3 Teknik Pengintegralan
3 Teknik Pengintegralan
u
u
e
du
e
C
2) cos u du sin u C
3) sec u du tan u C
2
u
a
4) a u du
C
ln a
5) ln u du u ln u u C
1
1
1 u
6) 2
du tan C
2
a
u a
a
TEKNIK TEKNIK
PENGINTEGRALAN
1) sin 2 x dx
2) x 2 x 3 6dx
1
3)
dx
2
4 9x
du
ingat bentuk 2
2
a u
g (b )
f (u )du
g (a)
dengan u = g(x)
Contoh :
1)
x
0
1 2 x dx
3
2) cos 3 x 3 dx
0
Latihan:
Gunakan teknik pengintegralan
substitusi untuk menyelesaikan integral
berikut:
1) x sin( x 4) dx
2
2) x ( x 9)dx
3
3)
8t
7 2t dt
2
4) cos x sin x dx
2
Tugas Mandir.
Dikumpulkan Selasa, 26 Maret 2013
6)
2x
1) 2 dx
2x 1
tan z
2) 2 dz
cos z
3)
4)
7)
sec e dx
2
sec ln x
8)
dx
2x
x 1
5) 2
dx
9 x 18 x 10
sin x
dx
2
16 cos x
cos t
dt
2
1 sin t
1 cos 2 x
9)
dx
2
sin 2 x
dx
10) 2
x 4x 9
n
m
sin
x
dx
dan
cos
x
dx
,
n
,
m
B
Bentuk I:
Uraikan
sin
cos
n
m
x dx sin
n 1
x dx cos
x sin x dx
m 1
Gunakan hubungan
Substitusi
x cos x dx
sin x cos x 1
2
a. sin 3b.
x dx
3
cos
2 x dx
1 cos 2 x
1 cos 2 x
2
sin x
atau cos x
2
2
Contoh : Selesaikan
2
Contoh :
a.
cos x dx
2
b.
sin
x dx
n
m
sin
x
cos
x
dx
,
n
,
m
B
Bentuk II:
n
m
n
( m 1)
sin
x
cos
x
dx
sin
x
cos
x cos x dx
uraikan
cos 2 x 1 sin 2 x
m ganjil
Gunakan hubungan
Substitusi u = sin x
sin
Uraikan
Gunakan hubungan
Substitusi
n ganjil
x cos x dx sin
m
u = cos x
( n 1)
x sin x cos x dx
sin 2 x 1 cos 2 x
Contoh:
Selesaikan integral
1. sin x cos x dx
3
2. sin x cos x dx
2
n dan m genap
Gunakan aturan
1 cos 2 x
1 cos 2 x
2
sin x
atau cos x
2
2
2
sin (m n) x sin (m n) x dx
1
sin
mx
sin
nx
dx
2 cos (m n) x cos (m n) x dx
1
cos
mx
cos
nx
dx
2 cos (m n) x cos (m n) x dx
sin mx cos nx dx
1
2
sin 2 x cos 3x dx
m
tan
x dx
Bentuk IV:
n
cot
x dx
dan
Gunakan aturan
tan 2 x sec 2 x 1
atau
cot
Contoh:
Selesaikan :
cot
x dx
x csc x 1
2
m
n
tan
x
sec
x dx
Bentuk V:
m
n
cot
x
csc
x dx
genap
m
n
m
n2
2
tan
x
sec
xdx
tan
x
sec
x
sec
xdx
- Uraikan
2
2
sec
x
tan
x 1
- Gunakan hubungan
- Substitusi u = tan x
ganjil
m
n
m 1
n 1
tan
x
sec
x
dx
tan
x
sec
x tan x sec x dx
- Uraikan
2
2
tan
x
sec
x1
- Gunakan hubungan
- Substitusi u = sec x
Latihan
Selesaikan integral berikut:
1.
5
cos
x dx
4
2
sin
x
cos
x dx
2.
3.
cos 5 x cos 3x dx
2
4
tan
x
sec
x dx
4.
u dv uv v du
x e dx
2 x
a.
b. x cos x dx
Latihan:
Gunakan teknik pengintegralan parsial
untuk menyelesaikan integral berikut:
1) x cos(2 x)dx
3
2) x ln( x 4)dx
3
3) x e dx
4 3x
4) e cos 4 xdx
3x
1).
ln x dx
2).
2
ln
x dx
3).
2
2
ln
x
dx
a
1
0
buah f ( x)
m
m 1
bm x yaitu
bm 1 x ... b1 x b0
polynomial,
A
B
ax b cx d
ax b
A
B
N
...
2
ax b ax b
(ax b) n
Ax B
ax 2 bx c
4) Jika penyebut berbentuk fungsi linier dan
fungsi kuadrat yang tidak bisa disederhanakan
lagi: ax b (cx 2 dx e)
adalah
A
Bx C
ax b cx 2 dx e
ax
bx c
adalah
An x Bn
A1 x B1
...
2
ax bx c
ax 2 bx c
3x 1
1. 2
dx
x x6
x
2.
dx
2
x 3
6 x 3x 1
3.
dx
2
4 x 1 x 1
2
TUGAS MANDIRI
Selesaikan integral berikut:
2
1). 2
dx
x 2x
5x 3
2).
dx
2
x 3
2x x 4
3). 3 2
dx
x x 2x
2
ax b
u ax b
n