Anda di halaman 1dari 32

&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal

Volume (1) Issue 2, February 2010.

'Dvzwfp&m
- *syef Oya' p -2

- *syefjynfwiG ;f
owif; p -5

- jrefrmjynfwiG ;f
owif; p -7

- A[kow
k + [mo
p -9 -10

- tar;tajz p -14

- aqmif;yg; p -15

- a0zefa&; p -18

- umwGe;f p -22

- Ekid if w
H umowif; p -25

- tm;upm; p -29
Take Free (tcrJ
1 h jzpf y gonf )
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal

*syefEkdi fiH ,mOfarmif;vkdi fpifESi fh ywfoufI odxm;p&m

*syefEkdifiHwGif um;armif;&ef *syef,mOfarmif;vkdifpifjzpfap/ oufwrf;&Sdaom tjynfjynfqkdif&m ,mOfarmif;vkdifpifjzpfap


&S&d efvt dk yfygonf? vkid pf ifoufwrf;wk;d jcif; (okd )h vkid pf if,jl cif;wkd u
h dk Ekid if jH cm;om; rSwyf w
Hk ifvyk x
f m;onfh vlxt
k E &W m,fuif;&Si;f
a&;aumfrw D wD iG f vkyaf qmifEidk yf gonf? vkyaf qmifenf;rodygu oufqidk &f mjrKd eh ,fc&kid /f &JXme/ ,mOfarmif;vkid pf ifXmewGif ar;jref;
pkHprf;Ekdifygonf?

Ekid if jH cm;om;,mOfarmif;vkid pf ifwckrS *syef,mOfarmif;vkid pf ifokd h ajymif;&mwGif atmufygtcsurf sm; vdt k yfygonf?
- vkid pf ifoufwrf;&So d nfh Ekid if jH cm;om;,mOfarmif;vkid pf if?
- oufqidk &f m vkid pf ifu&dk cJo h nfh oH&;Hk rSjzpfap/ *syefEidk if aH rmfawmftoif; (JAE) rS oufqidk &f m,mOfarmif; vkid pf iftm;
axmufcpH mESihf *syefbmomjyef?
- oufqidk &f m ,mOfarmif;vkid pf ifudk &,ljyD;aemuf 4if;Ekid if w H iG f wqufwnf; 3vausmaf exkid cf o
hJ nfh taxmuftxm; (Ekid f
iHu;l vufrw S rf sK;d ) pm&Gupf mwrf;?
- Ekid if jH cm;om;rSwyf w Hk ifu'f?
- "gwyf Hk 1ykH (okd )h 2 yk?H
- aqmif&u G cf ?

,mOfarmif;vkid pf ifXmewGif av#mufxm;r_tay: tajccHjyD; ,mOfarmif;&mwGif vkt d yfonfh A[kow k (okd )h u|r;f usirf w_ dk u
h dk
ppfaq;ygjyD; ,mOfarmif;ESi&f mwGif csKd , h iG ;f csurf &S[
d k ,lq&onft
h cgrmS awmh vkid pf ifpmar;yG.
J wpdww f ydik ;f uif;vGwaf pjyD; vJv, S f
r_udk cGijhf yKayvdrrhf nf? *syefEidk if w
H iG f touf 18ESpaf usmrf S ,mOfarmif;vkid pf ifudk av#mufxm;Ekid o f nfjh zpfI 18ESpf rjynfah o;oljzpfyg
u rdr, d mOfarmif;vkid pf if &Sxd m;ayrJv h nf; *syef,mOfarmif;okd h rajymif;ay;ay?

oufwrf;&Sd rdrEd idk if H ,mOfarmif;vkid pf ifr&Sb


d J *syef,mOfarmif;vkid pf ifudk av#mufxm;vkyd gu tdro f ;Hk um;armifEiS &f eftwGuf
trSwf (1) trsK;d tpm;vkid pf ifEiS hf {nfo h nfv h yk if ef;ok;H ,mOfarmif;&mwGif vkt
d yfonfh trSwf (2) ,mOfarmif;vkid pf if[I l &Sjd yD;
omreftm;jzifh trSwf (1) ,mOfarmif;vkid pf ifudk ,lavh&ydS gonf?
trSwf (1) ,mOfarmif;vkdifpifrSm 8rsKd;&SdjyD; &Sdxm;onfhvkdifpifjzifh rnfonfh,mOfi,frqkd armif;ESifEkdifonf? t"duvkdif
piftrsK;d tpm;rsm;rSm atmufygtwkid ;f jzpfonf?

- ,mOf=uD;armif;vkid pf if (8wefausmu f m;=uD;/ 5weftxufum;rsm;ESihf pD;eif;olowfrw S Of ;D a& 11OD;ausmyf gonfh um;=uD;?


- &k;d &k;d vkid pf if (,mOf=uD; 2bD;armif;vkid pf if 2bD;wyf,mOf (tif*sif 400 pDpt D m;ausmf ) ,mOfao;armif;vkid pf if armfwmwyf
pufb;D (50 pDpaD tmuf qkid u f ,fEiS hf wlygonf ) / &k;d &d;k (50 pDp)D ,mOfao;armif;vkid pf ifrmS 16ESpt
f &G,rf S vdik pf if,El idk jf yD; xko
d wfrw
S f
xm;onfh ,mOfarmif;vkid pf ifrv S jJG yD; armif;ESicf iG rhf &Sad y?

vkid pf ifu,
dk &l mwGif (PAF) tzGJ rh S owfrw S x
f m;onfh owfrw S uf m;armif; avhusiahf &;ausmif;okd h oGm;a&muf&ayrnf?
owfrw S u
f m;armif; avhusiahf &;ausmif;atmifjrifygu u|r;f usirf p_ mar;yGu J dk ajzp&mrvkyd gb;l ? tu,fI avhusiahf &;ausmif; rwuf
cJyh gu (PAF) tzGJ . h ,mOfarmif;vkid pf if pmar;yGEJ iS hf oufqidk &f m bmom&yfpmar;yGuJ kd ajzqkad tmifjrifygu ,mOfarmif;vkid pf if&rnfjzpf
onf?
2
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal

*syefava=umif;vkdi f; T*sme,f xkwfa0jcif;.


vlrGJtjzpfcH,l&Sd &nf&G,fcsuf
þ&kd[if*sm *sme,f (The
*syefEkdifiH.
t}uD;rm;qH;k aom Rohingya Journal) onf
aumfydka&;&Sif; t
zGJŒtpnf;}uD; rnfonfhtzGJhtpnf; tpkd;&vufatmuf
wpfckjzpfonhf
*syef a va=umif ; cH*sme,fr[kwfyg/ vGwfvyfaom &kd[if
onf jyD ; oG m ;wJ h
tywfu ta=uG; *smowif;*sme,f^jzpf jzpfygonf/ þ*sm
26 bD v D , H j zih f
vlrpJG m&if; a=ujim e,fukd *syefEkdifiHa&muf &kd[if*smausmif;
vk d u f + yD j zpf o nf ?
vlrGJpm&if;cH,laepOftwGif; c&D;pOfrsm;yHkrSefajy;qGJaernf[k qkd om;rsm;OD ; aqmif^jyDj yD; &d k [ if * smta&;
onf? tm&S. t}uD;qH;k aom ava=umif;vkid ;f }uD;onf ESppf Of c&D;
onf oef; 50cef@tm; o,f,lydk@aqmifay;vsuf&Sd+yD ,cktcg ^jref
jrefrmm^^jynf
jynfolrsm;od&Sd&ef? ^jref
jrefrmjynf
vlrGJpm&if;cH,l vkdufaoma=umihf tvkyform;OD;a& 30µ tm;
avSsmhcsI tpkd;&axmufyHp&dwf a':vm 10bDvD,HESihf oHk;ESpf 'Drkdua&pD&&Sda&;ESifh *syefEkdifiHa&muf
wmumvtwGif; ta&;ay:acs;aiGrsm;tm; &,lcHpm;cGifh &Sd+yDjzpf
onf? *syefava=umif;vkid ;f . pDrcH ef@crJG r_ sm;onf vGecf ahJ omESpf ^jref
jrefrmm^^jynf
jynfolK^jynf
jynfom;rsm;. pD;yGm;a&;
rsm;twGi;f All Nippon ava=umif;vkid ;f xufyif qk;d 0g;vm
cJo
h nf? t*F gae@u xkad va=umif;vkid ;f . &S,, f maps;onf oH;k ,rf; vlrSKa&;ukd wzufwvrf;rS ulnDyHhykd;Ekdif
txdusqif;oGm;cJh onf? *syefava=umif;vkid ;f . pawmhrsm;tm;
azazmf0gv 20 &uf ae@ywf0ef;usiw f iG f wku
d sKpd wmhtw d cf sed ;f aps; &ef&nf&G,fí xkwfa00^^j=jc= if;jzpfygonf/
uGuf pm&if;rsm;rSz,f&mS ;ypfrnfjzpfonf? ta=uG; 26 bDv, D eH ;D
yg;jzihf vlrtJG jzpfc,
H cl ahJ om *syefava=umif;vkid ;f tzGŒJ onf *syefEidk f *sme,fwGifrnfolrqkd oma&;?ema&;?
iH. pD;yGm;a&;rajyrvnfjzpfapjcif;. t"duw&m;cHwpfO;D jzpfvm
cJah vonf? rwfvukeq f ;kH aom b¾ma&;ESpt f wGi;f wGif xkad v vlrSKa&;ESifhtvkyftukdif? pD;yGm;a&;
a=umif;vkid ;f . tom;wifvyk if ef;t¶H;_ onf 2²9 bDv, D H &Srd nf[k
cef@reS ;f &onf? a=uG;&Sirf sm;rS ,rf 730 bDv, D t H m; avsmaf y;rnf a^jumf
jumf^jimrsm;ES
jimrsm;ESifh tdrfcef;ykdvQHyppönfön;f rsm;
jzpfonf?
(attufzyf )D tm; tcrJhaMumfjimEkdifygonf? owif;/
pmrlrsm;ESifh a0zefpmrsm;ay;ykdhvkdol
&Sdygu txl;yifzdwfac:tyfygonf?
3
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal

vGwfvyfr#wJh a&G;aumufyGJ usif;ya&;/ Ekdi fiHa&;tusOf;om;v$wfa&;


*syeftpkd;& wkdufwGef;

jrefrmEkid if rH mS vGwvf yfr#wwJh a&G;aumufyJG usi;f yay;zkd eh J h jrefrmh'rD u dk a&pDacgi;f aqmif


a':atmifqef;pk=unfeJ h EdkifiHa&;tusOf;om;awGukdv$wfay;zkd h *syefEkdifiHjcm;a&;0ef=uD;u
jrefrmppftpk;d & Ekid if jH cm;a&;0ef=uD;ukd wku d wf eG ;f vku
d yf gw,f?
ta&S th m&SeJ v h ufwiftar&duEdik if aH wGu Ekid if jH cm;a&;0ef=uD;awG&J h wku d sKjd rKd uh 2&uf
=umaqG;aEG;yGt J wGi;f tvGwo f abmawG q h &Hk mrSm *syefEidk if jH cm;a&;0ef=uD;u jrefrmEdik if jH cm;
0ef=uD;OD;Om%f0if;ukd wku d w f eG ;f cJwh mjzpfygw,f? usi;f yzkd &h adS ewJh a&G;aumufyaJG wGrmS oufqidk f
olawGtm;vk;H ukyd g0ifciG jhf yKzkd h *syefEidk if u H ar#mv f ifxh m;wmukv d nf; Ekid if jH cm;a&;0ef=uD;u ajym
qkcd yhJ gw,f?
*syefekdifiH[mqkd&if jrefrmEkdifiHukdjynfyuae zGH hjzKd;r_taxmuftyHhawG ay;tyfaewJh
t"duEkid if jH zpfayrJh 1988ckEpS f 'Dru dk a&pDawmif;qkd tk=H uGra_ wGudk ppftpk;d &uESrd Ef iS ;f cJw h ahJ emuf
tultnDawGudk jzwfawmufcw hJ m jzpfygw,f? 'gayrJv h nf; vGwv f yfwahJ &G;aumufyaJG wGeJ h
*syefEikd if jH cm;a&;0ef=uD; Katsuys Okada twl Ekid if aH &;wk;d wufra_ wG&v dS mr,fq&dk if tultnDtaxmuftyhaH wGay;tyfzdk jh zpfvmEkid f
p&m&Sdw,fvkd hvnf; *syefEkdifiHjcm;a&;0ef=uD;uqkdygw,f? wu,fawmh jrefrmEkdifiHrSm
Ekid if aH &;tajymif;tvJawG wu,fwrf;jzpfvmcJrh ,fq&dk if *syefEidk if b H ufu yHyh ;dk r,ft h pDtpOfawG[m wav#mufv;Hk &Sad ecJw h mjzpfygw,f?
*syefEidk if jH cm;a&;0ef=uD;eJ ah wG q
h &Hk mrSm jrefrmEkid if jH cm;a&;0ef=uD;uawmh a&G;aumufyaJG wG[m vGwv f yfjyD;w&m;r#wr_&rdS mS jzpf
ovkd xde;f odr;f cHxm;&wJh a':atmifqef;pk=unf&J h trsK;d om;'Dru dk a&pDtzGJ ch sKyf (NLD) tygt0if oufqidk o f al wGyg0ifEidk rf mS jzpf
w,fvdk v h nf; ajymqkcd ahJ =umif; *syefeidk if u H vmwJh owif;awGuazmfjycJyh gw,f?
jrefrmppftpk;d &uawmh 'DEpS x f rJ mS a&G;aumufyaJG wG usi;f yay;r,fqadk yrJh ae &h uftwdtusuadk wmh w&m;0ifxw k af zmfajymqkd
wmrsK;d r&Sad o;ygb;l ? *syefEidk if cH &D;pOfrwkid rf D 'Dwywfwnf;rSmyJ AD,uferfEidk if rH mS ta&S ah wmiftm&SEidk if rH sm;toif; (tmqD,)H Ekid if H
jcm;a&;0ef=uD;awGeJ h awG q h pHk OfrmS awmh Edik if jH cm;a&;0ef=uD; OD;Om%f0if;u 'Dv&dk uftwdtus rowfrw S &f ao;ayrJh tppt&m&m tpD
tpOftwkid ;f &Sad eygw,fvdk h ajymqkcd ahJ =umif;od&&dS ygw,f?

wkdusKdjrKd hywf&xm;wGi f aESmuf,Sufr_rsm;tm; apmifh=unfhrnfh


uifr&mwyfqif
*syefEidk if H &xm;vrf;ukr% ` w D pfcrk S jrKd yh wf&xm;rsm;twGi;f vlusycf sed Yf rde;f rom;rsm;tay: rxDw&DjyKvkyrf r_ sm;ukd ta&;
,lEidk &f eftwGuf txl;uifr&mrsm; wyfqifawmhrnf jzpfonf[q k o
dk nf? vlp;D wG. J rsuEf mS =uufwiG f uifr&mrsm;tm; wyfqifrnf
jzpfonf? wku d sK&d w J yfzJG 0h ifrsm;onf ESppf Ofred ;f rom;rsm;tay: rxDw&DjyKrlrsm;ESiyhf wfoufaom wkid =f um;csuf 2000cef t
h m; ajz&Si;f ae=u
&onf? avhvmr_rsm;t& rde;f rom;ig;OD;v#if av;OD;onf &xm;pD;pOftwGi;f tdajENysujf ym;apaom rxDw&DjyKr_rsm;ESihf =uKHawG =h uonf
[ko&d onf? apmif=h unfah &;uifr&mrsm; wyfqifxm;a=umif;ukv d nf; c&D;oGm;rsm;tm; today;onfh qkid ;f bkwrf sm; csw d qf aJG y;xm;
rnfjzpfonf?
4
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal

tar&duef- *syef t%kjrLpmcsKyftm; *syef0ef=uD;csKyfa[mif;aetdrfY awG h&dS

*syef0ef=uD;csKyfa[mif; tDpulqmwku d , kd w
f idk f vufrw S xf ;dk xm;
aom tar&duef-*syefESpfEkdifiH v#Kd h0SufoabmwlpmcsKyfwckukd 4if;rd
om;pk0ifwOD;u odrf;qnf;xm;a=umif; od&Sd&onf? ,if;pmcsKyfwGif
ta&;=uKHvmaomf tar&duefwdk t h m; tku d eD m0gwiG f t%kjrLvufeuf
tok;H jyKcGiu hf dk ay;xm;onf?
tDpulqmwdkESifh &pfcswfepfqif
&Si*f sqD mwkd odr;f qnf;xm;aom 1969 Ek0d ifbm 19 &uf ae h aeh
pGjJ zifh *syef0ef=uD;csKyfqmwkEd iS hf tar&dueforRw &pfcswef pfqifwdk h vuf
rSwx f ;kd xm;onfh pmcsKyfudk 0ef=uD;csKyfa[mif;. aetdrw f iG f awG &h jdS cif;jzpfonf? qmwk. d 'kw, d om;u
oabmwl pmcsKyf
TpmcsKyfta=umif;ukd pme,fZif;rD'D,mtm; owif;ay;&efqkH;jzwfcJhonf? (xdyfwef;v#Kd h0Suf)[k
yg&adS om TpmcsKyfudk 1969 ckEpS f Ek0d ifbm 21&ufwiG cf sKyfqadk om *syef0ef=uD;csKyfqmwkEd iS hf tar&dueforRw epfqifwdk w h &m;0if
oabmwlnrD r_ w S wf rf;[k acgi;f pOfwyfxm;onf?
pmcsKyfxYJ ta&;ay:umvrsm;wGif *syeftpk;d &. =uKdwifoabmwlncD sujf zifh tar&duefwdk h tku d eD m0godk h t%kjrLvuf
eufoiG ;f cGiEhf iS hf c&D;axmufciG u hf dk oabmwlxm;onf? tar&duefwdk . h vkv d m;csuu f dk tav;rlaomtm;jzifh xko d kd h =uKdwifoabm
wlncD suu f kd acgi;f aqmifEpS Of ;D vk;H u TpmcsKyfudk txl;v#Kd 0h u S xf m;&S&d ef oabmwlc=hJ uonf?
,cifuwnf;u TpmcsKyf wnf&rdS E_ iS yhf wfoufI aumv[mvrsm;pGm &Scd =hJ uonf? tku d eD m0gtm; jyefvnfyidk q f idk cf iG &hf &S&d ef
nSEd id_ ;f pOfu qmwk. d oHtzGJ 0h ifjzpfaom au0ukid Zf rl u D 1994ckwiG f xkwaf 0aom 4if;.pmtkyw f iG f TpmcsKyfta=umif;tm; tjrGurf #
azmfxw k af &;om;cJo h nf? odk &h mwGif olu qmwku d , dk wf idk f pmcsKyfuadk zsmufzsuyf pfvu dk jf yD[k ,k=H unfco hJ nf? qmwk. d ygwjD zpfaom
vpfb&,f 'Dru dk &ufwpfygwu D rl pmcsKyfwnf&rdS u _ kd jiif;qkcd o hJ nf? qmwko d nf *syeforkid ;f wGif oufwrf;t&Sn=f umqk;H (1964-67xd/
1970-74 xd) wm0efxrf;aqmifcahJ om 0ef=uD;csKyfjzpfonf?

tar&duef a&,mOfEiS fh av,mOfwkd@tm; avmifpmqD jznhfwif;onhfvkyfief; *syef&yfqkdi f;

*syefEkdifiHonf tar&duefOD;aqmifaom EdkifiHpHkwyfzGJŒrsm; tmz*efepPwefY t=urf;zuf


wkdufzsufa&; ppfqifa&;udk wzufwvrf;rS yHhydk;onhftaejzifh 2001 ckESpfrSpI EdkifiHpHkwyfzGJŒ. a&,mOfESihf
av,mOfrsm;udk tdE, dN ork'&N mtwGi;f wGif avmifpmqD jznhw f if;ay;onfh wm0efuakd qmif&u G af y;cJo
h nf?
*syefEkdifiHtpdk;&onf tar&duefESihf taygif;tygwkd@tm; ulnDaxmufyHhr_udk jyefvnfoHk;oyfIppfa&;xuf
+rdKŒjyqkid &f m tultnDrsm;ay;oGm;&ef qH;k jzwfco hJ nf? xk@d a=umihf tdE, dN ork'&N mtwGi;f avmifpmqD jznhf
wif;ay;jcif;vkyif ef;udk ,refae@noef;acgi, f t
H csed rf pS I &yfqidk ;f rnfjzpfa=umif; *syefumuG,af &;0ef}uD;u
trdef@ xkwfjyefcJhonf? *syefEkdifiHonf wmvDbefppfom;a[mif;rsm;tm; vkyfief;cGifoifwef;rsm;ay;jcif;/
tmz*ef'u k o
Q nfrsm;tm; tultnDay;jcif;wk@d ukd ydrk akd qmif&u G o
f mG ;rnf[q k o
dk nf? xk@d tjyif a':vm 5 bDv, D H
axmufy&hH efuwdjyKcJo h nf? (qif[mG )

5
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal

*syefvli,frsm;ae hwGi f aysmf&$i faeaom *syefysKdarrsm;


*syefEidk if wH iG f *syefvrl sK;d touft&G,af &mufot
l rsm;pku olwdk uh dk
touf=uD;a=umif;udk xif&mS ;apaom ajymqkjd cif;ukd rESpo f uf=uyg? 2010
ckEpS f Zefe0g&D 11&ufae w h iG f usa&mufaom vli,frsm;ae w h iG f toufEpS f
q,fjynfhol (1³27)oef;&Sda=umif; *syefjynfwGif;xkwf The Daily
Yomiuri owif;pmwGif azmfjyxm;ygonf? *syefvli,ftrsm;pkonf
toufEpS q f ,fjynfh t&G,af &mufjyD[k owfrw S xf m;aomfvnf; olwdk .
h pdwf
xJrmS awmh olwdk [ h m Still Kid At Heartvkd h ajymqkad e=uygw,f?

*syefwGi f tvkyfr&Sdojzifh tkd;rJhtdrfrJh


jzpf&ol rsm;jym;ae FFFFF aus;Zl;wifv$m FFFFF

&k[
d if*sm *sme,f
*syefEidk if w
H iG f vuf jzpfajrmufa&;twGuf
&Sd tvkyv f ufrEhJ e_ ;f rSm 2009
ckESpf *sKvkdifvwGif 5²7 µ tzufzufrS 0kid ;f 0ef;yHyh ;dk aom
ESifh Ekd0ifbmvwGif 5²2 µ oufqidk &f m owif;Xmersm;/
toD;oD;jzifh pHcsed jf rifw h ufchJ
aoma=umifh urBm'h w k ,d t tzGJ t
h pnf; toD;oD;rsm;/
=uD;qkH;aom *syefpD;yGm;a&; rdwaf qGoil ,fcsif;rsm;ESihf
rSm 'kwd,urBmppfaemuf
ykdif;tqkd;&Gm;qkH; rsufarSmufurBmhpD;ygG;ysufuyfrS &kef;xGufEkdif&ef a-umfjimxnfhoGif;ay;aom
tvSr;f a0;v#u&f o dS nf?
tpk;d & pm&if;Z,m;t& *syefEidk if w H iG f tk;d rJth rd rf hJ 15800
pD;yGm;a&;vkyfief;&Sifrsm;
cef &h jdS yD; wpf0ufcef rh mS wku d sKEd iS t
hf qkd mumjrKd rh sm;wGif aexkid =f u tm;vk;H ukd txl;yif
onf? yk*v d~ tzGJ t
h pnf;rsm;url wku d sKwd pfjrKd x h w J iG f 10000 ausm&f dS
onf[q k o dk nf? okd ah omf ,if;ta&twGuu f dk twnfjyK&efc, J Of; aus;Zl;wif&Sdygonf?
vSonf?

6
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal

jrefrmjynfwGif; owif;

jrefrmppftpdk;& b*Fvm;a'h&Sfa&muf &kd[iiff*sm 9000O


9000ODD; ac:&efoabmwl
b*Fvm;a'h&SfEkdifiHodk h 2&uf=umoGm;a&mufonfh jrefrmppftpkd;&.
'kw, d Ekid if jH cm;a&;0ef=uD; OD;armifjrifEh iS hf b*Fvm;a'h&fS Ekid if jH cm;a&;0ef=uD; rk[ d mruf
rD*sm[lum&ufpw f dk Eh pS Of ;D awG qh jHk yD; &k[
d if*sm'kuoQ nfrsm;ta&;ESiyhf wfoufI ,ck
uJoh dk h jrefrmppftpk;d &bufrS oabmwlnjD cif;jzpfonf?
jrefrmESib hf *Fvm;a'h&fS ESpEf idk if eH ,fpyf aumpfbpm;c&kid t f wGi;f &Sd ukwyk avmif;
'kuo Q nfpcef;ESihf em&my&'kuo Q nfpcef;rsm;wGif &d[ k if*sm 3aomif;ausm0f ef;usif &S&d mrS
9000omv#if vuf c H & ef o abmwl n D j cif ; jzpf o nf ? jref r mppf t pk d ; &onf
&dk[if*sm 'kuQonfrsm;
r=umao;cifu “&kd[if*smawGqkdwm jrefrmEkdifiHrSmr&Sdygbl;” [k 2009 Zefe0g&D
29&ufae x h w k f jrefrmhtvif;owif;pmwGif w&m;0ifa=unmcJyh gonf?
tckjyefydk rh ,fh &k[ d if*smawGxrJ mS olwdk q h ENtavsmuf jyefr,fo h el nf;yg;w,f? jrefrmppf
tpk;d &rS Ekid if o
H m;tjzpf todtrSwrf jyK/ v,f,majrrsm;odr;f yku d /f t"rRvyk t f m;ay;ckid ;f apr_rsm;/ vl t
h cGit
fh a&;csK;d azmufrr_ sm;a=umifh
,ckuo hJ dk h &k[ d if*smrsm; xGucf mG vm=ujcif;jzpfjyD; tu,fI xku d ohJ dk t h ajctaequfvufjzpfaeygu ppftpk;d &rS jyefac:v#iv f nf;
&k[
d if*smvlrsK;d awGtay: bmrSx;l jcm;rnfr[kwb f J ppftpk;d &. 2010a&G;aumufyJG ay:vpDt&omjzpfEidk af =umif; jynfyrSEidk if aH &;v_y&f mS ;ol
wpfO;D rSo;kH oyfcsuu f dk a&;om;vku d &f ygonf?

SANKEI TRAVAL SERVICE


qufoG,f&ef Special Discout Air Tickets

Ù urBmhEkdifiHaygif;pkHokd h wvrf;oGm;ESifhtoGm;tjyef av,mOfvufrSwfrsm;/


ADZmtrsKd;rsKd;/ [kdw,fESifhjynfwGif; av,mOfvufrSwfrsm;?
Ù tzrf;cH&olrsm;ESifh ukd,fwkdifowif;ykd hI jyefrnfholrsm;twGuf aps;ouf
Soe Aung (Editor) omaom jrefrmjynftjyefvufrSwfrsm; tzrf;cH&olrsm;twGuf oufqkdif&m
Immigration ta&mufvufrSwf ykd hay;ygonf?
Tokyo, Shinjuku-Ku, Ù *syefjynfwGif ausmif;wufaeolrsm; tvkyfwm0efESifh a&muf&Sdaeolrsm;/
Tsukuchi Machi 15 jrefrmEkdifiHESifh pD;yGm;a&;qufoG,fvkyfudkifaeolrsm;twGuf jrefrmEkdifiHokd h
Kagurazaka Haise 101 tvnftywfjyefvkdonfh (*syef/jrefrm) rdom;pkrsm;twGuf Sankei rSmom
&&SdEkdifwJh “txl;aps;oufomaom” Thai AirwayvufrSwfrsm;
162-0818
Tel: 03-5579-8161 ae hpOf eHuf 8em&DrS n 8em&Dtxd (we*FaEG/ teD&uf ydwfygonf)?
Fax: 03-5579-8161 jrefrmwm0efcH - oef h=uL0if; (jrefrm (okd h) *syefbmomjzifh)
Mobile: 080-5027-9848 Ginza Shallow Bldg, 4F 1-14-9 Ginza, Chuo-Ku, Tokyo 104-0061
e-mail: rohingyajournal@gmail.com TEL: 03-3564-3456 / FAX: 03-3562-3930
e-mail: sakura@sankeitourist.co.jp
Cell: 090-9328-4134

7
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal

ppftpkd;& a&G;aumufyJG atmufwkdbmvrSm


usif;yr,hf owif;xGuf
wkdufav,mOfwpfpiiff; &efukefjrKd hwGi f
ysufusI av,mOfr SL;aoqkH;
jrefrmppftpkd;&u a&G;aumufyJGqkdif&m Oya'awGukd
vmr,fh {+yDvavmufrSmxkwfjyef+yD; a&G;aumufyJGawGukdawmh
atmufwb dk mv 10 &ufae@rmS usi;f yay;vdrrhf ,fq+dk yD; tqm
[d&iS b
f eG ;f &JΠtifwmeufowif;rSm azmfjyvku d w
f myg? jrefrmppf
tpk;d &t}uD;tuJ Akv d cf sKyfr;ª }uD;oef;a&$uawmh 'Dv 4 &ufae@rmS
usa&mufwJh vGwfvyfa&;ae@o0%fv$mrSm a&G;aumufyJGawG
usif;yoGm;r,fhta=umif; xnhfoGif;ajymqkdoGm;ayrJh tcktcsdef
txdawmh tpkd;&bufuae@&uftwdtusukd w&m;0ifowf
owfrSwfrSwf xkwfjyefwmrsKd; r&Sdao;wJhtcsdefrSm tckvkdxl;xl;
jcm;jcm; owif;xGuaf y:vmwJt h wGuf jrefrmhta&;v_y&f mS ;aeol
awG/ tuJcwfawGuawmh owdxm;apmif=h unhaf e=uwmyg?
2009ckESpf 'DZifbmvtwGif; ygupPwef/ jyifopfESifh a*smf'efwkd h yl;wGJ
'gayrJh ,ckvkdowif;xkwfay;+yD; 'Dowif;tay:rSm rl avhusifhpOftwGif; awG h&onfh F-7trsKd;tpm; wkdufav,mOfwpfpD;
wnf+y;D awmh Ekid if w
H umeJ@ 'Dru dk a&pDtiftm;pkawG&ŒJ wk@H jyefcsuu
f ("gwfykH- Staff Sgt.Michael B.Keller)
b,fv&kd rdS vJqw kd t hJ ay:rSm olw@dk tcsut f vuf aumufwmvnf; jrefrmppftpk;d & avwyfyidk f wku d af v,mOfwpfpif; r*Fvm
rjzpfb;l vd@k awmh rajymEkid yf gb;l ? tJ'ga=umihf olw@dk ay;wJoh wif;u 'krH mS ysuu f somG ;cJjh yD; av,mOfrLS ; Akv d =f uD;jynfjh zKd;rk;d vnf; aoqk;H
twdtusay;w,fqw dk m Ekid if w
H um auseyfatmif/ jynfwiG ;f u oGm;ygw,f? ,ckysuu f swahJ v,mOfrmS jrefrmppftpk;d &u 1989
jynfoal wGauseyfatmifvyk w f mvnf; jzpfEidk w
f ,fv@kd awmh ,lq ckEpS af vmuf w&kwEf idk if u H ae F- 7‡UK trsK;d tpm; A-5‡UK
ae=uygw,f? *suw f udk af v,mOftrsK;d tpm;awGu wpfcjk zpfygw,f? av,mOf
ysufusjcif;. ta=umif;ukdawmh aocsmrod&ao;ayr,fh av
jrefrmppftpkd;&u a&G;aumufyJGt+yD; v$wfawmfxJrSm ,mOftqif;rSm Landing Gear csvdk h r&wJt h wGuaf =umifh
vnf; txufe@J atmufvw $ af wmf 2 &yfzŒGJ pnf;+yD; txufvw $ f jzpfEidk w f ,fvdk h rsujf rifwpfO;D uqkyd gw,f? (AGt D adk t)
awmfrmS uk, d pf m;vS,f 400 ausm/f atmufvw $ af wmfrmS 200
ausmyf g0ifr,f/ ppftpk;d &u ausmaxmufaemufcaH y;xm;wJh jynf
axmifpk }uHch idk zf @HG +zdK;a&; toif;uvnf;yJ ygww D csKŒd zJŒG pnf;vdrrhf ,f
pmrsufESm 10 v,fajrodrf;ykdufrS
qkd+yD;awmhvnf; tqm[d&SifbGef;owif;pmu azmfjycJhwmjzpf
ygw,f? rsm;u ajymonf?
wu,fawmh tckvdk jrefrmppftpk;d &u a&G;aumufyaJG wG xduk o
hJ @kd v,fajrrsm;udo k rd ;f ,lonfh ay:vpDtwdik ;f quf
'DEpS rf mS usi;f yay;r,fqadk yrJh tckxo d o
J uJ u
GJ rGJ odEidk af o;wJh tcsed f vkyo f mG ;ygu aemif 10 ESpw f iG f ¶d[
k if*smv,form;rsm; v,f,m
rSm owif;tcsuftvuf twdtusawGukd ppftpkd;&eJ@eD;pyfol vufrrhJ sm; jzpfomG ;Edik o f nf[k bl;oD;awmif+rdKŒe,frS ukeo f nfwpf
awGukdukd;um;+yD; azmfjyvmaewm[m *syefowif;avmurSm OD;uvnf; ajymqdck o hJ nf?
'g[myxrqk;H awmh r[kwyf gb;l ? epc (e,fpyfa'o}uD;=uyfuyG u f aJ &;tzG@J ) udk 1992 ckEpS /f
pufwifbm (1) &ufae@u pwifwnfaxmifc+hJ yD; Adv k cf sKyfcif!eG @f
rkid ef cd sd owif;pmu tJ'o D wif;ESiyhf wfoufI tao;pdwf OD;aqmifonfh wyfrawmfaxmufvrS ;f a&;. }uD;=uyfrj_ zifh ¶d[ k if*sm
ukd av;rsuEf mS txd a&;oGm;wmawG &h ygw,f? wd@k tm; pD;yGm;a&;/ vlra_ &;wd@k tm;ESyd u f yG &f ef &nf¶, G vf yk af qmif
cJjh cif;jzpfa=umif; a'ocHrsm;uajymonf?

8
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal

&kd[if*smrsm;ukd urefvlrsKd;jzpfa=umif; axmufcH


csufygrS ,m,DrwS fykHwifu'f xkwfay;rnf t&Snf=umqkH;
jzpfa=umif; tm%mykdi frsm;uajymqkd jynfwGi f;ppfjzpfyGm;aomEkdi fiH

w&k w f E k d i f i H [ m bD 4 75rS m 221txd ES p f a ygif ;


&ckdifjynfe,fwGif &kd[if*smr&Sdbl;[kqdkI &ckdifjynfe,f 254ESp=f um jynfwiG ;f ppfjzpf&wJh Ekid if jH zpfygw,f? jynfe,f=uD;
jrKd hrsm;&Sd &dk[if*smrsm;ukd ,m,DEkdifiHom; pdppfa&;u'fjym; &,l 7ck&J h ppfacgi;f aqmifawG tcsi;f csi;f ppfjzpfcjhJ yD; aemufq;Hk rSm
vkyd gu urefvrl sK;d pm&if;xJoiG ;f jyD; vlrsK;d tzGJ x h rH S axmufccH suf Qin jynfe,fbk&if Yin Zhengu tEdkif&jyD; w&kwf
yg&rnf[k tm%mykid rf sm;u ajymqko d nf[k od&ygonf? jynfaxmifp&k J h yxrqk;H {u&mZf jzpfvmcJyh gw,f?
trnfrazmfvo dk l oHwjJG rKd rh S tpPvmrfbmom0if vl=uD;
wkid ;f rSm trsK;d om;rSwyf w Hk ifu'fjym;awG &Syd gw,f? 'gayrJh tck=uD;
jyif;vmwJh rsKd;qufopfvli,fawGusawmh trsKd;om;rSwfykHwif
u'fjym; vkyv f dk rh &awmhb;l ? tm%mykid af wGu &ckid t f pPvmrfqdk
wmr&Sw d thJ wGuf xkwrf ay;Ekid b f ;l vkd h ajymygw,f? tckvil ,fawG
uko d w l dk x
h w k af y;wmu {nfEh idk if o H m; tjzLa&mifu'fawGjzpfwhJ tm&SEidk if oH m;rsm; cspf=unfa&;tzGJ h(APFS)
twGuf uav;awGrmS ynmoif=um;a&;ykid ;f rSm txl;tcuftcJ Asian People,s Friendship Society
awG ah e&ygw,f? *syefEidk if w
H iG f tvkyv
f yk af eaom/ ynmoif-um;aeaom
tm&SEidk if o H m;rsm;ukd tultnDay;aeaom tzGJ jh zpfyg
onf?

(1) tvkyo f rm;jy\emrsm;ukd ajz&Si;f ay;jcif;?


(2) jrKd eh ,f&;Hk rsm;okd h oGm;a&muftultnDawmif;cHjcif;?
(3) tjyeftvSef ,Ofaus;r_zvS,jf cif;?
(4) Ekid if jH cm;om;rsm;. ynma&; wk;d wufrt _ wGuf ppfwrf;
vloufwrf;t&SnfqkH;eJ h aumuf,jl cif;?
(5) usr;f rma&;udprP sm; aqmif&u G af y;jcif;?

twkdqkH;Ekdi fiH *syefEdkifiHa&muf EkdifiHjcm;om;rsm;onf ADZm&Sdonfjzpfap/ r&Sd


onf jzpfap tvkyfcGifwGif xdckduf'%f&m&jcif;/ vkyfcvpm
r&jcif;/ ta=umif;rJh tvkyfxkwfcH&jcif;/ usrf;rma&;ESifh aq;
2009ckESpf pm&if;t& *syefEkdifiHrSm vloufwrf; ukop&dwrf sm; r&jcif;/ tjcm;epfema=u;/ av#maf =u;rsm; r&jcif;
t&Snq f ;Hk Ekid if jH zpfjyD; ysr;f r# (81³1ESp)f / trsK;d om; (77³5ESpf)/ wkd u
h dk Oya'u|r;f usio f l a&S ah ersm;jzifh ulnaD y;aeygonf? *syef
trsK;d orD; (84³7ESpf) jzpfygw,f? vloufwrf; twkdqkH;EkdifiHrSm vlrsKd;ESifh vufxyfxdrf;jrm;jcif;/ w&m;r0ifaexkdifolrsm;.
tmz&duwku d &f dS abmpf0gemEkid if jH zpfjyD; ysr;f r#oufwrf; (37³1 uav;rsm; ynmoif=um;a&;twGuf ulnjD cif;/ paom vlra_ &;
ESp)f / trsK;d om; (36³8ESp)f / trsK;d orD;( 37³5ESp)f jzpfygw,f? udprP sm;vnf; aqmif&u G af y;aeygonf?
APFS Labour Union
26-9 Aoyama Higashi-Cho, Itabashi-Ku,Tokyo.
Tel/ Fax: 03-3964-7740 (or) 090-9374-0126(Yamaguchi)

9
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal

&ckdi fjynfe,fwGi f ¶dk[if*smydki fv,fajrrsm;tm; [mo


odrf;ydkufv#uf&dS ,kH
orD;&nf;pm;ESpOf ;D pum;ajymaeonf?

aumifrav; ? ? tcspw
f pfcw
k nf;eJ h b0
&J th em*wfudk om,mvSyatmif vkyEf idk w
f ,f
qkwd m wu,fvm;armif&,f?
,mcif;okd h xrif;ykd h&efoGm;aeaom &kd[if*sm trsKd;orD;wpfOD;
aumifav; ? ? ,kpH rf;ygumG ? rif;&J rh b d awGrif;ukd
&cdik jf ynfe,f/ bl;oD;awmif+rdKŒe,f¶dS awmifbmpm&faus;
cspaf ewm wpfcw
k nf;eJ u
h dk armifwdk &h J h tem*wfu
&Gmrsm;rSv,fajrrsm;udk b*Fvm;a'h¶fS -jrefrme,fpyf epc (e,f
pyfa'o}uD;=uyfuGyfuJa&;tzGJ@) (ac: ) e,fpyfa'ovHk+cHKa&; om,mvS yaerSmyg?
wyfz@JG 0ifrsm;u t"rRord ;f ydu k v
f sS u&f adS =umif; od&&dS ygonf?
(epc)wyfzGJ@0ifrsm;onf bl;oD;awmif+rdKŒe,f/ awmif
bmpm&faus;¶GmrS tb OD;t'lqmruf. om;jzpfol [mbpf[l BRAJ
pdex
f rH S v,fajr 6 {uudk 2007 ckEpS /f 'DZifbmv (23) &uf ae@u
odr;f ydu
k vf u kd af =umif; pkpH rf;od&&dS ygonf? xdv
(9) teD;wGi¶f +dS yD; vGecf ahJ om 2 ESpcf ef@uyif odr;f ydu
k ,fajrrsm;onf epc
k &f ef}udK;pm;
tzGJ h0ifrsm;okd h
aejcif;jzpfonf? ,ck 4if;v,fajrrsm;ay:wGif =uufoeG /f jiKyfo;D /
ajryJ/ yJrsKd;pHk/ c&rf;oD;ESifh tjcm;oD;ESHrsm;udk pdkufysKd;&eftwGuf *syefEidk if aH &muf jrefrmEdik if H
&Gmom;rsm;udkac:,lI t"rRxGef,uf cdkif;apjcif;rsm; jyKvkyf
aeonf? om;&kd[if*smrsm;toif;
“usaemfrh mS 'Dv,fajrav;awGyJ ¶Sw
pktm;vHk;uvnf; 'Dv,fajray:rSmyJ rSDcdkpm;aomufae&wmyg/
d myg? usaemf&h ŒJ rdom; (BRAJ)\ 2010 ESpyf wfvnf
rdom;pku 6 a,muf¶w dS ,f 'Dxu J 2 a,mufu txufwef; tpnf;ta0;ukd (21-2- 2010)
ausmif;om;awGyg/ 'Dv,fajrawG qHk;¶_H;oGm;awmh usaemfawmf
awmfukd 'kuaQ &mufygw,f? tckq&kd if om; 2 a,mufukd ausmif;
we*F a EG a eh w G i f Guma-Ken,
xkw+f yD; tvkyv f yk cf ikd ;f &awmhr,f? rdom;pk pm;0wfaea&;twGuf Tataybayashi ü usif;yjyKvkyf
b,fvkd &yfwnf&r,fqw kd mawmif rod&avmufatmif ygyAJ sm”
[k r=umao;cifu v,fajrodr;f cHc&hJ ol v,fyikd ¶f iS w f OD;u ajym rnfjzpfaBumif;toif;ol?toif;
onf? om;rsm; wufa&mufEkdif&ef o
¶kd[if*smvlrsKd; 85µ onf v,form;rsm;jzpf+yD; tm
%mydik rf sm;onf ¶k[ d if*smwd@k . v,fajrrsm;udk odr;f qnf;+y;D ppfwyf wif;yg;vkdufygonf/ tpnf;t
&mbmpdkufcif;/ pyg;cif;/ [if;oD;[if;¶GufESifh qDtkef;pdkufcif;rsm;
jyKvkyu f m pHjy¶Gmrsm;tjzpf vkyu f ikd v
f sS u¶f o
dS nf[k a'ocH¶mG om; a0;usif;yrnfh Hall ukdrowf
rSw&f ao;ojzifh oufqidk o f rl sm;
pmrsufESm 8 okd h
okd h pkpH rf;Ekid yf gonf?
10
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal

wv 100 oGi f;pepfjzifh }uHhzGHŒu tdrfaqmufay;ae

jynfaxmifpk }uHŒcdik af &;ESihf zGŒH +zKd;a&;toif; (}uHzh ŒHG ) u &efuek f


qifajczH;k a'orsm;wGif usyf 7 ode;f ESihf 8 ode;f =um;wefa=u;&So d nfh
aetdrfrsm;udk wvvSsif 100 usyfay;oGif;onfhpepfjzifh wnf
aqmufay;aea=umif;od&onf?
,if;od@k ode;f csw D efonfh aetdrrf sm; wnfaqmufjcif;udk &ef
uke+f rdKŒawmfpnfyif.bwf*sujf zifh aqmif&u G af y;jcif;jzpfa=umif;
pnfyift&m&Srd sm;xHrS od&onf?
2010 ESpfqef;ykdif;wGif &efukefwkdif;twGif;&Sd qifajczkH;
+rdKŒe,frsm;jzpfaom awmifOuUvmy/ ajrmufOuUvmy/ oCFe;f
u|e;f / a&$jynfom/ v_id o f m,m/ a'gy/Hk omauwESihf r&rf;uke;f +rdKŒ
e,ftwGif;rS rdom;pk 500twGuf tdrf 500wnfaqmufrnf
jzpf+yD; 2009 ckEpS f 'DZifbmvtwGi;f u =unfjh rifwidk f wbufurf;
ES i f h '*k H + rd K Œopf a jrmuf y k d i f ; rS rd o m;pk 20twG u f td r f
20wnfaqmuf +yD;jzpfonf[k +rdKŒawmf0efuqdo k nf?
2010 jynfhESpf0ifa&mufcsdefwGif }uHŒzGHŒtoif;u tajccHvl
}uHŒzGHŒtoif; qdkif;bkwfwifI vrf;cif;pOf ("mwfyHk - {&m0wD ) wef ; pm;rsm;ud k pnf ; &k H ; onf h t aejzif h xk d o d k @
aetdrfrsm;wnfaqmuf ay;jcif;jzpfa=umif;/ odef;csDwefonfh
aetd r f t wG u f wv aiG 1 00om jyef q yf & rnf [ k q k d j cif ; rS m trmcH t oif ; 0if r sm; ay:ayguf v m&ef pepf w us
pDpOfaqmif&u G jf cif;jzpfa=umif; &efuek +f rdKŒcHrsm;u ok;H oyfonf?
&efuek +f rdKŒawmf pnfyifonfvrf;cif;jcif;/ tcrJah q;cef;rsm;zGiv hf pS af y;jcif;/ aiGxw k af cs;jcif;/ tcrJu h sL&Sio f ifwef;ausmif;rsm;
zGiv
hf pS af y;jcif;/ a&&Sad &;aqmif&u G af y;jcif;ponfh 4if;.vkyif ef;rsm;udk }uHŒzGŒH toif;emrnfcu H m aqmif&u G v f su&f o dS nf?
tqdyk gtoif;. vkyaf qmifro _ nf tpd;k &bwf*sujf zifh rJ0,fjcif;jzpfaoma=umifh 2010a&G;aumufyo JG nf w&m;rSswaom
a&G;aumufyrJG jzpfEidk [ f k &efuek t
f ajcpdu k f owif;axmufwOD;u ok;H oyfonf?
}uHŒzGŒH toif;onf 2010 a&G;aumufy0JG if&ef aocsmae+yD; toif;0ifrsm;udk oifwef;rsm;qufwu dk af y;jcif;ponfh jyifqifr_
rsm; vkyaf qmifaea=umif; &efuek +f rdKŒ&SSd +rdKŒe,f}uHŒzGŒH toif;rsm;rSppHk rf;od&&dS onf?
“aomif;pkrª;/ axmifpkrª;/ &mpkrSL;qdkwJh +rdKŒe,f/ &yfuGuf/ vrf;tvkduf pnf;&kH;a&;acgif;aqmifawGa&G;cs,f+yD; oifwef;awG
wufcdkif;w,f? toif;0ifopfawG&zdk@twGuf txl;ojzifh bGJŒ&ynmwwfvli,fawGudk rufvkH;ay;pnf;&kH;wmvnf;&Sdw,f” [k
tif;pde+f rdKŒe,f }uHŒzGŒH toif;0ifwOD;uqko d nf?

þ&kd[if*sm *sme,fjzpfajrmufa&;twGuf aiGaMu;axmufyHhvkdolrsm; &Sdygu


atmufygvdyftwkdif; xnfh0ifay;oGif;Ekdifygonf/
pmwkdufbPf Post Bank: 1013026937911 •@ƒ‚ƒnƒ}ƒbƒgƒAƒŠƒrƒ“

11
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal

jrefrmtrsKd;orD;rsm; av,mOfarmif;awmhrnf
tJy*k H (Air Bagan) ava=umif;vdik ;f wGif ,ckEpS f ESpf
v,fyikd ;f rSpwifum trsKd ;orD;av,mOfr;ª 3 OD; 0ifa&mufarmif;
ESirf nfjzpfa=umif; xkad va=umif;vdik ;f rS t}uD;wef;t&m&Sd wOD;u
ajymonf?
xktd rsKd ;orD;oH;k OD;onf rav;&Sm;Edik if &H Sd Integrated
Aviation Academy trnf&Sd av,mOfr;ª oifwef;ausmif;
wckwiG f 2 ESp=f um avhvmoif,cl o Jh rl sm; jzpfonf[o k &d onf?
xkd 3 OD;onf jynfwiG ;f jynfy c&D;pOfrsm;/ pif;vH;k iSm;c&D;pOf
rsm;wGif wm0ef,&l rnf[k qko d nf?
oufwrf; 6 ESp&f +Sd yD jzpfonhf yk*v ~ ud ydik af va=umif;vdik ;f
tJyk*Hu rav;&Sm;okd@ apv$wfchJolrsm;rSm i,f&G,folrsm;jzp
af =umif; 2008 ckEpS f Zlvidk v f 8 &ufae@xw k f AP owif;wyk'w f iG f trsdK;orD; 3 OD;ukd av,mOfrª;tjzpf wm0efay;rnhf tJyk*H
ava=umif;vdkif;rS av,mOfwpfpD;
azmfjyxm;onf? 4if;wk@d rmS tJy*k rH S av,mOfr,frsm;jzpfonfh rar
csdK0if;ESihf rESif;OD;a0wkd@jzpfonf?
rarcsKd 0if;onf touf 20&d+S yDjzpf+yD; uGeyf sLwmenf;ynmbJ@G &wOD;jzpfonf[k qko d nf? rESi;f OD;a0.toufrmS 25 ESpjf zpf+yD;
Ekid if w
H umqufqaH &; bmom&yfjzihf bJ@G &xm;oljzpf a=umif;od&onf? usew f OD;ESifh ywfouf+y;D owif;r&&daS o;yg? Ekid if w
H umwGivf nf;
trsK;d orD;rsm;av,mOfr;ª tjzpf wm0ef,jl cif;ukd tenf;i,fomawG@Eidk o f nf?

trsK;d orD;rsm; av,mOfarmif;ESijf cif;ukd Ekid if aH ygi;f 16 Ekid if w


H iG o
f m awG@&rnf[k w&kwEf idk if H China Daily owif;pm .
tifwmeufpmrsuEf mS wGif azmfjyxm;onf? xkt d xJrS 8Ekid if w H iG f trsK;d orD;rsm;ukd ppfav,mOfarmif;ESi&f ef wm0efay;xm;onf[k
qkdonf?

&Sm;yg;aom a&S;a[mif; urBmŒajryHk


ouU&mZf 1602 ckeSpfu w¶kwfEkdifiH
pmrsufESm 13 &efukefcGJpdwfrS
{u&mZf0rfvD. arwWm&yfcHcsufjzihf
tD w vD o moemjyK ruf w D , k d & D p D
vlemrsm;tm; ukor_ay;&mwGif xda&mufr_t&SdqkH;ESifh
a&;qGJcJhaom orkdif;0ifurBmŒajryHk
taumif;qkH;enf;vrf;rsm;ukd tokH;jyKukoay;&rnfjzpfa=umif;/
}uD;udk 0g&iS w f ef+rdKŒuGe*f &ufpm =unhf
aq;ukor_ rjyKvkyrf D vlemESiw hf uG vlem&Sirf sm;tm; a&m*gtajc
wk d u f w G i f trsm;jynf o l = unh f ¶ _ Œ
taeukd aumif;usKd ; qk;d usKd ;rsm;ukd aocsmpGm&Si;f vif;od&adS p&ef
Ekid &f ef jyoxm;cJo
h nf? 4if;ajryH. k rdwLW ESpaf pmifom taumif;
today;&rnfjzpfa=umif; +yD;cJo h nfh 'DZifbm 31 &ufae@u &efuek f
yuwdusef&Sdavonf? 4if;ajryHkudk pyg;¶dk;rsm;jzihfjyKvkyfaom
taemufykdif; jynfolaq;&kH}uD;wGif jyKvkyfonfh tpnf;ta0;Y
puULay:wGif a&;qGJxm;onf? xkdajryHktm; *sdef;zkd@'fbJvf&HyHkaiG
usef;rma&;0ef}uD;Xme 'k0ef}uD; a'gufwmykdifpkd;u q&m0ef}uD;
tzGŒJ u atmufwb dk mvwGif a':vmwpfoef;jzihf 0,f,x l m;jcif;
rsm;ukd ajym=um;cJah =umif; tpd;k &owif;pmrsm;wGif azmfjycJah o;
jzpfI urBmay:wGi'f w k ,
d aps;t}uD;qH;k ajryHjk zpfonf? tqkyd g ajr
onf?
yHw
k iG f w¶kwjf ynfuAkd [djk yKI urBmŒa'otoD;oD;udk ¶kyyf rkH sm;/ t
rSwt f om;rsm;jzihf azmfjyxm;&So d nf? (bbc)

12
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal

&efukefu cGJpdwfukovlem aoqkH;r_jzpfjyef+yD

&efuek +f rdKŒatmif&wem txl;ukaq;cef;wGif +yD;cJo h nfh 0ef}uD; a'guw f mjrifah qGu aoqk;H ol.orD;jzpfol rat;at;aomf
t*F gae@u vGrJ mS ;aom qk;H jzwfcsuaf =umifh cGpJ w d u f ok r_cH vlem tm; ajym=um;oGm;a=umif; od&onf?
wOD; xyfraH oqk;H cJ&h a=umif; od&onf? cGpJ w
d qf &m0efrmS t&k;d ta=um txl;ukq&m0ef}uD; jzpf
awmifOuUvmy+rdKŒe,f 9 &yfuGuf ol& 4 vrf;ae +yD; arhaq;q&m0efrmS a'guw f ma':rdrad tmif jzpfonf[k aoqk;H
a':=unfav; touf 59 ESpo f nf acsmv f &J mrS wifyg;qk&H ;dk usKd ;oGm; ol rdom;pk0ifrsm;u ajymonf?
onfhtwGuf atmif&wemaq;cef;okd@ ykd@aqmifcJha=umif;/ xkd@ aoqk H ; ol E S i f h y wf o uf I aq;&k H r S a q;uk o p&d w f E S i f h
aemuf Zefe0g&v D 5&ufae@ nae 4em&D 15rdepfwiG f cGpJ w d cf &hJ m o+*dKvfp&dw/f yef;acG/ a&oef@b;l tp&So d jzifh ulnaD y;a=umif;/,ck
rdepfyidk ;f t=umwGif vlemaoqk;H oGm;+y[ D k aq;&krH wS m0ef&o dS l aq;&kH ukor_atmifjrifcv hJ sS if ukeu f sp&dwrf mS usyf 12ode;f cef@ &Srd nf[k
tky}f uD;uvma&muf ta=umif;=um;a=umif; aoqk;H ol.orD;jzpf aoqk;H olro d m;pkrS ajymjyygonf?
ol rat;at;aomfu {&m0wDo@dk ajymonf? use&f pforl o d m;pktaejzifh ,ckuo hJ @dk owif;rD', D mrsm;
aoqkH;r_ESifh ywfouf+yD; aoG;a=umtwGif; aoG;cJIt tm; ajym=um;&jcif;rSm oufqidk &f maq;cef;xHrS aiGa=u;wpkw H &m
qkwfwGif oGm;a&muf ydwfqkd@r_a=umifhjzpfonf[k atmif&wem &,lvjdk cif;/ w&m;pGq J v dk jdk cif;a=umifh r[kwaf =umif;/ aps;E_e;f }uD;jrifh
aq;cef;rS use&f pforl o d m;pktm; ajym=um;cJah =umif;od&onf? onfh use;f rma&;0efaqmifr_ vkyif ef;rsm;. aygah ygq h qukoaer_/
tqkyd gaq;cef;rS wm0ef&o dS rl sm;onf vlemESiw hf uG vl omref jynforl sm;taejzifh use;f rm;a&;ukor_ tcuftcJrsm;ukd
em&Sit f m; rcGpJ w d rf D vuf&t dS ajctaetm; &Si;f vif;ajym=um;jcif; oufqidk &f mESihf trsm;jynforl sm; odap&efjzpfa=umif; rat;at;
r&Sad =umif;vnf; rat;at;aomfu ajymonf? aomfu ajymonf?
vlemrSm +yD;cJhonfh 'DZifbm 23 &ufae@u acsmfvJ+yD; tqkyd gaq;&ko H @dk {&m0wDrS qufo, G af r;jref;cJ&h m aq;&kH
vufESifh wifyg;qkH&kd;ygusdK;oGm;onfhtwGuf tqkdygaq;cef;wGif refae*sm uk0d if;pk;d OD;u aoqk;H r_rmS rSeu f efa=umif; ajym=um;cJah omf
yxrt}udrf ukor_c, H cl &hJ a=umif;/ ok@d aomf oufomrvmonfh vnf; aq;&kHtkyf}uD; a'gufwm0if;xGef;tm; qufoG,far;jref;
twGuf +yD;cJo h nfh wevmFae@urS xyfrw H ufa&muf ukocJ&h jcif; &mwGif jyefvnfajz=um;jcif; r&Sad y?
jzpfa=umif; od&onf? r=umao;rDuvnf; a&$*w Hk idk f txl;ukaq;cef; (SSC)
rat;at;aomfu qufvuf+yD; cGJpdwfukor_rjyKvkyfrD wGif rckid &f e$ ;f vJ&h nfqo kd nfh ausmif;olwOD; q&m0ef.ukor_rmS ;
vlem}uHch idk rf E_ iS hf ywfoufI ppfaq;r_rsm;ukd jyKvkycf ahJ =umif;/ ESv;Hk ,Gi;f cJoh jzifh aoqk;H cJo h nf?
prf;oyfonhfpufr&SdI tm&Sawmf0ifaq;cef;wGif q&m0ef}uD; jrefrmEkid if wH iG f use;f rma&;0efaqmifr_ vkyif ef;rsm;onf
OD;wifoef;jzifh ppfaq;apcJ&h m rnfonfah &m*grsS r&S[ d k aq;rSww f rf; aps;uGupf ;D yGm;a&;pepftwGi;f ok@d 0ifa&mufvmaomfvnf; uGsr;f
xGucf ahJ =umif;/ xk@d tjyif aoG;wk;d / qD;csKd ponfh a&m*grsm;vnf; usirf E_ iS hf twwfynmykid ;f / &ky0f wWKypPn;f ykid ;f wGif wjcm;aom tdrf
r&So
d nft h wGuf atmif&wem txl;ukaq;cef;rS taxGaxGa&m eD;csi;f Ekid if rH sm;uJoh @dk tm;raumif;a=umif; jrefrmEkid if q H &m0efrsm;
*guk q&m0ef}uD; a'gufwmoD0wif. cGifhjyKcsufjzifh cGJpdwfapcJh toif; (rEœav;)rS 'k OuUX (2) a'guw f m0if;&Sed u
f ok;H oyfa0zef
a=umif; qko d nf? onf?
vlemtm; xkaH q;ay;I cGpJ w d u f o k &mwGif ta&jym;t “enf;ynma&m usi0hf wfawGuif;rJah ewmukv d nf; xnfh
v$mESifh =uGufom;wv$mukdom cGJpdwf&ao;onf[k cGJpdwfq&m wGu&f r,f” [k 4if;u qko d nf?
pmrsufESm 12 okd h

13
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal

tar;
ta_z
&kd[if*sm *sme,fokd h ar;vmaom ar;cGef;rsm;ukd wifjyjcif;jzpfygonf? tm;vkH;twGuf
tusKd;&Sdaom ar;cGef;rsm;ukdomv#if a&G;cs,fajzqkdjcif;jzpfonfh twGuf tcsKd haomar;cGef;rsm;ukd
pmrsufESmtcuftcJa=umifh wifjyEdkifjcif;r&Sdkyg? xkdokd hay;ykd hvmaom pmzwfy&dwfowfukd txl;
aus;Zl;wif&Sdygonf?

ar; (1) jynfyrSm&SdwJh 'Drkdua&pDtiftm;pkawGu &kd[if ar; (3) *syefrSm &kd[if*smvlrsKd; b,favmuf&Sdwm
*smvlrsKd;ukd vufrcHwm bma=umifhvkd h xifygovJ? rodbl;? aemufjyD; 'kuQonf ADZmvnf; awmfawmf &rSmayghaemf?

--Armjynf wu,faumif;pm;a&;vkyw f o
hJ al wGu &k[ d if -- Armjynfu wcsKd ah omolawGuom &k[ d if*smvlrsK;d
*smta&;ukd bmajz&Sif;csufrSray;ygbl;? 'D&kd[if*smjy\emukd awG jrefrmjynfom; r[kwfygbl;qkdjyD; cGJjcm;qufqHwmyg?
'Dru dk a&pD&&Srd oS mv#if ajz&Si;f &r,fh jy\emyg? jynfyrSm&Sw d hJ 'Drdk *syefv0uuawmh jrefrmjynfom;tjzpf vufrcHygbl;qkdjyD;
ua&pDtiftm;pkawGu ajz&Si;f vkd rh &ygb;l ? Armjynf'rD u dk a&pD&&Sd cGJjcm;rqufqHygbl;? 'kuQonfav#mufxm;wJh jrefrmEkdifiHom;
zkd t
h wGuf 0kid ;f 0ef;yg0ifciG hf ay;&rSmayg?h 'gayrJh wcsKd 'h rD u dk a&pDvyk f trsm;vkb d J zrf;vku d /f y,fvudk /f ay;vku
d ef J ah yg?h &k[
d if*smvlrsK;d awG
aew,fvdk h emrnfwyfxm;wJo h al wGu 'Dru dk a&pDa&;ukd uk, d u f sK;d b,favmuf&v dS q
J w dk m *syefv0uawmif odcsirf o S rd mS ? Over
twGuAf ef;jyjyD; ppfreS w f 'hJ rD u
dk a&pDvy_ &f mS ;r_rsK;d r[kww f t hJ wGuf Stay vnf;&SEd idk af o;wmyJ?
&k[
d if*smawGudk vufrcHb;l vkd h xifygw,f?
ar; (4) &k d [ if * sm *smenf r S m bmawG a &;xm;vJ
rodayrJh tr_dufawmif;xJrSmawmh awG hw,f?
ar; (2) &kd[if*smvlrsKd;awGukd Akdif;&yfpfESifh wlw,fvkd h
ajymw,f? tJ'g wu,fwlwmvm;? -- trsm;tqifajyzkd t h wGuf tca=u;aiGr,lbJ jzef ah 0
-- tJ'guawmh ynmwwfordik ;f ynm&Sif wpfa,muf ay;cJhayrJh tckvkd vkyf&yfawG&Sdw,fqkdwJh owif;ay;wJhtwGuf
&J ph mtkyx
f rJ mS a&;xm;wmawG &h ygw,f? ud, k yf idk cf ,
H cl sut
f & trsm;=uD;aus;Zl;wifygw,f? 'gayrJh zwfjyD;rS ypfwmaerSmyg? tJ'D
a&$ukd aiGvdk ah jym&if b,forl S bmrSajymvkd rh &ovkd uk, d x f ifjrif ypfwo hJ u
l jrefrmEkid if o
H m;r[kwb
f ;l vkd h xifygw,f? bmjzpfvhdk
&mukd ajymcsiw f ohJ l wcsKd u h v
dk nf; bmrStjypfajymvkd h r&ygb;l ? qkad wmh jrefrmvlrsK;d awGu pmtky/f pmayukd jrwfE;dk avh&ydS gw,f?
'gayrJh vlom;wpfOD;u Akdif;&yfpfeJ h wlvm;/ rwlvm; pmzwf trsm;ukd rapmfum;wwfygb;l ?
y&dwo f wfu, dk wf idk f qk;H jzwfay;yg?

14
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal

bmoma&;yVdyuQjzpfatmi
tmiff wdkufckdufaewJh bavmhawG/ ar;vfawG
b,fuvmovJ? &nf&G,fcsuf&Sd&SdeJ h zefwD;aewmawGudk owdrl}uyg

“vlwpfa,muftaeESifh rdrdwpfpkwpfzGJŒ. tawG;tac:t,ltqukd


av;pm;=unfndK,HkrSsESifh r+yD;? tjcm;wpfyg;aomolrsm;. tawG;
tac:t,lqrsm;ukdvnf; usdK;a=umif;cdkifvkHrSKr&SdyJ a0zefESdyf
ES,fjcif; rjyKoifh” ? (taomuausmufpm) ?

“rwlaom t,ltqrsm; nSdekdif;aqG;aEG;=u&mwGif/ tpOftvm


a}umifh t,lrsm;tay:tm;jyKonfxuf/ qifjcifwHkw&m;ukd a&SŒwef;
wifonfu vlr_a&;o[ZmwrSsr_ukd ykdrkdOD;wnfapEdkifvdrfhr,f” ?
(tuUAmeef;&ifjyifwGif bmomaygif;pHk
ESD;aemzvS,fyGJusif;yay;cJ@aom tuUAmrlqvif bk&if}uD;)?

txufaz: jyyg aumufEKS wfcsupf um;awGukd ajym}um;


cJw
h hJ 'Db&k ifEpS yf g;[m uk;d uG,w f bhJ momw&m;awG rwl=uygb;l /
wpfyg;u Ak'<bmomukdukd;uG,f+yD;/ wpfyg;urlqvifbmomukd
uk;d uG,=f uwmyg? okŒd aomfvnf; olwŒdk oabmxm;awGudk =unhf &efwu dk af y;wmyg? 'gudk xGuaf ygut f aeeJ@ etzu vufEu S w f pfck
jcif;tm;jzifh tcsi;f csi;f av;av;pm;pm; twl,OS w f aJG eEdik af &;ukd ozG,f toH;k jyKwwfygw,f?
txl;vkv d m;=uw,fqw dk m odomxif&mS ;vSygw,f? rE aW v;jrdKΠr[mjrwfrek b d &k m;=uD;ukd ppftpd;k &u bk&m;
0rf;Akud af zmufum XmyemawGu, kd w l m jynfoal wGoo d mG ;wJh t
'DaeŒurBmrSmvnf; wuUokdvfawGuae ,Hk=unfukdf; csed w f ek ;f uvnf; ukvm; - Armt"du&k%;f vkyjf yD; vrf;v$cJ w hJ myg?
uG,rf q _ idk &f mawGudk nSed idk ;f aqG;aEG;wJh jyXmef;pmawG oif=um;ykŒd rpk;d &drw f u dk o f pfu OD;0dpw d mW bd0o H (OD;0D&ol) tzrf;cH&
csjyD;/ vufrw S f certificate awG/ bGJ 'h *D &DawG ay;aeyg+yD? atmuf wke;f u tjzpfysuw f pfcu k dk jyefajymjycsiyf gw,f? OD;0D&ol tzrf;cH&
az: jyyg 0ufbq f 'kd v
f ifch af wGudk zGi=hf unhEf ikd yf gw,f? bmomw&m; awmh rpk;d &drw f u dk o f pfu oHCmawG[mqENjyzkŒd n}uD;xGuv f m
awG o[Zmwjzpfru _ dk 'DaeŒurBmu oif=um;ay;aeyg+yD? =uygw,f? rpd;k &drw f u dk af [mif;u oHCmawGux dk u
G v f mzkŒd qENjy
zdk t
h pjyKwJh oHCmawGu ac:aewke;f / 'DwD DT qkid u f ,fe@J 'um
http://www.usip.org/education-training/courses/certificate- wpfa,mufuvnf; oHCmawGxu G v f mzkŒd 0dik ;f pnf;&H;k ygawmhw,f?
course-in-interfaith-conflict-resolution tJ'DtcsdefrSm ausmif;ywf0ef;usifawGrSm ppfwyfcsxm;+yD;yg+yD?
oufawmf}uD;oHCmwpfyg;u 'Dqkdifu,fb,fvkdvkyf ausmif;
OD;Zif;wkŒd jrefrmEdik if uH awmh bmomw&m;awG tcsi;f csi;f 0ef;xJ0ifvmwmvnf; zrf;prf;qk+d yD; zrf;ckid ;f awmh tqdyk gqikd u f ,f
rwJah tmif/ wpfz@JG eJ @ wpfzJG @ rwnfah tmif yHpk t H rsKd ;rsK;d eJ@ rD;arG;ae}u orm;[m xGuaf jy;oGm;ygawmhw,f?
wmyg? etzu olwŒdk Edik if aH &;t=uyfwnf;jzpfwidk ;f rlqvifbm 'Dqidk u f ,form;udk odvm;a[hv@dk ar;awmh oHCmwpf
om0ifawG c&pf,mefbmom0ifawGeJ@ Ak'<bmom0ifawGukd yg;u rpd;k &drw f u dk o f pfu f bke;f }u;D OD;0gaoÏ um;armif;wJ@aumifv@dk
15
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal
ajymygw,f? bkef;}uD;awG}um;xJrSm axmufvSrf;a&;xnfhxm; tm%m&l;awG[m bmomjcm; vlrsK;d jcm;tcsi;f csi;f aoG;
wmyg? tJ'n D qENjyyGrJ mS ppfwyfuypfvŒdk uk&d ifwpfyg;ysv H eG af wmf cGv
J KS H ah qmfjy\emjzpfatmif vky&f rHk u bmomwl vlrsK;d wltcsi;f
rlcyhJ gw,f? oHCmwpfcsKd Œvnf; aq;&Hak &mufc@J ygw,f? tckawmh csi;f vnf; wpfO;D eJ w h pfO;D ,k}H unfrKS enf;atmif yÉdyuQjzpfatmif
'Dqikd uf ,form; (um;orm;) [m cifneG Œf wynfq h w
dk m oHCmawG ,kwrf mpGm vkyaf qmifw,fqw kd m ,ae jh ynfoal wG owdr*l &kpu kd f
tm;vHk;uodovkd/ olaewJh&yfuGufuvJ odaeygw,f? cifnGefΠ}uzdk v h ykd gw,f? rlqvifeJ h c&pf,mefeJ h Ak'b < mom0ifawGtcsi;f
jyKwfawmh olvnf;ikww f yk /f tvkyrf &S/d tukid rf &S/d vlŒtrke;f cHb0rSm csi;f }um;xJvyk }f uHaoG;xd;k jynfoal wGtaeeJ h tm%m&l;awG qif
a&mufae&Smawmhw,f? rpkd;&drfwkdufopfu bkef;=uD;awGem;rSm wJh axmifacsmuftuGux f J r0ifomG ;atmif wpfO;D csi;f pDwikd ;f u
uyfaewJh axmufvrS ;f a&;awG ay:ukeyf gw,f? owd tawmfu h xkd m;&rSmyg?

tm%m&SifawG/ e,fcsJŒawG[m olwkdŒEdkifiHa&;t=uyf b,fob l ,f0g b,furSe;f rodbJ rdrb d mom rdrv d rl sK;d udk
wnf;awGjzpfwidk ;f vlrsKd ;a&; aoG;cGw J mawG/ bmoma&; t"du¶k%;f qef u h siaf pmfum;wJh tajymawG pmawG }um;& jrif& zwf&wm
jzpfatmifvyk w f mawG[m olw@dk &hJ AsL[mwpfcyk g? eJ h csucf si;f cHpm;rSKawGay:vmjyD; tvsipf vdk wkef jh yefrw d mawG[m
tm%m&l;awG qifxm;wJh axmifacsmuftuGux f J tvG,w f ul
t*Fvyd v f ufxufu Adv k cf sKyfatmifqef;wk@d vufxuf 0ifomG ;rSm jzpfygw,f? 'Dvrkd jzpf&avatmif owdxm;zdk u h awmh
rSmvnf; e,fcsJ u h t*Fvyd u f / ukvm; - Arm t"du&k%;f zefw;D 'Dvakd pmfum;qef u h siaf jymqdak &;om;olawG&J h tajymawGta&;
vku d v f Œdk ausmif;om;awG+idraf tmif tJ'w D ek ;f u orRwvkyaf ewJh om;awGukd }um;&jrif&wJt h cgrmS pdwu f kd wnfjidraf tmifxm;jyD;
a'guw hJ ;l yg 'Dvdktajymtqdkta&;tom;awG pwifvmcJhwJh rlvZpfjrpfudk
f mbarmfuadk c:+yD; rde@f ceG ;f ajym xde;f ckid ;f cJ&h wmawG &Scd b
w,f? ,cktm%m&Siaf wGu 'Dvkd vlrsK;d a&; t"du&k%;f / bmom pkpH rf;&SmazGaz:xkw&f rSm jzpfygw,f? vlrKS a&;rSm bmoma&;rSm OD;
a&;t"du&k%;f jzpfatmif ydzk efw;D avh&ydS gw,f? aqmifoal wGtaeeJ v h nf; 'Dvu kd pd rP sK;d awGrmS rdrw d kd v
h rl sK;d bmom
0ifawGukd pdwv f u kd rf mefyg rajymqd}k uzdl h rvky}f uzdk h xde;f odr;f &if;
jrefrmEdkifiHrSm Ak'<bmomukd txl;0daoojyKxm;wm jy\em&if;jrpfudk &SmazGjyD; vkyf}uHzefwD;rSKawGudk az:xkwf}u&
awmifrS Edik if aH wmfoC H mhr[mem,uvkd tzG@J rsKd ;awGz@JG jyD; oHCm rSmyg?
awmftcsi;f csi;f zdEydS cf sKyfcs,cf ikd ;f xm;wmyg/ ,ae@ oHCmawGwidk ;f ,ckwpfavmrSm tifwmeufpmrsufESmawG tD;ar;vf
wyg;rSm xGuaf jy;ae&wmawG/ axmifawGrmS tusO;f usaewmawG/ awGrmS pDabmufxrJ mS bmomw&m;awGukd qef u h siaf pmfum;wJh
&Jbuf tvkypf cef;awGrmS tESu d pf ufcaH e&wmawG/ tvky=f urf; a&;om;rSKawG &kwcf sn;f ay:xGuv f mwm[m rouFmzG,q f w kd m
awGvkyfae&wmawG/ ppfa=uma&;awGrSm vlrqefpGm pepfwus owdxm;}u&ygr,f? bmoma&; vlrsK;d a&;yÉdyuQjzpfatmif zef
ESdyfpufcHaewmawGukd EdkifiHawmfoHCmhr[mem,uawG rodbJ wD;wJah e&mrSm zefw;D }uolawG[m olwkd t h csi;f csi;f vuf0g;csi;f
r&Sdygbl;? odod}uD;eJ h ESKwfikHydwfaewJhtjyif tm%m&Siftvdkus &dkufxm;avh &Sdygw,f? 'g[m omrefvdrfvnfrSKawGrSmawG h&
atmifawmif oHCmawGukd zdEydS cf sLyfcs,af ewJh oHCmhtm%m&Sif wJyh pHk eH J v h nf; wlygw,f? wpfO;D u qef u h sib f ufpum;ajymr,f
toGiaf wmif ydjk zpfjyaeygw,f? aemufow l kd v
h l wpfO;D u jyefjyD;wkef jh yefjyr,f/ 'Dvedk J h usew f o hJ wd
rxm;rdolawG cHpm;rSKjyif;wJholawG ygvmatmif qGJac:ygawmh
tm%m&l;tkyfcsKyfolawG&JΠtm%mwnf+rJa&;twGuf w,f? 'DtwGuf omref cHpm;rSKeJ ah jymolawGyg wjznf;jznf;eJ h
zGŒJ cJw
h Jh r[moHCmh tzGŒJ pnf;}uD;qkw d m 'DaeŒ omrefval wGawmif rsm;vmjyD; }uD;rm;wJh tajctwifpum;rsm;&muae aemufqkH;
em;vnfvmyg+yD? oHCmxk&ŒJ b0awGudk bmvH+k cKHrr_ S ray;Edik af wmh tkypf v k ukd f ud, k x f v d ufa&muf &ku d }f uykw}f u owf}ujzwf}uwJh
bl;qkw d mvnf; odvmyg+yD? e,fu awmu tzk;d tzGm;awGtwGuf bmoma&; vlrsK;d a&;t"du&k%;f awG jzpfay:vmygawmhw,f?
jrdKŒay:wufpmoifaewJh ud, k &hf J ah jr; uk&d if/ OD;Zif;awG tE &W m,f
jzpfrmS pdwrf cs&wJh taetxm;rSm a&mufaeygjyD? tifwmeufpmrsuEf mS xJ tD;ar;awGxJ pDabmufawGxJ
rSm bmoma&;qef u h siaf pmfum;rSKawGukd a&;om;rSK[m jy\em
tm%m&l;awG rw&m;tkyfcsLyfvmaewJh umvwpf zefw;D vdo k al wGtwGuf tvG,w f ulae&mjzpfaevdk h zwfwo hJ l awG
avSsmuf jrefrmEdik if o H rdik ;f rSm tm%m&Sif rqv/ e0w/ etzawG u ydo k wdxm;&ygr,f? rlva&;om;ol b,fob l ,f0gqw kd m xkwf
tuGuq h kd h w&kwf - Arm t"du&k%;f jzpf}uvdk /h ukvm; az:od&zdS kd h cufco
f ifzefw;D cJv J vd?k 'Da&;om;rSK[m tvG,w f ul jyef Eh HS Eh ikd yf g
- Arm t"du&k%;f jzpf}uvdk h jynfoal wGtcsi;f csi;f aoa}uysupf ;D cJh w,f? 'DtwGuf zwfro d al wG[m ud, k u f w kd ikd u f 'Dvjkd y\empm
&wmawG om"u &Syd gw,f? awG ta&;tom;awGukd xyfrjH zef jh zL;ay;aeovdk jzpfreS ;f rodjzpf/

16
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal
qifxm;wJjh y\emxJ ud, k u f w kd ikd yf g0ifvkd h yg0ifreS ;f rodeJ h jzpfomG ;
aew,fqw kd m owdxm;}uzdk h oifyh gw,f?
jrefrmEdik if rH mS bmoma&;t"du¶k%;f awGjzpfatmif/ vlrsKd ; a':atmifqef;pk=unf Ekd0ifbmwGi f
a&;rke;f wD;r_awGjzpfatmif a&;om;aewm awG/ bavmhawGvyk af e
wmawG/ ar;vfawG awG@ae&wm[m b,foal wGvyk af ewmvJ qkd vGwfrnf[kqkd
wm 'Daqmif;yg;u odapcsiw f myg? oHCmhupd aP y:wkid ;f t+rJvuf
a&SmifaewJh Edik if aH wmfoC H mr[mem, tzGŒJ ukd tm%m&l; etz
awGu bm&nf&, G cf suef @J zcJG @J ovJqw dk m rD;armif;xk;d jycsiw f myg?

wu,fawmh jrefrmEdik if H acwftqufqufwidk ;f rSm pGr;f


&nfvnf;&S/d ynmvnf;jynfw h hJ q&mawmf}uD;awG tqufrjywf
ay:cJyh gw,f/ 'Dvo l m;t&if;jrpfawGudk tkycf sKyfot l qufqufw@dk
nHjh zif;r_a=umifh wwd, oHCm,emwif OuUÏ t&Sirf [marm*~vd
ykww W \d rax&fw@dk vdk bk&ifo
h m;awmf orD;awmfawGudk omoemh
abmifrmS wm0efay;edKifaom/ Edik if . H ay:vpDawGe@J Edik if tH oD;oD;ukd
Ak'o < moemjyef@atmif vkyEf ikd af om/ tkycf sKyfow
l @dk udk qH;k rEdik af om
q&mawmfrsm; tckcsed x f d ray:ayguaf o;yga=umif;vnf; a&;om; a':atmifqef;pk=unf tar&duefukd,fpm;vS,fESifh awG h
wifjytyfygw,f? qkHpOf? ("gwfykH-atyD)

jrefrmh 'Drkdua&pDacgif;aqmif a':atmifqef;pk=unfukd


xdk t h wl txufrmS az: jya&;om;csuyf g owdr*l &kpu kd f vmrnfh Ek0d ifbmvwGif v$waf y;rnf[k jynfxaJ &;0ef}uD; Akvd cf sKyf
}u&r,fh tm%m&l;awG&J h jynfoal wGtay: Edik if aH &; tjzpftysuf armifO;D u ajym=um;a=umif; &ku d wf m owif;wGiaf zmfjyxm;onf?
awGuae tm&kv H &J$ atmif/ jynfot l csi;f csi;f tzGJ t h pktcsi;f csi;f
vlrsKd;tcsif;csif; bmomw&m;awG tcsif;csif; aoG;xdk;zefwD; +yD;cJhonfh =umomyaw;ae@u ausmufyef;awmif;+rdKŒ/
tuGuq f ifaxmufacsmufvyk w f mawGukd rnfokd ah omqef u h sif +rdKŒawmf cef;rwGiu f si;f yonfh 0efxrf;rsm;/ }uHch idk af &;ESihf zGŒH +zdK;a&;
ajymqdrk KS a&;om;rSKudrk qdk rpkpH rf;ravhvm &if;jrpfurkd &Sm tjct toif;0ifrsm;ESihf awG@qcHk phJ Of ajymqkcd jhJ cif; jzpfa=umif; ausmufyef;
aetcsed t f umudk r}unfb h J rdrw d kd &h J h yuwd&;kd om;aom cHpm;rSK awmif;+rdKŒe,f trsdK;om;'Drkdua&pDtzGJŒcsKyf (NLD) +rdKŒe,f
rsm;jzifh vsijf refpmG wkef jh yef}ur,f 'Dvkd bmomomw&m; apmfum; tvkyt f r_aqmiftzGŒJ 0if OD;jrifv h iG uf ajymonf?
rSK vlrsKd;a&;apmfum;rSKwGudk tjcm;olodapvdkwJh apwemt&dk;cH aetdrt f us,cf sKyf csxm;jcif;cH&onfh 'kw, d OuUÏ OD;wif
eJ h jzef ah y;}ur,fq&kd if trSKu d pf jyom'fr;D avmifqw kd mvdk vlrsK;d OD;ukv d nf; vmrnfah zazmf0g&v D xJwiG f v$wrf nf[k ajymqkad =umif;
a&; t"du&k%;f }uD;awGtxd OD;wnfomG ;Edik rf ,fh vrf;a}umif;xJ od&onf?
rdrud , dk w f ikd f ygreS ;f rodygomG ;Edik wf mud/k vky}f uzH efw;D olawG tuGuf a':atmifqef;pk=unftm; a&G;aumufyGJrwkdifrD trsdK;
qifwx hJ J 0ifomG ;rSe;f rod 0ifomG ;Edik w f mudk txl;owdxm;}uyg om; jyefvnfoifjh rwfa&;twGuf v$waf y;&efvt dk yfa=umif;/ok@d
vdk h jynforl sm;tusK;d udk a&S x h m;jyD;arwWm&yfcv H ykd gw,f? aomf Ekd0ifbmvqkdonfrSmvnf; a&G;aumufyGJusif;y+yD;pD;oGm;
jrefrmEdkifiHrSm tm%m&l;awG tkyfcsLyfaepOftwGif;rSm csed jf zpfrnf[k xifjrifa=umif; OD;0if;wifu ajymygonf?
jynfoal wGtaeeJ h bmomrwl vlrsK;d rwlayr,fh wpfEikd if x H aJ e a':atmifqef;pk=unfukd 2009 ckEpS f =o*kwv f u aetdrf
wpfa&xJaomufjyD; rdrdwdk h cspfjrwfEdk;wJh jrefrmEdkif}uD;twGuf +cH0ef;twGi;f 0ifa&mufvmonfh tar&duefEidk if o H m; rpPwm*Gsef
tcsi;f csi;f yÉdyuQrjzpf&}uavatmif tppt&m&mrSm qifjcif 0DvsH,ufaxmtm; vufcHxm;onfhtr_jzifh aetdrftus,fcsKyf
owdeJ h ydrk kd vufwpJG nf;vk;H }uzdk /h bmoma&;t"du&k%jf zpfEikd rf ,fh wESpfcGJcsrSwfxm;jcif;jzpfonf? tqkdygaetdrf tus,fcsKyfouf
vlrsKd;a&;t"du&k%f;jzpfEdkifr,fh roFumzG,fzefwD;rSKrsm;udk um wrf;ukd arvrS pwifowfrw S &f m Ek0d ifbmvwGif oufwrf;jynfh
uG,w f eG ;f vSe}f uzdk h zefw;D olawGukd &SmazGaz:xkw}f uzdk h tvGef rnfjzpfonf?
yifta&;}uD;vSyga}umif; wdu k w f eG ;f vdu k &f ygw,f? r=umao;rDu *syefEidk if x H wk f tqm[d&iS b f eG ;f owif;pm
wGif ppftpk;d &u a&G;aumufyu JG dk atmufwb dk mvwGif usi;f yvdrhf
t&Sif&m[kvm (rpkd;&drf) rnf[k a&;om;xm;onf?
17
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal

a0zefa&;
owif;pmxJr Sm
olu uk, d af &mifu, dk 0f g awmufawmufajymifajymifeJ h tcef o h m;
&yfvkd h? pwkdifuvJ xGm;ygayh? &_;zdeyfu ajymifajymif/ vufukd
aemufypfvdk h jyKH;pp/ jyDww D D rsuEf mS xm;u rif;om;=uD;ausmaf qG
vkv d dk nGef 0h if;vkv d ?dk
tESyD *k K~ v
d &f J h ab;bDu=dk unfrh jd yefawmh nmbufuyf&yfrmS
owif ; pmwpf & uf r u tqD&pfaewJh zm;*kn H if;=uD;waumif&J h pyfjzD;jzD;rsuEf mS xm;/
zwfwm wacwfaemuf ykq;dk rnDrnm 0wfxm;wJh pm;zm;aygupf =uHzh w G wf csKd /h pnfyifom
uswmeJ w h yl gowJ?h ,mrS jzpf[efwo l l vlwa,mufpojzifh yk&H yd af wGu pnf;csurf
tJ'DvkdzwfrSwfcJh&zl;awmh owif;pmtpkHpkHukd vkdufzwf nDwu hJ uGuw f ckvdk rsupf x d rJ mS uk;d vk;d uef vh ef h 0ifa&mufvmyg
&if;eJ h {jyDv 11&ufae x h w k f a=u;rko H wif;pmzwfrad wmh tJ'yD Hk w,f?
av;ukd acgi;f pD;rSmawG v h udk &f w,f? olwdk w h awG&J t h aemufzufudk vSr;f ar#m=f unfrh jd yefawmh
ykHtnGef;pmrSmawmh umuG,fa&;0ef=uD;Xme 'kwd, yk&H J nh mzufaxmifrh mS e,fajrcHjzpf[efwo l l jynforl sm; aps;0,f
Akv d cf sKyf=uD;jrifah qG r&rf;uke;f jrKd eh ,f&dS uk, d w f idk x
f w k v f yk o f rl sm;. zkd ah pmifah e=uwm rsm;vm;rod? vmppfaq;wJt h csed uf reufyidk ;f qkd
tcGev f w G af ps;wGif cif;usi;f a&mif;csaer_rsm;ukd =unf&h p_ pfaq;pOf awmh aps;a&mif;/ aps;0,ftrsm;qk;H jzpfwt hJ csed af yg?h t"dutm;
vkd ah wG &h ygw,f? tJ'o D wif;rSm u|eaf wmf pdw0f ifpm;rdwhJ tok;H t jzifhawmh pm;ukefawGukd vm0,folrsm;rSm taotcsmaerSm?
E_ef;wckuawmh ukd,fwkdifxkwfvkyfolrsm;.qkdwJhpum;vkH;yg?
'gjzifyh rHk mS ygwhJ olwdk &h J h tppfaq;ukd cHae&olawG[m qefuu dk ,dk f
wkdifxkwfvkyfolrsm;vkd h ajymcsifwmrsm;vm;? qefukdudk,fwkdif
xkwv f yk w f o hJ al wG qk&d ifawmh v,form;awGrsm;vm;rod? 'gjzifh
v,form;awGu r&rf;uke;f rSm uk, d w f idk v f ma&mif;wmvm;? 'grrS
[kwf r&rf;uke;f u jynfoal wGu v,fuu dk , dk wf idk pf udk yf sK;d / &dwo f rd ;f
ac|avS h xkwv f yk af &mif;wmvm;? wrsK;d awmh wrsK;d =uD;ygy?J
tcGefvGwfw,fqkdwmua&m b,fvdkvGwfwmrsm;yg
vdrv hf dk h awG;rdygao;w,f? aps;aumufawGbmawG raumufwm
vm;? 'grrS [kwf qkid cf ef;acs;/ ae&macs;awG raumufwmvm;? t umuG,fa&;0ef=uD;rS tcGefvGwfaps;ukd ppfaq;pOf
cGev f w G af ps;eJ h tcGerf vGwaf ps;&J h ukeaf ps;E_e;f uGm[r_ua&m b,f
vkdrsm;ygvdrfh? tcGefvGwfaps;rSm aps;0,f&if jynfolawGtwGuf vl=uD;qko d al wG vmppfwmjyD;rS aps;0,f&rSmrkd ah e v h nfpmcsujf yKwf
aps;oufomr,fqkd&ifjzifh tkyfcsKyfolawGtaeeJ h jrefrmjynfrSm zkd h aemufusa&mhxif?h
&S&d o dS r#aps;awGudk tcGev f w G v f dk ah &m r&aybl;vm;? vGwrf v hJ w G f olwdk &h J h tay:em;cyfusus vrf;wckay:rSmawmh um;t
awmh tukev f w G af yg?h aumif;pm;wpD;eJ ?h tJ'u D m;em;rSm &yfae=uwJv h wl pk / [kyd *k K~ v
d f
yku
H dk aoaocsmcsm =unfrh ad wmh qkid af y:ursuEf mS xm; =uD;&J ah emufawmfzmG ;awGxif&J ?h um;uk=d unf&h wm wjrefEpS rf sm;
romr,mESiv hf v k if/ pk;d &drrf uif;wJh rsuEf mS ESihf qkid &f iS jf zpf[efwo l l qDu jrefrmwjynfv;Hk rSm odr;f ,lcw hJ hJ vkid pf ifru
hJ m;awGxu J wpD;
trsK;d orD; olwdk ah &SrmS awmh aps;0,fr[kw/f aps;onfvnf;r[kwf rsm; jzpfaeavrvm;? 'grrS [kwf wa,mufa,muf qufoxm;
wJh wHqyd af ygi;f pkH &ifbwfrmS csw d q f xJG m;wJh 'kw, d Akv d cf sKyf=uD;qkd pmrsufESm 19 okd h

18
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal
pmrsufESm 18 rS

wmrsm;vm;? yk*K~ v d =f u;D &J u


h ,
dk yf idk v
f pmaiGeJ h 0,fxm;wmrsm;vm;?
ukd,fykdifvpmaiGeJ hqkd&ifawmh awmfawmfjcKd;jcH&&SmrSmyJ? 'geJ h
“u|ef a wmf w k d h &k d [ if * sm 'kw, d Akv
d f csKyf=uD;&J v h pmu b,favmufygvrd ?hf yku H =dk unf&h wm
awG [ m &ck d i f j ynf r S m &S d pdwfroufrom jzpfvmwmeJ h atmufukdqGJcsvkdufawmh jynf
wk e f ; uvnf ; ppf t pk d ; &rS ol oh abmxm;qkw d phJ mwrf;u bGm;ceJay:ygw,f?
bmwJh------?
zdESdyfcH b0'kuQonf Ekid if aH wmf wnfjidraf t;csr;f a&;ESihf wk;d wufa&;udak ESmuf
( Refugee)) yg? ,ck jynf ,Suzf supf ;D olrsm;tm; qef u h siu f s - wJ?h
y *syef r S m vJ 'k u Q o nf 'g--[kwfwmaygh? tJ'geJ h tay:uykHukd wcgxyf=unfh
( Refugee)) yg? tJ ' guk d rdjyefawmh tku d wf iftjynfeh J h [kyd *k K~ vd u
f ay:vmjyef&J ?h

b,f r S m oG m ;jyD ; ,k H - unf tJ'D vkdygyJ 2010a&G;aumufyGJ=uD; jyD;oGm;&ifawmh ol


atmifajymjy&rSmvJqkdwm wkd ah wG&J h 0wfprHk sm;ukd c|w&f yHk gy?J
rod y gbl ; cif A sm? ” uvkad q;xl;
(12/ 16/ 2010)
*syef c &k d i f w &m;&k H ; wG i f
'kuQonftjzpf jiif;y,frSK aysmfaysmfyg;yg; qkH=upkd hvm;
ES i f h y wf o uf I trS K &if
qk d i f v #uf & S d a om *syef &efukef
a&muf & k d [ if * smwpf O D ; .
w&m;cG i f o k d h w if j yaom yangon
ajympum;jzpfygonf? cg&mtkad uukd pdww f idk ;f us qkcd sif
4if ; w&m;cG i f E S i f h y wf o uf olrsm;twGuf taumif;qkH;
I w&m;&k H ; csd e f ; uk d (17/ 3/
2010) reuf (10/00) jzpfatmif puftopfrsm;jzifh
em&D w G i f csd e f ; qk d x m;ygo pDpOfxm;ygonf?
Yan aemiftif;a ruit Sho

jzif h &k d [ if * smta&;uk d tpm;taomufrsm;ukv d oJ ef &h iS ;f


gon

vwfqwfjyD;/ aps;E_ef;csKdompGmjzifh
pd w f 0 if p m;ol r sm; avh v m
Sakae Dori

Mc Donal

pm;ok;H Ekid yf gw,f? &efuek u f dk a&muf


v;

Ekdif&efwifjyvkduf&yg
F

&ifyifyef;aeor#awG vef;ap&r,f?
onf ? ygwyD /JG {nfch yH rJG sm;ukd vufcH aqmif
p

&Gufay;aeygonf?
Waseda Dori
Saibancho (qk d i f ; bef ; acsmf ) qkid zhf iG cfh sed f nae 3 ; 00 em&D Takadanobaba
Big Box

ae&m? ? Kasumigasaki qufo, G &f ef 03-3209-3617


bl w m vufuidk zf ek ;f 090-3685-3399

19
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal
pDacgi;f aqmif a':atmifqef;pk=unfukd 4 }udrf
ajrmuf Oya'rJzh rf;qD;xde;f odr;f xm;jcif; uJh
xufatmi
tmif

q,fpEk pS f ESpcf =k um tkypf ;kd +yD;aemuf


aqmif;yg; odk@aom vl@tcGifhta&; csdK;azmufr_rsm;t
wGuf ppftpdk;&udk w&m;pGJr_rjyKEkdifap&ef
jyXmef;xm;jcif;jzpfonf?
“,if;tzJ@G (Edik if aH wmf at;csr;f om
EdkifiHawmf at;csrf;om,ma&;ESifh zGH@+zdK;a&;
,ma&;ESihf zG@H +zdK;a&; aumifp/D ,cif Edik if aH wmf
aumifpo D nf 2010 jynfEh pS w f iG f a&G;aumufyJG
+ird 0f yfyjd ym;r_ wnfaqmufa&;tzJ@G ) od@k r[kwf
usi;f y+yD; t&yfom;tpd;k & jyefvnftouf
oGif;onhfenf;jzihf 4if;wdk@.tm%m quf zJG@pnf;tkyfcsKyfyHk tzJG@0ifwOD;OD;/ odk@r[kwf tpdk;&tzJG@0ifwOD;
OD;. wm0eft& aqmif&Gufcsufrsm;tay:
vufwnf+rJa&;twGuf vkyfaqmifv#uf &dS
ta=umif;jyKvsuf ,if;wdk@tm; w&m;pGJqdk
onf?
jcif;/ ta&;,ljcif; r&daS p&” [k tajccHOya'
jrefrmEdik if w H iG f ESp&f n S v f rsm; jzpfymG ;
yk'rf 445 wGif azmfjyxm;onf?
v#uf&dSaom EdkifiHa&;tusyftwnf;onf
1990 jynfEh pS w f iG f usi;f ycJah om taxGaxG topfESi fh ra&&maom a&G;aumufyt JG vGef
a&G;aumufyGJ.&v'fudk etzppftpdk;&u
todtrSwfrjyKcJhjcif;rS pwifcJhonf? xdka&G; toGiful;ajymif;a&;
aumufyw JG iG f rJqEN&iS t f rsm;pku trsKd ;om;
'Dru kd a&pD tzG@J csKyfrS ud, k pf m;vS,rf sm;udk rJ
ay; a&G;cs,cf =hJ uonf?
ppf t pk d ; &u 2010jynf h E S p f a&G ;
tm%m 2010 jynf h E S p f a&G ; aumuf y G J + yD ;
aemufydkif; tajccHOya'opfonf jynfol@
v$wfawmfESifh trsdK;om;v$wfawmf ESpf&yf
aumufyu JG kd vGwv f yf/ w&m;rSswpGm usi;f y aygi;f xm;onfh yxrOD;qH;k usi;f yaom jynf
ay;+yD; rJqEN&iS w f @dk . qENudk av;pm;vdu k ef m axmifpk v$wfawmfwGif Oya'tjzpfpwif
rnfvm; qdo k nfudk jrefrmjynforl sm;u oH touf0if ygvrd rhf nf? od@k &mwGif toGiu f ;l
o, &daS e=uonf?
ppftpd;k & vufoif&h m a&G;cs,x f m;
vJ$ajymi f;a&; ajymif;a&;umv jy Xmef;csurf sm; tcef;. Oy
a'yk'rf 442 t& ppftpd;k &onf xdu k o
hJ @kd t
aom ud, k pf m;vS,rf sm;u a&;qGcJ +Jh yD; 2008 ouf0ifonfhtcsdeftxd tm%mudkquf
ckEpS w f iG f twnfjyKcJah om jynf axmifpo k rRw jrefrmEdik if aH wmf zJ@G pnf;yHk tajccH vuf csKyfuikd x
f m;ayvdrrhf nf?
Oya'wGif “toGiu f ;l ajymif;a&; umv jyXmef;csurf sm;” qdo k nfh ta&;}uD;aom ppftpdk;&udk axmufcHoltjzpf vlodrsm;
tcef;wck yg&dSonf? a&G;aumufyGJ+yD;aemuf tm%mvJ$ajymif;a&; aom taemufwdkif;rSynm&Sif ygarmuQ
vrf;n$et f jzpf &nf&, G x f m;onhf tcef;jzpfonf? a&mbwf a wvm. r=umcif u
zJG@pnf;yHk tajccHOya'opfudk 14 ESpf=umonfh xG u f & d S v maom “The
trsKd ;om;nDvmcH}uD;u a&;qGcJ ahJ omfvnf; “toGiu f ;l State in
ajymif;a&;umv jyXmef;csufrsm;”[lonhf tcef;wck Myanmar”
vHk; eD;yg;onf 1974 ckESpf zJG@pnf;tkyfcsKyfyHktajccH pmtkyfwGif tajccH
Oya'rS “taxGaxGjyXmef;csufrsm;” tcef;&dS Oya'udkavhvm qef;
Oya' yk'rf 195/ 196/ 199 ESihf 202 wd@k ukd ul; ppfxm;&m “tajccHOy '
,lxm;jcif;om jzpfonf? 4if;tjyif xkt d topfonf yxrOD;qH;k usi;f
cef;wGif topfay:ayguv f m rnfh t&yfom; yonfh jynfaxmifpkv$wfawmf
tpdk;&xH tm%mvJ$ajymif;a&;ESifh pyfvsOf;+yD; tpnf;ta0;wGif Oya'tjzpf p
ta&;}uD;aom tao;pdwt f pDtpOfrsm; yg0ifjcif; r&dyS g? wifouf0ifrnf jzpf+yD; xdktawm
od@k &mwGif ppftpd;k &u arhavsmjh cif;r&do S nfh jyXmef; twGi;f ppftpd;k &utm%mudk qufvuf
csuf wck&dSonf? 4if;wdk@ tkyfcsKyfpOfumvtwGif; jzpfyGm;cJhaom csKyfudkifxm;ygvdrfhrnf”[k oHk;oyfxm;yg
jynfolrsm;udk owfjzwfjcif;/ zrf;qD;cH&olwcsKdΠaysmufqHk;oGm;jcif;/ 'Drdkua& onf?
20
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal
xdk@a=umifh Oya' yk'fr 442 t& ppftpdk;&onf a&G; odk@&mwGif xdkvkyfief;pOfrsm;udk rnfonfhtcsdefum
aumufyGJt+yD; vtenf;i,ftwGif; tm%mudk pGef@v$wfvdrfh vtwGi;f taumiftxnfazmf&rnfqo dk nfh tcsuu f dk tajccH
rnf[k tajccHOya'udak vhvmaeolwcsKd Œu oH;k oyfxifjrif=u ay Oya'wGif rawG@&yg?
rnf? ta=umif;rSm Oya' yk'rf 78 ESihf 123 t& jynfaxmifpk “Edik if aH wmft}uD;tuJ” ESihf “tkycf sKyfa&;” tcef;rsm;wGif
v$waf wmfukd jynfo@l vw $ af wmf ac:,l+yD; 15 &uftwGi;f usi;f y&ef/ orRw. wm0efrsm;udk tao;pdwf azmfjyxm;onf? ok@d aomfvnf;
jynfol@ v$wfawmfudk taxGaxGa&G;aumufyGJ pwifonfhae@rS tpd;k &opf zJ@G pnf;jcif;/ wdik ;f / jynfe,f/ ud,k yf ikd t
f yk cf sKyfciG &hf wdik ;f /
&ufaygi;f 90 twGi;f usi;f y&ef jyXmef;xm;jcif;a=umihf jzpfonf? a'o 5 ck wk@d wiG f tkycf sKyfa&;tzJ@G tqifq h ifh t+yD;owfz@GJ pnf;
od@k &mwGif a&mbwfawvmonf tajccHOya'udk ppft
pd;k &. vrf;jyajryHk tqifh 7 qifEh iS hf Edi_ ;f ,SOaf vhvm+yD; tm%m
vJa$ jymif;a&;udpu P kd xyfraH vhvmqef;ppfrr_ sm; rjyKvkycf yhJ g? xdv k rf;
jyajryHo k nf tm%mvJa$ jymif;a&;qdik &f m oJveG pf wcsKd Œudk rD;armif;
xd;k jyxm;onf?
a&G;aumufyGJusif;yjcif;ESifh v$wfawmftpnf;ta0;rsm;
usif;yjcif;onf vrf;jyajryHk. tqifh 5 ESifh 6 wdk@ jzpfonf?
vrf;jyajryHktqifh 7 rSm “v$wfawmfrS a&G;cs,fwifajrSmufxm;
aom Edik if aH cgi;f aqmifrsm;jzifh tpd;k &w&yfEiS hf 4if;. t*F g&yfrsm;udk
zJ@G pnf;+yD; acwfrzD @HG +zdK;wd;k wufaom 'Dru kd a&pDEikd if aH wmfukd wnf
aqmuf&ef” [lI jzpfonf? &rnfh
xd@k tjyif owdrjyKrd=uaom ta&;}uD;onfh tcsuw f tcsdefumv
ckrmS Oya'yk'rf 447 wGif azmfjyxm;onft h wdik ;f Oya' trde@f w udkvnf; tajccH
&yf&yfonf tajccHOya'ESihf rqef@usiv f sS if od@k r[kwf jynfaxmif Oya'wGif azmfjyxm;
pktpd;k &u y,fzsujf cif;/ jyifqifjcif;rjyKvSsif qufvuf twnf jcif;r&dSyg?
jzpfonfh twGuf 1990 jynfEh pS u f 4if;wk@d xkwjf yefcahJ om trde@f orRwa&G;aumufyOJG ya'a&;qGjJ cif;/ orRwudk a&G;aumuf
trSwf 1§90 onf qufvuf tm%moufa&mufvsuf &dyS gao; wifajrSmufjcif;ESifh tpdk;&w&yf zJG@pnf;jcif;twGuf tcsdefumv
onf? owfrw S cf surf sm; xnfoh iG ;f xm;r_ r&djS cif;rSm tajccHOya'qdik &f m
1§90 wGif “Ekid if aH &;tzG@J tpnf;w&yfonf jynfo@l v$wf tm;enf;csufrsm; jzpfonf? vrf;jyajrykH tqihf 7 t& acwfrD
awmfw&yf ay:aygufvm&Hkjzifh Oya'jyKr_tm%m/ pDrHcef@cGJr_tm zG@H +zdK;wd;k wufaom 'Drukd a&pDEikd if w
H ck wnfaqmufaeygonf qd+k yD;
%mESifh w&m;pD&ifr_tm%m [laom tcsKyftjcmtm%m (3) ppftpd;k &u tm%mudk umv=um&Snpf mG qufvufqyk u f ikd x
f m;
&yfukd tvkt d avsmuf r&&Sb d J tajccHOya'w&yftay: tajcjyK Edkifygao;onf?
Iom &,lEidk af =umif; txl;&Si;f vif;&ef vkrd nfr[kwyf g” [k azmfjy
xm;onf? ordkif;udk jyefajymif;avhvmjcif;
xdk@a=umifh orRwa&G;aumufyGJ/ tkyfcsKyfa&;ESifhw&m; jrefrmEdik if o
H nf zJ@G pnf;yHtk ajccHOya'opf a&;qGjJ cif;/ a&G;
pD&ifa&; qdik &f m zJ@G pnf;r_ tqifq h ifw
h @dk +yD;pD;onftxd ppftpd;k &u aumufyw JG &yf usi;f yjcif;ESihf tpd;k &opfw&yfxH tm%mvJ$ ajymif;
tm%mudk qufvufxed ;f csKyfxm;rnh[ f ef ay:aeonf? jcif;[lonfh jzpfpOfudk ordkif;wGifESpf}udrf }uHKcJhzl;ygonf? yxr
tajccHOya'yk'rf 60§p wGif orRw a&G;aumufyJG t w}udrw f iG f 1947 ckEpS f zJ@G pnf;yHk tajccHOya't& +Adwo d sS e,fcsŒJ
wGuf vdt k yfonfh Oya'rsm;udk jyXmef;rnf[k ajymqdx k m;onf? tpdk;&u vGwfvyfaom jrefrmEdkifiHudk tm%mvJ$ajymif;jcif;ESifh
ok@d aomfvnf; orRw a&G;aumufyJG Oya' a&;qG&J efEiS hf a&G;aumufyJG 'kwd,w}udrfwGif 1974 ckESpf zJG@pnf;yHk tajccHOya't& awmf
usi;f y&ef yk'rf 399 &dS a&G;aumufyJG aumfr&Si. f vkyif ef;wm0efrsm; vSefa&;aumifpDu qdk&S,fvpftpdk;&udk tm%mvJ$ajymif;jcif;wdk@
wGif azmfjyxm;jcif; r&dyS g? jzpfygonf?
xd@k a=umifh ay:xGuv f mrnfh jynfo@l vw $ af wmftopf. vGwv f yfaomjrefrmEdik if u H kd tm%mvJa$ jymif;&ef +Adwo
d sS
yxrqH;k vkyif ef;onf vrf;jyajryH. k tqifh 7 wGiaf zmfjyxm;onfh tpd;k &onf Adv k cf sKyfatmifqef;ESihf oabmwl cho J nf? 1947 ckEpS f
twdik ;f orRwa&G;aumufyOJG ya'udk a&;qGo J nhv f yk if ef; jzpf&ay Zefe0g&DvwGif atmifqef;-tufwvDpmcsKyfudk vufrSwfa&;
rnf? xd;k cJ=h uonf?
21
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal

jrefrmEdik if H vGwv f yfa&;r&rD wESpt f vdu


k wnf;u tm%mvJa$ jymif;a&;vkyif ef;pOf tqifrh sm;udak &;qGcJ o J nf? atmifqef;-
tufwvDpmcsKyfwGif yifvHknDvmcHusif;yjcif;/ zJG@pnf;yHktajccHOya'a&;qGJ&ef nDvmcHw&yf usif;yjcif;/ tajccHOya'opfESifhtnD
a&G;aumufyw JG &yf usi;f yjcif;ESihf jrefrmjynf vGwv f yfa&;r&rDwESpt f wGi;f tpd;k &opfxH tm%mvJa$ jymif;jcif;wd@k yg0ifonf?
Adv
k cf sKyfatmifqef; OD;aqmifaom trsKd ;om;acgi;f aqmif rsm;ESihf +Adwo d sS tpd;k &t=um; ordik ;f 0ifaphpyfaqG;aEG;r_yif jzpfonf?
pmcsKyfygtcsurf sm;udk taumiftxnf azmfEikd cf +hJ yD; wESpt f wGi;f vGwv f yfa&;&cJo h nf? +Adwo d sS tpd;k &onf 4if;wd@k ay;cJah omuwdukd
wnfc+hJ yD; jrefrmEdik if . H tcsKyftcsmtm%mudk jynforl sm;vufo@dk owfrw S xf m;onfh tcsed u f mvtwGi;f vJa$ jymif;cJo h nf?
od@k &mwGif 1974 ckEpS f zJ@G pnf;tkycf sKyfykH tajccHOya't& tm%mvJa$ jymif;jcif;rSmrl ppftpd;k &w&yf tjzpfrS t&yfom; tpd;k &
w&yftjzpfo@dk toGiaf jymif;cJah om vkyaf qmifro _ m jzpfonf?
xdktcsdefu wyfrawmf. umuG,fa&;OD;pD;csKyfjzpfaom AdkvfcsKyf}uD;ae0if;onf 1962 ckESpfwGif ygvDref 'Drdkua&pDpepfudk
tqH;k owfaponfh ppftm%modr;f r_ukd OD;aqmifco hJ nf? xk@d aemuf awmfveS af &;aumifpD zJ@G pnf;+yD; wdik ;f jynfukd 1974 ckEpS t f xd
tkyfcsKyfcJhonf?
ygwpD kH Edik if aH &;pepfukd zsuo f rd ;f cJah om Adv k cf sKyfae0if;onf wygwpD epfukd usio hf ;kH +yD; jrefrmh qd&k ,S vf pf vrf;pOfygwu D kd xl
axmifco hJ nf? 1974 ckEpS w f iG f qd&k ,
S v
f pfz@GJ pnf;yHk tajccHOya'opfuakd &;qGcJ +hJ y;D 4if;orRwtjzpf aqmif&u G af om qd&k ,S v
f pf tpd;k &opfxH
tm%mvGJtyfcJhonf?
ppftm%modrf;cJhonfh AdkvfcsKyfae0if;wGif &dk;om;onfh tcsufwckawmh &dScJhygonf? olonf qdk&S,fvpf pepfudk ,Hk=unf
a=umif; a=unmcJ+h yD; wygwpD epfjzifh wdik ;f jynfukd tkycf sKyfco hJ nf? od@k aomf vuf&pSd pftpd;k & Advk cf sKyfrsm;onf Edik if aH &; t,ltq wckcu k kd
qkyuf ikd xf m;=uolrsm; r[kw=f uyg? xd@k tjyif olw@kd wiG f r&d;k om;aom ordik ;f rSww f rf;rsm; &d=S u+yD; 'Dru kd a&pD. tajccHrl rsm;jzpfonhf
vGwv f yfpmG ajymqdck iG Ehf iS hf w&m;Oya'pd;k rd;k a&;udk av;pm;vdu k ef m=uolrsm;vnf; r[kw=f uyg?

ppfwyfu}uD;pdk;Edkifa&;twGuf ppftpdk;& a&;qJG/ twnfjyKxm;aom tajccHOya't& 2010jynfhESpf a&G;aumufyGJ&v'fjzifh zJG@pnf;


jzpfay:vmaom jynfo@l vw $ af wmfEiS t
hf pd;k &u wdik ;f jynf. tem*wfuzkd efw;D ygvrd rhf nf?
zJG@pnf;tkyfcsKyfyHktopfESifh tm%mvJ$ajymif;a&;jzpfpOfwGif tm;enf;csdKŒ,Gif;csufrsm;ESifh jynfhESufae+yD; avhvmapmifh=unfh
olrsm;*&kwpduk f tuJcwfapmif=h unf&h rnfh jzpfpOfvnf; jzpfygonf? ?
22
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal

&kd[if*smukd
Akv
d frSL;xGefausmfOD; b*FvDvdk h
(tjidrf;pm;)
w&m;&k;H csKyfa&S hae ac:oifhovm;
c&pfu&U mZf 1784xd tcsKyftjcmtm%m vGwv f yfaom
&ckdifjynf[lI &SdcJhzl;ygonf? bDpD 600rS at'D 10&mpkESpfaygif; rdrw d dk w
h idk ;f oljynfom; vlrsK;d taygi;f wkd Eh iS hf bmomtrsK;d
1600ausmt f wGi;f "n0wDjynf=u;D ESihf a0omvDjynf=u;D trnfjzifh rsK;d &Sad eonfudk 0if=h uGm;*k%, f v l #uf xko d w l dk Eh iS hf Ekid if aH &;ta& cspf
,ck&ckid jf ynfudk a&S;tcgu ac:wGicf zhJ ;l ygonf? ,if;tm;jzifh ESpaf ygi;f =unfpGmtwlvufwGJI &ckdifjynf=uD;ukd wnfaqmufzkd hvkdtyf
2400 wnfjrJ cJzh ;l ygonf? onfudk &ckid w f dk rh nforl #rodcyhJ g? tcsi;f csi;f eD;pyf&mwkd h tkypf zk JG h
xku d mvtwGi;f "n0wDEiS hf a0omvDjynf=uD;onf Ekid if H I tkyfpkcsif;wkdufckduf&efjyK=u&mrS &ckdifjynf=uD; jydKysufoGm;cJhyg
tus,ft0ef; rnfr#us,f onf? ,cktcg jynfaxmifpt k zGJ 0h if vGwv f yfaom &ckid jf ynfe,fudk
jyefI h Ekid if o H m;vlrsK;d rsm; rnf &ckid jf ynfom; vlrsK;d tm;vk;H u csp=f unfpmG vufww JG nfaqmuf
r#&S d c J h a =umif ; azmf j yxm; apvkI d Taqmif;yg;ukd a&;&ygonf?
aomtaxmuftxm;ukd r urBmay:&Sd Ekid if w H idk ;f wGif Ekid if oH m;rsK;d &k;d rsm;rsm;pGm &S=d u
awG h&yg? at'D 7 &mpkt ygonf? Ekid if o H nf =uD;onfjzpfap/ i,fonfjzpfap/ ao;i,fonf
wGi;f ,ckjrefrmEkid if H armfv jzpfap Ekid if o H m;rsm;onf rsK;d &d;k wckwnf;rS vmonfr[kwb f J Ekid if H
jrKdiftxd (oHvGiftygt0if wkid ;f wGif rsK;d &k;d trsm; tjym;ESihf bmomtrsK;d rsK;d &Sw d wf=uygonf?
jrefrmEkdifiHurf;&kd;wef;ESifh TurBmay: Y rsK;d &k;d wrsK;d wnf;ESihf bmomwckwnf;jzifh zGJ ph nf;
tdE, Nd jynf **F gjrpfta&S /h xm;aom Ekid if [ H I l r&Syd g? bmomwpfcw k nf;rSmyif *k% d ;f rsm;pGm
b*F v m;ES i f h **F gjrpf r &S d &Sw d wf=uyg ao;onf? Ekid if t H jzpf qufvufwnfjrJvmaom Ekid if H
qif(') bef;u|ef;rsm;tm; wkid ;f rS Ekid if oH m;rsm;onf (rsK;d &k;d ) trsm;tjym;ESihf bmomtrsm;
vk;H okd w h idk f &ckid b
f &k ifwdk . h tjym; &Sad ejcif;ukd w&m;r#pmG qufqI H vufwaJG exdik v f mcJah om
&ckdifjynfe,f&Sd a&S;a[mif;
Ak'<&kyfyGm;awmf
ykid pf ;dk r_onf us,jf yefah =umif; Ekid if oH m;rsm; jzpf=uygonf? vlrsK;d pk/H bmompkH &Sad eonfudk oD;r
awG h&ygonf? b*Fvm;yif cHEkdifv#if EkdifiHwcktaejzifh wnfjrJonfr[kwfyg? EkdifiHwckwGif
v,f j yif w G i f &ck d i f a &wyf Ekid if o
H m;vlrsK;d onf rsK;d &k;d tm;jzifh tajrmuftjrm; &Sad eaomfvnf;
onf jyKdizf ufr&S=d uD;pk;d cJzh ;l onf? ,if;okd u h s,jf yef o h nftxd &ckid f
bk&ifwkd hpGrf;aqmifcJhaomfvnf; xkd&ckdifbk&ifwkd honf rdrdvuf
atmufodk u h sa&mufaom t&yfa'oESiv hf rl sK;d wkd .
h b0ukd ykrd w dk ;dk
wufatmif aqmif&Gufay;aom ay:vpDudk usifhokH;cJha=umif;r
awG &h yJ rdrw d dk v
h ufxo J dk h usa&mufaeaom t&yfa'orsm;ukad cs
r_e;f zsuq f ;D jcif;/ vlrsm;uku d |ejf yKjcif;ESihf "eOpPmrsm;ukd odr;f ,ljcif;
wkd u h odk m usio hf ;Hk cJah =umif; awG &h ygonf? Tay:vpDa=umifh &ckid f
jynfonf wnfjrJjcif;r&SdbJ ouU&mZf 1785ckESpfwGif &ckdifbk&if
wkd o h nf =uufaysmuf/ iSuaf ysmuf jzpfomG ;jcif;ESit hf wl &ckid jf ynf
onfvnf; ysupf ;D oGm;cJyh gonf?
&ckdifjynfe,fwGifawG h&SdcJhaom a&S;a[mif;
'*F g;jym;rsm;
23
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal

ydik ;f wpfcjk zpfomG ;onf? tusK;d quftm;jzifh b*Fvm;jynfwiG f ae


xkid o f l &ckid w f dk o h nf Ekid if aH &;t& &ckid jf ynfudk opPmcH,&l efjzpfI &
ckdifjynfuvnf; xkdolwkd htay: EkdifiHa&;wm0efrsm;ukd ,lxm;&
a=umif; t"dyg` ,af y:ayguo f mG ;onf?
xkd t h wl &ckid af jray:wGif aexkid v f #u&f o dS l &k[
d if*smvlrsK;d ukd
b*FvrD sm;[k Ekid if aH &;trnfjzifh ac:wGiyf gu xko d wl dk rh mS &ckid jf ynf
om;rsm; r[kwo f vkd t"dyg` ,o f ufa&mufomG ;ygonf? xko d w l dk h
onf Ekid if aH &;t& b*Fvm;jynfudk opPmcH,&l efjzpfI b*Fvm;jynf
u xko d w l dk t h ay: Ekid if aH &;wm0efrsm;&Sad eonf[k t"dyg` ,&f ap yg
&ckdifjynfe,f bl;oD;awmifjrKd h&Sd a&S;a[mif;AvDwck
onf? xko d w l dk ah exkid af om t&yfa'orSmvnf; b*Fvm;jynf.
tpdwt f ykid ;f wpfck jzpfomG ;ap&m a&mufygonf? xkd ah =umifh &ckid af jr
xkdvlrsKd;wkd hukd pkaygif;I EkdifiHa&;t& tcsKyftjcmtm%mykdif ay:wGif Ekid if o H m;tjzpfaexkid o f l &k[d if*smrsm;ukd b*FvrD sm;[k rac:
Ekid if w H pfct k jzpfokd h zGJ ph nf;xm;jyD;jzpfv#if xkv d rl sK;d rsm;ukd wpfpk oifyh g?
wpfaygi;f wnf; Ekid if aH &;trnfwpfcjk zifh ac:wGi&f onf? jrefrmEkid if H
wGiw f idk ;f &if;om;vlrsK;d 135rsK;d &Sad =umif; ppftpk;d &u azmfjyaomf
vnf; Ekid if aH &;trnfudk jrefrmvlrsK;d [k ac:&ygonf?
ucsifvlrsKd;ukd EkdifiHa&;trnftm;jzifh jrefrmvlrsKd;[k
ac:wGiyf gonf? xkd t h wl csi;f vlrsK;d ukv d nf; Ekid if aH &;tm;jzifh jrefrm
vlrsK;d [kac:onf? Ekid if aH &;trnfonf rnfonfEh idk if o H m;jzpfa=umif;
azmfjyonf? xkd ah =umifh vlrsK;d wpfrsK;d pDwiG f rdrrd sK;d &k;d emrnftjyif
Ekid if t H rnf wpfcpk &D &dS ygonf?
1785ckESpf rwkdifrDu &ckdifjynf&SdcJhygonf? &ckdifjynfrSm &ckdifjynfe,fwGif awG h&SdcJhaom tma&ADpmom;yg a&S;a[mif;
Ekid if aH &;trnf jzpfonf? Ttrnfjzifh &ckid w f dk u
h dk Ekid if aH &;t& tcsKyf
jcm; vGwv f yfpmG pkpnf;xm;cJyh gonf? xkt d csed u f &ckid v f rl sK;d / &k[
d if &ckdifjynfom;rsm;ukd b*FvDrsm;[k EkdifiHa&;trnfjzifh
*smvlrsKd;/ OufvlrsKd;/ rm&rm=uD;vlrsKd;/ uefvlrsKd;/ 'kdif;eufvlrsKd;/ ac:wGijf cif;onf &ckid jf ynftwGuf tE &W m,fudk &ckid jf ynfom;wkd h
(jyLvlrsK;d )/ [dELN vlrsK;d / urefvrl sK;d / csi;f vlrsK;d ponfjzifh vlrsK;d toD; zdwaf c:aejcif;om jzpfygonf? ,ckacwfwiG f TykpH rH sK;d ukd qku d yf
oD;&Scd =hJ uaomfvnf; 4if;wkd u h dk Ekid if aH &;trnf;tm;jzifh &ckid v f rl sK;d &yfpEf idk if w H iG f awG ch &hJ ygonf? qku d yf &yfpw f iG f *&dtEG,rf sm;ESihf wl&
[kac:cJ=h uonf? TtrnfrmS &ckid v f rl sK;d . rsK;d &k;d Zmpfjrpf (Race) uDtEG,frsm; aexkdif=u&m EkdifiHa&;uGJjym;r_ ay:vmaomtcg
ukd ajymqkjd cif;r[kwb f J Ekid if aH &;trnfjzifh azmfjyjcif;jzpfonf? wl&uDtpk;d & ppfwyfonf qkyd yf &yfpo f kd 0h ifvmI wl&uDtEG,rf sm;
b*Fvm;jynfwiG f xkt d csed u f &ckid v f rl sK;d / [dELN vlrsK;d / rm& ukd umuG,x f m;cJo h nf?
rm=uD;vlrsKd;/ 'kdif;eufvlrsKd;ESifh tajccHtm;jzifh (rGef*kdvkd-'gaA'D
,mef)rsK;d &d;k wkd h &S=d uygonf? xkt d csed uf tif't dk m&D,efrsK;d &k;d ESihf xkd ha=umifh &ckdifwGif aexdkifol rdrdwkd hEkdifiHom;rsm;ukd
tm&D,kdj'mAD,mefrsKd;&kd;wkd hu b*Fvm;ukd pkd;rkd;tkyfcsKyfxm;cJh=u b*Fv[ D ak c:I wpfzufEidk if o H m;tjzpf wGe;f ykd ch yhJ gu xko d w
l dk o
h nf
onf? xkv d rl sK;d tm;vk;H . Ekid if aH &;trnfrmS b*FvjD zpfonf? wpfzufEidk if o H dk h xGuo f mG ;rnfr[kwyf J wpfzufEidk if t H pk;d &onf rdrd
xkd ah =umifh b*Fvm;jynfwiG f Ekid if o H m;tjzpfaexdik o f l Ak'< Ekid if x H o J dk h 0ifvm&ef Ekid if aH &;vrf;a=umif;=uD;ukd zGiahf y;xm;jcif;
bmom0if &ckid w f dk u
h dk Ekid if aH &;trnftm;jzifh b*Fv[ D ak c:&yg om jzpfaeygrnf?
onf? rsK;d EG,t f m;jzifh ac:vkrd o S m &ckid rf sK;d EG,[ f ak c:&ygonf?
tu,fI b*Fvm;jynfom; Ak'b < mom0if &ckid rf sK;d EG,u f dk
&ckdifjynfom;[k EkdifiHa&;trnfjzifhac:aeygu xkdolwkd hukd &ckdif
jynfuoufqidk af =umif; t"dyg` ,&f ygonf? xkd ah =umifh b*Fvm;ajr
ay:wGif Ekid if o H m;tjzpfaeolwdk u h dk &ckid jf ynfom;[k ac:vku d yf gu
aemufvwGif (&k[ d if*smbmvJ ) qkw d mukd
b*Fvm;wGif &ckid w f dk ah exdik af oma'oonf &cdik jf ynf. tpdwt f azmfjyay;oGm;ygrnf?
24
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal

EkdifiHwum owif;
a[wDivsif/ vlwpfodef;cef@
taotaysmuf &SdEdki f
tDo,D kdy;D ,m;. 'kwd,ajrmuf a&tm;
vSsyfppfpuf&kH
vG e f c J h w J h
oDwif; 2 ywfu a[
wDu|ef;EdkifiHav;rSm tD o D , k d y D ; ,m;
v_yfcwfoGm;wJh tif onf tk d r k d j rpf y a&m
tm;jyif ; ajriv#if *suf r sm;. tpd w f
iv#if'%f jyKdydaeolrsm; a=umifh yk@d wtf dk y&ihpf f tydkif; wpfckjzpfaom
(Port-au- 'kw, d ajrmuf a&tm;
Prince) +rdKŒawmf wae&mwnf;rSmudk aoqHk;ol twnfjyK vS s yf p pf p uf ¶ H k t m;
Edkifoavmuf 150˜000 &SdoGm;+yDvdk@ a[wDtpdk;&u ajymvdkuf pwif zGiv fh pS af wmhrnf jzpfonf? a&umwmrS a&rsm;onf Edik if . H
ygw,f? jywfawmufaeaom vSsyfppf"gwftm;udk tm;aumif;apvSsuf
'Dta&twGuf[m taqmuftOD;ysufawGatmufrSm t"duvSsyfppf"gwftm; xkwfvkyfwifydk@ay;aom EkdifiHjzpfvm
tavmif;awGrz,f&ao;wJh acgifzsm;wJhae&mawGu aoqHk;ol awmhrnf[k tDo, D ydk ;D ,m;wk@d arSsmv
f ihv
f suf &S=d uonf? od@k aomf
awG&ŒJ pm&if;rygao;ygb;l ? tm;vH;k pkpak ygi;f aoqH;k olu 200˜000 a0zefa&;orm;rsm;u ywf0ef;usifESihf jrpfa=umif;wavSsmuf
avmuf jzpfomG ;Edik w f ,fv@kd tm%mydik af wGu cef@reS ;f ygw,f? aexk d i f = uaom jynf o l w k d @ tay: raumif ; aomtusKd ; quf
u,fq,fa&; vkyif ef;awGukd tqH;k owfvu kd +f yDv@kd tpd;k oufa&mufr&_ rdS nf[k a=umufvef@ae=uonf? ,cka&tm;vSsypf pf
&u aom=umae@rmS w&m;0if a=unmcJah yrJh +rdKŒawmfxu J +ydKus xkwfvkyfa&;puf¶HkrS vSsyfppf"gwftm; 400 rD*g0yfxkwfvkyf
aewJh ukepf q kH ikd af tmufuae touf 24 ESpt f &G,f trsK;d om;w ay;Ed k i f r nf j zpf o nf ? ,if ; Gilgel Gibe II a&tm;
a,mufukd Edik if w H um u,fq,fa&;tzGŒJ awGu paeae@wek ;f u vSsyfppfpuf¶HkxHokd@ Gilgel Gibe I a&tm;vSsyfppfpuf¶HkrS
u,fxkwfEdkifcJhygw,f? a&rsm;onf ajratmuf a&ydkufvdkif;rSwqihf a&muf&Sdvmrnf
wcsKŒd u,fq,fa&;tzGŒJ awGu u,fq,fa&;awG vkyf jzpfonf? Gilgel Gibe I a&tm;vSsyfppfpuf¶Hkodk@ tkdrkd
ae=uao;ayrJh awmfawmfav; enf;oGm;+yDvdk@ USAID u jrpfrSa&rsm; pD;0ifonf? vGefcJhaomESpfuuJhodk@ vSsyfppf"gwftm;
wm0ef&o dS l wifru f mvm[ef (Tim Callahan) u ajymyg jywfawmufr_ xyfrHjzpfay: jcif;r&Sdap&ef ya&m*sufrsm;pDpOf
w,f? xm;&Sdonf? aemufwqifhwGif Gilgel Gibe III a&tm;
tckcsed x f d }uD;}uD;us,uf s,f ul;pufa&m*g jyef@ymG ;r_awG vSsypf pfpuf¶kH wnfaqmufrnfjzpf+yD; xkpd uf¶rkH S vSsypf pf"gwt f m;
r&Sad o;ayrJh tom;ay:rSm teDuu G af wG ay:wm/ 0rf;avSsmwmeJ@ 1800 rD*g0yfxw k v
f yk Ef idk rf nf jzpfonf? tDo,D ykd ;D ,m; tpd;k &onf
rsupf ed molawGawmh &Sad ew,fv@kd wm0ef&o dS al wGu ajymygw,f? vSsyfppf"gwftm; xkwfvkyfI jynfwGif;YoHk;pGJonhftjyif a'o
tpm;taomuf/ a&/ aep&meJ@ usef;rma&; apmifha&Smufr_awG wGif;edkifiHrsm;odk@vnf; wifydk@vkdonhfqEN&Sdonf? Djibouti/
txl;vdak ew,fv@kd vnf; wm0ef&o dS al wGu ajymygw,f? uifnmESihf ql'efEkdifiHwkd@onf tDoD,kdyD;,m;rS vSsyfppf"gwf
vlawG awmfawmfrsm;rsm;qDudk a&eJ@ tpm;taomuf tm;0,f,l&ef oabmwlnDxm;+yD; jzpfonf? pDpOfxm;onhf
awGydk@ay;Edkif+yDjzpfayrJh ivsif'%fcHxm;&olawG&JΠvdktyfcsuf twkid ;f taumiftxnf ay:vmygu aumfzt D pm;/ vSsypf pf"gwf
tm;vH;k udak wmh rjznfq h nf;ay;Edik af o;bl;vd@k ulnu D ,fq,fa&; tm;onf tDoD,kdyD;,m;EkdifiH. yrm%trsm;qHk;aom ydk@ukef
at*sipf aD wGu ajymygw,f? jzpfvmayrnf?

(bDbDpD)

25
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal

uifnmEkdi fiH AvDwpfckwGi f


¶kef;&if;qefcwfjzpfI vlig;OD;aoqHk; tmz*efwGi f taocH AHk;aygufuGJI 20
uifnmEkid if H Edik ¶f b
kd +D rdKŒv,f&dS *sr;D ,m;AvD
cef@ aoqHk;
wGif aom=umae@ 0wfjyKyGt J +y;D wGif zrf;qD;
xde;f odr;f xm;aom w&m;a[mq&m t'l tmz*efepPwefEidk if H awmifyikd ;f &Sd
vmt,fvfzkdifq,ftm; jyefv$wfay;a&; vl p nf u m;aom aps;wpf c k t
twGuf tpPvmrfbmom0ifrsm;u qEN wGi;f wGif taocHA;kH azmufcrJG _ jzpf
jyawmif;qkcd =hJ uonf? &JwyfzŒJG rS rsu&f nf yGm;ojzihf vl 20 cef@ aoqH;k +yD;
,dAk ;kH rsm; / a&yef;rsm;/ tjyif aoewfjzihf 13 OD;ausmcf ef@ '%f&m&&Scd o hJ nf
ypfcwfI vlpck o JG jzihf vlig;OD; aoqH;k cJo h nf? qENjyolrsm;bufrS [k &J w yf z G J Π0if r sm;uqk d o nf ?
vnf;ausmufcrJ sm;jzihf jyefvnfypfaygu¶f rkH u aoewfjzihf jyefvnf taocHA;kH azmufcaJG &;orm;onf ppfbufa&;&m ,mOfwef;tm;
ypfcwfojzihf &Jt&m&Sad v;OD; '%f&m &&Scd o hJ nf? AvDq&m t,fvf wkdufckduf&ef apmihfqkdif;aepOftcsdefrwkdifrD aygufuGJoGm;jcif;jzpf
zkdifq,fonf vlrsKd;a&;rkef;wD;r_rsm; jzpfay:ap&ef a[majym onf[k od&onf? ukvor*~ tpD&ifcHpmt& 2009ckESpfwGif
v_@H aqmfcrhJ t
_ wGuf 4if;tm; apmih=f unh&f rnhf t=urf;zuform; t=urf;zufrr_ sm;a=umihf aoqH;k oljynfoOl ;D a&rSm ,cifEpS rf sm;u
rsm; pm&if;wGix f nho f iG ;f cH&oljzpfonf? 4if;tm; vGecf ahJ om tywf xuftrsm;qHk; jzpfonf[k azmfjyxm;onf? ,ckuJhodk@aom
wGif oufqkdif&mrSzrf;qD;xdef;odrf;I wefZef;eD;,m;/ odk@r[kwf t=urf;zufr_onf ,ckvtwGif; tqkd;0g;qHk;jzpf+yD; aoqHk;ol
*rfbD,modk@ e,fESif&ef }udK;pm;aomfvnf; oufqkdifonhfEkdifiH tm;vH;k rSm t&yfom;rsm; jzpf=uonf[k od&onf?
rsm;rS vufrcHojzihf qufvufxed ;f odr;f xm;cJ&h onf?
(bDbDpD)
(attufzfyD)

w¶kwfEkdi fiHwGi f Google vkyfief;rsm; &yfqkdi f;rnf

tifwmeuf&mS azGa&; vkyif ef;jzpfaom Google onf4if;. tD;ar;vf taumifrh sm;udk


w¶kwEf idk if w
H iG ;f &Sd [ufumrsm;u ypfrw S x f m; wku d cf u dk af eojzihf 4if;. w¶kwEf idk if w H iG ;f
vkyif ef;rsm;udk &yfqidk ;f awmhrnfjzpfa=umif; xkwjf yefa=ujimcJo h nf? [ufumrsm;onf
tqihjf rifeh nf;ynmudo k ;kH I w¶kwEf idk if EH iS tfh jcm;Ekid if rH sm;rS vl@tcGit fh a&; v_@aH qmforl sm;.
taumifrh sm;udk wku
d cf u hJ nf[k ajymqk=d uonf? Google onf 2006ckEpS rf pS I w¶kwEf idk if w
dk cf o H iG f vkyif ef;rsm; pwifaqmif&u G cf o
hJ nf?
tqkdygqHk;jzwfcsuf a=umihfe,l;a,muf+rdK h pawmhaps;uGufwGif Google .&S,f,maps;rsm; 1²9µ usqif;cJhonf? Google
enf;wlp;D yGm;a&;vkyif ef;e,fy,frS ukr% ` }D uD; 20 cef@ . 0ufqu kd rf sm;vnf; wku d cf u dk cf cH &hJ onf?

(bDbDpD)

26
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal

a*smf'efekdi fiH tmref+rdKŒawmfwGi f tD&efEkdi fiH. xdyfwef; EsLuvD;,m; ody`Hynm&Si f


tpPa&;wkd@tm; ypfrwS fxm;aom vkyf=uHcH&
vrf;ab;AHk; aygufuGJ tD&efEidk if H w[D&ef+rdKŒ. ajrmufzufvu l ek xf rH sm; aexkid f
&mqifajczHk;&Sd w[D&efwuUodkvfrS ygarmuQ rmpGwftvDrkd[m
ar'Donf aetdrfrSxGufI um;twGif;odk@0ifa&muf&ef }udK;pm;
a*smf'efEkdifiH tmref+rdKΠetl;a'o pOfteD;tem;&Sd armfawmfqidk u f ,frS AH;k ayguu
f cJG ohJ jzihf aoqH;k oGm;
etl;vrf;r}uD;ay:wGif =umoyaw; cJo
h nf? tqkyd g ae@cif;a=umifawmif AH;k cGo J wfjzwfrt _ wGuf tar
ae@nae ig;em&Dcef@u tpPa&;oHw &duefESihftpPa&;wkd@. vufcsufjzpfonf[k tD&efEdkifiHupGwfpGJ
refum;eSpfpD;ESihf t&yfzufum;rsm; ajymqkdonf? ,if;pGyfpGJcsufudk tar&duefEkdifiHu jiif;qkdonf?
jzwfoef;oGm;aecsed w f iG f vrf;ab;AH;k tvDrkd[mrufonf +yD;cJhaoma&G;aumufyGJESihf ywfoufIjzpf
wpfvHk;aygufuGJcJhonf? 4if;AHk;onf yGm;aom qENjyyGrJ sm;wGif twku d t
f cH rpPwmrkq
d mADtm; axmufcH
tpPa&;oHwreftzGJŒtm; ypfrSwf cJholjzpfonf?
xm;[ef &Sad omfvnf; xdcu dk 'f %f&m&r_ r&Scd ahJ cs? a*sm'f efEikd if o
H nf (attufzfyD)
tpPa&;Ekid if EH iS fh 1994 ckEpS w
f iG f +idr;f csr;f a&;pmcsKyf csKyfqx dk m;aom
Ekid if jH zpfonf? (qif[mG )

a&$bkd
+AdwdefEiS hf oHtquftoG,f cg&mtkdauESi fh pm;aomufqkdi f
jzwfawmuf&ef tD&efygvDref pOf;pm; yif y ef ; aeor#awG vef ; apcsif & if a wmh
a&$ b k d u k d o m =uG c J h y g
tD&efEidk if H a&G;aumufyt JG +yD; jzpfymG ; á jrefrmpmppfppf pm;aomufvo dk rl sm;twGuf oef &h iS ;f vwfqwfjyD;
aom qENjyr_rsm;udk +AdwdefEkdifiHu t&om&Sad om zm;om;/ ,keo f m;/ i&SOahf jcmufpyfwdk &h &SEd idk yf gonf?
axmufct H m;ay;r_rsm; jyKvkycf o hJ nf á 0ufom;xkww f ;dk / wkd [ h ;l oky/f ig;&H ah jcmufoyk Ef iS hf tjcm;xl;jcm;
[k tD&eftpdk;&u r=umc%pGyfpGJ aom tpm;tpmrsm;vJ ok;H aqmifEidk yf gjyD?
ajymqko d nf? ,if;pGypf cJG suu f kd +Adwed f - cg&mtkad uoDcsi;f rsm;ukv d nf; puftopfEiS hf oDcsi;f rsK;d pku H dk pdwaf t;
edkifiHujiif;qkdcJhonf? xkd@jyif+Adwdef csr;f ompGm oDqEdk idk yf gonf?
EdkifiHonf tD&ef.jynfwGif;a&;udk 0ifa&mufpGufzufonhftjyif a&$bkd
ywWjrm;

twku d t f cHtyk pf rk sm;tm; tm;ay;tm;ajr‡muf jyKcJo h nf[al om


Pachinko
ta=umif;jycsujf zihf +Adwed Ef ikd if EH iS fh oHtquftoG,f jzwfawmuf ygwDyGJ/ arG;ae h{nfhcHyGJ/ waseda dori

&ef Oya'rl=urf;wpfcu k kd Ak'[


< ;l ae@u wifoiG ;f cJoh nf? v$waf wmf txl;atmf'gyGJrsm;ukd
Takadanobaba Sta

Big Box

trwfrsm;taejzihf rl=urf;udak vhvmI +Adwed Ef idk if eH iS fh rnfonht f vnf;vufcHjyD; pdwf


qihjf zihf qufqrH nfukd qH;k jzwfay;&rnfjzpfonf? (qif[mG ) wkdif;usjzpfatmif pDpOf
aqmif&Gufay;aeyg qkdifzGifhcsdefnae 05-00 rS eHuf 05-00em&D
onf? zkef;-03-3209-5223

27
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal

tif'dke;D &Sm;ekdi fiH qm;Am;jynfe,fwGi f t=urf;zuf pdwWZ aq;¶HkwGi f vlem trsm;tjym; aoqHk;&onhf
wkdufcdkufr_rsm; jyKvkyfvmzG,f&dS ta=umif;t&if; usL;bm; pHkprf;
rav;&Sm;EkdifiH&Sd tar&duef usL;bm;tm%mydkifrsm;onf
oH¶;kH u ,refae@u t=urf;zufjcif; pdwZW aq;¶Hw k pfct k wGi;f vlem 26
eSiyfh wfoufaom owday;csuw f pf OD;aoqH;k &onhf udpt P ay: pHpk rf;
ck xkwjf yefco
hJ nf? 4if;owday;csuf ppfaq;r_rsm; jyKvkyv f su&f odS nf?
wGif abmfeD,kdu|ef;ay:&Sd qm;Am; a0'em&Sifrsm;onf jyif;xefpGm
jynfe,fae&mtESH@wGif tyef;ajz at;csr;f aom &moDOwk. t&Sed f
vma&muf=uaom EdkifiHjcm;om; a=umihf aoqH;k oGm;=u&jcif;jzpfonf? vl@tcGit hf a&;v_y&f mS ; olrsm;
rsm;tm; OD;wnfIt=urf;zufrr_ sm;/ u aoqHk;r_rsm;onfaq;¶Hk. vspfvsL¶_Œ*¶krpdkufr_ESihf ,kd,Gif;
&mZ0wfr_rsm;/ usL;vGefEkdifa=umif; yg&Sdonf? txl;ojzihf aeaomaq;¶Hk. tajctaersm;a=umihf[k jypfwifajymqkdonf?
qm;Am;ta&S Πyd k i f ; &S d qef y k d e mrmbl ; ES i h f qD y g'rf a 'orsm;od k @ use;f rma&;0ef}u;D Xmeu a0'em&Sirf sm;onf touft&G,f }u;D &ihf
a&Smif&Sm;&efESihf rjzpfraeoGm;a&muf&ygu owd}uD;pGmxm;&ef ae=u+yD; touf¶v _ rf;a=umif;qkid &f m a0'emrsm;ESifh emwm&Snf
E_d;aqmfxm;onf? 2000 ckESpfuqDyg'rfa'owGif c&D;oGm; a0'emrsm; cHpm;ae=u&aoma=umihf jzpfonf[q k o
dk nf? xkad q;
21OD;tm; tblqm&yfolykeftkyfpku zrf;qD;ac:aqmifoGm;onhf ¶Hw
k iG f aq;ukor_ cH,al eonhf a0'em&Sif 2500 cef@ &So d nf? ,if;
om"ursm; &Scd o hJ nf? azmfjyygowday;csuaf =umihf qm;Am;useG ;f tjzpftysuo f nf a&SmifvI J$ &Ekid af om aoqH;k r_rsm;xJwiG v f Ol ;D a&
ay:wGif &JwyfzŒJG 0ifrsm; wk;d jrêicfh sxm;cJo h nf? (attufzyf )D trsm;qH;k aoqH;k r_ jzpfayonf? (bDbpD )D

AideZD GJvm;urf;&kd;wef;wGi f iv#ifv_yfcwf ,Drifolykefrsm;tm; aqmf'wD yfzGJŒrsm; armif;xkwf


a[wD i vsif v _ y f c wf + yD ; aemuf
oHk;&uft=um aom=umae@u AifeDZGJ
vm;urf ; ¶d k ; wef ; wG i f tif t m; 5²4
aqmf ' D t ma&AsES i h f ,D r if
&pf c sf p f w mpau;&S d a om ivsif w pf c k
e,fpyfwGif&Sdaom t,fvf*sm
v_yfcwfoGm;cJha=umif; tar&duefblrd
ab&D &Gmuav;tm; Edk0ifbm
avh v ma&;tzG J ΠrS qk d o nf ? vwf
vrSpI ,Drif&SD;,m;olykeftzGJŒ
wavm tysuftpD;owif;ESihf aoqHk;owif;rsm; xkwfjyefjcif;
[koDu odrf;ydkufxm;cJhonf?
r&Sad o;ay? ivsio f nf +rdKŒawmf um&muwf ta&SŒbuf 235
4if;&GmrS jyefvnfqw k cf mG &ef 48
rkid t
f uGm ajratmuf 7²3 rkid tf uGmudk A[djk yKI a'opHawmfcsed f
em&D tcsdefay;xm;aomfvnf;
ae@vnf 1;30em&Dcef@u v_yfcwfoGm;jcif;jzpfonf? ,if;A[dk
ysufuGufcJhojzihf aqmf'Dtma&Asppfwyfu tvHk;t&if;eSifh 0if
csufonfa[wDivsifA[dkcsufrS uDvkdrDwm 1300 tuGmta0;
a&mufwu dk cf u
kd cf &hJ m 4if;aus;&Gmtm; jyefvnford ;f ydu
k Ef idk +f yD;vSsif
wGifwnf&Sdonf? 1997 ckESpfu SucreEdkifiH ulrmem+rdKŒwGif
[koo D yl ek f 82 OD;aoqH;k I aqmf'b D ufrS wyfom; 21 OD;aysmuf
v_ycf wfcahJ om ivsiaf =umihf vlwpf&mcef@aoqH;k I 200 cef@ '%f
qHk;vsuf&Sdonf?
&m&&SdcJh=uonf?
(bDbpD )D
(attufzfyD)

28
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal

=opa=w;vstkd;yif; *&if;pwif; wif;epfjyKdi fyGJ


pydeftoif; urBmhzvm;&rnf[k
yxrtqifhyJGpOfwGi f wpfEkdi fiHwnf; olu&D vD ifukdukd
emrnf=uD;wif;epfr,f &Sm&mydkAm &_H;edrfh yDvcD ef hreS f;
wpfacwf
2010jynfhESpftwGuf wpfcgu b&mZD;
yxrqk;H *&if;pvif; wif;epfjyKdiyf JG toif ; ES i f h em
jzpfonfh =opa=w;vst;dk yif; wif; rnfausmfcJhzl;ol
epfjyKdiyf u JG dk Zefe0g&v D 18&ufaeh wku d pf pfrLS ;a[mif;
u =opa=w;vsEkdifiH/ rJvfbkef; yDvu D r=umcif
jrKd wh iG f pwifusi;f ycJah =umif; od& usif;yawmhrnfh
onf? yDvD 2010 awmif
pwifusif;ycJhonfh yxrt tmz&du urBmh
qifyh pJG Ofrsm;wGif emrnf=uD;upm; zvm;wGif pydet f oif;Akv d pf EJG idk af =umif; cef@reS ;f ajymqko d mG ;onf?
uD&Dvifukd orm;tm;vkH;eD;yg; 'kwd,tqifh tifwmAsK;wpfcw k iG f tqkyd g b&mZD;om;u “r=umcifusif;y
wufa&mufEidk cf ahJ omfvnf; y&dwf awmhr,fh 2010 urBmzh vm;rSm pydeAf v dk pf EJG ikd rf ,fv@dk u|eaf wmfu
owf pdwft0ifpm;qkH; wif;epfr,fwpfOD;jzpfonfh &k&Sm;emrnf awmh,q l rdygw,f? 'gayr,fh tJ'+D yKd ifyrJG mS yg0ifvmr,fh toif;awG
=uD;wif;epfr,f &Sm&mykAd mrSmrl yxrtqifyh pJG OfwiG f wpfEidk if w H nf; tm;vk;H [m ol@ae&meJ@ olawmh taumif;qk;H upm;Edil =f urSm jzpf
ol qD'ifru hJ pm;orm; uD&v D ifuu dk dk &_;H edrjhf y;D jyKdiyf rJG S xGucf &hJ a=umif; wJhtwGuf bmrSawmh,wdjywf ajymvdk@awmhr&ygbl;? b&mZD;
od&onf? touf 22ESpt f &G,&f jdS yD; upm;orm;b0wav#muf [mvnf; emrnf}uD;toif;yg enf;jy'Ge*f g&ŒJ vufxufrmS olwhkd
atmifjrifr=_ uD;=uD;rm;rm; r&&Scd zhJ ;l ol uD&v D ifuo dk nf 2008 =op [mvnf; txku d tf avsmufawmh xifay:vmcJyh gw,f? u|eaf wmf
a=w;vs tk;d yif;cseyf , D q
H t k ygt0if *&if;vif;cseyf , D q H k ok;H =udrf wk@d wke;f uxuf pm&ifawmh yd+k yD;aumif;vmcJyh gw,f? enf;jy rm&m
&&Szd ;l ol &Sm&mydAk mukd tHt h m;oifzh , G f tEkid , f El ikd cf jhJ cif;vnf;jzpf 'ked m&JΠtm*siw f ;D em;qd&k ifvnf; urBmzh vm; +ydKifyu JG aevGv J ek ;D eD;
onf? jzpfcJhayr,fh aemufqkH;rSmawmh ajcppfyGJatmifjrifcJhwJhtwGuf
&Sm&mykAd monf 4if;jyKdiyf w JG iG f Ekid af jctqifq h 'D if 14owf t&nftcsi;f t& =unhrf ,fq&dk ifawmh wu,fu h kd xdyw f ef; tqihf
rSwcf cH &hJ jy;D pay;abmESihf &kud cf surf sm; aumif;rGecf ahJ omfvnf; 4if;. rSm&Sad ew,fqw dk m jiif;vk@d r&ygb;l ”[k ajymqko d mG ;cJoh nf?
&ku
d cf suf tawmfrsm;rsm;rSm pnf;ausmaf ecJah oma=umifh 6-7/ 6-
3/ 4-6 jzifh &_;H edrjhf yD; rar#mv f ifb
h J jyKdiyf rJG S xGucf &hJ jcif;jzpfa=umif;
od&onf?
[k a&mfbif[u kd ajymqdck o hJ nf?
32²5 oef;jzifh &D;&Jvrf uf'&pftoif;rS 0,f,cl ahJ om wdu k pf pfrLS ;
a&mfbif[kd tdrfjyefawmhrnf a&mfbif[dkudk 4if;. toif;a[mif; b&mZD;uvyfqef;wdk@pft
oif;od@k ajymif;a&$Œupm;&ef refp;D wD;toif;rS cGijhf yKzG,&f adS =umif;
refpD;wD;wdkufppfrSL; a&mfbif[dkonf toif;rSxGufcGm od&onf?
awmhrnf[k twnfjyKajym=um;vdu k +f yD; b&mZD;uvyf qef;wd@k pf touf 25 ESpt f &G,f a&mfbif[o kd nf qef;wd@k pt
f oif;rS ay:
toif;wGif jyefvnfajymif;a&$Œupm;zG,f &Sad eonf[o k &d onf? xGuv f monfh xl;c|ev f il ,f wpfO;D jzpf+yD; 2005 ckEpS f &D;&Jvf t
b&mZD; wduk pf pfrLS ; a&mfbif[o kd nf enf;jyopf refcseD v D uf oif;odk@rajymif;rD qef;wdk@pftoif;twGuf yGJaygif;100ausmf u
atmufwiG f yHrk eS yf x
JG u
G cf iG hf r&&Sjd cif;tay: pdwyf suv f su&f adS =umif; pm;cJhonf?
od&onf? “ta&;}uD;qH;k u aysm&f i$ rf y_ g? ydu k qf u H t&m&mudk aysmf a&mfbif[. kd oli,fcsi;f jzpfol 'Da,*do k nf a&mfbif[t kd m; *sL
&$iaf tmif rvkyaf qmifEikd yf gb;l ? yxrqH;k tcsuu f u|eaf wmf[m Aifwyftoif;odk@ vma&mufupm;&ef wdkufwGef; ajymqdkxm;
tajctaeqd;k wpf&yfukd ausmjf zwfae&wJt h csed yf g? 'DEpS u
f urBmh a=umif; od&onf? od@k aomf a&mfbif[o kd nf b&mZD;od@k om jyefcsif
zvm;ESpf qdak wmhyrJG sm;rsm; upm;zk@d vt kd yfaeygw,f” a=umif; jyefvnfajymqdck o hJ nf?
29
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal

MNL trSwfay; csefy,D H&wemykHtoif;.


urBmhzvm; vufrwS faps;E_ef;rsm;ukd atmifyGJc&D; a'ocHjynfolrsm; wpfcJeuf=uKdqkd
bufuifabmif0g a0zef MNL trSwfay;
abmvk;H jyKdiyf w JG iG f tEkid &f Akv
d f
pGcJ o
hJ nf? &wemykaH bmvk;H t
oif ; onf Zef e 0g&D 20&uf
ae hu rE Wav;jrKd h okd hoGm;
*smreD *Eœ0ifabm cseyf , D &H wemykt H oif;tm; rE Wav;jrKd hcH
a&mufI a'ocHjynfolrsm;
y&dwfowfrsm;u =uKdqdkaeykH
vkH;orm;}uD; buf ESifhtwl atmifyGJcHcJh=uonf?
uif a bmif 0 gonf rE aW v;wkid ;f uk, d pf m;jyK&wemykt H oif;onf MNL trSwaf y;
2010 urB m h z vm; jyKdiyf w JG iG f (14)yGu
J pm;&mY 29rSw&f &Sjd y;D cseyf , D q H zk vm;ukd &,lEidk cf hJ
vufrSwfaps;E_ef;rsm; jcif;jzpfonf? &wemykt H oif;rSm MNL Cup jyKdiyf w JG iG v
f nf; Akvd pf JG
t a y : a 0 z e f a j y m cJo
h jzifh ESp=f udrqf ufwu dk f Akv
d pf cJG jhJ cif;vnf; jzpfonf?
=um;vdu k o f nf?
*smreDy&dowf tenf;i,favmufom aps;E_e;f jrifrh m;aom
vufrw S rf sm;udk 0,f,El ild =f urnf[k bufuifabmif0gu ajymqkd
vdu k o
vufrw
f nf? *smreDy&dowftwGuf cGw
S f 21000 teuf vufrw
J rf;&&Sx d m;aom urBmzh vm;
S af pmifa& 6700 om *gem/ qm;
refpwD ;D rS0ufpf abmvfwefokd h
bD;,m;ESihf =opa=w;vstoif;wd@k EiS t
reDtoif;udk tm;ay;&efy&dowfrsm;u 0,f,x
hf wl usa&mufaeaom *sm
l m;=u+yDjzpfonf?
tXm;ajymif;
omrefvl wpfa,muf taejzifh wpfywfvsS if ,l¶dk 5000 rS
6000 txdo;Hk pGEJ ikd yf grh vm; ²²²²´[k bufuifabmif0gu ar;cGe;f refp;D wD;toif;rS uGi;f v,f
xkwx f m;onf? awmiftmz&duESihf ruUqu D kd toif;wk@d . urBmh vl 0ufpfrSm abmfvfweft
zvm; tzGiyhf pJG Of vufrw S af ps;E_e;f rSm aps;tenf;qk;H jzpf+y;D ,l¶1kd 40 oif;odk@ ,ck&moDukefonf
(a':vm 200) &So d nf? txd tiSm;pmcsKyfjzifh ajymif;
Zlvikd v f 11 &ufae@wiG u f si;f yrnfh Adv k v f yk JG yGpJ Ofvufrw S f aps; a&$ŒoGm;+yDjzpfonf? tqdyk g q
E_e;f rSm ,l¶dk 630 (a':vm 900) jzpf+yD; tkypf k yGpJ Ofwpfy. JG vuf refpD;wD;rS 0ufpf
vdkAufuD;,m;om;rSm refpD;
rSwaf ps;E_e;f rSm 56 ,l¶dk (a':vm 80) &Sad eonf? xk@d tjyif aexdik f wD;toif;wGifae&m aysmuf
pm;aomufp&dwrf mS vnf; tvGejf rifrh m;aea=umif;od&onf? aeoljzpfonf?
urBmzh vm; usi;f ya&; wm0ef&o dS rl sm;taejzihf vk+H cKHa&; vkyif ef; abmfvw f efenf;jy td0k ifuKdG ifvrD mS vnf; y&D;rD;,m; trSwaf y;
rsm;udk txl;tav;xm; vkyaf qmif&ef bufuifabmif0gu ajym Z,m;wGif tqifh 19txd usqif;aeonfhtoif;. tajct
=um;xm;onf? jzpfay:vmEdik w f hJ wdu k cf ukd rf _ ykpH t H rsK;d rsK;d twGuf aeudk u,fwifEdkif&eftwGuf refpD;wD;rS0ufpfudk ,Hk=unfpGmjzifh
olw@dk jyifqifxm;wm awGŒ&S&d ygw,f? 'gayr,fh &mE_e;f jynhf pdwcf s& ,ckuo hJ @kd ac:,lcjhJ cif;jzpfonf?
w,fv@dk ckxd b,fEikd if u H rS rajymEdik af o;ygb;l ? y&dowfawGtaeeJ@ 0ufpfrSm refpD;wD;odk@ +yD;cJhonfh 4 ESpfcef@ua&mufvmcJh+yD;
a&mufav&mrSm owdxm;oGm;vm=uzk@d vdt k yfygw,f? taumif; ,ck&moDwiG f toif;twGuf 4 yGo J m upm;cGi&hf oljzpfonf? tqdk
qk;H uawmh owd}uD;pGmxm;+yD; jzpfEikd rf ,fq&kd if tkypf v k u dk o
f mG ; yg qvdAk ufu;D ,m;om;rSm refp;D wD; toif;ESihf +yD;cJo h nfh &moDu
vmaexkdifoifhygw,f[k bdkif,efaemufcHvla[mif; bufuif pmcsKyfopfcsKyfqdkcJhaoma=umifh toif;wGifvmrnfh 2012 ckESpf
abmif0gu ajymqkcd o hJ nf? txd quf&adS ernfjzpfonf?

30
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal

31
&kd[if*sma&;&m vlrSKpD;yGm;owif;*sme,f The Rohingya Journal

32

Anda mungkin juga menyukai