Anda di halaman 1dari 2

Arrazismoa

Arrazismoa deritzo arraza gizabanakoen ezaugarriak baldintzatu edo-eta


determinatzen dituela baieztatzen duen jarrera nahiz pentsamoldea da.
Arrazismoa fenomeno nahiko berria da, histoliaralien ustez XVIII mendean sortu
zen.
Ematea edo atxikitzea norbaiti bakarrik beste arrazakoa izatea, hori guztiari
desberdintasun erraziala deritzogu.
Normalean ez ditugu desberdintzen xenofobia eta arrazismoa, baina gustiz
desberdinekoak dira, xenofobia kanpoko atzerritarrei aldeko nazka ala beldurra
deritzogu, aldiz, arrazismoa arrazen arteko beldurra edo nazka izan ahal da.
Arrazismoa historian
Arrazismoa arazo larria izan ahal da historian, normalean esklabotasunaren
erruz.
Arrazakeria nagusia , iturri historikoaren ustez, XV mendean agertu zen
Espainiako Inperioan.
Ideologia hau, Odolaren purutasuna zeukan izena. Ideologiaren helburua
Espainiako judutar guzti guztiak exterminatzea. Hori ez gertatzeko judutar
gehienak Kristianismora aldatu ziren. Amerikako espainaren koloniak judutar
eta afrikar guztiei bahitu zituzten.
Arrazismo Nazia
Alemaniako kulturako ideologia arrazistaren bilakaera Adolf Hitlerren erruz izan
zen mugimendu nazian 1930tik 1940ra.
Alemaniarrek hainbat motatako putakeriak egiten zituzten judutarrei,afrikarrei,
homosexualei, Jehovako testiguak... adibidez: marginazioak,jazarpenak,
hilketak...
Geroago guetoak eraiki ziren jende hauei aislatzeko eta ondoren hiltzeko.
Nazismoa hainbat motatako propaganda razistak bidaltzen zituzten garai
hauetan eta geroxeago heldu zen Amerikako estatuei eta hori esker Ku Klux
Klan izeneko mugimendua sortu zen.

Arrazismoa EE.UU-an

Aurreiritzi hau batez ere gertatu zen 1800-etan ekarritako esklaboen aldeko
beldurra eta ondoren txinaterrei eta judutarreko naska ere. Abraham Lincolnen
ondorengo liberazioa 1877 hainbat motatako diskriminazioak eratu ziren.
Diskriminazioa hain handia zela eta Ku Klux Klan izeneko talde extremista
sortu zen.
Gainera izugarrizko liburu arrazistak idatzi ziren. Banaketa handia egon zen
beltzez eta zurien aldez, adibidez beltzei ez zituzten uzten medikura joaten eta
haren edukazioa minimoa zen. Baita ere hainbat motatako marginazioak.
Gertaera askoren-gatik mugimendu bat sortu zen beltzeen aldeko eskubideak
Martin Luther King-nek lideratutakoa.Hainbat hamarkadan zehar mugimendu
asko sortu ziren afroamerrikaren eskubideak lortzen saiatzen,
Beste hainbat motatako arrazismoak egon dira historian (Indiarren arteko
gerrak,Arraza diskriminazioaren garaia, Apartheid-a sudafrikan eta abar.)
Arrazismoa Liburuetan
Zientzia-liburu askotan, testuek europarrei buruz beste etnia batzuen
gutxiagotasuna justifikatzen zuten, adibidez : Beltza intelektualki
kaukasoarretik beherakoa da".
1899an ideologia arrazistak sendotu zuen S.Chamberlain Houston-ei esker Los
Fundamentos del Siglo-ko ingeleseko liburu filosofikoa.
Arrazismoa Gaur egun
Esan ahal dugu arrazismoa ia-hilda dago munduan. Ilegalizatuta dago
herrialde guztietan eta hainbat erakunde daude afroamerikarren aldeko
eskubideak.
Hala ere hainbat talde daude era ilegalean jokatzen duten arrazismoaren alde,
non haren helburua beltzei kolpekatzea eta noizbehinka hiltzea da. Talde
deigarriena Skindheads
deritzo, neonaziak lideratutako talde extremista bat da. Baita ere Espainian eta
Europan arrazismo asko aurkitu ahal dugu.

Anda mungkin juga menyukai