'Dvzwfp&m
- *syef Oya' p -2
- *syefjynfwiG ;f
owif; p -5
- jrefrmjynfwiG ;f
owif; p -7
- A[kow
k + [mo
p -9 -10
- tar;tajz p -14
- aqmif;yg; p -15
- a0zefa&; p -18
- umwGe;f p -22
- Ekid if w
H umowif; p -25
- tm;upm; p -29
Take Free (tcrJ
1 h jzpf y gonf )
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal
Ekid if jH cm;om;,mOfarmif;vkid pf ifwckrS *syef,mOfarmif;vkid pf ifokd h ajymif;&mwGif atmufygtcsurf sm; vdt k yfygonf?
- vkid pf ifoufwrf;&So d nfh Ekid if jH cm;om;,mOfarmif;vkid pf if?
- oufqidk &f m vkid pf ifu&dk cJo h nfh oH&;Hk rSjzpfap/ *syefEidk if aH rmfawmftoif; (JAE) rS oufqidk &f m,mOfarmif; vkid pf iftm;
axmufcpH mESihf *syefbmomjyef?
- oufqidk &f m ,mOfarmif;vkid pf ifudk &,ljyD;aemuf 4if;Ekid if w H iG f wqufwnf; 3vausmaf exkid cf o
hJ nfh taxmuftxm; (Ekid f
iHu;l vufrw S rf sK;d ) pm&Gupf mwrf;?
- Ekid if jH cm;om;rSwyf w Hk ifu'f?
- "gwyf Hk 1ykH (okd )h 2 yk?H
- aqmif&u G cf ?
,mOfarmif;vkid pf ifXmewGif av#mufxm;r_tay: tajccHjyD; ,mOfarmif;&mwGif vkt d yfonfh A[kow k (okd )h u|r;f usirf w_ dk u
h dk
ppfaq;ygjyD; ,mOfarmif;ESi&f mwGif csKd , h iG ;f csurf &S[
d k ,lq&onft
h cgrmS awmh vkid pf ifpmar;yG.
J wpdww f ydik ;f uif;vGwaf pjyD; vJv, S f
r_udk cGijhf yKayvdrrhf nf? *syefEidk if w
H iG f touf 18ESpaf usmrf S ,mOfarmif;vkid pf ifudk av#mufxm;Ekid o f nfjh zpfI 18ESpf rjynfah o;oljzpfyg
u rdr, d mOfarmif;vkid pf if &Sxd m;ayrJv h nf; *syef,mOfarmif;okd h rajymif;ay;ay?
vkid pf ifu,
dk &l mwGif (PAF) tzGJ rh S owfrw S x
f m;onfh owfrw S uf m;armif; avhusiahf &;ausmif;okd h oGm;a&muf&ayrnf?
owfrw S u
f m;armif; avhusiahf &;ausmif;atmifjrifygu u|r;f usirf p_ mar;yGu J dk ajzp&mrvkyd gb;l ? tu,fI avhusiahf &;ausmif; rwuf
cJyh gu (PAF) tzGJ . h ,mOfarmif;vkid pf if pmar;yGEJ iS hf oufqidk &f m bmom&yfpmar;yGuJ kd ajzqkad tmifjrifygu ,mOfarmif;vkid pf if&rnfjzpf
onf?
2
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal
*syef0ef=uD;csKyfa[mif; tDpulqmwku d , kd w
f idk f vufrw S xf ;dk xm;
aom tar&duef-*syefESpfEkdifiH v#Kd h0SufoabmwlpmcsKyfwckukd 4if;rd
om;pk0ifwOD;u odrf;qnf;xm;a=umif; od&Sd&onf? ,if;pmcsKyfwGif
ta&;=uKHvmaomf tar&duefwdk t h m; tku d eD m0gwiG f t%kjrLvufeuf
tok;H jyKcGiu hf dk ay;xm;onf?
tDpulqmwdkESifh &pfcswfepfqif
&Si*f sqD mwkd odr;f qnf;xm;aom 1969 Ek0d ifbm 19 &uf ae h aeh
pGjJ zifh *syef0ef=uD;csKyfqmwkEd iS hf tar&dueforRw &pfcswef pfqifwdk h vuf
rSwx f ;kd xm;onfh pmcsKyfudk 0ef=uD;csKyfa[mif;. aetdrw f iG f awG &h jdS cif;jzpfonf? qmwk. d 'kw, d om;u
oabmwl pmcsKyf
TpmcsKyfta=umif;ukd pme,fZif;rD'D,mtm; owif;ay;&efqkH;jzwfcJhonf? (xdyfwef;v#Kd h0Suf)[k
yg&adS om TpmcsKyfudk 1969 ckEpS f Ek0d ifbm 21&ufwiG cf sKyfqadk om *syef0ef=uD;csKyfqmwkEd iS hf tar&dueforRw epfqifwdk w h &m;0if
oabmwlnrD r_ w S wf rf;[k acgi;f pOfwyfxm;onf?
pmcsKyfxYJ ta&;ay:umvrsm;wGif *syeftpk;d &. =uKdwifoabmwlncD sujf zifh tar&duefwdk h tku d eD m0godk h t%kjrLvuf
eufoiG ;f cGiEhf iS hf c&D;axmufciG u hf dk oabmwlxm;onf? tar&duefwdk . h vkv d m;csuu f dk tav;rlaomtm;jzifh xko d kd h =uKdwifoabm
wlncD suu f kd acgi;f aqmifEpS Of ;D vk;H u TpmcsKyfudk txl;v#Kd 0h u S xf m;&S&d ef oabmwlc=hJ uonf?
,cifuwnf;u TpmcsKyf wnf&rdS E_ iS yhf wfoufI aumv[mvrsm;pGm &Scd =hJ uonf? tku d eD m0gtm; jyefvnfyidk q f idk cf iG &hf &S&d ef
nSEd id_ ;f pOfu qmwk. d oHtzGJ 0h ifjzpfaom au0ukid Zf rl u D 1994ckwiG f xkwaf 0aom 4if;.pmtkyw f iG f TpmcsKyfta=umif;tm; tjrGurf #
azmfxw k af &;om;cJo h nf? odk &h mwGif olu qmwku d , dk wf idk f pmcsKyfuadk zsmufzsuyf pfvu dk jf yD[k ,k=H unfco hJ nf? qmwk. d ygwjD zpfaom
vpfb&,f 'Dru dk &ufwpfygwu D rl pmcsKyfwnf&rdS u _ kd jiif;qkcd o hJ nf? qmwko d nf *syeforkid ;f wGif oufwrf;t&Sn=f umqk;H (1964-67xd/
1970-74 xd) wm0efxrf;aqmifcahJ om 0ef=uD;csKyfjzpfonf?
5
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal
&k[
d if*sm *sme,f
*syefEidk if w
H iG f vuf jzpfajrmufa&;twGuf
&Sd tvkyv f ufrEhJ e_ ;f rSm 2009
ckESpf *sKvkdifvwGif 5²7 µ tzufzufrS 0kid ;f 0ef;yHyh ;dk aom
ESifh Ekd0ifbmvwGif 5²2 µ oufqidk &f m owif;Xmersm;/
toD;oD;jzifh pHcsed jf rifw h ufchJ
aoma=umifh urBm'h w k ,d t tzGJ t
h pnf; toD;oD;rsm;/
=uD;qkH;aom *syefpD;yGm;a&; rdwaf qGoil ,fcsif;rsm;ESihf
rSm 'kwd,urBmppfaemuf
ykdif;tqkd;&Gm;qkH; rsufarSmufurBmhpD;ygG;ysufuyfrS &kef;xGufEkdif&ef a-umfjimxnfhoGif;ay;aom
tvSr;f a0;v#u&f o dS nf?
tpk;d & pm&if;Z,m;t& *syefEidk if w H iG f tk;d rJth rd rf hJ 15800
pD;yGm;a&;vkyfief;&Sifrsm;
cef &h jdS yD; wpf0ufcef rh mS wku d sKEd iS t
hf qkd mumjrKd rh sm;wGif aexkid =f u tm;vk;H ukd txl;yif
onf? yk*v d~ tzGJ t
h pnf;rsm;url wku d sKwd pfjrKd x h w J iG f 10000 ausm&f dS
onf[q k o dk nf? okd ah omf ,if;ta&twGuu f dk twnfjyK&efc, J Of; aus;Zl;wif&Sdygonf?
vSonf?
6
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal
jrefrmjynfwGif; owif;
7
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal
8
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal
9
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal
aumifrav; ? ? tcspw
f pfcw
k nf;eJ h b0
&J th em*wfudk om,mvSyatmif vkyEf idk w
f ,f
qkwd m wu,fvm;armif&,f?
,mcif;okd h xrif;ykd h&efoGm;aeaom &kd[if*sm trsKd;orD;wpfOD;
aumifav; ? ? ,kpH rf;ygumG ? rif;&J rh b d awGrif;ukd
&cdik jf ynfe,f/ bl;oD;awmif+rdKŒe,f¶dS awmifbmpm&faus;
cspaf ewm wpfcw
k nf;eJ u
h dk armifwdk &h J h tem*wfu
&Gmrsm;rSv,fajrrsm;udk b*Fvm;a'h¶fS -jrefrme,fpyf epc (e,f
pyfa'o}uD;=uyfuGyfuJa&;tzGJ@) (ac: ) e,fpyfa'ovHk+cHKa&; om,mvS yaerSmyg?
wyfz@JG 0ifrsm;u t"rRord ;f ydu k v
f sS u&f adS =umif; od&&dS ygonf?
(epc)wyfzGJ@0ifrsm;onf bl;oD;awmif+rdKŒe,f/ awmif
bmpm&faus;¶GmrS tb OD;t'lqmruf. om;jzpfol [mbpf[l BRAJ
pdex
f rH S v,fajr 6 {uudk 2007 ckEpS /f 'DZifbmv (23) &uf ae@u
odr;f ydu
k vf u kd af =umif; pkpH rf;od&&dS ygonf? xdv
(9) teD;wGi¶f +dS yD; vGecf ahJ om 2 ESpcf ef@uyif odr;f ydu
k ,fajrrsm;onf epc
k &f ef}udK;pm;
tzGJ h0ifrsm;okd h
aejcif;jzpfonf? ,ck 4if;v,fajrrsm;ay:wGif =uufoeG /f jiKyfo;D /
ajryJ/ yJrsKd;pHk/ c&rf;oD;ESifh tjcm;oD;ESHrsm;udk pdkufysKd;&eftwGuf *syefEidk if aH &muf jrefrmEdik if H
&Gmom;rsm;udkac:,lI t"rRxGef,uf cdkif;apjcif;rsm; jyKvkyf
aeonf? om;&kd[if*smrsm;toif;
“usaemfrh mS 'Dv,fajrav;awGyJ ¶Sw
pktm;vHk;uvnf; 'Dv,fajray:rSmyJ rSDcdkpm;aomufae&wmyg/
d myg? usaemf&h ŒJ rdom; (BRAJ)\ 2010 ESpyf wfvnf
rdom;pku 6 a,muf¶w dS ,f 'Dxu J 2 a,mufu txufwef; tpnf;ta0;ukd (21-2- 2010)
ausmif;om;awGyg/ 'Dv,fajrawG qHk;¶_H;oGm;awmh usaemfawmf
awmfukd 'kuaQ &mufygw,f? tckq&kd if om; 2 a,mufukd ausmif;
we*F a EG a eh w G i f Guma-Ken,
xkw+f yD; tvkyv f yk cf ikd ;f &awmhr,f? rdom;pk pm;0wfaea&;twGuf Tataybayashi ü usif;yjyKvkyf
b,fvkd &yfwnf&r,fqw kd mawmif rod&avmufatmif ygyAJ sm”
[k r=umao;cifu v,fajrodr;f cHc&hJ ol v,fyikd ¶f iS w f OD;u ajym rnfjzpfaBumif;toif;ol?toif;
onf? om;rsm; wufa&mufEkdif&ef o
¶kd[if*smvlrsKd; 85µ onf v,form;rsm;jzpf+yD; tm
%mydik rf sm;onf ¶k[ d if*smwd@k . v,fajrrsm;udk odr;f qnf;+y;D ppfwyf wif;yg;vkdufygonf/ tpnf;t
&mbmpdkufcif;/ pyg;cif;/ [if;oD;[if;¶GufESifh qDtkef;pdkufcif;rsm;
jyKvkyu f m pHjy¶Gmrsm;tjzpf vkyu f ikd v
f sS u¶f o
dS nf[k a'ocH¶mG om; a0;usif;yrnfh Hall ukdrowf
rSw&f ao;ojzifh oufqidk o f rl sm;
pmrsufESm 8 okd h
okd h pkpH rf;Ekid yf gonf?
10
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal
11
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal
jrefrmtrsKd;orD;rsm; av,mOfarmif;awmhrnf
tJy*k H (Air Bagan) ava=umif;vdik ;f wGif ,ckEpS f ESpf
v,fyikd ;f rSpwifum trsKd ;orD;av,mOfr;ª 3 OD; 0ifa&mufarmif;
ESirf nfjzpfa=umif; xkad va=umif;vdik ;f rS t}uD;wef;t&m&Sd wOD;u
ajymonf?
xktd rsKd ;orD;oH;k OD;onf rav;&Sm;Edik if &H Sd Integrated
Aviation Academy trnf&Sd av,mOfr;ª oifwef;ausmif;
wckwiG f 2 ESp=f um avhvmoif,cl o Jh rl sm; jzpfonf[o k &d onf?
xkd 3 OD;onf jynfwiG ;f jynfy c&D;pOfrsm;/ pif;vH;k iSm;c&D;pOf
rsm;wGif wm0ef,&l rnf[k qko d nf?
oufwrf; 6 ESp&f +Sd yD jzpfonhf yk*v ~ ud ydik af va=umif;vdik ;f
tJyk*Hu rav;&Sm;okd@ apv$wfchJolrsm;rSm i,f&G,folrsm;jzp
af =umif; 2008 ckEpS f Zlvidk v f 8 &ufae@xw k f AP owif;wyk'w f iG f trsdK;orD; 3 OD;ukd av,mOfrª;tjzpf wm0efay;rnhf tJyk*H
ava=umif;vdkif;rS av,mOfwpfpD;
azmfjyxm;onf? 4if;wk@d rmS tJy*k rH S av,mOfr,frsm;jzpfonfh rar
csdK0if;ESihf rESif;OD;a0wkd@jzpfonf?
rarcsKd 0if;onf touf 20&d+S yDjzpf+yD; uGeyf sLwmenf;ynmbJ@G &wOD;jzpfonf[k qko d nf? rESi;f OD;a0.toufrmS 25 ESpjf zpf+yD;
Ekid if w
H umqufqaH &; bmom&yfjzihf bJ@G &xm;oljzpf a=umif;od&onf? usew f OD;ESifh ywfouf+y;D owif;r&&daS o;yg? Ekid if w
H umwGivf nf;
trsK;d orD;rsm;av,mOfr;ª tjzpf wm0ef,jl cif;ukd tenf;i,fomawG@Eidk o f nf?
12
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal
&efuek +f rdKŒatmif&wem txl;ukaq;cef;wGif +yD;cJo h nfh 0ef}uD; a'guw f mjrifah qGu aoqk;H ol.orD;jzpfol rat;at;aomf
t*F gae@u vGrJ mS ;aom qk;H jzwfcsuaf =umifh cGpJ w d u f ok r_cH vlem tm; ajym=um;oGm;a=umif; od&onf?
wOD; xyfraH oqk;H cJ&h a=umif; od&onf? cGpJ w
d qf &m0efrmS t&k;d ta=um txl;ukq&m0ef}uD; jzpf
awmifOuUvmy+rdKŒe,f 9 &yfuGuf ol& 4 vrf;ae +yD; arhaq;q&m0efrmS a'guw f ma':rdrad tmif jzpfonf[k aoqk;H
a':=unfav; touf 59 ESpo f nf acsmv f &J mrS wifyg;qk&H ;dk usKd ;oGm; ol rdom;pk0ifrsm;u ajymonf?
onfhtwGuf atmif&wemaq;cef;okd@ ykd@aqmifcJha=umif;/ xkd@ aoqk H ; ol E S i f h y wf o uf I aq;&k H r S a q;uk o p&d w f E S i f h
aemuf Zefe0g&v D 5&ufae@ nae 4em&D 15rdepfwiG f cGpJ w d cf &hJ m o+*dKvfp&dw/f yef;acG/ a&oef@b;l tp&So d jzifh ulnaD y;a=umif;/,ck
rdepfyidk ;f t=umwGif vlemaoqk;H oGm;+y[ D k aq;&krH wS m0ef&o dS l aq;&kH ukor_atmifjrifcv hJ sS if ukeu f sp&dwrf mS usyf 12ode;f cef@ &Srd nf[k
tky}f uD;uvma&muf ta=umif;=um;a=umif; aoqk;H ol.orD;jzpf aoqk;H olro d m;pkrS ajymjyygonf?
ol rat;at;aomfu {&m0wDo@dk ajymonf? use&f pforl o d m;pktaejzifh ,ckuo hJ @dk owif;rD', D mrsm;
aoqkH;r_ESifh ywfouf+yD; aoG;a=umtwGif; aoG;cJIt tm; ajym=um;&jcif;rSm oufqidk &f maq;cef;xHrS aiGa=u;wpkw H &m
qkwfwGif oGm;a&muf ydwfqkd@r_a=umifhjzpfonf[k atmif&wem &,lvjdk cif;/ w&m;pGq J v dk jdk cif;a=umifh r[kwaf =umif;/ aps;E_e;f }uD;jrifh
aq;cef;rS use&f pforl o d m;pktm; ajym=um;cJah =umif;od&onf? onfh use;f rma&;0efaqmifr_ vkyif ef;rsm;. aygah ygq h qukoaer_/
tqkyd gaq;cef;rS wm0ef&o dS rl sm;onf vlemESiw hf uG vl omref jynforl sm;taejzifh use;f rm;a&;ukor_ tcuftcJrsm;ukd
em&Sit f m; rcGpJ w d rf D vuf&t dS ajctaetm; &Si;f vif;ajym=um;jcif; oufqidk &f mESihf trsm;jynforl sm; odap&efjzpfa=umif; rat;at;
r&Sad =umif;vnf; rat;at;aomfu ajymonf? aomfu ajymonf?
vlemrSm +yD;cJhonfh 'DZifbm 23 &ufae@u acsmfvJ+yD; tqkyd gaq;&ko H @dk {&m0wDrS qufo, G af r;jref;cJ&h m aq;&kH
vufESifh wifyg;qkH&kd;ygusdK;oGm;onfhtwGuf tqkdygaq;cef;wGif refae*sm uk0d if;pk;d OD;u aoqk;H r_rmS rSeu f efa=umif; ajym=um;cJah omf
yxrt}udrf ukor_c, H cl &hJ a=umif;/ ok@d aomf oufomrvmonfh vnf; aq;&kHtkyf}uD; a'gufwm0if;xGef;tm; qufoG,far;jref;
twGuf +yD;cJo h nfh wevmFae@urS xyfrw H ufa&muf ukocJ&h jcif; &mwGif jyefvnfajz=um;jcif; r&Sad y?
jzpfa=umif; od&onf? r=umao;rDuvnf; a&$*w Hk idk f txl;ukaq;cef; (SSC)
rat;at;aomfu qufvuf+yD; cGJpdwfukor_rjyKvkyfrD wGif rckid &f e$ ;f vJ&h nfqo kd nfh ausmif;olwOD; q&m0ef.ukor_rmS ;
vlem}uHch idk rf E_ iS hf ywfoufI ppfaq;r_rsm;ukd jyKvkycf ahJ =umif;/ ESv;Hk ,Gi;f cJoh jzifh aoqk;H cJo h nf?
prf;oyfonhfpufr&SdI tm&Sawmf0ifaq;cef;wGif q&m0ef}uD; jrefrmEkid if wH iG f use;f rma&;0efaqmifr_ vkyif ef;rsm;onf
OD;wifoef;jzifh ppfaq;apcJ&h m rnfonfah &m*grsS r&S[ d k aq;rSww f rf; aps;uGupf ;D yGm;a&;pepftwGi;f ok@d 0ifa&mufvmaomfvnf; uGsr;f
xGucf ahJ =umif;/ xk@d tjyif aoG;wk;d / qD;csKd ponfh a&m*grsm;vnf; usirf E_ iS hf twwfynmykid ;f / &ky0f wWKypPn;f ykid ;f wGif wjcm;aom tdrf
r&So
d nft h wGuf atmif&wem txl;ukaq;cef;rS taxGaxGa&m eD;csi;f Ekid if rH sm;uJoh @dk tm;raumif;a=umif; jrefrmEkid if q H &m0efrsm;
*guk q&m0ef}uD; a'gufwmoD0wif. cGifhjyKcsufjzifh cGJpdwfapcJh toif; (rEœav;)rS 'k OuUX (2) a'guw f m0if;&Sed u
f ok;H oyfa0zef
a=umif; qko d nf? onf?
vlemtm; xkaH q;ay;I cGpJ w d u f o k &mwGif ta&jym;t “enf;ynma&m usi0hf wfawGuif;rJah ewmukv d nf; xnfh
v$mESifh =uGufom;wv$mukdom cGJpdwf&ao;onf[k cGJpdwfq&m wGu&f r,f” [k 4if;u qko d nf?
pmrsufESm 12 okd h
13
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal
tar;
ta_z
&kd[if*sm *sme,fokd h ar;vmaom ar;cGef;rsm;ukd wifjyjcif;jzpfygonf? tm;vkH;twGuf
tusKd;&Sdaom ar;cGef;rsm;ukdomv#if a&G;cs,fajzqkdjcif;jzpfonfh twGuf tcsKd haomar;cGef;rsm;ukd
pmrsufESmtcuftcJa=umifh wifjyEdkifjcif;r&Sdkyg? xkdokd hay;ykd hvmaom pmzwfy&dwfowfukd txl;
aus;Zl;wif&Sdygonf?
ar; (1) jynfyrSm&SdwJh 'Drkdua&pDtiftm;pkawGu &kd[if ar; (3) *syefrSm &kd[if*smvlrsKd; b,favmuf&Sdwm
*smvlrsKd;ukd vufrcHwm bma=umifhvkd h xifygovJ? rodbl;? aemufjyD; 'kuQonf ADZmvnf; awmfawmf &rSmayghaemf?
--Armjynf wu,faumif;pm;a&;vkyw f o
hJ al wGu &k[ d if -- Armjynfu wcsKd ah omolawGuom &k[ d if*smvlrsK;d
*smta&;ukd bmajz&Sif;csufrSray;ygbl;? 'D&kd[if*smjy\emukd awG jrefrmjynfom; r[kwfygbl;qkdjyD; cGJjcm;qufqHwmyg?
'Dru dk a&pD&&Srd oS mv#if ajz&Si;f &r,fh jy\emyg? jynfyrSm&Sw d hJ 'Drdk *syefv0uuawmh jrefrmjynfom;tjzpf vufrcHygbl;qkdjyD;
ua&pDtiftm;pkawGu ajz&Si;f vkd rh &ygb;l ? Armjynf'rD u dk a&pD&&Sd cGJjcm;rqufqHygbl;? 'kuQonfav#mufxm;wJh jrefrmEkdifiHom;
zkd t
h wGuf 0kid ;f 0ef;yg0ifciG hf ay;&rSmayg?h 'gayrJh wcsKd 'h rD u dk a&pDvyk f trsm;vkb d J zrf;vku d /f y,fvudk /f ay;vku
d ef J ah yg?h &k[
d if*smvlrsK;d awG
aew,fvdk h emrnfwyfxm;wJo h al wGu 'Dru dk a&pDa&;ukd uk, d u f sK;d b,favmuf&v dS q
J w dk m *syefv0uawmif odcsirf o S rd mS ? Over
twGuAf ef;jyjyD; ppfreS w f 'hJ rD u
dk a&pDvy_ &f mS ;r_rsK;d r[kww f t hJ wGuf Stay vnf;&SEd idk af o;wmyJ?
&k[
d if*smawGudk vufrcHb;l vkd h xifygw,f?
ar; (4) &k d [ if * sm *smenf r S m bmawG a &;xm;vJ
rodayrJh tr_dufawmif;xJrSmawmh awG hw,f?
ar; (2) &kd[if*smvlrsKd;awGukd Akdif;&yfpfESifh wlw,fvkd h
ajymw,f? tJ'g wu,fwlwmvm;? -- trsm;tqifajyzkd t h wGuf tca=u;aiGr,lbJ jzef ah 0
-- tJ'guawmh ynmwwfordik ;f ynm&Sif wpfa,muf ay;cJhayrJh tckvkd vkyf&yfawG&Sdw,fqkdwJh owif;ay;wJhtwGuf
&J ph mtkyx
f rJ mS a&;xm;wmawG &h ygw,f? ud, k yf idk cf ,
H cl sut
f & trsm;=uD;aus;Zl;wifygw,f? 'gayrJh zwfjyD;rS ypfwmaerSmyg? tJ'D
a&$ukd aiGvdk ah jym&if b,forl S bmrSajymvkd rh &ovkd uk, d x f ifjrif ypfwo hJ u
l jrefrmEkid if o
H m;r[kwb
f ;l vkd h xifygw,f? bmjzpfvhdk
&mukd ajymcsiw f ohJ l wcsKd u h v
dk nf; bmrStjypfajymvkd h r&ygb;l ? qkad wmh jrefrmvlrsK;d awGu pmtky/f pmayukd jrwfE;dk avh&ydS gw,f?
'gayrJh vlom;wpfOD;u Akdif;&yfpfeJ h wlvm;/ rwlvm; pmzwf trsm;ukd rapmfum;wwfygb;l ?
y&dwo f wfu, dk wf idk f qk;H jzwfay;yg?
14
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal
bmoma&;yVdyuQjzpfatmi
tmiff wdkufckdufaewJh bavmhawG/ ar;vfawG
b,fuvmovJ? &nf&G,fcsuf&Sd&SdeJ h zefwD;aewmawGudk owdrl}uyg
tm%m&SifawG/ e,fcsJŒawG[m olwkdŒEdkifiHa&;t=uyf b,fob l ,f0g b,furSe;f rodbJ rdrb d mom rdrv d rl sK;d udk
wnf;awGjzpfwidk ;f vlrsKd ;a&; aoG;cGw J mawG/ bmoma&; t"du¶k%;f qef u h siaf pmfum;wJh tajymawG pmawG }um;& jrif& zwf&wm
jzpfatmifvyk w f mawG[m olw@dk &hJ AsL[mwpfcyk g? eJ h csucf si;f cHpm;rSKawGay:vmjyD; tvsipf vdk wkef jh yefrw d mawG[m
tm%m&l;awG qifxm;wJh axmifacsmuftuGux f J tvG,w f ul
t*Fvyd v f ufxufu Adv k cf sKyfatmifqef;wk@d vufxuf 0ifomG ;rSm jzpfygw,f? 'Dvrkd jzpf&avatmif owdxm;zdk u h awmh
rSmvnf; e,fcsJ u h t*Fvyd u f / ukvm; - Arm t"du&k%;f zefw;D 'Dvakd pmfum;qef u h siaf jymqdak &;om;olawG&J h tajymawGta&;
vku d v f Œdk ausmif;om;awG+idraf tmif tJ'w D ek ;f u orRwvkyaf ewJh om;awGukd }um;&jrif&wJt h cgrmS pdwu f kd wnfjidraf tmifxm;jyD;
a'guw hJ ;l yg 'Dvdktajymtqdkta&;tom;awG pwifvmcJhwJh rlvZpfjrpfudk
f mbarmfuadk c:+yD; rde@f ceG ;f ajym xde;f ckid ;f cJ&h wmawG &Scd b
w,f? ,cktm%m&Siaf wGu 'Dvkd vlrsK;d a&; t"du&k%;f / bmom pkpH rf;&SmazGaz:xkw&f rSm jzpfygw,f? vlrKS a&;rSm bmoma&;rSm OD;
a&;t"du&k%;f jzpfatmif ydzk efw;D avh&ydS gw,f? aqmifoal wGtaeeJ v h nf; 'Dvu kd pd rP sK;d awGrmS rdrw d kd v
h rl sK;d bmom
0ifawGukd pdwv f u kd rf mefyg rajymqd}k uzdl h rvky}f uzdk h xde;f odr;f &if;
jrefrmEdkifiHrSm Ak'<bmomukd txl;0daoojyKxm;wm jy\em&if;jrpfudk &SmazGjyD; vkyf}uHzefwD;rSKawGudk az:xkwf}u&
awmifrS Edik if aH wmfoC H mhr[mem,uvkd tzG@J rsKd ;awGz@JG jyD; oHCm rSmyg?
awmftcsi;f csi;f zdEydS cf sKyfcs,cf ikd ;f xm;wmyg/ ,ae@ oHCmawGwidk ;f ,ckwpfavmrSm tifwmeufpmrsufESmawG tD;ar;vf
wyg;rSm xGuaf jy;ae&wmawG/ axmifawGrmS tusO;f usaewmawG/ awGrmS pDabmufxrJ mS bmomw&m;awGukd qef u h siaf pmfum;wJh
&Jbuf tvkypf cef;awGrmS tESu d pf ufcaH e&wmawG/ tvky=f urf; a&;om;rSKawG &kwcf sn;f ay:xGuv f mwm[m rouFmzG,q f w kd m
awGvkyfae&wmawG/ ppfa=uma&;awGrSm vlrqefpGm pepfwus owdxm;}u&ygr,f? bmoma&; vlrsK;d a&;yÉdyuQjzpfatmif zef
ESdyfpufcHaewmawGukd EdkifiHawmfoHCmhr[mem,uawG rodbJ wD;wJah e&mrSm zefw;D }uolawG[m olwkd t h csi;f csi;f vuf0g;csi;f
r&Sdygbl;? odod}uD;eJ h ESKwfikHydwfaewJhtjyif tm%m&Siftvdkus &dkufxm;avh &Sdygw,f? 'g[m omrefvdrfvnfrSKawGrSmawG h&
atmifawmif oHCmawGukd zdEydS cf sLyfcs,af ewJh oHCmhtm%m&Sif wJyh pHk eH J v h nf; wlygw,f? wpfO;D u qef u h sib f ufpum;ajymr,f
toGiaf wmif ydjk zpfjyaeygw,f? aemufow l kd v
h l wpfO;D u jyefjyD;wkef jh yefjyr,f/ 'Dvedk J h usew f o hJ wd
rxm;rdolawG cHpm;rSKjyif;wJholawG ygvmatmif qGJac:ygawmh
tm%m&l;tkyfcsKyfolawG&JŒ tm%mwnf+rJa&;twGuf w,f? 'DtwGuf omref cHpm;rSKeJ ah jymolawGyg wjznf;jznf;eJ h
zGŒJ cJw
h Jh r[moHCmh tzGŒJ pnf;}uD;qkw d m 'DaeŒ omrefval wGawmif rsm;vmjyD; }uD;rm;wJh tajctwifpum;rsm;&muae aemufqkH;
em;vnfvmyg+yD? oHCmxk&ŒJ b0awGudk bmvH+k cKHrr_ S ray;Edik af wmh tkypf v k ukd f ud, k x f v d ufa&muf &ku d }f uykw}f u owf}ujzwf}uwJh
bl;qkw d mvnf; odvmyg+yD? e,fu awmu tzk;d tzGm;awGtwGuf bmoma&; vlrsK;d a&;t"du&k%;f awG jzpfay:vmygawmhw,f?
jrdKŒay:wufpmoifaewJh ud, k &hf J ah jr; uk&d if/ OD;Zif;awG tE &W m,f
jzpfrmS pdwrf cs&wJh taetxm;rSm a&mufaeygjyD? tifwmeufpmrsuEf mS xJ tD;ar;awGxJ pDabmufawGxJ
rSm bmoma&;qef u h siaf pmfum;rSKawGukd a&;om;rSK[m jy\em
tm%m&l;awG rw&m;tkyfcsLyfvmaewJh umvwpf zefw;D vdo k al wGtwGuf tvG,w f ulae&mjzpfaevdk h zwfwo hJ l awG
avSsmuf jrefrmEdik if o H rdik ;f rSm tm%m&Sif rqv/ e0w/ etzawG u ydo k wdxm;&ygr,f? rlva&;om;ol b,fob l ,f0gqw kd m xkwf
tuGuq h kd h w&kwf - Arm t"du&k%;f jzpf}uvdk /h ukvm; az:od&zdS kd h cufco
f ifzefw;D cJv J vd?k 'Da&;om;rSK[m tvG,w f ul jyef Eh HS Eh ikd yf g
- Arm t"du&k%;f jzpf}uvdk h jynfoal wGtcsi;f csi;f aoa}uysupf ;D cJh w,f? 'DtwGuf zwfro d al wG[m ud, k u f w kd ikd u f 'Dvjkd y\empm
&wmawG om"u &Syd gw,f? awG ta&;tom;awGukd xyfrjH zef jh zL;ay;aeovdk jzpfreS ;f rodjzpf/
16
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal
qifxm;wJjh y\emxJ ud, k u f w kd ikd yf g0ifvkd h yg0ifreS ;f rodeJ h jzpfomG ;
aew,fqw kd m owdxm;}uzdk h oifyh gw,f?
jrefrmEdik if rH mS bmoma&;t"du¶k%;f awGjzpfatmif/ vlrsKd ; a':atmifqef;pk=unf Ekd0ifbmwGi f
a&;rke;f wD;r_awGjzpfatmif a&;om;aewm awG/ bavmhawGvyk af e
wmawG/ ar;vfawG awG@ae&wm[m b,foal wGvyk af ewmvJ qkd vGwfrnf[kqkd
wm 'Daqmif;yg;u odapcsiw f myg? oHCmhupd aP y:wkid ;f t+rJvuf
a&SmifaewJh Edik if aH wmfoC H mr[mem, tzGŒJ ukd tm%m&l; etz
awGu bm&nf&, G cf suef @J zcJG @J ovJqw dk m rD;armif;xk;d jycsiw f myg?
a0zefa&;
owif;pmxJr Sm
olu uk, d af &mifu, dk 0f g awmufawmufajymifajymifeJ h tcef o h m;
&yfvkd h? pwkdifuvJ xGm;ygayh? &_;zdeyfu ajymifajymif/ vufukd
aemufypfvdk h jyKH;pp/ jyDww D D rsuEf mS xm;u rif;om;=uD;ausmaf qG
vkv d dk nGef 0h if;vkv d ?dk
tESyD *k K~ v
d &f J h ab;bDu=dk unfrh jd yefawmh nmbufuyf&yfrmS
owif ; pmwpf & uf r u tqD&pfaewJh zm;*kn H if;=uD;waumif&J h pyfjzD;jzD;rsuEf mS xm;/
zwfwm wacwfaemuf ykq;dk rnDrnm 0wfxm;wJh pm;zm;aygupf =uHzh w G wf csKd /h pnfyifom
uswmeJ w h yl gowJ?h ,mrS jzpf[efwo l l vlwa,mufpojzifh yk&H yd af wGu pnf;csurf
tJ'DvkdzwfrSwfcJh&zl;awmh owif;pmtpkHpkHukd vkdufzwf nDwu hJ uGuw f ckvdk rsupf x d rJ mS uk;d vk;d uef vh ef h 0ifa&mufvmyg
&if;eJ h {jyDv 11&ufae x h w k f a=u;rko H wif;pmzwfrad wmh tJ'yD Hk w,f?
av;ukd acgi;f pD;rSmawG v h udk &f w,f? olwdk w h awG&J t h aemufzufudk vSr;f ar#m=f unfrh jd yefawmh
ykHtnGef;pmrSmawmh umuG,fa&;0ef=uD;Xme 'kwd, yk&H J nh mzufaxmifrh mS e,fajrcHjzpf[efwo l l jynforl sm; aps;0,f
Akv d cf sKyf=uD;jrifah qG r&rf;uke;f jrKd eh ,f&dS uk, d w f idk x
f w k v f yk o f rl sm;. zkd ah pmifah e=uwm rsm;vm;rod? vmppfaq;wJt h csed uf reufyidk ;f qkd
tcGev f w G af ps;wGif cif;usi;f a&mif;csaer_rsm;ukd =unf&h p_ pfaq;pOf awmh aps;a&mif;/ aps;0,ftrsm;qk;H jzpfwt hJ csed af yg?h t"dutm;
vkd ah wG &h ygw,f? tJ'o D wif;rSm u|eaf wmf pdw0f ifpm;rdwhJ tok;H t jzifhawmh pm;ukefawGukd vm0,folrsm;rSm taotcsmaerSm?
E_ef;wckuawmh ukd,fwkdifxkwfvkyfolrsm;.qkdwJhpum;vkH;yg?
'gjzifyh rHk mS ygwhJ olwdk &h J h tppfaq;ukd cHae&olawG[m qefuu dk ,dk f
wkdifxkwfvkyfolrsm;vkd h ajymcsifwmrsm;vm;? qefukdudk,fwkdif
xkwv f yk w f o hJ al wG qk&d ifawmh v,form;awGrsm;vm;rod? 'gjzifh
v,form;awGu r&rf;uke;f rSm uk, d w f idk v f ma&mif;wmvm;? 'grrS
[kwf r&rf;uke;f u jynfoal wGu v,fuu dk , dk wf idk pf udk yf sK;d / &dwo f rd ;f
ac|avS h xkwv f yk af &mif;wmvm;? wrsK;d awmh wrsK;d =uD;ygy?J
tcGefvGwfw,fqkdwmua&m b,fvdkvGwfwmrsm;yg
vdrv hf dk h awG;rdygao;w,f? aps;aumufawGbmawG raumufwm
vm;? 'grrS [kwf qkid cf ef;acs;/ ae&macs;awG raumufwmvm;? t umuG,fa&;0ef=uD;rS tcGefvGwfaps;ukd ppfaq;pOf
cGev f w G af ps;eJ h tcGerf vGwaf ps;&J h ukeaf ps;E_e;f uGm[r_ua&m b,f
vkdrsm;ygvdrfh? tcGefvGwfaps;rSm aps;0,f&if jynfolawGtwGuf vl=uD;qko d al wG vmppfwmjyD;rS aps;0,f&rSmrkd ah e v h nfpmcsujf yKwf
aps;oufomr,fqkd&ifjzifh tkyfcsKyfolawGtaeeJ h jrefrmjynfrSm zkd h aemufusa&mhxif?h
&S&d o dS r#aps;awGudk tcGev f w G v f dk ah &m r&aybl;vm;? vGwrf v hJ w G f olwdk &h J h tay:em;cyfusus vrf;wckay:rSmawmh um;t
awmh tukev f w G af yg?h aumif;pm;wpD;eJ ?h tJ'u D m;em;rSm &yfae=uwJv h wl pk / [kyd *k K~ v
d f
yku
H dk aoaocsmcsm =unfrh ad wmh qkid af y:ursuEf mS xm; =uD;&J ah emufawmfzmG ;awGxif&J ?h um;uk=d unf&h wm wjrefEpS rf sm;
romr,mESiv hf v k if/ pk;d &drrf uif;wJh rsuEf mS ESihf qkid &f iS jf zpf[efwo l l qDu jrefrmwjynfv;Hk rSm odr;f ,lcw hJ hJ vkid pf ifru
hJ m;awGxu J wpD;
trsK;d orD; olwdk ah &SrmS awmh aps;0,fr[kw/f aps;onfvnf;r[kwf rsm; jzpfaeavrvm;? 'grrS [kwf wa,mufa,muf qufoxm;
wJh wHqyd af ygi;f pkH &ifbwfrmS csw d q f xJG m;wJh 'kw, d Akv d cf sKyf=uD;qkd pmrsufESm 19 okd h
18
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal
pmrsufESm 18 rS
vwfqwfjyD;/ aps;E_ef;csKdompGmjzifh
pd w f 0 if p m;ol r sm; avh v m
Sakae Dori
Mc Donal
Ekdif&efwifjyvkduf&yg
F
&ifyifyef;aeor#awG vef;ap&r,f?
onf ? ygwyD /JG {nfch yH rJG sm;ukd vufcH aqmif
p
&Gufay;aeygonf?
Waseda Dori
Saibancho (qk d i f ; bef ; acsmf ) qkid zhf iG cfh sed f nae 3 ; 00 em&D Takadanobaba
Big Box
19
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal
pDacgi;f aqmif a':atmifqef;pk=unfukd 4 }udrf
ajrmuf Oya'rJzh rf;qD;xde;f odr;f xm;jcif; uJh
xufatmi
tmif
&kd[if*smukd
Akv
d frSL;xGefausmfOD; b*FvDvdk h
(tjidrf;pm;)
w&m;&k;H csKyfa&S hae ac:oifhovm;
c&pfu&U mZf 1784xd tcsKyftjcmtm%m vGwv f yfaom
&ckdifjynf[lI &SdcJhzl;ygonf? bDpD 600rS at'D 10&mpkESpfaygif; rdrw d dk w
h idk ;f oljynfom; vlrsK;d taygi;f wkd Eh iS hf bmomtrsK;d
1600ausmt f wGi;f "n0wDjynf=u;D ESihf a0omvDjynf=u;D trnfjzifh rsK;d &Sad eonfudk 0if=h uGm;*k%, f v l #uf xko d w l dk Eh iS hf Ekid if aH &;ta& cspf
,ck&ckid jf ynfudk a&S;tcgu ac:wGicf zhJ ;l ygonf? ,if;tm;jzifh ESpaf ygi;f =unfpGmtwlvufwGJI &ckdifjynf=uD;ukd wnfaqmufzkd hvkdtyf
2400 wnfjrJ cJzh ;l ygonf? onfudk &ckid w f dk rh nforl #rodcyhJ g? tcsi;f csi;f eD;pyf&mwkd h tkypf zk JG h
xku d mvtwGi;f "n0wDEiS hf a0omvDjynf=uD;onf Ekid if H I tkyfpkcsif;wkdufckduf&efjyK=u&mrS &ckdifjynf=uD; jydKysufoGm;cJhyg
tus,ft0ef; rnfr#us,f onf? ,cktcg jynfaxmifpt k zGJ 0h if vGwv f yfaom &ckid jf ynfe,fudk
jyefI h Ekid if o H m;vlrsK;d rsm; rnf &ckid jf ynfom; vlrsK;d tm;vk;H u csp=f unfpmG vufww JG nfaqmuf
r#&S d c J h a =umif ; azmf j yxm; apvkI d Taqmif;yg;ukd a&;&ygonf?
aomtaxmuftxm;ukd r urBmay:&Sd Ekid if w H idk ;f wGif Ekid if oH m;rsK;d &k;d rsm;rsm;pGm &S=d u
awG h&yg? at'D 7 &mpkt ygonf? Ekid if o H nf =uD;onfjzpfap/ i,fonfjzpfap/ ao;i,fonf
wGi;f ,ckjrefrmEkid if H armfv jzpfap Ekid if o H m;rsm;onf rsK;d &d;k wckwnf;rS vmonfr[kwb f J Ekid if H
jrKdiftxd (oHvGiftygt0if wkid ;f wGif rsK;d &k;d trsm; tjym;ESihf bmomtrsK;d rsK;d &Sw d wf=uygonf?
jrefrmEkdifiHurf;&kd;wef;ESifh TurBmay: Y rsK;d &k;d wrsK;d wnf;ESihf bmomwckwnf;jzifh zGJ ph nf;
tdE, Nd jynf **F gjrpfta&S /h xm;aom Ekid if [ H I l r&Syd g? bmomwpfcw k nf;rSmyif *k% d ;f rsm;pGm
b*F v m;ES i f h **F gjrpf r &S d &Sw d wf=uyg ao;onf? Ekid if t H jzpf qufvufwnfjrJvmaom Ekid if H
qif(') bef;u|ef;rsm;tm; wkid ;f rS Ekid if oH m;rsm;onf (rsK;d &k;d ) trsm;tjym;ESihf bmomtrsm;
vk;H okd w h idk f &ckid b
f &k ifwdk . h tjym; &Sad ejcif;ukd w&m;r#pmG qufqI H vufwaJG exdik v f mcJah om
&ckdifjynfe,f&Sd a&S;a[mif;
Ak'<&kyfyGm;awmf
ykid pf ;dk r_onf us,jf yefah =umif; Ekid if oH m;rsm; jzpf=uygonf? vlrsK;d pk/H bmompkH &Sad eonfudk oD;r
awG h&ygonf? b*Fvm;yif cHEkdifv#if EkdifiHwcktaejzifh wnfjrJonfr[kwfyg? EkdifiHwckwGif
v,f j yif w G i f &ck d i f a &wyf Ekid if o
H m;vlrsK;d onf rsK;d &k;d tm;jzifh tajrmuftjrm; &Sad eaomfvnf;
onf jyKdizf ufr&S=d uD;pk;d cJzh ;l onf? ,if;okd u h s,jf yef o h nftxd &ckid f
bk&ifwkd hpGrf;aqmifcJhaomfvnf; xkd&ckdifbk&ifwkd honf rdrdvuf
atmufodk u h sa&mufaom t&yfa'oESiv hf rl sK;d wkd .
h b0ukd ykrd w dk ;dk
wufatmif aqmif&Gufay;aom ay:vpDudk usifhokH;cJha=umif;r
awG &h yJ rdrw d dk v
h ufxo J dk h usa&mufaeaom t&yfa'orsm;ukad cs
r_e;f zsuq f ;D jcif;/ vlrsm;uku d |ejf yKjcif;ESihf "eOpPmrsm;ukd odr;f ,ljcif;
wkd u h odk m usio hf ;Hk cJah =umif; awG &h ygonf? Tay:vpDa=umifh &ckid f
jynfonf wnfjrJjcif;r&SdbJ ouU&mZf 1785ckESpfwGif &ckdifbk&if
wkd o h nf =uufaysmuf/ iSuaf ysmuf jzpfomG ;jcif;ESit hf wl &ckid jf ynf
onfvnf; ysupf ;D oGm;cJyh gonf?
&ckdifjynfe,fwGifawG h&SdcJhaom a&S;a[mif;
'*F g;jym;rsm;
23
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal
EkdifiHwum owif;
a[wDivsif/ vlwpfodef;cef@
taotaysmuf &SdEdki f
tDo,D kdy;D ,m;. 'kwd,ajrmuf a&tm;
vSsyfppfpuf&kH
vG e f c J h w J h
oDwif; 2 ywfu a[
wDu|ef;EdkifiHav;rSm tD o D , k d y D ; ,m;
v_yfcwfoGm;wJh tif onf tk d r k d j rpf y a&m
tm;jyif ; ajriv#if *suf r sm;. tpd w f
iv#if'%f jyKdydaeolrsm; a=umifh yk@d wtf dk y&ihpf f tydkif; wpfckjzpfaom
(Port-au- 'kw, d ajrmuf a&tm;
Prince) +rdKŒawmf wae&mwnf;rSmudk aoqHk;ol twnfjyK vS s yf p pf p uf ¶ H k t m;
Edkifoavmuf 150˜000 &SdoGm;+yDvdk@ a[wDtpdk;&u ajymvdkuf pwif zGiv fh pS af wmhrnf jzpfonf? a&umwmrS a&rsm;onf Edik if . H
ygw,f? jywfawmufaeaom vSsyfppf"gwftm;udk tm;aumif;apvSsuf
'Dta&twGuf[m taqmuftOD;ysufawGatmufrSm t"duvSsyfppf"gwftm; xkwfvkyfwifydk@ay;aom EkdifiHjzpfvm
tavmif;awGrz,f&ao;wJh acgifzsm;wJhae&mawGu aoqHk;ol awmhrnf[k tDo, D ydk ;D ,m;wk@d arSsmv
f ihv
f suf &S=d uonf? od@k aomf
awG&ŒJ pm&if;rygao;ygb;l ? tm;vH;k pkpak ygi;f aoqH;k olu 200˜000 a0zefa&;orm;rsm;u ywf0ef;usifESihf jrpfa=umif;wavSsmuf
avmuf jzpfomG ;Edik w f ,fv@kd tm%mydik af wGu cef@reS ;f ygw,f? aexk d i f = uaom jynf o l w k d @ tay: raumif ; aomtusKd ; quf
u,fq,fa&; vkyif ef;awGukd tqH;k owfvu kd +f yDv@kd tpd;k oufa&mufr&_ rdS nf[k a=umufvef@ae=uonf? ,cka&tm;vSsypf pf
&u aom=umae@rmS w&m;0if a=unmcJah yrJh +rdKŒawmfxu J +ydKus xkwfvkyfa&;puf¶HkrS vSsyfppf"gwftm; 400 rD*g0yfxkwfvkyf
aewJh ukepf q kH ikd af tmufuae touf 24 ESpt f &G,f trsK;d om;w ay;Ed k i f r nf j zpf o nf ? ,if ; Gilgel Gibe II a&tm;
a,mufukd Edik if w H um u,fq,fa&;tzGŒJ awGu paeae@wek ;f u vSsyfppfpuf¶HkxHokd@ Gilgel Gibe I a&tm;vSsyfppfpuf¶HkrS
u,fxkwfEdkifcJhygw,f? a&rsm;onf ajratmuf a&ydkufvdkif;rSwqihf a&muf&Sdvmrnf
wcsKŒd u,fq,fa&;tzGŒJ awGu u,fq,fa&;awG vkyf jzpfonf? Gilgel Gibe I a&tm;vSsyfppfpuf¶Hkodk@ tkdrkd
ae=uao;ayrJh awmfawmfav; enf;oGm;+yDvdk@ USAID u jrpfrSa&rsm; pD;0ifonf? vGefcJhaomESpfuuJhodk@ vSsyfppf"gwftm;
wm0ef&o dS l wifru f mvm[ef (Tim Callahan) u ajymyg jywfawmufr_ xyfrHjzpfay: jcif;r&Sdap&ef ya&m*sufrsm;pDpOf
w,f? xm;&Sdonf? aemufwqifhwGif Gilgel Gibe III a&tm;
tckcsed x f d }uD;}uD;us,uf s,f ul;pufa&m*g jyef@ymG ;r_awG vSsypf pfpuf¶kH wnfaqmufrnfjzpf+yD; xkpd uf¶rkH S vSsypf pf"gwt f m;
r&Sad o;ayrJh tom;ay:rSm teDuu G af wG ay:wm/ 0rf;avSsmwmeJ@ 1800 rD*g0yfxw k v
f yk Ef idk rf nf jzpfonf? tDo,D ykd ;D ,m; tpd;k &onf
rsupf ed molawGawmh &Sad ew,fv@kd wm0ef&o dS al wGu ajymygw,f? vSsyfppf"gwftm; xkwfvkyfI jynfwGif;YoHk;pGJonhftjyif a'o
tpm;taomuf/ a&/ aep&meJ@ usef;rma&; apmifha&Smufr_awG wGif;edkifiHrsm;odk@vnf; wifydk@vkdonhfqEN&Sdonf? Djibouti/
txl;vdak ew,fv@kd vnf; wm0ef&o dS al wGu ajymygw,f? uifnmESihf ql'efEkdifiHwkd@onf tDoD,kdyD;,m;rS vSsyfppf"gwf
vlawG awmfawmfrsm;rsm;qDudk a&eJ@ tpm;taomuf tm;0,f,l&ef oabmwlnDxm;+yD; jzpfonf? pDpOfxm;onhf
awGydk@ay;Edkif+yDjzpfayrJh ivsif'%fcHxm;&olawG&JŒ vdktyfcsuf twkid ;f taumiftxnf ay:vmygu aumfzt D pm;/ vSsypf pf"gwf
tm;vH;k udak wmh rjznfq h nf;ay;Edik af o;bl;vd@k ulnu D ,fq,fa&; tm;onf tDoD,kdyD;,m;EkdifiH. yrm%trsm;qHk;aom ydk@ukef
at*sipf aD wGu ajymygw,f? jzpfvmayrnf?
(bDbDpD)
25
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal
(bDbDpD)
26
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal
a&$bkd
+AdwdefEiS hf oHtquftoG,f cg&mtkdauESi fh pm;aomufqkdi f
jzwfawmuf&ef tD&efygvDref pOf;pm; yif y ef ; aeor#awG vef ; apcsif & if a wmh
a&$ b k d u k d o m =uG c J h y g
tD&efEidk if H a&G;aumufyt JG +yD; jzpfymG ; á jrefrmpmppfppf pm;aomufvo dk rl sm;twGuf oef &h iS ;f vwfqwfjyD;
aom qENjyr_rsm;udk +AdwdefEkdifiHu t&om&Sad om zm;om;/ ,keo f m;/ i&SOahf jcmufpyfwdk &h &SEd idk yf gonf?
axmufct H m;ay;r_rsm; jyKvkycf o hJ nf á 0ufom;xkww f ;dk / wkd [ h ;l oky/f ig;&H ah jcmufoyk Ef iS hf tjcm;xl;jcm;
[k tD&eftpdk;&u r=umc%pGyfpGJ aom tpm;tpmrsm;vJ ok;H aqmifEidk yf gjyD?
ajymqko d nf? ,if;pGypf cJG suu f kd +Adwed f - cg&mtkad uoDcsi;f rsm;ukv d nf; puftopfEiS hf oDcsi;f rsK;d pku H dk pdwaf t;
edkifiHujiif;qkdcJhonf? xkd@jyif+Adwdef csr;f ompGm oDqEdk idk yf gonf?
EdkifiHonf tD&ef.jynfwGif;a&;udk 0ifa&mufpGufzufonhftjyif a&$bkd
ywWjrm;
Big Box
27
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal
tif'dke;D &Sm;ekdi fiH qm;Am;jynfe,fwGi f t=urf;zuf pdwWZ aq;¶HkwGi f vlem trsm;tjym; aoqHk;&onhf
wkdufcdkufr_rsm; jyKvkyfvmzG,f&dS ta=umif;t&if; usL;bm; pHkprf;
rav;&Sm;EkdifiH&Sd tar&duef usL;bm;tm%mydkifrsm;onf
oH¶;kH u ,refae@u t=urf;zufjcif; pdwZW aq;¶Hw k pfct k wGi;f vlem 26
eSiyfh wfoufaom owday;csuw f pf OD;aoqH;k &onhf udpt P ay: pHpk rf;
ck xkwjf yefco
hJ nf? 4if;owday;csuf ppfaq;r_rsm; jyKvkyv f su&f odS nf?
wGif abmfeD,kdu|ef;ay:&Sd qm;Am; a0'em&Sifrsm;onf jyif;xefpGm
jynfe,fae&mtESH@wGif tyef;ajz at;csr;f aom &moDOwk. t&Sed f
vma&muf=uaom EdkifiHjcm;om; a=umihf aoqH;k oGm;=u&jcif;jzpfonf? vl@tcGit hf a&;v_y&f mS ; olrsm;
rsm;tm; OD;wnfIt=urf;zufrr_ sm;/ u aoqHk;r_rsm;onfaq;¶Hk. vspfvsL¶_Œ*¶krpdkufr_ESihf ,kd,Gif;
&mZ0wfr_rsm;/ usL;vGefEkdifa=umif; yg&Sdonf? txl;ojzihf aeaomaq;¶Hk. tajctaersm;a=umihf[k jypfwifajymqkdonf?
qm;Am;ta&S Œ yd k i f ; &S d qef y k d e mrmbl ; ES i h f qD y g'rf a 'orsm;od k @ use;f rma&;0ef}u;D Xmeu a0'em&Sirf sm;onf touft&G,f }u;D &ihf
a&Smif&Sm;&efESihf rjzpfraeoGm;a&muf&ygu owd}uD;pGmxm;&ef ae=u+yD; touf¶v _ rf;a=umif;qkid &f m a0'emrsm;ESifh emwm&Snf
E_d;aqmfxm;onf? 2000 ckESpfuqDyg'rfa'owGif c&D;oGm; a0'emrsm; cHpm;ae=u&aoma=umihf jzpfonf[q k o
dk nf? xkad q;
21OD;tm; tblqm&yfolykeftkyfpku zrf;qD;ac:aqmifoGm;onhf ¶Hw
k iG f aq;ukor_ cH,al eonhf a0'em&Sif 2500 cef@ &So d nf? ,if;
om"ursm; &Scd o hJ nf? azmfjyygowday;csuaf =umihf qm;Am;useG ;f tjzpftysuo f nf a&SmifvI J$ &Ekid af om aoqH;k r_rsm;xJwiG v f Ol ;D a&
ay:wGif &JwyfzŒJG 0ifrsm; wk;d jrêicfh sxm;cJo h nf? (attufzyf )D trsm;qH;k aoqH;k r_ jzpfayonf? (bDbpD )D
28
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal
30
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal
31
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal
32