An Toan Lao Dong

1
Tn hc phn: AN TON LAO NG V BO V MI TRNG

- S n v hc trnh: - 02 VHT
- Phn b thi gian: - L thuyt: 02 VHT
- Thc hnh: 0 VHT
- iu kin tin quyt: Sinh vin hc xong cc hc phn Diezel, Ni hi, my
phtrc khi hc mn ny.
- Mc ch ca hc phn: Hc phn ny cung cp cho sinh vin nhng kin thc
chuung v k thut bo h lao ng trong ngnh my tu bin, nhng quy nh
ca php lnh bp h lao ng c lin quan nhm m bo an ton v sc kho
ca ngi lao ng.
- Ni dung ch yu:
Phn 1: C s k thut bo h lao ng
1. Nhng vn chung v bo h lao ng v bo h lao ng trn tu
thu.
2. Tai nn lao ng
3. nh hng c hi ca ngh nghip.
Phn 2: K thut an ton lao ng trn tu thu
4. K thut an ton lao ng trong bung my, bung ni hi.
5. K thut an ton in tu thu
Phn 3: Bo v mi trng
6. Marpol 73/78
- Ngi bin son
- Hnh thc nh gi: Kim tra
- Ni dung chi tit hc phn:
Phn phi s tit
STT Tn chng mc
TS LT BT TH KT
Phn 1: C s k thut bo h lao ng 12 11 1
1 Nhng vn chung v bo h lao ng
v bo h lao ng trn tu thu.
4 4
1.1 Nhng vn chung v bp h lao ng 1
1.2 T chc lao ng v bo h lao ng trn
tu thu.
2
1.3 Quy nh trang b phng h cho thuyn 1
2
vin lm vic trn tu thu.
2 Tai nn lao ng 3 3
2.1 Nguyn nhn v phn loi tai nn lao
ng.
0.5
2.2 Phng php nghin cu tai nn lao ng. 1
2.3 Khai bo, iu tra v thng k tai nn lao
ng.
1
2.4 Bo him tai nn lao ng. 0.5 1
3 nh hng c hi ca ngh nghip. 6 5
3.1 Khi qut chung 0.5
3.2 nh hng ca vi kh hu 0.5
3.3 nh hng ca bc x nhit 0.5
3.4 nh hng ca cht c cng nghip v
cht phng x
2
3.5 nh hng ca ting n, rung ng v bi
cng nghip
1
3.6 Bin php chung chng li nh hng
ca ngh nghip
0.5
Kim tra nh k 1
Phn 2: K thut an ton lao ng trn
tu thu

4 K thut an ton lao ng trong bung
my, bung ni hi.
13 13
4.1 Quy nh chung cho mi ngi ln xung
lm vic trn tu
10 10
4.2 Yu cu chung v an ton lao ng trong
bung my v bung ni hi
1
4.3 K thut an ton khi khai thc mychnh 1
4.4 K thut an ton khi khai thc my nn
gi v bnh kh cao p, thit b chi p lc.
1
4.5 K thut an ton khi khai thc hp s , ly
hp
1
4.6 K thut an ton khi khai thc tit b lnh. 1
4.7 K thut an ton khi sa cha my 1
3
4.8 K thut an ton khi lau ra hm kt 0.5
4.9 K thut an ton khi giao nhn, ba qun
nhin liu, du m
0.5
4.10 K thut an ton khi s dng c cm tay 1
4.11 K thu an ton khi hn ct kim loi 1
5 K thut an ton in tu thu 4 4
5.1 Khi qut 0.5
5.2 nh hng ca in i vi con ngi 0.5
5.3 K thut an ton khi khai thc thit b in 1
5.4 K thut an ton khi khai thc my pht
in v bng in
1
5.5 K thut an ton khi s dng dng c in
cm tay
1
Phn 3: Bo v mi trng 5 4 1
6 Marpol 73/78 5 4
Kim tra nh k 1
Tng cng 30 28 2

Ti liu hc tp.
-K thut an ton lao ngngnh my tu bin- i hc hng hi.
- Php lnh bo h lao ng
- Chief engineer office and second engineer office, IMO nodel course 7.02
- Office in charge of engineer watch, IMO Model course 7.04
- International medical guide for ships (WHO )- 1988

4
PHN I
C S K THUT BO H LAO NG

Bo m an ton lao ng v bo m sc khe ca ngi lao ng l yu
cu quan trng khng nhng cn thit i vi ngi lao ng.
Thc hin php lnh bo h lao ng ca hi ng Nh nc ban hnh, b
mn K thut an ton lao ng c trin khai trong tt c cc trng k
thut. Tuy nhin k thut an ton ch mt phn m bo an ton lao ng.
Mun an ton lao ng trong sn xut, ngi lao ng cng nh ngi s dng
lao ng cn nm c nhng kin thc chung v bo h lao ng.
Trong phn ny chng ti s gii thiu vi bn c nhng kin thc chung
nht ca k thut bo h lao ng cn thit cho ngi lao ng (thuyn vin
ngnh my) m k thut an ton cha gii thiu ht. Trn c s phn tch,
nghin cu php lnh bo h lao ng, k thut bo h lao ng di tu v
ngnh my tu thy ni ring, phn kin thc ny k hp vi k thut an ton s
gip cho bn c thc hin tt php lnh bo h lao ng, t bo v c chnh
mnh, trnh nhng tai nn ng tic xy ra trong qa trnh lao ng sn xut.
CHNG 1
NHNG VN CHUNG V BO H LAO NG
V BO H LAO NG TRN TU THY
Mc tiu:
Trang b cho hc sinh ngnh my tu bin hiu c nhng vn chung
v vic phn cng, t chc lao ng cng nh vic trang b bo h lao ng trn
tu thy.
Hnh thnh nhng tc phong cng nghip, an ton trong lao ng v sn
xut.
To nhng c tnh cn thn, tng bc ci thin iu kin lao ng m
bo sc khe lu di cho ngi sn xut.
Ni dung chnh:
Gii thiu v nhng php lnh bo h lao ng, ni dung ca php lnh
bo h lao ng, t chc cng nh phn cng lao ng, phn cng chc nng
quyn hn ca thuyn vin trn tu.
Hnh thc hc tp:
Hc l thuyt trn lp
Phng php nh gi:
5
- Phng php nh gi: Kim tra t lun, kim tra ming, m thoi trong bi
ging.
- Cu hi n tp:
Trnh by cc ni dung c bn ca cng tc bo h lao ng?
Phn cng lao ng v trch nhin bo h lao ng ngnh my tu?

1.1 Nhng vn chung v bo h lao ng
1.1.1 S lc vn php lnh bo h lao ng
Xut php t quan im Ngi l vn qu ca x hi, ng v Nh
nc ta lun quan tm n an ton lao ng. Nhiu vn bn ch th, chnh sch
quy nh r trch nhim v hng dn cc cp, cc ngnh y mnh cng tc
bo h lao ng c ban hnh v khng ngng c b sung thch hp
vi tng thi k. Ngy 10/9/1991 Ch tch hi ng Nh nc chnh thc
cng b Php lnh bo h lao ng nhm bo v an ton v chm lo hn na
n sc khe ca ngi lao ng.
Php lnh bo h lao ng bao gm 46 iu thuc 10 chng. Php lnh
quy nh r v yu cu an ton lao ng v v sinh lao ng, qui nh v tai nn
lao ng v bnh ngh nghip, quyn v ngha v ca ngi s dng lao ng.
Php lnh ch r: mi t chc, c nhn s dng lao ng, gi chung l ngi
s dng lao ng v mi ngi lao ng, k c t chc, c nhn nc ngoi s
dng lao ng hoc lao ng trn lnh th Vit Nam u phi thc hin vic bo
h lao ng theo quy nh ca php lnh ny (iu 1).
iu 43 v 44 ca php lnh cng ch ra: Mi ngi khng thc hin
php lnh, vi phm v bo h lao ng xy ra tai nn lao ng, gy nhim
mi trng th ty theo mc m b x l k lut, x pht hnh chnh hoc b
truy cu trch nhim hnh s theo quy nh ca php lut, nu gy thit hi phi
bi thng.
Php lnh bo h lao ng c ban hnh m bo cho ngi lao ng
c quyn lm vic trong iu kim an ton v sinh, nng cao trch nhim ca
ngi s dng lao ng v ngi lao ng, tng cng hiu lc nh nc v bo
h lao ng nhm phng nga tai nn lao ng, bnh ngh nghip v tng bc
ci thin iu kin lao ng. Nh vy bo h lao ng l yu cu bt buc
c php lnh quy nh.
6
1.1.2 Bo h lao ng v cc ni dung c bn ca cng tc bo h lao ng
Bo h l mt mn kinh doanh hc nghin cu nhng vn l thuyt v
thc nghim nhm ci thin iu kin lao ng v m bo an ton lao ng.
Trong bt c mt x hi no, lao ng ca con ngi cng l yu t quyt
nh nht, nng ng nht trong sn xut. Vic gii phng v bo v sc lao
ng lm cho nng sut lao ng tng ln ng k.
Khoa hc k thut cng pht trin, c gii ha v t ng ha qu trnh
sn xut ngy cng m rng, i hi ngi lao ng cng phi c trnh cao
hn. Nm vng cc kin thc v bo h lao ng gip cho ngi lao ng cng
nh ngi s dng lao ng trnh c nhng tai nn lao ng ng tic xy ra
trong sn xut, t bo v c mnh, gim c nhng tn tht ca ci vt cht
do tai nn lao ng gy ra.
Cng tc bo h bao gm 5 ni dung sau:
- K thut an ton
- V sinh lao ng
- Trang thit b phng b
- Bi dng ca ba, c hi
- Tuyn truyn hun luyn
K thut an ton: l mt mn khoa hc nghin cu nhng nguyn nhn
gy ra tai nn lao ng trong sn xut, nghin cu nhng bin php t chc, k
thut hn ch v loi tr tai nn lao ng.
V sinh cng nghip: l mt mn khoa hc nghin cu cc nh hng ca
qu trnh lao ng, mi trng lao ng n sc khe con ngi, nghin cu cc
bin php v t chc, k thut v v sinh cho php i vi cc mi trng lao
ng, nhm to iu kin tt nht m bo sc khe lu di cho ngi lao ng.
Trang b phng h: l nhng phng tin cn thit lm tng thm iu
kin an ton, bo v sc khe ngi lao ng trong nhng trng hp m iu
kin sn xut yu cu.
Trong hon cnh kinh t ca ta hin nay vic trang b phng h lao ng
cn rt cn thit, tuy nhin cn phi cn c vo kh nng ti chnh ca Nh nc
m gii quyt dn dn t thp n cao theo pht trin kinh t.
Bi dng ca ba, c hi: Thi gian lm vic hng ngy ca cng nhn
vin chc qui nh chung l 8 gi (quy nh Vit Nam). cc b phn sn
xut qu nng nhc, c hi, gi lm vic hng ngy c th rt bt. Ngc li
nhng cng vic sn xut c nhng lc khng lm vic thc s v lin tc th c
7
th tng thm. Trng hp cn thit lm ngoi gi cng nhn phi c hng
ph cp thm.
kp thi phc hi sc khe cho cng nhn vin chc trong cc ngnh
ngh c bit, c hi, nhng ni c hi c vt qu tiu chun nh nc quy
nh hoc trong nhng iu kin vt l khng bnh thng nh: qu nng, qu
lnh, chu sc p p sut, ni d b nhim trngcn c ch bi dng c
th. Mc bi dng ph thuc vo iu kin c hi khc nhau trong cc
ngnh ngh v cn c vo tnh hnh pht trin kinh t ca tng thi k.
Ch bi dng ny gi l bi dng ca ba, c hi.
Tuyn truyn hun luyn: l mt mt khng th thiu c ca cng tc
bo h lao ng. T chc nh k hun luyn cho cng nhn v k thut an ton,
v sinh cng nghip cng nhn nm bt c y kin thc v bo h lao
ng v vai tr quan trng ca n trong vic t chc thc hin bo h lao ng
cng nh php lnh bo h lao ng. Tuyn truyn hun luyn tt s gim c
cc tai nn, bnh tt ng tic xy ra, vic thc hin an ton lao ng s t hiu
qu cao.
Thc hin y 5 ni dung trn s gp phn nng cao nng sut lao
ng, pht trin sn xut v php trin kinh t, ng thi bo v c sc khe
lu di cho ngi lao ng, loi tr bt tai nn ngh nghip.
1.2 T chc lao ng v bo h lao ng trn tu thy
1.2.1 c im lao ng trn tu thy
Lao ng tu thy l mt lao ng c bit.
Qu trnh lao ng trn tu tch ri vi hot ng trn bi ton b tu
hot ng c lp. Mi vn v an ton lao ng, x l kp thi an ton lao
ng, tai nn tu ph thuc vo s nhanh nhy ca thuyn vin trn tu cng
nh ban ch huy tu.
iu kin lm vic trn tu mang tnh c trng ring. Khi hot ng, tu
c th chy t vng nhit i, n i sang hn i hoc ngc li. Thi tit cng
nh kh hu lun thay i, nhit khng n nh, c th chnh lch nhit
ngy v m n 30
o
C. Tu lun chu nh hng ca sng gi lc to lc nh,
lc ngc lc xui, c lc chu nghing n 15
o
, chu chi n 5
o
, do cng
nhn, thy th trn tu lun lun lm vic trng thi khng cn bng. Thy th
lm vic trong mi trng vi kh hu, thng xuyn tip xc vi hi v kh c
nh hi du, kh CO, kh H
2
S, kh NH
3
. i vi th my cn thng xuyn tip
xc vi nhit t 38
o
C n 42
o
C, c khi ln ti 50
o
C, iu kin v cng nng,
8
m cao, nhiu hi du, hi c, ting n, chn ng ln. Mt khc trong qu
trnh lm vic thy th, th my phi iu khin mt h thng ng lc kh
phc tp vi nhiu loi my mc ca nhiu nc, nhiu hng ch to v i hi
s chnh xc cao.
m bo hiu qu trong cng vic, vic t chc ch lm vic trn
tu cng c tnh cht ring bit. Ch lm vic phn cng trch nhim r rng
v tun th mt quy nh chung rt cht ch, c cc trng ca v ngi gip
vic.
i vi ngnh my tu thy, vic phn ca c quy nh nh sau:
Ca 0-4 v 12-16 do My II lm trng ca.
Ca 4-8 v 16-20 do My I lm trng ca.
Ca 8-12 v 20-24 do My III lm trng ca.
Trong ca ca my nht l thi im tranh ti, tranh sng, ca ny d xy ra
s c v my nht phn cng lao ng, kim tra lao ng, chu trch nhim
trc my trng.
Ca ca My II l ca mt mi nht do bt u ca vo lc na m.
1.2.2 T chc bo h lao ng trn tu
Bt k lao ng ngnh no, u u phi m bo an ton lao ng.
m bo an ton lao ng tt, u cng phi t chc lao ng mt cch
cht ch. Thng thng mi n v sn xut u c mt ban lnh o bo h lao
ng.
Ban lnh o bo h lao ng bao gm:
- Trng hoc ph n v lm trng ban.
- Mt i din cng nhn (ch tch cng on hoc cng nhn c kinh
nghim).
- Mt k thut vin c hun luyn nghip v bo h lao ng, k thut
vin ny phi hiu bit cc kin thc ti thiu v lut bo lao ng, phng php
iu tra, thng k, bo co cc tai nn lao ng.
Ngoi ra cn i hi mi cng nhn, bn cnh nghip v chuyn mm
phi nm c k thut an ton, s dng c cc thit b an ton, nm bt c
phng php s v cp cu khi xy ra tai nn.
i vi ngnh tu b, do c im ca ngnh, vic nm bt kin thc
chuyn mn v k thut an ton ht sc quan trng, c khi cn lin quan trc
tip n tnh mng ca c con tu. ng thi do c im ca ngnh my tu
bin m mi tu cng c mt ban lnh o bo h lao ng.
9
Ban lnh o bo h lao ng trn tu gm:
- Thuyn trng l trng ban.
- Cng on tu (i din cng nhn) lm ph ban.
- K thut vin an ton, thng l My trng hoc i ph.
1.2.3 Phn cng lao ng v trch nhin bo h lao ng ngnh my tu
trn tu, thuyn vin c phn ra lm 4 ngnh:
Ngnh boong, ngnh my, ngnh v tuyn in v ngnh phc v. Mi
ngnh chu trch nhim v mt mt hot ng, phn cng trch nhim an ton
ti tng ca trc, tng c nhn m bo an ton cho ton b con tu v thuyn
vin trn tu.
Vic phn cng lao ng v trch nhim an ton, bo h lao ng ca
ngnh my nh sau:
My trng: L ngui chu trch nhim ton b cc thit b ca h thng
ng lc, theo di vic chp hnh quy tc vn hnh ca s quan v hun luyn
nhng kin thc chuyn mn v an ton lao ng, t chc sa cha, lm vic,
ngh ngi cho thuyn vin, hun luyn s quan v hc sinh thc tp.
My nht: Chu trch nhim h trc chn vt, qun l v m bo an ton
my chnh, cc thit b h trc chn vt, qun l v m bo an ton kho xng,
theo di k thut khai thc, iu hnh nhn lc, phn phi thi gian lm vic,
vui chi gii tr, ngh b, ngh php cho s quan v th my.
My hai: Ph trch ni hi chnh (nu ng c chnh l my hi nc),
ph trch ng c lai my pht in, chu trch nhim v an ton k thut v an
ton lao ng vi h thng du t, k c khi tip nhn v bo qun s dng.
Nu trn tu khng c th in th my hai ph trch c mng in v
trm pht ca tu.
My ba: chu trch nhim khai thc v an ton lao ng cho ni hi ph,
ni hi x kh, cc h thng bm, ng, h thng ballast, h thng la canh, cc
thit b ti, neo v cu hng.
in trng: Chu trch nhim khai thc v an ton lao ng ton b
mng in trn tu.
Lnh trng: c trch nhim ph trch cc th lnh, m bo k thut v
an ton lao ng ton b h thng lnh ca tu (i vi tu chuyn ch hng
lnh).
10
Bm trng: (i vi tu vn ti hng lng th phi c t bm gm 2-3
ngi). Bm trng ph trch khai thc v an ton lao ng cho ton b h
thng lm hng.
Th c: l ngi gip vic cho my nht qun l kho xng, l ngi ph
trch th bo qun v tin hnh cng vic hng ngy theo s phn cng ca my
nht.
Trc ca: mi ca trc thng c s quan ph trch v mt vi ngi gip
vic. S quan trc ca chu trch nhim ton b h thng ng lc trc my
trng khi tu neo u cng nh tu hnh trnh. Trng ca (s quan trc ca)
cng nhng ngi gip vic ca mnh, ngoi vic chm sc m bo cho my
mc hot ng bnh thng cn phi theo di chp hnh mnh lnh t my
trng v bung li. Khi c lnh phi thc hin ngay v bo co kt qu thc
hin ghi nht k my.
Trc ca c quyn t chi nhng ngi khng c nhim v trong bung
my ngn cn nhng ngi lm tht thot vt t ti sn v dng c c ghi
nhn l ti sn ca bung my.
Th my: bao gm th my trc ca v th my bo qun. Th my trc ca
lm vic theo s phn cng ca s quan trc ca. Th my lm vic theo s ch
dn ca th c. Cc th my ch lm nhng cng vic theo bc th ca mnh.
Vic phn cng lao ng v trch nhim bo h lao ng ny da trn c
s iu l, chc danh thuyn vin, ph hp vi iu kin lm vic trn tu, gip
cho thy th thuyn vin thc hin tt cng tc bo h lao ng m bo an ton
k thut, an ton lao ng hn ch thp nht tai nn xy ra trong qu trnh lao
ng trn tu.
1.3 Quy nh trang b phng h cho thuyn vin lm vic trn tu thy
Nh ni trn, trong iu kin lao ng sn xut ca nc ta hin nay,
m bo an ton trong lao ng, vic trang b dng c phng h lao ng l
ht sc cn thit.
Mt khc, vi iu kin lm vic tng i c bit ca ngnh giao thng
vn ti thy, cc thit b an ton v sinh cha p ng y iu kin an ton
lao ng. Theo tiu chun trang b bo h lao ng (tp tiu chun h thng ha
chnh thc ca b lao ng ban hnh), Lin hip Hng Hi Vit Nam (nay l
Cc Hng Hi Vit Nam) a ra mc quy nh trang b phng h c nhn
thy th thuyn vin nh sau:
A. i vi khi tu ln.
11
1. Thuyn trng Thi gian s dng
- Qun o lao ng 24 thng
- o lng 48 thng
- o ma bt 36 thng
- Giy da chu du 36 thng
- M nha cng 48 thng
- M lng 36 thng
- X phng 100g/thng
2. S quan boong
- o lng 48 thng
- o ma bt 24 thng
- M nha cng 48 thng
- M lng 36 thng
- Giy lng 36 thng
- Gang tay bt 1/2 thng
- X phng 250g/thng
3. Thy th
- o lng 48 thng
- o ma bt 24 thng
- M nha cng 48 thng
- M lng 36 thng
- Giy lng 36 thng
- X phng 400g /thng
- Gng tay bt 1/3 thng
- Khu trang 2
- Knh bo h lao ng hng i
- ng cao su hng i
- Dy an ton hng i
4. Phc v vin
12
- Giy lng 48 thng
- M bc tc 24 thng
- ng cao su 36 thng
- Khu trang 2
- M nha 60
- Gng tay bt 2
- X phng 300g/thng
5. My trng, s quan my
- o lng 48 thng
- Giy lng 48 thng
- M nha cng 48 thng
- Gng tay si 1/2 thng
- X phng 800g/thng
- Bt tai chng n hng i
6. Th my
- o lng 48 thng
- Giy lng 48 thng
- M nha cng 48 thng
- X phng 800g/thng
- Bt tai chng n hng i
- Knh bo h hng i
7.in trng, th in
- o lng 48 thng
- Giy lng 48 thng
- M nha cng 48 thng
13
- ng cch in hng i
- Bt th in hng i
- o ma bt 36 thng
- Gng tay in mi tu mt i
- X phng 400g/thng
b. Khi tu phc v
1. Thuyn trng, thuyn ph,
thy th tu ko phc v (a n
thuyn vin)

- o lng 48 thng
- M lng 48 thng
- M nha cng 48 thng
- o bt 24 thng
- X phng 300g/thng
2. My nht tu ko phc v
- o lng 48 thng
- M lng 48 thng
- M nha cng 48 thng
- o bt 24 thng
- X phng 400g/thng
3. Thu th, th my x lan du
- o lng 48 thng
- M lng 48 thng
- M nha cng 48 thng
- o bt 24 thng
14
- X phng: +du FO 500g/thng
+du DO 400g/thng
4. Thy th, th my x lan nc
- o lng 48 thng
- M lng 48 thng
- M nha cng 48 thng
- o bt 24 thng
- X phng 250g/thng

15
CHNG 2
TAI NN LAO NG
Mc tiu:
tu thy.
xut.
Ni dung chnh:
Gii thiu v mt s kin thc cn thit v tai nn lao ng i vi ngi lao
ng.
Hnh thc hc tp:
Hc l thuyt trn lp
Phng php nh gi:
ging.
- Cu hi n tp:
Trnh by nguyn nhn v phn loi lao ng?
2.1 Nguyn nhn v phn loi tai nn lao ng
2.1.1 Khi nim v tai nn lao ng
Tai nn lao ng l trng hp khng may xy ra trong sn xut do kt qu
tc ng t ngt t bn ngoi di dng c, in, nhit ha nng hoc ca yu
t mi trng bn ngoi gy hy hoi con ngi hoc ph hy chc nng hot
ng bnh thng ca cc c quan trong c th ngi lao ng.
Tai nn lao ng phn ra thnh chn thng, nhim c ngh nghip v bnh
ngh nghip.
Chn thng l trng hp tai nn kt qu gy ra vt thng, dp thng
hoc s hy hoi khc ca c th con ngi. Hu qu ca chn thng c th
lm tm thi hoc vnh vin mt kh nng lao ng ca con ngi lao ng, c
th lm cht ngi.
Nhim c ngh nghip l s suy yu dn dn sc khe con ngi lm vic,
do kt qu tc dng ca nhng iu kin bt li to ra bi tnh trng sn xut
16
hoc do tc dng c tnh cht thng xuyn ca cc cht c hi ln c th con
ngi trong sn xut.
Chn thng, nhim c ngh nghip v bnh ngh nghip khng nn c l
nhng hin tng khng th trch c trong sn xut.
2.1.2 Nguyn nhn gy ra tai nn lao ng
nghin cu thc hin cc bin php bo h lao ng, ngn nga tai nn
lao ng, vic tm ra nhng nguyn nhn ca chng rt quan trng. Nhng
nguyn nhn c th pht sinh ra do iu kin lao ng, iu kin sn xut
hoc trong qa trnh cng ngh. V iu kin lao ng cc ngnh, cc ni
khng ging nhau nn cc nguyn nhn gy tai nn lao ng cng khc nhau.
Do vic phn loi cc nguyn nhn gy tai nn v cng kh khn. Tuy nhin,
chung nht cho cc lnh vc sn xut th c th chia chng thnh 3 loi:
nhng nguyn nhn k thut, nhng nguyn nhn t chc v nhng nguyn
nhn v sinh.
Nhng nguyn nhn k thut: Ph thuc vo tnh trng my mc thit b,
ng ng v ch lm vic. Nhng nguyn nhn k thut c th l:
- S h hng cc thit b my mc chnh.
- S h hng ca cc dng c, ph tng.
- S h hng cc ng ng.
- Cc kt cu, thit b, dng c, ph tng khng hon chnh, ph hp.
- Khong cch cn thit gia cc thit b b tr cha .
- Thiu ro chn, bao che ngn cch.
Nhng nguyn nhn v sinh: L nhng nguyn nhn gy ra tai nn do iu
kin mi trng lm vic khng m bo tiu chun v mt v sinh. Nhng
nguyn nhn ny l:
- Mi trng khng kh b nhim.
- iu kin vi kh hu khng thch nghi.
- Chiu sng v thng gi khng y .
- Ting n, chn ng mnh.
- C tia phng x.
- Tnh trng v sinh cc phng phc v sinh hot km.
- Vi phm iu l v sinh c nhn.
- Thiu hoc kim tra v sinh ca y t khng y
17
2.1.3 Phn loi tai nn lao ng
C nhiu cch phn loi tai nn lao ng. N c th c phn ra theo cch
thc, tnh cht tc dng vo c th, theo hu qu ca tai nn hoc phn loi theo
s lng ngi b tai nn.
Theo cch thc tc dng vo c th, tai nn lao ng c chia thnh chn
thng, nhim c ngh nghip v bnh ngh nghip
Theo tnh cht tc dng vo con ngi, tai nn lao ng c chia thnh: tai
nn do c gii, do in, nhit hoc do tc dng ha hc.
Theo nguyn nhn gy ra tai nn c tai nn do nguyn nhn k thut, do
nguyn nhn t chc v do nguyn nhn v sinh.
Theo hu qu ca tai nn ngi ta phn chia thnh tai nn nh, tai nn b
thng tt tm thi, tai nn gy thng tt tn ph hon ton hay tai nn cht
ngui.
Theo s lng ngi b tai nn c tai nn 1 ngi, 2 ngi hay nhiu ngi.
2.2 Phng php nghin cu tai nn lao ng
2.2.1 Mc ch nghin cu tai nn lao ng
Nghin cu tai nn lao ng nhm tm hiu cc tai nn xy ra, a ra
nhng nhn xt, kt lun chnh xc v tai nn v nguyn nhn xy ra tai nn lao
ng, t tm ra bin php hu hiu phng nga tai nn xy ra tip theo; b
sung k thut an ton cho cc trng hp lao ng l mt quan trng ca k
thut an ton ng thi cng l c s thc hin cng tc bo h lao ng.
Di y l mt s phng php nghin cu tai nn lao ng thng s dng
hin nay.
2.2.2 Phng php thng k tai nn
Phng php ny da vo s nghin cu nhng s liu thng k v cc bin
bn tai nn lao ng. C s ca phng php ny l s phn nhm tai nn, theo
quy c nht nh nh: theo ngh nghip, theo lai cng vic tin hnh trong
thi gian xay ra tai nn, theo tui ngh, theo c tnh chn thng, theo nguyn
nhn xy ra tai nn.
Phn tch nhng s liu nghin cu thng k nh vy, cho php xc nh
c nhng nguyn nhn v hnh thc tai nn thng xy ra nht. T nghin
cu c th ci thin tnh trng k thut an ton v loi tr cc nguyn nhn
pht sinh tai nn.
18
2.2.3 Phng php a hnh, a l
Phng php ny nghin cu trn bn xng cc khu vc lao ng,
a ra nhng du hiu th hin trc quan v ngun gc tai nn c tnh cht a
hnh trn khu vc ring bit. iu kin bt buc ca phng php ny l phi
ghi, nh du ngay, kp thi v c h thng tt c cc trng hp xy ra tai nn.
Phng php ny ch yu thy c s tc ng ca iu kin mi trng
vi kh hu ni lm vic ti ngi lao ng.
2.2.4 Phng php c bit
y l phng php nghin cu c im ca tng tai nn v trc tip cng
nh gin tip, phn tch k nguyn nhn gy ra tai nn.
Phng php ny ch kt lun c nguyn nhn ca mt tai nn m cha c
th hoc khng cho php rt ra kt lun chung.
2.2.5 Phng php chuyn kho (phung php tng hp)
y l phng php nghin cu tng hp tt c cc nguyn nhn v iu kin
sn xut t gy ra tai nn bao gm iu tra t m ton b tnh hnh sn xut v
nghin cu cc nguyn nhn ca cc trng hp tai nn xy ra trong ton b khu
vc sn xut.
y l phng php nghin cu tng hp tt c cc nguyn nhn v iu kin
sn xut gy ra tai nn, bao gm iu tra t m ton b tnh hnh sn xut v
nghin cu trong ton b khu vc sn xut.
Phng php ny cho kh nng nghin cu mt cch y nht cc bin
php phng nga tai nn c th xy ra.
Khi tin hnh xem xt, iu tra cc mt trong qu trnh sn xut s vch ra
c tt c nhng iu nguy him, trong c nhng iu c th gy ra tai nn.
2.2.6 Ch
Trong qu trnh nghin cu phn tch tai nn lao ng, ng gi ng n
v tnh trng tai nn, chn thng v bnh ngh nghip ngi ta thng s dng
cc h s, tn s kinh t v h s nng nh K
n
.
H s tn s chn thng (tai nn) t s gia s lng tai nn xy ra trong
mt thi gian nht nh vi s ngi lm vic bnh qun trung bnh trong thi
gian .
N
S
K
t

S: s lng trng hp tai nn xy ra phi ngh vic trn 3 ngy theo
thng k trong mt thi gian nht nh.
19
N: s ngi lm vic trung bnh trong khong thi gian .
H s tn s cho bit tai nn n v c theo di nhiu hay t.
H s nng nh l s ngy phi ngh vic trung bnh tnh cho mi trng hp
tai nn xy ra.
S
D
K
n

D: tng s ngy phi ngh vic do cc trng hp tai nn xy ra trong khong
thi gian nht nh ang xt.
Trong tnh ton S ch k cc trng hp lm mt kh nng lao ng tm thi.
Nhng trng hp cht ngi hoc lm mt kh nng lao ng vnh vin
khng k n trong h s nng nh, phi xt ring.
H s nng nh dng nh gi tnh trng tai nn. Trn c s nghin cu
phn tch tai nn lao ng c th ra v kin ngh vic hon chnh cc kt cu
ca thit b my mc v ph tng, thay i cc qu trnh ca cng ngh, loi b
thao tc nguy him v t chc lao ng hp l.
2.3 Khai bo iu tra thng k tai nn lao ng
2.3.1 Mc ch, ngha ca cng tc khai bo, iu tra thng k tai nn
Cng tc khai bo, iu tra v thng k tai nn l cng vic ht sc quan
trng, n nh hng trc tip ti vic nghin cu cc tai nn v m bo an ton
sn xut. Nu vic khai bo, iu tra thng k ny thiu r rng hay thiu chnh
xc s dn ti s nghin cu, xem xt cc tai nn, rt ra cc kt lun thiu ng
n ko theo vic tm bin php phng nga, hn ch, loi tr tai nn, x l tai
nn sai, c khi khng nhng khng hn ch c tai nn m cn to iu kin
xy ra hng lot tai nn khc.
Do vy khng ch ban bo h lao ng cn quan tm ch ti cng tc ny
m khi tai nn xy ra, mi ngi lao ng xung quanh ni xy ra tai nn cn
thit phi khai bo t m, chnh xc gip cho vic iu tra thng k c chnh
xc v kp thi.
2.3.2 Yu cu ca cng tc khai bo, iu tra, thng k tai nn lao ng
Theo quy nh ca Nh nc, tt c cc tai nn ca cng nhn vin chc xy
ra trong gi lm vic ni lm vic lu di hay tm thi u phi c khai
bo, iu tra v thng k.
Ban bo h lao ng, trc tip l trng ban phi chu trch nhim v vic
khai bo, iu tra, thng k chnh xc kp thi cc tai nn lao ng v thc hin
20
y cc bin php ngn nga cc tai nn lao ng v thc hin y cc
bin php ngn nga cc tai nn ti din.
Tt c nhng trng hp tai nn lao ng xy ra lm cho cng nhn phi ngh
vic 1 ngy tr ln, phi ghi s theo di lm ti liu bo co thng k gi ln
c quan qun l cp thit.
i vi cc tai nn lao ng nh lm cho cng nhn phi ngh t 3 ngy tr
ln, qun c c trch nhim ngoi vic ghi s theo di v bo co cho ban bo
h lao ng cn phi bo ngay cho gim c x nghip bit. Trong vng 24 gi
k t khi tai nn gi ln gim c x nghip duyt.
i vi tai nn lao ng nng, cng nhn ngh vic trn 14 ngy, qun c v
gim c bo ngay cho c quan lao ng cp trn cng nh cng on cp trn
bit.
Trong vng 24 gi ban bo h lao ng t chc iu tra nguyn nhn gy ra
tai nn lao ng, xc nh r trch nhim xy ra tai nn lao ng, xc nh r
trch nhim xy ra tai nn.
iu tra tai nn phi tin hnh khch quan, thn trng v ton din. Nu cn
thit s tin hnh nhng nghin cu th nghim, thc nghim chp hnh, trnh
by bn v ch xy ra tai nn minh ha.
Trong bin bn iu tra tai nn phi nu r hon cnh v trng hp xy ra
tai nn, kt lun v trch nhim xy ra tai nn, ngh x l (nu cn), ng thi
ra cc bin php ngn nga tai nn tng t, bin bn c kin ca ngi b nn
cng tt.
Gim c x nghip phi gi bin bn iu tra tai nn km theo cc ti kiu
cn thit nh t khai ca ngi lm chng, nh hoc bn v ni xy ra tai nn,
ti liu xt nghim y tcho c quan qun l cp trn bit.
Ngoi ra cn phi gi mt s vn bn km theo nh bo co v tng thit hi
do tai nn gy ra, bo co v trang thit b, my mc b sung (do thit hi hoc
bo h thm). Quy nh cc vn bn nh my vi kh giy 27x19cm v c
gi ti: cng on cp trn, th trng cp trn, n v qun l v bo h lao
ng, lu mt bn, thuyn trng mt bn (i vi trn tu). Bn vit tay gi li
a ra trong qu trnh xt x.
2.4 Bo him tai nn lao ng
gip nhng ngi gp ri ro tai nn trong khi lao ng sn xut, Bo
him hin nay c loi hnh bo him gi l Bo him tai nn lao ng.
21
Bo him tai nn lao ng c tr cho tt c nhng ngi b tai nn lao
ng trong gi lm vic mua ph bo him hoc ngi tham gia bo him x
hi theo lut nh b tai nn.
Bo him tai nn lao ng l mt phn ca bo him thn th con ngi khi
lao ng sn xut.
Khi tham gia bo him tai nn lao ng, ngi lao ng hoc thn nhn ca
h c nhn bi thng ca Bo him vi mi tai nn bt ng xy ra trong lao
ng lm h b cht hoc b thng. Cn ch l ngi tham gia bo him
khng c bi thng trong trng hp tai nn lao ng xy ra do ngi lao
ng b nh hng ca bia, ru, ma ty hoc cc cht kch thch khc.
Ngi tham gia bo him phi hon thnh cc giy t, vn bn i hi bo
him theo quy nh v gi cho Cng ty bo him.
Ty theo mc ph mua bo him, ngi gp tai nn lao ng s c bi
thng theo quy nh ca Cng ty bo him.
Hin nay do nhng hn ch ca Cng ty bo him nn vic tham gia bo
him ni chung v bo him tai nn lao ng ni ring cn rt t. Mt khc mt
s ngi tham gia Bo him cn cha hiu r v bo him nn khi b tai nn, h
khng bit cch i bi thng. Bng cc kinh nghim, hc hi t cng ty bo
him th gii cng nh s pht trin ngy cng cao ca khoa hc k thut, trnh
dn tr v nn kinh t x hi, Bo him lao ng ang c cc c s sn
xut v ngi lao ng quan tm.
22
CHNG 3
NH HNG C HI CA NGH NGHIP
Mc tiu:
tu thy.
xut.
Ni dung chnh:
Chng ny nhm gii thiu tc hi ngh nghip ca thuyn vin lm vic
trn tu, c bit l i vi ngnh my tu bin.
Hnh thc hc tp:
Hc l thuyt trn lp
Phng php nh gi:
ging.
- Cu hi n tp:
Trnh by cc nh hng c hi trong qu trnh lao ng?
3.1 Khi qut chung
Ngnh tu b ni chung, c bit l th my tu thy lm vic trong iu kin
v cng ph hp, thch nghi, gy nn nhng tc hi ln i vi con ngi. Cc
yu t ny bao gm iu kin vi kh hu; s b x nhit; cc cht c hi bay
hi, khuch tan; bui; ting n, chn ng; nh sng; thm ch c cht phng x.
Chng ng thi tc ng ln ngi thy th to ra tc ng ln c th ngi,
mt mc no s gin tip gy ra tai nn lao ng.
Tm hiu s nh hng ca cc yu t ny nhm tm ra phng php v t
chc, k thut cng nh v sinh nhm hn ch n mc cao nht nh hng ca
chng ti ngi lao ng.
Nghin cu v nm chc nh hng ca ngh nghip chnh l thc hin c
mt mt quan trng ca cng tc bo h lao ng: ni dung v sinh cng nghip.
Sau y ta s ln lt xem xt tng yu t.
23
3.2 nh hng ca iu kin vi kh hu
3.2.1 Vi kh hu
Vi kh hu l trng thi l hc ca khng kh trong khong khng gian thu
hp gm cc yu t nhit , m v tc chuy ng ca khng kh.
iu kin vi kh hu trong sn xut thuc vo tnh cht ca qu trnh sn xut
v kh hu nu sn xut.
V mt v sinh, vi kh hu c th nh hng n sc khe bnh tt ca ngi
lao ng. Lm vic lu trong iu kin vi kh hu lnh v m c th mc bnh
thp khp, vim ng h hp trn, vim phi v lm nng bnh lao. Vi kh hu
lnh kh lm ri lon vn mch thm trm trng, lm gim tit nim dch ng
h hp, gy kh nim mc, nt n da. Vi kh hu nng m lm gim kh nng
bay hi m hi, to iu kin ri lon qu trnh iu ha thn nhit, lm ngi
lao ng nhanh mt mi, n cn to iu kin cho vi sinh vt pht trin gy ra c
bnh ngoi da.
Ni chung, iu kin vi kh hu khng thch hp s lm gim sc khe ca
con ngi. Ngoi ra cn lm gim nng sut lao ng, cht lng sn phm v
gim tui th ca my mc thit b. chng ta s tm hiu anhr hng ca tng
yu t mt.
3.2.2 nh hng ca nhit
Nhit l yu t quan trng nht trong qu trnh sn xut ph thuc vo cc
hin ca qu trnh sinh nhit ca qu trnh sn xut o.
Trong qu trnh sng, con ngi lun phi ta nhit ra mi trng iu
ha thn nhit khi lm nhng cng vic mi trng t 24
o
C n 27
o
C l thch
hp nht vi con ngi. nhit ny c th iu ha thn nhit d dng, cc
qu trnh bin i sinh l, chuyn ha nc thc hin tt, lng nhit thi ra mi
trng l thch hp.
Trong gii hn nhit xung quanh t 20
o
C n 30
o
C s iu tit v cc qu
trnh bin i sinh l cha nh hng n con ngi; Nhng ngoi gii hn ny
s iu tit thn nhit b nh hng ln c th dn n ri lon bnh l.
Lm vic trong iu kin nng duy tr thng bng nhit, c th phi tit
nhiu m hi lm gim th trng.
Km vi m hi, c th cn mt myk lng ng k mui n, mui khong
v mt s sinh t na. iu kin lm vic cng km, s ta nhit ch yu nh s
bc hi ca m hi. Thn nhit b hun nng, mt nc, mt mui khong, khi
lng mu, t trng, nht ca my thay i, tim phi lm vic nhiu hn
24
cung cp nng lng v thi ht lng nhit tha cho c th, V th nc thi
qua thn gim, lm chc phn thn b nh hng. Mt khc do mt nc phi
ung nhiu lm dch v b long, mt cm gic mun n v n khng ngon, ng
thi chc nng dit trng ca dch v b hn ch, lm d dy, rut nan d b
vim nhim. Chc nng chng c ca gan cng b gim tc kch thch v tc
phn x, ko di thi gian phn ng, nn thng d b tai nn lao ng.
V mt biu hin, khi lm vic trong iu kin qu nng, thng gp l
chng sat nng v co git do mt can bng nhit vi triu chng: nng mt, au
u, au tht ngc, bun nn, nn, mch nhanhm th gp, trng thi suy nhc
r rt. Mc nng hn c th chong nhit, mch nhanh nh, thn nhit cao, th
nhanh, nng, tm ti, c th mt mt phn tri gic dn ton b tri gic hoc hn
m.
cp cu nn nhn trong trng hp ny cn a ngay ra ngoi ni thong
mt, tim thuc tr h hp, tr tim mch v cc thuc tr lc khc. chng
nng cn b tr ni ngh, gio ngh thch hp cng nh ch n ung phy hp
cho cng nhn.
Lm vic nhit thp: da tr nn xanh lanh, nhit da cn di 33
o
C.
Lnh cn lm gim nhp tim v nhpc th nhng mc y li tng ln nhiu
c v gan phi lm vic nhiu chuyn ha sinh nhiu nhit. B lnh nhiu, cc
c co li theo kiu rt run, ni da g sinh nhit chng rt. Ti ch b lnh do
b co tht mch, sinh cm gic t cng, lm rm nga cc u chi lm ta kh
vn ng ri mt dn cm gic, sinh chng au c, vim c, vim bi bi cc
dy thn kinh. Lnh cn gy ra bnh d ng kiu hen ph qun, lm gim sc
khng min dc , gy ra cc bnh ng h hp trn, bnh thp khp
chng lnh cn phi mc m v tng ch n ung cho cng nhn.
3.2.3 nh hng ca m
m tuyt i l lng hi nc c trong khng kh biu th bng gan
trong 1m
3
khng kh. m tng i l t l phn trm gia m tuyt i
ni sn sutph hp ph hp vi ngi lao ng kong 75% n 80%. m
tng i trung bnh Vit Nam thng t 80% n 90% vo ma xun, thm
tr c th ti 98%.
Khi m cao to nn mi trng chi vi khun d pht trin v gy bnh
ngoi da. m cao lm lng khng kh kh t i, nh hng s h hp v sc
khe con ngi. ng thi m cao cn lm cho my mc thit b han r
nhanh, tui th gim.
25
Mi trng c m qu thp thng c nhiu bi bn trong khng kh kh,
lm nh hng n h h hp, d gy cc bnh v hng, phi, da d nt n.
m thp cn lm cho vt liu bnh thng d cong ln lm gim cht lng ca
sn phm.
3.2.4 nh hng ca tc lu chuyn khng kh
S lu thng khng kh m bo cho mi trng trong sch v c biu th
bng ca khng kh tnh bng m/s.
i vi khng kh bnh thng t l oxy chim 21%, khng kh do con thi
ra chim 16% oxy. Nu lng oxy trong khng kh nh hn 19% c th gy ngt
cho con ngi. V vy ni lm vic, trong khu vc ng ngi, cht hp, mun
khng kh khng lu thng gi. Tuy nhin cn ch vn tc chuyn ng khng
kh khng nn vt qu 3m/s, trn 5m/s c th gy kch thch bt li cho c th.
Khng kh dng lu thng cng bc cn c lc sch.
Trong bung my tu thy, thng gi cn y bt hi du, kh c h nhit
khng kh. Khi thng gi cn ch gn lc, c bit khu vc ca sng, ca
bin trnh chu chu, bm
3.3 nh hng ca bc x nhit
Bc x nhit l nhng ht nng lng truyn trong khng gian di dng dao
ng sng in t gm tia hng ngoi, tia sng thng v tia t ngoi.
Mi ngun nhit u c bc x nhit. S bc x nhiu hay t ph thuc vo
nhit ca ngun nhit. Cc ngun nhit c nhit di 500
o
C th bc x
nhit khng ng k, ngun nhit ti 500
o
C ch pht ra tia hng ngoi, ngun
nhit ti 1800 - 2000
o
C cn pht ra tia sng thng v tia t ngoi, ngun nhit
ti 300
o
C lng tia t ngoi pht ra cng nhiu.
Tia hng ngoi c sc ri su di 3cm lm bng da, rp phng da gy cm
gic nng bng. Lm vic ngoi tri tia bc x cc bin i gi l say nng. Tia
hng ngoi cn gy c nhn mt (bnh thong manh) ngh nghip. Bnh xy ra
mun sau 20-30 nm lm vic, th lc gim dn v c th b m hn.
Tia t ngoi c th lm hng da I, II, gy ra vim mng tip hp cp
tnh lm gim th lc v thu hp th trng di dng au mt in, quang in.
Nu tc dng nh m lu ngy c th b mi mt, suy nhc, mt kh, nhiu d,
th lc gim, ai u, chng mt, km n.
26
3.4 nh hng ca cht c cng nghip, cht phng x
3.4.1 nh hng ca cht c cng nghip
3.4.1.1 Khi nim
Cht c cng nghip l nhng cht dng trong sn xut hoc sinh ra trong
qu trnh sn xut, khi thm nhp vo trong c th, d ch mt lng nh cng
gy tnh trng bnh l. Bnh gy ra do cht c trong sn xut gi l nhim c
ngh nghip.
Cht c c th vo c th bng ng h hp, tiu ha hoc qua da.
nh hng ca cht c vi c th ngi lao ng do 2 yu t quyt nh:
ngoi t cht c v ni t c th. Khi c tnh cht c yu, nng v ni t
c th. Khi c tnh cht c yu, nng di mc cho php, c th khe
mnh, mc d thi gian tip xc lu cng khng gy nh hng g. khi c th
yu mi xy rac tc dng. Nu nng vt qu gii hn cho php, sc d
khng yu, c cht s gy nhim c ngh nghip. Khi nng cht c cao,
tuy thi gian tip xc khng lu v c th khe mnh vn gy ra nhim c cp
tnh thm tr c th cht ngi.
Tc dng ca cht c ln c th c quyt nh bi 3 yu t: cu trc ha
hc ca cht c, nng cht c trong khng kh v thi gian cht c tc
dng ln c th.
Sau y s xt mt s cht c, c th thng gp trong sn xut .
3.4.1.2 xt cc bon - CO
xt cc bon l mt kh khng mu ,khng mi ,khng kch thch ,t trng l
0,967. c to ra do c s chy khng hon ton, thng gp m, l cao,
my n, kh t, kh xKhi ht th kh CO, do c i lc vi mu gp 250 ln
so vi oxy, n chuyn oxy ca mu gy ra ngt.
Nhim c Co cp tnh gy ra au u, tai chng mt, bun nn, mt mi,
co git ri b hn m. Th nng th hn m ngay, chn tay nn nhn, mt xanh
tm v b ph phi cp. Nhim c mn tnh thng b dau u dai dng, chng
mt, mt mi, st cn.
Nu trong khong kh c 0,3% kh CO c th gy cht ngi.
Cng nhan lm vic trong mi trng nhiu CO (th t ni hi) thng gy,
xanh xao v mt hng nhanh.
3.4.1.3 Kh H
2
S
Kh H
2
S l sn phm ca xc sinh vt thi ra, c mi hi (mi trng thi),
c bit c nhiu trong cc kho cha du thc vt, tht sc vt khng m bo
27
lnh hoc iu kin v sinh kem, trong cc hm trc, hm la canh lu ngy
khng v sinh.
Khi nhim c H
2
S ni v hng cm gic trc gy kh chu, chy nc mt,
nc mi. H
2
S vi nng cao c th gy cht ngi.
3.4.1.4 Kh NH
3

Kh NH
3
thng c s dng lm cng cht cho cc my lnh, my iu
ha nhit khng kh. i vi my lnh cn sn lng cao (my lnh ln hoc
cn h nhit thp) ngi ta hay s dng cng cht ny, c bit l trn cc tu
cj hng ng lnh.
Kh NH
3
c mi hi (mi khai). N xm nhp vo c th ch yu qua ng
h hp. Kh NH
3
tc dng trc tip n h thn kinh trng ng (kch thch trc
tip vo h thn kinh). Khi trng c nng hn s gy chu rt, ngt th. Khi
trong khng kh c chim 20-25% NH
3
th c kh nng chy n nu c ngn la.
3.4.1.5 Bt mangan (Mn)
Bt mangan l mt loi hng hay c vn chuyn trn ti Mangan c vn
chuyn c th ng vo bao, hp hoc ch r ( thng xung khoang tu). N
xn nhp vo c th qua da, mt, ming v c ng h hp. Chng d dng ha
tan lu thng trong mu nh nc trong mu.
Khi trng c mangan, nn nhn s kh ni, sau khng ni c v mt mi
bun ng, vi nng cao Mangan c th gy ngt v lm cht ngi.
3.4.1.6 Bt km
Km c s dng nhiu trn chng n mn trong cc kt, cc ng v sinh
hnKhi tho lp sa cha cc thit b, km b ph hy v bc hi c, chng
qua ng h hp v xm nhp vo c th.
Khi ht hi c ca km, ngi mt mt st nng cng vi st lnh, c th ti
nhit cao 38-40
o
C v gy ra chng co git.
3.4.1.7 Tetraetyl-ch: Pb (C
2
H
5
)
4

Tetraetyl-ch l cht ph gia chng kch n c pha vo nhin liu xng.
Chng rt d bay hi v c.
Tetraetyl-ch xm nhp vo c th ch yu qua h h hp.
Khi ht phi hi tetraetyl-ch mc t s c hin tng hay mt mi, da
vng. Khi trng c c cp tnh thng gy hng phn mnh (do tc ng
trc tip n h thn kinh trung ng), gy ri lon gic ng vi o gic gh s
lm cho bnh nhn mun t st.
28
3.4.1.8 Benzen-C
6
H
6

L dung mi ha tan du m, sn cao su. c t 5-20% trong xng.
Benzen vo c th ch yu qua ng hp v gy hi chng thiu mu
nng, chy mu rng li. thm ch gy suy t, gim hng cu, bch cu, cui
cng b suy nhc, xanh xao v cht v nhim trng mu. Trong nhim c gy
tnh trng say, kch thch h thn kinh trung ng.
3.4.1.9 Hi du xng
i vi ngi th my thng xuyn phi tip xc vi xng du. Chng rt
d bay hi ln trong khng kh.
Ht th phi du lu lm c th kh chu, mt mi, n km ngon, suy nhc.
Chng cn gy hin tng rng tc, vim chn lng.
Nng hi du ln hn lm chi b say du: chng mt, bun nn, ngt thm
ch gy cht ngi.
chng s nhim c ngh nghip, mi trng lm vic cn thng thong
tt, thn trng khi lm vic ni c kh nng c cht c. Nu lm vic thy
kh chu cn ri xa nhanh khi ni lm vic. Trng hp pht hin ngi b
trng c phi tm cch cp cu ngay v ng thi bo cho ngi khc bit
h tr. Tt nht khi vo nhng khu vc m cha chc chn nng hi c
mc an ton cn s dng mt n phng c (hnh 3-1).
Hin nay ngi ta thng s dng 2 loi mt hng n phng c l loi kn
v loi h. Loi kn v loi h. Loi kn th kh th ra c a vo bnh lc lai,
loi h thng ra mi trng.

Hnh 3-1: Mt n phng chng c loi t th (loi kn)
29
1- ng h p sut; 2- Bnh kh t th; 3- Dy eo; 4- Mt trm; 5- ng
dn kh; 6- Van
3.4.2 nh hng ca cht phng x
Cht phng x l cht m nguyn t c ht nhn nguyn t khng trng thy
c pht ra do s bin i bn trong ht nhn nguyn t ca mt s nguyn t
v c kh nng ion ha vt cht.
Hin nay ngi ta bit khong 50 nguyn t phng x t nhin v 1000
ng v phng x nhn to. Vic s dng ng v phng x vo k thut sn
xut v nghin cu khoa hc ngy cng ph bin. N gii quyt c nhiu
vn l lun v thc tin ua li nhng hiu qu kinh t r rt. Tuy vy s
dng v vn chuyn, bo qun cng nh ch to cc ng v phng x ht sc
nguy him, chng ta cn hiu r nh hng ca n ti c th phng trnh.
Tia phng x c th chiu t ngoi hoc t bn trong khi cht phng x xm
nhp vo c th, mc nh chng gy nhim x mn yinhd, mc cao gy
nhim x mn tnh, mc cao gy nhim x cp tnh.
Bnh nhim x cp tnh xy ra sau vi gi hoc vi ngy khi c th nhim
x tin thn trong mt lc vi nhiu phng x tng i ln. Khi nhim x cp
tnh, bnh nhn b ri lon chc phn ca h thn kinh trung ng, c bit l v
no. Nhc u, chng mt, bun nn, nn ma, d hi hp, cua knh, kh ng,
chn n, cm gic m mi, da b bng hoc ty ch tia phng x chiu qua.
C quan to mu b tn thung nng n, bnh nhn thiu mu nng, kh nng
chng cc bnh nhn nhim trng gim, chy mu ko di. Gy, st cn dn,
cht trong tnh trng suy nhc ton b c th hoc bnh nhim trng nng sau
thi gian vi tun, vi ngy. Nng hn c th cht ngay sau vi gi.
Tuy nhin x cp ch gp trong cac v n v kh ht nhn, nhng ti nn bt
ng l phn ng nguyn t, rt him gp trong iu kin sn xut, nghin cu
thng thng.
Bnh phng x mn tnh cc triu chng xut hin mun, nhiu khi ti hng
nm, hng chc nm k t lc b chiu x hoc nhim cht phng x. Bnh xy
ra khi c nhim t tia hoc cht phng x thi gian di. u tin biu hin cuae
bnh l hi chng suy nhc thn kinh c th, ri lon chc nng c quan to
mu, ri lon chuyn ha cht ng, chc phn ton b cc c quan v h
thng. Bnh nhn c th c hin tng c nhn mt, ung th da, ung th ty,
nhim trng mu
30
Bit r c tnh v tc hi ca cht phng x chng ta cn ra c cc bin
php phng chng tt nht ngn nga nhng nh hng ca chng vi c
th.
3.5 nh hng ca ting n, chn, ng, bi cng nghip
3.5.1 nh hng ca bi cng nghip
Bi l tp hp nhiu hat, c kch thc nh b, tn ti lu trong khng kh
di dng bi bay , bi lng v cc h kh dung nhiu pha gm hi, khi, m.
Bi c sinh ra t nhiu ngun gc, chng c th l bi t nhin, bi ng
thc vt, bi nhn to, bi v c, bi kim loi hay bi hn hp. Trong bt c
mi trng no u c bi. Theo kch thc ca bi ngi ta phn ra thnh bi
khi, bi sng m v bi thc s (bi lng).
Bi khi c kch thc nh hn 0,1 m, bi ny khi thm nhp vo ng h
hp khng li ph nang.
Bi sng m c kch thc 0,1-10 m. Loi c kch thc 0,1-5 m thng
ng li phi ti 80-90%, bi 5-10 m vo phi c nhng li b phit thi
ra. Bi lng c kch thc ln hn 10 m thng ng lo mi.
Bi thng gy tn thng nng cho c quan h hp, c bit l bnh bi
phi do ht th khng kh c bi ixt silic lu ngy, gy tc hi cho da, mt,
gy nhim quan con ngi nh mt, mi mm, da. Tc hi ca chng ph thuc
vo kch thc bi, bn cht bi v lng bi vo c th.
Mi trng lm vic c th nhiu hay t bui, bi ln hay bi nh c quyt
nh bi quy trnh sn xut, i tng lao ng v phng php lm sch mi
trng. Khi xm nhp c th ngi, bi c th gy nhim c, gy d ng,
chng gy cho ngi bnh ngoi da, bnh ng tiu ha. Gy chn thng mt.
Hin nay chng bi l mt trong nhng nhim v quan trng ca v sinh lao
ng v bo v mi trng nhm gp phn bo v sc khe cho ngi lao ng
lau di.
3.5.2 nh hng ca ting n, chn, ng
Ngi ta gi ting n ni chung l nhng n thanh gy kh chu, quy ri s
lm vic v ngh ngi ca con ngi. Chn ng l dao ng c hc ca cc vt
th n hi sinh ra khi trng tm hoc s thy i c tnh chu k hnh dng m
chng c trng thi tnh.
31
Khi cc my v ng c ht ng, khng ch gy ra cc dao ng sinh ra
trng tm hoc trc i xng ca chnh x xch trong khng gian hoc s thay
i chu k hnh dng m chng c trng thi tnh.
Khi cc my mc v ng c hot ng, khng ch gy ra cc dao ng m
m tai nghe uoc m cn gy ra cc dao ng c hc di dng chn ng ca
cc vt th v cc b mt xung quanh.
Tc dng gy kh chu ca ting n ph thuc tnh cht vt l ca n do mc
n quyt nh. nh hng ca ting n cn ph thuc vo hng ca nng
lng m, thi gian tc dng ca n trong mt ngy lm vicm qu trnh lu di
ngi cng nhn lm vic ni n v nhy ca tng ngi, la tui, gii tnh
v trng thi c th ca cng nhn. Trc ht ting n gim nhy ca thnh
gic, sau thi gian di s lm thoi ha trong tai gy nng tai, ic. Ting n c
cng cao v trung bnh kch thch mnh h thn kinh trung ng gy ra cc
ri lon v chc nng thn kinh, tc ng ln cc c quan, h thng khc ca c
th. Ting n mnh gy cho con ngi bnh au u, chng mt, cm gic s
hi, bc tc v c, trng thi tm thn khng n nh, ting n mnh gy ra
nhng thay i trong h thng tom mch kemd theo s ri lon trng lc bnh
thng ca mch mau, ri lon nhp tim, gy bnh cao huyt p. Ting n cn
lm ri chc nng bnh thng ca d dy gy vim, au d dy. ng thi n
lm gim s tp chung ch khi lm vic, l nguyn nhn gy mt mi sm v
gim nng sut lao ng, gim cht lng cng vic, tng ph phm v tai nn
lao ng.
Khi chu tc dng ca chn ng thn kinh s b suy mn, th hin qua cc
loi bnh l v ri lon dinh dng, con ngi nhanh chng cm thy u oi,
th , lnh m, tnh n nh thng bng ca c th gy ra nhng thay i trong
hot ng ca tim, lm chc nng ca cc h phan tch b ri lon nghim trng.
Ngoi ra chn ng cn lm ri lon chc nng ca c quan sinh dc, gy bnh
khp.
Khi ng thi chu tc ng ca ting n v chn ng hu qu khng ch c
tnh cht tng cng m cn c kh nng tng thm do tc ng tng hoc gi
chng.
gim tc hi ca ting n, chn ng ngi ta c th to ra cc m thanh
ngc pha cng hng, s dng cc thit b tiu am, gim chn, cc thit b bo
h c nhn.
32
3.6 Bin php chung chng nh hng c hi ca ngh nghip
Nghin cu cc nh hng c hi ca ngh nghip ta thy trong qu trnh lao
ng sn xut, cc ngh nghip to ra cc yu t c kh nng gy nn tai nn tc
thi hoc to ra cc bnh ngh nghip rt kh nhn bit ngay c. Tm hiu
bin php gim tc hi ca chng l vn v ang c mi cp, mi
ngnh quan tm, ch . gii quyt vn ny nhiu c quan chc nng
c thnh lp nh T chc bo him x hi, vin nghin cu an ton x hi v
bo h lao ng.
Gim nh hng c hi ca ngh nghip chnh l bo v sc khe lu di cho
ngi cng nhn, to cho ngi lao ng c lm vic trong iu kin tt nht,
m bo an ton v sinh lao ng, cng l quy nh bt buc ca php lnh
bo h lao ng a ra. Tuy nhin cc bin php ra a ra gii quyt
vn ny cn ph thuc vo cc yu t. Nn kinh t x hi, ch x hi v
tin b khoa hc k thut (khoa hc k thut ni chung v trnh cng nhn ni
ring). Hin nay ch yu ngi ta tin hnh cc bin php sau y:
1) u t c gii ha v t ng ha dn dn cc qu trnh sn xut.
2) To nn nhng thit b, vt liu cch m, cch nhit hiu qu.
3) Tng cng cc thit b, dng c an ton, thit b dng c lm sch mi
trng ci thin iu kin lm vic ca cng nhn.
4) Ci tin cc quy trnh cng ngh sn xut lc hu, tn dng cc ngun ph
thi lm sch mi trng.
5) Quy nh v phng h lao ng, tiu chun ch bo h lao ng ngy
cng c b sung han chnh chi tit hn cho tng ngnh, tng n v c th.
33
PHN II
K THUT AN TON LAO NG TRN TU THY
K thut an ton lao ng l ni dung quan trng nht ca cng tc bo h
lao ng. N l nhng yu cu, nhng quy nh gip cho ngi lao ng m
bo c an ton khi thc hin cng vic ca mnh, phng trnh cc tai nn lao
ng xy ra.
Nm vng quy trnh thao tc vn hnh my mc v k thut an ton lao ng
s thc hin tt php lnh bo h lao ng.
i vi mi ngnh ngh, mi cng vic c th c quy nh yu cu v k
thut an ton lao ng. V l do thi gian k thut an ton lao ng trn tu
thych a n ngi th mu tu thy, bao gm cc kin thc m bo
trnh tai nn cho thy th, t lc bc chn ln tu, lao dng trong bung my,
bung hi, trong kho xng ca tu.
Phn ny cng gii thiu mt s kind thc phc v cho qu trnh nguy nn
ca tu, gip thy th c th thot khi cnh him ngho trn bin nhm tng s
an ton sinh mng thuyn vin theo cng c quc t Solas 1974.
CHNG 4
K THUT AN TON LAO NG TRONG BUNG MY,
BUNG NI HI
Mc tiu:
tu thy.
xut.
Ni dung chnh:
Nhm gp phn m bo an ton lao ng cho ngi th my thy,
chng ny gii thiu nhng k thut an ton lao ng di bung my, bung
ni hi bao gm ton b k thut an ton lao ng khi khai thc vn hnh cc
thit b my mc chnh v ph, khi sa cha v s dng mt s dng c ngh
thng dng i vi ngi th my tu thy.
Hnh thc hc tp:
Hc l thuyt trn lp
34
Phng php nh gi:
ging.
- Cu hi n tp:
Trnh by cc qui nh cho cng vic ln xung lm vic di tu thy?
Trnh by cc k thut an ton khi khai thc mt trong nhng trang thit
b di bung my?
4.1 Quy nh chung cho tt c mi ngi ln xung, lm vic di tu
Khc vi cc ngnh ngh khc, ngnh vn ti bin c c tnh ring, iu
kin lm vic, i li rt d gy ra cc tai nn. Bi vy bt c ngi no ln
xung lm vic di tu cn nm c mt s ni qui, qui nh ca ngnh
trnh tai nn.
Qui nh chung cho tt c mi ngi ln xung lm vic di tu c
Tng cc trng Tng cc ng bin (nay l Cc Hng Hi Vit Nam) ban
hnh gm 12 iu:
1.Khi bc chn xung cu tu phi ch xem cu thang bc c chc chn
khng, m bo khng. Nu khng chc chn phi bo ngay trc nht bc li ri
mi c xung. Khi xung khng hp tp vi vng, cu lt ng ri xung
nc gy tai nn.
2. Khng c i guc, dp cao su khng c quai hu trn tu.
3. Khi tu ln, tu xung dc, i phi vn tay vo tay vn hoc dy chng, nu
khng s b trt ng qu chn gy tay.
4. Khng nhy t cu tu ln tu, t tu ln cu. Phi i cu thang hn hoi.
Khng c t chy nhy, leo tro, khng c n a, x y nhau trn
tu.
5. i ng di tu phi ch cn thn nu khng d b trt ng gy tai
nn. i qua ming hm phi ch trnh ri xung hm gy cht ngi.
6. Cc c, my mc nu khng c nhim v trnh s m, nghch ngm
lm h hng, mt chnh xc.
7. Khi tu lm hng cm ng u dy chng, cn cu, di cn cu v gc
quay cht ca cn cu, nhng v tr ny rt d gy tai nn.
8. Khng ngi xm trn ch be tu v ngi nhng ch chnh vnh ca tu
trnh ri xung bin.
35
9. Khi thnh lnh tu mt in, ti, i li phi ht sc thn trng ko vp ng,
va p hoc tht hm.
10. Khi tu ra vo cu, nu khng c nhim v khng c ng gn khu
vc tu lm dy lm vng anh em d gy tai nn.
11. Khng c ng gn ch ang lm vic, ang sa cha khi khng c
trch nhim.
12. Nu khng chp hnh ng ni qui trn th ngi trc nht bo h lao
ng c quyn mi ln khi tu sau khi c nhc nh.
4.2 Yu cu chung v an ton lao ng trong bung my, bung ni hi
Di bung my, bung ni hi, ngi th my lun lun phi tip xc vi
nhit tng i cao do my mc, ni hi ta ra. Cng tin ng, chn ng
ln ca my mc hot ng. Bung my, ni hi li rt cht hp v c rt nhiu
trang thit b, m ln, nhiu hi du m v cc kh c kh.
m bo an ton v gi sc khe lu di cho ngi th cn ch thc
hin y cc yu cu sau:
1. Phi m bo lng khng kh cho my hot ng v cho h hp ca
con ngi bng cch trang b cc qut ht v thi khng kh.
2. Phi lm cho nhit trong bng my, bung ni hi nh hn 45
0
C.
3. nh sng trong bung my, bung ni hi phi v sng u mi ni,
cng nh sng phi t ti thiu l 60 lt (n v o cng nh sng).
Trong bung my, bung ni hi lun lun phi m bo duy tr s hot ng
tt ca c hai mng in (mng in chung v mng in c -qui).
4. Tt c cc cu thanh v li i li phi c tay vn chc chn.
5. Mt sn i li trong bung my, bung ni hi phi c cc g ni chng
trn trt v phi c lau chi sch s, khng vng du, m v rc bn.
6. Mt ngoi cc thit b ta nhit nh ni hi, ng x, ng hi phi c
bc cch nhit an ton ng qui nh chng nng v chng ha hon xy ra.
7. Mi ngi lm vic trong bung my, bung ni hi phi c trang b
y qun o, giy m, gng ng qui nh trang thit b phng h c nhn.
8. Vic iu khin, vn hnh khai thc cc trang thit b phi tun th ng
qui trnh k thut ca nh ch to.
9. Khi giao nhn trc ca phi lm vic ti "bung my" v sau khi kim tra
li thng s k thut trong s nht k my, thng s k thut thc t trn my.
10. Cc khu vc ang tin hnh sa cha hoc theo di, chnh nh phi treo
bng ghi ch, treo n bo hoc c dy khong vng.
36
11. Phi treo bng cm la ti cc v tr: ca hm du, hm du, hm than,
xng mc, kho sn, kho gi lau my v cc bung, hm khng thong kh
trnh phi n.
12. Khng c cho ni hi hot ng trong trng hp bm cp nc cha
hot ng tt; ng ch bp mc nc ni hi ch cn mt chic hot ng tt;
ng h p sut khng nhy, mt chnh xc: van an ton qu thi hn s
dng; bnh lc nc ni hi cha c lm sch hoc s ng b ht li ln
hn 2%.
Ngoi ra nhng ngi lm vic cng tc di bung my, bung ni hi cn
phi nh r li thot ln boong tu an ton, nm vng cc trang thit b cu ha,
cch thao tc v tc dng ca n. Nm vng qui trnh vn hnh khai thc my
chnh, my n v cc trang thit b ph.
4.3 K thut an ton khi khai thc my chnh
Hin nay trn tu thy, my chnh c dng ch yu l dng c diesel, mt
s tu my chnh l ng c hi nc (tua bin hi hoc my hi nc).
Cn c vo c im ca tng loi my chnh tu thy, k thut an ton a
ra nhng k thut khai thc ring cho chng. Ngoi k thut an ton di y,
qu trnh khai thc vn hnh my ngi khai thc cn phi tun th ng quy
trnh ca nh ch to yu cu.
4.3.1 K thut an ton khi khai thc ng c hi nc
ng c hi nc pht sinh cng bng nng lng ca dng hi do khi
ng c dng trong hot ng ngng li rt nhiu nc, trn cc ng ng
lng hi cn li cng c ngng t, v vy trong qu trnh vn hnh khai thc
loi ng c ny ngoi vic tun th theo quy nh chung ca nh ch to cn
phi ht sc lu m bo an ton cho ng c cng nh cho ngi c bit
l giai on khi ng v dng ng c. y l giai on d sinh ra s c cho
my v tai nn cho ngi khai thc.
Khi dng my phi m tt c cc van x y xi lanh hoc khoang di ca
tua bin x nc ngng. Trn cc ng ng dn hi t ni hi n my phi
m cc van on thp nht ca ng x ht hi nc cn li trong ng. Qu
trnh dng my phi cho my ngui t t bng cch cho chy khng ti, gim
dn lng hi a n my. Khi my gim tc t t ng thi tin hnh cc
cng vic chm sc my, kim tra cc du m, tin hnh o chiu quay cho
my v dng my.
37
Khi chun b v khi ng my, mi k thut i vi ng c hi nc l
chng hin tng thy kch. Mun vy cn ch kim tra li v m cc van x
trn ng ng, trn my hoc tua bin. Kim tra v b sung du m nu cn
thit. Buc phi hm sy my nhm ui ht nc ng ng cng nh trong
my lm nng my my gin n u v my sn sng hot ng to iu
kin cho xoa trn lm mt my c tt.
Phi m ht cc van x trong sut qu trnh hm my, thng xuyn o
chiu kim tra my v tng ht nc ra ngoi. Thi gian hm my c th t
15-20 pht. Qu trnh ny kt thc khi h m cc van x y ch thy hi ra, lc
ny m van cp hi chnh l ng c lm vic c ngay.
4.3.2 K thut an ton khi khai thc ng c diesel
ng c diesel vi tnh u vit ring c s dng rng ri trn tu thy lm
my chnh, my n v c my s c, chng c th l my thp tc, trung tc
hoc cao tc. C loi 4 k, loi 2 k. Tuy nhin trong qu trnh vn hnh khai
thc, m bo an ton my mc cng nh an ton cho con ngi cn lu
mt s im sau:
Qu trnh chun b my cn phi kim tra ton b cc h thng phc v nh
h thng nhin liu, h thng lm mt, bi trn, h thng khng kh nn.....xem
n m bo cho ng c hot ng tt trong qu trnh khai thc khng, bng
cch kim tra cc thng s, ng h, cc van.....sa cha hoc thay th nu cn
thit.
Kim tra li ton b my chnh, quay v hm my xem my c b kt khng
(nh phi m cc bit x) c nc trong xi lanh khng. Khi hm my phi nng
nhit ln t t, via my vi ng c nh vi vng, vi ng c ln t 15-20
pht.
Khi khi ng my phi bo cho bung li bit trc. i vi nhng ng c
ni trc tip vi chn vt cn phi via my xui ngc mt s vng nht nh.
Khi my sn sng hot ng phi bo cho bung my v my trng, li bit
ng thi sn sng khi ng my.
Trong qu trnh my hot ng phi m bo cho cc thng s hot ng
bnh thng c bit l cc thng s v nhit v p sut ca cc h thng
phc v; thng xuyn kim tra cc thng s k thut ca my v iu chnh
ng c hot ng tt. Hai h thng bi trn v lm mt cn c quan tm
n trc tin. Cm khng c cho chy vt qu ti thi gian quy nh (tc
38
l 3%, cng sut l 10% vi thi gian khng qu 30 pht) ch khi c lnh ca
bung li mi c chy qu ti v phi ghi ngay vo nht k my.
Cc thng s kim tra phi cn thn, chnh xc v thng xuyn tra cc thit
b kim tra xem c hot ng tt khng.
dng my phi gim tc t t trc khi dng hn khi my dng hn
mi c ct h thng xoa trn, m cc bit x ri via my li vi vng.
4.4 K thut an ton khi khai thc my nn gi v bnh kh cao p, thit b
chu p lc
Trn tu thy, m bo cho my hot ng tt, ngi th my thng
xuyn phi s dng my nn gi np gi v cc chai gi. Ngoi chai gi tu
cn c nhiu thit b chu p lc khc nh hi hn,bnh cha freon, NH
3
, CO
2
,
O
2
.. ni hi, ng hi......khi th p lc cng phi s dng p sut cao. Do khi
khai thc my nn gi v cc thit b chu p lc trn tu cn cn thn trnh
v, ha hon.
i vi my nn gi cn phi m van x nc trc khi khi ng my v
n ch c ng li khi van np gi trn ng ng np c m ra. Trc lc
dng my nn gi van x nc cng phi c m ri mi ng van trn ng
ng np gi. Khi my ang vn hnh nghim cm khng c sa cha cc b
phn vn cn cha kh cao p. Cc p k, van an ton ca my phi c kim
tra nh k v bo m hot ng tt.
i vi cc thit b chu p cn lu t lc mua, nhn mi, qu trnh vn
chuyn ti khi bo qun v s dng.
Khi mua mi hoc nhn mi cn ch mua hoc nhn cc bnh c s cho
php ca ng kim. Cc bnh phi c nhn hiu, ghi ch loi bnh, cht ng
trong bnh, i vi bnh cu ha th phi ghi cch s dng ngoi v bnh.
Khi vn chuyn cc thit b cc bnh kh cao p cn phi k, chn cht che
nng ma. Tc v phng tin vn chuyn chng phi va phi v thay i
t t.
Cc bnh kh cao p phi ni thong kh c nhit thp v t ngi qua
li bo qun. Phi sn chng r cho chng v phi kim tra bn ca bnh
ng nh k. Khi th bn thng dng phng php th thy lc v phng
php ny khng nguy him li d pht hin ra r ri. Cc bnh phi c ct gi
xa bp v l si. Cm cc chai, bnh kh xi vi nhng chai bnh c cht
chy. Cc bnh kh c phi trong nh kn, cc kho cha bnh kh phi treo
39
ni quy nhc nh an ton lao ng ca ra vo. Kho khng phi lm bng cht
khng chy c, nn bng phng v khng trn.
Khi s dng cc loi bnh ny phi kim tra k cng trnh s nhm ln nguy
him.
Khi lm cng vic hn hoc phi trnh xa cc bnh ny phi chy n.
4.5 K thut an ton khi khai thc hp s
Xu hng ngy nay ngi ta s dng nhiu my cao tc hn. Cc my c
tc cao phi b tr cc ly hp v hp s. B ly hp v hp s yu cu phi
chu c ti ln v khi h hng rt kh sa cha. Qu trnh khai thc vn hnh
h ng lc tu thy, an ton cho b ly hp hp s cn phi gi mc du, p
sut v nhit du t nh mc. Cht lng du m bo v thay du phi
ng chng loi nh thit k ch to yu cu. Cc thao tc iu khin phi dt
khot v ng nhp . Khng c sa cha g khi chng ang hot ng.
4.6 K thut an ton khi khai thc thit b lnh
Hu ht cc tu thy u c h thng lnh. H thng lnh tu thy thng s
dng cng cht lnh c c vng p sut v nhit cao rt d chy n. Cng
cht r r lm ng c con ngi. Trong cc bung lnh thng c nhiu hi c
do cc vt cn lnh sinh ra. Vic khai thc s dng h thng lnh cn nm bt
c k thut an ton m bo an ton cho h thng v con ngi.
i vi my nn cng cht lnh phi chun b iu kin ri mi khi
ng, khi khi ng khng c phi kim tra k cng tm nguyn nhn v ch
khi khc phc xong s c mi c khi ng li.
Khi vo trong cc bung lnh hoc hm hng (trong tu ch hng ng lnh)
sa cha, lau ra hoc ly thc phm cn phi kim tra li nng hi c
c trong xem c vt qu mc gii hn an ton khng. Nu cn thit phi
t ngt ri mi vo. Khi vo phi mc m trnh b lnh t ngt gy ngt v
cn ch trnh b bng lnh. Khi t ngt gy ngt v cn ch trnh b
bng lnh. Khi vo cc bung my lnh ln cn c 2 ngi bo v ln nhau.
Trong bung lnh khng trc khi vo hay ra khi bung lnh.
Trong bung t my nn lnh rt d xy ra chy n v c cho con ngi.
Do bung my nn lnh phi lun lun c gi gn sch s kh ro. Trc
khi vo bung my nn phi m ca v thng gi k. Khi vo bung my nn
phi ht sc ch cn thn dng la trnh n cong cht khi c r r.
40
4.7 K thut an ton khi sa cha my
Qu trnh sa cha rt d gy tai nn lao ng, vic thiu cn trng cht t c
th gy ln hu qu rt ln. Do khi chun b sa cha phi ch thc hin tt
k thut an ton khi sa cha my.
Trc khi sa cha my hoc cc b phn ca my cn phi cho my ngng
hot ng. Cm sa cha hoc iu chnh cc b phn quay khi my hot ng.
Cng tc chun b sa cha phi k, phi s dng cc dng c ngh y ,
ng k thut, chun b y k, m, dy bo him..
Khi sa cha phi ch ti cc thit b chung quanh v co ngi.S dng
cc thit b dng c cn kim tra m bo an ton mi c dng. Khu vc sa
cha phi treo n bo, thng bo hoc cng dy khoanh vng trnh ngi
khng sa cha v gy tai nn.
Khi sa cha tho lp cc thit b, chi tit nng phi s dng Pa - lng; khi
sa cha my chnh phi c nh trc chn vt chc chn phng sng gi
quay chn vt lm quay trc c. Sa cha lm vic t cao 2 mt phi eo dy
bo him.
Sau khi sa cha xong phi kim tra li ton b thit b, dng c ngh, lp
che chn an ton nh c ri mi pht ng my. Lau chi ngh sch s ct
vo ng ni quy nh. Lau chi sch s cc vt du m ri ra m bo an
ton khi lm vic. Th li hot ng ca thit b c sa cha v bo co kt
qu cho ngi ph trch.
4.8 K thut an ton khi lau ra hm kt
di tu thy vic u tin i vi ngi th my l lm sch cc hm du,
cc te my, hm hi... ti c cc hi c ca du hoc cc cht hu c khc
b thi ra, hi c ca cc sn phm cht ph gia pha thm vo du m. Khi
lm cng vic ny, an ton lao ng v an ton tnh mng cn phi lu .
Trc khi vo lau ra khu vc ny, cn m np v thng gi trc. Nu l
cc hm du phi xc trng bng nc ngt. Vi hm cha du nhn, du nng
phi sc trng bng hi.
Trong qu trnh lau ra lm v sinh phi duy tr thn gi tt. n chiu sng
ch s dng n pin. Nu c th dng n pin kn nc cng tt. Qu trnh lm
v sinh lun lun c t nht 2 ngi tr ln, mt ngi lm, mt ngi ngh v
theo di bo v ln nhau. Cc hm kt v sinh hn, ct th phi da bng x
phng li trc khi hn. Khi ang lau ra v sinh nu cm thy kh chu hoc
cm gic g khc thng, th lp tc phi ri khi hm kt ngay, kim tra
41
nng cht c, thng gi k ri mi xung tip. i vi cc hm tu sau khi
c php lm vic 20 pht mi ca v khng qu 4 gi ng h mt ngy.
4.9 K thut an ton khi bo qun, giao nhn nhin liu du m
Nhin liu, du m l nhng cht gy nhim nng n cho mi trng. N
li d gy chy n khi c la. m an ton phi lu mt s im sau y:
Trc khi kh ng bm cp du phi kim tra xem cc van trn ng ng
du vo m cha, nu cha phi m ra, cc mt bch ni rng c xit chc
chn trnh du r r.
Qu trnh bm nhn du phi tnh ton tc , thi gian bm. Khi bm gn
y kt, hm phi gim dn tc . Khng c bm nhn du qu y vo cc
hm kt trnh hin tng gin n nhit gy v kt khi tu thay i vng nhit
. Nu tu l tu du th xung hng, cn ch ti cc yu t: th vng ca tu,
chnh lch mn nc, mi li, ng sut un ca tu, do th t bm hn gy
ra, vi cho thp ca cc kt trnh nguy him cho con tu. Khi nhn hoc tr
du phi dng dy in ni tu vi b trnh phng tnh in trong ng do tnh
cht ca sn phm du gy nn.
Khi kt thc nhn, tr cn lu trnh du trong cc ng ng cn li vng
ra gy nhim.
Trong sut qu trnh giao nhn thng xuyn theo di, kim tra, khng c
du trn.
Qu trnh bo qun thng xuyn kim tra nng hi du trong cc hm
kt, nu gn ng gii hn chy n phi ngn chn ngay v c th xa ra ngoi.
Thng xuyn kim tra vi, nhit cc kt v x l kp thi.
4.10. K thut an ton khi s dng c cm tay v mt s ngh, my mc khc
Trn tu thy, khai thc tt h thng ng lc, ngi th my lun phi s
dng c ngh tho lp,iu chnh, kim tra bo dng v sa cha my.
bo m an ton khi s dng mt s dng c ngh thng gp.
4.10.1 Ba tay
Trc khi nh ba phi kim tra u ba chm chc cha, l ba c rn
nt khng, mt ba c nguy c b m khng. Cm s dng cc loi ba b tot
mt v c vt rn nt. S dng ba phi thch hp vi tng yu cu cng vic.
Cn ba phi lm bng g tt, kh, do khng c vt nt, th ngang. Tra cn
ba khng b tot hoc b nt dc trc cn. Cn ba phi vung gc vi trc
ba.
42
Trc khi nh ba phi quan st ngi xung quanh. i vi cc khu vc
hp c nhiu ngi s dng ba th khng c ng i din nhau. Khi nh
ba cm mang gng tay. Thng xuyn nhng u ba vo nc ba khng
b bong cn. ang nh ba nu thy hin tng khng bnh thng phi dng
li kim tra ri mi tip tc lm nu cn ba c m hi phi thng xuyn lau
kh. Khng nh ba ln mt ba, nh ln cc b mt ti cng. Lc quai phi
ht sc tp trung khng ni chuyn.
4.10.2 c
c phi di tay cm, khng te u. Ti c ch ti u li. Khi
dng ba quai c nht thit phi c kp bng tre, cao su, cm trc tip cm
bng tay.
4.10.3 C l
Khng c s dng nhng c l b nhn, c vtt rn nt. Lc vn cc ai c
phi ng vng, cm cht. Lm trn cao, ch treo leo phi phng ng hoc c
l ri xung ngi pha di. Vn cc ai c ln nu cn thit ni thm tup.
Cm ni ng tup vi nhng c l s dng hai u hoc khi vn cc ai c
trn cao.
Dng cl tho ai c b g lu ngy phi thn trng trnh lm vt u ai c,
trt c l gy tai nn.
4.10.4 Gia v dao gt
Gia v dao gt phi c cn. Khng s dng gia, dao gt, khng c cn
hoc cn b nt. Khng dng tay, mm thi mt st ng khi gia gt. Phi dng
bn chi, chi hoc gi phi chng. Cm dng chui gia lm mi t, tua vt.
Gia gt xong phi gia v dao nm gn khng ng.
4.10.5 t
t phi lp chc chn, khong cch hai t trn mt bn khng nh hn 1
mt v phi c tm chn gia. Cm khng dng ba nh vo tay n hoc u
ngi trn tay n xit t. Ming cc t phi c m lt bng kim loi c
mt ma st. Khng s dng t m cc ming kim loi lt b hng hay khng
cn kh nng bm cht chi tit.
4.10.6 Pa lng, rng rc
Trc khi s dng phi kim tra thit b an ton ca pa lng sau cho pa
lng, rng rc chy th nu thy an ton mi s dng. Cc mc treo rng rc
chy th nu thy an ton mi s dng. Cc mc treo rng rc, pa lng v mi
buc ti trng phi chc chn khng x dch khi chu ti. Khi nng ti trng nn
43
khong 100mm cn ngng li kim tra an ton ri mi nng tip. Ch c
php s dng ng ti trng cho php ca pa lng, rng rc. Khi ti trng v tr
treo, ngng lm vic phi h cng 1 ti trng. Nu cng mt lc s dng 2 rng
rc, nng h cng mt ti trng th tc nng h cc rng tc u nhau v
phi do s quan ch huy. Cm mi ngi lm vic di ti trng. Nu pa lng
in kim tra hp nt iu khin c mt in khng ri mi iu khin.
4.10.7 My khoan
Trc lc khoan phi kim tra an ton ca my, cho my chy th khng ti.
u cp o khoan phi kp cht mi khoan, khng c s dng o khoan, u
cp c hin tng h hng. Cc chi tit khoan phi kp cht c hin tng h
hng. Cc chi tit khoan phi kp cht trc tip hoc qua b g xung my. Cm
dng tay gi chi tit khoan. Khi khoan phi cho mi khoan n t t. Mun
thay i tc phi dng hn my. Khi my ang chy khng dng tay g phoi.
My cn chy theo qun tnh khng dng tay hm trc chnh. Cm s dng
cc mi khoan cn, c hin tng rn nt. Khi thay mi khoan phi ch my
cho my dng hn. Khoan cc chi tit kim loi do bng li khoan rut g phi
mi thm rnh b gc. Cm dng gng tay khi lm vic.
4.10.8 My mi
Trc khi cho my phi kim tra mi, bu lng bt a, b t, bao che v
chiu quay ca xem c m bo an ton khng. Cm s dng my mi khng
c hp bao che chn v khng c b t. Hp bao che chn phi chc. Gc m
ca hp bao phi ng yu cu k thut. My mi khng c knh chn bi cho
php lm vic nhng nht thit phi eo knh phng h. Cm s dng my khi
b m, rn nt, b mn phn nh hn 3mm tnh t mp mt bch. My mi
hai mi, cm mi khi trn my ch cn mt mi. Cm mi cc kim loi
mn nh ng, nhm v g cao su trn my mi hai .
Khi mi chi tit cm ng i din vi phn h ca hp bao che. Qu trnh
lm vic b mong phi iu chnh h - t sao cho khe h ca b t v
khng ln qu 3mm. M chi tit khng c t qu mnh, khng mi mt im.
Cm mi hai ngi trn cng 1 . Khi mi cc chi tit c nhiu bi phi c thit
b ht, thi bi.
4.11 K thut an ton khi hn, ct kim loi
Khi hn ct kim loi trn cc tu cn thc hin cc yu cu k thut an ton
lao ng sau:
44
Hn ct trong hm kn, thng kn, b cha phi c thng gi tt. Trng
hp c bit khng thng gi c phi c bin php an ton trc khu xung
hn, ct... Hn ct trong hm kn phi b tr hai ngi, mt ngi ngoi quan
st theo di cp cu khi cn thit.
Hn ct sa cha cc hm, b cha nhin liu d chy n hoc cht c hi
phi ty ra kim tra nng kh chy, cht c di mc qui nh mi c
tin hnh lm vic.
Khi hn trn gin gio hoc gi treo, trng hp khng lm c gin gio
phi mang dy an ton. Hn ct trn cao m pha di c ngi qua li phi c
tm chn.
Phng nga vt liu gy tan nn. Tuyt i cm tin hnh hn ct cc ng,
thng, bnh cha ang chu p lc. Trc khi hn phi m np x kh. Cm tin
hnh hn ct in, hi ng thi cng mt lc trong cc thng , cc b cha kn.
45
CHNG 5
K THUT AN TON IN TU THY
Mc tiu:
tu thy.
xut.
Ni dung chnh:
Gii thiu nhng k thut cn thit trong qu trnh khai thc, vn hnh thit
b in tu thy ngn nga s nguy him xy ra cho ngi s dng.
Hnh thc hc tp:
Hc l thuyt trn lp
Phng php nh gi:
ging.
- Cu hi n tp:
Trnh by nhng nh hng ca in n con ngi?
Trnh by k thut an ton khi khai thc in trn tu thy?
5.1 Khi nim chung
in l mt nng lng c tc dng rt ln trong i sng x hi. N c
s dng rng ri trong cng nghip, nng nghip, trong sinh hot v cc ngnh
kinh t khc. Vi c tnh u vit ca mnh, cc my in ngy cng c s
dng nhiu, s ngi tip xc vi in cng tng ln.
Trn tu thy i a s cc my mc thit b, my mc ph u s dng thit
b in. Mt khc gim trng lng kch thc thit b in trn tu vn
ng dng in p cao cng ngy cng c pht trin rng ri.
Thit hiu bit v an ton in, khng tun th cc nguyn tc v k thut an
ton in c th gy tai nn. Khc vi cc my mc thit b khc, nguy him v
in nhiu khi kh pht hin bng gic quan nh nhn nghe m ch c th bit
c khi tip xc vi cc phn t mang in, song lc c th b chn thng
trm trng, thm ch cht ngi.
46
Nhng loi in c in p t 100 - 200V tr ln gy tc hi rt ln cho
ngi, cha k n loi c in p ln trn 1000V. Cc i lng c trng cho
tc dng ca dng in, in p, thi gian tc dng, ng i qua c th, tn s
dng in, cc i lng ny u c nhng tr s nguy him cho con ngi.
Thc cht tc dng ch yu ca tai nn v in l do dng in gy ra ch
khng phi do in p. Tuy nhin khi quy nh v an ton in thng c tnh
theo in p v dng khi nim in p cho php v n xc nh c th hn.
Cc tai nn v in ch yu l do cc nguyn nhn nh vi phm cc qui trnh,
nguyn tc s dng trang thit b in, coi thng s nguy him hoc cha hiu
bit ht nhng nguy him do dng in gy ra vi con ngi. Trang b bo h
lao ng khng m bo phm cht, mt kh nng cch in. Ngoi ra cng c
mt s tai nn in xy ra do s ri ro ngoi d kin.
tin xem xt nghin cu v a ra cc quyt nh k thut an ton in
tu thy chng ta c th chia trang thit b in trn tu thnh 3 nhm: cc my
mc thit b s dng in, cc dng c in xch tay, trm pht v bng phn
phi in trn tu.
5.2 nh hng ca in i vi con ngi
5.2.1 in tr ca ngi
C th ngi do rt nhiu thnh phn cu to ln (khong 58 cht hu c
khc nhau) nhn chung nc chim 68% -70% c th ngi c th coi nh mt
in tr. Lp sng trn da (dy khong 0,05 -0,2mm) c in tr ln nht,
xng v da in tr tng i ln cn tht v mu th in tr b. Khi ngi
tip xc vi mt mng in, nu da kh ro khng c thng tch g th in tr
ca ngi c th n 10.000 hay 100.000 v nu mt ht lp sng trn da in
tr cong 80- 1000 v nu mt ht lp da th in tr ngi ch 600-800.
in tr ca ngi khng phi l tr s c nh m thay i ph thuc vo nhiu
yu t,ch yu l tnh trng ca da, chiu dy lp sng, din tch v tr s in
p, thi gian tc dng...
Nu da ngi b t hay c m hi th in tr gim xung. Din tch tip
xc cng ln th in tr cng nh. Khi dng in tng ln da s b nng ln
ngi c m hi do in tr gim xung, Thi gian tc dng ca dng in
cng lu th in tr ngi s gim xung v da s b nng ln, m hi ra cng
nhiu v v nhng bin i in phn trong c th con ngi. in p t vo
47
ngi cng c nh hng rt nhiu n in tr ca ngi. Khi in p tng ln
th in tr ca ngi gim xung.
Khi ngi tip xc vi mng in s c dng in chy qua ngi v con
ngi chu s tc ng ca dng in.
5.2.2 Tc dng ca dng in i vi c th con ngi
C th chia tc ng ca dng in vi c th con ngi lm hai loi: Tc
dng kch thch v tc dng gy chn thng.
Phn ln cc trng hp cht ngi v in git l do tc dng kch thch gy
nn. c im ca n l dng in qua ngi b, in p t vo ngi khng
ln nm. thi gian dng in, v in tr ca ngi cn ln, dng in qua
ngi cn b, tc dng ca n ch lm cho bp tht tay,cc ngn tay co qup li.
Nu nn nhn khng ri khi vt mang in, v in tr ca ngi cn ln,dng
in qua ngi cn b, tc dng ca n ch lm cho bp tht tay,cc ngn tay co
qup li. Nu nn nhn khng ri khi vt mang in cng lu cng nguy him
v ngi khng c kh nng tch ri khi vt mang in cng lu cng nguy
him v ngi khng cn kh nng tch ri khi vt mang in, a n s t
lit tun hon v h hp. Mt c im na ca tc dng kch thch l khng
thy r ch dng in vo ngi v ngi b nn khng c thng tch.
Tc dng gy chn thng thng xay ra do ngi tip xc vi in p cao.
Khi ngi n gn vt mang in (6KV hay cao hn) tuy cha chm phi nhng
v in p cao sinh ra h quang in, dng in h quang qua ngi tng i
ln. Do phi x t nhin ca ngi rt nhanh ngay lc y c huynh hng trnh
vt mang in kt qu l h quang s chuyn qua vt c ni t gn y v vy
dng in qua ngi trong thi gian rt ngn tc dng kch thch t khng a
n t lit tun hon, h hp nhng ngi b nn c th b chn thng hay cht
do h quang t chy da tht.
5.2.3 nh hng ca cc yu t in ti con ngi, tr s ca dng in qua
ngi
Qua kt qu phn tch cc tai nn v in xy ra trn thc t chng ta rt ra
c tc dng ca dng in i vi c th con ngi ph thuc vo cng
dng in v
loi dng nh sau (Bng 5-1).

48
T bng 5.1 ta thy rng vi tn s 50-60Hz, dng in xoay chiu an ton
i vi ngi phi b hn 10mA, vi dng in mt chiu phi b hn 50mA.
in p t vo ngi
K thut an ton in thng c s dng tr s in p bi v tr s dng
in rt kh xc nh c th. cc nc thng c tr s in p cho php an
ton in.
nc ta quy nh tr s in an ton i vi in mt chiu l 24 vn, i
vi in xoay chiu l 12vn. Tuy nhin nhiu nc quy nh tr s in p cho
php ca dng xoay chiu l 24 vn v dng in mt chiu l 54 vn. Nhng
in p cao hn in p cho php an ton u l nguy him i vi c th con
ngi. in p ln hn 400 vn l ti nguy him, c th gy cht ngi rt
nhanh sau khi chm vo in.
Thi gian in git
Thi gian in git tng ln, do nh hng ca pht nng, lp sng trn da c
th b chc thng lm cho in tr ca ngi gim xung do dng in s
tng ln v cng nguy him cho ngi hn.
ng i ca dng in qua ngi
Ngi ta thng o phn lng dng in qua tim nh gi mc nguy
him ca con ng dng in qua ngi.
Tc dng ca dng in i vi c th con ngi
Dng in (mA)
Dng xoay chiu 50-60Hz Dng mt chiu
0,6-1,5 Bt u thy t ngn tay Khng c cm gic
2-3 Ngn tay t rt mnh Khng c cm gic
5-7
Bp tht tay co li v run au nh kim m v thy
nng
8-10
Kh ri vt mang in
nhng c th ri c ngn
tay, bn, khp cm thy au
nng tng ln rt mnh
20-25
Tay khng th ri vt mang
in c, au tng ln kh th
Nng tng ln bt u c
hin tng co qup
50-80
h hp b t lit, tim p mnh Rt nng cc bp tht co
qup, kh th.
90-100
H hp t lit, ko di 3 giy
th tim b t lit v ngng p
H hp b t lit
49
Phn lng dng in qua tim theo cc con ng dng in qua ngi tnh
theo bng (5.2).

Bng 5.2
ng dng in qua
ngi
Phn lng dng in qua
tim (%)
T chn qua chn 0,4
T tay qua tay 3,3
T tay tri qua chn 3,7
T tay phi qua chn 6,7
Nh vy dng in i qua hai chn l t nguy him nht. song nu v ht
hong, ngi b ng rt d chuyn thnh cc trng hp nguy him hn.
Tn s dng in
Tn s dng in xoay chiu cng c nh hng rt ln n tai nn v in.
Qua nghin cu thy rng vi tn s t 50-60Hz l nguy him hn c. Tn s
cng cao th t nguy him. Tn s trn 500.000Hz khng git nhng c th gy
bng.
Mi trng xung quanh
Nhit v c bit l m ca mi trng xung quanh c nh hng n
in tr ca ngi v cc vt cch in do cng lm thay i dng in qua
ngi.
Khi nhit v m cng tng th in tr ca ngi v cc vt cch in
gim i v lm tng tr s dng in i qua ngi v gy nn tai nn in nng
hn.
5.3 K thut an ton khi khai thc thit b in
Khi phc v cho thit b in trn tu cn phi nh rng bt c mt s sai st
no cng c th l nguyn nhn gy ra s c cho tng my hay ton b h thng,
c th gy ra ha hon hoc tai nn in git. Khi c s c cho my, cho h
thng hay cho ngi th trc tin cn phi ct in vo ni c s c.
Trc khi sa cha, bo dng cc my mc thit b in cn phi: Ct in
a vo thit b in m ta chun b sa cha, treo bin bo hiu "cm ng
ang sa ch" vo thit b ngt in, t ro chn cn thit, kim tra li xem c
in hay khng trn phn thit b in ni s lm vic; nu cn t vt tip t di
ng trn cc b phn in ct in.
50
Trong qu trnh sa cha, bo dng thng xuyn phi tm cch ngn chn
mi kh nng b ng in t ngt.
Sau khi sa cha, bo dng song phi ghi s trc ca v tin hnh hot ng
th. Trong lc tin hnh th nghim cm g bn bo, ro chn ,i ngang qua
ro chn, ng chm vo cc b phn c in . Nhn vin phc v in c
quyn khng ct in m lau chi v v thn thit b in, chm du cho cc
bi v thay i n, cu ch di 15A.
Nu v iu kin khai thc, khng th ct in c the ngoi l c th tin
hnh sa cha my ang c in nhng in p khng qu 380vn v c bin
php an ton c s ng ca my trng hay in trng. Ngi c trnh
nghip v v in trc tip theo di vic sa cha my. Ngi sa cha phi i
giy v cch in hoc ng trn thm cch in, s dng dng c cch in,
ro chn nhng b phnh dn in ca thit b m ta khng cha, ngn chn va
chm ng thi vo b phn c in v vt xung quanh ni lin vi v tu, phi
ci cc tay o, cc ng qun v i m bo h b phn.
i vi tt c mi cng vic c thit b in c in p trn 1000 vn theo ch
th ca in trng hay my trng cn phi do hai ngi c trnh k thu
in thc hin. Khi i ca vi loi thit b ny khng c mt mnh i qua ro
chn, g b ro chn hay bt c cng vic g trn thit b. Ngi i ca mt mnh
ch c th xem xt thit b nhng khng c lm bt c vic g. Khi ct in
cc thit b ny phi dng gy cch in hoc gng tay cch in. Lp, tho cu
ch phi dng km cch in hon ton v thc hine cc k thut an ton in
nh nu trn. Cm lau chi cc thit b ang c in. Ch c th lm iu ny
do iu kin khai thc bt buc nhng cn phi m bo iu kin li i rng t
nht 1,5m v c ro, li hay l chn c nh, nm c ch dn s dng cng
c dng lau chi cho thit b ang c in v c ngi th hai c trnh
nghip v in theo di.
Phc v cho mng nh sng trn tu phi thng xuyn kim tra cc b n
xch tay, li n, chp n, cao su cch in, dy cp , in tr cch in cc
b n, nu khng m bo th khng c s dng. Chm sc sa cha n
hiu, n pha trn cao phi mang ai c kha tt buc li khi lm vic. Khi
sa cha thay th cm cho n cm tay hoc n nh sng in p thp cn
nh chng phi khc cu trc ca cm mng nh sng thng trnh hin tng
nhm ln. Khi ly in b cn kim tra in p xem c ph hp vi mng in
51
trn tu hay khng. ng cu giao cp cho bng in chnh cn ch ch c
ng khi n tn hiu bo c in.
5.4 K thut an ton khi khai thc my pht in
Bng phn phi in
i vi cc my in ang cng tc khng c php thay i chi than v
sa cha bt c b phn no ca phn ng khng g ri chn puli, cc u cp
hp u dy v cc b phn khc. Ch c nh bng c gp khi i giy cch
in. Khi lau chi c gp, chm sc cc bi ch trnh phn ng cun qun
o. gi lau v cc ngh. Khi lau chi c gp cc b phn in c in bng
xng du hay cht lng d chy khc nu cn lau phi ct in bng my in
khi mng cung cp v cc ng cp b ct in phi u ngn mch, tip t,
ng thi nh du trnh nhm. Ch c dng clorua v Clorua tylen hay loi
du khc dng ring cho my in ra my in khi thc hin bin
php an ton trong bn hng dn s dng. Sa cha my in phi ch trnh
mi iu kin m my s cp khng ng quy cch. Ch lm vic khng c
to ra bi, tia nc hay bc kim loi. Qu trnh my hot ng phi thng
xuyn kim tra in tr cch in t nht theo qui nh ti thiu ca ng kim.
Bng phn phi in chnh v cc bng in ph do th in hoc my hai
(nu khng c th in) ph trch. Khi pht hin thy hng hc trong cc thit
b ca bng phn phi v cc thit b khc th nht thit phi c mt ca h ni
khc phc s c. Ch cho php lau chi bn ngoi bng, thay n tn hiu
trc bng khi bng ang c in. c php thay cu ch nh hn 15A vi
iu kin ct cng tc in n ph ti ni c cu ch bo v cn thay. Trng
hp cc thit b bo v t ng hot ng cho php ng li in mt ln na.
Nu cc thit b li ct th phi tm c v khc phc nguyn nhn gy ra ct
in. Tuyt i cm chm my ct t ng hay thc hin bin php tng t
hm s hot ng ca thit b bo v. Khi cc cu ch b chy m ch vn c
in th phi dng km cch in hoc gng tay cch in. Cm s dng cu ch
khng hp tiu chun v khng ng qui cch. Trng hp trn bin ngoi l
cho php dng cu ch t to c thit din dy ch tng ng nhng tu v ti
bn phi thay ngay v ly thm d tr.
5.5 K thut an ton khi s dng c in xch tay
Trn tu thy thng trang b mt s dng c in xch tay nh n in,
bin th, my hn... l nhng dng c lao ng ca thuyn vin.
52
Thng thng cc dng c ny c in th thp di 42 vn v tn s 50-
60Hz (bin th, my hn, my khoan).
Mt s trng hp dng c in xch tay c in th 220V, 50-60Hz, n ma
- n. Khi ny yu cu bt buc vi cc dng c ny, trnh nguy him, l phi
tch chng ra khi mch in chnh. Mun vy ngi ta ni qua bin p cm
ng.
S dng dng c in xch tay cn ch kim tra in tr cch in v mt
s im sau:
Trc khi u dng c vo mng in phi ni mt v ca n. Sau khi lao
ng, ngt in ri mi tho dy, ni mt. ang lm vic, mt in phi ct
in cho dng c. Qu trnh lm vic nu pht hin thy sai st ca dng c ct
ngt in v kim tra li dng c ngay. Cc dng c ny ch c dng u cm
c mt l ph tip t. Khi u vo mch, cng tc in ca n phi ang ct
in.
Khi di chuyn dng t ch ny sang ch khc hoc sa cha h hng, ly
phoi bo, thay mi khoan... phi ct in vo n.
Ch khng c ko cng hay lm xon dy hoc nng ln n lc s
dng, khng dng tay hay vt khc chn dng c li. Khng s dng chng
trn boong khi tri ma. Dy cp in cho dng c phi l cp mm.
S dng n ma - n phi c np li thp bo v.
Ngoi ra cn thng xuyn kim tra xem c b mt v khng, dy tip t c
nguyn vn khng, dy cp in c h khng, cc cm cn tt khng. Trc
khi giao cho ngi khc s dng phi kim tra li mt ln na.

PHN 3. BO V MI TRNG.
53
Mc tiu:
tu thy.
xut.
Ni dung chnh:
Gii thiu v cc vn nhim mi trng, c bit l vn nhim
mi trng do du, cht thi gy ra.
Hnh thc hc tp:
Hc l thuyt trn lp
Phng php nh gi:
ging.
- Cu hi n tp:
Trnh by cc ni dung quan trng ca MARPOL 73/78?
CNG C MARPOL 73/78
3.1. Lch s cng c MARPOL 73/78
- Ngy 12/05/1954 cng c quc t u tin v ngn nga nhim do du
gy ra (OILPOL 54) c thng qua v i vo hiu lc 26/07/1958.
- Qua qu trnh b sung v sa i, nm 1973 IMO t chc hi ngh thng
qua hip nh quc t mi v chng nhim do tu gy ra, chnh l cng c
MARPOL 73.
- Ngy 17/02/1978 IMO thng qua ngh nh th 1978 i vi cng c
MARPOL 73 v c hiu lc t ngy 02/10/1983. Cng c MARPOL 73 v
ngh nh th 1978 c hp nht thnh mt vn kin l cng c MARPOL
73/78.
3.2. Khi qut v cng c MARPOL 73/78
MARPOL 73 bao gm tt c cc kha cnh v nhim do cc loi tu gy ra,
ngoi tr cc vn sau:
54
- nhim do vic nhn chm xung bin cc cht thi v cc cht khc theo
cng c c k ti Lun n nm 1972.
- nhim do pht sinh t vic thm d, khai thc khang sn y bin.
- nhim do vic gii phng cc cht c hi tin hnh nghin cu khoa
hc chnh ng vi mc ch quc phng hoc chng kim sot nhim.
Cc ph lc ca cng c 73/78
Ph lc Tn gi Ngy c hiu lc
Ph lc I Cc quy nh v ngn nga nhim do du 02/10/1983
Ph lc II Cc quy nh v kim sat nhim do cht
lng c ch x
06/04/1987
Ph lc III Cc quy nh v ngn nga nhim do cht
c hi c chuyn tr trn bin dng bao
gi
01/07/1992
Ph lc IV Cc quy nh v ngn nga nhim do nc
thi ca tu
27/9/2003
Ph lc V Cc quy nh v ngn nga nhim do rc
thi ca tu
31/12/1988
Ph lc VI Cc quy nh v ngn nga nhim khng
kh do tu gy ra
19/05/2005
Mt s iu cn ghi nh cng c MARPOL 73/78
- Ln u tin quy nh c giy chng nhn tho mn cng c ny.
- Cc nc tham gia cng c c quyn kim tra giy chng nhn cng c
v trang thit b trn tu c ph hp vi giy chng nhn cng c hay khng.
- Ph lc I,II l bt buc, cn cc ph lc cn li l t nguyn vi cc nc
tham gia.
- L cng c u tin cp ti nhim mi trng bin khng phi ch do
du gy ra m cn do rc ri, nc sinh hat.
3.3. Tm tt mt s quy nh quan trng ca MARPOL 73/78
3.3.1. Quy nh 9( Ph lc I) : Kim tra vic thi du
Ch c php thi du ra bin khi tho mn cc iu kin sau y:
a. Tu du:
- Tu khng trong cc vng c bit.
- Tu ang cch xa b trn 50 hi l.
- Tu ang chy.
55
- Tc thi du tc thi khng qu 60 lt /hi l.
- Tng lng du thi ra bin khng qu 1/15.000 tng lng hng i
vi tu bin c v khng qu 1/30.000 tng lng hng i vi tu mi.
- Tu c trang b h thng t ng o v kim tra , iu khin vic thi
du v c kt lng vi cc thit b phc v kt lng tho mn quy nh
15 ca ph lc ny, tr cc trng hp nh trong 15(5) v 15(6).
b. Tu khng phi l tu du c tng dung tch 400 tn ng k (TK) tr
ln v thi nc la canh bung my tu du, tr la canh bung bm hng
ca tu du nu nc thi la canh khng ln vi cn du:
- Tu khng trong cc vng c bit.
- Tu ang cch xa b trn 12 hi l.
- Tu ang chy.
- Hm lng du cha trong nc thi nh hn 15 phn triu (ppm).
- Tu c trang b h thng o t ng v kim tra, iu khin vic thi du,
thit b phn ly du - nc, h thng lc du v cc trang b khc nh yu
cu quy nh 16 ca ph lc ny.
Quy nh 9(a) cp n vic chng nhim do du hng gy ra, cn quy
nh 9(b) cp n vic chng nhim do du t gy ra.
Cc quy nh ny khng p dng cho vic thi nc dn sch, nc dn cch
ly, hn hp khng phi l nc la canh bung bm hng v khng ln du cn
c hm lng du nh hn 15ppm.
Cc vng c bit l:
- a trung hi - Vng vnh
- Bin ban tch - Vnh Aen
- Bin en - Vng bin nam cc
- Bin
3.3.2. Quy nh 16( Ph lc I): H thng kim sot, iu khin thi du v thit
b phn ly du nc.
1. Tu <400tn ng k khng bt buc nhng chnh quyn hnh chnh
(CQHC) phi m bo trang b n mc c th thc hin c gi du
hoc nc ln du li trn tu hoc thi ra bin ph hp vi quy nh 9.
2. Tu t 400 n <10.000 tn ng k phi lp t thit b lc du ph hp.
Nu ch mt khi lng ln du t th phi tho mn nh tu >10.000tn
ng k.
56
3. Tu c dung tch >10.000tn ng k phi lp t thit b lc du c trang
b h thng bo ng v t ng dng thi khi hm lng du >15ppm.
4. Tu ch thc hin nhng chuyn i trong cc vng c bit th CQHC c
th khng p dng cc quy nh ny khi tho mn ng thi cc iu kin
sau:
- Tu c trang b kt cha c dung tch tho mn yu cu gi li ton b
nc la canh c ln du trn tu.
- Tt c nc la canh c gi li trn tu sau thi ti thit b tip
nhn trn b.
- CQHC phi m bo rng c sn cc thit b tip nhn hn hp nc la
canh t tu khi tu yu cu mt cng thch hp.
- C giy chng nhn quc t v ngn nga nhim xc nhn tu ch thc
hin cc chuyn i trong cc vng c bit.
- Khi lng, thi gian v cng thi phi c ghi trong s nht k du
phn I.
5. Thit b lc du ph hp vi mc 2 phi c thit k c CQHC ph duyt
v m bo hn hp nc thi qua n <15ppm. Trong qu trnh xem xt
thit k CQHC phi quan tm n c tnh k thut do IMO khuyn ngh.
6. Thit b phn ly du nc c trang b h thng bo ng v t ng dng
thi mc 3 phi c thit k c CQHC ph duyt v m bo hn hp
nc thi qua n <15ppm. Trong qu trnh xem xt thit k CQHC phi
quan tm n c tnh k thut do IMO khuyn ngh.
7. Tu bn giao trc ngy 06/7/1993 c trang b thit b phn ly du
nc 100ppm phi p dng cc quy nh ny vo ngy 06/7/1998.
3.3.3. Quy nh 19( Ph lc I): Mt bch ni tiu chun.
Quy nh ny xc nh c th cc kch thc tiu chun ca mt bch v yu
cu ng thi du cn t bung my ca tu cng nh ng ht ca thit b tip
nhn trn b phi c trang b mt bch tiu chun ny c th thi du cn
t tu ln trm tip nhn trn b.
Cc kch thc ca bch ni tiu chun
Tn gi Kch thc
ng knh ngoi 215 mm
ng knh trong Ph hp vi ng knh ngoi ca
ng
57
ng knh vng trn tm bulng 183 mm
Rnh bch 6 l ng knh 22mm
Chiu dy bch 20 mm
Bulng v ai c d x L 6 chic, 22mm x di ph hp
Bch ny c thit k cho ng c ng knh trong ti a 125mm, giong
m bng vt liu chu du v chu c p lc lm vic 6KG/cm
2
.
3.3.4. Quy nh 20( Ph lc I):S nht k du (Oil Record Book).
1. Tu du tn 150 tn ng k v tu hng tn 400 tn ng k phi c s
nht k du phn I (ghi cc cng vic trong bung my). Ngoi ra tu du
>150tn ng k cn c thm s nht k du phn II (ghi cc hot ng
lin quan n lm hng, dn tu...)
2. Nht k du phi c ghi y trong tng trng hp, ghi cho tng kt
hng c th bt k khi no c nhng hot ng sau y:
a) i vi hot ng bung my (mi loi tu):
- Nhn nc dn hoc v sinh cc kt du.
- Thi nc dn bn hoc nc ra kt t cc kt nu trn.
- Thi du cn
- Thi qua mn hoc bng cch khc i vi nc la canh bung my.
b) i vi hot ng hng ho (tu du)
- Nhn du hng.
- Bm chuyn du hng trong kt hng trn tu lc hnh trnh
- Bm tr du hng
- Nhn nc dn vo kt du hng v cc kt dn sch
- V sinh kt du hng k c ra bng du th
- Th nc t cc kt lng
- ng tt c cc van yu cu hoc cc thit b tng t sau khi kt thc
nhng hot ng thi t kt lng.
- ng cc van cn thit cch ly cc kt dn sch vi cc ng ng
hng v vt sau khi kt thc nhng hot ng thi t kt lng.
- Thi cn du.
2. Thi du, hn hp ln du trong trng hp c bit hoc cc trng hp
ngu nhin hay bt thng khc phi ghi r vo nht k du hoc cch v
nguyn nhn ca vic thi .
58
3. Mi hot ng nu mc 2 phi ghi ngay v y vo nht k du v s
quan chu trch nhim k tn, ht mi trang thuyn trng phi k xc
nhn vo . Nht k c ghi bng ngn ng ca quc gia m tu treo c,
ting Anh hoc ting Php.
4. Nht k du phi c ct ni sao cho d dng khi kim tra v phi lun
c gi trn tu. Nht k du phi c lu trn tu t nht 3 nm khi ht
quyn.
5. C quan c thm quyn ca chnh ph thnh vin cng c c quyn kim
tra, sao chp bt k phn no ca nht k du v yu cu thuyn trng
xc nhn y l bn sao ng ca on . Bn sao c xc nhn ca
thuyn trng l ti liu lm bng chng khi c tranh chp, xt x. Vic
sao chp nht k du phi c thc hin cng nhanh cng tt khng c
gy ngng tr hot ng ca tu khi khng cn thit.
6. Cc tu du <150tdk nht k du ph hp phi do chnh quyn hnh chnh
quy nh.
3.3.5. Quy nh 8( Ph lc IV): Thi nc thi
1. Theo cc yu cu quy nh 9 ca ph lc ny, cm thi nc thi ra bin,
tr cc trng hp sau y:
a) Tu thi nc thi phn tch v kh trng cch b gn nht trn 4
hi l bng h thng c chnh quyn hnh chnh (CQHC) ph duyt,
nu trong quy nh 3 (1) (a) hoc nc thi cha c phn tch hoc
kh trng cch b gn nht trn 12 hi l. Ngoi ra, trong c hai
trng hp, nc thi trong kt thu hi phi c thi khi tc ca
tu chy tin khng di 4 hi l vi cng thi do CQHC quy nh
da trn nhng tiu chun do t chc ban hnh.
b) Trn tu c thit b x l nc thi c CQHC cp giy chng
nhn nu r thit b tho mn cc yu cu khai thc trong mc (1)
(a) (i) ca quy nh 3 ph lc ny v:
(i) Kt qu th thit b c ghi vo giy chng nhn ngn nga
nhim do nc thi c cp cho tu.
(ii) Ngoi ra, vic thi khng lm xut hin cc vt ni nhn thy c
v khng lm thay i mu nc xung quanh.
c) Tu nm vng nc thuc ch quyn ca mt quc gia no v thi
nc thi ph hp vi nhng yu cu t nghim ngt hn khi c th
c chnh quyn ny cho php.
59
2. Khi nc thi c ln cc ph liu hoc cc loi nc c cc yu cu thi
khc th vic thi ny phi nghim ngt hn.
3.3.6. Quy nh 3( Ph lc V): Thi rc ngoi vng c bit
1. Theo yu cu ca quy nh 4,5 v 6 ca ph lc ny:
a) Cm thi xung bin tt c cc dng cht do, k c dy bng vt liu
tng hp, li nh c bng vt liu tng hp v bao gi cha rc bng
cht do.
b) Cc loi rc nu di y c thi xung bin cng xa b cng tt,
nhng trong mi trng hp vic thi rc nh vy s cm nu khong
cch xa b gn nht:
(i) Di 25 hi l trong trng hp thi cc vt liu bc lt v ng
gi c tnh ni.
(ii)Di 12 hi l trong trng hp thi thc n tha v tt c nhng
loi rc khc k c cc sn phm lm bng giy, gi, thu tinh, kim
loi, chai l, snh s v cc ph thi tng t.
c) C th c php thi xung bin rc nu mc (b) (ii) ca quy nh
ny nu rc thi i qua my tn hoc nghin v vic thi phi thc
hin cng xa b cng tt, nhng cm mi trng hp thi rc nh th
nu cch b gn nht di 3 hi l. Rc c nghin hoc tn nh
vy phi c kh nng i qua c mt sng c cc l m ng knh
khng ln hn 25mm.
2. Nu rc c trn vi cc cht thi khc m vic thi cc cht phi theo
nhng yu cu khc th phi p dng nhng yu cu nghim ngt hn.
3. 3.3.7. Ph lc VI: Ngn nga nhim khng kh do tu gy ra
4. Cc quy nh v ngn nga nhim khng kh do tu gy ra ca
MARPOL 73/78 c hiu lc t ngy 19 thng 05 nm 2005. Mt ni
dung quan trng ca Ph lc ny l vic kim sot cht lng du nhin
liu s dng trn tu m bo hm lnglu hunh khng c vt
qu gii hn cho php.
5. Quy nh 18(3) ca Ph lc VI - Cng c MARPOL 73/78 yu cu thng
tin chi tit v du nhin liu dng cho mc ch t trn tu phi c ghi
nhn thng qua Phiu cung ng nhin liu (Bunker delivery note), theo
mu c nu trong Ph chng V ca Ph lc VI - Cng c MARPOL
73/78. Phiu cung ng nhin liu t nht phi bao gm cc thng tin sau:
tn v s IMO ca tu tip nhn du. cng tip nhn du. thi gian bt u
60
tip nhn du. tn, a ch, s in thoi ca nh cung cp du. tn. khi
lng, t trng ( 150C), hm lng lu hunh (% khi lng) ca sn
phm du cung cp. v vic xc nhn ca nh cung cp du l du nhin
liu c cung cp tho mn quy nh 14(1), 14(4)(a) hoc 18(1) ca Ph
lc VI, Cng c MARPOL 73/78. Theo Quy nh 18(4) ca Ph lc VI
Cng c MARPOL 73/78, Phiu cung ng nhin liu phi c lu gi
trn tu trong vng 3 nm tnh t khi du c nhn ln tu.
6. Quy nh 18(6) ca Ph lc VI - Cng c MARPOL 73/78 yu cu Phiu
cung ng nhin liu phi c lu gi cng vi mu i din
(representative sample) cho du nhin liu cp cho cho tu. Mu du i
din ny phi c nim phong, c ch k ca i din ca nh cung cp
du v thuyn trng hoc s quan chu trch nhim ca tu. Tu phi chu
trch nhim lu gi mu du i din cho n khi tiu th phn ln lng
du nhin liu nhn, nhng trong mi trng hp khng c di 12
thng.
61

Cc ti liu tham kho

1. K thut bo h lao ng
(B i hc v trung hc chuyn nghip)
2. Php lnh bo h lao ng
(Hi ng nh nc)
3. Tiu chun trang b bo h lao ng
(B lao ng)
4. Ni qui an ton lao ng trn tu thy
(Tng cc ng bin)
5. Qui nh bo h lao ng ngnh hng hi
(Tng cc ng bin)
6. Nguy cp v an ton
(Phan Quang Cng)
7. An ton lao ng trn tu thy
(Bi Thanh Sn)

An Toan Lao Dong

Diunggah oleh

Informasi Dokumen

Hak Cipta

Format Tersedia

Bagikan dokumen Ini

Bagikan atau Tanam Dokumen

Opsi Berbagi

Apakah menurut Anda dokumen ini bermanfaat?

Apakah konten ini tidak pantas?

Hak Cipta:

Format Tersedia

An Toan Lao Dong

Diunggah oleh

Hak Cipta:

Format Tersedia

1

Tn hc phn: AN TON LAO NG V BO V MI TRNG

Anda mungkin juga menyukai