PERBEZAAN

PENDEKATAN, KAEDAH
DAN TEKNIK

PENDEKATAN
Parera

(1986) :

Pendekatan

merupakan satu latar belakang

falsafah atau pandangan mengenai idea
utama yang hendak dibahaskan dan
merupakan satu aksioma (pernyataan yang
diterima umum dan menjadi asas kepada
sesuatu huraian).

Kamarudin
satu

Hj. Husin (1988) :

kumpulan andaian yang saling berkait

tentang hakikat bahasa, hakikat pengajaran
bahasa dan hakikat pembelajaran bahasa

Jenis-jenis Pendekatan :
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.

Pendekatan Induktif
Pendekatan Deduktif
Pendekatan Eklektik
Pendekatan Komunikatif
Pendekatan Interaksional
Pendekatan Pengalaman Bahasa
Pendekatan Bersepadu

KAEDAH
Mangantar

Simanjuntak (1982) :

satu

rencana (prosedur) yang menyeluruh untuk

mengajar sesuatu bahan bahasa, yang secara
keseluruhannya mestilah didasarkan kepada
pendekatan yang di gunakan.

Parera

(1986) :

satu

rancangan menyeluruh untuk menyampaikan

secara teratur bahan-bahan bahasa, tidak ada
bahagian-bahagiannya yang saling bertentangan dan
semuanya berdasarkan kepada pendekatan

Ishak

Ramly (2006) :

satu

rancangan tentang apa yang akan dilaksanakan

sesuai dengan situasi bagi mencapai sesuatu objektif
pengajaran.

Jenis-jenis kaedah :
(menurut Kamarudin Hj. Husin,1988 )
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.

Kaedah terus
Kaedah semulajadi
Kaedah askar atau tentera
Kaedah ajuk-hafaz
Kaedah linguistik
Kaedah oral-aural
Kaedah terjemahan
Kaedah psikologi
Kaedah kod-kognitif
Kaedah khusus

1. Kaedah Terus :

Menurut Salleh Mohd Akib (1975), kaedah terus ini ialah

kaedah pengajaran secara perbualan untuk memperkenalkan
bahasa kedua kepada kanak-kanak.
menurut Kamarudin Hj. Husin (1988), kaedah ini
mengutamakan prinsip mengajar berdasarkan psikologi
kanak-kanak.
Kaedah ini disampaikan berdasarkan empat perkara asas
iaitu:
1. Perhubungan secara langsung antara perkataan dengan
benda atau ayat dengan fikiran atau sebaliknya.
2. Pengajaran harus dikaitkan dengan pengalamanpengalaman sedia ada.
3. timbulkan perasaan ingin tahu kanak-kanak melalui
soalan-soalan yang telah dirancangkan.
4. mengutamakan bahasa lisan, tidak mempelajari undangundang tentang bahasa yang hendak dipelajari,
mengutamakan sebutan yang betul, ulangan dan
pengukuhan harus dibanyakkan, dan mempelajari sesuatu
yang mudah sebelum sesuatu yang kompleks.

2. Kaedah Semulajadi :
hampir sama dengan kaedah Terus. Pengajaran dimulakan
dengan soalan-soalan yang berhubung dengan objek dan
gambar. Perkataan-perkataan yang baru diterangkan dengan
menggunakan perkataan-perkataan yang telah diketahui oleh
murid.
Terjemahan tidak langsung digunakan.
3. Kaedah Oral-Aural :
kaedah mendengar dan kemudiannya bertutur.
menggunakan dialog untuk dihafaz dan diikuti secara ajukan.
Latih tubi dan dialog dijalankan dalam cara yang realistik
memberi perhatian kepada intonasi yang betul.
4. Kaedah Linguistik :
Kaedah ini membolehkan kanak-kanak menggunakan bahasa
yang telah diketahuinya untuk mempelajari bahasa baru dari segi
bunyi.
memulakan aktiviti dengan latihan pendengaran kemudian diikuti
oleh aktiviti menyebut. Pengajaran tatabahasa dilakukan
mengikut pendekatan Induktif (Kamarudin Hj. Husin,1988).

TEKNIK
Kamus

Dewan (edisi ketiga) :

kaedah

mencipta sesuatu hasil seni seperti

muzik, karang-mengarang dan sebagainya.

Edward

M. Anthony :

satu

muslihat atau strategi atau taktik yang

digunakan oleh guru untuk mencapai hasil segera
yang maksimum pada waktu mengajar sesuatu
bahagian bahasa tertentu.

Kamaruddin

Aziz :

Hj. Husin & Siti Hajar Hj. Abdul

pengendalian

suatu organisasi yang benar-benar

berlaku di dalam bilik darjah di mana ia digunakan
untuk mencapai sesuatu objektif.

Jenis-jenis teknik :
(menurut Kamarudin Hj. Husin,1988 )

Teknik main peranan

2. Teknik permainan bahasa
3. Teknik latih tubi
4. Teknik bercerita
5. Teknik inkuiri
6. Teknik perbahasan
7. Teknik kuiz
8. Teknik sumbangsaran
9. Teknik soal jawab
10. Teknik simulasi
11. Teknik drama
12. Teknik perbincangan
1.

1.

Teknik berbincang

2.

Teknik brainstorming

3.

teknik pengajaran yang berbentuk perbualan dan ia dilakukan

di kalangan kanak-kanak di bawah penyeliaan dan kawalan
guru.

teknik yang berbentuk perbincangan

Kanak-kanak digalakkan berfikir secara kreatif dan aktif untuk
menghuraikan pendapatnya.

Teknik soal jawab

teknik yang kerap digunakan oleh guru.

Ia mewujudkan interaksi antara guru dengan kanak-kanak.
Teknik ini dilaksanakan dengan cara guru bertanyakan soalan
dan kanak-kanak akan menjawab soalan tersebut.
Mempunyai aras kesukaran soalan

4. Teknik main peranan

teknik yang melibatkan gambaran-gambaran murid terhadap

sesuatu situasi atau keadaan dan melakonkannya tanpa sebarang
bantuan skrip.
pengalaman secara spontan.

5. Teknik bercerita

Guru memilih cerita yang sesuai dengan kanak-kanak dan isi

pengajaran yang hendak disampaikan.
Guru bercerita dalam keadaan yang selesa dan berikan penekanan
kepada aspek-aspek bahasa yang hendap diajarkan.

6. Teknik tunjuk cara

sesuai digunakan terutama dalam proses pengajaran yang

memerlukan kanak-kanak bertutur dengan menggunakan
ayat-ayat yang betul dan sempurna.
Di samping menunjuk cara, kanak-kanak diminta untuk
menerangkannya melalui bahasa yang baik.
Sebelum kanak-kanak menunjuk cara, guru perlulah
menerangkan maksud tunjuk cara tersebut dan perkaraperkara yang harus dicakapkan.

7. Teknik penyelesaian masalah

teknik

pembelajaran yang dilaksanakan di bawah

penyeliyaan guru. Kanak-kanak diberi masalah dan
cuba menyelesaikan masalah tersebut.

8. Teknik latih tubi

pengulangan

fakta-fakta yang telah dipelajari.

Tujuannya adalah untuk mencapai taraf penguasaan
kemahiran tersebut dan di samping itu, untuk menjamin
kekekalannya.

9. Teknik permainan bahasa

guru

membentuk satu situasi yang memerlukan kanakkanak menggunakan bahasa yang ada pada mereka
untuk menyelesaikan tugas-tugas permainan yang
diberi.

Secara keseluruhannya, pendekatan

adalah bersifat aksiomatik dan
menggambarkan hakikat bahasa dan proses
belajar bahasa yang dijadikan landasan untuk
menyusun kaedah mengajar. Kaedah pula
adalah bersifat prosedur dan teknik
merupakan perlaksanaan kaedah dalam
kelas.

Pendekatan
Induktif
Khusus kepada
umum
o Pengajaran
mendapatkan
hukum
o Banyak
menggunakan
contoh
o

Pendekatan
Deduktif
Umum kepada
khusus
o Pengajaran
berdasarkan
hukum
o Kemukakan
genelisasi
o

Pendekatan
Eklektik

Pendekatan
Komunikatif

Gabungan induktif o Bahasa sebagai satu

dan deduktif
komunikasi
o Pengajaran
o Pengajaran lebih
mengikut kebolehan kepada dialog
o Situasi yang
dan kemampuan
kanak-kanak
menyerupai keadaan
sebenar
o

Kaedah :
Kaedah :
1. Terus atau 1.Linguistik
semulajadi 2.Semulajadi
2. Oral-aural
3.Terus
3. Linguistik
4. Fonetik

Kaedah :
1.Linguistik
2.Oral-aural
3.Semulajadi
4.Terus

Kaedah :
1. Linguistik
2. Oral-aural
3. Terus

Teknik :
1.Berbincang
2.Brainstorming
3.Soal jawab

Teknik :
1.Penyelesaian
masalah
1.Tunjuk cara
2.Latih tubi

Teknik :
1.Bercerita
2.Brainstorming
3.Soal jawab
4.Berbincang

Teknik :
1.Main peranan
2.Bercerita
3.Lakonan/ drama
4.Tunjuk cara

Sumber : Kamaruddin haji Husin (1988)

Pendekatan Induktif

dipelopori oleh aliran pemikiran behaviorisme

dimulai dengan contoh-contoh khusus kpd
kesimpulan umum

memberi peluang kepada pelajar membuat

kesimpulan sendiri
bermatlamatkan kepada pembentukan kebiasaan &
menekankan kpd pengulangan
utk mendapatkan hukum

Konsep-konsep pndktn induktif :

Mempelbagaikan

perbendaharaan kata untuk

mendapatkan hukum
Memperkenalkan pengetahuan & pengalaman
Mengakumulasikan maklumat utk mbtk hukum
Membentuk kesimpulan drpd cth-cth tertentu

Pendekatan Deduktif
Pendekatan

ini selaras dengan teori

pembelajaran Gestalt
pengajaran dengan mengemukakan
generalisasi dan kemudian diikuti oleh contohcontoh.
bematlamatkan pemerolehan struktur kognitif
Pendekatan ini lebih banyak menekankan aspek
tulisan

Prinsip-prinsip pndktn deduktif

1.
2.
3.
4.
5.

Generalisasi pada permulaan pengajaran

mestilah dinyatakan secara eksplisit
Cth-cth yang digunakan mestilah sesuai dan
mencukupi
Cth tdk hrs datang dr guru shj ttp juga dr murid
Cth msti btl spy murid dpt meniru & mghslkan cth
yg lain
Pemahaman generalisasi murid msti dinilai
melalui pelbgai cara

Kelebihan:

Cara yang mudah untuk menyampaikan isi

pelajaran.
Menjimatkan masa dan tenaga, tidak perlu
membuat banyak persediaan.
Pendekatan ini patut dan sesuai
digunakan oleh kerana secara tradisinya,
guru patut memberikan penerangan
sebelum memulakan pengajaran dan
pembelajaran.

Pendekatan Eklektik
Pendekatan eklektik merupakan
gabungan daripada dua pendekatan lain
iaitu pendekatan deduktif dan induktif.
Pendekatan eklektik bermaksud
pengajaran disampaikan dengan
menggabungkan semua atau sebahagian
daripada ciri-ciri sesuatu kaedah ke
dalam kaedah yang baru.

 Pengajaran

eklektik amat penting dalam

membantu meningkatkan kemahiran
mengeja dan juga kemahiran membaca
dalam kalangan kanak-kanak.

Pendekatan

eklektik digunakan apabila

sesuatu pengajaran memerlukan guru
menggunakan berbagai-bagai pendekatan
tidak hanya dengan penggunaan satu
bidang pendekatan yang mirip kepada
satu teori sahaja.

 Teori

eklektik berpegang kepada satu fahaman

bahawa kaedah yang baik diterap dari berbagaibagai sistem dan pendekatan.

Pendekatan

eklektik merupakan satu usaha

bagi menyatukan cara hubungan yang rapat di
antara berbagai-bagai pendekatan.

Usaha

ini juga berkaitan dengan cara bagi

merapatkan ke arah satu pertemuan yang baik
dalam penggunaan pendekatan tersebut

 Cara

yang demikian merupakan satu

permulaan bagi menggabungkan kaedah
yang pelbagai itu ke arah satu sistem yang
munasabah untuk dilaksanakan ke dalam
proses pengajaran.

Walau

bagaimanapun penggabungan tidak

boleh disamakan dengan teori eklektik,
tetapi di antara satu kaedah dalam teori
eklektik adalah penggabungan.

Pendekatan komunikatif

Fokus kpd aktiviti berinteraksi dan berkomunikasi

Tujuan :

- Guna bhs yg betul semasa

komunikasi
- Membentuk satu tatacara yang
berkesan bagi mengajar empat
kemahiran bahasa iaitu membaca,
memahami, menulis dan bertutur

Peringkat-peringkat dlm
pelaksanaan pengajaran :
1.

2.

Aktiviti prakomunikatif
Aktiviti komunikatif

Secara ringkasnya
penekanan

kepada fungsi dan struktur

secara serentak
boleh menyatakan perasaan atau fikiran
mereka
berbeza dengan pendekatan tradisional
yang hanya mementingkan kepada aspek
tatabahasa dan perbendaharaan kata
semata-mata.

C ON T OH A K T IV I T I
HP : 3.2.1 Mengecam huruf vokal
yang terdapat dalam perkataan

MENGECAM HURUF VOKAL

DALAM PERKATAAN
- AKTIVITI 1 PENDEKATAN

: INDUKTIF
KAEDAH : TERUS, ORAL-AURAL,
LINGUISTIK & FONETIK
TEKNIK : BERBINCANG,
BRAINSTORMING & SOAL
JAWAB

1.
2.
3.

Guru menunjukkan kad-kad gambar

beserta perkataan kepada kanak-kanak.
Guru meminta kanak-kanak menyebut
perkataan yang di tunjukkan.
Guru meminta kanak-kanak mencari dan
menyebut huruf vokal yang terdapat
dalam perkataan tersebut.

RAMBUTAN

KOMPUTER

MENGECAM HURUF VOKAL

DALAM PERKATAAN
- AKTIVITI 2 PENDEKATAN

: DEDUKTIF
KAEDAH : TERUS, SEMULAJADI &
LINGUISTIK
TEKNIK : BERCERITA, MAIN PERANAN,
LAKONAN / DRAMA &
TUNJUK CARA

1.

Guru menunjukkan kad-kad huruf vokal

dan meminta kanak-kanak menyebut
huruf vokal tersebut.

Aa
Oo

Ee
Uu

Ii

2.

Kemudian, guru menunjukkan contohcontah perkataan yang mengandungi

huruf vokal.

BASIKAL ROKET
Ambulans Bumi

3.

4.

5.

Guru membahagikan kanak-kanak kepada 5

kumpulan. Setiap kumpulan mewakili 1
huruf vokal.
Kanak-kanak diminta untuk melakonkan
sebarang aksi pekerjaan yang mengandungi
huruf vokal yang diberikan di hadapan
kelas.
Contoh : Askar, Polis, Doktor, Guru dan
Petani dan sebagainya.
Guru dan kanak-kanak berbincang tentang
huruf vokal yang terdapat dalam perkataan
tersebut.

MENGECAM HURUF VOKAL

DALAM PERKATAAN
- AKTIVITI 3 PENDEKATAN

: EKLEKTIK
KAEDAH : TERUS, ORAL-AURAL,
SEMULAJADI & LINGUISTIK
TEKNIK : SOAL JAWAB, LATIH TUBI,
PENYELESAIAN MASALAH &
TUNJUK CARA

1.
2.

Guru membahagikan kanak-kanak

kepada empat kumpulan
Guru mengedarkan kad gambar dan kad
huruf vokal kepada setiap kumpulan.
Setiap kumpulan diminta mengecam
huruf vokal yang sesuai dengan kad
gambar tersebut.

a e i
o u

3.
4.

Kemudian, guru memberikan kad-kad

perkataan kepada setiap kumpulan.
Setiap kumpulan diminta mengecam
huruf-huruf vokal yang terdapat dalam
perkataan yang diberi.

MENGECAM HURUF VOKAL

DALAM PERKATAAN
- AKTIVITI 4 PENDEKATAN

: KOMUNIKATIF
KAEDAH : TERUS, ORAL-AURAL &
LINGUISTIK
TEKNIK : BERCERITA, BRAINSTORMING,
SOAL JAWAB, BERBINCANG &
PERMAINAN BAHASA

1.

2.
3.

4.

Guru menunjukkan dan menyebut hurufhuruf vokal (a,e,i,o,u) yang berbentuk 3

dimensi bersama kanak-kanak.
Kanak-kanak diletakkan dalam 5 kumpulan.
Guru mengagihkan kad perkataan (pisang,
betik, tembikai, rambutan dan durian)
kepada setiap kumpulan.
Satu kumpulan dikehendaki menyatakan
ciri-ciri buah yang diwakili. Contoh : durianmempunyai duri, isi berwarna kuning, dan
berbentuk bulat. Kanak-kanak yang lain
diminta untuk meneka buah tersebut.

5.

6.

Kemudian, ahli kumpulan tersebut

menunjukkan kad perkataan kepada
kelas. Guru dan pelajar bersoal jawab
tentang huruf vokal yang terdapat dalam
perkataan tersebut.
Langkah 4 dan 5 diulang dengan
kumpulan yang lain.

KeSiMPuLaN
Terdapat

banyak pendekatan, kaedah dan teknik

yang boleh digunakan oleh guru semasa P & P
Guru bebas memilih pendekatan, kaedah dan
teknik yang hendak digunakan kerana tiada 1
pendekatan, kaedah dan teknik yang spesifik
semasa proses P & P. Pemilihan ini mestilah
secara kreatif agar kanak-kanak memperoleh
pengalaman yang berguna.