Referensi:
Mary L. Boas, Mathematical methods in the physical sciences, 2nd ed., John Wiley
& Sons, New York, 1983 : Bab 23hal 81 142
Tujuan:
mampu mengaplikasikan konsep matriks untuk memecahkan
sistem persamaan linear inhomogen dan homogen
(persamaan nilai eigen)
Relevansi:
Banyak permasalahan fisika dapat diselesaikan melalui
solusi persamaan linear dengan beberapa variabel.
Dengan demikian diperlukan kemampuan untuk
menyelesaikan persamaan linear
a1 x b1 y c1
a2 x b2 y c2
Persamaan linear inhomogen
a1 x b1 y 0
a 2 x b2 y 0
Persamaan linear homogen
a2 x b2 y c2
a1
a2
a
A X C , A 1
a2
b1
b1
b2
x1
c
1
x2
c2
x1
c
, C 1
x2
c2
, X
b2
... a1 j 1
... a2 j 1
...
...
a1 j
a2 j
...
a 1 j 1
a2 j 1
...
... a1n
... a2 n
... ...
...
an 1
...
an 2
...
...
...
anj
...
... ...
... ann
a11
a21
...
...
anj 1
anj 1
x1
b1
x2
b2
. .
.
.
x
n
bn
a1 x b1 y c1
a 2 x b2 y c 2
Untuk mengeleminasi y, kalikan persamaan I dengan b2 dan persamaan II
dengan b1, lalu kedua persamaan dikurangkan sehingga didapatkan (a1b2
a2b1) x = c1b2 c2b1
c1 b2 c 2 b1
a1 b2 a 2 b1
Contoh:
2x 3y 3
x 2y 5
; y
a1 c 2 a 2 c1
a1 b2 a 2 b1
Aturan Cramer:
a1 x b1 y c1
a1 b1
x1
c1
A
X
C
,
A
,
X
,
C
a b
x
a
x
b
y
c
2
2
2
2 2
2
c2
c1
x
b1
c2 b2
a1 b1
a2 b2
a1
; y
c1
a2 c2
a1 b1
a2 b2
Dj
a b
c b
a c
Di
; y
, D 1 1 , Di 1 1 , D j 1 1
a2 b2
c2 b2
a2 c2
D
D
D: determinan 0
a21
a1 j
a1 j 1 ... a1n
a22 ... a2 j 1 a2 j
...
...
a2 j 1 ... a2 n
... ... ...
anj
anj 1
D
a11
a12
... a1 j 1
a1 j
a1 j 1 ... a1n
a21
a22
... a2 j 1 a2 j
a2 j 1 ... a2 n
D ...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
a12
... a1 j 1
Solusinya:
xj
... ann
x1
x2
, X .
.
x
n
Dj
an1
an 2 ... anj 1
anj
anj 1
a11
a12
b1
a1 j 1 ... a1n
a21
a22 ... a2 j 1 b2
a2 j 1 ... a2 n
D j ...
...
an1
... a1 j 1
... ann
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
bb
anj 1
an 2 ... anj 1
... ann
b1
b2
, B .
.
b
n
x 2 y 2z 0
3x 3 y 2z 7
4
3
2
1 2 2
3 3
2
x 4
y 0
z 7
Dy
Dx
D
; y
; z z
D
D
D
2
D 1
3
4
Dx 0
7
2 2
3
4
2
3
2
2 ; Dy 1
4
0
3 7
22
33
44
2 ; y
3 ; z 4
11
11
11
3
2
2 ; Dz 1
2
4 4
2 0
3
z2
2x
6 x 5 y 3z 7
2x y
4
2 0 1 2
3 7
6 5
2 1 0 4
Contoh 1:
z2
2x
6 x 5 y 3z 7
2x y
4
1 2
3 7
2 1 0 4
0
5
2 0 1 2
3 7
6 5
2 1 0 4
2 0 1 2
R 3 R1
6 5
3 7 R 2 3 R1
0 1 1 2
2 0 1 2
R 2 R 3 0 1 1 2 R 3 5 R 2
0 5
6 1
1 2
6 1
0 1 1 2
0
5
2 0 1 2
1
1
2
0 0 11 11
3
2
10 y z w 10
Contoh 2:
2x 2 y 4z
4x 2 y
3 x 2 y
0 10 1
2 2 4
4 2
0
3 2
0
1 10
0 3
R3 R 4
4 5
3 4
4w 5
3w 4
0 10 1
2 2 4
1 0
0
3 2
0
1 10
0 3
1 1
3 4
0
1
1
1 0
0
2
0
0
1
R 3 5 R 2, R 4 R 2
R 2 R 4
0 10 1 1 10
0 2 4 2 5
0 1 1
1 0
2 2 4 0 3
R1 R 3
R 2 2 R1, R 4 3 R1
0 10 1 1 10
3 2
0
3
4
0
R 4 4 R3
0
0 0 4 2 4
1 0 0
0 2 0
0 0 1
1
0
1
1
1
5
2y
w 1
0 0
2 0
0 1
z w 5
6 w 24
1
0
1
1 0
0
1
1
0 2 4 2 5
0 10 1 1 10
0 2
0
0
1
1
1
5
6 24