Puji syukur penulis panjatkan kehadirat Ida Sanghyang Widhi Wasa/Tuhan Yang Maha
Esa sebab atas asung kerta waranugrahanya penulis dapat menyelesaikan naskah drama yang
berjudul Nata Stri Bangli.
Kisah ini didasarkan atas Babad Ksatria Tamanbali yang menceritakan tentang Dewa Ayu
Denbancingah yang merupakan seorang ratu yang memerintah di Puri Bangli, kisah hidup beliau
serta usaha beliau untuk mempertahankan kedaulatan saat diserang bala tentara dari Tamanbali.
DAFTAR ISI
Kata Pengantar
Daftar Pustaka
Peran Pelaku dan Karakterisasi
Pembababakan Cerita
Babak I
Babak II
Babak III
Babak IV
Kesimpulan
Kesan dan Pesan
SINOPSIS
Dewa Ayu Denbancingah adalah permaisuri dari raja Bangli I Dewa Anom Rai, sebagai
permaisuri beliau sangat taat menjalankan kewajibannya pada suami, namun sayang setelah
kurun waktu lama menikah beliau belum dikaruniai keturunan yang membuat I Dewa Anom Rai
menikah lagi dengan harapan akan memiliki putra setelahnya. Peristiwa ini membuat Dewa Ayu
Denbancingah sakit hati dan merasa murka sehingga membunuh suami dan madunya.
Sepeninggal suaminya, jabatan sebagai raja Bangli dipegang oleh Dewa Ayu Denbancingah.
Berita ini berhembus hingga ke Tamanbali yang saat itu memang sedang terlibat konflik dengan
Bangli, Tamanbali dibawah pimpinan I Dewa Gede Raka Tamanbali kemudian berencana
melakukan serangan untuk menundukkan kerajaan Bangli. Kerajaan Bangli diserbu oleh bala
tentara Tamanbali dan kerajaan pendukungnya. Di saat sulit ini Dewa Ayu Denbancingah
mendapat anugrah dari Bhatara Kehen berupa senjata yang nantinya dapat digunakan untuk
menaklukan Tamanbali, setelah mendapat anugrah ini Dewa Ayu Denbancingah langsung
menuju Tamanbali . Dewa Gede Raka Tamanbali yang sudah berada di teritori Bangli
kebingungan dengan tidak ditemukannya Dewa Ayu Denbancingah, kepulan asap hitam dari
selatan menunjukkan bahwa Tamanbali dengan luluh lantah dilalap kobaran api, di tengah
kepanikan yang terjadi Dewa Gede Raka Tamanbali segera pulang menuju Tamanbali, adu
tanding kesaktian antara keduanya tidak dapat dielakkan yang berakhir dengan gugurnya Dewa
Gede Raka Tamanbali, dan penjarahan segala kekayaan Tamanbali yang selanjutnya dibawa ke
Bangli. Dewa Ayu Denbancingah kemudian mengutuk Puri Tamanbali sehingga berubah nama
menjadi Puri Gelogor.
TOKOH
PEMERAN
O
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
PEMBABAKAN CERITA
BABAK I
Prolog Awal
bhuhpada sira hyang bhatara apang tan kakeneng dening pastu sosot upadrawa katulah carik
kacakrabawa dening wibawan sira hyang bhatara apan wimuda tuwi wanen amuter tutur lawas
carita nikanang puri Bangli lawan ikang puri Tamanbali, saksi saksi sembah manira saksinin.
Parekan I
kene rasane dadi parekan, dadi panjak di panegara Bangli. Jagat landuh
sukerta tuara kuangan apa. Santukan tedung jagat dini di Bangli tabe pukulun Ida I Dewa Anom
Rai, kasarengin parameswari ida, tabe pukulun Dewa Ayu Denbancingah. Umpamayang sakadi
Sanghyang Wisnu masanding sareng Dewi Sri kahanan ida sareng kalih.
Parekan II
we beli ngudiang beli dini ngerimik pakedidian? Buka anak buduh sajan
eh cai jeg ngasiabin dogen, sing tawang cai beli nu sedeng angob ajak
beli dini.
Parekan I
sajan ento beli, tuara wenten tandingan raja iragane dini, sakti wicaksana
dueg serba plus plus raja ragane dini, apa buin kawisesan ane marupa jaran madan Ki Kundawesi
ne ento, sumingkin sakti manados raja ragane dini.
xxxxxx
Parekan I
ada musuh babuyutan raja ragane dini wantah uli Puri Tamanbali.
Parekan II
ne cai kurang update! Cai tusing nawang latar belakang yuda Bangline ka
Parekan II
Parekan I
Tamanbali.
Parekan II
apa parebutanga? Kone beli ngorahang suba tusing kuangan apa raja
ragane dini!
Parekan I
sane jani lakar marebutin pusaka keris Ki Lobar, lan wawidangan purine pede.
(Ida I Dewa Anom Rai tedun)
Dewa Anom Rai
: weeehhhh tungudiang cai ngarimik ajaka dadua dini! Cai suba emed
sareng kalih wantah nyantosang sapangrawuh tel pawacanan utawi patuduh iratu.
Dewa Anom Rai
jani iring gelah ka Tamansari, gelah dot masasayuban kalawan Paramiswari gelah!
Parekan I & II
(ring Tamansari)
Dewa Anom Rai
kadi rasa ring pucak gunung, di beten pangkung kanti ka selatin segara kal alih beli adi kemu!
Hahaha
Dewa Ayu Denbancingah
kurenan, sue titiang ngayah majeng ragan beli, nanging nyantos mangkin durung sida titiang
ngicenin oka mangda ribenjang pungkur prasida nerusang kahuripannyane manadi putra sane
bakti ring rerama, tur mawiguna ring panegara Bangline puniki.
7
penting beli setata bisa nampek ragan adi dogen beli suba kendel.
Dewa Ayu Denbancingah
nah nah suba adi, kal kalin beli malu, beli lakar ngalih
Gelis pisan beli ninggal dewek titiang, titiang kari ngaptiang ragan beline masanding sareng
titiang driki nyingakin kahanan toya, sekar sane sedeng mekar, kedis-kedis sane makeber
ngindang waluya kadi nonton iraga sedeng macumbu.
Dewa Anom Rai
Ring Bale Paruman Ida Dewa Anom Rai mawacana sareng Manca Bale Agung
Manca Bale Agung
titiang rawuh mariki ngedaginginin saparkarsan iratu, mirip napi wenten sabeh wacanan iratu
kapining ragan titiang, titiang misadia lakar ngiring.
Dewa Anom Rai
Dewa Ayu Denbancingah, nanging kayang ka mangkin tusing masih gelah sida ngamolihang
sentana, ngamolihang oka sane bakal dados panerus gelah manadi raja dini di panegara Bangli.
Engkenang gelah jani paman? Patutkeh yen gelah ngalih rabi buin jani?
Manca Bale Agung
sekadi mangkin, iratu wantah lanang sakti, bawa wibawa prabawa iratu sampun kajanaloka ka
sajebag Bangli. Kabagusan iratu tuara wenten tandingan, sampunang ja jadma istri adiri, jadma
istri abanjar sida gelahang iratu dados rabi yaning iratu kayun.
Dewa Anom Rai
iya nyanan marasa sakit hati yaning iya alihang gelah madu ?
Manca Bale Agung
menyan santukan parameswari iratu bekung! Tan sida ngicenin iratu sentana, yaning
kahananyane tileh sakadi punika, puri Bangline lakar putung, tan wenten malih sane lakar
ngalaksanayang sasana ratu sinah pacang benyah, rug uwug puri Bangline santukan parameswari
iratune punika!
Dewa Anom Rai
jadma istri Tri Wangsa neked ring Sudrawangsa sida lemesin iratu. Rereh kemanten sapasira sane
rumasa ngadagingin arsa manah iratu, yaning mangkin iratu nguningang sareng parameswari
iratu, pastika ida tan ngicenin iratu ngarereh menyan, benjang yaning iratu sampun madue calon,
ring pet iratu jagi ngalaksanayang wiwaha wawu uningang punika!
9
paman dadi lima tengen gelah, hahaaha, jani gelah dot luas ke pasar ajaka ditu jani ningalin nyen
je jadma istri sane paling jegega di pasar.
Manca Bale Agung
10
BABAK II
kerta waranugraha Ida Sanghyang Parama Kawi sane ngiceninin kasukertan ring jagat Bangline.
Nah jani iring gelah malinderin pasar paman!
Manca Bale Agung
Sapuput ngalinderin pasar Ida Dewa Anom Rai kacunduk sareng jadma istri ayu, sane mawasta
Ni Luh Puspawati.
Dewa Anom Rai
paman paman nang tingalin anake luh ento, ane nyuwun lumpia,
buih angob pisan gelah, Gusti nyenkeh ne mirib ngelah oka ne nenenan.
Manca Bale Agung
titiang tan eling ring prasoroh Manca, Jaksa, Patih muah Gustine
nah de liunan orta paman! Mai jani paekin anake luh ento!
(Dewa Anom Rai kasarengin Manca Bale Agung lan Parekan sareng kalih ngenampekin anake
istri punika)
Luh Puspa
weih anak istri jegeg, de nake nguntul (nyolek jagut anake istri),
Luh Puspa
griya? Nika ngawinan Manca gelahe sing taen manggihin idewa, hahaha
Luh Puspa
jadma Brahmana.
Dewa Anom Rai
titiang wantah Jaba Wangsa ratu, nenten jadma makulit sakadi sane
hah, dados tumben gelah ningalin anak sudra jegeg sakadi iluh?
Luh Puspa
swargan. Anak luh jegeg cara iluh kapah-kapah tingalin gelah dini, patutne iluh ngeranjing ka
Puri, dadi rabi gelahe! Hahaha
Luh Puspa
nah yen keto kan sumingkin jegeg dadi iluhe (nyolek pipi Luh
ainggih ratu.
Dewa Ayu Denbancingah sedeng malinggih ring bataran Bale Gedong kairing olih Dayang idane.
Dewa Ayu Denbancingah
dija mirip beli agung bibi? Nembe ida sue pisan budal.
Dayang
(ngilihin Ida Dewa Ayu) mirip ida kari lunga ratu, pastika
wenten pikaryan sane kalaksanayang olih Ida Dewa Agung sareng Kyai Manca.
Dewa Ayu Denbancingah
Dayang
Dayang
pastika kendel, liang pesan manah bibi bisa ngelah oka, ada
ajak bibi macacanda ritatkala sebet, tusing cara gelah bibi, rumasa engsek manah gelah ajak beli
agung makelo suba nganten nanging kayang ka jani tusing bisa ngelah oka, miripkeh niki
pamastu saking karma wasana gelahe ane malunan bibi?
Dayang
mangkin durung sida iratu ngamolihang oka santukan arsa Ida Sang Hyang Widhi, mirip durung
dis Bhatara Kawitan iratu pacang nedunin manados sentana ring kulawarga purine puniki ratu.
Dewa Ayu Denbancingah
titiange driki.
Sasampun prapta ring puri, Dewa Anom Rai lan Luh Puspa matemu sareng Dewa Ayu
Denbancingah
Dewa Ayu Denbancingah
Kyai Manca Bale Agung, titiang sampun manyatosang sapangrawuh beli saking iwawu, sapasira
anak istri puniki sane nyarengin pangrawuh beli ka puri?
13
madan Ni Luh Puspawati. Luh Puspa ene sane kal dados rabi gelah, apan adi makelo suba tusing
ngicenin beli oka.
Dewa Ayu Denbancingah
Amone baan tiang satya ngayah sareng beli kene walesan beline? Dija beli maan nuduk anak luh
cara kene? Mirip tukang suun di peken duduk beli aba beli ka puri!
Luh Puspa
(nangis sigsigan)
dini dadi raja di panegara Bangli, yen nyai wanen ngawalek gelah patug gen nyai ngawalek
wibawa gelah dadi tedung jagat Bangli!
Dewa Ayu Denbancingah
(nangis)
gelis mamargi!
gelah ngadanin idewa Jero Istri, suud gelah madan Luh Puspa. Jani idewa suba dadi kahulan
puri, rerama idewane jumah pastika ngiring tan wanen lempas tekening pituduh beli, hahaaha.
14
Jero Istri
Misadia ngiring gelah apa tusing? Yen adi sing nyak ngiring , adi dados pesu uling puri.
Dewa Ayu Denbancingah
Ritatkala puput ngalaksanayang Pawiwahan, Dewa Anom Rai kaserengin Jero Istri
macengkrama ring bataran Bale Gedong.
Dewa Anom Rai
adi Jero Istri, rumasa liang pisan manah beli jani sida
adi de bes tenget ajak beli, jani iraga ajak dua suba madan
Denbancingah, pastika ida mangkin kalintang duka lan bendu kalawan dewek titiang ratu.
Dewa Anom Rai
Indra wanen baan beli ngalawan santukan kasaktian beline adi! Hahaha
Jero Istri
napi sane patut kalaksanayang, congah titiang meneng driki, dini ditu anake wantah ngaraosang
titiang jelema degag,jadma sudra mamada-mada nganten ka puri.
Dewa Anom Rai
ngamedalang wacana, sapasira je ane bani ngorahang adi wiwitan Sudra, jelema degag, mamadamada muah sane tiosan, lakar katiben dandapati!
Jero Istri
(ngalanturang macengkrama)
15
Digelis Dewa Ayu Denbancingah ngalintangin genah malinggih Dewa Anom lan Jero Istri.
Dewa Ayu Denbancingah
Neked ring Bale Kambang ring Tamansari Dewa Ayu malinggih saha nahenang tangis,
kapanggihin olih Ida Patih Agung, ngararis Ida Patih jumujug nganampekin Ida Dewa Ayu.
Patih Agung
titiange mangkin?
Patih Agung
ngawonan paras ipun sang widyadari, kawicaksanan tur kaweruhan iratu sampun tuara wenten
saih iriki ring panegara Bangli, lantas sane mangkin pikobet napi sane nibenin iratu titian tan
weruh santukan sampun asapunika kawisesan ratu.
Dewa Ayu Denbancingah
: yen jani ada anak ane nyuang tongos, nyuang linggih anak
nah yen sub cara keto, patut I Jero Istri ketiban danda pati!
Patih Agung
mati ratu.
Sudrawangsa wanen baan iya nyuang genah bena menadi parameswari driki ring panegara
Bangli, tusing keh iya patut kekenen hukum mati?
Patih Agung
Tunasang ane madan Aji Sasirep, apang rikalane wengi malih jebos prasida rep sirep sadaging
karaton mangda tuara uning napi geginan gelah di wengine. De kanti paman ngorahang teken
16
beli agung, yen bani baan paman patih lempas sinah paman rawuh ka sentana pamanne lakar
hukum mati gelah!
Patih Agung
Patih Agung
: (nyumbah)
ngamolihang Brahmana Sakti mawasta Ida Wanengpati, sinah ida ledang pacang ngamargiang
Aji Sesirepe nika, sajebag jadma rawuhin ka buron, gumatat-gumitite lakar sirep tuara
nguningang napi ratu, hahaha.
Dewa Ayu Denbancingah
17
BABAK III
Ring sampun engseb Sanghyang Rawi, jagate karurub baan gulem, peteng.
Dewa Ayu Denbancingah
Patih Agung
Titiang iratu
Patih Agung
ainggih ratu
pamane.
Patih Agung
Ring tengah gedong pamereman Ida Dewa Ayu ngenyit dupa lan pasepan pamujannyane.
Dewa Ayu Denbancingah
Sasampun puput ngelarang mantra, raris Dewa Ayu mamargi ka tengah gedong pamereman Ida
Dewa Anom Rai lan Jero Istri.
Dewa Anom Rai
kadi nyai ngabaang kidang ka kandang macan, mati suba nyai jani (macok Jero Istri)
Jero Istri
titiang!
Dewa Ayu Denbancingah
(nangis
sambilang
ngisi
keris)
uduh
beli
agung,
ampurayang titiang beli. Titiang musti ngalaksanayang puniki maka cihna tresna titiange
kapining beli, dumogi iraga sida matemu malih ring Sunia Loka. (macok dada Ida Dewa Anom)
Dewa Anom Rai
nika cihna tresna bakti tiange beli, nah ne jani mamargi beli
Parekan I
Parekan II
yakti atur belin tiange punika ratu, ida sareng kalih seda
Dewagung Istri!
Dewa Ayu Denbancingah
gelah!
Parekan II
Parekan I
bukti?
pisan cai ajak dadua ngupapira layonne wireh gelah sane pacang ngalaksanayang Upacara
Palebon risampun rawuh panumaya becik mangda sida ida sareng kalih mamargi nuju Sunia
Loka.
Parekan I&II
Upacara Palebonnyane sampun labda karya sidaning don neked ring upacara Pangrorasan,
sapuput punika Ida Dewa Ayu Denbancingah mupulang para nayakapraja lan panjak ida ring puri
duaning wenten tel pawacanan idane.
Dewa Ayu Denbancingah
lan parekan gelah dini di Puri Bangli, sapuput lebarnyane Ida Dewa Anom Rai sinah tan wenten
19
malih sang rumaga tedung jagat di panegara Bangli. Ne jani gelah bakal nyaluk sesana ratu,
manados Sang Nata Istri di panegara Bangli!
Patih Agung
hahahahahaa
20
BABAK IV
Ring delod panegara Bangli kabawos wenten panegara lianan sane mawasta panegara Tamanbali.
Raja ring panegara Tamanbali mawasta I Dewa Gede Raka Tamanbali. Ring galahe punika Ida
Dewa Tamanbali sedeng masayuban sareng Parameswari ida sane mawasta I Dewa Ayu Oka.
Dewa Gede Tamanbali
adi, dewa ayu, uning keh adi indik gatra ring puri Bangli?
jani di puri Bangli ane ngamel sasana raja wantah Dewa Ayu Denbancingah.
Dewa Ayu Oka
punika boya jadma istri biasa, ipun maduwe kasaktian sane masaih sareng kasaktian beli!
Dewa Gede Tamanbali
de adi takut! Beli anak liu ngelah sawitra liu ngelah timpal,
yaning beli ngidih tulung jeg pasti lakar tulungina, apa je kewehne magebug ka panegara Bangli
ane ngelah raja mapawakan luh? Hah apa? Hahahaha
Dewa Ayu Oka
tingalin buin, di panegara Bangli sampun maduwe patih-patih sakti, wawidangannyane sakanginkanginnyane Tembuku nyantos sakawuh-kawuhnyane Susut, sadaja-dajanyane Bukit Bangli
nekad kelod ring Bebalang. Amonto jimbar wawidangan panegara Bangline beli, nang cobak
saihang ajak panegara iragane!
Dewa Gede Tamanbali
nanging iya tusing ngelah sawitra! Jani iraga dini di Tamanbali ngelah sawitra ka Nyalian, ka
Smarapura, lan Gianyar. Tusing keh adi inget sadaweg ipidan beli sida nguwug jagat Tulikup
baan didian beline? Kanti Gusti-gustine ditu rarud ka Sulang? Hah? Beli anak sakti tanpa
tandingan adi! hahahaa
Dewa Ayu Oka : nah tawang titiang beli mula paling wisesa di Tamanbali, nanging ingetang beli
waspada ajak sapetekan musuhe.
21
Dewa Gede Tamanbali : de iluh takut! Jani beli lakar ngaryanin swalapatra katuju ring Ida Dewa
Agung Semaraputra ring Klungkung lan I Dewa Manggis ring Gianyar, pastika ipun makadadua
lakar nulungin beli di payudanne ngalawan Bangli! Hahahaha (nyurat lontar)
Dewa Ayu Oka : nanging titiang rumasa jele hati sareng pratingkah yudane mangkin beli
Dewa Gede Tamanbali : Paman patih !
Patih Tamanbali : titiang ratu!
Dewa Gede Tamanbali : nikayang utusan gelahe makta surat ka Klungkung lan Gianyar!
Patih Tamanbali : singgih ratu, titiang ngiring.
Dewa Gede Tamanbali : suba amonto dogen! Aluh kan adi? De adi ngenehang keweh-keweh,
iraga pasti kal menang! Kal juang beli sarwa mas mirah arta brana di Bangli aba beli mulih ka
Tamanbali, hahahaa
Ring panegara Bangli Ida Dewa Ayu Denbancingah sampun uning indik pacang rawuhnyane
bala wadwa Tamanbali magebug mrika.
Patih Agung : Ratu Dewa Agung Istri titiang sampun polih miragi orti saking panjak druwe sane
meneng ring Tamanbali, ortine punika madaging yaning I Dewa Raka Tamanbali pacang nglurug
jagat Bangli ratu.
Dewa Ayu Denbancingah : paman da marasa sungsut manah mirengang ortine punika, bala
wadwan iraga di Bangli tusing kalah saih kalawan bala wadwan Tamanbali!
Patih Agung : Nanging ratu, ipun Dewa Raka Tamanbali sampun ngawedar swalapatra ka
Klungkung lan Gianyar, sinah ida bakal polih bala wadwa wantuan saking Klungkung lan
Gianyar!
Dewa Ayu Denbancingah : depang dogen paman, elingang ngastiti bakti ring Hyang Widhi sinah
ida pacang ngicenin iraga pamargi sane patut.
Gageson Kyai Manca Bale Agung nganampekin genah Dewa Ayu mawacana.
Manca Bale Agung : Ratu Dewa Agung Istri, musuhe sampun mamargi ngajanan, saking Gaga
mangkin bala wadwan musuhe sampun neked ring Bebalang.
Dewa Ayu Denbancingah : Sapasira sane nyarengin bala wadwa musuhe nika paman?
22
Manca Bale Agung : wantah I Dewa Raka Tamanbali lan Patih idane ratu.
Dewa Ayu Denbancingah : lantas sapasira sane meneng ring Puri Tamanbali?
Manca Bale Agung : sane meneng ring puri wantah I Dewa Manggis, sawitra ida saking Gianyar.
Dewa Ayu Denbancingah : nah lamun keto paman tedunang suba bala wadwan iraga di Bangli.
Arahang apang ngantosang sapangrawuh musuh di tepisiring kelod Bangline!
Manca Bale Agung : ainggih ratu.
Asuwe sampun lantas malih rawuh Manca Bale Agung
Manca Bale Agung : Ratu bala wadwa iraga ring tepisiring kelod sampun kasor, sampun akeh
sane padem drika. Kahanan puri druwene sampun kaapit musuh saking kelod lan saking kangin.
Dewa Ayu Denbancingah : nah paman jani iring gelah ka Pura Kehen!
Patih Agung : dados ring kahanan sakadi puniki iratu nangkil ka Pura Kehen?
Dewa Ayu Denbancingah : pirengang gelah paman! Sapasira ja tedung jagat, sang angawe rat di
Bangli, yaning wenten kabrebehan sakadi puniki patut pisan nunas paneduh ring Pura Kehen,
asapunika besen saking kawitan titiange paman!
Patih Agung : inggih ratu inggih titiang ngiring!
Dewa Ayu Denbancingah kairing olih Manca, Patih rawuhin parekan lan dayang idane mamargi
encol nuju Pura Kehen. Sasampun rawuh ring Pura Kehen raris Dewa Ayu ngaranjing , iringan
idane majaga ring jaban.
Dewa Ayu Denbancingah : (ngaranjing kori agung) iringan gelah ajak makejang ngoyong dini di
jaban! De pesan bani ngaranjing ka jeroan, sapasira sane wanen ngaranjing jeroan pacang keni
danda pati!
Iringan sareng sami : ainggih ratu.
Parekan I : ngudiang Ida Dewa Agung Istri di kahanan kene-kene mara inget tekening widhi
nah?
Parekan II : ae beli, mirip ida nunas kawisesan dini, atau jangan-jangan ida nunas pangleakan? Ih
serem
23
Dayang : eh ngawag dogen ngomong, benehang nake nyaga sikap, awake sedeng majaga bilihbilih dini di kahyangan Puri Bangline! Ida rawuh mariki santukan ida nunas ica ring ida
sasuhunan napi je musuhe sane rawuh mangda prasida kabasmi olih ida!
Parekan I : ae e? bisa jadi bisa jadi
Ring Jeroan Dewa Ayu Denbancingah nunggalan kayun mayoga samadhi
om sembah ninganatha tingalana de triloka sarana, wahya dyatmika sembahing ulun, ijongta tan
hana waneh
Raris metu suara saking ambara , suara punika wantah paragayan Ida Bhatara Sakti Kehen.
Bhatara : huiiihhh anakku, atangi kita anaku apan aku wus asungkerta waranugraha lawan kita,
bapa sampun mawruha apa wigna nepenin kamu anakku!
Dewa Ayu Denbancingah : ainggih ratu Bhatara, parama suksma titiang sampun iratu
ngarawuhin sapanunas titiange.
Bhatara : anakku, Tamanbali mangke wus nikanang Bebalang, iki hana pwa waranugrahanku
ring kita marupa sanjata. Sanjata iki mawiguna jati, sarwa manusa lwir Brahmana Ksatria Wesya
lawan Sudra kasor dening sanjata iki, samaliha sarwa sato, manuk, mrega, bhuta-bhuti, kala-kali,
pisaca denawa anta preta durga, wong samar leak memedi kalawan sarwa magalak sida kapralina
dening sanjata iki, apa nimmitaning mangkana? Apan sanjata iki metu sangkeng Sanghyang
Mahadewa, dewaning sarwa dewata!
Dewa Ayu Denbancingah : (ulung sanjata ring pabinan ida raris nyumbah) paramasuksma titiang
ratu Bhatara Sakti!
Bhatara : hahahaha yogya anakku yogya!
Raris ida medal saking kori agung Pura Kehene.
Dewa Ayu Denbancingah : ehhhhh (masuryak) para Manca, Patih, panjak parekan rawuhin bala
wadwanku prasama! Dingehang jani sabdan Ida Bhatara Sakti Kehen! Ne jani titiang suba polih
waranugraha saking ida, pastika panegara Bangline lakar jaya ring pasiatan, wireh ida sampun
ngaraksa sajebag jagat Bangline! Eda pesan jejeh tekening musuh! Sadurung embid Bukit
24
Bangline nepen Pura Kehen durung mawasta kaon titiang! Saenun pageh Pura Kehenne amonto
masih kawisesan titiange lakar pageh kasarengin olih ida !
Iringan sareng sami : (masuryak) yeeeeeee
Dewa Ayu Denbancingah : ne jani gelisang mejalan ka Tamanbali! Tunjel benyahang makejang
apang dadi abu!
25
Patih Tamanbali : kaon pisan nika ratu, makacihna Dewa Ayu Denbancingah sampun ngarebut
puri iratu.
Dewa Gede Tamanbali : nah de liunan munyi, mai encolang mulih delokin puri gelahe, puri
gelah suba telah katunjel !!
Gelisang mamargi ida sareng kalih sampun rawuh ring Tamanbali, sakeng Gaga ngelodang umah
panjake sami kapuunang olih balawadwa Dewa Ayu Denbancingah.
Dewa Gede Tamanbali : (bendu) aduh adi kekene dadine panegara gelah! Weeeee Dewa Ayu
Denbancingah ija lakun nyai !! (ida malaib kasarengin patih idane)
Nekad ring Puri
Dewa Ayu Denbancingah : Eh suba cai neked mai, be tolih jani panegara caine suba dadi abu
makejang, haahahahaa
Dewa Gede Tamanbali : cuiiihhh (makecuh) wanen nyaine mengkeb dogen, yen mula nyai
prawira sakti jalan jani centokin kawisesanne!
Dewa Ayu Denbancingah : hahahaha waluya kadi garuda ngalawan baduda siate jani nenenan
Dewa Gede Tamanbali : hiaaaakkkkk
Dewa Ayu Denbancingah : (nangkis)
Pasiate rames pisan, kanti Dewa Gede Tamanbali kakeni kanin ring baong nyane
Dewa Gede Tamanbali : (runtuh)
Dewa Ayu Denbancingah : suba keh dewa kapok jani? Bani baan dewa ngalawan kawisesan
Pura Kehenne!
Dewa Gede Tamanbali : ahh ah, wake konden kalah!
Dewa Ayu Denbancingah : yadiastun aketo, jani sarwa mas mirah arta brana duwe caine suba
kajarah gelah, kabakta budal ka Bangli kajang makejang arta brana ne da tumananga nang abesik
dini, baang apang Tamanbaline lacur tiwas kawekasan! hahaha! Wiwitan uling jani Purine ene
kawastu nira! Lakar dadi kandang celeng! Buin pidan ja Pedanda Siwa Bhuda Bhujangga
26
Waisnawa tusing lakar ngidang nyupat kahanan purine ene! Kawastu purine madan Puri
Gelogor!!! Hahahaha
Dewa Gede Tamanbali : ah (seda)
Dewa Ayu Denbancingah : puput suba. Nyen ja bani ngalawan kawisesan gelahe buin lakar
kakasorang apang gelah nu ngelah pusaka Bhatara Kehenne , hahaaha
PUPUT
27
KESIMPULAN
1. Kisah Drama Nata Stri Bangli ini mengambil latar belakang pada masa konflik antara
Bangli dengan Tamanbali, menceritakan jalan hidup dan usaha Dewa Ayu Denbancingah
saat menjadi ratu di Bangli, dan problematika yang pernah beliau alami.
Pesan :
Dalam kisah ini kita dapat mengambil pesan tersirat dan tersurat antara lain :
1. Sehendaknya kita selalu setia pada pasangan yang telah dengan sangat ikhlas menemani
kita selama hidupnya.
2. Jangan sesumbar, dan menganggap remeh orang lain hanya dengan melihatnya dari luar.
3. Keberhasilan diawali dari usaha dan doa.
4. Segala sesuatu semestinya dirundingkan dulu oleh pihak-pihak yang terlibat agar
menghasilkan faedah dan kata mufakat antar pihak.
5. Memiliki teman yang banyak dan kekayaan belum menjadi penentu cita-cita akan
berhasil dicapai.
28