TAJUK4: Pembangunan Politik

5/15/2012

TAJUK 4

Fokus Perbincangan:
4.1
4.2
4.3

PEMBANGUNAN
POLITIK DALAM
KONTEKS HUBUNGAN
ETNIK DI MALAYSIA

4.4
4.5

Pengenalan
Konsep dan Sejarah Modenisasi
Pembangunan Politik Di Malaysia
4.3.1 Matlamat: Pembinaan Negara Bangsa
4.3.2 Proses: Politik Malaysia Sebelum dan
Selepas Merdeka
4.3.3 Ukuran Pencapaian
Pendekatan Islam dalam Pembangunan Politik
Penutup

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

4.2 Konsep dan Sejarah Modenisasi

4.1 Pengenalan
Modenisasi:
satu proses transformasi atau perubahan dlm
segala aspek kehidupan masyarakat, dianggap
sbg sesuatu yang harus ditempuh oleh semua
bangsa atau negara secara berencana seperti
pembangunan insan, pembangunan sosial,
pembangunan fizikal, pembangunan ekonomi
dan lain-lain pembangunan yang berkait rapat.

Kata kunci:
i.
ii.
iii.
iv.
v.

Modenisasi
Pembangunan Politik
Negara Bangsa
Politik Pendekatan Islam
Hubungan Etnik.

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

Sambungan.
SAMBUNGAN...

BERENCANA

MODENISASI

TIDAK
BERENCANA

WESTERNISASI/
PEMBARATAN

TRANSFORMASI
BERENCANA (MODENISASI)

PROSES
TRANSFORMASI

MAA/NHHK/CITU12

Mohd Asri Abdullah

TAJUK4:Pembangunan Politik

MAA/NHHK/CITU12

Suatu proses di mana matlamat,

metode dan ukuran pencapaian
ditentukan terlebih dahulu sebelum
suatu perubahan dilaksanakan.

TAJUK4:Pembangunan Politik

TAJUK4: Pembangunan Politik

5/15/2012

Sambungan.

TRANSFORMASI
TIDAK BERENCANA
(WESTERNISASI)

MAA/NHHK/CITU12

SEJARAH MODENISASI DUNIA

suatu proses peniruan gaya

hidup barat yang tidak disertai
oleh suatu usaha perubahan
secara berencana.

TAJUK4:Pembangunan Politik

MODENISASI
DUNIA

MAA/NHHK/CITU12

REVOLUSI
INDUSTRI

MAA/NHHK/CITU12

Mengubah sistem
politik feudal Eropah

TAJUK4:Pembangunan Politik

i. Sudut falsafah berkaitan dgn pemahaman tentang kemajuan

atau evolusi yang akhirnya melahirkan pelbagai teori tentang
perubahan sosial. Teori begitu berpengaruh dlm aspek ini.
ii. Sudut praktikal atau kenyataan merujuk kpd kemajuan
Eropah ; yang bertitik tolak dgn kemajuan sains dan teknologi,
akhirnya mencorakkan semua hubungan antara manusia
dengan alam.Dgn kemajuan sains dan teknologi Eropah Barat
mula mencari cara utk meguasai alam sekitar & kumpul
kekayaan

Mengubah sistem
ekonomi Eropah

TAJUK4:Pembangunan Politik

REVOLUSI
PERANCIS
&
REVOLUSI
INDUSTRI

Persoalan Modenisasi
dpt ditinjau dari dua sudut :

Sambungan..

REVOLUSI
PERANCIS

MODENISASI
EROPAH

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

10

Sambungan..

Sambungan

Eropah Barat berjaya menggantikan teknik produksi drpd cara tradisional menggunakan haiwan kepada cara moden - menggunakan jentera.

Bermula melalui 2 revolusi besar iaitu Revolusi Perancis (yg

merubah sistem politik feudal Eropah) dan Revolusi Industri
(yang merubah sistem ekonomi Eropah).

Manifestasi modenisasi pertama kali muncul di Britain pada abad ke 18M

yg dikenali sbg Revolusi Perindustrian.

Imperialisme dilaksanakan melalui perdagangan spt

syarikat British East India Company.

Matlamat modenisasi di Eropah Barat adalah utk mengejar kehidupan

maju & moden. Dapat dicapai dgn meningkatkan sains & teknologi
sehingga dpt melaksanakan industrialisasi. Industrialisasi dpt
meningkatkan ekonomi & kemakmuran negara. Diukur dgn Keluaran
Dalam Negara Kasar(KDNK)

Penjajahan dilakukan ke atas wilayah yg terpilih utk

memastikan perlanjutan pembekalan barang mentah,
buruh dan pengawalan pasaran scr berterusan.

MAA/NHHK/CITU12

Mohd Asri Abdullah

TAJUK4:Pembangunan Politik

11

Penjajahan telah merubah landskap sosial, budaya,

pendidikan, ekonomi, ilmu & alam sekitar wilayah bukan
Eropah.
MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

12

TAJUK4: Pembangunan Politik

5/15/2012

Sambungan

MODENISASI WILAYAH BUKAN EROPAH

Penjajahan merupakan saluran utama

pemodenan wilayah bukan Eropah.

Dilaksanakan melalui perdagangan

seperti yang dilakukan oleh BEIC dan DEIC.

IMPERIALISME

Pemodenan berakar umbi di Eropah Barat.

Dilaksanakan terhadap wilayah terpilih

untuk pastikan perlanjutan pembekalan
barang mentah, buruh & juga pengawalan
pasaran secara berterusan.

KOLONIALISME

Banyak sumber alam diperlukan dan tidak

semua diperolehi di Eropah. Justeru berlaku
imperialisme dan kolonialisme Eropah ke
atas wilayah lain bermula abad ke 16M.
MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

13

Memberi kesan mendalam kepada

ekonomi ,sosial termasuk budaya,ilmu,
Pendidikan dll
.
MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

14

Sambungan
Sambungan
Pedagang dan penjajah Eropah Barat sprt Sepanyol, Belanda & Inggeris
membawa hasilan Eropah sprt pakaian & peralatan pertanian utk ditukar
dgn komoditi sprt emas, rempah, timah dan hamba abdi Afrika.

Abad ke 19 industrialisasi Eropah Barat mencapai tahap matang dan

memerlukan peningkatan hasil komoditi tanah jajahan. Oleh itu mereka
membawa masuk buruh dari wilayah yang ramai penduduk sprt India ke
ladang tebu di Fiji dan Mauritus, ladang getah di Tanah Melayu dan
Sumatera dan ke Afrika untuk membina landasan keretapi.

Dlm proses ini Eropah menyusun ekonomi dunia tanah jajahan sbg
pengeluar bahan mentah & Eropah Barat memproses bahan mentah
menjadi barangan industri, bahan makanan dan pakaian kemudian
menjual kpd masyarakat Eropah dan negara-negara lain termasuk tanah
jajahan.

Buruh bekerja utk memenuhi keperluan industri di Eropah Barat. Ini

mengakibatkan perubahan dlm kehidupan sosial, kebudayaan dan sistem
politik masyarakat yg dijajah.

Penjajahan telah merubah landskap sosial, budaya, pendidikan, ekonomi,

ilmu & alam sekitar wilayah bukan Eropah.

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

Sistem pembahagian kerja kolonial dianggap sbg punca kemunduran dan

kegagalan negara membangun utk berkembang maju.

15

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

16

KESIMPULAN

Sambungan
PEMODENAN

Penjajahan membentuk pandangan di

kalangan masyarakat Eropah terhadap
masyarakat yg dijajah di anggap ketinggalan.
Sedangkan masyarakat Eropah yg mempunyai
kelebihan dlm ketenteraan dan industri
dianggap sebagai maju dan moden.

PEMBANGUNAN
EKONOMI DAN POLITIK
DI NEGARA MEMBANGUN
( Eropah Barat menjadi model)

PEMBARATAN

MAA/NHHK/CITU12

Mohd Asri Abdullah

TAJUK4:Pembangunan Politik

17

Suatu perubahan dlm semua

aspek kehidupan secara
berencana (bila,bagaimana & boleh
diukur tahap pencapaian )

MAA/NHHK/CITU12

Suatu proses peniruan gaya hidup

Barat yang tidak disertai oleh suatu
usaha perubahan secara berterusan.
TAJUK4:Pembangunan Politik

18

TAJUK4: Pembangunan Politik

5/15/2012

Sambungan.

4.3
PEMBANGUNAN POLITIK
DI MALAYSIA

PEMBANGUNAN
POLITIK

MODENISASI
PEMBANGUNAN
EKONOMI

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

19

Sambungan.

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

20

Sambungan.

Kaedah atau proses pelaksanaan

pembangunan politik merangkumi:

Pembangunan Politik :
Perubahan struktur dan budaya
politik dari cara tradisional kepada
cara terkini atau moden; demokrasi
dan sebagainya.

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

i.
ii.
iii.
21

MAA/NHHK/CITU12

Matlamat
Kaedah/Proses Pelaksanaan
Ukuran Pencapaian
TAJUK4:Pembangunan Politik

22

Sambungan.

4.3.2
METODE/PROSES PELAKSANAAN

4.3.1 MATLAMAT:
PEMBINAAN NEGARA BANGSA
Negara Bangsa ialah suatu wilayah yang mempunyai
sempadan, pemerintahan atau kerajaan, warganegara atau
bangsa dan perlembagaan atau undang-undang.
Negara bangsa bukan bermaksud negara dihuni oleh satu bangsa
sahaja, tetapi negara yang rakyatnya memiliki jati diri,
pengenalan diri dan membawa bersama identiti negara.

MAA/NHHK/CITU12

Mohd Asri Abdullah

TAJUK4:Pembangunan Politik

23

KEMUNCULAN PARTI-PARTI POLITIK

MAJLIS PERWAKILAN RAKYAT DAN NEGARA
(TAJUK 3)
PERLEMBAGAAN NEGARA (TAJUK 3)
PILIHANRAYA (TAJUK 3)

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

24

TAJUK4: Pembangunan Politik

5/15/2012

DEMOGRAFI PENDUDUK:
SEMENANJUNG

Kemunculan parti-parti politik:

Memahami demografi penduduk dan politik di
Malaysia

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

25

Melayu lebih kurang 11.5 juta (61.7%)

Cina adalah 5.2 juta (27.9%)
India 1.7 juta (9.1%).
Selebihnya, iaitu 0.2 juta (1.3%) terdiri daripada
beberapa bumiputera lain khasnya Orang Asli.
Umumnya dominan Melayu adalah jelas secara
keseluruhan tetapi dominan ini berbeza dari segi
kekuatannya berasaskan wilayah. Misalnya, Pulau
Pinang merupakan sebuah negeri yang plural. Ini adalah
kerana tiada satu etnik mempunyai jumlah penduduk
majoriti. Penduduk Melayu dan Cina hampir sama
banyak, selebihnya merupakan penduduk India dan
rakyat negara yang berbagai keturunan.
MAA/NHHK/CITU12

Penduduk
negeri-negeri
seperti
Kelantan,
Terengganu dan Perlis mempunyai penduduk Melayu
yang lebih ramai berbanding beberapa negeri seperti
Melaka, Johor dan Selangor.
Misalnya:
Kelantan, penduduk Melayu lebih daripada 90%,
sementara peratusan yang tinggi juga terdapat di
Terengganu dan Perlis.
Negeri-negeri seperti Melaka, Johor dan Selangor,
jumlah penduduk Melayu adalah kurang walaupun
ianya masih dominan, iaitu melebih 51% daripada
jumlah penduduk negeri-negeri berkenaan.

TAJUK4:Pembangunan Politik

27

Kemajmukan lebih tinggi berbanding demografi

penduduk di Semenanjung.
Di Sarawak, tidak terdapat satu kelompok etnik yang
dominan secara mutlak.
Iban merupakan kelompok etnik terbesar,
mewakili lebih kurang 0.6 juta (30.1%).
Bidayuh terdiri daripada 181,500 (8.3%)
Orang Ulu 128,800 (5.9%). Orang Ulu merupakan
kategori yang mewakili lebih kurang 20 etnik kecil
seperti Kayan, Kenyan, Kelabit, Murut, Punan,
Penan, dan lain-lain.

MAA/NHHK/CITU12

SARAWAKsamb

Melayu terdiri daripada 505,800 (23.2%),

Melanau 124,400 (5.7%).
Kelima-lima kelompok etnik ini merupakan
kelompok bumiputera dan sebagai kelompok
bumiputera mereka mewakili 73.2%.
Cina terdiri daripada 578,600 (26.5%)
India adalah 4,300 (0.2%).

Mohd Asri Abdullah

TAJUK4:Pembangunan Politik

TAJUK4:Pembangunan Politik

28

SABAH

Sebagai satu perkelompokan, ketiga-tiga etnik

ini merupakan 44.3% daripada penduduk
Sarawak.

MAA/NHHK/CITU12

26

SARAWAK

SEMENANJUNGsamb

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

29

Kemajmukan lebih ketara berbanding Sarawak. Tidak

terdapat kelompok yang terbesar dari segi saiz
penduduk.
Empat kelompok bumiputera dan Melayu adalah tidak
jauh berbeza dari segi peratusan.
Kadazandusun - etnik terbesar iaitu 519,800 (24.8%)
Bumiputera lain sebanyak 431,800 (20.6%),
Bajau 386,100 (18.5%)
Melayu 360,500 (18.5%).
Kadazandusun, Bajau, Murut dan bumiputera lain
merupakan penduduk luar bandar
Cina menduduki bandar-bandar utama di negeri
berkenaan.
MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

30

TAJUK4: Pembangunan Politik

5/15/2012

SOSIO-BUDAYA

DEMOGRAFI POLITIK

SEMENANJUNG MALAYSIA

MELAYU - sebagai etnik terbesar, Islam

sebagai anutan dan cara hidup. Namun
di Sabah Sarawak juga ada penganut
Islam dr etnik seperti Bajau, Murut,
Kadazan, Melayu Sarawak dan Melanau

Dewan Rakyat adalah kuasa tertinggi di parlimen.

Dewan Rakyat ada 219 wakil sejak p/raya 1999 dan 2004
(222 2008).
Dominan Melayu dlm politik negara jelas & nyata.
Kerusi majoriti sebanyak 156: iaitu Melayu Semenanjung
ada 125 kerusi & 31 kerusi Bumiputera Sabah & Sarawak
(kesemuanya 156),

Sebahagian besar Melayu di bandar

masih tertumpu kpd perkhidmatan
awam (walaupun ada yg terlibat dgn
perniagaan tapi kecil)

Kerusi Cina 30 dan 33 kerusi plural (bukan majoriti) = 219

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

31

MAA/NHHK/CITU12

SOSIO-BUDAYA
SEMENANJUNG MALAYSIAsamb

INDIA etnik ke 3 terbesar

Tertmpu di estet2 tapi ramai dah berpindah ke
bandar2 dan meneroka pekerjaan yg berbeza
dgn i/bapa mereka
Sebahagian kecil berjaya menembusi pasaran
komersial
India Malaysia terdiri drpd pelbagai puak
berasaskan asal usul negara India, spt Tamil,
Malayalee dan Singhalese.
Terdiri drpd penganut Hindu, Islam dan Sikh

Terdiri daripd penganut Buddha, Kristian,

Konfusius, Islam
Tertumpu pd sektor perdagangan dan
komersial (besar @ kecil), di bandar2 utama

TAJUK4:Pembangunan Politik

32

Sambungan..

CINA etnik ke 2 terbesar di SM.

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

33

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

34

SARAWAKsamb

Sambungan.

ORANG ASLI etnik terkecil (jumlah)

Penganut kepercayaan tradisional, Islam,
Kristian

Hampir semua etnik sama ada Iban, Bidayuh,

Orang Ulu adalah penganut kepercayaan
tradisional atau Kristian dan sebilangan kecil
Islam.

KELOMPOK2 KECIL LAIN: Baba Nyonya

(Melaka), Mamak (Penang) masyarakat
Portugis (di Melaka) & msrkt Siam di utara
Semenanjung Malaysia.

Dahulunya penduduk luar bandar tapi

sekarang berjaya dlm sektor perdagangan
atau komersial di bandar2 utama.

MAA/NHHK/CITU12

Mohd Asri Abdullah

TAJUK4:Pembangunan Politik

35

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

36

TAJUK4: Pembangunan Politik

5/15/2012

SARAWAKsamb

Sambungan

Cina- penduduk bandar. Terlibat aktiviti

perdagangan di bandar2 utama. Anutan:
Buddha, Konfusius & Kristian.

Melayu juga ramai tinggal di perkampungan

terutama di Kuching, Kota Samarahan dan
Sibu.(ramai terlibat dgn pertanian)
Di bandar terlibat dgn sektor awam

Melanau- penduduk pantai Sarawak

(Islam, Kristian, tradisional)
MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

37

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

38

SABAH

PENUBUHAN
PARTI-PARTI
POLITIK

Kadazan Dusun penduduk majoriti (anutan:

tradisonal, kristian & Islam).
Lain2 : Bajau, Murut, Melayu
Cina juga tertumpu di pusat2 bandar

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

39

PERTUBUHAN KEBANGSAAN
MELAYU BERSATU (UMNO)
Malayan Union mendapat tentangan hebat daripada
orang Melayu di bawah pimpinan Dato Onn Jaafar.

Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu(UMNO)

telah ditubuhkan pada 11 Mei 1946 akibat
penentangan terhadap pelaksanaan Malayan Union.

UMNO adalah hasil gabungan pelbagai persatuan

dan pertubuhan Melayu.

Tujuannya adalah bagi memelihara kepentingan dan

memperkukuhkan kuasa politik orang Melayu.

Mohd Asri Abdullah

TAJUK4:Pembangunan Politik

TAJUK4:Pembangunan Politik

40

MALAYAN INDIAN CONGRESS (MIC)

MAA/NHHK/CITU12

MAA/NHHK/CITU12

41

Ditubuhkan pada penghujung tahun 1946.John

Thivy adalah presiden pertama bagi parti ini.

MIC ditubuhkan bagi menjaga kepentingan dan

kebajikan masyarakat India di Tanah Melayu.

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

42

TAJUK4: Pembangunan Politik

5/15/2012

MALAYAN CHINESE ASSOCIATION

(MCA)

Ditubuhkan pada tahun 1949.Tan Cheng Lok adalah

presiden pertama.
Tujuan penubuhan parti ini adalah untuk menjaga
kepentingan dan kebajikan orang Cina.
Pesaing utama parti ini adalah Democratic Action
Party (DAP).
Penubuhan MIC & MCA bertujuan membuktikan kpd
Inggeris
bahawa
India
&
Cina
bersedia
berkerjasdama dgn Melayu dan setia kpd Tanah
Melayu

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

43

Diasaskan oleh Dato Onn Jaafar setelah ahli-ahli

UMNO menolak cadangannya untuk membuka
keahlian UMNO kepada semua rakyat Tanah
Melayu.

Ia adalah sebuah parti multi-etnik, tidak mendapat

sambutan dari semua etnik.

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

45

UMNO-MCA-MIC
telah
bergabung
bagi
membentuk Parti Perikatan(walaupun UMNO,
MCA & MIC adalah parti berasaskan
etnik/perkauman.

Pada pilihan raya Persekutuan 1955, Parti

Perikatan telah menang 51 daripada 52 buah
kerusi yang dipertandingkan.

Ini merupakan petanda bahawa Tanah Melayu

sudah
bersedia
untuk
memperoleh
kemerdekaan.

MAA/NHHK/CITU12

INDEPENDENCE OF MALAYA PARTY(IMP)

TAJUK4:Pembangunan Politik

44

PARTI ISLAM SEMALAYSIA (PAS)

Ditubuhkan pada tahun 1951.Tujuan penubuhannya

adalah untuk menubuhkan sebuah negara Islam di
Tanah Melayu.

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

46

PARTI SEMANGAT 46

Merupakan sebuah parti serpihan UMNO

diketuai oleh Tngku Razaleigh Hamzah.

Tujuan penubuhannya adalah untuk mengembalikan

semangat Melayu tahun 1946 yang didakwa telah
hilang daripada UMNO di bawah kepimpinan Dr
Mahathir Mohamad.

Bagaimanapun, parti ini telah dibubarkan setelah

kegagalannya dalam pilihan raya Parlimen 1994.

MAA/NHHK/CITU12

Mohd Asri Abdullah

TAJUK4:Pembangunan Politik

yang

47

SARAWAK

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

48

TAJUK4: Pembangunan Politik

5/15/2012

SARAWAK UNITED PEOPLES PARTY

(SUPP)

PARTI KEBANGSAAN SARAWAK (SNAP)

Merupakan sebuah parti

terawal di Sarawak.

Ditubuhkan di kalangan etnik Dayak, dari kawasan

Skrang- Saribas.

Dipimpin oleh Stephen Kalong Ningkan.

multi-etnik

dan

yang

Bagaimanapun, ia jelas dimonopoli oleh orang Cina.

Parti ini mendapat galakan daripada pentadbiran

kolonial sebagai langkah awal untuk pemerintahan
sendiri.

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

49

MAA/NHHK/CITU12

PARTI

PARTI NEGARA SARAWAK (PANAS)

Pimpinan Abang Haji Mustapha.

Mewakili etnik Melayu dan Melanau.

MAA/NHHK/CITU12

51

Juga mewakili etnik Melayu dan Melanau dari

Lembah Rejang.

Mereka
mereka.

oleh Temenggung Jugah.

Parti

mewakili

MAA/NHHK/CITU12

Mohd Asri Abdullah

TAJUK4:Pembangunan Politik

etnik

Dayak

dari

TAJUK4:Pembangunan Politik

52

Sebuah parti politik yang berpandangan sederhana.

Semua parti di atas bergabung membentuk Parti

Perikatan, kecuali SUPP.

Masyarakat di Sarawak terpisah kepada beberapa

parti yang berasaskan etnik dari bahagian-bahagian
tertentu.

mewakili

Parti ini dipimpin oleh Tuanku Haji Bujang.

MAA/NHHK/CITU12

SARAWAK

SARAWAK CHINESE ASSOCIATION

(SCA)

tidak

50

Ditubuhkan

PARTI RAKYAT JATI SARAWAK

(BERJASA)

PANAS

PESAKA ANAK
(PESAKA)

ini
Rejang.

TAJUK4:Pembangunan Politik

beranggapan

TAJUK4:Pembangunan Politik

53

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

54

TAJUK4: Pembangunan Politik

DAYAK

MELAYU DAN
MELANAU

CINA

5/15/2012

Selepas tahun 1970,SUPP yang

oleh masyarakat Cina Sarawak,
teman pilihan bagi Melayu dan
menubuhkan kerajaan campuran
raya umum tahun 1969/71.

Bagi masyarakat Melayu pula, PANAS dan

BERJASA telah pun bergabung membentuk Parti
Bumiputera yang dipimpin oleh Abd Rahman
Yakub dan Abd Taib Mahmud.

SNAP
PESAKA
BERJASA
PANAS

diterima baik
telah menjadi
Melanau untuk
selepas pilihan

SUPP
SCA

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

55

Pada pertengahan 1970-an, parti PESAKA pula

bergabung dengan Parti Bumiputera membentuk
Parti Pesaka Bumiputera Bersatu (PBB).

PERMAS (Persatuan Rakyat Malaysia Sarawak)

ditubuhkan dan dipimpin oleh Abd Rahman
Yakub,Salleh Safaruddin, Sharifah Mardiah dan
Bujang Ulis.

Mereka mendakwa kepentingan

diketepikan oleh PBB.

MAA/NHHK/CITU12

mereka

TAJUK4:Pembangunan Politik

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

56

SABAH

telah

57

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

58

UNITED KADAZAN NATIONAL

ORGANIZATION(UNKO)
UNITED SABAH NATIONAL
ORGANIZATION (USNO)

Diketuai oleh Donald Stephens

(kemudian dikenali dengan Tun Fuad
Stephens).

Tujuan penubuhannya adalah untuk

menyatupadukan Kadazan Dusun dan
Bumiputera bukan Islam.

MAA/NHHK/CITU12

Mohd Asri Abdullah

TAJUK4:Pembangunan Politik

59

Ditubuhkan bagi kepentingan etnik Bajau, Suluk dan

lain-lain. Diketuai oleh Tun Dato Mustapha Dato
Harun.

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

60

10

TAJUK4: Pembangunan Politik

5/15/2012

SABAH CHINESE ASSOCIATION (SCA)

Ditubuhkan bagi memelihara

orang-orang Cina di Sabah.

UMNO-MCA-MIC, UNKO, USNO, SCA

kemudiannya bergabung bagi membentuk
sebuah parti Perikatan.

PARTI BERSATU RAKYAT JELATA

SABAH (BERJAYA)

kepentingan

Sebuah parti berbilang etnik dan dianggotai oleh

Bumiputera Islam dan bukan Islam.

Walau bagaimanapun, jelas kelihatan bahawa parti

ini dimonopoli oleh Bumiputera Islam.

Pakatan ini berjaya memenangi pilihan raya

dan seterusnya membentuk kerajaan negeri
Sabah yang pertama.

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

61

Ditubuhkan oleh Joseph Pairin Kitingan akibat

tentangan terhadap kepimpinan Harris Salleh dari
parti BERJAYA.

Sebuah parti multi etnik, walaupun jelas didominasi

oleh bumiputera Bukan Islam.

Jatuh pada 17 Mac 1994. Akibat kejatuhannya,

proses politik Sabah mengalami perbahan yang
besar.

TAJUK4:Pembangunan Politik

63

ANALISIS KEMUNCULAN PROSES POLITIK

BERPARTI

Mohd Asri Abdullah

TAJUK4:Pembangunan Politik

62

UMNO berjanji, sekiranya parti tersebut berjaya

merampas pemerintahan negeri, jawatan Ketua
Menteri akan mengikut giliran antara Bumiputera
Islam, Bumiputera Bukan Islam dan Cina.

Beberapa parti politik baru tertubuh seperti Parti

Bersatu Rakyat Sabah (PBRS) dan Parti Demokratik
Sabah (PDS).

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

64

Sambungan..

SEMENANJUNG MALAYSIA
Bermula selepas Jepun menyerah kalah &
Inggeris kembali ke Tanah Melayu.
Penentangan terhadap Malayan Union
penubuhan UMNO, MCA & MIC, membawa
kepada pembentukan parti PERIKATAN.
Semua parti2 ini ditubuhkan berdasarkan kaum
tapi kerjasama etnik dapat dicapai dlm gabungan
yg besar ini.
MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

Sambungan..

PARTI BERSATU SABAH (PBS)

MAA/NHHK/CITU12

MAA/NHHK/CITU12

65

Percubaan menubuhkan parti berdasarkan

pelbagai etnik tlh berlaku bermula dgn Dato
Onn Jaafar, hingga sekarang tapi tidak
pernah berjaya.
MELAYU - Pesaing UMNO terhadap sokongan
Melayu adalah PAS, Semangat 46, Keadilan.

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

66

11

TAJUK4: Pembangunan Politik

5/15/2012

Sambungan..

Sambungan

MIC pesaing dari luar prti adalah IPF (All

Malaysian Indian progressive Front) di bawah
pimpinan M.G Pandithan (bekas pemimpin
MIC yg disingkirkan).

CINA pesaing MCA terhadap sokongan Cina adalah

beberapa parti dlm BN (seperti GERAKAN) dan juga di luar
BN (seperti DAP).
INDIA MIC tiada pesaing yg signifikan sehingga
pertengahan 1990an. Pesaingnya kemudiannya adalah dari
dlm BN & luar BN.

IPF sentiasa memberi sokongan/ kerja sama

kpd BN pada setiap pilihanraya tetapi masih
belum diterima masuk ke BN kerana bantahan
MIC.

Tetapi ia berubah selepas itu dgn penubuhan PPP (Peoples

Progressive Party) yg mendpt sokongan padu/majoriti di
Perak.

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

67

SABAH DAN SARAWAK

MAA/NHHK/CITU12

SARAWAK
Cadangan pembentukan Malaysia 1963
menyebabkan etnik2 lain menubuhkan
partinya sendiri kerana menganggap parti yg
ada tidak mewakilinya.

Parti terawal ditubuhkan ialah Sarawak

United Peoples Party SUPP
Berasaskan berbilang etnik tapi kemudian
kaum Cina mendominasikan parti ini.

TAJUK4:Pembangunan Politik

Antaranya SNAP, Pesaka, PANAS, SCA, PBB,

PBDS
69

MAA/NHHK/CITU12

SABAH

TAJUK4:Pembangunan Politik

Lain2: USNO, BERJAYA, PBS (PBS jatuh) &

UMNO ambil alih.

Sejak menyertai Malaysia,parti yg ada ialah

UNKO (United Kadazan National
Organization) menjadi gabungan UMNO,
MCA, MIC sbg model.

Kejatuhan PBS membawa kpd penubuhan

parti2 baru spt PBRS, PDS, SAPP

Mohd Asri Abdullah

TAJUK4:Pembangunan Politik

70

SABAH

Sprt juga Sarawak, pd peringkat awal cdgn

penubuhan Malaysia, parti2 berdasarkan
etnik ditubuhkan.

MAA/NHHK/CITU12

68

SABAH DAN SARAWAK

SARAWAK

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

71

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

72

12

TAJUK4: Pembangunan Politik

5/15/2012

KONTRAK SOSIAL 1948

Kontrak
Sosial
1948

ASAS-ASAS PENTING
POLITIK MALAYSIA

Satu persetujuan yang dicapai

di antara Melayu, Cina dan India
semasa mewujudkan
Persekutuan Tanah Melayu 1948
di bawah naungan Inggeris.

Ia berkait rapat dengan bantahan Melayu

terhadap elemen-elemen yang termaktub
dalam Perlembagaan Kesatuan Malaya
(Malayan Union) 1946.
MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

73

PERKARA-PERKARA DALAM
KONTRAK SOSIAL Hak kerakyatan berdasarkan
Kedudukan, kedaulatan dan
kemuliaan Raja-Raja Melayu
tidak boleh dipersoalkan.
Perlembagaan 1948
mengasaskan konsep raja
berpelembagaan.

Hak istimewa Melayu tidak

boleh dipersoalkan. Hak ini
telah mengutuhkan dominasi
Melayu di Persekutuan Tanah
Melayu dan menjamin peranan
mereka daripada semua aspek

TAJUK4:Pembangunan Politik

75

PERJANJIAN MALAYSIA
1963
Merupakan satu lagi persetujuan yang telah dicapai
di antara para pemimpin Malaya, Sabah, Sarawak
dan
Singapura
semasa
mereka
sama-sama
bersetuju untuk menubuhkan Persekutuan Malaysia.

Perjanjian Malaysia tidak mengubah kontrak sosial

yang telah dicapai di antara Melayu dan bukan
Melayu.

Ia mengambil kira kedudukan bukan Melayu iaitu

Cina dan India dalam negara yang bakal merdeka
dari Inggeris.

Ia dilihat sebagai hasil proses tawar menawar

antara Melayu dan bukan Melayu kerana semua
pihak iaitu Melayu, Cina dan India mendapat
sesuatu dari proses rundingan dan persetujuan yang
telah dicapai.

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

Mohd Asri Abdullah

TAJUK4:Pembangunan Politik

77

76

Antara tuntutan tersebut ialah:

Agama: Tidak memperakukan suatu agama

sebagai agama rasmi negeri.
Bahasa: Bahasa Melayu adalah bahasa
kebangsaan tetapi memohon supaya bahasa
Inggeris boleh terus digunakan tanpa had
masa.
Perlembagaan:
Penggubalannya
melibatkan semua negeri.

MAA/NHHK/CITU12

74

Peruntukan-peruntukan
dalam
kontrak
sosial
tersebut menjamin peranan dan ketuanan Melayu
dalam proses politik negara.

TAJUK4:Pembangunan Politik

Bahasa Melayu ialah bahasa

kebangsaan tetapi bahasabahasa lain tidak dihalang
penggunaan, pengajaran dan
pembelajarannya.

Islam ialah agama

Persekutuan, tetapi agamaagama lain boleh diamalkan
tanpa sebarang sekatan.

MAA/NHHK/CITU12

prinsip jus soli bagi mereka

yang lahir sebelum, semasa
dan selepas Persekutuan Tanah
Melayu merdeka, melalui kuat
kuasa undang-undang. Hak
kerakyatan juga boleh di
pohon

MAA/NHHK/CITU12

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

patut

78

13

TAJUK4: Pembangunan Politik

5/15/2012

TUNTUTAN YANG DIPERSETUJUI

DALAM PERLEMBAGAAN

Imigresen: Imigresen adalah kuasa pusat tetapi

soal keluar masuk ke Sabah harus dikawal oleh
Sabah sendiri
Bumiputera Sabah:
seperti Melayu.

MAA/NHHK/CITU12

Mendapat

hak

istimewa

TAJUK4:Pembangunan Politik

79

Jadual ke 9, senarai tambahan kepada Sabah dan

Sarawak dalam Senarai II (Senarai Negeri).

Jadual ke 9, senarai tambahan kepada Sabah dan

Sarawak dalam Senarai III (Senarai Konkuren).

Perlindungan-perlindungan
Sarawak.

Pemberian khas kepada Sabah dan Sarawak (dalam

peruntukan kewangan)

MAA/NHHK/CITU12

khas

bagi

Sabah

dan

TAJUK4:Pembangunan Politik

80

Sambungan.

Persepakatan
Politik dalam
Konteks Hubungan
Etnik di Malaysia

3.3 UKURAN PENCAPAIAN

Diukur secara kualitatif dan kuantitatif.

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

81

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

82

KERJASAMA POLITIK DAN HUBUNGAN ETNIK

British ingin memperkenalkan corak pemerintahan yang

berasaskan penguasaan majoriti oleh pihak Inggeris dan
rakyat ditadbir sebagai satu bangsa.

SEMENANJUNG
MALAYSIA

Parti Perikatan menang membuktikan bahawa kerjasama

politik dan perkongsian kuasa antara etnik boleh berjalan
dengan baik.

Dari perundingan ini,diputuskan bahawa Persekutuan

Tanah Melayu akan menjadi negara merdeka pada 31 Ogos
1957.

SARAWAK

SABAH

UMNO

BERJASA

UNKO

MCA

PESAKA

USNO

MIC

PANAS

SCA

PAS

SUPP

BERJAYA

SEMANGAT 46

SNAP

PBS

perhatian utama adalah tuntutan orang Melayu dan bukan

Melayu
Penyelesaiannya melalui kontrak sosial @ pakatan murni

MAA/NHHK/CITU12

Perlembagan Persekutuan Tanah Melayu 1957 yang

dianggap sebagai kontrak sosial merupakan persetujuan
TAJUK4:Pembangunan Politik
antara etnik Melayu,
Cina dan India

Mohd Asri Abdullah

IMP
83

MAA/NHHK/CITU12

SCA
TAJUK4:Pembangunan Politik

84

14

TAJUK4: Pembangunan Politik

5/15/2012

HUBUNGAN ETNIK SELEPAS

PENUBUHAN MALAYSIA

BAGAIMANA
HUBUNGAN ETNIK
SELEPAS PENUBUHAN
MALAYSIA

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

85

Usaha menggalakkan hubungan etnik

rusuhan etnik 1969 amat mencabar.

Walaupun DEB telah dilancarkan bertujuan untuk

memupuk suatu bentuk hubungan etnik, namun
cabaran dan rintangannya tidak berkurangan.

Ketegangan berasaskan etnik

semasa.

MAA/NHHK/CITU12

Hubungan Etnik Selepas Penubuhan Malaysia..

Peristiwa Kampung Medan yang berlaku awal

2000an menunjukkan perpaduan antara etnik yang
telah dibina selama ini masih tidak mantap.

Perpaduan dan integrasi etnik berjaya dalam bidang

politik di mana ia dapat membawa semua etnik
utama ke dalam proses politik dan pentadbiran.

Namun kejayaan dalam bidang politik ini tidak

dapat diterjemahkan kepada bidang lain terutama
dari segi kemasyarakatan dan ekonomi.

TAJUK4:Pembangunan Politik

timbul dari masa ke

TAJUK4:Pembangunan Politik

86

Hubungan Etnik Selepas Penubuhan Malaysia..

MAA/NHHK/CITU12

selepas

87

Proses perpaduan dan integrasi

memerlukan penglibatan langsung
Kerajaan dengan dasar-dasar bersifat
top-down. Dalam konteks ini, DEB dan
dasar-dasar yang selanjutnya
merupakan suntikan daripada Kerajaan
yang cuba mewujudkan perpaduan.
Kesemua dasar yang dirangka oleh
kerajaan menyediakan peluang supaya
semua etnik berada dalam satu dimensi
fizikal yang sama, sama ada dalam
bidang ekonomi, pendidikan atau
perkhidmatan awam.

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

88

Sambungan.

KESIMPULAN:

BAGAIMANAKAH
HUBUNGAN ETNIK
SELEPAS 54 TAHUN
MERDEKA.

MATLAMAT

KEPENTINGAN

Pembinaan Negara Bangsa.

Modenisasi politik memerlukan

masyarakat nasional yang stabil
dan berintegrasi dengan baik.

METODE
Pembentukan dan pelaksanaan
dasar khas seperti Dasar Pendidikan
Kebangsaan, Dasar Kebudayaan Kebangsaan,
Bahasa Kebangsaan, Rukun Negara
dan pemupukan semangat nasionalisme.

MAA/NHHK/CITU12

Mohd Asri Abdullah

TAJUK4:Pembangunan Politik

89

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

UKURAN PENCAPAIAN
Diukur secara kualitatif
dan kuantitatif.

90

15

TAJUK4: Pembangunan Politik

5/15/2012

4.4 Pendekatan Islam dalam pembangunan politik

Samb..
Matlamat politik dalam Islam

Melaksanakan perjuangan menegakkan kebenaran dan mencegah kemungkaran.

Membimbing Negara untuk memberi keadilan kepada rakyat.
Memastikan setiap rakyat mendapat hak dan kebebasan.
Tempat melaksanakan syariat Islam secara menyeluruh.

Islam dan politik

Islam dan politik tidak boleh dipisahkan.
Pemikiran politik Islam bermula dari masalah etika politik, falsafah politik, agama,
hukum, hingga tatacara kenegaraan.
Rasulullah SAW adalah peneroka awal sistem politik moden bagi manusia.
Pandangan tokoh
Dr. V. Fitzgerald berkata : "Islam bukanlah semata agama (a religion), namun ia
juga merupakan sebuah sistem politik (a political system).
Prof. C. A. Nallino berkata : "Muhammad telah membangun dalam waktu
bersamaan: agama (a religion) dan negara (a state).
Dr. Schacht berkata : " Islam lebih dari sekadar agama, ia juga mencerminkan teoriteori perundangan dan politik.
Sir. T. Arnold berkata : " Adalah Nabi, pada waktu yang sama, seorang ketua agama
dan ketua negara

Prinsip politik dalam Islam

Al-Syura
Al-Hurriyyah.
Al-Adalah.
Al-Masuliyyah
Al-Musawah.
Sumber politik dalam Islam
Al-Quran
Al-Sunah
Al-Ijma
Qiyas

91

92

KESIMPULAN

Samb..
Asas-asas politik dalam Islam
Tauhid
Risalah
Khilafah.
Ciri politik dalam Islam
Thabit / tetap dari aspek dasar.
Al-Murunah / berubah atau anjal dari aspek pendekatan.
Pendekatan
Al-Umur bi maqasidiha / setiap amalan mestilah disertai dengan niat.
Tadarruj fi al tasyri` / dilaksanakan secara beransur-ansur.
Maslahah al-ammah / melihat kepada kepentingan umum.
Al- Uruf / sesuai dengan kebiasaan setempat.
Ketua Negara Islam dikenali sebagai khalifah. Dalam Islam:
Kuasa mutlak adalah Allah.
Manusia hanyalah pentadbir di bumi.
Pentadbiran dan undang-undang hendaklah berdasarkan ketentuan Allah.
Manusia hendaklah memenuhi matlamat dan objektif yang telah ditentukan oleh Allah.
93

Malaysia adalah sebuah negara berbilang etnik.

Tiada satu golongan etnik yang dapat menegakkan
kerajaan sendiri kecuali melalui kerjasama antara
pelbagai etnik.

Kerjasama dan penyatuan etnik merupakan

matlamat utama yang perlu dicapai dalam usaha
pembentukan sebuah negara bangsa.

Kerjasama ini penting supaya tiada kelompok

dianiayai semata-mata kerana percaturan kuasa
dan politik sempit.

MAA/NHHK/CITU12

Malaysia kini sudah mencapai kestabilan politik

dan
perkembangan ekonomi yang seimbang
antaranya hasil daripada penyatuan etnik.

Kemerosotan ekonomi negara akan menjejaskan

kestabilan politik.

Oleh itu, survival Malaysia dari segi ekonomi

dan politik bergantung kepada integrasi yang
kukuh dan berpanjangan.

MAA/NHHK/CITU12

Mohd Asri Abdullah

TAJUK4:Pembangunan Politik

TAJUK4:Pembangunan Politik

94

SEKIAN

JUMPA LAGI MINGGU

DEPAN

95

MAA/NHHK/CITU12

TAJUK4:Pembangunan Politik

96

16