AIR TANAH DAN KEBOLEHTELAPAN C3008/16/1

Di akhir pembelajaran , pelajar dapat menentukan pekali kebolehtelapan tanah di

tapak dengan betul
Di akhir unit ini, pelajar akan dapat :
1. menentukan kebolehtelapan tanah di tapak bagi keadaan Akuifer Tak
Terkurung.
2. menentukan kebolehtelapan tanah di tapak bagi keadaan Akuifer
Terkurung.
AIR TANAH DAN KEBOLEHTELAPAN C3008/16/2
16.0 Pengenalan
Pada pendapat anda, adakah ujian-ujian yang dilakukan di makmal dapat
mewakili parameter di tapak !a, mungkin ya pada "e"etengah tempat dan
mungkin tidak pada "e"etengah tempat. #ni kerana ujian-ujian kebolehtelapan di
makmal, kadang-kadang tidak mewakili keadaan "ebenar kerana beberapa "ebab
"eperti beikut :
a. $erja-kerja untuk mendapatkan "ampel tanah tidak teru"ik adalah
"ukar terutama bagi tanah berbutiran ka"ar.
b. %emadatkan "ampel tanah ke ketumpatan di tapak juga bukanlah
"atu pekerjaan yang mudah.
&. $ebolehtelapan tanah di tapak berbe'a-be'a, malahan "u"unan 'arah
juga berbe'a-be'a.
Dalam ujian "kala penuh, "ebuah telaga dikorek. $edalaman korekan hendaklah
"ehingga ke para" "tratum tanah yang nilai pekali kebolehtelapannya hendak
ditentukan. Air telaga dipam keluar pada kadar yang tetap. Pengepaman air
keluar menyebabkan air akan mengalir menuju ke telaga melalui tanah telap.
$eadaan ini menyebabkan ara" air bumi menurun di "eketiar kawa"an yang
terlibat daripada ara" a"al. (etelah keadaan "tabil, ara" air bumi ditentukan pada
dua lubang gerek. $edua-dua lubang gerek haru" terletak di dalam jejari
pengaruh ).
AIR TANAH DAN KEBOLEHTELAPAN C3008/16/*
) + *,,, (
mak"
k
Di mana,
(
mak"
+ "u"utan ara" mak"imum -m.
$ + pekali kebolehtelapan tanah -m/".
0ilai k yang ditentukan di ata" adalah nilai anggaran ka"ar "ahaja. 0ilai ) di ata"
adalah untuk menentukan kedudukan lubang gerek. Data-data ini "udah
men&ukupi untuk memperolehi nilai k di tapak. 1alau bagaimanapun data-data
ini dipengaruhi oleh aliran air bumi di tapak "ama ada ia terkongkong atau
"ebaliknya.

2ara ini mahal tetapi perlu untuk kerja-kerja penting dan juga memerlukan
ketepatan. 3ntuk tujuan modul ini anda hanya perlu tahu mengenai dua ujian
yang "elalu dilakukan di tapak iaitu ujian akuifer tak terkurung dan ujian Akuifer
Terkurung "ahaja.
16.1 Ujian Aliran Tak Terkurung.
)ajah 14.1, menunjukkan keadaan aliran mantap yang telah di&apai apabila
kadar kuantiti air 5 dipam keluar dari telaga "e&ara malar. Telaga dikorek
"ehingga menembu"i "epenuhnya "tratum tanah yang boleh telap. Ara" air bumi
dan nilai kedalaman tanah 6 ditentukan terlebih dahulu. 7arak r
1
dan r
2
bagi
kedua-dua lubang gerek dari titik tengah telaga ditentukan dan ara" air bumi pada
lubang gerek juga ditentukan ialah h
1
dan h
2.
AIR TANAH DAN KEBOLEHTELAPAN C3008/16/8
)ajah : 14.1 : Aliran tak terkurung
Menurut Hukum Darc9
5 + A k i,

+: A + 2

r h,
+: i +
!r
!"

5 + 2
,
_

!r
!"
k " r
r
#
2
+ hk
,
_

!r
!"
!" "k !r
r
#
. .
2

!" " k
r
!r #
"
"
r
r


2
1
2
1
2
[ ]
2
1
ln
2
r
r
r
#

+
1
2
2
2
"
"
"
k
1
]
1

[ ]
1
]
1

2 2
l n l n
2
2
1
2
2
1 2
" "
k r r
#

AIR TANAH DAN KEBOLEHTELAPAN C3008/16/;

1
1
]
1

,
_

1
2
ln
2 r
r #

+
[ ]
2
1
2
2
2
" "
k

( )
< =
/ l n
2
1
2
2
1 2
" "
r r #
k

-14.1.
2ontoh 14.1
(atu lapi"an pa"ir > m tebal terletak di ata" lapi"an kali" air. 3ntuk mendapatakn
pekali kebolehtelapan, "atu ujian in"itu dilakukan. Para" air bumi pada
permukaan awal ialah 2 m di bawah permukaan tanah. #a dipam keluar dari telaga
dengan kadar * ? 1,
-*
m
*
/ " "ehingga para" air menjadi "tabil . Dua lubang
korekan yang terletak 12.; m dan 2; m, ma"ing-ma"ing dari telaga pam dan
didapati para" air bumi adalah 8.@; m dan 2.;m dari permukaaan tanah. $ira
pekali kebolehtelapan tanah ter"ebut.
Pene$e%a&an
Ara" air bumi
h1 h2
>m
r1+12.;
r2+2;m
AIR TANAH DAN KEBOLEHTELAPAN C3008/16/4
An!a '($e" mene$e%a&kan ma%a$a" !& ata% !en)an me$akarkan *ernataan
%e*ert& $akaran !& 'a+a",
Diberi: 5 + * ? 1,
-*
m
*
/"
r
1
+ 12.; m
r
2 +
2; m
h
1
+ > A 8.@; + 8.2;m
h
2
+ >.2; + 4.; m
k +
< 2; . 8 ; . 4 =
-2;/12.;. ln 1, ? *
2 2
-*

+ 2.743 x 10
5
m/s.
(oalan 1
Data berikut didapati daripada ujian telaga pam ke ata" "atu "trata tanah yang
mempunyai kedalaman 1; m. Air dipam keluar dari telaga pada kadar 28.;
2.,m
8.@;m mm
2.;m
Tak telap
boleh telap
Ara" bumi
telaga
5 + * B 1,
-*
m
*
/"
A C
7arak dari telaga -m.
(u"unan ara" air -m.
1,.,
8.12
;,.,
,.;
AIR TANAH DAN KEBOLEHTELAPAN C3008/16/@
m
*
/jam. Dua lubang korekan dibuat di A dan C. Ara" air mulanya diukur pada
kedalaman 2.8; m di bawah permukaan. Tentukan pekali kebolehtelapan
tanah ter"ebut.
(oalan 2
(atu lapi"an pa"ir 1, m tebal terletak di ata" lapi"an kali" air. 3ntuk
mendapatakn pekali kebolehtelapan, "atu ujian in-"itu dilakukan. Para" air
bumi pada permukaan awal ialah 2.2; m di bawah permukaan tanah. Air
dipam keluar dari telaga dengan kadar 8 ? 1,
-*
m
*
/" "ehingga para" air menjadi
"tabil . Dua lubang korekan yang terletak 1*.; m dan 2; m, ma"ing-ma"ing
dari telaga tadi dan didapati para" air bumi adalah 8.@; m dan 2.; m ma"ing-
ma"ing dari permukaaan tanah. $ira pekali kebolehtelapan tanah pa"ir
ter"ebut.
7awapan 1
Dari per"amaan ,
( )
< =
/ l n
2
1
2
2
1 2
" "
r r #
k

r
1
+ 1,m, r
2
+ ;,m,
AIR TANAH DAN KEBOLEHTELAPAN C3008/16/D
h
1
+ 1; - 2.8; - 8.12 + D.8* m
h
2
+ 1; - 2.8; A ,.; + 12.,; m
5 + 28.; m
*
/jam
+
% m
-
/
4, 4,
; . 28
*
+
% m - / 1, D,;; . 4
*
*
Eleh itu
( )
< 8* . D ,; . 12 =
1, / ;, ln 1, D,;; . 4
2 2
*

-
k
+ 4.703 x 10
-5
m/s
7awapan 2
Diberi: 5 + 8 B 1,
-*
m
*
/"
r
1
+ 1*.; m , r
2 +
2; m
h
1
+ 1, - 8.@; + ;.2;m
h
2
+ 1, - 2.; + @.; m
( )
< =
/ ln
2
1
2
2
1 2
" "
r r #
k

+
( )
< 2; . ; ; . @ =
; . 1* / 2; ln 1, 8
2 2
*

-
+ 2.73 x 10
-5
m/s
16.2. Ujian Aliran Terkurung

AIR TANAH DAN KEBOLEHTELAPAN C3008/16/>
3jian aliran terkurung dilakukan "ekiranya lapi"an boleh telap telah dihimpit oleh
dua lapi"an tanah yang tak boleh telap air. Ara" air bumi tidak terletak di dalam
lapi"an boleh telap air.
Di dalam akuifer "endiri, aliran air adalah mengufuk dan kadar aliran air di
dalamnya lebih &epat daripada kadar aliran air yang melalui lapi"an tanah di
ata"nya. #ni bermakna, "ebahagian be"ar daripada air yang dipam dari telaga
adalah "ebagai ha"il daripada aliran air "e&ara mengufuk di dalam akuifer. )ajah
14.2, menunjukkan keadaan aliran mantap yang telah di&apai di dalam "ebuah
akuifer terkurung
)ajah: 14.2: Akuifer Terkurung
%enurut 6ukum Dar&y9
5 + A k i
+: A + 2 r 6
+: i + dh/ dr
5 + 2 r 6 k. dh/dr
AIR TANAH DAN KEBOLEHTELAPAN C3008/16/1,
rH
!r #
2
+ kdh
H
#
2

2
1
r
r
r
!r
+ k

2
1
"
"
!"
H
#
2
[ ]
2
1
ln
r
r
r
+ k
[ ]
2
1
"
"
"
H
#
2
[ ]
1 2
ln ln r r
+ k = h
2
A h
1
<
H
#
2
[ ] . / - ln
1 2
r r
+ k = h
2
A h
1
<
k +
[ ]
1 2
1 2
2
. / - ln
" " H
r r #

-14.2.
2ontoh 14.2
(atu lapi"an pa"ir 4 m terletak di bawah lapi"an tanah liat yang tebalnya ; m dan
lapi"an pa"ir berada di ata" lapi"an batu "hale. 3ntuk menentukan pekali
keboletelapan pa"ir, "atu ujian telaga pam dilakukan. Air dipam dari telaga
dengan kadar 1, ? 1,
-*
m
*
/". Dua lubang korekan dibuat dan didapati para" air
bumi berada di para" * m dan 2 .; m ma"ing-ma"ing di bawah permukaan tanah.
7arak di antara lubang korekan dengan telaga pam ma"ing-ma"ing adalah 1; m
dan *, m. $ira pekali kebolehtelapan pa"ir ter"ebut.
Pene$e%a&an
An!a '($e" mene$e%a&kan ma%a$a" !& ata% !en)an me$akarkan *ernataan
%e*ert& $akaran !& 'a+a",
5 + 1, B 1,
-*
m
*
/"
r
1
+ 1; m
r
2 +
*, m
AIR TANAH DAN KEBOLEHTELAPAN C3008/16/11
6 + 4 m
h
1
+ -4 F ;. A * + D m
h
2
+ -4 F ;. A 2.; + D.; m
k +
[ ]
1 2
1 2
2
. / - ln
" " H
r r #

( ) ( ) D ; . D 4 2
. 1 ; / * , - l n 1 , 1 ,
*

-
k
+ 3.677 x 10
-4
m/s
AIR TANAH DAN KEBOLEHTELAPAN C3008/16/12
(oalan 1
(atu ujian mengepam dijalankan ke ata" "tratum pa"ir meneru"i "ebuah telaga
"eperti rajah berikut. Pengepaman dilakukan pada kadar 1;.4 m
*
/jam dan ara"
air bumi a"al diukur pada kedalaman 2.8; m di bawah permukaan, tentukan
pekali kebolehtelapan.
AIR TANAH DAN KEBOLEHTELAPAN C3008/16/1*
7awapan 1

r
1
+ 1;.,m, r
2
+ 8;.; m
h
1
+ D.*, F 4.;* - 2.8; -*.@; + D.4* m
h
2
+ D.* F 4.;* - 2.8; - ,.D2 + 11.;4 m
5 + 1;.4 m
*
/jam +
%aat m
-
/
4, 4,
4 . 1; *
+ 8.*** ? 1,
-*
m
*
/"
k +
[ ]
1 2
1 2
2
. / - ln
" " H
r r #

+
[ ] 4* . D ;4 . 11 . ;* . 4 - 2
. 1; / ; . 8; - ln 1, *** . 8
*

-

+ 4.0 x 10
5
m /s

./&kan ke0a"aman an!a 'erkenaan *e$a/aran !a$am un&t &n& !en)an men/a+a'
%(a$an1%(a$an 'er&kut.
AIR TANAH DAN KEBOLEHTELAPAN C3008/16/18
(oalan 1
Apakah perbe'aan di antara keadaan ujian aliran tak terkurung dan aliran
terkurung di tapak
(oalan 2
(ebuah telaga dibina melalui "tratum pa"ir tumpat "edalam 1, m "ehingga
kepada lapi"an tanah liat yang mempunyai kebolehtepalan yang "angat rendah.
Dua buah telaga &erapan dikorek dengan jarak 1; m dan 4, m dari telaga. Air
di dalam telaga dan telaga-telaga &erapan pada permulaannya berada pada ara"
yang "ama, iaitu 2.8 m ke bawah daripada bahagian ata" telaga. Air di pam dari
telaga "ehingga men&apai keadaaan mantap. $adar aliran air adalah pada
2, m
*
/jam. Ara" air di dalam telaga &erapan -1; m dari telaga. turun "ebanyak
1.>; m, manakala telaga &erapan -4,m dari telaga. turun "ebanyak ,.; m.
Tentukan pekali kebolehtelapan tanah pa"ir ini.
(oalan *
(ebuah telaga dibina melalui "tratum pa"ir "edalam 1, m "ehingga kepada
lapi"an tanah liat yang mempunyai kebolehtelapan yang "angat rendah. Dua
buah telaga &erapan dikorek dengan jarak 1; m dan 4, m dari telaga. Air di
dalam telaga dan telaga-telaga &erapan pada permulaannya berada pada ara"
yang "ama, iaitu 2.8m ke bawah daripada bahagian ata" telaga. Air di pam dari
telaga "ehingga men&apai keadaaan mantap. $adar aliran air adalah
2, m
*
/jam. Ara" air di dalam telaga &erapan -1; m dari telaga. turun "ebanyak
1.>; m, manakala telaga &erapan - 4,m dari telaga. turun "ebanyak ,.; m.
Tentukan pekali kebolehtelapan "tratum pa"ir.

7awapan 1
3jian aliran tak terkurung di mana hanya terdapat dua jeni" lapi"an tanah iaitu
AIR TANAH DAN KEBOLEHTELAPAN C3008/16/1;
lapi"an boleh telap dan lapi"an tak boleh telap, dan aliran air dalam tanah beba"
bergerak di kawa"an boleh telap. %anakala ujian aliran terkurung di mana
terdapat "atu lapi"an tanah yang boleh telap terhimpit oleh dua lapi"an tak boleh
telap -lapi"an tanah yang mempunyai pekali kebolehtelapan "angat rendah. dan
aliran air dalam tanah beba" bergerak di kawa"an boleh telap.
7awapan 2
k + ,.1*2 mm/"
7awapan *
k + ,.14> mm/"