HBLS3103 ASAS KEJURUTERAAN AWAM DAN

MEKANIKAL
NORMAZNI BINTI SALIM


Tanggam lidah dan lurah
Tanggam lidah dan lurah digunakan untuk mencantumkan setiap bahagian panel pada
pintu.nIa merupakan tanggam melebar yang lazimnya digunakan dalam pembinaan lantai
dan dinding papan.Pada setiap panel pintu dibuat lidah di satu tepid an lurah di satu tepi
yang lain. Tanggam jenis ini dipasang dengan cara mengapit dan memaku serong.
b) kerja-kerja pembinaan:
i) Mentafsir lukisan projek

Mengenal pasti pelan Projek iaitu Pintu 4 Panel.
Senarai bahan yang diperlukan untuk membina.
Menentukan jenis tanggam yang akan digunakan.
ii) Proses mengukur
Proses ini dijalankan setelah penetapan pilihan reka bentuk dan pemilihan bahan
selesai dilakukan.
Setiap proses dijalankan berpandukan kertas projek.
Alat pengukur digunakan seperti pembaris keluli, pita pengukur dan sesiku
digunakan.
Produk yang dihasilkan akan menjadi sempurna setelah ketetapan dilakukan.
iii) Proses Menanda
Proses menanda dilakukan pada bahagian!bahagian bahan yang hendak dipotong,
digerudi atau dalam proses membuat tanggam
"

HBLS3103 ASAS KEJURUTERAAN AWAM DAN
MEKANIKAL
NORMAZNI BINTI SALIM


Alatan diperlukan adalah pensil, pisau, tolok penanda dan pisau penanda.
kayu diukur dengan menggunakan pita pengukur mengikut panjang dikehendaki.
#emudian ditandakan dengan menggunakan pensel
iv) Proses Memotong
kayu yang telah diukur, kemudian diapit dengan menggunakan apit!g di atas meja
tukang.
$engan menggunakan gergaji tangan, potong bahagian% yang dikehendaki.
Pemotongan yang hendak dilakukan diluar garisan yang ditanda untuk mendapat
tetepatan
.
&agi kerja menatal tanggam, alat yang sesuai digunakan ialah pahat tepi serong
Pemotongan bahan!bahan yang nipis seperti papan lapis boleh dibuat dengan
menggunakan pisau pemotong.
%

HBLS3103 ASAS KEJURUTERAAN AWAM DAN
MEKANIKAL
NORMAZNI BINTI SALIM




v) Proses mencantum dan membina
&ahagian kayu yang telah dipotong dicantumkan dengan menggunakan kaedah
tanggam. 'enis tanggam yang digunakan adalah tanggam lidah dan lurah.

#erja ini memerlukan ketelitian dan sistematik untuk mendapatkan hasil kerja
yang sempurna.
Pemilihan jenis tanggam yang tidak tepat akan menyebabkan projek yang
dihasilkan kurang stabil dan tidak kukuh.
&ahagian kayu yang telah dipotong dicantumkan dengan menggunakan kaedah
tanggam.
vi) Proses membuat tanggam

Tanggam parit yang digunakan adalah berukuran satu pertiga daripada ketebalan
kayu.cara membuat tanggam ini menggunakan pahat tepi serong, gandin kayu,
dan gergaji putting.

(

HBLS3103 ASAS KEJURUTERAAN AWAM DAN
MEKANIKAL
NORMAZNI BINTI SALIM




Tanggam parit dan tanggam temu dicantumkan dengan menggunakan paku dan
tukul besi.

tanggam parit dan tanggam temu dicantumkan dengan menggunakan paku dan
tukul besi.

setelah semua bahagian kayu disambungkan, kertas pasir digunakan untuk
melicinkan permukaan kayu
4

HBLS3103 ASAS KEJURUTERAAN AWAM DAN
MEKANIKAL
NORMAZNI BINTI SALIM


Syelek atau cat digunakan untuk mencantikkan lagi rak yang telah siap.
vii) Proses membina pintu 4 panel
c) bahan2 dan alatan yang digunakan
)

HBLS3103 ASAS KEJURUTERAAN AWAM DAN
MEKANIKAL
NORMAZNI BINTI SALIM



". kayu*papan lapis+ sebagai bahan utama untuk membina rak

%. gergaji tangan,gergaji putinguntuk memotong kayu

(. apit g mengapit kayu semasa proses memotong dan memahat
4. pita pengukur untuk mengukur dimensi yang dikehendaki.

-

HBLS3103 ASAS KEJURUTERAAN AWAM DAN
MEKANIKAL
NORMAZNI BINTI SALIM


). pensel sebagai penanda.

-. paku sebagai penyambung kayu yang dicantum

.. pahat tepi serong membuat tanggam parit

/. penukul untuk mengetuk paku
0. kertas pasir untuk melicinkanpermukaan kayu
.

HBLS3103 ASAS KEJURUTERAAN AWAM DAN
MEKANIKAL
NORMAZNI BINTI SALIM


"1. syelek,cat sebagai kemasan

"". gandin kayu untuk mengetuk hulu pahat
d) Cadangan kemasan
Proses yang terakhir ialah proses kemasan. Tujuannya ialah untuk menjadikan projek
itu kemas dan cantik serta tahan lama. Ianya juga mudah dibersihkan. Pelbagai jenis
bahan kemasan boleh digunakan antaranya ialah
Tepung Penyumbat
i+ #egunaan 2 untuk menyumbat liang!liang kayu
ii+ #elebihan 2 cepat kering dan mudah digunakan
iii+ 3ara menggunakannya 2 boleh dicairkan dengan menggunakan air dan turpentine
Syelek
i+ #egunaan 2 untuk mecantikkan kayu dan melindungi permukaan kayu
ii+ #elebihan 2 kos murah dan cepat kering
/

HBLS3103 ASAS KEJURUTERAAN AWAM DAN
MEKANIKAL
NORMAZNI BINTI SALIM


iii+ 3ara menggunakannya 2 larutkan syelek dengan pelarutnya *spirit methil+ dan
sapukan ke atas permukaan kayu mengikut arah urat kayu
#erta as
i+ #egunaan 2 untuk melicinkan permukaan kayu
ii+ 3ara menggunakannya 2 digunakan dengan bongkah kayu lalu digosokkan
mengikut urat kayu. Mulakan dengan gred kekasaran kasar *(,%,"+ dan disudahi
dengan gred kekasaran yang halus *1, 11+
3at icau
i+ #egunaan 2 untuk menutup liang!liang kayu dan kecacatan kayu disamping
mencantikkan kayu dengan 4arna terpilih
ii+ #elebihan 2 Permukaan berkilau, licin dan mempunyai 4arna yang menarik,
Memberi ketahanan dan perlindungan kepada kayu
iii+ 3ara menggunakannya 2 $ilarutkan dengan turpentine dan di sapu dengan berus
!"#"$ 2
%efinisi istem bekalan air
Terdapat dua sistem bekalan air sejuk ke rumah!rumah masa kini ialah2
"+ Sistem tidak terus
%+ Sistem terus
5ajah di ba4ah menerangkan kedua sistem ini2
0

HBLS3103 ASAS KEJURUTERAAN AWAM DAN
MEKANIKAL
NORMAZNI BINTI SALIM


2
677
&ambar rajah istem 'ekalan air

*a+ (eratan rentas sistem perpaipan sanitari rumah) bangunan 2 tingkat dari
lekapan ke Main hole *M+)
"1
'angan lupa lukis PAIP SAM&89:A9;; MA3AM 3<9T<= ATAS 9I..

HBLS3103 ASAS KEJURUTERAAN AWAM DAN
MEKANIKAL
NORMAZNI BINTI SALIM



&+ #ukisan kematik sistem pengudaraan (Ventilated System)
""
dapur
bilik
air
bilik
air
Besen basuh
tangan
Tingkat bawah
Tingkat atas
Sinki
dapur
Bilik air
Bilik air
Besen basuh
tangan
Tingkat bawah
Tingkat atas

HBLS3103 ASAS KEJURUTERAAN AWAM DAN
MEKANIKAL
NORMAZNI BINTI SALIM


C) Panduan Pemasangan *"m):
> Alat sanitari, paip, pepasangan atau komponen mestilah mematuhi keperluan yang
berkenaan dan disahkan oleh SI5IM
> 5ekabentuk, pemasangan ? penyelenggaraan mestilah tidak merbahaya kepada
struktur bangunan, sistem bekalan air dan peralatan lain
> Tidak mengancam keselamatan ? kesihatan penghuni, *kebocoran, pelepasan bau
? pencemaran bekalan air+
> 5ekabentuk sistem mestilah dapat mengelakkan daripada berlakunya limpahan
air,banjir di dalam bangunan
> @lakkan memasang paip dan pepasangan di ruang makan, ruang duduk dsb.
> Paip dan pepasangan yang terpaksa melalui ruang duduk, ka4asan a4am, tandas,
dsb. hendaklah disembunyikan dalam saluran atau kekotak dan sebagainya.
> @lakkan paip uPA3 terdedah kepada panas cahaya matahari kerana boleh
menjejaskan kualiti.
"%

HBLS3103 ASAS KEJURUTERAAN AWAM DAN
MEKANIKAL
NORMAZNI BINTI SALIM


%) Panduan Pemasangan *usunatur):
> Setiap punca bekalan air harus ada saliran keluar
> Saiz paip tidak boleh mengecil pada arah aliran
> Sudut cerun *gradient+ aliran minima mestilah "B
> Paip pengudaraan mesti dipasang untuk menga4al tekanan di dalam sistem
> Air hujan dari atap tidak boleh disalirkan ke dalam paip sanitari
> Sambungan tandas ke paip buangan mestilah menggunakan saiz "11mm minima
> Saiz paip buangan *stack+ juga bergantung kepada saiz terbesar perangkap dan
"11mm minima
> Perangkap hendaklah dipasang pada setiap alat sanitari untuk mengelakkan
pelepasan bau ke dalam bangunan
> #edalaman Cperangkap air6 mestilah tidak kurang daripada )1mm.
> #ehilangan perangkap air boleh terjadi apabila2
> &erlaku sejatan airD alat sanitari tidak digunakan dalam jangka masa yang panjang
> &erlaku CselE!siphonage6
> CSelE siphonage6 dipengaruhi oleh2
!Panjang, saiz dan gradien paip
!&entuk alat sanitari
!Susun atur kerja paip, terutamanya liku
> Pencegahan aliran lintang *crossElo4+ yang bertentangan dalam sambungan ke
paip Cmain stack6
"(

HBLS3103 ASAS KEJURUTERAAN AWAM DAN
MEKANIKAL
NORMAZNI BINTI SALIM


> Paip buangan yang disambung ke paip longkang mestilah menggunakan liku yang
berjejari minima %11mm
> &ahagian atas paip buangan yang terbuka kepada atmosEera mesti ditutup dengan
CFent co4l6 yang tidak menyekat masuk,keluar udara
> CAent co4l6 dibuat dari bahan yang tahan cuaca
> #etinggian hendaklah tidak menyebabkan pelepasan bau yang boleh menjejaskan
kesihatan dan keselesaan
> Paip pengudaraan boleh disambung semula kepada paip buangan
> Pemanjangan,pengecutan paip disebabkan oleh perubahan suhu mestilah diambil
kira
"4
Zon tanpa penyambungan
minima 200 mm. bagi stack
75mm 150mm garispusat
Penyambungan yang dibenarkan
A > 200mm
A
A
stack
Section
Plan
Plan
Section
Section

HBLS3103 ASAS KEJURUTERAAN AWAM DAN
MEKANIKAL
NORMAZNI BINTI SALIM


> C@Gpansion coupler6 mestilah dipasang untuk membenarkan pergerakkan tersebut
berlaku
> Sebagai panduan am, CeGpansion coupler6 mestilah dipasang seperti berikut2
!Setiap - m bagi paip sejuk *%1
o
H 4)
o
+
!Setiap 4 meter bagi paip panas *I 4)
o
+
!CeGpansion joint6 tidak perlu bagi paip diba4ah %m panjang *sejuk+ dan "m
*panas+
> $imana paip dipasang menerusi dinding atau lantai, CsleeFe6 mestilah dipasang
pada kerja konkrit dan paip mesti melalui CsleeFe6
> Paip mestilah disokong untuk mengelakkan daripada melentur.
> Penyokong paip mestilah daripada bahan!bahan yang tidak boleh merosakkan
paip.
> Pergerakan paip yang disebabkan oleh perubahan suhu, sokongan mestilah tidak
menghalang pergelinciran antara permukaan paip dan penyokong.
> Paip mesti disokong pada setiap sambungan yang Eleksibel.
> 'arak maksima antara penyokong bagi paip uPA3 2
ai, paip mm
garis pusat
-egak *m) #intang *m)
.2 / 40 ".% 1.)
10 ".% 1.-
21 / 300 "./ 1.0
310 "./ ".%
")

HBLS3103 ASAS KEJURUTERAAN AWAM DAN
MEKANIKAL
NORMAZNI BINTI SALIM


!"#"$ .
a) istem Pembakaran (enderaan 4njin 4mpat #ejang
$alam sistem pembakaran kenderaan enjing empat lejang berlakunya proses campuran udara
dan bahan api ke dalam ruang pembakaran enjin untuk memudahkan pembakaran yang sempurna
serta memperoleh kuasa yang optimum. #adar campuran berubah mengikut keadaan jalan yang
dilalui oleh kenderaan.
Sistem bahan api kenderaan terbahagi kepada dua2
i+ #arburator menggunakan kaeadah mekanikal
ii+ Suntikan @lektronik * @JI + kaedah elektronik
'ahagian:
A. Tangki bahanapi
&. Injap bahan api
3. Salur bahan api
$. Pembersih udara
@. #aburator , Suntikan
@lektronik
J. Salur masuk
5ajah . : (omponan %i dalam istem Pembakaran (enderaan
"-

HBLS3103 ASAS KEJURUTERAAN AWAM DAN
MEKANIKAL
NORMAZNI BINTI SALIM


#omponen!komponen utama sistem bahan api kenderaan ialah tangki bahan api,
pam bahan api, tolok bahan api, penapis udara, penapis bahan api, karburetor,
sistem suntikan bahan api elektronik, kendalian dan penyuntik.
Tangki bahan api H terletak jauh dari enjin untuk mengelakkan kebakaran
ketika kemalangan. &iasanya diperbuat daripada keluli tertekan. $idalam
tangki terdapat sesekat untuk mengurangkan bahan api bergelombang.
Tangki bahan api kenderaan
Pam bahan api H Eungsinya untuk mengepam bahan api daripada tangki
ke enjin. Terdapat % jenis pam iaitu mekanikal dan elektrik. Pam
mekanikal dipasang pada enjin dan pam elektrik dipasang dalam tangki
bahan api.
".

HBLS3103 ASAS KEJURUTERAAN AWAM DAN
MEKANIKAL
NORMAZNI BINTI SALIM


Pam bahan api mekanikal
Tolok bahan api H menunjukkan paras bahan api dalam tangki minyak.
Terdapat dua jenis tolok iaitu jenis gelong imbangan dan jenis
thermostatik.
Penapis udara H berEungsi membersihkan udara yang masuk ke dalam
silinder. Penapis yang kotor dan tersumbat akan menyebabkan campuran
udara dan bahan api menjadi kaya dan membazirkan bahan api. Terdapat
dua jenis penapis udara iaitu kering dan basah.
"/

HBLS3103 ASAS KEJURUTERAAN AWAM DAN
MEKANIKAL
NORMAZNI BINTI SALIM


Penapis udara

Penapis bahan api H bahan api perlu bersih bagi mengelakkan oriEis
karburetor daripada tersumbat. &ahan api yang kotor juga boleh
menyebabkan injektor tersumbat.
"0

HBLS3103 ASAS KEJURUTERAAN AWAM DAN
MEKANIKAL
NORMAZNI BINTI SALIM


Penapis bahan api
#arburator H berEungsi untuk membekalkan campuran udara dan bahan
api mengikut keperluan keadaan jalan serta kelajuan kenderaan.
&erdasarkan aliran udara, ia dibahagikan kepada aliran tepi, ba4ah dan
atas.
Alir tepi Alir ba4ah Alir atas
'enis karburetor berdasarkan udara
#arburator juga dikelaskan mengikut corongnya samada satu corong atau
dua corong.
%1

HBLS3103 ASAS KEJURUTERAAN AWAM DAN
MEKANIKAL
NORMAZNI BINTI SALIM


'enis satu corong
Sistem suntikan bahan api elektronik H sistem ini lebih eEisyen berbanding
dengan sistem karburator kerana ia dapat menyekat bahan api dengan
lebih tepat mengikut keadaan jalan.
#endalian ! bahan api dari tangki disalurkan oleh pam elektrik ke dalam
sistem bertekanan. &ahan api yang berlebihan kembali ke tangki. Sebuah
pengatur dalam sistem mampastikan tekanan bahan api dalam sistem
adalah malar.
Penyuntik ! adalah sebuah komponen elektromekanikal yang memancit
bahan api yang tersukat ke dalam pancarongga. Pemancit ini sebenarnya
adalah sebuah solenoid yang bergerak apabila arus laluinya
%"

HBLS3103 ASAS KEJURUTERAAN AWAM DAN
MEKANIKAL
NORMAZNI BINTI SALIM


(aburetor
A. Injap cok
B. Vn!"#$
%. Sk#" pp"#a
D. Man&k"k
p'a(p"n&
E. $njap pn)$k$!
*. p'a#a+
k'aj"an
(erantan rentas kaburetor
%%

HBLS3103 ASAS KEJURUTERAAN AWAM DAN
MEKANIKAL
NORMAZNI BINTI SALIM


A. Injap cok
&. Aenturi
3. 3ampuran udara bahanapi
$. injap pendikit
@. Skru pepura
J. mangkuk pelampung
:. Pelampung
=. Injap jarum
I. muncung utama

:ambar rajah bahagian asas karburetor
Sebuah karburetor asas terdiri daripada beberapa bahagian berikut2!
-akungan bahan api ! menerima bahan api dari tangki minyak
6enturi ! bahagian aliran udara paling sempit bertujuan meningkatkan kelajuan
luruan udara bagi menghasilkan tekanan udara paling rendah pada bahagian
berkenaan bagi menarik bahan api keluar melalui jet utama. &iasanya saiz Fenturi
%(

HBLS3103 ASAS KEJURUTERAAN AWAM DAN
MEKANIKAL
NORMAZNI BINTI SALIM


adalah tetap, tetapi kerburetor injap gelungsur pula mempunyai satu injap
gelungsur boleh laras yang menga4al saiz Fenturi.
7et utama ! laluan keluar utama bahan api ke FenturiD alirannya dika4al oleh
tekanan rendah pada Fenturi, tetapi pada sesetengah karburetor terutamanya jenis
injap gelungsur pula jarum pada injap gelungsur turut menga4al bukaan jet
utama.
7et melahu ! saluran sempit bagi menyalurkan udara dan bahan api semasa
kelajuan melahu iaitu semasa injap pendikit tertutup.
8njap pendikit ! terletak di bahagian hujung saluran udara karburetor, injap
pendikit menga4al bukaan saluran udara selepas Fenturi bagi menga4al aliran
campuran udara!bahan api ke enjinD dengan itu injap pendikit turut menga4al
kelajuan enjin secara langsung. Injap pendikit disambungkan ke injak pendikit
ataupun genggam pendikit bagi membolehkan pemandu kereta atau penunggang
motosikal menga4al kelajuan enjin. &iasanya injap pendikit terdiri daripada injap
rerama tetapi dalam sesetengah karburetor injap gelungsur, injap gelungsur itu
sendiri turut bertindak sebagai injap pendikit.
8njap pencekik ! terletak di bahagian pangkal saluran udara karburetor sebelum
Fenturi, injap pencekik menyekat aliran udara bagi menghasilkan campuran
udara!bahan api yang lebih kaya agar enjin lebih mudah dihidupkan semasa sejuk.
Injap pencekik dika4al sama ada menggunakan tombol pencekik secara manual
ataupun dengan menggunakan mekanisme automatik. Sesetengah karburetor tidak
mempunyai pencekik tetapi menggunakan udara yang dipanaskan oleh saluran
ekzos untuk memudahkan enjin dihidupkan semasa sejuk.
b) #elebihan dan kelemahan sistem suntikan bahan api elektronik berbanding karburator
Sistem suntikan bahan api elektronik mempunyai kelebihan seperti menjimatkan
penggunaan petrol, kenderaan lebih kuasa, kurang pencemaran serta lebih senyap dan
beberapa keburukan seperti kos senggaran serta alatganti adalah mahal, mempunyai
banyak sensor, jika salah satu sensor rosak boleh menyebabkan sistem tidak lancer dan
%4

HBLS3103 ASAS KEJURUTERAAN AWAM DAN
MEKANIKAL
NORMAZNI BINTI SALIM


memerlukan peralatan khas untuk membuat pelarasan serta diagnosa kerosakan
kebaikan
!senang mahu repair,maintain,serFice
!part tidak mahal
!senang tuning, tak perlu scanner atau diagnos
keburukan
!makan minyak
!mencemarkan udara
!miGture tak pandai automatic adjust
@JI
kebaikan
!jimat minyak
!lebih berkuasa
!kurang mencemarkan udara
!lebih senyap
!miGture yang tepat, pandai adjust sendiri ikut pada keaadaan *cuaca, suhu, ketinggian+
keburukan
!part mahal
!kalau rosak, banyak perlu dibuat, kena guna scanner diagnose
!banyak sensor, salah satu sensor rosak boleh menyebabkan sistem tidak lancar
!agak susah serFice
%)

HBLS3103 ASAS KEJURUTERAAN AWAM DAN
MEKANIKAL
NORMAZNI BINTI SALIM


5979("$
3: $g ;ee Choo alamiah 7aba<5oslan "tan:(:+:(hiu
* 2001)!=)5eferens 4kselen:(emahiran +idup
'ersepadu:PM5:elangor %arul 4hsan
%. http2,,444.Eree4ebs.com,kemahiranhidup,enjin.htm
(. =&S("1( Asas #ejuruteraan A4am dan Mekanikal
4. Anuar M. ela, Amran =ussein, ? 9a4a4i Mohd 'an. *%11)+. &ahan
binaan. Tingkatan 4 dan ). #uala umpur2 $e4an &ahasa dan Pustaka.
). Alina im, Mindy Tan. 9asir.M.Kakaria*+.sia Publications Sdn.&hd Teras
-. PM5 Selangor $arul @hsan
.. http2,,444.sioloon.com,t".1)1!kaburator!Fs!inject
%-