SA BATAYANG EDUKASYON
SA LEVEL SEKONDARI
Departmento ng Edukasyon
KAWANIHAN NG EDUKASYONG SEKONDARI
DepEd Complex, Meralco Ave., Pasig City
PANIMULA
Ang handbuk na ito ay naglalayong makapagbigay ng pangkalahatang
pananaw tungkol sa programa ng Filipino sa level sekondari. Magsisilbing gabay
din ito sa pagpapatupad ng kurikulum, sa pagpapabatid ng mga patakaran at
gabay sa mga dapat isagawa at isakatuparan.
2
- Ang mga kasanayan sa pagkatuto na tumitiyak sa mga kaalaman,
kasanayan, gawi at mga pagpapahalagang kinakailangang madevelop
at matamo sa proseso ng pagtuturo at pagkatuto.
Ang handbuk ay binuo bilang gabay at hindi upang gawing de-kahon ang
operasyonalisasyon ng kurikulum. Hindi rin ito binuo upang gumawa ng
restriksyon kung papaano ang gagawing pagpapatupad ng kurikulum. Ang
pagpapasya kung papaano higit na mapahuhusay ang level ng pagkatuto ay
nakasalalay pa rin sa mga paaralan, mga punongguro at mga guro. Sila ang
higit na nakaaalam ng tamang direksyong dapat nilang tahakin at kung papaano
nila ito mararating.
3
NILALAMAN
Panimula…………………………………………………………… i
Deskripsyon……………………………………………………….. 1
Yunit Kredit………………………………………………………… 3
4
DESKRIPSYON
A. Mga Batayang Konseptwal
Dalawa ang pangunahing dahilan kung bakit itinuturo ang Filipino sa ating
mga paaralang pambansa. Ang mga dahilang ito ay nakatadhana sa umiiral
na Patakarang Edukasyong Bilingwal. Una, ituturo ito bilang isang sabjek
pangwika. Ikalawa, upang magamit ang wikang ito bilang wikang
pangklasrum sa iba pang sabjek na ginagamitan ng Filipino bilang wikang
panturo. Malinaw ang pagkakaiba ng dalawang layunin subalit magkatuwang
ng kaganapan sa pagkatuto. Kinakailangang matutuhan ang Filipino bilang
isang wikang may sariling kakanayahan upang magamit ito ng efektivo sa
pagkatuto ng iba pang sabjek na itinuturo sa Filipino.
Ayon naman kay Espiritu ( 2001), nararapat daw ikonsidera ang mga
umiiral na teorya sa pagkatuto at pagtuturo ng wika sa anumang
pagtatangkang bumuo ng isang kurikulum pangwika. Sa pagtuturo wika sa
sekondari, nararapat daw na malinang ang kognitibo/akademikong
kasanayang pangwika. Maaari din daw ipasok ang pagsusuri ng istruktura ng
gramatika ng wika sa level na ito sapagkat sa panahon daw na ito, may
kakayahan ng maglinaw,magsuri, mag-evalweyt at mag-synthesize ang mga
mag-aaral ng kanilang mga natutuhan.
5
pangangailangang kasanayang makro – ang pagbasa, pagsulat, pagsasalita
at pakikinig. Bilang isang sanay sa komunikatibong pakikipagtalastasan,
nararapat na may kabatiran at kasanayan siya sa apat na komponent ng
kasanayang komunikatibo tulad ng diskorsal, gramatikal, sosyo-lingwistik at
istratejik. Sa proseso ng pagkatuto, magiging hanguan ng kaalaman at
kasanayang pangwika ang mga pangnilalaman partikular ay sa Araling
Panlipunan. Nakasandig din ang pagtuturo/pagkatuto ng Filipino sa mga
pampamahalaang target, apat na haligi ng pagkatuto at ang visyon at misyon
ng departamento.
B. Kontent
Mananatili pa rin ang pagbibigay pansin sa mga tiyak na akda bilang mga
akdang pampanitikan. Sa Unang Taon – Ibong Adarna, Florante at Laura
naman sa Ikalawang Taon , Noli me Tangere sa Ikatlong Taon at El
Filibusterismo sa Ikaapat na Taon. Pagtutuunan ang mga akdang ito ng
dalawang linggong sesyon sa bawat markahan.
6
mag-aaral. Sa panitikan, tiniyak lamang ang mga batayan at sukatan ng
pagkatuto tulad ng mga tiyak na teorya, pamantayan at simulain.
7
SAKLAW AT PAGKAKASUNUD-SUNOD NG MGA ARALIN
SA BAWAT LINGGO ( 10 LINGGO) NG BAWAT MARKAHAN
Unang Taon
Unang Markahan
A. Gramatika at Pagbasa
1. Agham at Kapaligiran
Tekstong Informativ
Panghihiram ng Salita
2. Paglalakbay at Kultura
Tekstog Narativ (Story)
Mga Ponema ng Filipino
4. Relihiyon at Kasaysayan
Tekstong narativ (Recount)
Pares-Minimal sa Filipino
5. Edukasyon at Kasaysayan
Tekstong Informativ (Report)
Pagbubuo ng salita mula sa punong salita
Paglalapi, pag-uulit, pagtatambal
6. Pakikipagkalakalan at Kabuhayan
Tekstong Informativ (Explanation)
Pangungusap ayon sa layon
Naglalarawan, nagsasalaysay, naglalahad, nangangatwiran
B. Ibong Adarna
Ikalawang Markahan
A. Gramatika at Pagbasa
1. Heyograpiya at Kabuhayan
Tekstong argumentativ (Persweysiv)
Mga salitang nagpapakilala ng dami o lawak, lokasyon, tiyak o di-tiyak
3. Kalakalan at Kabuhayan
Tekstong Informativ (Report)
Mga salita/pangungusap na nagpapakilala ng simbolo, imahe at nga
pahiwatig
4. Himagsikan at Panitikan
Tekstong informativ (Description)
Gamit g mga keywords sa pagpapakilala sa paksa, proposisyon, positiv at
nagativ na palagay
5. Demokrasya at Kalayaan
Tekstong informativ (Description)
Mga salita/pangungusap na nagpapahayag ng damdamin, ideya, kaisipan at
mensahe
6. Kalakalan at Istatistiks
Tekstong Informativ (Explanation)
Mga pangungusap mula sa dalawa o higit pang ideya
7. Edukasyon at Kabuhayan
Tekstong narativ (Story)
Makabuluhang pagpapakahulugan sa mga salita/pangungusap
B. Ibong Adarna
C. Aralin sa Pagsulat
10. Malikhaing pagsulat ng Komposisyon (Iba’t ibang uri ng liham)
2
Ikatlong Markahan
A. Gramatika at Pagbasa
1. Pagnenegosyo
Tekstong Prosijural
Mga ginagamit na paksa sa pagbubuo ng pangungusap
2. Ekonomiya at Kabuhayan
Tekstong Informativ (Explanations)
Mga ginagamit ng panaguri sa pagbubuo ng pangungusap
3. Turismo at Kultura
Tekstong Informativ (Report)
Mga salita/pangungusap na nagpapakilala/nagpapatibay ng ideya
4. Pakikipagkalakalan
Tekstong Prosijural
Mga salita/pangungusap na nagpapakita ng paglilipat ng ideya sa bagong
ideya/nagwawakas ng ideya
B. Ibong Adarna
C. Aralin sa Pagsulat
3
Ikaapat na Markahan
A. Gramatika at Pagbasa
3. Sining at Himagsikan
Tekstong Narativ (Story)
Mga pangungusap na nagpapahayag ng kasiya-siyang palagay/di-kasiya-
siyang palagay
4. Kultura at Kabuhayan
Tekstong Argumentativ (Persweysiv)
Mga salita/pangungusap na nagpapakilala ng magkatulad na
ideya/magkasalungat na ideya
7. Relihiyon at Kasaysayan
Tekstong Informativ (Recount)
Mga sangkap ng pangungusap at gamit ng bawat isa (Paksa, panaguri,
pandiwa, kumplemento, pokus)
B. Ibong Adarna
C. Aralin sa Pagsulat
4
Ikalawang Taon
Unang Markahan
A. Gramatika at Pagbasa
1. Kalakalan
Tekstong Informativ
Mga salita ayon sa formalidad ng gamit
2. Heyograpiya ng Asya
Tekstong Argumentativ (Persweysiv)
Mga salita ayon sa tindi ng ipinapahayag
3. Turismo at Kabuhayan
Tekstong Narativ (Story)
Gamit ng mga cohesive devices
Anapora at Katapora
4. Ekonomiya at Edukasyon
Tekstong Informativ
Gamit ng mga panandang diskurso
5. Nasyonalismo
Tekstong Argumentativ
Gamit ng mga panandang kohesyong gramatikal
6. Ekonomiya at Globalisasyon
Tekstong Deskriptiv (Technical)
Mga panandang leksikal
7. Nasyonalismo at Kalayaan
Tekstong Narativ
Mga panuring na ginagamit sa modifikasyon ng pangungusap
B. Florante at Laura
C. Aralin sa Pagsulat
5
Ikalawang Markahan
A. Gramatika at Pagbasa
1. Kapaligiran at Kaunlaran
Tekstong Ekspositori ( Explications)
Mga Pangungusap na Pahiwatig
2. Ekonomiya at Agrikultura
Tekstong Deskriptiv ( Impressionistic )
Mga Pahayag na Interaksyunal
3. Ekonomiya at Tao
Tekstong Narativ ( Textual Interpretation )
Mga Salitang Ginagamit sa Paghihinuha
B. Florante at Laura
C. Aralin sa Pagsulat
6
Ikatlong Markahan
A. Gramatika at Pagbasa
1. Imperyalismo sa Asya
Tekstong Argumentative ( Persweysiv )
Mga salita/pangungusap na nagpapakilala ng aktwal na intensyon
2. Neokolonsyalismo sa Asya
Tekstong Argumentative ( comments)
Pagkilala sa wastong gamit ng mga pangatnig
3. Kulturang Asyano
Tekstong Ekspositori
Mga salita/ pangungusap na nagpapakilala ng paglalagom ng kaisipan
4. Ekonomiyang Asyano
Tekstong Informativ
Pangungusap na nagpapakilala ng pagbibigay ng proposisyon
5. Pagpapahalagang Asyano
Tekstong Narativ
Mga salita/pangungusap na kaugnay ng iba pang salita/pangungusap sa loob
ng pahayag
6. Relihiyong Asyano
Tekstong Narativ
Pagbubuo ng pangungusap mula sa dalawa o higit pang pahayag
B. Florante at Laura
C. Aralin sa Pagsulat
7
Ikaapat na Markahan
A. Gramatika at Pagbasa
1. Ang Nagbabagong Asya
Tekstong Desktipriv
Mga salita/pangungusap na nagpapahayag ng pagtanggap at pagtanggi
4. Nasyonalismo sa Asya
Tekstong Argumentativ
Mga salita/pangungusap na nagpapahayag ng pagkakatulad
7. Kultura At Tao
Tekstong Informativ
Mga Pangungusap na pabuod at pasaklaw
B. Florante at Laura
C. Aralin sa Pagsulat
8
Ikatlong Taon
Unang Markahan
1. Elemento – Tula
2. Paraan ng Paglalahad – Sanaysay
3. Kombensyon – Dula
4. Istruktura – Nobela
5. Uri – Maikling Kwento
6. Tungkulin – Iskrip ng Dulang Pampelikula
7. Kalikasan – Maikling Kwento
B. Noli Me Tangere
C. Aralin sa Pagsulat
Ikalawang Markahan
B. Noli Me Tangere
C. Aralin sa Pagsulat
9
Ikatlong Markahan
B. Noli Me Tangere
C. Aralin sa Pagsulat
Ikaapat na Markahan
B. Noli Me Tangere
C. Aralin sa Pagsulat
10
Ikaapat na Taon
Unang Markahan
B. El Filibusterismo
C. Aralin sa Pagsulat
Ikalawang Markahan
B. El Filibusterismo
C. Aralin sa Pagsulat
11
Ikatlong Markahan
B. El Filibusterismo
C. Aralin sa Pagsulat
Ikaapat na Markahan
B. El Filibusterismo
C. Aralin sa Pagsulat
12
- Pagsulat ng Tala Mula sa Natipong Tala
13
Susundan naman ito ng pagsusuring panglinggwistika na kung saan ang
pagsusuri ay ibabatay sa mga tiyak na elementong ponemiko tulad ng
sukat/tugma, pag-uulit ng mga salita, pantig, letra , onomatopea. Sa bahagi ring
ito masusuri ang akda batay sa mga ibig sabihin ng salita ( pamimili ng salita,
pahiwatig, kapangyarihan ng salita, pag-aagawan ng kahulugan ng salita,
etimoloji ng salita ). Sa bahagi ring ito maaaring suriin ang akda batay sa
pagkakabuo ng mga pangungusap ( haba,ikli, pag-uulit, pagbabagu-bago ).
BATAYAN NG PAGMAMARKA
MarkahangPagsusulit..……… 25%
Interaksyong Pangklase …… 25%
Pagtataya sa mga Nagawa….. 25%
- Pagsasatao
- Panggagagad
14
- Pagkikipagtalo
- Pangangatwiran
- Dagliang Pagtatalumpati
- Pag-uulat
-Pangkatang talakayan
15
MGA PANLAHAT AT TIYAK NA KASANAYANG
PAMPAGKATUTO
UNANG TAON
Sa pagtatapos ng bawat markahan, inaasahang malilinang sa bawat mag-
aaral ang mga sumusunod na mga panlahat at tiyak na kasanayang
pampagkatuto:
UNANG MARKAHAN
PAKIKINIG
16
PAGSASALITA
1.1 Nagagamit nang wasto ang mga salitang hiram batay sa binagong
alfabeto
1.2 Nakikilala ang uri at gamit sa pagpapahayag ng mga:
- ponemang segmental
- ponemang supra-segmental
1.3 Nakikilala at nagagamit nang wasto ang mga salitang may diptonggo
at klaster
1.4 Natutukoy at nagagamit nang angkop ang mga pares-minimal
1.5 Nabubuo ang iba’t ibang salita batay sa punong salita sa
pamamagitan ng:
- paglalapi
- pag-uulit
- pagtatambal
1.6 Nakikilala at nakabubuo ng iba’t ibang uri ng pangungusap batay sa
layon
- naglalarawan
- nagsasalaysay
- naglalahad
- nangangatwiran
1.7 Nakabubuo ng mga pangungusap batay sa tiyak na balangkas
- payak
- tambalan
- hugnayan
- langkapan
PAGBASA
17
1.2 Nasasabi ang kahulugan ng mga salita batay sa pagkakagamit nito
sa pangungusap
1.3 Napipili ang mga salitang ang kahulugan ay ipinahihiwatig ng tunog
nito ( onomatopea)
PAGSULAT
18
1.1 Nababaybay nang wasto ang mga salita batay sa binagong alfabeto
1.2 Nagagamit nang wasto ang iba’t ibang sangkap sa pagsulat
1.3 Nakabubuo ang wastong balangkas
IKALAWANG MARKAHAN
PAKIKINIG
1.1 Natutukoy ang mga ideya sa mga detalyeng nasa tekstong narinig
1.2 Natutukoy ang angkop na punto sa isang teksto na may:
- koordinasyon ng magkakaugnay na impormasyon
- maayos na pagkakasunud-sunod ng mga
nagsasalungatang ideya
1.3 Nabubuood ang teksto batay sa mga mahahalagang punto
1.4 Napaiikli ang diskursong napakinggan sa:
- pagbabawas ng paulit-ulit na impormasyon
- pagbabawas ng mga walang kaugnayang impormasyon
1.5 Naisasaayos ang mga narinig na impormasyon sa pamamagitan ng
retorikal na tungkulin tulad ng:
- definisyon
- klasifikasyon
- deskripsyon ng proseso
1.6 Naisasagawa ang pagtatala ng narinig na impormasyon
- sa parehong istilo ( paraphrasing)
- sa naiibang istilo
PAGSASALITA
19
- dami o lawak
- tiyak o di-tiyak
- lokasyon o direksyon
1.2 Nakikilala at nabibigyang-kahulugan ang mga salita/pahayag na
nagpapahiwatig ng:
- simbolo
- imahe
- pahiwatig
1.3 Natutukoy ang mga keywords na nagpapakilala ng:
- paksa
- isang proposisyon
- positiv na pahayag
- negativ na pahayag
1.4 Natutukoy ang mga pangungusap na nagpapahayag ng:
- damdamin
- ideya
- kaisipan
- mensahe
1.5 Nakabubuo ng mga pahayag mula sa dalawa at higit pang ideya
1.6 Naisasagawa ng mayaman at malikhaing paglinang ng talasalitaan
PAGBASA
1.1 Nakikilala ang mga salitang may bahagyang pagkakaiba kahit na ang
mga ito ay magkakatulad sa kahulugan
1.2 Nabibigyang-kahulugan ang mga salita ayon sa:
- denotasyon
- konotasyon
1.3 Napag-uuri-uri ang mga salita ayon sa:
- mga salitang kaugnay sa pandama
- mga salitang kaugnay ng damdamin
- mga salitang may pagkakaugnayan
20
2. Nalilinang ang pag-unawa sa nilalaman ng tekstong binasa
PAGSULAT
21
IKATLONG MARKAHAN
PAKIKINIG
PAGSASALITA
22
1.7 Natutukoy at nakabubuo ng mga pangungusap na nagpapakilala ng
paraan ng pagsasalaysay
PAGBASA
2.1 Napipili ang mga mahahalagang detalye batay sa layon o nais sabihin
ng teksto
2.2 Nabibigyang-puna ang mga ideya/kaisipang nakapaloob sa teksto
2.3 Naipaliliwanag ang mga impormasyong ipinahahayag ng dayagram,
grap, tsart, semantic, map at mga kauri nito.
23
4.1 Naibabahagi ang sariling pananaw sa katangian ng teksto ayon sa:
- kaangkupan sa lipunan
- pagkamakatotohanan
- pagkakapani-paniwala
- pagiging kasiya-siya
PAGSULAT
- sariling anekdota
- anekdota ng ibang tao
IKAAPAT NA MARKAHAN
PAKIKINIG
24
2. Naisasagawa ang mga kasanayan sa pakikinig sa iba’t ibang
diskurso na may layuning transaksyunal.
- panahon
- kondisyon at kontrast
2.5 Natutukoy ang maaaring kalabasan ng pangyayaring narinig
PAGSASALITA
PAGBASA
26
- sinasabi ng ibang tekstong nabasa
PAGSULAT
UNANG MARKAHAN
27
IKALAWANG MARKAHAN
IKATLONG MARKAHAN
IKAAPAT NA MARKAHAN
28
1.2 Nabibigyang-pansin sa tulong ng mga tiyak na bahagi ang pagka-
klasisismo ng akda
1.3 Napatutunayan sa tulong ng mga tiyak na bahagi ang pagka-
humanistik ng akda
1.4 Nakabubuo ng mga tiyak na imahe sa tulong ng mga tiyak na bahagi
1.5 Nakabubuo ng pangangatwiran sa pagka-romantesis ng akda batay
na rin sa mga tiyak na bahagi nito
1.6 Nakapagpapatunay sa tulong ng mga tiyak na bahagi na ang akda ay
sumunod sa pananaw naturalistik sa panitikan
29
IKALAWANG TAON
Inaasahan na sa pagtatapos ng bawat markahan, malilinang sa mga mag-aaral
ang mga sumusunod na kompetensi
UNANG MARKAHAN
PAKIKINIG
30
PAGSASALITA
PAGBASA
PAGSULAT
32
IKALAWANG MARKAHAN
PAKIKINIG
PAGSASALITA
33
1.7 Natutukoy ang mga salita na ginagamit sa pagkuha ng mga
impormasyon
PAGBASA
PAGSULAT
35
IKATLONG MARKAHAN
PAKIKINIG
PAGSASALITA
36
1.1 Natutukoy at nakabubuo ng mga pangungusap na nagpapakilala sa
aktwal na intensyon
1.2 Nakikilala at nagagamit nang wasto ang mga salita/ pangungusap na
nagpapakilala ng paghahatid ng mensahe
1.3 Napipili ang mga salita/ pangungusap na nagpapakilala ng
paglalagom
1.4 Natutukoy ang mga pangungusap/ pahayag na nagpapakilala ng
pagbibigay proposisyon
1.5 Napipili ang mga salita/ pangungusap na kaugnay ng iba pang
salita/pangungusap na nakapaloob sa isang pahayag
1.6 Nakikilala at nakabubuo ng mga pangungusap na nabuo mula sa isa
o higit pang pangungusap
1.7 Natutukoy at nakabubuo ng mga pangungusap na nagpapahayag ng
argumento
PAGBASA
1.1 Naisasama ang isang salita sa iba pang salita upang makabuo ng
ibang kahulugan ( collocation)
1.2 Nakikilala ang pagkakaugnay ng mga salita ayon sa antas o tindi ng
kahulugang ipinapahayag ( clining )
1.3 Naisasagawa ang iba’t ibang paraang ginagamit sa
pagpapakahulugan sa salita tulad ng:
- pag-uugnay sa sariling karanasan
- ayon sa sitwasyong pinaggagamitan
- sa pamamagitan ng pahiwatig na tono
PAGSULAT
38
IKAAPAT NA MARKAHAN
PAKIKINIG
PAGSASALITA
39
1.4 Natutukoy at nakabubuo ng mga salita/pangungusap na
nagpapahayag ng pagkakatulad ng ideya
1.5 Nakikilala at nakabubuo ng mga salita/pangungusap na
nagpapahayag ng pagsasalungatan ng ideya
1.6 Natutukoy at nakagagamit nang wasto ng mga pangungusap na:
-nagpapahayag ng patanggi
- nagpapahayag ng pagtanggap
1.7 Nakikilala at nakabubuo ng mga pangungusap na:
- pabuod
- pasaklaw
PAGBASA
PAGSULAT
41
2.5 Nabibigyang-halaga ang pagbubuo ng isang kaakit-akit na
pagsisimula
2.6 Nakabubuo ng isang di-inaasahang pagwawakas
2.7 Naipamamalas ang kahusayan sa pagpapalawak ng kaisipan
UNANG MARKAHAN
IKALAWANG MARKAHAN
1. Napahahalagahan ang akdang pampanitikan batay sa mga dati ng
kaalaman
42
IKATLONG MARKAHAN
1. Napahahalagahan ang akda batay sa mga tiyak na detalye
IKAAPAT NA MARKAHAN
1. Nasusuri ang akda sa pamamagitan ng iba’t ibang pananaw
pampanitikan
43
IKATLONG TAON
1. Nailalapat ang mga batayang kaalaman at kasanayan sa mapanuring
pagbasa/pag-unawa sa iba’t ibang genre ng panitikan
1.2.1 Nasusuri ang akda batay sa mga nais sabihin nito sa:
- sarili
- sa ibang tao
- sa isang indibividwal
- sa kalahatan
1.2.2 Nabibigyang-reaksyon ang pagkakabuo ng akda batay sa mga
kaisipan/ideya tungkol sa:
- tauhan
- pangyayari
- paksa
- tema
- pananaw
1.2.3 Nakapag-uugnay ng mga tiyak na karanasan sa akda sa:
- pansariling karanasan
44
- karanasan ng ibang tao na nabatid
- karanasan ng ibang tao na nasaksihan
1.2.4 Natutukoy ang mga tiyak na bahagi ng akda na nagpapakita ng
kahinaang aystetik
1.2.5 Napipili ang mga tiyak na bahagi ng akda na nagpapakita ng
kalakasang aystetik nito.
1.2.6 Nailalapat ang pansariling interpretasyon sa akda batay sa:
- kaisipang inilahad
- pangyayaring inisa-isa
- ideyang lumutang
- opinyong nangibabaw
- paniniwalang pinanindigan
- argumentong inilahad
- pagpapahalagang moral
- pagkamakatotohanan
- kalayuan sa realidad
45
A4. Nasusuri ang pagka-marangal ng mga tauhan
batay sa:
- kilos
- pananalita
- paniniwala
- pagpapahatid ng kaisipan
A5. Naipapahayag ang bisang pandamdaming
natamo sa akda
A6. Natutukoy ang mga bagong kaalamang natutuhan
sa pagbasa ng akda ( bisang pangkaisipan)
A7. Naipaliliwanag ang kaugnayan ng pagiging
maayos sa kasiningan ng akda
PAGTUTURO NG KOMPOSISYON
UNANG MARKAHAN
IKALAWANG MARKAHAN
49
2. Nakasusulat ng tiyak na halimbawa batay sa mga tiyak na
pamantayan sa pagsulat:
- wastong baybay ng salita batay sa bagong alfabeto
- wastong bantas
- gamit ng malaki at maliit na letra
- kalinawan
- kaisahan
IKATLONG MARKAHAN
1. Nailalapat ang mga batayang kaalaman at kasanayan sa pagsulat ng
buod ng isang akdang binasa
- kawastuang gramatikal
- tamang format
- lohikal na pagbubuo
- malinaw na presentasyon ng mga kaalaman
- katapatan sa binubuod
IKAAPAT NA MARKAHAN
1.Naipapamalas ang kahusayan sa pagsulat ng isang rebyu sa tulong ng
mga tiyak na kaalaman at pamantayan
-wastong format
- paraan ng presentasyon
- kawastuang gramatikal
50
HANAY NG MGA PANGKALAHATAN AT TIYAK NA KOMPETENSI
SA PAGSUSURI SA NOLI ME TANGERE ( para sa dalawang
linggong sesyon bawat markahan)
UNANG MARKAHAN
1. Napauunlad at napayayaman ang karanasan sa pamamagitan ng
akda upang makapagpalawak ng kaisipan at pananaw sa buhay
IKALAWANG MARKAHAN
1. Nalilinang ang kahusayang maging mapanuri sa akdang binasa
51
2. Nasusuri ang akda batay sa masining na paglalarawang pantauhan
IKATLONG MARKAHAN
1. Napahahalagahan akda batay sa mga tiyak na pamantayang
pampanitikan
IKAAPAT NA MARKAHAN
1. Nailalapat ang mga tiyak na teoryang pampanitikan sa pagsusuri sa
akda
52
1.5 Nasusuri ang akda batay sa pananaw eksistensyalismo sa tulong gn
mga bahaging kinakakitaan ng:
- pagkamakapangyarihan ng tao sa kanyang sarili
- pananagutan ng tao sa kanyang pagpapasya
- kalayaan ng taong mag-isip
53
IKAAPAT NA TAON
1. Nagagamit na batayan sa mapanuring pagbasa ng akdang
pampanitikan ang iba’t ibang pamantayan at batayang kaalaman
54
- pagkakatulad ng mga pangyayari
- pagkakatulad ng mensahe
- pagkakatulad ng paksa
- pagkakatulad ng tema
- pagkakatulad ng istruktura
1.2.5 Nasusuri ang akda batay sa mga bahaging :
- nagtuturo
- nagpapaliwanag
- nangangaral
- nagbibigay-aliw
56
G. Nakapag-dedekonstrak sa akda batay sa mga tiyak na
pamantayan
UNANG MARKAHAN
1.Nailalapat ang mga batayang kaalaman at mga tiyak na pamantayan sa
pagsulat ng iba’t ibang uri ng liham-pangangalakal
IKALAWANG MARKAHAN
57
1.1 Nababatid ang mga tiyak na impormasyong kinakailangan sa pagsulat
1.2 Nabibigyang-puna ang isang tiyak na modelo
1.3 Nakapagbabahagi ng pansariling raksyon tungkol sa :
- reservasyon sa pagsulat
- limitasyon ng kaalaman sa pagsulat
- kahandaan sa pagsulat
- di-kahandaan sa pagsulat
1.4 Naisasagawa ang pagsulat ng isang suring-pelikula sa tulong ng
kaalaman sa:
- wastong format
- wastong paraan
- wastong bahagi
- wastong nilalaman
- wastong gamit ng istruktura ng wika
- wastong paggamit ng mga bantas
- wastong baybay
IKATLONG MARKAHAN
1. Nakapagsasagawa ng pagsasalin sa tulong ng mga tiyak na
pamantayan
IKAAPAT NA MARKAHAN
58
- pagkakaugnay-ugnay ng mga ideya
- wastong format
- wastong presentasyon
- wastong sangkap
- wastong nilalaman
- kawastuang gramatikal
UNANG MARKAHAN
1. Nailalapat at napahahalagahan ang mga kasanayan at kaalamang
pampanitikan sa pagsasagawa ng isng masining na pagsusuri
59
IKALAWANG MARKAHAN
1. Nailalapat at napahahalagahan ang mga batayang kaalaman at
pamantayan sa pagsasagawa ng isang masining na pagsusuri
IKATLONG MARKAHAN
IKAAPAT NA MARKAHAN
1. Nagagamit at napahahalagahan ang mga batayang kaalaman at
pamantayan sa pagsasagawa ng masining na pagsusuri
60
1.1 Nailalapat ang mga kaalaman sa iba’t ibang teoryang
pampanitikan sa pagsusuri
Unang Taon
Gramatika at Pagbasa
1 Linggong Sesyon
61
II. MGA INAASAHANG BUNGA ( sa bawat araw)
Unang Araw
2. Pagtalakay sa Aralin
Ikalawang Araw
Ikatlong Araw
e. Pagbubuo ng sintesis
Ikaapat na Araw
64
1. Epektibo bang nagamit ang mga keywords upang mailahad nang
malinaw ang mga tiyak na impormasyon? Patunayan.
Ikalimang Araw
- proposisyon
- positibong opinyon
- negatibong opinyon
- posistibong paniniwala
- negatibong paniniwala
- paksa ng teksto
65
Ikalawang Taon
Gramatika at Pagbasa
1 Linggong Sesyon
Unang Araw
66
a.1 Pagbabahaginan sa bawat pangkat
a.2 Pagbabahagi ng lider ng pangkat sa klase
a.3 Pagkuha ng feedback mula sa ibang mag-aaral
a.4 Pagbubuo ng sintesis
b.1 Pangkatang-Gawain.
Pagpapakahulugan sa Pamagat
2. Pagtalakay sa Aralin
Ikalawang Araw
EVOLUSYON KU LTURA
TAO
C. Pagbabahaginan sa pangkat.
67
D. Pagbabahagi ng lider ng pangkat sa buong klase.
Ikatlong Araw
- Paraan ng pagtatalata
- Paraan ng pagbubuo ng salita
- Paraan ng paggamit ng salita
- Paraan ng pagbubuo ng mga pangungusap
e. Pagbabahaginan sa pangkat
68
Ikaapat na Araw
- pangungusap na pasaklaw
- pangungusap na pabuod
IV. EVALWASYON
Ikalimang Araw
Tekstong Lunsaran
70
panahon ng kasanggulan ay nangahulugan lamang na ito ay dapat umasa sa
kalinga ng nakatatanda. Tunay na ang pag-uugali ng tao ay nakasalalay sa pag-
aagpang at pagbabagay; hindi kailanman sa likas na simbuyo. Ang tao ay
natututong sumuri at tumugon sa kanyang nakikita, naririnig at nararamdaman.
Ang mga tao ay nagiging tunay na kasapi ng isang lipunan kung ang mga
ito ay natuto nang iangkop ang kanilang sarili sa kultura ng lipunang kanilang
ginagalawan.
Ang kultura rin ang humuhubog kung paano mamumuhay ang tao sa
mundo at bibigyan ito ng kahulugan. Ang tao ay umiinog sa isang panlipunang
kapaligiran, ang kalikasan ng tao ay hindi kailanman maihihiwalay sa kultura at
magkakaroon ng maraming kalikasang pantao tulad din ng pagkakaroon ng
maraming kultura. Ang pag-unlad ng kultura ay nababatay higit sa lahat sa
kakayahan ng tao na makipagtulungan kaysa makipag-away.
71
Tekstong Pang-evalwasyon
PALAKASAN SA ASYA
72
Ikatlong Taon
Panunuring Pampanitikan
1 Linggong Sesyon
73
III. PROSESO NG PAGKATUTO
Unang Araw
1.1 Pagganyak
1.2 Paglalahad
Ikalawang Araw
74
2. Pangkatang Pagsusuri
-paraan ng pagsisimula
- paraan ng pagpapalawak
- paraan ng pagwawakas
- fomalidad ng salita
IV. EVALWASYON
Ikatlong Araw
2. Pangkatang Pagsusuri
75
Pagbibigay ng sariling interpretasyon sa mga
sumusunod na kaisipan, ideya at opinyong inilahad
sa akda.
76
Pagbabahaginan tungkol sa naging epekto ng sanaysay sa
sarili.
V. PAGPAPALAWAK NG KARANASAN
Ikaapat na Araw
3. Pasusulatin ng maikling sanaysay ang mga mag-aaral batay
sa tiyak na pamantayan:
77
5. Pagpapasulat batay sa mga sumusunod na pamantaya
- 3 talataan
- 5 pangungusap bawat talata
- may kaakit-akit na simula
- malawak na eksplorasyon
- makabuluhang wakas
- formal ang uri ng wika
Ikalimang Araw
Pagpapahalaga sa isinulat
5. Pagbibigay-reaksyon ng guro.
78
VI. TAKDANG –GAWAIN ( KUNG KAILANGAN LAMANG)
Tekstong Babasahin
ANG PAG-IBIG
(Emilio Jacinto)
Kung ang pag-ibig ay wala, ang mga bayan ay hindi magtatagal, at kara-
karakang mapapawi sa balat ng lupa ang lahat ng pagkakapisan at pagkakaisa,
at ang kabuhayan ay matutulad sa isang dahon ng kahoy na niluoy ng init at
tinangay ng hanging mabilis.
79
ating pagtatanggol sa naapi hanggang sa isapanganib at idamay natin ang ating
buhay; ang pagkakawanggawa sa lahat kung tunay na umusbong sa puso, alin
kaya ang pinagbuhatan kundi ang pag-ibig?
81
sa ating dibdib ay itinuturing na isang malaking pagkakasala at karaka-rakang
nilalapatan ng sa hayop na kabangisan.
82
Ikaapat na Taon
Panunuring Pampanitikan
1 Linggong Sesyon
83
III. PROSESO NG PAGKATUTO
Unang Araw
2.2 Paglalahad
- isang drowing
- isang awit
- isang talataan
- isang skit
PIN YATHAY
CAMBODIA
84
KHMER ROUGE
6. Pagbibigay ng sintesis
Ikalawang Araw
2. Pangkatang Pagsusuri
Sihanouk
CAMBODIA
Lon Nol
85
Pangkat 5 at 6 : Pagsusuring Pampanitikan
-pakikipagsapalaran
-pagdedesisyon
-kalagayan sa lipunan
6. Pagbubuo ng sintesis
IV. EVALWASYON
Ikatlong Araw
2. Pangkatang pagsusuri
86
Pangkat 3 at 4 : Pagpapakita ng Paghahambing
- kasaysayan
- tauhan
- pangkaalaman
- pandamdamin
V. PAGPAPALAWAK NG KARANASAN
Ikaapat na Araw
Paglikha
8.1 3 talataan
8.2 5 pangungusap baw3at atalata
8.3 ginagamit ang mga nabuong pangungusap
8.4 may magandang simula
8.5 malawak ang eksplorasyon
8.6 masining na pagwawakas
87
8.7 formal ang uri ng wika
Ikalimang Araw
Pagpapahalaga sa Isinulat
88