing batos || Maktal srn tinampn ing Wuye wuku | Dite Wage amarngi | karya padha sukng kalbu | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 198 >

36.

1.

2.

3.

4.

5.

mitoni lare prayogi | Soma Kliwon langkung awon || 6. Ywa lulungan nng paran wirang tinmu | Anggara Manis abcik | barang karya annandur | pala-pndhm aglis (m)bukti | Buda Paing karahayon || Anggaweya ssr jala srpan antuk | Rspatine pon bcik | lungan na rjkinipun | Sukra Wage ayu ykti | ngadoni upas pitados || Jilid 1 - Kaca : 150 8. Tumpak Kliwon rahayu karyaa iku | ragi kaduluran manis | Wuye sinrn ktampan | mring Manail Dite Manis | uwas pangantn pan awon || Nanging anjaringa pksi aglis antuk | Soma Painge basuki | alulunganna pakantuk | suka kang sira parani | nandur kmbang pulu dados || Anggara Pon alulungan tan pakantuk | Buda Wagene basuki | suka sugih ngupayki | sandhang nandur cikal bcik | Rspati Kaliwon awon || Ywa lulungan Sukra Manisse rahayu | ana rjki anganti | nng marga tan tara dangu | Tumpak Paing ayu kardi | ing sabarang rna yktos || Anandura bcik miwah glis subur | Manail srn tinampi | Prangbakat Dite Pon iku | ala lungan nmu gring | Soma Wage ayu rawoh || Ing rjki rare lair sugih stu | Anggara Kasih tan bcik | aja lungan kandhg dlanggung | kna ing ggring nanging | ana bcike ngundhuh woh || Buda Manis rahayu ngunggahna pantun | marang lumbung ambrkati | Rspati Paing alstu | ywa lulungan pangadhanging | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 199 >

7.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

satru dn prayitnng kewoh || 15. Sukra pon ala lunga rogng purug | Tumpake Wage basuki | ana bgja agng rawuh | lunga tmu kang kinapti | Prangbakat wus srn gupoh || Tinampn ing Bala Dite Kliwon ayu | rahmat agng andhatngi | ngulatti wong glis ktmu | Soma Nis rahayu ugi | lungana bgja glis rawoh || (ng)Gara Paing karya wisaya pakantuk | Buda Pon lunga prayogi | ana bgja ngadhang dlanggung | Rspati Wage akardi | sumur bcik tan rkaos || Amamarangana padha sukanipun | lawan barangkarya bcik | Sukra Kliwon ala tuhu | away lungan pangadhanging | satru dn angatos-atos || Jilid 1 - Kaca : 151 19. Tumpak Lgi lungan nng paran rahayu | Bala srn Wugu tampi | Dite Paing ala stu | ywa lungan nng paran agring | myang katkan pitnah kaot || Soma pon rahayu lulungan sarju | ana bgja ngadhang margi | miwah glis praptaning purug | Anggara Wage prayogi | lkas ngurit wiji manggon || Glis mangan uwohe ingkang tinandur | Buda Kliwon ala ykti | pangadhangane kang satru | kna tan bisa malssi | Rspati Manis pitados || Bcik padha ananandur pasthi tulus | Sukra Paing rahayu-di | mamarangana sarju | karya sumur kbak warih | lungan bcik sukng ngnggon || Tumpak pon rahayu mumundhut (ng)guntur | omah lungan kabh bcik | Wugu srn wus sinambut | Wayang Dite Wage ari | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 200 >

16.

17.

18.

20.

21.

22.

23.

bcik barangkaryaning wong || 24. Nanging sok doracara datan tuhu | Soma Kliwon ala ywa nis | satmah agring nng purug | ana kala ngadhang margi | (ng)Gara Manis karahayon || Lulunganna ana bukti ngadhang dlanggung | kalawan kapanggih sri | nanging taliwangke nuju | Buda Paing barangkardi | bcik nanging lungan awon || Rspati Pon rahayu barang karyku | lulunganna ana bukti | ngadhang marga datan dangu | Sukra Wage ala ykti | lungan kalaran ing pondhok || Tumpak Kliwon ala sabarang karyku | nanging masang tunggal bcik | Wayang srn mring Kulawu | ri Dite Manis basuki | bcik tuku iwn babon || Anambani lara dadi warassipun | Soma Paing aprayogi | ngusadani saliripun | sasakit muliya jati | lawan istijab sayktos || Anggara Pon aja lulungan sastu | katkan ingkang sasakit | Buda Wage ala lamun | lungan satru angadhangi | nging mt mitra sae yktos || Jilid 1 - Kaca : 152 30. Suka sugih Rspati Kliwon alstu | ponang satru angadhangi | kna tanpa mals ambruk | Sukra Nis rahayu luwih | bcik ananandur dados || Tumpak Paing bcik barang pakaryku | lulungan salamt ugi | Kulawu srn mring Dhukut | Dite Pon rahayu bcik | tutukuwa sapi kbo || Soma Wage rahayu rijki suguh | karya lair darbe bukti | Anggara Kasih tan ayu | ywa lunga-lunga sing panti | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 201 >

25.

26.

27.

28.

29.

31.

32.

Buda Manis karahayon || 33. Mumundhuta padha suka wah pikantuk | aguntur omah basuki | Rspati Paing rahayu | ing sabarangkarya bcik | amamarangana dados || Sukra pon rahayu wong tani iku | padha witta ngurit bcik | akh bangt parinipun | Tumpak Wage ala kardi | aywa lunga-lunga awon || Dhukut srn tinampan ing Watugunung | Dite Kaliwon mungkassi | aywa tuku suku catur | kbnran lawan bcik | Soma Nis rahayu yktos || Alkassa ngurit pantun ykti tulus | (ng)Gara Paing ala ykti | ywa lunga gring anng purug | Buda pon ala ugi | ywa lungan kasangsayng (n)don || Krana-bumi pipitu aran puniku | Rspati Wage basuki | lulungan slamt ing purug | lare lair aprayogi | sandhang panganne dumrunoh || Sukra Kliwon ala ywa lungan sirku | anng paran antuk agring | lare lair tan pakantuk | gringan sungkanan ykti | Tampak Manis karahayon || Ing sabarangkarya bcik ananandur | pala kabrungkah mtoni | lah iku pathokaningsun | anak putu ingkang apti | pucung tatanya maring ngong || Jilid 1 - Kaca : 153 1. 46. Pocung Jayngrsmi dahat pangunguning kalbu | atul ing petangan | tan ana ingkang katalip | sang awiku wus tan mawi ppngtan || Papannipun dumunung sajroning kalbu | tulise ngtan | ginusthi raina wngi | winimbuhan pinuja pininta ing Hyang || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 202 >

34.

35.

36.

37.

38.

39.

2.

3.

Mila tamtu ing sabda tan amarucut | wasana ris turnya | hh risang tuhu utami | ing tyas ulun sakalangkung sukarna || Myarsa tutur ari wuku dhaupipun | sanggyaning pakaryan | awon pnt kactha ring | tan (m)barojol sudibyaning jalma tama || Sang awiku langkung sukarnng kalbu | aris angandika | pedahe mahas ngaspi | waspadng tyas mlng barang kang sindya || Ana maning dadi paraboting mau | lah kawikanana | lakuning naga myang jati | -ngarang rijal manggon nng keblat sakawan || Sabn tlung sasi ngalih nggonipun | puputing sawarsa | bali manggon kala wiwit | tinumbukkn lan sasi agama Islam || Awit sasi Sura Sapar tkan Mulut | jatingarang wetan | sirah naga manggonnki | lor-wetan pthite ana ing tngah || Wtng anng lor-kulon gya dumunung | gigir kidul-wetan | mangetan dnnya ngalirik | rijal lor jangkp tri-sasi tinampan || Ing Rabingulakir Madilawal myang Ju | -madilakir wulan | jatingarang manggn aglis | kidul bnr sirah naga kidul-wetan || Pthit tngah wtng lor-wetan puniku | gigir dul-kulonnya | ngalirik mangulon nnggih | rijal wetan lrs srn wus tinampan || Rjb Ruwah kalawan Pasa sitngsu | jatingarang manggyan | ing kulon sirah naga-di | ana kidul-kulon pthit manggon tngah || Wtng kidul-wetan gigir manggonipun | lor-kulon punika | ngalirik mangulon nnggih | rijal anng kidul lrs srn marang || Jilid 1 - Kaca : 154 < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 203 >

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

Sawal dul-kangidah Bsar sitangsu | jatingarang manggyan | ing lor de sirah naganing | lor-kulon pthit tngah manggonnira || Wtngipun anng kidul-kulon nnggih | gigir lor-wetan | angalirik wetan ugi | rijal ana ing kulon pungkasannira || Ngalih panti nyingkirana manggonnipun | naga jatingarang | mung iku tan ana maning | kawruhingsun nanging rhning wus alama || Kaya-kaya wus sayah gyanngong tumuwuh | bab ing kasampurnan | sumendhe karsaning Widdhi | durung lawas ana wisiking Jawata || Ujaripun Singgunkara sira besuk | katkan ngulama | cacaloning oliya-di | iku ingkang pituduh sampurnng pjah || Sira manjing agamane Kangjng Rasul | Islam tur ginanjar | kamulyan tan owah gingsir | tikl swu kamulyan nikmating dunya || Hh ta bagus muga asiya maring sun | asunga pitdah | mungguh sampurnaning pati | anut marang agama ingkang minulya || Dyan tumanduk radyan nypng astanipun | rsi Singgunkara | winjang Sahadat kalih | purna jati ingikt tlnging driya || Mahawiku alon pangandikanipun | Jayngrsmi sira | asung sampurnaning lalis | apranyata cacaloning aoliya || Ingsun tutur kulup marang ing sirku | ing tmbe katkan | kang dadya sdyanirki | adoh neya katmu lan kadangira || Pancaddane saka ing Karang argagung | kang dhdhepok Karang | Sh Ibrahim Ibnu Bakrim | ya Ki Agng Karang satuhu utama || Sarwa putus patakon tan ana wangsul | lah pruhitanana | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 204 >

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

gugunn satuturnki | wusing tampa samoaning wulangira || 26. Sira banjur maranga karajan agung | aran Wanamarta | pradikan kalangkung alim | darbe suta wanodya yu tanpa sama || Lamun sira dhinaupkn lan sang ayu | poma lakonana | sawuse sira akrami | pan ing kono wus cdhak lan sdyanira || Jilid 1 - Kaca : 155 28. Nngna atus pangandikanya sang wiku | musna tan katingal | sampurna saraganki | yata wau rahadyan kantun anggana || Gandrung-gandrung lam-lammn wiraosipun | rahadyan ngandika | Gathak Gathuk uwus lami | anng Crme payo padha nuli linggar || Wus tumurun marang marga lampahipun | kusuma-di panjrah | pratishng hawaning wukir | pinarwasa maruta gandanya ngambar || Angnani ing tyasnya sang anahn kung | sangking Crme arga | ngalr-ngiln turut wukir | wus angancik sukune ardi Tampomas || Talatahing Priyangan Pasundhan Bandhung | manjat ing Tampomas | anon masjid tunggul asri | kinubng ing balumbang tinunggul sela || Kitri taun ngubngi capurinipun | ron ijm ngrmbaka | lagya tumaruna sami | wnh skar karuk pntil nyadham tuwa || Kang dhdhepok Sh Trnggana wus linuhung | tngah tuwuh lagya | bargas sngsm ing nglmi | garwanira Ni Kn Sitarsmi raras || Warna luhung pasaja sasolahipun | yn siyaga endah | bombrong bae amrakati | darbe putra wanodya sampun diwasa || Sinung aran rara Ruhkanti linuhung | luws pamicara | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 205 >

27.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

sdht ddge raspati | ayu tama kang anon yuda kanaka || 47. Pangkur Sangking endahing kang warna | sariranya jnar abngle kris | mula karannya sang ayu | mupakat Rara mas | pra sudagar miwah pangagnging dhusun | kathah kang ngayunkn marang | Rara mas dining wukir || Jilid 1 - Kaca : 156 2. Nanging sang dyah datan arsa | lagya sngsm birahi srengat Nabi | datan sah dnnira (n)darus | Kur'an amaos kitab | sru ngibadah tan towong bkti Hyang Agung | sisirih sunat puwasa | blsiwat myang Snn Kmis || Sh Trnggana myang Rubiyah | Rara mas sabakdaning Ngasr-i | anng plataran ngungundhuh | kalampok maja-ganda | kpl manggis jruk kprok langsp dhuku | kagyat santrinya tur wikan | kidul-wetan suku wukir || Wontn dhatngan ttiga | kang satunggal warnanya langkung pkik | wns cahyanya umancur | antng smu dyatmika | ingkang kalih rare kintn rencangipun | Sh Trnggana duk miyarsa | ature santrinirki || Ngandika lon marang garwa | Sitarsmi cacawissa kang bcik | sunggata saananipun | lan wisma glarana | papatutn ingkang sawatara mungguh | manawa kang nmbe prapta | ing mngko kaparng mampir || Rara sira ngladnana | garwa putra sandika aturnki | mundur mring wisma agupuh | ngrrakit pasunggata | tan antara dangu sadaya wus ramut | Sh Trnggana wus tumdhak | marang ing sukuning wukir || Kapang-kapang uluksalam | radyan kagyat tanggap dnnya mangsuli | mualaikum salamu | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 206 >

1.

3.

4.

5.

6.

7.

tundhuk ajawat tangan | Sh Trnggana alon pangandikanipun | saking rsping tyasingwang | jbng sira aja krami || 8. Marang jnnge pun bapa | mrih rumakt datan na walangati | padha bcik sarawuhmu | paran ta kang sinambat | lan ing ngndi pinangkanira wong bagus | mring ndi kang sira sdya | pun bapa tmbe udani || Rahadyan osiking driya | rada wantr wong iki kaduk manis | pasaja luws ing tmbung | wasana angandika | pandangunta rama ing kakasih ulun | Jayngrsmi sangka praja | Sokaraja ardi Giri || Grsik tlatah Surapringga | atmajane Suhunan Prapn Giri | lagya nglampahi ragngsun | karsane Kang Misesa | sru kasrakat tan ana sindyng kayun | snng sumngkng ngaldaka | marang (ng)gyan kang spi-spi || Jilid 1 - Kaca : 157 11. Sh Trnggana nulya nabda | iya kulup ajwa (n)ddawa pikir | balik dhangana ing tyasmu | kampir ing wisma amba | ktmua bibkmu lawan adhimu | anakku wadon sajuga | rara Ruhkanti wawangi || Dangu radyan tan ngandika | Sh Trnggana msm ngandika aris | aja wagugn ing kalbu | rh ulun asung wikan | anak wadon tyasmu yn andakwa ingsun | karsamu mampir jalaran | katarik saka pawstri || Iku jbng nora watak | radyan matur dahat lngganng kapti | wus kerit ing lampahipun | Gathak Gathuk nng wuntat | gdhg-gdhg myarsa sabdanya sang wiku | iki si wong aprasaja | tatas ttg apratitis || Babasan (n)jaring pawana | lampahira uwus tumamng panti | lnggah glaran batu alus | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 207 >

9.

10.

12.

13.

14.

ki dalm angandika | kang sakeca kulup (ng)gonnira alungguh | anggpn wisma priyangga | (n)dhku Radn Jayngrsmi || 15. Garwa putra tinimbalan | praptng ngarsa sang rsi ngandika ris | Sitarsmi wruhanamu | iku atmaja Sunan | Giri Prapn Jayngrsmi kasihipun | mngko ingsun ambil suta | dadi kadange Ruhkanti || Mara asunga pambagya | Sitarsmi pangandikanya manis | padha bcik sira kulup | prapta ing ngarsaningwang | radyan matur jng bibi pangstunipun | rara Ruhkanti sung bagya | kakang katuran basuki || Iya rara sun tarima | pambagemu marang ing jnng mami | Sh Trnggana ngandika rum | Rubiyah sunggatanta | pangssan tapsirih pateyanipun | ywa kari kang nynyamikan | iki slak wktu Mahrib || Sunggata luamdyng ngarsa | apikantuk dnnira angrspi | wus manjing ing Mahrib wktu | Sh Trnggana ngandika | payo kulup mring masjid sdhnge waktu | linggar sangking padalman | samya ngambil toyastuti || Jilid 1 - Kaca : 158 19. Tan winarna dnnya wkdal | bakda Ngisa wangsul mring dalm malih | wus rinakit dhahar skul | sangkp jangan myang ulam | Nikn Sitarsmi aris matur kakung | (ng)gyan ulun sudhiya dhahar | punika sampun cumawis || Nulya dhahar langkung rahab | Kn Ruhkanti ingkang anglladossi | wus dumugi (ng)gnnya kmbul | linorodakn sigra | maring Gathak Gathuk samya angathkul | dhasar wus lami tan nadhah | dhaharan lumadyng ngarsi || Sangkp sanggyaning woh-wohan | rsping tyas risang ingakn siwi | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 208 >

16.

17.

18.

20.

21.

Sh Trnggana ngandika rum | kulup paran ing karsa | apa aso utawa isih sarju | lalnggahan anng wisma | rahadyan umatur aris || 22. Kajawi karsanya rama | maksih eca pinarak anng panti | sambn ginm kang pakantuk | ulun aminta barkah | dimn ing tyas aywa manggung wayang-wuyung | Sh Trnggana sru karnan | pangandikanira aris || Apa ing patanyanira | mngko ingsun jawab ingkang patitis | ngangge wawangsalan mungguh | dimnne aywa kmba | payo kulup aywa wawang marang ingsun | rama paran urip para | jawabn ingkang patitis || Lae-lae gudhe pandhak | dhuh-dhuh anggr nagrinya ing Kuranji | uripira iku kulup | tan mawi paran-paran | puspa ranu wit namaning bujangga gung | uripira kadya skar | tunjung tan salaga kaki || Ngndi (ng)goning Pangeranta | brkukut gung ptis cinandu ltih | kang angucap mring sirku | sapa (n)dadkkn para | paksi kardha putra nata Ngayodyku | sdya bakal dadya lawan | dhwkira wong ngasigit || Sapa kang molahkn para | minangkara sring apus gita sami | lae-lae osikingsun | wisesa tanpa krana | lah ing ndi pinangkanira puniku | ingsun saka Sawosmpal | wismane Hyang Bagaspati || Jilid 1 - Kaca : 159 27. Saking nora mulaningwang | dadi ana tumitah (n)donya iki | lamun rama praptng lampus | mring ngndi parannira | tapas arn tala pindha buntalku | ulih marang awaluya | kaya duk noranirki || Jroning pati manggih apa | kunir pita putra ing Janggala sri | jroning pati iku kulup | tan nmu paran-paran | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 209 >

23.

24.

25.

26.

28.

kaya paran rama sadatira iku | guladrawa prabu-yksa | purubaya sadat mami || 29. Tuli bisu lawan wuta | datan pgat dnnira acariwis | ngndi (ng)gonne Hyang Suksmku | tirta-prana pratala | knng swara ananing Hyang tanpa nglindhung | ana ing sajroning cipta | kh katungkul tatakrami || Hh ta kulup prana-dina | angun-angun anata praja adi | wus lali jiwa kasaput | ing gunggunging asmara | asmarane tansah gawe wignku | babo kulup parangmuka | sela ginnia rki || Lae-lae pujinira | akalurung tambuh parannya ykti | poma-poma ywa katungkul | smbahira kang nyata | carma-leka kajungan martalaystu | gurayang tambuh dnsmbah | kulup iku tan patitis || Ngndi nggon kang tan mdal | margaina mara jawabn aglis | Wisangkara putraningsun | gbang paniwr wana | kang durung wruh akh ujar kang karungu | lamun iku kababara | benjang rama ulun ngabdi || Kulup guguywaning rasa | poma kaki aywa asalah tampi | pranalapa wanita yu | sdhp angganda prana | lamun (m)babar wacana tanpa karyku | babo-babo jambu-alas | jmpana mung dyah ingsthi || Kapok mitra wong tan lana | puspalulut gunung malang Wlri | pgat sihe nora tuhu | kulup wacananira | rama apa kurang ing prabyaningsun | styanana lamun cidra | wacana kang wus kawijil || Kadya paran uningakna | pudhak-cngkal palastraning narpati | Sang Arjuna Sasrabahu | kalamun kababara | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 210 >

30.

31.

32.

33.

34.

35.

mara dhewe kang kawudan iku kulup | wau sawusing ngandika | Sh Trnggana angmasi || Jilid 1 - Kaca : 160 36. Radyan angrungkpi gpah | saha matur waspanira drs mijil | rama sira dene banjur | wafat tanpa karana | Sh Trnggana musna tilar swara arum | tan mati namung kewala | ngalih panggonan sakawit || 48. Asmaradana Wau ta kang kari brangti | rahadyan myang garwa-putra | nahn gung-gunging prihatos | pinupus wus karsaning Hyang | papasthn tan kna-wah | wasana narimng kalbu | sukur ing Allahu Akbar || Rara Ruhkanti prihatin | saya birai myang Suksma | mindhak kncng ngibadahe | cacgah myang pasa sunat | lumintu sabn wulan | mila sang dyah sakalangkung | mancur mntr ujwalanya || Nikn Sitarsmi tuwin | radyan langkung wlas ing driya | muhung miminta Hyang Manon | cpaking kang jatukrama | antuk jodho utama | mangkana ri sang binagus | lami nng Tampomas arga || Anuju sajuga ari | Nikn Sitarsmi lnggah | anng mpr ingkang kiln | putra kalih anng ngarsa | rara Ruhkanti turnya | kakang paran dunungipun | ingkang kasapta martabat || Yogya kawruhana yayi | wong birai marang Suksma | ing martabat iku rke | martabat sapta sadaya | puniku (ng)gnnya mundhak | tingal wong arib trus | paningalle maring Suksma || Akadiyat ingkang dhingin | kapindho martabat wahdat | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 211 >

1.

2.

3.

4.

5.

6.

wakidiyat ping tlune | kaping pate ngalam arwah | ngalam misal ping lima | ngalam ajsan nmipun | insan-kamil kaping sapta || 7. Martabate insan-kamil | milane wontn ing wuntat | nggone pakumpulane | martabat nnm kang kocap | batinne iku iya | ttlu kocap karuhun | laire ingkang skawan || Jilid 1 - Kaca : 161 8. Mangka akadiyat dhingin | ingaranan wujud mutlak | tgse mutlak ta mangke | ora nyata sipatira | miwah ing asmanira | karanne mangkono iku | durung ana kanyataan || Ingaranan kun-ijati | tgse kun ing punika | luhuring aluhur dhewe | dadi bingung ponang akal | tan ana ngawruhana | ing kun ine Hyang Ngaluhur | kandhk sakathahing akal || Kang martabat wahdat singgih | ingaranan takyun ngawal | krana Hyang Agung karsane | nyatakakn awakira | kalawan nglmunira | mangka nyata ananipun | lan satngah sipatira || Ingaranan suku Dat-ti | khakekat Mukamadiyah | tgse suku Dat rke | iku kalakuaning Dat | nggone pakumpulan | ing nglmu nggonne kumpul | lan sakhing sipate Dat || Mangka wahkidiyat nnggih | takyun-sani namanira | karana iya Hyang Manon | nyatakakn dhwkira | sarta makluk sadaya | miwah lawan sipat nglmu | pan sampun apisah-pisah || Ingaranan akyat sabit | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 212 >

9.

10.

11.

12.

13.

iku khakekat manungsa | tgse akyan ta rke | wus nyata kaananira | bumi langit kasapta | miwah kewan sampun wujud | anng nglmune Pangeran || 14. Tgse manungsa iki | lali ing anane wadhak | sampun karngkuh anane | ing wakitdira Hyang Suksma | dadya tan wruh ing rena | anging rke ingkang wruh | kaananira Hyang Suksma || Ingaran insan kakiki | karana ora apisah | kalawan Dating Hyang Manon | pan ananirku Suksma | tan mtu saking hiya | ttp ana jroning nglmu | ing salawase punika || Mangka nyata ananki | lawan sipatira pisan | insan kakiki namane | kalawan kang luwih nyata | karana insan ika | kanyataane Hyang Agung | kanyataan jatineka || Mangka alam arwah nnggih | kanyataane Hyang Suksma | karana iku Hyang Manon | anglairakn kang ana | ing dalm nglmunira | (ng)gnning nyatakakn iku | ing ananing ngalam arwah || Jilid 1 - Kaca : 162 18. Mangka nyata ananki | kalawan sakhing sipat | miwah sakhing asmane | kalawan kang luwih nyata | karana ngalam arwah | kang dadi gagntinipun | Hyang Agung kang Maha Mulya || Ingaran Arwah saykti | nur wilayah arannira | karane nama mangkono | lair saking aibira | sanepa lare mdal | sangking wtnge kang ibu | lair warnane sadaya || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 213 >

15.

16.

17.

19.

20.

Mangka ngalam misal ugi | karane ing ngalam misal | dene dadi upamane | kang ttp ing nglmunira | lan nyata ananira | atanapi sipatipun | ttela ngalam ajsan || Kang ngalam ajsan nnggih | iya kanyataaning Hyang | karana iku Hyang Manon | nyatakakn ananira | ttela ngalam ajsan | andadkakn Hyang Agung | ing anane ngalam ajsan || Mangkana ananing Widdhi | kalawan kang luwih nyata | ttela jisim anane | iku paesanning Suksma | paesan lair ika | yku ananing Hyang Agung | paesan nyataning nyata || Mangka insan-kamil nnggih | nggonne martabat sapta | nnggih kang aluhur rke | titiga kang batin ika | la-takyun arannira | suku Dat ping kalihipun | ping tiga akyan sabitah || Martabat titiga lair | arwah misal lawan ajsan | tgse ajsan mangkene | kandl tipising kaanan | kang narima panduman | johar awal sipatipun | miwah apngal lawan mukdas || Ingaranan insal-kamil | milane aran mangkana | tan apisah kaanane | kalawan kaananing Hyang | nyata ananing purba | lan sipate Mahaluhur | nyata ing insan punika || Ingaran insan-basari | karane aran mangkana | bangsa jisim iku dene | kang kandl lan tipisira | owah-owah ananya | karana anane iku | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 214 >

21.

22.

23.

24.

25.

26.

sangking Anasir sangkannya || 27. Dene anasir annggih | angin api lawan toya | lbu punika papate | mulane bineda-beda | wawatking manungsa | tan ana ingkang akumpul | sakawan datan anunggal || Jilid 1 - Kaca : 163 28. Watake anasir bumi | asor ing wawatkira | banyu asrp ing watake | kalawan asor punika | anasir angin ika | asrp-angt watkipun | gni watke apanas || Kumpul kabh watknki | ing manungsa kabh ika | darapon angraosake | ing asrp kalawan panas | nikmat lawan malarat | kang asor kalawan unggul | wawatkaning manungsa || Pan wajibing para mukmin | angilowa kang wus kocap | karana iya bnre | pangilon mukmin sadaya | kang nyata ing Hyang Suksma | ingaranan insan iku | kalawan kang luwih nyata || Ngandika Nabi sinlir | sing sapa rke tumingal | ing sawiji-wiji mangke | yn tan ningali Hyang Suksma | batalling tingalira | siya-siya ing pandulu | tan angsal dnnya tumingal || Ing tingale wong kang arip | lpas wong arip tingalnya | lir ningali wayang rke | katon ki dhalang kang ana | dhalange pan wus ilang | pangucape dhalang iku | nyata ki dhalang kang ngucap || Anaa paesan nnggih | wujud kak punika nyata | kalawan suku Dat mangke | lan akyan-sabitah iya | ananing ngalam arwah | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 215 >

29.

30.

31.

32.

33.

lan alam ajsan puniku | sarta Dat sipate pisan || 34. Dn bisa sira nampani | ing sakhe crmin ika | pan marga sampurna rke | sakathahing auliya | sami kinn ntppa | andikanira Hyang Agung | sami ngilowa paesan || Dene ta martabat sangking | ngalam jabarud punika | karana bingung wong akh | ing sakhe khak puniku | anyatakakn iya | ing kagungan Mahaluhur | dadia warna martabat || Mangkana rara Ruhkanti | dumling dnnya miyarsa | ing raka pangandikane | lungguhe martabat sapta | suruping diwangkara | bibaran arbut parlu | waktu Mahrib kadya saban || Sigg gantya kang winarni | jng sultan Carbon taruna | sampun amiyarsa wartos | sedanya sang panmbahan | dhepok ardi Tampomas | tilar putra stri luhung | ayu praktati utama || Papatihira tinuding | mring Tampomas mondhongana | ing garwa lawan putrane | ckaking cariyos budhal | wus prapta ing Tampomas | panggya lan sang adiningrum | Sitarsmi sung pambagya || Jilid 1 - Kaca : 164 39. Caraka binojakrami | nulya mdharkn ing gita | sultan Carbon karsane | Nikn Sitarsmi lingnya | paran rara karsanta | ywa nganti kaparan tutuh | di prasaja mring si biyang || Nikn Ruhkanti lingnya ris | pjah gsangku sumangga | (n)dhrk sakarsamu bae | miwah dhawuhe si kakang | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 216 >

35.

36.

37.

38.

40.

sakarsa tan lnggana | pituduhe kadang spuh | saykti kanthi utama || 49. Kinanthi Myarsa ature kang sunu | wau Nikn Sitarsmi | waspa kummbng karantan | ngt raka kang wus swargi | wasana manis ngandika | mring putra Dyan Jayngrsmi || Babo paran putraningsun | kang dadya rmbugirki | ing karsane kangjng sultan | ingsun lan arinirki | sira ywa wagugn ing tyas | satuturmu dak lakoni || Radyan manmbah umatur | dhuh bibi pupundhn mami | kajawi karsa paduka | prayogi dipun lampahi | awit karsanipun sultan | tuhu nugrahaning Widdhi || Yn pinarng bgjanipun | bokmanawi ambaboni | wong agung Carbon praja | Nikn Sita duk miyarsi | kamantyan rnaning driya | atur wangsulan mring patih || (n)Dhrk ing sakarsanipun | sampun pradandosan sami | sawusira asamkta | rahadyan umatur malih | bibi nyuwun pangaksama | ulun tan sagd umiring || Ayun (n)dumugkkn kayun | amung atur ing pamuji | raharjaning kang sarira | ing dunya tumkng akir | Allah maringana iman | tinbihna ing bilai || Nikn Sita ngandika rum | mnggah-mnggah waspa mijil | kaki ing pandonganingwang | sinmbadana Hyang Widdhi | radyan ngandika mring sang dyah | babo nini kadang mami || Jilid 1 - Kaca : 165 8. Ingsun nyangoni rahayu | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 217 >

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

winantu sakhing puji | raina wngi tan pgat | kadyangganing toya mili | kasmbadana sakarsa | lulus ing utama adi || 9. Yn sira winngku kakung | ywa tilar lanjaran nguni | tatuladan kuna-kuna | Kadising Rasulolahi | kang amrih utamaning dyah | antuka sawarga adi || Kang wkl salaminipun | langgng boya owah gingsir | budinn dipun sampurna | anyingkirana saliring | kang wus ingaranan cacat | tanduk tindaking pawstri || Tan kurang tuladan luhung | anggon-anggoning pawstri | jangji tmn linampahan | ingkang wus kasbut tulis | anggung kang padha iyasa | yn nganti tumkng nisthip || Nanging kudu wruh panuju | watk kabnran nini | ywa nganggo bnr kewala | iku angling dumadi | mpan papan duga-duga | tangi turu aywa lali || Sang Dyah mangnjali matur | kakang dhawuhmu tak pundhi | datan luwih pangstunta | muga bisaa nglakoni | sadaya kang wus kawdhar | tumancpa sanubari || Lamun kakang stu nglangut | aku (n)dhrkke basuki | iya yayi dak tarima | rahadyan ngandika maring | carakanira jng sultan | ndha sang anindyamantri || Cumanthaka canthl atur | smbah sungkm saha malih | titip rena miwah kadang | aywa kirang pangaksami | caraka (n)dhku lingira | inggih anak ywa kuwatir || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 218 >

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

Samya sasalaman gupuh | rara Ruhkanti ngabkti | gya bidhal sowang-sowangan | mangkya ing Tampomas wukir | ical snning prawata | lir mbanan tanpa manik || Kacarita sang rtnayu | praptaning Crbon nagari | tan pantara laminira | pinundhut garwa padmi | ing sultan Carbon praja | ibu widada mong siwi || Wibawa wirya kalangkung | gantya wau kang winarni | Jayngrsmi Gathuk Gathak | udhunira sangking wukir | tansah mahawan ing arga | ing siyang dalu lumaris ||

17.

18.

14 Ing rdi Mandhalawangi pinanggih Ajar Suganda mjang bab: 1. Petang iladuni awon saening dintn; 2. Pranatamangsa; 3. Candrasangkala dalah watak-watak satunggal-satunggaling tmbung sarta panggubahing candrasangkala; 4. Wataking tanggal 1 dumugi 30. Dumugi ing Bogor pinanggih Ki Wargapati ingkang mdharakn bab lampah pujidina murih umur panjang. R. Jayngrsmi suka katrangan bab jaman dahuru kiyamat kubra. Wasana nglajngakn lampahipun ningali tilas kraton Pajajaran. Kaca 166-199 Jilid 1 - Kaca : 166 19. Kndl kalanira wktu | mangidul minggah ing wukir | Atunggul araning arga | nng ngriku datan alami | ngalr ngiln ngambah arga | ing Tangkubanprau ardi || Mung tri ari gya tumurun | maring ing Buranggrang wukir | atanapi wukir Wayang | sapta ri gya mentar maring | ngalr ngiln anjog arga | Sanggabuwana ing nagri || Krawang kang sisih kidul | nng kono amung tri ari | tumurun mangidul tlatah | Priyangan Pasundhan nagri | tansah mahawan ing arga | sru karnan umiyat ing || Asrining kang gunung-gunung | talatah ing Bandhung nagri | jurang sirung karungrungan | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 219 >

20.

21.

22.

arga punthuk tinon wilis | mawh rsping lumampah | sngsm sang kulinng wukir || 23. Ngnirkn sangsayng laku | aym kang andon lumaris | wus manjat sukuning arga | Gdhe ing Mandhalawangi | (n)ddr karsanya mring puncak | ing arga Mandhalawangi || Tan ana durgama ketung | lampahnya radyan lstari | Gathak Gathuk tansng wuntat | prapta ing lambunging wukir | anon dhukuh sri kawuryan | rahadyan umanjat malih || Praptng pagagan sang luhung | pinanggih janma dhdhangir | miwah amamatun gaga | rahadyan ngandika aris | kaki ulun atatanya | ingriki ran dhukuh pundi || Myang sintn pangagngipun | ki dhangir tumnga angling | bagus ngriki raning dhkah | anut namaning kang ardi | Mandhalawangi punika | dene kang dhdhepok wukir || Ajar Suganda jujuluk | paduka kalamun apti | kapanggih lawan ki Ajar | kula tur uning rumiyin | rahadyan manis ngandika | wawi matura ki dhangir || Kndl dnnira mamatun | manggul pacul nyangking kudhi | nginthir mantuk mring patapan | lawan ki Ajar wus panggih | matur yn wontn dhatngan | janma tri sajuga sigit || Ki Ajar ngandikanipun | mara aturana aglis | papaculmu ulihna | kang kinn umentar aglis | nyangking kudhinya tarantang | praptng pagagan wus panggih || Jilid 1 - Kaca : 167 30. Matur sumangga sang Bagus | kinn laju kula irit | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 220 >

24.

25.

26.

27.

28.

29.

wus krit lampahnya radyan | Gathak Gathuk anng wuri | Ki Ajar Suganda mapak | sungsung guyu asasanti || 31. Nyawurakn arum-arum | ngigl lir mrak ksimpir | wus tundhuk asta cinandhak | rahadyan tandya kinanthi | Gathak Gathuk suka mulat | dupi wus prapta ing panti || Linnggahakn ing salu | Ki Ajar wacana aris | teja-teja sulaksana | tejaning anyar kaksi | ing ngndi kanang pinangka | lan sapa sinambating sih || Rahadyan manis umatur | kula nama Jayngrsmi | sangking ing Giri Parapyan | ngupadosi kadang anis | jalr Jayngsari nama | kang stri ran Rancangkapti || Ki Ajar dangu tan muwus | gdhg-gdhg ngandika ris | sira kulup dinarima | saka ing pangira mami | lawas enggale kapanggya | tur wus padha sinung luwih || Mungguh kang dadya sdyamu | sira kulup marang ngndi | rahadyan matur manmbah | sdyaulun dhatng Kawis | ananging drng uninga | nglantur (ng)gambuh ing pawarti || 50. Gambuh Ing Karang iku kulup | tlatah Bantn pungkas kulonipun | tanah Jawa wus tan ana nagri malih | ing kono ana wong luhung | sudibya nglmu kinaot || Alim oliya tuhu | amumpuni ing sakhing nglmu | tan kuciwa apa sakarsaning janmi | darbe putra juga jalu | ibune tumkng layon || Wusing akir kang sunu | tansah dnnya mmatiragku | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 221 >

32.

33.

34.

35.

1.

2.

3.

allana kongsi tumka saiki | durung ana wartanipun | ulihe mring Karang dhepok || 4. Elingku namanipun | Kyagng Karang Sh Ibrahim Ibnu | Abubakar asli saking nagri Aib | wus lawas (ng)gonne dumunung | anng Karang adhdhepok || Jilid 1 - Kaca : 168 5. Kapasang yoga kulup | karsanira marang Karang gunung | pruhitaa saykti langkung utami | nanging kulup aywa banjur | nyatakna kandhaningngong || Sidike kang linuhung | manngkunga ana Salak gunung | tmbe sira wus tartamtu dnpondhongi | linuru marang sang luhung | binkta mring Karang dhepok || Rahadyan lon umatur | bilih parng karsanta sang wiku | ulun mangkat samangke mring Salak wukir | Ajar Suganda angguguk | iku ambke wong anom || Tan mikir baya kewuh | sayktine sira durung wruh | nanging aywa dadi sumlangmu kaki | aku kang ngtrkn besuk | kampir mring tilas karaton || Ing Pjajaran kulup | mung angkate kudu ri panuju | ing petungan iladunine kang olih | rahadyan manis umatur | sakarsa ulun rumojong || Paranta etangipun | iladuni ing wawatonipun | Kyai Ajar Suganda ngandika aris | sajroning ssasi iku | dina sapta winiraos || Upama tanggal nuju | ari Sukra kawite kaetung | Sukra siji raharja watkirki | Sukra kaping kalihipun | nuju satruning Hyang Manon || Sukra kang kaping tlu | manggih pati Sukra kaping catur | akh ingkang samya sarju atitilik | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 222 >

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

Sukra kaping limanipun | raharja Tumpak ginantos || 13. Tumpak sapisan iku | satruning Hyang Tumpak ping dwinipun | tuna luput Tumpak tri manggih prihatin | Tumpak ping catur rahayu | Tumpak kaping panca manggoh || Wahyu Dite winuwus | Dite ping sapisan tuna luput | Dite kaping dwi raharja Dite ping tri | manggih susah Dite catur | raharja sasolahing wong || Dite ping pancanipun | satruning Hyang gantya ri Somku | Soma kaping sapisan tuna tan kenging | Soma kaping dwi rahayu | Soma ping tri susah manggoh || Jilid 1 - Kaca : 169 16. Soma kang kaping catur | raharjadi Soma ping limku | manggih pati gantya Anggara winarni | Anggara ping pisan iku | satruning Allah sayktos || Anggara dwi rahayu | kang Anggara kaping katrinipun | papgatan Anggara ping caturnki | raharja Anggaranipun | ping lima amanggih layon || Gantya ri Budanipun | Buda pisan manggih dosanipun | Buda kaping dwi raharja Buda ping tri | manggih pati Buda catur | raharja tan na wiraos || Buda ping limanipun | satruning Hyang gantya Rspatku | Rspati kang sapisan amanggih tuni | Rspati ping kalihipun | satruning Allah sayktos || Rspati tri rahayu | Rspati kaping catur manggih ru | Rspati kaping lima satruning Widdhi | wus kmput dina pipitu | ri tanggal tang sawiyos || Lamun (nd)haupkn sunu | luwih parlu miliya kang sarju | manggih ayu raharja akh wong tilik | iku salah siji kulup | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 223 >

14.

15.

17.

18.

19.

20.

21.

stu datan walangatos || 22. Rahadyan malih matur | wontn tiyang mayu griyanipun | nganthng-nganthng ngntosi mangsa prayogi | kadi paran kang kinayun | tka mangsa kang dnantos || Sang wiku ngandika rum | wwatke mangsa kanggo mayu | awit Kasa tumka Sadha-nirki | dhewe-dhewe watkipun | piyarsakna sun cariyos || Mangsa Kasa kang umur | patang puluh siji dina iku | nglamat pnt wardn barang pakarti | salamt sarta sarju | mangsa Karo winiraos || Trilikur ari umur | ngalamate tukaran katmpuh | pakewuh gung mangsa Katiga winarni | patlikur dina kang umur | ngalamat kobongan awon || Kamalingan kablurut | mangsa Kapat slawe dina umur | nglamat luwih bcik tur dinunung ing Sri | lan rjki tur rahayu | wrdn anak jalu wadon || Jilid 1 - Kaca : 170 27. Mangsa kalima umur | pitulikur dina nglamatipun | sugih anak tur sinungan slamt nnggih | mangsa Kanm ingkang umur | pat puluh tri ari mangko || Ngalamat kadang karuh | akh wwh kang mangsa Kapitu | padha umur patangpuluhtlu ari | ngalamat kh pakryku | akh lulungan ingkang wong || Nng wisma datan kaur | marga akh prakara kang barung | mangsa wolu umure nmlikur ari | nglamat tan na strinipun | tawa pgat wis layon || Mangsa Kasanga umur | slawe ari de nglamatipun | prihatinan kalongan sakalir-kalir | mangsa Kasadasa umur | patlikur ari kinaot || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 224 >

23.

24.

25.

26.

28.

29.

30.

31.

Ngalamat luwih ayu | ing sabarang sdyanira rawuh | tur salamt saanak rayatirki | tulus kang sarwa tinandur | mangsa Dhstha winiraos || Trilikur hari umur | ngalamate sangt sangaripun | gringan tur yn roga tan antuk jampi | malah tkng ajalipun | mangsa Saddha cinariyos || Umure patang puluh | siji ari de ngalamatipun | susahan tyas pisah lan batihirki | ndi ta ingkang kinayun | pnt awon wus kacriyos || Rahadyan aris matur | kang prayogi patut dipun nut | mring raharja rhning wnang nandhing milih | lamun nrajang kang tan arju | yn tiwas kaparan tutoh || Nalika anon ulun | masjid Dmak saka srambinipun | kajawine rarnggan pinatra asri | wontn sastra unglipun | Kori Roro Gawening Wong || Umpak kori lumbu | ugi wontn sasratanipun | mungl Patra Kinarya Rupa Glapi | kadi paran kajngipun | Ki Ajar mijil kang raos || 51. Mijil Iku kulup sangkalaning warsi | pangetungku mngko | kori sanga loro lugu bae | gawe papat njupuk saka karti | wong watke siji | dadi angka taun || Jilid 1 - Kaca : 171 Swu samas sangalikur kaki | de umpak kang ngisor | patra siji kinarya papate | rupa papat njupuk warna ugi | dadi papat malih | glap siji iku || Pangetungku umpake kang kori | nalikane dados | tahun swu patangatus luweh | patang puluh punjule sawiji | kulup ingsun mirit | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 225 >

32.

33.

34.

35.

36.

1.

2.

3.

candrasangkalku || 4. Radyan (n)dhku sarwi matur aris | jatosana ingong | ingkang candrasangkala watke | sang awiku angandika malih | kawruhana kaki | candrasangkalku || Awit watk sawiji tkaning | sapuluh wus maton | yn sapuluh das panulise | utawa nul ingkang angarani | ingsun wdhar kaki | lawan wardinipun || Watak siji rupa rupa ykti | candra wulan kaot | sasi jangkp lk nabi wudle | sasa lintang dhara wtng kaki | bumi lmah iki | buddha iku luhung || Ronning godhong mdi iku silit | iku buntut yktos | dara pksi dara sayktine | janma uwong eka tuduh siji | wak badan sadmi | suta anak tuhu || Siti lmah wdhn de awani | akndl kinaot | wungkulan wutuh wulan wardine | wulan tmn niyat iku ykti | tunggal kabh lirring | watak ji sadarum || Gantya watak loro kang winarni | netra mripat karo | caksu iku suluhan netrane | nayana pan ulat tgsnki | sikara tangan-dwi | buja iku bau || Paksa uwang drasthi iku alis | ama pasu mangko | locana rang-uranging matane | kang carana tgs athi-athi | karna kuping kalih | karni iku sungu || Miwah tgs ambaning kang kuping | anbah jinatos | talapukaning netra kaliye | kang talingan pangrunguning kuping | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 226 >

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

mata netra ugi | ln tangan alugu || 12. Lar atgs wuluning suwiwi | anmbah wot sinom | miwah mangabkti ing tgse | suku loro sikil karo kaki | gantya watak katri | kang winarnng tmbung || Jilid 1 - Kaca : 172 13. Bahni gni pandhe nambutkardi | pawaka nyrmomong | gni pucaking arga yktine | siking upt myang tkn kang wardi | guna iku gni | agaran satuhu || Dahana tanpa sangkan kang gni | trining rana tunon | miwah gni paprangan wardine | uta lintah ujl wlut ykti | anauti cacing | jatha iku siyung || Miwah gni winadhahan kaki | weddha gni pawon | miwah srat papakm tgse | nalagni gni panasing ati | utawaka gni | wong manggang puniku || Kayalenna balubuking gni | punika jinatos | gni diyan tiga tlu bae | kang uninga gni obor kaki | gantya kang winarni | ingkang watak catur || Wedang banyu panas tgsnki | sagara ku babo | banyu ingkang ngidri jagade | karti banyu sumur dene sukci | we padasan ykti | jaladri liripun || Banyu rawa nadi banyu kali | hr udaka manggon | sapucuking ancala wardine | nawa banyu adhm ingkang wning | samudra winardi | banyu tlng iku || Jalanidhi we angdhung kaki | waruna ing mangko | katlah ing tmbung warni dene | tgs banyu sawangan toyadi | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 227 >

14.

15.

16.

17.

18.

19.

we jmbangan ykti | o ana toya truh || 20. Waudadi wrdine kakalih | we pancuran karo | we drsan krambil lawan arn | sindu banyu-susu dene warih | iku banyu krambil | de kang padon catur || Tasik sagara miwah awardi | ingkang banyu oyot | catur yuda keblat pat wardine | pat sakawan gantya kang winarni | watak lima kaki | kawruhana iku || Buta wil lanang kang siyung dening | Pandhawku babo | atmajendra Pandhu tatalre | gtih otot ati ktg tuwin | pramana tanapi | mangsa kalimku || Jilid 1 - Kaca : 173 23. Wisaya panggawe dene indri | bayuning kang panon | yaksa wil wadon mawa siyunge | sara landhp maruta pan angin | ngirit ganda wangi | pawana ngin ribut || Gana wana gung margana angin | nng dadalan manggon | samirana ngin ngilangkn riwe | warayang pan sanjata saykti | panca lima kaki | bayu tgsipun || Angin kang manjing mtu saykti | wisikan jinatos | wuruking bapa mardi lwiring rh | gulingan angin mtu jinmrik | lima gangsal kaki | watak nm winuwus || Masa mangsa nnm sad raski | rasa nnm manggon | winaya ranning mangsa kanme | miwah anggang-anggang iku kaki | gana tawon ykti | de tgsing rtu || Awor miwah yk-uykan kaki | anggas iku sato | br-ibran myang kayu glinggange | oyag obah karngya kapyarsi | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 228 >

21.

22.

24.

25.

26.

27.

rinngga tanapi | kaupakarku || 28. Pangrarasing nm ya pangrarasing | watak kanm mangko | tahn iku kayu taun radn | wrksa kayu kang tingor kaki | prabatang jinarwi | iku kayu rubuh || Malang anng dadalan gumuling | kilating nm babo | lilidhahing mangsa kanm dene | lona pdhs mla kcut kang wardi | tikta iku pait | kyasa gurih tuhu || Dura asin sarkarku manis | watak pitu mangko | ardi gunung urut pasisire | prawata gunung tpung samyardi | turanggku wajik | giri gunung agung || Rsi tgs pandhita kang suci | angsa banyak yktos | kang biksuka sapi cala lwire | sikil gunung imawan imasri | nng pucuking wukir | sapta ya pipitu || Pandhita putus yktining wardi | swara wiku kalok | gora agung muni iku lire | pandhita kang amumuruk kaki | swa kuda kabiri | tungganganing gunung || Iku tngah-tngahaning wukir | wiku lire mangko | pandhita ing gunung sayktine | ya pipitu ya pipitu sami | gantya kang winarni | kang wawatak wolu || Jilid 1 - Kaca : 174 34. Naga ula gng panagan kaki | gyan ula gng kaot | salira manyawak basu tkk | myang atgs kumarng nagari | tanapi araning | kang mangsa kawolu || Tanu bunglon murti ccak singgih | kunjarku gdhong | myang atgs kandhanging gajahe | gajah-gajah nng wantilanki | dipangga marngi | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 229 >

29.

30.

31.

32.

33.

35.

tinitihan ratu || 36. sthi gajah kang dnpalanani | samadya jinatos | gajah ana tngahing wanane | manggala gajah binkta jurit | dwiraddha jinarwi | gajah mta iku || Kang bujangga ula lanang kaki | brahmanastha manggon | pandhita sing sabrang wolu khe | dwipara gajah binkta maring | pacangkraman kaki | liman tgsipun || Gajah binkta midhang saykti | dening sang akatong | lan ula ula lanang tgse | myang atgs karo ula ykti | gantya kang winarni | watak sanga iku || Kang rumiyin trustha lnging bdhil | trusthi lnging dmon | muka rai gapura lawange | ratu wiwara lng sakthnging | dwara lnging panti | nanda lng kodhok gung || Wilasita lng kumbang saykti | kang guwa jinatos | lng patapan agolong samunne | lodra aluraning we saykti | gatra lnging gangsir | lng lnging smut || Rong lng ula song lng landhak ykti | trusan lawanging wong | bubutulan yku angka lire | inggih punika wilangan ykti | babahan lng maling | hawa sasangku || Bolonganing sarirng sujanmi | mangkya winiraos | watak sapuluh kang pinurwng rh | boma sukt mati sunya spi | gagana kang langit | kesisan ing mndhung || Barakan tan katon ingkang warni | adoh tbih mangko | ing langit iya ing langit bae | ana tan katon tan kna ykti | kang windu jinarwi | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 230 >

37.

38.

39.

40.

41.

42.

43.

tumbuking kang taun || 44. Anng wiyat langit kalimputing | mndhung angmu troh | widik-widik katon gya ilange | maltik satngahing wiyati | sirnng gaganki | sirnng langit iku || Jilid 1 - Kaca : 175 45. Sagunging das sakathahing kang nir | walang msat kang hos | anggusah watak sapuluh lire | iya watak sapuluh saykti | sagung atngr nir | awatak sapuluh || Lamun karya sangkalaning warsi | unine pinathok | kang rumuhun nng ekan dununge | nulya dasan sapiturutnki | nanging kcapaning | ekan dhawah kantun || Radn Jayngrsmi matur malih | dhuh ri sang kinaot | kadi paran punika kajnge | dene wlut sami lawan agni | sapiturutnki | katrangna jrudmung || 52. Jurudmung Sang wiku msm lingira | mungguh sasurupaningsun | layang Candragni iku | kang ambabar katrangannya | ing candrasangkala mau | kang mawa kkawin tmbang | Kusumawicitra linuhung || Etunge laku rowlas | kacarita duking dangu | anggitannya Maha Wiku | Wrda mpu Wilasaya | pujangga putus ing kawruh | ing nagri Purwacarita | sangking karsanya sang Prabu || Widhayaka kang paparab | Aji Isaka puniku | wus dianggit duk ing ngayun | dumadi candrasangkala | ananging ta jarwanipun | durung mawa karpira | ingkang dadi sababipun || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 231 >

46.

47.

1.

2.

3.

4.

Ing watg durung ginlar | krana kurang wijangipun | mila linaras kang urut | wit siji tkng sadasa | ingkang nunggal rasanipun | amung ginarba kewala | kang anunggal rahsanipun || Tinrangakn samoa | miwah tatmbunganipun | kang padha amawa kayun | apan jinjrkn wtah | dak urut kadi ing ngayun | awit ing watak sajuga | tumka watak sapuluh || Watak sawiji winarna | rupa tgsipun wujud | yku uruping cahyku | mula dadya watak juga | dene ta cahya puniku | dumadya tandhane gsang | ingkang tumitah sadarum || Candra wrdi lk purnama | tanggal limalas puniku | mula dadi watak iku | sawiji awit duk kuna | (ng)gonne Dwi Sri tumurun | matdhakkn wiji dadya | ri wijning manungsku || Jilid 1 - Kaca : 176 Sasi lk jangkp wrdinya | ya etung ssasi muput | mula dadi watak iku | sawiji dene amulya | anganakakn sitangsu | sapisan manh lir ngarsa | mangkya nabi wrdinipun || Wudl mula dadi watak | sawiji de wudl mau | ginawe trsandhanipun | asma sapisan duk jabang | yn wus pupak pusr sinung | aran saprayoginira | nulya sasa tgsipun || Lintang mula dadi watak | siji dene wujudipun | jn-ijn sajuru-juru | katon sangking madyapada | padha lintang aranipun | de dhara wtng wrdinya | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 232 >

5.

6.

7.

8.

9.

10.

mula dumadi puniku || 11. Watak sawiji sanyata | de nampani sarinipun | sarahsaning siji iku | mangkya bumi wrdi lmah | mulane lmah puniku | dumadi watak satunggal | anuwuhkn sakhipun || Wiji tanm tuwuh ika | mangkya buddha wrdi purus | utawa luwih puniku | mula dadi watak juga | dene ta luwih puniku | minangka wijning janma | ingkang ronning wrdinipun || Cahyaning godhong mulanya | dadi watak siji iku | de trsandha uripipun | tanm tuwuh thuthukulan | lamun katon godhongipun | iku tandha wiji gsang | yn godhong tan katon lampus || Mdi jubur wrdinira | dene kanggo marganipun | susukr sangking dharku | de iku buntut tgsnya | yku poke kang buntut | kang masthi amung sajuga | mangkya dara tgsipun || Apan iya pksi dara | mula dumadi puniku | watak siji dene purun | ngayom kulina manungsa | de janma wong wrdinipun | mula dadya watak juga | pipijn titah Hyang Agung || Eka sawiji wrdinya | utawa pinardn tuduh | de wak suta wrdinipun | anak lawan awak tunggal | saka wiji dadinipun | de siti lmah wdhnnya | mula dumadya puniku || Watak sawiji de bisa | amanjila wujudipun | gya awani wrdinipun | ya wani utama surya | mula watak sawijiku | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 233 >

12.

13.

14.

15.

16.

17.

sorot amijangkn marang | ing wujud sajuru-juru || 18. Yn wungkulan tgsira | wuwutuhan mulanipun | dadi watak sawijiku | de isih wutuh wujudnya | nyata tmn tunggallipun | wrdi iku kabh tamat | watak kakalih winuwus || Jilid 1 - Kaca : 177 19. Netra wrdining paningal | mulane dumadi iku | watak kwajibanipun | mrm lawan mlk ika | caksu pasuluhan stu | mula dadi loro watak | de ana rrgdipun || Warna loro blobok waspa | de nayana ulat stu | ugring ulat puniku | rong prakara bcik ala | sikara tangan dwi iku | kwajibane rong prakara | mgar atanapi mingkup || Buja bau wrdinira | mula loro watakipun | nguwati tangan ro mau | paksa uwang wrdinira | mula dumadi puniku | watak karo de pedahnya | rong prakara kang rumuhun || Ngingkmkn tangkping waja | mngakn angaping tutuk | drasthi alis wrdinipun | mula dadi dwi kang watak | dene mimbuhi satuhu | kasigitan rong prakara | ngkr netya kalihipun || Muwuhi prabaning gwaya | mangkya ama tgsipun | papasu iya puniku | pangul ngisor pasuluhan | mula dumadi puniku | watak loro de minangka | siringing netya dwinipun || Mangkya locana wrdinya | urang-uranging netrku | yku lalu-kinanipun | maripat tngn lan kiwa | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 234 >

20.

21.

22.

23.

24.

mula dumadi puniku | watak loro dene bisa | amosikn idpipun || 25. Wnganing idp sapisan | dadya pangawasanipun | kaping kalih ingkmipun | dumadya tatampingira | sakh rrgd sadarum | mangkya carana wrdinya | athi-athi milanipun || Mila dadya dwi wataknya | awit athi-athi iku | karya pasrning mukstu | rong prakara kang sapisan | gawe lulungidanipun | pasuryan kaping kalihnya | dadya kkring cahyku || Karna rngganing talingan | dadine ro watkipun | awit rngganing karnstu | duk kuna sumping lan sngkang | dene karni wardinipun | ambaning kuping milanya | dadya watak loro iku || Bisa nampani surasa | lawan pangrasa puniku | de anbah tgsipun | talapukan kang kaprnah | ing ngisor idp kang wulu | luhuring kang urang-urang | mula loro watkipun || Jalaran puniku milya | anglawani solahipun | padhang ptnging netrku | sapisan ngrh wnganira | paningal kalaning wungu | ping dwi angrh rming netra | kalanira ayun turu || Jilid 1 - Kaca : 178 30. De talingan tgsira | pangrunguning kuping stu | mula loro watkipun | awit iku amiyarsa | rong prakara ala-ayu | dene maha wrdinira | ambaning paningalipun || Mula dadya ro kang watak | de ngmbani pramanku | rong prakara kang rumuhun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 235 >

26.

27.

28.

29.

31.

kdhap ya ubnging tingal | ingkang ijo warnanipun | kang kaping pindhone kilat | maniking tingal kang pingul || 32. Ln tanganna tgsira | kplok yku karpipun | suka lan susah puniku | lar wulu suwiwinya | de dadya ro watkipun | rong prakara karyanira | mgar atanapi mingkup || Kanggone dadya panambak | adhm mring dayaning mabur | nmbah suku karo iku | angabkti dalamakan | gawe kuncup dwi astku | watak loro pan wus tamat | rahadyan nmbah umatur || Watak juga lan kalihnya | solah miwah bawanipun | condhong lawan rahsanira | sang wiku ngandika dhaup | mangkya watak tri kawdhar | sinom salinne kang pupuh || 53. Sinom Bahni gni pandhe ika | mulane dadya watak tri | asal sangking tri prakara | saking pangreka kang dhingin | yaiku gni saking | thithikan agarannipun | pindho sangking sarana | yku arng de kaping tri | pangolahe angin sangking ingububan || De pawaka wrdinira | gni sapucaking ardi | mula dadi watak tiga | wit sangking tlung prakawis | agni sasalat sangking | walirang ping kalihipun | saka gni dudupa | panuwun puja smdi | tri bdhiyan sarananing kaasrpan || Siking gni upt ika | mulane dadya watak tri | wujuding upt triwarna | mancung spt ontl kluwih | guna agaran gni | tri prakara dadinipun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 236 >

33.

34.

1.

2.

3.

saka panasing asap | saka srting piranti | saka kawul gnpe katiga warna || Jilid 1 - Kaca : 179 4. Dahana pan gni salat | mulane dadya watak tri | wit sangking katri prakara | sapisan saka sumuking | hawa panasing bumi | kadwi saka sumukipun | ing watu gni ika | kaping tri saka sumuking | kang walirang gathuk dadya gni salat || Trining brana pyu paprangan | mulane dadya watak tri | anane saka tri warna | prakara saka kasktin | dwi tmpuhing saradhi | tri pambsmining sawku | uta tgse lintah | mula dumadi watak tri | untunira ngisor loro (n)dhuwur juga || Kwajibane tri prakara | napl molah ganda bangkit | ujl wlut tgsira | mulane dadya watak tri | dene ta andarbni | daya tri prakara iku | panglunyon mult rosa | anauti wrdi cacing | mula dadi watak tlune de darbya || Kawajiban tri prakara | nglkr mulur mangkrt tri | mangkya jatha wrdinira | gni winadhahan ykti | de dadya watak katri | gni arng kang rumuhun | kalih gni winadhah | tlu kang pindah kardi | ambbakar manggang sapanunggalannya || Wedha gni pawon ika | dene ana warna katri | kang gni kayu kalawan | cngkorongan pawon gni | katri laweyan gni | de nalakni wrdinipun | gni panasing manah | mula dumadya saka tri | kadadeyanira saka tri prakara || Dhingin saka pangabaran | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 237 >

5.

6.

7.

8.

9.

dwi pangobong saka sngit | tri saka pangumbar hawa | utawaka wrdinki | gni manggang mulaning | dumadi watak tri yku | gni kayu kalawan | arng sujn jangkp katri | kayalena wrdi gni balubukan || 10. Mula dadi watak tiga | de gni blubukan asring | kaanggo tlung prakara | ngps (m)bnm ambakari | apan gni diyan iku | mula dadi tri watak | de wujuding sorot katri | biru kuning abang jangkp kaping tiga || Pungkasan tiga uninga | wrdi gni thithikan tri | watu gni kawul waja | watak sakawan winarni | wedang ingkang rumiyin | banyu panas wrdnipun | de dadya watak papat | sakawan dayanirki | matngakn umob molah kumarangsang || Jilid 1 - Kaca : 180 12. Sagara we pakumpulan | banyu saka patang warni | tuking kali tuk bngawan | tuking pancuran myang riris | mangkya katri winarni | banyu sumur dene iku | kaanggo patang warni | pangangson padusan tuwin | pangasahan sakawane pangumbahan || Sukci wrdi we padasan | de kangge patang pasukci | kmu raub wisuh tangan | lawan masuh sukunki | jaladri wrdinki | banyu angndhong yaiku | angndhong we sakawan | banyu udan banyu kali | banyu tuk kalawan banyu bngawan || Dadi banyu kali ika | mula papat watknki | dadya pasucn sakawan | padusan angungumbahi | angongolah kinardi | angombni kewanipun | hr banyu pucuk arga | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 238 >

11.

13.

14.

dadya watak papat awit | pucuk arga ana banyu patang rupa || 15. We kawah banyu pamuja | banyu pdhut banyu riris | nawa wrdi banyu tawa | yku we tuk umbul tuwin | pancuran sumbrnki | de samodra wrdi banyu | ingkang ngidri jagad | keblat papat dnubngi | apan sami kataman banyu samodra || Jalanidhi banyu ingkang | bnr yku saka riris | lan kali tuk bangawan | dene warna wrdinki | banyu sawangan nnggih | saking kali rmbsan tuk | sakawan pasumbran | de toya wrdinirki | banyu ing jmbangan kanggo suci badan || Adus raub awak-awak | kanggo wisuh jangkpnki | wahana yku we udan | angsal sakawan prakawis | saka kukusing agni | myang kukusing tanm tuwuh | saka kukusing toya | papate kukusing bumi | mangkya wau dadi wrdi we drsan || Saking amr kapanasan | saking kaplg ing angin | saking praboting baskara | susumubing bun mungkasi | de sindu wrdinki | banyu susu dene iku | wit saka pat prakara | dhingin saka srana jampi | tuntuming bayu wuwung sari tatdhan || Warih wrdi banyu klapa | dene atrira warih | puniku rambah kaping pat | wiwit bluluk banjur cngkir | dawgan miwah krambil | dene tasik wrdinipun | banyu oyot jalaran | kang dhingin tarik-tinarik | iya saking purusan sakawan warna || Jilid 1 - Kaca : 181 20. Tmah ngringt dadya toya | yku saka gni angin | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 239 >

16.

17.

18.

19.

banyu tanapi bantala | catur we keblat winardi | keblat papat saykti | pan ana sagaranipun | yogya pat dene ana | jaman yoga pat prakawis | jaman tirta dwara kali karta tamat || 21. Watak kalima winarna | buta apan wus sajarwi | mula dadi watak lima | dene iku bisa nunggil | kalima bangsa nnggih | sluman myang bangsa mabur | nunggal bangsaning kewan | bangsaning buburon warih | de limane bisa nunggal lan manungsa || Pandhawa wrdi putra sang | Pandhu Dewanata Aji | lima juga Sri Ngamarta | dwi Dyan Sena tri Pamadi | nunggal sayayah bibi | kang dwi ln bibi puniku | kacatur Dyan Nangkula | Sadewa kalimanki | mangkya tata gtih otot wrdinira || Ing netya ngolah pramana | ing lidhah ngolahkn angling | ing tangan ngolah (ng)gauta | ing suku ngolahkn linggih | utawia lumaris | ing prji ngolah rahsku | mangkya gati wrdinya | kktg de dunungnki | anng tnggok jaja ugl-ugl ngasta || Gl-ugl sikil kalawan | ing planangan limanki | ndri bayu ingkang mata | dene pakumpulan saking | ing irung tuwin kuping | pasuryan myang saking kalbu | yaksa wrdi danawa | wados asisiyung nnggih | ditya wandu mila dadya watak lima || De dadya panunggulira | ditya sakawan bupati | limane piyambakira | sara landhp wrdinki | nalika jaman nguni | gaman kang ran sara iku | landhp limang wadana | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 240 >

22.

23.

24.

25.

de maruta wrdi angin | kang kairid gandane kang skar gangsal || 26. Skar jawah saking Jwata | skar amyang taman sari | skar bago pangukupan | skar glung lawan sari | skaraning jinmrik | de pawana wrdinipun | angin drs iya ika | saka keblat myang ing nginggil | bana iku alas agung wrdinira || Mula dadi watak lima | babaya limang prakawis | ula macan asu ajag | danawa lawan panjawi | margana wrdinki | angin ana ing dlanggung | yku napas kang mdal | ing pancadriyanirki | samirana wrdi angin kang ambuwang || Karingt limang panggonan | rai bau jaja gigir | suku jangkpe kalima | warayang wrdinirki | sanjata de landhping | balimbingan ana catur | limane pucukira | de panca bayu saykti | kang kaanggp putra Hyang Bayu kalima || Jilid 1 - Kaca : 182 29. Sawiji wil Jajahwrka | Kapi Anoman kakalih | katri Wukir Maenaka | catur Stubanda sthi | Bratasena mragili | de wisikan wrdinipun | wangsit guru limang bab | tuduh kadadeyanki | ddunungan iya iku bawa lima || Gulingan dene wrdinya | paturon nnggih wong guling | ppt pancadriyanira | lilima ingkang mungkasi | etang lima wus jarwi | ji loro lu pat limku | wus titi watak lima | watak nm mangkya winarni | salin tmbang amrih mamanising kata || 54. Dhandhanggula Masadrasa wrdi kang binukti | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 241 >

27.

28.

30.

1.

rasa nnm prakara yaika | rasaning sga iwake | rasaning wijinipun | rasaning kang godhongan tuwin | rarasaning dadrsan | wowohan nmipun | winayang wrdi gang-anggang | awit saka sikile iku nm iji | guna awon wrdinya || 2. Dene ingkang mangsa kanm ykti | nawu madu sinungkn anaknya | de rtu awor wrdine | campuring kanang kayun | kang rumuhun grngsnging dhiri | dwi ajuning kang manah | tri ajuning purus | catur ajuning paningal | kalimane ajuning tangan nmnki | ajuning sukunira || Hoyag wrdinira obah ykti | gtring pangadg myang pramana | pamiyarsa panggandane | pangrasa badannipun | gya karngya karungu wrdi | iya nnm prakara | wisikan karuhun | amuwung wulang utama | myang karungu wawangsite ujar manis | pangraras ngalmbana || Namaning nnm yku namaning | pala nnm kasimpar baruwah | gumantung palawijane | myang kucila kirnku | tahn kayu taun winardi | wrksa kayu tgoran | ln prabatang kayu | rubuh malang ing ddalan | pan ginrba kayu nnm wataknki | lire ingkang mangkana || Jilid 1 - Kaca : 183 5. Kang tartamtu kanggo nm prakawis | turus miwah dandananing omah | kanggo dandanan prantine | kanggo pthan arcku | kanggo plangkan pangraras tuwin | katunu kanmira | kilating nm iku | tgse lalidhah mangsa | iya kanm lona pdhs wrdinki | mla kcut wrdinira || Tikta wrdinira apan pait | kyasa wrdinira gurih ika | dura pan asin tgse | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 242 >

3.

4.

6.

sarkara wrdinipun | apan manis watk nm titi | watak pitu winarna | ardi wrdi gunung | kang urut pasisir iku | mula dadi wawatak pitu de ardi | isine pitung warna || 7. Watu guwa jurang padhas tuwin | papancuran prngan tuwuhan | turangga de panganggone | jaran iku pipitu | kang rumuhun apan kndhali | apus lawan salebrak | sanggawdhinipun | ambn camthi pitunya | giri wrdi gunung gdhe dene dadi | pakandhanganing swara || Rsi tgse pandhita sukci | yku ingkang nganggo kasucian | pitung prakara etange | katmnan rumuhun | lumuh ala lumuh nyidrani | lumuh marang ruruba | lawan tuhu lumuh | marang ing pangalmbana | lumuh rgd pitune pan lumuh maring | sabarang bbngsan || Angsa apan banyak wrdinki | mula dadi pitu watkira | kagawa sugih swarane | biksuka wrdi lmbu | mila pitu watkirki | dene ing kuna dadya | tungganganing wiku | aldaka sukuning arga | dene darbe sasbutan pitu nnggih | punthuk ujung tunggangan || Lambung tepong sisiku sukuning | de himawan wrdinira mega | pucuking gunung dununge | mula watak pipitu | sangking kukus kapitu warni | kukus adhming kisma | kukus tanm tuwuh | kukus pangobaring wrksa | kukus ingkang rratng lawan kukusing | udalaning kang toya || Kukus ingkang bdhiyan myang sangking | kukusing kang dupa jangkp sapta | sapta pandhita wrdine | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 243 >

8.

9.

10.

11.

agming pandhitku | pan pipitu jajenggot cundrik | kthu jobah salendhang | tlumpah tknipun | gora swara muni ika | wardi swara uni agung akh kaki | apan pitung prakara || Jilid 1 - Kaca : 184 12. Sangking suwaraning banyu bumi | gni angin baldhg lan udan | sangking pakarti pitune | swa kuda wrdinipun | jaran molah pitung prakawis | nyongklang mdhar adhean | jojrok ngawalipun | nyirig nyandr pipitunya | tungganganing gunung tumpakan rrdin | ana pipitu warna || Jaran kabirn lmbu palangki | padhati jolang kisruki lawan | bojadhi ganp pitune | de wiku ya pipitu | yku wiku kang nglakokkn ing | pangawikan kasapta | jaya kang rumuhun | pindho aji pangasihan | katlune aji panglimunan bangkit | pat aji tatakrama || Kalimane pamawasan aji | kanm aji etang ppetangan | sapta ji panglrbane | sampt watk pipitu | watk wolu mangkya winarni | bubukanira naga | wrdi ula agung | mula dadya wolu watak | derbe panguwasa wolung warni | nymbur nyakot amolah || Mult rosa urip (ng)gon kakalih | anglungsungi wolu bisa gsang | saka lnga nng pthite | panagan etangipun | pasawran wolung (ng)gon nnggih | naga taun myang naga | jatingarangipun | naga wulan lawan nagan | pasangaran naga larangan lan malih | kanang naga pangkalan || Naga dina pasaran mungkasi | de salira ya slira mnyawak | apan wolu pangwasane | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 244 >

13.

14.

15.

16.

bisa ngambah ing banyu | ngambah marang dharatan bangkit | mnk myang ngrong ika | mring nastapa ayun | anglungsungi myang yuwana | kawolune riringa mring bangsanki | mangkya basu wrdinya || 17. Apan tkk mulane dumadi | watak wolu darbe panguwasa | wowolu iki cacahe | panglngktaning suku | kinajrihan ing bangsanki | tyas sabar myang ngumara | sarh tindakipun | sarana atine kna | kanggo jampi wong ckk tan nggarapsari | darbe panawa wisa || Kawolune bisa anglungsungi | mangkya tanu bunglon wrdinira | bangkit wor wolung warnane | bang irng kuning pingul | ijo biru blawu tuwin | wungu jangkping astha | murti wrdinipun | ccak de darbe pangwasa | wolung warna panglngktan kang rumiyin | bisa mnk puliyan || Jilid 1 - Kaca : 185 19. Ayuwana sarana myang ksit | bisa mogl nglungsungi isthanya | mangkya kunjara wrdine | gdhong panggonan ngukum | duking kuna janma kang tampi | ukuman wawangnnya | wolung dina amung | yn dosa ros wolung wulan | mangkya gajah ya gajah kang nng wanadri | dwipangga gajah ingkang || Tinitiyan ing sri narapati | parabote ana wolung warna | papas kalung slebrake | ambn cis ranteku | pacancangan kawolu srati | sthi gajah ginawa | midhang wrdinipun | samadya gajah nng marga | de manggala gajah panungguling jurit | dwipara gajah ingkang || Binkta ring cangkrama kakaring | de bujangga ula gdhe ika | padha naga lan kwasane | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 245 >

18.

20.

21.

bramana wolu iku | duk kunane ing tanah Jawi | kambah dening brmana | wowolu khipun | pranataning Ajisaka | kinn amumulang kadibyan sakalir | miturut Asthabrata || 22. Liman gajah nng wantilan ykti | sarta ula sami lawan naga | ula wolu pangwasane | sakhing gajah mau | padha wolu watkirki | dhingin tbih sanggama | wangi kopkipun | lwan na sarosa pramana | ambg sura kapitu sugih mangrti | astha sugih bndana || Nahn watk sanga kang winarni | trustha wrdi lnging sanjata | trusthi lng tulupane | muka rai puniku | de gapura lawanging aji | wiwara sakthngnya | dwara lawangipun | omah tanapi pomahan | lawang mau cinngkal kapara sami | apan sangang bageyan || Dene nanda lnging kodhok nnggih | wilasita wrdi lnging kombang | guwa lng samun wrdine | rago wrdi lng suwung | gatra wrdi lnging gangsir | lng wrdi lnging ula | rong wrdi lng yuyu | song wrdi lnging landhak | de trusan wrdi lng tmbusan ykti | yku angka wrdinya || Wiwilangan sanga tlasnki | de babahan wrdi lng durjana | hawa sasanga wrdine | hawaning badan stu | pan sasanga kathahirki | dadi piridanira | watk sanga mau | muhung saka babolongan | awit palawanganing badan khnki | apan ana sasanga || Jilid 1 - Kaca : 186 26. Irung sami lng tulupan bdhil | kang maripat sasamining muka | dene cangkm ngibarate | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 246 >

23.

24.

25.

lawangira sang ratu | ing talingan ngibaratnki | lawang sakthng ika | palawanganipun | ngibarat lawanging omah | gurung iku ngibarat lawang guwki | ing dubur lawang sona || 27. De sadaya ronging kewan aming | mirid pangronging sangking mangsa | kasanga jnk nng ronge | wilangan angka iku | amung sanga sadasanki | ing sagolongan das | wujudipun nul | mungguh babahan jinarwan | lng durjana krpe lng manungski | tbusan hawa sanga || Nahn watak sapuluh mungkasi | boma wrdi sukt mati ika | sonya wrdi suwung mangke | gagana wrdi suwung | de barakan wrdinirki | ya iku lamat-lamat | adoh jarwa tuhu | ing langit wrdi ngawiyat | de ana tan ora ana wrdinki | windu duk jaman kuna || Ana windu sapuluh winilis | ingaranan kang windu Sangkala | sapuluh warna umure | Tirta lan Marutku | myang Pranala lan Pratalki | Baya Byantara Manta | Kartala puniku | kasanga windu Suribta | de ganpe sapuluh pan dnarani | ring kang windu Gurita || Anng wiyat anane kang langit | pan sadaya srngenge rmbulan | lintang kalawan megane | kilat mndhung galudhug | angin udan kuwung mungkasi | yaiku ananing kana | wujut pamyarsku | kang katon lan kapiyarsa | saka donya gantya ingkang widik-widik | wrdine samar-samar || Maltik mancurat wrdinki | sirna wrdinira apan ilang | ngakasa ta wujud rke | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 247 >

28.

29.

30.

31.

de sagunging das iku | ingkang ilang wrdinirki | walang wrdi mauwal | de kos wrdi suwung | watak sapuluh wus jarwa | mungguh watak sapuluh jupukanki | doh samar suwung lamat || Jilid 1 - Kaca : 187 32. Ilang dhuwur kang awit kapirit | saka jroning kaluwnge das | stu tan ana wujude | dadya buwng sastu | apan suwung karpanki | Candragni wus tamat | lan kudu sumurup | kawining Sangkala ika | apan seos lawan bangsa tmbung Kawi | kalawan tmbung Kawya || Rupa warna wrdinira sami | yn Sangkala rupa juga watak | warna sakawan watke | ningali uningku | yn ing Kawi wrdinya sami | nanging Kawi-sangkala | ningali puniku | angloro wawatkira | yn uninga titiga watkirki | utawa suta yoga || Yn ing Kawi padha wrdi siwi | yn Sangkala iku iya beda | suta watak siji tke | de yoga watak catur | iya iku bedanirki | Kawi-sangkala lawan | tmbung Kawi lugu | mung samono gadukingwang | angluluri korasan inguni-nguni | kang sinung ling manmbah || 55. Asmaradana Kasmaran radyan miyarsi | gancaring Kawi-sangkala | Ajar Suganda nabda lon | kulup nyatakakn tanggal | awit tanggal sapisan | tumkane tlung puluh | kang bcik lawan kang ala || Kang sarta wnginirki | lawan arane kang dina | lothung mung kinarya prabot | sakawit tanggal sapisan | ingaran dina Kuda | bcik sabarang karyku | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 248 >

33.

34.

1.

2.

karana Allah Tanggala || 3. Andadkkn Kangjng Nabi | Adam lan Nabi Muhkamat | ing dina iku dadine | mangka lamun ana prang | yn narajang raharja | tinrajang ala kalangkung | kalamun ana pawarta || Warta bcik iku ykti | linyok lamun warta ala | bocah lair bcik yktos | wong nandhang roga glis waras | abuburu glis angsal | tanggal kaping kalih iku | ingaranan dina Kidang || Prayoga sabarang kardi | karana Allah Tangala | (n)dadkkn Babu Kawane | wong laki rabi raharja | tanggal tri dina Macan | ala sabarang karyku | karana Jng Nabi Adam || Lan garwa (m)babuka wadi | tinurunkn sangking swarga | ping pat ari Kucing ranne | sabarang karya prayoga | karana Gusti Allah | andadkkn Abil iku | tanggale kang kaping lima || Jilid 1 - Kaca : 188 7. ngaranan dina Sapi | dinku sabarang karya | ala karana Hyang Manon | andadkkn Kabil ika | kaping nm ingaranan | ing dina Kbo puniku | sabarang karya prayoga || Yn ana wong nandhang sakit | saykti yn glis waras | de tanggal kaping pitune | dina Tikus ingaranan | barang karya prayoga | tanggale kang kaping wolu | dina Lmbing ingaranan || Sabarang karya prayoga | karana Allah Tangala | dina iku (n)dadkake | ing Nabi Nuh minulya | nanging lulungan ala | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 249 >

4.

5.

6.

8.

9.

lamun anglurug prang pupuh | saykti yn katiwasan || 10. Tanggal ping sanga winarni | dina Asu ingaranan | ala ing sabarang gawe | tanggale kaping sadasa | dina Naga ingaran | bcik sabarang karyku | annandur myang ddagang || Laki rabi iya bcik | tanggale kaping sawlas | ingarannan dina Kmbang | sabarang karya prayoga | tanggale kaping rolas | dina Mayang arannipun | adol tuku kang prayoga || Tanggal triwlas dnaranni | dina Gajah barang karya | nora nana prayogane | ping patblas dina Singa | bcik sabarang karya | karana Allah Kang Agung | andadkakn suwarga || Loh-kalam myang Aras-kursi | tanggale kaping limalas | ing dina Iwak aranne | sabarang karya prayoga | karana Maha Mulya | andadkkn Nabi Yusup | tanggale kaping nmblas || Dina Malam dnarani | ing sabarang karya ala | karana iku Hyang Manon | angrusak sakhing umat | -ing Nabi Lud samana | tanggal ping pitulas iku | dina Ulung ingarannan || Sabarang karya prayogi | ambuburu nuli angsal | karana iku Hyang Manon | andadkkn Nabi Musa | lan Nabi Yakub ika | tanggal ping wolulasipun | ingaran dina Kalapa || Ing sabarang karya bcik | karana Allah Tangala | (n)dadkkn wulan srngenge | kalawan lng Nabi Ngisa | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 250 >

11.

12.

13.

14.

15.

16.

lan manggihkn andika | Nabi Yakub lan kang sunu | Jng Nabi Yusup minulya || 17. Ping sangalas dnaranni | dina Banthng barang karya | prayoga yn warta awon | msthi tmn yn pawarta | bcik saykti dora | yn prang tinarajang unggul | yn nrajang ala kasoran || Jilid 1 - Kaca : 189 18. Ping rongpuluh dnaranni | dina Hantu barang karya | prayoga lamun prang pupoh | nora mnang nora kalah | yn warta bcik nyata | tanggale kaping salikur | dina Arng ingarannan || Ala sabarang pakarti | ping rolikur dina Urang | bcik ing sabarang gawe | amung yn lulungan tbah | iku nora prayoga | watak tan tkan ing purug | kaping tlulikur tanggal || Dina Ula-sagarki | sabarang karya prayoga | kaping patlikur tanggale | dina Pare arannira | kalangkung dening ala | karana Hyang Maha Luhur | andadkkn Pirngon Raja || Lawan Namrut Narapati | lamun ana rare mdal | iku bangt durakane | mring bapa tanapi biyung | kaping salawe tanggal | dina Pandhe arannipun | ala ing sabarang karya || Krana naas agng ykti | kaping nnmlikur tanggal | ala ing sabarang gawe | krana umat Nabi padha | mati ana bangawan | tanggal kaping pitulikur | ingarannan dina Ula || Bcik ing sabarang kardi | karana Hyang Maha Nasa | anurunkn rahmat gdhe | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 251 >

19.

20.

21.

22.

23.

mring kawulanya sadaya | rare lair prayoga | bkti marang mring Hyang Agung | kaping wolulikur tanggal || 24. Ingarannan dina Pari | bcik ing sabarang karya | ping sangalikur tanggale | dina Ulr ingarannan | ing dina iku ala | pungkasan ping tlung puluh | ingarannan dina Sada || Yn lulungan tan prayogi | ananandur ala uga | amung tuku lawan adol | pan iku ingkang prayoga | tamat wataking tanggal | ngluluri tutur karuhun | tmn orane sumangga || Rahadyan umatur aris | sarhning sampun kapacak | nng jilidan sastune | tartamtu kathah yakinnya | malst ing sandhungan | yn narajang awon lamun | tiwas mung dadya tutuhan || Cinarita ngantya lami | rahadyan anng Mandhala | -wangi iya Gunung Gdhe | kasok sihe sang Suganda | wus katon nglmunira | lair batin tan na kantun | gmt tinampn rahadyan || Anuju ing sajuga ri | rahadyan tandya pamitan | dnnyarsa (n)dumugkake | ing lampah arsa tumingal | patilasan kadhatyan | nagri Pajajaran dangu | mangkya ing Bogor karannya || Jilid 1 - Kaca : 190 29. Suku ardi Salak wukir | Ajar Suganda ngandika | kapasang-yogya aranne | dina iki ping pitulas | sabarang karya harja | ujum ramale pakantuk | datan ana kasangsaya || Payo kulup mupung enjing | ingsun kang atdah marga | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 252 >

25.

26.

27.

28.

30.

radyan (n)dhku matur alon | kalangkung panuwun kula | de kaparng umentar | tdah marga kang pakantuk | wus samkta nulya bidhal || 31. Datan sandeya ing margi | eca dnnya alalampah | sarwi ginm nglmi raos | tan cinatur laminira | dnnira anng marga | wus prapta ing Gandhok dhusun | Ajar Suganda ngandika || Kaki lilanana mami | wangsul marang ing ngasrama | iki wus prapta ing Gandhok | wus cakt lan Pajajaran | sira ngalor ngulonna | sandika radyan umatur | muhung pangstu paduka || Iya kulup dak idni | apa ing sakajatira | atus ing pangandikane | ungkur-ungkuran ing lampah | radyan myang Gathuk Gathak | ing dhusun Gandhok kapungkur | praptng Bogor patilasan || Sngsming tyas umiyat ing | tatanman tumaruna | kathah kang ndhng uwohe | wns ijo amardapa | tangh ingkang mangarang | sadhengah tinanm subur | wowohan myang sskaran || Hawanya srp sawatawis | karya tntrming sarira | tamtu jawah sabn sore | wit Luhur tumkng Ngasar | trang sadalu pisan | kathah sumbr umbul mancur | mimbuhi sngsming driya || Wanci Luhur radyan prapti | satngahing kang pagagan | tumalthok garimise | radyan ngandika mring Gathak | sarhning ayun jawah | prayogane padha ngaub | mring gubug amrih sarkara || 56. Dhandhanggula < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 253 >

32.

33.

34.

35.

36.

1.

Praptng gubug Radyan Jayngrsmi | Gathak Gathuk nng wingking tan tbah | wau kang nng jro gubuge | lurahing Bogor dhusun | wus awrddha gundhul kalimis | gumbala capang pthak | jjenggot pinatut | clana gadhung bnting sinjang | sarung bugis dhsthar bathik lagu nagri | Bandhung tanah Pasundhan || Jilid 1 - Kaca : 191 Tkn panjang tunggul ngandhap nginggil | tanpa baju kagyat duk umiyat | ing sapraptanira radn | sung bagya gupuh-gupuh | katambtan kang lagya prapti | pun paman nilakrama | ing pundi nak bagus | miwah sintn kang sinambat | atanapi ingkang sindyng panggalih | radyan alon ngandika || Kula saking karajan ing Giri | talatahing tanah Surapringga | Jawi-wetan pungkasane | dene ta nama ulun | Jayngrsmi satuhu pkir | dwi rencang Gathak Gathuk | mnggah sdyaulun | badhe dhumatng ing Karang | prlu mampir ing Bogor ayun udani | tilase kang kadhatyan || Manthuk-manthuk sang minta pawarti | Jayngrsmi aris atatanya | kang pinanggyan lagi nmbe | sintn kkasihipun | amangsuli sabdanya aris | Ki Wargapati kula | kapalaning wuwus | inggih ing Bogor punika | langkung tbih Giri praptanipun ngriki | amangka lampah dharat || Pan ing pundi ingkang dnmargani | kongsi sagt prapta dhepok kula | langkung gawat saturute | lwir ing pakwtipun | rdirdi kang kathah singit | jro jurang-jurang guwa | kh rncananipun | sarpa gung banaspati ka | kayu-kayu arungkut kh ori rumpil | singa warak andaka || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 254 >

2.

3.

4.

5.

6.

Ingkang sami angadhangi margi | mongira samya krura mamangsa | ssngkan jurang prnge | watu-watu alunyu | tur tumawing miring anggawing | tan kna ingancikan | watune gumlundhung | tla-tla isi ula | kidggana pinggire anymbur sami | ulanya galak-galak || Saking pundi gnnira lumaris | wontn kdhik kang ragi warata | tan kobr anggung godhane | ingkang murungkn laku | tanpa wilis mawarni-warni | siluk-siluk pinggirnya | jurang lunyu-lunyu | yn gockana witwitan | wit-witane anggawing tur mawa ri | rine mawi upas || Jilid 1 - Kaca : 192 Witing kayu pinggir parang curi | yn cinandhak witte pol kewala | padhas landhp ngatut bae | tumibng jurang iku | sarpa singa lajng nampni | liyanipun anak mas | ing tngah tan tutug | tangh ing ngriki praptaa | ulun sampun anjajah ing ardi-ardi | wgah nora kconggah || Kunng lingnya Kyai Wargapati | radyan msm alon angandika | dhuh paman ing sastune | gampang kalawan ewuh | apan wontn ingkang akardi | yn purunna ing gampang | ajriha ing kewuh | sabarang botn tumka | yn antpan gampang ewuh dados tunggil | ing purwa boya nana || Gdhg-gdhg Kyai Wargapati | ngunandika sajroning wardaya | satuhu wong luwih kiye | nayana sumh mancur | wicarane arum patitis | wacana anurraga | aris aturipun | dhuh kang sinung kanugrahan | kaparnga mampir dhatng wisma mami | ing Bogor kang katingal || Lah saiba sukaning tyasmami | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 255 >

7.

8.

9.

10.

11.

miwah sanggyaning kang kulawarga | lir manggih sotya sagnthong | nak anggr karsanipun | tmbe ulun ingkang umiring | rahadyan tan lnggana | mandhap saking gubug | Ki Warga lumakyng ngarsa | mawa tkn kathiplakira cinangking | dupi prapta ing wisma || 12. Atngara knthongan tinitir | kulawarga jalu stri prapta | (ng)gili tan ana kndhate | uning yn ana tamu | samya bikut (ng)glar-(ng)glari | pawstri olah-olah | sadhiya susuguh | radyan sampun ingaturan | lnggah salu linmkan glaran pasir | iyasan ing Palembang || Gathak Gathuk wus dnancarani | Kyai Warga matur mring rahadyan | ingkang sakeca nak anggr | wusnya matur gya mundur | paparentah marang ing batih | ajuning kang sugata | wus lumadyng ngayun | gantya ss myang wedang kahwa | nyanyamikan gndhis siwalan manjni | Ki Warga lon turira || Cumanthaka pun bapa ngaturi | pasugata sumangga kinarsan | lah ngriku ge sawontne | Gathak Gathuk abikut | wusing nginum dhahar nyanyamik | amung ngecani ing tyas | anulya kinukut | lumados sugata dhahar | liwt gaga wajar liwt tambra anyir | bbacm ulam tambra || Jilid 1 - Kaca : 193 15. Lmng tambra gsk tambra asin | kolak tambra asm-asm tambra | tigan tambra tambra dnps | acar tambra myang tum | tambra gcok tambra dnasin | tim gorngan tambra | abon age smur | opor sami ulam tambra | sambl gorng tambra tambra urip-urip | sambl ulg lalaban || Marik-marik tinata nng ngarsi | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 256 >

13.

14.

16.

wus rumanti Ki Warga turira | pun bapa atur dhahare | sakawontnanipun | radyan (n)dhku nulya awanting | Bismillah lkas dhahar | tlas gangsal tanjung | kalawan asinan tambra | udakara tlas mung sajnthik miring | atop ambal-ambalan || 17. Kyai Wargapati tansah nglirik | ngandikng tyas baya wus alama | sang luhung (ng)gonne tan (ng)gape | ing boja miwah minum | nora saka ewuhirki | rupane rada nyngka | saka rahab mring sun | ambng nulya cinarikan | wus tinata anng ngarsane abdi dwi | anulya ingancaran || Wawi anak sami awawanting | sampun mawi taha-taha ing tyas | di kaya wismanta dhewe | Gathak Gathuk anuwun | inggih sampun awalangati | tan rikuh-rikuh kula | wus bukti ngathkul | Gathuk aris atatanya | lah-olahan datan wontn saliyaning | sadaya ulam tambra || Kula pancn karm ulam niki | Wargapati lingira (ng)gih anak | amung iku ingkang jathok | ingah-ingahanulun | blumbang-blumbang sadaya isi | tan lyan ulam tambra | gurih gmpi mpuk | Gathak Gathuk dnnya nadhah | wus dumugi nulya ingundurkn aglis | akiring waktu Ngasar || Kyai Warga parentah mring dasih | angrsiki langgar myang padasan | wus rumanti sadayane | umatur ring sang luhung | bilih karsa wkdal Ngasari | ing langgar wus sadhiya | radyan linggar gupuh | samya ngambil toya kadas | Gathuk adan wusing sunat dnkamati | gya prlu waktu Ngasar || Wus paragad dnnira Ngasari | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 257 >

18.

19.

20.

21.

Jayngrsmi alon angandika | paman lamun marngake | kula pan botn wangsul | dhatng panti eca nng ngriki | Ki Warga aturira | kalangkung panuju | datan wontn sehosira | gya parentah mring dasih kinn ngusungi | dhaharan pangunjukan || Jilid 1 - Kaca : 194 22. Glaran pasir lmpir uls putih | wus pinrnah dhaharan tinata | Ki Warga tansng ngarsane | cakt lan Gathak Gathuk | Gathuk tanya mring Wargapati | dhuh Kyai anglpatna | sagunging babndu | ulun nyuwun sasrpan | sampun pintn yuswa paduka Kiyai | dene ta maksih kiyat || Anak mpun sangang dasa kalih | Gathak njingklak wathah tuhu wrddha | tka taksih kadi anm | punapi saratipun | Kyai Warga ngandika manis | datan mawi isarat | amung sabn tangsu | anglampahi puji-dina | tka mangke lir lampahe toya mili | pancn agng sawabnya || Gathak Gathuk sarng aturnki | nuhun Kyai ulun ngalab barkah | supadi kadi slirane | pinarng panjang umur | snng tntrm jangkp ngaurip | winantu karaharjan | salaminya hidhup | Ki Warga aris ngandika | inggih anak makatn pujinirki | kalawan lampahira || Gathak Gathuk gya sami nylaki | mdhar sabda ingkang pujidina | ping pitu pan sans-sans | inggih ingkang rumuhun | dina Jumungah lampahing Nabi | Rosullolah salalu | hi wasalam iku | mapan tan adhahar sga | ing sadalu sadina pujinirki | ya kapiya muninya || Winical ping satus tiga nnggih | ing sadalu sawabe pan angsal | kang nugrahaning Hyang mangke | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 258 >

23.

24.

25.

26.

ping kalih dina Saptu | Sayidina Ngusman (n)darbni | tan sare lampahira | sadintn sadalu | puji: ya patah ya rajak | winaca ping satus titiga sawngi | sawabe ingajrihan || 27. Dening mahluk kabh kang kaping tri | dina Akat ingkang darbe lampah | pan Sayidina Ngumare | ing sadintn sadalu | tan anginang pujinirki | ya kayu ya kayuma | angsal kaping satus | ttiga sadalunira | sawabe rahayu saumurirki | kaping pat Isnn dina || Kang lampah Nabi Ngisa puniki | ngalahisalam tan dhahar ulam | ing sadina sawngine | ya rahman ya rahkimu | pujinira satus sawngi | mapan punjul titiga | sawabe jinurung | ing Allah sakarsanira | kaping lima dina Salasa darbni | kang lampah Abubakar || Jilid 1 - Kaca : 195 29. Tan adhahar tan nginum sawngi | lan sadina puji subkana ma | -likil kudus wacanane | ping satus lan ttlu | ing sadalu sawabe ugi | sinihan dening Allah | kaping nnmipun | dina Arbo ingkang lampah | Nabi Brahim wa ngalhi wa salami | pan nora dhahar uyah || Iya sadina lawan sawngi | puji: subkanna maliki khahar | ping satus tlu wacane | sawngi sawabipun | ingapura dosane nnggih | dening Allah Tangala | kaping pitunipun | dina Kmis ingkang lampah | Sayit Ngali tan ngunjuk toya saratri | iya lawan sasiyang || Pujinipun: ya kabiru malih | ya mutangal ping satus winaca | lawan titiga langkunge | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 259 >

28.

30.

31.

sadalu sawabipun | sinung kuwat sabarang kardi | mring Allahu Tangala | puji-dina iku | sapa wonge nglampahana | tinarima ngamale mring Hyang Linuwih | salamt dunya kerat || 32. Gathak Gathuk matur sru kapundhi | wanci Mahrib suruping baskara | wus ngalumpuk sadayane | santri alit myang agung | samya ngambil toya astuti | mring langgar maca slawat | swaranya gumuruh | tan pantara ingadanan | samya sunat bakda nulya dnkamati | gya Mahribbi sadaya || Jayngrsmi ingkang angimami | swara arum buntas titih ctha | Mahrib tumkng Ngisane | paragading kang wktu | pupujian angalik-alik | donga matumpa-tumpa | ingaminan guyub | sawusira bakda Ngisa | para santri tumurun saking ing masjid | kang kantun amung ingkang || Angladosi miwah Wargapati | datan mantuk eca pinarakan | nng masjid lawan tamune | Wargapati umatur | dhuh nak anggr bilih marngi | mugi kaparngana | pun bapa yun wruh | gancare ingkang winastan | dahru-jaman punapa sampun nylaki | punapa taksih lama || Jayngrsmi awacana manis | ingkang winastanan dahru-jaman | walahualam dhawuhe | yn mangkya kintn-ulun | drng mangsa anitik saking | kawontnane janma | praja dhusun | tanapi pasisir arga | taksih sami tan ana ngambah panitik | kasmaran kapirngna || Jilid 1 - Kaca : 196 1. 57. Asmaradana Andikanira (n)Jng Nabi | dhatng kang para sakabat | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 260 >

33.

34.

35.

hh sakabatingsun kabh | ing benjang sapungkuringwang | ana mangsa satunggal | kang padha mnangi besuk | ing mangsa dahuru jaman || 2. Pratandhane kiyamatti | tur angrusak ing agama | ing sakhing umatingong | Bagendha Ngali tur smbah | amba inggih punapa | mningi jaman dahuru | nayakaningrat ngandika || Tan ana ingkang mningi | sarupaning sabatingwang | Sayid Ngali alon ture | amba anglindhung ing tuwan | Nabi malih ngandika | ya sakhing sabatingsun | padha sira piyarsakna || Yn prapta ing jaman akir | sakhe umat binagya | pan amung saduman bae | kang pinasthi anng swarga | pinara pitungdasa | pinasthi narakanipun | tur padha sinungan lanat || Kang ana sawarga benjing | kang anut agama Islam | pan lilima pikukuhe | sadat salat lawan siyam | jakat kalawan pitrah | munggah kaji limanipun | iku marga kang sampurna || Kang ora nut marga mami | iku dudu umatingwang | apan akh ttngre | ing mangsa dahuru jaman | ana rupa pandhita | miwah ta panganggonipun | kadya tuhuning pandhita || Pangucape Nabi Wali | kang ginawe pasikpan | tur tan ana kayktne | amung rarasan kewala | tan arsa angibadah | angaku edan mring nglmu | ngaku sampurnng makripat || Wontn angaku wong singgih | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 261 >

3.

4.

5.

6.

7.

8.

anuwalani (n)Jng Duta | aru-ara pangucape | tandhane sinungan lanat | dening Hyang Maha Mulya | iku karanne tan emut | kinarya isi naraka || 9. Tuwas smbahyangirki | tan dadi wangsiting tingal | hura-huru wicarane | wong wadon ginawe sabat | tur ngaku sinrahan | isining jagat sawgung | ngidhpa maring rhingwang || Jilid 1 - Kaca : 197 10. Amangana turu iki | padha lawan asmbahyang | mapan tan ana bedane | kabh-kabh padha lampah | bcik kalawan ala | nora nana bedanipun | pan uwis pangawak Suksma || Kang pinangan nora milih | kalal karam iya doyan | sajng inum-inumanne | wtnge kang pinangeran | miwah ta wong ajina | nora nana bahyanipun | mapan wus awas ing tingal || Kang suci kalawan najis | iku nora na bedanya | bumi sona padha bae | datan miyatani sira | tunggal pinangkanira | sona tan lawan sinrtu | pan wus pangawak sagara || Sakathahe mati singgih | sasambleyan Hyang Suksma | pan nora nana paene | wnang pangann dnnira | iku ngrusak agama | jajallanat saminipun | yogya sira singgahana || Kang sawnh polahnki | apksa edan-edanan | sarta dnrusak ragane | panganggone tatambalan | polahe lir wong edan | tingkahe kaya wong liwung | kulambi walulang macan || Sapolahe nora ykti | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 262 >

11.

12.

13.

14.

15.

mindha wong brangta Pangeran | kang kadi wawijangane | sampurnane makripatnya | iku kang dadi wjang | tan wruh yn dadi kupur | iku angrusak agama || 16. Kalampahan mangsa iki | wong jail kaya pandhita | wong ngalim kadya wong bodho | bnr dadi luputira | wong ina dadi mulya | mulya dadi inanipun | wong sugih dadi kasihan || Wong kasihan lir wong sugih | raja dnanggp kawula | abdi lir raja anggpe | desa gng dadi dhukuhan | dhukuh dadi nagara | akathah dlajadipun | ing mangsa dahuru jaman || Ing mangsa mangke puniki | akathah wong asikara | lanang wadon dn-tung gawe | suale kang dipun ulah | ginawe babantahan | apksa wirangi nglmu | ujare brangti Pangeran || Kang durung dipun kawruhi | iku kang dnkarya sual | aling-alingan tatakon | wirang lamun (ng)guguruwa | tansah angamandaka | ora ana di pangstu | nglmune kang winicara || Kang stngah nglmunki | dn sambang-rapt kewala | dan athik lawan budine | rumangsa yn wis kabuka | pinatut lan micara | nora na dadi pangstu | amuhung bisa rarasan || Jilid 1 - Kaca : 198 21. Kang sawnh paksa sidik | kaya wong ngarip lampahnya | ambciki ing lungguhe | darapon katonna lumya | lumaku dn almma | anggungakn ing laku | nng sangarpaning kathah || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 263 >

17.

18.

19.

20.

22.

Yn aspi nora milih | kalal karam dipunpangan | suci najis dipunangge | urate nora karksa | yn anng pasamuwan | kaya wong wirangi tuhu | dening karya masalahan || Kang sawnh nglmunki | dipun simpni kewala | sami dn wruhana mangke | eca dnnya ngambil kasap | kang anggung dipun ulah | milane asimpn nglmu | sawadinipun wruha || Ana wong kang amadoni | api-api nora bisa | iku amrih duduning wong | lungsne angamandaka | yn mtu ujarira | anuli dntutuh tuhu | angungkurakn kewala || Wnh wong kang nora pilih | kalal karam dipun pangan | lwir wong edan sasolahe | alnggah anng pawuhan | sapinggiring dadalan | iku pangambilannipun | amrih kuncara ing kathah || Akathah nglmu tan ykti | ing mangsa dahuru jaman | wong angambil nglmu rke | akh ginawe ampungan | yn ksusahan manah | kadya wong birai tulus | yn sampun suka tan ketang || Kang mukmin tan ana kari | kantun namane kewala | miwah ingkang Islam kabh | kari tandhane kewala | miwah kang ngaji Kur'an | akh ktungkul ing laku | ciptane madhp ing liyan || Lumaku ingalm pingging | kang minangka gamanira | mas picis iku rke | wtnge dadi panutan | ktungkul dening boja | dahat kalindhih ing tutur | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 264 >

23.

24.

25.

26.

27.

28.

tan pgat madhp ing dunya || 29. Suwiji tan ana kari | kang umilih kabcikan | miwah kang maksiyat mangke | tan parikudu cingah | ratunya kadya macan | kadi singa ki pangulu | munapk lir asu alas || Wong pkir miskin lir kambing | datan bisa amimitran | lwur paksi nng kurungane | dene macan lawan singa | miwah kang asu alas | angidri marang wdhus | tan angsal mangane mentar || Jilid 1 - Kaca : 199 31. Tamat paman kang pawarti | ing mangsa dahuru jaman | Ki Wargapati turnya lon | langkung pamundhi kawula | ing pangandika radyan | wus manjing ing waktu Subuh | samya ngambil toya kadas || Gathak adan ngalik-alik | nulya waktu Subuh samya | rahadyan dadya imame | bakda pupujiyan rahab | donga matumpa-tumpa | ingkang amin ssg sayuk | Hyang Bagaspati kawuryan || Nyunari ssining bumi | rahadyan aris ngandika | ingkang agung aksamane | ulun ayun (n)dumugkna | ing lampah mupung enjang | adrnging tyas ayun wruh | patilasaning kadhatyan || Pajajaran duking nguni | Ki Warga aris turira | pun bibi ayun cacaos | sarapan enjing-enjingan | rahadyan ris ngandika | sangt ing panrimah ulun | sampun mawi susah-susah || (m)Bujng lampah mupung enjing | Ki Warga (n)dhku sumangga | sakarsa ulun andhrk | wus linggar saking ing langgar | Ki Warga tansng ngarsa | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 265 >

30.

32.

33.

34.

35.

datan kawarta ing nu | wus prapta ing patilasan || 36. Kraton Pajajaran nagri | rahadyan miyat balumbang | wiyar awning toyane | binatur ing sela krsna | ingukir saskaran | dahat kacaryan sang bagus | Gathak Gathuk tan saranta || Gya anggbyur rarya kalih | lulumban anng balumbang | Ki Wargapati ature | punika kang patilasan | kang kantun mung balumbang | mangkya tumut Comas dhusun | blumbang agung paedahnya || Criyosipun tiyang ngriki | yn stri datan wwka | jalr stri samya ciblon | sabn ari ingkang malang | enggale kaping tiga | laminipun kaping pitu | tamtu lajng darbe suta || Sela satpining bji | ingkang (m)bladr borh skar | punika apan pupundhn | dipunmumule ing kathah | manawi wontn tiyang | gadhah kajng anyunyuwun | punapa sakadarira || Katrimah ingkang pamuji | sayktos tamtu tinkan | mila kajuwarng ngakh | kathah tiyang mancapraja | sami karaya-raya | mrlokakn anyunyuwun | dhatng Kyai Selagilang ||

37.

38.

39.

40.

15 Dumugi ing rdi Salak R. Jayngrsmi kabiyantu Ki Wargapati ambangun asrama saengga kuncara anggnipun addana pala. Kacariyos Kiagng Karang ingkang wasta Sh Ibrahim sungkawa jalaran putranipun kesah tanpa ppoyan. Angsal wangsit supados amboyong Jayngrsmi, punika minangka ggntosing putra. R. Jayngrsmi kaboyong dening Kiagng Karang, winulang samodra-rahmat. Wkasan Guthuk[15] Gathuk nusul dhatng Karang. ... kaca 200-207 Jilid 1 - Kaca : 200 41. Radyan msm lingira ris | (ng)gih paman botn kadosa | atut rh patilasane | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 266 >

wong agung ing jaman Buddha | tumka ing samangkya | istijrate datan surut | labt wus katarimng Hyang || 42. Sarhning sampun dumugi | (ng)gyanulun myat patilasan | paman lilanana ingong | lajng maring arga Salak | Ki Warga aturira | dhuh babo risang linuhung | bilih kaparng ing karsa || Ulun sawangsa umiring | dhumatng ing arga Salak | tmbe manawi rahadn | wus mapan ing padhepokan | ulun kalilanana | wangsul mantuk dhatng dhukuh | Jayngrsmi rum wacana || Paman kalangkung prayogi | Ki Warga nulya umentar | nglmpakkn anak putune | miwah ingkang kulawarga | kang bisa nambutkarya | lan mamatutakn tuwuh | mrih manise tiningalan || 58. Dhandhanggula Wargapati lumampah rumiyin | lawan anak putu kulawarga | saput gaman pakaryane | sapraptanirng gunung | lajng samya anambutkardi | karya kang padhepokan | lambung kiln gunung | sasngkan kaparng nganjat | milih ingkang tngah-tngah ana radin | toya (n)jog yun kinarya || Jayngrsmi myang abdi kakalih | linggar saking patirtan tut wuntat | ingkang andulur lampahe | samarga gandrung-gandrung | kadya age prapta ing wukir | ing lampah tan winarna | prapta lambung gunung | miyat ingkang nambutkarya | tan cinatur laminya manambutkardi | mangkya wus paripurna || Wargapati anak putu tuwin | kulawarga sami apamitan | wus linilan sadayane | sajuga tan na kantun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 267 >

43.

44.

1.

2.

3.

kantun radyan myang abdi kalih | trusthanirng wardaya | munajat Hyang Agung | datan kndhat dalu siyang | Gathak Gathuk suka myat rngganing wukir | dhepoke sang minulya || Jilid 1 - Kaca : 201 4. Langkung asri rrngganing ardi | kncng pinarsaja jjidharan | paripurna parigine | ngongkang dwi tlaga luhung | toyanira sumilak wning | binotrawi sumunar | ingkang sela pingul | ingukir pinatra skar | rinarngga lalarn alit amarik | kang kayu apu pita || Pinrap sapangandhap sapanginggil | mngkap-mngkap katrajang ing toya | ngalingkap katon kakape | sela kinarya iku | sinundukan sinungan sntil | ingukir datan siwah | lan mina satuhu | dhepok kinubngan toya | larn alit wutahing we amranani | mring talang sela krsna || Tibaning we sumawur mratani | sumamburat kanan kering tlaga | rinngga sri sadayane | ppngtan mamungut | kkmbanganira ngubngi | thinarik apapanthan | tinata pinatut | ana munggng anjang-anjang | myang anng we satuhu tan nguciwani | karya rnaning driya || Andong argulo mawarni-warni | adhaliyah andul anggrk wulan | moja myang nagasarine | cpiring cpaka rum | clakt cnggr ragaina di | rukm lawan rjasa | krandhang kalak arum | kanigara myang kalurak | kalilika kamuning lawan kanikir | kasturi myang kananga || Dlima dangan druju dilm tluki | tunjung trate tlutur tungkng sungsang | soka srigadhing slastrine | sruni sumarsanku | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 268 >

5.

6.

7.

8.

widuri myang wungu warsiki | wora-wari bang lawan | landp larawudhu | liandr myang larangndhat | patragala pudhak pulu purbanagri | prabu-st pancasuda || 9. Pacar banyu abang kuning putih | sungsun lamba puthut pacarcina | pacarkuku rum gandane | sruni sumarsanku | widuri myang wudhu warsiki | mnur sungsun lan lamban | mlathi maltuk | mandhakaki gandapura | gambir abang dhawung miwah gambir putih | buntut kucing bang jnar || Bakung bangah bbg manggon tbih | tlng gubt manyilp ing ganda | sinambtan angge-angge | ult-ult myang inggu | adas cngkh cguk cabi | rasukngin rasamala | ktumbar kmukus | kayu abang kapulaga | klmbak klabt kadhawung myang kayu lgi | daging tgari trawas || Jilid 1 - Kaca : 202 11. Kayu tai sintasari murni | sarikurung sumba sidawayah | sprantu suksmadi luwh | -widara putih laut | waron pala pupulasari | pucuk pacar jongrahap | jintn mrica makmur | msoyi manis manyan | mungsi ganthi glan garu botor tuwin | ingkang bungah-tmpayang || Ngandhap malih kinubng thinarik | tarupala wowohan mawarna | asm lo lawan prh | nam-nam nangka madu | crme rukm randhu kuwni | kokosan ktos kleca | kalayu kapundhung | kacapi kawis kmlaka | kopi kluwih dlima durn tanjung tangkil | sawo smak srikaya || Sntul soklat sukun myang sulastri | wuni waringin langsp pijtan | plm plnisan myang pakl | pohocung dhuwt dhuku | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 269 >

10.

12.

13.

jruk jirak jambu mpki | nyamplung manggis malowa | mlinjo maja mundhu | gowok kdhondhong myang gayam | balong blimbing blimbing-wuluh besaran brit | bogman babanjaran || 14. Kang mungkasi wowohan ing nginggil | saubnge kanang padhepokan | sumadya lt paprnge | sinling alit agung | arn klapa siwalan tuwin | jambe jmbar banjaran | dhawe slingipun | tanman pisang sk-skan | myang pon-mpon kncur kunci jae sunthi | kunir bang lawan pthak || Tmu-lawak poh tmu lathi | lmpuyang kapur mprit dipangga | dalingo pacing laose | puspanyidranya munggul | candhana rum wijn ngltti | tgalan jjanganan | kacang kara timun | bstru cme pare ula | bligo waluh labu pare dhmpl markis | tumrap ing anjang-anjang || Kang ginula-gula marik marik | kapri buncis lobak bit ramnas | wortl brambang myang bawange | sldri madinah arum | kobis sawi slat kucai | andwi patraselya | ing tgal winuwus | lombok terong myang smangka | krai timun wuku knthang kacang kucir | ingltan wit salam || Larastu sle nalisiri | pala ksimpar juwawut boga | canthl otk jpn wijn | kmangi gagang wulung | pala pndhm ingkang nambungi | gadhung walur suwg myang | pohung kimpul bntul | uwi gmbili gmbela | linjik tela gmbolo nampu mungkasi | sinambungan pagagan || Jilid 1 - Kaca : 203 18. Asri tinon snnning kang wukir | karamate Sang Tuhu Minulya | sadaya ndhng uwohe | tan ana kndhatipun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 270 >

15.

16.

17.

wus kawntar ing kanan kering | lamun ana karamat | ing Salak dudunung | Jayngrsmi paparabnya | amung lawan rencangnya kakalih nami | gus santri Gathuk Gathak || 19. Angglarkn dana sining wukir | tan winancn sapa ingkang arsa | ngungundhuhi sasukane | sabn ari aslur | ingkang sami minggah ing wukir | amupu kang dadana | tan na kndhatipun | kang dnambil datan tlas | malah wwah kapirng liyan nagari | nora amupu dana || Suka ing tyas sukur ing Hyang Widdhi | Jayngrsmi lami anng Salak | sigg ganti caritane | kang dhdhepok ing gunung | Karang Bantn nnggih Sh Brahim | karan Kiagng Karang | dadya paguron gung | wus mashur ing mancapraja | trang ing kawruh alim kitab myang salsih | lakuning kang agama || Trang ing cipta tanpa papan tulis | ing sadhengah patakoning janma | tan ana binalkake | nglmu kasap myang lmbut | lair batin sampurna jati | kang samya puruita | tan kna ingetung | santrinya tanpa wilangan | ingkang uwus pruita tan ndya mulih | kh kandhg wismng Karang || Kyagng Karang lagya nandhang wingit | sakesahe putra angajawa | tita tan ana wartine | sawiji dina nuju | mirng swara langkung dumling | nanging tan lawan karna | ujaring swarku | sira dnnarima ing Hyang | wis pinasthi sutanta tan bisa panggih | kalawan paknira || Nanging mangkya sira dnparingi | kang minangka liruning putranta | sira umentara age | marang ing Salak Gunung | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 271 >

20.

21.

22.

23.

kono ana satriya luwih | atmajane Susunan | Giri Prapn iku | wus katon karamatira | aran Jayngrsmi kanthi santri kalih | si Gathuk lan si Gathak || Jilid 1 - Kaca : 204 24. Patut sira pondhongana nuli | kang minangka gantine sutanta | lawan kawruhanmu tmbe | sutanta kang anglangut | nunggal lawan si Jayngrsmi | umanjing dadya siswa | pint kadang tuhu | wus lir tunggal ibu-rama | dalajate oliya wus angmpri | amung kack sausap || Atus ingkang swara Kyagng Kawis | andodonga sukur ing Hyang Suksma | kalangkung suka galiye | bakdane salat Subuh | tanpa abdi Kiyagng Kawis | nyipta mring Salak Arga | tan dangu wus rawuh | kndl tpining pagagan | akcaryambg myat asrining kang wukir | ndhng ingkang tanman || Miwah khe jalma jalu stri | ingkang samya amupu dadana | slur tan nana pdhote | ginendhong myang pinikul | Kyagng Karang ngandikng galih | nyata ujaring swara | mangkana sang bagus | ing tyas wus tan kikilapan | gya tumurun santri kalih tansng wuri | tundhuk mangraup pada || Kyagng Karang tanggap ing panggalih | tansah rinangkul sarwi ngandika | dhuh woding tyasingsun anggr | (ng)gonmu nng Salak gunung | pirang sasi tkng samangkin | dene wus gmah ripah | radyan alon matur | nuwun sawg kalih wulan | yn kparng (n)jng rama kulaaturi | pinarak mring pondhok kula || Msm-msm Kiagng ing Kawis | wus pinarak anng padhepokan | Kyagng arum andikane | hh kulup praptaningsun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 272 >

25.

26.

27.

28.

yn sambada karsanta kaki | saiki ingsun gawa | marang krajaningsun | ttp kamurahaning Hyang | dadi liru kadangta kang wus lunga nis | radyan matur manmbah || 29. Dhuh sang luhung sadarmi nglampahi | pjah gsang kawula sumangga | ing sakarsanta andhrk | samya lganing kalbu | Kyagng Karang ngandika malih | payo kulup umangkat | dene ingkang kantun | jjre si Gathuk Gathak | nanging aja kari miluwa mring Kawis | radyan datan lnggana || Gya anyipta kondur maring Kawis | wus pinarak nng Karang karajan | tan pisah lawan santrine | wau ing Salak gunung | sapngkre Dyan Jayngrsmi | kang samya mupu dana | tan na bedanipun | pinanggih lan Gathuk Gathak | kadya kala rahadyan ana ing wukir | nahan kang anng Karang || Jilid 1 - Kaca : 205 31. Jayngrsmi myang abdi kakalih | wus akumpul sanggyaning pra siswa | datan mantra lagya nmbe | ari sajuga nuju | bakda Luka Kiyagng Kawis | lnggah surambi lawan | putra sang binagus | Kiyagng arum ngandika | sambn lungguh kulup sunarsa miyarsi | laksana paknira || Saka Giri prapta Salak wukir | kadiparan kulup caritakna | radyan sandika ature | ingandhar tan kalimput | purwa madya wasananki | langkung rnaning driya | Kyagng ngandika rum | iku kalangkung utama | sarta prlu prayoga dipun lakoni | kang amrih raharjanta || Dene kabh kawruhira kaki | laku-laku miwah sangat-sangat | sarta dina myang tanggale | lan ukur sadayku | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 273 >

30.

32.

33.

ingkang ala lawan kang bcik | miwah naas lan sangar | tali wangkenipun | miwah ta kang ringkl jalma | sampar wangke dhungulan kudhu-ma-bki | sapapadhane uga || 34. Dina ala lawan dina bcik | lamun tambah bisa ngarah-arah | ingkang bcik kang pinilh | yn kasusu ing laku | kaya priye (ng)gonne amalih | ala bcik tinrajang | aja was ing kalbu | pasraha marang Pangeran | pati urip lara waras lawan malih | bgja lawan cilaka || Iku dudu gaweyaning jalmi | mapan atas Kang Amurbng Alam | ingkang manci sakabhe | aja sak srik kalbu | dnkumambang wisesng Widdhi | manungsa mapan darma | obah osikipun | pan pitulunging Pangeran | nora nana daya kuwate pribadi | nanging pitulunganing Dat || Dnkumambang wisesaning Widdhi | upamane badaning manungsa | lwir sarah anng laute | saparane pan anut | -mring ombake sagara ykti | iku mapan sanepa | -ning manungsa iku | mulane ana babasan | wong kakhan sakarat iku saykti | sakabhing manungsa || Duk uripe nng dunya puniki | sadina-dina pan wis sakarat | miwah sawngi-wngine | manggung sakaratipun | mlk turu sakarat ugi | mila ngaran sakarat | wong nng dunya iku | dene ta ing salaminya | urip iku nng dunya tan pgat dening | layar sagara rahmat || Jilid 1 - Kaca : 206 38. Ngalor ngidul ngetan ngulon nnggih | (ng)gonne layar pan nora tumka | iya marang dharatan | mila tan ana mangguh | ing dharatan dning jaladri | tanpa tpi punika | prandene kang wruh | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 274 >

35.

36.

37.

layar sadhela tumka | ing dharate kang sagara tanpa tpi | suprandene ya ana || 39. Ing tpine graitann ugi | dene wus aran iku sagara | tanpa tpi suprandene | kaya na tpinipun | ngengkol tmn basa puniki | kapriye yn knaa | kinira ing kalbu | dinuga-duga watara | saking kira-kira mapan datan kni | kajaba kang wus wikan || Ing tpining ingkang jalaniddhi | sagara rahmat kang tanpa ombak | nanging glumgr alunne | samun lamun dinulu | sawangane rsik tur wning | mila kang sami layar | tan nganggo parau | nyana tan na pakewuhnya | yn tinrajang tlnge kh parang curi | mila arang kang prapta || Ing tpining ingkang jalaniddhi | dene alayar tan mawi palwa | alangka tka pinggire | barakane puniku | kathah krm katanggor curi | mila ayun waspada | mring pakewuhipun | iya ing sagara rahmat | mapan akh pancabaya jro jaladri | mila arang kang prapta || Mapan arang iya angawruhi | ing warnane ya sagara rahmat | tur sadina sawngine | wong anng dunya iku | alalangn anng jaladri | jroning sagara rahmat | prandene arang wruh | saking kalingan ing tingal | kalimput ing pancabayaning ngaurip | mila arang waspada || Yn arsa layar maring jaladri | sagara rahmat mawia palwa | sarta lawan kamudhine | pandoman sampun kantun | myang layare dipun abcik | miwah sanguning marga | ywa kirang dn agung | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 275 >

40.

41.

42.

43.

yn tan mangkono tan prapta | ing tpine iya sagara rahmati | pan mundhak akangelan || 44. Baitane pan ninging galih | kmudhine pan antping tekat | sucining kalbu layare | pandomanipun iku | pituduhe guru saykti | sangune nglmu rasa | lakune parau | kalawan murahing dat | ing salaminya | urip iku nng dunya tan pgat dening | layar sagara rahmat || Jilid 1 - Kaca : 207 45. Dadi bodho wong puniku nnggih | milanipun bodho wong punika | dene tan wruh mring dhwke | pan suwung jatinipun | (ng)gih puniku kang wus udani | wruh tpining samudra | kaelokan tuhu | lungguhipun Akadiyat | duk layare Wahdat lungguhipun nnggih | angkate Wakidiyat || Iya dipun kawruhana malih | iya sagara patang prakara | iki ta siji-sijine | ingkang rumiyin iku | sagara Dat namanirki | ping kalih pan sagara | Sipat namanipun | ping tiga sagara Apngal | namanira kaping patipun puniki | aran sagara Asma || Yn ta durung wong iku udani | ing dununge kang sagara papat | prnahe wiji-wijine | durung sampurna iku | ing prnahe maksih sak srik | supadya ngupadosa | tatakon kang luhung | aja muwus barang karya | mapan wnang mungguh wong urip puniki | bubuhaning iktiyar || Karana abot babo wong urip | mapan nampik milih iku wnang | yn milih ala wong kuwe | dadi wong tanpa kusur | yn ngamungna milih kang bcik | dadi wong tanpa ngrasa | kudu bcik iku | pan na sungkan lamun ala | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 276 >

46.

47.

48.

yn miliha ala sungkan nganggo bcik | wong nasar ambalasar || 49. Dipun sami marsudi ing budi | puniku lambang wong kuna-kuna | pinrih graitane dhewe | (ng)gn taki-taki kawruh | aja lawan pakon liyaning | pinrih marsudi akal | ing tyas dikaraup | sampun ngmungakn tdah | tdah guru pribadi ingkang marsudi | pocunge kpanggiha || 59. Pocung Iku kulup paliyasan sakh petung | andhku rahadyan | katungka wktu Luhuri | wusing bakda Kiyagng gya kondur dhahar || Jayngrsmi nng Karang eca tyasipun | sigg gantya ingkang | winursita lampahnki | Radn Jayngsari lawan arinira || Sang dyah Nikn Rancangkapti maksih timur | myang abdi pun Buras | lolosira saking Giri | dumugi ing lpn mas nitih palwa || 16 IV. Lampahipun R. Jayngsari dalah Niken Rancangkapti Lampahipun kadhrkakn santri Buras dumugi ing psantrnipun Amat Sungb ing Sidacrma, nanging dalunipun lolos, laju mangetan jalaran kuwatos kawanguran dening wadya Surabaya. Lrm sawatawis ing Sndhang Pasuruhan, Tlaga Gati, Banyubiru, lajng minggah sukunipun rdi Tnggr. Dumugi Singasari ningali candhi Singasari ngantos dumugi sumbr Sanggariti, trus dhatng candhi Kidhal. ... kaca 207-215 Jilid 1 - Kaca : 208 4. Wus tumurun saking baita gya laju | ngambah Wanakrama | karsanira ayun mampir | marang dhukuh pasantrn ing Sidacrma || Praptanipun ing Sidacrma sang bagus | Ki Buras umentar | pinanggih lawan Kiyai | Amatsungb sawusira sasalaman || Amatsungb tanya wigatining laku | Ki Buras prasaja | mangkana dupi miyarsi | sru gagtun gupuh mark ing rahadyan || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 277 >

1.

2.

3.

5.

6.

7.

Sampun tundhuk Ki Sungb ngrungkpi suku | karuna lir knya | sasambate mlasasih | dhuh gustiku ingkang abdi botn nyana || Jayngsari pangandikanira arum | apa kang rinasa | kawula darma nglampahi | obah osik saka kwasaning Pangeran || Wus ngaturan laju marang wismanipun | santri kathah mulat | kacaryan endahing warni | samya ngiring sapraptanira ing wisma || Jayngsari ingaturan lnggah salu | Nikn Rancangkaptya | laju mring wisma wus panggih | Nyai Sungb kalangkung anyungga-nyungga || Sinugata binojakrama kalangkung | Ki Sungb turira | panuwune ingkang abdi | kparnga lrh ing ngriki kewala || Bilih wontn utusan sing Surngkewuh | amba kang nanggulang | ngkahi risang pinkik | radyan msm aris pangandikanira || Iku paman bangt panarimaningsun | (ng)gonira tumanggah | minangka wawalsing sih | kanugrahaning jng rama marang sira || Ingsun anut apa kang dadi karpmu | mangkana Ki Amad | langkung (m)badhdhg (m)bdhidhig | datan nyana lamun ngecani wicara || Wanci surup ing masjid santri gumuruh | samya maca slawat | rahadyan ayun mring masjid | lan Ki Buras sang dyah mdal saking wisma || Jilid 1 - Kaca : 209 Kakang marang ngndi aku suthik kantun | yayi yun smbahyang | wktu Mahrib marang masjid | bakda Ngisa (ng)gonku bali marang wisma || Mung sadhela sira yayi aja milu | iya iya kakang | gawkna mantnan dhisik | ndi Buras mantnaku kang kokgawa || Buras (n)jpluk we ladalah wau kantun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 278 >

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

duk kndl ing jurang | supe botn kula cangking | hara piye Buras enggal balnnana || 19. Pasaranku lan dhakon ndi tak jaluk | o lah dalah tiwas | dhakon pasaran dnambil | yuyu kangkang kala wontn lpn mas || Rancangkapti anjkutrut gdrag-gdrug | Buras jiniwitan | mmbg-mmbg api nangis | benjing-enjing kula lintoni sadaya || Dadya magru rahadyan tan siyos wktu | ngrarapih ring kadang | kummbng waspanirki | sang dyah lilih sare nng pangkoning raka || Bakda Ngisa Ki Sungb marg sang bagus | ngaturkn sugata | nyai-nyai kang ngladosi | sarwi matur rayi dalm sang lir rtna || Sampun ulun cawisi manawi wungu | radyan angandika | bangt panarimamami | wusing dhahar linorodkn mring Ki Buras || Buras matur kula nyai taksih tuwuk | ndha wau siyang | labte sangking kalantih | ragi nyngka niki taksih mayag-mayag || Graitane Ki Buras yn sesuk-esuk | lolos tan pamitan | kangge sangu anng margi | nora wurung (n)dara putri mundhut sga || Nyai Sungb wus ngnghkn ulam skul | pok tumpng tinumpang | ulam ingkang garing-garing | nyai lawan rencang wus lumbng wisma || Buras gupuh mndi ulam myang skul | gya pi-api nendra | radyan lnggah ngisik-isik | ingkang rayi Ki Sungb sawusnya ndha || Lawan nyai mark alon aturipun | bndara arinta | prayogi sare ing panti | kaklonan pun bibi byangipun dhenok || Jilid 1 - Kaca : 210 29. Paman cikbn turu nng kene rumuhun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 279 >

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

bocahe kagtan | mnk nglilir muring-muring | lamun beka gawe anyling wardaya || 30. Kyai Sungb parentah ing wangsanipun | ywa na ramya-ramya | sirp tan na sabawaning | nyai kyai ngaso kabanjur anendra || Lir kataman sisirp sadayanipun | amung guse Buras | ngalilir anulya tangi | gya ingawe wus cakt marang rahadyan || Ngandika rum kapriye Buras karpmu | rhning kakang-mas | ing kene ktmu spi | tan prayoga yn ngantiya lawas-lawas || Nora wurung konangan wong Surngkewuh | Buras aturira | lrs timbalan sang pkik | sawr ponthang manah kula mlang-mlang || Yn pamita dhatng ki wisma tan wurung | pasthi nora suka | apse padha umiring | ing sapurug tmah (n)juwarhi lampah || Iya bnr mangkono pangiraningsun | Buras karsaningwang | payo linggar bngi iki | lah gendhongn bandaramu kang anendra || Wus samkta rahadyan gya linggar gupuh | praptng jawi dhadhah | lstari tan ana uning | Amat Sungb satanginira anendra || Anuwni marang ing tatamunipun | sadaya tan ana | gugup anggugah-gugahi | wusing tangi kinn ngupaya tamunya || Ting bilulung tita tan ana kpangguh | nngna Sidacrma | lampahnya Dyan Jayngsari | ngidul ngetan sang anom wus ngancik wana || 60. Sinom Baskara mingip ing arga | kndl dnnira lumaris | anng ngandhaping mandira | satpining sndhang wning | wau dyah Rancangkapti | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 280 >

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

1.

anng gendhongan wus wungu | Buras aku udhunna | iki arp mnyang ngndi | mau bngi nng desa iki nng wana || Jilid 1 - Kaca : 211 2. Mdhun saking pagendhongan | anng pangkonne sang pkik | kakang aku ora krasan | nng kene tan ana jalmi | lawan datan pinanggih | lan si kakang kang dnruruh | payo mulih kewala | mngko bngi turu ngndi | lan nyang ngndi nggone tuku jajanan || Radyan angls ing wardaya | pangandikanira ririh | jare (ng)golki si kakang | tka sira ngajak mulih | mngko rak nuli panggih | banjur mulih bocah tlu | sang dyah wus katon ljar | kakang aku adus dhisik | yn wis adus Buras banjur jajakna || Sga mpal ptis rambak | Buras matur inggih-inggih | wus mentar amping-ampingan | wit mandira mumungkusi | rampung umarg aglis | sang dyah tanya maksih kungkum | Buras (ng)gonnira jajan | wong bagus apa wis olih | inggih (n)dara punika lo sampun angsal || Radyan ririh atatanya | (ng)gonmu jajan mnyang ndi | dene glis tmn tka | Buras matur clumik-clumik | sgahe wau ratri | rhning amba taksih tuwuk | dadya ndha ngnghan | skul ulam ingkang garing | ing samangke kula dhapur jjajanan || Sang dyah wus ngrasuk busana | lajng pinangku sang pkik | Buras ngudhari wungkusan | skul mpal rambak ptis | kakang le jajan ngndi | apa kene cdhak warung | rara adoh warungan | kathik mau Buras glis | Buras matur kula titip Ki Maruta || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 281 >

3.

4.

5.

6.

7.

Maruta iku wong apa | inggih tiyang angin-angin | sang dyah gumujng ngandika | jnng athik kaya jarik | iki pangann aglis | Buras nya lorodanku | mangana ndak dulang | wus mangap katon kang sntil | skul ulam dinublagakn sapisan || Api-api pandlikan | sang dyah gupuh amet warih | suka rna ing wardaya | radyan angandika aris | payo rara lumaris | mupung maksih wanci esuk | linggar saking mandira | kang rayi tansah kinanthi | ngidul ngetan ngancik tlatah Pasuruwan || Dalu lrm padhusunan | byar raina gya lumaris | siyang ndhng ingkang panas | kndl dnaring-aringi | sasukane rarya lit | nahan wau lampahipun | prapta tpi talaga | winastanan Ranu Grati | toya wning bajul baya samya ngambang || Kaca 1 : 212 Abayak arak-arakan | sudhtanira tlagi | lir lpn mliwisnya kathah | samya nigan anng gisik | sang dyah duk aningali | ljar ing sungkawanipun | tatanya mring kang raka | kakang buron apa iki | gdhe-gdhe cangkme kaya kukusan || Galo sing cilik ya ana | rahadyan ngandika manis | rara yku aran baya | bajul ingkang rada cilik | nrete kang luwih cilik | kakang apa kang kinayun | padha marani kakang | apa arp (n)jaluk dhuwit | apa (n)jaluk sga utawa panganan || Yn caturan kaya paran | radyan msm iya yayi | iku tan bisa caturan | yn bisaa tata jalmi | mulane amarani | (n)jaluk mangsan karpipun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 282 >

8.

9.

10.

11.

12.

kakang aku yun wikan | priye (ng)gone mangan kuwi | karo apa doyananne kaki baya || 13. Iku rara kang dimangsa | manuk buron kang mring warih | trkadhang sok nyarap janma | sang dyah ngandika mring abdi | Ras apa ta tan pengin | pinangan dening ki bajul | Ki Buras girab-girab | lumayu gugulung koming | api-api karuna amgap-mgap || Sang dyah sru suka ngandika | Buras balia sirki | ki bajul moh mring sira | wong rupamu kaya trasi | Ki Buras wangsul aglis | (m)bkta tigan mliwis catur | ingaturakn sang dyah | ngandika olhmu ngndi | kakang payo padha angupaya tigan || Radyan nulya lumaksana | sang dyah suka angambili | tigan maliwis angambak | anng satpining kali | mancr Hyang Bagaspati | sumltira kalangkung | sang dyah akicat-kicat | hh Buras gendhongn mami | ora btah (n)dhuwur ngisor padha panas || Nyang awak datan karuwan | payo kakang lrn dhisik | sinngka dnnya lumampah | praptng papan gasik rsik | wit agung angayomi | wanara pating palangkruk | gng-agng langkung kathah | uning ana jalma prapti | samya ngumpul suwaranira gumrah || Jilid 1 - Kaca : 213 17. Satngahe pangayuban | ana umbul langkung wning | ngantya biru sinatmata | sang dyah atatanya ririh | kakang iki ing ngndi | balumbang banyune biru | mtu saka ing ngandhap | sapa kakang kang ngangsoni | iba khe balanjane tukang toya || Radyan gumujng ngandika | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 283 >

14.

15.

16.

18.

kagawa rupaning warih | Banyubiru ingaranan | kakang aku wdi kuwi | sing padha ting paringis | anng ngpang mangkruk-mangkruk | gdhene padha janma | nora nana nganggo tapih | ting caruwt basane nora karuwan || 19. Kakang buron apa janma | rahadyan ngandika aris | iku kang aran wanara | kang ngarp gdhe pribadi | bangkokan arannki | rinatu ing wre sadarum | kakang (n)dhog apa doyan | radyan nulya anguncali | ingkang tigan tinampanan ing wanara || Sawusira tampi tigan | gya mentar datan kaksi | wanci lingsire baskara | linggar saking toya wilis | Nikn dharat kinanthi | angubngi kanang umbul | umiyat sela krsna | ngadg wangunan pasagi | nng sisih lr ingukir sratan Buddha || Tamat dnnira mariksa | lajng lampahira prapti | wana kh taru skaran | ndhng wohe angmohi | sang dyah suka mmthik | skaran sasnngipun | Buras ngundhuh wowohan | klampok arum dhuwt putih | kpl gdhang manggis dhuku pisang mas || (m)Barngkut binuntl sinjang | ingaturakn sang putri | lawan radyan samya nadhah | marm tan karaos nglih | riwusira dumugi | rahadyan ngandika arum | yayi payo umentar | mnk kadalon nng margi | apa mlaku apa ginendhong si Buras || Kakang lumaku kewala | durung krasa ksl mami | karo golk kmbang-kmbang | lpas lampahira katri | laminya anng margi | tan winarna prapta sampun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 284 >

20.

12.

22.

23.

talatah nagri Malang | sukunira Tnggr wukir | myarsa swara sora lir (m)baunging sona || 24. Rahadyan kampir umiyat | saking mandrawa kaksi | grojogan we saking arga | dhumawah ing jurang trbis | katlah nama ing Baung | toya warnanya pthak | kadya kapuk dnwusoni | sruning swara tan karnga yn ngandika || Jilid 1 - Kaca : 214 25. Wusira miyat grojogan | laju dnnira lumaris | ratri sipng padhusunan | bakda Subuh mangkat malih | prapta ing Singasari | Radyan kndl lampahipun | umiyat candhi pelag | sela cmng wangun masjid | rinarngga ingukir lung pinatra || Mubng pinagran sela | supit urang gapura di | kiwa tngnning gapura | gupala kakalih sami | agng ambkta bindi | kadi jegang dnnya lungguh | maripat sakalapa | malolo siyungnya ngisis | ilat mlt tumumpang ing untu nyrangas || Sela wtah tan sambtan | wau Nikn Rancangkapti | kagyat kalanira miyat | tanya mring raka sang pkik | kakang dene mdni | kuwi uwong apa dudu | kalawan omah apa | kabh watu kaya masjid | Jayngsari msm sarwi angandika || Iku yayi rca sela | kang lir masjid aran candhi | ayo kakang padha miyat | aku dhmn aningali | kaya mantnan bcik | sapa kang akarya iku | sawusira umiyat | mdal saking ing cpuri | gya umentar kalangkung rkasng marga || Sang dyah ginendhong Ki Buras | praptng tlatah dhusun Sisir | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 285 >

26.

27.

28.

29.

kndl rahadyan umiyat | sumbr aran Sanggariti | we mdal saking candhi | sela ingukir pinatut | kang sisih mijil toya | tawa asrpnya nglangkungi | sisih mdal toya angt sawatara || 30. Sang dyah siram gantya-gantya | kalamun karaos atis | marang toya ingkang panas | wus siram umentar malih | kasaput ratri mampir | mring dhukuh sipng sadalu | byar enjang nulya bidhal | ing lampah mangkya wus prapti | dhusun Tumpang anon candhi alit endah || Kadi cungkup wawangunan | inggilira sawatawis | ngandhap kering linbtan | ing nglbt kalimis gasik | tilas asramng rsi | gandanira amrik arum | sang dyah tanya amring raka | kakang omah apa kuwi | kaya rong ambune arum angambar || Apa panti pangratusan | (ng)gone (n)dlh jarik ngndi | iku yayi candhi uga | pangiraku duking nguni | tilas patapan rsi | kang amambu amrik arum | labt kukusing dupa | nalika muja samadi | sang dyah angling kakang age kongkonnana || Jilid 1 - Kaca : 215 33. Buras gawanana arta | tlung dhuwit punjul sdhit | sangonana tlung gobang | konn tuku ratus wangi | benjing yn prapta panti | dak (ng)go olh-olh sibu | kalawan kanjng rama | sru sumdhot kagagas wardayanira || Kngtan ing ibu-rama | miwah kadang kang lunga nis | mbarbl luh marawayan | Nikn Rancang angusapi | ngandika kakang nangis | apa ta luwe wtngmu | dhuh rara nora lapa | kalilipn godhong jati | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 286 >

31.

32.

34.

mata kiwa tngn padha damonana || 35. Gupuh kalih dinamonan | kakang nngaa manginggil | kangjng rama nungang gajah | krise wilah sanyari | saiki uwis mari | katara pampt luhmu | Buras ge lumbuwa | wus lumbt sorring candhi | tan pantara dangu mdal bubutulan || Apa ta wis olh Buras | dene glis banjur bali | o (n)dara uninganana | ing nglbt kapanggih spi | kang wontn amung mimik | agngipun sajunjun | sang dyah malih ngandika | apa tan nyakot sirki | inggih (n)dara kang nyakot amung sasanga || Wis Buras ywa bali sira | (ng)gih bndara kula ajrih | tamat dnnira mariksa | laju lampahira kampir | ing dhusun Kidhal nnggih | anon candhi alit bagus | ingukir gagambaran | wayang wanara mawarni | Rancangkapti pgat dnnira mariksa || 61. Mgatruh Kakang iki apa gambare sing mangkruk | ana pang kala rumiyin | lawan apa jnngipun | dene ta wangune sami | kaya mau kaci bolong || Iki nganggo undhak-undhakan mandhuwur | payo kakang dnunggahi | aku arp wruh pucuk | gya minggah ari kinanthi | pan sarwi angling pawartos || Padha candhi mau iku gambar munyuk | mangkana wus praptng nginggil | ing pamujan wastanipun | wusnya aso sawatawis | tumurun sang dyah ginendhong || 17 Ing rdi Tnggr, wontn ing dhusun Tasari pinanggih Buyut Sudarga. R. Jayngsari minggah rdi Tnggr kaatrakn Ki Buyut, ningali kawah lan sgantn wdhi. Dumugi ing dhusun Ngadisari pinanggih Rsi Satmaka, panguluning agami Budha ingkang nyariyosakn bab tatacara agaminipun < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 287 >

36.

37.

1.

2.

3.

sarta wontnipun agami-agami kadewan: Sambo, Brama, Wisnu, Indra, Bayu tuwin Kala dalah tatacaranipun. ... kaca 216-230 Jilid 1 - Kaca : 216 4. Prapta ngandhap nulya kampir maring dhusun | rahadyan sipng saratri | pajar gidib pangkatipun | ingkang sindya ing galih | karsanira sang wiranom || Maring ardi Tnggr manawi kapranggul | ing raka dyan Jayngrsmi | tan cinatur laminipun | kang rayi tansah kinanthi | kalamun sayah ginendhong || Ngalr ngetan prapta ing Pasrpan dhusun | tan kampir gya manjat malih | asrp rkasa ing ngnu | wus prapta dhusun Tasari | ardi Tnggr iring lor || Sang dyah angling Buras udhunna ingsun | ksl (ng)gonku ana gigir | nulya kinanthi sang Bagus | raryan ngandhaping sulastri | (n)jawining dhadhah tmbing lor || Kakang aku luwe upayakna skul | lan gorngna iwak pitik | Buras ngupayaa gupuh | mring jroning padesan iki | Buras sandika wotsinom || Praptng dhusun pinanggih lan kamispuh | Buyut Sudarga kakasih | Buras matur kula nuwun | manawi parng ngilni | skul tuwin ulam babon || Kyai Buyut tatanya sintn kang ngutus | ki Buras umatur aris | kang ngutus bandaraulun | nama Radn Jayngsari | (m)bkta sadhrke wadon || Taksih timur punika kang ndha skul | dene bandara kakalih | inggih sami putranipun | Susuhunan Prapn Giri | duk bdhahe Giri lolos || Lawan wontn sadhrkipun kang spuh | nama Radn Jayngrsmi | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 288 >

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

inggih sarng lolosipun | punika kang dnulati | ananging drng kapanggoh || 13. Wartosipun kewala botn krungu | mila klantur praptng ngriki | Ki Buyut dupi angrungu | wacana mring Buras aris | kacung niku pyantun yktos || Wijilipun ngawirya rmbsing madu | tdhake andana warih | kintne napa sarju | pami kula turri kampir | dhumatng ing wismaningong || Jilid 1 - Kaca : 217 15. Amangsuli Ki Buras langkung pakantuk | wawi anak (n)dika irit | ulun yun mark sang luhung | Buras gya lumakng ngarsi | prapta ngarsane sang anom || Mundhuk-mundhuk angrpph Kyai Buyut | trpsila amangnjali | sarwi aris aturipun | pun bapa atur basuki | rawuh paduka ing dhukoh || Kamayangan anglir kabanjiran madu | kajugrugan wukir gndhis | sasat katamwan dewa gung | widadara widadari | tumdhak mring dhepokingong || Sung wangsulan pambagnira Ki Buyut | paman sung bagya basuki | mahyakkn sukaning kalbu | kalangkung panrima mami | (ng)gih sami-sami kemawon || Kula nilakrama sintn parabipun | Ki Buyut (n)dhku turnya ris | kang sotah mastani ulun | Buyut Sudarga kinardi | pinispuh wong sadhukoh || Ing Tasari miwah kanan keringipun | amba kang tinuwi-tuwi | mugi marngna sang bagus | tuwin rayinta sang putri | lrp wontn wismaningong || Dadalma pisan kawula tumangguh | angyasakkn ingkang panti | miwah nyangga dhaharipun | kantuna nadhah myang guling | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 289 >

14.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

kawula ingkang mirantos || 22. Jayngsari angandika manis arum | inggih paman tmbe gampil | wus kerit marang Ki Buyut | lajng tumamng ing panti | Nyai Buyut gupoh-gupoh || (ng)Gnnya mthuk sang dyah gya pinondhong gathuk | umatur dhuh gusti mami | prasasat katiban daru | rawuh paduka ingriki | sangt suka sukuringong || Prapta panti wus samya lnggah ing salu | nak putu andhr nng ngarsi | ngladoskn sugatanipun | sacara caraning wukir | Ki Buyut turira alon || Cumanthaka pun bapa kdah tur-atur | lumayan jampi kalantih | ing sawontn-wontnipun | punika isining wukir | sumangga sang prawiranom || Jilid 1 - Kaca : 218 26. Inggih paman sampun sami walang kayun | mnggah rspe tyasmami | lir wus kulina sataun | Ki Buyut suka tan sipi | Nyai Buyut matur alon || (n)Daraputri sumangga ingkang kinayun | iya bibi mngko dhisik | aku atrna adus | inggih sumangga mring tlagi | sang rtna nulya ginendhong || Wusing siram sang dyah wangsul lnggah salu | lan raka tan kna tbih | gya dhahar sugata nutuk | Buras kongsi minthi-minthi | kblt ngising medang-medong || Sang Hyang Bagaspati wis diwasa surup | sdhnge purnama siddhi | Sang Hyang Wulan mungup-mungup | ana sapucuking wukir | Jayngsari kagyat anon || Kidul pucak marong-marong mawa kukus | tatanya paman punapi | kang katingal mawa kukus | Ki Buyut turira aris | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 290 >

23.

24.

25.

27.

28.

29.

30.

ardi Brahma ingkang marong || 31. Siyang ratri datansah ngdalkn kukus | paman wawi benjing enjing | yn kenging kula ayun wruh | sapucuking Tnggr ardi | Ki Buyut sangt rumojong || Tan cinatur ing ratri enjing winuwus | radyan ngandika mring rayi | yayi kowe aja milu | sun arsa mring pucak wukir | dalanne luwih pakewoh || Mung sadhela bae banjur nuli wangsul | Buras kariya sirki | dolannana bandaramu | ngandika dyah Rancangkapti | kakang nora milu ingong || Arp prlu pasaran lan bocah gunung | Nyi Buyut tanggap ngaturi | tdhak taman kbon pungkur | rarya lit kathah kang ngiring | ramban lmbayung myang jlegor || Amndhti sayuran saldri kul | ngundhuh skar warni-warni | sadintn tan arsa kondur | aring ana tamansari | lan lare alit kumroyok || Ya ta wau rahadyan ing lampahipun | Ki Buyut lumakyng ngarsi | nddr mring pucaking gunung | kapungkur desa Tasari | praptng pucak nulya anon || Jilid 1 - Kaca : 219 1. 62. Pangkur Ing ngandhap kiduling pucak | lwir kawahing ardi wiyar waradin | tngah ana ardinipun | lwir kukusan malumah | lamun siyang tan katon wdaling kukus | Ki Buyut matur ring radyan | lah punika ingkang nami || Tasari kang ardi Brama | wontn ingkang mastani laut pasir | ingkang nng tngah (n)jnggunuk | punika ardi Brahma | dhasaripun sitinya pasir sadarum | kajogan awu kang mdal | saking kawahe Brahmardi || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 291 >

32.

33.

34.

35.

36.

2.

3.

Nalikanya ngalad-alad | mila sangt pthake dntingali | awit saking kandlipun | gasik tan kathukulan | kalamnta katpan karokot rumput | dadya pthak ngamplak-amplak | bilih kasorot Hyang Rawi || Ombak-ombak ingkang hawa | kang pratistha sanginggilipun pasir | punika kang dadya alun | mindha ombak samodra | botn ngintn yn punika sans ranu | tinarka sagara ingkang | dumunung sanginggil wukir || Lrs paman ingkang sabda | punapi (ng)gih kenging dipunpurugi | Ki Sudarga aturipun | prayogi tindhakan | wus tumurun kalangkung rkasng nu | margi (n)julg rumpil rampak | wus prapta sagantn pasir || Radyan malih angandika | lah suwawi umiyat sapucaking | ardi Brahma kawahipun | Ki Buyut tur sandika | gya umancat anddr tumkng pucuk | ana satpining kawah | tpung glang dnidri || Manglung miyat jroning kawah | langkung (n)julg sela gng kh kaksi | kajawi kawah kang agung | kathah lng trusan | alit-alit ugi samya mdal kukus | mambt kadi lirang kobar | radyan ngandika suwawi || Tumurun marang ing dhasar | datan eca ambte kukus ardi | kalihnya samya tumurun | dupi prapta ing dhatar | pinggir wetan ana arga tan aluhur | kalangkung asri kawuryan | rahadyan tatanya aris || Jilid 1 - Kaca : 220 Paman ingkang katingalan | langkung asri punika ardi pundi | Ki Sudarga mndhak matur | punika ing ngasrama | Ngadisari ingkang dhdhepok ing ngriku | awasta Ajar Satmaka | panguluning Tnggr wukir || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 292 >

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

Sontrang endhange akathah | endah-endah warna tan nguciwani | punika tbiyatipun | taksih ngluluri Buddha | Sang Hyang Brahma minangka panutanipun | wong agung ing Prabalingga | datan arsa ngpik-pik || Rahadyan dupi miyarsa | angandika paman lamun marngi | benjang-enjang ulun laju | sowan dhatng Ki Ajar | yun sumrap mnggah ta ing lampahipun | agama Buddha Barama | Ki Buyut anayogyani || Saking dhasar wus uminggah | tan rkasa wangsul marginya lami | wanci Ngasar sampun rawuh | ing Tasari kapanggya | lawan ari Nikn Rancangkapti gupuh | pinondhong sarwi tatanya | sira mau nora nangis || Daktinggal nganti sadina | Nikn Rancangkapti turira aris | kakang ing sadina muput | tan mulih maring wisma | papasaran ana pakbonan pungkur | lawan bocah wadon kathah | nganti lali durung bukti || Rahadyan suka miyarsa | praptng wisma sugata wus cumawis | Nyi Buyut gupuh umatur | pun bibi saos dhadhar | nyumanggakkn rayinta sadintn muput | ulun aturi tan arsa | sumadosipun ngntosi || Rahadyan anulya dhahar | lawan ari pakantuk dnnya bukti | dumugi linorod sampun | Ki Buyut lawan Buras | kmbul nadhah sawusira samya tuwuk | ingundurakn sadaya | Ki Buyut tansah nng ngarsi || Nikn matur mring kang raka | kakang mau apa sira ningali | marang gunung ingkang murub | aku caritakna | dak rungokne karo turon nng sandhingmu | rahadyan nulya carita | Nikn Rancangkapti guling || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 293 >

11.

12.

13.

14.

15.

16.

Jilid 1 - Kaca : 221 17. Ing dalu datan winarna | byar raina wungu kang samya guling | Nyi Buyut miwah Ki Buyut | angladoskn smkan | wedang angt dhaharan myang jnang jagung | wajik atos jpn lawan | canthl myang cariping linjik || Cariping kaspi tela | knthang kacang gmbili uwi lgi | wedang tmulawak arum | lalap gndhis siwalan | Kyai Nyai Sudarga manmbah matur | nuwun bndara sumangga | sugatanipun kang bibi || Dhaharan enjing-enjingan | inggih paman lah kono payo yayi | apa kang dadi karsamu | sawusnya dhadhaharan | Jayngsari ngandika marang Ki Buyut | paman mugi andhanganna | nglarapkn mring Ardisari || Sowan Ki Ajar Satmaka | inggih anggr kawula kang umiring | nyai miluwa sirku | kalawan sasanguwa | wedang dharan nng marga mngko kalamun | sang dyah mundhut dhadhaharan | rhning sawatara tbih || Wus samapta nulya bidhal | tan winarna ing marga sampun prapti | pagaganing ardi sampun | rumuhun Ki Sudarga | sadayane kndl sajawining dhusun | wau ta Ajar Satmaka | wus wikan yn ana tami || Putra putri trah utama | dn samapta dnnira yun sasanti | sacara caraning wiku | dupi Ki Buyut prapta | gya ingawe mark ngarsa nmbah matur | ing purwa madya wasana | kang dadya gita sumiwi || Msm-msm Kyai Ajar | hh ta Buyut aturana tumuli | satriya nung ingkang ayun | katmu jnngingwang | ingsun mthuk ana sajawining pintu | Ki Buyut mundur wus panggya | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 294 >

18.

19.

20.

21.

22.

23.

lawan Radn Jayngsari || 24. (ng)Gr paduka kaaturan | laju manjing sang rsi sampun nganti | ana sajawining pintu | bidhal saking pagagan | Rancangkapti kinanthi raka nng ngayun | wus tundhuk lawan sang tapa | kaliye rinangkul sami || Wus binakta ing ngasrama | dadya lnggah satata lan sang yogi | animbali endhang gupuh | kang uwus ngadiwarna | samya mark wiraganira pinatut | gambuh solahe pra endhang | dnnya mrih karya wiyadi || Jilid 1 - Kaca : 222 26. Sang wiku dhawuh mring endhang | sugatamu ladkna dn aglis | pra endhang ngladoskn sampun | kang sugata mawarna | saanane ngardi wus sumadyng ngayun | sang wiku satuhu wignya | ambojakrama mring tami || Kecann dnnira nadhah | Kyai Buyut Sudarga nyuwun pamit | wangsul mring Tasari dhusun | kalawan anak rayat | wus linilan mangnjali tandya mundur | wau Radyan Jayngskar | kang kantun nng Ardisari || Nng ngabyantara sang tapa | tan kna sah siyang pantara ratri | de kang rayi sang rtnayu | suka ingmong endhang | dadya lami kndl anng Ardisantun | nahan ta ing ri sajuga | radyan umatur wotsari || Dhuh pukulun kadiparan | lampahipun myang tatacaranki | agami Buddha linuhung | ingkang tansah tumindak | sang pandhita alon pangandikanipun | hh kulup kawikanana | agama kang dnlakoni || Titah ing sa-Tnggr arga | panutane Bathara Brahma ykti | sapisan ing sabn taun | kala dina prayoga | lanang wadon tuwa anom atur-atur | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 295 >

25.

27.

28.

29.

30.

mawarna dharan busana | munggah maring Brahma wukir || 31. Lamun wus prapta ing pucak | ggawane cinmplungakn aglis | ing jroning kawah sadarum | pitmbung aminulya | Sang Hyang Brahma kang makuwon anng latu | jajaka lawan parawan | lamun lunga nambutkardi || Mring tgal gagan tamanan | padha nganggo jungkat sasnngnki | pnyu kayu waja sungu | upama ana jaka | duwe karp angrabni prawan iku | utawa prawan kang arsa | nglakni jajaka sami || Kang (n)darbni karp sigra | (n)jupuk jungkatira kang dnkayuni | jungkat sawuse jinupuk | tindahakn marang | wong tuwane ingkang duwe jaka mau | sawuse nampani jungkat | padha tuwa kang ngrampungi || Jilid 1 - Kaca : 223 34. Golonging rmbug kalihnya | dhinaupkn tmu wismaning stri | pangantn sawuse tmu | pangulu nulya prapta | (ng)gawa cangkir tmbaga kang (n)jabanipun | ingukir gambaran kewan | kbak isi toya suci || Pangantn gupuh mangarsa | wusing cakt pangulu nyawuk warih | tintskn sirahipun | pangantn sakaliyan | kanthi matak pupudya mring dewanipun | nyuwun pangstu raharja | mring Hyang Brahma kang kinanthi || 63. Kinanthi Ing kene tan ana dhukun | yn ana kang nandhang sakit | miwah ayun darbe suta | pangulu kang anunggoni | anggawa cangkir tmbaga | kang wus isi toya suci || Tansah dnnira mankung | minta waluyaning sakit | yn kang ayun darbe suta | panuwune mring dewadi | harjane kang yayah rena | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 296 >

32.

33.

35.

1.

2.

sarana mung dnombni || 3. Lan ingusapan sakojur | warih suci saking wukir | kawasane Hyang Bathara | tka waluya kang sakit | gampang kang yun darbe suta | tan na sangsayane galih || Kalamun ana kang lampus | binrsiyan toya suci | binusanan sarwa endah | pakurmatanira sami | pangantn binayang karya | binakta mring Brahma ardi || Yn wus prapta tpinipun | kawah cinmplungkn aglis | winantu sagung pupuja | iku carane saiki | rahadyan matur anmbah | cangkir isi warih suci || Paran cariyosing dangu | myang laire jabang bayi | pupak pusr kinurmatan | sinaratan warni-warni | wnang mokaling agama | sang pandhita ngandika ris || Cariyosipun rumuhun | dhawuhira Hyang Pramsthi | kang dinuta Hyang Naraddha | (n)dhawuhkn mring Kanwapati | mranata agama Buddha | sagolong-golongannki || Jilid 1 - Kaca : 224 8. Kinn maringi pangulu | miwah ttngr supadi | ywa worsuh peranganira | rsah lampahing agami | andikane Hyang Naraddha | hh Kano sri narapati || Sun iki ngmbani wuwus | dening Sang Hyang Odipati | sira kinn amranata | lampah-lampahing agami | iki pantpan nata | agama dadi purbani || Wisesane rasa tuhu | ing bawana ambawani | panguwasa kang winnang | marentahakn ing dasih | dadi anggon-anggon praja | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 297 >

4.

5.

6.

7.

9.

10.

luhuring kratonirki || 11. Rahayu janma kang nungkul | myang santosa ing agami | laku-lakuning agama | dn kalakyan panataning | apa kang uwis kawdhar | aja ana nyulayani || Kang dhingin pangulunipun | kapindho ttngrnki | kaping tlu panmbahnya | kaping pat lakunirki | kaping lima tapanira | kaping nm riayanki || Ping pitu laranganipun | ping wolu wawnangnki | kaping sanga papalinya | kaping sadasa yn lalis | ping sawlas paliyasannya | ping rolas pamulyanki || Kayadene ingkang uwus | kasbut ing sastra adi | binagya nnm agama | ndi ingkang dnkarpi | aywa ana kang ppeka | rumsp mantp Hyang Widdhi || Kang dhingin agama Sambu | pangulune kang agami | iku ingaran Pramana | sasewasogatanki | padha nganggowa tngran | walantaga dnarani || Musthika rineka iku | parantining pudyastuti | bate-bate inganggowa | ing panmbahira maring | arca laku tpa-tpa | mangsa Kartika tan kenging || Mangan sarwa bungkah iku | yn mangsa Palguna sami | ngrapa lamun ari raya | sabarang kang sarwa asin | laranganne ora kna | ngrabni kaprnah nini || Uwa bibi kadang putu | myang pulunan kang luluri | saking ing jalu sadaya | wnang lamun saking stri | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 298 >

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

iwak ati datan dhahar | kna yn kinarya jampi || Jilid 1 - Kaca : 225 19. Ngrusak candhi walr agung | nora kna nganggo wsi | wnang yn kanggo sarana | wong laki-rabi yn mati | wnang bela myang binelan | lamun lakine kang mati || Sing wadon tan bela lampus | wnang cinukur yn stri | kang mati lanang tan bela | iku wnang dnttaki | yn jabang mtu wanodya | wnang lamun disunati || Yn krama wawalinipun | nganggowa baladho nnggih | kang lanang nglangkahi jantra | wusu likasan myang ilir | kukusan enthong lan iyan | kang wadon nglangkahi linggis || Garu waluku myang pacul | kalamun tumkng jangji | layone ingupakara | tgse dipun rumati | nng panggonan kang prayoga | ingopenan kang prmati || Paliyasan layonnipun | landha mrang ktan putih | yn mulyakkn sarwa utang | agama Sambo wus tlsih | kapindho agama Brahma | pangulune kang agami || Ingaran Brahmana iku | sasewasogatanki | padha nganggowa tngran | ekal trisula tmbagi | rineka-reka trisula | dnanggo jajamang sami || Panmbahe marang latu | lawan mring Hyang Bagaspati | lakune santosa ing tyas | yn mangsa Sitra tan kni | amanganna gogodhongan | mangsa Srawana tan kni || Tumnga marang ngaluhur | yn riaya sarwa manis | laranganne nora kna | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 299 >

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

ngrabni kaprnah nini | uwa bibi ingkang saka | luluri lanang yn saking || 27. Luluri wadon pikantuk | tan kna matni gni | daging lmbu datan dhahar | mapas wiji ingkang lagi | thukul uga ora kna | nganggo timah datan kenging || Dene ta wawnangipun | ngrabni kaprnah nini | uwa bibi ingkang saka | luluri wadon utawi | ngrabni kaprnah kadang | pulunan nak putu saking || Ing luluri wadon jalu | dhaup anak inya kenging | lawan anak guru kna | wnang mangan daging sapi | lamun kinarya tatamba | nganggo timah dnlilani || Jilid 1 - Kaca : 226 30. Yn ginawe saranku | wnang dicukur pawstri | lamun uwus luwas rah | myang bela saking kang lalis | ontang-anting wadon lanang | wnang ttak disunati || Papaline lamun dhaup | durunge pangantn panggih | kudu anganggo badhudhak | wargane pangantn stri | lan warga pangantn priya | padha lalangn tayki || Jogedan saengga nayub | yn mati layon kabsmi | paliyasaning kuwandha | dinusan we ron dlima di | yn mumulya srana brah | yku kang dak anggo iki || Agama Endra katlu | pangulune kang agami | ya arannana Sakrana | sasewasogatanki | padha nganggowa tngran | ekal bajra saka galih || Kayu rineka bajra nung | dn(ng)go sangga glungnki | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 300 >

28.

29.

31.

32.

33.

34.

panmbahe marang arga | lawan marang Sang Hyang Sasi | lakune lila narima | mangsa Naya tapanki || 35. Datan kna ngmban sunu | kalawan mangsa Asuji | nora kna asanggama | yn riaya sarwa pait | larangane nora kna | ngrabni kaprnah nini || Uwa bibi sing luluhur | lanang wadon myang ngrabni | kaprnah kadang kang saka | luluri jalu myang stri | tan kna misaya mina | kang lagi koyok marngi || Mangan antigan tan antuk | (m)buwang susukr nng siti | tan kna mjahi liman | miwah angangge tmbagi | kni yn kinarya srana | wawnang kna ngrabni || Ingkang kaprnah sadulur | saka luluri pawstri | ngrabni prnah pulunan | miwah putu ingkang saking | luluri jalu wanodya | antigan lamun kinardi || Jajampi apan pikantuk | wnang cinukur dyah kdhi | jalu stri jaka rara | salah siji yn ngmasi | winnang bela palastra | wadon lamun arp laki || Wnang sinunatan iku | jalu lamun lagi lair | lan anake dhukun wnang | tintakan de papali | kalamun amangun krama | nganggo onjr myang sintrni || Jilid 1 - Kaca : 227 41. Wargane pangantn jalu | lan warga pangantn stri | samya prang catur pralambang | sasmitane sunggatki | yn lina layon kaptak | tuwin linuwng nng siti || Ing guwa myang jurang srung | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 301 >

36.

37.

38.

39.

40.

42.

paliyasane kang jisim | dinusan ing lri bngkak | yn mumulya srananki | urup-urupan sabarang | durma ping catur winarni || 64. Durma Lah ta iki agama Wisnu winarna | panguluning agami | rannana Ramana | sasewasogatanya | nganggowa tatngr pasthi | aekal cakra | kling ingkang kinardi || Apan kling rineka cakra dn-gawa | babadhong bangsa kling | sisiwalan tuwa | panmbahe mring toya | lawan maring toya riris | lampah nurraga | tapane yn Manggasri || Datan kna (m)bukti babi ingkang ulam | mangsa Jita tan kenging | mangan ulam menda | kalamun ari raya | kang mirasa sarwa gurih | larangannira | tan kna angrabni || Kang kaprnah nini bibi miwah uwa | ingkang saka luluri | jalu myang tan kna | ngrabni anak inya | myang tan kna mamatni | kang lagya sarwa | anyawa myang tan kenging || Amatni garudha waraha kuda | pnyu bulus suwari | minum myang anadhah | kang ngndmi tan kna | nganggo parunggu tan kenging | wawnangira | ngrabni prnah nini || Bibi uwa kang saka luri wanudya | myang kna angrabni | kang kaprnah kadang | putu miwah pulunan | saka luri wadon ugi | angrabnana | anaking guru kni || Kang ngndmi wnang yn kinarya tamba | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 302 >

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

nganggo parunggu kni | yn ginawe srana | wadon kang lagya lara | wnang cinukur balindhis | yn priyanira | pralinna andon jurit || Jilid 1 - Kaca : 228 8. Ingkang wadon wnang abela palastra | yn nora lina jurit | amung tarakbrata | tan kna yn kaliya | wadon wnang disunati | lanange ttak | yn anake wong baring || Papaline lamun krama ngangge patah | myang kmbarmayang kalih | sasrahan gunungan | wong tuwane pangantyan | nganggo mangan gdhang siji | satugl sewang | kalarung yn ngmasi || Mring bangawan kali de paliyasannya | layone dnsirami | we skar sataman | yn mumulya sarana | papariman aminta sih | panca agama | Bayu pangulunki || Ing agama ya arannana Bimana | sasewasogatki | padha anganggowa | tatngr ekal satya | carma rineka pusring | sato dn (ng)gawa | pupuk nng sirahnki || Panmbahe marang sangkaning maruta | lan marang caratwarsi | sarta marang lintang | lakune angaksama | tapane mangsa Puski | tan kna dhahar | ulam sikil pat nnggih || Yn riaya kang sarwa kcut sadaya | larangan nora kni | ngrabni kaprnah | nini bibi pulunan | uwa miwah putu saking | luluri priya | myang luluri saking stri || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 303 >

9.

10.

11.

12.

13.

14.

Datan kna ngrabni anaking inya | lan guru ingkang siwi | munah sato lagya | susuta nora kna | mangan wadr nora kni | myang datan kna | angagm buratwangi || Nugl kuku lan nganggo slaka tan kna | mjahi datan kenging | tkk ccak clarat | wawnange pan kna | prnah kadang dnrabni | iku kang saka | luluri jalu stri || Wnang mangan wadr yn ginawe tamba | anganggo buratsari | utawa salaka | yn ginawe sarana | wnang cinukur pawstri | yn randha anyar | wong lanang dittaki || Lamun dadi pangulune kang agama | papaline yn rabi | laki anganggowa | batoyang tgssira | yn pangantn lanang apti | ngarak anulya | warga pangantn stri || Mawi angadhangi ing dhindhing warana | yn rbah ngarak pasthi | lamun datan rbah | wangsul pangarakira | kdah arinira salin | lamun palastra | kasetra layonnki || Jilid 1 - Kaca : 229 Dinkkkn ara-ara myang ing arga | kang pancn panggonaning | pandkking sawa | paliyasan dinusan | ing we jawuh yn mumuli | srana (m)babarang | sad Kala kang agami || Panguluning agama aran Kalana | sasewasogatki | sami anganggowa | tngr ekal purusa | lingga iku iya gadhing | utawa tulang | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 304 >

15.

16.

17.

18.

19.

20.

rineka purus nnggih || 21. Dnanggowa kakalung de panmbahnya | marang ing sarupaning | kang ang myang wrksa | watu sasamanira | lakune apan wirangi | tapane mangsa | Manggala yn lunga nis || Datan kna lamun asipng nng paran | mangsa Padrawanki | sirik mangan uyah | kalamun ariaya | kang sarwa pdhs sakalir | larangannira | tan kna angrabni || Anak inya sanak kang kaprnah tuwa | anak guru utawi | ingkang seje bangsa | kayata bangsa Brahma | datan kna angrabni | bangsa Waisya | sapapadhanirki || Lawan ora kna ambubaka lmah | kang ambaga bathari | lan lmah kang kadya | punuking kang andaka | datan kenging mamatni | sona kalabang | kalawan kalajngking || Lawan datan kna dhahara kalapa | nganggo mas tan kenging | wawnange kna | rabi sanak kaprnah | nom wnang angrabni | kang tunggal bangsa | mangan kalapa kni || Yn kinarya tatamba kalawan wnang | nganggo mas manawi | kinarya sarana | papaline yn krama | anganggowa lmpng nnggih | pra warganira | pangantn stri sami || Glut lawan wargane pangantn lanang | ndi ingkang kapilis | pan kna padhndhan | lan nalika angarak | nganggo dan-edanan nnggih | lamun palastra | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 305 >

22.

23.

24.

25.

26.

27.

katarap layonnki || 28. Pinakakkn ing sato kewan kang galak | paliysanning jisim | dinusan ing toya | ingkang rondhon widara | yn mumulya srana maling | sing sapa ingkang | tan ntpi agami || Salah siji iku kna sapu-dhndha | yn Sambo kang agami | ukume kasulah | lamun agama Brahma | ukumanira kabsmi | agama Endra | kaluwng ukumnki || Jilid 1 - Kaca : 230 30. Yn agama Wisnu kalabuh ukumnya | agama Bayu nnggih | ukume katarang | dene agama Kala | katarap ukumannki | kulup wus tamat | Buddha ingkang agami || Pan ing Tnggr ngluluri agama Brahma | dene cangkir tmbagi | isi toya marta | pan iku titinggalan | saking para cantrik nguni | ing desa-desa | pasthi na siji-siji || Kang nimpni pangulune kanang desa | caritanira nguni | ardi ingkang ana | tngah pasir sagara | Hyang Brahma kahyangannki | radyan turira | asru panuwun mami || (n)Jng paduka mdharkn agama Buddha | sastunipun taksih | mangke ingkang kanggya | kalamun palakrama | dados wontn kang pinirit | lampahing Jawa | manthuk-manthuk sang yogi || Tyas (m)badhidhig ngandika kulup sun tanya | lakuning kang agami | kanabeyanira | apa ta iya nunggal | kalawan agamamami | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 306 >

29.

31.

32.

33.

34.

radyan turira | wontn sans sakdhik || 35. Lampah-lampah kalawan ingkang cingah | sang yogi ngandika ris | radn yn sambada | manira ayun wikan | mara pratelakna kaki |

< Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 307 >

radyan mnmbah | jrudmung sabda jati || 65. Jurudmung Ing kitab Bayanudayan | nyriosakn srengatipun | Kanjng Nabi nnm tuhu | ngasta agama minulya | lah punika ingkang sampun | linampahan para umat | pyambak-pyambak datan jumbuh || Bubuka ngasta sarengat | nJng Nabi Adam linuhung | sahadatipun Ashadu | Allah Ilahailolah | Ashadu ana Adamu | pitratollah tgsira | satuhu nksni ingsun || Ora ana Pangran liyan | anging Allah sipat agung | lawan anksni ingsun | nJng Nabi Adam sanyata | pataranira Hyang Agung | dene wkdalira salat | sadintn sadalunipun || 18 R. Jayngsari nyariyosakn bab agami-agami kanabiyan: Adam, Sis, Nuh, Ibrahim, Dawud, Musa tuwin Ngisa dumugi sarengat Nabi panutup Muhammad Rasulullah. Ki Buyut (n)dongngakn bab 'Sri-Sadana' wiwit Dwi Sri dados sawr sawa rumksa Kn Raktan anakipun Nyi Wrigu karncana para dewa, nanging sagd kacabarakn dening Ki Wrigu ingkang nindakakn sarat sarana miturut pitdahipun Dwi Sri, ngantos badharipun sawr sawa dados Dwi Sri kundur makayangan sarng kalihan Dwi Tiksnawati. ... kaca 230-246 Jilid 1 - Kaca : 231 4. Sadasa wkdal kathahnya | tigang wkdal siyangipun | pitung wkdal dalunipun | jangkp ping sadasa wkdal | musakapipun Kitabun | sadasa jilid punika | Malekat Jabrail tumrun || Pan namung kaping sawlas | sabn wulan siyammipun | bl kalawan siyam sut | bl pthak tgsira | nnggih sabn tanggal nuju | ping patblas gangsal wlas | lajng ping nmblas sampun || Sut pan cmng tgsira | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 308 >

1.

2.

3.

5.

6.

sabn tanggal sangalikur | tridasa sapisannipun | jangkp dene bukanira | sami sontn wussing surup | kang kinaramkn punika | andhaa dagingipun || 7. Sato kewan kang paedah | kapndht ing damllipun | rabi kadang sarngipun | sadintn pambabarira | kinalalkn bilih dhaup | kadang kang datan sarngan | miyos saking garbng biyung || Nanging sarng sawussira | Kangjng Nabi Adam surud | kang gumantya putra jalu | nJng Nabi Sis kakasihnya | apan kinaramkn lamun | krama antuk samya kadang | kinalalkn lamun antuk || Naking sanak miwah misan | apan sapiturutipun | tanpa ningkah bilih dhaup | anggr sampun condhong karsa | lajng kaidenan sampun | dening pra pangagngira | lamun wus kalakyan dhaup || Yn lakinya praptng lena | randhanira datan antuk | nambut silaning kramku | lamun ingkang stri pjah | dhudha rabi datan antuk | pra umat lamun palastra | pintak ing gunung-gunung || Ping kalih sarengatira | nnggih Kanjng Nabi nuh | sahadatipun Ashadu | Allah Ilahailollah | wa ashadu ana nuh | kalipatolah tgsnya | ykti anksni ingsun || Satuhune nora ana | Pangeran anging Allah lawan anksni ingsun | Nabi nuh satuhunya | iku gntine Allahu | kalih wlas wkdal salat | sadintn sadalunipun || De musakapipun Kitab | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 309 >

8.

9.

10.

11.

12.

13.

skt jilid kathahipun | katurunan mlaekatu | Jabrail ping gangsal dasa | siyammipun sabn tngsu | ing wkasanira tanggal | amung sadintn sadalu || Jilid 1 - Kaca : 232 14. Kang kinaramakn kewan | sato pancn ndha iku | susukr sasaminipun | nanging nadyan pancn ndha | susukr yn drng ayun | tuwin drng nate ndha | kinalallakn puniku || Kadi ta kirik kang lagya | gumlo sasaminipun | lamun nambut pikramku | kdah lilinton punika | sandhangan panganggenipun | kaidn tyang spuhira | nnggih kalih-kalihipun || Punika minangka ningkah | panganggene ingkang jalu | rinawatan strinipun | panganggening strinira | rinawatan ingkang jalu | saupami pipindhahan | kang sandhang panganggya wangsul || Nanging kalih-kalihira | sami tan kenging kalamun | nambut silaning kramku | kalamun pgat palastra | kenging kalih-kalihipun | randha laki dhudha krama | pra umat yn praptng lampus || Wangke kinlm ing toya | ingkang langkung lbtipun | kaping tiga sarengatu | nJng Nabi Ibrahim mulya | sahadatipun Ashadu | Allah ilahailollah | ashadu ana puniku || nJng Ibrahim kalillolah | makna anksni ingsun | satuhune tan anstu | Pangeran anging Allahu | lawan anksni ingsun | satuhune Sang Minulya | nJng Nabi Ibrahim salamu || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 310 >

15.

16.

17.

18.

19.

20.

Pawong mitranira Allah | salat sadintn sadalu | kaping kalih likur waktu | pan musakapipun Kitab | sadasa jilid puniku | ping sawidak katurunan | Malekat Jabrail namung || Siyam sabn ri Jumungah | buka sawussira surup | kang kinaramakn satu | -kewan mangsa dadagingan | lan wohwohan kang wittipun | mawa ri tan kna nadhah | myang ron sadayanipun || Kang(ng)gatli mapan karam | ingkang kinalalkn lamun | kewan ingkang tan mangsku | daging myang kalal ngunjuka | sajng ing sasaminipun | kang ningkahkn lamun krama | bapa tuwin kakinipun || Jilid 1 - Kaca : 233 Miwah sadhrke priya | tiyang jalr wnang wayuh | saking kalih tuwin langkung | randha laki tan cingah | dhudha rabi malih antuk | para umat yn palastra | pan pintak jisimipun || Wontn ing siti kang mulya | kang sukci inggih puniku | siti kang drng satuhu | dados jalantah rannira | kawutahan dening marus | tiyang kang kinaniaya | kattsan rahsanipun || Tiyang jina babandrkan | kaping sakawan winuwus | Nabi Musa srengatipun | sahadatipun winarna | Ashadu Allah ilahu | Illolah ashadu ana | ya Musa kalamolahu || Makna anaksni ingwang | tan na Pangeran satuhu | anging Allah Tangalstu | lawan anksni ingwang | Kangjng Nabi Musa iku | pangandikanira Allah | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 311 >

21.

22.

23.

24.

25.

26.

salat sadintn sadalu || 27. Kaping kawandasa wkdal | dene ta musakapipun | juga Kitab Tort amung | sarng dugi panjnnganira | Kangjng Nabi Dawud | musakapipun awwah | sajuga kang Kitab Jabur || Myang matrapkn paukuman | kinisap ing lrsipun | amjahi pan linampus | myang mdharkn wnangira | sagunging kang para ratu | kenging aningkahkn tiyang | stri kathahipun satus || Siyam ing dalm sawarsa | kawandasa dintn muput | sabn sontn bukanipun | myang sabn Jumungah siyam | kna hat saha tan antuk | ndha ulam dadagingan | ingkang kinaramkn namung || Kewan ingkang mawi ngaral | kadosta upaminipun | kewan stri ingkang nuju | wawrat datan kenging dhahar | kinalallakn sadarum | kewan kang tan mawi ngaral | wawrat sakit saminipun || Yn laki rabi punika | kaningkahkn dening ratu | utawi parentah agung | bilih randha tuwin dhudha | laki myang rabi pikantuk | manawi pjah pintak | siti rsik lan mandhukul || Kaping gangsal srengatira | nJng Nabi Ngisa linuhung | sahadatipun Ashadu | Allah ilahailallah | ashadu ana Ngisa ruhullah | apan tgsira | ingkang nksni satuhu || Tan ana Pangeran liyan | mung sawiji ya Allahu | lawan anksni ingsun | satuhune Nabi Ngisa | iku atmajng Hyang Agung | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 312 >

28.

29.

30.

31.

32.

33.

salat sabn ari Akat | mung sawindu dangunipun || Jilid 1 - Kaca : 234 34. Annggih skt rkangat | musakapipun pan namung | sajuga Kitab Injillun | katurunan Malaekat | Jabrail dutng Hyang Agung | namung kaping kalihwlas | pan siyammipun winuwus || Sabn Passn akaliyan | ngajngakn Kamsin puniku | Passn awit sedanipun | Nabi Ngisa dumuginya | saking seda nulya wungu | dados ing dalm tri siyang | buka sabn wussing surup || Kamsin punika nalika | tumdhaking Rohul Kudus | dhumatng sakabatipun | Gusti Kangjng Nabi Ngisa | kalih siyang siyammipun | sami Passn bukanira | lajng ariaya Kamsun || Kang kinaramkn punika | sabn Jumungah tan antuk | ndha kewan dagingipun | nanging kawnangkn ndha | ulam loh sasaminipun | kinalallakn sadaya | anggr datan karya gigu || Kogug kogl smang-smang | yn laki rabi puniku | kaningkahakn ing ratu | utawi para parentah | sampunne paningkah rampung | mawi kaparingan srat | kawin cacpnganipun || Jalu kalawan wanita | wanita kinarya unggul | dadya datan kinawayuh | randha dhudhaning pgatan | gsang tan kenging puniku | palakrama kalihira | anjawi yn sampun rmbug || Para umat bilih pjah | pan kapndhm jisimipun | ing siti kang tan mandhukul | rsik gumrining warata | kalangkung utami lamun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 313 >

35.

36.

37.

38.

39.

40.

ana ing masjit pintak | mancorong kadya mas timbul || 66. Maskumambang Kaping nnm sarengat ingkang mungkasi | Kangjng Nabi duta | nayakaningrat lnwih | Mukhamaddan Rasulollah || Salalahu ngalaihi wasalami | bakdaning Mukhamad | datan wontn nabi malih | linuri tkng samangkya || Kang wus samya angangge agama sukci | sadrah tanah Jawa | minurut Nabi sinlir | punika sahadatira || Jilid 1 - Kaca : 235 4. Ashadu anlailaha ilollahi | wa ashadu anna | Mukhamad Rasulollahi | ing maknanira winarna || Utusaning Allah Ingkang Maha Sukci | sabn ri salatnya | sadintn sadalu kaping | gangsal wktu datan gothang ||

1.

2.

3.

5.

6. 7.

Kang kapisan waktu Subuh bangun enjing | ing sadrngira | Sang Hyang Surya andhadhari | pan amung kalih rkangat || Kaping kalih wktu Luhur wancinki | Hyang Surya gumlewang | ing sadrngipun lingsir | kawan rkangat gya salam || Kaping tiga winastan waktu Ngasar-i | wanci Sang Hyang Surya | mh tumamng maring ardi | kawan rkangat gya salam || Ping skawan winastanan waktu Mahrib | wanci surup surya | kantun sunaripun abrit | pan amung tigang rkangat || Kaping gangsal waktu Ngisa ingkang wanci | sunaring Hyang Surya | waradin datan kaksi | kawan rkangat gya salam || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 314 >

8.

9.

10.

11.

12.

Bakda Ngisa nadyan sunat nanging wajib | salat kang winastan | nnggih sunat Minalwitri | pan amung kalih rkangat || Wusing salam linajngkn sunat malih | salat kang winastan | nnggih rkangat Talwitri | sarkangat nulya salam || Jakatipun sapisan ing sabn warsi | pan mawa kamurwat | ingkang kenging dnjakati | pitrah sabn ariraya || Siyammipun sabn wulan Ramlan nnggih | amuput sawulan | buka wusing bakda Mahrib | ing sabn malme siyam || Tngah dalu dhahar sasnngirki | saur pan winnang | supadi kuwating dhiri | ttp nglampahi agama || Bilih kinawasakakn ing Hyang Widdhi | ing wulan Dulkijah | maring Mkah minggah khaji | manjing pirukuning Islam || Dadya gangsal sahadat ingkang rumiyin | ping kalihe salat | jakat ingkang kaping katri | ping caturira puwasa || Kaping gangsal maring Mkah minggah khaji | musakapnya Kuran | tigangdasa jus isi | satus kawan dasa surat || Jilid 1 - Kaca : 236 Pan amngku wahyudi tigang prakawis | satunggal Nurbuwat | kalihe Kukumah nnggih | katiga Wahyu Wilayah || Jawinipun Wahyu Nurbuat puniki | dene wus anyata | jumnng Nabi kakasih | Wahyu Kukumah jinarwa || Dene sampun jumnng Narpati ykti | kang Wahyu Wilayah | jumnng Waliyullahi | mustikaning kang panutan || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 315 >

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

Katurunan Malaekat Jabarail | kaping kalih lksa | pangulu ingkang (m)bawani | anglampahakn agama || Pan kapara sakawan imanirki | kalanira wkdal | anng Masjiddil Karami | angadhpakn Betolah || Wetan majng mangiln Iman Sapingi | lr ngidul ajngnya | nnggih nJng Iman Kanapi | ing kiln majng mangetan || Nnggih Iman Maliki ingkang (n)darbni | kidul lr adhpnya | Iman Kambali nyitnni | catur panutan smbahyang || Para umat pundi ingkang dn rmni | ing salah sajuga | bilih bangsa kula Jawi | Iman Sapingi panutan || Ingkang dipun karammakn sakathahing | daging kewan mawa | siyung myang sakhing paksi | kang nyangkrm anggarudha || Tuwin kewan ingkang gsang toya kalih | lire kang nng toya | tan kurang juga punapi | nng dharatan tan ngapaa || Tuwin ingkang mkruh kalawan najis | myang kang mawa wisa | utawi ingkang ngndmi | punika karam sadaya || Ingkang dipun kalallakn samukawis | kang tan kalbng karam | manawi alaki rabi | kaningkahkn wali bapa || Kaki kadang jalr wajib amalni | spne titiga | ingkang kenging amalni | kadang warga saking bapa || Kaningkahkn pangulunipun agami | sinaksn sakawan | bilih dhudha kenging rabi | randha kenging imah-imah || Wit Nabi Sis dumugi Muhkhamad Nabi | stri kang winnang | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 316 >

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

dumadya ajatukrami | naksanak misan mindhowan || Jilid 1 - Kaca : 237 35. Saking jalr stri myang sansing ahli | ingkang tan linilan | kramantuk sadhrk nunggil | yayah rena myang sspan || Sadarahe saking sadhrkirki | tan kenging sadaya | mayuh kadang datan kenging | satunggal kdah pingat || Tiyang jalr winnangkn wayuh stri | tumka sakawan | langkung samantn tan kenging | rare jalr yn wus yuswa || Kalihwlas taun kdah dnttaki | rare stri yn yuswa | tlung taun dnsunati | dene manawi palastra || Jisimmipun kaptak wontn ing siti | yn madahab Iman | Sapingi ujurirki | mangalr bilih madahab || Nnggih Iman Kanapi kuburirki | mangiln ujurnya | madahab Iman Maliki | mujur mangidul kuburnya || Kang mahadab annggih Iman Kambali | ujurnya mangetan | mnggah sampurnaning jisim | wit sarengat Nabi Adam || Tkng mangke pan namung kawan prakawis | dhingin sinucnan | ing toya kang ngantya rsik | sinalatkn ping kalihnya || Kaping tiga rinukti ingkang prmati | aywa katingalan | ping pat pinndhm ing siti | utawi kinlm toya || Sampun tamat cariyosing para nabi | kang mngku sarengat | jjripun nnm nabi | mirib kang kasbat Kitab || Msm-msm Ki Ajar ngandika aris | kulup ingsun rasa | laku-lakuning agami | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 317 >

36.

37.

38.

39.

40.

41.

42.

43.

44.

45.

Buddha lawan kanabeyan || 46. Amung gsh laku nanging jogge sami | andhku rahadyan | Buras umatur sang rsi | gambuhipun rare jabang || 67. Gambuh Sang wiku ngandika rum | rare jabang caritane dangu | anane kang sinaratan warni-warni | duk jaman Sri Maha Punggung | Purwacarita ngadhaton || Jilid 1 - Kaca : 238 2. Dwi putra stri jalu | dyan Sadana lan Dwi Sri iku | sinabdakke Sadana dumadya sriti | Sri dadya sarpa sawku | nandhang papa putra karo || Sakarone anglangut | tan karuwan kang bakal jinujug | sarpa sawa lampahira duk dumugi | tlatah nagri Wirathku | lrm nng sawah amanggon || Ngalkr tngah pantun | ing desa Wasutira puniku | panggdhene tuwaburu Wrigu nami | Nikn Sangki wadonnipun | wktu iku wawrat spoh || Ing ngarp tuwaburu | Kyai Wrigu pruhita sang wiku | Sang Wisama kapencut adarbe siwi | gya sinungan saranku | myang winling wantos-wantos || Hh Wrigu kawruhanmu | sira bakal kaparingan sunu | yn kaidn anggawa bgja saykti | sarana iku dngupuh | klukunn we yoga gupoh || Kang ran we yoga iku | warna catur sawarna kang banyu | saka bumi dwi warna we saka nglangit | tri warna we asallipun | saka cucukulan manggon || Catur warna kang banyu | saka kang asipat nyawa iku | winor kanggo ngaluku sarana iki | gya inumn lan somahmu | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 318 >

1.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

lamun katrima klakon || 9. Anggarbini satuhu | sakaroron mareneya gupuh | ingsun arsa paring wangsit mring sirki | kadadeyaning sutamu | Kyai Wrigu mundur alon || Kn Sangki sawussipun | anggarbini sakaliyan gupuh | umark ing sang yogi ngandika aris | hh Wrigu kawruhanamu | nyaimu nggone (m)bobot || Kang nng wtngan iku | widadari pan panuksmanipun | Dwi Tiksnawati kadadeyanki | Rtna Dumilah ing dangu | sirantuk kabgjan yktos || Dwi Sri ananipun | Tiksnawati widadari iku | anane Sri kadidene satu munggwing | ing rimbagan saminipun | dene margane patmon || Jilid 1 - Kaca : 239 13. Sri Tiksnawati kumpul | ngupyaa sarpa sawa luhung | kang anganggo susumping pari sawuli | kalamun sira wus antuk | rksann dipun gumatos || Ywa nganti praptng lampus | lamun mati pralena sutamu | tlasing sabda Ki Wrigu kalilan mulih | wus lami dnnira ngluru | tan mantra lamun kapanggoh || Tanggal sapisan nuju | mangsa Padrawana Kyai Wrigu | sruning sayah lrn nng pprng guling | antuk wangsiting dewa gung | sarpa sawa (ng)gonne manggon || Yn cinklan purun | pasangana kalasa kang alus | sasapana jarit putih urapsari | kpyurana ganda arum | yn wus nng piranti kono || Gulungn kang barukut | prnahna sajroning wismamu | kang asuci tlas ujare kang wangsit | Wrigu tangi banjur mantuk | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 319 >

10.

11.

12.

14.

15.

16.

17.

nglksanani kang wiraos || 18. Praptane sabin gupuh | gya ginlar sarpa duk amambu | ganda arum (ng)galsr nulya marani | ngalkr nng sinjangipun | Ki Wrigu anmbah alon || Kang sarpa wus ginulung | praptng wisma pinarnahkn sampun | nng patann Ki Wrigu myang Nikn Sangke | ing tyas kacaryan kalangkung | dene warnanya mancorong || Cacawisan pinatut | kodhok ijo satumbu gung munjung | kacarita ratrinya wtngan lair | mijil dyah ayu kalangkung | marwatng tyas sakarongron || Sayah Ki Wrigu turu | ponang sarpa marimpni Wrigu | ingsun aja kok sajni kodhok wilis | sajnana suruh ayu | kmbang dupa aja towong || Andadkkn satuhu | kabgjanmu lan wawkasingsun | sutanira iku whana kakasih | Rara Raktan wus mungguh | jroning sapta ri wit mngko || Ratri ywa kongsi turu | yn raina sira kna turu | pan minangka pangrksa supaya dadi | kalis beka rncanku | byar enjing tangi linakon || Jilid 1 - Kaca : 240 24. Supnanirng dalu | tan pantara janma amburubul | tilik bayi (ng)gawa pawwh mawarni | Ki Wrigu lan somahipun | padha sukur ing Hyang Manon || Ing nalika puniku | Suralaya ggre kalangkung | marga saka (ng)gonne Dwi Tiksnawati | (n)janma nir paliwarku | Hyang Guru utusan gupoh || Sang Hyang Kala puniku | kinn angrncana wus tumurun | nuksma sona ajag Wrigu kala guling | sarpa marimpni Wrigu | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 320 >

19.

20.

21.

22.

23.

25.

26.

kawruhana surup mangko || 27. Sang Hyang Kala tumurun | angrncana marang ing sutamu | rupa asu ajag tulakana aglis | sakhing lawangirku | kutugana wlirang gupoh || Ing sajrone wismamu | oborana balarak ping tlu | sawngine sarta sasajiya sami | punar wak ati saundhuh | sajkna dagane mnok || Kadokokana klut | sapu papon gantal aywa kantun | pasangana damar paesan ywa mati | ing wismamu mngko surup | ubngana alon-alon || Matka mantranipun | o Kala nama si Wayh iku | ing sawngi mngko sutanira nini | saykti manggih rahayu | Wrigu tangi turu wartos || Marang ing semahipun | wus rumanti tan ana kalimput | sona ajag kewran dnnya ayun manjing | ngantya tumka byar esuk | kawlh gya muksa gupoh || Hyang Jagatnata bndu | gya utusan Hyang Brahma tumurun | nuksma dadya Lmbu Gumarang rspati | ki Wrigu awanne turu | sarpa marimpni alon || Hh Wrigu wruhanamu | mngko ratri sirp janma wktu | ana prapta Sang Hyang Brahma mindha sapi | arsa ngrncana sutamu | tutulakmu dimirantos || Jilid 1 - Kaca : 241 34. Kanan keringing pintu | pasangana ron nanas kang sinung | lalonthngan angus lawan njt putih | kulit brambang dupanipun | kaya kang wis blarak obor || Ing dagane si gndhuk | sajnana sga abang lawuh | kukuluban wutuhe karo kang uwis | kinang paradan ywa kantun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 321 >

28.

29.

30.

31.

32.

33.

35.

aywa giris lair batos || 68. Girisa Kalamun ngubngi wisma | iki mantrane ucapna | poma-poma Hong Brahmana | rasioyh maswaena | saykti manggih raharja | Wrigu satanginya nendra | wawarti mring rabinira | Kn Sangki sasaji sigra || Wrigu mituhu supna | dupi Sang Lmbu Gumarang | arsa manjing maring wisma | akewran dening sarana | asru mksa tan kawawa | wkasan byar enjing muksa | matur cabaring dinuta | Hyang Guru sigra utusan || Sang Hyang Wisnu wus tumdhak | anuksma dadi waraha | Wrigu siyangira nendra | sarpa sawa sung sasmita | Wrigu tngah wngi mangkya | Hyang Wisnu tumurun dadya | waraha arsa ngrncana | iya marang sutanira || Tutulakmu wuwuhana | ri widara tunggalna | lan ron nanas wingi ika | padupane salinnana | ronning tanjung oborana | kaya dene kang wus klakyan | ing dagane sajnana | iwak loh sga krsna || Wuwuhe lan wingi gantal | kmbang kang wangi gandanya | nggonmu ngubngi wisma | nganggo obor matk mantra | lah mangkene omma suya | namartagda namandaha | ykti sutanta raharja | Wrigu satanginya nendra || Gupuh-gupuh awawarta | mring Kn Sangki rabinira | linaksanan sadayanya | wussing wanci wraha prapta | arsa manjing maring wisma | tan kawawa dening srana | ing wayah byar esuk muksa | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 322 >

1.

2.

3.

4.

5.

6.

matur cabaring dinuta || Jilid 1 - Kaca : 242 7. Hyang Pramsthi smu duka | arsa ndhaki priyangga | manuksma maring kukila | kathah kang para jawata | tumutur samya anuksma | sasnngira priyangga | siyang Ki Wrigu anendra | sarpa sawa sung sasmita || Wrigu mngko bangun rina | Hyang Mahswara tumdhak | manuksma dadi kukila | ingiring para jawata | sadaya samya manuksma | Hyang Naraddha mring Kodhok Pas | Brahma mring Kala Gumarang | Surya marang Walang Anggas || Hyang Mahadewa manuksma | Wdhus Parucul Hyang Yama | mring Kidang Ujung manuksma | Kuwera Tikus Jinada | Hyang Siwah manuksma marang | Manjangan Karandhi nama | Hyang Pritanjala manuksma | marang ing mprit Kukila || Rodra mring Lmbu andana | Wisnu mring Tmbalung Wraha | Bayu mring Kbo Andanya | Basuki mring Sarpa Lanang | Kala mring Asu Wiyungyang | Candra Kucing Candramawa | kabh pan arsa ngrncana | iya marang sutanira || Kaya kang uwus kalakyan | wismanira knthngana | mubng dening lawe wnang | ankakna ttangga | lawan pamong mitranira | ajakn mlk sadaya | ana maning saratira | paturonne lmkana || Ron senthe cinork gambar | waraha kalawan baya | lawan gandhik lonthngana | njt pipindhann janma | nng ron senthe turokna | awit surup sutanira | mlk-turu pinangkuwa | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 323 >

8.

9.

10.

11.

12.

tumkane bangun rina || 13. Pagr wisma smburana | dalingo balnge bawang | kang wrata mataka mantra | Hong Hyang Hyang Siwah aboja | abuyana kita marta | swana maswana wus tamat | dhenok ykti manggih arja | myang sining wisma sadaya || Lan maninge mngko ratri | aywa sira mamatni | sabarang ingkang kaksi | ywa wani-wani nukrti | kranku ngalad-aladi | Hyang Guru arsa ndhaki | Kalakuthana (n)dingini | yku ratune wisa-di || Jilid 1 - Kaca : 243 15. Saka ing Yomani nraka | dadi sarapsawan rupa | salire ingkang dumadya | sadhengah kang kawistara | pindha lmut sasamanya | mangka nganti matnana | saykti de sutanira | bakal kna ing rncana || Sarate iku bagkna | kaping tlu sawnginya | sambt araning kang Kala | Kuthana ingkang nalika | nganakkn ratuning sawan | sawan tlu cacahira | kawit tka surup surya | mangkene (ng)gonmu (m)bagkna || Abangko Sang Nuriswa ta | kang kesdya ayu aweka | hya ngayu muli angkosa | karngktan tata nama | walungyanto ya wanggawa | ingkang sawijine tka | nalika tngah ratrinya | mangkene (ng)gonmu (m)bagkna || Ahangko Sang Nris tkang | kisdya ayu Akwiki Hyang | ngayu muli hangko saka | rng tkanta tan na mawa | lunganta ywa gawa purna | kang sawiji manh tka | ing nalika byar raina | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 324 >

14.

16.

17.

18.

mangkene (ng)gonmu (m)bagkna || 19. Ahangko Sang Naris tkang | ke sdya ayu Akwiki | ywangayu muli angkosa | saka rng tekan tan nana | mawa lungyanta ywang gawa | h Wrigu dn eling poma | (ng)gonnira ambagkna | kaping tlu sawnginya || Dhewe-dhewe arannira | ingkang dhingin Sang Nuriswa | kapindhone Sang Niris rannya | ping katri Sang Naris ika | pan padha kadadeyannya | Sang Kala Kuthana ingkang | angratoni sarap sawan | sabn sira sung pambagya || Dn santak kaya wong (ng)gtak | ing kono sagunging sarap | -sawan gya lumayu samya | datan ana wani prak | sutanta manggih raharja | Wrigu satanginya nendra | saking karsaning jawata | sinung emut tan kalepyan || Wawarta mring rabinira | sasaji sampt sadaya | kacrita tumdhakira | Hyang Guru myang pra jawata | sami kawlh sadaya | nir nandukakn rncana | awkasan samya muksa | jabang lstari raharja || Datan ana kara-kara | lah iku Buras kawitnya | katlah tkng samangkya | Buras malongo tan nabda | manthuk-mantuk mangap-mangap | radyan nyblk Buras kagyat | garagapan nmbah-nmbah | lstari datan wacana || Jilid 1 - Kaca : 244 24. Rahadyan matur sang tapa | kadiparan waluyanya | Sri kang dadya sarpa sawa | sang pandhita angandika | Sang Hyang Jagadnata mawas | cabar ingkang pangrncana | saka Sri ing panggawenya | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 325 >

20.

21.

22.

23.

[...] || 25. Gya utusan widdhadarya | kinn animbali marang | Dwi Sri ayun kinarya | jangkpe kang widdhadarya | wus tumurun lan Sri panggya | andhawuhkn kang timbalan | Sri matur kalingga murda | ananging darbe smaya || Yn wus ruwat saking papa | lawan arine Saddhana | tmbe dinadosna dewa | Dwi duta wangsulannya | ing mangke Radn Saddhana | sampun waluya kang ngruwat | Sri Wiku Ngatasmaruta | dhinaupkn atmajanya || Ran Dwi Laksmitawahni | nanging karsane Hyang Giri | tmbe yn wus asisiwi | wit bakal nurunkn wiji | sarpa sawa duk miyarsi | sabdaning kang widhadari | warti lampahe kang rayi | karantan-rantan ing ati || Anglalkr kawistara | smune minta ruwatnya | gya rinuwat wus waluya | sarpa sirna Sri kang ana | anulya ayun binakta | nanging Sri maksih lnggana | aturnya mring Widdharya | kang dadya sandeyng driya || Nilar mring Wrigu-atmaja | manawi kenging rncana | ing dewa tmah palastra | ykti yayah rnanira | saiba susahing driya | mangka ngagsang punika | yn rumaos katupiksa | wajib sangt (m)baurksa || Liripun kula punika | rumaos dipun opnni | wals kula angopnni | sagunging kang widdhadari | ngraos lrs turira Sri | ana widdhadari siji | anama Dwi Nariti | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 326 >

26.

27.

28.

29.

30.

misik dhatng Dwi sri || 31. Kalamun Ki Wrigu siwi | panjanmaning Tiknawati | mila agung rncanki | awit (ng)gonnira manjanmi | paliwara datan mawi | dadya dukane Hyang Giri | wangsulannya Dwi sri | Hyang Jagadnata saykti || Jilid 1 - Kaca : 245 32. Sipat asih lawan mirah | tur kawasa amisesa | nanging tan karsa marwasa | sanggyaning kang tanpa dosa | karantn punapa dhawak | kamirahan yn tan lawan | papasiyan kadiparan | patraping kang pangangsan || Tka badhe amirosa | lampahing kang amisesa | malah arsa amarwasa | Hyang Giri yn makatna | punika punapa sipat | arubiru sayktinya | pasthi titahipun samya | [...] || Lalawora haruhara | mangkana pra widdhadarya | kaluhuran ingkang sabda | gya muksa sapungkurira | Ki Wrigu lawan somahnya | yun (m)brsihi (ng)gyanning sarpa | myak samir kagyat ing driya | sarpa nir ana wanudya || Kalangkung endahing warna | Wrigu sakalih aturnya | Dwi Sri uwus sajarwa | ing purwa madya wasana | Wrigu amarwata suta | akh-akh aturira | ayun sudhiya sugata | Sri tan arsa mung aminta || Kinang ayu lawan kmbang | gdhang ayu myang padupan | Wrigu mundur tur sandika | nulya para Widdhadarya | tumurun lawan Sri panggya | (n)dhawuhkn timbalanira | Hyang Giri angsung uninga | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 327 >

33.

34.

35.

36.

wijiling kang pangandika || 69. Mijil Hyang Daruna lan Dwi Daruni | kadangira wadon | karya saru anng kahyangane | anglakoni panggawe tan yukti | yku lambangsari | lawan kadangipun || Sakarone saiki kaungsir | marcapada anjog | Hyang Daruna manjanma sutane | Ki Subandha ingkang lagi lair | de Dwi Daruni | anjanmaa iku || Mring Raktan Ki Wrigu kang siwi | minangka dumados | liruning dyah Tiksnawati kuwe | diwasane kalihira sami | karsaning dewa di | dadya jodhonipun || Jilid 1 - Kaca : 246 4. Tmbe darbe atmaja pawstri | dadya garwa katong | ing Wiratha iku nurunnake | sanggyaning kang ratu tanah Jawi | Dwi Sri duk myarsi | lga galihipun || Sarya matur sandika nglampahi | dhawuhe Hyang Manon | nanging nyuwun pthukan sowanne | padhati sinang ingkang pangirid | Lmbu Gumarang di | Naga Serang pcut || Wusnya atus ature Dwi Sri | waranggana gupoh | samya muksa prapta ing ngarsane | Sang Hyang Giri gya matur salwiring | dnnira tinuding | ing Sri aturipun || Sapungkure para widdhadari | Wrigu sakarongron | nyaosakn gantn myang dupane | Sri wus mucang Wrigu matur aris | pun Raktan mangkin | panas badannipun || Sri ngandika iku prabawaning | kang manuksma gantos | ing maune apan panjanmane | Tiksnawati liru dyah Daruni | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 328 >

1.

2.

3.

5.

6.

7.

8.

dene Tiksnawati | iki sandhingingsun || 9. Kyai Wrigu lawan Nikn Sangki | basa wruh (n)jomblong | dene kmbar tan ana siwahe | Sri ngandika dilatana nuli | (m)bunbunannirki | anakmu si gndhuk || Lan udle pk-pk kalih | dalamakan karo | ngaping tlu ing kiwa wiwite | sarta (ng)gyanta (n)dilati smbari | wuwuda saykti | sutanta rahayu || Lamun sutanira nuju guling | poma wkasingong | jwa kok ambung lawan sadurunge | pupak untu aywa wani-wani | nyiwl pipineki | apadene Wrigu || Ywa kok mpr lawan kang wus lalis | la-ilane awon | tan na tulus yn kok stokake | awidada pangmongirki | sira sun jatni | ing tmbe sutamu || Milu nurunnakn narapati | nungsa Jawa kaot | Wrigu Sangki sru suka sukure | pamit mdal lajng andilati | ing sutanirki | wus waluya ayu || Tan pantara widdhadari prapti | pthukan sumaos | kadi dene sang Sri panyuwune | Sri myang Tiksnawati wus anitih | lan para apsari | nng padhati mamprung ||

10.

11.

12.

13.

14.

19 4. R. Jayngsari dalah rayi lan abdi nglajngakn lampah dumugi ing dhukuh Klakah sipng ing griyanipun Umbul Sadyana nyumrpi urubipun rdi Lamongan ing wanci dalu. Nrusakn lampah dumugi dhusun Kandhangan bawah Lumajang, pinanggih Sh Amongbudi ingkang nrangakn bab wudu tuwin salat. Ing Argapura pinanggih Sh Wahdat ingkang mjang bab: 1. Dat, Sipat, Asma lan Afngaling Pangeran; 2. Pprincnipun Sipat Kalihdasa. ... kaca 247-265 < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 329 >

Jilid 1 - Kaca : 247 15. Wrigu Sangki lumbt patanin | sunya tan na katon | dahat dnnya sungkawa driyane | wus pinupus karsaning dewa di | marm ing tyasnki | winca kang sunu || Sadayku purwanira nguni | katlah samngko | linaluri mring kang ngstokake | lumbung lsung padringan patanin | myang sakhing kori | sabn malmipun || Ri Jumungah apan dnsajni | kmbang miwah konyoh | kinutugan kalawan patann | pinasangan kajang sirah adi | pasrn dnarani | tinutup kalambu || Sinajnan lantingan pan isi | we tumumpang bokor | myang purwane wong tani yun pann | arp wiwit nganggo dnsajni | kmbang borh wangi | gdhang suruh ayu || Klasa anyar lawan jarik putih | pamrihe Sri rawoh | myang purwane lah-olahan ranne | jangan mnir pcl santn pitik | jabangbayi lair | sinaratan mau || Tamat ingkang carita sang dwi | mark arawat loh | mmbg-mmbg srt ngandikane | kakang kene adhme ngranuhi | awan bngi atis | lawan tan ktmu || Karo kakang Jngrsmi kang anis | jare nuli panggoh | Jayngsari duk myarsa ature | ingkang rayi ribnging tyas kengis | ngandikanira ris | babo kadangingsun || Ywa kassa sawatara ari | pasthi banjur panggoh | sang awiku marpki age | marang sang dyah ngandikanya manis | nini ywa kuwatir | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 330 >

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

ing tmbe katmu || 23. Lan kadangta tur wis (ng)gawa rabi | warnayu kinaot | miwah olh-olh marang kowe | sosotyadi agmming pawstri | sinjang warni-warni | lan lms lus-alus || Rancangkapti ljar ing ngawingit | angandika alon | apa tmn caritane kuwe | mngko amung angenaki ati | yn goroh dak jiwit | sang wiku angguguk || Ora goroh caritaku nini | nanging wkasingong | ywa kasusu saslot-slote | lawan aja mulih marang Giri | yn mulih amasthi | tan bisa ktmu || Jilid 1 - Kaca : 248 26. Iya kakang aku ora mulih | jangjine kpanggoh | lan si kakang lawasa cik bn | Jayngsari amarwata siwi | kang rayi wus lilih | matur maha wiku || Dhuh pukulun manawi marngi | aparinga tudoh | kangmas Jayngrsmi ing dununge | maha wiku patanya mangsuli | sirik agng kaki | yn mdharna iku || Awit lagi piningit dewa di | kinarya lalakon | lan bakale sira sakarone | lakunira saykti dumadi | tapabrata lwih | kalamun lastantun || Analangsa miwah tan sak-srik | narimng trus batos | dn ngta Hyang Widdhi tan sare | ngudanni kalngking ati | murah lawan asih | angrksa satuhu || Tutugna lakunira kaki | mangetanna gupoh | ywa rinasa kawiryan maune | ing saiki upama ron aking | anng jalaniddhi | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 331 >

24.

25.

27.

28.

29.

30.

nut ombaking laut || 31. Radyan mangnjali turira ris | dhuh risang kinaot | andikanta dumadya ljare | antping tyas kumandl ing Widdhi | pangstu sang yogi | ingkang amba suwun || Mangkya mumpung maksih wanci enjing | lilanana ingong | nglksanani pukulun tdahe | rara sira pamita sang yogi | lan pamita maring | pra endhang sadarum || Sang dyah matur lilanana kaki | (ng)gonulun rumojong | milu marang si kakang lakune | ora luwih pangstumu kaki | salamta nuli | tmu kang rinuruh || Iya kulup lawan sira nini | mung pangstuningong | rinaksaa ing Hyang sakarone | kasambadan ing karsanirki | Buras ingsun paring | pangstu rahayu || Buras nmbah matur sru kapundhi | sabda sang kinaot | radyan miwah ari sampun lngsr | maha wiku nganthi nganan ngering | winantu sasanti | (n)jawi dhadhah rawuh || Kalihira pinngkul kinmpit | lajng sakarongron | para endhang gumarubyuk (n)dhrk | sarwi atur pupudya basuki | tuhune gung brangti | marang sang abagus || Jilid 1 - Kaca : 249 1. 70. Asmaradana Lpas lampahira kalih | Buras tansah anng wuntat | sang dyah yn sayah ginendhong | sumngka anggraning arga | tumurun maring jurang | analasak wana agung | tan ana baya kaetang || Kndl dnnira lumaris | lingsir kiln wancinira | nng wetan arga prnahe | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 332 >

32.

33.

34.

35.

36.

2.

ayom lnggah pasuktan | ing ngare sri kawuryan | sngsming tyas sang rtnayu | miyat ingkang padhukuhan || 3. Papanthan ijo rspati | kltan ing lorah-lorah | we wning tumlorong anjog | ing talaga pindha blumbang | ulamnya tambra abang | angambang lir suhun-suhun | marang kang kulinng arga || Pcuk cangak plung rintip | ana tpining talaga | nyngongong lir (m)bagkake | rang-urangan calorotan | liwran mrih katingal | krdyating tyas anglilipur | dadiya sukaning driya || Urang watang ngambang pinggir | sinambr ing rang-urangan | plung myat salulup age | antuk dlg gya ngumbara | (m)barngi rang-urangan | prapta luhurnya sang ayu | dlg lawan urang watang || Dhinawahakn ngarsaning | sang dyah lagya ngundhuh skar | kagyat myat dlg tibane | gandhng lawan urang watang | ngandika gage Buras | iki ana iwak runtuh | gandhng lawan urang watang || Kalihe cinpng aglis | barng tiba saka tawang | kakang aku iki olh | dlg gdhene sapucang | kalawan urang watang | sagandhik kapara langkung | tiba ana ngarsaningwang || Upamane ana panti | pasthi banjur takngu kolah | rahadyan lon andikane | yn sira doyan binakar | Buras ge ngupayaa | woh kamal lan uyah pltuk | kinarya (m)bumboni ulam || Buras mentar wangsulnki | (m)bkta woh kamal myang uyah | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 333 >

4.

5.

6.

7.

8.

9.

sang dyah angandika alon | grusn ana ing sela | banyune sawatara | goleka ron blktupuk | kinarya angps ulam || Jilid 1 - Kaca : 250 10. Dlg ulam wus dnpssi | Buras nulya ngagar dadya | wangwa gya dnurubake | ps-psan pinndhm wangwa | wus matng gya ingntas | ingaturkn sang rtnayu | binuka nng ngarsng raka || Kakang ron bltupuk iki | bingn kandhane si biyang | kalamun kinarya ngps | sawarnane ulam toya | rasane tan prabeda | kalawan kang dips iku | Buras coba rasakna || Ngathkul dnnira bukti | dalah kang gosong pinangan | sang dyah angandika alon | piye Buras apa nyata | rasane kaya iwak | Buras nyumak-nyamuk manthuk | Rancangkapti langkung suka || Kalihe wus samya bukti | urang myang dlg tan tlas | linorot Ki Buras age | mh suruping diwangkara | lajng ing lampahira | praptng pagagan wus surup | tbih lawan padhkahan || Paran karsanira yayi | apa sipng padhkahan | rhne iki wus kawngn | payo kakang padha munggah | ing lincak tngah sawah | mngko bngi lamun turu | ana ing kono kewala || Besuk byar bae lumaris | katiga wus samya minggah | nuju purnama wulanne | sumblak angilak-ilak | kathah kang katingalan | liwran wraha susunu | sang rtna tanya mring raka || Kakang tikus gunung Kawi | gdhe dhuwur nganggo tracak | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 334 >

11.

12.

13.

14.

15.

16.

iba ambaneronge | yayi iku aran wraha | nulya na katingalan | sima gembong ayun ngrundhuk | marang gnjiking waraha || 17. Titiga kang kantun tbih | sang dyah umatur ing raka | kucing apa dene gdhe | kmbang asm bledhak-bledhak | Buras ckln enggal | aku kapengin yun ngingu | Ki Buras kndl kewala || Punang sima wus tan kksi | Buras nybut kamdulilah | bndara niku namane | sima asring (m)badhog tiyang | kula sarng uninga | bokong ngoplok kringt kumyus | wl-wlan tan sagt (ng)glawat || Rancangkapti ngandika ris | kene tan ndya sikara | kono ya samono manh | mula Buras dipitaya | kang ttg driyanira | was tiwas ingkang tinmu | Buras matur kasinggihan || Jilid 1 - Kaca : 251 20. Tngah ratri sang dyah guling | Buras ngantuk rrenggotan | radyan kantun wungu ijn | munajat maring Pangeran | rahayune kang rama | miwah raka kang anglangut | utawi panuwunnira || Rahayune sarirki | lan kadangira wanudya | lampah ywa na sangsayane | kadugna ing sakrsa | ing tmbe kapanggiha | kalawan kang dipun ruruh | ing wanci wus bdhug tiga || Ramya swarane kang paksi | kang munya enjing-enjingan | cing-cinggoling thilang pntht | cocak kkt myang sikatan | srigunting rang-urangan | kacr jalakurn pnyu | baranjangan munya tawang || Sang dyah wungu dnnya guling | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 335 >

18.

19.

21.

22.

23.

kakang iki wayah apa | paksi wus ramya swarane | myang swaranira wong (ng)gntang | umyung agagndhingan | iki yayi wanci bangun | kakang payo maring sndhang || 24. Buras iku apa guling | (n)jgrg nanging sasnggoran | (n)drjs kbs pangkone | lah Buras sira tangia | iki wus bangun enjang | garagappan sarwi matur | bndara kula tan nendra || Kalihe sru gujngnki | iya kowe nora nendra | mung ngantuk saplasan bae | sang rtna miwah rahadyan | mandhap saking pagrongan | Ki Buras tansah nng pungkur | praptng sndhang nulya siram || Rpt-rpt saput siti | kalihe lajng umentar | datan winarna lampahe | wanci Asar praptng Klakah | suku arga Lamongan | katon arjaning kang dhukuh | aglar ingkang rajakaya || Miwah ingkang nambutkardi | anng tgal myang pagagan | rahadyan kndl lampahe | lawan arinya sang rtna | nng jroning tgalan | cingak sakhing wong dhusun | kang samya anambutkarya || Miyat ingkang nmbe prapti | Ki Buras kinn tatanya | ranning dhukuh panggdhene | kang tinanya lon turira | ing ngriki dhusun Klakah | dene ta pangagngipun | nama Ki Umbul Sadyana || Jilid 1 - Kaca : 252 29. Sintn ingkang (n)dika iring | wangune dede wong rucah | saking pundi pinangkane | dhatng ing pundi sindya | Ki Buras saurira | ingkang kula dhrk niku | asli saking Surapringga || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 336 >

25.

26.

27.

28.

30.

Badhe dhatng Banyuwangi | ananging anggung kasasar | labt drng wruh margine | mangke karsane bndara | rh lampah katangglan | pados sipngan sadalu | enjang (n)dumugkkn lampah || Ki mgawe duk miyarsi | slh dnnya nambutkarya | ngnthar bbeja lurahe | sawusnya katur sadaya | Kyai Umbul Sadyana | ngandika kenthol dn-gupuh | turana banjur kewala || Prapta tgal turira ris | anggr paduka ngaturan | lajng tumamng wismane | wus kerid ing lampahira | Kyai Umbul Sadyana | mapag nng jawining dhusun | kalihe wus ingancaran || Lajng tumamng ing panti | linnggahkn bale watang | Ki Umbul tan arsa jjr | radyan angling mring ki wisma | kaki ywa wontn ngandhap | satmahe kula rikuh | prayogi minggah kewala || Ki Buyut minggah turnya ris | anggr kula nilakrama | sinambating sakalihe | miwah ing pundi pinangka | sartane kang kinarsan | dene rawuh Klakah dhusun | Argasonya kh bbaya || Kaki kula saking Grsik | Jayngsari apaparab | dene ari kula wadon | Rara Rancangkapti nama | rencang niki pun Buras | mila kadya mndm pucung | ngupadosi kadang wrddha || 71. Pocung Datan mawi cariyosan kesahipun | Jayngrsmi nama | kalunta prapta ing ngriki | tan kapanggih wartos kewala tan angsal || Ariulun sru trsna mring kadangipun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 337 >

31.

32.

33.

34.

35.

1.

2.

datan kna pisah | wasana tinilar anis | datan kna pinnggak dnnya ngupaya || 3. Kyai Umbul duk myarsa asru ggtun | aris aturira | anggr dn santosng galih | rakapara ing mangke taksih raharja || Jilid 1 - Kaca : 253 4. Karsaning Hyang ing mangke drng panuju | sang dyah angandika | kaki dadi maksih urip | kakang Jayngrsmi kang ingsun upaya || Sukur-sukur jangji tan tumkng lampus | salawasaneya | kaki besuk rak kapanggih | Umbul matur inggih makatn stunya || Ulun atur sugata sawontnnipun | pan namung lumayan | minangka jampi kalantih | radyan (n)dhku kalihnya wus samya nadhah || Wusnya rampung linorodkn Buras sampun | kacung (n)dika nadhah | sampun mawi isan-isin | lbaring kang ndha wanci surup surya || Wus ginantyan tranggana abyor kadulu | mangsanya katiga | sumilak ing ngawiyati | jumalgur swaranya arga Lamongan || Radyan (n)dangu punapi ingkang karungu | Ki Umbul Sadyana | umatur pucaking ardi | wontn kawah anymburakn dahana || Langkung sae tiningalan saking dhanu | ing wingking punika | saking dhusun botn tbih | Tirtamaya ctha layanganing arga || Sang dyah rara matur kakang aku milu | Ki Umbul Sadyana | miwah tamunira kalih | wus umentar prapta tepining talaga || Dhanu agung Tirtamaya jro kalangkung | angalangut wiyar | pungkasan tpi kang sisih | kawistara tka lambunging prawata || (n)Ddr mancut lir kukusan adgipun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 338 >

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

wayanganing arga | ngalela nng tlaga kksi | nymburakn dahana saking ing kawah || 14. Wdaling pyu tinon lir puspita arum | summbur tan kndhat | sumbar ing ngawiyati | tumurunnya lir pendah jawah dahana || Rnng kalbu radyan miwah sang rtnayu | tan ngmungkn ingkang | katingal ing ngawiyati | asri tinon layangan kang nng talaga || dadya jumbuh ngandhap nginggil skar latu | katmbn kalihnya | umiyat wdaling api | tanpa kmba karya agcaryaning driya || Nng tpining talaga sadalu muput | sadaya tan nendra | (n)dungkap wanci pajar gidib | radyan amit maring Ki Umbul Sadyana || Jilid 1 - Kaca : 254 18. Aksamanta kaki marang jnngingsun | rhing wus raina | kula lajng saking ngriki | (n)dumugkkn ing lampah ngupaya kadang || Ki Sadyana matur anggr yn panuju | wangsula mring wisma | pun nini wus nyadhiyani | sasarapan sakawontnanning arga || Inggih kaki sangt ing panrimahulun | pasihanta mring wang | nanging (m)bujng mumpung enjing | Kyai Umbul (n)dhku umatur sumangga || Ulun matur pamudya rahyuning laku | ywa na kara-kara | inggih kaki sami-sami | ingkang kantun manggiha suka raharja || Sampun linggar saking ing Lamongan gunung | lajng lampahira | ruruntungan lawan ari | katri Buras nng wuntat datan atbah || lampahipun nng ngnu datan winuwus | prapta padhukuhan | Kandhangan sukuning wukir | ing Smru talatah nagri Lumajang || Kndl ana sangandhaping mandira gung | ing tpining sndhang | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 339 >

15.

16.

17.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

sang dyah cawuk-cawuk warih | sarwi anon wadr bang kang gung liwran || 25. Tan karasa rapuning sariranipun | kasngsm myat mina | bayak molahakn dhiri | sthanira manmbrama mring sang rtna || Tan pantara dangu pangagnging dhukuh | ing Kandhangan prapta | kakasih Sh Amongbudi | lajng sasalaman kalawan rahadyan || Sawusipun jawab asta Ki Sh matur | kula nilakrama | sang adi sintn kakasih | lawan saking pundi kawijilannira || Ngandika rum rahadyan mangsuli wuwus | kula Jayngskar | saking nagari Garsik | ingkang wontn tpining sndhang punika || Kadang-ulun Rancangkapti namanipun | kalunta ngupaya | kadang spuh ingkang anis | Radn Jayngrsmi tumkng samangkya || Jilid 1 - Kaca : 255 30. Drng pangguh warta kewala tan antuk | paman sintn nama | anggr kang sarju mastani | Amongbudi pinispuhing Kandhangan || Karannipun Sh Kandhangan ing Smru | kalamun smbada | putrakula myang kang rayi | kaparnga kampir dhumatng wismamba || Anglrpna sarira ingkang arapuh | tmbe yn wus tingkas | sumangga ingkang kinapti | turnya radyan ulun andhrk-sakarsa || Amung rarenipun drng kula tantun | rara paran karsa | pamintane Amongbudi | iya kakang prayoga kampir ing desa || Amongbudi kalangkung sukaning kalbu | radyan sakaliyan | wus kerit mring dhukuhnki | praptng wisma ngalmpakkn kulawarga || Rabinipun kinn asasaji gupuh | gantn wedang kahwa | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 340 >

26.

27.

28.

29.

31.

32.

33.

34.

35.

gula siwalan rum manis | dhadhaharan skul myang ulam-ulaman || 72. Dhandhanggula Kawarnaa dnnira sasaji | wus samkta gya lumadyng ngarsa | tinata kathark-thark | Sh Amongbudi matur | dhuh nak anggr bilih marngi | pun bapa tur sugata | ing sawontnnipun | sastu kirang mirasa | rh pardn samukawis sarwa langip | amung karana Allah || Inggih paman nadyan nmbe prapti | raosing tyas wus llanan lama | tka tan na pakwde | Amongbudi gumuyu | pan kaknan sabda sang pkik | rahadyan sakaliyan | anadhah pikantuk | riwussira cinarikan | linorodkn mring Ki Buras wus abukti | tutuk dnnira nadhah || Amongbudi ngancarani malih | lah punika pamangsg dhaharan | wedang kahwa ss gantn | Jayngsari andhku | kono yayi sasambn linggih | wus samya dhadhaharan | sakaparngipun | rahadyan aris tatanya | arga pundi kang mawa kukus kaksi | Sh Among aturira || Jilid 1 - Kaca : 256 4. Ing Smru pucaking kang ardi | mawi kawah dalu lawan siyang | (n)daldg mdal kukuse | mung asring-asring nymbur | ngdalakn latu ananging | tan karya kasangsaran | nahan wanci surup | baskara ginantyan wulan | wanci Mahrib tinmbang knthongannki | pra santri kathah prapta || Samya ngambil kang toya astuti | marang masjid amaca salawat | adan kndl sadayane | bakda adan gya laju | sunat Mahrib dwi rkangati | anulya kinamadan | ngangkat Mahrib prlu | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 341 >

1.

2.

3.

5.

Sh Among kang dadya imam | radyan makmun sira Nikn Rancangkapti | nng pawstrn makmuman || 6. Lan sakhe para santri stri | tkng waktu Ngisa wussing bakda | sampt puji myang dongane | sang dyah anulya wangsul | nunggil lawan rakanirki | eca allnggahan | nng srambining tajug | Rancangkapti (n)dangu Buras | kathik mau tan milu salat sirki | Buras matur manmbah || Wussing wulu gya kablt ngising | wussing cewok wulu atop batal | smanging tyas cariyose | atop sudaranipun | lawan sarip ning mdal nginggil | saking pamanah kula | wontn mpripun | sabn wadhuk kula sbah | botn ngntut mung glgkn wanti-wanti | si sbah tka mayar || Mongbudi msm ngandika aris | bagus Buras glgk datan dadya | ambatallakn wulune | rahadyan ngandika rum | Buras sira matura kyai | ndi kang dadya ganggam | tanggap majng matur | dhuh Kyai Sh sastunya | ingkang dadya wnang mokale wulki | lawan ingkang smbahyang || Ulun drng uninga saykti | amung ilu-ilu ing ngakathah | kula nyuwun sajatose | Amongbudi lingnya rum | iya kacung luwih utami | rasanan bab agama | wnang mokalipun | tinimbang lan nyatur liyan | kagm cagak lalnggahan sawatawis | batalle wulu lima || Ingkang dhingin mtu marga kalih | nguyuh ngntut ngising sasaminya | pindho turu nganti suwe | tan ttp lungguhipun | ping tri ayan mndm lan baring | ping catur gpok janma | kang ln mukrimipun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 342 >

7.

8.

9.

10.

rinabn kna kn wnang | kaping lima (ng)gpok dakar jubur parji | sunating wulu lima || Jilid 1 - Kaca : 257 11. Dhingin masuh tangannya kakalih | pindho kmu ping tri ngumbah karna | kaping catur angingsp we | dene ping limanipun | ngusap sirah myang githoknki | prlune wulu apan | nnm prakarku | ingkang dhingin iku niyat | kapindhone masuh rai kang waradin | ping tlu masuh asta || Tuwin sikut kanan ingkang dhingin | kaping catur masuh bun-mbunan | kalima masuh sukune | karo wit saka dhngkul | ingkang tngn uga kang dhingin | anulya ingkang kiwa | tartib nnmipun | rut-urut kang wus kawdhar | ywa tumpang so bataling salat winarni | pan sawlas prakara || Ingkang dhingin batal wulunki | dwi katiban najis kaping tiga | apan kbuka murate | kaping catur anginum | kaping lima mangan angmil | kaping nmme caturan | kaping pitunipun | ngamal ingkang kathah-kathah | nuli-nuli kaping wolunipun nnggih | apan gumuyu suka || Kaping sanga mungkur keblat nnggih | ping sadasa rukun winuwuhan | lir rukun mindho pamine | kaping sawlassipun | ngngtakn rukukirki | lir rukuk sadurungnya | ihtidal puniku | mungguh sahing smbahyang | pan wowolu amintir ingkang rumiyin | dwi wruh prluning salat || Katri bisa (m)bedakkn parluning | kaping catur wruh anjinging wkdal | lima nutupi urate | madhp keblat nmminipun | kaping pitu awake suci | ping wolu suci uga | sasandhangannipun | panggonan lawan driyanya | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 343 >

12.

13.

14.

15.

de prluning salat wolulas winilis | kang dhingin iku niyat || 16. Ping dwi Takbiratul-ekram katri | ngadg catur amaca Patekah | apan rukuk ping limane | tumaninah nmmipun | kaping pitu ihtidal nnggih | ping wolu tumaninah | ihtidal wussipun | sujud ingkang kaping sanga | ping sadasa tumaninah jro sujudi | ingkang kaping sawlas || Lungguh antarane sujud kalih | kaping rolas lungguh tahyat awal | ping triwlas tumaninahe | antaraning dwi sujud | ping patblas lungguh tahyat akhir | ping limalas salawat | ing Jng Gusti Rasul | ana ing lungguhe tahyat | ingkang akhir kaping nmblasse tartip | urut-urut artinya || Jilid 1 - Kaca : 258 18. Ping pitulas pan mualat nnggih | jangkp ping wolulas awh salam | lah iku wnang mokale | smbahyang lawan wulu | Buras matur sangt kapundhi | ananging drng apal | mngko dn mut-emut | kalawan mapan tilman | wanci lingsir ratri sang dyah nulya guling | nng wingkinge kang raka || Buras ngadhag-adhag andrmimil | ngapalakn prluning smbahyang | tan tutug anulya ngorok | ssnggoran ngalindur | galgkn nora (m)batali | sanake ngaping tiga | lan sikaki antut | kclap-kclap sasnggoran | radyan msm Ki Among umatur aris | prayogi sasareyan || Inggih paman mangke sawatawis | paman kewala aso ing wisma | Amongbudi wusnya lngsr | rahadyan apitkur | tka wanci ing pajar gidib | sang dyah wungu tatanya | kakang isih lungguh | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 344 >

17.

19.

20.

wangune datan anendra | lagi bae rara (ng)goningsun ngalilir | kakang gugahn Buras || 21. Wusnya tangi mring balumbang sami | asusuci ngambil toya kadas | Ki Wisma mark ngarsane | suwawi anggr waktu | samya Subuh Ki Sh ngimami | wus bakda pupujiyan | lawan donga Subuh | paragade kang pandonga | ngandika lon radyan mring Sh Amongbudi | paman ulun aliman || (n)dumugkkn lampah mupung enjing | mugi sampun kirang pangaksama | mring kawula sadayane | Sh Among aturipun | ulun dhrkakn basuki | lawan atur lmngan | ulam miwah skul | sambl windu kacangcina | kagm sangu bilih rinta kalantih | rh tambuh kang sindya || Wedang kahwa salodhong miranti | radyan matur sangt panrimngwang | paman Among papasihe | pinaringakn sampun | mring Ki Buras wus dnprantni | ri wusira samkta | sasalaman gupuh | rahadyan anulya linggar | lawan ari Buras nng wingking anyangking | lodhong cacah sakawan || Jilid 1 - Kaca : 259 24. Ngling wuh tmn gonku (ng)gawa iki | yn manggunga dak cangking kewala | pasthine bauku theyol | sang dyah nylaki gupuh | lah gendhongn bae ya wis | bntingmu uculana | lodhong papat sampun | ginendhong marang ki Buras | sakaliyan lpas dnnira lumaris | saking Bangil mangetan || Sakalangkung rkasng lumaris | tan cinatur laminya nng marga | uwus angambah sukune | ing Argapura gunung | ngalr ngetan sumngkng ardi | kathah kang sato wana | samya tutut-tutut | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 345 >

22.

23.

25.

manjangan kidang andaka | anng marga smu wlas aningali | marang kang andon lampah || 26. Mrak ngigl kadya tdah margi | satawana lumampah nng ngarsa | bayak kalawan kuthuke | sang dyah karenan (n)dulu | dadya supe lungkrahing dhiri | kasngsm dnnya mulat | asrining kang taru | myang kathahing satowana | miwah paksi sung swara kalanya ratri | lrh nng padhusunan || Dupi prapta lambunging kang ardi | saking mandrawa asri kawuryan | Jngsari lon andikane | rara lamun panuju | kampir dhukuh ingkang kaksi | anglrpkn sarira | lawan yn kapranggul | kakangmas manawa ana | tan anane ngupaya patakon maring | janma kang wus utama || Kakang iya kalangkung prayogi | kawarnaa wiku Argapura | Sh Wahadad paparabe | tan samar ing pandulu | lamun ana putra lan putri | ayun sumngkng arga | cinipta wus rawuh | anng ngarsane sang tapa | dhuh bageya Jayngsari Rancangkapti | ana ing ngarsaningwang || Jayngsari Nikn Rancangkapti | kagyat ing tyas dene sang pandhita | wus uning mring sarirane | mangnjali umatur | kang timbalan sang maha yogi | langkung kalingga murda | Sh Wahdat lingnya rum | aywa eraming wardaya | satuhune ingsun apan andarbni | kabh kuwasaning Hyang || Paranbaya karsanira kaki | dene lawan arinta wanudya | tka kasasar marene | apa kang sira ruruh | radyan nmbah turira aris | sstu tan kasamaran | maring badanulun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 346 >

27.

28.

29.

30.

sang tapa msm lingira | tka bnr aturira marang mami | lamun tan mangkonoa || Jilid 1 - Kaca : 260 31. Nora parlu mahas ing aspi | sira kulup lawan sira rara | padha rrpa ing kene | lamun wus wktunipun | alinggara saka ing ngriki | sarhning tanpa rowang | nggoningsun susuguh | manut klthking driyanta | parmaning Hyang manawa banjur nganani | nyatane kamurahan || Radyan lawan ari sru kapengin | bukti skul puln panggang pudhak | jangan mnir pcl dhere | dhndhng manjangan gpuk | lalap sladri cambah kmangi | dhaharan carabikang | koci mndut timus | Buras (ng)gagas skul gaga | blnyik putih pcl iso myang smanggi | dhndhng pndhul maesa || Sang awiku angandika kaki | lan arinta maranga ing wisma | dhahara apa anane | Buras mengo (n)drkukul | ngunandika ya talah kyai | tgl-tgle tawa | dene spi samun | tan ana banne janma | (n)dadak tawa sing dipangan apa angin | Sh Wahdat msm lingnya || Buras age maranga ing panti | tilikana lamun wus samkta | matura (n)daramu radn | ki Buras nmbah mundur | dupi mlbt sajroning panti | skul ulam dhaharan | gumlar pinatut | wadhahe myang dnnya nata | tambah ngungun dene (ng)gonira kapengin | abukti skul gaga || Saklthking nala ampki | sru ggtun dnnya mengo ugiwa | sakala langkung ajrihe | cangklak nulya wangsul | makidhupuh matur sang pkik | bndara kang timbalan | sang adi pukulun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 347 >

32.

33.

34.

35.

paduka kinn adhahar | wontn panti punika sampun miranti | kawula ingkang nata || 36. Kulup rara dhahara kriyin | Buras bae kang angladnnana | katiganya sampun lngsr | praptng wisma sru ngungun | mangunahe janma linuwih | Ki Buras latah-latah | kula sangt ngungun | wontnipun skul gaga | blnyik dhndhng pcl iso myang smanggi | punika gagas kula || Langkung nikmat munpangating bukti | linorodkn mring Buras sadaya | cpls tan ana turahane | marm sadayanipun | samya wangsul marg sang yogi | nahan salaminira | nng Argapurku | mung raos nikmat munpangat | mnnging tyas madhp ngt ing Hyang Widdhi | dadya brangta ing Suksma || Jilid 1 - Kaca : 261 1. 73. Asmaradana Jayngsari Rancangkapti | tan mantra lamun dhatngan | wus kadya putrane dhewe | Sh Wahdat ngandika mring dyah | h rara putraningwang | dn wruh maring Hyang Agung | iku wajibing kawula || Wruhana Dating Hyang Widdhi | Sipate miwah Asmanya | apa dene Apngale | ananing Hyang iku sa | tan ana kang akarya | tan warna rupa dinulu | lan sa Apngaling Suksma || Nganakakn bumi langit | sabda Kun sampun gumlar | saisining jagad kabh | ni rara matur ing rama | ing pundi (ng)gn uninga | kang manah drng dumunung | pae ananing kawula || Amba sampun ngudanni | mnggah Dat Sipating Allah | Asma lawan Apngale | ing pundi margane wikan | suka sang maha tapa | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 348 >

37.

2.

3.

4.

myarsa ature kang sunu | aris wijiling wacana || 5. Iya wajibing ngaurip | yn wis wayahe diwasa | ngawruhana ing Hyang Manon | wajibe lawan kang mokal | miwah jaise pisan | iya sipat rong puluh | margane sira waspada || Sipat wujud ingkang dhingin | tgse wujuda iya | pasthi kalamun anane | ya kaananing Pangeran | iku sipat Napsiyah | mung sawiji aran wujud | kapindhone sipat Kidam || Maknane Kidamma dhingin | [...] | tan ana (n)dhingini manh | dhingin lan kawitan ora | sadurunge dumadya | bumi langit awang-uwung | Loh Kalam pan durung ana || Atanapi Ngaras-kursi | Allah Tangala wus ana | iku Kidam kang jatine | arane sipat Salbiyah | wilangane lilima | Baka langgng tgsipun | ananing Hyang tanpa wkas || Sasirnaning bumi langit | kaanane Hyang tan owah | ya Salbiyah ping tlune | iya sipat Mukalapah | lil kawadis tgsnya | ananing Hyang Maha Luhur | prabeda lawan kang anyar || Jilid 1 - Kaca : 262 10. Anane anyar kinardi | saking ora dadi ana | kalamun rinusak kabh | padha mulih marang ora | sarupane kang anyar | sejene lawan Hyang Agung | anane tanpa wkasan || Wal kiyamu binapsihi | tgse anane Allah | jumnng Anane dhewe | tanpa padha kang anyar | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 349 >

6.

7.

8.

9.

11.

ana lawan kinarya | Salbiyah ping limanipun | aran sipat Wahdaniyat || 12. Maknane Wahdaniyati | Dating Allah iku sa | Sipat miwah Apngale | ing Pangeran iku sa | tgse Dating sa | pan ora sungsun Hyang Agung | dening sa-ning Apngal || (n)Dadkkn bumi langit | lawan saisine pisan | karyane ora kapindho | mokal lamun kapindhoa | anane tanpa arah | tan nggon ngisor myang (n)dhuwur | nora kacakra ing driya || Wus ganp lilima uni | kang aran sipat Salbiyah | kanm lawan Napsiyahe | ana maning sipating Hyang | sipat Mangani rannya | wiwilangane pitu | ingkang dhingin sipat Kodrat || Iya Kodrating Hyang Widdhi | tgse Kodrat kuwasa | nganakakn ing orane | angorakakn kang ana | dene sipat Iradat | tgse karsa Hyang Agung | anganakakn kang anyar || Sakhing titah pinasthi | gdhe cilik ciyut amba | saking Iradating Manon | ana maning sipating Hyang | nglmu wastaning sipat | ngawikani makna nglmu | wruh datan kasamaran || Pira-pira aling-aling | tan samar osiking titah | Allah ngawikani kabh | lawan malih sipat Kayat | maknane iku gsang | iya uriping Hyang Agung | urip tan kalawan nyawa || Sarupane kang dumadi | uripe sarta lan nyawa | padha kna pati kabh | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 350 >

13.

14.

15.

16.

17.

18.

Allah tan kna ing pjah | dene ta sipat Samak | amiyarsa tgsipun | pamiyarsaning Pangeran || 19. Tan samar myarsa ing dhiri | tan awarana miyarsa | sipat Basar ing maknane | Allah ningali sa-alam | ora kalawan netra | tan samar saisinipun | iku Basaring Pangeran || Yaiku sipat Mangani | ganpe pipitu alam | sipat Kalam ing tgse | Allah Tangala ngandika | datan sarana lathi | ganpe sipat rongpuluh | sipat Maknawiyah rannya || Jilid 1 - Kaca : 263 21. Padha lan sipat Mangani | pipitu ttp-ttpan | sipat Kadiran dhingine | Muridan katri Ngalimun | kacatur sipat Kayat | Samingan ping gangsalipun | kanm kang sipat Basiran || Mutakaliman (n)jangkpi | jangkpira kalihdasa | amung sipat Kayat kuwe | tan ana kang tinaklukan | tanapi dadi sabab | sarupane sipat iku | kasaratan sipat Kayat || Kayun tgse kang urip | iku sipat Maknawiyah | dadi rongpuluh gnpe | sipat ingkang padha kocap | kabh wujuding Allah | iya kang sipat rong puluh | nini sira kawruhana || Lawan kawruhana maning | liding sipat kalihdasa | liding Kula lawanane | wajibe kalawan mokal | dening ananing Allah | Maha Suci wastanipun | ing Ajal lawan ing Abad || Liding sipat kalihdesi | yaiku mokaling Allah | ngadamuhdat iku rke | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 351 >

20.

22.

23.

24.

25.

kabkta na ngadam mokal | padha lawan kang anyar | tandhane Allah kang Agung | iya glare kang jagad || 26. Liding kang sipat Mangani | ttela ing Maknawiyah | dn awas tasbh tanjihe | sakhe sipat kang kocap | tan sah tekadira | taklid jnnge puniku | pangawruhirng Pangeran || Tgse kang basa taklid | atitiron ujaring lyan | nora micorng dhwke | anunular ing pawarta | tekade ora sah | taklid pasis jnngipun | rusak ingkang panarima || Dn nastiti sira nini | aja ngambah Kadariyah | tanapi Jabariyahe | dadalan ngroro pan samar | angapit kalihira | mring dadalan Suni iku | wajib padha singkirana || Wong Kadariyah yn angling | ananingsun iki Tuwan | dinadkn ing Hyang Manon | miwah panguwasaningwang | sasolah bawaningwang | tanpa darbe pangwasku | anging Pangeran kang molah || Lamun angucap wong Suni | ananingsun iki Tuwan | andadkn marang ingong | miwah pangawasaningwang | tanapi kuwatingwang | pinarngakn puniku | kalawan karsaning Allah || Jilid 1 - Kaca : 264 31. Rama dados ingkang manjing | dhumatng sipat Napsiyah | namung satunggal wujude | kang manjing sipat Salbiyah | punika ingkang gangsal | pan sipat Kidam puniku | kalihipun sipat Baka || Katri Mukalawatu lil | -kawadis ka-catur wal | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 352 >

27.

28.

29.

30.

32.

-kiyamu bi napsiyane | Wahdaniyat jangkp gangsal | ingkang umanjing sipat | Mangani apan pipitu | Kodrat lawan Iradat || 33. Tri Nglmu catur Kayati | Samak Basar lawan Kalam | punapi makatn rke | kang manjing ing Maknawiyah | ugi sami kasapta | sipat Kadiran dwinipun | Muridan katri Ngaliman || Sipat Kayun caturnki | gangsalnya sipat Samingan | sipat Basiran nnme | Mutakaliman saptanya | sang wiku suka rna | wasana ngandika arum | iya uwus bnr rara || Sawise winjang nglmi | ing rama sang ayu kesah | amng-amng pakaryane | ingugung dinama-dama | atmajstri sajuga | mangkana rtnaning ayu | ngandika malih ing rama || Mark Nikn Rancangkapti | ing rama sarwi wotskar | tka baut llewane | alnggah ngarsaning rama | maharsi Argapura | pangandikanira arum | gusti putrane pun bapa || Sira lunga marang ndi | tlung dina lunga tka | kalawan sira maninge | sabn dina olh kmbang | argulo sumarsana | lawan skar tunjung tutur | jlamprang naga puspita || Sang dyah nmbah matur aris | kula kkaring mring wana | pupunthuk guwa tlagane | sukaning tyas myat kusuma | ganda arum angambar | wontn ingkang taksih kudhup | ngajngakn (m)babar ganda || Cinarita sang apkik | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 353 >

34.

35.

36.

37.

38.

39.

siang dalu tansah ngarsa | dhahar nendra ngantya supe | sang wiku rsping nala | wus tumplg nglmunira | mpg birai sang bagus | maring Pangeran Kang Nyata || 40. Jngsari myang Rancangkapti | makidhupuh ngarsng rama | katon mawlu netyane | lir sasangka karainan | sang wiku duk umawas | smune kang makidhupuh | arum wijiling wacana || Jilid 1 - Kaca : 265 41. Babo sutaningsun kalih | ing wanci enjing mangkata | marang arga Rawun ranne | wusse sawatara dina | ana ing Rawun arga | banjura mring Banyuarum | tmbe katmu nangkoda || Saka Pakalongan nagri | kalamun sira binkta | tka anuruta bae | yn wus tka Pakalongan | ajalnya ki nangkoda | sabarang tilarannipun | banjur sira sidhkahna || Mring pkir miskin nak yatin | ngnghna sawatara | kangge sangu sacukupe | maranga Parahu arga | (n)jujuga arga Bisma | kono ana krajan agung | arane ing Sokayasa || Kyagng Sokayasa kaki | wus sinbut Waliyollah | sidik trus paningale | jujuluk Sh Akhadiyat | darbe atmaja juga | jalu warnanya abagus | blancr kadya Narayana || Ki Mas Cbolang kakasih | samngko lagi lalana | calon linuhung yktine | lagya anglakoni rucah | lamun wus tinarbuka | pinaring ngt Hyang Agung | Cbolang mulih priyangga || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 354 >

42.

43.

44.

45.

46.

Sira suwitaa kaki | kalawan rinta si rara | gugunn pangandikane | waktu iku wus andungkap | kapanggih lan kakangta | yn sira wus adudunung | nng Wanataka panggihnya || Kulup iki uwus wanci | sakarone umangkata | sundongakkn sira anggr | salamt ing sangkan paran | manggiha suka-wirya | sakaliyan matur nuwun | nmbah lngsr saking ngarsa || 74. Maskumambang Sanalika lir mas tumimbul ing warih | lpas lampahira | tan ana sangsayng margi | nir lapa arip myang sayah || Tyasnya karo kandl kumandl ing Widdhi | was uwas tan ana | tan lyan pasrah ing Hyang Widdhi | solahe raga lir sarah || Anng laut anut ombaking jaladri | dadya tan rumangsa | lamun kwasanya pribadi | kabh kuwasaning Allah || Myang winantu ing saba risang linwih | gancanging kang lampah | wus prapta ing Rawun wukir | kndl tpining talaga ||

47.

1.

2.

3.

4.

20 5. Ing rdi Rawun pinanggih wiku-putri wasta Rtna Tan Timbangsih, amdharakn bab: Kadis Markum ingkang anggambarakn candraning napsu sakawan sami mmngsahan, wkasan napsu Mutmainah ingkang mnang ... kaca 265-281 Jilid 1 - Kaca : 266 5. Kacaryan (m)bk anon wninging kang warih | samodra Supitan | ing Bali ctha kaksi | jong layar akthap-kthap || Krajan dhusun padhukuhan lawan sabin | tgal pakbonnan | pastrn tpining kali | tinon saking tpi tlaga || Apapanthan corah-corah katon gasik | myang turunning toya | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 355 >

6.

7.

sudhtan saking tlagi | lir sarpa sotya lumarap || 8. Praptng ngare dadya lpn gung medahi | sabin patgalan | tan ana kurangan warih | mila sakhe tanman || Subur-subur ron ijo wns dumling | skar samya mkar | wowohan wohe ngmohi | mawh sngsm tiningalan || Sapucaking arga Rawun pan kaksi | ingkang padhkahan | kinubng ing taru asri | capaka pthak candhana || Marga mubng kadya sarpa mult ing wit | satpining marga | kanan kering dntanmi | saskaran warna-warna || Sajawining saskaran kaln alit | binatur ing sela | cmng pthak miwah abrit | amalipir anut marga || Awurahan paksi salindhitan ori | btht atat kmbang | rang-urangan mancawarni | drkuku druk spahan || Menco jalak pnyu urn klawu putih | prkutut nng pang | anduduk layu dumling | manyura ngigl kirab lar || Rancangkapti matur raka sang apkik | kakang kang kawuryan | pucaking prawata iki | wangune kaya dhukuhan || Baya iki margane munggah mring nginggil | kang (ng)gubt ing arga | tngah arata tur gasik | kinamadha saskaran || Kaln alit binatur sela warna tri | tirtanira maya | payo kakang diunggahi | mnk ana kang dhadhkah || Sakalihe wus manjat anggraning wukir | Buras anng wuntat | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 356 >

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

rngng-rngng sukng ati | katandha ljaring driya || 19. Dupi prapta ing pucak kndl jawining | pagr sskaran | argulo bang jne putih | ijo dadu kapuranta || Sinalisir katang putih skar wilis | sajawining dhadhah | pinagran sela langking | gapuranira maju pat || Jilid 1 - Kaca : 267 21. Palataran windhi malela langking | tinpi ubngnya | sela lintang sakmiri | gng rampak tinata wrata || Balekambang anng tngah wangun candhi | marginya maju pat | trus ing gapuranki | narnthng marga suktan || Wot panjalin ingnam limarkatangi | pinggirnya lajuran | pucuk tumancp ing siti | ron samya trubus ngrmbaka || Kang ingambah mancrt tan ana smi | amung kering kanan | saasta kang samya smi | inggil sadhadha watara || Umbul ingkang ngidri saengga candhi | ingingonan mina | guramh myang tambra abrit | bayak kadya langn taya || Kawarnaa kang dhdhepok tngah bji | wanita wus randha | mancnning rsik gumrining | cahya anuksmng sasangka || Rara Sukci wahdat datan mawi krami | oliya wanita | kyattingrat dyah Tan Timbangsih | duk uning ana dhatngan || Miyos saking yasakambang ngore wni | sinjang llmsan | sumkan gadhung malathi | rimong sutra dhasar jnar || Ngawe-awe pangandikanira manis | babo putraningwang | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 357 >

20.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

ywa kadangon anng (n)jawi | banjura mlbu kewala || 30. Kang sinung ling kagyat gya lumbt aglis | praptaning ngayunan | ngraup pada ganti-ganti | riwussira ngraup pada || Rancangkapti kinanthi sang maha yogi | radn anng wuntat | kalawan Ki Buras santri | wus umanjing padhepokan || Nistha wolu sakawan gdhongirki | jrambah ginlaran | prangwadani catur warni | satngahing kang jarambah || Palnggahan sela candhani ingukir | lung-lungan skaran | ngandhap angrong pindha kursi | bundr pinara sakawan || Angajngkn gapura kang maring (n)jawi | singgtan sakawan | ingukir angukl pakis | sndhnan lgok lus gilap || Trus ing nginggil dadya langitan cinawi | ron myang saskaran | nng anjang-anjang angrmit | ing pucak dhandhang kirab lar || Jilid 1 - Kaca : 268 1. 75. Dhandhanggula Jroning panti catur gdhongnki | kang lr wetan sela bang kinarya | sarwa abang rrnggane | lr kiln sela pingul | sarwi pthak rarngganki | kidul kiln kang sela | jnar dhasaripun | rarnggannya sarwa jnar | kidul wetan sela itm kang kinardi | rarnggan sarwa krsna || Gdhong catur candhelanya tunggil | satngahing wiwara maju pat | pan samya ngalih lawange | mring jarambah kang ngayun | sajuganya samya nngkri | ingukir rrmitan | sskaran lung | pipi lawang kering kanan | dhapur naga mult wit angrangsang pksi | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 358 >

31.

32.

33.

34.

35.

2.

ingkang andon woh-wohan || 3. Datan uwus rarngganing tulis | wawarnane ingkang padhepokan | wiku Sukci asramane | radyan myang arinipun | tiga Buras tan ana angling | sru eram ing wardaya | gdhg-gdhg (n)jtung | Rara Sukci wus alnggah | majng ngetan nng tengah jarambah asri | katiga munggwng jrambah || Tan Timbangsih manis wiyosing ling | kulup rara ingsun nilakrama | kasih para sakarone | lan ngndi pinangkamu | prapta kene apa kinapti | asamun spi spa | tur writ kalangkung | ing marga akh babaya | tur apringga kang kaambah parangcuri | sapa kang tuduh sira || Radyan matur saha mangnjali | dhuh pukulun kakasihing Suksma | amba matur sayktine | Jayngsari ran-ulun | ari stri pun Rancangkapti | rencang nama pun Buras | saking Surngkewuh | praja ing Giri kadhatyan | angulati kadang spuh ingkang anis | Jayngrsmi paparab || Pan kalunta praptng Argapuri | kapanggih Sh Wahadat punika | kang sung tdah mring dasihe | sabdane sang linuhung | tka gampil praptng ngong ngriki | wiku rara ngandika | Sh Wahdad puniku | satuhune kadangingwang | yakul-mukmin ing pangawruh wus anunggil | Rara Sukci Sh Wahdad || Kulup rara panganggp dnsami | di kaya duk anng Argapura | dupi miyarsa rahadn | mahyakkn sru panuwun | kang timbalan sang maha stri | mangkana cinarita | sabn arinipun | ing tyas manggung suka rna | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 359 >

4.

5.

6.

7.

sajuga ri wikwstri pinarak munggwing | tpining yasakambang || Jilid 1 - Kaca : 269 8. Angsung boga gramh tambra abrit | Jayngsari lawan Rancangkaptya | makidhupuh nng ngarsane | wikurara lingnya rum | kulup rara dakcaritani | margane raganingwang | mahas ing asamun | tan atolh kadang-warga | sakawite ingsun amaca kintki | ran Kadis Markus Baslam || (ng)Gonku maca nganti wola-wali | ingsun rasa-rasa surasanya | dadya anandhang wirage | yayah kusumaning rum | wus diwasa baratng krami | pungkasing panggraita | tan lyan ing asamun | rahadyan umatur nmbah | kadiparan cariyosipun kang Kadis | tka karya wigna || Rancangkapti matur mangnjali | bok inggiha kaparng ing driya | amdharkn cariyose | sadaya kang kasbut | wontn Kadis sang wiku putri | msm sarya ngandika | rara panjalukmu | caritane Markum Baslam | dak wiwiti saka bubukaning tulis | iki piyarsakna || Hadha bayanul bihainati | ya ayu halladina amana | wan sikhan waman bae | kayat luamanhu | wabil umaratu khayati | waman supiya tukha | waina kayatu | wawimutmaina tukha | sapinati khamil saratu albahri | kharijul pilbansukha || Nnggih wontn carita winarni | lapal saking Kadis Markum Baslam | llpiyan supayane | dadya pangemut-emut | wruhing tandha tpa palupi | npsu kang ginupita | Luamah rippipun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 360 >

9.

10.

11.

12.

urippe npsu Amarah | lan urippe npsu Supiyah puniki | lan npsu Mutmainah || 13. Raja Mutmainah kang winarni | ajujuluk sang Prabu Dyatmika | Suksma Mulya paparabe | pan kandhane ing wahyu | nagarane Lali-muslimin | tan abala sajuga | sktine kalangkung | kawasa misesa ing rat | nora ana ingkang padha anglawani | sajagad mati atab || Amung cipta bae balanki | sakdhap bala tanpa wilangan | Sang Mutmainah kwasane | lamun tan darbe kayun | nora duwe bala sawiji | angijaban idayat | mangkana cinatur | gantya ingkang kawuwussa | ana ratu ttlu prakosa luwih | samya arda prakosa || Jilid 1 - Kaca : 270 15. Bisikannira sri narapati | ajujuluk Mahraja Luamah | Raja Amarah arine | dene wuragilipun | sang Raja Supiyah pawstri | prawira mandraguna | lmbut karya luput | samya bala tan petungan | sadhukut saking tri sagrmtting bumi | sawdhining sagara || Sang raja katri miyos tinangkil | mdal sadaya bala durbala | ting prngangah ngame-ame | angame mamah-mumuh | Kyana Patih Mangkubilai | Tumnggung Kamandaka | myang Arya Pangridhu | Panji Wirajail seba | Rangga Wirakmat Rangga Waningisin | lan Rangga Tisnacidra || Angabi Surawirang nangkil | Angabi Kiyanat aseba | lan Ngabi Plenya-plenye | Ngabi Tbl-ngpluk | lan Ngabi Rucibsiwit | Ki Dmang Doyanmangan | Dmang Siptaturu | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 361 >

14.

16.

17.

lan Kyai Dmang Antukan | lan Ki Dmang Trocoh Dmang Srgp-ngisin | Ki Lurah Dhososugal || 18. Lurah Ras-arasn-ngbluk nangkil | lan Lurah Tan-graita aseba | lan Kyai Lurah Kalaln | sadaya anng ngayun | ppak andhr samya anangkil | ngandika Sri Narendra | Raja Luamahu | mring ari Raja Amarah | miwah marang jjnggul para bupati | kpriye karpira || Ing pratingkah dera mangunjurit | angrusak mring Raja Mutmainah | binrat pinrih sirnane | aja na kang kadulu | nora nana dadya nyampahi | ing kaprawiraningwang | kang rayi umatur | yn smbada karsa nata | linurugan lajnga ginpuk wani | kajnge tumps pisan || Sampun rmbag sadaya kang pikir | sampun rmbag Sang Raja Luamah | yn wus mangkono rmbuge | nuli linakon gupuh | aja kongsi klayatan budi | adhi Raja Amarah | iya sabalamu | miwah arinira pisan | ya si adhi Raja Supiyah ywa kari | angkatna balanira || Jilid 1 - Kaca : 271 21. Nulya sang Raja Amarah angling | mring patihira Angkaramurka | kinn budhal sabalane | mijil sing nagrinipun | astanane ana ing ati | ati puat (ng)gonira | ing sajatinipun | puat punika lilimpa | pangwasane panastn sabarangkardi | budine Sang Amarah || Ni Raja Supiyah angundhangi | mring patihe ni bok Jajawatan | lan ni Tumnggung Nyalrng | nyi Arya Guyu-guyu | lawan nyai Kinincangalis | nyai Rangga sman | nyai Adusmu | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 362 >

19.

20.

22.

kalawan nyai Parikan | nyai (n)Dhpl nyai Wwh-wangi-wangi | nyai Grgtn-nekat || 23. Mijil saking ing manah maknawi | iku pupusuh sajatinira | ana dene pangwasane | penginan barang kayun | ayun ngayang sruning kapengin | nulya Raja Luamah | angundhangi gupuh | mring Patih Mngkucilaka | sabalane tumnggung arya ngabi | kumrap bala kuswa || Nnggih mdal saking ati siri | siri punika sajatinira | ing jajantung sayaktine | dene pangwasanipun | marang karp karp abukti | sabarang kang pinangan | sruning parikudu | lalenan sabarangkarya | rupanira Luamahi sang cahyki | dene npsu Amarah || Cahyanira abang anglangkungi | dene npsu Supiyah cahyanya | nnggih akuning rupane | npsu katri punika | angrgdi cipta kang ning | mnggah ning punika | npsu kang rahayu | iya npsu Mutmainah | astanane anng ati sanubari | iku ati sampurna || Cahyanira putih anlahi | pangwasanira sabar narima | tuma-ninah rrh sarh | tawkal iman ayu | punika kang arsa jinodhi | mring sang Prabu Luamah | myang sawadyanipun | gumuruh ngbki jagad | mara tlu ing marga lampahe baris | ri sang Raja Luamah || Mdal saking ing tutuk anggili | pnuh gumrah asru swaranira | Raja Amarah gurunge | ing talingan ambrubul | ting sarbt ssg kang baris | (m)barabas sasrmpngan | jampng tanpa ngrungu | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 363 >

24.

25.

26.

27.

dene ni Raja Supiyah | mdal saking ing netra anduduk andik | andadak kdakira || Jilid 1 - Kaca : 272 28. Gya prapta ing ati sanubari | sigra kinpung binaya mangap | binathithit sampt kabh | kang dadi agul-agul | para patih katiga stri | prakosa mandraguna | ampuh ing prang pupuh | tate angrusak agama | apan bisa angrmt pnggawe bcik | mudharakn ing tapa || Anglalkkn panggawean bcik | mulane akh wong knng ala | tka ing tingkahe dhewe | sababe dene npsu | dadi jalaranning bilai | rosaning kang Luamah | lan Amarah npsu | Supiyah digdayanira | sabn dina mumurung panggawe bcik | aja na kaslamtan || Wus tinata (ng)gonne rbut titih | sang Raja Mutmainah atampa | ningali mungsuh praptane | anggoragodha punggung | nulya nyipta bala gung prapti | pra bupati punggawa | andhr ngarsanipun | pinacak satundha-tundha | kyana Patih Sabar-maklum anng ngarsi | Tumnggung Tumaninah || Arya Prasaja Arya Brbudi | Ngabi Mantp-tmningkarsa | Ngabi Liladanane | Rangga Eklas nng ngayun | Rangga Tawkal myang Dmang Sidik | lan Dmang Musawarat | lan Dmang Tapakur | ppak sadaya nng ngarsa | ngandika Sang Raja Mutmainah singgih | mring wadyabalanira || h ta priye karpira iki | ana mungsuh datanpa wilangan | angrusak ing manah salh | Ki Patih Sabar-maklum | matur inggih lamun suwawi | saajangane ajang | prayogi pinagut | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 364 >

29.

30.

31.

32.

ing pupuh linawan ing prang | angandika sang Prabu iya dn bcik | aprang lawan wong kopar || 33. Nulya mangkat barissira ririh | saking ati sanubari ika | mdal ing grana lurunge | aputih cahyanipun | sampun prapta cundhuk kang baris | samya ayun-ayunan | sampun ing prang pupuh | mumungsuhan tatandhingan | kang bupati sami bupati ajurit | prang bala sami bala || Mangku-blai lan Rahayu-budi | Angkaramurka lan Tumaninah | Siptaturu lan Btah-mlk | rame pupuh pinupuh | Doyan mangan lan Btah-nglih | pun Jail lan Prasaja | pan pluk-pinluk | Ki Sri mungsuhan Sabar | ki Jubriakibir lan ki Sarhjurit | rame abandhayuda || Jilid 1 - Kaca : 273 35. Gnti titih-tinitih ing jurit | udrg-udrgan sadina-dina | tan ana kasor karone | Raja Luamah (n)dulu | mring balane dnnya ajurit | juritte tanpa wkas | tanana sor unggul | sigra sang Raja Luamah | angundhangi bala babantuning jurit | wadya prajurit buta || Pirang-pirang buta tanpa wilis | panggdhene pun Drmbadursila | pun Gugur-tingkah sawnh | myang pun Brung-brgudung | pun Dksura pun Tobatnglih | pun Bingung anmpuh byat | pun Gragas-nguthuh | pun Kalana Gas-gasan | pun Bsono lan pun Dhngglng-oraeling | pun Ngluka ngawut wuta || Sigra kinn tumandang ing jurit | Raja Luamah parentahira | binyukan kh wong sijine | krubutn loro tlu | krubutn pat dimn glis mati | kabh nuli sirnaa | aja na kang munggut | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 365 >

34.

36.

37.

si binatang Kaslamtan | nora patut gawene angrusak kibir | amumurung cilaka || 38. Wus dnaglis ppssn ing jurit | sigra tumandang npsu rksasa | ambg sru krura tandange | ngrubut nm pitu wolu | mmt sampt ppt ngbki | bangkak angangkak-angkak | kang jagad macucu | ciyut kacakot ing buta | dadya pcat bala kasucian tapis | aps tumps sadaya || Bala ing kasucian binukti | minangka dadya panganning buta | sgr sumyah lga tyase | atuwuk manggut-manggut | nora nana bala kaksi | mung kantun ratunira | kang maksih ngunguwung | risang Raja Mutmainah | duk tumingal tumpsse balanirki | asabil kamalira || 76. Sinom Wontn kaoling ngulama | muktamat para musanip | wwinih npsu punika | iya ingaranan budi | budi ingkang dumadi | martabat akatdiyattu | nng gaibul uwiyah | latakyun ing nukat gaib | budi iku minangka warananing Hyang || Jilid 1 - Kaca : 274 2. Karana iku wus nyata | Wujutolah Datolahi | ing roro-roroning tunggal | manungsa kalawan budi | budi kalamolahi | manungsa angga arasul | singa ingkang ngarannan | ya manungsa iya budi | nora pae kawasa misesng titah || Rbut (n)jro rbut (n)jaba | manungsa kalawan budi | lir mas lawan tmbaga | campur kinothok ing kowi | sirna jnnge kalih | dadya suwasa rannipun | karana iku padha | manungsa kalawan budi | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 366 >

39.

1.

3.

budi iku wujude napsu sakawan || 4. Napsu sakawan punika | wujuding manungsa ykti | paesan pamawassira | manungsa marang ing budi | yn luput anglimputi | budi ing luamah iku | wus tan kna tinambak | ambk durbala ngbki | puguh nora armpit dursila dadya || Yn tajm pamawassira | kna utamaning budi | budi anglimputti marang | ing mutmainahirki | nnggih park ing Widdhi | awidada manggih ayu | ayu badan tan kna | iya alaming Hyang Widdhi | samonoa ing nglmu durung pasaja || Milane tansah rinngga | murih moncra kang warti | ing iman kang wus istijab | ing gunm piningit-pingit | kurmat paedah taklim | ing nglmu supayanipun | lpas ing panggraita | undhaking budi kang dadi | tansah mukawahdat takabul mumulang || Ing kaol walahualam | mangsuli carita malih | risang Raja Mutmainah | sasirnane balanki | pratignya pasanggiri | yn manungsa kudu ayu | muga kinuwatna | nadhahi mungsuh salangit | yn manungsa kudu ginawe cilaka || Tan wandea kalah aprang | tan kawawa nmbadani | kang pinasthi kudu swarga | manungsa tajm ing budi | kang angsal rahmat jati | pasthi kuwawa amungsuh | tan etang lara pjah | wong mati mumpung ngaurip | nora kna wus pinasthi duk samana || Gusti gawe untung ala | tinimbang lan untung bcik | kang pundi pamilihira | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 367 >

5.

6.

7.

8.

9.

ewasamana wus pasthi | ingkang mnang ing jurit | lan kang asor ing prang pupuh | iku kagunganning Hyang | ganjaraning manungski | darma bae mangsa bodhoa manungsa || Jilid 1 - Kaca : 275 10. Ya ta wau tinarima | dongane maring Hyang Widdhi | kuwata sira ayuda | aja sira wdi mati | rosaa sira jurit | ttp sira dadi ratu | ratuning Raja Imam | kuwat sajatining jurit | Raja Mutmainah aglis magut yuda || Angrasuk busana mulya | rasukan Utamng-nglmi | dhsthare Sarak-sarengat | paningst nnging puji | dhuwung Smpana-sidik | awaos Takbir-ikramu | anyamping Pracayngrat | lancingan Tapakur kapti | atarumpah Andoning-crmin paesan || Anitih turangga napas | anpas tan-napas nupusse | camthine Tingal tunggal | kuda ran pun Eling-eling | kndhali Iman-tokid | rukun Islam apussipun | larappipun Makripat | kakapa Kakekat-jati | ambnipun ttp Pikukuhing iman || Sang Sri Raja Mutmainah | angamuk lawan camthi | asusumbar adipaka | mangsut cngng tan kuwatir | amungsuh pirang kthi | winatangi tan na mundur | binyukan pirang yuta | tan na tolh lara pati | pirang bara ing tmbe nmu kamulyan || Patitis panggitikira | ing Camthinira pasthi | balane Raja Luamah | mati sirna cinamthi | Patih Mangkubilai | Ujubriya-kibir lampus | Syumungah lan Kiyanat | Sungkan Doyan-jail mati | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 368 >

11.

12.

13.

14.

mundur sila pun Brung-(m)brgundung pjah || 15. Sadaya syuh sirna gmpang | tan ana kari sawiji | anglela Raja Luamah | sasirnane balanki | ngling marang ari kalih | lah kapriye digdayamu | matur Raja Amarah | Raja Supiyah tanapi | yn suwawi ing prang kinarubut tiga || Wus rmbug ponang bicara | dandan siyaga ing jurit | arasukan Kamandaka | dhstharira Karam-najis | paningst Ora-eling | anyamping Maido-kukum | lancingan Sia-sia | atarumpah tanpanglmi| waos Dorawca dhuwunge Jarumman || Sarwi anitih turangga | kuda uls gsng-ati | arannipun Paracidra | kndhali moh-ing-bcik | apus Paksalumuwih | apus gulu ngabul-abul | apus buntute Mursal | akkapa Tinggalbkti | sanggawdhi Drngki-ambg-salah-tampa || Jilid 1 - Kaca : 276 18. Camthine Doyan-ujar | larap Kumingsun sumugih | tindakira salwngan | susumbar lali ing Widdhi | mara sarwi nudingi | sarta ngbuk wtngipun | ngucap ingsun kuwasa | wignya anggawe bilai | ingsun uga wong (m)balasar gawe ala || Pan sampun ayun-ayunan | aprang pan sami narpati | rame dnnya bandayuda | ing yuda kinrubut katri | ing ngarsa kanan kering | Mutmainah pinrih bingung | -nging raja katiganya | [...] | nora ulap ing prang kinaribut tiga || Sang Sri Raja Mutmainah | tinumbakan wanti-wanti | ginoco cinamthnan | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 369 >

16.

17.

19.

20.

nora kna dnslani | sarta tinitir titir | Raja Mutmainah ambruk | lawan turangganira | klsdan tan bisa tangi | nanging taksih tuwajuh ing tekadira || 21. Sinosog-sosog tan pgat | sarwi alok-alok mati | saiki babarmu pisan | lah mangsa bisaa urip | mara budia aglis | raja Mutmainah muwus | h mara tutugna | sagndhingmu aywa kari | ingsun ora awdi lara lan pjah || Sang Mutmainah sakala | pratignya sajroning galih | tindha pratandhanira | yn manungsa kudu bcik | muga kuwatna jurit | bisaa amals ukum | ambirat ing luamah | Amarah Supiyah dening | nulya antuk kramat sigra ingayatan || Patitis pamukulira | sang Luamah cinamthi | lrs pipilinganira | tummplg tiba anjungkir | Sang Amarah nulungi | cinamthi pasunipun | anjungkl tibng kisma | Raja Supiyah nulungi | cinamthi mukanya nulya aniba || Sinosog anng pratala | klsdan Sang Raja katri | kalmpr sadangunira | nora bisa muna-muni | dangu nulya ngalilir | Raja Mutmainah muwus | h paran karpira | apa sira (n)jaluk mati | yn (n)jaluka mati sun patni sira || Sang raja katri turira | sakarsa paduka dadi | ginsangan pinjahan | yn knginga ndha urip | msm Sang Raja Sukci | eman tmn piyangkuhmu | dene nora smbada | saemu anjaluk urip | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 370 >

22.

23.

24.

25.

sigra cinamthi malih sirahira || 26. Raja Luamah Amarah | Supiyah samya ngmasi | jisimme agilang-gilang | wadya sagotra sri katri | sasampunnira nuli | sang Raja Mutmainahu | arsa ambdhah kutha | andhudhah kadhaton katri | puranira tinon kalangkung santosa || Jilid 1 - Kaca : 277 27. Kuthane Raja Luamah | pagr capurinya wsi | kuthane Raja Amarah | capurinya tmbaga brit | kuthane Supiyahi | capurinira parunggu | sang Raja Mutmainah | manjing gapuraning puri | nng langnning rakite ing purasmara ||

1.

77. Asmaradana Kocapa kang anng puri | para garwa para putra | anangis umyung swarane | para stri ing jro pura | nangis kalara-lara | langkung sdhih manahipun | tan wande dadi boyongan || Para stri sadaya (n)jrit | kakalih para punika | sampun dadya sakadhaton | anng pura Atipuat | kuthane sang Amarah | binoyongan dadi satu | lir ulam munggwng rampadan || Kakalih putra yu luwih | putrane raja Luamah | raja Amarah nuline | kalangkung ayu utama | cahya pindha sasangka | pan nnggih ing namanipun | sang rtna yu Salasiyah || Kang anm Dwi Rifangi | sasedane ramanira | kalangkung susah manahe | karuna amtg jaja | sasambat amlasarsa | adhuh rama milu lampus | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 371 >

2.

3.

4.

sapa kang sunsmbah-smbah || 5. Tan antara nulya prapti | wau raja Mutmainah | lumbt ing jro kadhaton | ningali parstri samya | karuna anng pura | swarane tangis gumuruh | asasambat rajanira || Apapanggih putri kalih | karone samya karuna | Raja Sukci ngandikane | mnnga (ng)gonmu karuna | eman balut kang netra | manawi rg swaramu | lan lungste cahyanira || Lah tujunn tingalmami | aywa gung adrs udrasa | babo mnnga karone | kang pindha sasangka maya | sang rtna yu kalihnya | amdhar tingal andulu | yn ana satriyatama || Bagus kang cahya nlahi | paguting liring kumsar | kasoran sirna karone | karunanira rinantan | rntng micarng nala | nalikane baya iku | ingkang matni (n)jng rama || Jilid 1 - Kaca : 278 9. Dwi Rifangi jinawil | mring sang rtna Salasiyah | ayo mundur dudu padon | nadyan ingsun dadi tawan | mangsa kna ginampang | sang rtnayu aris mundur | lir wulan purnama linggar || Cumngkling atawan tangis | amung kang sinambat-sambat | ramanira kang wus layon | nulya Raja Mutmainah | andulu mring sang rtna | tinutwuri lampahipun | minanis-manis ing sabda || Kndla ratuning puji | dhuh kusumaning nugraha | angmot ing rahmat kabh | tulungn wardayanira | yn wus karsaning Suksma | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 372 >

6.

7.

8.

10.

11.

ginanjar rngu lan ayu | paran (ng)gonira sumanggah || 12. Mulane sun tohi pati | ambeyani musthikng dyah | yen luput sok-soka layon | baya wus karsaning Suksma | kusuma lawan ingwang | campuring rahmat lan wahyu | patmon anng idayat || Kndl tangise sang dwi | wasana alon ngandika | sarwi amapan lungguhe | hh sang Raja Mutmainah | sampun (ng)gagampang tingkah | sanadyan ing raganingsun | dadya tawan boboyongan || Nanging wus sunpupus pasthi | wit wontn panjaluk kula | dhatng andika sang katong | yn nanggupi karpingwang | glm kinarya garwa | nadyan ginaweya mangwuh | amacthi boboyongan || Yn ora ingsun tan apti | angling Raja Mutmainah | mundhut apa mirahingong | ykti suntkani sira | sabarang karpira | sang rtnayu lon umatur | dene pandha kawula || Uripna rama mami | uripa katiga pisan | rama ingkang sami layon | kawula ngalap pratandha | yn saykti kuwasa | nguripakn kang wus lampus | nyata wus badan nugraha || Sang Raja Mutmainahi | miyarsa pundhutaning dyah | sang nata mng driyane | wkasan alon ngandika | kapriye mirahingwang | wus lakune prajurit gung | mati nglabuhi nagara || Pan wus karsaning Hyang Widdhi | kapindhone yn uripa | ramanira kang wus layon | angrbda ngrusak agama | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 373 >

13.

14.

15.

16.

17.

18.

adrmba murka hawa | sang dyah karone ris muwus | ya durung bisa masesa || Jilid 1 - Kaca : 279 19. Kaping kalihipun ugi | yn rama kula palastra | rusak kabh jagad kiye | paduka duraka ing Hyang | yn tan dnuripna | kalih kawula tan ayun | tinawan kinarya garwa || Raja Mutmainah angling | ewamangkono mas mirah | iya tan kawasa ingong | yn ana sihing Pangeran | darma dadi jalaran | yn kalilan ing Hyang Agung | sunuripne ramanira || Payo pinaranan aglis | padha sira sksnana | ing ramanira uripe | nulya pinaranan panggya | bangkene sri katiga | tinangisan ing dyah ayu | nulya Raja Mutmainah || Anandha ing Hyang Widdhi | muga-muga ginampangna | kang mati uripa manh | tinarima kajatira | sang Raja Mutmainah | anyipta angin lan kukus | anginipun Kayatollah || Kukus kukussing rijki | tinkan saciptanira | ing kukus sga srbtte | lagya granane sumringah | lan angte watara | nulya krntg kpyur-kpyur | nulya ngarjt apolah || Kang mati wus urip malih | ya sang Raja Aluamah | Amarah Supiyah dene | wus samya tata alnggah | nng ngarsane sang nata | sang Mutmainah lon muwus | mring raja katiga pisan || Hh Aluamah sirki | Amarah lawan Supiyah | saiki wus urip manh | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 374 >

20.

21.

22.

23.

24.

25.

apa sira maksih murtat | apa ta iya nutta | Raja Luamah umatur | kawula datan lnggana || 26. Sumangga karsaning gusti | kinarsakna sakit pjah | badan kawula sumaos | tan darbe karsa sajuga | sang Raja Mutmainah | ngandika yn sira uwus | amung srah sakarpingwang || Anutta sakarsamami | sunkunjara bae sira | anng nagaramu dhewe | sun uluri pangannira | nora sunwhi luwar | sunkungkung salaminipun | sunbalnggu gulunira || Nulya tinrappakn aglis | sang Luamah kinunjara | Amarah Supiyah dene | sigra putri kalih pisan | binoyong bayaring prang | binkta mring nagrinipun | abungah marwatasuta || Kaol satngahing Kadis | amal kang patang prakara | dhingin wong kang btah mlk | kapindho kang btah tapa | acgah mangan murka | amal kaping tiganipun | ingkang btah sabar lila || Jilid 1 - Kaca : 280 30. Apan sing sakawan nnggih | kang btah muruk nglmika | tingkah trus ing nglmune | yku manungsa ngalamat | kang bisa amasesa | ngungguwung ngunjara npsu | yktyantuk gng-gnging rahmat || Samono bae kang warti | tan cinatur panggihira | jalu lan stri tmune | saru dhapuring carita | lawan lagu prnsan | amumudhar tyas tawakul | kang bisa amngku iman || Rara tamat caritaning | kanang Kadis Markum Baslam | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 375 >

27.

28.

29.

31.

32.

Rancangkapti lon ature | nyuwun pangstu paduka | sagd anglampahana | kadi (n)jng ibu pukulun | tan nambut silaning krama || 33. Ewuh aya wong alaki | tangh dhatng Mutmainah | sang wiku lon ngandikane | sira nini tan kalilan | lamun kayaa ingwang | ing tmbe sira anambut | silaning krama utama || Mungguh ganjaraning Widdhi | mring kang nambut palakrama | ingkang ntpi patrape | laku-lakuning wanudya | ingkang winngku priya | sayktine tikl pitu | tinimbang lan kang tan krama || Priye kono Jayngsari | mungguh ing pamikirira | apa ta iya mangkono | Rahadyan matur manmbah | lrs kang pangandika | dwijstri mawas sang bagus | ngandika jroning wardaya || Wong iki dhasare sukci | lantip pasanging graita | pasaja ttg asarh | cacaloning aoliya | jatmikane katara | marang ing kadunyan tambuh | anduduk maring makripat || 78. Mgatruh Wasana ngling nikn wiku sira kulup | lan arinta Rancangkapti | banjurna ing lakumu | mring plabuhan Banyuwangi | ntpana ingkang pakon || Nora pisan-pisan lamun ingsun nundhung | dadya anjrak anng ngriki | bangt suka-rnng kalbu | satuhune ingsun asih | marang sira sakaroron || Jilid 1 - Kaca : 281 3. Nanging bakal munggl lalakonmu kulup | kbanjur datan kpanggih | lawan ingkang sira ruruh | mula lakunira kalih | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 376 >

34.

35.

36.

1.

2.

sunsusuwun ing Hyang Manon || 4. Salamta kalampahana sdyamu | rinksaa ing Hyang Widdhi | sakaliyan nmbah matur | dhawuh timbalan sang yogi | saklangkung panuwuningong || Kalilana ing samangkya ulun mundur | lajng dhatng Toyawangi | tan lyan pangstu pukulun | pandhita rara nganthuki | kalih nguswa suku gupoh || Sakaliyan mastakanya dnlus-lus | poma aywa na kuwatir | rina wngi ingsun jangkung | wus lngsr ari kinanthi | Ki Buras umajng gupoh || Kalilana kadibale gadhah atur | nyuwun pangstu basuki | kalawan anyuwun sangu | ingkang botn kenging nting | ingkang cumbu wangsul kanthong || Wiku rara gumujng ngandikanipun | anh panjalukmu iki | pamikirku tka ewuh | kang sangu tan kna nting | nuwun cblke kemawon || Sans nglmu inggih sangu arta lugu | sang wiku lajng maringi | iki tampanana gupuh | mung rong gobog datan luwih | Buras (n)jkutrut malerok || Saya suka sang wiku ngandikanipun | mungguh gobog loro iki | kok (ng)go jajan sasayahmu | kanthongamu msthi isih | gobog loro nora kalong || Gurawalan nng asta nulya rinbut | Buras mundur tanpa pamit | mung gumrmng slak kantun | prapta wingkinge sang putri | nolh angandika alon || Buras dene nganti suwe nora nusul | inggih kantun sawatawis | yktosipun mila dangu | kula nyunyuwun sang yogi | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 377 >

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

sangu pinaring rong gobog || 13. Mangke bilih sampun dumugi ing warung | paduka kula pamri | mangunahe gobog luhung | sapunika botn kenging | mindhak ngabar tanpa dados ||

21 Ing Banyuwangi ningali candhi Sela Candhani ingkang miturut ddongengan ing kinanipun panpnipun Prabu Menakjingga ing Blambangan, rumiyin nama candhi Macan-putih. Lajng dhatng griyanipun Ki Menak Luhung jurukuncinipun candhi kasbut. Wontn ing ngrika kapanggih Ki Hartati, juragan saking Pkalongan ingkang nmbe dhatng saking Bali. Ki Hartati botn kagungan putra, mila R. Jayngsari lan Nikn Rancangkapti lajng kapundhut putra, kaboyong dhatng Pakalongan. Putra kkalih katanpi dening Nyi Hartati kanthi suka rnaning manah lan kawulang kawruh warni-warni, kadosta bab petangan wilujngan tiyang tilar donya lan wrdinipun driji gangsal. Nyi Hartati tilar donya. Kalrs swu dintnipun kasusul dening Ki Hartati ... kaca 281-300 Jilid 1 - Kaca : 282 14. Iya Buras mngko tutura maringsun | wau ta lampahirki | saking ing arga tumurun | Jayngsari Rancangkapti | laminya tan winiraos || Sampun prapta talatahe Toyaarum | ngambah wana agung writ | anng pasisiring laut | supitanning pulo Bali | Ki Buras kalangkung ngorong || Angupaya toya tawa wus pikantuk | sumbr agung langkung wning | cakt sela agung-agung | tumpukan saking ing wukir | Buras tuwuk ngombe ngokop || Tandya wangsul umatur bandaranipun | wontn toya tawa wning | mdal slaning kang watu | tumpukan saking ing wukir | sangandhaping gurda ayom || Payo kakang aku sumuk arp adus | lajng lampahira prapti | sndhang gya siram sang ayu | wusnya siram ngaring-aring | nng ngandhapping gurda ayom || Ana janma tumurun saking parau | ngupaya mina jaladri | maring sndhang nyangking buyung | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 378 >

15.

16.

17.

18.

19.

sawussira ngambil warih | kagyat anon kang wiranom || 20. Ki Pandaya alon wau aturipun | dhuh sang katmbe kaksi | mugi sampun dangu-dangu | rrh wontn sndhang ngriki | pangampiran tiyang awon || Bajaglaut aru-biru karyanipun | rahadyan ngandika manis | bangt panarimaningsun | kisanak asung ppeling | rahayune kang lalakon || Buras gugup pandirangan asru matur | sumangga amentar aglis | laju linggar kalihipun | sang dyah lumampah ing ngarsi | anon tapaking kang gogor || Kakang iki tapak apa dene agung | dhapure lir tapak kucing | yayi tapak macan iku | ndi macane tan kksi | yayi wus umptan adoh || Lampahira lajng praptng Toyaarum | karnan miyat arjaning | karajan myang dhusun dhukuh | sumbr sndhang umbul alit | tan petungan wenya nyarong || Jilid 1 - Kaca : 283 25. Larn alit binatur ing sela pingul | angrmbaka taru rsmi | ayom samya subur-subur | saking saene kang siti | kawuryan tntrm sakh wong || Arjaning kang praja kalanirng dalu | tan ana kang tutup kori | aglar rajakayanipun | nora nana dnkandhangi | tan ana wong sdya nyolong || Banyuwangi pinuju pasarannipun | lagya tumawon kang wanci | kumandhangira kumruwuk | sakaliyan nulya manjing | raryan sorring kamal ayom || Buras tanggap ngrampt dnnira tutuku | gobog kalih wira-wiri | binktng ngarsa sang ayu | ngirid tyang wade wi lgi | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 379 >

21.

22.

23.

24.

26.

27.

28.

kalawan jagung ginodhog || 29. Ngrogoh kanthong gobog kakalih jinupuk | pinirsakkn mring sang putri | nulya tinumbaskn gupuh | wi lgi sandhas maling | nulya malih ngrogoh kanthong || Maksih wutuh kalih tinumbaskn jagung | sinukanan rolas iji | Buras latah namplk pupu | nglungkn rong gobog malih | tampa jagung pat-blas ontong || Mh saasta panjange jajangglipun | smbada bntt kang isi | sakmlaka gnging jagung | kumupat gurih tur manis | alus tipis kang kalobot || Sang dyah (n)dangu Ras apa isih gobogmu | rinogoh kanthongan maksih | arta gobog kalih wutuh | tmn dhawuhe dyah rsi | gobog datan kna kalong || Saking pkn lampahira laju ngidul | wanci rarya samya (ng)giring | praptanya ing Nglicin dhusun | ing pucaking arga Ijn | snnging tyas sakaroron || Myat laut ing karajan dhusun lan dhukuh | myang laut supittan Bali | baita kang samya labuh | pulo lan ardi ing Bali | lawan Laut Kidul katon || Ardi Banyuwangi katingal sadarum | wh snng kang nmbe uning | ctha kang samya kadulu | Hyang Rawi tumamng wukir | wulan purnama gumantos || Jilid 1 - Kaca : 284 36. Anyunari isining jagad sawgung | enggar tyasira kakalih | dadya tan sipng ing dhusun | saratri tan ana guling | wanci sata samya ptok || Pangkat saking Nglicin andarung mangidul | eca kang samya lumaris | marga kayoman ing taru | rapt padhanging Hyang Rawi | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 380 >

30.

31.

32.

33.

34.

35.

37.

tan ana ingkang tumlorong || 38. Kaln wning mili angapit dlanggung | sinalisir sela langking | nahn lampahira rawuh | ing candhi Selacndhani | gagandhengan asri tinon || 79. Kinanthi Radyan myang ari sang ayu | kndl sorring nagasari | Buras ngaturakn boga | wus samya dhahar sakdhik | sngsm mulat candhi pthak | ingukir kinmbang rmit || Sang dyah matur mring sang bagus | kakang iku apa candhi | dene warnane kok pthak | kang di-(ng)go watu cndhani | iya candhi iki rara | nanging lagi tumon iki || Ana candhi watu pingul | wangun bagus angrrmit | sapa baya kang atilas | patute yasan narpati | kndl dnnya raraosan | ana janma spuh prapti || Pthak mmplak ingkang rambut | tkng githok akalimis | brngos gathuk imba pthak | brewok agung tpung putih | sarira anggals krsna | cawtan mawi kulambi || Sarigak amundhuk-mundhuk | kadya sata ammti | nyakti kang samya lnggah | makidhupuh praptng ngarsi | amung silanira tumpang | umatur marang sang pkik || Kula nama Menakluhung | kang minangka jurukunci | ing candhi pthak punika | rawuh paduka ing ngriki | atur basuki pambagya | sintn sinambating kang sih || Kaki atanya maringsun | akakasih Jayngsari | niki aringong wanudya | aran Nikn Rancangkapti | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 381 >

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

Buras nambung kula Buras | kang abdi bandara kalih || Jilid 1 - Kaca : 285 8. Ki Menak-malih umatur | punapi arsa nnpi | punapa mung ayun pirsa | radyan amangsuli angling | ulun amung yun uninga | kacaryan myat candhi putih || Umatur Ki Menakluhung | cariyossipun ing nguni | jaman kraton Majalngka | ingriki klbt cpuri | kadhaton ing Balambangan | ingkang jumnng Narpati || Menakjingga sang aprabu | inggih Prabu Urubisma | ingkang (n)darbni wasiyat | wsi kuning dhapur bindhi | ampuhe kagila-gila | singa katiban babar ji || Nir daya kang tguh timbul | katiban ing wsi kuning | dene candhi sela pthak | punika panpnnki | sang aprabu Urubisma | wasta candhi Macanputih || Suwawi yn badhe ayun | uninga amba kang ngirid | katiga wus samya linggar | saking soring nagasari | angubngi candhi pthak | tapis dnnira ningali || Agcaryambg sang abagus | myat papan jmbar waradin | myang lohing kang palmahan | Menak matur duk rumiyin | arjaning praja babasan | loh jinawi pasir wukir || Gmah ripah panjang punjung | nagri ngungkurrakn wukir | ngajngakn palabuhan | kanan bandar kering sabin | toya wning langkung kathah | tan karya sangsayng nagri || Katlah samangkenipun | wontn babasan sring-asring | lumintu para nangkoda | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 382 >

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

samya kampir dhatng ngriki | mondhok padhkahaningwang | malah ing samangke taksih || 16. Kang wontn ing wisma ulun | mandhap saking nagri Bali | nangkoda ing Pangangsalan | nama Kiyai Hartati | wawi yn parng ing karsa | sarju kampir wisma mami || Karasng tyas sang abagus | dhawuhing sang maha ykti | Sh Wadat ing Argapura | parmaning Hyang baya iki | kang angukup raganingwang | wasana ngandika aris || Kaki kalangkung panuju | Ki Menak sukanya ngnting | umatur suwawi linggar | sadayanya sampun kerit | dupi wus prapta ing wisma | Ki Menak bebeja maring || Jilid 1 - Kaca : 286 19. Ki Hartati nangkoda gung | yayi kula (m)bkta tami | jalu Jayngsari nama | lawan arinya pawstri | Nikn Rancangkapti aran | kalangkung kawlasasih || Lah punika ingkang lungguh | anng sajawining panti | Ki Hartati duk umiyat | marang raja putra-putri | wns snnning kang cahya | tangh bbling ngacplik || Martrnyuh tyas arawat luh | asrt wijiling angling | anggr di kaparng ngarsa | lungguha cakt lan mami | sakaliyan wus alnggah | cakt lawan Ki Hartati || Gya umatur mring sang bagus | pamintngong ingkang mugi | aywa dadi ing tyassira | (ng)gonmanira nora krami | awit ing pangrngkuh-ingwang | wus kadya suta pribadi || Ingsun boya darbe sunu | ing jroning tyas sun prihatin | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 383 >

17.

18.

20.

21.

22.

23.

mangka wus anyingkir mangsa | nyai wus tan (ng)garapsari | paran marganira bisa | samya andarbeya siwi || 24. Kamurahanning Hyang Agung | mau bngi ingsun ngipi | antuk dhara lan jagowan | banjur ingsun-gawa mulih | maring nagri Pakalongan | lstari pangingumami || Narik ing kamulyan agung | babasane ngrjkni | satanginingsun anendra | datan bisa guling maning | katongton ing jro supna | paran wahananirki || Ing sapraptanira kulup | ykti wahananing ngipi | punapinggih makatnna | ki raka kadi punapi | wahananing kang supna | Menakluhung lingira ris || Yayi supna puniku | wahananira kpanggih | ngt-ulun kawan pangkat | ingkang sapisan kapanggih | nnggih saking pipiridan | ping kalih kpanggih saking || Tuturutan katrinipun | apan ta kpanggih saking | ing wawangsulan punika | kaping sakawan kapanggih | nnggih saking pasmonan | dene ta ingkang kpanggih || Saking piridan puniku | kadi ta supna uning | ing urubing kang dahana | wahananipun aruntik | latu dadya pipiridan | ing duka sasaminki || Jilid 1 - Kaca : 287 30. Wahananing supnku | pan ingkang kpanggih saking | tuturutan upaminya | tiyang asupna ngising | pinanggih ing wahananya | dadya kelangan saykti ||

25.

26.

27.

28.

29.

< Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 384 >

31.

Karana ing pisahipun | susukr punika dadi | tuturutannipun ical | wahananing supnki | panggih saking wawangsulan | kadi ta supna manggih || Sungkawa wahananipun | amanggih suka saykti | karana sungkawa ing tyas | wangsulannya sukng ngati | wahanane kang supna | dadya pasmon puniki || Ngipi rbah wismanipun | pinanggih wahananki | dadya kapjahan somah | sasaminira puniki | mnggah ipn ingkang dadya | pasmone supnaning || Tyang walaka tgssipun | janma kang tan nandhang sakit | miwah tan ngmu sungkawa | supna kang wahananing | pinanggih dadya wangsulan | tyang sayah supnanki || Ipn kang wahananipun | dadya tuturutan ykti | supnaning janma roga | ipn kang wahananki | apan dadya pipiridan | supnaning tyang prihatin || Yayi supnanirku | wahana sungkawng galih | dnnira tan asusuta | asru miminta ing Widdhi | dumadya supnanira | angsal dhere sawung adi || Ing wasananipun antuk | atmaja jalu lan stri | Ki Hartati duk miyarsa | suka amarwata siwi | manis wijilling wacana | kulup lan arinirki || Ykti ingsun ambil sunu | ing dunya praptaning ngakir | tak gawa mring Pakalongan | yn ingsun tumkng lalis | samuwaning rajabrana | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 385 >

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

sira karo kang (n)darbni || 39. Sinaksnna ing Hyang Agung | lawan (n)Jng Nabi sinlir | sakarone sutaningwang | aywa padha ana krami | katon rumakt mring bapa | mangkana dhuh Jayngsari || Ljaring tyas suka sukur | aturnya nynys mrakati | dhuh rama wong tuwaningwang | ulun lan putranta yayi | atur prastya prasaja | ing lair trussing ngati || Jilid 1 - Kaca : 288 41. Nganggp sudarma satulus | ing dunya praptaning ngakir | sakarsanta aywa wangwang | pangrhira marang mami | aywa kang tumkng lara | tan tambuh prapta ing pati || 80. Gambuh Ki Hartati gya gupuh | ngrangkul gapyuk marang kalihipun | sarwi angling sing ora-ora kawijil | dhuh babo jantung-atiku | pasiyane Hyang sayktos || Tan wus lamun kawuwus | kang sih-sinihan kalawan sunu | radyan matur mring Menakluhung kiyai | uwa bab supna wau | paran pardikane reko || Ingkang kawasitku | kalih ingkang kacakrabawku | kaping tiga annggih kadaradasih | kadarsana kaping catur | (ng)guguk wangsulannira lon || Ipn papat prakarku | nora kna pinardika iku | kaya dene ipn kang kawasitki | tgse apan katayuh | iku ipnne kang uwong || Antuk wangsit satuhu | upamane janma nuju tunggu | uwong lara sing tunggu turu angipi | iku tambanana anu | linaksanan waras yktos ||

40.

1.

2.

3.

4.

5.

< Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 386 >

6.

Pan wangsiting Hyang tuhu | ipn kang kacakrabawa iku | kacipta ing wicara duk durung guling | kang rarasan barng turu | supnanira pan cocok || Lawan rarasanipun | nalikane mlk durung turu | ipne kang kadaradasih pinardi | trus lan wahananipun | pama ngipi wruh sotya byor || Barng tangine turu | uga wruh ing sotya byor mau | ipn ingkang kadarsana tgsnki | katulat upaminipun | sadurunge turu wroh || Taksaka langkung agung | barng turu angipi wong iku | wruh taksaka agung sasaminirki | ipn pat prakara iku | tan kna winardn yktos || Jilid 1 - Kaca : 289 Krana wahananipun | ana tingkah ana dadya jumbuh | cuthl kaki bab ipn kang dak kawruhi | suka ing sadayanipun | Buras matur sumalonong || Lir dongng Andhelumut | mawi maring pkn tuku kacu | cukacuthl mak kalakp tan na maning | bok malih jnge tan ngantuk | kula karm ngarsa omong || Msm Ki Menakluhung | kacung Buras dhasar mncul tutuk | wong wis ntk apa kang windhar malih | lah iki wus wancinipun | prayoga sami llson || Ambanjng munggng salu | Ki Hartati cakt lan kang sunu | datan guling lawan Radyan Jayngsari | Ki Hartati tatanya rum | kulup jarwaa sayktos || Kang ayoga sirku | myang sdyanta ywa kumbi nakingsun | radyan matur purwa madya wasanki | ginlarakn sadarum | sarta waspanya drs miyos ||

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

< Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 387 >

15.

Hartati duk angrungu | prasajane Radyan Jayngsantun | saya mantp dnnira angaku siwi | mangkana wus wanci bangun | sakaliyan waktu Suboh || Ki Menakluhung sampun | asasaji pasugatanipun | dhaharan jang-enjangan wedang kopi | samapta lumadyng ngayun | winantu ing sabda alon || Yayi sawontnnipun | nyumanggakkn sakaparngipun | Ki Hartati myang atmajanya kakalih | rsp bukti samya kmbul | wus dumugi Buras nglorot || Ki Hartati lingnya rum | dhuh kiraka ulun sangt nuwun | marganing kang antuk kanugrahan Widdhi | kadugn osiking kalbu | ingkang anjalari rawoh || Saking kiraka tuhu | pan rumaos tan sagd rinipun | amamals kang timbang raossing ngati | Ki Menak umanggut-manggut | tuhune mung darmi ingong || Panuju wkdallipun | kparnge ing Hyang Maha Luhung | dak badhene si adhi ksusu mulih | wus wayahe wong kmaruk | Hartati latah lingnya lon || Jilid 1 - Kaca : 290 Kiraka yktosipun | (ng)gih makatn bbg kdah mantuk | tka mangke amung panti kang kaksi | daya-daya praptng sudhung | kndl dagang muhung momong || Iba ta sukanipun | rayi (n)dika wus aliman ulun | kalilana mancal jong enjing puniki | (ng)gih yayi antuk rahayu | wit mancal praptaning laboh || Kakalih sutaningsun | ulun asung pamuja rahayu | wus samapta bidhal saking Ragajampi | Menakluhung atut pungkur | ing palabuhan wus anjog ||

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

< Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 388 >

24.

Ki Hartati pan asung | titilaran mring Ki Menakluhung | baranarta sinjang llms mawarni | kathahe tan knng ngetung | wusnya andum karahayon || Layar binabar mamprung | antuk angin lampahe kang prau | marmaning Hyang kadi larapping jmparing | tan winarna laminipun | ana ing laut wus rawoh || Pakalongan wus rawuh | saking baita tandya tumurun | atmaja dwi kinanthi anganan-ngering | pra lskar (ng)garubyug pungkur | myang ngerid barang ginotong || Cingak kang samya (n)dulu | de katmbn ki sudagar rawuh | nganthi rarya kakalih sami linwih | kang jalu bagus jatmika | kang stri ayu mancorong || Tanya mring lskaripun | winangsulan iku ingkang sunu | nyi sudagar swaminya ing Banyuwangi | mangkya ngajal milanipun | kalihe samya binoyong || Apan ta wus angumum | kang miyarsa pracaya ing kalbu | dupi prapta ing wisma Nyai Hartati | gurawalan dnnya mthuk | tundhuk radyan sakarongron || Mangraup suku gapyuk | angabkti turrira mlasayun | aywa kaduk ing tyas abela panampi | ulun putranta satuhu | Jayngsari araningong || Lah iki ariningsun | Rancangkapti sayayah saibu | mijil saking garwa kang nng Banyuwangi | mangkya ibu uwus surud | milane ulun binoyong || Jilid 1 - Kaca : 291 Nyi Hartati tan muwus | lingak-linguk nanging uwus runtuh | trsna asih wlas mring atmaja kalih | Kiyai Hartati (ng)guguk | wusana ngandika alon ||

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

< Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 389 >

33.

Wis nyai jakn mlbu | marang panti kakalih anakmu | seje dina bae kowe dak wartani | lalakone atmajamu | sawusira aso gupoh || Nindakkn gramnnipun | kadya saban Nyi Hartati sampun | jinatnan anane kakalih siwi | uwus ingandhar sadarum | nyai sudagar cumplong || Tan seos kadya kakung | dnnya ngrngkuh mring kakalih sunu | alstantun tan ana winalangati | nyai kyai saya spuh | myang karnan dnnira mong || Babasannya satuhu | sugih singgih dnnya dagang mantun | sakh potang tan ana ingkang tinagih | suprandene malah wuwuh | rijkine ingkang rawoh || Mmpng ngibadahipun | datan towong myang kakalih sunu | tan kna sah kadya wade dnnya ngmpit | lininging jinuju wuruk | mrih mungkur pakarti awon || 81. Pangkur Ki Hartati mdhar sabda | dhuh sutngsun sdhng sira ngawruhi | witting kabungahan iku | kang dadi pangsthinya | ing manungsa pitung prakara khipun | ingkang sapisan kasuran | wardi kawantran nnggih || Amrihira kineringan | wignya saking kasaktn iku kaki | dene ta kalakonipun | saka acgah mangan | de dadine saka santosaning kalbu | kang dadi sambekalanya | lamun anjajadha tuwin || Anganiaya sasama | kapindhone kagunan tgsnki | kapintran pamrihipun | kindhpan sasama | wiwittira saka puruita kulup | dene kalakone saka | tlatn miwah tabri || Jilid 1 - Kaca : 292 < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 390 >

34.

35.

36.

37.

1.

2.

3.

4.

Kang dadi sambekalanya | yn sukanan miwah rusuh ing budi | kabgjan kang kaping tlu | tgse kasugihan | pamrihipun kinalulutan puniku | wittira saking (ng)gaota | dene kalakone saking || Sabar tanapi narima | dumadine saka gmi nastiti | angati-ati puniku | kang dadi sambekala | lamun lr-wh lawan angumpt puniku | kang kaping pate kabrayan | apan wardn tgsnki || Sugih putra lawan wayah | pamrih kopn kinamulenan nnggih | saking ing sih wiwittipun | kalakone pan saka | mpt sabda mnggah kadadeyanipun | saking mantra myang sarana | nanging sambekalanki || Para sngitan sumlangan | kaping lima kasinggihan winardi | kaluhuran pamrihipun | kaajn kinurmatan | witting saka tatki nastapa iku | kalakone saka puja | kalawan ing pangabkti || Dadi saka anorraga | ingkang dadya sambekalanki | manawa loba ing kalbu | lawan angkaramurka | kaping nnm kayuswan pan tgsipun | apanjang ing yuswanira | kinandlan pamrihnki || Witte saka sadubudya | kalakone saka ing wahdat kaki | dadya saka styatuhu | kang dadi sambekala | lamun dora kalawan cidra puniku | kang kaping sapta pungkasan | kawidagdan tgsnki || Kayuwanan pamrihira | kinopaman wittipun saking sukci | klakon saking cgah nginum | mungguh kadadyannya | saka paramarta lawan utamku | kang dadi sambekalanya | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 391 >

5.

6.

7.

8.

9.

10.

manawa alaku nisthip || 11. Kalawan asugih duka | uwus tamat ingkang pitung prakara | wau ta Dyan Jayngsantun | karnan ing wardaya | alon matur rama wawarahmu wau | paran bisane katkan | Ki Hartati malih angling || Jilid 1 - Kaca : 293 12. Kulup dadine kang cipta | kabh iku manawa dn-tmni | ananing sdya puniku | manawa ingantpan | katkane ing karsanira puniku | lamun tmn linampahan | ana babasannirki || Dadi ing saciptanira | apa barang ing sasdyanirki | kalakon sakarsanipun | nanging ingkang mangkana | tumrap marang manungsa waskitha putus | ing sasandining dwi-astha | manawa manungsa maksih || Walaka satuhunira | wruhipun kalamun dntdahi | bisane lamun winuruk | de dadine manawa | ditandangi wau ta Dyan Jayngsantun | wus tampi ing pasang cipta | kang windhar Ki Hartati || Condhong suka rnaning tyas | amung ngungkih matur marang sudarmi | rama ing sauwusipun | dak lakoni sadaya | kaya paran (ng)goningong ngtrapkn iku | Ki Hartati angandika | kulup tan kna samangkin || Durung pinarng ing mangsa | radyan minggu asru (ng)gagas ing galih | katungka ing Mahrib waktu | wus samya asmbahyang | sabakdaning Ngisa nulya dhahar kmbul | nutug dnnira bujana | sadaya samya wawanting || Asta rsik sinarbtan | Nyi Hartati tatanya mring kang siwi | rara apa wus sumurup | arane driji lima | myang karpe ing sawiji-wijinipun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 392 >

13.

14.

15.

16.

17.

ibu aku durung wikan | sang dyah gya rinangkul aglis || 18. Ingarasan wantya-wantya | astanira kang kanan dncpngi | lah ngta sira masku | mulane ginawanan | driji lima punika ta arannipun | ing sawiji-wijinira | jjmpol ingkang rumiyin || Panuduh kaping kalihnya | kaping tiga panunggul rannirki | manis ingkang kaping catur | jjnthik kaping gangsal | kawruhana mungguh smune Hyang Agung | wong wadon wus ginawanan | dalil panganggoning stri || Iku wajib kinawruhan | karppe sawiji-wiji dariji | mula binktan sirku | jjmpol marang ing Hyang | dn kaya pol ing tyas yn angarsng kakung | tgse pol dnagampang | sabarang karsaning laki || Jilid 1 - Kaca : 294 21. Mula ginawanan sira | ing panuduh aja akumawani | anikl tuduhing kakung | sapakon lakonana | pramilane ginawanan kang panunggul | kakungmu unggul-unggulna | miwah kalamun paparing || Nadyan thithik nora mandra | unggulna guna kayaning laki | marmane sira puniku | jari manis ginawan | dn-amanis ulat atanapi tmbung | yn ana karsaning priya | dhoso (m)basngut ywa nganti || Ing netya dipun sumringah | nadyan lagi rngu jro tyasirki | yn ana ngarsaning kakung | buwangn ywa katara | marmanira ginawan jjnthik iku | dipun athak aithikan | yn ana karsaning laki || Karpe athak ithikan | dntarampil marang sabarang kardi | kalamun ngladosi kakung | dn-ririh lan dn-kbat | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 393 >

19.

20.

22.

23.

24.

aywa kbat drg-drgan grobyagan iku | kbat narutua nistha | pan rada ngoso ing batin || 25. Lamun kok ngti rara | ingsun tanggung wus masthi sira manggih | mulya dunya akiripun | lan aja manah nyimpang | dn-tummn dibandhunga patang puluh | aja gumingsir tyassira | dn-trus lair tkng batin || Rancangkapti duk miyarsa | sampun tampi cinancang pulungati | matur marang renanipun | dhuh ibu pangstunta | muga-muga pinarngna ing Hyang Agung | bisa nglakoni kang dadya | karpe dariji gati || Luwaran dnnya dhaharan | tan antara nulya amapan guling | wau ta Dyan Jayngsantun | kalawan risang rtna | katri Buras wus lami dnnya dudunung | anng nagri Pakalongan | lumintu Kyai Hartati || Sung wuwulang mring rahadyan | Nyi Hartati sung wulang Rancangkapti | samya ngtog kawruhipun | kang nampni kackap | kawarnaa Nyi Hartati grah spuh | pinarng lan takdirira | tumkanira ing jangji || Jilid 1 - Kaca : 295 29. Sang dyah alara karuna | layonnira kang ibu dnrungkbi | mlasasih sasambat ibu | sapa kang momong ingwang | dene durung laki tka ibu lampus | sumaput datan panon-rat | Rancangkapti lir ngmasi || Gumrah tangis jroning wisma | Ki Hartati amondhong ingkang siwi | mwk-mwk marbs luh | dhuh jantung atiningwang | lah emuta babo nyawa ywa kabanjur | papas pupussn tyassira | ngta yn wus tinakdir || Malah sukura ing Suksma | susuwunn kamulyaning kajatin | kang langgng salaminipun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 394 >

26.

27.

28.

30.

31.

anakku Jayngskar | aku pasrah mungguh layonne ibumu | wis kono mangsa bodhowa | ptakn mring dhusun Sranggi || 32. Sang dyah rara wus binkta | maring wisma pungkur ing tamansari | gya wungu saking ing kantu | anungkmi kang rama | Ki Hartati tansah (m)barbl kang luh | pgat-pgat angandika | wis wungua sira nini || Rancangkapti wus alnggah | rama sira ywa bali marang panti | h bocah wadon dngupuh | maringa patamanan | ngundhuhana kmbang gambir mlathi mnur | capaka argulo mawar | salong mnyanga ing panti || Patang gndul lnga mawar | lawan lnga stambul tlung kopi | jbadan rong cupu agung | we mawar myang hr jamjam | ngnm nch ratus tlung lodhong agung | kayu garu tlung rmbat | kabh wtokna aglis || Aturna kakangmas | lan rimongku kang saka ing Ngarabi | kmbang mas putih biru | kang tka wingi ika | kaagmna luruh bandhosane ibu | banjur tinumpangan skar | roroncn anamman kanthil || Uga aturna kakangmas | sampun mundur pra dasih kang tinuding | sang rtna angrujit santun | kang nglayat tan petungan | jjl uyl ambr tumka ing lurung | kang layon wus binrsihan | samkta rrnggannki || Jayngsari gya utusan | lah ta Buras matura mring Kiyai | sarhne iki wus rampung | wus samkta sadaya | kang inganti Jilid 1 - Kaca : 296 pra spuh wus padha rawuh | nyuwun lilah banjur mangkat | Ki Buras umentar aglis || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 395 >

33.

34.

35.

36.

37.

38.

Panggih matur rh dinuta | ki sudagar tan angling mung nganthuki | wus matur marang sang luhung | nuwun sampun kalilan | wus umangkat kang dhikiran swara arum | umyung lir manngkr wiyat | samarga wuwuh kang ngiring || Sampun prapta pasareyan | Jayngsari ingkang mtak pribadi | paragad pamtakipun | kang ngiring wus bubaran | sowang-sowang mantuk maring wismanipun | radn mantuk wus kapanggya | kalawan rama myang ari || Rancangkapti Jayngskar | myang pra santri jalu kalawan stri | datan kirang saking satus | ratri pantara siyang | samya darus Kur'an tan na kndhatipun | praptng patangpuluh dina | nulya amung sabn ratri || stri pitu jalu sapta | Rangcangkapti wus (n)darus katam kaping | pitu dene Jayngsantun | wus katam ping sadasa | sampun ljar kang samya kataman giyuh | Ki Hartati awidada | dnnira mong siwi kalih || Tulus amukti wibawa | datan kndhat sdhkah dana mintir | maring sasamng tumuwuh | rupa baranaarta | pinapants ing sapangkat-pangkatipun | janma nagri Pakalongan | warata kadanan sami || Babasan tan na kliwatan | suprandene dunyane Ki Hartati | nora kalong malah wuwuh | karya eramming kathah | ana ngira yn saka karamatipun | putra dwi stri lan priya | kang cahya apindha sasi || Mintir samya lng-ulngan | para tamu myang janma aminta sih | apa ing sakarsanipun | saykti sinukanan | saking nagri liyan apan wus misuwur | Ki Hartati ambg drma | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 396 >

39.

40.

41.

42.

43.

44.

asih marang ing sasami || 45. Anuju ari sajuga | Ki Hartati salira angalntrih | animbali mring kang sunu | dhuh karo atmajngwang | bokmanawa wus cakt lan maotingsun | anon sadhengah wus kmba | rarasati nikmat ning || Jilid 1 - Kaca : 297 1. 82. Mijil Pngetungku Jumngah ngarp iki | purnama mancorong | pan kabnr ing swu dinane | ibunira bokne Rangcangkapti | radyan awotsari | paran etangipun || Ki Hartati angandika aris | saking ri duk layon | kaetang nm pasaran limane | sasinira kaundur kakalih | dene tanggalnki | lilima kaundur || Duk gblage iku amarngi | ari Akat pon | tanggal kaping rong puluh Surane | taun Alip Akat etung siji | Snn etung kalih | Slasa etung tlu || Rbo papat Kmis limanki | Jumungah nm pantog | de pasaran Pon siji etunge | Wage loro Kaliwone katri | Lgi papat nnggih | Paing limanipun || Ping rong puluh awit mundur siji | ping sangalas roro | ping wolulas ttlu undure | ping pitulas papat undurnki | jangkpira kaping | nmblas lima mundur || Sasi Sura awit mundur siji | Bsar jangkp loro | dadi ana Jumungah Painge | tanggal kaping limalas marngi | Dulkangidah sasi | Jimawal kang taun || Nyuruhana mitra ngundang santri | jalu lawan wadon | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 397 >

2.

3.

4.

5.

6.

7.

ywa kuciwa sugatane nikn | maragatta kbo sapi kambing | ayam wiwah biri | bbk banyak kalkun || 8. Wedang soklat th lawan kopi | dhaharan sing gamoh | kang mirasa kang kapara akh | barkatan prantnana kaki | myang salawat picis | ywa kuciwng smu || Tur sandika mundur suta kalih | mituhu sapakon | praptng ari wus samkta kabh | bakda Ngisa Kiyai Hartati | pinarak pandhapi | manggihi pra tamu || Kang mapakkn miwah ngacarani | mrnahkn kang nggon | Jayngsari tan ana kndlle | jroning wisma Nikn Rancangkapti | sanggyaning tatami | pinarnahkn sampun || Jilid 1 - Kaca : 298 11. Santri kaji nangkoda priyayi | apan datan awor | Ki Hartati midr sung pambage | myang salaman dupi wus waradin | Radn Jayngsari | mahyakkn ing parlu || Tmbung ctha angrspkn ati | anorraga alon | miminta sih marang sadayane | tamu miwah santri kang miyarsi | rsp sukng ngati | sugata lumintu || Nulya tapuk sagung para santri | saprlune ngaos | kang tan ngaos arame gogotk | ing jro panti pan mangkono ugi | Nikn Rangcangkapti | tan na kndllipun || Dnnya (m)bujakrami mring tatami | rahab ing susugoh | lan kakungan ing jawi tan pae | wussing katam kndl sawatawis | tapuk sahman dhikir | swaranya gumuruh ||

9.

10.

12.

13.

14.

< Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 398 >

15.

Nglbt (n)jawi sarampunging dhikir | ambngan lumados | dinonganan armpk amine | pragad donga gya bukti dumugi | brkatan rinakit | piring cangkir kriyuk || Ktl mangkok kuwung kda basi | grglk glas bokor | kndhi suru lading myang cukite | dhulang tenong cthing srbt putih | bakakn si lilin | glaran batu alus || Pakinangannya tunggal miranti | salawat nng kanthong | nyangang reyal pitu tumurune | gangsal niga maratah nyaringgit | miwah sadayaning | kang nng ngarsanipun || Binktakkn sanggyaning tatami | waradin sakh wong | suka rna ing tyassira kabh | amaratah brkate wong siji | ngalih bktan sami | ana (ng)gotong tlu || Para tamu wus aminta pamit | Hartati lingnya lon | babo ingkang rawuh sadayane | sakalangkung ing panuwun mami | suka rnng ngati | tan kenging winuwus || Sampun kirang aksamanta sami | maring raganingong | barkatan apan prayogine | kaantukna rumiyin mring panti | kaparnga nganti | sakdhap turulun || Samya (n)dhku sanggyaning pra tami | brkatan wus bodhol | Ki Hartati pamit mring tamune | yun manggihi para tamu stri | dupi praptng panti | angsung salam gupuh || Jilid 1 - Kaca : 299 Tatanya ring rara Rancangkapti | para tamu wadon | apa uwus mranti brkatanne | iya rama wus ginawa mulih | apa saananing | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 399 >

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

kang lumadyng ngayun || 23. Dalah wadhah dak purih (ng)gawani | lawan (n)jawi jumboh | Ki Hartati latah sru sukane | kacondhongan sabarang karski | putra wruh ing wangsit | wasana lingnya rum || Pra rubiyah kang rawuh ing ngriki | sru panuwunningong | mugi sampun kirang aksamane | ngantossana saking sawatawis | wontn prlu kdhik | pra rubiyah (n)dhku || Ki Hartati ngambil toyastuti | gya lumbng gdhong | salat kajat dangu antarane | nulya ana cahya anlahi | sakh damar lilin | sirna sorottipun || Samya kagyat sakh ingkang janmi | Rancangkapti gupoh | manjing gdhong nlahi sunarre | marpki kang rama pinanggih | wus tumkng jangji | puput yuswanipun || Mujur ngalor munggwng kanthil sukci | Rancangkapti (m)bngok | ngadhuh-adhuh nrungkppi layonne | kawarnaa kang ana ing (n)jawi | sagunging parstri | bilulungan gugup || Jayngsari kagyat mentar aglis | prapta jroning gdhong | wus ttela kang rama sedane | gya sinambut Nikn Rancangkapti | pangandika ririh | babo ariningsun || Dn narima sukur ing Hyang Widdhi | takdir kang dhumawoh | lah ngta garissing papasthn | tanpa prlu manggung kok tangissi | balik dn-miranti | tiklln lan sibu || Ljar ing tyas Rancangkapti mijil | nng jarambah lunggoh | tur uninga marang tatamune | myang parentah maring para dasih | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 400 >

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

samptting pakarti | sadaya kacukup || 31. Jayngsari mdal tur udani | yn kang rama layon | samya (n)jtung (m)barbl waspane | para stri gumrumung anangis | Radyan Jayngsari | aparentah gupuh || Amiranti pangkat benjing-enjing | panguburre layon | tan winarna ingkang nambutgawe | para tamu guyup angrencangi | layon binarsih | rinukti pinatut || Jilid 1 - Kaca : 300 33. Ingkang dadya pangagnging nagri | Pakalongan rawoh | Jayngsari nmbah lon aturre | pangkattipun layon benjing-enjing | ulun lawan ari | tumutur mring kubur || Nanging lajng tan wangsul mring nagri | ulun yun dhdhepok | kang tan tbah lawan astanane | rama ibu wontn dhusun Sranggi | sakawontnanning | kang kantun sadarum || Dalah papan pemahan myang panti | trussing lair batos | ulun sumangga ing sakarsane | ingkang ngasta pangawasa nagri | sakarsanta dadi | aywa walangkalbu || Dhuh sanggyaning kang rawuh ing ngriki | mnggah aturingong | sami ngidnnana sadayane | saur paksi tamu jalu stri | mangkana wus wanci | sdhng angkattipun || Wus rinakit kang samya umiring | angrnggani layon | khing janma myang uparnggane | tikl pitu kalawan duk nyai | sakalir wus mranti | ingangkatkn gupuh || Khing janma ramene kang dhikir | kadya samodra rob | kataman ing prahara gora rh | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 401 >

32.

34.

35.

36.

37.

38.

gumaldhg kang kari anggili | kaponthal nututi | lajng samya mikul || 39. Tan winarna lampahirng margi | ing astana rawoh | sinarkkn cakt lan nyaine | paragadding panguburrirki | kang samya umiring | sadaya wus mantuk || Kantun para batih kang umiring | marang sakarongron | Jayngsari alon ngandikane | h sakhe abdine kiyai | tan na dakaranni | mantuka rumuhun || Ngopnnana saananing panti | dene raganingong | patang puluh ari anng kene | mulyakakn ingkang wus suwargi | poma dn nastiti | sagung para wadu || Wussing tampi dhawuhnya sang pkik | kbut jalu wadon | samya mantuk marang ing wismane | kawarnaa kang kari prihatin | Radyan Jayngsari | nng ngandhapping pocung ||

40.

41.

42.

22 R. Jayngsari dalah rayi sarta abdi linggar saking Pakalongan, ngidul ngetan minggah rdi Prau, lajng mandhap dumugi Diyng kapanggih lurahipun wasta Ki Gunawan. Sami mriksani candhi-candhi ing Diyng. Satunggalsatunggalipun katrangakn maknanipun dening Ki Gunawan, kadosta: Pambkanipun para Kurawa, pambkanipun para Pandhawa gangsal tuwin prabu Krsna, pambkanipun garwanipun R. Arjuna; i.p. Wara Sumbadra, Dwi Ulupi, Dwi Manuara, Dwi Gandawati tuwin Wara Srikandhi. Lampahipun kalajngakn dhatng Sokayasa ing sukuning rdi Bisma, talatah Banyumas. Lampahipun kaatrakn dening Ki Gunawan, laju sowan Sh Akhadiyat. Sh Akhadiyat dalah garwanipun Siti Wuryan sawg nandhang sungkawa, jalaran putranipun ingkang wasta Mas Cbolang kesah tanpa pamit. Dhatngipun R. Jayngsari lan Nikn Rancangkapti kaatrakn Ki Gunawan sagd dados panglipuring sungkawa. Sakalih-kalihipun lajng kapundhut putra sarta cumondhok ing Sokayasa dalah abdinipun pun santri Buras. ... kaca 301-322

Jilid 1 - Kaca : 301 1. 83. Pocung Dhuh riningsun payo tumuli lumaku | ngupaya kang dadya | wcane sang maha yogi | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 402 >

ngndi baya prnahe ing Sokayasa || 2. Yn talendho ing laku mnk kajujul | mring batih kang padha | trsna sih ayun umiring | ing sapurug satmah ngribddi lampah || Iya kakang aku (n)dhrk sakarsamu | Ki Buras turrira | upaminipun ngntosi | kula badhe tilm saking saleran || Rancangkapti angandika sakarpmu | ananging dak tinggal | sira kantunnna pribadi | yn wus tangi banjur age anusulla || Buras matur uwis kojur botn stu | rahadyan wus linggar | saking ing astana Sranggi | ngidul ngetan sumngka anggraning arga || Tumurun ing jurang prng siluk-siluk | surupping baskara | kndl dnnira lumaris | sipng anng dhusun tuwin padhkahan || Enjing bangun linajngkn lampahipun | lpasing lumampah | tan ana sangsayng margi | ya ta wau para batih Pakalongan || Samya nusul marang ing Saranggi dhusun | rahadyan tan ana | atanya mring kanca siti | winangsullan sadangune nng astana || Mangkya suwung wikana ing puruggipun | pra dasih sungkawa | bilulungan ngupadosi | alstantun tan ana ingkang pinanggya || Sigg ingkang pra dasih kang wayang-wuyung | wau lampahira | Jayngsari Rancangkapti | wus angancik sukuning Parau arga || Amalipir ngambah tpining tlaga (n)dhut | warak kang kapapag | (ng)gndring marang mbl blik | saya (n)ddr ing lampah langkung rkasa || bun ingkang nng godhong pating parntul | gumbyar lir sotya | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 403 >

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

hawa asrp anglangkungi | kang mahawan sadaya nrthk wl-wllan || Jilid 1 - Kaca : 302 13. Buras nybut bilah thik adhm kalangkung | sabarang kaidak | rasane lir ngidak api | kira-kira iki lagi bdhug awan || Iba mngko lamun wanci bangun esuk | kiraku tikl pat | ah kranjingan adhm iki | sakirane apa ana wong kang krasan || Manggon anng kene raratune (n)jkut | suprandene (n)dara | sakaliyan tan katawis | ngeca-eca dnnira sami tumindak || Radyan nolih ywa kok praduli bae wus | adhm manggon dhawak | Ki Buras wl-wlan angling | botn niyat pun adhm kula ajaka || Tanpa tmbung gapyuk ngrangkul malbng usus | tinundhung tan kesah | malah kkah anggendholi | tpung pisan si adhm kok banjur trsna || Gya tumurun rahadyan ing lampahipun | anon padhkahan | anng lambunge kang wukir | angandika payo yayi pinaranan || Kang garmbl ngarp iki kaya dhukuh | ngupaya patanyan | lampahipun sampun prapti | patgalan nuju pangagnging dhkah || Ngundhuh-undhuh Kenthol Gunawan jujuluk | kagyat duk umiyat | janma tri saking ing ardi | lampahipun ngnr maring patgilan || Ki Gunawan amapagkn sampun tundhuk | aris atatanya | kamipurun nilakrami | nami sdya miwah kawijilannira || Jayngsari amangsuli ngandika rum | kula Jayngskar | sadhrkulun pawstri | Rancangkapti saking nagri Pakalongan || Sdyaulun maring Sokayasa dhusun | Gunawan tatanya | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 404 >

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

sintn ta ingkang sisiwi | kang ayoga ulun Ki Hartati nama || 24. Kenthol (ng)guguk Ki Hartati mitraningsun | wus lami tan panggya | punapi taksih basuki | nuwun mangke sakaliyan sampun lina || Kala sugng wantos-wantos wlingipun | ing sapungkuringwang | sira lan arinirki | pruitaa sang pinundhi Sokayasa || Milanipun sarampungirng pangubur | tan wangsul mring wisma | lajng mentar praptng ngriki | Ki Gunawan angling kula botn nyana || Jilid 1 - Kaca : 303 27. Lamun sampun praptng jangji kalihipun | anak dnnarima | ngstokkn tuduh sudarmi | bokmanawi ing tmbe manggih kamulyan || Lamun sarju prayogi kampir wismngsun | nntrmkn sarira | rh mntas lalampah tbih | tmbe ulun umiring mring Sokayasa || Sakaliyan tyassira langkung panuju | wus kerit mring wisma | Gunawan nulya ngundangi | para batih kinn samkta ssgah || Wusnya rampung linadossakn mring ngayun | dhuh anak sumangga | kinarya jampi kalantih | sawontnne sugatanipun tyang ngarga || Tanpa rabi pramilanya langkung kidhung | h bocah gdhkna | totormu ywa kongsi mati | sakaliyan wus wawanting nulya dhahar || Wus dumugi linorodkn Buras gupuh | Rangcangkapti lingnya | kakang iki desa ngndi | lawan ingkang aran totor iku apa || Ana jroning wisma suda asrpipun | sapa namanira | ingkang darbe wisma iki | dene ngaku mitrane kang wus suwarga || Ki Gunawan gumujng alon lingipun | anak nama kula | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 405 >

25.

26.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

Kenthol Gunawan duk maksih | rmn dagang lan rama (n)dika tan pisah || 35. Baya sampun tinakdir dera Hyang Agung | ulun tansah tuna | rama (n)dika manggung bathi | kaku ing tyas dhdhkah Diyng punika || Spi samun suprandene manahulun | tntrm sukawirya | angungkuli kala sugih | sangandhapping panti punika guwanan || Rintn dalu totor latu datan lampus | mila nng jro wisma | datan akaraos atis | Buras matur lrs-lrs kang timbalan || Tanpa (n)jkut ning mngko nk mtu nguyuh | awak rasakna | msthi tis-tis tiba katis | wedang tuwa anom datan krasa panas || Jilid 1 - Kaca : 304 1. 84. Sinom Ki Gunawan aturrira | ing benjang enjang prayogi | lledhang supadi enggar | ing tyas kataman prihatin | umiyat candhi-candhi | Diyng kathah warninipun | talaga Pakarman | babahan Aswatamki | sumur gumling myang kawah Candradimuka || Rancangkapti duk miyarsa | kakang sesuk milu mami | ing dalu datan winarna | nahan wus wanci byar enjing | Hyang Surya andhadhari | sadaya apan wus ngrasuk | busana gya sarapan | pinants dhaharan enjing | wedang th alalap gndhis kalapa || Wus dugi dhahar sarapan | wawi anak mumpung enjing | gya linggar saking ing wisma | Gunawan lumakyng ngarsi | sacaktting kang margi | miyat candhi cacah tlu | nng rng-rng arga | angongkang ing jurang trbis | kang satunggal aran candhi Duryudana ||

36.

37.

38.

2.

3.

< Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 406 >

4.

Kalih candhi Dhanyang Druna | katiga candhi Sangkuni | ing lampah wus mancat minggah | praptng nginggil siti wradin | umiyat candhi-candhi | candhi Arjuna jinujug | ing tngah wontn sela | kumalasa lus pasagi | tngah sela krowok isi toya marta || Langkung asrpe kang toya | majng mangiln kang candhi | ing ngarsane candhi Smar | kidulling Arjuna candhi | Sumbadra langkung adi | ing ngarsa mawa lng agung | Jayngsari turrira | puniki lng punapi | Ki gunawan alon wijiling wacana || (ng)Gr punika winastanan | babahan sang Durnasiwi | inggih Bambang Aswatama | ngalr ngiln trusannki | tumindak ngidul myat ing | candhi Puntadewa Prabu | kakalih candhi ngarsa | kmbar warni alit-alit | winastanan candhi Nangkula Sadewa || Kidul candhi Puntadewa | winastan candhi Srikandhi | lajng dnnira tumindak | ngidul ngiln sawatawis | umiyat candhi asri | aran candhi Bimasunu | ya candhi Gathutkaca | samya ngiln ajngnki | ngidul malih miyat candhi Wrkudara || Inggil tur agng priyangga | arspati langkung wingit | pribadya majng mangetan | salsih dnnya ningali | tumindak ngidul malih | myat Tlagawarna rannipun | we lir kuwung wangkawa | pthak abrit biru kuning | lirap-lirap kalangkung asri kawuryan || Jilid 1 - Kaca : 305 Mawh sngsming wardaya | anglilipur ing prihatin | ri wusnya myat Tlagawarna | miyat talaga Tus nami | toya kalangkung wning | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 407 >

5.

6.

7.

8.

9.

katandha dhasaring ranu | gya miyat tlaga Kidang | umobing we mawh giris | nulya wangsul ngalr ngiln lampahira || 10. Umiyat ing candhi Krsna | smu wingit anglangkungi | rspati kang wawangunan | kmput tapis dnubngi | nulya tumindak malih | mangiln myat trusannipun | babahan Aswatama | kang anjog ngarsaning candhi | sang dyah adi Sumbadra kasbut ngarsa || Kawuri candhi babahan | nulya mangetan lumaris | miyat ing tuk Bimalukar | toya manthur langkung wning | Buras gupuh marani | kapengin raup myang nginum | tangan kalihnya nadhah | dupi kasntor ing warih | asru (n)jola ngaccng tangan kalihnya || Rancangkapti dahat suka | tatanya Buras thik mringis | (n)jingklak banjur awl-wllan | narthg umatur ririh | nuwun raose sami | nyas kadya nadhahi latu | we asrpe kalintang | jimpe tanganulun kalih | nora majat adhme tuk Bimalukar || Wangsul mangiln lampahnya | kathah rca alit-alit | pinarik pinantha-pantha | wiwitan ingkang kaksi | tan liyan lir wit kopi | amung awis uwohipun | rahadyan minta wikan | Ki Gunawan turrira ris | lah punika kang nama purwakucila || Wohipun kenging kinarya | panulaking wisa mandi | sarpa lamun kaungkulan | tanpa karkat angalntrih | kalabang kalajngking | ulr ing sasaminipun | [...] | Buras gupuh angundhuhi | kanthong kalih kbak woh purwakucila || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 408 >

11.

12.

13.

14.

15.

Maring arga ambg wasta | Pakarman langkung wingit | tngah sela kumalasa | kathah babalunging paksi | radyan tatanya maring | Ki Gunawan ris umatur | punika balung kaga | sadhengah paksi ngungkuli | Pakarman tamtu pjah lajng dhawah || Ana ing sela punika | wus tamat nulya ningali | ing kawah Candradimuka | luwng satngahing ngardi | isi we sulak kuning | umob lirang gandanipun | tan na kuwasa nylak | mawa kukus sawatawis | toya mili nanging kawah datan lukak || Jilid 1 - Kaca : 306

16.

17.

Datan dangu dnnya miyat | lajng tumurun wus prapti | ing ngrng-rng sitinya | dn ambah ammbk-mmbk | gathuk lawan tlagi | akathah maliwissipun | antingan appanthan | ana gisiking tlagi | Buras angling apa ta kae antingan || Ki Gunawan angandika | iya ika ndhog mliwis | nanging ewuh panjupuknya | awit siti tan kuwawi | kalamun dnnciki | ambls mbuh gadhugipun | Ki Buras miris maras | tumindak aminggring-minggring | lampahira wus tan ngambah siti mndat || Miyat sumur Jalatundha | ubnge pinalangan pring | ngaluwng dhapur kukusan | (n)jawi palang gasik wradin | kathah patilassanning | skar konyoh miwah kutug | rahadyan minta wikan | Ki Gunawan turrirki | sabn malm Anggara Kasih punika || Kathah janma kang tirakat | wontn ingkang minta sugih | wontn minta kadrajatan | wontn minta dnkasihi | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 409 >

18.

19.

20.

myang minta darbe siwi | wontn minta tguh timbul | sontn angobong dupa | manawi wus tngah ratri | angglundhungkn timba bumbung binandhulan || 21. Sela bundr agng madya | supadi enggal lampahing | timba prapta (ng)gyanning toya | yn katrimah sdyanki | pangraos sawk kalih | dhpa sampun angsal ranu | gya inginum sakal | [...]| kenging (m)bkta lamun kinarya sarana || Manawi datan katrimah | dalomokipun pawarti | tali ngantos swu dhpa | tinarik tan antuk warih | Ki Buras anylaki | nginguk lbte kang sumur | singunn giris ing tyas | badannya sakojur mrinding | undurrira alon-alon ulat biyas || Cakt lawan Jalatundha | wontn toya ingkang mili | saking sapucaking arga | nanging lampahe kang warih | (n)dadak anyimpang tbah | datan lumbt ing sumur | mangkana dnnya miyat | ing Diyng saurutnki | tan rkasa ing tyas datan mawi kmba || Jilid 1 - Kaca : 307 24. Ki Gunawan aturrira | wus tlas kang dntingali | prayogi wangsul mring wisma | bilih kadalon nng ngriki | sastu tan kuwawi | mindhak-mindhak asrppipun | radyan matur sumangga | tumurun wus praptng panti | pasugata tinata tharik samkta || Wawi anak lajng dhahar | rayi paduka kalantih | sahari datan anadhah | sang dyah angandika aris | kasngsm umiyat ing | candhi miwah sanssipun | mawh rnaning driya | dumadi tan ngrasa nglih | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 410 >

22.

23.

25.

Ki Gunawan ngandika Alkamdulillah || 26. Wus wawanting toya panas | pakantuk dnnira bukti | cinarik sinungkn Buras | tanpa taha dnnya bukti | kasrtn minta warih | sinungan wedang kumbul | gya inginum nir rasa | panas asrp kadi warih | mung gugusi lambe lidhah kraos lidhas || Radyan matur mring Gunawan | candhi Duryudana tuwin | candhi Druna candhi Suman | candhi Puntadewa aji | candhi Arjuna candhi | Nangkula Sadewanipun | kalawan candhi Bima | tuwin candhi Dwarawati | ngajngipun wontn sela kumalasa || Pasagi sinangga ompak | kubngira pinarigi | bult ingukir lung-lungan | tngahing sela waradin | sinrat sastra rmit | kadiparan unglipun | msm Kyai Gunawan | atur wangsulan mrakati | sastra Buddha ingkang tumrap wontn sela || Punika apan pngtan | pambkannya kang cinandhi | ngungsd Radyan Jayngskar | mugi kaparng ing galih | amdhar suraossing | sadaya ingkang kasbut | anng sela sasanga | nanging tinmbungna Jawi | inggih anak punika langkung prayoga || Winarna pambkannira | sira Prabu Kurupati | puguh sbarang kinarsan | mituhokkn ing panggalih | adrng pikir ginlis | ayo jangjine tumanduk | rikat nanging guguppan | ing atur tan tinaliti | mungkur marang carita mawa surasa || Ranning ondhe miwah adat | llabuhan ala bcik | tan arsa nguningannana | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 411 >

27.

28.

29.

30.

31.

nurut karsane pribadi | rmn akarya wiwit | gagrak anyar kang sinarju | lumintu paring dana | ambungahakn wong cilik | nanging ingkang ambyuk angubungi karsa || Jilid 1 - Kaca : 308 32. Yn ta mungguh kang mangkana | kaugung kapati-pati | wus datan asubasita | ilang tataning narpati | katon tyas nanging jirih | watak molor nora mulur | yn mnng lir gupala | ngumpt karsa tan ngrapti | gojag-gajg uga iya uga ora || Manawa na turre wanodya | ingkang dadya suprih pamrih | anjalari sukawirya | myang (n)drbalane mas picis | iku rna kapati | pangarabe nora uwus | yn durung tibng karsa | sarwa nora pisan ering | ing sujanma mangun tki tapabrata || Malah punika ingaran | wong papa sudra anisthip | awit tan ngubungi karsa | kabungahanning ngaurip | anggppe ing panggalih | marang Hyang Suksma linubung | saykti nora liya | mungguh Bathara linuwih | tanpa rupa muhung jatine priyangga || Krana kawasng kaanan | tanpa cgah tanpa sirik | milih sakhing gumlar | ingkang purbamisesani | ttp karsaning Widdhi | sida dumadi tan lbur | tamat pambkannira | sang aprabu Kurupati | gantya Arya Sangkuni patih Ngastina || Watkannipun kinandha | praduln ngaruh-aruhi | nora kna wong kumlebat | thik-ithik dipun waoni | gawe sriking ati | sikon saronne lumintu | tingkah solahing liyan | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 412 >

33.

34.

35.

36.

mung tansah dipun owahi | nora nana sawiji kang kabnran || 37. Pasthi tumiba ing lpat | yn nana ngarsa Sangkuni | sanadyan uwis bnra | gumrmng maoni ririh | saradan tudang-tuding | anyungir ulate rngu | yn lkas pagunman | nora liya-liya malih | pan wus kna pinasthkkn lamun nacad || Ngrasani alaning janma | dn andhar awit jjnthik | suku minggah kongsi prapta | pucuk rambut tanpa uwis | dadi rnaning galih | yn nyatur tindak kang dudu | kinarya cagak lnggah | ngira-ira mring sasami | mung alane bae ingkang pinthikan || Nora pisan angetokna | bciking liyan pinurih | sirna kadhang tinutupan | pamrih arahing panggalih | dimn aja ngungkuli | ya marang sariranipun | yn ana wong kakandhan | nora ngalm mring Kya Patih | miwah nora carita alaning janma || Jilid 1 - Kaca : 309 40. Pasthi ambanjur pinapas | aja ambanjur cariwis | tur yn tinunjl ing rmbag | anjlomprongakn amrih | dudune ing sasami | lamun lkas gawe dhawuh | mlaksana amisesa | ngawang ngawur tan dumugi | ing wasana tan tumibng karaharjan || Kang pasthi dadya panggrsah | pgl sayah anglakoni | praptng (n)don dadi tutuhan | prandene bisa ngingrri | ing catur anyelaki | iku mau kurang anu | lamun ta mangkeneya | iya tumiba ing dadi | lah ta ora padha ngati-ati ing tyas ||

38.

39.

41.

< Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 413 >

42.

Pan mangkono Arya Suman | yn tinutuh ing prakawis | malah mals nutuh (n)dadra | ngncngi bnr pribadi | suthik yn dnaranni | luput parentahe ngawur | banjur angisis jatha | ana kamituwa dadi | iku goroh yn aku nora bnrra || Saking luputmu priyangga | malengos kang sinung angling | wus watake kyana patya | ing rmbag (ng)garndhl wuri | gargding panggalih | sadina-dina pan namung | amrih ara-uruwa | ggra ingsun angutil | grahuyang yn ana arjaning jaman || Jalukane awwhan | kumt tur rada nylkuthis | dene anggppe ing driya | marang Hyang Suksma Linuwih | Gustine ttp Gusti | kula ya kawula tuhu | marma kudu akarya | anyuprih bciking dhiri | supayane dadi tumiba ing mulya || Kudu mangangkah tan kndhat | angndhak gunaning janmi | ngala-ala mring manungsa | aja ana kang ngungkuli | supadya dadya kksi | badanne dhewe linuhung | ngalela anng jagad | pangrasa bcik pribadi | dadi sida katarima Hyang Wisesa || Sangt condhong Sri Narendra | Jakapitana ing patih | Sangkuni klakuanira | rsp ing tyas narapati | myang ingkang para ari | kurawa sadayanipun | tan ana kang sulaya | gilig golong kang panggalih | abiyantu ing karsa jng sri pamasa || Rumojong sdya swuh brastha | gung kinarya skar lathi | anurut parentahira | kang paman Arya Sangkuni | sabarang pamrayogi | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 414 >

43.

44.

45.

46.

47.

tan nana ingkang winangsul | saatur-aturrira | tamtu bisa nuju kapti | marma tansah cakt nng ngarsa narendra || 48. Kinarya mantriwisesa | kaprcaya nguwasani | kabh bot-repotting praja | mncarkn karsng narpati | sukr waldding nagri | kasrah bang-bang alum-alum | kang rawe-rawe rantas | malang-malang dnputungi | idu gni ering kabh wong sapraja || Jilid 1 - Kaca : 310 49. Wus tamat watkannira | Kya Patih Arya Sangkuni | kang myarsa sadaya suka | radyan aturrira aris | sastu anyplssi | lan wujud wayanganipun | paran pambkannira | Dhanghyang Druna maharsi | Ki Gunawan anglajngakn carita || Pupundhn nagri Ngastina | dadya pangumbahan pikir | kang minangka tuwanggana | -ning praja tinuwi-tuwi | sapa sinambatting sih | risang Baratmadyasunu | ya Bambang Kumbayana | satriya ing Ngatasangin | angajawa apaparab Dhanghyang Druna || Adhdhepok Sokalima | jroning wawngkon nagari | Ngastina gung sinunggata | tuhu pandhita linuwih | cipta anggpe maring | Hyang Widdhi batharanipun | sinru mngku puja | pinrih wor agal lan rmit | ywa kaslan ing pangragasuksmanira || Lamun nora mangkonoa | mungguh kawula puniki | ykti nora darbe daya | (ng)gonne bisa mobahmosik | malah kaworan saking | Hyang Purbamisesanipun | loro-loroning tunggal | ttp-tintpan sami | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 415 >

50.

51.

52.

dadya amung kawula darma lumakya || 53. Wwatkannira marang | sasaminirng dumadi | sisinglon sabarang karya | nora kna yn dinugi | saking pncaring angling | labt loro-loro tlu | tan ngmungkn sajuga | kaarah nyampar pakolih | ing pirmbag mubt ksit nora panggah || Pakolhe kang supaya | aywa katlindhs ingkang ngling | ingkang tumiba ing ala | amung kang tumibng bcik | katonna rmbug saking | iya ing sariranipun | marma cinalang-calang | pakewuhe kang ginati | salingkuhe wiweka dinkk ngarsa || Palsddan ing wicara | pangarp ngenaki ati | nanging sadalmming cipta | mandng caloroding kapti | yn wus wruh dnjurungi | pint saprayoganipun | awiknya kamandaka | ing sabda tan ngatawisi | awit saking kinmbong basa mardawa || Jilid 1 - Kaca : 311 56. Nggungkn pangla-la | ginunturan ing mamanis | abang lambe marakdriya | wisa martane ngnani | kadhang warta wisaning | anggutuk lor kna kidul | marma sang Dhanghyang Druna | mngkono watking ati | ing uwite saking kasluruning lampah || Dahat adrnging wardaya | duk maksih nng Ngatasangin | tan arsa gumantyng rama | amung sangt mangun-tki | kapati mati-raga | nora sare dhahar nginum | mnng manungku puja | manuh manawa manonni | kalksanan antuk wangsiting jawata || Yn sanyata mamrih sira | mring kamulyaning jagad tri | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 416 >

54.

55.

57.

58.

wudharn tapabratanta | lumakuwa angajawi | ing kono ana janmi | kakasihing jawata gung | turasing Sang Hyang Brahma | nanging karsaning Dewa di | ing samngko pan maksih kinarya samar || 59. Durung katon kawistara | maksih dipun waranani | dening Hyang Jati wasesa | srana andhapasor sami | mamrih raharjng budi | tapabratane sinamun | asorre ngmu rasa | Pandhu Dewanatasiwi | Narapati nagara gung ing Ngastina || Wus dadi pratiknyanira | sinung papancne pasthi | dening Hyang Jagad Pratingkah | singa-singa wong kang asih | miluta anydhaki | bisa momong marang iku | saykti katarima | barang pamudyane dadi | wus mangkono iya ora kna cidra || Marma Bambang Kumbayana | enggal dnnira lumaris | ngulati mring tanah Jawa | mituhu ucapping wangsit | samana sampun prapti | nanging kaloloh ing laku | labuh labting arda | tumpang so sabarang kardi | ngungun ing tyas wau Risang Rsi Druna || Awit dudu kang sindya | mungguh Ngastina nagari | rhning wus bangsa pandhita | dadya sdya tan gumingsir | mantp ttp nglakoni | laku ingkang wus kabanjur | kacmplung nng Ngastina | momong Prabu Kurupati | mung ing batin miluta Nata Pandhawa || Lan mungguh Sri Duryudana | dahat dnnira mumundhi | marang risang Dhanghyang Druna | angangge guru marsandi | ing rmbag gung tinari | pra samya klu kalulun | wong sapraja Ngastina | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 417 >

60.

61.

62.

63.

mangastawa ngaji-aji | amiminta aji jaya kawijayan || Jilid 1 - Kaca : 312 64. Sang Nata sadina-dina | mh nora sah lan sang rsi | lawan sira Arya Suman | iya sang Patih Sangkuni | ingkang minangka tali | ngncngi sagung rinmbug | wani toh lara pjah | mantp ora angoncati | marma nurut nata mring sarkaranira || 85. Dhandhanggula Sampun titi pambkannya Rsi | Sokalima mangkya ulun mdhar | kang sinung sih Jawatane | sira sang Pandhusunu | Sri Iswara Cintakapuri | miwah sakadangira | kalima winuwus | kalakuwanira samya | Prabu Darmakusuma Yudhisthira ji | iya sang Dwijakangka || Iya Darmawangsa sri bupati | Puntadewa Guna Talikrama | Cintakapura prajane | Ngamarta ya winuwus | ing Batanakawarsa dening | pannggaking Pandhawa | risang Bayusunu | iya Arya Bratasena | Wrkudara ya Kusumayuda tuwin | sang Bima gng birawa || Paparab satriya Jodhipati | nunggil munggwng sajroning nagara | de kang dadi panngahe | satriya surasadu | Madukara ingkang ngrnggani | paparab Dananjaya | ya sang Pandhusunu | Palguna Arjuna Parta | Endraputra Janaka Radn Jahnawi | Prmadi ya Pamadya || Lawan bibisik Prabu Karithi | nanging muhung ana ing suwarga | ing Tejamaya siniwng | dening pra surawadu | yku nama Prabu Karithi | malih sang Pandhuputra | dwi warujunipun | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 418 >

1.

2.

3.

4.

dhdhepok ing Tanjungtirta | sakaliyan sapa dasanng wawangi | Nangkula lan Sadewa || 5. Jangkp gangsal ing mangkya winarni | pambkannya Sri Darmakusuma | rumangsa kawula kiye | ing tyas marmanya kudu | karya bcik marang sasami | pangangkah aywa kndhat | asarananipun | npungakn kabcikan | marang liyan kang widadaa basuki | lan norring jiwa raga || Jilid 1 - Kaca : 313 6. Kang supadya sidaning dumadi | mindng-mindng ngudang katarima | sumuci mring batharane | jumitaning sumungku | nungku tama mamati kapti | sakarsanirng liyan | katampn rahayu | sanityasa tyas susanta | styaning ngling sdya mrih rnaning ati | tan tilar parikrama || Sakarsane tan arsa sak srik | -ira marang sakhing tumitah | wahyane pamuwus sarh | sarh sarekaning hyun | smu mnng tan mardulni | sasolah bawaning lyan | pan namung jinurung | kang katampik nora nana | mung kalbut watak angaruh-aruhi | amot mngku ing driya || Yn ngandika tansah angiribi | nora pisan yn nyulayanana | marang sasama-samane | sarnganing tumuwuh | panyiptane ing Suksma jati | kang murwa ing bawana | bisaa sawujud | ilanga jnng kawula | panganggpe wus mati sajroning urip | kamulyaning kaanan || Ing (n)jaba jro jinumbuhkn sukci | kadya palwa kamot ing samodra | tan ssak dening sarahe | mis bacin ganda arum | rgd rsik agal lan alit | kalbu tan tinulak | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 419 >

7.

8.

9.

sumungku ring ayu | ing pangrasa sukmanira | pan linanggngakn kalawan pamuji | wus tanpa pilih papan || 10. Mandng Maha Sukcining Hyang Widdhi | kang winanuh jaman tptloka | sumingkir marang karamn | tan karya sukng kalbu | ing kaanan sawiji-wiji | ing jagad Janaloka | cinipta tan wujud | wus mulih aranning kuna | sampun tamat pambkan Sri Pandhusiwi | mangkya gantya winarna || Pambkannya risang Bayusiwi | sira Radyan Arya Wrkudara | sang Bratasena parabe | kaku ananging kukuh | nora tau akarya wiwit | mucuki ing prakara | adoh saking iku | ing samangsa wus katatap | ing panggalih panggah nora wigah-wigih | tan ana cingahan || Nora nganggo tdhng aling-aling | apa barang sakarsa balakan | tan nganggo bcik-bcike | lamban bae ing catur | lomas-lamis iku tan sudi | nya dhadha ndi dhadha | ywa kakhan rmbug | singa bcik bincikan | singa ala iya pasthi dialani | amuk rbutn ing prang || Jilid 1 - Kaca : 314 13. Kncng lmpng nora minggrang-minggring | nir wikara nir baya nir pringga | ttg sabarang karsane | tan nganggo singgan-singgun | ala bcik bcik tumuli | ewuh pakewuh tanpa | bnre linajur | ngukuhi kcaping kata | etang wuwus yn wus wdhar dnrungkpi | tan nana kinringan || Wus tan ngetung lara lawan pati | tan suminggah sdya linaksanan | ngantpi basane bae | tan kndhak dening ridu | nadyan para jawata sami | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 420 >

11.

12.

14.

tan kna malangana | ing sakarsanipun | anggpe mring Hyang Wisesa | nora slak lamun kinarya gagnti | ilang was-wasing driya || 15. Sajatine bathara linuwih | nora arah nggon warna rupa | kalimputan ing anane | purbawisesanipun | pribadi sang sidaning dadi | wus wiratamng cipta | pupuntoning kawruh | kawula wus tan rumangsa | Arya Sena tan bncng-cwng maligi | wnang adarbe karsa || Srana mantp ttp tan gumingsir | btah ngangkah yn durung kalakyan | apa kang kinarsakake | nora marm ing kalbu | lamun durung prapta sajati | jati-jatining karsa | sinru sinangkut | wus tamat pambkannira | Arya Sena wong agung ing Jodhipati | mangkya ingkang winarna || Pambkannya Rahadyan Pamadi | Arya Dananjaya sang Arjuna | annggih Radyan Pamade | sang Batharendrasunu | apaparab Prabu Karithi | kkmbange bawana | Madukara mngku | sang Parta iya Janaka | amanjaya jayane sang jayng jurit | prawira widigdaya || Amumpuni ing guna kasktin | datan kewran glarring ngayuda | ttg tatag sabarang rh | sarh sasmita putus | tatas buntas yitnng wigati | wiweka surng laga | lga lir tumambuh | tapa tapaking warastra | munggwng graninng kang arga antikswa lungit | ing rat tuhu minulya || Jilid 1 - Kaca : 315 19. Mila dadi kondhang ing sabumi | sira Rahadyan Andananjaya | saking budi paradhahe | sring ngtog ing sakayun | ing sujanma jalu lan stri | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 421 >

16.

17.

18.

sakarsa linanggatan | tan ana winangsul | nadyan surendra bawana | pra jawata tuwin kang para apsari | inguja sakarsanya || 20. Karya rsp mring rowange linggih | rspatine ngunguwung kawangwang | bisa basa basukine | mardawa ing pangungrum | kaduk-manis ambajong liring | kumclap nuju prana | kang kna kumpyur | dhasar smbada ing warna | wus kaonang-onang ing jana yn sigit | sdhng ddg pidksa || Bang-bang awak ing sarira lntrih | rurus raras wingit lir ngongotan | antng mintir graitane | tan pati kaduk (ng)guyu | mung sme dn incrat-incrit | sumh ing pasamuwan | ing smu sinamun | jroning naya mawa cahya | ing wasana lir wimbaning sitarsmi | parigl paribawa || Ing kabuddhan tuhu andhwki | babaguse wayuh wong sanambang | mksa katon unggul dhewe | manawa ing panggunggung | binanjurna kamot ing tulis | langkung pangla-la | kirang papannipun | mangkana sang Endraputra | bisa manjing ajur-ajr agal rmit | tan kewran ing kaanan || Dhasar btah tapabrata lsning | Mintaraga tama ning coba | kalis godha rncanane | panganggpirng kayun | kang kawasa amisesani | saykti tan kaslan | ing olah kang dudu | dadalan kang murbng titah | kamulane limput-linimputan ing sih | satunggal nora tunggal || Nora tunggal ananging ngmori | ykti lamun iya uga iya | iya iku dudu kiye | agampang nanging ewuh | pasthi dunung tan andunungi | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 422 >

21.

22.

23.

24.

kncng trkadhang mmbat | sumendhe sumangguh | agagah nora agahan | sagah drng kinantn pasthi ananging | yn slak botn pisan || 25. Anut mangsa kalaning dumadi | nyata lempoh angidri jagad | iya kana iya kene | amung babasanipun | ya bojomu ya bojo mami | dene ta garwaningwang | ttp garwaningsun | wus titi ingkang pambkan | satriya nung ing Madukara ngrnggani | mangkya gantya winarna || Jilid 1 - Kaca : 316 26. Watkannya risang Pandhusiwi | kang sumndhi myang wuragilira | ing warna tan na sanse | myang solah bawanipun | sang Nangkula Sadewa sami | tan pae ing paeka | sakaliyan jumbuh | marang Hyang Purbawisesa | mung sumarah datan andarbni kapti | mnng tan mngku karsa || Nora nana kang dn paran ati | nora suka lan nora sungkawa | iya apa satibane | karsane Maha Luhur | sakarntg nora sak srik | wus ngiwullakn cipta | rsik tan sumnut | sagalugut nora nana | kang kinarsan apa sdya paring bcik | wus nora pisan-pisan || Apa dadi ala kang kinapti | ala manh kalamun arppa | kang bcik nora rinanggh | dadya mung gumalundhung | angalindhung maring Hyang Widdhi | tan darbe tatampikan | tan darbe panuwun | tan darbe dayaupaya | amung lila sukur pasrah ing dewa di | awit Hyang Wicaksana || Mring sasama samaning ngaurip | tan mlaku-mlakuwa kindhpan | sawruh-wruhe dhewe | ala bcik tan muwus | iya nora tan angrasani | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 423 >

27.

28.

29.

kang mangkene mangkana | tan nacad lan (ng)gunggung | urippe mung babarngan | sande siyos baya pinanggih pribadi | tan ana paran-paran || 30. Sakaliyan sungkmira sami | saparentahing raka sakarya | sadaya sakarsa dhrk | ajurra kumur-kumur | yn pakonne dipun jurungi | tan pisan sumingkira | sumungkm samya nut | titi tamat pambkannya | satriya di Nangkula Sadewa lwih | gantya kang winursita || Sastra ingkang tumrap sela munggwing | sangarpe candhi Krsna apan | sasambtan suraose | ingkang sampun kasbut | pambkannya sang Pandhusiwi | myang Krsna cariyosnya | punika nak bagus | kalimanirng Pandhawa | wus ubaya lan sakadangira sami | aywa sah sing sasana || Jilid 1 - Kaca : 317 32. Asor-unggul malarat lan sugih | mati-urip lan lara-kapenak | salah siji labuh kabh | sabiyantu ing kayun | tan sulaya sabayapati | yka kang patmbaya | ing upaminipun | antigan sapatarangan | pcah siji kabh milu ambelani | swuh brastha suka lila || Sanadyan wus mangkono kinapti | sang Pandhawa prandene tan tilar | armbag saprayogine | kang raka sang inastu | narendra di ing Dwarawati | sri nata Danardana | Padmanaba Prabu | paparab Bathara Krsna | Wisnumurti ya Kesawa Arimurti | narpati Narayana || Amung kadang naksanak saking stri | lan Pandhawa nanging wus ubaya | gmah rusak bela bae | kalima sunu sarju | dadi nme sang Wisnumurti | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 424 >

31.

33.

34.

marma sdya mangkana | Sri Krsna puniku | kalawan Radn Janaka | sakaliyan sami katitisan dening | kyatingrat Sang Hyang Suman || 35. Wus pinaro karsaning Hyang Luwih | panitise Hyang Wisnu Bathara | angagal kaalusane | pisah roroning dhapur | saupama lir sosotya di | lawan mbanannira | samodra lan alun | kadya surya lan sorotnya | puspita bra ngambar gandanira sumrik | lir jiwa anng raga || Lumah kurpping suruh upami | yn dinulu beda seje warna | ginigit padha rasane | mangkono pisahipun | nata Krsna lawan Jahnawi | lugune nora beda | sami titis Wisnu | wus ngalela ngejawantah | tuhu tunggal pinangka padha sawiji | sudibyng jagadraya || Bisa nuksma kang ganal myang alit | krtarta saolah kridhaningrat | kang minangka prajuritte | kontanning jawata gung | kinn munah laku durniti | angkara ngangsa arda | adrng pakarti dur | ing rh rurusuh rinusak | Sang Hyang Wisnu ingkang andarbni kardi | anggmpur kala murka || Nora pae sajroning wus nitis | ttp tumurun mring ngarcapada | lstari ing pakaryane | marma sang antuk wahyu | katitisan sang Wisnumurti | ing watak kalakuwan | myang pambkan jumbuh | aji kaote samantra | sang Arjuna angumbar karsa ngratani | yn Krsna rada cgah || Jilid 1 - Kaca : 318 39. Amung ngudi dadining pambudi | kawaspadan lpasing graita | wicaksana sasanane | siddhi paningalipun | ing wweka pangati-ati | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 425 >

36.

37.

38.

limpad ing pasang cipta | wruh ing iya dudu | ing nistha madya utama | tuman tmn ta sujananing naya di | mring smu nora samar || 40. Sakarntg iya nora pangling | marang sande siyosing prakara | kinarang nng graitane | bisa manis ing tmbung | wruh ing tmbung kang kandl tipis | miwah kang dawa cndhak | mandhk lawan laju | anuhoni asthabrata | nora wangwang ing sabda tatas patitis | putus ing pasang cipta || Yn ngandika karya sukng ngati | lawan nora mathnthng miyagah | kadya pangangguran bae | manis winoran cucut | tumarcp sabda tarincing | angandhar tan nglmpara | wossing tan kalimput | limpating budi kumpyar | lamun nyandhak karya kknthl lan pikir | pan nora amisesa || Dhms ngtrap lamis nanging dhamis | tan katara lamun ngumpt karsa | rapt ing pasambunganne | bisa nigas anyambung | ambabangun aymming ati | awit carita krama | karm olah smu | nggon wangsulle mikna | kdhap-kdhap kocaking netra lan alis | tan kawistarasmara || 86. Asmaradana Titi sorah pambkanning | sang aprabu Danardana | rahadyan turira alon | saklangkung panuwun kula | de kaparng amdhar | sadaya ingkang kasbut | sastra Buddha tumrap sela || Mnggah ttmbungannki | punapinggih sampun jarwa | Ki Gunawan lon dlinge | anak tmbung Sangskrita | tur-ulun jarwanira | Jngsari ngandikng kalbu | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 426 >

41.

42.

1.

2.

wong iki baya pujangga || 3. Wusana umatur malih | suraosse kang pambkan | kadiparan kaljmme | Korawa lawan Pandhawa | dadya cacah sasanga | Gunawan msm lingnya rum | inggih makatn anakmas || Jilid 1 - Kaca : 319 4. Mila pamrih lumastari | kinarya nanangi driya | mndht criyose ngaluweh | tinali-tali minangka | tutuladhaning gsang | talitining pra luluhur | punika kang kinawruhan || Pugut pncaring dumadi | tindak ingkang ingarannan | nistha madya utamane | ginambar pambkan sanga | tuladhaning dumadya | runtut kuna-kunanipun | kni tindhak samangkya || ninging tyas kang winarni | punang laguning mardawa | supadi kawistarane | tpaning kang wit darsana | saking pamanggihingwang | kilap lrs lpattipun | kawula sumangga karsa || Sampuning sorah winarni | ambg miwah kalakuan | sasanga kang jinalntrh | sang aprabu Duryudana | kalih Sangkuni Patya | Rsi Druna tiganipun | golonganing sri Ngastina || De ta ing Cintakapuri | dhingin Prabu Darmaputra | sang Bratasena karone | tiga Arya Dananjaya | sakawan Sang Nangkula | kalima Sadewanipun | kanmme Sri Nata Krsna || Ing Pandhawa nm winijil | Ngastina kapetang tiga | rong golong kinmpalake | dadya jangkp petang sanga | ing mangke pan sinuda | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 427 >

5.

6.

7.

8.

9.

Nangkula Sadewa wau | tunggil wus atunggal warna || 10. Solah myang tanaga sami | marma pangetangan sanga | namung wolu sajatose | lan malih makatn uga | Jahnawi lan Sri Krsna | tinon ing paningal jumbuh | rahsane kadi sajuga || Kalamun makatn kadi | kpanggih sapta petangnya | samangke ginandhng manh | anggpnya Sangkuni ika | lawan Sang Dwijakangka | gargtting driya sumnut | awitte tunggil pinangka || Ananging upami warih | Sangkuni toya ing rawa | buthk nandhk tur naiyng | kasarahan anggrah-anggrah | mambg kewala datan | wontn iln-ilnnipun | jro mbg ndhut bladhran || Tangh lamun dnnggonni | ulam loh toya karasan | dstun niku trunalele | matil mandi mawa wisa | malih nadyan wontna | sawr toya ting pancungul | anak-anak gumarayah || Jilid 1 - Kaca : 320 14. Ngamarta upama warih | mudal tuknya marawayan | jroning maya-marya nyarong | myang tinon rawi sinungan | iln-ilnning toya | mili mratani lumintu | dhatng tgal pasabinan || Tlngnya datan ngndhatti | mumbul pamudalling toya | rsik sakdhik rgde | dnnggoni ing wadr bang | guramh spat tambra | samya ym mamangsa lumut | ganggng wangunnya karasan || Darmaputra lan Sangkuni | mung makatn prabedanya | netya samya ntpake | kawula inggih kawula | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 428 >

11.

12.

13.

15.

16.

gusti ttp gustinya | witnya samya sami banyu | buthk lawan bning maya || 17. Niku dumunung pangksi | lamun totogge paningal | toya maya rna tyase | yn buthk ppt nng netra | nanging ta sami toya | Arya Sena tunggil dhapur | lan Duryudana mangkana || Pint gambare upami | yn latua latu sanglat | datan kantnan sakinge | tplg dhawahe tan prnah | urubnya mulad mubal | karya gugupping tyas bingung | yn tan murub murng btah || Sena upaminya agni | niku pami gni mulad | tan mobat mabit urube | mntr ujwalanya mubyar | antng sorote padhang | angsuk dhatng alindhuk | datan nyamut-nyamut smang || Dumunung wontn pamyarsi | mirng swaranya dahana | yn sanglat ykti guguppe | tumambirang ing driyarda | yn antng latu mulat | tan wontn sangsayanipun | ing panampi malah ctha || Sanglat mulad sami api | sanadyan sami dahana | nanging sans tumanduke | Sena lawan Duryudana | sumlnk pangrngkuh tyas | maligi sami sumujud | tan wontn nami kawula || Kumbayana lan Prmadi | tunggil pangincnging cipta | ananging sans dhawahe | sang kadi upami kisma | sang Druna siti lincat | (n)jmbrung kacukulan rumput | lingi garinting wadran || Jblog yn katiban warih | mlnyk (n)jawi ing (n)jro padhas | yn kaidak plera-plere | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 429 >

18.

19.

20.

21.

22.

23.

lunyu mring suktan kekah | ambulak ngmplak-mplak | kitri karang witte taun | ngartg amung dlg pang || Jilid 1 - Kaca : 321 24. Samangsa tan ana warih | tgsse mangsa kartika | banjur ngaloloh lmahe | pcah pisah sami nla | lbt tur wiyar panjang | singa-singa kang kacmplung | gya minangsa sato galak || Sira Dyan Arya Jahnawi | yn ta upamia kisma | siti ladhu radin ngompol | kaworan pasir malela | mawur lir sabn rinya | dndhangir pacul lan garu | manawi katiban jawah || Dhahas malah rsik gasik | yn lami tan kambah tirta | dhasarripun sampun ngompol | upami tinanmana | samukawis ngrmbaka | lastantun wijinya thukul | sami lawan babonnira || Smpulur enggal andadi | kang namung pedah dlg pang | enggal walagang uwitte | nanm kang pancn ron-ronan | ktl lma ngrmbayak | yen wiji skar kinayun | kusuma lajng angrbda || Bilih wiji tuwuh pinrih | genjah uwohnya andadya | tulus matng-matng wohe | makatn sanssing karya | Arjuna Dhanghyang Druna | apan sami dhasarripun | lincat ladhu inggih kisma || Punika dumunung munggwing | anng kedalling wacana | dnraosi sawontnne | awon sae kasumbaga | datan sah winacana | makatn upaminipun | Druna lawan Dananjaya || Ing tyas tan kenging pinasthi | bilih sitinipun wrata | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 430 >

25.

26.

27.

28.

29.

30.

utawi sadaya lgok | kadhang lgok kadhang rata | rata kadhang lgokan | nanging inggih sitinipun | ingkang kisma sami kisma || 31. Ingkang latu sami api | ingkang toya sami toya | amung sans wahanane | wontn ta makatn uga | Nangkula myang Sadewa | pint iku paminipun | kadya (ng)gyanning samirana || Ngirid ganda bangr bacin | miwah ganda arum ngambar | asdhp minging wangine | sumrik dumunung ing grana | ananging bacin ngambar | sans saking angin iku | lawan sans saking grana || Sakalihe amung darmi | saykti wontn ing ganda | kilap sintn ingkang gawe | sangkanne botn uninga | lan botn kauningan | nging kdah uning puniku | wittipun saking punapa || Jilid 1 - Kaca : 322 34. Mangsa tilarra saking wit | yn bangr mantuk bangran | yn arum mantuk arumme | kang ganda ykti mangkana | mung darma angin krana | ajal lan kamulyanipun | ingkang dnantuki ika || Makatn ingkang upami | Nangkula lawan Sadewa | ya ta winangsulan manh | ing wau wus ngetang sapta | saking winorring sabda | uwitnya tunggal sawujud | dadya kantun etang gangsal || Gangsalipun Wisnumurti | sang aprabu Danardana | nalikanya aprang rame | Bratayuda mung Sri Krsna | kang dadya pandaming ngrat | uning obah osikkipun | ing mngsah kalawan rowang ||

32.

33.

35.

36.

< Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 431 >

37.

Kanthi ngting panggalih | sakdhap netra Sri Krsna | botn pisan yn kasupn | ubayanya ing Pandhawa | miwah ubayanira | mngsah tiga warninipun | Sangkuni myang Dhanghyang Druna || Panunggul Sri Kurupati | babala swu nagara | para ratu gdhe-gdhe | nata Krsna datan kewran | maring kartisampeka | wiknya pasang byuha agung | wadinya adaml glar || Langkung sagd miknani | ugi botn sinalira | mung pratikl pikantuke | ingkang tumandang ngayuda | nnggih risang Pandhawa | majng mundurnya samya nut | saparentah nata Krsna || Marmanta pinundhi-pundhi | sakadang nata Pandhawa | winastu linuhurake | aywa kongsi kaoncatan | ttppa sinuwita | anuduh ing marga ayu | dadya pandam pangauban || Matur Nikn Rancangkapti | kula nyuwun ssrpan | Wara Sumbadra kalihe | Wara Srikandhi punika | punapa sampun krama | paran cariyossing dangu | cinandhi cakt Arjuna || Sang Gunawan wacana ris | mnok sang Wara Sumbadra | lan Srikandhi ku garwane | Wong Agung ing Madukara | risang Andananjaya | lilima garwa kasbut | ana ing layang Wiwaha ||

38.

39.

40.

41.

42.

< Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 432 >

23 Prabu Brawijaya ing Majapait botn rna wontnipun kawaliyan ing Giri, mila utusan Patih Gajahmada sawadyabala nlukakn Giri. Wadya Majapait kasoran jalaran dipun amuk dening dhuwung kadadosan saking kalampanyratanipun Sunan Giri. Dhuwung wau lajng kaparingan nama Kalammunyng. Sunan Giri seda kagantos putranipun (Sn. Giri Kadhaton). Putra seda, kagantos wayah, jjuluk Sn. Giri Prapn. Prabu Brawijaya ngambali malih anggnipun badhe nlukakn kawaliyan Giri, nanging ugi botn kalksanan jalaran wadyabalanipun kabujung kombang mawu-wu ingkang mdal saking pasareyan Sunan Giri. Wkasanipun Majapait malah risak dening putranipun piyambak, i.p. R. Patah. Sunan Giri Prapn nyarati jumnng ratu (-ning agami) 40 dintn, praja lajng kapasrahakn R. Patah, jumnng ratu ing Dmak. ... kaca 5 9

Jilid 1 - Kaca : 323 43. Kabhe ayu linuwih | katri putrining narendra | kalih atmaja wikune | pants dumadya tuladha | stri kanggp ing priya | winursita candranipun | dyah lima endahing warna || Sumbadra spuh pribadi | atmaja Sri Basudewa | ing Mandura karatone | warna ngrspakn ing tyas | sumh lindri kang netra | apasaja driya tangguh | smune kurang budaya || Awijang ddg rspati | kuning labt mung kpama | wns mandhs kulittanne | tan pati ngadi busana | mangu kadung yn mlampah | dyatmika arang amuwus | tan rgu manis smunya || Ririh tanduke yn angling | lumuh sndhuning wicara | amot mngku aksamane | tuhune pribadya ingkang | pinrih sustyng priya | datan lnggana sakayun | mring maru kadi sudara || Rumsp tan swalng kapti | sanadyan kurang budaya | lgawa nrus ing batinne | winongwong ing widadarya | labt kadang Hyang Suman | marma sang Dananjayku | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 433 >

44.

45.

46.

47.

smu ering pamngkunya || 48. Para maru-marunki | anggpe samya nyuwita | miwah kang raka kalihe | Prabu Krsna Baladewa | kalangkung trsnanira | marang dyah Sumbadra iku | kadang stri mung sajuga || Apisah panggonannki | milane tansah anduta | wau sang nata kalihe | kikintun arta busana | kalawan tanya warta | karaharjane sang ayu | dene garwa kang pannggak || Dyah Manuara wawangi | saking pratapan wijilnya | Tirta awama putrane | sang Bgawan Manikara | sang dyah punjul ing warna | lirpendah gambar pinatut | netra (n)jait antng raras || Pamulu manis mrakati | lamun pas wimbuh endah | sanadyan ngusutta bae | kaya madu pinasthika | lurus babau wijang | maya-maya tinon mancur | angunguwung mawa teja || Kuning wns smu wilis | kadi Hyang Pudhak-sinurat | mncorong katon warnane | tanpa apipindhanira | Hyang Andakara ingkang | katawng ing ima rmu | rumamyang amaradipta || Jilid 1 - Kaca : 324 53. Nyunarri kang sitarsmi | kuciwane mung samantra | dene lugas gglunge | prandene mungguh smbada | sarwa ramping sadaya | sranduning sariranipun | ing pambayun kurang madya || Lir tawon gung ingkang lagi | gumana lambung satata | mikatonni sasolahe | apindha skar kintaka | lathi dhamis anggula | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 434 >

49.

50.

51.

52.

54.

sathmlik rkta sumunu | kadi kang manggis karngat || 55. Kengis ing wiraganki | mijitimun punang waja | arntt rampak pucuke | smu abrit tur kumilat | awor lawan wicara | awh ksarring pandulu | sarwa lus sasolahira || sm iriban tan kengis | kksi sinamun ngandika | tmbung rumakt manisse | tanduk angangayuh driya | bisa nuju ing karsa | -ning priya myang marunipun | dnnya nanggapi pinangkat || Susila anor ing dhiri | spi dhiri piyangkuhnya | ngt trahing pandhitane | btah nglapa wungu lnggah | karm mangulah puja | tamat ing caritanipun | garwa Parta kang pannggak || Panngah Dwi Ulupi | atmajanirng pandhita | Bagawan Kanwa wastane | dhepok wukir Yasarata | endah rspati warna | liringe anunjung biru | sumorot kadi kartika || Dhms sdht mrakati | kadya pratima rinngga | sarntg (m)bambang awake | mawh brangta kang tumingal | liringe pindha wulan | tan pgat masmu (ng)guyu | kengis kang waja gumbyar || Antnge wkasan kksi | sumh ing pamulunira | pants yn amatht lambe | ngiras mintonakn waja | wangun ttsing toya | kataman baskara nrawung | lwir trnggana mrih sasana || Jaja wlar wwg isi | gmuh ingkang payudara | parigl patrap solahe | kws kdalling wicara | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 435 >

56.

57.

58.

59.

60.

61.

tinut liringing netra | tandang tanduke rumngkuh | mring priya myang marunira || 62. Bisa cawis angladni | kang dadi karmming priya | myang maru cthi sdene | marma wong sa-Madukara | ajrih asih sadaya | suyut tur mawa kayungyun | lawan garwa kang panngah || Jilid 1 - Kaca : 325 63. Gantya garwa kang sumndhi | Gandawati musthikngrat | atmajanira sang katong | Arjunayana narendra | ing Sriwdari praja | warnanya tuhu pinunjul | wns ngropk apidksa || Sariranira ngalntrih | amardapa tiningallan | jnar wingit pasmonne | antng dyatmika wiweka | ruruh yn angandika | titi kurang gujngipun | rema mmak ngandrawila || Wilis sdhng ngrspatni | ngarompyoh sisinommira | jangga lumung pranajane | wlas wimbuh maya-maya | lwir wngkring nyu dnta | pintri kalangkung-langkung | (ng)gandhewa gadhing kang asta || Awijang baunirki | wiraga nangi asmara | kalamun lumampah alon | lms lambung mmbat madya | kadya tunjung lumnggang | ing warih kadilir banyu | mawh ganda rum angambar || Wasis salwir karyng stri | raratus kokonyoh jbat | widhadari paguronne | winulangkn marunira | mrih dadi kanthi tama | dnnira suwitng kakung | gantya garwanya pamkas || Nama sang Wara Srikandhi | saking nagari Cmpala | -rja puniku putrane | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 436 >

64.

65.

66.

67.

68.

Sri Maha Prabu Drupada | ing warna tuhu pelak | jnar pasariranipun | lwir kancana sinpuhan || 69. Wadana anuksmng sasi | liringe manis agalak | budiman kang samya anon | sdht ddge rspatya | gandhang tanduke sabda | gands luwse mawh kung | tulus raharjaning driya || Kalamun slanggappan angling | datan mawi tiningallan | sinandi ngliling drijine | amung lawan kakungira | kalamun angandika | patitis saulonipun | cumondhong mapankn nitya || Knyaming lathi yn angling | gumbyar kengis kang waja | lwir thathit barung tummpoh | curna prananirng driya | kajarak mamanisnya | marmanira sang-abagus | kalamun arsa aniwa || Yn sang rtna kang ngladossi | sang Parta wande sumewa | lawan sukane sang sinom | maos sagung srat lukita | lalagon gng kang skar | wisatikandhh swara rum | nglik ngumandhang gtas rnyah || Jilid 1 - Kaca : 326 73. Kenyut sanggya kang miyarsi | yn wus nulya winursitan | rahsng lukita salwire | saya karya yam-yamming tyas | miwah sang lwir kusuma | lbda busana mamatut | tumrape marang sarira || Nyamlnge tan mindho kardi | dadya tuladan para dyah | utawi marang marune | rinasuk sinalondhohan | tan keguh rinngonan | tan alamis gapyak-gapyuk | dadya nora bisa duka || Ljar lumunturing kang sih | puwara mong mangla-la | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 437 >

70.

71.

72.

74.

75.

mring Srikandhi sang lir sinom | tuwin risang Dananjaya | dnnya sih (n)tuk babahan | nanging sang rtnaning ayu | tangh yn agnging driya || 76. Awit wus waskithng wangsit | dnnira mals sihira | maratuwa gung bktine | gumanti mring Kunthi sang dyah | pinunjung sabn dina | tinurut sakarsanipun | yku caritaning kuna || stri kang kanggp ing krami | nalika ing jaman purwa | wus kawilang utamane | marma yoga piniridda | pakolh pinarsudya | pinangkat sakadarripun | ywa kongsi tanpa tuladha || Buwang caraning dumadi | (m)bokmanawa tibng papa | ina pribadi luputte | jumrunuh kh samya ntah | kaduwung wusananya | rara giluttn satuhu | crita kang wus ingsun wdhar || Rangcangkapti mangnjali | datan langkung pangstunta | mugi angsalla sawabe | garwa risang Dananjaya | gangsal salah satunggal | manthuk-manthuk sang linuhung | dakidni sira nyawa || Mangkana dyan Jayngsari | dupi miyarsa carita | ginilut sasuraose | prastyng tyas boya ndya | krama yn datan angsal | wanita kang kadi wau | pinilaur tanpa krama || Buras malongo miyarsi | wasana ngling dhuh saiba | sang Dananjaya (m)bdhodhog | bojone lima utama | sing ngene-ngono ana | pangiraku wus-amunthu | nora niyat lunga-lunga ||

77.

78.

79.

80.

81.

< Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 438 >

82.

Ki Gunawan msm angling | Buras risang Dananjaya | arang ana ing prajane | ngalnjt mring pagunungan | ngrampassi para endhang | paminggir tan kna ngetung | miwah garwa widdhadarya || Jilid 1 - Kaca : 327 Saisining sawarga di | kabh garwane Arjuna | iku mau bbasane | bojone janma sajagad | iku garwa Arjuna | garwane Arjuna iku | tulus garwane pribadya || Buras muwus tobil-tobil | ngudubilah nora talah | apa kabnran biyn | (ng)gonne ngiris kala sunat | gr ginuyu ngakathah | Ki Gunawan (ng)guguk muwus | jaman iku tanpa sunat || Anak bagus Jayngsari | mung samantn gadugingwang | ing wanci sampun sdhnge | aso wawi sasareyan | rahadyan lon turrira | bilih kaparnging kalbu | ulun lan putranta rara || Ayun sumrp yktining | dhatng sumur Jalatundha | enjinge lajng kemawon | mangkat saking Jalatundha | dhumatng Sokayasa | Ki Gunawan lon lingipun | iku labtte taruna || Nir marlupa sayah arip | pringgabaya tan rinasa | mung nrrang tyas katon mlok | pami kula mambngana | ing karsa kirang rna | mila ulun mung jumurung | (n)dhrk punapi karsanta || Ki Gunawan wus miranti | timba mring myang obor blarak | samkta anulya bodhol | (m)bkta obor sowang-sowang | wus praptng Jalatundha | sakaliyan nulya gupuh | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 439 >

83.

84.

85.

86.

87.

88.

anymplungakn kang timba || 89. Tali tan mawi nguluri | sumur katon kimplah-kimplah | prasasat mung nyidhuk bae | bumbung kalih kbak toya | ingaturrakn marang | Ki Gunawan dahat ngungun | anak kalangkung katrimah || Suwawi dninum sami | adat dhatng asrp tahan | lan kadugn sakajate | nulya inginum saksana | sabumbung sowang-sowang | mh tlas Ki Buras matur | kula nun nyuwun loroddan || Kajngipun mantun atis | bumbung dwi sinungkn Buras | tinampn lajng ginogok | sarwi asru wuwusira | e biyang nora dora | tka angt jasatingsun | kanthi padhanging wardaya || Jilid 1 - Kaca : 328 1. 87. Kinanthi Wanci akir lingsir dalu | nuringrat katon nlahi | sirp ingkang nur buwana | mh rahina smu abrit | mega malang (ng)ganthng pthak | ramya swaraning kang pksi || Radyan mangnjali matur | aywa kirang pangaksami | ulun lajng kalilana | umangkat saking ing ngriki | datan langkung pangstunta | raharjanirng lumaris || Dumuginipun ing purug | ywa kirang juga punapi | msm Kiyai Gunawan | sastune ulun ngirid | supadi ing lampah gancang | myang kang matur ing sang yogi || Tmbe yn anak wus katur | kula ngantos sawatawis | yn anak wus tntrm ing tyas | (ng)gnulun wangsul mariki | Jayngsari duk miyarsa | sukng tyas umatur aris || < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 440 >

90.

91.

2.

3.

4.

5.

Sukur bage swu nuwun | paduka sih kawlasasih | adan umangkat saksana | bagaspati wus (n)dhadhari | enggar kang samya lumampah | tan ana sangsayng margi || Tan cinatur laminipun | dnnira samya lumaris | saking ing Diyng wus prapta | tlatah Sokayasa nnggih | kndl tpi patgalan | Buras kinn tanya maring || Kang lagya andhangir jagung | wakne kula nilakrami | kang sinambat myang pilnggah | tuwin raning dhusun niki | myang sintn pangagngira | ki dhangir kagyat mangsuli || Pantn takn namaulun | Ragatruna lnggah mami | kabayan ing Sokayasa | annggih kangjng kiyai | sinambat Sh Akhadiyat | ingadhp pinundhi-pundhi || Pantn punapi ingutus | utawi daml pribadi | wau Ragatruna mulat | mring Gunawan datan pangling | gya lumajng praptng ngarsa | manmbah turrira aris || Ulun tan nyana saglugut | yn paduka ingkang prapti | kanthi (m)bkta kalih putra | punapi yun (m)bkta maring | rakanta Sh Akhadiyat | Ki Gunawan anganthuki || Jilid 1 - Kaca : 329 h Ragatruna dngupuh | maturra raka kang Kyai | tuwin kang (m)bok Siti Wuryan | ulun arsa caos bkti | lan anggawa dwi atmaja | Ragatruna msat aglis || Nahn ta ingkang winuwus | Sh Akhadiyat myang padmi | lagya lnggah nng paningrat | nglilipur garwa kang lagi | kataman duhkitaning tyas | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 441 >

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

murcane siwi sang pkik || 13. Ki Mas Cbolang jujuluk | wus sinbar sakh dasih | angluru tan antuk warta | mila saya gung prihatin | Maha Wiku ngandikanya | mring garwa myang para dasih || Rh wus tita tan kpangguh | tmbe manawa wus eling | (m)balni panggawe yogya | birai maring utami | (m)buwang pakarti angkara | murka rucah ing ngaurip || Kalamun nyata nakingsun | saykti mulih pribadi | tur wus tampi kang piwulang | nging pandhita kang wus sidik | sampurna trang nglmunira | ingkang tumkng kajatin || Tan luwih padha nyunyuwun | rahayune kang lunga nis | h ta Wuryan di narima | sira pasraha Hyang Widdhi | saka palaling Hyang Suksma | sadurunge jbng mulih || Sira pinaringan liru | kang dadya rm-rming ati | wh suka rnaning driya | kadi yogamu pribadi | utawa trah witaradya | Siti Wuryan duk miyarsi || Katon ljar ing wulangun | kawuryan ujwala wning | kasaru Ki Ragatruna | mangarsa umatur aris | amba ngaturi uninga | arinira Diyng tuwin || Kakalih atmajanipun | ayun sumiwng sang yogi | h Truna yayi Gunawan | iku nora darbe siwi | wis ta banjur aturana | ywa kasuwn anng jawi || Ragatruna nmbah mundur | tamu katri sampun kerit | tundhuk nulya rarangkulan | bagya-binagyakkn sami | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 442 >

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

sang wiku aris ngandika | padha bcik sira yayi || 21. Tkamu ing ngarsaningsun | wawangune awigati | lawan bocah iku sapa | kang jalu warnane pkik | kang wadon ayu prakatya | katmbn ingsun udani || Jilid 1 - Kaca : 330 22. Ki Gunawan msm matur | dhawuh paduka kapundhi | mnggah pisowan kawula | rhing lami tan sumiwi | dumadya wulangun dahat | dhatng paduka sarimbit || Dene kaping kalihipun | nyowannakn rare kalih | anakipun ki nangkoda | Pakalongan Ki Hartati | jalu stri ing samangkya | wus sami tumkng jangji || Wus katur sadayanipun | miwiti tkng mkassi | Sh Akhadiyat ngandika | yayi ingkang nora (n)dugi | apa condhong lan kiranta | Ki Gunawan turnya ririh || Lrs kiraka kang dhawuh | ulun pan makatn ugi | ananging badhe tatanya | jatosse yn (n)juwarhi | mila ulun mung sumangga | kulup ngabktia aglis || Kalawan arinirku | maring (n)Jng Kyai sarimbit | tanggap radyan lan ri sang dyah | manmbah lampahnya ririh | parigl solah wiraga | dhms luws mrakati || Ri wusnya mangraup suku | rahadyan tan kenging tbih | lan sang Luhung Akhadiyat | sira Nikn Rancangkapti | duk ngabkti Siti Wuryan | tansah dnnira ngarassi || Sarwi angandika arum | nini ywa sandeyng kapti | ramanta kang wus suwarga | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 443 >

23.

24.

25.

26.

27.

28.

aku mitrane saykti | kalawan yayi Gunawan | miwah ramanta kiyai || 29. Katrinya saeka kayun | tan ana winalangati | lwir kadang sayayah rena | nmbah Nikn Rancangkapti | sang wiku gantya ngandika | h ta kulup Jayngsari || Sakarone lan arimu | di sukur narimng ati | msthine ya nora timbang | ing nagara lan ing ngardi | muwah-muwuh anng praja | anng wukir gung kalantih || Kalawan sira baturmu | radyan nmbah matur aris | sastu ulun tmaha | mituhu tuduh sudarmi | rencang ulun mung satunggal | pun Buras namanirki || Maha wiku manthuk-manthuk | Siti Wuryan matur aris | sadya dhahar wus samkta | prayogi dhahar rumiyin | msakakn kulup rara | rh mntas lalampah tbih || Jilid 1 - Kaca : 331 33. Bilih sampun dhahar kmbul | dimnne angaso sami | wus jngkar saking paningrat | lnggah dhahar mpr wingking | nutug dnnira bujana | wus linoroddakn mring dasih || Maha wiku ngandika rum | yayi asoa rumiyin | mring panti tamu lor langgar | wus lngsr Gunawan Kyai | Siti Wuryan mundur lawan | Rancangkapti mring jinmrik || Rara asoa wong ayu | payo turon ingsun dhidhis | kalihe samya sareyan | rara caritakna mami | wit angkatmu saka ngomah | saprene wus pirang ari || Rancangkapti lon umatur | bilih awit kesah mami | < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 444 >

30.

31.

32.

34.

35.

36.

ri tanggal wulan kalepyan | jalaran wus langkung lami | bilih saking Pakalongan | sawg pndhak ari mangkin || 37. Lah rara awit lumaku | mangkana dyah Rancangkapti | kalimput sintrning lampah | piniluta ing mamanis | apan wus katur sadaya | Siti Wuryan sukng galih || Kndl ing cariyosipun | tkng candhi Macanputih | lajng kapati anendra | Siti Wuryan mark aglis | ing raka maksih alnggah | lawan Radn Jayngsari || Kagyat ingkang garwa rawuh | umark matur bibisik | purwa tumkng wasana | cariyosnya Rancangkapti | maha wiku latah-latah | nora luput kira mami || h kulup sun tanya tuhu | kang prasaja aja kumbi | nitik saking udakara | dora sakhing pawarti | sira ngaku nak sudagar | rinta Nikn Rancangkapti || Mring ibumu wus umatur | palthking kira mami | Jayngsari duk miyarsa | tumungkul waspa drs mijil | sakawit tkng wkassan | wus katur tan ana cicir || Sang wiku angrangkul gapyuk | langkung martrnyuhing galih | mangkana pangandikanya | aja sumlang ing ati | dipracaya ing Pangeran | ingsun kang akarya rmit || Anyamun namar anutup | sakh wadi kang piningit | sira lawan ari para | padha ingsun akn siwi | enggar tyassira rahadyan | dalunya datan winarni || Jilid 1 - Kaca : 332 < Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 445 >

38.

39.

40.

41.

42.

43.

44.

Wau ta ing enjangipun | Kyai Gunawan maharsi | ppak kang lnggah paningrat | Sh Akhadiyat bibisik | sakh wadi mring Gunawan | samya sukanirng galih || Nimbali dasih sawgung | agng alit jalu stri | sawusse sowan sadaya | Sh Akhadiyat ngundhangi | h sakhe bocahingwang | piyarsakna tutur mami || Ing samngko karsaningsun | Jayngsari Rancangkapti | dak pundhut putra minangka | ggntine kang lunga nis | padha sira sksnana | sadaya asaur pksi || Wus ngumum mring liyan dhusun | nahan Ki Gunawan Kyai | dnnya anng Sukayasa | sukuning Bisma wukir | wus tri ari gya pamitan | linilan umantuk aglis || Siti Wuryan myang sang wiku | karnan among ing siwi | lstari tkng diwasa | tan kurang juga punapi | wus supe mring kang llana | kalimput ing siwi kalih || Mintir ing pamulangipun | saya trang ing panggalih | kadyangganing kang kusuma | Jayngsari Rancangkapti | wus kudhup kantun angantya | babarring kusuma adi || Tan na wusse yn kawuwus | kang sih-sinihan lan siwi | sigg gantya kang winarna | sarng ing lampahirki | carita kinarya gantya | mgatruh ingkang winarni ||

45.

46.

47.

48.

49.

50.

< Serat Centhini Jilid 01 - Halaman : 446 >

Anda mungkin juga menyukai