9 IU NGI CAO TUI NN TRNH

Con ngi khi v gi, cc b phn trong c th u lo ha, yu i.

Mt s iu sau y lun n cha nhng him ha bt ng m
ngi cao tui cn phi lu tm phng.
1- Khng nn tp luyn vo lc sng sm:
Ta vn c quan nim cho rng tp luyn vo bui sng l tt v
khng kh trong lnh. iu khng ng. V t 4-6 gi sng
theo quy lut ca ng h sinh hc ca ngi gi thn nhit ang
cao, huyt p tng, thn thng tuyn t cng cao gp 4 ln bui
ti, nu vn ng mnh, chy hoc i b nhiu gp gi lnh, tim
d ngng p. c khng t c i b bui sng sm v ra m hi,
tm xong huyt p tng t ngt, t mch mu no, t qu lun.
Tt nht l nn tp vo chiu ti, tuy khng kh khng c thanh
sch nh sng sm nhng an ton hn nhiu.
2- ang ng khng nn tr dy vi vng
Thn kinh ngi gi thng chm chp. Lc ng mun dy i tiu
hoc c ai gi ang t th nm m tr dy ngay, i li lun d
lm huyt p tng t ngt, d dn n t mch mu no. V vy,
ang ng khi c vic cn dy phi t t theo 3 bc, mi bc
khong na pht. Bc 1 khi tnh gic hy nhm mt li nm thm
na pht. Bc 2, ngi dy ti ging na pht xoa tay, xoa chn.
Bc 3, cho hai chn chm t hoc chm nn nh na pht ri
mi ng dy i.
3- Khng nn ngoi u mt cch t ngt
1

Ngi gi mch mu thng x cng, thnh mch dy hp v n

hi km. Nu t nhin quay ngot u v pha sau, mch mu
c b chn p, ng mch vn hp b chn p li cng hp hn
cng thm thn kinh giao cm b kch thch mnh lm mch mu
co li, mu lu thng chm lm no thiu mu cc b, thiu xy
nn b chong, hoa mt, chng mt, c ngi b ng. Vy ang
ng hoc ang i c ai gi t pha sau, ch c quay ngot u li
ngay m nn quay chm chm. Tt nht l xoay c ngi li, trnh
ch quay u.
4- Khng nn ng co mt chn mc qun
Xng ca ngi gi thng b xp do thiu canxi. Nu khng b
xp th xng cng gin. Khi mc qun m ng co chn x
tng chn vo ng qun d b ng do mt thng bng hoc do
vng vo qun. Ngi cao tui ng th d gy xng, dp
xng. Khi mc qun tt nht l nn ngi trn gh hoc trn
ging. Trong nh tm nu khng c ch ngi th phi da mng
vo mt bn tng gi thng bng cho khi ng. Nhiu ngi
b ng gy xng ng chn, dp xng chu v ng co chn mc
qun.
5- Khng nn qu nga c v pha sau
C ln mt ng gi v hu cnh nh ti, sc khe tt, khi n ti
xong ngi ngh trn gh ta c l do mi c nn ng nga c v
pha sau hi qu nn b xu lun. Khi con chu bit th na ngi
bn phi ca ng b lit, nc mi nc di chy rng rng v
khng ni c na, phi a ngay vo vin. Trng hp ny l
do gn mch mu ni c c nhiu t xng, bnh thng gia
2

cc t c cht nhn bi trn nhng v gi cht bi trn km i,

cc t xng tr nn sc cnh. Khi nga c ra pha sau qu gii
hn cho php, phn xng sc cnh lm tn thng n mch
mu, hn ch lng mu a ln no gy ra thiu mu no lm
ngt xu. V vy, ngi gi khi ngi gh ta khng nn nga c
qu mc v pha sau.
6- Khng nn tht dy lng qu cht
Vng bng quanh dy lng l ni gn d dy, rut non, rut gi,
trc trng v hu mn. Dy lng m tht cht qu s chn p cc
mch mu bng, cn tr mu lu thng, on trc trng gn hu
mn c th d b li ra ngoi khi i i tin m ta thng gi l li
dom. Dy lng tht cht, d dy, rut non lun trng thi chu
sc p nh hng xu n tiu ha. V vy, khng nn tht cht
dy lng v tt nht l dng dy eo qun qua vai, ting Php gi
l Bretel (b r ten). Bnh thng nh ch nn mc qun ng
lng chun khng nn mc qun u c phi tht dy lng lm bng
lun b g b.
7- Khi i i tin khng nn rn qu mc
To bn l hin tng thng gp ngi gi. Tm l khi i i
tin khng ai mun lu trong nh v sinh nn thng mun rng
mnh i cho nhanh nhng nu rn qu sc, mt mi gay rt
nguy him. Cc kho nghim v y hc cho bit khi rn mnh d
gin tnh mch hu mn gy chy mu nhng iu quan trng
hn l huyt p s tng c th dn ti tai bin mch mu no v
nhi mu c tim. phi rn khi i ngoi, ngi gi cn n
nhiu rau qu, chui, khoai, ung nhiu nc chng to bn.
3

8- Khng nn ni nhanh, ni nhiu

Mt s nh khoa hc M pht hin khi ta ni chuyn bnh thng
d ch l chuyn vui nh nhng, cc t bo trong c th vn chu
tc ng v nh hng ti huyt p. Th nghim khoa hc vi 100
ngi mi ngi c 2 trang ti liu vi tc nhanh chm khc
nhau. Kt qu cho thy ngi c tc va phi th huyt p,
nhp tim bnh thng. Ngi c nhanh qu, c lin thong th
lp tc huyt p tng, nhp tim tng nhng khi c thong th tr
li, huyt p, nhp tim li gim xung. Qua ta thy ngi gi
nn ni t, ni chm th c li cho sc khe. Nhng c no b bnh
tim mch, b huyt p cng phi ni chm, ni t.
9- Khng nn xc ng
i vi ngi gi mch mu lo ha nu xc ng mnh, qu
gin d hoc qu vui d b nhi mu c tim v t mch mu no.
Do , ngi gi khng nn xc ng trnh mi s tc gin, bun
phin m cn sng thanh thn, ha nh, vui v, b qua ht mi
chuyn, nh hng n tm l, sc khe.
C mt cu ni rt hay: "ng cht v thiu hiu bit". V tht
ra c rt nhiu ngi cht v thiu hiu bit k c nhng ngi
cn tr. Qua s hiu bit t i ca bn thn, qua kinh nghim cuc
sng v qua tham kho cc ti liu y hc mi nht ca nc ngoi
mong rng vi bi vit ngn ny s gip cc bc cao nin sng lu,
sng khe, sng vui tng thm nhiu tui th.
http://www.vietlist.us/SUB_Health/health2_1.shtml
(Khng r tc gi)
4