Pertemuan lepas rakan-rakan telah membincangkan kisah Abu Lahab, satu

kisah yang telah diabadikan di dalam Al-Quran. Surah ini diturunkan

adalah sebagai satu refeksi kepada tindakan yang tidak bermoral dan
perbuatan menempelak kata-kata Rasul S.A. ketika !aginda
menyampaikan risalah kepada masyrakat di atas bukit. Surah ini "uga
menceritakan a#ab yang diterima oleh Abu Lahab dan "uga isterinya yang
"uga men"adi pembantu kepada Abu Lahab.
$nsya Allah, minggu ini rakan-rakan akan membincangkan satu ta"uk yang
sangat praktikal dan menarik iaitu berbuat baik kepada ibu dan bapa.

Apakah perkara yang sangat menggembirakan ibubapa yang telah
dilakukan oleh rakan-rakan pada hari ini% !erapa kali sehari rakan-rakan
mengucapkan &sayang kepada ibubapa% !erapa kali kita menyakiti hati
ibubapa pada hari ini%
$ni adalah persoalan-persoalan biasa yang mungkin kita sedar ataupun
tidak. !agi merungkai perbincangan ta"uk ini, mari sama-sama kita lihat
kepada ob"ekti' utama terlebih dahulu.
(b"ekti' utama pertemuan keduabelas ialah untuk)
1. Menjelaskan 3 amalan yang paling disukai oleh Allah SWT.
2. Menerangkan pengertian Birru al-Waalidain bersama dalil-dalil kewajipannya.
3. Menghuraikan bentuk-bentuk kewajipan Birru al-Waalidain bagi seorang anak.
4. Menerangkan dosa orang yang menderhakai ibubapa.
5. Menjelaskan komitmen individu terhadap kewajipan Birru al-Waalidain.
!erbuat !aik *epada
$bu !apa
!erbuat !aik *epada
$bu !apa
Apakah (b"ekti'
Pembela"aran
+inggu $ni%
Akti,iti +enarik
+inggu $ni $alah-
Akti,iti +enarik
+inggu $ni $alah-
Akti,iti)
- Akhawat tolong buatkan
+ari sama-sama kita perhatikan perincian yang diberikan di ba.ah ini,
mudah-mudahan ianya dapat membantu rakan-rakan sekalian memahami
ke.a"ipan kita terhadap kedua ibubapa kita, $nsya Allah.
. !aripada Abdullah bin Mas"ud #A katanya$
%
&
'
(
)
(
*
+
,
(
-
(
.
/
0 1
&
)
(
$2
(
3
4
5
(
6
(
7
+
8
/
3
(
9 ( 7
:
3
4
.0 ;3
4
<
(
=
4
>
+
?
4
.0 @
:
.
/
A
(
5
(
$B( CD
(
E1
F
)
(
2
4
G : $B( CD
(
.CH
(
I +D
/
6
(
;3
(
9 ( J : K
(
L
4
.0 $B( CD
(
E7
+
3
4
.0 ;.
(
M
+
.7
+
3
4
.0 *
+
8>
+
5
(
=N
+
O
:
CH
(
P
+
.
/
0 $B( CD
(
E1
F
)
(
2
4
G : $B( CD
(
.Q
+
R
/
S
(
. +0T
(
.
/
0 U
&
V
+
=W +O
(
0X
(
.
(
7
:
Y
:
O
/
X
(
I
(
5
/
0 T
/
.
(
6
(
Q
4
H
+
V
+
=? +G (S
4
'
(
$B( CD
(
.
Aku telah bertanya kepada Zabi SAW[ Amalan manakah yang paling disukai
oleh Allah? \aginda menjawab[ Sola pada !akunya. \eliau bertanya lagi[
"emudian apa? \aginda menjawab[ Ber#aki kepada i#u#apa. \eliau
bertanya lagi[ "emudian apa? \aginda bersabda[ Ber$ihad di $alan Allah.
\eliau ]^bnu Mas"ud #A_ berkata[ %ika aku memina Baginda menam#ah lagi&
pasi Baginda SAW menam#ah lagi unukku.
/0R Al-!ukhari1
`. !alam hadis ini[ #asulullah SAW menyenaraikan 3 amalan yang paling
disukai oleh Allah SWT iaitu solat pada waktunya[ berbakti kepada ibubapa
dan berjihad di jalan-Zya.
3. Solat pada waktunya bermaksud mengerjakan solat aardu dalam waktu-waktu
yang telah ditetapkan[ bukannya meng'adha(nya di luar waktu.
b. Antara bentuk-bentuk jihad di jalan Allah SWT pula adalah berjihad bagi
mempertahankan tanah air dan tempat tinggal[ sehingga kita dapat
Antara Amalan
2ang Paling
3isukai Allah
S..4.
Antara Amalan
2ang Paling
3isukai Allah
S..4.
beribadah kepada-Zya dengan selamat ]diri[ keluarga[ maruah dan harta
benda_.
Pernahkah rakan-rakan mendengar perkataan ini% 4ahukah rakan-rakan
akan maksudnya% 5uba lihat di ba.ah penerangan perkataan &!irru al-
aalidain.
. Al-Birru maksudnya berbuat baik atau berbakti. Secara umumnya ialah
segala perbuatan baik yang boleh membawa pembuatnya ke syurga. Al-
Waalidain pula bermaksud kedua ibubapa.
`. Allah SWT telah mewajibkan kita supaya berbakti kepada ibubapa[ seperti di
dalam drman-Zya$
C
e
?f
/
'
:
7
+
R
/
S
(
. +0T
(
V
+
g
(
Cf
(
Wh
/
+
0 C?
(
8
/
<
4
6
(
6
(
)an "ami elah memerinahkan manusia supaya #er#ua #aik kepada dua
i#u#apanya*
/Al-Ankabut 67) 81
3. !i dalam ayat yang lain[ Allah SWT menyebutkan mengapa kita perlu
berbakti dan berterima kasih kepada ibubapa. iirman-Zya$
Q
j
k / 6
(
;3
(
9 ( C
e
?k / 6
(
7
:
l
&
)
:
7
:
I
/
3
(
,
(
'
(
7
+
R
/
S
(
. +0T
(
V
+
g
(
Cf
(
Wh
/
+
0 C?
(
8
/
<
4
6
(
6
(
U
:
8L
+
,
(
.
/
0 =
4
.
(
M
+
m
(
R
/
S
(
. +0T
(
. +6
(
=. + U
/
n
:
o/ 0 g
+
)
(
Q
+
8
/
l
(
C9 ( =N
+
7
:
.
:
CL
(
N
+
6
(
)an "ami perinahkan kepada manusia +#er#ua #aik, kepada dua orang
i#u#apanya- i#unya elah mengandungnya dalam keadaan lemah yang
#eram#ah- am#ah& dan menyusunya dalam dua ahun. Bersyukurlah
kepada-"u dan kepada dua orang i#u#apamu& hanya kepada Aku-lah
kem#alimu.
/Lu9man :;);<1
!irru al-aalidain /U
&
V
+
Q
+
R
/
S
(
. +0T
(
.
/
01)
!irru al-aalidain /U
&
V
+
Q
+
R
/
S
(
. +0T
(
.
/
01)
Apakah !entuk-
!entuk !irru al-
aalidain%
Rakan-rakan telah pun memahami pengertian &!irru al-aalidain.
Selan"utnya, mari
kita lihat apakah perkara-perkara yang dimaksudkan ataupun
tergolong di dalam
&!irru al-aalidain.
. Mentaati segala arahan ibubapa selagi mana tidak bercanggah dengan
syarak.
i. ^bubapa kita berhak untuk ditaati. Allah SWT telah mewajibkannya
sekalipun mereka berdua tidak beriman.
ii. Zamun[ jika ibubapa menyuruh anaknya syirik kepada Allah SWT atau
melakukan perkara-perkara yang bertentangan dengan ^slam[ dia tidak
lagi wajib mentaati mereka.
iirman Allah SWT$
=V
+
p
(
U
+
q/ I
:
. + p
(
0S
(
k ( Cr
(
gM
+
6
(
C
e
?f
/
'
:
7
+
R
/
S
(
. +0T
(
V
+
g
(
Cf
(
Wh
/
+
0 C?
(
8
/
<
4
6
(
6
(
2
s
3
/
9+ 7
+
V
+
m
(
.
(
t
(
8
/
.
(
Cl
(
C,
(
H
:
-
/
u
+
Y
:
K
(
N
(

v)an "ami !a$i#kan manusia +#er#ua, ke#aikan kepada dua i#u#apanya.
)an $ika keduanya memaksamu unuk mempersekuukan Aku dengan
sesuau yang idak ada pengeahuanmu enang iu& maka $anganlah kamu
mengikui keduanya*
/Al-Ankabut 67) 81
Mengenai isu ini juga[ #asulullah SAW bersabda$
w
(
x( 9 ( Cy
(
S
j
'
(
z+
(
=N
+
x
+
8
(
L
(
-
/
l
(
7
+
3.0 . C,
(
W
4
M
(
x: 9 ( Cu
4
.0 =N
+
{
+
6U
:
-
/
,
(/
.0
.iada keaaan kepada sesiapa dalam menderhakai Allah. Sesungguhnya
keaaan iu hanyalah dalam melakukan perkara yang #aik.
/0R Al-!ukhari, +uslim, Abu 3aud = An->asai1
`. \ergaul baik dengan mereka[ dan tidak meninggikan suara[ membentak atau
mencaci mereka.
i. |ita wajib menjaga adab ketika bersama ibubapa. |ita perlu menghormati
dan menghargai mereka[ lebih-lebih lagi ketika mereka sudah berumur.
iirman Allah SWT$
C,
(
H
:
.
4
*}:Y
(
K
(
N
(
C,
(
k : K
(
~
+
6
/
)
(
C,
(
k : S
:
'
(
)
(
U
(
>
(
n
+
.
/
0 p
(
S
(
?9+ Q
4
(3
:
>
/
R
(
Cl
4
M
+
C,
(
k : U
/
H
(
?
/
Y
(
w
(
6
(
{ )
:
C
e
,RU
+
~
(
w
e
T
/
D
(
C,
(
H
:
.
4
*D
:
6
(
*%ika salah seorang di anara keduanya aau kedua-duanya sampai #erumur
lan$u dalam pemeliharaanmu& maka sekali-kali $anganlah kamu mengaakan
kepada keduanya perkaaan /ah( dan $anganlah kamu mem#enak mereka dan
u0apkanlah kepada mereka perkaaan yang mulia.
/Al-$sra ;?) 6:1
ii. #asulullah SAW juga mengingatkan kita agar tidak melaknat kedua
ibubapa sendiri dengan perbuatan kita. Sabda \aginda$
CR
(
$*( 8D
+
.7
+
R
/
S
(
. +06
(
*: r
:
U
4
.0 Q
(
-
(
3
/
R
(
g
/
)
(
U
+
+C>
(
n
(
.
/
0 U
+
>
(
~
/
)
(
Q
/
l
+
g
4
M
+
%
&
f
:
R
(
$B( CD
(
E7
+
R
/
S
(
. +06
(
*: r
:
U
4
.0 Q
:
-
(
3
/
R
(
( 8
/
~
(
6
(
7
+
3
4
.0 B( T5
:

(
7
:
l
4
)
:
%
&
f
:
R
(
6
(

:
CV
(
)
(
%
&
f
:
8
(
N
(
*
+
r
:
U
4
.0 CV
(
)
(
*: r
:
U
4
.0.
Sesungguhnya anara dosa-dosa #esar adalah seseorang iu melakna
i#u#apanya sendiri. antas seseorang bertanya[ 1a 2asulullah&
#agaimanakah seseorang iu #oleh melakna i#u#apanya sendiri? \aginda
SAW menjawab[ Seseorang iu memaki #apa orang lain& lalu orang iu
memaki #apanya. )ia memaki i#u seseorang& lalu orang iu pula memaki
i#unya.
/0R Al-!ukhari, +uslim, Abu 3aud = At-4irmid#i1
iii. ika melaknat secara simbolik begitu sahaja dilarang[ maka lebih-lebih lagi
dilarang melaknat atau memaki mereka secara berterang. erbuatan ini
sangat terkutuk dan termasuk di dalam dosa-dosa besar.
3. Meminta keiinan dan pertimbangan ibubapa untuk melakukan sesuatu
perkara yang besar.
i. ^bubapa mempunyai hak ke atas anaknya. leh itu[ kita perlu berbincang
dan meminta iin kepada mereka untuk melakukan sesuatu di dalam
hidup.
ii. Sebagai contoh[ anda ingin melanjutkan pelajaran di dalam negeri atau di
luar negeri. ika sudah bekerja atau berkahwin[ anda ingin tinggal
berjauhan atau berdekatan dengan ibubapa. !an hal-hal lain yang
dirasakan perlu.
iii. ebih dari itu[ untuk keluar berjihad di jalan Allah SWT yang berbentuk
iardu |iaayah juga memerlukan keiinan kedua ibubapa.
Abu Said #A berkata$
*/ k ( $23
4
5
(
6
(
78
/
3
(
9 ( 73.0 ;3
4
<
(
=
&
>
+
?
4
.0 7
:
.
(
B( C}(N
(
*s r
:

(
U
(
r
(
Ck (
2
/
-
(
W
(
$B( CD
(
Ep
(
0T
(
V
(
)
(
Q
+
,
(
8
(
.
/
CV
+
.
g
/

+
N
(
.C,
(
H
:
W
/

+
A
/
I
(
5
/
CN
(

/
r
+

/
M
+
$B( C}(N
(
.w
(
$B( CD
(
Em
(
.
(
CW
(

+
)
(
$B( CD
(
C,
(
k : U
4
>
+
N
(
w
4
M
+
6
(
m
(
.
(
CW
(

+
)
(
.
Seorang lelaki telah berhijrah ]dari aman ke Madinah_. alu Zabi SAW
bertanya kepadanya[ Adakah i#u#apa kamu masih ada di 1aman? !ia
menjawab[ 1a. \aginda SAW bertanya lagi[ Adakah mereka elah
mengi3inkan kamu +unuk #er$ihad,? !ia menjawab[ Belum. \aginda SAW
bersabda[ 4ulanglah& lalu mina i3in kepada mereka. %ika mereka
mengi3inkan& #er$ihadlah. %ika idak& #er#ua #aiklah kepada mereka +dan
$angan keluar #er$ihad,.
/0R Ahmad1
iv. !engan berbincang dan meminta iin[ ibubapa boleh memberikan
saranan berdasarkan pengalaman mereka untuk kebaikan anak-anak.
Malah[ keputusan yang diambil juga lebih berkat kerana direstui ibubapa.
b. Sentiasa mendoakan kesejahteraan ibubapa di dunia dan di akhirat. ebih-
lebih lagi ketika kedua-duanya telah meninggal dunia.
iirman Allah SWT$

4
*D
:
6
(
x
+
,
(
'
/
U
4
.0 Q
(
l
+
B & .0
(
C?
(
r
(
C,
(
H
:
.
(

/

+
/ 06
(
0
e
U8 +<
(
=W +C8
(
V
4

(
C,
(
~
(
C,
(
H
:
,
/
'
(

/
0
)an rendahkanlah dirimu erhadap mereka #erdua dengan penuh kasih
sayang dan u0apkanlah5 6Wahai .uhanku& kasihilah keduanya& seperi
mereka #erdua elah mendidikku se!aku ke0il6.
/Al-$sra ;?) 6<1
. Akhir sekali[ bahagiakanlah kedua ibubapa kita dengan pelbagai cara yang
sesuai[ contohnya$
i. Membelikan hadiah di kesempatan tertentu dan berterima kasih di atas
didikan dan jasa mereka membesarkan kita.
ii. Menghubungi mereka secara berkala ]jika tinggal berjauhan_ dan
usahakan agar dapat meniarahi mereka walau tidak dapat bersama
terlalu lama.
iii. Membawa mereka ke tempat-tempat peranginan atau perlancongan[ lalu
beraktiviti bersama.
iv. Menjaga nama baik ibubapa dengan tidak terlibat dalam perkara-perkara
negatia yang akan memalukan atau menyedihkan mereka.
v. !an yang paling penting[ adalah dengan menghadiahkan kejayaan-
kejayaan kita di dalam hidup ini. |erana bagi ibubapa[ sesungguhnya
kebahagiaan anak-anak adalah kebahagiaan buat mereka juga.
@"i, @"i, @"i-
. elaskan 3 amalan yang paling disukai oleh Allah SWT.
`. \erikan pengertian Birru al-Waalidain bersama dalil-dalil kewajipannya.
3. uraikan bentuk-bentuk kewajipan Birru al-Waalidain bagi seorang anak.
b. Apakah hukum bagi anak yang menderhaki ibubapanya Mengapakah hari ini
banyak berlaku penderhakaan anak-anak
. Adakah anda telah melaksanakan Birru al-Waalidain \agaimana kita dapat
meningkatkan kesedaran di kalangan masyarakat tentang Birru al-Waalidain
. Senaraikan iri-ciri eribadi Muslim yang dapat dicapai daripada
perbincangan topik ini.
@"i 3iri AndaA
@"i 3iri AndaA
Sumber Ru"ukan
Sumber Ru"ukan
. 7uslim 89plorer :.; ]<slami0 So=!are =or Al->uran and Al-?adih Sudies,&
kabakti.com[ `3-`
`. "ia# Al-Ada# +4ekeri yang @uhur,& "oleksi ?adis-hadis Ada# dalam <slam&
Majlis Tertinggi al hwal ^slam |aherah[ Mesir[ Terj. \ahagian enterjemahan
dan ditorial ustaka Salam[ |uala umpur$ ustaka Salam[ `
3. 2ingkasan 2iyadhus Solihin& ^mam Zawawi[ diringkaskan oleh Syaikh usua al-
Zabhani[ Terj. Abu |hodijah ^bn Abdurrohim[ |uala umpur$ Telaga \iru[ `