HALAMAN JUDUL .......................................................................................... i
LEMBAR PENGESAHAN ............................................................................... ii KATA PENGANTAR ........................................................................................ iii DAFTAR ISI ...................................................................................................... iv DAFTARGAMBAR ........................................................................................ vi DAFTAR TABEL .............................................................................................. vii DAFTAR LAMPIRAN ....................................................................................viii ABSTRAK .......................................................................................................... ix BAB I PENDAHULUAN 1.1 Latar Belakang ..................................................................................... 1.2 Rumusan Masalah ................................................................................ 1.3 Tujuan Penelitian .................................................................................. 1.4 Manfaat Penelitian ...............................................................................
1 2 2 3
BAB II TINJAUAN PUSTAKA
2.1 Air Asam Tambang (Acid Mine Drainage) .......................................... 4 2.2 Pembentukan Air Asam Tambang Secara Kimia .................................. 5 2.2.1 Oksidasi Mineral Sulida ............................................................. 5 2.2.2 Oksidasi Besi Ferro menjadi Besi Ferri ...................................... 6 2.2.3 Hidrolisa Besi ............................................................................. 6 2.2.4 Oksidasi Mineral Sulfida Lanjutan (Pyrite) ............................... 6 2.3 Pembentukan Air Asam Tambang secara Biologi ................................. 7 2.4 Kandungan Air Asam Tambang ........................................................... 8 2.5 Dampak Air Asam Tambang ................................................................ 9 2.6 Teknologi Sand Filter ...........................................................................10 2.6.1 Pasir Silika ..................................................................................12 2.6.2 Ferrolite ......................................................................................12 2.6.3 Manganit (Pasir Hitam) ..............................................................13 2.6.4 Karon Aktif .................................................................................13 2.7 Adsorben Fly Ash ................................................................................14 2.7.1 Sifat Fisika dan Kimia Abu Terbang ..........................................15 2.7.2 Adsorben Penyisih Ion Logam Berat pada Limbah Cair .............15 2.8 Teknologi Ultrafiltrasi .........................................................................17 2.8 Teknologi Reverse Osmosis .................................................................19 BAB III METODOLOGI PENELITIAN 3.1 Waktu dan Tempat Penelitian ...............................................................23 3.2 Bahan dan Peralatan Penelitian ............................................................23 3.2.1 Bahan Penelitian ..........................................................................23 3.2.2 Peralatan Penelitian .....................................................................23 3.2.3 Rangkaian Alat ............................................................................24 3.3 Prosedur dan Diagram Alir Penelitian...................................................25
3.3.2 Diagram Proses Pengolahan Air Asam Tambang ......................27 BAB IV HASIL DAN PEMBAHASAN 4.1 Hasil Analisa Kandungan pH ..............................................................29 4.2 Hasil Analisa Total Dissolve Solid (TDS)............................................30 4.3 Hasil Analisa Electrical Conductivity (EC) ........................................32 4.4 Hasil Analisa Kandungan Sulfat...........................................................33 4.5 Hasil Analisa Kandungan Besi..............................................................34 4.6 Hasil Analisa Kandungan Mangan........................................................35 BAB V KESIMPULAN DAN SARAN 5.1. Kesimpulan .........................................................................................36 5.2. Saran ....................................................................................................36 DAFTAR PUSTAKA .........................................................................................37