1.

0 Pendahuluan
Kewujudan sesuatu bangsa mempunyai kaitan yang sangat rapat dengan asal-usul bahasa.
Malah sesebuah tamadun atau kerajaan sesuatu bangsa tidak akan lengkap sekiranya
bahasa tidak wujud. Oleh yang demikian kedua-duanya; bangsa dan bahasa , saling
melengkapi antara satu sama lain.
Kerajaan dan Bahasa Melayu dikatakan telah wujud sejak abad ke - 2 masehi lagi
( Mangantar Simanjuntak, !!" #. $ni dibuktikan dengan penemuan sebuah Kerajaan
Melayu %hampa di &ietnam 'engah. Bahasa perantaraan yang digunakan (leh kerajaan
ini ialah bahasa Melayu.
)eredaran *aman menyebabkan bahasa ini mengalami pr(ses e+(lusi sehingga
terhasilnya bahasa Melayu m(den yang digunakan pada dekad ini. )r(ses e+(lusi tersebut
di bahagikan kepada beberapa peringkat atau *aman, iaitu *aman bahasa Melayu )urba,
*aman bahasa Melayu Kun(, *aman bahasa Melayu Klasik , *aman bahasa Melayu
)eralihan atau )ram(den dan *aman bahasa Melayu M(den. ( ,smah -aji Omar, !!. #
2.0 Bidang Kajian
/alam kertas kerja ini, saya hanya akan membin0angkan perkembangan bahasa Melayu
yang berlaku pada pertengahan abad ! membawa kepada abad 21. /alam era inilah
berlakunya *aman perubahan bahasa Melayu Klasik kepada bahasa Melayu M(den yang
b(leh juga dinamakan *aman peralihan atau *aman transisi. )ada masa yang sama telah
mengubah perkembangan bahasa Melayu dalam pendidikan 2egara.

3.0 Bahasa Melayu Klasik

3.1 Definisi
'akri3an tentang Bahasa Melayu Klasik perlu dibuat terlebih dahulu sebelum kita
memahaminya. Merujuk kepada perkataan klasik, Kamus /ewan ( 4!56 7 "!1 #
mentakri3kannya sebagai kesenian atau kesusasteraan yang lama atau yang mempunyai
si3at-si3at yang tidak lagi terpakai; yang tinggi dan abadi nilainya atau lawan bagi
perkataan m(den. 'akri3an ini menjelaskan kepada kita bahawa bahasa Melayu Klasik
diakui kepenggunaannya pada suatu masa dahulu. 2amun, perubahan masa dan *aman
menyebabkan bahasa ini tidak lagi menjadi wahana kepada para pengkaji sebagai bahan
kajian dan penyelidikan tentang perkembangan dan pertumbuhannya.
3.2 Ruang Lingkup Bahasa Melayu Klasik
Bahasa Melayu Klasik bermula pada abad ke-8 hingga awal abad ke-!. 9aman
permulaan bahasa Melayu Klasik ditandai dengan penemuan prasasti di :lu Berang
Kuala 'erengganu bertarikh ;12 - bersamaan .1. Masehi. Selain penemuan prasasti
tersebut terdapat juga prasasti bahasa Melayu Klasik terutamanya di negeri Kedah,
Kelantan, )erak, )ahang, 2egeri Sembilan dan )engkalan Kempas. ,da juga prasasti
yang ditemui di Sumatera, 0(nt(hnya di <ambi, =iau, Sumatera Selatan, ,0heh dan lain-
lain lagi (,mat <uhari M(ain. !!8#. Bukti-bukti kewujudan bahasa Melayu Klasik juga
b(leh ditemui dalam bentuk manuskrip. )engkaji-pengkaji menganggap sebanyak 2,111
manuskrip di temui tetapi semuanya tersimpan di luar negara .
2
2amun begitu, apa yang perlu ditegaskan di sini , bermula abad ke-8 hingga ke abad !
masehi Bahasa Melayu telah menjadi bahasa perantaraan utama bagi masyarakat ketika
itu. Malah ada di kalangan pengkaji menyamakan bahasa ini dengan bahasa >atin dan
)eran0is kerana penggunaannya begitu meluas iaitu sehingga dituturkan di $ndia dan juga
?r(pah ( ,bdul Samad ,hmad 7 !66 #
3.2 Ciri-iri Bahasa Melayu Klasik
Bahasa Melayu Klasik dikatakan terpisah dari bahasa Melayu Kun( apabila wujudnya
tulisan jawi. ( ,smah haji Omar 7 !!. #. Sebelum ini tulisan yang digunakan (leh
masyarakat Melayu dalam Bahasa Melayu Kun( ialah tulisan @pala+a@ ( =aminah -j
Sabran dan =ahim Syam 7 !56#. Kedatangan $slam membawa perubahan yang amat
ketara ke atas masyarakat Melayu. )erubahan tersebut bukan sahaja dari aspek tauhid
danakidah tetapi sistem tulisan masyarakat Melayu turut berubah.
'ulisan jawi berasal dari tulisan ,rab. )endakwah-pendakwah $slam berketurunan ,rab
pada mulanya menerapkan sistem tulisan ,rab dalam tulisan <awi. 'ujuan utamanya ialah
memudahkan ba0aan, kerana tulisan jawi merupakan sesuatu yang baru bagi masyarakat
Melayu. Bagi memudahkan ejaan, tanda baris atas dan bawah dimansuhkan.
Bahasa Melayu Klasik dikatakan banyak menerima 3(nem-3(nem ,rab. ( ,bdullah
-assan 7 !!2 # %(nt(hnya AkhA, A*A dan AsyA. )enggunaan 3(nem-3(nem ini begitu meluas
terutama sekali dalam penghasilan karya sastera seperti kitab-kitab agama, 0erita-0erita
rakyat dan lain-lain lagi.
.
Selain dari itu ayat-ayat dalam bahasa Melayu Klasik juga dikatakan meleret-leret,
terutama sekali apabila menyatakan sesuatu perkara. )engarang sesebuah buku sering
memasukkan perkataan yang sukar di3ahami. Begitu juga dengan pengunaan ayat-ayat
pasi3 yang begitu meluas terutama dalam hikayat-hikayat. Salah satu dari 0iri yang
membe*akan bahasa Melayu Klasik dengan m(den ialah pengunaan kata-kata adapun,
syahdan, hatta, setelah, arakian, al-kisah, bahawasanya, kelakian, sebermula dan
sebagainya.
9aman bahasa Melayu klasik menempuh kemajuan yang amat pesat berbanding dengan
*aman bahasa Melayu Kun(. )ada masa ini perkembangan ilmu pengetahuan dan
kegiatan intelektual dalam bahasa Melayu men0apai tahap yang tinggi. )ada akhir abad
yang ke-6 M, umpamanya, sudah lahir hasil-hasil karya 3alsa3ah tasawwu3 dalam bahasa
Melayu. Bahkan pada awal abad ke-; M, berlaku pula p(lemik-p(lemik ilmiah tentang
3alsa3ah, tasawwu3 dan ilmu-ilmu ugama yang lain khususnya seperti p(limek yang
dilakukan (leh -am*ah Bansuri, Syamsudin )asai, 2uruddin al-=aniri dan ,bdul =au3
Singkel. Kelahiran hasil-hasil karya bersi3at intelektual ini berpun0a daripada pengaruh
$slam yang meresap ke dalam bahasa dan budaya Melayu. Keadaan ini tidak berlaku pada
*aman -indu.
!.0 Bahasa Melayu "a#an Peralihan $ Pra#%den&
Setelah memahami dan menghalusi bahasa Melayu klasik, kini el(klah diteliti bahasa
Melayu *aman peralihan yang menjadi inti kepada kertas kerja ini.
8
Bahasa Melayu *aman peralihan dikatakan bermula pada pertengahan abad ! membawa
kepada awal abad 21. ,bad ke-! adalah abad kebanjiran pendatang luar ,sia 'enggara.
)ada masa ini pelbagai bangsa terutama dari barat datang untuk menguasai ,sia
'enggara. Orang-(rang Belanda menguasai sebahagian besar kepulauan Melayu yang
kemudian dikenali sebagai $nd(nesia. $nggeris pula menguasai negeri-negeri Melayu
terutama di Semenanjung 'anah Melayu, Brunai, Sarawak dan B(rne( :tara. Orang
)eran0is pula menguasai $nd(-%hina, (rang )(rtugis di 'im(r 'imur, manakala (rang
Sepany(l dan kemudiannya ,merika menguasai Bilipina.
Bangsa-bangsa Barat ini bukan sahaja menguasai perdagangan tetapi juga p(litik. Bagi
meneguhkan penguasaan mereka, pihak penjajah telah mengkaji bahasa dan budaya
peribumi, sehinga dengan itu timbul pusat-pusat pengajian tentang bahasa, sastera dan
budaya peribumi, terutama Melayu di uni+ersiti-uni+ersiti di Barat, misalnya di Belanda
dan $nggeris. )ada masa yang sama penjajah barat memperkenalkan beberapa tekn(l(gi
m(den seperti alat pen0etak, kapal api dan lain-lain termasuk penerbitan akhbar, majalah
dan jurnal serta per0etakan buku-buku dan kitab-kitab (,hmat ,dam. !!2 #.
Bertitik-t(lak dari sinilah perkataan-perkataan dari bahasa barat seperti $nggeris dan
Belanda mula meresap ke dalam bahasa Melayu sedikit demi sedikit. ,kibat dari itu juga
pusat kegiatan penulisan Melayu mula mengusur dari istana-istana ke dalam masyarakat
umum. $ni menjadikan kegiatan penulisan mula bersi3at kemasyarakatan dan kerakyatan.
"
)ada *aman ini juga terdapat banyak buku-buku Melayu tulin sempat di0etak. Misalnya
buku Sejarah Melayu, 'aj al-Salatin, -ikayat ,bdullah dan lain-lain. Begitu juga dengan
kitab-kitab agama yang terkenal banyak di0etak pada *aman ini terutamanya di ,sia
Barat seperti di $stanbul dan Mesir.
)erkembangan tekn(l(gi 0etak dan tekn(l(gi-tekn(l(gi lain serta perkembangan
perhubungan yang lebih mudah menjadikan bahasa Melayu terdedah kepada pengaruh
barat. /engan itu sedikit demi sedikit bahasa Melayu diresapi (leh unsur-unsur Barat
sehingga berlaku beberapa perubahan pada bahasa Melayu. -al ini ditambah lagi dengan
penguasaan $nggeris serta penjajah lain terhadap penerbitan kebanyakan akhbar dan
majalah Melayu.
2amun begitu satu perkara yang tidak dapat dina3ikan ialah penjajah turut membantu
perkembangan penggunaan bahasa Melayu se0ara tidak lansung di ,sia 'enggara.
Sebagai 0(nt(h, pada tahun 52 Sek(lah Melayu telah ditubuhkan di )ulau )inang dan
kemudiannya diikuti (leh 2egeri-negeri Selat yang lain.
-al yang sama turut berlaku di $nd(nesia. Kerajaan Belanda telah mengiktira3 bahasa
Melayu =iau sebagai bahasa Melayu tinggi dan menjadi alat perhubungan utama
peribumi $nd(nesia. Bahasa Melayu =iau menjadi bahasa utama di sek(lah-sek(lah
bukan sahaja di =iau tetapi juga di Sumatera 'imur dan )ulau <awa. /engan keadaan
sedemikian, abad ke-! ini meletakkan bahasa Melayu sebagai bahasa k(munikasi di
seluruh pel(s(k nusantara.
6
!.1 Ciri-iri Bahasa Melayu "a#an Peralihan dan Perke#'angannya $a'ad 1(- 20&
Seperti bahasa Melayu *aman klasik, bahasa Melayu *aman peralihan juga mempunyai
0iri-0irinya yang tersendiri yang memb(lehkannya dipisahkan dari bahasa *aman klasik.
%iri-0iri ini amat penting untuk diketahui kerana 0iri-0iri inilah yang akan menjadi garis
pengukur dalam menentukan kedudukan bahasa itu sama ada berada dalam *aman kun(,
*aman klasik, *aman peralihan atau *aman m(den. %iri - 0iri bahasa Melayu *aman
peralihan atau *aman pram(den yang dapat dikesan untuk kertas kerja ini ialah 7
a# Caya bahasa *aman peralihan masih lagi mengikut gaya bahasa klasik, seperti
penggunan sahaya, arakian, kemudian daripada itu, adapun, maka, sekalian dan
sebagainya. Dalau bagaimanapun penggunaan perkataan-perkataan tersebut tidaklah
begitu keterlaluan seperti *aman sebelumnya.
b# )erkembangan bahasa dalam *aman pram(den ini juga memperlihatkan penerbitan
akhbar dan majalah yang datang dari pengaruh Barat. -al ini telah diman3aatkan
sepenuhnya (leh intelektual Melayu. Mereka mula menerbitkan bahan-bahan 0etak untuk
rakyat tempatan. $ni membantu dalam penguasaan bahasa bukan sahaja (leh penduduk
tempatan tetapi juga (leh penjajah.
0# Sesuatu yang lebih ketara pada *aman ini ialah dalam bidang per0etakan iaitu
bermulanya era penerbitan buku-buku Melayu. Buku-buku ini di0etak sama ada di
Malaya, Bata+ia atau di ,sia Barat seperti di Makkah , $stanbul atau Mesir.
;
d# Sesuatu yang menarik dalam memperkatakan 0iri-0iri bahasa Melayu pram(den ini
ialah bahasa Melayu telah menjadi bahasa pengantar di sek(lah-sek(lah yang didirikan
(leh penjajah. $ni membuktikan bahawa bahasa Melayu telah mendapat pengiktir3an
sebagai bahasa k(munikasi antarabangsa ( pelbagai kaum #, tidak seperti *aman
sebelumnya yang meletakakan bahasa Melayu sebagai bahasa k(munikasi tidak 3(rmal
sahaja.
e# )erkembangan bahasa Melayu turut membawa kepada penghasilan buku-buku teks
bahasa Melayu di sek(lah-sek(lah . )erkara ini dilakukan (leh Syed Mahmud bin Syed
,bdul Kadir ( ,.M $skandar -j ,hmad 7 !51 #
).0 Bahasa Melayu "a#an M%den
Setelah meneliti era dua *aman perkembangan bahasa Melayu; *aman klasik dan *aman
peralihan, el(klah pula ditinjau sepintas lalu bahasa Melayu *aman m(den bagi
menjelaskan pemahaman terhadap sejarah perkembangan bahasa Melayu. 'injauan
sepintas lalu ini akan menjelaskan akan peri pentingnya *aman peralihan ( pertengahan
abad ke-! hingga awal abad ke-21 # kepada sejarah perkembangan bahasa Melayu.
Bahasa Melayu berubah sedikit demi sedikit untuk menuju ke bentuk baru iaitu bahasa
Melayu M(den apabila menjelangnya abad ke-21. )r(sesnya berjalan mengikut urutan
waktu tetapi lan0ar. $anya bermula dengan pemilihan bahasa Melayu sebagai bahasa
urusan pemerintahan di negeri-negeri Melayu.
5
Keadaan menjadi semakin kukuh apabila mun0ulnya tekn(l(gi per0etakan yang dibawa
(leh penjajah ke 'anah Melayu. )enerbitan akhbar, majalah dan buku-buku telah
menyemarakkan lagi perkembangan bahasa Melayu. )ada pertengahan abad ke-21 bahasa
Melayu sudah menjadi bahasa terpenting di Semenanjung 'anah Melayu, Singapura,
Sarawak, Brunei dan B(rne( :tara. -al yang sama berlaku di $nd(nesia yang dijajah
(leh Belanda.
Bahasa Melayu M(den terus berkembang dan menjadi utuh apabila penerbitan majalah,
akhbar, buku, jurnal menjadikan bahasa Melayu sebagai wadah untuk menyampaikan
maklumat dan ilmu pengetahuan. 'ujuannya bukan sekadar meningkatkan ke0erdasan
ber3ikir dan perluasan ilmu tetapi juga untuk menjadikan bahasa Melayu sebagai bahasa
ilmu. ,natara akhbar dan majalah yang memainkan peranan berkenaan ialah al-$mam
(!16#, )anji )(estaka dan )(esdjangga Bar(e (!..#, Darta Malaya, >embaga Melayu
dan lain-lain lagi diterbitkan di sekitar separuh awal abad kedua puluh.
)eningkatan mutu bahasa Melayu semakin jelas terserlah apabila bahasa ini digunakan
dalam pelbagai laras dan wa0ana dalam pengajaran pelbagai ilmu dari peringkat rendah
hingga ke peringkat pengajian tinggi. /engan ini kerajaan telah melaksanakan dasar yang
sangat penting dalam menjaga kepentingan bahasa Melayu terutamanya dalam bidang
pendidikan.
*.0 Dasar Kerajaan Dala# Menjaga Kepen+ingan Bahasa Melayu ,elaras Dengan
Ma+la#a+ Pendidikan Di Malaysia
!
*.1 Me#ar+a'a+kan Bahasa Melayu Me#perkukuhkan Bahasa -nggeris
$MBM MB-&
Memartabatkan bahasa melayu bermaksud meletakkan bahasa melayu pada tempat yang
sepatutnya,sesuai dengan kedudukannya sebagai bahasa kebangsaan yang termaktub
dalam )erkara "2,)erlembagaan Malaysia. Bahasa melayu juga merupakan bahasa
pengantar utama pendidikan berdasarkan ,kta )endidikan !!6.
Memperkukuhkan Bahasa $nggeris pula bermaksud memantapkan penguasaan bahasa
inggeris sebagai bahasa yang wajib dipelajari,bahasa k(munikasi dan bahasa ilmu di
peringkat nasi(nal dan antarabangsa. 'ujuan utama memartabatkan bahasa melayu adalah
disebabkan bahasa melayu merupakan bahasa kebangsaan yang menjadi alat
perpaduan,bahasa perhubungan utama dan bahasa ilmu ke arah membina 2egara bangsa
untuk men0apai hasrat Malaysia.
*.2 ,+ra+egi pelaksanaan MBMMB- $Me#ar+a'a+kan Bahasa Melayu&
Strategi memartabatkan Bahasa Malaysia meliputi perkara-perkara berikut7
.sas Ber'ahasa (Basics To Basics) E )engukuhan asas berbahasa dilakukan se0ara
berstruktur dan sistematik. ,sas berbahasa pradengar, prabunyi, praba0a dan pratulis
diperkukuh melalui m(dul )F) yang menerapkan elemen menyer(n(kkan dalam seni
bahasa. )F) tatabahasa adalah berasaskan sistem bahasa yang betul dan dilakukan se0ara
bersepadu dalam k(nteks.
1
Penggunaan Bahasa Malaysia ,+andard Meren+as Kurikulu# E )enggunaan sistem
bahasa yang betul dalam mata pelajaran lain akan meny(k(ng )F) Bahasa Malaysia.
)enggunaan dialek tempatan atau bahasa pasar mesti dipantau agar tidak menjejas
standard dan mutu Bahasa Malaysia itu sendiri.
/ekn%l%gi Maklu#a+ dan K%#unikasi dala# P0P E )enggunaan tekn(l(gi makluamt
seperti perisian, e-mel, laman sembang dan laman web dapat menyediakan )F) yang
bersi3at interakti3 serta nenghiburkan. Satu p(rtal akan diwujudkan untuk
menghimpunkan bahan penulisan serta menyediakan 3(rum bagi penggiat bahasa, para
pendidik, sasterawan, pelajar serta pengguna Bahasa Malaysia untuk berbin0ang,
mengkaji dan men0ari maklumat tentang Bahasa Malaysia.
Pr%gra# Baaan E )r(gram ba0aan seperti K(mp(nen Sastera dalam Bahasa Malaysia
(KOMS,S#, Buku Sastera Sek(lah =endah, Ba0aan ,wal Berstruktur dan 2$>,M
diteruskan. Beberapa penambahbaikan akan dilakukan supaya pemba0aan bahan sastera
dapat ditingkatkan.
1uru Bahasa Malaysia Berkuali+i E Curu yang mengajar mata pelajaran ini perlu
ber(psyen Bahasa Malaysia untuk memastikan kualiti dari segi ilmu pedag(gi. Curu
digalakkan menghadiri kursus peningkatan pr(3esi(nalisme yang memberikan
pendedahan tentang perkembangan terkini ilmu pedag(gi dan juga perkembangan bahasa
daripada pakar dari dalam dan luar negara.

Bahasa Malaysia Bahasa -l#u dan K%#unikasi E :saha menterjemah karya agung
dari ?r(pah, ,merika dan ,sia perlu diperhebatkan. Melalui 0ara ini perluasan ilmu
melalui pemba0aan dalam Bahasa Malaysia dapat dipergiat, seterusnya menggalakkan
budaya memba0a dalam kalangan masyarakat. )enggunaan Bahasa Malaysia juga
mestilah tekal dan mantap dalam semua urusan rasmi agar hasrat Malaysia terlaksana
melalui identiti negara bangsa.
K%la'%rasi .n+ara'angsa Kursi Bahasa Malaysia di 2ni3ersi+i Luar 4egara E Satu
k(lab(rasi yang mantap antara Malaysia dengan negara lain akan diwujudkan dengan
menubuhkan kursi Bahasa Malaysia di uni+ersiti luar negara.
,yara+ Layak Masuk -ns+i+u+ Pengajian /inggi E )elajar yang mengikuti pengajian di
uni+ersiti hendaklah diwajibkan mendapat kepujian dalam Bahasa Malaysia di peringkat
Sijil )elajaran Malaysia sebagai syarat masuk.
5.0 Ma+la#a+ Pendidikan /erapai 6k%ran Perke#'angan Bahasa Melayu
/i Malaysia, dasar pendidikan mempunyai peranan yang amat penting dalam
menentukan hala tuju sistem pendidikan negara yang mana dasar ini dikenali sebagai
7Dasar Pendidikan Ke'angsaan8. /asar )endidikan Kebangsaan mula dilaksanakan di
negara ini dalam tahun !";. :mumnya, terdapat . tujuan utama yang terkandung dalam
dasar pendidikan kebangsaan ini. )ertama, tujuan dasar pendidikan diadakan adalah
untuk mewujudkan satu sistem pelajaran yang dapat memenuhi keperluan negara dan
menggalakkan perkembangan kebudayaan, s(sial, ek(n(mi dan p(litik.
2
Kedua, untuk menghasilkan pelajar yang berdisiplin serta mematuhi dan mengh(rmati
kedua ibu bapa mereka di mana prinsip ini sejajar dengan dasar dan p(lisi pendidikan
untuk mengadakan pr(ses pengajaran dan pembelajaran yang 0ekap dan e3isien dengan
keperluan untuk mengelakkan perbelanjaan awam yang tidak tersusun. Gang ketiga pula,
ianya untuk memastikan agar dasar ini dapat dilaksanakan dengan berkesan khususnya
dalam menentukan perkembangan sistem pendidikan yang pr(gresi3 dan bahasa
kebangsaan dijadikan sebagai bahasa pengantar yang utama.
5.1 Lap%ran Ra9ak 1()* dan Lap%ran Rah#an /ali' 1(*0
$ntegrasi antara kaum pula merupakan isu yang amat diberi perhatian (leh pihak
kerajaan ketika menggubal dasar pendidikan selepas negara men0apai kemerdekaannya.
>ap(ran =a*ak !"6 dan >ap(ran =ahman 'alib !61 telah menggariskan dengan jelas
dasar yang berkaitan dengan nilai E nilai integrasi antara kaum ini. ,ntara langkah yang
telah diambil dalam usaha untuk mengukuhkan dasar pendidikan negara ini ialah dengan
menjadikan bahasa melayu sebagai bahasa kebangsaan dan bahasa pengantar utama di
semua sek(lah, menggunakan sukatan pelajaran dan sistem peperiksaan yang sama di
setiap sek(lah dan guru E guru yang mengajar di sek(lah haruslah dilatih di bawah satu
sistem latihan perguruan yang sama.
Ketiga E tiga 3akt(r ini merupakan kun0i kepada pembentukan arah dan (rientasi nilai
sistem pendidikan kebangsaan negara ini. Menerusi peran0angan yang sistematik,
kurikulum latihan perguruan yang seragam dan amalan E amalan pedag(gi di bilik- bilik
darjah yang bersesuaian , maka sistem pendidikan kebangsaan ini dijangka dapat
.
membentuk 0iri- 0iri tingkahlaku dan sikap pelajar yang bersesuaian dengan tatasusila
masyarakat Malaysia
Dalaubagaimanapun, 3akt(r utama yang menjadi tunjang ke arah pembentukan sistem
pendidikan negara selepas men0apai kemerdekaan dalam =an0angan Malaysia )ertama
ialah H)erpaduanI. ,pabila 'anah Melayu men0apai kemerdekaan daripada penjajah
British pada tahun !";, tugas utamanya ialah untuk menyatukan kembali rakyatnya
yang berbilang kaum supaya dapat membina kembali sebuah negara yang aman dan maju
serta bebas daripada an0aman k(n3lik antara kaum. )ada tahun !"!, sebuah
<awatankuasa
)enyemak Matapelajaran telah dibentuk yang dikenali sebagai >ap(ran =ahman 'alib.
<awatankuasa ini diketuai (leh Menteri )elajaran ketika itu, iaitu ,bdul =ahman
'alib.'ujuan perlantikan jawatankuasa ini untuk mengkaji semula p(lisi pendidikan
kebangsaan sebagaimana yang telah di0adangkan dalam >ap(ran =a*ak yang dibuat pada
tahun !"6. ,ntara 0adangan E 0adangan yang dikemukakan dalam >ap(ran =ahman
'alib ialah yang pertama, menjadikan Bahasa Melayu sebagai bahasa pengantar utama di
setiap sek(lah termasuk Sek(lah <enis Kebangsaan %ina dan 'amil.
,ntara tindakan E tindakan yang diambil ialah mewajibkan semua murid lulus dalam
matapelajaran Bahasa Melayu dalam peperiksaan awam , kertas peperiksaan ditulis
menggunakan Bahasa Melayu dan sebagainya. $ni bertujuan untuk memupuk semangat
perpaduan dalam kalangan masyarakat yang berbilang kaum.
8
Kesinambungan daripada =an0angan Malaysia yang pertama ini , sistem pendidikan
negara terus mengalami arus perubahan dan perkembangan pada =an0angan Malaysia
yang kedua (!;-!;"#. /i bawah =an0angan Malaysia Kedua , ran0angan pendidikan
negara ditumpukan pada tiga bidang yang berikut iaitu yang pertama , menyatukan sistem
pelajaran bagi menggalakkan perpaduan negara. Gang kedua memperluaskan ran0angan
pelajaran bagi men0apai keperluan negara mengenai tenaga rakyat dan yang ketiga
memperbaiki mutu pelajaran ke arah me0apai masyarakat yang maju berasaskan sains
dan tekn(l(gi m(den. ,ntara strategi yang dilaksanakan untuk men0apai ketiga E tiga
hasrat ini ialah yang pertama melaksanakan Bahasa Malaysia sebagai bahasa pengantar
utama di semua sek(lah se0ara berperingkat.
,ntara (bjekti3 penting pembentukan KBS= yang perlu di0apai pula ialah yang pertama,
murid dapat menguasai dan menghargai Bahasa Melayu sebagai bahasa kebangsaan dan
sebagai alat perpaduan dengan baik dan memuaskan. Bahasa Melayu merupakan bahasa
pengantar yang menjadi nadi penghubung interaksi s(sial antara kaum di negara ini.
Bahasa Melayu adalah lambang kepada pengenalan identiti bangsa Malaysia yang
dik(ngsi bersama sejak sekian lama dan ia merupakan aspek utama yang menyumbang ke
arah pembentukan integrasi nasi(nal di negara ini. Oleh yang demikian, dalam kurikulum
KBS= dan KBSM, kedudukan Bahasa Melayu adalah sangat tinggi nilainya dalam sistem
pendidikan di negara ini agar setiap kaum memper(leh pengetahuan, nilai dan ke3ahaman
yang saksama dan adil.
"
:.0 Kesi#pulan
Kedudukan bahasa Melayu menjadi sedemikian tinggi kerana pengaruh bahasa-bahasa
dari luar terutama dari barat seperti $nggeris dan Belanda, yang mula meresap ke dalam
bahasa Melayu pada abad ke-!. )engaruh-pengaruh ini membuahkan hasil yang amat
baik kepada bahasa Melayu dalam ala3 baru ini ( menjelang abad 2 # Bermula dari
pertengahan abad ke-!, pengaruh-pengaruh luar telah mempengaruhi k(sa kata dan
istilah-istilah Melayu yang akhirnya menjadikannya bahasa m(den.
'idak dapat dina3ikan bahawa pertengahan abad ke-! membawa ke abad 21 merupakan
era yang amat penting dalam sejarah perkembangan bahasa Melayu. 9aman ini yang
lebih dikenali dengan 9aman )ram(den atau )eralihan merupakan titik-t(lak yang
menjadikan bahasa Melayu hari ini sebagai bahasa lingua 3ran0a dan bahasa ilmu pada
abad ini. Bahasa Melayu juga merupakan nadi utama dalam memupuk semangat
perpaduan yang telah di terapkan dalam sistem pendidikan Malaysia. )erkara ini dapat
kita rumuskan bahawa perkembangan bahasa Melayu selepas merdeka telah men0apai
matlamat pendidikan di Malaysia yang telah menyatuh padukan kita semua yang
berbilang kaum.


6
Rujukan
,.M $skandar -j ,hmad. !51. )ersuratkhabaran Melayu 5;6 - !65. Kuala >umpur 7
/ewan Bahasa dan )ustaka.
,bdullah -assan. !!;. Bahasa Melayu Sebagai Bahasa $lmu /an ?sei-?sei >ain. Shah
,lam 7 )enerbitan Bajaar Bakti Sdn. Bhd.
,hmat ,dam. !!2 . Sejarah dan Bibli(gra3i ,khbar dan Majalah Melayu ,bad
Kesembilan Belas. Bangi 7 )enerbitan :ni+ersiti kebangsaan Malaysia.
,mat <uhari M(ain. !!8. Sejarah Bahasa Melayu dalam >inguistik Melayu (leh
9aharani ,hmad. Bangi 7 :ni+ersiti Kebangsaan Malaysia.
JJJJJJJJJJJJJJJJ!!6. )eran0ang Bahasa7 Sejarah ,ksara <awi. Kuala >umpur 7
/ewan Bahasa /an )ustaka.
,smah -aji Omar. !!.. Susur Calur Bahasa Melayu /alam Cel(mbang 'amadun .
/lm $smail -ussien, ,.,*i* /eraman F ,bd. =ahman ,l-,hmadi (pngr.# 'amadun
Melayu <ilid /ua (".6-"".#. Kuala >umpur 7 /ewan Bahasa dan )ustaka.
JJJJJJJJJJJJJJJ!5". Susur Calur Bahasa Melayu. Kuala >umpur 7 /ewan Bahasa
dan )ustaka.
?nsikl(pedia Sejarah dan Kebudayaan Melayu. <ilid . !!8. Kuala >umpur 7 /ewan
Bahasa dan )ustaka.
Kamus /ewan . !56. Kuala >umpur 7 /ewan Bahasa dan )ustaka.
Maganatar Simanjuntak. !!". )engutamaan Bahasa Melayu /alam Semua Bidang,
'ermasuk Sains F 'ekn(l(gi, Menjamin )(tensinya Sebagai bahasa $lmu /an Bahasa
Supranasi(nal, /i Samping Menjamin )embangunan 2egara Gang Maksimum. /lm.
Kertas Kerja K(ngres Melayu Sedunia. Kuala >umpur. Og(s !!"
S. Othman Kelantan (pngr.# !!2. 11 'ahun )ergerakan Bahasa dan Sastera Melayu
555 - !55. Kuala >umpur 7 /ewan Bahasa dan )ustaka.-al. ;
Sejarah Bahasa Melayu
;
Daripada ;ala#an <e' a+au ;ala#an ,esa=ang
http7KKpelangi0intapelangi.bl(gsp(t.0(mK21KKpsik(linguistik-semantik.html
Memartabatkan Bahasa Melayu Memperkukuhkan Bahasa $nggeris. /iper(lehi /isember
28,212. http7KKwww.pmr.penerangan.g(+.my
:saha-usaha Memartabatkan Bahasa Melayu Memperkukuhkan Bahasa $nggeris.
(2(+ember 2,211# /iper(lehi /isember 28,212 http7KKwww.anely*a.bl(gsp(t.0(m
5