Anda di halaman 1dari 5

24/3/2015

TomStoppardLibertad:Lapiedaddelosmurcilagos|Opinin|ELPAS

Lapiedaddelosmurcilagos
TomStoppardnosenfrentaensultimaobraaladisyuntivadedecidirsilosvaloresresultandeunaoperacin
qumiconeurolgicadelcerebro,osidetrsdetodohayunactuardeliberado
MARIOVARGASLLOSA

348

22MAR201500:00CET

251

14

Archivadoen: Opinin TomStoppard


Neurociencia Teatro Literatura

Sabaustedquelosmurcilagosque
salenacazarenlanocheregresana
lagrutaconlabocallenadeun
sangrientoalimentoparadarde
comerasuscongneresincapacesde
valerseporsmismos?Ahorabien,
pregnteseusted,despusde
enterarsedeestehechoobjetivo,si
semejanteconductadeesosroedores
volantes,silentesyciegospodra
llamarseconcienciaopiedady
ser,portanto,algoequivalentealo
quehace,enLasuvasdelaira,de
JohnSteinbeck,esepersonaje
apodadoRoseofSharonque
amamantaconlalechedesuhijo
(quenacimuerto)aunanciano
agonizante.Eseeseldilemaquese
planteaynosplanteaalos
FERNANDOVICENTE

espectadoresTheHardProblem
lasimpticaeinteligenteHilary,el

Enviar

personajeprincipaldelaltimapiezadeTomStoppardqueacaba

Imprimir

depresentarseenelNationalTheatre,deLondres.

Guardar

TalvezStoppard,probablementeelmsoriginalyarriesgadodelos
dramaturgosmodernos,seaelnicoautorcontemporneocapazde
llevaraunescenariounahistoriacentradaenunatemticaque
combinalaneurobiologa,laqumica,lapsicologaylateologay
manteneralosespectadoresunahoraytrescuartosinmvilesensus
butacas,estupefactosyhechizados,mientras,sincomprendernunca
cabalmentedeltodoloqueocurre,siguenlasperipeciasintelectuales

data:text/htmlcharset=utf8,%3Cdiv%20class%3D%22encabezado%20opinion%22%20style%3D%22border%3A%20none%3B%20marginbottom%3A%

1/5

24/3/2015

TomStoppardLibertad:Lapiedaddelosmurcilagos|Opinin|ELPAS

ymoralesquevivelaindcilHilary,alavezquepreparasutesis
doctoralenelInstitutoKrohl.Estrodeadadecientficosdescredos
que,comosututorSpike,seburlandesufeysusoracionesdeantes
deacostarse,ycreen,grossomodo,quelallamadaconciencia
humananoconstituyeunadimensinespiritualindependientedel
cuerpo,sinoqueesnadamsynadamenosunproducto
resultantedeloscruces,descruces,conformacionesyhasta
confusionesdelosmilesdemillonesdeneuronasquecontieneel
cerebrohumano.
Laobranopretendeeducarnosal
respecto,proponiendouna
solucinmaterialistaoidealistaala
indagacinquedesvelalasnoches
deHilary,sino,simplemente,luego
depresentarnoslasrazonesy
pruebasqueesgrimenlospartidarios

Otrosartculosdelautor
Albordedelabismo
Lafelicidad,ja,ja
Elharakiri

deambastesis,nosdejaenla
encrucijadadedecidirpornuestra
cuentasioptamos,comoHilary,porcreerquelohumanonoseagota
enlofsicosinoqueconstatambindeunadimensinquenoloes
alma,espritu,concienciaocomoquierallamrseleo,msbien,
poralgunadelassutilesyenrevesadasfrmulasdelossabioso
sofistasquesostienenloopuesto,esdecir,queslosomosloque
tenemosenelcuerpo.ElgranmritodelaobradeStoppardes
mostrarnosquenohayunarespuestaracionalyobjetivaparaThe
HardProblem:que,cualquieraquesealasolucinporlaque
optemos,ellasersiempre,nounafrmulalgicairrefutable,sinoun
actodefe.ComosiDiosexisteonoexiste,sihayotravidaademsde
sta,ysiprevaleceunareliginverdaderaentrelasqueexisteno
todassonfalsas.Nadadeesosepodrprobarnunca
cientficamente,comocreenlosarrogantesinvestigadores
microbiolgicosdelInstitutoKrohl,y,portanto,eldebateno
terminarnuncayseguirdesasosegandoalaespeciehumanapor
siemprejams.

Siempreheadmiradosudesprecioporlasmodas,ylainsolencia
conquehaescritosushistorias
AlgunasdelascrticasquehamerecidoTheHardProblemse
data:text/htmlcharset=utf8,%3Cdiv%20class%3D%22encabezado%20opinion%22%20style%3D%22border%3A%20none%3B%20marginbottom%3A%

2/5

24/3/2015

TomStoppardLibertad:Lapiedaddelosmurcilagos|Opinin|ELPAS

preguntansinoresultatemerariollevaraescenaunaproblemtica
tanabstractayalejadadelosconflictoscotidianosquesuelen
divertir,intrigaroconmoveralosespectadores.Desdeluegoque
tienenrazn.Laobranoesnadafcil,exigeungranesfuerzode
concentracinparanoextraviarseentrelosrazonamientos,
referenciascientficasodelirantessofismasque,ataviadosconuna
pretenciosaretricaacadmica,lluevensobrelavalerosaHilary.
Peronohasidosiempreigualdeescurridizoyexigenteelteatrode
Stoppard?Desdequeyovi,enlosaossesentalondinenses,su
maravillosaRosencrantzandGuildensternAreDead,hastala
ltima,RocknRoll,siempreheadmiradoenlsudesprecioporla
facilidadyporlasmodas,ylainsolenciaconquehaescritosiempre
lashistoriasquealleimportaban,algunastandelirantescomolas
delosfilsofosacrbatasdeJumpersoelancianoarterioesclertico
deTravestiesque,entrelaslegaasdesumemoria,trataderecordar
sienaquellaZrichdondefueempleadodelconsuladobritnico
llegalgunavezacodearseconlostresilustresexiliadosque
coincidieronconlenaquellaciudad:Joyce,LeninyTristanTzara.
Sugranmritoeshaberconseguidoqueeseteatrodeasuntos
complejosydifcilesquehasidosiempreelsuyounteatrodeideas
enestostiemposdefrenticafrivolidad!llegarasiemprea
conquistarunvastopblico,sobornndolograciasaesehumorsuyo,
centroeuropeoalavezquebritnico(unaherenciadesus
ascendienteschecos),enelquehayirona,sarcasmo,
grandilocuencia,delirioy,siempre,unaternuracompasivapara
todaslasextravaganciasyexcesosdelosbpedoshumanos.EnThe
HardProblemelhumorestmuchomenospresentequeenotras
piezassuyasytalvezporesolaobravencemenosfcilmentelas
resistenciasdeunpblicoacostumbradoairalteatrosloapasarun
ratodeesparcimientoydiversin,noaembrollarseelcerebro
preguntndosesiestoqueviveaqueslanicavida,ylylossuyos
sonunmeroproductodelascasualidadesastralesoloshijosdeun
diseotrascendente,delcaprichoolasabiduraininteligibledeuna
divinidadarbitraria,loqueindicaraquehayotravida,mselusivay
permanente,ymuchomsdifcildeimaginarqueestaqueseleva
escapandocadadadelasmanos.

Sugranmritoeshaberconseguidoqueeseteatrodeasuntos
complejosllegueaunvastopblico
data:text/htmlcharset=utf8,%3Cdiv%20class%3D%22encabezado%20opinion%22%20style%3D%22border%3A%20none%3B%20marginbottom%3A%

3/5

24/3/2015

TomStoppardLibertad:Lapiedaddelosmurcilagos|Opinin|ELPAS

PorquunosaledeestaltimaobradeStoppardincmodoyhasta
angustiado?Losactoressonmagnficos,lapuestaenescena
impecableyloqueocurreenelescenarioinquietante.Talvezporesto
ltimo.Noestamosacostumbradosaquelasobrasdeteatroolas
novelasnosinflijanlaresponsabilidaddetenerlaltimapalabra,
dedecidirculeslaconclusindeaquelloqueacabamosdeleerode
verrepresentado,y,sobretodo,enelcasodeTheHard
Problem,enfrentarnosalatremendadisyuntivadedecidirsilos
valores,lagenerosidad,labondad,elamor,laamistadquehayen
nosotros,olamaldad,elegosmo,lamezquindad,lorencorosoy
perversoquetambinnoshabita,resultandeunafatdicaoperacin
qumiconeurolgicadenuestrocerebro,osidetrsdetodoellohay
loquelosexistencialistasllamabanunaeleccin,unactuar
deliberado,decididoporunaconciencianocondicionada
biolgicamente,queeslibrey,porlomismo,noshaceresponsables
deaquelloquehacemosodejamosdehacer.
LanocheestfraenLondresdespusdelteatro,peronollueve,yes
agradablecaminaraorillasdelTmesis,viendolaslucesylagente
animadadelasterrazas,ylamultituddejvenesquesalendela
cinematecadeunfestivaldepelculasescandinavas.Somos,cuando
actuamosdeunamaneranobleydesinteresada,idnticosalos
repelentesmurcilagosaquieneselinstintodesupervivenciadela
especieincitaallevarsangreenlabocaasuscongneresinvlidos?
Ohay,enlaRoseofSharon,inventadaporJohnSteinbeck,queda
demamardesuspechosalancianohambriento,algomsqueun
procesoqumicobiolgicoqueharadeellaunaautmata,unrobot
quemimalacaridad?Esalgoquenosepuedeaveriguar,esalgoque
tenemosquedecidirloyactuarenconsecuencia.Porqueloqueest
enjuego,enelfondodeaquelduroproblema,noessiDiosexisteo
noexiste,sinosisomoslibresono.Silosmilesdemillonesde
neuronasqueporlovistovibranennuestrocerebrodecidennuestros
afectosydefectos,nuestrasvirtudesyvicios,nolosomos
aparentamosunalibertadquenotenemos,puesnuestraconducta
estdirigidafatdicamenteporaquellosmicroscpicosorganismos
quepululanpornuestrocuerpo.Nonosconvienequeassea,
aunquelofuera.Lalibertad,aunqueparezcaquelamimamos,
terminaporemanciparseasmismadetodaformadeconductismo,
y,aunquedichoasresulteunacacofona,practicndolanoshace
libres.Lalargahistoriadelahumanidadnoes,acaso,una
testarudaluchaporescaparaesoscondicionamientosfsicos,
data:text/htmlcharset=utf8,%3Cdiv%20class%3D%22encabezado%20opinion%22%20style%3D%22border%3A%20none%3B%20marginbottom%3A%

4/5

24/3/2015

TomStoppardLibertad:Lapiedaddelosmurcilagos|Opinin|ELPAS

naturales,enquehanquedadoatrapadoslosanimalesydelosque
lossereshumanoshemosidoliberndonosluegodeinnumerables
aventuras,cadasylevantadas?Comotodaslasbuenasobrasde
teatro,TheHardProblem,deTomStoppard,empiezadeverdadslo
despusdequeterminaelespectculo.

DerechosmundialesdeprensaentodaslaslenguasreservadosaEdicionesELPAS,
SL,2015.
MarioVargasLlosa,2015.

data:text/htmlcharset=utf8,%3Cdiv%20class%3D%22encabezado%20opinion%22%20style%3D%22border%3A%20none%3B%20marginbottom%3A%

5/5

Anda mungkin juga menyukai