Anda di halaman 1dari 27

5/21/2008

SYSTEMA
NERVOSUM
Haryanto Alimsardjono
Departemen Anatomi-Histologi
Fakultas Kedokteran Universitas Airlangga

Systema Nervosum
meliputi semua jaringan saraf (textus
nervosum) di dalam tubuh.
Jaringan saraf adalah jaringan yang khusus untuk menghantarkan
rangsangan. Neurona sebagai sel saraf dan Neuroglia sebagai sel
penyangga

terdiri:
Systema Nervosum Centrale
Systema Nervosum Periphericum

5/21/2008

Systema Nervosum
Centrale
Bertanggung jawab untuk mengintegrasi,
mengolah dan menkoordinasi informasi
sensorik dan perintah motorik. Juga
sebagai tempat fungsi luhur seperti
inteligensi, ingatan, belajar dan emosi.
Terdiri:
Encephalon (Cavum cranii)
Medulla spinalis (Canalis vertebralis)

Systema Nervosum
Centrale
Medulla Spinalis
Encephalon

5/21/2008

Tubus neuralis
Proencephalon
Telencephalon
Diencephalon

Mesencephalon

Rhombencephalon
Metencephalon
Myelencephalon

Myelon

Cerebrum
Rhinencephalon
Epithalamus
Thalamus
Hypothalamus
Corpora quadrigemina
Pedunculus cerebri
Cerebellum
Pons
Medulla oblongata

Medulla spinalis

Encephalon
Cerebrum
Cerebellum
Truncus cerebri

5/21/2008

Cerebrum
Hemispherium
cerebralis
Fissura cerebri
longitudidalis
Corpus Callosum
Gyrus
Sulcus (Fissura)

Hemispherium cerebralis
Facies
superolateralis
hemispherii
Facies medialis
hemispherii
Facies inferior
hemispherii

5/21/2008

Lobi cerebri

Lobus frontalis
Lobus parietalis
Lobus occipitalis
Lobus temporalis
Lobus insularis

5/21/2008

Sectiones
Hemispherium cerebralis
Cortex cerebri
[Substansia grisea]
Corpus medullare
(centrum semiovale)
[Substansia alba]
Basal ganglia
Corpus striatum
Nucleus Caudatus
Nucleus lenticularis

Claustrum
Nucleus amygdaloid

5/21/2008

Corpus medullare
Merupakan substansia alba yang terdiri
serat-serat penghubung yang dapat
dikelompokkan menjadi:
Serat-serat asosiasi
Serat-serat komisur
Serat-serat proyeksi

Truncus cerebri

[Diencephalon]
Mesencephalon
Pons
Medulla Oblongata

Berisi pusat pengolah informasi yang


penting dan juga meneruskan
informasi dari atau ke cerebrum atau
cerebellum

5/21/2008

Diencephalon

Thalamus
Metathalamus
Epithalamus
Hypothalamus

Thalamus
Nuclei anteriores
Nuclei laterales
Nuclei mediales

5/21/2008

Metathalamus
Corpus geniculatum
mediale
Corpus geniculatum
laterale

Epithalamus
Nucleus habenulare
Corpus pineale

5/21/2008

Mesencephalon
Nuclei di
mesencephalon
mengolah informasi
penglihatan dan
pendengaran, dan
menindaklanjuti melalui
motor somatik yang
involunter
Juga berisi pusat yang
mempertahankan
kesadaran

Mesencephalon
Basis mesencephali
(basis pedunculi)
Tegmen
mesencephali
Tectum
mesencephali
Colliculus superior
Colliculus inferior

10

5/21/2008

Pons
Berisi nuclei yang
mengontrol motor
somatik dan viceral
Sebagai jembatan
menghubungkan
truncus cerebri
dengan cerebellum

Medulla oblongata
Menghantarkan
informasi sensorik ke
thalamus dan pusatpusat lainnya di truncus
cerebri
Berisi pusat pengatur
fungsi otonom seperti:
detak jantung, tekanan
darah dan aktivitas
pencernaan

11

5/21/2008

Fossa rhomboidea

12

5/21/2008

Cerebellum
Vermis dan
hemisherium cerebelli
Lobus anterior, lobus
posterior dan lobus
flocculonodularis

Vermis

Lingula
Lobulus centralis
Culmen
Declive
Folium
Tuber
Pyramis
Uvula
nodulus

Hemispherium cerebelli

Vinculus lingularis
Ala lobulus centralis
Lobulus semilunaris anterior
Lobulus semilunaris posterior
Lobulus semilunaris superior
Lobulus semilunaris inferior
Lobulus biventer
Tonsilla cerebelli
flocculus

13

5/21/2008

Ventriculus
Ventriculus lateralis

Pars centralis
Cornu anterius
Cornu posterius
Cornu inferior

Ventriculus tertius
Ventriculus quartus

Liquor cerebrospinalis

14

5/21/2008

Granulationes Pachioni

Meninges
Sesuai dengan
bagian yang
dibungkus.
Ada 3 lapis:
Dura mater
Arachnoidea
Pia mater

15

5/21/2008

Arterialisasi
A. carotis interna
A. vertebralis

16

5/21/2008

Circulus arteriosus Willisii


A. cerebri anterior dextra
dan sinistra
A. communicans anterior
A. carotis interna dextra dan
sinistra
A. communicans posterior
dextra dan sinistra
A. cerebri posterior dextra
dan sinistra

17

5/21/2008

A. cerebri

Aliran darah venous

18

5/21/2008

Medulla Spinalis
Bagian systema nervosum
centrale
Terletak 2/3 superior
canalis vertebralis
Kelanjutan medulla
oblongata (encephalon)
dan meruncing membentuk
conus medullaris
Kedudukan bervariasi
sesuai gerakan dan usia

19

5/21/2008

Medulla Spinalis
Filum terminale yang berada
di apex conus medullaris
menuju ke Os coccygis
Ada pelebaran di dua
tempat:
Intumescentia cervicalis
Intumescentia lumbosacralis

Medulla Spinalis
Fissura mediana ventralis
[anterior]
Funiculus ventralis
Sulcus ventrolateralis
Funiculus lateralis
Sulcus dorsolateralis
Funiculus dorsalis
Sulcus mediana dorsalis
[posterior] septum medianum dorsale
Sulcus intermedius dorsalis

20

5/21/2008

Medulla Spinalis
Radix anterior
Radix posterior
Ganglion spinale

Nervi spinales
Segmenta medullae spinalis

Cervicalia (8)
Thoracica (12)
Lumbalia (5)
Sacralia (5)
Coccygea (1)

Medulla Spinalis
Tinggi segmenta medullae
spinalis tidak sama dengan
foramen intervertebralis
Sehingga radix spinalis
membentuk cauda equina di
caudal conus medullaris

21

5/21/2008

Sectiones medullae
spinalis
Canalis centralis
(Ependyma)
Substansia grisea
(Nuclei et columnae)
Substansia alba
(Tractus et fasciculi)

Sectiones medullae
spinalis

C5

L1

T2

L2

T8

S2

S3

22

5/21/2008

Meninges spinalis

Dura mater spinalis


Cavitas epiduralis

Arachnoidea spinalis
Cavitas subarachnoidealis
(Liquor cerebrospinalis)

Pia mater spinalis


Ligamentum denticulatum

23

5/21/2008

24

5/21/2008

Systema Nervosum
Periphericum
Nervi Craniales [Encephalici]
Nervi Spinales

Nervi Craniales
[Encephalici]

N. Olfactorii (I)
N. Opticus (II)
N. Oculomotorius (III)
N. Trochlearis (IV)
N. Trigeminus (V)
N. Abducens (VI)
N. Facialis [N.
Intermediofacialis]
(VII)

N. Vestibulocochlearis
(VIII)
N. Glossopharyngeus
(IX)
N. Vagus (X)
N. Accessorius (XI)
N. Hypoglossus (XII)

25

5/21/2008

Nervi Spinales

N. Cervicales
N. Thoracici
N. Lumbales
N. Sacrales
N. Coccygeus

26

5/21/2008

Systema Nervosum
Autonomicum
Pars Sympathica
Pars Parasympathica

27

Anda mungkin juga menyukai