SAINS DAN TEKNOLOGI

ISLAM
CTU211

BAB 2:
KONSEP SAINS DAN
TEKNOLOGI DALAM ISLAM

Renungan.

Adakah Islam menolak sains dan

teknologi?
Jika tidak, apakah syarat dan
panduannya?

Konsep Sains Dan Teknologi

Dalam Islam
Sains diambil dari perkataan Inggeris

science
Berasal dari perkataan Latin scientia ,
yang bermaksud tahu.
Menurut Kamus DBP ; sains ialah cabang
ilmu pengetahuan yang berdasarkan
kepada kebendaan atau kenyataan
semata-mata (fizik,kimia,kajihayat dan
lain-lain).

Isi kandungan:
Menurut Sulaiman Nordin (1993):

Sains ialah satu kumpulan ilmu yang

tersusun dan teratur berkaitan
dengan kajian-kajian fenomenafenomena di dalam alam tabii.
Melalui kaedah yang berobjektif
melalui kajian bereksperimen dan
cerapan bagi menghasilkan prinsipprinsip yang boleh diuji
kebenarannya.

Maksud Sains (1)

Dalam English Oxford Dictionary :

suatu cabang ilmu yang mengkaji

sekumpulan pernyataan yang terbukti
atau dengan fakta-fakta yang ditinjau,
dan disusun secara bersistem dan
dihimpun dalam bentuk hukum-hukum
umum, dan ia termasuklah kaedahkaedah yang boleh dipercayai untuk
menghasilkan kebenaran baru di dalam
lapangannya sendiri.

Ringkasnya : Sains adalah sesuatu

yang boleh dibuktikan kebenarannya

melalui ujian empirikal.

 Sains dikenali sebagai satu disiplin

yang menilai sesuatu tinjauan dan

maklumat secara objektif, bukan
subjektif, seperti dengan intuisi,
sangkaan atau emosi.
Sains merupakan satu percubaan
mencari kebenaran dengan kaedahkaedah yang rasional dan emperikal.

Konsep Sains dan Teknologi Dalam

Islam
Sains dan teknologi berkait rapat

dengan ajaran Islam dan kita tidak

diizinkan untuk
memisahkan
kehidupan
manusia
termasuk
sains dan teknologi dari dasardasar dan prinsip-prinsip agama.
Malah
dalam
Islam
untuk
menunaikan ibadat khusus juga
memerlukan kepada pengetahuan
dalam bidang sains.

Sains Islam
Sains merupakan suatu proses untuk

sampai
kepada
suatu
kebenaran
disebabkan
pertanyaan
manusia
terhadap
asal
usul
dan
tujuan
kewujudan sesuatu di alam semesta.
Kaedah yang digunakan untuk sampai
kepada
kebenaran
mutlak
ialah
melalui
kajian
emperikal,
dan
pengumpulan
data-datanya
pula
adalah melalui pancaindera serta
pemikiran
manusia
berpandukan
kepada wahyu.

Maksud Sains Islam

Ilmu

pengetahuan yang lahir hasil

gabungan unsur fizik dan metafizik
atau gabungan antara ilmu intelek
(acquired knowledge) dan ilmu wahyu
(revealed
knowledge
yang
pada
prinsipnya selaras dengan dasar dan
konsep asas dalam Islam.

Maksud Teknologi

Dari segi bahasa dirujuk kepada

bahasa Yunani:
1.
2.

Techne - seni atau kerja tangan

Logos - wacana atau kata-kata
sistematis
atau teori.

Dari segi istilah :

1.
2.
3.

Ilmu pengetahuan dan tindakan

yang bersistem
Biasanya dikaitkan dengan
proses dalam industri
Kegiatan yang berkaitan dengan

Definisi Teknologi
Teknologi ialah penggunaan bersistem

pengetahuan sains untuk tujuan amali.

(Galbraith,1978:31).
Teknologi adalah sains gunaan di mana
ilmu sains itu digunakan bagi
mencapai matlamat atau tujuan yang
praktikal.
Antara tujuan utamanya ialah

Untuk memudahkan sesuatu

proses kerja.
Memaksimakan penggunaan
sesuatu peralatan
Meningkatkan produktiviti
Menjimatkan masa

Teknologi Dalam Islam

Istilah sinaah dipakai dengan maksud

ilmu gunaan(applied science)

Pengetahuan yang berhubung dengan
teknik
menggunakan
pengetahuan
sains
Tujuan utamanya ialah memberikan
kemudahan dan kemakmuran kepada
manusia
Islam hanya menerima teknologi yang
memberi
manfaat
tanpa
unsur
kerosakan serta tidak terkeluar dari
etika serta prinsip asas Islam

Kesimpulan
1.

2.

3.

Islam
hanya
menerima
bentuk
teknologi
yang boleh memberi
manfaat seperti untuk kemudahan
dan kemakmuran kepada ummah.
Islam
menolak
teknologi
yang
membawa kerosakan kepada minda
dan fizikal.
Ia ditentukan berdasarkan kepada
etika
dan
prinsip-prinsip
dasar
Islam.

Kedudukan Sains Dan Teknologi

Dalam Islam
Ilmu fardhu kifayah yang
diperlukan untuk perlaksanaan
fardhu ain.
Sains dan agama adalah sesuatu
yang sepadu

Sains melengkapkan kefahaman

ilmu fardhu ain
Membuktikan kebenaran al-Quran
Fakta sains dalam al-Quran perlu
dikaji

Ciri-ciri Sains Islam :

1. Sains Islam ialah sains yang lahir dan

berkembang hasil dari dokongan dan

sumbangan ahli-ahli sains Islam.
2. Keadaan ini dapat dilihat pada ciricirinya
yang
unik
dan
bersifat
teologisme.
3. Sains
Islam
adalah
sains
yang
berteraskan kepada etika rabbaniyyah.

Ciri-ciri Sains Islam

Keagam
aan

Sepadu

Universa
l

Harmoni

Saintifik

1- Ciri Keagamaan
Wahyu Dan Ilham Sebagai Sumber
Dikaitkan Dengan Prinsip Ketauhidan
Peranan Tuhan Dikaitkan Dalam

Hukum Kausal
Sains Digunakan Sebagai Alat Mencari
Keredhaan Allah.
Penyaksian Terhadap Kebesaran Allah
SWT
Sebagai Kaedah Mengabdikan Diri
Kepada Allah Swt
Terikat Dengan Batas-batas Hukum
Dan Etika Islam Yang Kukuh.

2- Ciri Saintifik
Kesepaduan Antara Ilmu wahyu dan

Ilmu Akal / Pemikiran

Kaedah Emperikal
Kaedah Rasional
Kaedah Objektif
Kaedah Analisis
Kaedah Sintesis

3- Ciri Universal / Sejagat

Penghasilan

Sains
Dan
Teknologi
Dalam Tamadun Islam Disumbangkan
Oleh Muslim Dan Non-muslim Dari
Pelbagai Bangsa
Skop Dan Bidang Penulisan Yang Luas
Keahlian Sarjana Sains Islam Dalam
Pelbagai Bidang.

4- Ciri Sepadu
Tidak Memisahkan Antara Pelbagai

Cabang-cabang Ilmu
Tanggungjawab Fardhu Ain Dan
Fardhu Kifayah Yang Sepadu
Kajian Yang Bersifat Menyeluruh
Kajian Alam Fizik Yang Tidak Terpisah
Daripada Metafizik (Ketuhanan)
Mengkaji Alam Tabii Adalah Mengkaji
Sifat Allah SWT.

5- Ciri Harmoni
Tidak Terdapat Percanggahan Antara Sains

Dengan Agama.
Kajian Sains Menuju Kepada Matlamat Terakhir
Iaitu Pengabdian Diri Kepada Allah SWT.
Sains Islam membawa keharmonian kepada
alam dalam melaksanakan tugas manusia
sebagai khalifah di atas muka bumi.

Peranan Sains Dan Teknologi Dalam Islam

Untuk lebih mengenali Allah
Membantu mengimani Tauhid
Menegakkan hakikat kebenaran
Sentiasa bertafakkur dan tadabbur
Memudahkan pelaksanaan syariat

Pengabaian Sains dan Teknologi Umat

Islam
Umat

Islam
suatu
masa
dahulu
menguasai bidang sains dan sains
Islam menguasai dunia.
Ahli sains Islam adalah manusia yang
kamil menguasai ilmu fardhu ain dan
fardhu kifayah - ulama saintis
Sains yang berkembang dalam dunia
Islam menjawab semua persoalan
manusia mengenai ketuhanan

Kesan Pengabaian Sains dan Teknologi Ke

atas Umat Islam
Umat Islam menjadi lemah pengguna bukan

pencipta
Umat Islam terpaksa belajar dari Barat
Ciptaan sains barat banyak melalaikan
manusia
Sains
digunakan
dengan
cara
yang
bertentangan dengan syariat
Tidak dapat mempertahankan diri dari
serangan Barat dan mengharapkan Barat
untuk mempertahankan negara Islam yang
diancam dan diserang.

Kesan Pengabaian Sains dan Teknologi

Ke atas Umat Islam

Jadi
pengguna

Pergantu
ngan
Barat

Ciptaan
yg
melalaika
n

Mudah
diserang
Barat

Sains
yang
terselewe
ng

 Pergantungan dengan Barat

Gagal eksploitasi sumber alam
Penjajahan
Dominasi Barat

Ekonomi
Politik

Pendidika
n

Pendidikan dualisme
Pengasingan ilmu

Kesihatan

Ubatan dari Barat

Isu halal dan haram

Umat jadi mundur

Maruah tercalar

Sosial

Kesan Pengabaian Sains dan Teknologi

Ke atas Umat Islam

Sekian
Wassalam