KATA PENGANTAR

Alhamdulillah puji syukur kehadirat Allah SWT yang telah melimpahkan

rahmat dan hidayah-Nya sehingga penulis dapat menyelesaikan Praktik Kerja
Lapang (PKL) di Laboratorium PT. CHANDRA ASRI PETROCHEMICAL, Tbk
yang disusun sebagai persyaratan kelulusan di SEKOLAH TINGGI ANALIS
KIMIA.
Laporan ini merupakan pengalaman penulis selama melaksanakan prakerin
di Laboratorium PT. CHANDRA ASRI PETROCHEMICAL, Tbk yang di mulai
pada tanggal 1 Mei 2014 sampai dengan 30 Mei 2014 dan dapat menyelesaikan
penulisan laporan ini sebagaimana mestinya.
Banyak pihak yang telah memberikan bimbingan saran dan bantuannya
selama penulis melaksanakan PKL sampai terwujudnya laporan ini. Oleh karena
itu penulis ingin menyampaikan terima kasih kepada:
1. Bapak Prof. Dr. Drs. Adi Santoso, M.Si. selaku ketua Sekolah Tinggi
Analis Kimia Cilegon
2. Ibu Puspita Sari, S.Si. Selaku Pembimbing 1 di Sekolah Tinggi Analis
Kimia Cilegon
3. Bapak Firman Arya Nugraha, S.Si. selaku Supervisor Laboratorium
PT.Chandra Asri Petrochemical ,Tbk dan selaku Pembimbing 2
4. Seluruh Karyawan PT.Chandra Asri Petrochemical, Tbk
5. Ibu dan Bapak tercinta yang selalu memberikan kasih sayang, doa serta
dorongan moril maupun materil yang tak terhingga.
6. Teman-teman PKL di tempat yang sama atas dukunganya pada penulis
untuk membuat laporan ini.
Cilegon ,April 2015

Galang Pandu Wicaksono

DAFTAR ISI

KATA PENGANTAR............................................................................................i
DAFTAR ISI.........................................................................................................ii
DAFTAR TABEL..................................................................................................iv
DAFTAR GAMBAR.............................................................................................v
BAB I PENDAHULUAN....................................................................................1
1.1 Latar Belakang......................................................................................1
1.2 Tujuan Praktik Kerja Lapang................................................................1
1.3 Manfaat Praktik Kerja Lapang..............................................................2
1.4 Tempat Dan Waktu PKL........................................................................2
BAB II TINJAUAN UMUM PERUSAHAAN....................................................3
2.1 Profil Perusahaan...................................................................................3
2.2 Sejarah Perusahaan................................................................................4
2.3 Visi Dan Misi.........................................................................................5
2.3.1 Visi.............................................................................................5
2.3.2 Misi............................................................................................5
2.4 Tata Letak Perusahaan...........................................................................5
2.5 Keselamatan Dan Keamanan Kerja.......................................................6
BAB III TINJAUAN PUSTAKA.........................................................................7
3.1 Minyak Bumi.........................................................................................7
3.2 Senyawa Butadiene..............................................................................11
3.2.1 Ekstraksi dari C4 hidrokarbon..................................................12
3.2.2 Dari dehidrogenasi n-butana....................................................13
3.2.3 Dari etanol ..............................................................................13
3.2.4 Dari butena...............................................................................14
3.3 GC (Gas Chromatography) ................................................................15
3.3.1 Fase gerak.................................................................................16
3.3.2 Ruang suntik sampel................................................................16
3.3.3 Kolom.......................................................................................17
3.3.2 Detektor....................................................................................18
BAB IV METODA ANALISIS...........................................................................20
4.1 Alat Dan Bahan....................................................................................20
4.1.1 Alat...........................................................................................20
4.1.2 Bahan........................................................................................20
4.2 Cara Kerja.............................................................................................20
4.2.1 Penentuan Kadar NVR dalam Sampel Butadiena....................20
4.2.2 Penentuan Kadar TBC dalam Sampel Butadiena.....................21

ii

4.2.3 Penentuan Kadar Karbonil dalam Sampel Butadiena..............21

4.2.4 Penentuan Kadar Peroksida dalam Sampel Butadiena.............21
4.2.5 Penentuan Kadar Kemurnian Sampel Butadiena.....................22
BAB V HASIL DAN PEMBAHASAN..............................................................23
5.1 Hasil......................................................................................................23
5.2 Pembahasan..........................................................................................25
BAB VI PENUTUP.............................................................................................27
6.1 Kesimpulan...........................................................................................27
6.2 Saran ....................................................................................................27
DAFTAR PUSTAKA..........................................................................................28

DAFTAR TABEL

iii

Tabel

Halaman

Tabel 2.1 Pembagian Luas Lahan Pabrik......................................................6

Tabel 3.1 Komposisi Elemen Minyak Bumi.................................................9
Tabel 3.2 Komposisi Molekul Minyak Bumi...............................................9
Tabel 3.3 Jenis Detektor Pada Gas Kromatografi........................................19
Tabel 5.1 Data Daily Analysis Sampel Butadiena........................................23
Tabel 5.2 Data GC Hidrokarbon Sampel AI 8305.................................................................. 24

DAFTAR GAMBAR

iv

Gambar

Halaman

Gambar 3.1 Proses Fraksinasi Crude Oil......................................................7

Gambar 3.3 Rumus Struktur 1.3 Butadiena.................................................11
Gambar 3.4 Sistem Peralatan Kromatografi Gas (GC)................................15
Gambar 3.5 Kolom Kromatografi Gas (GC)...............................................17

vi