Edgar Allan Poe

Edgar Allan Poe

Poe'nun bu fotoraf 1848 ylnda, 39 yandayken

ekilmitir.
19 Ocak 1809
Doum Boston, Massachusetts
ABD
lm 7 Ekim 1849 (40 yanda)
Milliyet ABD'li
air, ksa yk yazar, editr, edebiyat
Meslek
eletirmeni
Karanlk Edebiyat, Korku roman, Cinayet
Tr
roman, Polisiye
mza

Edgar Allan Poe (d. 19 Ocak 1809 - . 7 Ekim 1849), ABD'li air, ksa yk yazar, editr ve
edebiyat eletirmeni.
Amerikan Gotik edebiyatn nclerinden biridir. ABD'nin ilk ksa hikye yazarlarndan olan
Poe modern anlamda korku, gerilim ve polisiye trlerinin de ncsdr.

Konu balklar

1 Yaam

2 lm

3 Hikayeleri

4 D balantlar

Yaam
Her ikisi de profesyonel oyuncu olan, ocuklu David ve Elizabeth (Arnold) Poe'nun ikinci
ocuu olarak Boston'da dnyaya geldi. Doduktan bir yl sonra babas evi terk etti.Ertesi yl
annesi veremden ld ve Richmond, Virjinya'dan (ozan) sko ttn tccar John Allan
kendisini yanna ald. Ortanca ad Allan buradan gelir.
1815'te Allan'n ailesiyle ngiltere'ye gitti ve Londra va Richmond'daki zel okullarda okudu.
1820'de Virjinya'ya geri dnd. Virjinya niversitesi'ne kaydoldu ama burada sadece bir yl
kald. Bu dnemde kumar borlar yznden manevi babasyla aras ald.
nceleri baarsz fanzin denemeleriyle balad edebiyat yaam, 1832'de Saturday
Courrier'da baslan be ykyle ve 1833'te Baltimore Saturday Visiter tarafndan dzenlenen
yarmada "MS. Found in a Bottle" (iede Bulunan Elyazmas) adl yksyle birincilii
kazanmasyla devam etti. 1843'te, Godey's Lady's Book'ta yaymlanan "The Visionary" adl
yksyle ad lke genelinde duyulmaya baland.
Dzyazlarndan baka kurgu ve yazm teknikleriyle dikkat eken "The Raven" (Kuzgun)
bata olmak zere, "Annabel Lee" ve "To Helen" (Helen'e) adl iirleriyle de tannan Poe 7
Ekim 1849'da ld.
Charles Baudelaire'in "amzn en gl yazar..." dedii Poe, yazd zgn metinlerle
birok yazar derinden etkiledi.[kaynak belirtilmeli]
Ayrca Edgar Allan Poe babasyla da hi anlaamayan bir yazard ve eserlerinde babasyla
olan atmalarna rastlanr.
Balca yaptlar: Dedektif Auguste Dupin ykleri, Oval Portre, Morgue Soka Cinayeti,
Usher Evinin k, Altn Bcek, Kzl lmn Maskesi'dir.
Ayrca birok iiri bulunmaktadr.

lm
Ryan's Inn adl bir meyhanede[kaynak belirtilmeli] kt bir halde bulunduktan 4 gn sonra, 7 Ekim
1849 gn Baltimore'daki hastanede ld, ldnde 40 yandayd. 8 Ekim gn
Westminster Presbiteryen Mezarl'nda kendisi iin dzenlenen cenaze trenini Rahip
William T.D. Clemm ynetti. Trene yalnzca 4 kii katlmt. Bu 4 kii kuzeni Neilson Poe,
kars tarafndan akrabas olan Henry Herring, okuldan arkada Z.Collins Lee, meslekta Dr.
Joseph Snodgrass' dr. lm olay ve nedenleri ile ilgili ok elikili ve anlalmaz raporlar
hazrlanmtr. Yllar getike kendisini tanyan ve tanmayanlar tarafndan ortaya atlan
kuramlar ve sylentiler artt. Hala lmnn arkasndaki gerekler bilinmemektedir.
Bugn birok kimse tarafndan ABD'nin ilk byk yazar kabul edilse de Poe hayattayken sk
sk kk drlm ve yanl anlalmtr.[kaynak belirtilmeli]

Hikayeleri
"The Angel of the Odd" - ok alkol alm olan bir adamn bana gelenleri anlatan bir kara
komedi.
"The Balloon Hoax"- Bir balon seyahatini anlatan bir gazete haberini anlatan hikye
"The Black Cat" - Alkoll bir adamn kedisini ldrp sonra kedinin ruhunu grdn
sanmasn anlatan hikye, hikye katilin azndan anlatlm.
"The Cask of Amontillado" - Bir intikam yks.
"Eleonora" - Bir ak hikyesi
"The Tell-Tale Heart" - Metaforik bir cinayet yks
"The Pit and The Pendulum" - spanyol Engizisyonu tarafndan yaplan ikenceleri anlatr.
"The Premature Burial" - lmeden gmlme
"The Meeting" - Bir kadn ve erkein bulumasn anlatr ama buluma yeri br taraftr.
"The Oval Portrait" - Bir atoda geen ykde bir portre etrafnda gelien rahatsz edici
olaylar anlatlr.