Anda di halaman 1dari 14

Drejtoria e Politikave Fiskale

ANALIZA E T ARDHURAVE N SHQIPRI 1992-2012

PRMBAJTJA
Prmbledhje ekzekutive
Sistemi i taksave dhe t ardhurat
tatimore:tre periudha
Tatimi mbi Vlern e Shtuar
Akcizat
Tatim Fitimi
Tatimi mbi t Ardhurat Personale
Kontributet e Sigurimeve Shoqrore

Struktura e Raportit
N pjesn e par, jepet nj vshtrim i prgjithshm i
ecuris s sistemit tatimor, ndryshimet thelbsore dhe
t ardhurat e mbledhura; n aspektin historik
periudha 20- vjeare q merret n analiz sht ndar
n 3 pjes: periudha nga 1992 deri n 1997, m pas nga
viti 1998 deri n 2008 dhe periudha e tret e impaktit
t krizs financiare globale, nga viti 2009 deri n
vitin 2012.
N pjesn e dyt jepet nj prshkrim m i detajuar I
strukturs s secils taks/tatim dhe ndryshimet e
psuara prgjat 20-vjearit nga secila.

*Prmbledhje ekzekutive
Historiku 20-vjear i politiks tatimore t vendeve q iu nnshtruan transformimit t
sistemeve politike dhe ekonomike tregon nj ndarje pak a shum t qart t
eksperiencave n dy grupe kryesore:
Vendet q reformuan njkohsisht sistemin e taksave dhe strukturn institucionale
(kryesisht vendet e Europs Qendrore dhe Lindore) pr administrimin e tyre morn
rezultate t mira dhe t qndrueshme pr sa i prket nivelit t t ardhurave.
Sot n Shqipri politika e taksave zhvillohet n nj kontekst institucional t
prmirsuar, dhe struktura tatimore i prgjigjet mir nevojave pr mbledhjen e t
ardhurave publike dhe krijimit t nj klime nxitse pr zhvillimin e sektorit privat.
Kt e tregon n shifra ecuria e nivelit t t ardhurave n vite dhe ngushtimi i
diferencs me vendet e rajonit.
Pr nga struktura dhe t ardhurat e mbledhura, TVSH sht taksa q paraqitet m mir
n sistemin tatimor shqiptar. Struktura e saj sht me tre shkall tatimore, 20, 10 dhe
0% (edhe pse tarifa e reduktuar ka aplikim shum t kufizuar).
T ardhurat e mbledhura n raport me PBB arritn nivelin m
t lart n 2008 me 9.8%, ndrsa n 2012 ky raport ishte 9.2%. Rimbursimi
megjithse ka pasur rritje n vler absolute, mbetet ende problematik, me nj nivel
ende t lart TVSH t parimbursuar dhe me koh e procedura t gjata rimbursimi.
Struktura e akcizs sht prafruar mjaft me legjislacionin e harmonizuar t Bashkimit
Europian, veanrisht me ligjin e ri t Akcizave t hyr n fuqi vitin e kaluar. T
ardhurat kan pasur prgjithsisht trend vjetor rrits, me prjashtim t vitit 2012, vit
n t cilin t ardhurat nga akciza ishin n baz vjetore 10 pr qind m t ulta.
Struktura e tatim fitimit n Shqipri sht e ngjashme me at q shumica e vendeve e
quan tatimi mbi t ardhurat e korporatave (Corporate Income Tax). Ndryshimi
thelbsor me praktikn ndrkombtare sht se t qenit apo jo subjekt i tatim fitimit
n Shqipri varet nga xhiroja vjetore e biznesit dhe jo nga forma juridike e organizimit
t aktivitetit t biznesit. Norma prej 10%, n fuqi q nga 1 Janari 2008, sht nga m
t ultat e rajonit dhe m e ult se t gjitha vendet e Evrops Perndimore. Politika e
ndjekur reflekton orientimin n t gjitha vendet CEE dhe ato t rajonit, drejt uljes s
barrs tatimore pr bizneset dhe

thjeshtimin e skemave taksuese nga elemente t prjashtimit apo lehtsirave fiskale pr


sektor dhe biznese t veant.
N harkun kohor 20-vjear ecuria e t ardhurave t mbledhura nga tatim-fitimi ka qen
e ndryshueshme.
Tatimi mbi t ardhurat personale ka qen nj nga taksat m t goditura nga evazioni
fiskal n Shqipri.
Reforma fiskale e vitit 2007 ndryshoi n thelb strukturn e ksaj takse, duke
zvendsuar shkallt progresive t taksimit me nj shkall unike prej 10%, pr t gjitha
llojet e t ardhurave personale. Ndryshimi i fundit ligjor i TAP rriti progresivitetin e
tatimit, duke prjashtuar nga taksimi pagat deri n 30 000 lek.
Shqipria ka nivelin m t ult t taksimit t t ardhurave personale n rajon (ashtu si
dhe Bullgaria), prej 10%.
T gjitha vendet e rajonit dhe nj pjes e madhe e vendeve CEE aplikojn taksn e
shesht. Megjithse nuk ka nj opinion t konsoliduar mbi efektin e takss s shesht
mbi t ardhurat dhe mbi ekonomit e vendeve q e kan adoptuar, Shqipria, n rreth 5
vjet eksperienc me taksen e shesht, ka treguar impakt pozitiv mbi t ardhurat e
mbledhura.
Megjith diferencn e vazhdueshme me vendet e tjera, raporti ndaj PBB i TAP n
Shqipri ka ndryshuar ndjeshm, duke arritur pikn m t lart n 2009 (2.3%).
Nga t dhnat n vite konstatohet se m shum se gjysma e gjith t ardhurave nga TAP
mblidhen nga tatimi mbi pagat.
Me politikat e zbatuara n mnyr komplementare dhe t njkohshme me vendosjen e
takss s shesht (vendosja e pagave referuese dhe detyrimi pr kalimin e pags
nprmjet sistemit bankar) ky tatim u b m i kontrollueshm dhe administrimi dhe
mbledhja u prmirsuan ndjeshm, mbshtetur kjo nga shifrat e t ardhurave menjher
pas reforms.
Ashtu si tatimi mbi t ardhurat personale, hallk tjetr e dobt e sistemit tatimor kan
qen kontributet e sigurimeve shoqrore.
Megjithat, n vitet e fundit sistemi i sigurimit shoqror ka qen n qendr t
reformave, si prsa i prket barrs s tatimit ashtu dhe pajtueshmris s kontribuuesve
dhe administrimit t tyre.
T ardhurat nga kontributet paraqesin diferencn m t lart me vendet e tjera t
rajonit, sesa t gjitha taksat e tjera t marra n shqyrtim.

*VSHTRIM I PRGJITHSHM
N terma shum t prgjithshme, totali i t ardhurave n buxhet, ka kaluar nga 33.5
miliard lek n vitin 1993 n 329.8 miliard lek n vitin 2012, me nj rritje prej 10
her. Po t bjm nj ndarje n tre grupe: ndihmat, t ardhurat tatimore dhe jo tatimore,
ndihmat rezultojn n 2012 n t njjtin nivel me 1993, por me ulje t ndjeshme kundrejt
viteve 1998-2001; t ardhurat tatimore kan rritje 13 her dhe t ardhurat jo-tatimore
rritje 5 her ndaj 1993. N raport me PBB, n vitin 1996 Shqipria mblidhte 15.1 lek
pr do 100 lek produkt t brendshm, ndrsa n 2012 ky indikator ishte n nivelin
24.5. Ecuria n vite tregohet m qart n grafikun m posht.
Grafik 1. T ardhurat 1993-2012

300,000
250,000
200,000
150,000

100,000
50,000
0
1993

1995

1997

1999

2001

Te ardhurat ne Buxhet

2003

2005

2007

2009

2011

Te ardhurat tatimore

*Taksim direkt vs indirekt


N terma t strukturs s taksimit, prgjat viteve ka pasur nj zhvendosje t taksimit
nga taksat mbi tregtin drejt TVSH dhe Akcizave. Aktualisht shum pak t ardhura vijn
nga tarifat doganore q i aplikohen importeve. Nga ana tjetr, taksimi indirekt (mbi
konsumin) sht dominant n mbledhjen e t ardhurave kundrejt taksimit t t ardhurave
(individ dhe kompani) dhe pasuris. Grafiku n vijim pasqyron ecurin e taksimit direkt
dhe atij indirekt n vite.

Si vihet re nga paraqitja grafike, gjat gjith periudhs kemi dominim t t ardhurave t
mbledhura nga tatimet q rndojn konsumin, si jan: TVSH, Akciz dhe Taks doganore,
kundrejt tatimeve q rndojn direkt t ardhurat e prftuara nga individ dhe biznese dhe
pasurin e tyre (ndrtesa apo tok bujqsore). Madje, edhe n ritmin e rritjes, t ardhurat
nga taksimi indirekt psojn rritje m t theksuar se tatimet direkte, veanrisht n
periudhn 1998 deri n 2008, vit nga i cili ndihen pasojat e rnies s konsumit dhe si
rrjedhoj t prodhimit t brendshm dhe importit.
N kt raport t t ardhurave nga taksimi indirekt vs direkt kan ndikuar disa faktor:
tatimet indirekte jan m t thjeshta pr tu mbledhur, veanrisht ajo pjes q mblidhet n
momentin e importit, ndrsa tatimet direkte (sidomos mbi t ardhurat individuale) pr koh
t gjat kan qen objekt i niveleve t larta t shmangies dhe evazionit tatimor; prve
ksaj, politika e ndjekur ka qen ajo e uljes s vazhdueshme t normave t taksimit direkt,
me fokus t veant tatim fitimin; ndrkaq, lidhur me taksimin indirekt, norma e TVSH
sht mbajtur e pandryshuar q n vitin 1996 (kur hyri n fuqi tatimi mbi vlern e shtuar)
dhe akciza ka psuar rritje t vazhdueshme pr mallrat kryesore si karburante dhe cigare.
Grafik 2. T ardhurat nga taksimi direkt dhe indirekt, n
mln lek, 1993-2012

160,000
140,000
120,000

100,000
80,000
60,000
40,000
20,000

0
1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Taksim indirekt

Taksim direkt

Shnim: Pr efekt analize, n grupin e tatimeve dhe taksave


direkte kemi prfshir tatimin mbi t ardhurat personale,
tatimin mbi fitimin, tatimin mbi pasurin dhe taksn e

biznesit t vogl; n taksimin indirekt kemi prfshir tatimin mbi vlern e shtuar, akcizn dhe
taksn doganore.
Grafik 3. Pesha e taksimit direkt dhe indirekt n totalin e t ardhurave tatimore
500,000
400,000
300,000
200,000
100,000
0
1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Taksimi direkt

Taksimi indirekt

Te ardhurat tatimore

Shnim: Kemi mbajtur t njjtn llogaritje pr grupimet e taksimit direkt dhe indirekt
Nj efekt t rndsishm ka pasur n t ardhurat e mbledhura edhe ndryshimi prgjat
viteve i strukturs s PBB. M kt nnkuptojm veprimin e dy faktorve strukturore: uljen
graduale t peshs s sektorit publik n ekonomi (pra shkalla e privatizimit dhe
liberalizimit t ekonomis) dhe brenda sektorit privat, uljen e kontributit t bujqsis (q
sht nj sektor i pataksuar) n favor t sektorve q u bn kontribuues t rndsishm t
t ardhurave, si: ndrtimi, prodhimi, shrbimet. Kshtu, n vitin 1996 sektori i bujqsis
prbnte 35.1 t PBB totale, ndrtimi prbnte vetm 4.9 pr qind, prodhimi 9.5 pr qind;
t njjtt sektor n vitin 2012 jan respektivisht 14.8%, 8% dhe 12%.
Tjetr faktor ndikues ka qen administrimi, n kuptimin e eficencs n mbledhjen e t
ardhurave, masat kundr evazionit, edukimin e taksapaguesve, rritjen e bazs s
taksueshme. Progres i rndsishm shnohet n fushn e administrimit, pr tatime dhe
dogana, veanrisht duke filluar nga viti 1998 e m tej. Ndr zhvillimet m t rndsishme
mund t prmendim: strukturimin e administrats tatimore sipas funksioneve baz;
kompjuterizimin; ndarjen dhe specializimin e funksioneve t Njsis s Tatim-paguesve t
Mdhenj; shkrirja e zyrave t vogla lokale n struktura rajonale m t mdha dhe m t
pakta n numr;

rritje e kapaciteteve t personelit dhe alokim i prshtatshm i stafit; rritje e numrit t


taksapaguesve t regjistruar prmes thjeshtimit t procesit t regjistrimit; prmirsimi i
procedurave t kontrollit tatimor prmes zhvendosjes n kontrolle specifike kundrejt
atyre t prgjithshme dhe rritjes s prdorimit t analizave t riskut, etj.
Grafik 4. T ardhurat n prqindje t PBB

28.0
26.0
24.0
22.0

20.0
18.0

16.0
14.0

12.0
1996 1997 19981999 2000 2001 20022003 2004 2005 20062007 2008 2009 20102011 2012

Te ardhura total

Te ardhura tatimore

*PERFORMANCA E T ARDHURAVE PR PERIUDHN 1993-1998


Grafiku 5 m posht tregon se t ardhurat nga taksat n periudhn fillestare tranzitore, n
Shqipri ashtu si n t gjitha vendet n tranzicion kan rn dukshm.
N kt periudh reforma tatimore ishte e pakompletuar dhe prgjithsisht jo e shoqruar
me reformn e duhur administrative, prandaj dhe t ardhurat, veanrisht ato tatimore,
performuan jo mir n t ardhurat n raport me PBB.
N fillim t periudhs tranzitore, 1992-1995, performanca e t ardhurave nga taksat ishte
n nivel t knaqshm pr situatn, 20,5%, 19%, dhe 24% ndaj PBB, dhe ndryshimi nga
mesatarja e vendeve n tranzicion respektivisht pr vitet 1993, 1994 dhe 1995 ishte n
trend rns -13,%, -12,% dhe -6,1%. N vitet 1996 dhe 1997, pr shkak t pshtjellimit
ekonomik dhe social q pasoi lulzimin dhe rnien e skemave financiare piramidale, t
ardhurat tatimore patn rnie n raport me PBB, ndrkoh q vet Prodhimi i Brendshm
Bruto pati nj rritje nominale negative prej rreth 0.06 pr qind.

Grafik 5. T ardhurat tatimore 1993-1998, n mln lek

110,000
100,000
90,000
80,000
70,000
60,000
50,000
40,000
30,000

1993

1994

1995

1996

1997

1998

N kt periudh pati disa faktor vendimtar q influencuan performancn e t


ardhurave, jo vetm n Shqipri, por edhe n vendet n tranzicion:
S pari, historia dhe pika e fillimit, influencuan dukshm n procesin e reforms s
taksave. Vm n dukje se Shqipria e pati pikn e fillimit nga zero.
Vendet t cilat qysh n fillimet e tranzicionit kan performuar m mir me t ardhurat, e
kan ruajtur kt trend edhe n periudhat n vijim.
N t kundrt, vendet e tjera, t cilat kan performuar m dobt se t part, kan vijuar t
mbajn diferencat me kto vende.
Kjo pr shum faktor, ku kryesor jan diferencat n nivelet e taksimit, kultura e dobt e
administrats tatimore dhe taksapaguesve, si dhe prirjet m t theksuara pr evazion nga
taksat, t nxitura edhe nga ambienti institucional dhe ligjor. Sistemi i taksave sht po aq i
rndsishm sa edhe zbatimi i tyre.
Eksperienca ka treguar se reformat efektive t taksave nuk mund t prmbushen t
izoluara nga aftsit e sistemit t administrats s taksave dhe kultura e taksapaguesve.
Gabimi tjetr i vendimmarrjes me kt periudh ishte fokusimi tek modernizimi i
politikave t taksave, duke i kaluar shtjet e administrats dhe pajtimit vullnetar t
taksapaguesve n plan t dyt.
N Shqipri, ashtu si edhe n vende t tjera n tranzicion, u favorizuan qndrime
ndrhyrse duke siguruar

regjime speciale (prjashtime dhe lehtsira nga taksat, apo tax-holidays), t cilat n kthim, e
bnin m t leht evazionin fiskal, deformimet, abuzimet, duke rritur kostot administrative dhe
ndarjen jo t drejt t barrs tatimore midis taksapaguesve.
Pr t qen efektiv dhe e suksesshme reforma e taksave sht e nevojshme t shoqrohet me
reforma institucionale dhe strukturore n t gjith ekonomin. Ato vende n tranzicion, q kan
lvizur m shpejt pr t ristrukturuar ekonomin e tyre dhe institucionet, gjithashtu edhe
fiskalisht kan prparuar m mir (eki, Estoni, Hungari, Poloni, dhe Slloveni). N veanti,
reformat institucionale n fusha komplementare me reformn fiskale t tilla si sistemet kontabl
dhe detyrimet e ligjeve t falimentit jan vrtetuar si vendimtare.
* PERFORMANCA E T ARDHURAVE N PERIUDHN 1999-2008
M prfundimin e periudhs s de-stabilizimit t shkaktuar nga rnia e skemave piramidale, t
ardhurat tatimore n prqindje t PBB patn nj trend rrits n vitet n vazhdim, me rritje m t
theksuar deri n vitin 2008, kur t ardhurat tatimore ndaj PBB arritn n 24.3 pr qind dhe m
pas prqindja nga PBB u stabilizua. Rritja mesatare vjetore e t ardhurave deri n 2008 ka qen
n nivelin e konsiderueshm 18 pr qind. Ky nivel tejkalon n mas t konsiderueshme rritjen
nominale t PBB, ka do t thot q n t ardhurat e mbledhura ka luajtur rol t rndsishm
faktori i administrimit fiskal. Gjithashtu i rndsishm sht edhe indikatori t ardhura ndaj
PBB. Ky indikator tregon rritje t vazhdueshme gjat periudhs n fjal, veanrisht pr zrin
t ardhura nga Tatime dhe Dogana. Rritja e raportit t ardhura/PBB reflekton zhvillimet n
ekonomi, me kalimin gradual nga zona jo-monetare n zonn informale dhe nga zona informale
n at formale. Me rritjen relative t ekonomis formale ndaj asaj jo formale rritet dhe
kontributi n t ardhura pr do njsi PBB.
Grafik 6: T ardhurat tatimore n raport me PBB 1999-2008 (% ndaj PBB)

25.0
24.0
23.0
22.0
21.0
20.0
19.0
18.0
17.0

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

N totalin e t ardhurave tatimore n kt periudh zhvillime t rndsishme ka pasur pr sa i


takon tatimeve t veanta.
Me shfuqizimin e tatimit mbi qarkullimin dhe zvendsimin e tij me Tatimin mbi Vlern e
Shtuar, n vitin 1996, TVSH u b burimi kryesor dhe m i qndrueshm i t ardhurave n
sistemin tatimor shqiptar. Sistemi i TVSH-s n legjislacionin fiskal shqiptar sht hartuar n
mnyr t admirueshme: ai sht i thjesht, me baz t gjer, prmban nj shkall tarifore
standarde prej 20% dhe ka nj prag prjashtimi t arsyeshm, tipik pr vendet n zhvillim.
Rritja mesatare vjetore e t ardhurave nga TVSH ka qen pr periudhn rreth 14 pr qind.
Grafik 7: T ardhurat tatimore sipas zrave kryesore, 1999-2008 (mln lek)

100,000

80,000
60,000

40,000
20,000

0
1999

2000
TVSH

2001

2002

Taksim direkt

2003

2004
Akcize

2005

2006

2007

2008

Takse doganore

N kt periudh t ardhurat nga tatim fitimi dhe t ardhurat personale u rritn n vler
absolute dhe n % t totalit n strukturn e t ardhurave, duke reflektuar zhvillimet pozitive
ekonomike, prmirsimin e klims s investimeve dhe politikat e zhvillimit te sektorit privat.
Politika m e rndsishme tatimore e ksaj periudhe pr taksimin direkt ishte vendosja e
takss s shesht n vitin 2007, pr taksimin individual dhe pr fitimin e kompanive.
Si e tham dhe m lart, ndryshimi i strukturs dhe nivelit u shoqrua me masa administrative
q ndikuan n rritjen e ndjeshme t t ardhurave nga ky tatim.

N mnyr t veant, taksa e shesht pr taksimin e individve ndikoi n thjeshtimin e


administrimit t sistemit dhe rritjes s bazs s taksueshme.
Tatimi mbi t ardhurat personale ka qen nj nga taksat m t goditura nga evazioni
fiskal n Shqipri.
Reforma ndryshoi n thelb strukturn e ksaj taks, duke zvendsuar shkallt progresive
t taksimit me nj shkall unike, pr t gjitha llojet e t ardhurave personale, prej 10%.
Rritja mesatare vjetore e t ardhurave nga TAP pr periudhn n fjal ka qen n nivelin
42 pr qind.
N kontekstin e taksimit t t ardhurave nga ushtrimi i biznesit, prgjysmimi i tatim
fitimit la n dispozicion t siprmarrsve nj nivel likuiditetesh t vlersuar n rreth 72.5
miliard lek (llogaritur n harkun kohor 2008-2011).
Pr vitin 2008 t ardhurat nga tatim fitimi prbjn 2.2% t PBB nga 1.1% q ishin n
vitin 1998.
Shfuqizimi gradual i prjashtimeve dhe lehtsirave nga tatim-fitimi ka thjeshtuar sistemin,
e ka br m transparent dhe ka reduktuar hapsirat pr evazion.
Politika e akordimit t lehtsirave dhe prjashtimeve sht zvendsuar me at t uljes s
vazhdueshme t taksave pr biznesin.
Norma statutore e tatim-fitimit sht ulur n vite, nga 30% n 1999 (pas hyrjes n fuqi t
ligjit nr. 8438, 28.12.1998), n 20 % n 2007 dhe 10% q nga Janari i 2008.
Pr sa i takon nivelit t mbledhjes, rritja mesatare vjetore pr periudhn 1999-2008 ka
qen rreth 16.5 pr qind.
Nga ana tjetr, t ardhurat nga tarifat doganore psuan ulje t ndjeshme, si pasoj e
politikave t liberalizimit t tregtis t aplikuara nga Shqipria.
Rritje t vazhdueshme kan pasur dhe t ardhurat nga Akciza, nga niveli i ult i vitit 1997,
si rezultat i prmirsimeve n kuadrin ligjor dhe administrim.
Legjislacioni pr akcizat n vendin ton ka qen objekt i ndryshimeve t shpeshta.
Nivelet e akcizs n Shqipri kan pasur rritje t vazhdueshme, ashtu si dhe gama e
produkteve dhe mallrave q i nnshtrohen ksaj takse.
Pr kt periudh Shqipria ka pasur rritje t qndrueshme t t ardhurave nga akciza n
% t PBB. Rritja mesatare pr periudhn n fjal sht 21.5 pr qind.
Ashtu si tatimi mbi t ardhurat personale, hallk tjetr e dobt e sistemit tatimor kan
qen kontributet e sigurimeve shoqrore. Megjithat, prgjat viteve, sistemi i sigurimit
shoqror ka qen n qendr t reformave, si pr sa i prket barrs s tatimit ashtu dhe
pajtueshmris s kontribuuesve dhe administrimit t tyre. N Dhjetor 2002 qeveria
shqiptare vendosi transferimin dhe unifikimin e mbledhjes s kontributeve tek
administrata tatimore. Ky proces zgjati disa vite. Administrimi dhe mbledhja e
kontributeve lidhet ngusht dhe me rritjen e ndrgjegjsimit t popullats mbi rndsin e
pjesmarrjes n skemn e sigurimit t detyrueshm.

Duke i konsideruar kontributet n aspektin e kostos s puns, politika ka qen ajo e uljes s
vazhdueshme t norms kontribuuese t pundhnsit, duke u kujdesur q kjo t mos ndikoj
negativisht n t ardhurat e mbledhura, por t kundrbalancohet nga rritja e deklarimeve dhe
numrit t personave n skem. Rritja mesatare vjetore e kontributeve t mbledhura pr
periudhn n fjal ka qen rreth 11.7 pr qind.
*PERFORMANCA E T ARDHURAVE N PERIUDHN 2009-2012
Viti 2009 ishte viti i par i ndikimit t krizs globale ekonomiko-financiare n ekonomin
shqiptare, edhe pse me efekt m pak t ndjeshm s n rajon.
Ngadalsimi i ritmit t rritjes ekonomike u reflektua n aftsin kontribuuese n taksa dhe
tatime t individve dhe bizneseve, si n aspektin e taksimit direkt (t t ardhurave) ashtu dhe
n at t taksimit indirekt prmes uljes s konsumit t mallrave dhe shrbimeve.
Prgjat periudhs 2009-2012 rritja mesatare vjetore e t ardhurave nga tatimet dhe doganat
ka qen 3.2 pr qind n baza vjetore.
N raport me PBB t ardhurat totale arritn n 24.5 pr qind, niveli m i ult q nga viti 1998.
N grafikun q vijon paraqitet ecuria e t ardhurave sipas zrave kryesore, nga 2008 deri n
2012.

Grafik 8: Ecuria e tatimeve m t rndsishme 2009-2012 (mln lek)


120,000

100,000
80,000
60,000
40,000
20,000
2008

2009
TVSH

2010
Taksimi direkt

2011

2012

Akciza

Zrat me t rndsishm t tatimeve jan rritur me ritme mjaft t ngadalta prgjat periudhs
2009-2012, ndrsa n 2012 t ardhurat nga TVSH, Akciza dhe Taksimi direkt psuan rnie
krahasuar me nj vit m par.
Pr sa i takon politikave, edhe gjat periudhs s fundit, reforma n fushn tatimore ka vijuar,
dhe pritet q ndryshimet e bra t ushtrojn ndikimin e tyre n vitet n vijim. Prmendim ktu:
reformimin e akcizs q prfshin prafrimin e legjislacionit me BE dhe kalimin e
administrimit t saj tek administrata doganore; reformimin e TVSH, me draftimin e ligjit t ri
n prputhje me Acquis.

Anda mungkin juga menyukai