PERKEMBANGAN, CABARAN DAN APLIKASI TEKNOLOGI MAKLUMAT DALAM PENGAJARAN DAN

PEMBELAJARAN DI MALAYSIA


Johan @ Eddy Luaran
Faculti Pendidikan, Universiti Teknologi MARA, Malaysia
E-mel : johan!hd"yahoo#com


Abstrak

Kertas kerja ini membincangkan perkembangan teknologi maklumat dalam bidang pendidikan di Malaysia bermula
dengan pelaksanaan program Sekolah Bestari sehingga wujudnya Pelan Induk Pembangunan Pendidikan (PIPP) serta
cabaran yang dihadapi oleh guru-guru dalam mengintegrasikan teknologi maklumat dalam pengajaran dan
pembelajaran !abaran ini dibincangkan daripada kesediaan guru meliputi tiga aspek iaitu tahap kemahiran"
pengetahuan dan sikap Seterusnya perbincangan mengupas lima perisian utama dalam penyampaian teknologi
maklumat di sekolah iaitu aplikasi pemprosesan perkataan" hamparan elektronik" persembahan" pangkalan data dan
Internet" perbincangan ini menjurus kepada man#aat aplikasi ini kepada guru dan pelajar

Pengenalan

Perkembangan teknologi maklumat dan komunikasi telah banyak mempengaruhi budaya kehidupan masa kini" dalam
bidang pendidikan khususnya" pengaplikasian teknologi ini dalam pengajaran dan pembelajaran memberikan satu
anjakan baru dalam teknik pedagogi guru Beberapa penyelidikan lepas telah membuktikan bahawa penggunaan
teknologi telah dapat mere$olusikan teknik pengajaran guru" kaedah murid belajar dan secara keseluruhannya cara
pendidikan dikendalikan sesuai dengan era masa kini

Masanya juga telah tiba untuk budaya persekolahan berubah kepada amalan bermaklumat" kreati#" bijak
ber#ikir dan penyayang dengan mengaplikasikan teknologi maklumat dan komunikasi (I!%) Sejajar dengan itu"
inisiati# pewujudan Sekolah Bestari pada tahun &''' merupakan langkah yang diharap dapat memberi tempat dan
ruang seluas-luasnya kepada teknologi komputer dalam sistem pendidikan (angkah ini diharap dapat merapatkan
jurang digital di antara golongan berada yang berupaya menggunakan teknologi di rumah dengan golongan kurang
berada Kemudahan ini dapat memberikan peluang kepada semua pelajar meneroka" menguasai dan
memperkembangkan pelbagai kemahiran dalam ilmu pengetahuan secara lebih berkesan dan bermakna dan
seterusnya dapat mengaitkan pengetahuan dengan realiti sebenar Ini akhirnya akan dapat melahirkan generasi
berilmu dan bijaksana yang berdaya saing untuk merealisasikan wawasan negara )*)*" seterusnya membentuk
tamadun yang lebih maju
Mantan Perdana Menteri Malaysia" %un +r Mahathir Mohamad" menekankan bahawa Malaysia perlu
membangunkan ekonomi dengan tidak mengabaikan aspek politik" sosial" rohaniah" psikologi dan budaya ,ntuk
memastikan matlamat ini tercapai" Malaysia perlu mencapai sembilan cabaran utama dalam -awasan )*)* Salah
satu matlamat teknologi maklumat di Malaysia adalah untuk menjadi negara membangun pada tahun )*)* !abaran
keenam daripada sembilan strategi mencapai wawasan )*)* adalah menyatakan bahawa Malaysia mesti mewujudkan
masyarakat yang sainti#ik dan progresi#" masyarakat yang ino$ati# yang bukan sahaja menjadi
pengguna kepada teknologi malah menjadi penyumbang kepada dunia sains dan teknologi pada
masa depan
(Mahathir Mohamad" &''.)
Kr!"r Ra#a M$lt!%e"!a
Perkembangan teknologi maklumat yang pesat dan kesedaran tentang pentingnya peranan teknologi maklumat"
pemimpin negara telah mengambil inisiati# untuk menjadikan industri teknologi maklumat sebagai enjin pertumbuhan
negara dengan mengumumkan Projek Koridor /aya Multimedia (MS!) pada bulan 0gos &''1 Koridor /aya
Multimedia atau singkatannya MS! (Multimedia Super !orridor) dianggap sebagai pemacu untuk mencapai wawasan
)*)* dan ia meliputi kawasan seluas 23* km persegi Projek ini terdiri daripada tujuh kumpulan aplikasi utama iaitu
Kerajaan 4lektronik" Sekolah Bestari" %ele-Perubatan" Kad Pintar Kebangsaan" Kelompok Penyelidikan dan
Pembangunan" Pemasaran %anpa Batasan dan 5aringan Perkilangan Sedunia (angkah mewujudkan sekolah bestari
dianggap sebagai respons spesi#ik Malaysia untuk perubahan kritikal daripada ekonomi industri kepada masyarakat
berasaskan maklumat (Mahathir Mohamad" &''.) 0leh itu" sekolah bestari diharap akan dapat melahirkan
masyarakat Malaysia yang berkemahiran menggunakan dan menyumbang kepada penggunaan teknologi maklumat
khususnya untuk mencapai tara# masyarakat Malaysia yang 6Pintar7 pada tahun )*)* kelak
Sekla& Bestar!
Pelengkap kepada misi nasional untuk mencapai -awasan )*)*" konsep sekolah bestari telah diperkenalkan pada
tahun &''2 Sehubungan dengan itu" pada tahun &'''" .8 buah sekolah telah dijadikan sekolah rintis untuk projek
sekolah bestari Sekolah bestari dide#inisikan sebagai institusi pendidikan yang mempraktikkan pengajaran dan
pembelajaran serta pengurusan sekolah yang menyediakan pelajar kepada era teknologi maklumat dan antara
langkah yang dijalankan untuk membestarikan sekolah termasuklah penyediaan makmal komputer" %9 pendidikan dan
penyediaan kemudahan School:et 5adual & menunjukkan secara terperinci kemudahan teknologi maklumat yang
disediakan untuk setiap program yang dilaksanakan Ini menunjukkan betapa seriusnya kerajaan untuk menerapkan
elemen teknologi maklumat dalam pengajaran dan pembelajaran
Ja"$al '( Prgra% Pe%bestar!an Sekla&
Prgra% Ke%$"a&an "!se"!akan
Sekolah Bestari i Melibatkan .. buah sekolah
ii 3" .*' komputer disediakan
iii )1& pelayan (ser$er) disediakan
Makmal Komputer i 8"8'3 makmal komputer disediakan
ii ';";2) komputer disediakan
iii 8"8'3 pelayan (ser$er) disediakan
Pengajaran Sains dan
Matematik dalam Bahasa
Inggeris (PPSMI)
i
ii
iii

'2"&*8 komputer riba disediakan
1'"**' projektor disediakan
)").1 tele$isyen disediakan
i$ '"11) mesin pencetak disediakan
%9 Pendidikan i &&"2*' tele$isyen disediakan
School:et Kemudahan School:et untuk sekolah luar bandar dan pedalaman
yang tidak mempunyai aksess Internet
(Sumber< Kementerian Pelajaran Malaysia" )**2)
%eknik pengajaran di sekolah bestari adalah berbe=a dengan teknik pengajaran kon$ensional Kaedah
pengajaran akan menekankan kepada pencapaian objekti# spesi#ik yang dicapai oleh pelajar dengan pelbagai
pendekatan termasuklah secara indi$idu" berpasangan" kumpulan kecil" dengan kehadiran #asilitator ataupun dengan
menggunakan simulasi multimedia berasaskan komputer Pelajar akan digalakkan untuk mengambil bahagian secara
akti# yakni mereka akan membina dan ikut serta dalam proses pembelajaran %eknik pengajaran ini akan melibatkan
pelbagai teknik pedagogi dan kaedah pengajaran yang secara khususnya berpusatkan pelajar Selaras dengan
matlamat ini" langkah kementerian Pelajaran Malaysia khususnya yang memberi penekanan pada elemen teknologi
maka keperluan pedagogi" kandungan dan pengetahuan guru perlu dititik beratkan supaya seiring dengan
perkembangan semasa Pelbagai insenti# dan langkah telah dijalankan oleh kerajaan yang dinyatakan dalam Pelan
Induk Pembangunan Pendidikan (PIPP) Matlamat utama sekolah bestari adalah mem#okuskan kepada pembangunan
tenaga kerja untuk era teknologi maklumat dan berpaksikan pada lima objekti# utama iaitu<
a Memperkembangkan potensi indi$idu yang seimbang (intelek" rohani" jasmaniah dan emosi)
b Memperkembangkan potensi dan bakat indi$idu
c Menghasilkan tenaga kerja yang bijak ber#ikir dan celik teknologi maklumat
d Pendemokrasian pendidikan
e Meningkatkan penyertaan pemegang saham
(angkah ini sebenarnya sejajar dengan hasrat kerajaan yang terkandung dalam >alsa#ah Pendidikan :egara
yang digubal dan diumumkan pada tahun &'.. yang menyatakan pedoman dan arah tuju pendidikan negara 0leh
itu" dengan wujudnya sekolah bestari ia dapat memperkembangkan lagi potensi atau bakat indi$idu seterusnya akan
dapat melahirkan modal insan yang berkemahiran dan berpengetahuan khususnya dalam teknologi maklumat yang
seterusnya akan dapat menyumbang kepada negara
Pelan In"$k Pe%bang$nan Pen"!"!kan )PIPP*
?genda kerajaan untuk membina dan membangunkan modal insan pada masa depan amat bergantung pada kualiti
sistem pendidikan negara 5usteru itu" Pelan Induk Pembangunan Pendidikan (PIPP) )**1-)*&* telah dirancang dan
dilaksanakan untuk merealisasikan satu sistem pendidikan yang holistik" progresi#" bermoral dan bertara# dunia dan
telah dilancarkan oleh mantan Perdana Menteri %un ?bdullah ?hmad Badawi pada &1 5anuari )**2 PIPP ini
menggariskan enam teras utama dan salah satu teras utamanya iaitu" pembangunan modal insan yang memberikan
tumpuan untuk melahirkan tenaga kerja yang kompeten dalam bidang sains dan teknologi Sehubungan dengan itu"
penekanan dalam hal ini dapat dilihat daripada program yang dirancang dalam Kad (aporan Pelan Induk
Pembangunan Pendidikan Ia menyatakan bahawa pembestarian sekolah merupakan proses berterusan ke arah
pembudayaan penggunaan I!% dalam pendidikan bagi meningkatkan kualiti pengajaran dan pembelajaran Program
ini melibatkan usaha melengkapkan semua sekolah dengan in#rastruktur" perkakasan" perisian dan aplikasi" latihan
guru serta pengurusan perubahan yang bersesuaian dan mencukupi
%erdapat &2 inisiati# Kad (aporan Pelaksanaan Pelan Induk Pembangunan Pendidikan )**1-)*&* untuk
membestarikan kesemua sekolah rendah dan sekolah menengah ?ntara inisiati# tersebut adalah<
a Peruntukan /M.) juta untuk kelengkapan tele persidangan" kemudahan tele#on satelit dan #aks tanpa talian di lebih
3".** sekolah luar bandar dan pedalaman
b Peruntukkan /M&&; juta untuk penyediaan perisian kursus bagi guru dan murid
c Perluasan akses School:et kepada semua sekolah termasuk Sekolah ?gama Bantuan Kerajaan
d Sekolah kurang Murid (SKM) dan sekolah pedalaman disediakan makmal komputer menggunakan konsep kabin
e Mengelompokkan Sekolah 0rang ?sli dan Penan dengan menggunakan sidang $ideo untuk i) perkongsian
pengetahuan berasaskan pengajaran dan pembelajaran" ii) perkongsian data dan iii) meningkatkan pencapaian
dengan berkongsi maklumat antara satu sama lain
(Sumber< Kementerian Pelajaran Malaysia" )**2)
Sejajar dengan langkah pembestarian ini" adalah perlu untuk guru untuk menyahut cabaran dan
melengkapkan diri mereka dengan kemahiran teknologi maklumat agar inisiati# Kementerian Pelajaran Malaysia ini
akan dapat dilaksanakan dengan jayanya
Pengg$naan K%+$ter "! Sekla&

Mengikut statistik" terdapat '**"*** pengguna Internet di Malaysia" namun jumlahnya hanya kira-kira .@ daripada
keseluruhan penduduk negara ini (+aily 4Apress" )**2) Ini disokong oleh #akta daripada Suruhanjaya Komunikasi dan
Multimedia Malaysia (SKMM) yang menyatakan bahawa pada suku pertama tahun )**2 hanya 1.'".** bilangan isi
rumah yang melanggan perkhidmatan jalur lebar (Suruhanjaya Komunikasi Multimedia Malaysia" )**2) Sementara
itu" dapatan lain menyatakan bahawa hanya ;*@ daripada kira-kira ;**"*** guru di negara ini memiliki komputer
peribadi dan kira-kira )*@ sahaja yang mempunyai akses Internet (%he Star" )**2) 5umlah ini merupakan satu
jumlah yang rendah kerana guru memainkan peranan yang penting sebagai agen perubahan kepada ino$asi di dalam
pendidikan

+alam beberapa tahun kebelakangan ini" beberapa perubahan penting telah berlaku dalam sistem
pendidikan di rantau ?sia yang guru-guru khususnya dikehendaki mempertingkatkan kemahiran teknologi maklumat
mereka (%an et al" &''' dalam -illiam" )***) Sesetengah daripada perubahan ini adalah kesan daripada perubahan
polisi kerajaan yang berkaitan dengan teknologi maklumat di sekolah manakala selebihnya disebabkan oleh
perkembangan teknik pedagogi dan perkembangan teknologi maklumat

+i negara-negara maju seperti ?merika dan 4ropah" komputer telah dianggap sebagai agen yang berupaya
untuk meningkatkan potensi dan kemahiran belajar dalam kalangan pelajar 0leh itu" langkah Malaysia mewujudkan
sekolah bestari adalah langkah bijak yang seiring dengan negara-negara lain di ?sia yang mula menggerakkan aplikasi
teknologi maklumat di sekolah seperti ?ustralia" Bong Kong" :ew Cealand dan Singapura (-illiam" )***) (angkah
mengadaptasikan komputer sebagai media pengajaran dan pembelajaran di sekolah ini" dilihat oleh pakar sebagai
gabungan multimedia sebagai alat baharu yang boleh menjana era pendidikan baharu

+alam konteks pembelajaran berbantukan komputer di Malaysia" ia telah mula diperkenalkan pada tahun &'')
melalui Program Komputer dalam Pendidikan +alam program ini 1* buah sekolah menengah di Semenanjung
Malaysia telah disediakan makmal komputer yang mempunyai )& buah komputer yang telah dirangkaikan Susulan
daripada langkah ini" pada tahun &''8 program !omputer ?ided Instruction telah diperkenalkan di &3 buah sekolah
rendah di Selangor dengan setiap sekolah dibekalkan )& buah komputer yang menggunakan perisian Microso#t
-indows ;&" beberapa perisian koswer untuk pengajaran juga telah diedarkan untuk digunakan oleh guru-guru
(angkah ini diteruskan lagi dengan Program Komputer dalam Pendidikan yang dilaksanakan secara berperingkat
dalam tiga #asa iaitu pada tahun &''3" &''1 dan &''2 +alam #asa pertama" 3* buah sekolah menengah telah
dibekalkan dengan empat buah komputer yang mempunyai akses Internet +alam #asa kedua" '* buah sekolah
menengah dan )* buah sekolah rendah telah dibekalkan dengan komputer multimedia dengan local area network
((?:)" manakala dalam #asa ketiga" ia diperluaskan lagi kepada ))) buah sekolah rendah dan &&& buah sekolah
menengah dan seorang guru daripada setiap sekolah akan mengikuti kursus &8 minggu di maktab-maktab perguruan
yang terpilih Pelaksanaan sekolah bestari telah menyokong usaha kerajaan untuk melahirkan modal insan yang celik
teknologi maklumat

Pada tahun )**;" pengajaran sains dan matematik dalam bahasa Inggeris telah diimplementasikan di
sekolah rendah dan sekolah menengah seluruh negara Sebanyak /inggit Malaysia &; bilion telah dibelanjakan oleh
kerajaan untuk membekalkan peralatan I!% ke sekolah-sekolah Manakala" dalam /ancangan Malaysia ke-'"
Kementerian Pelajaran Malaysia melalui Blue print Pendidikan Kebangsaan memperuntukkan &);"2)3 buah komputer
dan ;")*3 pusat akses Internet di semua sekolah seluruh negara (%he Star" 5ulai )**2) Ini menunjukkan betapa
seriusnya kerajaan khususnya Kementerian Pelajaran Malaysia dalam usaha mengintegrasikan teknologi maklumat
dalam pengajaran dan pembelajaran

Program-program tersebut adalah langkah kerajaan untuk membangunkan modal insan yang berilmu dan
celik I% yang seiring dengan cabaran globalisasi 0leh itu" guru merupakan medium utama yang memainkan peranan
untuk memastikan program ini berjaya mencapai matlamatnya Pada bulan 5anuari hingga 5un )**2 sahaja" sebanyak
&);"2)3 buah komputer telah dibekalkan ke seluruh sekolah di Malaysia dan )"*8; buah sekolah menengah telah
dibekalkan dengan ."&2) unit komputer" )"*8; buah pencetak digital untuk tujuan pihak pengurusan sekolah
(Kementerian Pelajaran Malaysia" )**2)

K%+$ter sebaga! T$tr, T$tee "an Tl

Komputer mempunyai #ungsi yang pelbagai dalam bidang pendidikan bergantung pada operasi penggunaannya
termasuklah untuk memproses data" persembahan maklumat" untuk membantu proses pengajaran dan pembelajaran
dan pelbagai lagi +isebabkan #ungsi yang pelbagai ini" %aylor (&'.*) telah mengklasi#ikasikan aplikasi-aplikasi
komputer pendidikan kepada tiga mod utama iaitu tutor" tutee dan tool Menurut beliau" komputer adalah dalam mod
tutor apabila komputer mengajar pelajar dengan mempersembahkan maklumat" menilai respons pelajar dan memberi
maklum balas yang sesuai ?ntara jenis perisian yang memainkan peranan ini adalah latih tubi" tutorial" simulasi dan
permainan berbentuk pembelajaran dan penyelesaian masalah +alam mod tutee" komputer bertindak sebagai pelajar
manakala pengguna sebagai pengajar +alam situasi ini" pengguna komputer akan mengajar komputer belajar atau
membuat sesuatu tugasan seperti program komputer dengan menggunakan bahasa pengaturcaraan Mod ini
memerlukan pengguna mahir dengan bahasa pengaturcaraan untuk setiap perisian ?ntara jenis perisian yang
memainkan peranan ini adalah seperti %,/B0 !DD" ?,%0-!?+" M?%(?B dan sebagainya /ajah & dan /ajah )
menunjukkan contoh antara muka untuk perisian dalam mod tutor dan tutee


Ra,a& '( Cnt& Antara M$ka $nt$k Per!s!an S!%$las! )M" T$tr*
(http<EEwwwsimulationgames;13comE)**.E*.Ewho-knows-about-computer-sim-gameshtml)




Ra,a& -( Cnt& Antara M$ka $nt$k Per!s!an T$rb C.. )M" T$tee*
(http<EEdyb#inwustleduEwillardEturbohlphtml)

Berbe=a daripada mod tutor dan tutee" mod tool adalah situasi apabila komputer digunakan oleh guru atau
pelajar sebagai alat (tool) untuk membuat sesuatu kerja seperti pemprosesan perkataan" gra#ik" pangkalan data"
hamparan elektronik" persembahan dan sebagainya Menurut Pelgrum ()**&)" perisian komputer ini disediakan dalam
aplikasi stand alone dan diintegrasikan dengan gabungan beberapa perisian ini kepada satu program yang
komprehensi# Culki#li (&'.3) menyatakan bahawa dengan komputer bertindak sebagai tool" ia boleh menyediakan
mekanisme yang e#ekti# kepada guru untuk mempersembahkan pengajaran dalam pelbagai rangsangan seperti teks"
audio" gra#ik" $ideo dan sebagainya ?ntara jenis perisian yang memainkan peranan ini adalah Microso#t 0##ice dan
(inuA !ontoh antara muka ditunjukkan pada /ajah ;




Ra,a& /( Cnt& Antara M$ka $nt$k Per!s!an M!0rs1t 2r" -334 )M" Tl*

Pengklasi#ikasian penggunaan aplikasi komputer kepada tiga mod oleh %aylor (&'.*) bermula pada lewat era
&'2*-an dan pada waktu tersebut teknologi serta penggunaan komputer tidak sehebat seperti masa kini -alaupun
perkembangan serta kemajuan teknologi komputer khususnya dalam bidang pendidikan" pengklasi#ikasian mod ini
masih rele$an hingga sekarang

Cabaran Peng!ntegras!an Teknlg! Makl$%at "ala% Penga,aran "an Pe%bela,aran

-alaupun kajian menunjukkan bahawa wujudnya peningkatan daripada aspek kogniti# pelajar dengan penggunaan
teknologi maklumat dalam pengajaran dan pembelajaran masalah seperti kesukaran serta integrasi teknologi
maklumat yang tidak e#isien masih lagi berlaku di sekolah ?ndaian umum yang menyatakan bahawa sekiranya
perkakasan dan perisian telah tersedia di sekolah" pengintegrasian teknologi maklumat akan berlaku secara automatik
adalah kurang tepat kerana salah satu penentu utama kejayaan atau kegagalan pengintegrasiannya adalah guru
Subtajuk seterusnya akan membincangkan cabaran yang dihadapi guru untuk mengaplikasikan teknologi maklumat
dalam pengajaran dan pembelajaran

Ke%a&!ran Teknlg! Makl$%at G$r$

Sejajar dengan hasrat kerajaan untuk membangunkan modal insan yang berkualiti" guru merupakan agen perubahan
yang penting 0leh itu" penguasaan teknologi maklumat dalam kalangan guru adalah dituntut Ia penting bukan
sahaja untuk meningkatkan keberkesanan proses pengajaran dan pembelajaran malah daripada aspek pentadbiran
dan pengurusan sekolah 0leh itu" langkah-langkah seperti bengkel dan kursus berkaitan teknologi maklumat giat
dijalankan untuk memantapkan guru-guru khususnya dalam aspek berkaitan teknologi maklumat

Kursus komputer dalam kalangan guru di Malaysia dikendalikan oleh tiga pihak yang utama iaitu 5abatan
Pelajaran :egeri" Bahagian %eknologi Pendidikan (B%P) dan wakil yang dilantik oleh Kementerian Pelajaran Malaysia
+alam pada itu" Bahagian Pendidikan Furu (BPF) juga mengadakan kursus dalam perkhidmatan selama &8 minggu
iaitu berkaitan dengan kurikulum sekolah bestari Mengikut statistik daripada Kementerian Pelajaran Malaysia" dalam
/ancangan Malaysia ke (apan iaitu dari tahun )**) hingga 5un )**2 seramai )82".*8 orang guru telah mengikuti
kursus kemahiran I!% (Kementerian Pelajaran Malaysia" )**2) dan jika angka ini diambil kira ia menghampiri jumlah
keseluruhan guru di Malaysia :amun begitu" masih banyak perlu dilakukan untuk meningkatkan tahap kemahiran
teknologi maklumat guru-guru Ini dibuktikan dengan beberapa kajian lepas yang menunjukkan bahawa masih
terdapat guru yang belum dapat menguasai kemahiran teknologi maklumat" situasi ini kerap kali merujuk kepada
guru-guru yang berkhidmat di luar bandar dan pedalaman (Mohammed Sani et al" )**8G :oor ?wanis" :ora H
:ura=ariah" )**1G Megat et al" )**.) +alam senario ini #aktor jarak" kemudahan telekomunikasi serta accessibility
sekolah khususnya di sekolah-sekolah pedalaman memberikan impak yang signi#ikan /entetan daripada #aktor ini"
beberapa isu lain akan timbul" contohnya" maklumat kursus lewat diterima" peralatan komputer mengambil masa yang
lama untuk dibaiki dan sebagainya (5ohan" )**3)

Beberapa langkah susulan kerajaan seterusnya adalah mem#okuskan latihan kemahiran I!% pada /ancangan
Malaysia ke sembilan (/MK-') juga akan melibatkan guru-guru yang mengajar di Sekolah ?gama dan yang mengajar
di Sekolah Pendidikan Khas (angkah ini selaras dengan input yang diperoleh daripada Soon Iin dan Kooi Fuan ()**))
yang menyatakan bahawa latihan yang diterima oleh guru-guru merupakan aspek yang sangat penting dalam proses
menggunakan komputer di sekolah-sekolah Ini disokong oleh Fan ()***)" yang menyatakan bahawa kekurangan
latihan merupakan satu #aktor penghalang penggunaan teknologi maklumat dalam pengajaran dan pembelajaran

Merujuk kepada beberapa kajian di luar negara" antaranya 6School In$estments in Instructional %echnology7
yang dijalankan oleh 0##ice o# %echnology ?ssessment" pada tahun &''3 (dalam Pricilla H Karin" )**;)" terdapat
perkaitan yang relati# di antara perbelanjaan ke atas perisian dengan keperluan latihan pro#esional dalam kalangan
guru +apatan merumuskan" tanpa perhatian yang mendalam terhadap keperluan mempertingkat kualiti latihan guru
dan peningkatan kemahiran dalam teknologi pengajaran" maka pihak sekolah akan mengalami kesukaran untuk
memperluas potensi penggunaan teknologi terkini dalam pengajaran dan pembelajaran

Kajian yang dijalankan oleh Knirk dan Fusta#son (&'.1) mendapati bahawa kekecewaan dan keresahan
merupakan sebahagian daripada kehidupan para pengguna sistem teknologi maklumat Mereka sentiasa bertungkus
lumus untuk cuba mempelajari bahasa komputer Sistem menu yang sepatutnya membantu mereka di dalam bidang
tugasan menyukarkan tugas mereka Malah" terdapat sebahagian pengguna komputer yang mengalami perasaan
#obia terhadap teknologi komputer (awrence ()**)) berpendapat bahawaG
Jto embrace technology" teachers must ha$e positi$e attitudes toward it It is imperati$e that instructional
technology trainers supply a supporti$e and nurturing en$ironment

Mengenai jenis kemahiran komputer yang diperlukan" Feisert dan >utrell (&''*) menjelaskan bahawa %he
?ssociation o# !omputing Machinery (?!M) telah menggariskan skop dan keperluan kepada latihan berdasarkan
beberapa kajian yang telah dijalankan Ini termasuklah keperluan mempertingkatkan kemahiran membaca dan
menulis program komputer yang mudah" menggunakan program komputer dan dokumentasi" memahami dan
mengetahui terminologi perkakasan komputer" mengenali had keupayaan komputer dalam pengajaran dan
pembelajaran" mengetahui lokasi untuk memperoleh sumber maklumat daripada komputer" kebolehan berbincang
mengenai sejarah penggunaan komputer dalam pengajaran serta memahami impak penggunaan komputer ke atas
nilai moral dan kemanusiaan Secara keseluruhannya" ia disokong oleh >urst-Bowe et al (&''1) dan !hao ()**;)
yang sependapat bahawa guru-guru seharusnya kompeten dengan aplikasi pemprosesan perkataan" hamparan
elektronik" pangkalan data" gra#ik" melayari multimedia dan Internet serta berkomunikasi dengan menggunakan emel
Kajian ini juga menekankan kepada kompetensi yang telah dinyatakan


Pengeta&$an Teknlg! Makl$%at G$r$

Pengetahuan adalah merujuk kepada peringkat ilmu tertentu yang dipunyai oleh indi$idu (?nderson" &'.;) 0leh itu"
ia adalah berkait rapat dengan pengalaman serta kemahiran yang dimilikinya Merujuk kepada pengetahuan teknologi
maklumat" terdapat perkaitan yang jelas antara tahap kemahiran dan tahap pengetahuan (Fha#ar" &''2 dalam 5ohan"
)**3) Menurut (e$ine dan +onitsa-Schmidit (&''.)" pengetahuan serta sikap terhadap komputer adalah dipengaruhi
oleh kekerapan penggunaan komputer" semakin kerap seseorang indi$idu menggunakan komputer" tahap
pengetahuannya juga akan semakin meningkat %ahap pengetahuan teknologi maklumat guru boleh ditingkatkan
melalui kursus-kursus teknologi maklumat

Berdasarkan kajian oleh Sunal (&''1)" beliau mendapati bahawa pembelajaran yang bermakna boleh dicapai
melalui penggunaan sumber daripada Internet oleh pelajar :amun demikian keadaan ini tidak akan berlaku selagi
guru tidak mempunyai pengetahuan yang dapat membantu memudahkan penggunaan I!% dalam kalangan pelajar
Malah menurut /obiah dan 5uhana ()**))" dalam proses mengimplementasikan program berasaskan komputer di
sekolah" guru biasanya dilatih tetapi bilangannya amat terhad dan biasanya dilakukan dengan tergesagesa Selain
daripada itu" proses memahirkan guru untuk menjayakan Program Penggunaan %eknologi memerlukan kos dan
memakan masa yang panjang Mengikut !harp ()**;) guru memerlukan tiga tahun untuk mahir dalam penggunaan
teknologi Menurutnya tahun pertama untuk menguasai sumber teknikal" tahun kedua untuk meneroka kurikulum dan
tahun ketiga untuk memperkemaskan aplikasi pengajaran dan pembelajaran di bilik darjah

Berdasarkan beberapa kajian lepas yang merujuk kepada pengetahuan teknologi maklumat guru" 5eannette
()**&)" mendapati .1@ guru mempelajari teknologi berasaskan komputer daripada kawan" .*@ belajar sendiri dan
)8@ belajar daripada kursus yang dianjurkan oleh agensi tertentu Kajian beliau juga mendapati bahawa sebanyak
;*@ guru menyatakan bahawa mereka berminat untuk terus belajar sekiranya terdapat kursus yang sesuai
ditawarkan Manakala dapatan daripada kajian yang dijalankan oleh Inman-?nderson dan +itson (&''') mendapati
.2@ daripada guru belajar menggunakan teknologi berasaskan komputer dengan belajar sendiri dan mendapati 8*@
guru belajar daripada kawan Kajian yang dijalankan oleh (iu et al ()**)) juga mendapati bahawa '1@ guru
memperoleh pengetahuan dengan belajar sendiri +aripada kajian McMohan et al (&''') mendapati 33@ guru-guru
belajar daripada kawan +aripada kajian tersebut dapat disimpulkan bahawa majoriti guru memperoleh pengetahuan
tentang Internet melalui pembelajaran sendiri

Kajian yang dijalankan oleh :ori=an ?bdul /a=ak ()**;) terhadap 1* orang guru pelatih di Institut perguruan
Sultan ?bdul Balim" Sungai Petani" Kedah mendapati 1*@ guru pelatih belajar tentang I!% dalam pengajian di
institut Sejumlah )2@ belajar sendiri dan &.@ belajar daripada luar pengajian di institut perguruan ,ntuk
pengetahuan membina perisian multimedia" '*@ menyatakan mereka belajar dalam pengajian di institut perguruan
+apatan kajian ini menunjukkan majoriti guru pelatih memperoleh pengetahuan menggunakan I!% daripada
pengajian mereka +apatan kajian ini menunjukkan kursus teknologi maklumat yang diikuti semasa di institut
perguruan banyak membantu guru memahirkan diri dengan kemahiran teknologi maklumat Secara keseluruhannya"
guru-guru perlu dilengkapkan dengan kemahiran teknologi maklumat yang seterusnya akan meningkatkan tahap
pengetahuan guru-guru

S!ka+ G$r$ Ter&a"a+ Teknlg! Makl$%at "ala% Penga,aran "an Pe%bela,aran

Menurut ?iken (&'21) dan ?j=en (&'..) sikap adalah sesuatu gambaran dalaman indi$idu yang merujuk kepada
kecenderungan untuk berkelakuan positi# atau negati# terhadap benda" situasi" institusi" konsep atau indi$idu lain
Beberapa tinjauan literatur lepas telah menunjukkan bahawa wujudnya perkaitan yang rapat antara sikap dengan
penggunaan teknologi maklumat dengan pengajaran dalam bilik darjah (Mohamad :ab=rim H Mohamad :ayan" &''2G
?denan" &'''G Krishnan et al" )**2) +alam satu kajian yang melibatkan penggunaan komputer di empat buah
sekolah di ?merika Syarikat" latihan teknologi maklumat yang konsisten terhadap kakitangan telah dikenal pasti
sebagai satu #aktor yang penting yang memupuk sikap positi# dalam kalangan guru yang seterusnya membawa
kepada perubahan dalam akti$iti pro#esional guru dalam teknologi maklumat selepas dua tahun (/ockman" Pershing H
-are" &'') dalam Soon Iin H Kooi Fuan" )**))

5ika dianalisis daripada aspek demogra#i" dapatan oleh ?=har Baji ?hmad (&''.) dalam kajiannya mendapati
bahawa tidak terdapat perbe=aan yang signi#ikan di antara kumpulan responden lelaki dengan responden perempuan
pada enam sub skala sikap terhadap komputer iaitu keyakinan" tingkah laku" kesukaan" penggunaan" kecekapan dan
sikap kogniti# -alau bagaimanapun" dapatan oleh 0ng dan (ai ()**;" dalam Su (uan et al ")**3) adalah sebaliknya"
ia menunjukkan terdapat persepsi yang lebih baik khususnya daripada responden lelaki untuk tahap kemahiran"
keupayaan dan pembelajaran secara e-(earning menggunakan komputer berbanding dengan responden perempuan
+apatan ini juga disokong oleh kajian terdahulu oleh (iaw ()**)) dan !hen dan %sai ()**3" dalam Su (uan et al "
)**3) yang mendapati bahawa responden lelaki mempunyai persepsi yang lebih baik terhadap komputer dan
teknologi web berbanding responden perempuan -alau apa pun dapatan daripada kajian lepas" penyelidik bersetuju
dengan Kirkpatrick dan !uban (&''.) yang menyatakan bahawa jurang tahap kemahiran dan sikap terhadap jantina
akan dapat dikurangkan jika didedahkan kepada pengalaman serta kemahiran yang sama dalam bidang komputer

Merujuk kepada perkaitan di antara sikap guru dengan umur" %ing Kai !hu (&''.) mendapati" secara
keseluruhannya guru yang muda mempunyai sikap yang positi# terhadap komputer berbanding guru yang lebih
berusia Ini adalah kerana guru-guru muda ini telah terdedah dengan komputer sama ada di sekolah mahupun di
uni$ersiti sedangkan golongan guru yang lebih berusia tidak mengalaminya +apatan yang sama juga diperoleh oleh
Mukama dan ?ndersson ()**2)" iaitu guru-guru yang berusia enggan untuk berubah ke arah pengintegrasian
komputer di sekolah berbanding guru-guru baru yang lebih mesra dengan teknologi maklumat Ini menunjukkan
golongan muda lebih terdedah kepada teknologi baru 5usteru itu" ia meningkatkan tahap penerimaan dan
penggunaannya Ini disokong oleh Mortimer dan Scott ()**;< ;3) menyatakan pengalaman menggunakan komputer
mempengaruhi sikap terhadap komputer Menurut beliau kebanyakan guru tidak memahami bagaimana hendak
menggabungkan kemahiran komputer dengan pengajaran di kelas Bagaimanapun menurut beliau" sebanyak dua per
tiga daripada kalangan guru menyatakan tidak bersedia menggunakan komputer dalam pengajaran" tetapi bagi
kumpulan guru yang lebih muda" yang membesar dan belajar dengan menggunakan komputer lebih berkeyakinan
menggunakan komputer berbanding guru-guru yang telah lama berkhidmat Furu yang bersikap positi# terhadap
komputer juga adalah lebih bersedia menggunakannya berbanding dengan guru yang bersikap negati# terhadap
komputer

Merujuk kepada perkaitan di antara sikap guru dengan tara# dan status jawatan serta bidang pengkhususan
(opsyen)" kajian oleh Mohamad :ab=rim dan Mohamad :ayan (&''2) menunjukkan data yang diperoleh daripada soal
selidik dan temu bual terhadap penggunaan komputer dalam kalangan guru bahawa tidak terdapat perbe=aan yang
signi#ikan dengan penggunaan komputer Ini disokong oleh Mukama dan ?ndersson ()**2) yang menyatakan bahawa
#aktor tara# jawatan dan pengkhususan tidak memberi kesan terhadap sikap guru terhadap komputer :amun
demikian" dapatan kajian oleh ?denan (&''') menyatakan bahawa sikap yakin dalam kalangan guru terhadap
penggunaan komputer mempunyai hubungan yang signi#ikan dengan #aktor latihan" kemudahan komputer dan
galakan pentadbir Berdasarkan beberapa kajian lepas juga" keengganan guru untuk berubah juga #aktor signi#ikan
yang mempengaruhi sikap guru Ini didorong oleh sikap yakin terhadap teknik pengajaran dan pembelajaran
kon$ensional yang dianggap rele$an dengan sistem peperiksaan Folongan guru ini berpendapat bahawa jika
keputusan peperiksaan yang diperoleh pada setiap tahun cukup baik dan cemerlang mengapa harus mengubah apa
yang sedia baik untuk pelajar Ini ditambah lagi dengan kurangnya kursus khususnya guru-guru yang berkhidmat di
pedalaman yang seterusnya akan menyemai si#at technophobia (Mukama H ?ndersson" )**2) Penyelidik amat
bersetuju dengan hujah ini

Secara keseluruhannya" dalam persekitaran teknologi maklumat yang semakin berkembang" guru seharusnya
memainkan peranan sebagai agen perubahan Matlamat ini menuntut sikap positi# guru terhadap teknologi maklumat
dan inisiati# ini boleh dimulakan dengan mengintegrasikan aplikasi ini dalam pengajaran dan pembelajaran yang
seterusnya akan meman#aatkan golongan pelajar


Per!s!an Pen#a%+a!an Teknlg! Makl$%at

Perisian penyampaian teknologi maklumat adalah dianggap sebagai producti$ity tools yang dapat membantu guruguru
dalam pengajaran dan pembelajaran serta tugas lain :amun begitu apakah kemahiran dan pengetahuan asas yang
perlu ada pada seseorang guruK Menurut !hao et al ()**;)" seseorang guru yang kompeten sekurangkurangnya
menguasai kemahiran asas menggunakan komputer" berkemahiran menggunakan perisian pemproses kata" perisian
pangkalan data" perisian hamparan elektronik" perisian berkaitan statistik" gra#ik" menggunakan teknologi Internet"
laman web serta pengetahuan bagaimana komputer ber#ungsi

Menurut Bayes ()**1)" teknologi komputer membantu dalam pembelajaran pelajar melalui dua cara< +engan
membolehkan pengguna memperoleh maklumat serta kemahiran dan mempraktikkannya dengan membantu pelajar
lain untuk menguasai kemahiran tersebut dan seterusnya mengaplikasikannya dalam situasi yang lain >ine dan
%hornbury ()**1)" sebagai contoh menyatakan bahawa pelajar yang diberikan komputer riba (laptop)
menggunakannya lebih kerap untuk kerja sekolah daripada bermain permainan (games) Ia juga mendapati bahawa
komunikasi pelajar tersebut dengan pelajar yang lain bertambah baik Ini menunjukkan bahawa komputer tidak dapat
dina#ikan ber#ungsi sebagai alatan teknologi untuk meningkatkan kebolehan serta bakat pelajar" mere$olusikan cara
pemikiran mereka dan memberikan mereka akses kepada dunia (Peck H +orricott" &''8) Peck dan +orricott juga
menyatakan bahawa koleksi aplikasi komputer yang juga dikenali sebagai alatan produkti$iti (producti$ity tools) boleh
meningkatkan cara pelajar ber#ikir dan membuat tugasan ?latan produkti$iti ini termasuklah hamparan perkataan"
hamparan elektronik" pangkalan data" persembahan elektronik dan Internet 5ohnson (&''1) menekankan bahawa
alatan produkti$iti seperti pemproses perkataan" pangkalan data" hamparan elektronik" program persembahan"
perisian pengarangan multimedia" e-mel" alatan penghasilan $ideo" bahan rujukan digital" indeks elektronik dan enjin
pencari rangkaian adalah medium penggunaan teknologi 5eyagobi dan Subramaniam ()**2< 83) menambah bahawa
teknologi maklumat dikatakan sebagai alat pemudah komunikasi apabila digunakan untuk membolehkan murid dan
guru daripada lokasi yang berbe=a menghantar" menerima dan berkongsi maklumat yang berbagai-bagai bentuk
Mereka menambah bahawa kemajuan teknologi maklumat pada hari ini membolehkan komunikasi dilakukan di dalam
pelbagai mod seperti teks" gra#ik" audio" $ideo dan kombinasi pelbagai mod


Pe%+rsesan Perkataan


Kes!%+$lan

Kesimpulannya" selain kemahiran alatan produkti$iti iaitu pemprosesan perkataan" hamparan elektronik"
persembahan" pangkalan data dan Internet tumpuan kursus dan latihan perlu ke arah kemahiran lain seperti
kemahiran mencari dan memilih maklumat daripada Internet" pembinaan laman web dan juga mengarang perisian
kursus pendidikan yang sesuai dengan pengajaran subjek ?khir sekali" yang lebih penting adalah kebolehan untuk
menyebatikan kemahiran-kemahiran tersebut dalam pengajaran dan pembelajaran Ini kerana matlamat kita adalah
untuk menggunakan teknologi komputer dalam pendidikan secara am dan dalam pengajaran dan pembelajaran
secara khusus :amun begitu" harus diingat bahawa teknologi hanya merupakan alat bantu dalam proses pengajaran
dan pembelajaran" ia tidak akan dapat menggantikan kedudukan guru dalam erti kata yang luas Pendidikan hari ini
adalah untuk kecemerlangan masa hadapan