TOPIK 7:

PENGURUSAN BILIK
DARJAH
DISEDIAKAN OLEH:
MAIMUNAH BINTI MOHD
RODYI
ZAINIZAM BIN MAT YATIM
DAN
AHLI-AHLI KPM OUM 3

OBJEKTIF: Pada akhir topik ini ,

anda seharusnya dapat:
Menerangkan maksud pengurusan bilik
darjah

1.

2. Mengenalpasti perkara yang perlu

diambil kira untuk mengurus bilik darjah
yang sesuai untuk pembelajaran;
3. Mengenalpasti peraturan yang sesuai
untuk mengurus bilik darjah : dan
4. Menghuraikan bagaimana mengurus
tingkah laku pelajar

 APAKAH PENGURUSAN
BILIK DARJAH?

Definisi:

Pengorkestraan kehidupan dalam bilik

darjah:

merancang

kurikulum,

mengorganisasi prosedur dan sumber,

menyusun

atur

persekitaran

untuk

memaksimumkan kecekapan, memantau

kemajuan

pelajar,

kemungkinan

dan

menjangka
masalah

Lemlech (1988)

Menurut Anderson (1989),mengatakan

pengurusan bilik darjah yang
berkesan adalah terdiri daripada:
1. tingkah laku yang menghasilkan
penglibatan pelajar yang maksimum
dalam aktiviti pembelajaran dan
2. meminimumkan tingkah laku
pelajar yang mengganggu tugas
guru dan pelajar lain
3. penggunaan masa pembelajaran
yang efesien.

 Definisi lain:

Para pendidik mendefinisi pengurusan bilik darjah

mengikut pendekatan pengurusan bilik darjah itu
sendiri: iaitu

a)

Pendekatan Autoritarian

1.

Proses mengawal tingkah laku pelajar

2.

Peranan guru membentuk dan

memastikan peraturan diikuti

3.

Penekanan utama mengawal disiplin

pelajar.

4.

Biasanya perkataan pengurusan bilik

darjah dan disiplin adalah terkawal

b) Pendekatan Permisif
1.

Bertentangan dengan autoritarian

2.
Peranan guru adalah
memaksimumkan kebebasan pelajar.
3.
Jika pelajar dikawal, akan
menyekat perkembangan semulajadi
mereka.
4.
Set aktiviti guru memaksimumkan
kebebasan pelajar

c)Modifikasi tingkah laku pelajar

Mengikut kamus Dewan Edisi ke4 Modifikasi ertinya
proses (perbuatan atau tindakan) mengubah sedikit
sesuatu (keadaan atau sifat) supaya sesuai dengan
keperluan.
Guru mengubah tingkah laku pelajar ( dari t / laku ve
kpd
t /laku +ve )
Pengurusan bilik darjah adalah satu set akt. yg
menggalakkan t/ laku +ve.
Cth: jadual tugas harian yang disediakan dapat
memupuk sikap tanggungjawab dan mendisiplinkan
murid. Secara tak langsung murid akan melibatkan
diri secara aktif mengikut jadual yang ditetapkan.

d) Menggalakkan persekitaran pembelajaran

yang +ve
Pembelajaran dimaksimumkan :
-hubungan baik antara :
i.
pelajar
pelajar dan
ii. guru
pelajar.

Pengurusan bilik darjah - satu set aktiviti dimana

guru membentuk hubungan yang baik dan
persekitaran bilik darjah yg +ve
Bilik darjah adalah satu sistem sosial
- pengajaran berlaku dlm konteks kump @ ind
- t/ laku kump. beri kesan dlm pembelajaran
Peranan guru :
-merangsang pembentukan t/laku
-menjaga sistem organisasi b/darjah

Pengajaran dan Pengurusan samb.

AKTIVITI PENGAJARAN

AKTIVITI PENGURUSAN

Menggalakkan pencapaian
Membentuk dan menjaga
pelajar kpd obj. pengajaran keadaan di mana pengajaran
yang spesifik.
boleh berlaku dengan
berkesan.
Cth :
mengesan

keperluan
Cth :
membentuk
pelajar
hubungan
guru dengan
merancang pemb. pelajar

menyoal /menilai
kemajuan pelajar

membentuk norma
kumpulan yg
produktif

Pembentukan & pengurusan persekitaran

Pembentukan & pengurusan

persekitaran

PEMBENTUKAN
PERATURAN

BENTUK PERATURAN
EKSPILIST
JELAS
BOLEH DIIKUTI

MERANCANG
PERATURAN
Tidak terlalu banyak
Setiap peraturan ditujukkan contoh

Berbincang dengan pelajar

Nyatakan tingkahlaku tidak sesuai

Bincang pada hari pertama kelas

Berbincang dengan pelajar sebab dibuat peraturan
tersebut.

GANJARAN DAN
HUKUMAN
JENIS
GANJARA
N
Simbol
Pengiktirafa
n
aktiviti

JENIS
HUKUMA
N
Gred
Hilang
keistimewaan
Dendaan
Gantung
sekolah

JENIS
GANJARAN
SIMBOL

CONTOH
nombor, bintang, dan lainlain.

Mempamerkan kerja
pelajar, pengiktirafan
PENGIKTIRAFAN secara lisan, sijil atau
pelekat.
AKTIVITI

Aktiviti yang menarik

seperti lawatan.

JENIS
HUKUMAN

CONTOH

GRED

Mengurangkan gred atau

markah jika tidak hantar atau
menyiapkan tugasan.

HILANG
KEISTIMEWAAN

Pelajar yang telah merosakkan

alat tidak diberi menggunakan
alat tersebut.

DENDAAN

Bentuk kerja yang berulang

seperti menulis berkali-kali.

GANTUNG
SEKOLAH

Pelajar yang melakukan t/laku

yang kronik seperti terlibat
dalam pergaduhan.

PENGURUSAN T/LAKU
PELAJAR
Memantau Perlakuan Pelajar.

Ketekalan.
Pengurusan Segera
kepada T/laku negatif.

MEMANTAU
PERLAKUAN PELAJAR
Emmer dan Rakan-Rakan
( 1989 )
1. Penglibatan pelajar dalam aktiviti
pembelajaran.
2. Pemantauan pelajar kepada
peraturan bilik darjah.

Pemantauan
dilakukan semasa :
Pengajaran
perbincangan
Membuat tugasan

KETEKALAN
Emmer & Rakan-Rakan:
- Mengekalkan harapan perlakuan yang
sesuai dan tidak sesuai dalam aktiviti
tertentu.

- Ia juga bermakna harapan ini

adalah untuk semua pelajar dalam
semua keadaan.

KETEKALAN
Contoh :

Jika pelajar dikehendaki

memakai kot makmal semasa
kerja makmal, maka setiap kali
kerja makmal, pelajar
dikehendaki memakai kot
tersebut.

Ketidaktekalan
akibat 3 sumber :
1. Peraturan tidak munasabah/tidak sesuai.

2. Guru gagal memantau dengan rapi

3. Guru tidak merasakan peraturan itu penting
dikuatkuasakan.

Alternatif jika tidak tekal :

1. Peraturan tersebut dijelaskan semula.
2. Ubah suai peraturan dan perkenalkan.
3. Batalkan peraturan dan ganti
peraturan lain.

CONTOH PERATURAN BILIK DARJAH.

1. Semua murid hendaklah duduk di tempat

masing-masing apabila pelajaran
bermula.
2. Murid-murid tidak dibenarkan makan
atau minum di dalam bilik darjah.
3.

Murid-murid tidak dibenarkan membuat

bising di dalam bilik darjah.
4. Murid-murid dilarang menconteng
dinding, meja, papan notis dan papan
5. tulis.
Murid-murid dilarang duduk di atas meja
kecuali diarah oleh guru.
6. Murid-murid tidak dibenarkan berada di
dalam bilik darjah pada waktu rehat.

PENGURUSAN SEGERA
KEPADA
TINGKAHLAKU NEGATIF

TINGKAHLAKU
NEGATIF
1. Kurang penglibatan dan aktiviti pembelajaran.

2. Memanjangkan masa membuat tugasan.

3. Tidak memberi perhatian dan
mengelak membuat tugasan.

4. Sengaja melanggar peraturan.

Cara menangani T/laku

Negatif
:
1. Arah semula perhatian pelajar kepada tugas.
2. Semak kemajuan pelajar beberapa minit.
3. Perhati atau bergerak ke arah pelajar
berkenaan.

4. Ingatkan pelajar tentang peraturan

berkenaan.

5. Beritahu pelajar supaya berhenti melakukan.

MASALAH DISIPLIN
KATEGORI
MASALAH
DISIPLIN

JENAYAH

JENIS-JENIS MASALAH DISIPLIN

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.

Merosakkan harta benda sekolah,

mencuri,
berjudi,
memeras ugut,
menyertai kongsi gelap,
menyalahgunakan dadah,
menumbuk guru,
bergaduh,
membaca atau melukis gambar lucah.

MASALAH DISIPLIN
KATEGORI
MASALAH
DISIPLIN

KELAKUAN
NEGATIF

JENIS-JENIS MASALAH DISIPLIN

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.

Berambut panjang
Memakai stokin berwarna
Berkuku panjang
Menghisap rokok
Bercakap kasar
Berbual-bual dengan dialek
Tidak menghormati guru
Makan dalam bilik darjah
Membuat bising.
Tidak membuat tugasan

MASALAH DISIPLIN
KATEGORI
MASALAH
DISIPLIN

MEMBOLOS

JENIS-JENIS MASALAH DISIPLIN

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.

Ponteng kelas
Ponteng sekolah
Ponteng aktiviti kokurikulum
Datang lambat ke sekolah
Makan di kantin semasa waktu P&P
Lewat ke perhimpunan sekolah
Berkhayal atau tidur dalam bilik darjah

MASALAH DISIPLIN
KATEGORI
MASALAH
DISIPLIN

MENIPU

JENIS-JENIS MASALAH DISIPLIN

1.
2.
3.
4.
5.
6.

Meniru dalam ujian @ peperiksaan

Menyalin kerja murid lain.
Tidak menghantar buku latihan
Menandatangani sendiri surat ibubapa
Bercakap bohong
Berpura-pura sakit.

RUMUSAN
Pengurusan bilik darjah yang baik
tidak berlaku tanpa perancangan.
Pengajaran akan berlaku dengan
lancar sekiranya bilik darjah
mempunyai aktiviti pembelajaran
yang tidak ada gangguan t/laku yang
tidak menyenangkan.